EEG IŞARETLERINDE GÜRÜLTÜ BASTIRILMASI IÇIN UYARLAMALI WIENER SÜZGECININ GERÇEKLEŞTIRILMESİ 1 ÖZET
|
|
- Iskender Şaşmaz
- 6 yıl önce
- İzleme sayısı:
Transkript
1 Politeknik Dergisi Journl of Polytechnic Cilt: 6 Syı: 1 s , 2003 Vol: 6 No: 1 pp , 2003 EEG IŞARETLERINDE GÜRÜLTÜ BASTIRILMASI IÇIN UYARLAMALI WIENER SÜZGECININ GERÇEKLEŞTIRILMESİ 1 M Keml KIYMIK K SÜ Mühendislik Mimrlık Fkültesi Elektrik - Elektronik Bölümü KAHRAMANMARAŞ ÖZET Bu çlışmd EEG işretlerinde gürültü bstırılmsı için LMS lgoritmlı Wiener süzgeci gerçekleştirilmiştir Biyolojik işretler genelde bnd sınırlı spektrum shiptirler Prtikte kydedilen işretlere biyolojik ve çevresel kynklrdn gürültü krışmktdır Uyrlmlı süzgeçleme tekniği bir çok biyomedikl uygulmlrı için kullnışlıdır Uyrlmlı işret işleme uygulmlrındn birisi de gürültülü EEG işretlerinden istenen işretin tespit edilmesidir Bu hem doğru hstlık hem de işretin güç spektrumunun tespiti için önemlidir Anhtr Kelimeler: EEG, Uyrlmlı Süzgeç, gürültü bstırılmsı REALIZATION OF THE ADAPTIVE WIENER FILTER FOR NOISE CANCELLATION IN EEG SIGNALS ABSTRACT In this study, in order to noise cncelltion in EEG signls, dptive Wiener filter with LMS lgorithm is relized Biologicl signls usully hve bnd - limited spectrum Signl recording in prctice re corrupted by noise from biologicl nd environmentl sources Adptive filtering technique is useful in mny biomedicl pplictions One of the pplictions of dptive signl processing is the detection of desired signl from the noisy EEG signls It is importnt tht true detection of diseses nd lso detection of power spectrum of signls Key words: EEG, Adptive Filter, Noise Cncelltion 1 GİRİŞ Uyrlmlı sinyl işleme konusu, syısl hesplm, syısl sinyl işleme ve yüksek hızlı tümleşik devre teknolojisindeki çok hızlı ilerlemeler sonucu son 30 yıl içerisinde hızlı bir gelişme göstermiştir Widrow ve Hoff 1959 lu yıllrd Uyrlmlı süzgeçleme lgoritmsını LMS (Lest Men Squre) olrk oluşturmuşlrdır (1) Uyrlmlı işret işleme ess olrk FIR süzgeç ypısı ile gerçekleştirilmekte ve bu gerçeklemede LMS lgoritmsı kullnılmktdır (Şekil 1) Uyrlmlı sistem ile bilinmeyen sistemin modellenebilmesi için giriş sinylinin zengin spektrl içeriğe ship olmsı önemlidir Böyle bir durum için en uygun giriş sinyli beyz gürültüdür Çünkü, eşit güç ile bütün freknslrı içermektedir Uyrlmlı gürültü yok etmede yygın bir şekilde giriş işreti olrk beyz gürültü kullnılır (2) Şekil1 Uyrlmlı süzgeç Çlışmd kullnıln EEG verileri Dicle Üniversitesi Tıp Fkültesi Hstnesinden lınmıştır Alınn EEG verileri değişik yşlrdn sğlıklı ve hst (epilepsi geçiren ) kişilere ittir Mevcut EEG verileri kişisel bilgisyr ortmınd nliz edilmiştir Bu mçl veri toplm krtı ( DAQ), işret düzenleyiciler ve kişisel bilgisyrdn oluşn veri toplm sistemi ile gerçek EEG işreti bilgisyr ortmın ktrılmıştır Çlışm- 1 Bu çlışm EEE-AG 249 No lu TÜBİTAK Projesi ile desteklenmektedir 359
2 MKeml KIYMIK/POLİTEKNİK DERGİSİ,CİLT 6, SAYI 1, 2003 nın gerçekleştirilmesi için TÜBİTAK trfındn sğlnn PCI-MIO-16-E4 tipi yüksek performnslı veri toplm (Dt Acquisition) krtı kullnılmıştır (Şekil 2) Bu krt, bilgisyrın PCI veri yolun tkılmış olup bu krt yrdımıyl lınn veriler hızlı bir şekilde bilgisyrın hfızsın ktrılbilmektedir Çlışmd kullnıln PCI-MIO-16-E4 tipi DAQ krtı için C tbnlı grfiksel progrmlm dili oln,vi (Virtul Instrument) oluşturulrk yzıln LbVIEW progrmlm dili kullnılmıştır Bu çlışmd yukrıd belirtilen düzenek ve progrm pketi kullnılrk EEG işretlerinde gürültünün bstırılmsı Uyrlmlı süzgeçleme ile ypılmktdır Şekil 2 EEG veri toplm ünitesi 2 UYARLAMALI SÜZGEÇ Sinyl işlemede ess problem lınn bir gürültülü işretten bizi ilgilendiren işretin elde edilmesidir Eğer sinyl bilinen bir spektrum shipse ve bu spektrum gürültü ile üst üste binmemişse işret, geleneksel yni klsik ypıdki süzgeçleme ile tekrr elde edilebilir Anck bu durum ndir olrk gerçekleşmektedir (3) Bu yüzden gürültülü bir rstgele işrette thmin problemi ile çok krşılşılır Bu problem genellikle belli kriterlere göre htnın minimum indirilmesi şeklinde giderilir Bu işlem Uyrlmlı Süzgeçin lnıdır Bunu d bşrbilmek için bilinmeyen sistemin dvrnışlrının lineer bir sisteme benzetilmesi gerekmektedir Biyolojik sinyller çoğunlukl bnd sınırlı spektrum shiptir Prtikte sinylin kydedilmesinde, biyolojik ve çevreden kynklnn gürültü işrete krışır EEG işretleri, beyinde duyu orgnlrındn ve insnın değişik fliyetlerinden dolyı meydn gelen uyrılr vsıtsıyl cerebrl dokudki sinir hücreleri trfındn üretilen ve kftsı üzerinden elektrotlr ile lgılnbilen ktiviteler toplmıdır (4) EEG nin çok krmşık bir değişim şekli vrdır ve yorumlnmsı zordur EEG işretinin frekns bileşenleri son derece önemlidir Kf üzerinden lınn EEG işretlerinin genliği tepeden tepeye 1 µv ile 100 µv rsınd değişmektedir Frekns bndı ise 05 Hz ile 100 Hz rsınddır Deterministik bir ypı göstermeyen EEG işretlerinin frekns durumu şğıdki etkenlere bğlı olrk değişir EEG işretleri dört yrı frekns bndınd yoğunlşmktdır (5) i Delt Dlglrı (05 35 Hz) ii Tet Dlglrı (4-7 Hz) iii Alf Dlglrı (8-12 Hz) iv Bet Dlglrı (13-22 Hz) EEG işretlerinin n freknsı ile beyin ktivitesi ykındn ilişkilidir Aktivite ile frekns birlikte yükselir Beyin dlglrının freknslrı ve krkteristikleri beyin fonksiyonunu etkileyen hstlıklr ve fizyolojik durum d bğlı olrk değişmektedir Uyku nınd, dinlenme sırsınd vey çlışırken lınn beyin işretlerinde frklılıklr olduğu görülmüştür EEG işretleri genliği çok düşük oln biyoelektrik işretlerdir Bu nedenle pek çok iç ve dış kynklı gürültüye mruz klmkt ve işrete krışn bu gürültü işretleri hstlığın teşhisini mümkün kılmmktdır Bu mçl beyinden lınn EEG işretlerinin nlizi yolun gidilmektedir 3 LMS ALGORİTMASI Gürültü zltm vey yok etme değişik kynklr için değişik strtejiler gerektirir Yklşım prmetresinin istenilen şekilde hızlı vey yvş değişimleri izleyecek şekilde dikktlice seçilmesi gerekir (1) Şekil 1 de görüldüğü gibi genel uyrlmlı süzgeç ypısınd; birincil giriş, S(n) sinyli ile gürültü bileşeni N 0 (n) ' in toplmı şeklindedir Burd d(n)= S(n)+N 0 (n) (1) Ht sinyli e(n) = d(n) - Y(n) (2) e(n) = S(n)+N 0 (n) - Y(n) (3) 360
