SU VERİLMİŞ SAE 1040 ÇELİĞİNDE MENEVİŞLEME SICAKLIĞININ İÇYAPIYA ETKİSİNİN MANYETİK BARKHAUSEN GÜRÜLTÜSÜ YÖNTEMİ İLE TAYİNİ
|
|
- Yağmur Bölükbaşı
- 6 yıl önce
- İzleme sayısı:
Transkript
1 SU VERİLMİŞ SAE 1040 ÇELİĞİNDE MENEVİŞLEME SICAKLIĞININ İÇYAPIYA ETKİSİNİN MANYETİK BARKHAUSEN GÜRÜLTÜSÜ YÖNTEMİ İLE TAYİNİ Kemal DAVUT *, C. Hakan GÜR *, İbrahim ÇAM ** * ODTÜ Metalurji ve Malzeme Müh. Böl Ankara ** ODTÜ Merkez Laboratuvarları Ankara ÖZET Bu çalışmanın amacı, su verilmiş ve menevişlenmiş çeliklerde Manyetik Barkhausen Gürültüsü (MBN) metodu kullanılarak iç yapının tahribatsız olarak karakterizasyonudur. Deneylerde SAE 1040 çeliğinden hazırlanmış numuneler kullanılmıştır. Tane büyüklüğü etkisini engellemek için bütün numunelere östenitleme ve su verme işlemleri benzer şekilde uygulanmıştır. Su verilmiş numuneler, gruplara ayrılarak 300 o C, 400 o C, 500 o C ve 600 o C de 90 dakika menevişlenmiştir. Metalografik inceleme ve sertlik ölçümleriyle iç yapı karakterize edilmiştir. Numunelerde Barkhausen parametreleri (MBN sinyalinin tepe değeri ve konumu, r.m.s. değeri, frekans spektrumu) ticari bir MBN sistemi yardımıyla ölçülmüştür. Temperleme sıcaklığı arttıkça sertlik ve dislokasyon yoğunluğu düşmekte, çökelti morfolojisi küre şekline dönüşmekte bunlara karşılık Barkhausen aktivitesi artmaktadır. Bu artış, manyetik bölge duvarlarının yumuşak bir iç yapıda daha kolay hareket edebilmesiyle açıklanmaktadır. Anahtar Kelimeler: Su verme, temperleme, iç yapı, manyetik Barkhausen gürültüsü DETERMINATION OF THE INFLUENCE OF TEMPERING TEMPERATURE ON THE MICROSTRUCTURE OF QUENCHED SAE 1040 STEEL BY MAGNETIC BARKHAUSEN NOISE METHOD The aim of this work is to characterize the microstructures of quenched and tempered steels non-destructively by the Magnetic Barkhausen Noise (MBN) method. Specimens were prepared from SAE 1040 steel bars. To eliminate the effect of grain size, all specimens were austenitized and quenched identically. Quenched specimens, after being divided into various groups, were tempered at 300 o C, 400 o C, 500 o C and 600 o C for 90 minutes. Microstructure characterization was carried out by metallographic examinations and hardness measurements. For both as-quenched and tempered specimens, Barkhausen parameters (peak value and peak position of MBN signal, root mean square-r.m.s., frequency spectrum) were measured by means of a commercial MBN system. As the tempering temperature increases, Barkhausen activity increases whereas hardness and dislocation density decreases and precipitate morphology becomes spherical. The increase in Barkhausen activity was due to the enhancement of domain wall displacement with softening of the martensite. Keywords: Quenching, tempering, microstructure, Magnetic Barkhausen Noise
2 1.GİRİŞ İmalat sektöründe çelik parçalara uygulanan su verme ve 175 o C-700 o C aralığında temperleme işlemleri çeliğin yapısını değiştirerek; mukavemet, sertlik, tokluk ve benzeri mekanik özelliklerin belirlenmiş düzeylere ulaşmasını sağlamaktadır. Temperleme işlemi genellikle 1 veya 2 saat süresince yapılmakta; sertlik veya aşınma dayancı gibi özellikler isteniyorsa 200 o C civarında; tokluk ön planda ise 400 o C nin üzerinde uygulanmaktadır. Temperleme sıcaklığı 500 o C ye ulaştığında kalıntı gerilmelerin önemli bir kısmının giderildiği rapor edilmiştir [1]. Çelik parçaların yüksek performans göstermeleri ve uzun süre kullanılabilmeleri için malzeme özelliklerinin kontrolü gereklidir. Geleneksel metalografik ve mekanik yöntemlerde, iş parçalarından temsili numuneler alındığından %100 kontrol mümkün değildir. Ayrıca bu yöntemler günümüzde gittikçe hızlanan imalat süreçlerinin kontrolü için yavaş kalmaktadır. Manyetik