AYDIN BELEDİYE BAŞKANLIĞI, SU VE KANALİZASYON. Proje Sahibinin Adı

Transkript

1 Proje Sahibinin Adı Adresi Telefon Ve Faks Numarası Projenin Adı Projenin Bedeli Proje İçin Seçilen Yerin Adı, Açık Adresi (İli, İlçesi, Mevkii) Proje İçin Seçilen Yerin Koordinatları, Zone AYDIN BELEDİYE BAŞKANLIĞI, SU VE KANALİZASYON İŞLERİ MÜDÜRLÜĞÜ GÜZELHİSAR MAHALLESİ, İSTİKLAL CADDESİ, NO:4 AYDIN/MERKEZ TELEFON : (0 312) FAKS : TL AYDIN İLİ, MERKEZ İLÇESİ, IŞIKLI KÖYÜ, ÇORAK MEVKİİ UTM KOORDİNATLARI COĞRAFİ KOORDİNATLAR DATUM ED-50 DATUM WGS-84 PROJEKSİYON 6 DERECE TÜRÜ DERECE, KESİR ELEMANLARIN SIRASI SAĞA, YUKARI ELEMANLARIN SIRASI ENLEM, BOYLAM DOM ZON ÇED Alanı Koordinatları ÇED Alanı Koordinatları : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : :

2 : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : :

3 Projenin ÇED Yönetmeliği Kapsamındaki Yeri (Sektörü, Alt Sektörü) Raporu Hazırlayan Çalışma Grubunun/Kuruluşun Adı Raporu Hazırlayan Çalışma Grubunun/Kuruluşun Adresi, Telefon Ve Faks Numaraları Raporun Sunum Tarihi : : : : : : : : : : : : : : : : : : EK-I LİSTESİ; MADDE 17. Kapasitesi eşdeğer kişi ve/veya m 3 /gün üzeri kapasiteli atık su arıtma tesisleri. ETC ÇEVRE TEKNOLOJİLERİ, ARITMA SİSTEMLERİ, DAN. HİZ. SAN. VE TİC. LTD. ŞTİ. YETERLİK BELGE NO: 98 ; VERİLİŞ TARİHİ: SOK. (72. SOK.) NO:19/18 EMEK/ANKARA Telefon : Faks : MART

4 İÇİNDEKİLER İçindekiler 5 Tablolar Dizini 10 Şekiller Dizini 13 Ekler Listesi 14 Sayfa No BÖLÜM I. PROJENİN TANIMI VE AMACI 15 I.1. Projenin tanımı, konusu, işletme süresi, zamanlama tablosu, akış diyagramı, hizmet amaçları, projenin sosyal ve ekonomik yönden gerekliliği 15 I.2. Proje kapsamındaki tüm ünitelerin özellikleri, kapasiteleri, proses akım şeması, girdi-çıktı ve proses atıkları, arıtma tesisinin tasarımı (tasarıma ilişkin tüm esaslar, otomasyon bilgileri, skada tank, havuz boyutları vs.), her faaliyet için her bir ünitede gerçekleştirilecek işlemler, faaliyet üniteleri dışındaki diğer ünitelerde sunulacak hizmetler, 20 I.3. Atık su arıtma tesisini kullanacak belediyeler, köyler, nüfusları, nüfus projeksiyonları, projeksiyonun hangi kritere göre yapıldığı, var ise atıksuları kabul edilecek sanayi türleri ve atık su kabul standartları, tesise kabul edilecek diğer atık suların kaynağı, atık suların özellikleri miktarları, 32 I.4. Proje kapsamında atık su toplama sistemi. 46 I.5. Ünitelerde kullanılacak makine ve teçhizatın adet ve özellikleri, bakım ve temizlik çalışmaları 47 I.6. Proje kapsamında planlanan ekonomik sosyal ve altyapı faaliyetleri, proje kapsamında çalışacak personel sayısı 48 I.7. Proje ve yer alternatiflerine ilişkin çalışmalar ve çed raporuna konu olan proje/yerin seçiliş nedenlerinin genel olarak açıklanması, teknoloji alternatiflerinin değerlendirilmesi 48 I.8. Projenin inşaat ve işletme aşamasında kullanılacak arazi miktarları ve arazinin tanımlanması, alanın coğrafik şekli, coğrafi tanımlanması (memleket koordinatlarıcoğrafi koordinatlar), mülkiyet durumu 50 I.9. Proje ile ilgili olarak bu aşamaya kadar gerçekleştirilmiş olan iş ve işlemlerin kısaca açıklanması, alınmış ve alınacak izinler 54 BÖLÜM II. PROJE İÇİN SEÇİLEN YERİN KONUMU 56 II.1. Proje Yerinin ilgili Valilik veya Belediye tarafından doğruluğu onanmış olan, lejant ve plan notlarının da yer aldığı Onanlı Çevre Düzeni Planı (1/ ölçekli Çevre Düzeni Planı), varsa Nazım İmar Planı, Uygulama İmar Planı (1/5000 ve/veya 1/1000 Ölçekli Yürürlükte Bulunan Planlar), varsa 1/25000 Ölçekli Çevre Düzeni Planında faaliyet alanının hangi kullanımda olduğunun gösterilmesi, sağlık koruma bandının bu planlarda gösterilmesi (planların aslı gibidir onaylı şekilde rapor ekinde yer alması); proje sahası ve yakın çevresinin, deşarj noktasının 1/25000 ölçekli, lejantlı topoğrafik harita üzerinde gösterimi, proje sahası yakın çevresinde bulunan sanayi, yerleşim yerleri ve koruma alanlarının harita üzerinde gösterilmesi, mesafelerin belirtilmesi, faaliyet alanı ve yakın çevresinin panoramik foroğrafları 57 II.2. Faaliyet alanı ve yakın çevresinin mevcut arazi kullanımını değiştirebilmek amacı ile yer altı sularını, yer üstü sularını, deprem kuşaklarını, jeolojik yapıyı, köy yerleşik alanlarını, ulaşım ağını, enerji nakil hatlarını, arazi kabiliyetini ve faaliyet 57 5

