Uyuşturucu İle Mücadele Acil Eylem Planı Dr. Sertaç POLAT Tütün ve Diğer Bağımlılık Yapıcı Maddelerle Mücadele

Transkript

1 Uyuşturucu İle Mücadele Acil Eylem Planı 2015 Dr. Sertaç POLAT Tütün ve Diğer Bağımlılık Yapıcı Maddelerle Mücadele Daire 07 Mayıs Başkanı 2015

2 Uyuşturucu sadece Türkiye nin değil Dünyanın sorunudur, hatta Batı Dünyasının daha büyük sorunudur Yaş Arası Uyuşturucu Maddeyi En Az Bir Kere Deneme Oranı AB Ortalaması % 29,7 Romanya % 3,0 Çek Cumhuriyeti % 52,2 Türkiye % 2,7 Kaynak: EMCDDA Raporu,

3 Uyuşturucu sadece Türkiye nin değil Dünyanın sorunudur Yaş Arası Esrar Kullanım Oranı (Asya) Kazakistan 4,20 Özbekistan 4,20 Afganistan 4,28 Ermenistan 3,50 Azerbaycan 3,50 Gürcistan 2,70 Türkiye 1,90 Kaynak: UNODC Dünya Uyuşturucu Raporu

4 Türkiye için uyuşturucu rakamsal olarak belki büyük problem olarak görülmeyebilir ama toplumsal etkisi ve algısı büyük bir problemdir!!! 4

5 5

6 6

7 Uyuşturucu ile Mücadele Acil Eylem Planı Organizasyon Yapısı UYUŞTURUCU İLE MÜCADELE YÜKSEK KURULU Başbakan Yardımcısı (Kurul Başkanı) Adalet Bakanı Aile ve Sosyal Politikalar Bakanı Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Gençlik ve Spor Bakanı Gümrük ve Ticaret Bakanı İçişleri Bakanı Milli Eğitim Bakanı Sağlık Bakanı (Koordinatör Bakan) 6 Ayda Bir Toplanacak. UYUŞTURUCU İLE MÜCADELE KURULU TBMM Sağlık, Aile, Çalışma ve Sosyal İşler Komisyonu Başkanı İlgili Bakanlıkların Müsteşar Yardımcıları Kamu Diplomasisi Koordinatörü Türkiye Yeşilay Cemiyeti Başkanı 3 Ayda Bir Toplanacak. UYUŞTURUCU İLE MÜCADELE TEKNİK KURULU İlgili Bakanlıkların Temsilcileri Kamu Diplomasisi Koordinatörlüğü Üyesi Türkiye Yeşilay Cemiyeti Genel Müdürü Her Ay Toplanacak. TBMM Sağlık, Aile, Çalışma ve Sosyal İşler Komisyonu Başkanı Uyuşturucu ile Mücadele Taşra Organizasyonu Vali Yardımcısı İl Uyuşturucu ile Mücadele Kurulu Sekreterya : Halk Sağlığı Müdürlüğü Her Ay Toplanacak. 7

8 1. Uyuşturucuyla Mücadele Şurası 8

9 1. Uyuşturucuyla Mücadele Şurası 9

10 10

11 Uyuşturucuyla Mücadele Acil Eylem Planı 1. Uyuşturucuya Ulaşılabilirliğin Engellenmesi 2. Eğitim Kurumlarına Yönelik Tedbirler Alınması 3. Belirlenmiş Hedef Gruplara Yönelik Tedbirler Alınması 4. Uyuşturucu İle Mücadelede Danışma Birimleri 5. Uyuşturucu Bağımlılığının Tedavi Mekanizmalarının Güçlendirilmesi 6. Uyuşturucu Bağımlılarının Kısa Ve Uzun Süreli Tedavi Sonrası Sosyal Uyumunun Sağlanması 7. Uyuşturucu İle Mücadelede Bilimsel Danışma Kurulu 8. Uyuşturucu İle Mücadele Karar Destek Sistemi (UKDS) 9. Uyuşturucu İle Mücadelede Mevzuatın Güçlendirilmesi 10. Koordinasyon Ve İşbirliği 11. İletişim Ve Kamuoyunun Bilgilendirilmesi 12. Tanı Ve Laboratuvar Hizmetleri 11