3 EGG İŞARETLERİNDE GÜRÜLTÜ BASTIRILMASI İÇİN / POLİTEKNİK DERGİSİ, CİLT 6, SAYI 1, 2003 Referns sinyl süzgeç girişindeki sinyldir ve bu d gürültü bileşeni oln N 1 (n) sinylidir Gürültü sinylinden N 0 (n) ile işretimiz S(n) isttistiksel olrk ilişkisizdir Anck gürültü bileşenleri birbirleriyle ilişkilidir E[ e(n) 2 ] = E[ S(n) 2 ] + E[ N 0 (n) - Y(n) 2 ] (4) E[ e(n) 2 ] ifdesi minimum ypılmy çlışılır İlk terim ylnızc S(n) işretine bğlı ve bunun ortlm kresel değeri, S(n) ve N 1 (n) işretleri birbirleriyle ilişkisiz olduğu sürece E[ e(n) 2 ] değerini etkilemez Y(n) süzgeç çıkış değişik lgoritmlr yrdımıyl hesplnrk, htnın değeri minimum getirilir Htnın sıfır olduğu durumd gürültü tm olrk rındırılmış ve gürültüsüz işret elde edilmiştir İsttistiksel ortlm kresel ht ifdesi; J(n) = E[ e(n) 2 ] (5) e(n) = D(n) Y(n) şeklindedir Burd D(n) = İstenen işret, Y(n) =Süzgeç çıkışıdır Bu çözüm Wiener çözümü olrk bilinir ve şğıdki gibi ifde edilir R x = E[X(n)X(n) T ] (6) p = E[d(n) X(n) ] (7) R x : Giriş sinylinin otokorelsyon mtrisi, p : Giriş sinyli ile istenen sinylin çprz korelsyonu Her durumd d oto korelsyon mtrisi, Toeplitz Mtrisi şeklindedir Ayrıc her iki durumd d oto korelsyon mtrisinin öz değer dğılımı ve nümerik şrtlndırmsı Uyrlmlı öğrenme işleminin yklşım ornınd büyük ölçüde etkiye shiptir (1) R x W opt = p (8) W opt : Optiml ktsyılrı içeren çözüm vektörü Bun göre R x oto korelsyon mtrisi hem simetrik hem de Toeplitz dir Toeplitz mtrisinin genel ifdesi şğıdki gibidir R R R 0 1 N 1 0 N 1 N 1 (0) R (1) R (0) W (0) R (1) R (0) R (n -1) W(1) R = (n) R (n -1) (0) R W(n) R (0) (1) (n) Uyrlmlı süzgeç ile çlışmlrd, verilen uyrlmlı prmetreler Y(n) ile d(n) in krşılştırılmsıyl yrlnbilen ktsyılr, belli bir değerde sbitlenir ve bu şekilde ht değeri elde edilir E[ e 2 (n)] = E[d 2 ] 2W T (n)p + W T (n)r x W(n) (9) Burdki W(n) değişen ğırlştırıcı ktsyı vektörüdür Uyrlmlı süzgeç, ht yüzeyini ve W(n) değerlerini ht değeri minimum olck şekilde yrlr Genel olrk Uyrlmlı süzgeçleme probleminde ht değerinin bulunmsınd şğıdki itersyon lgoritmsı kullnılır W(n+1)= W(n)+ µx(n)e(n) (10) yzılbilir µ dım boyu prmetresi istenen ornd yklşım üretmek üzere mpirik olrk seçilir Uyrlmlı süzgeçlerde yklşımd, dım boyu prmetresi (ğırlştırm ornı) µ nün tespiti çok önemlidir µ nün tespiti için pek çok yöntem olmkl birlikte henüz evrensel, kesin bir çözüm bulunmmıştır (1) Bun rğmen; 0 µ 1 / λ mx şrtını sğlmlıdır λ mx : Giriş oto korelsyon mtrisinin özdeğerlerinin en büyük olnıdır 4 SONUÇLAR VE İRDELEME Çlışmd Ntionl Instrument firmsının geliştirdiği grfiksel progrmlm oln LbVIEW grfik progrmlm dili kullnıldı LbVIEW yzılımı ile geliştirilen LMS lgoritmsı Şekil 2de oluşturuln EEG veri toplm ünitesi ile elde edilen işretlere ve simule işretlere uygulnmıştır 0 N XY XY XY 361
4 MKeml KIYMIK/POLİTEKNİK DERGİSİ,CİLT 6, SAYI 1, 2003 Şekil3 de bir buçuk yşınd bir hstdn lınn epileptik EEG işretinin zmn göre değişimi görülmektedir Epilepside keskin pikler ve frekns içeriklerinde ise düşük freknslr yoğunluktdır Şekil 6 Gürültülü EEG işretinin güç spektrumu Şekil 3 Prsiyel epileptik rhtsızlık geçiren 15 yşındki çocuktn lınn bir gerçek EEG işreti Şekil 3 deki EEG işretine beyz gürültü işreti bindirirsek, Şekil 4 deki gürültülü EEG işretinin zmn göre değişimini elde etmekteyiz İşreti gürültüden rındırmk için; Referns işret olrk beyz gürültü işreti ile gürültülü EEG işretini süzgeç girişlerine uygulrsk Şekil 5 deki gürültü bstırılmış süzgeç çıkışını elde ederiz Şekil 4 Gürültülü epileptik EEG işreti Şekil 7 Uyrlmlı süzgeç çıkışındn lınn işretin güç spektrumu Şekil 6, beyz gürültü eklenmiş oln, Şekil 5 deki gürültülü işretin güç spektrumu, Şekil 7, ise gürültülü işretin, gürültüsünün bstırılmsı işleminden sonrki uyrlmlı süzgeç çıkışındn lınn işretin güç spektrumlrı gösterilmektedir Şekil 6 dki güç spektrumund, işretin frekns içerikleri tm olrk gözlenememekte, işretin mevcut frekns bileşenlerinin ynınd beyz gürültüden kynklnn frekns bileşenleri de görülmektedir, değişik frekns değerlerinde ynıltıcı ni pikler de mevcuttur Şekil 7 deki güç spektrumund, Uyrlmlı süzgeç çıkışındn lınn gürültüsü bstırılmış işretin güç spektrumu verilmiştir Burd güç spektrumund, freknslr 0-5 Hz rsınd yüksek genlikli olrk görülmektedir 5-10 Hz ve Hz rsınd d işretin frekns içerikleri belirgin olrk tespit edilebilmektedir Şekil 5 Gürültülü EEG işretinin Uyrlmlı süzgeç çıkışı Şekil 8Üç yşındki çocuktn lınn norml EEG işreti 362
5 EGG İŞARETLERİNDE GÜRÜLTÜ BASTIRILMASI İÇİN / POLİTEKNİK DERGİSİ, CİLT 6, SAYI 1, 2003 Şekil 3 deki işret epileptik EEG işretiydi Epilepsi hstlığınd EEG işretleri özellikle 0-8 Hz rsınd yoğun olrk görülmekte diğer frekns değerleri ise işrette bulunmmktdır Dolyısıyl Şekil7 de elde edilen güç spektrumu Şekil 6 dki güç spektrumun göre dh belirleyici olmktdır İstenmeyen frekns içerikleri bstırılmış ve burdki pikler görülmemektedir Şekil 8 de üç yşınd bir çocuktn lınn norml EEG işretinin zmn göre değişimi verilmektedir Bu norml EEG işretine, beyz gürültü bindirirsek, gürültülü EEG işreti Şekil 9 dki gibi elde edilir (05 35 Hz), Tet Dlglrı (4-7 Hz), Alf Dlglrı (8-12 Hz)nın ve Bet Dlglrının (13-22 Hz) oluşturduğu dört yrı frekns bndının ynınd beyz gürültüden kynklnn freknslrı d içermektedir Norml EEG işretinin süzgeç çıkışı Şekil10' d verilmektedir Şekil 11de gürültülü güç spektrumu, Şekil12 de ise, Şekil10 d verilen süzgeç çıkışındki, gürültüsü bstırılmış EEG işretinin güç spektrumu çizdirilmiştir Burd, güç spektrumund istenmeyen frekns bileşen-lerinin yok edildiği görülmektedir Şekil 9 Gürültü bindirilmiş norml EEG işreti Şekil 10 Gürültülü norml EEG işretinin süzgeç çıkışı Şekil11 Gürültü bindirilmiş norml EEG