EVDE EĞİTİM ÖĞRETMEN EĞİTİMİ KILAVUZU Editör

Transkript

1

2 EVDE EĞİTİM ÖĞRETMEN EĞİTİMİ KILAVUZU Editör Yazarlar 2017 / TÜRKİYE TR01-KA Bu proje, Erasmus+ Programı kapsamında Avrupa Komisyonu tarafından desteklenmektedir. Ancak burada yer alan görüşlerden Avrupa Komisyonu ve Türkiye Ulusal Ajansı sorumlu tutulamaz.

3 MY SCHOOL IS MY HOME NOW Erasmus + programı altında yer alan TR01-KA sayılı My School is My Home Now projesi Avrupa Komisyonu tarafından sağlanan fon ile desteklenmektedir. v.b) okuldaki sürekli eğitim olanaklarının öğrencilerin evlerine transferi sağlanacaktır. -Uzaktan eğitim yolu ile eğitim olanaklarına ulaşım desteği sağlanacaktır. -Özellikle özel eğitime ihtiyacı olan/evde eğitim gören çocuğa sahip ailelerin problemlerinin ortaya çıkartılması, destek sağlanması, karar vericilere sunulmak üzere araştırma analizlerinin hazırlanması. -Aileler için psikososyal destek eğitim materyallerinin hazırlanması. Eğitim materyalleri ailelerin ebeveynlik becerilerini destekleyecektir. Aileler aşağıdaki konular ile ilgili olarak desteklenecektir: Proje Adı : Program : Project Sayısı : Koordinatör : Ortaklar My Schhol is My Home Now Erasmus+ Programı Stratejik Ortaklık TR01-KA ALTINDAĞ İLÇE MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ-(ILCE MEM) 1. ULUSLARARASI BÜYÜK EĞİTİMCİLER DERNEĞİ (UBED) 2. NECMETTİN ERBAKAN ÜNİVERSİTESİ (NEU) 3. ALTINDAĞ REHBERLİK VE ARAŞTIRMA MERKEZİ (RAM) 4. DOST ÖZEL EĞİTİM VE REHABİLİTASYON MERKEZİ (DOST) 5. DR. PRETIS/AVUSTURYA 6. MSH MEDICAL SCHOOL HAMBURG GMBH/ALMANYA 7. EAECI/ EURLYAID ASBL /LÜKSEMBURG 8. BOSK/HOLLANDA Projenin Tanımı Faydalanıcılar: - Özel eğitime ihtiyaç duyan ya da okula düzenli olarak devamı engelleyen eş değer önem taşıyan sağlık durumu olan çocukların aileleri. -Evde eğitim hizmetinde görevli Öğretmenler/eğitimciler. Amaç: Öğretmenlerin ebeveyn ve öğrenciler ile iletişim becerilerini arttırarak öğrencilerinin üst öğrenime geçişine fayda sağlamak Hedefler: -Okula devam edemeyen öğrenciler için kullanıma hazır/web tabanlı uzaktan eğitim materyali hazırlanacaktır. Web tabanlı hizmetlerle (bilgisayar, kamera, mikrofon * bireysel aile destek planları, * engellilik tipleri, * travma ve Baş etme metotları, * iletişim metotları, * engelli bireylerin yasal hakları v.b. -Özel eğitim ihtiyacı/evde eğitim ihtiyacı olan öğrencilere eğitim veren eğitimciler için öğretmen eğitim setleri hazırlanacaktır. Eğitim içerikleri öğretmenlerin öğrencilere ve ebeveynlerine olumlu tutum geliştirmelerine yardımcı olacak becerileri ihtiva edecektir. Materyalde ayrıca öğrencilerdeki engellilik çeşidi ile baş etmeye yardımcı olacak eğitim metotları ile ilgili bilgi de bulunacaktır. Eğitim materyali web tabanlı ve basılı materyal olarak sağlanacaktır. Eğitim materyali projenin web sitesinde de yayınlanacaktır. Ortak ülkeler materyali çevirmek suretiyle paylaşacaktır. -Faydalanıcıların sosyal profesyonel entegrasyon becerileri arttırılacaktır. Özel eğitime ihtiyaç duyan/engelli öğrenciler için kendine güven ve sosyal içerme eğitime erişim ile bağlantılı unsurlardır. -Faydalanıcıların dijital teknoloji kullanımı için gerekli bilgi ve becerileri edinimi sağlanacaktır. Öğrenci/ebeveynler için de yeni dijital teknolojiler vasıtasıyla bilgi ve iletişime erişim sağlanacaktır. -Yeni eğitim stratejileri faydalanıcıların kurumlarında ve Avrupa da benzer kurumlarda kullanılarak paylaşım sağlanmış olacaktır. -Faydalanıcı kurumlar arasında birleşme ve paylaşım sağlanacak, işbirliği kapasiteleri artarak Avrupa Projeleri Yönetimi alanında da proje ortağı kurumların kapasiteleri artacaktır. -Özel eğitime ihtiyaç duyan bireylere hizmet sağlayan proje ortağı kurum ve kuruluşların proje uygulaması süresi olan 2 yıl boyunca uluslararası işbirliği kapasiteleri gelişecek ve sağlanan hizmetin kalitesi artacaktır. Paydaşlar 1. Özel eğitime ihtiyaç duyan ya da okula düzenli olarak devamı engelleyen eş değer önem taşıyan sağlık durumu olan çocukların aileleri. 2. Evde eğitim sisteminde veya ev ziyareti sisteminde çalışan Öğretmenler/ eğitimciler. 4 5

4 İçindekiler / Contents Türkçe Bölüm Sayfa No 1 YASAL DAYANAKLAR My School is my Home now, proje hakkında... 2 İçindekiler... 4 YASAL DAYANAKLAR... 5 EVDE EĞİTİM SÜRECİ... 6 E-OKUL... 7 ÖĞRETMEN SORUMLULUKLARI... 7 AİLE SORUMLULUKLARI... 8 ÖZEL EĞİTİM ENGEL GRUPLARI VE ÖZELLİKLERİ EVDE EĞİTİM PROGRAMLARINDA EBEVEYNLERİN VE ÇOCUKLARIN ORTAĞI OLABİLMEK: English Part My School is my Home now, about project Individual Differences in Training and its Importance LEGAL BASIS EDUCATION AT HOME E-SCHOOL RESPONSIBILITIES OF TEACHER FAMILY RESPONSIBILITIES SPECIAL EDUCATION GROUPS OF DISABILITY AND THEIR CHARACTERISTICS BEING a PARTNER of PARENTS and CHILDREN in HOME SCHOOL PROGRAMS Evde eğitim hizmetinin dayanağını T.C. Anayasası oluşturmaktadır. Anayasamızın 42. maddesinde kimsenin, eğitim ve öğrenim hakkından yoksun bırakılamayacağı ve özel eğitime ihtiyaç duyan bireyler için gerekli tedbirlerin alınacağı belirtilmektedir. Bu kapsamda sağlık sorunları nedeniyle evden çıkamayacak durumda olan öğrenciler için ev ortamında düzeylerine uygun eğitim almaları için bazı tedbirler alınmaktadır. Evde eğitim uygulamalarına kılavuzluk eden yasal metin Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı 03/02/2010 tarihli kararıyla uygulamaya konulan Millî Eğitim Bakanlığı Evde ve Hastanede Eğitim Hizmetleri Yönergesidir. Bu Yönergenin amacı okul öncesi ve ilköğretim çağındaki özel eğitime ihtiyacı olan bireylerden, sağlık problemi nedeniyle örgün eğitim kurumlarından doğrudan yararlanamayacak durumda olanlara evde veya hastanede yatarak tedavi gördüğü sürede verilecek eğitim hizmetlerinin planlanması ve yürütülmesiyle ilgili usul ve esasları düzenlemektir. 6 7

5 EVDE EĞİTİM SÜRECİ Ev Ortamı Durum Tespit ve Değerlendirme Formu doldurulur. Ayrıca evde eğitim hizmeti süresince öğrenci velisinin görev ve sorumluluklarını içeren Veli Sözleşmesi imzalatılır. Rehberlik ve Araştırma Merkezi bünyesinde oluşturulan özel eğitim değerlendirme kurulu tarafından eğitsel değerlendirme ve tanılaması yapılan ve yerleştirme önerisi sunulan öğrenci için il/ilçe özel eğitim hizmetleri kurulunca öğrencinin evde eğitim hizmetinden yararlanmasına karar verilmektedir. Kararın bir örneği öğrencinin kayıtlı bulunduğu okula, bir örneği öğrenci velisine, bir örneği de ilgili Rehberlik ve Araştırma Merkezine gönderilmektedir. EĞİTSEL DEĞERLENDİRME TANILAMA VE YERLEŞTİRME En az dört ay süreyle örgün eğitim kurumundan doğrudan yararlanamayacak durumda olduğunu sağlık raporu ile belgelendiren özel eğitim ihtiyacı olan öğrenciler evde eğitim hizmetinden yararlanabilir. Bu öğrenciler zihinsel olarak yaşıtları düzeyinde olabileceği gibi yaşıtlarının gerisinde de olabilir. Yaşadığı sağlık sorunu kalıcı ya da geçici olabilir. Örneğin ömür boyu yatağa bağımlı bir öğrenci olabileceği gibi geçici bir süre tedavi görecek bir öğrenci de olabilir. Metabolik bir rahatsızlığı olabilir ve ya sistemik bir hastalığı olabilir. Kanser tedavisi gören bir öğrenci de olabilir, organ nakli yapıldığı için evden çıkmaması gerekli bir öğrenci de olabilir. Evde eğitim hizmetinden yararlanmak isteyen öğrenci velisi en az dört ay süreyle örgün eğitim kurumundan doğrudan yararlanamayacak durumda olduğunu sağlık raporu ile belgelendiren öğrencinin velisi tarafından kayıtlı olduğu okulun bulunduğu bölgede hizmet veren rehberlik ve araştırma merkezine müracaat edilmesi gerekmektedir. Müracaat sırasında Öğrencinin sağlık raporunun yanı sıra kayıtlı bulunduğu okuldan da resmi yazı ve veli dilekçesi ile müracaat etmesi gerekmektedir. Veli başvurusu sonrasında RAM tarafından ev ortamının eğitim için uygun olup olmadığının belirlenmesi amacıyla öğrenciye ev ziyareti gerçekleştirilir. Ziyaret sırasında EĞİTİM SÜREÇLERİ Evde eğitim hizmetine ilişkin planlama, il/ilçe özel eğitim hizmetleri kurulunca yapılır. Bireyin ihtiyacı ve eğitim ortamına ilişkin şartlar dikkate alınarak yapılan planlamada haftalık ders saati sayısı 10 (on) saatten az olmamalıdır. Evde eğitim kararı alınan öğrenciler için takip edecekleri/takip ettikleri eğitim programı esas alınarak belirlenen dersler için kaç ders saati eğitim verileceğine karar verilir, İl/ilçe özel eğitim hizmetleri kurulu tarafından yapılan planlama doğrultusun-da il/ilçe milli eğitim müdürlüğünce evde eğitim hizmeti sunmak üzere öğretmen görevlendirilir, Evde eğitim kararı öğrencinin kayıtlı bulunduğu okula ulaştığında öğretmen görevlendirmesi ile ilgili süreç başlar. Öğrencinin özelliği ve öncelikli eğitim ihtiyacına göre özel eğitim öğretmenleri veya bireyin kayıtlı bulunduğu okul veya il/ilçedeki diğer okullarda görevli okul öncesi, sınıf ve diğer alan öğretmenleri eğitim hizmetlerini yürütmek üzere görevlendirilir. Evde eğitimde görevlendirilen tüm kadrolu öğretmenlere 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 176 ıncı maddesi gereğince ek ders ücretleri %25 fazlasıyla ödenir. 8 9 DERSLER Evde eğitim hizmetinden yararlanan öğrencilere, kayıtlı bulunduğu okulda/kurumda uygulanan eğitim programlarının uygulanması esastır. Ancak BEP geliştirme birimince, bu programlara dayalı olarak öğrencilerin eğitim performanslarına göre, ihtiyaç duydukları alanlarda BEP hazırlanır. Öğrencilerin başarı durumlarının değerlendirilmesi, MEB Okul Öncesi Eğitim ve İlköğretim Kurumları Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelilikte yapılan değişiklikle sorumlu oldukları eğitim programının uygulandığı okullardaki değerlendirme ölçütlerine göre yapılır.