12 1. Uyuşturucuya Ulaşılabilirliğin Engellenmesi Uyuşturucunun Ülkemize Girişinin Önlenmesi Bağımlılık oluşumunu önlemenin ilk şartı uyuşturucuya erişilebilirliğin engellenmesidir. Türkiye uyuşturucu kaçakçılığı ile mücadelede Avrupa nın en başarılı ülkesidir. Gümrük Ticaret Bakanlığı koordinasyonunda, İçişleri Bakanlığı, Milli Savunma Bakanlığı işbirliği ile uyuşturucunun ülkemize girdiği bütün noktalar; fiziki, teknik, insan kaynağı ve yönetim kapasitesi açısından güçlendirilecektir. 12

13 1. Uyuşturucuya Ulaşılabilirliğin Engellenmesi Uyuşturucu ile Sokak Bazında Mücadele Edilmesi Türkiye de Güvenlik Kuvvetleri uzun yıllardır Avrupa Birliğinin tüm ülkelerinin toplamından daha fazla uyuşturucu yakalamaktadır. Ancak sokaklardaki torbacıların sayısının artması ve görünürlüğünün devam etmesi halk nezdinde bu başarılara gölge düşürmektedir. Vatandaşın devlete güveninin artarak devam etmesi ve mücadelenin sokaklarda etkin şekilde sürdürüldüğünün hissedilmesi amacıyla her bölgeye özel olarak Narkotim ler oluşturulacak ve uyuşturucu ile mücadeleye katkı sunan sivillere de ödül mekanizması kurulacaktır. 13

14 1. Uyuşturucuya Ulaşılabilirliğin Engellenmesi 2. Eğitim Kurumlarına Yönelik Tedbirler Alınması 3. Belirlenmiş Hedef Gruplara Yönelik Tedbirler Alınması 4. Uyuşturucu İle Mücadelede Danışma Birimleri 5. Uyuşturucu Bağımlılığının Tedavi Mekanizmalarının Güçlendirilmesi 6. Uyuşturucu Bağımlılarının Kısa Ve Uzun Süreli Tedavi Sonrası Sosyal Uyumunun Sağlanması 7. Uyuşturucu İle Mücadelede Bilimsel Danışma Kurulu 8. Uyuşturucu İle Mücadele Karar Destek Sistemi (UKDS) 9. Uyuşturucu İle Mücadelede Mevzuatın Güçlendirilmesi 10. Koordinasyon Ve İşbirliği 11. İletişim Ve Kamuoyunun Bilgilendirilmesi 12. Tanı Ve Laboratuvar Hizmetleri 14

15 2. Eğitim Kurumlarına Yönelik Tedbirler Alınması ÖNLEME STRATEJİLERİNİN KAPSAYACAĞI AKTÖRLER Eğitim Kurumu Kafeler Yöneticiler Eğitimciler Öğrenciler Kursiyerler Güvenlik Görevlileri Diğer Çalışanlar Kantinciler Servis Şoförleri Kırtasiyeler Lokantalar Büfeler Oyun Salonları Aileler / Veliler Seyyar Satıcılar 15

17 3. Belirlenmiş Hedef Gruplara Yönelik Tedbirler Alınması Uyuşturucu kullanıcıları Bağımlılar Yakın çevreleri ile risk altındaki gruplara; Yönelik uyuşturucu ile mücadele konusunda kategorize edilmiş programların Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı koordinasyonunda, Sağlık Bakanlığı, İçişleri Bakanlığı, Milli Eğitim Bakanlığı, Gençlik ve Spor Bakanlığı, Milli Savunma Bakanlığı, Adalet Bakanlığı ve Türkiye Yeşilay Cemiyeti nin işbirliğinde hazırlanarak uygulanması; 17