işretinin güç spektrumu Şekil 9 d verilen gürültülü norml EEG işreti, EEG işretlerinin içerdiği Delt, Dlglrı, Şekil 12 Gürültüden rındırılmış norml EEG işretinin güç spektrumu 0-9 Hz rsınd ve Hz rsınd EEG işretinin yüksek genlikli frekns bileşenleri görülebilmektedir Ynıltıcı frekns bileşenleri süzgeç çıkışınd bstırılmıştır Bu şekilde Delt (05 35Hz), Tet (4-7 Hz), Alf (8-12 Hz), Bet Dlglrı (13-22 Hz) dlglrının yırt edilmesi teşhis ve tedvinin dh sğlıklı ypılmsı mümkün olbilmektedir Ayrıc çlışm grubunc oluştu-ruln Şekil 2 deki veri toplm ünitesinde bu işlemler gerçek zmnd izlenebilmekte ve veri depolmsı ypılbilmektedir (8) 5 SONUÇ Ypıln çlışmd epileptik ritim komplekslerini içinde bulundurn gerçek, üç yşındki norml çocuktn lınmış EEG yine litertürde belirtilen genlik ve frekns değerlerini içeren simule EEG işreti kullnılrk bu işretler için z syıd veri ile Optimum FIR Filtre ypısı kullnılrk işretlerde bilgi kybın yol çmdn gürültünün bstırılmsı ve doğruluk ornı yüksek frekns spektrumu elde edilmiştir Çlışmnın ilk şmsınd öncelikle gerçek EEG işretlerinin LbVIEW ortmın ktrılbilmesi için gerekli düzenlemeler ypılrk Lb- VIEW de gercekleştirilen Uyrlmlı süzgeçleme progrmı EEG işretlerie gürültünün bstırılmsı 363
6 MKeml KIYMIK/POLİTEKNİK DERGİSİ,CİLT 6, SAYI 1, 2003 için bşrı ile uygulnmıştır Burd, işretlere girişim gürültüsü olrk, beyz gürültü eklenerek iki girişli sistemde gürültünün bstırılmsı ve orijinl sinylin elde edilmesi mçlnmış ve gerçekleştirilmiştir Ypıln çlışm hem doğru hstlık teşhisi hem de işretin güç spektrumunun sıhhtli ve gercek zmnd tespiti için önemli sonuçlr vermiştir 6 KAYNAKLAR 1 Jenkins, W Kenneth, Strit, Jefrey C Schnufer,BA,Andrew, W Hull, Li, X, Advenced Concepts in Adptive Signl Processing Kluver Acdemic Publishers 2 Michel JWerter, FSK Demodultion Using n Adptive Recursive Digitl Filtre IEEE Trnsctions on Signl Processing, Vol44, No7,pp ,July Bhor, H, Anlog & Digitl Signl Processing, pp Lgun, P, Thkor, Nitish V,Cminl,P, Jne,R, Low-Pss Differntitors for Biologicl Signls with Known Spectr: Appliction ECG Signl Processing IEEE Trnsctions on Biomedicl Engineering, Vol37,No4,pp ,April, Yzgn, E, Korürek, M,Tıp Elektroniği İTÜ Elektrik -Elektronik Fkültesi Ofset Bskı Atölyesi, Widrow,b, Sterns,SD, Adptive Signl Processing Englewood Cliffs,New Jersey Prentice Hll, Thkor,NV, Zhu, Y S, Applictions of Adptive Filtering to ECG Anlysis :Noise Cncelltion nd Arrhythmi Detection IEEE Trnsctions on Biomedicl Engineering, Vol38,No8pp August, Dölek F Adptif Filitrelerin EEG (Elektroencephlogrm) İşretlerine Uygulnmsı, YLisns Tezi, KSÜ Fen BE Khrmnmrş, Hzirn
7 Politeknik Dergisi Journl of Polytechnic Cilt: 6 Syı: 1 s , 2003 Vol: 6 No: 1 pp ,
Telekomünikasyon, bilginin haberleşme amaçlı
GÜNÜMÜZ HABERLEŞME TEKNOLOJİLERİNE KISA BİR BAKIŞ Mehmet Okty ELDEM Elektronik Y. Mühendisi EMO Ankr Şubesi Üyesi okty.eldem@gmil.com Telekomüniksyon, bilginin hberleşme mçlı olrk dikkte değer bir mesfeye
DetaylıİÇİNDEKİLER. Ön Söz...2. Matris Cebiri...3. Elementer İşlemler Determinantlar Lineer Denklem Sistemleri Vektör Uzayları...
İÇİNDEKİLER Ön Söz... Mtris Cebiri... Elementer İşlemler... Determinntlr...7 Lineer Denklem Sistemleri...8 Vektör Uzylrı...6 Lineer Dönüşümler...48 Özdeğerler - Özvektörler ve Köşegenleştirme...55 Genel
DetaylıSAYISAL ÇÖZÜMLEME. Sayısal Çözümleme
SYISL ÇÖZÜMLEME Syısl Çözümleme SYISL ÇÖZÜMLEME Hft SYISL ÇÖZÜMLEMEDE HT KVRMI Syısl Çözümleme GİRİŞ Syısl nliz, mtemtik problemlerinin bilgisyr yrdımı ile çözümlenme tekniğidir Genellikle nlitik olrk
DetaylıTIKIZ ŞEKİL BETİMLEYİCİLERİ
TIIZ ŞEİL BETİMLEYİCİLERİ Nfiz ARICA ve Ftoş YARMAN-VURAL Bildiri onusu : İMGE İŞLEME Sorumlu Yzr : Ftoş T. YARMAN-VURAL Adres : Bilgisyr Mühendisliği Bölümü Ort Doğu Teknik Üniversitesi 653 Eskişehir
DetaylıBASİT HARMONİK HAREKETTE DEĞİŞEN SAYISAL VERİLERİN İNCELENMESİ
BASİT HARMONİK HAREKETTE DEĞİŞEN SAYISAL VERİLERİN İNCELENMESİ Seher Küçüközkn 1, Sibel Bulut 2, Gülsemin Şhin 3 1 Aşçı Bekirliköyü İÖO, Pozntı, Adn 2 Cumhuriyet YİBO, Kht, Adıymn 3 Akmeşe YİBO, Koceli
DetaylıBazı Sert Çekirdekli Meyve Türlerinde Çiçek Tozu Çimlenmesi ve Çim Borusu Uzunluğunun Çoklu Regresyon Yöntemi ile Modellenmesi
Süleymn Demirel Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi Cilt 19, Syı 3, 92-97, 2015 Süleymn Demirel University Journl of Nturl nd Applied Sciences Volume 19, Issue 3, 92-97, 2015 DOI: 10.19113/sdufed.04496
DetaylıİŞ ETKİ ÇİZGİSİ TEOREMİ. Balıkesir Üniversitesi Mühendislik Mimarlık Fakültesi İnşaat Müh. Bölümü Balıkesir, TÜRKİYE THEOREM OF WORK INFLUENCE LINE
BAÜ Fen Bil. Enst. Dergisi (006).8. İŞ ETKİ ÇİZGİSİ TEOREMİ Scit OĞUZ, Perihn (Krkulk) EFE Blıkesir Üniversitesi Mühendislik Mimrlık Fkültesi İnşt Müh. Bölümü Blıkesir, TÜRKİYE ÖZET Bu çlışmd İş Etki Çizgisi
DetaylıSAYISAL ANALİZ. Matris ve Determinant
SAYISAL ANALİZ Mtris ve Determinnt Syısl Anliz MATLAB ile Temel Mtris İşlemleri Genel Mtris Oluşturm Özel Mtris Oluşturm zeros komutu ile sıfırlr mtrisi ones komutu ile birler mtrisi eye komutu ile birim
DetaylıRASYONEL SAYILAR KESİR ÇEŞİTLERİ. www.unkapani.com.tr. 1. Basit Kesir. olduğuna göre, a, b tamsayı ve b 0 olmak üzere, a şeklindeki ifadelere
RASYONEL SAYILAR, tmsyı ve 0 olmk üzere, şeklindeki ifdelere kesir denir. y kesrin pyı, ye kesrin pydsı denir. Örneğin,,,, kesirdir. kesrinde, py kesir çizgisi pyd, 0, 0 ise 0 0 dır.,, 0, syılrı irer 0
DetaylıSAYILARIN ÇÖZÜMLENMESĐ ve BASAMAK KAVRAMI
YILLAR 00 00 004 00 006 007 008 009 010 011 ÖSS-YGS - 1 - - 1-1 1 SAYILARIN ÇÖZÜMLENMESĐ ve BASAMAK KAVRAMI,b,c,d birer rkm olmk üzere ( 0) b = 10 + b bc = 100+10+b bc = 100+10b+c bcd =1000+100b+10c+d
DetaylıELEKTRĐK MOTORLARI ve SÜRÜCÜLERĐ DERS 03
ELEĐ MOOLA ve SÜÜCÜLEĐ DES 03 Özer ŞENYU Mrt 0 ELEĐ MOOLA ve SÜÜCÜLEĐ DA MOOLANN ELEĐ DEE MODELLEĐ E AAEĐSĐLEĐ ENDÜĐ DEESĐ MODELĐ Endüviye uygulnn gerilim (), zıt emk (E), endüvi srgı direni () ile temsil