Barkhausen Gürültüsü (MBN) yöntemi, çeşitli manyetik parametrelerin ölçülerek malzemelerin tahribatsız karakterizasyonunu sağlaması, hızlı ve otomasyona uygun olması nedeniyle son yıllarda ilgi çekmektedir. Ferromanyetik malzemeler, eşleşmemiş elektron dönüşlerinin ortak bir yönde birlikte hizalanmasından ötürü kendiliğinden oluşan büyük bir mıknatıssal döngüye sahiptir. Manyetik enerjiyi azaltmak için, Bloch duvarları (domen duvarları) tarafından birbirinden ayrılan ve zıt yönde mıknatıslanmış domenler (mikroskobik boyuttaki manyetik bölgeler) oluşur. Malzemeye şiddeti aşamalı olarak artan bir manyetik alan uygulandığında, kristal yapıya bağlı olarak kolay mıknatıslanma yönünde yeni domenler çekirdeklenmekte ve bu yönde önceden var olan domenler aralarındaki Bloch duvarlarının hareket etmesiyle büyümektedir. Manyetik doyma noktasına yaklaşırken, malzeme kolay mıknatıslanma yönünde tek bir bölgeden ibarettir ve bu bölge uygulanan alana paralel bir şekilde yönlenmektedir. Uygulanan manyetik alan kaldırıldığı zaman domen duvarı hareketine bir engel olmadığı takdirde mıknatıslanma sıfıra düşerek eski haline gelir [2-4]. Ferromanyetik malzemelerin histeresis döngüleri yüksek çözünürlükte incelendiğinde kesintili manyetik akı zıplamaları gözlemlenir. Bu akı değişimleri domen duvarlarının tersinmez hareketinden kaynaklanmaktadır. Tane sınırları, dislokasyonlar ve kalıntılar gibi çeşitli iç yapı unsurları domen duvarlarının hareketini zorlaştırmaktadır. Manyetik alan yeterli şiddete ulaştığında, domenler bu tip engelleri aşarak ani voltaj zıplamalarına neden olmaktadır. Numune yüzeyine yakın bir noktaya yerleştirilen bir bobin yardımıyla Manyetik Barkhausen Gürültüsü (MBN) olarak adlandırılan bu değişimler algılanabilir. Bir bobin yardımıyla elde edilen ham manyetik gürültü verisi zamana veya uygulanan mıknatıs alan şiddetine karşılık voltaj atım dizilerinden oluşmaktadır (Şekil 1-a). Algılanan sinyal yükseltilmekte ve belirli bir frekans aralığında filtre edilip bilgisayar yazılımı yardımıyla işlenmektedir. Belirli bir örnekleme hızıyla sinyalden anlık r.m.s. değeri (rootmean-square: sinyal voltaj seviyelerinin kareler toplamı ortalamasının karekökü) hesaplanmakta ve uygulanan manyetik alana karşılık grafiği çizilerek MBN profili (Şekil 1-b) çıkarılmaktadır. İşlenen sinyalden elde edilen MBN profili, MBN tepe genlik değeri, tepe noktası konumu, r.m.s. gibi parametreler incelenerek malzeme tahribatsız olarak karakterize edilebilmektedir.
3 (a) Manyetik gürültü verisi (b) MBN profili Şekil 1. Şematik gösterimler Elde edilen gürültü sinyali malzemenin kalıntı gerilme durumuna ve iç yapısına göre değişmektedir. Literatürde çelik iç yapılarının MBN sinyaline etkisini inceleyen çeşitli çalışmalar mevcuttur. Düşük karbonlu çeliklerde tane büyüklüğünün MBN değerlerini önemli ölçüde etkilediği tespit edilmiştir [5,6]. MBN ölçümleri, 950 o C de östenitlenip su verilen ve 600 o C de saat menevişlenen %0.2 C çeliğinin [7]; ayrıca 875 o C de östenitlenip su verilen ve 100 o C-600 o C aralığında 1 saat menevişlenen %0.55 C çeliğinin [8] iç yapı karakterizasyonunda kullanılmıştır. Karbürleme işlemine tabi tutulan En36 çeliğinde menevişlemenin MBN sinyaline etkisi incelenmiş ve sertlik derinlik profili ile MBN ölçümleri arasında bağlantılar kurulmuştur [9]. Bu çalışmanın amacı, su verilmiş çeliklerde menevişlemenin MBN sinyallerine etkinsi incelemektir. Numunelere uygulanan ısıl işlemler neticesinde, su verilmiş martensit ve temperlenmiş martensit içeren örnekler elde edilmiştir. Östenit tane büyüklüğünün ve önceki deformasyon işlemlerinden kaynaklanabilecek dokunun etkileri bütün numunelere aynı östenitleme ve su verme işlemi uygulanarak giderilmiştir.