6 E-OKUL Öğrencilerin başarı değerlendirme sonuçları öğretmenler tarafından, öğrencinin kayıtlı bulunduğu okul idaresine not çizelgeleri esas alınarak bildirilir. Sınıf geçme ve diğer işlemler, kayıtlı olunan okul idaresi tarafından yürütülür. ÖĞRETMEN SORUMLULUKLARI AİLE SORUMLULUKLARI Evde eğitim hizmeti alan bireyin ailesinin sorumluluklarından bazıları şunlardır: Eğitim ortamı temizlik, ısınma, aydınlatma, havalandırma ve benzeri bakımlardan sağlıklı bir eğitim yapılmasına ve öğretmenin önerileri doğrultusunda bireyin özelliğine uygun olarak düzenlenmesini sağlamak, Evde eğitim ortamı, öğretmen ile bireyin etkileşimini kolaylaştıracak ve dersin verimliliğini artıracak biçimde düzenlenmesini sağlamak, Veli sözleşmesinde taahhüt ettiği hususlar doğrultusunda etkili bir eğitimin gerçekleşmesi için ev ortamına ilişkin düzenlemeleri imkânları ölçüsünde yapmak. Ev ortamına ilişkin fiziksel düzenlemelerin gerçekleştirilemediği durumlarda kurulla iş birliği yaparak eğitim ortamının hazırlanmasını sağlamak. Bireyin eğitim ihtiyaçlarıyla ilgili BEP geliştirme birimine bilgi vermek ve BEP Geliştirme biriminin doğal üyesi olarak bu sürece katılmak. BEP in amaçlarının gerçekleşmesi ve eğitimin devamlılığını sağlamak amacıyla evde eğitime katılan öğretmenlerle iş birliği yapmak. Aile eğitim programlarına katılmak. Evdeki eğitim hizmetleri uygulamalarında bireyin kayıtlı bulunduğu okul idaresini bilgilendirmek Evde eğitim hizmeti almasına karar verilen bireyin eğitiminde görev alan öğretmenin yapması gerekenler şunlardır; Kurulun planlaması dâhilinde eğitim hizmetini sürdürmek, Bireyselleştirilmiş eğitim programları (BEP) ve ölçme değerlendirme araçlarının hazırlanmasında BEP geliştirme birimiyle iş birliği yapmak. Öğrenci için hazırlanan BEP i uygulamak ve değerlendirmek. Öğrencinin not çizelgelerini kayıtlı bulunduğu okul idaresine teslim etmek. Evde eğitim uygulamalarında ders saatinin ertelenmesini gerektiren durumlarda öğrenci velisini ve okul idaresini haberdar etmek. Eğitim hizmetleriyle ilgili olarak birey, aile, diğer öğretmenler ve okula danışmanlık yapmak. Ailenin yaşam döngüsü dikkate alınarak; fiziksel, bilişsel, sosyal, duygusal ve tinsel alanlarda aile eğitimi çalışmalarını planlamak ve yürütmek. Bireyin kullandığı teknik cihaz ve aletler hakkında eğitim hizmetini yürüten diğer öğretmenlere bilgi vermek. Eğitim hizmetlerinin yürütüleceği ortamın düzenlenmesinde rehberlik etmek. Evde eğitim hizmeti kapsamında yürüttüğü faaliyetleri Evde Eğitim Hizmet Planı Aylık Uygulama Çizelgesi uygun olarak doldurmak. Bireyin gelişim dönemi dikkate alınarak fiziksel (duyusal, özbakım ve cinsel), psikososyal ve duygusal gelişimi ile ilgili çalışmaları planlamak ve uygulamak amacıyla gerekli kişi, kurum ve kuruluşlarla işbirliği yapmak. Ayrıca öğretmenler ilgili mevzuat hükümlerinin gerektirdiği diğer görevlerini de yerine getirir. BİREYİN KAYITLI OLDUĞU OKUL YÖNETİMİNİN GÖREVLERİ Okul yönetiminin görevleri şunlardır: Evde veya hastanede eğitim alan bireyin her türlü idari işlemlerini yürütmek. Yönetmelik hükümleri doğrultusunda BEP geliştirme birimini oluşturmak. Kurulun planlamaları doğrultusunda evde eğitim hizmeti verecek öğretmenlerin haftalık ders programını hazırlamak. Evde eğitim hizmetlerinin yürütülmesiyle ilgili olarak kurulu bilgilendirmek. Evde eğitim hizmetlerinin kapsamı ve bu hizmetlerin yürütülmesiyle ilgili hususlarda veliyi bilgilendirmek

7 ÖZEL EĞİTİM Tanılama Özel eğitime ihtiyacı olan bireylerin tüm gelişim alanlarındaki özellikleri ile yeterli ve yetersiz yönlerinin, bireysel özelliklerinin ve ilgilerinin belirlenmesi amacıyla tıbbî, psiko-sosyal ve eğitim alanlarında yapılan değerlendirme sürecini ifade eder ( tarih ve sayılı Resmî Gazete yayımlanan Özel Eğitim Hizmetleri Yönetmeliği ). Eğitsel Değerlendirme ve Tanılama TANIM ÖZEL EĞİTİMDE TEMEL KAVRAMLAR Özel Eğitim: Özel eğitime ihtiyacı olan bireylerin eğitim ve sosyal ihtiyaçlarını karşılamak için özel olarak yetiştirilmiş personel, geliştirilmiş eğitim programları ve yöntemleri, bu bireylerin tüm gelişim alanlarındaki özellikleri ile akademik disiplin alanlarındaki yeterliliklerine dayalı olarak uygun ortamlarda sürdürülen eğitimdir ( tarih ve sayılı Resmî Gazete yayımlanan Özel Eğitim Hizmetleri Yönetmeliği ). Özel Eğitime İhtiyacı Olan Birey Çeşitli nedenlerle bireysel ve gelişim özellikleri ile eğitim yeterlilikleri açısından akranlarından beklenilen düzeyden anlamlı farklılık gösteren birey olarak tanımlanır ( tarih ve sayılı Resmî Gazete yayımlanan Özel Eğitim Hizmetleri Yönetmeliği ). En Az Sınırlandırılmış Eğitim Ortamı Özel eğitime ihtiyacı olan bireyin; toplumla bütünleşmesini sağlamaya yönelik sosyal, öz bakım, dil ve iletişim alanlarındaki davranışlar ile düzeyine uygun akademik ve mesleki bilgi ve becerileri kazandırmak amacıyla destek eğitim hizmetlerinin de verildiği ve mümkün olduğunca yetersizliği olmayan akranlarıyla bir arada olmasını sağlayan en uygun eğitim ortamını ifade eder ( tarih ve sayılı Resmî Gazete yayımlanan Özel Eğitim Hizmetleri Yönetmeliği ). Özel Eğitime İhtiyacı Olan Bireyler İçin Zorunlu Öğrenim Eğitsel amaçla bireyin tüm gelişim alanındaki özellikleri ve akademik disiplin alanlarındaki yeterlilikleri ile eğitim ihtiyaçları belirlenerek en az sınırlandırılmış eğitim ortamına ve özel eğitim hizmetine karar verilen süreçtir. Eğitsel değerlendirme ve tanılama Rehberlik ve Araştırma Merkezlerinde oluşturulan özel eğitim değerlendirme kurulu tarafından nesnel, standart testler ve bireyin özelliklerine uygun ölçme araçlarıyla yapılır( tarih ve sayılı Resmî Gazete yayımlanan Özel Eğitim Hizmetleri Yönetmeliği ). Özel Eğitimin Amaçları Özel Eğitimin Amaçları Özel eğitim, Türk Millî Eğitiminin genel amaç ve temel ilkeleri doğrultusunda, özel eğitime ihtiyacı olan bireylerin; 1) Toplum içindeki rollerini gerçekleştiren, başkaları ile iyi ilişkiler kuran, iş birliği içinde çalışabilen, çevresine uyum sağlayabilen, üretici ve mutlu bir vatandaş olarak yetişmelerini, 2) Toplum içinde bağımsız yaşamaları ve kendi kendilerine yeterli bir duruma gelmelerine yönelik temel yaşam becerilerini geliştirmelerini, 3) Uygun eğitim programları ile özel yöntem, personel ve araç-gereç kullanarak; eğitim ihtiyaçları, yeterlilikleri, ilgi ve yetenekleri doğrultusunda üst öğrenime, iş ve meslek alanlarına ve hayata hazırlanmalarını, amaçlar. Özel eğitime ihtiyacı olan bireyler için okul öncesi eğitim döneminde başlayıp ortaöğretim süresini de kapsayan eğitim ve öğretim sürecini ifade eder ( tarih ve sayılı Resmî Gazete yayımlanan Özel Eğitim Hizmetleri Yönetmeliği )

8 Özel Eğitimin Temel İlkeleri Türk Millî Eğitiminin genel amaç ve temel ilkeleri doğrultusunda özel eğitimin temel ilkeleri şunlardır; a) Özel eğitime ihtiyacı olan tüm bireyler; eğitim ihtiyaçları, ilgi, yetenek ve yeterlilikleri doğrultusunda ve ölçüsünde özel eğitim hizmetlerinden yararlandırılır. b) Özel eğitime ihtiyacı olan bireylerin eğitimine erken yaşta başlanır. c) Özel eğitim hizmetleri, özel eğitime ihtiyacı olan bireyleri sosyal ve fiziksel çevrelerinden mümkün olduğu kadar ayırmadan planlanır ve yürütülür. ç) Özel eğitime ihtiyacı olan bireylerin, eğitim performansları dikkate alınarak, amaç, içerik ve öğretim süreçlerinde ve değerlendirmede uyarlamalar yapılarak, akranları ile birlikte eğitilmelerine öncelik verilir. d) Özel eğitime ihtiyacı olan bireylerin her tür ve kademedeki eğitimlerinin kesintisiz sürdürülebilmesi için, rehabilitasyon hizmetlerini sağlayacak kurum ve kuruluşlarla iş birliği yapılır. e) Özel eğitime ihtiyacı olan bireylerin bireysel yeterlilikleri ve tüm gelişim alanlarındaki özellikleri ve akademik disiplin alanlarındaki yeterlilikleri dikkate alınarak, bireyselleştirilmiş eğitim planı geliştirilir ve eğitim programları bireyselleştirilerek uygulanır. f) Ailelerin, özel eğitim sürecinin her boyutuna aktif olarak katılımları ve eğitimleri sağlanır. g) Özel eğitim politikalarının geliştirilmesinde, üniversitelerin ilgili bölümleri ve özel eğitime ihtiyacı olan bireylere yönelik etkinlik gösteren sivil toplum kuruluşları ile iş birliği içinde çalışılır. ğ) Özel eğitim hizmetleri, özel eğitime ihtiyacı olan bireylerin, toplumla etkileşim ve karşılıklı uyum sağlama sürecini kapsayacak şekilde planlanır. ENGEL GRUPLARI VE ÖZELLİKLERİ ZİHİNSEL ENGELLİ ÇOCUKLARIN GELİŞİM ÖZELLİKLERİ Akademik kavramları geç ve güç öğrenirler. Dikkat süreleri kısa ve dağınıktır. Devamlı izleme, teşvik ve değişiklik isterler. Somut kavramları daha kolay ve iyi kavrarlar. Zaman kavramı çok geç ve güç gelişir. Kazandıkları bilgileri transfer etmekte çok güçlük çekerler. Parçadan bütüne doğru öğrenirler ve somut kavramları daha kolay ve iyi öğrenirler. Öğrenme hızları yavaştır. Gördükleri ve duydukları şeyleri çabuk unuturlar, bellekleri zayıftır. Sözcük dağarcıkları zayıftır. Konuşmaları akıcı değildir. Okuduklarını anlatmakta güçlük çekerler. Duygu ve düşüncelerini ifade etmekte güçlük yaşarlar. Kendilerine güvenleri azdır. Dikkat problemleri görülür.dikkatleri kolay dağılabilir. ZİHİNSEL ENGELLİ ÇOCUKLARIN ÖĞRETMENLERİNE ÖNERİLER Gelişim alanları dikkate alınarak bireysel eğitim programları hazırlanmalıdır. Eğitim materyali hazırlanırken somut kavramlardan yararlanılmalıdır. Öğretmen-veli işbirliği sağlanmalıdır. Öğrenci en ön sıraya, öğretmen kürsüsünün dibindeki sıraya oturtulmalıdır. Somut ve görsel materyaller kullanılmalıdır. Dikkat süreleri kısa olduğundan kavramlar küçük bölümlere halinde işlenmelidir. Parçadan bütüne yöntemi denenebilir. Olumsuz ifadelerden çok olumlu ifadeler kullanılmalıdır. Telefona cevap verme, telefon etme, mektup yazma, postaya verme gibi etkinlikler öğretilmelidir. Eve gelen elektrik, su, telefon gibi faturaları okuması ve bu durumlarda ne yapılması gerektiği kavratılmalıdır. Gazete okuma alışkanlığı kazandırılmalıdır. Bu yapılmadığında, günlük yaşamda kullanmadığı için zamanla okuma alışkanlığını kaybedebilir. Güven sarsıcı söz ve davranışlardan kaçınılmalıdır. Akademik beceriler bireysel eğitim yoluyla daha çabuk kazandırılır

