(EL-ŞARK EL-AVSAT GAZETESĐ)

Transkript

1 HABER BÜLTENĐ 18 Ağustos 2005 Haber Özetleri Irak Dışişleri Bakanı ve Başbakan Yardımcısı Abdullah Gül ve Türkiye nin Irak Özel Temsilcisi Büyükelçi Osman Korutürk, Irak'ın kuzeyindeki Telafer kentinin ileri gelenlerinden oluşan heyeti kabul etti. Gül ve Korutürk heyete, Irak ta, yeni bir dönem başladı. Siyasi sürece katılın, haklarınızı koruyun mesajını verdi. Dışişleri Konutu'ndaki görüşmenin ardından yapılan yazılı açıklamada ise, ''Telafer'de yatıştırılmasına çalışılan gerginlik ve çatışmaların bir süre önce yeniden tırmanma eğilimi göstermeye başladığı yolunda intikal eden bilgi ve duyumların endişe verici bulunduğu'' belirtildi. Bakanlık açıklamasına göre, Telaferliler tarafından belirlenen ve yörenin önde gelen şahsiyetlerinden oluşan heyet, ''Telafer'deki olayların nedenlerinin anlaşılması, asayiş ve güvenliğin yeniden tesis edilmesi, yaşamın normale dönmesinin sağlanması doğrultusunda sarf edilen gayretler hakkında bilgi edinilmesi ve bu bağlamda insani ihtiyaçların karşılanmasına Türkiye'nin ne gibi katkılar sağlayabileceğinin araştırılması'' amacıyla davet edildi. Açıklamada ayrıca, Türkiye'nin Irak'ta siyasi sürecin desteklenmesi ve katılımın teşvik edilmesi politikası çerçevesinde, tüm Iraklı gruplarla yapıcı diyalog sürdürülmesine özen gösterildiği kaydedildi. (AA) (NTV) Irak Đslam Partisi Başkanı Muhsin Abdulhamid, dün bir açıklama yaparak, Türkmenler Irak ta asli unsurdur ve Türkmenlerin Irak ın üçüncü asli unsuru sayılmalarını istiyoruz dedi. (EL-ŞARK EL-AVSAT GAZETESĐ) Şii lider Ali Sistani, bir açıklama yaparak, Kerkük şehri Irak ın bir parçasıdır ve bu şehir hiçbir yere ait değildir dedi. Ayrıca Irak ın varlıklarını hiç kimsenin paylaşamayacağını, çünkü bu varlıkların bütün Irak halkına ait olduğunu söyleyen Sistani, Şiilerin, Sünnilerin ve Kürtlerin anayasada eşit olduklarını kaydetti. ( Yeni Irak anayasası taslağının hazırlanmasında dört önemli madde üzerinde uzlaşma sağlanamadı. Anayasa konusunda anlaşmazlığa neden olan en sıcak madde federalizm. Kuzeyde Kürtler, güneyde Şiiler federalizm istiyor. Iraklı Sünni Araplar içinse federalizm kabul edilemez. "Irak'ın parçalanmasını istemiyoruz" diyen Sünni Araplar, federalizm konusunun gelecek yıla ertelenmesini öneriyor. Kürt tarafı için en önemli konulardan biri de Kerkük. 1

2 Kürdistan Bölgesi Başbakanı Neçirvan Barzani, anayasa müzakerelerinde Kerkük'ün Kürtlerin kırmızı çizgilerinden biri olduğunu belirtti. Tartışmalı bir diğer konu ise anayasada Đslam ın rolü. Bu konuda gelinen nokta, 'anayasada devletin dini Đslam dır' maddesinin yer alması, ancak Şiiler 'anayasa kaynağını Đslam dan alır' tanımlamasında ısrarlı. Anayasanın yazım sürecini yakından takip eden yetiştirilmesi için baskı yapan ABD de artık bir Đslam cumhuriyeti fikrine çok uzak değil gibi. Petrol gelirlerinin paylaşımı konusunda da pürüzler var. Hafta sonu tarafların petrol konusunda anlaştığı haberleri ulaştı. Her eyaletin, nüfusuna göre petrolden pay alması formülünün onaylandığı bildirildi. Ancak