5 alanının yakın çevresinde faaliyetlerine devam etmekte olan diğer kullanımların yerlerine ilişkin verileri gösterir bilgilerin 1/25000 ölçekli halihazır harita üzerine işlenmesi II.3. Proje kapsamındaki faaliyet ünitelerinin konumu (Bütün idari ve sosyal ünitelerin, teknik altyapı ünitelerinin varsa diğer ünitelerin proje alanındaki konumlarının vaziyet planı üzerinde gösterimi, bunlar için belirtilen kapalı ve açık alan büyüklükleri binaların kat adetleri ve yükseklikleri) 58 BÖLÜM III: PROJE YERİ VE ETKİ ALANININ MEVCUT ÇEVRESEL ÖZELLİKLERİ 60 III.1. Jeolojik özellikler (Bölgenin ve proje sahasının zemin özellikleri, 1/ ölçekli jeolojik harita ile inceleme alanının 1/25000 ölçekli harita üzerinde gösterilerek açıklanması, jeolojik ve zemin bilgileri, jeolojik ve jeoteknik etüd raporu) 60 III.2. Depremsellik, faaliyet alanını içine alan büyük ölçekli diri fay haritasının rapor ekinde yer alması, tesisin fay zonuna mesafesi zemin emniyet gerilmesi, aktif fay tespiti, afet durumu, 1/25000 lik harita üzerinde gösterimi 62 III.3. Hidrojeolojik özellikler ve yer altı su kaynaklarının mevcut ve planlanan kullanımı, bu kaynakların faaliyet alanına mesafeleri ve debileri, harita üzerinde gösterimi 64 III.4. Hidrolojik özellikler ve yüzeysel su kaynaklarının mevcut ve planlanan kullanımı, özellikleri, bu kaynakların faaliyet alanına mesafeleri ve debileri, harita üzerinde gösterimi 64 III.5. Flora ve Fauna [(Proje Alanı ve Etki Alanında Bulunan Flora Türleri, Etkilenecek Alandaki Türler, Bu Çalışmaların Hangi Dönemde Yapıldığı, Ulusal ve Uluslararası Sözleşmelerle Koruma Altına Alınmış, Nadir ve Nesli Tehlikeye Düşmüş Türler, Bunların Yaşama Ortamları ve Tehlike Kategorilerinin Red Data Book a Göre İrdelenmesi, Flora ve Fauna Tablolarının Oluşturulması, Faaliyet Alanındaki Av Hayvanlarının Merkez Av Komisyonu Kararlarına Göre İncelenmesi, Yasaklanan Sahanın Proje Alanına Mesafesi ve Etkisi, Faunanın Uygun Formda Düzenlenmesi, Bern Sözleşmesi Kapsamında Bulunan Türlerin Belirlenmesi, Tablolar Halinde Verilmesi, Proje Faaliyetlerinden Etkilenecek Canlılar İçin Alınması Gereken Koruma Önlemleri) İnşaat ve İşletme Aşamasında] 65 III.6. Meteorolojik ve İklimsel Özellikler 74 III.6.1. Bölgenin genel ve lokal iklim koşulları 74 III.6.2. Bölgenin sıcaklık ve basınç dağılımı (grafiğinin çizilmesi) 75 III.6.3. Bölgenin yağış dağılımı, (grafiğinin çizilmesi) 76 III.6.4. Bölgenin nem dağılımı 77 III.6.5. Bölgenin sayılı günler dağılımı (sisli, kar, yağışlı, karla örtülü, en yüksek kar örtüsü kalınlığı) 79 III.6.6. Bölgenin buharlaşma durumu (grafiğinin çizilmesi) 81 III.6.7. Bölgenin rüzgar dağılımı (yıllık, mevsimlik, aylık rüzgar yönü dağılımı, yönlerine göre rüzgar hızı, aylık ortalama rüzgar hızı dağılımı grafiğinin çizilmesi en hızlı esen rüzgar yön ve hızı, fırtınalı ve kuvvetli rüzgarlı gün sayısı) 82 III.6.8. Standart zamanlarda gözlenen en büyük yağış değerleri, kullanılan şiddetli yağış analizleri 88 III.7. Koruma Alanları (Proje Sahası ve Etki Alanında Bulunan Duyarlı Yöreler ve Özellikleri, Milli Parklar, Tabiat Parkları, Sulak Alanlar, Tabiat Anıtları, Tabiatı Koruma Alanları, Yaban Hayatı Koruma Alanları, Yaban Hayatı Yetiştirme Alanları, 89 6

6 Kültür Varlıkları, Tabiat Varlıkları, Sit ve Koruma Alanları, Boğaziçi Kanununa Göre Koruma Altına Alınan Alanlar, Biyogenetik Rezerv Alanları, Biyosfer Rezervleri, Özel Çevre Koruma Bölgeleri, Özel Koruma Alanları, İçme ve Kullanma Su Kaynakları İle İlgili Koruma Alanları, Turizm Alan ve Merkezleri ve Koruma Altına Alınmış Diğer Alanlar), Bunların Faaliyet Alanına Mesafeleri, Olası Etkileri III.8. Toprak Özellikleri ve Kullanım Durumu (Toprağın fiziksel, kimyasal, biyolojik, arazi kullanım kabiliyeti sınıflaması, erozyon, toprağın mevcut kullanımı) toprak ve arazi kullanımının ilgili mevzuatlar açısından değerlendirilmesi 92 III.9. Proje yeri ve etki alanının hava, su ve toprak açısından mevcut kirlilik yükünün belirlenmesi, proje alanının herhangi bir yüzeysel su kaynağına etkisi olup olmadığının, içme ve kullanma suyu alanları içinde olup olmadığının belirlenmesi 95 BÖLÜM IV. PROJENİN ÖNEMLİ ÇEVRESEL ETKİLERİ VE ALINACAK ÖNLEMLER 98 IV.1. Arazinin hazırlanması aşamasında yapılacak işler kapsamında nerelerde, ne miktarda ve ne kadar alanda hafriyat yapılacağı, hafriyat ve inşaat artığı malzemenin nerelere taşınacağı, nerelerde depolanacağı veya hangi amaçlar için kullanılacağı, dolgu için kullanılacaksa hafriyat ve dolgu tabloları, taşıma sırasında oluşacak toz emisyonları, alınacak önlemler 98 IV.2. Proje kapsamında kullanılacak kum, çakıl, kil gibi malzemelerin miktarı, nereden ve nasıl temin edileceği, nasıl taşınacağı, temin edileceği yerdeki rezerv kapasitesi, çevreye olabilecek etkiler ve alınacak önlemler 104 IV.3. Arazinin hazırlanması ve inşaat alanı için gerekli arazinin temini amacıyla elden çıkarılacak tarım alanlarının büyüklüğü, bunların arazi kullanım kabiliyetleri ve tarım ürün türleri, civardaki tarım alanlarına olabilecek etkiler ve alınacak önlemler 105 IV.4. Projenin yol açacağı bitkisel toprak kaybı, projenin peyzaj üzerine etkileri, ve alınacak önlemler, proje alanında peyzaj özellikleri yaratmak veya diğer amaçlarla yapılacak saha düzenlemelerinin (ağaçlandırmalar, yeşil alan düzenlemeleri vb.) ne kadar alanda nasıl yapılacağı bunun için seçilecek bitki ve ağaç türleri vb. ve var ise peyzaj projesi 106 IV.5. Taşkın riski ve alınacak önlemler, drenaj ile ilgili işlemler, taşkın seddeleri 107 IV.6. Tesisin zemin geçirimsizliği, zemin sızdırmazlığının sağlanması için yapılacak işlemler 109 IV.7. Proje kapsamında, inşaat ve işletme döneminde su temini sistemi planı, suyun nereden nasıl temin edileceği, suyun temin edileceği kaynaklardan alınacak su miktarı ve bu suların kullanım amaçlarına göre miktarları, oluşacak atıksuların miktar ve karakteristiği, bertaraf yöntemleri, ünitelerin her birinin etrafında ve tesisin genelinde yapılacak yağmur suyu kanalları, alan çevresinde bulunan yeraltı ve yüzeysel su kaynaklarına olabilecek etkiler ve alınacak önlemler, nihai deşarj, alınacak izinler, analizler 110 IV.7.1. Arıtım sonucu ulaşılacak atık su değerleri, arıtılan suyun hangi alıcı ortama nasıl verileceği, deşarj noktası yapıtları (bent vb.), deşarj öncesi alıcı ortama ait bilgiler, deşarj sonrası alıcı ortamda olabilecek değişimler, arıtılmış suyun kullanım alanları, deşarj limitlerinin tablo şeklinde verilmesi 111 IV.8. Arıtma çamurunun bertarafı ve değerlendirilmesi, yapılacak analizler, alınacak izinler 114 IV.9. Projenin içme suyu temin edilen yapılar üzerine etkileri 115 IV.10. Tesiste kötü hava şartlarında (yağışlı, kuru, soğuk hava vs.) yapılacak çalışmalar 115 7

