KONDROSİT ÜRETİMİNDE KALİTE STANDARTLARI. MSc. Bio. Ömür Selin ARAZ Acıbadem Labcell Hücre Laboratuvarı

Transkript

1 KONDROSİT ÜRETİMİNDE KALİTE STANDARTLARI MSc. Bio. Ömür Selin ARAZ Acıbadem Labcell Hücre Laboratuvarı

2 KONDROSİT Olgun insan kondrositleri lakün olarak adlandırılan matriks boşluklarında bulunan çoğunlukla yuvarlak hücrelerdir. Toplam kıkırdak hacminin %5 veya %10 unu oluşturur. Stabil ekstraselüler matriksin devamlılığında rol oynarlar. Epifizal büyüme plaklarında endokondral kemikleşme yoluyla uzun kemiklerin uzamasından sorumludurlar. Lin Z, Willers C, Xu J, Zheng MH. The Chondrocyte: Biological and Clinical Application, Tissue Eng. 2006, 7:

3 KONDROSİT Kondrojenik hücreler mezenkimal kök hücrelerden (MKH) köken alırlar. Lin Z, Willers C, Xu J, Zheng MH. The Chondrocyte: Biological and Clinical Application, Tissue Eng. 2006, 7:

4 KULLANIM ALANLARI Kıkırdak defektleri Trake defektleri Epifizal büyüme plaklarında oluşan lezyonlar Fasial rekonstruksiyon Lin Z, Willers C, Xu J, Zheng MH. The Chondrocyte: Biological and Clinical Application, Tissue Eng. 2006, 7:

5 AMAÇ

6 SÜREÇ VE SÜREÇ SORUMLULARI Donör Seçimi Bilgilendirilmiş Onam Formu Ürünün Toplanması Ham Ürünün Paketlenmesi Transfer Ham Ürün Kabul Öncesi Kalite Kontrol İşlem Öncesi Kalite Kontrol Ara Üretim (Pasajlar) Kalite Kontrol Bitmiş Ürün Kalite Kontrol İşlem Öncesi Süreci Ara Ürün Süreci Bitmiş Ürün Süreci Etiketleme Birinci ve İkinci Paketleme Üçüncü Paketleme Transfer Uygulama Takip (Cell Vigilance) HAM ÜRÜN OPERASYON SÜRECİ: KALİTE KONTROL SÜRECİ: ÜRETİM SÜRECİ: BİTMİŞ ÜRÜN OPERASYON SÜRECİ: KLİNİK / OPERASYON BİRİMİ KALİTE KONTROL BİRİMİ/ ÜRETİM BİRİMİ ÜRETİM BİRİMİ KLİNİK / OPERASYON BİRİMİ

7 Kıkırdak dokusundan biyopsi alınır Biyopsi materyali yıkanıp küçük parçalara kesilir Enzimatik İnkübasyon KONDROSİT ÜRETİMİ Hücre Ekimi Homojenizasyon Santrifüj İdame 1. Pasaj 2. Pasaj Hücrelerin Toplanması Ürünün Paketlenmesi

8 HAM ÜRÜN KABUL ÖNCESİ STANDARTLARI

9 Parametre Yöntem Limit Referans Dokümanlar Göz ile kontrol Doldurulması ve imzalanması gereken dokümanların eksiksiz olması Etiketleme Ambalaj Göz ile kontrol Fiziksel kontrol Etiket ve tanımlama bilgilerinin uyumlu ve tamamlanmış olması Paket sağlam, Bant yırtılmamış Türkiye Cumhuriyeti Türkiye ve Tıbbi İlaç ve Cihaz Kurumu 4 Nisan 2014 tarihli sayılı tebliğ Görünüm Göz ile kontrol Temiz ve berrak Sağlam ve parçalanmamış Isı Takip İndikatör/ dijital ısı takip sistemleri 4-12 o C

10 Parametre Yöntem Limit Referans Miktar Tartım Görsel >100 mg Mercimek tanesinden büyük Whittaker JP, et al. Early results of atologous chondrocyte implantation in the talus, The Journal of Bone & Joint Surgery, 2005, 87: Viral Seroloji HBsAg, Anti-HCV, HIV antikoru (I-II) + p24 antijeni, Sifilis ELISA/NAT RPR/VDRL Negatif Türkiye Cumhuriyeti Sağlık Bakanlığı 27 Ekim 2010 tarihli sayılı yönetmelik

