Ergonomik Risklerin Tespiti ve Kontrolü. Birikimli Travma Rahatsızlıklarında Ortam ve Sağlık Gözetimi Programı

Transkript

1

2 Ergonomik Risklerin Tespiti ve Kontrolü Birikimli Travma Rahatsızlıklarında Ortam ve Sağlık Gözetimi Programı

3

4 KTS Durum şudur ki, pek çok insanın karpal tünel sendromu yoktur. Bu insanların histerisi vardır. Eğer esas itibariyle histeriniz varsa ve bunu sanki ciddi bir hastalığınız varmış gibi bir hale getirip yüceltiyorsanız, daha fazla insandan saygı görürsünüz (Edward Shorter, Tıp Tarihi Profesörü)

5 Ergonomi Ergonomi değersiz/çöp bilimdir. Disney in dünyasındaki Karayip Korsanları nda gitmekte olan bir gemi gibi, ergonomi araştırmacılarının teorileri egzotik ve absürd olanı, kimi zaman eğlenceli bazen de korkunç şeyleri gösterip kaybeder Ergonomi standartları değersiz/çöp bilimsel verilere ve sahtekarlığa dayanır. (Eugene Scalia, Şirket Avukatı)

6 Kas İskelet Sistemi Hastalıkları

7 Risk Etkenleri Tekrarlama Zorlayıcı güç verme Kötü postür Statik postür Titreşim Aydınlatma, ısı Kondisyon yetersizliği Sigara Cinsiyet İş memnuniyetsizliği Ağır iş yükü ve baskısı İş monotonluğu Yetersiz amir ve iş arkadaşı desteği Yetersiz iş organizasyonu

8

9 Özellikleri Yaşama Etkileri Sinsi gelişir İş yoğunluğu ve iş performansı ile ilişkilidir Engellilik yaratır Engellenebilir Kişi Ekonomi Tanı ve tedavi harcamaları İşgücü kaybı Sigorta tazminat ödemeleri

10 Faktörler Kronikleşmeye Etki İşyeri ile ilgili faktörler Azalmış işyeri memnuniyeti Düşük gelir İşin güç olması Kuvvetli ilerletici İlerletici İlerletici Stres İlerletici Oturarak çalışma Ilımlı ilerletici Kaynak:Muskuloskeletal ağrılar, Schiltenwolf/Henningsen

11 Sosyo Demografik Faktörler Yaşlılık Kadın Evli olma Sosyal destek Özel sigortalı olma Düşük eğitimli olma Düşük sosyal statü Düşük gelir İlerletici İlerletici İlerletici Düzensiz Engelleyici İlerletici İlerletici İlerletici Kaynak:Muskuloskeletal ağrılar, Schitenwolf/Henningsen

12 Psikolojik/Davranışla İlgili Faktörler Yaşananların uygun olmayan tarzda işlenmesi Sosyal stres Depresif ruh hali Boş zamanlarda aktif davranış Kuvvetli ilerletici Kuvvetli ilerletici Kuvvetli ilerletici Engelleyici İyi kondüsyon Sigara kullanımı Alkol ve madde bağımlılığı Yüksek vücut kitle indeksi Engelleyici İlerletici Kuvvetli ilerletici İlerletici Kaynak:Muskuloskeletal ağrılar, Schitenwolf/Henningsen