4 2. DENEYSEL ÇALIŞMA SAE 1040 çeliğinden 7 mm kalınlığında 15 mm x 15 mm kesitinde numuneler kesilmiştir. Çeliğin kimyasal kompozisyonu Tablo 1 de verilmiştir. Kesme ve taşlama işlemleri ısıl işlemden önce yapılarak kalıntı gerilmelerin etkisi ortadan kaldırılmıştır. Östenitleme kontrollü atmosfer ortamında yapılarak oksitlenme ve karbonsuzlaşma etkileri giderilmiştir. Aynı tane büyüklüğü ve homojen faz dağılımı elde etmek için tüm numunelere, 860 o C de 30 dakika östenitlemeyi takiben su verilmiştir. Bir numune su verilmiş olarak bırakılmış, diğer numuneler, 300 o C, 400 o C, 500 o C ve 600 o C de 90 dakika temperlenmiştir. Numuneler yeterince ince hazırlandığından kalınlık boyunca eşdeğer ve homojen iç yapılar elde edilmiş ve termal gerilmenin neden olabileceği kalıntı gerilmeler oluşmamıştır. Tablo 1 Kullanılan SAE 1040 çeliğinin kompozisyonu (% ağırlık) C Cr Mo Mn Si P S Fe <0.001 Kalan Her numune için beş farklı noktada ölçülen Vickers sertlik değerleri kullanılarak ortalama sertlik hesaplanmıştır. Numune yüzeyleri metalografik inceleme için zımparalanmış, elmas pasta ile parlatılmış ve %2 Nital çözeltisi ile dağlanmıştır. Hazırlanan yüzeyler optik mikroskop ve tarama elektron mikroskobu ile incelenmiştir. MBN ölçümlerinde Rollscan Scan sistemi kullanılmıştır. Dalgalı akım geçirilen bir sargı yardımıyla, numune yüzeyinde küçük bir hacimde döngüsel manyetik alan oluşturulmuştur. Ölçümler 125 Hz uyarıcı frekans, 10 V manyetizasyon gerilimi, 2 MHz örnekleme frekansı ve S sensörü kullanılarak yapılmıştır. MBN sinyalleri filtre edilerek khz aralığında incelenmiş ve veriler bilgisayar yazılımı yardımıyla değerlendirilmiştir. 3. BULGULAR VE DEĞERLENDİRME 3.1 İçyapı ve Sertlik Numunelerin iç yapı fotoğrafları (Şekil 2) ve sertlik değerleri (Tablo 2), martensit ve temperlenmiş martensit içeren yapıların elde edildiğini göstermektedir. Haddeleme nedeniyle oluşan bantlaşma ve tane büyüklüklerindeki çeşitlilikten kaynaklanan belirgin bir doku gözlemlenmemiştir. Su verilmiş numune en yüksek sertlik değerine sahiptir ve temperleme sıcaklığı arttıkça sertlik düşmektedir. Martensitin arayer karbon atomlu tetragonal yapısı ve yüksek dislokasyon yoğunluğu, sertliğin en yüksek değere ulaşmasına neden olmaktadır. 250 o C ye kadar temperlemede iç yapı fazla değişmemekte, martensit tetragonal yapısını kısmen kaybetmekte, düşük karbonlu martensit oluşmakta ve geçiş karbürleri ( -karbürler) oluşmaktadır. 400 o C ye kadar olan sıcaklıklarda, sementit çökeltileri çekirdeklenmeye başlamakta ve dislokasyon yoğunluğu azalmaktadır. Ayrıca martensit tetragonal yapısını yitirmekte ve düşük karbonlu martensit, ferrite dönüşmektedir. 400 o C nin üzerinde temperleme esnasında çökeltiler küre biçimine dönüşmekte ve büyümekte, ferrit yeniden kristalleşmektedir [10]. Bunların dışında temperleme esnasında kalıntı gerilmeler azalmaktadır. Temperleme sıcaklığının artması sonucu iç yapının bu şekilde değişmesi, sertlik değerlerinin düşmesine neden olmaktadır.
5 a) Su verilmiş b) 300oC de temperlenmiş c) 600oC de temperlenmiş Şekil oC den su verilmiş ve farklı sıcaklıklarda temperlenmiş SAE 1040 numunelerin iç yapı fotoğrafları
6 3.2 Manyetik Barkhausen Gürültüsü Ölçümleri Sonuçlar, dislokasyon yoğunluğunda azalma, çökeltilerin boyutu ve yapısındaki değişim gibi temperlemenin neden olduğu ve sertliği etkileyen iç yapı değişmelerinin MBN aktivitesini etkilediğini göstermektedir (Şekil 3). Bulgular önceki çalışmalarla uyumludur [7-9, 11]. Manyetik alanın etkisi altında, tersinmez manyetizasyonla ilişkili enerji kaybı nedeniyle bir histeresis döngüsü oluşur. Bu durum, domenlerin çekirdeklenmesi, büyümesi veya yok olması gibi dinamik davranışlarla ilişkilidir. Martensit plakaları/iğneleri, dislokasyonlar ve çökeltiler domenlerin dinamik davranışını etkilediğinden MBN profillerindeki tepe genlik değeri, hareket eden domen duvarı sayısına ve domenlerin serbest hareket yollarına bağlıdır. Su verilmiş numunede domen yapısını martensitin hacim merkezli tetragonal yapısı belirler. Manyetik yapı, küçük martensit iğnelerden ötürü oldukça küçük domenlerden oluşmakta olup, domenin kapladığı nispi hacim fazladır. Ayrıca, yüksek yoğunluktaki dislokasyonlar domen hareketini zorlaştırmaktadır. Domen duvarı hareketlerinin küçük ve domen çekirdeklenmesinin zor olması mıknatıslanmanın zıt yöne dönmesini zorlaştırır ve kuvvetli manyetik alanlara ihtiyaç duyulur. Martensit iğnelerindeki mikro kalıntı gerilmeler de MBN sinyalindeki düşüşe ayrıca katkıda bulunur. 