9 Akademik becerilerin yanı sıra telefon-adres-para hesabı gibi yaşama ait bilgi ve becerilerin geliştirilmesine önem verilmelidir. Kapasitesi üzerinde bilgi beklenmemelidir. Öğrenmeleri yaparak öğrenmeye dayalı planlanmalıdır. Çocuğa, dilin ses kurallarını ve yapısını öğretmeye çalışmak zaman israfından baş ka hiçbir şeye yaramayacağı için bunları öğretilmesinden vazgeçilmelidir. Bunun yerine okuduğunu anlama çalışmalarına ağırlık verilmelidir. Verilecek ödevler açık-sınırlı-kısa ve basit olmalıdır. Öğretilen kavram ve beceriler sık sık tekrar yapılmalıdır. Ödüllerle davranışlar pekiştirilmelidir. Yapabileceği ödevler verilmelidir. Olumsuz davranışlar görülmemelidir. En ufak çalışması ödüllendirilmelidir. Sınıf içinde diğer arkadaşları tarafından kabulü sağlanmalıdır. Yaşantıya dayalı deneyimler sunulmalıdır. İŞİTME ENGELLİ ÇOCUKLARIN GELİŞİM ÖZELLİKLERİ İşitme engelliler, işitme yetersizliklerinin özelliğine bağlı olarak gelişim sürecinde bazı farklılıklar gösterebilirler. İşitme güçlüğünün bireyin performansındaki etkileri işitme kaybının tipi ve derecesi, kaybın oluştuğu yaş, çocuğun zeka düzeyi, ailenin ve toplumun işitme engeli ile başa çıkma yeteneği, çocuğun dil ve eğitimsel deneyimleri gibi birçok faktöre bağlıdır. Konuşmalarında belirli sesleri düşürür ya da değiştirirler. Konuşurken bazı sesleri atlarlar. Sözcükleri yanlış söylerler. İsteklerini anlatmak için gereğinden fazla jest ve mimik kullanırlar. Sesin geldiği yönü tayin edemezler. Bedensel devinimlerde (oturma, koşma, yürüme) denge bozukluğu görülür. Konuşmalarında tekdüzelik, devamlı olarak fısıltı halinde ya da bağırarak konuşma görülür. Çevrelerindeki seslere duyarsızlık gösterirler. Sınıfta oluşan ses değişimlerinin farkında olmazlar. Konuşulanların özellikle bazı sözcüklerin yinelenmesini isterler. İşitebilmek için konuşana doğru eğilirler ya da başını konuşana çevirerek dinlerler. Konuşmaları düzgün ve akıcı değildir. Talimatları yanlış anlarlar. Dikte çalışmalarında olağan dışı yanlışlıklar yaparlar. Konuşulanı anlayabilmek için konuşmacı ya da ses kaynağına (tv gibi] yakın dururlar. Kulak ağrısından, kulak çınlamasından şikayet ederler. İŞİTME ENGELLİ ÇOCUKLARIN ÖĞRETMENLERİNE ÖNERİLER Öğrencinin işitme cihazının kullanımı ve gerekliliği konusunda bilgi sahibi olunmalıdır. Sınıfta en ön ve orta sıraya oturtulmalıdır. Sık sık sorular sorularak ilgisinin sürekli olması sağlanmalıdır. Sınıfta her türlü etkinliğe katılımı sağlanmalıdır. Kısa ve basit cümleler kullanılmalıdır. Öğrenciyle göz teması kurulmalıdır. Ders anlatırken öğrenciye dönük olunmalıdır. Öğrenci konuşması için teşvik edilmelidir. Abartılı dudak hareketlerinden kaçınılmalıdır. Öğrencinin duyduğundan emin olunmalıdır. Doğal ve açık ifadelerle konuşmalı, ses tonu fazla yükseltilmemelidir. Konuşma sırasında el-kol-kafa hareketlerinden kaçınılmalıdır. Fazla gürültülü ortam öğrencinin dikkatini dağıtır, bundan kaçınılmalıdır. Öğrencinin söylediği kelime/cümlede yanlışlık olması durumunda kelime/cümle-nin doğrusu söylenmelidir. Sınıfta daha fazla zaman ayrılmalıdır. Sakin, tutarlı, kararlı olunmalıdır. Öğrencinin hareketleri istenmeyen şekilde olursa hayır denerek ikaz edilmelidir. Dokunarak ya da işaret ederek iletişim kurmaktan kaçınılmalı, işitme engelli çocuğun işitme kalıntısını kullanabilmesi için sözel iletişim kurulmalıdır. Dersler görsel materyal kullanılarak anlatılmalıdır. Öğrenci her yönüyle değerlendirilmeli, öğrenciye uygun eğitim programı hazırlan- malıdır. İşitme engelli çocukta normal işiten çocuk gibidir. Diğer çocukların arasına, oyun larına katılmak ister. Bu nedenle çocuğun sahip olduğu engeli, onun sınıfta bulunmadı ğı bir zamanda, sınıf arkadaşlarına anlatılmalıdır

10 ÖZGÜL ÖĞRENME GÜÇLÜĞÜ OLAN ÇOCUKLARIN GELİŞİM ÖZELLİKLERİ Okuma hızı ve niteliği açısından yaşıtlarından geridirler. Harf-ses uyumu gelişmemiştir, bazı harflerin seslerini öğrenemezler. Kelimeleri hecelerken ya da harflerine ayırırken zorlanırlar. Okuduklarını anlamakta zorlanırlar. Okurken harfleri, heceleri atlar ya da harf/hece eklerler. Yazarken bazı harf ve sayıları, kelimeleri ters yazarlar ya da karıştırırlar. (b-d, d-t, m-n, g-y, f-v, b-p, g-k, c-c, 2-5, 6-9,12-21] Yazarken bazı harfleri, heceleri atlar ya da harf/hece eklerler. Yazarken kelimeler arasında hiç boşluk bırakmaz ya da bir kelimeyi iki-üç parçaya bölerek yazarlar(kalem gibi). Belirli bir sıra içinde yapılması gereken işlerin sırasını karıştırabilirler. Konuşurken düzgün cümle kuramazlar, takılırlar. Bazı harflerin seslerini doğru olarak telaffuz edemezler,(r,ş,j gibi harfleri söyleyemez ya da yanlış söylerler). Soyut kavramları anlamakta güçlük çekerler. Kaba motor becerilerinde, ip atlama, top yakalama gibi hareket ve oyunlarda yaşıtlarına oranla başarısızdırlar. Sakardırlar, sık sık düşer ve yaralanırlar. istemeden bir şeyleri kırarlar. İnce motor becerilere dayalı işlerde (düğme ilikleme, makas kullanma, boncuk dizme gibi) zorluk çekerler. ÖZGÜL ÖĞRENME GÜÇLÜĞÜ OLAN ÇOCUKLARIN ÖĞRETMENLERİNE ÖNERİLER Güven sarsıcı söz ve isteklerden kaçınılmalıdır. Verilen okuma metinleri kısa, açık, anlaşılır olmalıdır. Sorulan sorular karmaşık olmamalıdır. Kaba ve ince motor gelişimi destelemek için çalışmalar yapılmalıdır. Takdir ve teşvik edilmelidir. Arkadaşları ile kıyaslanmamalıdır. Telaffuz hatalarını gidermek için tekerleme, şiir ve şarkılar öğretilmelidir. Cümle tamamlama çalışmaları yaptırılmalıdır. Hafıza ve eşleştirme oyunları oynatılmalıdır. Olumlu davranışları pekiştirilmelidir. Çocuğun ilgi duyduğu konular ve güçlü yanları belirlenmeli, öğretime bu noktalar dan başlanmalıdır, tam başarılı olmadan başka bir çalışmaya geçilmemelidir. Çocuğun kendi gözlem ve yorumlarını anlatabilmesine fırsat tanınmalıdır. Çocuğa sağ-sol öğretilmelidir (Örneğin, saat taktığı kolun sol kol, yazı yazdığı elin sağ el olduğu gibi). Nokta birleştirme çalışmaları yaptırılmalıdır. Kolay anlayabilecekleri kısa kelimelerden basit cümleler yazdırılmalıdır. Grup içinde çalışırken başarabileceği görevler verilmelidir. Resimli kitaplar daha çok kullanılmalıdır. Okuma alıştırmaları günde 2 3 kez, 5-10 dakikalık devreler halinde, düzenli bir şekilde yüksek sesle yaptırılmalı, çocuk yorulunca ara verilmelidir. 2 3 cümlelik okuma parçaları üzerinde çalışılmalıdır. Bu okuma parçaları çocu ğun ilgi duyduğu konulardan seçilmeli, öğrendiği parça anlattırılmalı ve okurken satır ları cetvelle veya parmakla takip etmesine izin verilmelidir. Yazmaya hazırlık döneminde tahta ve plastikten harfler, oyun hamuru ve harf re simleri verilmeli; harf yazdırılırken adı söylenmeli ve çizilmeli; bir yandan da çocuğun bunu sesli ve yazılı olarak tekrar etmesi sağlanmalıdır. Çocuğun yaptığı imla hatalarını kendisinin bulması sağlanmalıdır. Sözlük kullanarak sözcük dağarcığı zenginleştirilmelidir. Sınavlar sözlü veya test olarak uygulanmalıdır. Öğrendiği konuların devamlılığı için aile ile sıkı bir işbirliğine girilmelidir