gelen haberler, bu konuda kimi problemler olduğu yolunda. Anayasa taslağının parlamentoda kabul edildikten sonra gelecek Ekim ayında halk oyuna sunulması gerekiyor. Tarafların anayasa taslağı konusunda anlaşma sağlayamamaları durumunda parlamentonun feshedilmesi ve yeniden seçime gidilmesi gerekiyor. (CNN TURK) Irak Meclisi üyesi Muhammed Đsmail El-Huzai nin yaptığı açıklamaya göre, Şiiler, Kürtler ve Sünniler birçok sorunlar üzerinde anlaşma sağladılar. Huzai, anayasanın 24 saat içinde hazırlanarak Irak meclisine sunulabileceğini söyledi. ( Anayasa Komisyonu üyesi Saad Cevat Kandil in açıklamasına göre, siyasi parti liderlerinin toplantısı devam ediyor. Kandil, ayrıca toplantılara Sünni grubun da katıldığını bildirdi. Açıklamasının devamında ise, kadın hakları ve Irak devletinin adı konularında yaşanan sorunların çözümlendiğini bildirdi. ( Irak ta referandum için kayıt işlemleri başladı. Türkmeneli TV sinin vermiş olduğu bir habere göre, binlerce Kürt, Erbil ve Süleymaniye den gelerek Kerkük kayıt merkezlerine isimlerini kaydettirmeye başladılar. Bu işlemi, Kürtlerin elinde bulunan Azadi Polis Karakolundan Kerküklü olduklarına dair belge alarak yapmaktadırlar. Türkmeneli TV, kayıt merkezlerinin önünde bekleyen Kürtlere ait Erbil ve Süleymaniye plakalı arabaların görüntülerini yayınladı. Bilindiği üzere referandum için yapılan kayıtlar, 15 Aralık ta gerçekleştirilecek olan seçim için de geçerli olacaktır. (TÜRKMENELĐ TV) Türkmen meclisi, yayımladığı bildiri ile Irak Bağımsız Yüksek Seçim Kurulu nun referandum tanıtım broşürlerinin çoğunlukla Türkçe olmasını ve Kürtçe olan broşür sayısının az olmasını taraflılıkla niteleyen Kerkük valisi Abdurrahman Mustafa nın açıklamalarını kınadı. ( Irak ın kuzeyinde oluşturulan bölgesel hükümetin Başkanı Mesud Barzani, Irak Anayasası için yapılan müzakereler için Bağdat a gittikten ve bunun için düzenlenen toplantılara katıldıktan sonra üzerinde anlaşma sağlanamayan bazı konularda anlaşma sağlandı. Kürdistan TV ye konuşan Barzani, Bazı konular çözüme kavuştu ama üzerinde henüz sonuca ulaşamadığımız bazı temel konular hala duruyor. Sorunlar Kürtlerle başka tarafların arasında değil daha çok Şiiler ve Sünniler arasında yaşanıyor. Bize gelince, Kürdistan halkı ve Kürdistan Parlamentosunun üzerinde karar aldığı konularda biz karışma hakkına sahip değiliz. Biz Kürdistan halkı emin olsun ki Kürt halkının hakları 2

3 Anayasada yer alacak diyoruz. Aksi durumda anayasayı kabul etmiyoruz. dedi. ( ABD Genelkurmay Başkanı Richard Myers, dün Irak ı ziyaret etti. Irak Cumhurbaşkanı Celal Talabani ile görüşen Myers, yaptığı açıklamada Irak a ziyaretinin Talabani ve Irak Başbakanı Đbrahim El-Caferi nin daveti ile gerçekleştiğini söyledi. Myers, Irak a gitmesinin diğer sebebinin ABD askerilerini ziyaret etmek olduğunu belirtti. ( Irak Bağımsızlık Yanlıları Hareketi lideri Adnan Paçacı, Kürtlerin kendi kaderlerini tayin etme hakkının olduğunu söyledi ve Baas partisinin tekrar siyasete katılmasını istedi. (IRAK HABER AJANSI) Irak Yüksek Seçim Kurulundan yapılan