18 3. Belirlenmiş Hedef Gruplara Yönelik Tedbirler Alınması Eğitim Programı-1 Sokakta Çalıştırılan ve Dilendirilen Çocuklara Yönelik Uygulanacak Programlar Eğitim Programı-3 Ceza ve Tevkif Evlerinde Bulunanlara Yönelik Uygulanacak Programlar Eğitim Programı-2 Silahlı Kuvvetler Bünyesindeki Askerlere Yönelik Uygulanacak Programlar Eğitim Programı-4 Kredi Yurtlar Kurumunda Kalan Öğrencilere Yönelik Uygulanacak Programlar Eğitim Programı-5 Gençlere ve Sporculara Yönelik Programlar Eğitim Programı-6 Polis ve Jandarma eğitim Merkezindeki Öğrencilere Yönelik Uygulanacak Program Eğitim Programı-7 Toplumsal Temasın Yoğun Olduğu İşletme Sahipleri ve Çalışanlarının Eğitilmesi Eğitim Programı-8 Türkiye İş Kurumu bünyesindeki İş ve Meslek Danışmanlarının Eğitilmesi 18

20 4. Uyuşturucu İle Mücadelede Danışma Birimleri UYUŞTURUCU İLE MÜCADELE DANIŞMA ve DESTEK HATTI Sağlık profesyonellerinin 7 gün 24 saat esasına göre hizmet vereceği ücretsiz danışma hattı Sağlık Bakanlığı tarafından kurularak, Uyuşturucu ile Mücadele Yüksek Kurulu Üyesi Bakanlıklar ve Türkiye Yeşilay Cemiyeti ile işbirliği içerisinde faaliyetlerini yürütecektir. Danışma Hattı ALO 191 çağrı numarası üzerinden hizmet verecektir. 20

21 4. UYUŞTURUCU İLE MÜCADELE DANIŞMA ve DESTEK HATTI Risk altında olduğunu düşünüp kendileri ve yakınları için tedbir almak isteyenler, Bağımlılar (yoksunluk yaşayan, bırakmak isteyen vs.) Bağımlı Yakınları, Yardım Alabileceklerdir. Danışma hattı sadece bir çağrı merkezi değil, uyuşturucu ile mücadelenin tüm aşamalarında vatandaşla kamu kurumları arasında köprü olan bir çözüm merkezidir. 21

22 4. Uyuşturucu İle Mücadelede Danışma ve Destek Hattı Telefon hattı veya internet üzerinden görüntülü veya görüntüsüz görüşme, canlı mesajlaşma yolu ile kişilerin kimlik bilgilerini almadan danışmanlık hizmeti verilecek. Ancak tedaviye yönlendirilenlerin randevularının alınabilmesi ve takibinin yapılabilmesi için kişisel bilgiler kayıt altına alınabilecek. Ayrıca kısa mesaj, elektronik posta ve sosyal medya aracılığıyla web ortamında gelen sorulara çağrı merkezinde görevli personel tarafından cevap verilecek. Uyuşturucu bağımlılığı sebebiyle tedavi olmak isteyenler Aile Hekimi, Psikiyatri Polikliniği veya AMATEM lere yönlendirilecek. Tedavi merkezine yönlendirilen kişi hakkında, ikamet ettiği bölgedeki İlk Adım Merkezi de bilgilendirilerek, tedavi süreçleri yakından takip edilecek. Bu sayede tedavi sonrası taburculuk dönemlerinde rehabilitasyon mekanizmalarıyla ilişkilendirilmeleri ve takipleri İlk Adım Merkezlerinin kontrolünde yürüyecektir. 22