Detaylı*Corresponding Author Tel.:+90-332-223 19 42; fax:+90-332-241 06 35 E-mail:fyildiz@selcuk.edu.tr
Selçuk Üniversitesi ISSN 130/6178 Journl of Technicl-Online Volume 10, Number:1-011 Cilt 10, Syı:1-011 ÇAPRAZ İLİŞKİ METODUYLA İRİS TANIMA Ferruh YILDIZ,*, Nurdn Akhn BAYKAN b Selçuk Üniversitesi, Hrit
DetaylıÜNİTE - 7 POLİNOMLAR
ÜNİTE - 7 BÖLÜM Polinomlr (Temel Kvrmlr) -. p() = 3 + n 6 ifdesi bir polinom belirttiğine göre n en z 5. p( + ) = + 4 + Test - olduğun göre, p() polinomunun ktsyılr toplmı p() polinomund terimlerin kuvvetleri
DetaylıSigma 28, 124-137, 2010 Review Paper / Derleme Makalesi ANALYTIC HIERARCHY PROCESS FOR SPATIAL DECISION MAKING
Journl of Engineering nd Nturl Sciences Mühendislik ve Fen Bilimleri Dergisi Sigm 28, 24-37, 200 Review Pper / Derleme Mklesi ANALYTIC HIERARCHY PROCESS FOR SPATIAL DECISION MAKING Dery ÖZTÜRK*, Ftmgül
DetaylıTRAFİK SAYIMLARI, BÖLGE NÜFUSLARI VE BÖLGELER ARASI UZAKLIKLARI KULLANARAK BAŞLANGIÇ-SON MATRİSİ TAHMİNİ
Gzi Üniv. Müh. Mim. Fk. Der. J. Fc. Eng. Arch. Gzi Univ. Cilt 4, No, 9-36, 009 Vol 4, No, 9-36, 009 TRAFİK SAYIMLARI, BÖLGE NÜFUSLARI VE BÖLGELER ARASI UZAKLIKLARI KULLANARAK BAŞLANGIÇ-SON MATRİSİ TAHMİNİ
DetaylıİKİNCİ DERECEDEN DENKLEMLER
İKİNCİ DERECEDEN DENKLEMLER İKİNCİ DERECEDEN BİR BİLİNMEYENLİ DENKLEMLER TANIMLAR :, b, R ve 0 olmk üzere denklem denir. b = 0 denklemine, ikini dereeden bir bilinmeyenli Bu denklemde, b, gerçel syılrın
DetaylıGERİ KARIŞMALI ph NÖTRALİZASYON PROSESİNİN BİLGİSAYAR DESTEKLİ KONTROLÜ
GERİ KARIŞMALI ph NÖTRALİZASYON PROSESİNİN BİLGİSAYAR DESTEKLİ KONTROLÜ Onur Ömer SÖĞÜT*, A. Fruk BAKAN**, Mesut AKGÜN* * YTÜ Dvutpş Kmpüsü, Kimy Mühendisliği Bölümü, 34210 Esenler, İstnul **YTÜ Elektrik
DetaylıDEĞİŞİK UYGULAMALARIN ÇİLEK AKENLERİNİN ÇİMLENMESİ ÜZERİNE ETKİLERİ
Btı Akdeniz Trımsl Arştırm Enstitüsü Derim Dergisi, 2009,26(2):1-10 ISSN 1300-3496 DEĞİŞİK UYGULAMALARIN ÇİLEK AKENLERİNİN ÇİMLENMESİ ÜZERİNE ETKİLERİ Nfiye ADAK Mustf PEKMEZCİ Hmide GÜBBÜK Akdeniz Üniversitesi
DetaylıDENEY 2 Wheatstone Köprüsü
0-05 Güz ULUDĞ ÜNİESİTESİ MÜHENDİSLİK FKÜLTESİ ELEKTİK-ELEKTONİK MÜHENDİSLİĞİ ÖLÜMÜ EEM0 Elektrik Devreleri Lorturı I 0-05 DENEY Whetstone Köprüsü Deneyi Ypnın Değerlendirme dı Soydı : Deney Sonuçlrı (0/00)
DetaylıSÜREKLİ REJİM ENERJİ DENGESİ MODELİNE GÖRE ISIL KONFOR BÖLGELERİ
PAMUKKALE ÜNİ VERSİ TESİ MÜHENDİ SLİ K FAKÜLTESİ PAMUKKALE UNIVERSITY ENGINEERING COLLEGE MÜHENDİ SLİ K BİLİMLERİ DERGİ S İ JOURNAL OF ENGINEERING SCIENCES YIL CİLT SAYI SAYFA : 2003 : 9 : 1 : 23-30 SÜREKLİ
DetaylıDeğişken Kalınlıklı İzotrop Plakların ANSYS Paket Programı ile Modellenmesi
Akdemik Bilişim 1 - XII. Akdemik Bilişim Konfernsı Bildirileri 1-1 Şut 1 uğl Üniversitesi Değişken Klınlıklı İzotrop Plklrın ANSYS Pket Progrmı ile odellenmesi ustf Hlûk Srçoğlu, Yunus Özçelikörs Eskişehir
DetaylıAnadolu Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Endüstri Mühendisliği Bölümü. Doç. Dr. Nil ARAS ENM411 Tesis Planlaması 2015-2016 Güz Dönemi
Andolu Üniversitesi Mühendislik Fkültesi Endüstri Mühendisliği Bölümü Doç. Dr. Nil ARAS ENM411 Tesis Plnlmsı 2015-2016 Güz Dönemi 2 Tesis (fcility) Tesis : Belli bir iş için kurulmuş ypı Tesis etmek :
Detaylıİnşaat Sektörüne Özgü İş Güvenliği Yönetim Sisteminin Aksiyomatik Tasarım İlkeleriyle Oluşturulması
İnşt Sektörüne Özgü İş Güvenliği Yönetim Sisteminin Aksiyomtik Tsrım İlkeleriyle Oluşturulmsı Öğr. Gr. Mert UZUN (mertuzunn@gmil.com) Doç. Dr. Selçuk ÇEBİ (scebi@yildiz.edu.tr) İçindekiler Amç Yöntem Bulgulr
Detaylıİntegral Uygulamaları
İntegrl Uygulmlrı Yzr Prof.Dr. Vkıf CAFEROV ÜNİTE Amçlr Bu üniteyi çlıştıktn sonr; düzlemsel ln ve dönel cisimlerin cimlerinin elirli integrl yrdımı ile esplnileceğini, küre, koni ve kesik koninin cim
DetaylıBULANIK MANTIK. Gaziosmanpaşa Üniversitesi, Fen Edebiyat Fakültesi, Matematik Bölümü, Tokat.
Nim Çğmn, ncgmn@gop.edu.tr BLNIK MNTIK Gziosmnpş Üniversitesi, Fen Edebiyt Fkültesi, Mtemtik Bölümü, Tokt. Mtemtik deyince ilk kl gelen kesinliktir. Hlbuki günlük hytt konuşmlrımız rsınd belirsizlik içeren,
DetaylıOtonom Sualtı Taşıtların Yörünge Kontrolü için Yapay Sinir Ağı Kontrol Sistemi Tasarımı
Uluslrrsı Ktılımlı 17. Mkin Teorisi Sempozyumu, İzmir, 14-17 Hzirn 015 Otonom Sultı Tşıtlrın Yörünge Kontrolü için Ypy Sinir Ağı Kontrol Sistemi Tsrımı İ.Eski 1 Ş. Yıldırım A. Kırnp 3 Erciyes Üniversitesi
DetaylıDENEY 6 THEVENIN, NORTON, DOĞRUSALLIK VE TOPLAMSALLIK KURAMLARININ UYGULAMALARI
T.C. Mltepe Üniversitesi Mühendislik ve Doğ Bilimleri Fkültesi Elektrik-Elektronik Mühendisliği Bölümü ELK 201 DEVRE TEORİSİ DERSİ LABORATUVARI DENEY 6 THEVENIN, NORTON, DOĞRUSALLIK VE TOPLAMSALLIK KURAMLARININ
DetaylıESKİŞEHİR OSMANGAZİ ÜNİVERSİTESİ
ESKİŞEHİR OSMANGAZİ ÜNİVERSİTESİ Mühendislik Mimrlık Fkültesi İnşt Mühendisliği Bölümü E-Post: ogu.hmet.topcu@gmil.com Web: http://mmf2.ogu.edu.tr/topcu Bilgisyr Destekli Nümerik Anliz Ders notlrı 204
DetaylıAnkara Üniversitesi Mühendislik Fakültesi, Fizik Mühendisliği Bölümü FZM207. Temel Elektronik-I. Doç. Dr. Hüseyin Sarı
Ankr Üniversitesi Mühendislik Fkültesi, Fizik Mühendisliği Bölümü FZM207 Temel ElektronikI Doç. Dr. Hüseyin Srı 2. Bölüm: Dirençli Devreler İçerik Temel Yslrın Doğrudn Uygulnışı Kynk Gösterimi ve Dönüşümü
Detaylı3N MOBİL HABERLEŞME HİZMETLERİNDE HİZMET KALİTESİ ÖLÇÜTLERİNİN ELDE EDİLMESİNE İLİŞKİN TEBLİĞ
3N MOBİL HABERLEŞME HİZMETLERİNDE HİZMET KALİTESİ ÖLÇÜTLERİNİN ELDE EDİLMESİNE İLİŞKİN TEBLİĞ BİRİNCİ BÖLÜM Aç, Kps, Dynk, Tnılr ve Kısltlr Aç MADDE 1 (1) Bu Tebliğin cı, IMT 2000/UMTS Altypılrının Kurulsı
DetaylıDeğişken Kalınlıklı İzotrop Plakların ANSYS Paket Programı ile Modellenmesi
Değişken Klınlıklı İotrop Plklrın ANSYS Pket Progrmı ile odellenmesi ustf Hlûk Srçoğlu 1, Yunus Öçelikörs 1 1 Eskişehir Osmngi Üniversitesi, İnşt ühendisliği Bölümü, Eskişehir mhsrcoglu@ogu.edu.tr, unuso@ogu.edu.tr
Detaylı9. HAFTA BLM323 SAYISAL ANALİZ. Okt. Yasin ORTAKCI.