11 DİL ve KONUŞMA GÜÇLÜĞÜ OLAN ÇOCUKLARIN GELİŞİM ÖZELLİKLERİ Sesleri atlarlar ya da düşürürler. Örneğin; kapı yerine apı Kelimenin yanına aynı sesi ya da farklı bir sesi ekleyip çıkarabilirler. Örneğin; saat yerine sahat Kelime içindeki bir sesi farklı bir ses ekleyerek çıkartarak söyleyebilirler. Örneğin; araba yerine ayaba Sesleri uzatabilirler. Örneği; a-a-a-amca Kelime ve heceleri tekrar edebilirler. Örneğin; o-ol-maz Konuşurken istenmeyen jest ve mimikleri kullanabilirler. Kelimeleri değişik şekilde vurgulayabilirler. Konuşmaları kısıtlı ve sözcük dağarcıkları sınırlı olabilir. İsteklerini ve duygularını nesnelere vurarak, çarparak gösterirler. Konuşma sesi gür ya da zayıf çıkabilir. Ses tonları farklı olabilir. İsteklerini anlatmak yerine jest, mimik ya da başka türlü işaretleri kullanırlar. OTİZM SPEKTRUM BOZUKLUĞU OLAN ÇOCUKLARIN GELİŞİM ÖZELLİKLERİ Dil gelişimleri geridir, konuşmalarında akıcılık yoktur. Konuşulanları ve yönergeleri anlamakta güçlük çekerler. Karşılıklı olarak konuşmayı başlatamaz ve sürdüremezler. Göz kontağı kurmaktan kaçınırlar. Seslenildiğinde ya da kendisiyle iletişim kurulmak istendiğinde tepki vermezler. Karşılıklı iletişim kurmak istemediğinde bağırma, vurma, çığlık atma gibi tepkiler gösterebilirler. Konuşurken çok az jest ve mimik kullanırlar. Övgü sözleri ya da sözel onaylamalar karşısında çok az ya da hiç tepki vermezler. Temel duyguları (mutluluk, üzüntü vb.) ifade etmede güçlük çekerler. Şahıs zamirlerini karıştırırlar, ben yerine sen veya kendinden 3. Tekil şahıs olarak söz ederler. Yaşıtlarıyla oynamakta ve oyun kurmakta zorlanırlar. Elleriyle göğsüne vurma, parmağını veya elini sallama, oynatma, elini ısırma veya kendine zarar verme gibi davranışlar sergileyebilirler. Genelde yalnız yapılan uğraşlardan hoşlanırlar. Başkalarının kendisine söylediklerini tekrarlarlar. Nesnelerin daha çok ayrıntılarıyla ilgilenirler. Nedensiz gülme ve ağlama davranışları gösterirler. Günlük yaşamla ilgili alışkanlıkların değişimine karşı çıkarlar. DİL ve KONUŞMA GÜÇLÜĞÜOLAN ÇOCUKLARIN ÖĞRETMENLERİNE ÖNERİLER Hatalı çıkan sesleri hemen düzeltmek, uyarmak ve suçlamaktan kaçınılmalıdır. Hatalı sesleri doğru telaffuz ederek örnek olunmalıdır. Öğrenci mutlaka dinlenmeli, dinlendiği hissettirilmelidir. Öğrenciye doğru model olunmalıdır. Doğal ve hecelemeden konuşulmalıdır. Öğrencinin konuşmaları taklit edilmemelidir. Öğrencinin konuşmak için gösterdiği çaba ödüllendirilmelidir. Öğrencinin çıkardığı hatalı sesler duymazlıktan gelinmelidir. Ona sorulan soruları başkasının cevaplamasına izin verilmemelidir. Aile ziyaretleri yapılıp, aile ile işbirliği yapılmalıdır. OTİZM SPEKTRUM BOZUKLUĞU OLAN ÇOCUKLARIN ÖĞRETMENLERİNE ÖNERİLER Öğrencinin eğitim göreceği sınıf, öğrenciye önceden tanıtılmalıdır. Erken yaşta eğitime başlanmalıdır. Eğitime başladığında öğrencinin yaptıkları ve yapamadıkları belirlenmelidir. Uygun eğitim programı belirlenerek eğitime geçilmelidir. Çocuğun gelişim seviyesine uygun sınıf ortamı düzenlenmeli ve materyaller seçil-melidir. Eğitime yeni başlandığında taklit, yönerge takip, eşleme, iletişim ve sosyal beceriler çalışılmalıdır. Sosyal becerilerden göz teması kurma, tanımadığı kişilerle selamlaşmavedalaşma ve ilk kez girdiği ortama uyum sağlama becerileri öncelikli çalışılmalıdır. Okula gelirken bağımlı olduğu nesneyi yanında getirmesine izin verilmelidir. Aile ile işbirliği içinde çalışılmalıdır. Çocuğun davranışları ile ilgili anekdot tutulmalıdır. Sınıfta ilk üç sıradan birine oturtulmalıdır. (duvar kenarı, yanına onu kontrol ede bilecek biri olmalı) Çocuğun yanında olumsuz davranışları ile ilgili asla konuşulmamalıdır. Konuşurken cümlesi tamamlanmamalıdır

12 Kendi işlerini kendisinin yapması için fırsat tanınmalıdır. Konuşmuyor diye söz hakkı vermemezlik edilmemelidir. Yazılı ve sözlü yoklamaları test tipinde ya da evet, hayır şeklinde yapılmalıdır. Çizgisiz defteri geniş aralıklar çizdirerek kullandırılmalıdır. Soru cümlelerinin satırları geniş olmalıdır. Düzgün yazmaya zorlanmamalıdır. Öğretilecek bilgiler görsellerle sunulmalı ve somutlaştırılmalıdır. Dikkatleri dağıldığı için belli aralıklarla sınıftan çıkmasına izin verilmelidir. Teneffüslerde yanında onu gözetecek birinin olmasına dikkat edilmelidir. Özel yetenekli derslerinde sınıf dışına çıkarılmamalıdır. Sınıftan çıktıktan sonra tekrar sınıfa döneceği öğretilmelidir. Sınıftaki diğer öğrenciler ile işbirliği içinde çalışılmalıdır. Acıma duygusu ile yaklaşılmamalıdır. Diğer çocuklara uygulanan kurallar ona da uygulanmalıdır. Dikkatini toplamak için Bana bak komutu verilerek çenesinden tutulup bakması sağlanmalıdır. Kısa komutlarla net sınıf kuralları konulmalıdır. Yapabileceği görevler verilmelidir. Olumlu her davranışı ödüllendirilmelidir. Geri dönütler için uzun süre geçebilmekte bu yüzden sabırlı olunmalıdır. Kokuya karşı duyarlı olduklarından, öğretmenler öğrencinin duyarlı olduğu koku ları tanıyıp bu konuda önlem almalıdırlar. Sen- ben zamirleri çalışılmalıdır. Dün, bugün, yarın, önce, şimdi, sonra, gün, ay, yıl, mevsim gibi sıralamalar çalışılmalıdır. Etkinlik başlatma ve sonlandırma becerileri çalışılmalıdır. Soyut sözcükler, mecaz kelimeler, deyimler, atasözleri derslerde kullanılmamalıdır. DİKKAT EKSİKLİĞİ ve HİPERAKTİVİTE BOZUKLUĞU (DEHB) OLAN ÇOCUKLARIN GELİŞİM ÖZELLİKLERİ Belirli bir işe ya da oyuna dikkatini vermekte zorlanır. Dikkati kolayca dağılır. Başladığı işi bitiremez. Görev ve etkinlikleri düzenlemekte zorlanır. Yoğun zihinsel çaba gerektiren işleri yapmaktan kaçınır (ev ödevi, okul aktiviteleri gibi). Etkinlikler için gereken eşyaları kaybeder. Günlük etkinliklerde unutkandır. Eli ayağı kıpır kıpırdır ve oturduğu yerde duramaz.gereksiz yere sağa sola koşturur, eşyalara tırmanır. Sakince oynamakta zorlanır. Sürekli hareket eder ve çok konuşur. Sorulan soru tamamlanmadan yanıt verir. Sabırsızdır, sırasını beklemekte güçlük çeker. Başkalarının sözünü keser ya da oyunlarında araya girer. Bir aktiviteye uzun süre katılma, anlatılanları dinleme ve becerileri genellemede yetersiz kalır. Sürekli konuşur, bağırır, başkalarını yaptığı işi engeller. Yönergeleri takip etmede yetersiz kalır. Hep kendi istedikleri olsun ister, olmazsa hırçınlaşır. Kurallara uymada zorlanır. Düğme ilikleme, ayakkabı bağlama, düzgün yazı yazma, düzgün kesme gibi el be-cerilerinde yetersizlik olabilir. DİKKAT EKSİKLİĞİ ve HİPERAKTİVİTE BOZUKLUĞU (DEHB) OLAN ÇOCUKLARIN ÖĞRETMENLERİNE ÖNERİLER Öğretmen masasına yakın bir yerde, sınıfa arkasını dönecek şekilde oturtulmalıdır. Dikkatini dağıtacak uyaranlar olmamalıdır. Yapılacak etkinliklerden önce hatırlatmalar yapılmalıdır. Yeni etkinliğe geçerken yeni konu söylenmeli ve ders için zaman verilmelidir. Sınıf içi kurallar öğrenci ile tartışılarak belirlenmelidir. Kurallar sınıfa yazılı olarak öğrencinin göreceği şekilde asılmalıdır. Sınıf içi görevler verilmelidir. Sınıf sakin ve kontrollü bir yer olmalıdır. Yönergeler mümkün olduğunca teker teker verilmelidir. Anlamadığı soru ve yönergeleri tekrar sorması için cesaretlendirilmelidir. Sınavlar için ek süre verilmelidir. Dikkati dağıldığında toplaması için zaman verilmelidir

13 Tahtaya yazılanı deftere not etmesi için ek süre verilmelidir. Sözlü sınavlarda daha iyi olduğunda yazılı sınav yerine sözlü sınav yapılmalıdır. En az diğer çocuklar kadar ödüllendirilmelilerdir. Ders çalışma yöntemleri hakkında bilgi verilip öğretilmelidir. Yapabildiği olumlu şeyler ve güçlü yönleri sergilenmelidir. Ders aralarında enerjisini boşaltacak etkinliklere yöneltilmelidir. Eşyalarına nasıl sahip çıkacağı öğretilmelidir. BEDENSEL YETERSİZLİĞİ OLAN ÇOCUKLARIN GELİŞİM ÖZELLİKLERİ Ortopedik yetersizliği olan çocuklarda yetersizliğin meydana geldiği ve beynin yetersizlikten etkilenme durumuna göre bazı durumlarda zihinsel yetersizlik te eşlik edebilir. Zihinsel yetersizlik hafif düzeyden ağır düzeye göre geniş bir yelpazede seyredebilir. Fiziksel yetersizlikler meydana geldiği yere göre farklılık göstermekle birlikte akran düzeyine göre motor gelişimde gecikme görülebilir. Kas zayıflıkları sonucunda kol ve bacaklarda uzunluk farklılıkları, yürüyüş bozuklukları,denge problemleri,duruş bozuklukları sık rastlanabilir. Dil ve konuşma becerilerine ilişkin büyük farklılıklar gösterebilir. Ortopedik yetersizliğin oluştuğu yer ve zihinsel yetersizliğin olup olmadığına göre alıcı ve ifade edici dil becerilerinde gecikme ve gerilik görülebilir. Sosyal ve duygusal özellikleri bulunduğu çevrede kabul düzeyine göre değişkenlik göstermektedir. Ayrıca yetersizliğin çocuğun bağımsızlığı üzerindeki etkisine göre farklılıklar görülebilir. BEDENSEL YETERSİZLİĞİ OLAN ÇOCUKLARIN ÖĞRETMENE ÖNERİLER Fiziksel ortamlar düzenlenmeli, tekerlekli sandalye için rampa olmalıdır. Sınıf binanın giriş katında olmalıdır. Tekerlekli sandalyenin girebileceği bir masa kullanılmalıdır. Masada defter ve kalemi tutacağı bir düzenek olmalıdır. Çocuğa zaman ayrılmalı ve desteklenmelidir. Ellerini kullanmakta zorlanıyor ise çoktan seçmeli ve sözlü sınav yapılmalıdır. Öğrenci öğretmen masasının yakınına oturtulmalıdır. Tekerlekli sandalyede oturduğunda göz hizasında konuşulmalıdır. Öğrenci sınıfa gelmeden önce diğer öğrencilere, öğrencinin özellikleri hakkında bilgi ve rilmelidir. Sınıfa rahat girip çıkabileceği bir yere oturtulmalıdır. Tuvaletlerde tutacak yerler olmalı, lavabonun yüksekliği öğrencinin boyuna göre ayar lanmalıdır. Söylediklerini anlamayınca tekrar etmesi istenmelidir. Öğrencinin yapamadıkları değil yapabildiklerine yoğunlaşılmalıdır. Öğrencinin başarısı anında ödüllendirilmelidir. Öğrencinin sosyal iletişiminin ve etkileşiminin arttırılması için etkinliklere katılımı sağlanmalıdır. Öğrencinin yaşayabileceği uyum sorunları ile ilgili okul rehber öğretmeni ve aile ile işbirliği yapılmalıdır. EVDE EĞİTİM PROGRAMLARINDA EBEVEYNLERİN VE ÇOCUKLARIN ORTAĞI OLABİLMEK: Ebeveynler Sıkıntı İle Karşı Karşıyalar Gelişim geriliği olan çocuğa sahip ebeveynler evde eğitim uygulamasına dâhil edildiklerinde genellikle yüksek oranda endişe beslerler. Bu sebeple öğretmenin uyguladığı iletişim stratejilerinin asgari düzeyde aileye güven verecek temelde, stresi azaltmaya yönelik ve şeffaf olması gerekmektedir. Belirlenmiş bir dizi iletişim kuralının iki işlevi bulunmaktadır: 1) ebeveyne önceden belirlenmiş öğretme prosedürleri ile ilgili olarak bir yapı sunmak ve 2) öğretmene teorik bir çerçeve çizmek. Evde Eğitim çok çeşitli yaklaşımlara ve uygulama metotlarına rağmen önceden belirlenmiş iletişim adımları olarak tanımlanmıştır. Evde Eğitim Hizmeti vermek belirli idari prosedürleri, değerlendirmeleri ve ebeveyn ile en azından asgari düzeyde bir işbirliği sağlamayı gerektirir. Ebeveynler çoğu zaman çocukları ile ilgili olarak hep aynı sorulara maruz kalırlar ve genellikle de endişe ve sıkıntılarını anlatma konusunda oldukça yorulmuş durumdadırlar. Öğretmenler evde eğitim hizmeti sürecinin bu ilk aşamasında ebeveynleri dinlemek yerine anlatılanları yorumlamaya çalışırlar. Evde Eğitim Hizmeti Uygulamasının ilk iki ayında öğretmenin tek endişesinin bilgi toplamak ya da uygulayacağı müfredat programı olmaması ve aynı zamanda ailede var olan iletişim desenine saygı duyarak yeni bir iletişim şekli oluşturmak olması gerekmektedir. Uyumlu/Ahenkli İlişkinin Önemi Evde Eğitim Hizmeti Uygulamasında çocuk ve ailesi ile uyumlu bir ilişki inşa edebilmek profesyonel bir süreç olarak görülmektedir. Öğretmenin hedef temelli pedagojik bir çalışma gerçekleştirebilmesi için çocuk ve ailesi için güvenli bir temel/dayanak inşa etmesi gerekmektedir. İlişkide bağlılığın en temel özellikleri 1) Beklenti yaratmak vasıtasıyla endişenin azaltılması (örneğin evde eğitim hizmeti sırasında yaratılan ortamda kaynaşma ritüellerinin kullanılması), 2) Aile değerlerine saygı ve özen gösterilmesi, 3) Çocuk ve aileden oluşan dünyanın ihlal edilmemesi (örneğin ailenin öğrenmede karşılaşılan zorluklarla nasıl mücadele ettiğinin gözlemlenmesi), 4) Güven verilmesi ve profesyonel yeterlik alanı hakkında bilgi sunulması (örneğin eğitim içeriğinin ve öğretme metotlarının net bir şekilde anlatılması) 5) Kendini ifade etme/açma (örneğin kişisel ve öğrenim geçmişi hakkında bilgi 24 25