açıklamada, referandumda yurt dışında yaşayan Irak vatandaşlarına oy kullanma hakkının verilmeyeceği belirtildi. Kurul sözcüsü Ferid Ayar, 30 Ocak genel seçimlerinde yurtdışındaki seçmenlerin katılımının düşük olduğunu hatırlatarak, yurtdışındakilerin oy kullanması halinde, oy oranının yanı sıra her seçim bölgesinde onaylanması önemli olduğu için anayasanın kabul edilip edilmediğini belirlemenin zor olacağını söyledi. Ayar, yurtdışındakilerin tek tek hangi bölgenin seçmeni olduğunu belirlemenin güç olacağını kaydetti. Ayrıca, referandumun 15 Ekim de, genel seçimin ise 15 Aralık ta yapılacağı belirtildi. ( (AA)(AP) Kerkük Đlçeler Müdürü Serhad Kadir in açıklamasına göre, bugün çok uluslu güçler, direnişçileri aramayı neden göstererek Taze ilçesine bir baskın düzenledi. Bu baskında helikopterler de kullanıldı. ( Bir hafta önce kaçırılan Kerkük Hastanesinin Müdür Yardımcısı Rıza Emin Mahmud un öldürüldüğü bildirildi. Bu yüzden dün, Kerkük teki bütün hastaneler ve sağlık merkezleri bu olayı protesto ederek çalışmadılar. Kerkük te ilk defa böyle bir olayın gerçekleştiği belirtildi. ( Kerkük te Arafa bölgesinin polis müdürü Albay Afram a suikast girişiminde bulunuldu. Saldırıdan polis müdürü yara almadan kurtuldu, fakat üç polis yaralandı. ( Irak Planlama Bakanlığı ndan alınan bilgilere göre, Irak ta nüfus artış oranı yüzde 3 tür. Bu artıştan sonra Irak ın nüfusu yaklaşık olarak 28 milyon dur. ( Irak ta yaşanan bombalama olayları nedeniyle, Irak Başbakanı Đbrahim El- Caferi, yürürlüğe girecek yeni Irak anayasasına yeni idam tasarısını ekleyerek imzaladı. Caferi nin açıklamasına göre, bu yeni yasanın birkaç gün içinde yürürlüğe girecek. ( Yeni açıklanan bazı resmi belgeler, Irak ın işgalinden önce Dışişleri Bakanlığı yetkililerinin, savaştan sonra ülkenin nasıl yönetileceği konusunda çok ciddi bir planlama eksikliğine dikkati çektiklerini gösteriyor. Savaştan bir ay önce yazılan bir belgede, planlama yetersizliğinin çok ciddi insan hakları ihlallerine 3

4 yol açabileceği uyarısı yapılıyor. Belgede geleceği planlamadaki yetersizliğin, askeri çalışmaları baltalayıp Amerika nın uluslararası itibarına gölge düşüreceğine işaret ediliyor. Dışişleri Bakanlığı nın 2003 yılı Aralık ayında Kongre ye gönderdiği bir raporda ise, Irak ı istikrara kavuşturma çalışmalarında ilerleme kaydedilmesine rağmen, direnişçilerin de saldırılarında uzmanlaştığı belirtiliyor. (VOANEWS) Orta Doğu Đsrail ordusu, Yahudi yerleşimcileri Gazze den zorla çıkarıyor. Yüzlerce silahsız asker ve polis, tahliye için verilen sürenin dolmasından sonra dün yerleşim merkezlerine girdi. Yetkililer, tahliye işleminin planlanandan hızlı devam ettiğini ve yerleşimcilerden yüzde altmışının, Filistin topraklarının dışına çıkartıldığını açıkladı. Đsrail ordusu, bir yerleşim yeri yakınında bomba bulduğunu ve bombanın Đslami Cihad tarafından, Đsrail askerleri ya da yerleşimcilere karşı kullanılacağını iddia etti. Öte yandan, Batı Şeria nın Ramallah kentinde bir grup Filistinliye ateş açan bir Đsrailli 4 kişiyi öldürdü, iki kişiyi