9. HAFTA SAYISAL ANALİZ Okt. Ysin ORTAKCI ysinortkci@krbuk.edu.tr Krbük Üniversitesi Uzktn Eğitim Uygulm ve Arştırm Merkezi LİNEER DENKLEM SİSTEMLERİ Birinci dereceden denklem sistemleri eleminsyon ve
DetaylıBOYUT ANALİZİ- (DIMENSIONAL ANALYSIS)
BOYU ANAİZİ- (IMENSIONA ANAYSIS Boyut nlizi deneysel ölçümlerde ğımlı ve ğımsız deney değişkenleri rsındki krmşık ifdeleri elirlemekte kullnıln ir yöntemdir. eneylerde ölçülen tüm fiziksel üyüklükler temel
DetaylıS_IN UZO_IDAL SIKLIK KEST_IR_IM_INDE ONS UZGE CLEMEN_IN CRAMER-RAO ALT SINIRLARINA ETK_IS_I
S_I UZO_IDAL SIKLIK KEST_IR_IM_IDE OS UZGE CLEME_I CRAMER-RAO ALT SIIRLARIA ETK_IS_I Mustf A. Altnky, Bulent Snkur, Emin Anrm Elektrik-Elektronik Muhendisligi Bolumu, Bogzici Universitesi, 8085 Beek _
DetaylıDOĞRUSAL PROGRAMLAMA PROBLEMLERİNİN EXCEL İLE ÇÖZÜMÜ
C.Ü. İktisdi ve İdri Bilimler Dergisi, Cilt 5, Syı 5 DOĞRUSAL PROGRAMLAMA PROBLEMLERİNİN EXCEL İLE ÇÖZÜMÜ Öğr. Gör. Dr. Mehmet Ali ALAN Cumhuriyet Üiversitesi İktisdi ve İdri Bilimler Fkültesi Öğr. Gör.
DetaylıPoli(3,8-diaminobenzo[c]sinolin-5-oksit)/Au Polimer Kompozitinin Elektrokimyasal Üretimi ve Elektrokromik Özelliklerinin İncelenmesi
Poli(3,8-diminoenzo[c]sinolin-5-oksit)/Au Polimer Kompozitinin Elektrokimysl Üretimi ve Elektrokromik Özelliklerinin İncelenmesi ÖZET Bircn Hspult 1*, Ahmet Fert Üzdürmez 2, Fhriye Srı 1,Hndn Gülce 1,
DetaylıDemiryolu Titreşimlerinin Konfora Etkisinin Örnek Hatlarda İncelenmesi *
KISA BİLDİRİ İMO Teknik Dergi, 009 4811-4815, Yzı 314, Kıs Bildiri Demiryolu Titreşimlerinin Konfor Etkisinin Örnek Htlrd İncelenmesi * Zübeyde ÖZTÜRK* Turgut ÖZTÜRK** Hluk EROL*** Veysel ARLI**** ÖZ
Detaylıİlişkisel Veri Modeli. İlişkisel Cebir İşlemleri
İlişkisel Veri Modeli İlişkisel Cebir İşlemleri Veri işleme (Mnipultion) işlemleri (İlişkisel Cebir İşlemleri) Seçme (select) işlemi Projeksiyon (project) işlemi Krtezyen çrpım (crtesin product) işlemi
DetaylıKAPALI ISI DEĞİŞTİRİCİLİ TERS VE DİK AKIŞLI SOĞUTMA KULELERİNİN ISI DEĞİŞİMİ MODELLENMESİ VE DİZAYNI
X. UUSA TESİSAT ÜENDİSİĞİ KONGRESİ 3/6 NİSAN 0/İZİR _ 37 KAPAI ISI DEĞİŞTİRİCİİ TERS VE DİK AKIŞI SOĞUTA KUEERİNİN ISI DEĞİŞİİ ODEENESİ VE DİZAYNI ustf Turhn ÇOBAN ÖZET Soğutm kuleleri soğutm sistemlerinin
DetaylıBSD Lİ DİK İŞLEME MERKEZİNDE PARÇA PROGRAMINA GÖRE ZAMAN ANALİZİ
PAMUKKALE ÜNİ VERSİ TESİ MÜHENDİ SLİ K FAKÜLTESİ PAMUKKALE UNIVERSITY ENGINEERING COLLEGE MÜHENDİ SLİ K BİLİMLERİ DERGİ S İ JOURNAL OF ENGINEERING SCIENCES YIL CİLT SAYI SAYFA : 2002 : 8 : 1 : 42-51 BSD
Detaylıİntegralin Uygulamaları
Bölüm İntegrlin Uygulmlrı. Aln f ve g, [, b] rlığındki her x için f(x) g(x) eşitsizliğini sğlyn sürekli fonksiyonlr olmk üzere y = f(x), y = g(x) eğrileri, x = ve x = b düşey doğrulrı rsındki S bölgesini
DetaylıSAYI ÖRÜNTÜLERİ VE CEBİRSEL İFADELER
ÖRÜNTÜLER VE İLİŞKİLER Belirli bir kurl göre düzenli bir şekilde tekrr eden şekil vey syı dizisine örüntü denir. ÖRNEK: Aşğıdki syı dizilerinin kurlını bulunuz. 9, 16, 23, 30, 37 5, 10, 15, 20 bir syı
DetaylıYüksek sayıda makalelerin sırrı
Yüksek syıd mklelerin sırrı Prof. Dr. Metin Blcı Türk ilim cmisının 2010 yılınd en çok yyın yptığı ilk 10 ilimsel derginin nlizini yptı. Bun göre toplm 21.529 mklenin %10 unun çok düşük düzeyde ve üstelik
DetaylıGLOBAL KONUM BELİRLEME SİSTEMİ (GPS)
P A M U K K A L E Ü N İ V E R S İ T E S İ M Ü H E N D İ S L İ K F A K Ü L T E S İ P A M U K K A LE U N I V E R S I T Y E N G I N E E R I N G C O L L E G E M Ü H E N D İ S L İ K B İ L İ M L E R İ D E R
DetaylıBETONARME KİRİŞLERİN DIŞTAN YAPIŞTIRILAN ÇELİK LEVHALARLA KESMEYE KARŞI GÜÇLENDİRİLMESİ
BETONARME KİRİŞLERİN DIŞTAN YAPIŞTIRILAN ÇELİK LEVHALARLA KESMEYE KARŞI GÜÇLENDİRİLMESİ Sinn ALTIN 1, Özgür ANIL 2, M. Emin KARA 3 1 İnşt Müh. Böl. Prof. Dr., Gzi Üniversitesi, Mltepe, Ankr, Türkiye, 06570
DetaylıDENEY 3: EŞDEĞER DİRENÇ, VOLTAJ VE AKIM ÖLÇÜMÜ
A. DENEYĠN AMACI : Direnç devrelerinde eşdeğer direnç ölçümü ypmk. Multimetre ile voltj ve kım ölçümü ypmk. Ohm knununu sit ve prtik devrelerde nlmy çlışmk. B. KULLANILACAK AAÇ VE MALZEMELE : 1. DC güç
DetaylıSürekli Mıknatıslı Doğru Akım Motorunun Hız Denetiminde PI-Bulanık Mantık Tipi Denetim Yönteminin Başarımının İncelenmesi
Sürekli Mıkntıslı Doğru Akım Motorunun Hız Denetiminde PI-Bulnık Mntık Tipi Denetim Yönteminin Bşrımının İncelenmesi Hsn Rız Özçlık 1, Ahmet Gni 1, Hkn Açıkgöz 2, Ö. Ftih Keçecioğlu 1 1 Khrmnmrş Sütçü
DetaylıMustafa YAĞCI, yagcimustafa@yahoo.com Parabolün Tepe Noktası
Mustf YĞCI www.mustfgci.com.tr, 11 Ceir Notlrı Mustf YĞCI, gcimustf@hoo.com Prolün Tepe Noktsı Ö nce ir prolün tepe noktsı neresidir, onu htırltlım. Kc, prolün rtmktn zlm ve zlmktn rtm geçtiği nokt dieiliriz.