24 5. Uyuşturucu Bağımlılığının Tedavi Mekanizmalarının Güçlendirilmesi AİLE HEKİMLERİ Title in here PSİKİYATRİ Text in here POLİKLİNİKLER İ AMATEMLER HASTANE ACİLLERİ & 112 LER Aile Hekimliği eğitim modülü uyuşturucu ile mücadele kapsamında revize edilecek. Aile hekimlerinin bağımlılık düzeyi düşük olanlara psiko-sosyal destek tedavisi uygulayabilecek ve gerektiğinde uygun yönlendirmeyi yapabilecek teknik kapasiteyi kazanmaları sağlanacak. Aile Sağlığı Merkezlerinde görev yapan diğer sağlık personelinin de (hemşire, ebe, sağlık memuru, vb.) uyuşturucu bağımlılığı konusundaki temel eğitimi alması sağlanacak. Hastane öncesindeki bu mekanizmalar, madde kullanımı olan ancak bağımlı hale gelmemiş bireylerin korunmasını da sağlayabilecektir. 24

25 5. Uyuşturucu Bağımlılığının Tedavi Mekanizmalarının Güçlendirilmesi Title in here AİLE HEKİMLERİ PSİKİYATRİ POLİKLİNİKLERİ Text in here AMATEMLER HASTANE ACİLLERİ & 112 LER Ayaktan tedavi edilebilecek tüm vakaların bu kliniklerde tanı, tedavi ve takip işlemleri yapılacaktır. Ülke genelindeki psikiyatri klinikleri değerlendirilerek uygun yataklı servisi bulunanların ilk aşamada bir kısım yataklarını günübirlik tedavi kapsamında madde bağımlılığı tedavisi için ayırması sağlanacak, Ülke genelinde sayıları yetersiz olan psikiyatri ve çocuk psikiyatri uzmanı sayısı ile klinik psikolog sayısı kademeli olarak artırılacak, Psikiyatri kliniklerinde tedavi edilemeyecek durumda bağımlı olan ve yatış endikasyonu bulunanlar bir üst merkez olan AMATEM lere sevk edileceklerdir. 25

26 5. Uyuşturucu Bağımlılığının Tedavi Mekanizmalarının Güçlendirilmesi Title in here AİLE HEKİMLERİ PSİKİYATRİ Text in here POLİKLİNİKLER İ AMATEMLER HASTANE ACİLLERİ & 112 LER AMATEM ve ÇEMATEM lerin fiziki yapı, teknik donanım, insan gücü ve ülke çapındaki lokasyonlarının mevcut durumları gözden geçirilerek mevcut merkezlerin eksiklikleri 2015 yılı sonuna kadar tamamlanacak. SAĞLIK BAKANLIĞI 17 AMATEM 26 ÜNİVERSİTE 8 ÖZEL SEKTÖR 1 SAĞLIK BAKANLIĞI 2 ÇEMATEM 3 ÜNİVERSİTE 1 26

27 5. Uyuşturucu Bağımlılığının Tedavi Mekanizmalarının Güçlendirilmesi Title in here AİLE HEKİMLERİ PSİKİYATRİ Text in here POLİKLİNİKLER İ AMATEMLER HASTANE ACİLLERİ & 112 LER 2017 yılına kadar mevcut ihtiyacı karşılayacak kadar merkez açılmış olacak. AMATEM lerin güvenlikleri, ilgili kolluk birimleri tarafından sağlanacak olup Narkotimlerin AMATEM bulunan bölgelerde özellikle hassasiyet göstermeleri sağlanacak. AMATEM lere Hasta Müracaatı ve İşleyiş; AMATEM lere psikiyatri klinikleri ve ayaktan tedavi merkezleri vasıtasıyla sevk edilen bağımlılar ilgili merkez tarafından değerlendirilerek gerekli tıbbi tedavi ve tıbbi rehabilitasyon programına dahil edilirler. Tedavi sonrası taburcu olması uygun görülen bağımlılar Danışma Hattı aracılığı ile bölgesindeki Sosyal Uyum Süreçleri ve Aile Hekimi ile irtibatlandırılarak sosyal rehabilitasyon sürecinin başlatılması sağlanacaktır. 27