de yaraladı. Đsrail Başbakanı Ariel Sharon saldırıyı Yahudi terörü olarak niteleyerek kınadı. Filistin Yönetimi sözcüsü Saib Erekat, Đsrail i yerleşimcileri hızla silahsızlandırmaya ve terör saldırılarını durdurmaya çağırdı. Bazı Filistinli militan gruplar, misilleme tehdidinde bulundu. Bu arada Filistinli Hamas örgütü, Đsrail'in Gazze'de Yahudi yerleşim birimlerini boşaltmasının, işgal altındaki tüm toprakların boşaltılmasına yönelik ilk adım olduğunu belirterek, silah bırakmayacağını açıkladı. Hamas'ın üst düzey yetkilisi Halid Meşal, ''Bugün Gazze, Yarın Kudüs'' yazılı bir afişin önünde yaptığı konuşmada, Đsrail Filistinlilerin devlet kurmak için istedikleri topraklarda işgali sürdürürken silah bırakmayacaklarını ifade ederek, ''Yolun başındayız ve silah bırakmadık, bırakmayacağız. Mücadele bitmedi'' dedi. Meşal, Gazze'nin boşaltılmasının, Filistinlilerin hakları ve topraklarını, görüşmeler değil sadece güç yoluyla kazanabileceğinin kanıtı olduğunu belirterek, Hamas'ın direnişe ve siyasette rol olmaya devam edeceğini sözlerine ekledi. (AA)(REU-AP) ABD Yönetimi, Đran ın kuzeybatısında yaşayan Kürtleri isyana teşvik ettiği yönünde Tahran dan gelen suçlamayı reddetti. Washington ile Tahran arasında son haftalarda yükselen gerginliğin unsurlarından birini, Đran ın kuzeybatısındaki etnik huzursuzlukla ilgili olarak ABD nin suçlanması oluşturuyor. ABD Dışişleri Bakanlığı sözcüsü Sean McCormack, Đran ın iddiasının temelinin olmadığını söyledi. Đran Dışişleri Bakanlığı sözcüsü Hamid Rıza Asefi, son olarak Pazar günü ABD yi Đranlı Kürtleri isyana teşvik etmekle suçlamıştı. Đran da Kürtlerin en yoğun yaşadığı Türkiye sınırındaki Mahabad vilayetinde özellikle son iki aydır yoğun bir huzursuzluk hakim bulunuyor. Burada meydana gelen olaylarda çok sayıda Kürtün olduğu ve tutuklandığı haberleri gelmiş ve ABD Tahran ın tutumunu kınamıştı. Bölgede, Đran güvenlik güçleriyle terör örgütü PKK ile bağlantılı olduğu ifade edilen Kürt militanlar arasında da son zamanlarda çatışmalar çıkıyor. Đran yönetimi, Đngiltere yi de Kuzistan bölgesindeki etnik Arapları kışkırtmakla suçluyor. (AA) AB Konseyi, Đran'ın Đsfahan'daki nükleer santralinde uranyum faaliyetlerine başlamasını büyük endişeyle karşıladığını açıklayarak Tahran'a tavır değiştirme çağrısında bulundu. Đran'dan, uranyum işleme ve zenginleştirme 4

5 faaliyetlerini askıya almasının defalarca istendiğini, Tahran'ın daha önceki uzlaşmaz tavırları nedeniyle bir güven ortamı oluşması için bunun gerekli görüldüğünü belirten Konsey, bu faaliyetlerin askıya alınmasının, diyalog süreci açısından şart olduğunu ifade etti. Đran yönetiminin, Almanya, Fransa ve Đngiltere tarafından yapılan önerileri tartışmadan reddetme kararından geri dönmesini isteyen AB Konseyi, bu önerilerin daha iyi ilişkiler ve sağlıklı bir diyalog oluşmasına yol açacağını kaydetti. Açıklamada, Đran'da, barışçı ve sivil amaçlarla nükleer program geliştirilmesine karşı olunmadığı, ancak uluslararası topluma güvence yansıtılması gereği görüldüğü mesajı verildi. Đran'ın ''önemli bir