7 IV.11. Flora, fauna ve biyolojik çeşitlilik, habitat kaybı üzerine etkiler ve alınacak önlemler, Endemizm Durumu, Fitocoğrafik Bölge, Tehlike Kategorileri 116 IV.12. Proje kapsamındaki elektrifikasyon planı, bu planın uygulanması için yapılacak işlemler ve kullanılacak malzemeler, enerji nakil hatlarının geçirileceği yerler ve trafoların yerleri, bunların güçleri 116 IV.13. Proje kapsamında inşaat ve işletme aşamasında meydana gelecek katı atık, tıbbi atık ve tehlikeli atıkların cins ve miktarları, bu atıkların bertaraf şekilleri 119 IV.14. Proje kapsamında inşaat ve işletme döneminde kullanılacak maddelerden, parlayıcı, patlayıcı, tehlikeli ve toksik olanların, taşınmaları, depolanmaları ve kullanımları, bu işler için kullanılacak aletler ve makinalar, bertaraf yöntemleri, güvenlik önlemleri ve işletme aşamasında kullanılacak kimyasal maddelerin özellikleri ve miktarları 123 IV.15. Tesiste oluşabilecek koku, toz, haşere ve sinek üremesine karşı alınacak önlemler, yerleşim yerlerine etkisi 123 IV.16. Proje kapsamında inşaat ve işletme döneminde ulaşım altyapısı planı, bu altyapının inşası ile ilgili işlemler; kullanılacak malzemeler, kimyasal maddeleri, araçlar, makineler; altyapının inşası sırasında kırma, öğütme, taşıma, depolama gibi toz yayıcı mekanik işlemler 124 IV.17. Yerleşimler [(İşletme sırasında yerleşimlere olabilecek etkiler ve alınacak önlemler, en yakın yerleşim birimine uzaklığı ve harita üzerinde gösterimi) (planlanan tüm üniteler için ayrı ayrı) inşaat ve işletme sırasında yerleşimlere olabilecek etkiler ve burada yaşayan halkın maruz kalabileceği olumsuz etkiler, geçim kaynakları üzerine etkiler ve alınacak önlemler)] 125 IV.18. Proje için önerilen sağlık koruma bandı mesafesi 127 IV.19. Nüfus Hareketleri (İnşaat ve işletme döneminde sağlanacak istihdam, ekonomik değişiklikler, göç hareketi) yerleşim merkezlerinin nüfus sayımı sonucu, gelecekteki nüfus projeksiyonu, projeksiyonun kriterleri 127 IV.20. Tesisin faaliyeti sırasında çalışacak personel ve bu personele bağlı nüfusun konut ve diğer sosyal/teknik altyapı ihtiyaçlarının nerelerde ve nasıl temin edileceği, sunulacak sağlık hizmetleri 128 IV.21. Proje kapsamında inşaat ve işletme döneminde işletme nedeni ile meydana gelecek vibrasyon, gürültü, alınacak önlemler 128 IV.22. Proje alanının hangi karayoluna ne kadar uzaklıkta olduğu, taşımalar sırasında hangi yolların kullanılacağı, projede kullanılacak yol güzergahı, bu yolların mevcut trafik yoğunluğu, yollar için yapılacak çalışmalar, inşaat ve işletme aşamalarında yollara olabilecek etkiler, araç yükü, cinsi, sayıları, araç tonaj limitleri, yola giriş-çıkış kontrolleri, araç yükünün yollara etkisi, güncel trafik hacim haritası, alınacak önlemler, trafik güvenliği önlemleri 132 IV.23. Proje kapsamında (inşaat ve işletme sırasında) çalışanlar, sayıları, insan sağlığı, iş güvenliği ve çevre açısından riskli ve tehlikeli olanlar, alınacak önlemler 134 IV.24. Acil eylem planı (Muhtemel kaza, yangın, patlatma, deprem ve sabotaja karşı alınması gereken önlemler) 135 IV.25. İşletme Fayda Maliyet Analizi (İşletme maliyeti, yatırım maliyeti, m3 başına atık su maliyeti çevreden faaliyet öncesi yararlanma durumu ile projenin gerçekleşmesi ile yararlanma durumunun sosyo-ekonomik açıdan değerlendirilmesi) 140 IV.26. İşletme faaliyete kapandıktan sonra olabilecek ve süren etkiler (arazi ıslahı, rehabilitasyon çalışmaları, mevcut yer altı ve yüzeysel su kaynaklarına etkileri, olabilecek hava emisyonları) ve bu etkilere karşı alınacak önlemler 142 8

8 BÖLÜM V: HALKIN KATILIMI 144 V.1. Projeden Etkilenmesi Muhtemel Halkın Belirlenmesi ve Halkın Görüşlerinin Çevresel Etki Değerlendirmesi Çalışmasına Yansıtılması İçin Önerilen/Kullanılan Yöntemler 144 V.2. Halkın Projeye İlişkin Endişe, Görüş/Önerileri ve Konu İle İlgili Değerlendirmeler 145 V.3. Görüşlerine başvurulan proje ilgili tarafları ve görüş/önerileri ve konu ile ilgili değerlendirmeler 147 V.4. Görüşlerine başvurulması öngörülen diğer taraflar 147 V.5. Bu konuda verebileceği diğer bilgi ve belgeler 147 BÖLÜM VI: YUKARIDA VERİLEN BAŞLIKLARA GÖRE TEMİN EDİLEN BİLGİLERİN TEKNİK OLMAYAN BİR ÖZETİ 148 EKLER NOTLAR VE KAYNAKLAR YETERLİLİK BELGESİ TEBLİĞİ KAPSAMINDA ÇEVRESEL ETKİ DEĞERLENDİRMESİ BAŞVURU DOSYASI HAZIRLAYAN ÇALIŞMA GRUBUNUN TANITIMI 9

9 TABLOLAR DİZİNİ Tablo 1. Tablo 2. Tablo 3. Tablo 4. Tablo 5. Tablo 6. Tablo 7. Tablo 8. Tablo 9. Tablo 10. Tablo 11. Tablo 12. Tablo 13. Tablo 14. Tablo 15. Tablo 16. Tablo 17. Tablo 18. Tablo 19. Tablo 20. Tablo 21. Tablo 22. Tablo 23. Tablo 24. Tablo 25. Tablo 26. Tablo 27. Tablo 28. Tablo 29. Tablo 30. Tablo 31. Tablo 32. Tablo 33. Tablo 34. Tablo 35. Belediye Atıksu İstatistikleri Kanalizasyon Şebekesi ve Arıtma Tesisi İle Hizmet Verilen Belediye Sayıları ve Nüfusu Türkiye ve Aydın İlinde Bulunan Atıksu Arıtma Tesisleri (2010 Yılı) Projenin Zamanlama Tablosu ve Akış Diyagramı Atıksu Arıtma Tesisini Kullanacak Belediyeler, Köyler, Nüfusları Aydın Merkez Belediyesinin Nüfus Projeksiyon Tahmin Tablosu Çeştepe Nüfus Projeksiyon Tahmin Tablosu Ovaeymir Nüfus Projeksiyon Tahmin Tablosu Tepecik Nüfus Projeksiyon Tahmin Tablosu Işıklı Nüfus Projeksiyon Tahmin Tablosu Kadıköy Nüfus Projeksiyon Tahmin Tablosu Kuyulu Nüfus Projeksiyon Tahmin Tablosu Yeniköy Nüfus Projeksiyon Tahmin Tablosu Şevketiye Nüfus Projeksiyon Tahmin Tablosu Acarlar Nüfus Projeksiyon Tahmin Tablosu Osmanbükü Nüfus Projeksiyon Tahmin Tablosu Kardeşköy Nüfus Projeksiyon Tahmin Tablosu Kızılcaköy Nüfus Projeksiyon Tahmin Tablosu Doğan Nüfus Projeksiyon Tahmin Tablosu Yazıdere Nüfus Projeksiyon Tahmin Tablosu İncirliova Nüfus Projeksiyon Tahmin Tablosu Sandıklı Nüfus Projeksiyon Tahmin Tablosu Gerenkova Nüfus Projeksiyon Tahmin Tablosu Yılmazköy Nüfus Projeksiyon Tahmin Tablosu İmamköy Nüfus Projeksiyon Tahmin Tablosu Kocagür Nüfus Projeksiyon Tahmin Tablosu Proje Kapsamında Bulunan Yerleşimler, Birim Su Tüketimleri, Evsel Tasarım Debilerine Esas Olan Veriler Tasarım Debileri Tesis Girişi Kirletici Yükü ve Kirletici Konsantrasyonları Tesis Ünitelerinde Kullanılacak Olan Makine-Ekipman Listesi ÇED Alanı Koordinatları (UTM ED-50, 6 derece) ÇED Alanı Koordinatları (WGS-84 Coğrafi) Tesis Ünitelerinin Konumu, Kat Yükseklikleri ve Kapladıkları Alanlar Aydın İli Su Kaynakları 10