14 vermek). Genellikle hem ailenin hem de öğretmenin uyumlu bir ilişki kurulması çok sabırsız davrandıkları gözlemlenmiştir. Ebeveynler özelliklede engel türü yerleşik çocukları olanlar (örneğin Down Sendromu) öğretmen Evde Eğitim Hizmeti sürecine başlar başlamaz programı takip etmez ise memnuniyetsizlik yaşarlar (Pretis, 1998). Carpenter et al. (2015) Avrupa daki birçok evde eğitim programında çocuğun ödev ile meşgul edilmesi/ görevlendirilmesinin programın başlıca prensibi olduğunu belirtmiştir. Bu göstermektedir ki çocuk ile kurulan ilk temasta öğretmenlerin ilk gözlemi çocuğun stratejisi üzerine olmalıdır, çocuğun kendi ortamında kendi kendine ne ile meşgul olduğu gözlemlenmelidir. Değerlendirme Özel eğitimde tanılama ile ilgili olarak mevcut en büyük engel 2 ayrı şekilde kendini göstermektedir. Birinci engel çocuk ve ailesi ile ilgili kaynaklara odaklanmak. Geleneksel tıp ve psikolojik tanılama, özrün telafisini sağlamak için çocuktaki özrün tanılanması eğilimindedir. ICF-CY (İşlevsellik Yetimi ve Sağlığın Uluslararası Sınıflandırılması) (DSÖ,2011) kullanılması KATILIM, ve ETKİNLİK, ÇEVRESEL ETMENLER, beden yapısı ve işlevleri (bkz. gibi başlıklar ile birlikte daha geniş bir yelpaze sağlayacaktır. Bununla birlikte ICF-CY İsviçre dışında/haricinde evde eğitim ortamlarında ve okullarda çok ender kullanılmaktadır. Pedagojik tanılamalarda bu ilave becerilerle birlikte öğrenme hedeflerine ulaşmak için gerekli potansiyel becerilere odaklanılır. Kaynak temelli tanılama sürecinde hala sistematik bir yöntem olmasa da uzmanlar çocuğu ve ailesini anlatmak için örneğin net bir şekilde GÖZLEM ve YORUM arasındaki farkı ayırt etmek yoluyla pozitif metot kullanmalıdır (Pretis 2016). İkinci zorluk öğrenme çıktılarını tanının durumuna göre belirlemek/anlatmak. Bu öğrenme çıktıları büyük çoğunlukla profesyonelin teorik geçmişine dayanır ve SMART hedefleri ile temellendirilmektedir. Bugün pedagojik değerlendirmede hedeflerin nasıl belirleneceğine dair kabul edilmiş pedagojik bir algoritma bulunmamaktadır ancak ÖĞRENME ÇIKTILARI ile ilgili yeni stratejiler (çocuğun elde ettiği hangi bilgi, beceri ve geniş edinim) artık daha çok çocuğun meşgul edilmesi/ödevlendirilmesi ve manalı çıktılar üzerine odaklanmaktadır. Öğretmen olarak, aileye çocukları için neyin önemli olabileceğini düşündüklerini sorun. Değiş Tokuşun Önemi Türkçe). Fakat yine de bu tanılama sürecinin-evde eğitim sürecindeki karmaşık yapıdan dolayı-en az aşağıdakileri kapsaması gerektiğini söylemekte fayda vardır: a) çocuğun oryantasyonu ve çocuğa uygun gelişimsel hedefler; b) aile oryantasyonu, aile işlevi; ve c) disiplinler-arası işbirliği (örneğin tıp doktorları, fizyoterapistler, konuşma terapistleri vb.) Bu üç unsur öğretim materyalleri ve aile ile öğretmen arasında yapılan sözleşmenin parçası durumundadır. Hedef Temelli Öğretim Pedagojik değerlendirmenin neticesi, ebeveyn ve öğretmen arasında yapılan ve evde eğitim programı boyunca neyin nasıl yapılacağını anlatan işleyen bir sözleşme dir. Çoğu ebeveyn gerçek iş başladığına sabırsız bir davranış sergilese de önceki adımların tanımlanması hayati bir önem taşır (örneğin çocuğun öğrenme yol haritasını keşfetmek). Sadece tanımlanmış öğrenme çıktıları şeffaf davranışsal seviyede (Pretis 2006) evde eğitim programının etkililiğini gösterir. Okul ortamında hala operasyonel öğretim çıktılarının tanımına karşı biraz direnç mevcuttur, bu direnç değerlendirmenin standart çıktılara ulaşmak için yapılan bir gereklilik olduğunun anlaşılması gerçeği ile izah edilebilir. Evde eğitim programlarında çıktılar oldukça kişiselleştirilmiş/münferit ve kişi merkezlidir. Uygulanan öğretim metotlarının heterojen yapısına rağmen-teropatik kavramlara doğru bir oryantasyon olmuş olsa da (örneğin fizyoterapi, iş ile ilgili terapi, konuşma terapisi) veya özel eğitim ihtiyaçlarına doğru tüm bunlar meşguliyet modeli/sorumlu kılma modeli/ödevlendirme modeline dayandırılmalıdır. İyi yapılandırılmış ve detaylandırılmış/kapsamlı hazırlanmış evde eğitim programlarının en çok fayda sağlanan programlar olduğu konusunda kanaat mevcuttur. Değerlendirme ve Yansıtma Ebeveynler ve öğretmen arasındaki öğretici/eğitici ortaklık (Guralnick, 2016, kişisel iletişim) eğitim öğretim yılı içinde en az 2 kere yansıtma sürecini de kapsamalıdır. Yansıtma süreci öğretmen tarafından kendi kendine değerlendirme (Pedagojik hedefimiz neydi? (beklenen çıktılarımız?) Neye ulaştım? Öğrenme adımlarımız hangileriydi?). Evde eğitimin kötü yan etkilerinden birisi özellikle babaların kendilerini genellikle dışlanmış hissetmeleridir ki bu durum çocuklarını yetiştirme konusundaki kabiliyet algılarını düşürmekte ve böylece aile içinde çatışmaya öncülük etmelerini sağlamaktadır. Çocuğun ve ailesinin değerlendirmesi öğretmen ile etkileşim olmaksınız yapılamaz. Bunun anlamı tanılama sürecindeki her bir özelliğin, değerlendirmenin ve testin farklı seviyelerdeki olası etkileşim ve değiş tokuş olarak kabul edilmesidir. Bu alanda çok sayıda standardize edilmiş test, derecelendirilmiş ölçek ve anket kullanılmaktadır (bkz. Guralnick, Hepsi her zamana için tüm lisanlarda mevcut değildir(örneğin Geçiş Evde eğitim sürecinden örgün eğitimi sürecine geçiş değerlendirme süreci olarak da tanımlanabilir (örneğin evde eğitim programı ile tanımlanan öğrenme çıktılarına ne oranda erişildi?) Bu bağlamda geçiş ve değerlendirme evde eğitim programı süresince ne

15 olduğunun değerlendirilmesi ve bu sürece ne tür etkilerin atfedildiğini değerlendirmeye yarar. Öğretmenler unutmamalıdır ki her bir geçiş süreci normatif/normal beklentiler ile yüz yüze geleceklerinden dolayı çocuklar ve aileleri için kaygı sebebi yaratan bir anı temsil etmektedir (örneğin örgün eğitim müfredatının değişimi, akranları ile sosyal etkileşim sürecine uyum v.b).geçiş süreçleri yüksek kırılganlık dönemleridir. Evde Eğitim Programlarında Görev Alan Öğretmenler İçin İletişimsel Sonuçlar Evde eğitim süreçleri yüksek oranda şeffaflık ve ebeveynler ile saygılı bir iletişim ile yüksek oranda ilişkilidir. Bizimle ilgili BİZSİZ HİÇBİRŞEY bu kullanıma hazır eğitim dokümanının en önemli çıktısıdır. Evde eğitim müfredat ile ilgili tüm zorluklara rağmenilişki temelli bir süreç olarak görülmektedir ve bu sebepledir ki öğretmenler ve ebeveynler arasında bir dizi sosyal iletişim ve etkileşim kuralı gerektirir. Öretmenler çocukların ve ebeveynlerin evlerinde MİSAFİR olarak görülebilir. MİSAFİRLERDEN genel olarak var olan kurallara ve aile değerlerine uymaları beklenir ve bununla birlikte MİSAFİRLER SAYGI ile ağırlanırlar ve aileler tarafından hoş karşılanırlar. Bu hususlar müfredatın uygulanması, öğretim metotları, alıştırmalar ve sınavlar veya değerlendirme hususları kadar önemli olabilir. TRAINING MATERIALS FOR TEACHERS IN HOME SCHOOLING PROGRAMS Editor Authors 2017 / TURKEY TR01-KA This project, Funded by the Erasmus+ Program of the European Union. However, European Commission and Turkish National Agency cannot be held responsi ble for any use which may be made of the information contained therein Individual Differences in Training and its Importance 28