13 Çalışma Süresi ile Sırt ve Kas Ağrısı Yakınma İlişkisi

14 Stres Stres ile Sırt ve Kas Ağrısı İlişkisi ,2 9,1 Sırt ağrısı 71,1 Kas ağrısı 68,4 Stres yok stres var

15 İş Memnuniyeti ile Kas ve Sırt Ağrısı Yakınması İlişkisi

16 Bilekte güç kullanımı ile yinelemeli hareket etkileşimi Kaynak:Silverstein,1985

17

18 MH 1995 yılında girdim XXXX e, 16 yıl boyunca hatta çalıştım. Çalıştığımız hatta sac ek yerlerine çekomastik çekiyoruz. Tüm gövde üzerinde devamlı aynı hareketi yapmak, ağır kaldırmak nedeniyle bir süre sonra sol kolda ağrı ve güç kaybı başladı. Bir gün işyerinde çalışırken parmaklarım kilitlendi ve açılmadı. Sağ elimle açtım parmaklarımı. Hastaneye gittim, boyunda iki fıtık olduğu ortaya çıktı. Şu anda boynumda iki adet platin var. İki ameliyat oldum ama ağrılarım hâlâ devam ediyor. Fıtık dışında, yüksek tansiyon ve şeker de çıktı. 40 yaşındayım ve ayakta kalabilmek için günde 15 tane ilaç alıyorum. (Bir XXXX İşçisi)

19 Tıbbi Değerlendirme TTB Bilimsel 2 araştırma TTD 2016 Kongre-Bildiri Kitabı Her 3 işçiden 1 inde pnömokonyoz şüphesi = 900 işçi? Her 9 işçiden 1 inde doktor tanılı KOAH Her 10 işçiden birinde doktor tanılı astım var Olguların yarısına yakınında solunumsal yakınmalar var

20 KİS Sorunları Mevzuat & Rehberler Elle Taşıma İşleri Yönetmeliği İLO 127, 128 Ekranlı Araçlarla Çalışmalarda Yönetmelik Tehlikeli ve Çok Tehlikeli çalışanların Mesl. Eğit. Yön. Çalışanların İSG Eğitimlerinin Usul ve Esasları Hk. Yön. Gebe veya Emziren Kadınların Çalıştırılma Şart. Yön. Çalışanların Titreşimle İlgili Riskler İlgili Yönetmelik MH Rehberi /ÇSGB Çalışma Yaşamında Sağlık Gözetimi Rehberi / ÇSGB Meslek Hastalıkları ve İş ile İlgili Hastalıklar Tanı Rehberi/ÇSGB Ergonomiye Giriş/Çağatay Güler

21

22

23

24 ŞUBAT MART CİLT HAST: 12% 19% 1% 4% 12% 10% GİS HAST:10% KBB HAST: 35% NÖROLOJİK : 4% ÜROLOJİ HAST: 3% KVC: 2% 5% 5% 0% 2% 3% 0% 35% ENF. HAST.: METABOLİK : 5% DİŞ HAST: 5% GÖZ HAST: 4% KAS-İSKELET: 19% SOLUNUM HAST: 1% İşyeri Sağlık Birimi Poliklinik hastalık dağılımı(oran) DİĞER: 4% Kaynak:TTF İSGB

25 SOLUNUM SİSTEM HAST.:55 KAS-İSKELET HST.: CİLT HAST.:27 METABOLİK HAST.:25 G.İ.S. HAST.:158 KBB HAST.:117 DİŞ HAST.: NÖROLİK HAST.:3 GÖZ HAST.:20 ÜROLOJİ HAST.:16 KALP DAMAR HAST.:97 İşyeri Sağlık Birimi - İşe bağlı kayıp gün dağılımı(sayı) Kaynak:TTF İSGB ENFEKSİYON HAST.:11 DİĞER HAST.:52

26 SOLUNUM SİSTEM HAST.:5% KAS-İSKELET HST.:50% CİLT HAST.:2% 2% 0% 1% 1% 8% 1% 4% 5% METABOLİK HAST.:2% G.İ.S. HAST.:14% KBB HAST.:10% 10% DİŞ HAST.:1% NÖROLİK HAST.:0% 14% 2% 2% 50% GÖZ HAST.:2% ÜROLOJİ HAST.1% KALP DAMAR HAST.:8% ENFEKSİYON HAST.:1% İşyeri Sağlık Birimi - İşe bağlı kayıp gün dağılımı(oran) DİĞER HAST.:4% Kaynak:TTF İSGB