11 İŞLEM ÖNCESİ KABUL STANDARTLARI

12 Parametre Yöntem Limit Referans Viral Seroloji HBV DNA, HCV RNA, HIV RNA, Sifilis Nükleik Asit Testi (NAT) RPR/VDRL Negatif Türkiye Cumhuriyeti Türkiye ve Tıbbi İlaç ve Cihaz Kurumu 4 Nisan 2014 tarihli sayı ile yayınlanan tebliğ. Sterilite Aerob / Anaerob Kültür Mantar kültürü Thioglicollate, Triptic soy Broth agar, Kanlı agar/ Sabouraud Dekstroz Agar/ Otomatik kültür sistemi/pcr Negatif Roseti L, et al. Development of Human Chondrocyte-Based Medicinal Products for Autologous Cell Therapy, Biıomaterials Science and Engineering, 2011, 17:

13 Parametre Yöntem Limit Referans Tripan blue/etidium Canlılık Bromür, Acridin > %80 Orange/7AAD Srivastava L, et al. Optimization studies on growth of human chondrocytes, Indian Journal of Biotechnology, 2013, 12: Thoma lamı, Hücre Sayısı Giriş: >0.2x10 Otomatik Sayıcı 6 Whittaker JP, et al. Early results of atologous chondrocyte implantation in the talus, The Journal of Bone & Joint Surgery, 2005, 87:

14 ARA ÜRÜN KABUL STANDARTLARI

15 Parametre Yöntem Limit Referans Tripan blue/etidium Canlılık Bromür, Acridin > %80 Orange/7AAD Srivastava L, et al. Optimization studies on growth of human chondrocytes, Indian Journal of Biotechnology, 2013, 12: Hücre Sayısı Thoma lamı, Otomatik Sayıcı 1.Pasaja Giriş: >2x Pasaja Giriş: >5x10 6 Acıbadem Labcell Hücre Laboratuvarı Deneyimi

16 BİTMİŞ ÜRÜN KABUL STANDARTLARI

17 Parametre Yöntem Limit Referans Tripan blue/etidium Canlılık Bromür, Acridin > %85 Orange/7AAD Srivastava L, et al. Optimization studies on growth of human chondrocytes, Indian Journal of Biotechnology, 2013, 12: Hücre Sayısı Thoma lamı, Otomatik Sayıcı > 12x10 6 hücre/toplam volüm Carticel (Autologous Cultured Chondrocytes), Genzyme, Food and Drug Administration. Saflık CD44 CD73 CD29 CD90 CD105 CD151 CD166 CD49c, CD106, CD271 CD45, CD34, CD14, CD11b, CD79α, CD19 Akım sitometri > %90 > %80 > %90 > %80 > %90 > %80 > %90 (+) (-) Williams R, et al. Identification of clonal characterisation of a progenitor cell sub-population in normal human articular cartilage, PLoS One, 2010, 5(10):e Stocco, E, et al. Tailored PVA/ECM Scaffolds for Cartilage Regeneration, BioMed Research International, 2014, 2014, 12 pages. Grogan SP, et al. Identification of markers to characterize and sort human articular chondrocytes with enhanced in vitro chondrogenic capacity, Arthritis&Rheumatism, 2007, 56(2): Campbell DD, Pei M,Surface Markers for Chondrogenic Determination: A Highlight of Synovium-Derived Stem Cells, Cells, 2012, 1:

18 Parametre Yöntem Limit Referans Sterilite Aerob / Anaerob Kültür Mantar kültürü Thioglicollate, Triptic soy Broth agar, Kanlı agar/ Sabouraud Dekstroz Agar/ Otomatik kültür sistemi/pcr Negatif Roseti L, et al. Development of human chondrocyte-based medicinal products for autologous cell therapy, Biıomaterials Science and Engineering, 2011, 17: Mikoplazma PCR DAPI Boyama Negatif Points to Consider in the Characterization of Cell Lines Used to Produce Biologicals (1993), Department of Health & Human Servıces, Memorandum, Jul Artık Ürün Varlığı HPLC Kullanılan Pen-Strep < 0,5 µg/ml Eudralex Volme 4, Part 1, Chapter 6 (Quality Control), 28 March 2014.