seçim yapmak'' durumunda olduğu ifade edilen açıklamada, her türlü uranyum faaliyetinin derhal durdurulması tercihinin benimsenmesi umudu dile getirildi. AB Konseyi'nin bu açıklamasına, aday ülkeler Türkiye, Bulgaristan, Romanya ve Hırvatistan ile Arnavutluk, Makedonya, Sırbistan, Đzlanda ve Norveç'in de katıldıkları belirtildi. (AA) Rusya'nın, Đran'a nükleer programı Rusya Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Mihail Kamunin, Đnterfaks ajansına yaptığı açıklamada, ''Đran'ın nükleer programıyla ilgili sorunların, propaganda veya çatışmalarla değil, danışmalar ve diplomatik görüşmeler yoluyla çözüleceğine inanıyoruz'' diye konuştu. Bu sorunun çözümü için diyalogun daha da artırılmasını önerdiklerini ifade eden Kamunin, ''Baskı yapılması sonuç verici olmayacağı gibi tehlikeli ve tahmin edilemeyecek sonuçlara yol açabilir diye düşünüyorum'' dedi. Đran'ın nükleer programıyla ilgili tüm sorunların diplomatik yöntemlerle çözülmesi gerektiğini kaydeden Kamunin, soruna çözümün uluslararası hukuk temelinde ve Đran'ın Uluslararası Atom Enerjisi Kurumu (UAEK) ile güçlü işbirliğiyle bulunması gerektiğini vurguladı. Kamunin, UAEK Yönetim Kurulu'nun yakın zamanda Đran'ın hassas nükleer programları konusunda gönüllü moratoryumu (askıya alma) başlatması konusunda bir kararı kabul ettiğini hatırlatarak, ''Kararda ülkelerin (elektrik üretimli gibi) barışçıl amaçla nükleer program geliştirme hakkına sahip olduğu teyit ediliyor'' diye konuştu. (AA) Kafkasya ve Orta Asya Gürcistan'dan bağımsızlığını ilan eden Abhazya'nın lideri Sergey Bağapş, ''Gürcistan ile barış görüşmelerine devam etmek istiyoruz'' dedi. Bağapş, Moskova'daki temasları sonunda gazetecilere yaptığı açıklamada, Gürcistan yönetimi ile güvenlik alanında işbirliğini öngören anlaşmalar imzalamaya hazır olduklarını kaydetti. Barış görüşmelerinin devam etmesini arzu ettiklerini ifade eden Bağapş, bu süreçte doğru yolda ilerlemeyi umduklarını söyledi. Abhazya'nın, ''Rusya Federasyonu'yla birleşmesi konusunda görüşmelerinin sürdüğünü'' ifade eden Bağapş, Abhaz yasalarını Rusya'daki yasalara göre düzenlemeye çalıştıklarını kaydetti. Rusya'nın, Abhazya'nın en önemli ortağı olduğunun altını çizen Bağapş, bölge ekonomisinin kalkınmasına yönelik projeleri birlikte yerine getireceklerini söyledi. Abhaz nüfusunun yüzde 84'ünün aynı zamanda Rus pasaportu sahibi olduğunu ifade eden Bağapş, emekli maaşlarının yüzde 70'ini de Rus hükümetinin karşıladığını kaydetti. (AA) Rusya ve Çin, tarihlerinde ilk kez bir ortak askeri tatbikata imza atıyor bugün. Bir hafta sürecek tatbikatta binlerce askerin yanı sıra, gemiler ve savaş uçakları da yer alacak. Tatbikatın resmi amacı, teröre karşı mücadele 5