27 ÇALIŞANLARIN ERGONOMİ RİSK DEĞERLENDİRM E LİSTESİ Haz.05 AD VE SOYAD BÖLÜM İSTASYON SEVK TANI YAPILAN İŞ 1 AAAAAA MÜŞ.HİZM. 2 BBBBBBB 3 CCCCCCCC 4 DDDDDD 5 EEEEEE 6 FFFFFFF ÜRETİM TAKİP G-2 ÜRETİM TAKİP ÜRETİM TAKİP ÜRETİM PLAN. DEPO DEPO DEPO REVİR'DE TED. REVİR'DE TED. REVİR'DE TED. REVİR'DE TED. REVİR'DE TED. MEKANİK BEL AĞRISI MEKANİK BEL AĞRISI MEKANİK BEL AĞRISI MEKANİK BEL AĞRISI MEKANİK BEL AĞRISI ÜRETİM TAKİP KRANK FİZİK TED. TENİSÇİ DİRSEĞİ 7 GGGGGG GÖVDE MAZAK TORNA İŞ TAKİPCİSİ İŞ TAKİPCİSİ RED PARÇALAR-İŞ TAKİBİ FORKLİFT OPERATÖRÜ GEÇİCİ İŞCİ-TEZĞAH OPERATÖRÜ REVİR'DE TED. MYALJİ OPERATÖR 8 HHHHH MONTAJ RULO AYAR ORTOPEDİ SOL DİZ MENİKÜS BİLGİSAYAR-VERİ GİRİŞİ 9 -- MONTAJ PONTE FİZİK TED. MYALJİ PONTE MONTAJ DİŞLİ+ISIL YIKAMA TEZĞAHI FİZİK TED. SERVİKAL DİSKOPATİ GEÇİCİ ÖDÜNÇ İŞCİ MONTAJ REVİZYON FİZİK TED. SOL KOLDA AĞRI AYAR-TAMİR MONTAJ ŞANJMAN FİZİK TED MONTAJ RULO AYAR REVİR'DE TED. MEKANİK BEL AĞRISI MEKANİK BEL AĞRISI 66-SANJMAN 1.OPERASYON AYAR İŞÇİLİĞİ

28 ERGONOMİ PROBLEM KAYIT DEFTERİ RİSK PUANI Çalışan Problem No Bölge Çalışan Ad- Sicil Soyad İş tanımı TANI Bel Statik Bel Dinamik Omuz/K ol Bilek/El Boyun Araba kullanma Titreşim İş Hızı Stres Sorumlu Açılış Tarihi KapanışT arihi Notlar

29 Kas İskelet Sistemi Sorunları ile Mücadele Ortam gözetimi, risk değerlendirmesi ve yönetimi Sağlık gözetimi Çalışanları bilgilendirme, eğitim ve görüş alma 1-Kırmızı alanlardaki çalışanların daha sık PM 2-İSG Kurulu dışında Sağlık Komitesi yapılandırılması ve kırmızı alanlardaki çalışanların maruziyetinin azaltılması 3-Engelli, kadın, genç ve kısıtlanmış çalışanların izlenmesi

30 Sağlık Gözetim Programı 1-İşe giriş muayenesi -Genel -Tamamlayıcı -Tıbbi değerlendirme 2-Önerilen formlar -İşe girişte çalışanın doldurduğu anket -Kis sorunları tıbbi anamnezi -El-kol vibrasyonu için çalışanın doldurduğu anket -El-kol vibrasyonuna maruziyette tamamlayıcı tıbbi anamnez Kaynak:Meslek Hastalıkları Rehberi

31 Kas İskelet Sistemine İlişkin Testler De Quarvein Hastalığı Testi Finkelstein Testi Karpal Tünel Sendromu Testleri Phalen Testi Tinnel Bulgusu İskemik Test Bel Ağrılı Hastada Özel Testler Valsalva Testi Laseq Germe Testi-Düz Bacak Kaldırma Testi Karşı Tarafta Düz Bacak Kaldırma Testi Lomber Schober Testi Fabere Testi Hoover Testi Kaynak:Çalışma Yaşamında Sağlık Gözetimi Rehberi