19 Parametre Yöntem Limit Referans Toksisite Endotoksin Analizi: Gel Clot Kromojenik Analiz <5 Ü/kg Toplam <50 Ü Guidance for Indusrty, Guideline on validation of the limulus amebocyte lysate test as an endproduct endotoxin test for human and animal parenteral drugs, biological products, and medical devices, Department of health and human service, public health service, food and drug administration, rvices/biopharmaceuticalservices/final-product-releasetesting/endotoxin-testing-lal Etkinlik Analizi Glikozaminoglikan Testi Kollajen Ekspresyonu: RT-PCR >10 µg/ml Tip II Kollajen >%85 Grogan SP, et al. Identification of markers to characterize and sort human articular chondrocytes with enhanced in vitro chondrogenic capacity, Arthritis&Rheumatism, 2007, 56(2): Freshney RI, Chapter 23, Culture of Specific Cell Types, Culture of Animal Cells, A Manual of Basic Technique and Specialized Applications, Fifth Edition, 2005, 402.

20 GLİKOZAMİNOGLİKAN TESTİ Hayvanlarda yüzlerce proteinle ilişkide oldukları ve birçok kritik rol gerçekleştirdikleri ektraselüler matriks ve biyolojik sıvı içerisinde bulunan lineer polisakkaritler. Heparan sülfat (HS), Kondroitin sülfat (CS), Dermatan sülfat (DS), Keratan sülfat (KS), Hiyaluronan (HA) Sarah B. Frazier et al. The Quantification of Glycosaminoglycans: A Comparison of HPLC, Carbazole, and Alcian Blue Methods, Open Glycosci, 2008, 1:

21 GLİKOZAMİNOGLİKAN TESTİ Kültür Mediumu PBE Tamponu Mikroplate e pipetleme Dimetilmetilen Blue (DMB) reaktifi ile GAG'ların PBE Hazırlanması: oluşturduğu 100mM kompleksin Na 2 HPOabsorbansının 4, 5mM EDTA, ph 6.5 DMB Hazırlanması: spektrofotormetrede 40mM NaCl 525nm'de ve 40nM okunmasına Glisin içerisine 46mM DMB'den 200µl dayanmaktadır. eklenir, ph 3.0 Boş kuyulara Kondroitin sülfat C Standardı Karışım üzerine DMB Analiz Spektrofotometrede okutulur

22 Parametre Yöntem Limit Referans Tümörojenite (2 pasaj altında olduğundan test yapılmaz) Telomeraz Enzim Aktivitesi Comet Assay Sitogenetik Gerekli değil Sensebé L, Clinical grade production of mesenchymal stem cells, Bio-Medical Materials and Engineering,2008, 18:3-10. Avishai N, Rabinowitz C, Rinkevich B, Use of the Comet Assay for Studying Environmental Genotoxicit, Environmental and Molecular Mutagenesis, 2003, 42: Stabilite Canlılık fonksiyon takibi 4 saat; >%90 24 saat; >%85 48 saat; >%80 Sensebé L, Clinical grade production of mesenchymal stem cells, Bio- Medical Materials and Engineering,2008, 18:3-10.

23 PAKETLEME Ürünün işlenmesi sırasında, Açık sistemlerde GMP Kılavuzunda belirtildiği üzere Çalışılan oda en az (B) sınıfı, Çalışılan laminar air flow (A) sınıfı hava kalitesine eşdeğer bir ortam gerektirirken, Kapalı sistemlerde GMP Kılavuzunda belirtildiği üzere Çalışılan oda en az (D) sınıfı, Çalışılan laminar air flow (A) sınıfı hava kalitesine eşdeğer bir ortam gerektirir. Ürünün geçireceği işlemler için; uygun cihazlar paketleme etiketleme aletleri Türkiye Cumhuriyeti Sağlık Bakanlığı, İnsan Doku Ve Hücreleri İle Bunlarla İlgili Merkezlerin Kalite Ve Güvenliği Hakkında Yönetmelik Birinci Bölüm, Sayı:27742, 27 Ekim 2010.

24 PAKETLEME Birinci kap gönderici ve/veya paketlemeyi yapan tarafından kontrol edilmiş sızdırmaz, tercihen burgu kapaklı ve/veya contalı tipte olmak zorundadır. İkinci kap dayanıklı su geçirmez ve sızdırmaz özellikte olmalıdır. Türkiye Cumhuriyeti Sağlık Bakanlığı, İnsan Doku Ve Hücreleri İle Bunlarla İlgili Merkezlerin Kalite Ve Güvenliği Hakkında Yönetmelik Birinci Bölüm, Sayı:27742, 27 Ekim 2010.