10 Tablo 36. Proje Sahası ve Etki Alanındaki Bitki Türleri Listesi Tablo 37. Proje Sahası ve Etki Alanındaki İki Yaşamlı (Amphibia) Türleri Tablo 38. Proje Sahası ve Etki Alanındaki Sürüngen (Reptillia) Türleri Listesi Tablo 39. Proje Sahası ve Etki Alanındaki Kuş (Aves) Türleri Listesi Tablo 40. Proje Sahası ve Etki Alanındaki Memeli (Mammalia) Türleri Listesi Tablo 41. IUCN Kırmızı Liste Kategorileri ve Kriterleri Tablo 42. RED Data Book Kategorileri (Prof. Dr. Ali Demirsoy, 1996) Tablo 43. Kuş Türleri İçin Ulusal Tehlike Kategorileri (Kiziroğlu, 2009) Tablo 44. Tablo 45. Tablo 46. Tablo 47. Tablo 48. Tablo 49. Tablo 50. Tablo 51. Tablo 52. Tablo 53. Tablo 54. Tablo 55. Tablo 56. Tablo 57. Tablo 58. Tablo 59. Tablo 60. Tablo 61. Tablo 62. Tablo 63. Tablo 64. Tablo 65. Tablo 66. Tablo 67. Aylara Göre Sıcaklık Değişimleri Aylara Göre Basınç Değişimleri (Aydın Meteoroloji İstasyonu) Yağış Durumu (Aydın Meteoroloji İstasyonu) Nem Durumu (Aydın Meteoroloji İstasyonu) Kar Yağışlı ve Kar Örtülü Günler (Aydın Meteoroloji İstasyonu) Sayılı Günler (Aydın Meteoroloji İstasyonu) Açık Yüzey Buharlaşma Değerleri (Aydın Meteoroloji İstasyonu) Rüzgâr Rejimi Rasat Kayıtları (Aydın Meteoroloji İstasyonu) Aylara Göre Lokal Rüzgâr Hızları (Aydın Meteoroloji İstasyonu) On Altı Yönde Aylık Ortalama Rüzgâr Hızları (m/s) (Aydın Meteoroloji İstasyonu) Kış ve İlkbahar Mevsimi Ortalama Rüzgâr Hızları (m/s) (Aydın Meteoroloji İstasyonu) Yaz ve Sonbahar Mevsimi Ortalama Rüzgâr Hızları (m/s) (Aydın Meteoroloji İstasyonu) On Altı Yönde Aylık Ortalama Rüzgâr Esme Sayıları Toplamı (Aydın Meteoroloji İstasyonu) Kış ve İlkbahar Mevsimi Ortalama Rüzgâr Esme Sayıları Toplamı (Aydın Meteoroloji İstasyonu) Yaz ve Sonbahar Mevsimi Ortalama Rüzgâr Esme Sayıları Toplamı (Aydın Meteoroloji İstasyonu) Yağış Durumu (Aydın Meteoroloji İstasyonu) Aydın İline ait SO2 ve PM Yıllık Ortalaması Tesis İnşaat Faaliyetleri Kapsamında Gerçekleştirilecek Kazı-Dolgu Miktarları Toz Emisyonu Kütlesel Debi Hesaplamalarında Kullanılacak Emisyon Faktörleri (SKHKKY-Tablo 12.6) Rüzgar Verilerinin Sınıflaması Kazı-Dolgu Çalışmaları İçin Havada Asılı Partiküllerin Dağılımı ( g/m3) Kazı-Dolgu Çalışmaları İçin Çöken Tozların Dağılımı (mg/m2.gün) Proje Kapsamında Gerekli Olan Malzemelerin Miktarları ve Temin Edileceği Yerler SKKY, Tablo 21.4 Deşarj Kriterleri (Sektör: Evsel Nitelikli Atıksular (Sınıf 4: Kirlilik Yükü Ham BOİ Olarak 6000 Kg/Gün den Büyük, Nüfus > )) 11

11 Tablo 68. Tablo 69. Tablo 70. Tablo 71. Tablo 72. Tablo 73. Tablo 74. Tablo 75. Tablo 76. Tablo 77. Tablo 78. Tablo 79. Tablo 80. Tablo 81. Tablo 82. Kentsel Atıksu Arıtıma Tesislerinden İkincil Arıtıma İlişkin Deşarj Limitleri Yukarı ve Orta Büyük Menderes Nehrinin Fizikokimyasal Kalite Unsurlarına Ait 2002 yılı Ağustos Ayı Verileri Türkiye 2012 Nüfus Sayımı İstatistikleri Teçhizat Tipi ve Bunların Net Güç Seviyesine Uygun Olarak Tanımlanan Ses Gücü Seviyeleri Faaliyet Sahasında Kullanılacak Makine ve Ekipmanların Motor Güçleri Açık Alanda Kullanılacak Gürültü Kaynakları İçin Ses Gücü Seviyeleri Faaliyet Sahasında Oluşacak Ses Basınç Düzeyleri Faaliyet Sahasında Mesafelere Göre Lgündüz Değerleri Endüstriyel Tesisler İçin Çevresel Gürültü Sınır Değerleri İnşaat Aşaması Giderler İşletme Aşaması Personel Giderleri İşletme Aşaması Enerji Giderleri İşletme Aşaması Kimyasal Giderleri İşletme Aşaması Diğer Giderler İşletme Aşaması Toplam Giderler ve Birim Atıksu Arıtma Maliyeti 12

12 ŞEKİLLER LİSTESİ Şekil 1. Kaba ve İnce Izgaraya Ait Örnek Görünüm Şekil 2. Kum ve Yağ Tutucu Sisteme Ait Örnek Görünüm Şekil 3. Ön Çökeltim Ünitesine Ait Örnek Görünüm Şekil 4. Havalandırma Havuzuna Ait Örnek Görünüm Şekil 5. Son Çöktürme Havuzuna Ait Örnek Görünüm Şekil 6. Ultraviyole (UV) ile Dezenfeksiyon Sistemine Ait Örnek Görünüm Şekil 7. Batı İleri Biyolojik Atıksu Arıtma Tesisi İş Akım Şeması (ALTERNATİF 1) Şekil 8. Batı İleri Biyolojik Atıksu Arıtma Tesisi İş Akım Şeması (ALTERNATİF 2) Şekil 9. Yer Bulduru Haritası Şekil 10. Proje Sahasının Panoramik Fotoğrafı Şekil 11. İnceleme Alanı ve Yakın Çevresine Ait Menderes Stratigrafik Kesiti Şekil 12. Türkiye Deprem Bölgeleri Haritası ve Aydın İli Deprem Haritası Şekil 13. Sıcaklık Değerlerinin Grafiksel Gösterimi (Aydın Meteoroloji İstasyonu) Şekil 14. Basınç Değerlerinin Grafiksel Gösterimi (Aydın Meteoroloji İstasyonu) Şekil 15. Yağış Miktarlarının Aylara Göre Grafiksel Gösterimi (Aydın Meteoroloji İstasyonu) Şekil 16. Nisbi Nem Verilerinin Grafiksel Gösterimi (Aydın Meteoroloji İstasyonu) Şekil 17. Kar Yağışlı ve Kar Örtülü Günler Sayısının Grafiksel Gösterimi (Aydın Meteoroloji İstasyonu) Şekil 18. Kar Yağışlı ve Kar Örtülü Günler Sayısının Grafiksel Gösterimi (Aydın Meteoroloji İstasyonu) Şekil 19. En Yüksek Kar Kalınlığının Grafiksel Gösterimi (Aydın Meteoroloji İstasyonu) Şekil 20. Açık Yüzey Buharlaşma Değerlerinin Grafiksel Gösterimi (Aydın Meteoroloji İstasyonu) Şekil 21. Yıllık Ortalama Rüzgâr Hızının Grafiksel Gösterimi (Aydın Meteoroloji İstasyonu) Şekil 22. Mevsimlere Göre Ortalama Rüzgâr Hızlarının Grafiksel Gösterimi (Aydın Meteoroloji İstasyonu) Şekil 23. Yıllık Esme Sayıları Toplamı Grafiksel Gösterimi (Aydın Meteoroloji İstasyonu) Şekil 24. Mevsimlere Göre Esme Sayıları Toplamı Grafiksel Gösterimi (Aydın Meteoroloji İstasyonu) Şekil 25. Yağış Miktarlarının Aylara Göre Grafiksel Gösterimi (Aydın Meteoroloji İstasyonu) Şekil 26. Kazı-Dolgu Çalışmaları İçin Havada Asılı Partiküllerin Dağılım Grafiği (µg/m 3 ) Şekil 27. Kazı-Dolgu Çalışmaları İçin Çöken Tozların Dağılım Grafiği (mg/m2.gün) Şekil 28. Himaye Çiti Planı Şekil 29. Himaye Çiti Kesiti Şekil 30. Endüstriyel Kaynaklı Atıksu Kirlilik Yüklerinin BOD, COD ve SS Açısından Sektörel Dağılımı Şekil 31. Proje Alanı ve Çevresini Gösterir Uydu Haritası Şekil 32. Faaliyet Sahasında Mesafelere Göre Lgag Dağılım Grafiği Şekil 33. Aydın İli Karayolları Haritası Şekil 34. Taşıma Faaliyetlerinde Kullanılacak Yol Güzergahı 13