32

33 NİOSH HMD TİE LMM Tıbbi Bulgular Kronik Hastalık Meslek Hastalığı Sıklık Yöntem Subjektif Belirtiler Akut Belirtiler X İşe Giriş Muayenesi Anamnez (Anket Formları) Erken Periyodik Muayene Periyodik Muayene Poliklinik Planlı ve Habersiz Saha Denetimleri SGK

34 Hızlı Maruziyet Değerlendirmesi Çalışanın adı: Mehmet Fırat, Tarih: Gözlemcinin değerlendirmesi Çalışanın değerlendirmesi A İş yaparken bel: H Bu işi yaparken ELİNİZLE kaldırdığınız ve/veya ( Çalışanın kötü pozisyonunu seçiniz.) taşıdığınız en fazla ağırlık ne kadardır? A1 Hemen hemen nötral (düzgün) pozisyonda mı? H1 Hafif (5 Kg Ya da daha az) A2 Orta derecede öne veya yana eğilmiş ya da yana H2 Orta (6-10 Kg) dönmüş mü? H3 Ağır (11-20 Kg) A3 Aşırı derecede öne veya yana eğilmiş ya da yana H4 Çok Ağır (20 Kg den fazla) dönmüş mü? B Aşağıdaki görev seçeneğinden SADECE BİRİNİ J Bu işi yaparken günde ortalama ne kadar zaman B1 seçiniz. harcıyorsunuz. Sabit pozisyonda oturma ya da ayakta durmayı J1 2 Saatten daha az gerektiren işlerde : J2 2-4 Saat arası Çoğunlukla bel sabit pozisyonda kalıyormu? J3 4 Saatten fazla Hayır. B2 Evet K Bu işi yaparken elinizle uyguladığınız en falza VEYA kuvvet düzeyi ne kadardır? B3 Kaldırma itme/çekme ve talıma işleri sırasında belin K1 Düşük (1 Kg dan az) hareketinin sıklığı K2 Orta (1-4 Kg Arası) ( örneğin:yükü hareket ettrime.) K3 Yüksek (4 Kg dan fazla) Seyrek (Dakikada yaklaşık 3 kez veya daha az) B4 Sık ( Dakikada 8 yaklaşık 8 kez) L Bu işin gerektirdiği görsel dikkat düzeyi nedir? B5 Çok Sık (Dakikada yaklaşık 12 veya daha fazla) L1 Düşük mü? (ince ayrıntıları göremeye nerdeyse C İş yaparken eller: gerek yoktur.) ( Çalışanın kötü pozisyonunu seçiniz.) L2 Yüksek mi? (Bazı ince ayrıntıları görmeye gerek C1 Bel düzeyinde ya da altında mı? Vardır.) C2 Yaklaşık göğüs düzeyinde mi? * Eğer yüksekse lütfen aşağıdaki boşlukta ayrıntıları C3 omuz Düzeyi Ya da üzerinde mi? belirtiniz.

35 D Omuz kol hareketi: M İşinizde günlük taşıt kullanma süreniz ne kadardır? ( Çalışanın kötü pozisyonunu seçiniz.) D1 Seyrek mi (Aralıklı hareket) M1 Günde 1 saatten daha az Ya da hiç D2 Sık mı? (Arada duraklamalarla düzenli hareket) M2 Günde 1-4 saat arası D3 Çok sık mı? (Hemen hemen sürekli hareket) M3 Günde 4 saatten fazla E Bilek / El iş yaparken : N İşinizde günlük titreşimli aletler kullanma süreniz ( Çalışanın kötü pozisyonunu seçiniz.) ne kadar dır? E1 Bilek hemen hemn düzgün pozisyonda mı? N1 Günde 1 saatten daha az Ya da hiç E2 Bilek yana eğilmiş Ya da bükülmüş durumda mı? N2 Günde 1-4 saat arası N3 Günde 4 saatten fazla F Benzer tekrarlamalı hareketlerin sayısı P Bu işi sürdürürken zorluk çekiyormusunuz? F1 Dakikada 10 kez Ya da daha az mı? F2 Dakikada kez mi? P1 Hiçbir zaman. F3 Dakikada 20 kezden daha fazla mı? P2 Bazen P3 Sık G İş yaparken baş/boyun aşırı derecede öne veya * Eğer cevabınız Sık ise aşağıdakiboşlukta ayrıntıları arkaya eğik mi ya da dönük mü? belirtiniz. G1 Hayır. G2 Evet Bazen Q Genel olarak bu işi ne kadar stresli buluyorsunuz. G3 Evet sürekli Q1 Hiç. Açıkl amal ar Q2 Az. *L Q3 Orta. Q4 Aşırı *P * Eğer cevabınız orta derecede veya aşırı ise lütfen aşağıdaki boşlukta ayrıntıları belirtiniz *Q

