Dr. BİLGE AYGEN FIRAT ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ NEFROLOJİ BİLİM DALI. Dr Bilge Aygen

Transkript

1 Dr. BİLGE AYGEN FIRAT ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ NEFROLOJİ BİLİM DALI Dr Bilge Aygen

2 Hipertansiyon Türkiyede her 3 erişkinden biri hipertansif KONTROL ORANI DÜŞÜK Yüzde % ,1 31,8 27,5 Tüm grup Erkek Kadın Yüzde % Tüm hipertansifler Antihipertansif alanlar Türk Hipertansiyon ve Böbrek Hastalıkları Derneği

3 NE YAPMALIYIZ???? Yaşam Tarzı? İlaç?

4 YAŞAM TARZI DEĞİŞİKLİKLERİ Etkinlik Hedef SKB azalma Kilo verme Diyet Tuz kısıtlama Fizik etkinlik Normal VKİ 5-20 mmhg/10 kg ( kg/m 2 ) Sebzeve meyve ağırlıklı, 8-14 mmhg Satüre yağ kısıtlı diyet 100 mmol/gün 2-8 mmhg (2.4 gr Na/ 6 gr NaCl) Düzenli eksersiz 4-9 mmhg (30 dk/gün yürüyüş) Alkol kısıtlama Yaklaşık 2 içki/gün 2-4 mmhg JNC 7. Hypertension 2003

5

6 Etanol (CH 3 CH 2 OH), alkollü içeceklerin etkin katkı maddesidir Alkolün %20 si mideden, geri kalan bölümü ince barsaklardan emilerek kana karışır Fermantasyon yolu ile elde edilen Bira hacimce %4-8, Şarap % 9-14, Distilasyon yöntemi ile elde edilen Rakı, votka, cin, rom, brandy, viski %35-45 oranında etil alkol içerirler

7

8 ALKOLÜN GERÇEKLERİ 70 lik bir rakının üzerinde yazan 45 ifadesi rakıdaki etil alkol miktarının hacimce ne kadar olduğunu ifade eder. 70 cl rakı 700 cm 3 tür. 70 lik rakıda 700 x 45/100 = 315 cm 3 etil alkol mevcuttur Etil alkolün yoğunluğu 0.79 g / cm 3 tür 315 x 0.79 = 250 g 70 lik bir rakıdaki etil alkol miktarı Bir şişe şarapta (70 lik) gram, Bir şişe birada (0.5 L) 20 gram kadar alkol bulunur

9 Kullanılan alkolün miktarı ve süresi Alkolün alım paterni Genetik ve etnik özellikler Cins Birlikte sigara kullanımı

10 Alkolün KVS etkileri komplekstir Alkol kullanımı ve mortalite arasında U şeklinde bir ilişki mevcut Az Kalp krizi ve ölüm riski Çok Hiç Tüketilen alkol miktarı Çok

11 Ilımlı-orta derece alkol kullanımı kardiyovasküler olay sıklığını azaltıyor I. Alkol lipid profilini iyileştiriyor A. HDL ("good") kolesterolü artırıyor B. LDL ("bad") kolesterolü azaltıyor II. Alkol trombozu azaltıyor A. Platelet agregasyonunu azaltıyor B. Fibrinojeni azaltıyor C. Fibrinolizi artırıyor

12 Doktor bey, kalp için çok faydalı diye her gün iki bardak içiyorum ama bir türlü alışamadım.. İçmesem olmaz mı?

13

14 Batı İskoçya da 21 yıl süren 5766 kişilik çalışma Az alkol kullanımı kalp riskini azaltmıyor Aşırı kullanım ise ölüm oranını artırıyor

15

16

17 Alkol Kan Basıncı İlişkisi 1.3 g/kg alkol alımından sonra 8 h den fazla KB azalma Stott DJ Clin Sci g/kg alkol bifazik cevap gözlenmiş: Başlangıçta dk KB artış sonrasında 4-8 saat KB azalma Howes LJ Clin Sci 1985 Etanolün direkt intraarteriyel etkileri komplekstir Başlangıçta bazal vazokonstrüksiyon Takiben endotel bağımlı ve bağımsız vazodilatasyon Tawakol A Am J Physiol Heart Circ Physiol Alkolün düşük konsantrasyonları endotelden NO salınımını artırır Toda N Alcohol Alcohol.2010 Başlangıçtaki vazodilatasyona tolerans gelişiyor Altura BT Clin exp res 1980 Başlangıçta vazodilatasyon cevabına rağmen popülasyon çalışmalarında ağır içicilik KB ını artırıyor

18 Alkol Kan Basıncı İlişkisi Kronik alkol kullanımı Sempatik sinir sistemi aktivasyonu ve vasküler tonüsteki değişiklikler Hipertansiyon

19 Alkol Kan Basıncı İlişkisi Vasküler hiperreaktivite Vazokonstrüksiyon Artmış periferal rezistans Vasküler düz kasta stoplazmik kalsiyumun artmış birikimi Yüksek konsantrasyonda alkol veya kronik kullanım azalmış NO biyoyararlanımı ile endotel hasarına neden olur Endotelyal NO generasyon sisteminin down regülasyonu

20

21 1 içki kas sempatik sinir aktivitesini (MSNA) değiştirmiyor 2 içki kas sempatik sinir aktivitesini artırıyor 1 içki brachial arterde vazodilatasyona neden oluyor 2 içki brachial arterde vazodilatasyon+msna, COP ve kalp hızını artırıyor

22 Copyright 1995 American Heart Association

23 Copyright American Heart Association Tolstrup J S et al. Circ Cardiovasc Genet 2009;2:

24 Beyaz Fuchs, F. D. et al. Hypertension 2001;37: Copyright 2001 American Heart Association

25 İngiltere de yaş kadın 1-14 ünite alkol/hf KVH riskinde azalma 15 ünite/hf alkol hipertansiyon prevalansında artış

26 Kırmızı şarap zengin bir resveratrol (trans-3,5,4'-trihydroxystilbene) kaynağıdır (1.5-3 mg/lt ) Resveratrolün antioksidan aktivitesi vardır ve platelet agregasyonunu inhibe eder Resveratrol ve taninlerin serbest oksijen radikallerine karşı KVS koruyucu etkileri vardır Beyaz şarapta fermentasyon öncesi kabuk çıkarıldığı için resveratrol oranı düşüktür.