DetaylıTablo 1: anket sorularına verilen cevapların % de dağılımı Anket soruları. % c. % a. % b
PROJENİN ADI: Kimy Öğretiminde Alterntif Öğretim Metodu PROJE AMACI: Kimy öğretiminde lterntif uygulm olrk nimsyon sunumu tekniğinin uygulnilirliğini örneklerle göstermek ve dh iyi nsıl öğreteilirim sorusun
DetaylıDENEY 6. İki Kapılı Devreler
004 hr ULUDĞ ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FKÜLTESİ ELEKTRİKELEKTRONİK MÜHENDİSLİĞİ ÖLÜMÜ ELN04 Elektrik Devreleri Lorturı II 004 hr DENEY 6 İki Kpılı Devreler Deneyi Ypnın Değerlendirme dı Soydı : Ön Hzırlık
DetaylıMAK1010 MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ BİLGİSAYAR UYGULAMALARI
MAK00 MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ BİLGİSAYAR UYGULAMALARI Dersin Adı: MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ BİLGİSAYAR UYG. Dersin Kodu: MAK00 Dersin Türü: Zorunlu Dersin Seviyesi: Lisns 5 Dersin Verildiği Yıl: 6 Dersin Verildiği
DetaylıDomates Çeşitlerinde Depolama Süresinin Bazı Mekanik Özelliklere Etkisinin İncelenmesi *
TRIM BİLİMLERİ DERGİSİ 5, 11 () 1-6 Domtes Çeşitlerinde Depolm Süresinin Bzı Meknik Özelliklere Etkisinin İncelenmesi * Yeşim Benl YURTLU 1 Doğn ERDOĞN Geliş Trihi: 11.1.5 Öz: Bu çlışmd, domtes çeşitlerinde
DetaylıAkademik Personel ve Lisansüstü Eğitimi Giriş Sınavı. ALES / Sonbahar / Sayısal II / 27 Kasım Matematik Sorularının Çözümleri
Akdemik Personel ve Lisnsüstü Eğitimi Giriş Sınvı ALES / Sonbhr / Syısl II / 7 Ksım 0 Mtemtik Sorulrının Çözümleri. Bölüm şeklindeki kreköklü ifdenin pydsını krekökten kurtrmk için py ve pydyı, pydnın
DetaylıMuhasebe Bilgilerinin Değer İlişkisinde Firmalara Özgü Faktörlerin Etkisi (*)
Attürk Üniversitesi Sosyl Bilimler Enstitüsü Dergisi 2013 17 (3): 313-326 Muhsebe Bilgilerinin Değer İlişkisinde Firmlr Özgü Fktörlerin Etkisi (*) Bülent AKKAYA (**) Hüseyin AKTAŞ (***) Öz: Muhsebe bilgilerinin
DetaylıDA MOTOR SÜRÜCÜLERİ İÇİN BULANIK MANTIK DENETİMİ
DA MOTOR SÜRÜCÜLERİ İÇİN BULANIK MANTIK DENETİMİ Yuuf SÖNMEZ* (*) Gzi Üniveritei, Elektrik Eğitimi Bölümü, 06500, Ankr yonmez@gzi.edu.tr ÖZET Günümüzde DA (doğru kım) motorlr endütriyel lnd geniş bir kullnım
DetaylıGENETİK ALGORİTMA TABANLI PID KONTROLÖR SİMÜLATÖRÜ TASARIMI
Uludğ Üniversitesi Mühendislik-Mimrlık Fkültesi Dergisi, Cilt 18, Syı 2, 2013 ARAŞTIRMA GENETİK ALGORİTMA TABANLI PID KONTROLÖR SİMÜLATÖRÜ TASARIMI Fhri VATANSEVER * Deniz ŞEN * Özet: Sistem denetimi lnınd
DetaylıGERÇEK DEPREM KAYITLARININ TASARIM SPEKTRUMLARINA UYGUN OLARAK ZAMAN VE FREKANS TANIM ALANLARINDA ÖLÇEKLEME YÖNTEMLERİNİN KARŞILAŞTIRILMASI
Altıncı Ulusl Deprem Mühendisliği Konfernsı, 16-20 Ekim 2007, İstnbul Sixth Ntionl Conference on Erthquke Engineering, 16-20 October 2007, Istnbul, Turkey GERÇEK DEPREM KAYITLARININ TASARIM SPEKTRUMLARINA
DetaylıBİR BİNA MODELİNİN TİTREŞİMLERİNİN DENEYSEL ANALİZİ
15. ULUSAL MAKİNA TEORİSİ SEMPOZYUMU Niğde Üniv. Mühendislik Fkültesi 16-18 Hzirn 2011 BİR BİNA MODELİNİN TİTREŞİMLERİNİN DENEYSEL ANALİZİ Hsn Ömür ÖZER*, Nurkn YAĞIZ** (*) İstnbul Üniversitesi, Teknik
DetaylıPamukkale Üniversitesi Mühendislik Bilimleri Dergisi Pamukkale University Journal of Engineering Sciences
Pmukkle Univ Muh Bilim Derg, 22(2), -5, 26 Pmukkle Üniversitesi Mühendislik Bilimleri Dergisi Pmukkle University Journl of Engineering Sciences Türkçe ses tnım sistemlerinde dil modeli boyutunun doğruluk
DetaylıDENEY 2 OHM YASASI UYGULAMASI
T.C. Mltepe Üniversitesi Mühendislik ve Doğ Bilimleri Fkültesi Elektrik-Elektronik Mühendisliği Bölümü ELK 201 DEVRE TEORİSİ DERSİ LABORATUVARI DENEY 2 OHM YASASI UYGULAMASI Hzırlynlr: B. Demir Öner Sime
DetaylıSosyal Medya Araçları Türkiye deki Grip Benzeri Hastalıkları Saptayabilmek için kullanılabilir mi?
Sosyl Medy Arçlrı Türkiye deki Grip Benzeri Hstlıklrı Sptybilmek için kullnılbilir mi? Bşk OĞUZ YOLCULAR, Selen BOZKURT, Uğur BİLGE, Deniz ÖZEL, 1. Giriş Biyoisttistik ve Tıbbi Bilişim AD, Akdeniz Üniversitesi,
DetaylıPrizmatik Katsayıyı Değiştirmek için 1 Eksi Prizmatik Yöntemi
4... rizmtik Ktsyıyı Değiştirmek için 1 Eksi rizmtik Yöntemi Verilen bir gemi ile ynı n boyutlr ve orm özelliklerine sip oln bir gemiye it tekne ormundn reket ederek LB konumu sbit klck vey istenen bir
DetaylıINSA 473 Çelik Tasarım Esasları. Kirişler
INSA 473 Çelik Tsrım Esslrı Kirişler Eğilmeye Çlışn Elemnlr Ylnızc eğilme momenti etkisinde oln elemnlr, eğilmeye çlışn elemnlr, kiriş dı verilmektedir. Çelik ypılrd kullnıln kirişler; 1) Dolu gövdeli
Detaylıa 2 (m) Bir direğin sağında ve solundaki menzillerin büyüğü maksimum menzildir.