13 Şekil 35. Şekil 36. Şekil 37. Aydın İli Trafik Hacim Haritası Halkın Katılımı Toplantısı Ulusal ve Yerel Gazete İlanı Halkın Katılımı Toplantısına İlişkin Resimler EKLER LİSTESİ EK 1: EK 2: EK 3: EK 4: EK 5: EK 6: EK 7: EK 8: EK 9: EK 10: EK 11: EK 12: EK 13: EK 14: EK 15: EK 16: EK 17: EK 18: EK 19: EK 20: 1/ Ölçekli Topoğrafik Harita 1/ Ölçekli Halihazır Harita Genel Yerleşim Planı Mülkiyet Durumunu Gösterir Harita Diri Fay Haritası Kollektör Hattı Çizimleri Deşarj Hattı Ve Noktasını Gösterir Harita Tesis İçi İçme Suyu Hatlarını Gösterir Harita Tesis İçi Kanalizasyon Ve Yağmur Suyu Hatlarını Gösterir Harita Peyzaj Projeleri Aydın-Muğla-Denizli Planlama Bölgesi, 1/ Ölçekli Onaylı Çevre Düzeni Planı, Plan Lejantı Ve Plan Hükümleri Aydın Meteoroloji İstasyonu Meteoroloji Bülteni Ve Meteoroloji Verileri 1/ Ölçekli Aydın İli Arazi Varlığı Ve Arazilerin Tarımsal Kullanma Uygunluğu Haritası Ve Lejantı Koruma Alanlarını Gösterir Harita 2013 Yılı Ava Açık Ve Kapalı Alanlar Haritası Ham Su Analizleri Elektrifikasyon Projesi Makina-Ekipman Bilgi Föyü Kurum Görüşleri Jeolojik-Jeoteknik Zemin Araştırma Raporu 14

14 BÖLÜM I. PROJENİN TANIMI VE AMACI I.1. Projenin tanımı, konusu, işletme süresi, zamanlama tablosu, akış diyagramı, hizmet amaçları, projenin sosyal ve ekonomik yönden gerekliliği Projenin Tanımı, Konusu ve İşletme Süresi Dünya nüfusu her gün hızla artmaktadır. Hızla artan nüfusa bağlı olarak yaşam alanları sağlama, sanayileşme, tarım faaliyetleri ve ekonomik faaliyetler, doğal kaynakların kullanımını da hızla arttırarak, kirlilik yaratmakta ve hatta yok etmektedir. Ülkemizde de hızla artan nüfusa bağlı olarak kentleşme ve kent merkezlerinde yoğunlaşma, doğal kaynak kullanımını arttırarak her geçen gün önlenemez bir hale gelen kirliliğe sebep olmaktadır. Bu durumdan en çok etkilenen doğal kaynaklarımızdan biri de su kaynaklarıdır. Su kaynakları bakımından çok ta zengin olmayan ülkemizde, kişi başına düşen yıllık kullanılabilir su miktarı m 3 civarındadır. Hızla artan ülke nüfusu göz önüne alındığında kişi başına düşen kullanılabilir su miktarı, gün geçtikçe azalacaktır. Bu durum göz önüne alındığında, ülkemizde gelecek nesillere sağlıklı ve yeterli su bırakılabilmesi için, kaynakların çok iyi korunup, akılcı kullanılması gerekmektedir. Ülkemizde ekonomik faaliyetlerin kent merkezlerinde yoğunlaşmasından ötürü nüfus yoğunluğu ve beraberinde de önlenemez derecede kirliliği getirmektedir. Ülkemizde kentleşme ile birlikte yapılan altyapı projeleri, kentleşme hızının gerisinde kalmıştır. TÜİK 2010 yılı istatistiklerine göre toplam 2950 belediyeden 2235 i kanalizasyon şebekesiyle hizmet vermektedir. Kanalizasyon şebekeleri ile toplanan 3,58 milyar m 3 atıksuyun %48,6 sı akarsuya, %41,8 i denize, %3,6 sı baraja, %2,1 i göle-gölete, %1 i araziye ve %2,8 i diğer alıcı ortamlara deşarj edilmiştir. Yine 2010 istatistiklerine göre ülke genelinde 39 u fiziksel, 199 u biyolojik, 53 ü gelişmiş ve 35 i doğal arıtma sistemi olmak üzere toplam 326 atık su arıtma tesisi ile 438 belediyeye hizmet verilebilmektedir. TÜİK 2010 istatistiklerine göre kişi olan toplam belediye nüfusundan kişiden kaynaklanan atık sular arıtma tesisine kabul edilmektedir. Atıksu arıtma tesisleri ile hizmet verilen belediye nüfusunun oranı ise Türkiye nüfusu içinde %52, toplam belediye nüfusu içinde %62 olarak hesaplanmıştır yılı verilerine göre belediyelerden kanalizasyon şebekesi ile alıcı ortamlara deşarj edilen kişi başı günlük atıksu miktarının 182 litre olduğu tespit edilmiştir. TUİK 2010 yılı belediye atık su istatistikleri Tablo 1 de verilmiştir. 15

15 Tablo 1. Belediye Atıksu İstatistikleri Türkiye Nüfusu Toplam Belediye Sayısı Toplam Belediye Nüfusu Anket Uygulanan Belediye Sayısı Anket Uygulanan Belediye Nüfusu Kanalizasyon Şebekesi İle Hizmet Verilen Belediye Sayısı Kanalizasyon Şebekesi İle Hizmet Verilen Belediye Nüfusu Kanalizasyon Şebekesi İle Hizmet Verilen Nüfusun toplam Nüfusa Oranı (%) 73 Kanalizasyon Şebekesi İle Hizmet Verilen Nüfusun Toplam Belediye Nüfusuna Oranı (%) 88 Alıcı Ortamlara Göre Şebekeden Deşarj Edilen Atıksu Miktarı (bin m 3 /yıl) Denize Göle-Gölete Akarsuya Araziye Baraja Diğer Ortamlara Atıksu Arıtma Tesisi Sayısı 326 Fiziksel 39 Biyolojik 199 Gelişmiş 53 Doğal 35 Atıksu Arıtma Tesisi Kapasitesi (bin m 3 /yıl) Fiziksel Biyolojik Gelişmiş Doğal Atıksu Arıtma Tesislerinde Arıtılan Atıksu Miktarı (bin m 3 /yıl) Fiziksel Biyolojik Gelişmiş Doğal Atıksu Arıtma Tesisi İle Hizmet Verilen Belediye Sayısı 438 Atıksu Arıtma Tesisi İle Hizmet Verilen Belediye Nüfusu Atıksu Arıtma Tesisi İle Hizmet Verilen Nüfusun Toplam Nüfusa Oranı (%) 52 Atıksu Arıtma Tesisi İle Hizmet Verilen Nüfusun Toplam Belediye Nüfusuna Oranı (%) 62 Belediyelerde Deşarj Edilen Kişi Başı Günlük Atıksu Miktarı (litre/kişi-gün) 182 Derin Deniz Deşarjı Yapan Belediye sayısı 80 Kaynak: Belediye Atıksu İstatistikleri Veri Tabanı, TUİK, 2010 Aydın ilinde 2010 istatistiklerine göre toplam 53 belediyeden, 29 una kanalizasyon şebekesi ile hizmet verildiği görülmektedir. Bunlardan sadece 16 sına atık su arıtma tesisi ile hizmet verilmektedir. Aydın İli ndeki toplam belediye nüfusunun kişi olduğu göz önüne alındığında, atık su arıtma tesisi ile hizmet verilen belediye nüfusunun kişi olduğu görünmektedir yılında Aydın İli ndeki toplam nüfusun kişi olduğunu göz önüne aldığımızda atık su arıtma tesisi ile hizmet verilen nüfusun toplam nüfusa oranı %44,4 olarak gözlenmektedir. 16