6 önlemlerini sergilemek. Ancak bu tarihi olay, iki ülkenin Amerika Birleşik Devletleri'nin gücünü dengelemek için işbirliğine hazır olduğunun bir göstergesi olarak da algılanıyor. Önümüzdeki günlerde 10 bin Rus ve Çin askeri, hayali bir ülkeyi, hayali teröristlerin istilasından kurtaracak. Rusya'nın doğu ucundan başlayacak tatbikat, Çin'in Şandong Yarımadası'nda son bulacak. Tatbikat Rusya'ya, Çin'e satmak istediği silahları da sergileme şansı veriyor. Bunların arasında, uzun menzilli, nükleer silah taşıma kapasitesine de sahip olan bombardıman uçakları da bulunuyor. Bu tür bir silaha kavuşmak ile, Çin'in gücünü sınırları ötesine taşıması mümkün olacak. Özellikle de, Tayvan'a yönelik bir askeri harekat durumunda, Amerika'yı buna müdahale etmekten caydırmak konusunda. (BBC) Rusya'da milliyetçiliğin yükseliş eğiliminin devam ettiği bildirildi. Levada Analiz Merkezi tarafından yapılan araştırmaya göre, ''Rusya Ruslarındır'' diyenlerin oranı yüzde 58'e ulaştı. Levada Analiz Merkezi'nin anketine göre katılımcıların yüzde 25'inin, ''Rus olmayanların resmi görevlere atanmasının yasaklanmasını'' desteklediği ortaya çıktı. Ankete katılanların yüzde 30'u, ''Kafkas kökenlilerin ve Çinlilerin geldikleri yerlere geri gönderilmesini destekliyorum'' derken, yüzde 31'lik kesim, ''Rus olmayanların Rusya'da yaşamaları sınırlanmalı'' görüşünü savundu. Ruslar, ülke nüfusunun yüzde 88'ini oluşturuyor. (AA) Avrupa Birliği Kıbrıs Rum yönetimi lideri Tasos Papadopulos, ''Ankara'nın 'Kıbrıs Cumhuriyeti'ni tanımaması halinde, Türkiye ile AB arasında üyelik müzakerelerinin başlamasını veto etme seçeneğini dışlamadıklarını'' söyledi. Atina'ya hareketinden önce gazetecilerin sorularını yanıtlayan Papadopulos, veto kullanma ihtimaline ilişkin düşüncesinin sorulması üzerine, ''Benden konuyu ne şekilde ele alacağımızı ya da kararlarımızı önceden açıklamamı beklemeyin'' dedi. Papadopulos, Yunanistan Başbakanı Kostas Karamanlis ile görüş alışverişinde bulunacaklarını ve AB daimi temsilcilerinin 25 Ağustos, dışişleri bakanlarının da 1 Eylül'deki toplantılarında ortak tutum geliştirme üzerine odaklanacaklarını belirtti. Rum lideri, konuyla ilgili tüm olasılıkların inceleneceğini sözlerine ekledi. (AA) Avrupa Birliği ne geçen yıl 10 yeni üyenin katılımıyla, eski AB üyelerinin korktuğu gibi kitlesel göç gerçekleşmedi. AB nin yaptırdığı bir araştırmada, Batı Avrupa ülkelerine doğudan gelenlerin sayısı yüksek olmadığı ortaya çıktı. Kısa adı ECAS olan Avrupa Vatandaş Girişim Servisi adlı sivil toplum kuruluşunun araştırmasına göre, geçen yıl büyük çoğunluğu yeni üyelerden 22 bin kişi Đsveç den oturma ve çalışma izni istedi, ama rakam Đsveç istihdam piyasasına önemli bir etki yapmadı. Đş gücü göçüne kısıtlama getirmeyen ülkelerden Đngiltere ve Đrlanda da ise ekonomik konjonktür iyi ve yeni iş gücüne ihtiyaç var. Doğu Avrupa ülkelerinden çalışmak üzere Đngiltere ye gidenlerin sayısı yaklaşık 175 bin olarak saptanmış. Ama bunların bir çoğunun genişlemeden önce Đngiltere de oldukları ve 1 Mayıs 2004 tarihinden sonra kayıtlara geçtikleri belirtiliyor. Üstelik bu göçmenlerin Đngiliz ekonomisine katkısı olduğu saptanmış. AB nin yaptırdığı araştırma, Almanya ya da Avusturya gibi istihdam piyasasını Doğu Avrupa ülkelerinden gelecek iş 6