200 o C de temperleme iç yapıyı fazla değiştirmemekte, -karbürler oluşmasına rağmen yapı iğnemsi kalmaktadır o C lerde temperleme esnasında sementit çökeltileri çekirdeklenmeye başlamakta, martensit tetragonalitesini yitirmekte ve dislokasyon yoğunluğu azalmaktadır. Ters yönde domen çekirdeklenmesi ve takip eden domen duvarı hareketleri için daha düşük şiddetli manyetik alanlar yeterli olmaktadır. Bu durum, domen duvarı hareketini kolaylaştırmakta; böylece MBN sinyal genliği yükselmektedir o C lerde temperleme sırasında, çökelti morfolojisi iğneden küre biçimine dönüşmekte ve ferrit yeniden kristalleşmektedir. İç yapının irileşmesine paralel olarak domenlerin ortalama büyüklüğü artmaktadır. Aynı zamanda dislokasyon yoğunluğu oldukça azalmakta ve kalıntı gerilmelerin tamamına yakını giderilmektedir. Bu sayede yapının domen çekirdeklenmesine ve domen duvarı hareketine karşı direnci azalmakta; dolayısıyla MBN tepe genlik değeri şiddetli bir şekilde artmakta ve tepe noktalarının konumu düşük manyetik alan şiddetlerine kaymaktadır. MBN (V) Su verilmiş T 300 T 400 T 500 T Manyetik Alan Şiddeti (%) Şekil o C den su verilmiş ve farklı sıcaklıklarda temperlenmiş SAE 1040 numunelerde, MBN sinyalinin manyetik alan şiddetine bağlı olarak değişimi
7 3.3 Sertlik-MBN Korelasyonu MBN ham verisi uygulanan manyetik alan şiddetine karşılık gerilim (Volt) atım dizilerinden oluşmaktadır. Bu veri MBN profilleri dışında, manyetik gürültünün r.m.s.değeri hesaplanarak da ifade edilebilir. Bu parametre, iç yapı değişimlerine karşı MBN tepe genlik değerine benzer tepkiler verir. Tablo 2 de verilen r.m.s. değerleri su verilmiş numunenin en düşük değere sahip olduğunu göstermektedir. Temperleme sıcaklığı arttıkça sertlik düşmekte, buna karşılık r.m.s. değeri artmaktadır. Yüksek dislokasyon yoğunluğu ve küçük martensit iğneleri yüzünden zorlaşan domen duvarı hareketi düşük r.m.s. değerlerine neden olmaktadır. Temperleme sıcaklığı arttıkça dislokasyon yoğunluğu düşmekte, mikro kalıntı gerilmeler giderilmekte ve ferriti andıran bir manyetik yapı oluşmaya başlamaktadır. Martensitin bu şekilde yumuşamasıyla kolaylaşan domen duvarı hareketi, r.m.s. değerlerinde artışa neden olmaktadır. Şekil 4 te r.m.s. değerleri ile sertlik arasındaki korelasyon gösterilmiştir. Yapılan regresyon analizi sonucunda r.m.s. ile sertlik arasında mükemmele yakın doğrusal bağlantı olduğu görülmektedir. Tablo 2. Numunelerin sertlikleri ve MBN parametre değerleri Numune Sertlik (HV) r.m.s. (V) Sinyal tepe genliği (V) Su verilmiş 683 2,75 4, o C temper 453 8,17 18, o C temper ,59 21, o C temper ,79 27, o C temper ,87 29,38 MBN-r.m.s. (V) RMS = HV R 2 = Sertlik (HV) Şekil o C den su verilmiş ve farklı sıcaklıklarda temperlenmiş SAE 1040 numunelerde, MBN-r.m.s. ile sertlik değerlerinin korelasyonu
8 4. SONUÇ Su verilmiş ve temperlenmiş SAE 1040 numunelerin iç yapıları incelendi, sertlik ölçümleri yapıldı ve Manyetik Barkhausen Gürültü yöntemiyle tahribatsız iç yapı karakterizasyonu gerçekleştirildi. Bu yöntem, su verilmiş ve temperlenmiş çeliklerde iç yapı değişimlerini tahribatsız olarak değerlendirmede, özellikle endüstriyel uygulamalar için hızlı ve umut vericidir. Manyetik parametreler ile sertlik arasındaki kuvvetli doğrudan ilişki nedeniyle, basit bir kalibrasyon ile bu yöntem tahribatsız ve hızlı olarak sertlik tayininde de kullanılabilir. Su verilmiş numunede yüksek dislokasyon yoğunluğu ve küçük martensit iğneleri, domen duvarı hareketini zorlaştırdığından düşük MBN sinyalerine neden olmaktadır. Martensitik yapıda domen duvarı hareketlerinin az ve domen çekirdeklenmesinin zor olması nedeniyle yüksek manyetik alan şiddetinde konumlanmış düşük tepe genlik değerine sahip bir profil ortaya çıkmaktadır. Temperleme sıcaklığı arttıkça dislokasyon yoğunluğu azalmakta, çökelti morfolojisi değişmekte ve kalıntı gerilmeler giderilmektedir. Bu nedenlerle yumuşayan martensitik yapıda domen duvarı hareketi kolaylaşmakta ve MBN aktivitesi artmaktadır. Teşekkür: Isıl işlem uygulamaları için Ali Küçükyılmaz a ve MBN ölçümleri için ODTÜ Merkez Laboratuarları AR-GE Eğitim ve Ölçme Merkezine teşekkür ederiz. KAYNAKLAR 1. S.H.Avner, Introduction to Physical Metallurgy, McGraw Hill, G.Montalenti, Zeitschrift für angewandte Physik, 28, , P.Gaunt, Can Jnl Phys, 65, , H.J.Williams, R.M.Bozorth, W.Shockley, Phys Rev, 75, , J.Anglada-Rivera, L.R. Padovese, J.Capo-Sanchez, J Magnetism and Magnetic Mater, 231, , S.Yamaura, Y.Furuya, T.Watanabe, The effect of grain boundary microstructure on Barkhausen noise in ferromagnetic materials, Acta Mater, 49, , V.Moorthy, S.Vaidyanathan, T.Jayakakumar, B.Raj, J Magnetism and Magnetic Mater, 171, , O.Saquet, J.Chicois, A.Vincent, Mater Sci Eng A, 269, 73-82, V.Moorthy, B.A.Shaw, J.T.Evans, NDT&E Int, 36, 43-49, R.W.K.Honeycombe, H.K.D.H.Bhadeshia, "Steels: Microstructure and Properties", 2nd Ed. Edward Arnold- London, C.H. Gür, İ. Çam, Int J Microstructure and Materials Properties, 1, , 2006.