16 Tablo 2. Kanalizasyon Şebekesi ve Arıtma Tesisi İle Hizmet Verilen Belediye Sayıları ve Nüfusu TÜRKİYE AYDIN Toplam Nüfus Toplam Belediye Sayısı Toplam Belediye Nüfusu Kanalizasyon Şebekesi İle Hizmet Verilen Belediye Sayısı Kanalizasyon Şebekesi İle Hizmet Verilen Belediye Nüfusu Kanalizasyon Şebekesi İle Hizmet Verilen Nüfusun Belediye Nüfusu İçindeki Oranı (%) Kanalizasyon Şebekesi İle Hizmet Verilen Nüfusun Toplam Nüfus İçindeki Oranı (%) Atıksu Arıtma Tesisi İle Hizmet Verilen Belediye Sayısı Atıksu Arıtma Tesisi İle Hizmet Verilen Belediye Nüfusu Atıksu Arıtma Tesisi İle Hizmet Verilen Nüfusun Belediye Nüfusu İçindeki Oranı (%) Atıksu Arıtma Tesisi İle Hizmet Verilen Nüfusun Toplam Nüfus İçindeki Oranı (%) Kaynak: Belediye Atıksu İstatistikleri Veri Tabanı, TUİK, 2010 Tablo 3. Türkiye ve Aydın İlinde Bulunan Atıksu Arıtma Tesisleri (2010 Yılı) TÜRKİYE AYDIN Anket Uygulanan Belediye Sayısı Toplam Tesis Sayısı Toplam Kapasite Toplam Arıtılan Miktar Fiziksel Arıtma Tesisi Sayısı 39 1 Fiziksel Arıtma Tesisi Kapasitesi Fiziksel Arıtma Tesisinde Arıtılan Miktar Biyolojik Arıtma Tesisi Sayısı Biyolojik Arıtma Tesisi Kapasitesi Biyolojik Arıtma Tesisinde Arıtılan Miktar Gelişmiş Arıtma Tesisi Sayısı 53 - Gelişmiş Arıtma Tesisi Kapasitesi Gelişmiş Arıtma Tesisinde Arıtılan Miktar Doğal Arıtma Sistemi Sayısı 35 3 Doğal Arıtma Sistemi Kapasitesi Doğal Arıtma Sistemi İle Arıtılan Miktar Kaynak: Belediye Atıksu İstatistikleri Veri Tabanı, TUİK, 2010 Aydın İli nde, topoğrafik yapısına göre ve mevcut arıtma tesisinin kapasitesi de göz önünde bulundurularak, toplama bölgesi Doğu Batı yönünde ikiye ayrılmıştır. Aydın İli nde doğu bölgesinde, mevcut durumda kurulu olan arıtma tesisinin kullanılması; batı bölgesi için de yeni kurulacak olan arıtma tesisinin kullanılması planlanmaktadır. Aydın İli nde ki mevcut arıtma tesisi, 1984 yılında İller Bankası tarafından 120 dönüm arazi üzerine kurulmuş ve 1988 yılında ise işletmeye açılmıştır. Tesis 1988 yılında işletmeye açılmış ancak deşarj standartlarını sağlamadığı için 2007 yılına kadar çalıştırılamamıştır. Tesisin revizyonu için 2004 yılında proje ihalesi yapılmış, proje neticesinde 2006 yılında inşaatına başlanılmış ve 2007 yılında da işletilmeye başlanmıştır. Tesis 2042 projeksiyon yılı nüfusuna uygun olarak m 3 /gün hesabına göre revize edilmiştir. Atıksu arıtma tesisi tam kapasiteyle çalıştırılmakta olup, m 3 /gün atıksu arıtılabilmektedir. 17

17 Bütün bu istatistiki bilgiler göz önünde bulundurulduğunda, ülke genelinde olduğu gibi Aydın İli nde de nüfusun büyük bir kısmından kaynaklanan atık sularla ilgili arıtma tesisi hizmeti verilmemektedir. Projenin Zamanlama Tablosu ve Akış Diyagramı Planlanan atıksu arıtma tesisi ile ilgili olarak; Aydın Belediye Başkanlığı, Su ve Kanalizasyon İşleri Müdürlüğü ile 3B-Plan Mühendislik Müşavirlik ve Danışmanlık Hizmetleri Ltd. Şti. arasında Belediyemiz Batı İleri Biyolojik Atıksu Arıtma Tesisi Kesin Projelerinin Hazırlanması Hizmeti Alım İşi sözleşmesi imzalanmıştır. Bu doğrultuda projeye ilişkin Ön Proje Raporunun hazırlanması çalışmaları tamamlanmış olup, Kesin Proje Raporunun hazırlanması çalışmaları devam etmektedir. 3B-Plan Mühendislik Müşavirlik ve Danışmanlık Hizmetleri Ltd. Şti. ile firmamız arasında ise Belediyemiz Batı İleri Biyolojik Atıksu Arıtma Tesisi Hazırlanması Hizmeti Alım İşi Kapsamında ÇED Raporunun Hazırlanması İşi için sözleşme imzalanmış ve ÇED süreci başlatılmıştır. Projenin zamanlama tablosu ve akış diyagramı Tablo 4 de görülmektedir. 18

18 Hizmet Amaçları, Projenin Sosyal ve Ekonomik Yönden Gerekliliği Batı İleri Biyolojik Arıtma Tesisi, Aydın İli dahilindeki bir çok ilçe, belediye ve köy nüfusundan kaynaklanacak olan evsel nitelikli atık suları arıtarak, alıcı ortama daha temiz bir şekilde vermeyi amaçlayan bir tesis olacaktır. Aydın İli nde, topoğrafik yapısına göre ve mevcut arıtma tesisinin kapasitesi de göz önünde bulundurularak, toplama bölgesi Doğu Batı yönünde ikiye ayrılmıştır. Aydın İli nde doğu bölgesinde, mevcut durumda kurulu olan arıtma tesisinin kullanılması; batı bölgesi için de yeni kurulacak olan arıtma tesisinin kullanılması planlanmaktadır. Aydın İli nde ki mevcut arıtma tesisi, 1984 yılında İller Bankası tarafından 120 dönüm arazi üzerine kurulmuş ve 1988 yılında ise işletmeye açılmıştır. Tesis 1988 yılında işletmeye açılmış ancak deşarj standartlarını sağlamadığı için 2007 yılına kadar çalıştırılamamıştır. Tesisin revizyonu için 2004 yılında proje ihalesi yapılmış, proje neticesinde 2006 yılında inşaatına başlanılmış ve 2007 yılında da işletilmeye başlanmıştır. Tesis 2042 projeksiyon yılı nüfusuna uygun olarak m 3 /gün hesabına göre revize edilmiştir. Atıksu arıtma tesisi tam kapasiteyle çalıştırılmakta olup, m 3 /gün atıksu arıtılabilmektedir. Bu nedenle hem planlanan atıksu arıtma tesisinin teknolojisinin mevcut (doğu) atıksu arıtma tesisinden ileri bir teknolojiye sahip olması hem de mevcut atıksu arıtma tesisinin Aydın ilinin atıksuyunu arıtabilecek kapasitede olmadığı göz önüne alındığında çevreye olabilecek etkilerin minimize edilerek söz konusu yerleşimlere daha iyi bir hizmet verilebilmesi için söz konusu projenin gerekli olduğu görülmüştür. I.2. Proje kapsamındaki tüm ünitelerin özellikleri, kapasiteleri, proses akım şeması, girdi-çıktı ve proses atıkları, arıtma tesisinin tasarımı (tasarıma ilişkin tüm esaslar, otomasyon bilgileri, skada tank, havuz boyutları vs.), her faaliyet için her bir ünitede gerçekleştirilecek işlemler, faaliyet üniteleri dışındaki diğer ünitelerde sunulacak hizmetler, Proje kapsamında, yapılan çalışmalar neticesinde bölge için en uygun teknoloji alternatifleri değerlendirilmiş ve tesisin hizmet vereceği nüfus, tesisin kurulması planlanan bölgenin konumu ile atıksu genel karakteristiklerine göre en uygun proses seçilmiştir. Proje için seçilen proses üniteleri aşağıdaki gibidir. Izgaralar ve Terfi Merkezi Kum ve Yağ Tutucu Ön Çökeltme Tankı Ön Çökeltme Dağıtım ve Toplama Yapısı Ön Çökeltme Tankları Fazla Çamur Terfi Merkezi Anaerobik Havuzlar Havalandırma Havuzları Son Çökeltme Tankları Son Çökeltme Dağıtım Yapısı Geri Devir Fazla Çamur Terfi Merkezi Çıkış Yapısı, Çıkış Kanalı Debimetreler Su Deposu 20