MENZĐL_(AÇIKLIK). Menzil () (metre) Birbirini izleyen iki direk rsındki mesfedir.. Mksimum Menzil ( mx ) (m) (m) Bir direğin sğınd ve solundki menzillerin büyüğü mksimum menzildir. > ise mx = > ise mx
DetaylıŞeref KALAYCI * Yusuf DEMİR * İbrahim Yaşar GÖK ** Akdeniz İ.İ.B.F. Dergisi (20) 2010, 104-120
Akdeniz İ.İ.B.F. Dergisi (0) 010, 104-10 GETİRİ VOLATİLİTESİ-İŞLEM HACMİ İLİŞKİSİ: VADELİ İŞLEM VE OPSİYON BORSASI ÜZERİNDE AMPİRİK BİR UYGULAMA RETURN VOLATILITY-TRADING VOLUME RELATIONSHIP: AN EMPIRICAL
DetaylıKapalılık (closure) Birleşme özelliği (associative law) Yer değiştirme özelliği (commutative law) Ters (inverse) Dağılım özelliği (distributive law)
Temel Tnımlr BİL 201 Boole Ceiri ve Temel Geçitler (Boolen Alger & Logic Gtes) Bilgisyr Mühendisligi Bölümü Hcettepe Üniversitesi Kplılık (closure) Birleşme özelliği (ssocitive lw) Yer değiştirme özelliği
DetaylıSosyal Harcamalar ve İktisadi Büyüme İlişkisi: Türkiye Ekonomisinde 1960 2005 Dönemine Yönelik Bir Dinamik Analiz
Sosyl Hrcmlr ve İktisdi Büyüme İlişkisi: Türkiye Ekonomisinde 1960 2005 Dönemine Yönelik Bir Dinmik Anliz Sosyl Hrcmlr ve İktisdi Büyüme İlişkisi: Türkiye Ekonomisinde 1960 2005 Dönemine Yönelik Bir Dinmik
DetaylıKISA MESAFE ERİŞİMLİ TELSİZ (KET) YÖNETMELİĞİ. BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak, Kısaltmalar ve Tanımlar
16 Mrt 2007 trihli 26464 syılı Resmi Gzete Telekomüniksyon Kurumundn: KISA MESAFE ERİŞİMLİ TELSİZ (KET) YÖNETMELİĞİ BİRİNCİ BÖLÜM Amç, Kpsm, Dynk, Kısltmlr ve Tnımlr Amç MADDE 1- (1) Bu Yönetmeliğin mcı;
Detaylıçizilen doğru boyunca birim vektörü göstermektedir. q kaynak yükünün konum vektörü r ve Q deneme E( r) = 1 q
Elektrosttik(Özet) Coulomb Yssı Noktsl bir q yükünün kendisinden r kdr uzktki bir Q yüküne uyguldığı kuvvet, şğıdki Coulomb yssı ile ifde edilir: F = 1 qq ˆr (1) r2 burd boşluğun elektriksel geçirgenlik
DetaylıT.C. MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI EĞİTİM TEKNOLOJİLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ Ölçme Değerlendirme ve Açıköğretim Kurumları Daire Başkanlığı
T.C. MİLLÎ EĞİTİM BKNLIĞI EĞİTİM TEKNOLOJİLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ Ölçme Değerlendirme ve çıköğretim Kurumlrı Dire Bşknlığı KİTPÇIK TÜRÜ T.C. SĞLIK BKNLIĞI PERSONELİNİN UNVN DEĞİŞİKLİĞİ SINVI 43. GRUP: ELEKTRİK
Detaylı1988 ÖYS. 1. Toplamları 242 olan gerçel iki sayıdan büyüğü küçüğüne bölündüğünde bölüm 4, kalan 22 dir. Küçük sayı kaçtır?
988 ÖYS. Toplmlrı 4 oln gerçel iki syıdn üyüğü küçüğüne ölündüğünde ölüm 4, kln dir. Küçük syı kçtır? A) 56 B) 5 C) 48 D) 44 E) 40. 0,5 6 devirli (peryodik) ondlık syısı şğıdkilerden hngisine eşittir?
DetaylıNakil Öncesi Verici Değerlendirmeleri için Otomatik Karaciğer Bölütleme Yordamı
Nkil Öncesi Verici Değerlendirmeleri için Otomtik Krciğer Bölütleme Yordmı M. Alper SELVER, Aykut KOCAOĞLU, Htice DOĞAN, Güleser K. DEMİR, Oğuz DİCLE b, Cüneyt GÜZELİŞ Elektrik ve Elektronik Mühendisliği
Detaylı2013 YILI TÜRKİYE RADYO VE TELEVİZYON YAYINCILIĞI SEKTÖR RAPORU
2 0 1 3YI L I R KL AMV Rİ L Rİ YL T ÜRKİ Y RADY OVT L Vİ ZY ONY A YI NCI L I ĞI S KT ÖRRAPORU R A T M R A D Y OT L V İ Z Y O NY A Y I N C I L A R I M S L KB İ R L İ Ğ İ L e y l ks o k kmu r t İ ş Me r
DetaylıKelime (Text) İşleme Algoritmaları
Kelime (Text) İşleme Algoritmlrı Doç.Dr.Bnu Diri Trie Ağcı Sonek Ağcı (Suffix Tree) Longest Common String (LCS) Minimum Edit Distnce 1 Ağçlrın Bğlı Ypısı Düğüm (node), çeşitli ilgiler ile ifde edilen ir
DetaylıLOJİK DEVRELERDE SORUNLAR ve GİDERİLMESİ
Krdeniz Teknik Üniversitesi Bilgisyr Mühendisliği Bölümü Syısl Tsrım Lorturı LOJİK DEVRELERDE SORUNLAR ve GİDERİLMESİ 1. Giriş Şimdiye kdr ypıln teorik kominsyonel devre tsrımlrınd girişe uygulnn tüm işretlerin
Detaylı1. x 1 x. Çözüm : (x 1 x. (x 1 x )2 = 3 2 x 2 2x = 1 x + 1 x2 = 9. x x2 = 9 x2 + 1 x2. 2. x + 1 x = 8 ise x 1 x
MC www.mtemtikclub.com, 006 Cebir Notlrı Çrpnlr Ayırm Gökhn DEMĐR, gdemir3@yhoo.com.tr Đki ifdenin çrpımı ypılırken, sonuc çbuk ulşmk için, bzı özel çrpımlrın eşitini klımızd tutr ve bundn yrrlnırız. Bu
DetaylıGüç Sistemleri Analizi
İçindekiler Güç Sistemleri Anlizi GİRİŞ.... GÜÇ SİSTEMLERİ İÇİN GEREKLİ OLAN TEMEL ÇALIŞMALAR...4. NOTASYON...6.3 TEK FAZLI EVREE GÜÇ...7.4 ÜÇ FAZLI ENGELİ EVRELERE GÜÇ...9.5 PER-UNİT (BAĞIL) BÜYÜKLÜKLER...9.6
DetaylıDEÜ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ MÜHENDİSLİK BİLİMLERİ DERGİSİ Cilt: 15 Sayı: 1 sh Ocak 2013
DEÜ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ MÜHENDİSLİK BİLİMLERİ DERGİSİ Cilt: 5 Syı: sh. 5-66 Ok 0 X ÇAPRAZLI ÇELİK SİSTEMLERDE BASINÇ ÇUBUĞUNUN ELASTİK BURKULMA DAVRANIŞININ İNCELENMESİ (INVESTIGATION OF ELASTIC BUCKLING
DetaylıELEKTRİK DAĞITIM ȘİRKETLERİNİN SORUMLULUĞUNDAKİ YOL AYDINLATMASINA İLİȘKİN KURALLARIN İRDELENMESİ
ELEKTRİK DAĞITIM ȘİRKETLERİNİN SORUMLULUĞUNDAKİ YOL AYDINLATMASINA İLİȘKİN KURALLARIN İRDELENMESİ M. Akif ȘENOL 1 Ercüment ÖZDEMİRCİ 2 M. Cengiz TAPLAMACIOĞLU 3 1 Enerji ve Tbii Kynklr Bknlığı, Ankr, 2
DetaylıJEODEZİK VERİLER İLE DEPREM TEKRARLILIKLARININ BELİRLENMESİ
11-13 Ekim 17 ANADOLU ÜNİVERSİTESİ ESKİŞEHİR ÖZET: JEODEZİK VERİLER İLE DEPRE TEKRARLILIKLARININ BELİRLENESİ Bhdır Aktuğ Profesör, Jeofizik ühendisliği. Bölümü, Ankr Üniversitesi, Gölbşı Emil: ktug@nkr.edu.tr
DetaylıKURUMSAL YÖNETİM-ŞİRKET PERFORMANSI İLİŞKİSİ: İMKB KURUMSAL YÖNETİM ENDEKSİ ÜZERİNE AMPİRİK BİR ÇALIŞMA
KURUMSAL YÖNETİMŞİRKET PERFORMANSI İLİŞKİSİ: İMKB KURUMSAL YÖNETİM ENDEKSİ ÜZERİNE AMPİRİK BİR ÇALIŞMA Doç. Dr. İlker H. ÇARIKÇI Süleymn Demirel Üniversitesi, İİBF, İşletme Bölümü Doç. Dr. Şeref KALAYCI
DetaylıEasyMP Multi PC Projection Kullanım Kılavuzu
EsyMP Multi PC Projection Kullnım Kılvuzu İçindekiler 2 EsyMP Multi PC Projection Hkkınd EsyMP Multi PC Projection Trfındn Önerilen Toplntı Stilleri... 5 Birden Çok Görüntü Kullnrk Toplntı Ypm... 5 Ağ
DetaylıHIZ PERFORMANS EĞRİSİ KULLANILARAK PID PARAMETRELERİNİN GERÇEK ZAMANDA BELİRLENMESİ.