36

37 Hızlı Maruziyet Değerlendirmesi

38 Maruziyet Seviyesi Skor Düşük Orta Yüksek Çok Yüksek Bel (statik) Bel (hareketli) Omuz/kol Bilek/el Boyun Araba Kullanma Titreşim İş temposu Stres

39 TIE MURI, MURA and MUDA nın Elimine Edilmesi Neden Çözüm Açıklama MURI Zor veya doğal olmayan operasyonlar Ergonomi çalışması Yapılan işi denemeden bu problem fark edilemez MURA Düzensiz hareket Standart operasyon tanımları Yapılan iş belirli bir süre takip edilmezse bu problem fark edilemez MUDA İsraf Katma değeri olmayan işlerin elimine edilmesi Doğru bir şekilde gözlem yapılırsa problem kolayca görülebilir

40 1- MURI (Ergonomik olmayan operasyonlar) Yorgunluğa neden olan hareketler ve operasyonlar.. Güç gerektiren operasyonlar Doğal olmayan duruş Dikkat gerektiren operasyonlar Hoşa gitmeyen operasyonlar Kas yorgunluğu Kötü duruş nedeniyle oluşan yorgunluk Ergonomi Zihinsel yorgunluk Duygusal yorgunluk

41 Ergonomi Analiz Akışı Operasyonun tüm vardiyalarda/farklı operatörler gözlemlenmesi 1.Seviye yük taşıma var mı? Evet Niosh ile analiz yapılması İyileştiril mesi gerekli mi? Evet İş Güvenliği, Kalite, Verimlilik olarak en uygun yöntemin belirlenmesi Operasyonun video ya çekilmesi Operasyonun işlem adımlarına bölünmesi Hayır Zorluk seviyesi 15 puan üzeri işlem adımı var mı? Evet Disiplinler arası bir ekip ile iyileştirme faaliyetinin planlanması Operasyonun vücut hareketlerinin seviyeleri ergonomi analizi yapılması Öğrenilen derslerin diğer operasyon, üretim hatlarına aktarılması Faaliyetin uygulanması ve sonuçların kontrolü

42 Ergonomi değerlendirme matrisi Belden eğilme Belin dönmesi Kolların çalışma yüksekliği Seviye 1 Seviye 2 Seviye 3 Seviye 1 Seviye 2 Seviye 3 Seviye 1 Seviye 2 Seviye 3 > 30º 15º - 30º 0º - 15º > 45º 15º - 45º 0º - 15º Omuz Hiz. yüksek Omuz Hizası Bel Seviyesi Vücut Hareketleri ve Seviyeleri 9 Kusurlu Hareket hareket Dizlerin bükülmesi/ gerilmesi Seviye 1 Seviye 2 Seviye 3 > 60º 30º - 60º 0º - 30º Çalışma alanı Seviye 1 Seviye 2 Seviye 3 > 90º 45º - 90º 0º - 45º Dirseklerin döndürülmesi Seviye 1 Seviye 2 Seviye 3 Seviye 1 Seviye 2 Seviye 3 > 180º 90º - 180º Yürüme 0º - 90º Zorlanarak alma Parça/malzeme alma Kolların gerilerek alınabilmesi Taşıma Kolayca alma Seviye 1 Seviye 2 Seviye 3 Seviye 1 Seviye 2 Seviye 3 10 adım yukarısı 5 9 adım arası 0 4 adım arası 5 Kg yukarısı 3-5 Kg arası 0-3 Kg arası