19 UV Yapısı Çıkış Kanalı Çıkış Terfi Merkezi Kimya Binası Blower Binası Trafo Binaları İdari Bina Bekçi Binası Lojman Binası Sıvı Klor Yapısı Uzaktan İzleme Merkezi Depo Atölye Isı Merkezi Ham Çamur Depo Tankı Yoğun Çamur Depo Tankı Çürütülmüş Çamur Depo Tankı Susuzlaştırılmış Çamur Bunkeri Desülfürizasyon Ünitesi Gaz Tankı Gaz Yakıcı Kurutulmuş Çamur Silosu Çamur Susuzlaştırma Binası Anaerobik Çürütücüler Makine Binası Çamur Çürütücü Tanklar Çamur Kurutma Binası Enerji Geri Kazanım Binası Tesise ait üniteler aşağıda açıklanmış ve iş akım şemaları verilmiştir. Arıtma Tesisi Üniteleri Atıksu arıtma tesisinde kaba ızgara, ince ızgara, havalandırmalı kum ve yağ tutucu, ön çöktürme havuzları, anaerobik havuzlar, havalandırma havuzları (aktif çamur), son çöktürme havuzları ve arıtma çamuru bertaraf üniteleri bulunacaktır. Arıtma çamur bertarafı ile ilgili projede iki alternatif öngörülmektedir. Çamur bertaraf ünitelerine kadar olan atıksu arıtma tesisi prosesi aynı olup, tesis kapsamında bulunacak üniteler aşağıda alternatifleri ile birlikte açıklanmıştır. Kaba Izgara ve İnce Izgara Yapısı Arıtma tesisinin giriş pompalarını ve diğer ünitelerini büyük katı maddeler yüzünden zarar görmekten veya tıkanmaktan korumak için pompaların öncesinde mekanik olarak temizlenen, otomatik olarak çalışan kaba ızgaralar yerleştirilecektir. Izgaralarda tutulan malzeme zemin seviyesindeki konteynırlarda biriktirilecektir. Izgaralar gelen kolektörün seviyesinden derin bir kanala yerleştirilecektir. Ayrıca arıtma sürecinin etkililiğini ve güvenilirliğini azaltabilecek veya mekanik ekipmanlara zarar verebilecek malzemelerin giderilmesi için mekanik olarak temizlenen ve otomatik olarak çalışan ince ızgaralar yerleştirilecektir. İnce ızgaralarda tutulan malzeme 21

20 254 nm dalga boylu UV-C ışınları, su içindeki her türlü mikroorganizmayı hiç bir zararlı yan ürün, koku veya tat oluşturmadan ve suyun doğal özelliklerini bozmadan etkisiz hale getirmektedir. UV Ünitesinin Avantajları; Çevre dostudur, kimyasal kullanmadan dezenfeksiyon sağlar, Su içine herhangi bir kimyasal verilmediği için suyun kimyasal özelliğini (iletkenlik, ph gibi) değiştirmez, Suda kanserojen yan ürünler oluşturmaz (klor veya klorlu dezenfektanlar kullanıldığında THM-Trihalometanlar olarak adlandırılan kanserojen bileşikler oluşmaktadır.) Yeterli UV dozu (> 400 J/m2) sağlandığında tüm mikroorganizmalar üzerinde etkilidir, Suyun sıcaklığı veya ph değerinden bağımsız olarak dezenfeksiyon yapar, Dezenfeksiyon süresi çok hızlıdır, genelde 5 saniyeden az. Bu nedenle kimyasal maddeler ile dezenfeksiyonda gerekli uzun temas süresini temin eden büyük temas tanklarına ihtiyaç yoktur, Tehlikeli kimyasallarla çalışma sorunu yoktur, işleticilere zarar verme riski olmayan bir yöntemdir (ancak direkt UV ışınının çıplak göze ve cilde çok zararı vardır, UV dezenfeksiyon cihazının bakımı sırasında UV lambaları mutlaka kapatılmalıdır), İşletme maliyeti alternatif teknolojilere kıyasla düşüktür, Basit işletme, kontrol ve bakım imkanı sağlar, Kimyasal maddeler ile dezenfeksiyona kıyasla satın alma, nakliye, depolama, kalite kontrol gibi işletme yükleri yoktur. UV teknolojisi ile dezenfeksiyon, 254 nm dalgaboylu UV-C ışınları kullanılarak sağlanır. Bu ışınlar mikroorganizmalar ile temas ettiklerinde, DNA larına fotooksidasyon yoluyla hasar vermektedir. DNA sı tahrip olan canlının üreme dahil tüm hücre faaliyetleri durur ve hücre ölümü gerçekleşir. Askıda Katı Madde (AKM) miktarının > 20 mg/l olduğu veya UV-T(1cm) değerinin %30 un altında olduğu düşük kalite sularda bile dezenfeksiyon yapabilecek özel dizayn UV sistemleri bulunmaktadır. Sonuç olarak, özellikle toplam ve fekal koliform seviyelerin yönetmeliklerdeki limitlere indirilmesi önceliği ile dezenfeksiyon sistemi diğer avantajları da göz önünde bulundurularak ultraviyole sistemi tercih edilmiştir. Aşağıda U.V dezenfeksiyon sistemi ile ilgili örnek görünümler verilmiştir. 25

