UYGULAMA 2. Prof.Dr. Mustafa Cavcar Anadolu Üniversitesi, Sivil Havacılık Yüksekokulu, 26470, Eskişehir

Transkript

1 UYGULAMA 2 Prof.Dr. Mustafa Cavcar Anadolu Üniversitesi, Sivil Havacılık Yüksekokulu, 26470, Eskişehir HTK-224-TF-2 BOYUTLAR Kanat Alanı 77.3 m 2 Kanat Açıklığı m Boyu m Yüksekliği 8.61 m MOTORLAR Motor Sayısı 4 Motor Tipi Lycoming ALF502R-3 Motor Tepki Kuvveti 29.8 kn KÜTLELER Maksimum Kalkış Kütlesi kg Maksimum İniş Kütlesi kg Maksimum Sıfır Yakıt Kütlesi kg İşletme Boş Kütlesi kg Maksimum Paralı Yük kg Maksimum Yakıt Kütlesi kg HIZ LİMİTLERİ VMO 295 kts MMO 0.73 AERODİNAMİK PARAMETRELER Teknik özellikleri yukarıda verilmiş olan uçak, maksimum kalkış ağırlığı ile kalktıktan sonra, ft seyahat irtifaına tırmanana kadar 1000 kg yakıt sarf etmektedir. Uçağın bu irtifada seyahat için kullanabileceği yakıt miktarı 8000 kg ve özgül yakıt sarfiyatı 0.5 N/Nh tir. kg/m 3, kts, a) Uçağın sabit irtifa sabit taşıma katsayısı uçuşu halindeki maksimum menzilini bulunuz? Bu uçuş hali için maksimum menzil: Denklemin bilinmeyenleri seyahat uçuşu başındaki minimum sürükleme hızı ( ), maksimum fines ( ) ve seyahat yakıt oranıdır ( ). Bu değerleri sırasıyla hesaplayalım. 1

2 31000 ft.e tırmanana kadar 1000 kg yakıt sarf edildiğine göre, seyahat uçuşu başındaki uçak ağırlığı: Seyahat uçuşu başındaki minimum sürükleme hızı: Uçağın maksimum finesi: Seyahat yakıt oranı: Bu durumda maksimum menzil: b) Uçağın sabit irtifa sabit taşıma katsayısı ile maksimum menzile uçuşunda seyahat uçuşu başındaki ve sonundaki seyahat hızlarını bulunuz? Bu hızları Mach sayısı cinsinden ifade ediniz. c) Uçağın bu uçuştaki özgül menzilini bulunuz. 2

3 d) Uçağın hesaplanan maksimum menzile uçuş süresini hesaplayınız. Ortalama uçuş hızı: Uçuş süresi: e) Uçağın sabit hava hızı sabit taşıma katsayısı uçuşu halindeki maksimum menzilini bulunuz? Bu uçuş tekniğindeki maksimum menzil: Denklemdeki tüm değerler bir önceki uçuş tekniğine ait hesaplamalardan bilinmektedir. Bu durumda: f) Uçağın sabit hava hızı sabit taşıma katsayısı ile maksimum menzile uçuşunda seyahat uçuşu hızını bulunuz? Bu hızı Mach sayısı cinsinden ifade ediniz. g) Uçağın sabit hava hızı sabit taşıma katsayısı ile maksimum menzile uçuşunda seyahat uçuşu sonundaki irtifaını bulunuz? Bu uçuş tekniğinde hava yoğunluğu ile uçak ağırlığı arasındaki ilişki: Seyahat sonundaki hava yoğunluğu: Bu yoğunluğa karşılık gelen irtifaın bulunabilmesi için standart atmosfer tablosundan interpolasyon yapılması gerekir. Bulunan yoğunluk değeri ve ft arasındaki bir irtifaa karşılık gelmektedir. h (ft) (kg/m3)

4 h) Uçağın bu uçuştaki özgül menzilini bulunuz. i) Uçağın hesaplanan maksimum menzile uçuş süresini hesaplayınız. j) Uçağın sabit irtifa sabit hava hızı uçuşu halindeki maksimum menzilini bulunuz? Bu uçuş tekniğindeki maksimum menzil: Denklemdeki tüm değerler bir önceki uçuş tekniğine ait hesaplamalardan bilinmektedir. Bu durumda: k) Uçağın sabit irtifa sabit hava hızı ile maksimum menzile uçuşunda seyahat uçuşu hızını bulunuz? Bu hızı Mach sayısı cinsinden ifade ediniz. l) Uçağın bu uçuştaki özgül menzilini bulunuz. m) Uçağın hesaplanan maksimum menzile uçuş süresini hesaplayınız. n) Uçak ft irtifada 2825 kg yakıt sarf ederek sabit irtifa sabit hava hızı uçuşu yapmaktadır. Bundan sonra 2658 kg yakıt sarf ederek ft ( ) irtifada sabit irtifa sabit hava hızı uçuşu yapmaktadır. Geriye kalan yakıt ile de ft ( ) 4

5 irtifada sabit irtifa sabit hava hızı uçuşu yapmaktadır. Uçağın toplam uçuş mesafesi, uçuş hızı, uçuş süresi ve özgül menzili ne olur? ft teki uçuş için, ft.te seyahat hızı ft.te seyahat süresi ft.te özgül menzili ft teki uçuş için, 5

6 33000 ft.te seyahat hızı ft.te seyahat süresi ft.te özgül menzili ft teki uçuş için geriye kalan yakıt ft teki uçuş için, ft.te seyahat hızı ft.te seyahat süresi ft.te özgül menzili Toplam mesafe: 6

7 Uçuş hızı: Toplam uçuş süresi: Özgül menzil: Bu sorunun çözümünde basamaklı uçuş tekniğinin kullanıldığı görülmektedir. Aşağıdaki tablodan da görüleceği üzere en uzun menzili ve en iyi özgül menzili sağlayan, ancak uçağın seyahat esnasında sürekli olarak yükselmesi nedeniyle hava trafiği açısından pratikte uygulanması zor olan sabit hava hızı sabit taşıma katsayısı tekniğine en yakın sonuçlar basamaklı seyahat tekniğiyle elde edilmektedir. Uçuş Tekniği Hız [kts] Menzil [nm] Zaman [min] Özgül Menzil [nm/kg] Sabit irtifa sabit taşıma katsayısı Sabit hava hızı sabit taşıma katsayısı Sabit irtifa sabit hava hızı Basamaklı seyahat o) Uçağın ft irtifada 8000 kg yakıt sarfiyatı ile maksimum havada kalış süresini hesaplayınız. veya Daha önce olarak bulunmuştu, o halde Görüldüğü gibi maksimum seyahat mesafesi ile maksimum havada kalış süresi birbirinden farklıdırlar. 7