SU VERİLMİŞ VE MENEVİŞLENMİŞ SAE 4140 ÇELİĞİNDE MANYETİK BARKHAUSEN GÜRÜLTÜSÜ YÖNTEMİ İLE TAHRİBATSIZ İÇ YAPI KARAKTERİZASYONU
SU VERİLMİŞ VE MENEVİŞLENMİŞ SAE 4140 ÇELİĞİNDE MANYETİK BARKHAUSEN GÜRÜLTÜSÜ YÖNTEMİ İLE TAHRİBATSIZ İÇ YAPI KARAKTERİZASYONU Kemal Davut *, C. Hakan Gür *, İbrahim Çam ** * ODTÜ Metalurji ve Malzeme
DetaylıSEMENTASYON İŞLEMİ UYGULANAN ÇELİKLERDEKİ KALINTI GERİLMELERİN TAHRİBATSIZ TEKNİKLERLE ÖLÇÜLMESİ
Teknik yazı Hüseyin HIZLI Tuğçe KALELİ C. Hakan GÜR ÖZET SEMENTASYON İŞLEMİ UYGULANAN ÇELİKLERDEKİ KALINTI GERİLMELERİN TAHRİBATSIZ TEKNİKLERLE ÖLÇÜLMESİ Orta Doğu Teknik Üniversitesi Orta Doğu Teknik
DetaylıIsıl işlem, katı haldeki metal ve alaşımlarına belirli özellikler kazandırmak amacıyla bir veya daha çok sayıda, yerine göre birbiri peşine uygulanan
ISIL İŞLEMLER Isıl işlem, katı haldeki metal ve alaşımlarına belirli özellikler kazandırmak amacıyla bir veya daha çok sayıda, yerine göre birbiri peşine uygulanan ısıtma ve soğutma işlemleridir. İşlem
DetaylıDENEYİN ADI: Çeliklerin Isıl İşlemi. AMACI: Çeliklerde ısıl işlem yoluyla mikroyapı ve mekanik özelliklerin değişiminin öğretilmesi.
DENEYİN ADI: Çeliklerin Isıl İşlemi AMACI: Çeliklerde ısıl işlem yoluyla mikroyapı ve mekanik özelliklerin değişiminin öğretilmesi. TEORİK BİLGİ: Metal ve alaşımlarının, faz diyagramlarına bağlı olarak
DetaylıÇELİKLERİN VE DÖKME DEMİRLERİN MİKROYAPILARI
GAZİ ÜNİVERSİTESİ TEKNOLOJİ FAKÜLTESİ METALURJİ VE MALZEME MÜHENDİSLİĞİ MEM-317 MALZEME KARAKTERİZASYONU ÇELİKLERİN VE DÖKME DEMİRLERİN MİKROYAPILARI Yrd. Doç. Dr. Volkan KILIÇLI ANKARA 2012 Fe- Fe 3 C
DetaylıMALZEMELERİN MUKAVEMETİNİ ARTIRICI İŞLEMLER
MALZEMELERİN MUKAVEMETİNİ ARTIRICI İŞLEMLER Malzemelerin mekanik özelliği başlıca kimyasal bileşime ve içyapıya bağlıdır. Malzemelerin içyapısı da uygulanan mekanik ve ısıl işlemlere bağlı olduğundan malzemelerin
DetaylıSEMENTE EDİLMİŞ 8620 KALİTE ÇELİĞİN ÖZELLİKLERİNE SIFIRALTI İŞLEMİN ETKİSİ
SEMENTE EDİLMİŞ 862 KALİTE ÇELİĞİN ÖZELLİKLERİNE SIFIRALTI İŞLEMİN ETKİSİ B. ULUĞ, M. BAYDOĞAN, E. S. KAYALI, H. ÇİMENOĞLU İTÜ Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Bölümü, 34469, Maslak / İstanbul Tel:(212)
DetaylıIsıl İşlemde Risk Analizi
Isıl İşlemde Risk Analizi Tam Isıl İşlem Çevrimi Isıl işlem öncesi operasyonlar Isıl işlem operasyonları Isıl İşlemde Temel Riskler Isıl işlemde en çok karşılaşılan problemler şunlardır: Su verme çatlaması
Detaylı3. MALZEME PROFİLLERİ (MATERİALS PROFİLES) 3.1. METAL VE ALAŞIMLAR. Karbon çelikleri (carbon steels)
3. MALZEME PROFİLLERİ (MATERİALS PROFİLES) 3.1. METAL VE ALAŞIMLAR Karbon çelikleri (carbon steels) Çelik, bileşiminde maksimum %2 C içeren demir karbon alaşımı olarak tanımlanabilir. Karbon çeliğin en
DetaylıKTÜ, Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Bölümü
FAZ DİYAGRAMLARI DERS NOTLARI İçerik KTÜ, Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Bölümü Denge Dışı Reaksiyonlar ve Oluşan Yapılar (Martenzitik ve Beynitik Yapı) Bu güne kadar işlenen konularda denge veya yarı
DetaylıPratik olarak % 0.2 den az C içeren çeliklere su verilemez.