7 gücüne kapatan ülkeler için de endişe edilecek birşey olmadığı sonucuna varıyor yılında Almanya ya çalışmak için gelen göçmenlerin sadece % 6 sı AB nin yeni üyesi Doğu Avrupa ülkelerinden ve bunların çoğunluğu mevsimlik işçi olarak çalışıp ülkelerine dönüyor. Bununla birlikte işgücünün serbest dolaşımını kısıtlayan ülkelerde kaçak çalışanların sayısının arttığı ve bu yüzden gerçek rakamlara ulaşmanın zor olduğu vurgulanıyor. ECAS, Batı Avrupa ülkelerine iş gücü göçünün beklentilerin altında kalmasını, Doğu ve Orta Avrupa ülkelerinde ekonomik durumun düzelmesi ile açıklıyor. ECAS ın araştırması, Eylül ayında Avrupa Parlamentosu nda görüşülecek. Uzmanlar, Batı Avrupalıların doğudan gelen ucuz iş gücünün, yerlilerin işlerini ellerinden aldığı ve ücretlerin düşmesine yol açtığı yargısının temelsiz olduğu görüşünde ve bunun kamuoyuna anlatılmasını öneriyor. (AB HABER) Dünya Basını Avrupa gazetelerinde geniş şekilde işlenen konulardan biri, Đsrail güvenlik güçlerinin Gazze'deki yerleşimcileri zorla bölgeden uzaklaştırması. Almanya'da yayınlanan Die Tageszeitung, ''Etkisiz direniş'' başlığıyla haberi duyuruyor ve yerleşimcilerin evlerinden zorla çıkarılması sürecinin şaşırtıcı bir hızla ilerlediğine de dikkat çekiyor. Fransız Liberation ise, başyazısında, ''Sonunda bir yerleşimciler savaşı yaşanmadı'' diyerek, ''gerilim, hüzün, yer yer direniş ve bir kişinin intihar girişimine karşın; yerleşimcilerin sivil itaatsizlikten öteye geçmeyen bir davranışla, evlerinden uzaklaştırılmaya izin verdiklerini'' belirtiyor. Ancak, yerleşimcilerin evlerinden sökülmesinin, kendi ifadesiyle ''Gazze'nin yaralarının kapanması'' anlamına gelmeyeceğinin altını çizen Liberation, şöyle devam ediyor: ''Yerleşimcilerin ayrılmasından sonra da, orada, Gazze'yi aşırı kalabalık, yoksul ve geleceği olmayan bir açık hava cezaevi haline getiren Đsrail ordusu bulunacak.'' Đngiliz gazeteleri de Gazze haberlerinde sayfalarında geniş şekilde yer veriyor. Financial Times gazetesi, Gazze'den çekilmenin Đsrail toplumundaki fay hatlarını ortaya çıkardığını yazıyor. Đsrail tarihinde ilk kez, Gazze'den çekilme süreciyle tahrik edilen öfkenin, ülkenin bütünlüğü ve devletin varlığının tehdit altında olduğu yönünde dehşet verici uyarıların dile getirilmesine neden olduğunu yazan Financial Times şöyle devam ediyor: ''Hem çekilmenin destekçileri hem de karşıtları birbirlerini ülkeyi bölmekle, devletin demokratik niteliğini riske atmak ve hatta ülkeyi iç savaşın eşiğine getirmekle suçluyor Ordu, başarıyla sonuçlanmasını umut ettiği Gazze'den çekilme hareketini başlatırken, her iki sonuç da uzaktan ya da yakından muhtemel görülmüyor.'' Ancak Financial Times muhabiri, çekilmenin, çekişme halinde olan çok sayıda farklı hizbi içeren yerleşimci hareketin, aşırı sağcı kanadının daha da yabancılaşmasına neden olabileceğini vurguluyor. Amerikan gazetelerinde de Gazze den çekilme konusu gündemde. Washington Post, Đsrail Başbakanı Ariel Şaron un Gazze den çekilme planını kararlılıkla uyguladığını belirtiyor ancak kalıcı bir barışa giden yolda Đsrailli yetkililerden çelişkili mesajlar geldiğini vurguluyor. Gazete, Đsrail in Filistin le barış sağlayabilmesi için daha fazla toprak tavizinde bulunması gerektiği 7