43 Operasyonun adımlarına göre değerlendirilmesi Toplam Puan Aralığı Puana Göre Yapılması Gereken 1-10 Düşük seviye, iyileştirme gerektirmez Orta seviye, iyileştirme yapılabilir de yapılmayabilir de Yüksek seviye, mutlaka iyileştirme yapılmalıdır

44 NIOSH KALDIRMA EŞİTİ National Institute for Occupational Safety and Health (NIOSH) tarafından 1981 yılında hazırlanan ve 1993 yılında revize edilen Aplications Manual for the Revised NIOSH Lifting Equation* isimli dokümanda çalışanların bu ağırlık kaldırma sırasında hasar görmemesi için uyulması gereken temel prensiplere yer verilmektedir. Dokümanın Internet Adresi

45 NIOSH denklemi için ölçülmesi gereken parametreler 1.Yükün ağırlığı (L): Kg olarak 2.Yatay durum (H): ayak bileklerini birleştiren çizginin orta noktasının zemindeki izdüşümü ile kaldırılacak ağırlığın orta noktasının zemindeki izdüşümü arasındaki mesafe. cm olarak. 3.Dikey durum (V): Kaldırılacak cismin merkezindeki ellerin zeminden veya çalışma yüzeyinden yüksekliği. cm olarak. 4.Vertikal taşınma uzaklığı (D): kaldırma işlemiyle yükün bulunduğu yerden kaldırıldığı yere olan mesafenin santimetre olarak değeri. 5.Asimetri açısı (A): Yükün orijinden kaldırıldığı yere kadar vücudun önünden (midsagital düzlemde) açısal olarak yaptığı sapma. Derece olarak. 6.Kaldırma frekansı (F): dakikadaki kaldırma sayısı. Kaldırma etkinliklerinin süresi, saat olarak ölçülmektedir. 7. Kavrama klasifikasyonu (C): (coupling classification) elin cismi kavrama kalitesi, iyi, ancak yeterli ve kötü olarak sınıflandırılır. Önerilen ağırlık sınırı = Yük değişmezi x HM x VM x DM x AM x FM x CM RWL=23 x HM x VM x DM x AM x FM x CM