HIZ PERFORMANS EĞRİSİ KULLANILARAK PID PARAMETRELERİNİN GERÇEK ZAMANDA BELİRLENMESİ İsmil COŞKUN 1, Hkn TERZİOĞLU 2 1 Gzi Üniversitesi Teknik Eğitim Fkültesi, Ankr 2 Selçuk Üniversitesi, Kony icoskun@gzi.edu.tr,
DetaylıTOMRUKLARDAN MAKSİMUM KERESTE RANDIMANI ELDE ETMEK İÇİN İKİ BOYUTLU GEOMETRİK TEORİ 1. Süleyman KORKUT
Süleymn Demirel Üniversitesi Ormn Fkültesi Dergisi Seri: A, Syı:, Yıl: 004, ISSN: 130-7085, Syf:160-169 TOMRUKLARDAN MAKSİMUM KERESTE RANDIMANI ELDE ETMEK İÇİN İKİ BOYUTLU GEOMETRİK TEORİ 1 Süleymn KORKUT
DetaylıDepolama Süresinin Bazı Hıyar Çeşitlerinde Mekanik Özelliklere Olan Etkisinin Belirlenmesi *
TRIM BİLİMLERİ DERGİSİ 5, (3) 5-56 Depolm Süresinin Bzı Hıyr Çeşitlerinde Meknik Özelliklere Oln Etkisinin Belirlenmesi * Yeşim Benl YURTLU Doğn ERDOĞN Geliş Trihi: 5.. 5 Öz: Bu çlışmd, bzı hıyr çeşitlerinde
DetaylıAlgoritma Geliştirme ve Veri Yapıları 4 Algoritma ve Yazılımın Şekilsel Gösterimi. Mustafa Kemal Üniversitesi
Algoritm Geliştirme ve Veri Ypılrı 4 Algoritm ve Yzılımın Şekilsel Gösterimi Mustf Keml Üniversitesi Algoritm ve Yzılımın Şekilsel Gösterimi Algoritmik progrm tsrımı, verilen ir prolemin ilgisyr ortmınd
Detaylı6 DC Motorlar. Harici Uyartımlı DC Motor. E a - I V / R K K. i a =i L R a. i f. R f. f f f. a a ind. a a a a a. Tind. ind
6 DC Motorlr Hrici Uyrtımlı DC Motor i + i =i L R V R E V - V / R K (1) E K E V R (2) K E V R K K K V R (4) K K 2 ( 3) E 1 6 DC Motorlr Hrici Uyrtımlı DC Motor Eğer endüvide üklenen gerilim (E ) ormülünde
DetaylıESKİŞEHİR OSMANGAZİ ÜNİVERSİTESİ
ESKİŞEHİR OSMNGZİ ÜNİVERSİESİ Müendislik Mimrlık Fkültesi İnşt Müendisliği Bölümü E-Post: ogu.met.topu@gmil.om We: ttp://mmf.ogu.edu.tr/topu Bilgisyr Destekli Nümerik nliz Ders notlrı met OPÇU n>m 8 8..
DetaylıYAPI ELEMANI OLARAK YERİNDE DÖKME BETONARME KAZIKLAR
TMMOB İNŞAAT MÜHENDİLERİ ODAI İTANBUL ŞUBEİ YAPI TAARIM KURLARI YAPI ELEMANI OLARAK YERİNDE DÖKME BETONARME KAZIKLAR Prof. Dr. Zeki Cele İstnbul Teknik Üniversitesi, İnşt Fkültesi Betonrme Yılr ve Derem
DetaylıDENKLEM ve EŞİTSİZLİKLER ÜNİTE 2. ÜNİTE 2. ÜNİTE 2. ÜNİTE 2. ÜNİT
DENKLEM ve EŞİTSİZLİKLER ÜNİTE. ÜNİTE. ÜNİTE. ÜNİTE. ÜNİT BİRİNCİ DERECEDEN DENKLEM ve EŞİTSİZLİKLER. Kznım : Gerçek syılr kümesinde birinci dereceden eşitsizliğin özelliklerini belirtir.. Kznım : Gerçek
DetaylıMATRİSLER. r r r A = v v v 3. BÖLÜM. a a L a. v r. a = M a. Matris L L L L. elemanları a ( i = 1,2,..., m ; j = 1,2,... n) cinsinden kısaca A = [ ]
3. BÖLÜM 2 v r = M m v r 2 2 = 22 M m2 v r n n 2n = M mn MTRİSLER gibi n tne vektörün oluşturduğu, r r r = v v v [ L ] 2 n şeklindeki sırlnışın mtris denir. 2 nlitik Geometriden Biliyoruz ki : Mtris 2
DetaylıÇOK KATMANLI HABERLEŞME SİSTEMLERİNDE LİNK YEDEKLEME VE KURTARMA YÖNTEMLERİ
ÇOK KTMNLI HRLŞM SİSTMLRİN LİNK YKLM V KURTRM YÖNTMLRİ r. Murt Koyunu tılım Üniversitesi, ilgisyr Mühendisliği ölümü, İnek,Gölbşı, nkr mkoyunu@tilim.edu.tr ÖZT ilişim teknolojilerindeki gelişmeler, hem
DetaylıFarklı Bulanık Üyelik Fonksiyonları Kullanarak Doğrusal Olmayan Yük Etkisindeki Doğru Akım Servo Motorun Hız Denetimi
Frklı Bulnık Üyelik Fonksiyonlrı Kullnrk Doğrusl Olmyn Yük Etkisindeki Doğru Akım Servo Motorun Hız Denetimi 1 Hsn Rız Özçlık, *1 Ahmet Gni, 2 Erdl Kılıç, 1 Ö.Ftih Keçecioğlu 1 Khrmnmrş Sütçü İmm Üniversitesi,
DetaylıDevirli Ondalık Sayıyı Rasyonel Sayıya Çevirme:
Ardışık Syılr Toplm Formülleri Ardışık syılrın toplmı: 1 + 2 + 3 +...+ n =.(+) Ardışık çift syılrın toplmı : 2 + 4 + 6 +... + 2n = n.(n+1) Ardışık tek syılrın toplmı: 1 + 3 + 5 +... + (2n 1) = n.n=n 2
DetaylıVektör - Kuvvet. Test 1 in Çözümleri 5. A) B) C) I. grubun oyunu kazanabilmesi için F 1. kuvvetinin F 2
7 Vektör - uvvet 1 Test 1 in Çözümleri 5. A) B) C) 1. 1 2 I. grubun oyunu kznbilmesi için 1 kuvvetinin 2 den büyük olmsı gerekir. A seçeneğinde her iki grubun uyguldığı kuvvetler eşittir. + + + D) E) 2.
DetaylıSANTRİFÜJ KOMPRESÖR ÇARKININ ÖN TASARIMI. Saim KOÇAK. S. Ü. Mühendislik - Mimarlık Fakültesi Makina Mühendisliği Bölümü, Kampüs Konya
TEKNOLOJİ, (00), Syı -, 9-5 TEKNOLOJİ SANTRİFÜJ KOMPRESÖR ÇARKININ ÖN TASARIMI Sim KOÇAK S. Ü. Mühendislik - Mimrlık Fkültesi Mkin Mühendisliği Bölümü, Kmpüs Kony ÖZET Sntrifüj kompresörü çrkınd ön tsrımın
DetaylıPotasyum (K) ve Hemoliz İndeksi (HI) Arasındaki İlişkinin Kümeleme Analizi Yöntemi ile İrdelenmesi
Potsyum (K) ve Hemoliz İndeksi (HI) Arsındki İlişkinin Kümeleme Anlizi Yöntemi ile İrdelenmesi Keml TURHAN, Ysemin Zeynep ENGİN KURT, Asım ÖREM, Sbih KAMBUROĞLU, Burçin b b Biyoisttistik ve Tıp Bilişimi
Detaylıİstatistik I Bazı Matematik Kavramlarının Gözden
İsttistik I Bzı Mtemtik Kvrmlrının Gözden Geçirilmesi Hüseyin Tştn Ağustos 13, 2006 İçindekiler 1 Toplm İşlemcisi 2 2 Çrpım İşlemcisi 6 3 Türev 7 3.1 Türev Kurllrı.......................... 8 3.1.1 Sbit
DetaylıVeliler Anketi. Standart denetlemesi Matematik 4. sınıf 2013
Veliler Anketi Stndrt denetlemesi Mtemtik 4. sınıf 2013 Sevgili Anne ve Bblr, Sevgili Veliler, Çocuğunuzun sınıfı bu öğretim yılınd 4.sınıf Mtemtik dersinde ilk stndrt denetlenmesi uygulmsın ktılcktır.
DetaylıYalıtkan İnce Filmlerin Morlet Dalgacığı ile Optik Analizinin Yapılması. Prof.Dr. Serhat ÖZDER OCAK 2012
Ylıtn İnce Filmlerin Morlet Dlgcığı ile Opti Anlizinin Ypılmsı Prof.Dr. Serht ÖZDER sozder@comu.edu.tr OCAK İçeri. Ylıtn film için geçirgenli sinylinin (T( elde edilmesi.. n=sbit T(=?, Fourier Dönüşümü.
Detaylı