16 MY SCHOOL IS MY HOME NOW The project My School is My Home Now, with number TR01- KA , under Erasmus+ Programme, was funded with support from the European Commission. Project Name My Schhol is My Home Now Programme Erasmus+ Programme Strategic Partnership Project Number TR01-KA Coordinator ALTINDAĞ İLÇE MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ-(ILCE MEM) Partners 1. INTERNATIONAL ASSOCIATION OF GREAT EDUCATORS (UBED) / TURKEY 2. UNIVERSITY OF NECMETTİN ERBAKAN (NEU) / TURKEY 3. ALTINDAG GUIDANCE AND RESEARCH CENTER (GRC) TURKEY 4. DOST SPECIAL EDUCATION AND REHABILITATION CENTER / TURKEY 5. DR.PRETIS / AUSTRIA 6. MSH MEDICAL SCHOOL HAMBURG GMBH / GERMANY 7. EAECI / EURLYAID ASBL / LUXEMBOURG 8. BOSK / HOLLAND Project Description Beneficiaries: -Parents of children with disability or comparable significant health status which might inhibit regular school attendance. -Teachers/educators working in home visiting systems or home schooling systems. Goal: to increase the competences of teachers in cooperation with parents and children and leads to higher educational output for the children Objectives: -Ready to use, web based/live distance education kit will be prepared for the students who cannot attend school. Ongoing educational facilities at school will be transferred (computer, camera, microphone etc.) to students house via web based services. -Supporting access to educational opportunities through distance education. -Putting forward scientifically the problems of families who have disable children/home schooling, providing support, forwarding survey analysis data for the decision makers. -Psychosocial support education set for parents will be prepared. The education set will support parenting skills of parents. Parents will be supported on subjects like; * individual family support plans, * disability types, * trauma and coping methodologies, * communication methodologies, * legal rights for disabled individuals ect. -Teacher training set will be prepared for teachers who are in charge of training the students whom are disabled/ill and engaged at home. The education materials will consist of knowledge which will help the teacher to provide positive attitude towards students and the parents as well. The material will also consists of knowledge about educational techniques coping with students disability type. The material kit will be provided as a web based material and as a written material as well. The material will be published on project s web page. The partner countries will translate and share the material. -Increasing the socio-professional integration degree of the beneficiaries. For disabled students self-esteem and social inclusion are also connected to the ability to education. -Acquiring the necessary skills and abilities in order to use digital technology by the beneficiaries. New digital technologies almost equalize access to information and communication for student/parents. -New educational strategies which can be duplicated in the beneficiaries institutions and other European similar institutions. -Consolidating the partnership between the beneficiary institutions and develop their international cooperation capacity and increased capacity of the partner institutions for European Projects Management. - Increasing the quality of services offered by the partner organizations who offer services to disabled community members, by developing their international cooperation capacity during the two years of project implementation. Stakeholders 1. Parents of children with disability or comparable significant health status which might inhibit regular school attendance. 2. Teachers/educators working in home visiting systems or home schooling systems

17 Individual Differences in Training and its Importance Individual is the basis, especially in the clear majority of recent studies within our Education System. There are some individual differences amng the individuals, which are the most basic element of the education system. Individual differences mean the distinction from the others in terms of age, gender, physical appearance, intelligence etc. There are many variables, which constitute distinction during education process. Educational environment, and materials are some of them. The most important aspect is the learners. The types of learning needs of the individual, effective learning styles, motivation, personal characteristis are the basic factors, which bring out differences in academic success. These differences have an important place in every stage of teaching and learning process. It is very important for the teachers, who plan, organize and evaluate learning process, to evaluate individual differences rightly and to make necessary arrangements. Many people consider individual differences as negatives those must be avoided. However, differences may also be considered as opportunities to help rising of individual talents and developing healthy relations with other individuals. Event the charactersitics, which are considered as a disadvantage, might be transformed into an advantage. For example, if a student, who is prone to be violent, would be guided towards a keen sports activitiy he/she would cope with his/her negative feelings and would be successfull in that sports activitiy. LEGAL BASIS Turkish Constitution forms the basis of domestic education service. In the 42nd Article of our constitution it is stated that nobody shall be divested from education and training rights and necessary measures would be taken fort he individuals, whoneed special education. In this context, some measures are takenfor the students, who may not get out from home due to health problems, to provide them appropriate training according to their level in their home. The legal documents that guides domestic education practice is Ministry of National Education Education Services at Home or Hospital Directive, which came into force by the decision of Head Council of Education and Morality dated 03/02/2010. The purpose of that directive is to arrange process and principles of planning and execution of education services, which would be provided to pre- school and primary school students, who are in need of special education and cannot benefit due to health problems, during their healing process in either hospital or at their home

18 EDUCATION AT HOME EDUCATIONAL ANALYSI DEFINITION AND PLACEMENT roles and responsibilities of parents would be signed by the parents during the visit. The Provincial /District Council of Special Education gives final decision for the student about receiving domestic education after the evaluation commitee of guidance and research center evaluates and recommends him/her for domestic education service. One copy of the decision shall be sent to the school, where the student is enrolled, one copy to parent and last copy shall be sent to Guidance and Research Center. The students who are in need of special education and provide a report that shows he/she cannot attend formal education at least for four months, mat benefit form domestic education service. The students may either be at the same level orfall behind their peer students. Their helath problem may be temporary or permanent. For example, he/she can be a student who must be sticked to the bed for life time or another one who needs only temporary healing. He/she may have a metabolic problem or a systemic illness. He/she can be a student who receive cancer treatment, or another one who cannot go out of home due to transplantation. Parents, who want to benefit from domestic education services, must apply to the guidance and reserch center that gives service within the neighbourhood of the registered school with the document proving that the student cannot benefit from formal education for at least four months. There must be a letter from the school and petition of the parent besides of the stıdent s health report. After application by the parent, RAM visits their home to identify if the environment is appropriate for education. During the visit Definition and Evaluation of Domestic Environment Form shall be fullfilled. Besides, Parent Contract, including the Assessment Assessment is to compile the information, which are derived from different sources, to determine strong and weak sides of the individual. Educational assesment is about planning the content of the training to be provided and evaluation of the effectiveness of the provided training. To plan the content of the training, it is necessary to determine education needs of the individual. (B, Sucuoğlu) Determination of teaching necessities helps for two purposes. It is to say about Deciding What to teach or How to teach. In this purpose, it is needed to gather information from people who know about the student or direct assessment of the student. Our laws and regulations suggest exams and grading fort he assessment of students, which are affected by insufficiency, and acting based on Individualized Training Programs. TRAINING PROCESS Planning of domestic education service shall be made by district/provincial board of special education. In this plan, which is developed per individual needs and house environment, weekly hours of courses must be at leat 10 (ten) hours. The hours of courses of the lessons, which are determined according to their education program, shall be decided fort he students who shall receive domestic education service. In line with the plan made by District/Provincial Board of Special Education Services teachers shall be assigned by provincial/district administration of national education in order to provide domestic education service. Process of assigning teachers shall start, when the domestic education decision arrives at the school in which the student is enrolled. Special Education teachers or pre school, primary school or other branch teachers, who are assigned in the same or other schools of the distrct/province, shall be assigned to execute training according to specifities or needs of the student. Additional course fee shall be paid by 25% raise to official teachers, who are assigned for domestic education services, according to 176 th Article of Civil Servant Law

19 COURSES Implementing training programs, which are already applied in their school/ institution, is a must. However, IEP units may develop Individualized education programs, in the subjects they need, according to learning performances of the students. Ancak BEP geliştirme birimince, bu programlara dayalı olarak öğrencilerin eğitim performanslarına göre, ihtiyaç duydukları alanlarda BEP hazırlanır. Assessment of success level of the students shall be made in line with the evaluation criteria within the schools, where the relevant education program is applied, accordingto the last amendment made on the Regualtion on Amending the Regulations about Pre-School and Primary Schools. Individualized Education Practices Individualized education programsa re special programs, which are prepared forthe purposes related with development, performance and needs of the people in need of special education and include support training services to these people. Our students, who are in need of special education may differ from each other in terms of their learning style or behaviours. In order to assure their effective benefit from the teaching process the process must be arranged according to their individual qualifications. Individualized Education programs shall be used in realizing these arrangements. Individualized education programs include the following; a)short term objectives, which are determined regarding education program/ programs, which the student follow, or annual education purposes within education plan, b)the type of supportive education service, its frequency or the providers of the taining and how they shall provide these trainings, c)method and technique, tools and materials to be used in training and assessment, d)arrangements related with education environment, e)measures, which prevent or diminish behavioural problems and methods and techniques to be used, f)personal information of the students. Individualized education program shall be prepared by the colloboration between Special Education Assessment Board and IEP development unit. (Special Education Services Regulation 2012) IEP is an education program, which sign out the status of the student, the fields that the student must be more developed, and the necessary support to realize this development. IEP is a program, which determines long term or short term aims, support services to be taken, methods and techniques to be used, the regulations and arrangements those are deemed as appropriate for the student upon the basis of student s personal, social functional, and academic skills of the subject student. Development and implementation of individualized education programs is essential. Some of the objectives of individualized education programs can be linked with prioritized needs. In definition of this priority the assessment of experts, expectations of the family and students s performance shall be elaborated. Primarily, functional and frequently used skills, skills those are applied in different environments, skills those can be learned through observation, those increase self confidence, or the prerequisite skills must be preferred. WHAT ARE THE BENEFITS OF IEP? Maintains equality in education. Develops self confidence of student. Prepares the student for independent life. Develops responsibility sense of the student. Plays communication instrument role between family and schools staff. Provides equal right of say for the responsible teachers and the family about the needs of the student and what to do for responding these needs. Provides contribution to solve opinion differences between the family and school. Helps family when they feel lonely. Puts responsibility on familes. Acts as a plan and a guide fort he teacher. Functions as an implementing or assessment tool fort he teachers in defining progress of the student in terms of objectives. Sharing the Classroom environment with other experts of the people, who provide supportive training services, helps teachers to develop alternative practices. An awareness about students that they may learn despite of their individual differences would be developed among the people, who are responsible for the education of the student. When Developing IEP The Following Aspects Must Be Considered: Methods and Techniques of Training must be diversified, Tools and materials must be diversified according to students needs. Adaptations and/or arrangements must be made within trainnig environments, Communication options must be diversified, Importance must be given to use upportive technology in education, Instruction formats must be diversified, Question styles must be diversified, Practical choices must be improved, Monitoring and evaluation formats must be diversified, Our or student s information sources must be diversified. Cooperation and partnership must be maintained

20 FAMILY RESPONSIBILITIES E-SCHOOL Success assessment results of the students must be provided by the teachers to the enrolled school adminşstration based on grading Schedule. Passing class and other transactions shall be executed by enrolled school administratin. RESPONSIBILITIES OF TEACHER Some of the responsibilities of the parents of the student, who receive domestic education service are as follows: To organize education environment to conduct healthy training in terms of cleaning, heating, lightening, air flow and etc in line with the suggestions of the teacher. To ensure that the education environment would ease interaction between the teacher and the individual. To maintain necessary arrangements regarding home environment within their capacity in line with the undertaken issues within parent contract. Colloborate with the board and thus prpare the training environment, when home related arrangements cannot be realized. To inform IEP unit about the needs of the individual and to participate in the process as the natural member of IEP Development Unit. To cooperate with the teachers, who participate in domestic training, in order to realize IEP objectives and to ensure sustainability of the trainings. To participate in family training programs. To inform administration of the enrolled school in terms of domestic trainnig service practice. The duties of the teachers of the indivduals, whom was decided to receive domestic education service are as follows; To proceed education service wthin the context of planning of the agency, To cooperate with individualized education programs (IEP) development units in developing individualized education programs, measurements tools and equipments. To implement and evaluate the IEP that is prepared for the student. To submit transcripts of the student to enrolled school s administration. To inform parents and school administration in case of delays in course hours. To counsel the individual, family, other teachers and school Planning and execution of physical, informative, social, sensual and spiritual terms of family trainings by considering family life cycle. Provide information to other teachers, who execute education services, about technical devices and instruments. Guide in organization of environment, where the education services would be provided. Fill in Monthly Practice Schedule of Domestic Education Service Plan with the activities he/she conducted. Cooperate with necessary people, agencies, and institutions toplan and conduct studies regarding physical (sensual, self care, and sexual), psycho-social and sensational development. Besides the teachers must conduct other duties, which are required by the provisions of legislation. DUTIES OF ADMINISTRATION OF THE ENROLLED SCHOOL The responsibilities of the school are as follows: To conduct all administrative transactions of the individual, who receive training either at home or at hospital. To establish IEP unit in line with the provisions of the regulation. To prepare weekly course program of the teachers, who would provide domestic training service, along with the planning of the board. To inform the board about execution of domestic training service. To inform the parents about the content and execution of the domestic trainining services