46 İŞ SÜRESİ Analiz yapılan TÜT / Kısım: Operasyon Adı : TÜT 111 Grup mili 10 operasyon ERGONOMİ RİSK ANALİZİ (Ağırlık Kaldırma) Tarih - No : YAŞ > ~18 BAY İÇİN AĞIRLIK SABİTİ (Kg) BAYAN İÇİN LC 30 YERLEŞİM (A) (cm) FAKTÖR KALDIRMA BAŞLANGICINDA ELLERİN YERDEN YÜKSEKLİĞİ >175 0,78 0,81 0,84 0,87 0,90 0,93 0,96 0,99 1,00 0,99 0,96 0,93 0,90 0,87 0,84 0,81 0,78 0,75 0,70 0,00 VM 0,9 YÜKSEKLİK (B) (cm) FAKTÖR KALDIRMA BAŞLANGICI VE BİTİŞİ ARASINDA, AĞIRLIĞIN HAREKET ETTİĞİ DİKEY MESAFE 0~ ,00 0,93 0,90 0,88 85~ ~ >175 0,87 0,86 0,85 0,85 0,85 0,00 DM 0,85 UZAKLIK (C) (cm) FAKTÖR KALDIRMA SIRASINDA AĞIRLIK VE VÜCUT MERKEZİ ARASINDAKİ YATAY MESAFE < >63 1,00 0,89 0,83 0,78 0,74 0,69 0,66 0,63 0,60 0,57 0,54 0,52 0,50 0,48 0,46 0,45 0,43 0,42 0,40 0,00 HM 0,63 AĞIRLIK DÖNDÜRME AÇISI AÇI (D) (derece) >135 FAKTÖR 1,00 0,95 0,90 0,86 0,81 0,76 0,71 0,66 0,62 0,57 0,00 AM 0,71 E AĞIRLIK KAVRAMA DURUMU KAVRAMA DURUMU İYİ Ancak Yeterli Kötü Kavrama FAKTÖR 1,00 0,95 0,90 CM 0,95 F AĞIRLIK KALDIRMA SIKLIĞI (FREKANS) Frekans (Kaldırma/dk) < < A <30 0,85 0,81 0,75 0,65 0,55 0,45 0,35 0,27 0,22 0,18 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 8 saat A >30 0,85 0,81 0,75 0,65 0,55 0,45 0,35 0,27 0,22 0,18 0,15 0,13 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 < A <30 0,95 0,92 0,88 0,84 0,79 0,72 0,60 0,50 0,42 0,35 0,30 0,26 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 2 saat A >30 1,00 0,92 0,88 0,84 0,79 0,72 0,60 0,50 0,42 0,35 0,30 0,26 0,23 0,21 0,00 0,00 0,00 0,00 < A <30 1,00 0,95 0,94 0,91 0,88 0,84 0,80 0,75 0,70 0,60 0,52 0,45 0,41 0,37 0,00 0,00 0,00 0,00 1 saat A >30 0,97 0,94 0,91 0,88 0,84 0,80 0,75 0,70 0,60 0,52 0,45 0,41 0,37 0,34 0,31 0,28 0,00 FM 0,23 TAS = (30)X(0,9)X(0,85)X(0,63)X(0,71)X(0,95)X(0,23) = 2,24 KALDIRILAN AĞIRLIK (KG) 5 HESAPLANAN AĞIRLIK 2,24 KALDIRILAN AĞIRLIK HESAPLANAN AĞIRLIK = 5 2,24 = KALDIRMA ENDEKSİ 2,23 < 0.75 Hiç bir risk yok 0.75 ~ 1.25 Risk incelenmeli Not: kaldırma endeksinin 3' ten büyük olduğu durumlarda, acilen iyileştirme yapılmalıdır. > 1.25 Düzeltilmesi gerekli X

47 BULGULAR: Ağırlık (ortalama) 40 cm den alınmakta, Ağırlığı (ortalama)1,3 m kaldırmakta, Vücuda 40 cm uzaklıkta 90 derece açıyla parça yüklenmekte, Operasyon dakikada 12 kez yapılmakta, 5 kg parça yüklenmekte HESAPLAMA Kaldırılan Ağırlık / Hesaplanan Ağırlık 5 / 2.24 KALDIRMA ENDEKSİ = 2.23

