Sadece progesteron içeren kontraseptifler östrojen komponenti nedeniyle KOK kullanamayan kadınlarda alternatif bir kontrasepsiyon seçeneğidir:

Transkript

1 SADECE SADECE PROGESTERON PROGESTERON İÇEREN İÇEREN ORAL ORAL KONTRASEPTİF KONTRASEPTİF KULLANIMI KULLANIMI Doç. Doç. Dr. Dr. Nafiye Nafiye Yılmaz Yılmaz

2 Sadece progesteron içeren kontraseptifler östrojen komponenti nedeniyle KOK kullanamayan kadınlarda alternatif bir kontrasepsiyon seçeneğidir: Oral formlar- sadece progestin içeren haplar (POP) Enjeksiyon (Depo-Provera) İmplantlar (Nexplanon, Norplant) Progestin içeren intrauterin sistemler (Mirena) Sadece progestin içeren ertesi gün hapları (Norlevo)

3 POP Desogestrel 75mcg POP (Desirett, Cerazette ) sürekli kullanım (28 gün) Drospirenon POP (Slinda 4mg/G 24 aktif hormon + 4 gün placebo)

4 POP

5 POP Etki Mekanizması Servikal mukus hacmi ve viskozitesini değiştirerek sperm penetrasyonunu önler. Endometrium yapısını değiştirerek implantasyonu engeller Normal luteal aktiviteyi bozar Tubal silier aktiviteyi bozar, oosit transportu bozulur Ovulasyon inhibisyonu: Geleneksel LNG POP vs Desogestrel POP %60/ %99

6

7 POP Başlama Zamanı POP başlama zamanı Ek önlem Açıklama-Öneri Adet gören kadınlarda Siklusun ilk 1. günü Siklusun 2-5.günü Herhangi bir gün başlama Gerek yok 7 gün korunma (kondom) Siklus günlerinin takibi Şüphe varsa gebelik testi Adet görmeyen kadınlarda Herhangi bir zamanda başlama İlk 7 gün ek korunma Gebelik testi -olmalı Korunmasız ilişkiden 3 hafta sonra test - olmalı

8 POP Başlama Zamanı Doğumdan sonra (emzirenemzirmeyen) POP başlama zamanı Ek önlem Açıklama-Öneri İlk 21 gün içerisinde 21 günden sonra Gerek yok 7 gün ek korunma (kondom) Siklus günlerinin takibi Şüphe varsa gebelik testi 1.-2.trimester abortus sonrası İlk 5 gün Gerek yok Post abortif 7. gün ovulasyon olabilir, erken başla 5 günden sonra 48 saat ek korunma (kondom) Gebelik testi olmalı Korunmasız ilişkiden 3 hafta sonra test olmalı Acil kontrasepsiyon sonrası LNG de 48 saat Ullipristal (ELLA) de 9 gün ek korunma Siklus günlerinin takibi Şüphe varsa gebelik testi

9 POP Yan Etkileri Kanama paterni değişikliği Akne Memede hassasiyet veya büyüme Mood değişikliği Cinsel isteksizlik veya libido artışı Bulantı, kusma Baş ağrısı, migren Kilo alımı DANIŞMANLIK ÖNEMLİ

10 POP irregüler kanamada yaklaşım Beklenen yan etki olduğu Zaman içinde azalacağı veya ortadan kalkabileceği Kısa süreli çözüm için irregüler kanamanın başlaması ile 800 mg ibuprofen veya 500 mg mefenamik asid 5 gün 3x1 kullanımı Östrojen eklenmesi

11 POP diğer yan etkiler Migren tipi olmayan baş ağrıları Daha şiddetlenen ve daha sık gelişen baş ağrılarının değerlendirilmesi Basit analjeziklerin önerilmesi Akne Yöntem değişikliği, KOK lerin kullanım Ruhsal durum değişimleri veya cinsel arzuda değişim Genellikle etkili değildir, etkili olabilecek yaşamdaki değişikliklerinin sorgulanması

12 POP kullanımında dikkat edilecekler Cinsel yolla bulaşıcı hastalıklara karşı korumaz İdeal kullanım yani her gün aynı saaatte alınmalıdır Bazı ilaçlar (epilepsi ilaçları, TBC için kullanılan antibiyotikler) etkinliğini azaltır Adet kanamalarınız azalabilir, tamamen kaybolabilir veya adet arasında lekelenmeleriniz olabilir bilgisi mutlaka verilmelidir

13 POP Kimler Kullanabilir?

14

15

16

17

18

19

20

21

22

23

24

25

26

27

28

29

30

31

32

33

34

35 POP Kimler Kullanabilir? Estrojen kullanması kontrendike olan kadınlar Emziren anneler Sigara içenler Obez kadınlar Migreni olan kadınlar Hipertansiyon problemi Kalp hastalık riski taşıyan kadınlar Estrojene bağlı yan etkileri tolere edemeyenler Göğüste hassasiyet Başağrısı Bulantı Ödem Estrojen kullanımından kaçınan kadınlar Estrojeni sevmeyen Estrojen kullanmak istemeyen kadınlar GEBELİKTEN KORUNMAK İSTEYEN TÜM KADINLAR... 36

36 Sadece Progesteron İçeren Haplarla İlgili Sağlık Bakanlığı Uygulamaları

37 Pilot Hastane Uygulaması Üreme Sağlığı Eğitim Merkezleri Eğitici Eğitimi Bölgesel Üreme Sağlığı Eğitimleri ( Kadın Doğum- Aile Hekimleri) Tüm illerde Aile Planlaması Hizmet sunumunda POP uygulamasının başlatılması

38 GÜVENLİ EMZİRME GÜVENLİ KONTRASEPSİYON GÜVENLİ DOĞUM ARALIĞI SAĞLIKLI ANNELER