28 5. Uyuşturucu Bağımlılığının Tedavi Mekanizmalarının Güçlendirilmesi AİLE HEKİMLERİ PSİKİYATRİ POLİKLİNİKLER Text İin here AMATEMLER HASTANE ACİLLERİ & 112 LER Bağımlıların yoksunluk belirtilerinin şiddetlenmesi sonucu oluşan kriz ile intoksikasyon durumlarına yönelik müdahalelerin, 112 ler ve hastane acillerinde etkili bir şekilde yapılması için görevli personelin hizmet içi eğitimleri Sağlık Bakanlığı koordinasyonunda ilgili uzmanlık dernekleri ile birlikte tamamlanacaktır. 28

30 6. Uyuşturucu Bağımlılarının Kısa Ve Uzun Süreli Tedavi Sonrası Sosyal Uyumunun Sağlanması REHABİLİTASYON Madde bağımlılarının tıbbi rehabilitasyonunun ve sosyal rehabilitasyonunun sağlanarak topluma kazandırılması Tedavi görmüş kişinin tekrar başlamasını önleme Sosyal dışlanmanın önlenmesi Tedavi sürecindeki bağımlıların toplumsal yaşama yeniden uyum ve katılımlarını sağlayacak sosyal destek faaliyetlerinin yapılması Topluma tam entegrasyon (okula yerleştirme, işe yerleştirme vb) 30

31 6. Uyuşturucu Bağımlılarının Kısa Ve Uzun Süreli Tedavi Sonrası Sosyal Uyumunun Sağlanması Sosyal Uyum Merkezleri çalışma usul ve esasları Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı tarafından, ilgili diğer Bakanlıkların uygun görüşleri alınarak çıkarılacak mevzuatla belirlenecek, Korunma ihtiyacı olan çocuklardan madde bağımlısı olanların kısa ve uzun sürede tedavileri sonrası sosyal uyum süreçleri yatılı olarak çocuk destek merkezlerinde verilecek, Çocuk destek merkezlerinin ülke genelinde ihtiyacı karşılayacak şekilde sayıları artırılacak Yetişkinler ile korunma ihtiyacı olmayan çocukların sosyal uyum süreçlerini sağlayacak sosyal hizmet kuruluşları gündüzlü olarak hizmete açılacak Sosyal uyum kapsamında verilecek hizmetler Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı koordinasyonunda diğer kurumların desteği alınarak yürütülecektir. 31

33 7. Uyuşturucu İle Mücadelede Bilimsel Danışma Kurulu Uyuşturucu İle Mücadele Bilimsel Danışma Kurulu Uyuşturucunun Arzıyla Mücadeleye Yönelik Komisyon Koordinasyon: İçişleri Bakanlığı Her Türlü iletişim Stratejisini Belirlemeye Yönelik İletişim Komisyonu Uyuşturucuya Olan Taleple Mücadeleye Yönelik Komisyon Koordinasyon: Sağlık Bakanlığı Koordinasyon: Sağlık Bakanlığı, KDK Uyuşturucu ile mücadelede yürütülecek faaliyetlerin bilimsel temellere oturtularak yürütülebilmesini sağlamak amacıyla Türkiye Uyuşturucu İle Mücadele Bilimsel Danışma Kurulu oluşturulacaktır. 33

35 8. Uyuşturucu İle Mücadele Karar Destek Sistemi (UKDS) Tüm Kurumların İhtiyaçlarını Karşılayacak şekilde TUBİM koordinasyonunda oluşturulacak UKDS; İlgili birimlerin uyuşturucuyla mücadeleye yönelik anlık veri akışını sağladıkları, dinamik, ortak verinin anlık olarak görüldüğü ve sahada yapılması gereken müdahalelerin bu verilere göre planlandığı bir sistem olacaktır. Arz ve Taleple Mücadeleye Yönelik kurulmuş mevcut Erken Uyarı Sistemleri daha da geliştirilerek kurulacak sisteme entegre edilecektir. 35