1. DENEYİN AMACI: Farklı soğuma hızlarında (havada, suda ve yağda su verme ile) meydana gelebilecek mikroyapıların mekanik özelliklere etkisinin incelenmesi ve su ortamında soğutulan numunenin temperleme
DetaylıBA KENT ÜNİVERSİTESİ. Malzemeler genel olarak 4 ana sınıfa ayrılabilirler: 1. Metaller, 2. Seramikler, 3. Polimerler 4. Kompozitler.
MALZEMELER VE GERĐLMELER Malzeme Bilimi mühendisliğin temel ve en önemli konularından birisidir. Malzeme teknolojisindeki gelişim tüm mühendislik dallarını doğrudan veya dolaylı olarak etkilemektedir.
DetaylıTAKIM ÇELİKLERİ İÇİN UYGULANAN EROZYON İŞLEMLERİ
TAKIM ÇELİKLERİ İÇİN UYGULANAN EROZYON İŞLEMLERİ Kalıp işlemesinde erozyonla imalatın önemi kimse tarafından tartışılmamaktadır. Elektro erozyon arka arkaya oluşturulan elektrik darbelerinden meydana gelen
DetaylıTOKLUK VE KIRILMA. Doç.Dr.Salim ŞAHĠN
TOKLUK VE KIRILMA Doç.Dr.Salim ŞAHĠN TOKLUK Tokluk bir malzemenin kırılmadan önce sönümlediği enerjinin bir ölçüsüdür. Bir malzemenin kırılmadan bir darbeye dayanması yeteneği söz konusu olduğunda önem
DetaylıMikroyapısal Görüntüleme ve Tanı
Mikroyapısal Görüntüleme ve Tanı -Ek Ders Notları- Yrd. Doç. Dr. Enbiya Türedi Aralık 2012 Kaynak: www.metallograph.de 2 Malzeme: 1.7131 (16MnCr5) ötektoid-altı ısıl işlemsiz Büyütme: 500 : 1 Dağlayıcı:
DetaylıCALLİSTER FAZ DÖNÜŞÜMLERİ
CALLİSTER FAZ DÖNÜŞÜMLERİ Faz dönüşümlerinin çoğu ani olarak gerçekleşmediğinden, reaksiyon gelişiminin zamana bağlı, yani dönüşüm hızına bağlı olarak gelişen yapısal özelliklerini dikkate almak gerekir.
DetaylıDENEYİN ADI: Jominy uçtan su verme ile sertleşebilirlik. AMACI: Çeliklerin sertleşme kabiliyetinin belirlenmesi.
DENEYİN ADI: Jominy uçtan su verme ile sertleşebilirlik AMACI: Çeliklerin sertleşme kabiliyetinin belirlenmesi. TEORİK BİLGİ: Kritik soğuma hızı, TTT diyagramlarında burun noktasını kesmeden sağlanan en
DetaylıFARKLI ÇELİKLERE UYGULANAN DEĞİŞEN ISITMA HIZLARININ MEKANİK ÖZELLİKLERE ETKİSİNİN İNCELENMESİ
DEÜ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ FEN ve MÜHENDİSLİK DERGİSİ Cilt: 3 Sayı: 3 sh. 65-73 Ekim 21 FARKLI ÇELİKLERE UYGULANAN DEĞİŞEN ISITMA HIZLARININ MEKANİK ÖZELLİKLERE ETKİSİNİN İNCELENMESİ ( THE INVESTIGATION
DetaylıBARTIN ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ METALURJİ VE MALZEME MÜHENDİSLİĞİ
BARTIN ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ METALURJİ VE MALZEME MÜHENDİSLİĞİ MALZEME LABORATUARI I DERSİ ISIL İŞLEM (NORMALİZASYON, SU VERME, MENEVİŞLEME) DENEY FÖYÜ DENEYİN ADI: Isıl İşlem(Normalizasyon,
DetaylıDUAL FAZLI ÇELİKLERDE MARTENZİT VE YÜKLEME HIZININ MEKANİK ÖZELLİKLERE ETKİSİ
PAMUKKALE ÜNİ VERSİ TESİ MÜHENDİ SLİ K FAKÜLTESİ YIL PAMUKKALE UNIVERSITY ENGINEERING COLLEGE CİLT MÜHENDİ SLİ K B İ L İ MLERİ DERGİ S İ SAYI JOURNAL OF ENGINEERING SCIENCES SAYFA : 1998 : 4 : 3 : 692-697
DetaylıMALZEME ANA BİLİM DALI Malzeme Laboratuvarı Deney Föyü. Deneyin Adı: Malzemelerde Sertlik Deneyi. Deneyin Tarihi:
Deneyin Adı: Malzemelerde Sertlik Deneyi Deneyin Tarihi:13.03.2014 Deneyin Amacı: Malzemelerin sertliğinin ölçülmesi ve mukavemetleri hakkında bilgi edinilmesi. Teorik Bilgi Sertlik, malzemelerin plastik
Detaylı6. BEYAZ ve YÜKSEK ALAŞIMLI DÖKME DEMİRLER
6. BEYAZ ve YÜKSEK ALAŞIMLI DÖKME DEMİRLER Gri dökme demirlerin özellikleri; kimyasal bileşimlerinin değiştirilmesi veya kalıp içindeki soğuma hızlarının değiştirilmesiyle, büyük oranda farklılıklar kazanabilir.