27

28 Copyright 2008 American Heart Association

29 Fucks, FDHypertension 2001

30 Fransa hafta içinde yemekle birlikte şarap Kuzey İrlanda hafta sonu ağır içicilik (Tek seferde 5) o o o o o Besin alımı olmaksızın bira Patates cipsi, yerfıstığı, yoğun sigara eşliğinde Hafta başında kan basıncı yüksekliği Serebral tromboz, hemoraji ve KAH den ölüm insidans Hafta başında MI insidans artışına katkı

31 Alkol tüketiminin azaltması ile hipertansiflerde KB ı 1-4 haftada düşer Alkol tüketiminin azaltılması SKB 2-4 mmhg azalma sağlamaktadır Antihipertansif tedavi alan ağır içicilerde alkol alımını orta derecede azaltma iyi bir KB kontrolü sağlar Beilin LJ et al. J Hum Hypertens 1996 Xin et al. Hypertension 2001

32 Hipertansif ağır içicilerde alkolü azaltmak KB nı İntraeritrositer magnezyum artar İntraeritrositer sodyum azalır

33

34 Eğer alkol kullanmıyorsanız sırf kalbinize iyi gelecek diye alkol kullanmaya başlamayın Eğer alkol kullanmaya karar verdiyseniz anahtar kelimenin ılımlılık olduğunu unutmayın Ağır içicilik birçok kalp problemi ile ilişkilidir 3 içki/gün kan basıncını artırır Binge paterni inme riskini artırır Daha fazla alkol kalp kaslarına zarar verir, kalp yetmezliğine neden olur

35 Erkeklerde günlük 1 oz (30 ml) etanol o 24 oz (720 ml bira) o o 10 oz (300 ml) şarap 3 oz 80-proof viski Kadınlarda ve çok zayıf kişilerde o 0.5 oz/gün etanol JNC 7 Hypertension.42:

36

37

38

39 Racon#1 : Rakı sofrasında senden yaşça büyük ehlikeyfe saygıda kusur etmemek için kadehi onun kadehinin altına tokuşturacaksın. Racon#2 : Yaşça en büyük kişi kadehini kaldırmadan rakı kadehleri sofradan kalkmaz. Racon#3 : Kadehe önce rakı, sonra su, sonra buz konur. Sıra bozulursa anason kadehin üstüne çıkar, rakının tadı kaçar. Racon#4 : Yeni Seri'yi kadehe çevire çevire dökmeli ki o ilk hasat anasonun nefis kokusu etrafa yayılsın. Racon#5 : Her rakı içilmezi her muhabbet çekilmez, her sofrada demlenilmez. Racon#6 : Semaverin üstündeki çaydanlıkta demlenen çay gibi ağır ağır, sindire sindire demlenilir. Racon#7 : Adabıyla içenler, rakıyı özenle hazırlanmış az miktarda mezeyle içerler. Racon#8 : Rakı insan seçer, kadeh seçer ve içenden adap ister. Racon#9 : Rakı adabına, erkenına, zamanına, mekanına göre içilirse şifadır. Racon#10 : Rakı, sadece "içmesini bilenle" içilmelidir. Aksi halde keyif eziyete, sefa cefaya dönüşür. Racon#11 : Racon gereği sofranın en genci sakilik yapar(kadehleri doldurur), büyüklere sakilik yaptırılmaz. Racon#12 : Mezenin hası muhabbettir. Racon#13 : Müzik olacak, meze olacak, muhabbet olacak, sebep olacak. Racon#14 : Sofrada hep aynı konuda kalınmaz, konu sık sık değişir. Her konudan küçük lezzetler alınır, hiçbir konu fazla uzatılmaz. Racon#15 : Rakıya başlamadan önce su katılmamış, bol zeytinyağlı cacık yenilmesi tavsiye edilir. Racon#16 : Yudum araları uzun tutulur, rakı fondip yapılmaz. Racon#17 : Rakı sofralarının tarzı çilingir sofrası, ölçüsü bir karafaki, yani iki duble rakıdır. Racon#18 : Rakıyı iyi tanımayan rezil, yeterince tanıyan vezir olur. Racon#19 : Meze hiçbir zaman karın doyuracak yiyeceklerden değil. Karın doyurmak ayrı bir zevktir. Racon#20 : Musiki ruhun, rakı muhabbetin gıdasıdır. Racon#21 : Durman gereken zamanı bileceksin, rakı masasından kalkınca yalpalamayacaksın. Racon#22 : Rakı masasında başka alkollü içecek içilmez. Racon#23 : Rakı masasına avuç içiyle ya da yumrukla vurulmaz, saygıda kusur edilmez. Racon#24 : Rakı kadehi boş durmaz. Masadan kalkarken bile dibinde biraz bırakılır. Racon#25 : Şişede kalan rakı, son damlasına kadar eşit paylaştırılır. Racon#26 : Rakı masasından zorda kalmadıkça kalkılmaz. Masada uzun uzun telefonla konuşulmaz. Racon#27 : Rakıya musiki eserleri tat katar. Racon#28 : Rakı incecik rakı kadehinde, yoksa çay bardağında içilir.