21 SPECIAL EDUCATION DEFINITION BASIC TERMS IN SPECIAL EDUCATION Diagnosis It means the evaluation process in medical, psycho-social and education fields in order to determine the qualifications in all development stages, their abilities or disabilities, and to define individual specifities and interest fields(regulation of Special Education that was publishe in the Official Gazette, which was dated and Numbered ). Educational Evaluation and Diagnosis Special Education: It is the training, which is to be executed in appropriate places on the basis of all developmental qualifications of the individuals and their sufficiency in academic disciplines, specifically trained staff to respond educational and social needs of the student, specifically developed training programs and methods. (Regulation of Special Education that was publishe in the Official Gazette, which was dated and Numbered ). It is the process to define education service and minimum limited environment by identifying capabilities and educational needs or development qualifications of the individuals. Eduactional Evaluation and Diagnosis is made through tests and measurement tools, which are appropriate for indivdual specifications, and objective standard tests, Rehberlik ve Araştırma Merkezlerinde oluşturulan öz those are applied by a committeee established in Guidance and Research Centers Regulation of Special Education that was publishe in the Official Gazette, which was dated and Numbered ). The Objectives of Special Education Individual in Need of Special Education It is defined as the individuals, who reflect significant difference from their generation in terms of individual and developmental qualities.(regulation of Special Education that was publishe in the Official Gazette, which was dated and Numbered ). Training Environment with Minimum Limitations The Objectives of Special Education It means themost appropriate training environment with minimum problem and where supportive education services are provided in oerder to maintain education about being social, self care, attituted in speech and communication (Regulation of Special Education that was publishe in the Official Gazette, which was dated and Numbered ). Compulsory Education for the Individuals in need of Special Education It means the education and training process, which starts in pre school years until middle school (Regulation of Special Education that was publishe in the Official Gazette, which was dated and Numbered ). The special education is aimed at the following subjects for the individuals, who are in need, in line with basic aims and principles of Turkish National Education: 1)To raise them as citizens, who realize their roles within the society, maintain good relations with others, work in cooperation, adapt with surrounding conditions, and who are productive and happy. 2)To let them develop basic living skills, which is directed towards living independently ans self sufficient. 3)To prepare them for upper living scales, bussiness and vocations and education by using special methıds and tools, in regards to their educational needs, skills, and talents

22 Basic Principles of Special Education GROUPS OF DISABILITY AND THEIR CHARACTERISTICS Basic principles of special education are as follows in line with the general aims and basic principles of Turkish National Education; a) All individuals, who need special education may benefit from special education services in line with their educational needs, interests, skills and talents. b) The ducation of the individuals, who need special education, starts in their early ages. c) Special eduation services are planned and executed not to distinct the individuals, who need special education, from their social and physical environment. d) It is prioritized to educate the individuals, who need special education, with their peers by making adaptations in the aims, contents, and education process. e) Copperation shall be established with the institutions, which provide rehabilitation services, in order to sustain education at every level without any cuts. f) Individualized education plans shall be developed and individualized education programs shall be conducted by considering personalcharacteristics in acdemic discipline and personal capabilities. g) Families shall be involved in every scale of the education actively and shall be trained. h) Cooperative Works shall be conducted wth NGO s, which are active in terms of special education needs of individuals, in terms of developing polcies about Special Education. i) Special education needs shall be planned to cover interaction and adaptation of the individulas, who need special education, within sociaty. DEVELOPMENT CHARACTERISTICS OF CHILDREN WITH MENTAL DISABILITY They hardly and lately learn academic concepts. The period of showing interest is short and disordered. They need constant monitoring, promotion and change. They easily and better understand and grasp concrete concepts. Their time conception develops lately and hardly. They hardly transfer the attained knowledge to others. They learn from pieces to the whole and they easily and better learn concrete concepts. Their learning speed is slow. They easily forget things those they hear or see. They have weak memory. Their vocabulary is weak. Their talks are not fluent. They hardly understand what they read. They hardly express their feelings and thoughts. They have low self-esteem. They have attention problems. They have low concentration. SUGGESTIONS FOR THE TEACHERS OF MENTALLY DISABLED CHILDREN Individualized education programs shall be developed for their development fields. Concrete concepts must be utilized in preparing education material. Teacher-parent coordination shall be established. The student must be placed in the front line at the closest desk near teacher table. Concrete and visual materials must be used. The concepts must be divided into small parts becayse the period of attention is short. From peace to total method may be adopted. Positive statements must be preffered to negative statements. Activities such as answering phone calls, making calls, writing letters, sending letters must be tought. Reading electricity, water, telephone bills and taking necessary steps accordingly must be tought

23 Habit of reading newspapers must be thought. If not, meanwhile reading can be forgotten. Trust breaking statements and behaviours must be avoided. Academic skills may easily be thought through individual education. Importance must be given to daily living related knowledge and skills such as telephone- address- money calculation- must be tought besides academic skills. Expectations must be sticked to their capacity. Their learning must be planned on the basis of learning by doing. Trying to teach vocal rules and structures of language is only time consuming and they must be skipped.instead, understanding what they read must be underlined. The homeworks must be clear-limited-short and simple. Though concepts and skills must be frequently repeated. Behaviours must be consolidated with awards. Doable homeworks must be given. Negative behaviours must be disregarded. Minor efforts must be awarded. Acceptance by collegues must be ensured. Life based experiences must be presented. DEVELOPMENT QUALITIES OF CHILDREN WITH HEARING DISABILITIES People with hearing disabilities may present differences in their development process according to the type of their hearing disabilities.the effect of hearing disability on individual performance are depended upon type and degree of disability, the age of disability, the level of intelligence, tackling capacity of the parents and socity against the disability, language and educational experienced of the child. They downscale or change some specific voices. The skip some voices while talking. They wrongly express some voices. They use extreme gestures and mimics to Express their wills. They cannot recognize the source of the voice. Balance problems may be seen in body motives (sitting, running, walking) Monotony in speech, continuous whisper or shout is observed. Ignorance of surrounding voices is observed. They cannot recognize voice changes in classroom. They want repetition of speechs especially some words. They lean on the speaker or turn their head towards the speaker to hear out. Their speech is not clear and fluent. They understand the directives wrongly. They make extraordinary mistakes in writing studies. They keep close to the speakers and source of the voice (such as TV) inorder to a-understand the speech. They complain ear pain or ringing in the ears. SUGGESTIONS TO TEACHERS OF CHILDREN WITH HEARING DISABILITIES Infırmation must be kept about hearing aid usage and necessity. They must beplaced in the front and the middle line of the classroom. Questions must be frequently asked to keep attention durable. They must be involved in every activity in the classroom. Simple and short sentences must be used. Eye contact must be established with the student. They must turn to the students while giving lessons. The student must be promoted for talking. Exagarated lip movements must be avoided. z It must be sure that they hear. The talks must be natural and clear, the voice level must not be too high. Head-arm and hand moves must be avoided while talking. Noisy environment may distract student, it must be avoided. If there is a mistake in words /sentences of the student the right version must be stated. More time must be spent in the classroom. Teachers must be relaxing, consistent and decisive. If the student acts in an unprefereed way, they must be warned by no. Communication with touching or pointing must be avoided, orak communication must be built in order tol et the child with hearing disability to communicate. The lessons must be given by using visual materials. The student must be elaborated in every aspect. Suitable education programs must be prepared. Children with hearing disability are similar with normal ones.they wish to join the games of others. For this reason, the disability of the chidren must be told to other students, when the subject student is away

24 DEVELOPMENT QUALITIES OF CHILDREN WITH SPECIFIC LEARNING DISABILITIES They are off their peers in terms of reading speed and quality Letter- voice harmony is not developed. They cannot learn the voices of some letters. They have difficulty in spelling or wording. They have difficulty to understand what they read. They skip letters, spells or add letters or spells. They write some letters or numbers as reverse or mix them up.(b-d, d-t, m-n, g-y, f-v, b-p, g-k, c-c, 2-5, 6-9,12-21] They skip or add some letters or spells. They don t leave any space between the words or divide the word into twothree parts (pen cil). They may mix up the sequence of the things, which must be in certain line. They cannot establish proper sentences. They may misspeak. They may not rightly spell voices of some letters. (They cannot spell or say letters r,ş,j). They barely understand abstract concepts. They are comparatively unsuccessfull in the movements or games such as in skipping, catching balls when compared to their peers. They are clumsy, they often fall and get injured. They may unwillingfully break things. They barely succeed in fine motor skills (button up, using scissors, stringing). SUGGESTIONS FOR THE TEACHERS OF STUDENTS WITH SPECIAL LEARNING DISABILITIES Trust breaking statements and wishes must be avoided. Provided reading texts must be short, clear and understandable. Questions must not be complicated. Studies to support hard and sensitice motor abilities. Apreciation and promotion must be given. The student shall not be compared with their friends. Rolls, poets, and songs must be tought to avoid spelling problems. Sentence completion studies must be made. Memory and matching games must be played. Positive behaviours must be underlined. The first subjects that the child gives interest and strong points must be determined and teaching must start from this point. The teacher must not pass to next level without being successful. Opportunity must be given to the child to present his/her observation and comments. Left-right must be thought (For example you put your armwatch on your left, you write with right arm). Spot combibig studies must be made. Simple sentences must be written composed of short understandable words. Duties, which can be succeeded, must be given in group works. Books with pictures must be used. Loud reading exercises must be made 2-3 times by 5-10 minutes terms regularly. Pause must be made when the child need rest. Reading texts with 2-3 sentences must be used. These texts must be chosen from the ones those the child spends interest. The learned texts shall be told b y the student and the student must be allowed to use rulers or fingers to follow what theyread. In writing preparation period, board and plastic letters, play doughs and letter images must be provided. When the letters are being written, its name must be said and drawn and the child shall be made repeat them. The child must be let to find own spelling mistakes. Vocabulary must be enriched by using dictionaries. The exams must be executed oral and tests. Parental cooperation is necessary to sustain what they learned

25 DEVELOPMENT QUALIFICATIONS OF CHILDREN WITH LANGUAGE AND SPEAKING DIFFICULTIES They miss or skip voices. For example, oor instead of door. They may add the same or different voice to the words. For example, whatch instead of watch They may spell a word by adding different vocals. For example, caw instead of car They may prolong vocals. For example, Muum They may repeat words or spells. Forexample, ThThank You They may use unwilling gestures and mimics. They may underline words differently. Their talks may be and wording might be limited. They express their wishes and sensen by hitting or crushing objectives. Their voice mayload or too weak. They use gestures, mimics and other signs to express their feelings. SUGGESTIONS FOR THE TEACHERS OF CHILDREN HAVUNG LANGUAGE AND SPEAKING DIFFICULTIES Correctin, warning or blaming the child for the wrong vocals immediately must be avoided. Teacher must be a model in rightly spelling the worng vocals. The student must be listened or must feel as being listened. Teacher must be a right model. The teacher must talk naturally without spelling. The teacher shal not imitate the speeches of the student. The efforts of the students for speaking must be awarded. The teacher shall underestimate wrong voices. The teacher shall not allow the others to answer the questions, which was asked to that student. Family vists shall be conducted and cooperation must be done with the families. DEVELOPMENT CHARACTERISTICS OF THE CHILDREN WITH AUTISM SPECTRUM DISORDER Language skills are insufficient. Their speaking is not fluent. They barely understand the speeches and directives. They cannot start or endure interactive speech. They hesitate eye contact. They do not react to calling or communication efforts. They may react as shouting, hitting, yelling when they do not want to communicate. They use little gestures and mimics. They barely react to appreaciation or verbal approvals. They have difficulty to express basic feelings (happiness, sadness etc). They mix personal pronouns they mey use you instead of I or may talk about themselves as third person. They hardly play games or start up games. They may reflect some behaviours such as hitting to their chest with their hands, or shaking hands, moving hands, biting hands or self damaging. They usually like lonely behaviours. They repeat what the other people say. They are interested in details of the objects. They reflect loughing or crying without any reason. They object changes in their daily habits. SUGGESTIONS FOR TEACHERS OF CHILDREN WITH AUTISM SPECTRUM DISORDER The student s classroom must be introduced to the student beforehand. The education must be started in early ages. In the beginning the abilities and disabilities of the student must be determined. Training must start after proper education program is determined. Classroom environment must be organized per development level of the child and materials must be chosen accordingly. Imitation, following instructionsi matching, communication and social skills must be studies at the beginning of the training. Eye contact, greeting with unknown people, adaptation to new environment are initial studies. The addicted objects must be allowed while coming to school. Family cooperation is a must. Anectodes must be written about the behaviours of the child. The child must sit in one of the first three lines within the classroom (wall side and there must be a controller) Negative behaviours shall not be talked about besides the child. Their sentences shall not be completed. Opportunity shall be given to fulfill their responsibilities