36 8. Uyuşturucu İle Mücadele Karar Destek Sistemi (UKDS) Veri Akışı Veri Akışı Veri Akışı Veri Akışı 36

38 9. Uyuşturucu İle Mücadelede Mevzuatın Güçlendirilmesi Uyuşturucu Maddelere Dair 1961 Tek Sözleşmesinin Tadiline İlişkin Protokolün Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Uyuşturucu Maddelere Dair 1961 Tek Sözleşmesine Katılmamızın Uygun Bulunduğu Hakkında Kanun Psikotrop Maddeler Sözleşmesine Katılmamızın Uygun Bulunduğu Hakkında Kanun 4136 Sayılı Uyuşturucu ve Psikotrop Maddelerin Kaçakçılığına Karşı Birleşmiş Milletler Sözleşmesinin Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun 5138 Sayılı Avrupa Topluluğu Ve Türkiye Cumhuriyeti Arasında Uyuşturucu Veya Psikotrop Maddelerin Yasadışı Üretiminde Sıkça Kullanılan Ara Ve Kimyasal Maddelere Dair Anlaşmanın Onaylanmasının Uygun Bulunduğu Hakkında Kanun Birleşmiş Milletler Sözleşmesinin 17. Maddesi 2313 Sayılı Uyuşturucu Maddelerin Murakabesi Hakkında Kanun 2559 Sayılı Polis Vazife Ve Selahiyat Kanunu 2709 Sayılı Türkiye Cumhuriyeti Anayasası 2918 Sayılı Karayolları Trafik Kanunu 3298 Sayılı Uyuşturucu Maddelerle İlgili Kanun 4721 Sayılı Türk Medeni Kanunu 5237 Sayılı Türk Ceza Kanunu 5584 Sayılı Posta Kanunu 6284 Sayılı Ailenin Korunması ve Kadına Karşı Şiddetin Önlenmesine Dair Kanun Haşhaşın Ekimi, Kontrolü, Toplanması, Değerlendirilmesi, İmhası, Satın Alınması, Satılması, İhracı Ve İthali Hakkında Yönetmelik 38

40 10. Koordinasyon Ve İşbirliği Uyuşturucu ile mücadele acil eylem planının yürütülmesinden sorumlu olacak organizasyon yapısı oluşturulacaktır. Bu kapsamda; Uyuşturucu ile mücadele Yüksek kurulunun 6 ayda bir Uyuşturucu ile mücadele kurulunun ayda bir Uyuşturucu ile mücadele teknik kurulunun ise haftada bir toplanması sağlanacaktır. 40

42 11. İletişim Ve Kamuoyunun Bilgilendirilmesi Uyuşturucu ile Mücadele sürecinin iletişim boyutunun yönetimini üstlenecek İletişim Kurulu kurulacaktır. İletişim Kurulu nun ilgili kurumlarla birlikte sürece ilişkin iletişim stratejisi belirlenecek ve bu stratejisi kapsamında çalışmalarını gerçekleştirmesi sağlanacaktır. Uyuşturucu ile mücadele çalışmaları kapsamında profesyonel bir kampanya sürecinin yürütülmesi sağlanacaktır. Tüm paydaşların süreçle ilgili bilgilendirilmesi ve ortak bir dilin kullanılması sağlanacaktır. 42

44 12. Tanı ve Laboratuvar Hizmetleri Numuneleri çalışacak laboratuvarların esaslarının standardize edilmesi, kapasitelerinin, personel sayısı ve kalifikasyonunun artırılması ve enstrümantal analiz cihazlarının temini sağlanacaktır. Ortak veri tabanı oluşturularak yeni saptanan psikoaktif maddelerin tespit edilmesi durumunda verinin EWS sistemine raporlanması sağlanacaktır. Tanılama araçlarının kullanımına ilişkin standartlar oluşturulacaktır. Tanı testlerinin kullanımına dönük SUT uygulamaları güncellenecektir. 44

45 Şimdi İşbirliği ve Güç Birliği Zamanı Arz Ederim 45