8 görüşüne yer veriyor: "Şaron un tek yanlı çekilme planının barışa giden yolu açması için Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas da Đsrail e karşı düzenlenen birçok terör saldırısından sorumlu olan Hamas gibi örgütleri silahsızlandırmalı ve denetim altına almalıdır. Aynı şekilde, Şaron un da bir Filistin devletinin kurulmasına yönelik görüşmelere hazır olması gerekir. Şaron, önümüzdeki günlerde Gazze den çekilmenin sonuçlarıyla uğraşmak zorunda kalacaktır. Ancak asıl sorun Şaron un kalıcı bir barışa hazır olup olmadığıdır." New York Times ise kısa bir tarih dersi veriyor ve Gazze şeridinin 1948 yılında kurulan Đsrail devletinin bir parçası olmadığını hatırlatıyor. Gazze nin 1967 Arap-Đsrail savaşı sırasında işgal edildiğini kaydeden gazete, Đsrail in sonraki yıllarda bu bölgeyi elinde bir pazarlık kozu olarak tuttuğunu belirtiyor: "Yoğun bir nüfusa sahip olan Gazze Şeridi nde 1 milyon 300 bin Filistinli yaşıyor. Filistinliler arasındaki işsizlik oranının yüzde 45 i bulduğu tahmin ediliyor ve hane başına gelir günde 2 doların altında. Bölgedeki toprakların yüzde 33 ü ise bu haftaya kadar Yahudi yerleşimcilerin elindeydi. Elbette, insanların, evlerini askerler eşliğinde boşaltması kolay değil. Ayrıca Gazze nin bundan sonra nasıl yönetileceğine ilişkin çeşitli kaygılar var. Ancak 38 yıllık işgalden sonra, Gazze deki Filistinlilere daha iyi bir yaşam şansı vermenin zamanı gelmişti." Amerikan gazetelerinde bir diğer konu Irak Anayasası. Irak taki farklı grupların anayasa taslağı için en temel konularda bile uzlaşamadığını belirten Christian Science Monitor, Amerika da dahil olmak üzere birçok ülkenin geçmişinde benzer süreçler yaşandığını hatırlatıyor. Gazete, tartışmalı konuların hemen çözülmesi gerekmediği ve zamana bırakılabileceğini savunuyor: "Umarız, iç savaş tehdidi ve görüşmelerin başarısızlıkla sonuçlanmasının yol açabileceği muhtemel sonuçlar, tarafları bir uzlaşmaya zorlar. Ve umarız bu uzlaşma, mümkün olduğunca demokratik ilkeler temelinde sağlanır. Ancak kurucu bir belge, kamuoyundaki mevcut bölünmüşlüğün ötesine geçemez. Demokratik ülkeler, bu yıl Avrupa Birliği anayasasının Fransa tarafından reddedilmesi örneğinde, bunu somut olarak yaşadı. Đster Avrupa da, ister Amerika da isterse Irak ta olsun, ulusal değerler konusunda bir uzlaşma sağlanması için zaman gerekir." Boston Globe da, Irak toplumunda anayasa konusundaki anlaşmazlıkların çok köklü nedenlere dayandığını yazıyor ve Saddam Hüseyin in bu derin toplumsal çelişkileri ancak zor kullanarak bastırabildiğini hatırlatıyor. Gazete, bir uzlaşma sağlanması için zaman gerektiğini vurguluyor ve aceleye getirilmiş, tek yanlı bir anayasanın iç savaşa yol açabileceği uyarısına yer veriyor: "Meclis üyelerinin anayasa konusundaki anlaşmazlıkları, aslında ülkedeki derin etnik ve dini farklılıkların bir yansıması. Birleşik ve demokratik bir Irak kurulması için, halkın seçtiği temsilcilerin, diğer grupların kabul edemeyeceği taleplerde bulunmaktan vazgeçmesi gerekiyor." 8