26 Teachers must avoid not giving right to say something because of their difficulty in talking. Their oral and written examinations must be test type and the answers shall be yes no Their notebooks must be without lines and shall be used by drawing wide spaces. The lines of questions shall be wide. They shall not be forced to write well. The information must be given with visual aids and must be objectified. They may be allowed to get out of the classroom since their attention term is short. There must be a person with them to observe in the breaks. They must not be allowed to get out in special talents classes. They must be taught that they shall return to class in a while after going out. There must be cooperation with other people in the classroom. There shall not be a pitty in their relationship. The rules those are applied to others shall be applicable to them too. Teacher shall grab their chin and give the directive Look at me in order to get their interest. The classroom rules shall be defined with short directives. Doable duties shall be given. All positive behavior shall be awarded. The teacher must be patient since the feedbacks take long time. Since they are sensitive about scents the teacher must know the sensitive scents and take necessary measures. Personal pronouns such as You- I must be studied. Time adverbs such as yesterday, today, tomorrow, before, now, after, day,year, season must be studied. Skills of incepting and finishing activities shall be studied. Abstract words, metaphors, idioms, proverbs must not be used. DEVELOPMENT CHARACTERISTICS OF CHILDREN WITH ATTENTION DEFICIT DISORDER AND HYPERCTIVITY They barely put attention on certain subjects or plays. Their easily loose their attention. They cannot finish the things they start. They barely organize duties and activities. They hesitate doing works, which need intense mental effort (homework, school activitiesev ödevi, okul aktiviteleri gibi). They loose materials those are necessary for the activities. They are oversight in daily activities. They always move and they cannot stand still. They unnecessarily run everywhere and climb on furnitures. They barely play in peace. They always move or talk. They answer the questions without waiting for their ends. They are inpatient. They barely wait for their turn. They interrupt others speech and plays. They lack stayin in activities for long time, listening for others or generalizing skills. They constantly talk, shout or prevent the activities of others. They lack following the activities of others. They always want their wills come true. If not, they get nervous. They hardly follow the rules. Düğme ilikleme, ayakkabı bağlama, düzgün yazı yazma, düzgün kesme gibi el be-cerilerinde yetersizlik olabilir. SUGGESTIONS FOR TEACHERS OF CHILDREN WITH ATTENTION DEFICIT DISORDER AND HYPERCTIVITY They must sit to a desk nearby teacher s table and their face must look at the reverse side of the classroom. There shall not be attractive objects around. Remindings must be made before activities. New subjects must be stated before passing through new activities and time shall be spared fort he lessons. In class rules, must be determined after dissucssing with the student. The rules must be hanged to aplace, where the student can see. In class duties, must be given. The class must be acalm and secure place. The instructions must be given as one by one. The student must be encouraged to ask for the ununderstood questions and directives. Additional time must be given for the exams. Time shall be given for reallocating their attention. Additional time must be given for noting down, what is written on the board. If they are better at oral examinations, oral exams must be conducted

27 They shall be awarded at much as the other children. They must be informed about studying. Their positive activities and strong points must be presented. They must be directed towards discharging activities in brak times. They must lear how they protect their personal belongings. DEVELOPMENT QUALITIES OF PHYSICALLY DISABLED STUDENTS For the physically disabled children sometimes mental deficiency may also occur according to the impact of the disability on brain. The mental deficiency may variate from light to heavy disability. Besides that the physical disabilities may differ according to the place motor development may also delay compared to peer level. Lenght differences on arms and legs, walking defects, balance problems may often occur. Language and speaking skills may be obviously different. According to the place of disability receiving and expressive skills may delay or be deficient. Social and sensual charcteristics differ according to the acceptance level from their environment. Besides they differ according to the impact of the disbility on independence of the child. SUGGESTIONS FOR THE TEACHERS PHYSICALLY INCAPABLE STUDENTS Physical environments must be organized, gantry must be placed for Wheel chair. The classroom must be placed in the ground floor of the building. There must be a table, under which the Wheel chair can be stored. There must be a set of notebook or pencils on the table. Time must be spared fort he child and the child must be supported. Multiple choice or oral quizes must be given if the student cannot use his/her hands. Student must sit next to teacher s table. Eye contact must be established if the student sits on Wheel chair. Other students must be informed before the specific student enters in the classroom. Student must be so placed as he/she may enter/leave easily. There must be holders in the WC s. The height of washbasin must be arrnged according to height of the student. If the words cannot be understood the student must be asked for repetition. Capabilities rather than incapabilities must be elaborated. The success of student must immediately be awarded. The student must be involved in activities in order to develop their social interaction and communication. Cooperation must be made among the counselling teacher and the family in terms of adaptation problems of the student. BEING a PARTNER of PARENTS and CHILDREN in HOME SCHOOL PROGRAMS Introduction Whenever parents enter a system of high support (e.g. a home schooling program for their child) after having gone through several steps of screening and/or comprehensive interdisciplinary assessment (Guralnick, 2001), their emotional situation can be described as highly anxious, fluctuating between the hope of obtaining adequate support and the fear that the diagnosis may be more serious (Pretis, 2001). This emotional ambiguity requires highly transparent communication between teachers and parents because the engagement of parents in the learning environment is of crucial importance for both the long-term effects of the program and on the learning outcomes of the child. This ready to take training paper provides a description of communication strategies for teachers within the different phases of home schooling programs, and it is based on the assumption that parents enter those support systems voluntarily and have a basic interest in the development of their child and basic cognitive skills to co-operate with teachers. It is hoped that this approach could serve as a guideline for many components of home schooling programs addressed in the current Erasmus plus project My School is my Home now. This cooperation approach is based on a partnership model in home schooling that emphasizes the importance of shared and defined responsibility between parents and teachers (Speck, 1983). All partners require a model that includes 1) transparency of communication; 2) parental competence in teaching; 3) definition of responsibilities, functions, and goals; 4) contract-based teaching. A structured communication model is necessary, especially within the current European discussion concerning quality criteria in support programs for children with disability (Pretis, 2002), because also schools providing home schooling services are increasingly obliged to define their standards and procedures. Within this context, particularlyin urban areas with easy access to services and information media (Internet), a new model of interaction between parents and schools the consumer model has been emerged, especially in systems with personal budgets like in Belgium (Mombaerts 2016, personal communication). Parents are exposed to distress Parents of children with developmental delays enter home schooling systems usually with a high level of (dis)stress. Therefore, teacher communication strategies should, at a minimum, provide a secure base for the parents by providing stress reduction and transparency. A set of defined communication rules has two functions: 1) to give structure to the parents in terms of defined teaching procedures and 2) to provide a theoretical framework for the teacher

28 Home Schooling, despite the variety of approaches and applied methods, can be described by means of defined communication steps. Intake into a Home Schooling program requires a defined administrative procedures, assessments and at least minimal cooperation by the parents. Many times parents are confronted with repetitive questions about their children, and parents are often too tired to describe their worries or stress. Teachers tend to interpret parents instead of listening, especially in this first phase of home schooling. In the first 2 months of home schooling, the teacher should not only be concerned with collecting information or follow his or her curriculum but should also be concerned with creating a basis for cooperation means respecting the existing interaction pattern in the family. The importance of rapport In home schooling, creating rapport with the child and the family is seen as a professional process. The teacher has to establish a secure base for the child and family to enable goal-oriented pedagogical work. Basic features of attachment are 1) reduction of distress by means of anticipation (e.g., by using rituals for the child within the home schooling setting), 2) respect and care for family values, 3) non-intrusion into the world of the child and family (e.g., observing how the family copes with learning challenges, 4) show of confidence and professional competence (e.g., by clear definition of teaching methods and contents), 5) self-disclosure (e.g., giving information about personal and teaching background). It is often observed that both parents and teachers are too impatient to establish attachment. Parents show dissatisfaction, especially in instances involving children with established disabilities (e.g., Down syndrome), if the teacher does not immediately start with the program (Pretis, 1998). Carpenter et al. (2015) pointed out that engagement of the child should be one of the basic principles in most European home schooling programs. This implies that, in the first contact, teachers should observe the child s strategies and how the child engages in his or her surroundings. Assessment The huge challenge in the field of special educational diagnostics presents itself in three ways in this process. The first challenge is focusing on the resources of the child and the family. Traditional medical and psychological diagnostics tend to describe impairments of the child in order to compensate for them. The usage of ICF-CY (WHO, 2011) might provide a broader view, including aspects of PARTICIPATION and ACTIVITY, ENVIRONEMENT, body structures and body functions (see However ICF-CY is beside Switzerland rarely used in school or home schooling-settings. Pedagogical diagnostics also ; Focus on potential skills in order to reach learning goals with these additional skills. Even though there is no systematic methodology for a resource-oriented diagnostic process yet, experts should still use a positive method for describing the child and family, e.g. by clearly differentiating between OBSERVATIONS and INTERPRETATIONS (Pretis, 2016) The second challenge is describing learning outcomes based on diagnostic status. These learning outcomes depend to a great extent on the theoretical background of the professional and could be based on SMART goals. To date, there is no recognized pedagogical algorithm for how to define goals based on pedagogical assessments, however current strategies of LEARNING OUTCOMES (which knowledge does the child obtain, which SKILLS and which WIDER COMPETENCES) focus much more on ENGAGEMENT and meaningful outcomes. As a teacher, ask the family, what they think would be IMPORTANT for their child. The necessity of exchange There cannot be an assessment of the child and/or the family without interaction of the teacher. This means that every attribution, assessment, and test in the diagnostic process is regarded as a possible way to interact and exchange on diverse levels: There are numerous standardized tests, rating scales, and questionnaires that are used in this field (see Guralnick, 2001). They might not always be available in all languages (e.g. in Turkish). However, it is worth mentioning that this diagnostic process because of the complexity of the home schooling process has to include at least the following features: (a) child orientation and developmental adequate goals of the child; (b) family orientation, family functioning,; and (c) interdisciplinary cooperation (e.g. with medical doctors, physiotherapists, speech therapists.). These three aspects should also be part of the teaching documentation and the contract between the parents and the teacher. Goal-Oriented Teaching The result of the pedagogical assessment is a working -contract between parents and the teacher that states what will be done and how it will be done within the home schooling program. Even though most parents tend to be impatient about when the actual work will begin, it is crucial to define the previous steps first (i.e., finding out the learning pathways of the child). Only defined learning outcomes on a transparent behavioral level (Pretis, 2016) are able to show the efficiency of a home schooling program. There is still some resistance to the definition of operationalized learning outcomes in school systems, this resistance may be explained by the fact that evaluation is often understood as necessity to reach standardized outcomes. In home schooling programs outcomes usually are highly individual and person-centered

29 NOTE : Despite the heterogeneity of the applied teaching methods either oriented toward therapeutic concepts (e.g., physiotherapy, occupational therapy, speech therapy) or toward special needs they should be based on an engagement model. What can I do as a teacher that children become more engaged within their meaningful surrounding. There is a consensus that well-structured and comprehensive home schooling programs show the most benefit. 56 Evaluation and Reflection The instructional partnership between parents and the teacher (Guralnick, 2016, personal communication) should include a process of reflection at least 2 times during the school year. This process of reflection includes self-evaluation by the teacher (What was our pedagogical goal (our expected outcomes)? What did I reach? Which were our learning steps?). One of the adverse side effects of home schooling is that especially fathers often feel excluded, which may decrease their perceived competence to rear their child and may lead to conflicts within the family. Transition Transition processes from home schooling to mainstream schooling can be defined as a process of assessment (i.e., to what extent a home schooling program has been able to reach its defined learning outcomes). Transition and evaluation in this context functions to assess what happened during the home schooling program and what effects can be attributed to this process. Teachers should take into account, that each transition process might represent a moment of distress for the parents and children as they might face normative expectations (e.g. to follow the main stream curriculum, to cope with social processes with peers etc.). Transitions are periods of higher vulnerability. Communicative conclusions for teachers in home schooling programs Home schooling processes are highly associated with increased transparency and respectful communication with parents. NOTHING about us WITHOUT us might be the most important learning outcome of this ready to take training paper. Home schooling beside all curricular challenges - is regarded as a relation-based process, which therefore requires a set of social interaction and communication rules of teachers and parents. Teachers can be seen as GUESTS in the homes of the children and parents. GUESTS usually respect the existing rules and values in families, as well as GUESTS are treated with RESPECT and welcomed by the families. 9 These aspects might be as important as issues of applied curricula, teaching methods, exercises and exams or evaluations.

30