DetaylıMMT440 Çeliklerin Isıl İşlemi 2 Sertleştirme Isıl İşlemi ve Sertleşebilirlik
MMT440 Çeliklerin Isıl İşlemi 2 Sertleştirme Isıl İşlemi ve Sertleşebilirlik Yrd. Doç. Dr. Ersoy Erişir 2011-2012 Bahar Yarıyılı 2. Sertleştirme Isıl İşlemi ve Sertleşebilirlik 2.1. Tanımlar 2.2. Su verme
DetaylıDEÜ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ FEN ve MÜHENDİSLİK DERGİSİ Cilt: 6 Sayı: 2 s. 95-100 Mayıs 2004
DEÜ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ FEN ve MÜHENDİSLİK DERGİSİ Cilt: 6 Sayı: 2 s. 95-1 Mayıs 24 FARKLI KARBON İÇERİKLİ ÇELİKLERİN MEKANİK ÖZELLİKLERİNİN ISIL İŞLEMLERLE DEĞİŞİMİ (DIFFERENCES IN MECHANICAL PROPERTIES
DetaylıFaz dönüşümleri: mikroyapı oluşumu, faz dönüşüm kinetiği
Faz dönüşümleri: mikroyapı oluşumu, faz dönüşüm kinetiği Faz dönüşümleri 1. Basit ve yayınma esaslı dönüşümler: Faz sayısını ve fazların kimyasal bileşimini değiştirmeyen basit ve yayınma esaslı ölçümler.
DetaylıPaslanmaz Çeliklerin. kaynak edilmesi. Özlem Karaman Metalurji ve Malzeme Mühendisi Kaynak Mühendisi
Paslanmaz Çeliklerin kaynak edilmesi Özlem Karaman Metalurji ve Malzeme Mühendisi Kaynak Mühendisi İçerik Kaynak Yöntemleri Östenitik Paslanmaz Çeliklerin Kaynağı Ferritik Paslanmaz Çeliklerin Kaynağı
DetaylıÇELİKLERİN ISIL İŞLEMLERİ. (Devamı)
ÇELİKLERİN ISIL İŞLEMLERİ (Devamı) c a a A) Ön ve arka yüzey Fe- atomları gösterilmemiştir) B) (Tetragonal) martenzit kafesi a = b c) Şekil-2) YMK yapılı -yan yana bulunan- iki γ- Fe kristali içerisinde,
DetaylıBASMA DENEYİ MALZEME MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ. 1. Basma Deneyinin Amacı
1. Basma Deneyinin Amacı Mühendislik malzemelerinin çoğu, uygulanan gerilmeler altında biçimlerini kalıcı olarak değiştirirler, yani plastik şekil değişimine uğrarlar. Bu malzemelerin hangi koşullar altında
DetaylıMetalografi Nedir? Ne Amaçla Kullanılır?
METALOGRAFİ Metalografi Nedir? Ne Amaçla Kullanılır? Metalografi, en bilinen şekliyle, metallerin iç yapısını inceleyen bilim dalıdır. Metalografi, metallerin iç yapısını inceleyerek onların özelliklerini
DetaylıYÜKSEK MUKAVEMETLİ ÇELİKLERİN ÜRETİMİ VE SINIFLANDIRILMASI Dr. Caner BATIGÜN
Yüksek Mukavemetli Yapı Çelikleri ve Zırh Çeliklerinin Kaynağı (09 Aralık 2016) YÜKSEK MUKAVEMETLİ ÇELİKLERİN ÜRETİMİ VE SINIFLANDIRILMASI Dr. Caner BATIGÜN ODTÜ Kaynak Teknolojisi ve Tahribatsız Muayene
DetaylıKüreselleştirme Isıl İşlemleri Uygulanmış Orta Karbonlu Çeliğin Mikroyapı ve Sertlik Değerlerinin İncelenmesi
Küreselleştirme Isıl İşlemleri Uygulanmış Orta Karbonlu Çeliğin Mikroyapı ve Sertlik Değerlerinin İncelenmesi Şehmus BADAY*, Hüdayim BAŞAK**, Ahmet GÜRAL*** * Şırnak Üniversitesi Şırnak Meslek Yüksekokulu,73000,
Detaylı1 Prof. Dr. Cuma BİNDAL - Prof. Dr. S. Cem OKUMUŞ - Doç. Dr. İbrahim
1 DENEY NO ISIL İŞLEM-1 : NORMALİZASYON, SU VERME VE MENEVİŞLEME, JOMİNY UÇTAN SU VERME DENEYİ 1 Prof. Dr. Cuma BİNDAL - Prof. Dr. S. Cem OKUMUŞ - Doç. Dr. İbrahim ÖZBEK Araş. Gör. İbrahim ALTINSOY Deney
DetaylıProf. Dr. İRFAN AY / Öğr. Gör. FAHRETTİN KAPUSUZ 1
MAKİNE PROGRAMI MALZEME TEKNOLOJİSİ-I- (DERS NOTLARI) Prof.Dr.İrfan AY Öğr. Gör. Fahrettin Kapusuz 2008-20092009 BALIKESİR Prof. Dr. İRFAN AY / Öğr. Gör. FAHRETTİN KAPUSUZ 1 DEMİR-KARBON (Fe-C) DENGE DİYAGRAMI