21 Alternatif 1 (Çamur Bertaraf Sistemleri) Çamur bertarafı için öngörülen 1 nolu alternatif sistemde atıksu arıtma tesisinden kaynaklı arıtma çamurundan biyogaz üretilmesi planlanmıştır. 1 nolu alternatif çamur bertaraf sistemi ile düzenlenmiş olan Batı İleri Biyolojik Atıksu Arıtma Tesisi iş akım şeması Şekil 7 de verilmiştir. Ön çöktürme havuzlarından gelen birincil çamur ön çamur yoğunlaştırma tankına alınacaktır. Geleneksel gravite yöntemi ile çalışan yoğunlaştırıcıların birincil çamurun yoğunlaştırılmasında kullanılması tavsiye edilir. Bu süreç birincil çamurun kuru katı maddelerini yaklaşık yüzde 5-6 KM oranında artırır ve bu da sonraki çamur çürütücülerin tasarımı ve işletimi için idealdir. Ön çamur yoğunlaştırma tankından çıkan çamurlar çamur karışım tankına alınacaktır. Son çöktürme havuzundan çıkan çamurun yeterli kısmı havalandırma havuzuna (aktif çamur) geri döndürülerek havalandırma havuzlarında aktif çamurun yeterli miktarda olması sağlanacaktır. Geri dönüş çamur pompaları tesis giriş debisine göre kontrol edilecektir. Geri döndürme işlemi sonrası fazla biyolojik çamur ve son çöktürme havuzu yüzeyinde oluşan yüzen çamur (köpük) ise mekanik yoğunlaştırıcıya alınacaktır. Fazla biyolojik çamurun yoğunlaştırılması için, çamur içeriğini yüzde 5-6 KM (gravite ile çalışan klasik çamur koyulaştırıcılarda fazla aktif çamur için % 3-4 KM sağlanabilmektedir) oranına artıran mekanik çamur yoğunlaştırıcıların kullanılması önerilmektedir. Bu, biyolojik fosforun giderimiyle ilişkili bir faydadır. Çünkü gravite ile çalışan çamur koyulaştırıcılarda çamurda tutulan fosfor tekrar sıvı faza geçebilmektedir ki bu da çamur çürütücülerin tasarım ve işletmesini de etkilemektedir. Mekanik yoğunlaştırıcılar yaklaşık 2-3 kg/ton kuru madde miktarında polimer kullanırlar. Mekanik yoğunlaştırma tankından çıkan çamurlar çamur karışım tankına alınacaktır. Ön çamur yoğunlaştırma tankından ve mekanik yoğunlaştırıcıdan gelen çamurlar çamur karışım tankında karıştırılacak ve daha sonra anaerobik çamur çürütücüye alınacaktır. Anaerobik çamur çürütücülerde çürüme işlemi hava girişinin önlendiği kapalı bir reaktörde gerçekleştirilir. Havasız çürüme bir seri organizma grubu tarafından yürütülen bir biyolojik bozunma işlemidir. Çürütme ve biyogaz sistemlerinin ilk yatırım maliyeti yüksek olup, çamur çürütücülerden elde edilen biyogazın gaz motorlarında yakılması ile enerji geri kazanımı sağlandığı takdirde, tesisin toplam işletme maliyeti önemli ölçüde düşürülebilmektedir. Biyogazın gaz motorlarında yakılarak enerji üretilmesi ile tesis elektriğinin yaklaşık % 90 ının geri kazanıldığı uygulamalar olduğu bilinmektedir. Çürütücülerde üretilen gaz, ısı ve elektriğin birlikte üretilebildiği gaz santralinde kullanılabilir. Gaz, jeneratöre güç veren bir gaz motoruna gidecektir. Gaz motorunun soğutma suyu ısıtma ve çürütücülerdeki çamuru mezofilik sıcaklıklarda tutma amacıyla kullanılır. Kombine ısı ve güç tesisinde bir acil durum soğutma sistemi ve ortak ısıtma kazanı da yer alır. Acil durum soğutucusu, çürütücülerden veya diğer ısı tüketici birimlerden talep olmadığında gerekli olacaktır. Ortak ısıtma kazanı, üretilen gazın çürütücülerin ısıtılmasına yetecek kadar ısı üretemediğinde gerekir ve aynı zamanda atıksu arıtma tesisindeki bazı binaların bölgesel ısıtması için bir seçenek oluşturur. Anaerobik çamur çürütücülerden ayrılan çürümüş çamur ise önce çürümüş çamur tankına, oradan da mekanik susuzlaştırıcıya alınacaktır. Mekanik yoğunlaştırma ve 27

22 susuzlaştırma işlemleri ayrı ayrı gerçekleştirilebileceği gibi tek aşamada susuzlaştırma işlemi de gerçekleştirebilir. Santrifüj dekantörler yoğunlaştırmaya gerek duymadan yüksek susuzlaştırma verimine sahiptirler. Diğer sistemlere oranla enerji gereksinimi nispeten yüksek olmakla birlikte, polimer kullanımları düşüktür. Santrifüj dekantörler ile istenilen susuzlaştırma oranına işletme zorluğu olmadan ulaşılabilir. Bu sistemlerin enerji gereksinimleri nedeniyle işletme maliyeti nispeten yüksek olmakla birlikte düşük polimer kullanımı ve çamur miktarını düşürmesi işletme masrafları açısından avantaj sağlamaktadır. Santrifüj dekantörde susuzlaştırılmış çamur Aydın Belediyesi düzenli depolama alanında depolanacaktır. 28

23 Şekil 7. Batı İleri Biyolojik Atıksu Arıtma 29 Tesisi İş Akım Şeması (ALTERNATİF 1)

24 Çamur Bertaraf Sistemleri (Alternatif 2) Çamur bertarafı için öngörülen 2 nolu alternatif sistemde ise; arıtma çamurunun genel olarak yoğunlaştırma ve susuzlaştırma işlemleri sonrası Aydın Belediyesi katı atık düzenli depolama alanına taşınarak bertaraf edilmesi planlanmaktadır. 2 nolu alternatif çamur bertaraf sistemi ile düzenlenmiş olan Batı İleri Biyolojik Atıksu Arıtma Tesisi iş akım şeması Şekil 8 de verilmiştir. Ön çöktürme havuzlarından gelen birincil çamur ön çamur yoğunlaştırma tankına alınacaktır. Geleneksel gravite yöntemi ile çalışan yoğunlaştırıcıların birincil çamurun yoğunlaştırılmasında kullanılması tavsiye edilir. Bu süreç birincil çamurun kuru katı maddelerini yaklaşık yüzde 5-6 KM oranında artırır ve bu da sonraki çamur çürütücülerin tasarımı ve işletimi için idealdir. Son çöktürme havuzundan çıkan çamurun yeterli kısmı havalandırma havuzuna (aktif çamur) geri döndürülerek havalandırma havuzlarında aktif çamurun yeterli miktarda olması sağlanacaktır. Geri dönüş çamur pompaları tesis giriş debisine göre kontrol edilecektir. Geri döndürme işlemi sonrası fazla biyolojik çamur ve son çöktürme havuzu yüzeyinde oluşan yüzen çamur (köpük) ise mekanik yoğunlaştırıcıya alınacaktır. Fazla biyolojik çamurun yoğunlaştırılması için, çamur içeriğini yüzde 5-6 KM (gravite ile çalışan klasik çamur koyulaştırıcılarda fazla aktif çamur için % 3-4 KM sağlanabilmektedir) oranına artıran mekanik çamur yoğunlaştırıcıların kullanılması önerilmektedir. Bu, biyolojik fosforun giderimiyle ilişkili bir faydadır. Çünkü gravite ile çalışan çamur koyulaştırıcılarda çamurda tutulan fosfor tekrar sıvı faza geçebilmektedir ki bu da çamur çürütücülerin tasarım ve işletmesini de etkilemektedir. Mekanik yoğunlaştırıcılar yaklaşık 5 kg/ton kuru madde miktarında polimer kullanırlar. Ön çamur yoğunlaştırma tankı ve mekanik yoğunlaştırıcıdan gelen çamur tankına oradan da mekanik susuzlaştırıcıya alınacaktır. Mekanik yoğunlaştırma ve susuzlaştırma işlemleri ayrı ayrı gerçekleştirilebileceği gibi tek aşamada susuzlaştırma işlemi de gerçekleştiribilir. Santrifüj dekantörler yoğunlaştırmaya gerek duymadan yüksek susuzlaştırma verimine sahiptirler. Diğer sistemlere oranla enerji gereksinimi nispeten yüksek olmakla birlikte, polimer kullanımları düşüktür. Santrifüj dekantörler ile istenilen susuzlaştırma oranına işletme zorluğu olmadan ulaşılabilir. Bu sistemlerin enerji gereksinimleri nedeniyle işletme maliyeti nispeten yüksek olmakla birlikte düşük polimer kullanımı ve çamur miktarını düşürmesi işletme masrafları açısından avantaj sağlamaktadır. Santrifüj dekantörde susuzlaştırılmış çamur Aydın Belediyesi katı atık düzenli depolama alanında depolanacaktır. Alternatif 1 ve alternatif 2 olmak üzere her iki sistemde de koku giderimi için biyofiltre kullanılacaktır. 30