48 İŞ SÜRESİ Analiz yapılan TÜT / Kısım: Operasyon Adı : TÜT 111 Grup mili 10 operasyon ERGONOMİ RİSK ANALİZİ (Ağırlık Kaldırma) Tarih - No : YAŞ > ~18 BAY İÇİN AĞIRLIK SABİTİ (Kg) BAYAN İÇİN LC 30 YERLEŞİM (A) (cm) FAKTÖR KALDIRMA BAŞLANGICINDA ELLERİN YERDEN YÜKSEKLİĞİ >175 0,78 0,81 0,84 0,87 0,90 0,93 0,96 0,99 1,00 0,99 0,96 0,93 0,90 0,87 0,84 0,81 0,78 0,75 0,70 0,00 VM 0,9 YÜKSEKLİK (B) (cm) FAKTÖR KALDIRMA BAŞLANGICI VE BİTİŞİ ARASINDA, AĞIRLIĞIN HAREKET ETTİĞİ DİKEY MESAFE 0~ ,00 0,93 0,90 0,88 85~ ~ >175 0,87 0,86 0,85 0,85 0,85 0,00 DM 0,85 UZAKLIK (C) (cm) FAKTÖR KALDIRMA SIRASINDA AĞIRLIK VE VÜCUT MERKEZİ ARASINDAKİ YATAY MESAFE < >63 1,00 0,89 0,83 0,78 0,74 0,69 0,66 0,63 0,60 0,57 0,54 0,52 0,50 0,48 0,46 0,45 0,43 0,42 0,40 0,00 HM 0,63 AĞIRLIK DÖNDÜRME AÇISI AÇI (D) (derece) >135 FAKTÖR 1,00 0,95 0,90 0,86 0,81 0,76 0,71 0,66 0,62 0,57 0,00 AM 0,71 E AĞIRLIK KAVRAMA DURUMU KAVRAMA DURUMU İYİ Ancak Yeterli Kötü Kavrama FAKTÖR 1,00 0,95 0,90 CM 0,95 F AĞIRLIK KALDIRMA SIKLIĞI (FREKANS) Frekans (Kaldırma/dk) < < A <30 0,85 0,81 0,75 0,65 0,55 0,45 0,35 0,27 0,22 0,18 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 8 saat A >30 0,85 0,81 0,75 0,65 0,55 0,45 0,35 0,27 0,22 0,18 0,15 0,13 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 < A <30 0,95 0,92 0,88 0,84 0,79 0,72 0,60 0,50 0,42 0,35 0,30 0,26 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 2 saat A >30 1,00 0,92 0,88 0,84 0,79 0,72 0,60 0,50 0,42 0,35 0,30 0,26 0,23 0,21 0,00 0,00 0,00 0,00 < A <30 1,00 0,95 0,94 0,91 0,88 0,84 0,80 0,75 0,70 0,60 0,52 0,45 0,41 0,37 0,00 0,00 0,00 0,00 1 saat A >30 0,97 0,94 0,91 0,88 0,84 0,80 0,75 0,70 0,60 0,52 0,45 0,41 0,37 0,34 0,31 0,28 0,00 FM 0,23 TAS = (30)X(0,9)X(0,85)X(0,63)X(0,71)X(0,95)X(0,23) = 2,24 KALDIRILAN AĞIRLIK (KG) 5 HESAPLANAN AĞIRLIK 2,24 KALDIRILAN AĞIRLIK HESAPLANAN AĞIRLIK = 5 2,24 = KALDIRMA ENDEKSİ 2,23 < 0.75 Hiç bir risk yok 0.75 ~ 1.25 Risk incelenmeli Not: kaldırma endeksinin 3' ten büyük olduğu durumlarda, acilen iyileştirme yapılmalıdır. > 1.25 Düzeltilmesi gerekli X

49 ANALİZ SONUCU ve ÖNERİLER 5 kg ağırlığındaki parçanın tezgaha dizilmesi operasyonunda "Kaldırma Endeksi" 2.23 bulunmuştur. Belirtilen operasyonun bu şartlar da yapılmasın da ergonomik risk bulunmaktadır. Analizde çalışanın; a- Operasyonu dakikada 12 kez tekrarladığı, b- Ağırlığı ortalama 1.3 m civarında dikey olarak kaldırdığı, Risk değerinin 0.75' in altına düşürülmesi gerekmektedir. c- Ağırlığı (ortalama) 40 cm mesafeden almak zorunda kaldığı, d- Her parça yüklemede ~90 derece dönme hareketi yapmak zorunda kaldığı tesbit edilmiştir Bu sebeple yandaki bahsedilen konularda

50 İYİLEŞTİRME ve MÜDAHALE NOKTALARI Ağırlık ortalama 40 cm yerine 75 cm den alınmaya başlamıştır, bu amaçla taşıma arabası yükseltilmiştir Çalışanın operasyonu dakikada 12 kez yerine 6 kez yapması sağlanmıştır Buna göre; HA:6,5 kg hesaplanmış Kİ: 5/6,5 =0,77 düşürülmüştür

51 Dr. Arif Müezzinoğlu