25 ETİKETLEME Ürün Adı: Ürün No: Kan Grubu: Ek Solusyon Volüm : Ek solusyon volüm: Ürünü seyreltmede kullanılan izotonik solüsyon volüm Firma adı Kare Kod Volüm: Kare kod içeriği: GTIN No Ürün Kodu Alıcı Kodu (Protokol No) Verici Kodu (Protokol No) Alıcı Bilgiler Ad/Soyad Prt No Verici Bilgileri Ad/Soyad Prt No Kalite K. No Ürt. T: SK T: Saklama Isısı : Logo Ürün alıcı ve verici bilgileri ayrı ayrı yazılır. Türkiye Cumhuriyeti Sağlık Bakanlığı, İnsan Doku Ve Hücreleri İle Bunlarla İlgili Merkezlerin Kalite Ve Güvenliği Hakkında Yönetmelik Birinci Bölüm, Sayı:27742, 27 Ekim Türkiye Cumhuriyeti Türkiye ve Tıbbi İlaç ve Cihaz Kurumu 4 Nisan 2014 tarihli sayılı tebliğ.

26 SON PAKETLEME Üçüncü kap ya da dış kap, travma ve basınç etkilerine dayanıklı malzemeden yapılmış ve bir yüzeyinde cep veya bölme olmak zorundadır. Yüzeyinden en az biri 100mm x 100mm Üzerinde alıcı bilgilerinin, silinmez solmaz ve okunaklı Türkiye Cumhuriyeti Sağlık Bakanlığı, İnsan Doku Ve Hücreleri İle Bunlarla İlgili Merkezlerin Kalite Ve Güvenliği Hakkında Yönetmelik Birinci Bölüm, Sayı:27742, 27 Ekim 2010

27 SON PAKETLEME Dikkatli Taşıyınız Gönderici merkezin tanımlama bilgileri Tavsiye edilen nakil şartları Dondurmayınız Otolog kullanım için ise Yalnızca Otolog Kullanım İçindir Biyolojik Tehlike Güvenlik Bandı Dik tutunuz Biyolojik madde klinik örnek Işınlama yapmayınız Türkiye Cumhuriyeti Sağlık Bakanlığı, İnsan Doku Ve Hücreleri İle Bunlarla İlgili Merkezlerin Kalite Ve Güvenliği Hakkında Yönetmelik Birinci Bölüm, Sayı:27742, 27 Ekim 2010

28 TRANSFER Ürün özelliklerini koruyabilmek için; Taşıma boyunca iç koşullarının kayıt altına alınmasını sağlayacak bir kayıt sistemi bulunmalıdır. Taşınan ürün özelliklerinin yazılı olduğu doküman verilmelidir. Ürün ile ilgili bilgi, izin, uyarı ve benzeri bilgileri içeren belgeler ile birlikte transfer edilmelidir. Türkiye ve Tıbbi İlaç ve Cihaz Kurumu 4 Nisan 2014 tarihli sayı ile yayınlanan tebliğ.

29 TRANSFER Paket araç içerisinde; üst yönü dikkate alınarak düzenli biçimde taşınmalıdır. Paket yerinden; ayrılmayacak, düşmeyecek, devrilmeyecek Ürünün merkezden çıkmadan önce sıcaklık ve fiziksel koşulları kayıt altına alınarak tutanakla teslim edilmelidir. Teslimat; alıcı iletişim bilgileri yazılı kişiye, alıcı kurum-kuruluş ise; kurumun yetkilendirdiği kişilere yapılmalıdır. Türkiye Cumhuriyeti Sağlık Bakanlığı, Enfeksiyöz Madde ile Enfeksiyöz Tanı ve Klinik Örneği Taşıma Yönetmeliği, Sayı:27710,

30 UYGULAMA Uygulama öncesinde, Stabilite ve sterilite testlerinin yerinde tekrarı önerilir. Bu testlerin yapılmasında sorumluluk kullanıcıya aittir. Uygulama yöntem ve teknikleri ayrı bir kurs konusudur.

31 TAKİP (Cell Vigilance) Advers olay (İstenmeyen olay): Hatalı üretim, beklenmeyen yan etki Advers etki (Yan etki): Üründe beklenebilecek yan etkiler Etkinlik Stabilite

32