DetaylıJOMINY DENEYİ MALZEME MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ
1. DENEYİN AMACI: Bu deney ile incelenen çelik alaşımın su verme davranışı belirlenmektedir. Bunlardan ilki su verme sonrası elde edilebilecek maksimum sertlik değeri olup, ikincisi ise sertleşme derinliğidir
DetaylıTEKNOLOJİSİ--ITEKNOLOJİSİ. Prof. Dr. İRFAN AY / Öğr. Gör. FAHRETTİN KAPUSUZ
MAKİNE PROGRAMI MALZEME TEKNOLOJİSİ--ITEKNOLOJİSİ (DERS NOTLARI) Prof.Dr.İrfan AY Öğr. Gör. Fahrettin Kapusuz 2008-2009 2008BALIKESİR 1 DEMİR-KARBON DEMİR(Fe--C) (Fe DENGE DİYAGRAMI 2 DEMİR KARBON DENGE
DetaylıBölüm 4: X-IŞINLARI DİFRAKSİYONU İLE KANTİTATİF ANALİZ
Malzeme Karakterizasyonu Bölüm 4: X-IŞINLARI DİFRAKSİYONU İLE KANTİTATİF ANALİZ X-IŞINLARI DİFRAKSİYONU (XRD) İLE TEK FAZLI* NUMUNEDE KANTİTAF ANALİZ Kafes parametresinin ölçümü ile kimyasal analiz: Tek
DetaylıMALZEME BİLGİSİ DERS 8 DR. FATİH AY. www.fatihay.net fatihay@fatihay.net
MALZEME BİLGİSİ DERS 8 DR. FATİH AY www.fatihay.net fatihay@fatihay.net BÖLÜM IV METALLERİN MEKANİK ÖZELLİKLERİ GERİLME VE BİRİM ŞEKİL DEĞİŞİMİ ANELASTİKLİK MALZEMELERİN ELASTİK ÖZELLİKLERİ ÇEKME ÖZELLİKLERİ
DetaylıDr. F. Can Akbaşoğlu, Serhat Adışen, Uğur Gürol, Eylem Subaşı (Akmetal) Prof. Dr. S. Can Kurnaz (Sakarya Üni.)
«Kalın Kesitli G18NiMoCr3-6 Test Bloklarının Farklı Isıl İşlem Koşullarında Kenar ve Orta Bölgelerindeki Mikro Yapı ve Mukavemet Değerlerinin İncelenmesi» «The Effect of Different Heat Treatment Conditions
Detaylı2. Sertleştirme 3. Islah etme 4. Yüzey sertleştirme Karbürleme Nitrürleme Alevle yüzey sertleştirme İndüksiyonla sertleştirme
Isıl İşlem Isıl İşlem Isıl işlem, metal veya alaşımlarına istenen özellikleri kazandırmak amacıyla katı halde uygulanan kontrollü ısıtma ve soğutma işlemleri olarak tanımlanır. Çeliğe uygulanan temel ısıl
DetaylıTemperleme İşleminin Yağda Soğutulan Çeliklerin Mikroyapı ve Sertlik Özelliklerine Etkisi
2016 Published in 4th International Symposium on Innovative Technologies in Engineering and Science 3-5 November 2016 (ISITES2016 Alanya/Antalya - Turkey) Temperleme İşleminin Yağda Soğutulan Çeliklerin
DetaylıDUAL-FAZ ISIL İŞLEMİ UYGULANMIŞ BETONARME ÇELİĞİNİN ÇEKME EĞRİSİNE TEMPERLEME ISIL İŞLEMİNİN ETKİSİ ÖZET
ISSN:1306-3111 e-journal of New World Sciences Academy 2009, Volume: 4, Number: 1, Article Number: 1A0002 ENGINEERING SCIENCES Received: June 2008 Accepted: January 2009 Series : 1A ISSN : 1308-7231 2009
DetaylıÇÖKELME SERTLEŞTİRMESİ
ÇÖKELME SERTLEŞTİRMESİ Prof. Dr. Ramazan YILMAZ Sakarya Üniversitesi, Teknoloji Fakültesi, Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Bölümü Esentepe Kampüsü, 54187, SAKARYA ÇÖKELME SERTLEŞTİRMESİ (Yaşlandırma
DetaylıYüksek Mukavemetli Düşük Alaşımlı Çeliklerin Kaynağı. Özlem Karaman Metalurji ve Malzeme Mühendisi Kaynak Mühendisi
Yüksek Mukavemetli Düşük Alaşımlı Çeliklerin Kaynağı Özlem Karaman Metalurji ve Malzeme Mühendisi Kaynak Mühendisi Yüksek Mukavemetli Düşük Alaşımlı Çelikler Yüksek mukavemetli ince taneli çelikler, yani
DetaylıBÖHLER K460 OSMANLI ALAŞIMLI ÇELİKLER SAN. VE TİC. LTD. ŞTİ. Başlıca Çelik Özelliklerinin Karşılaştırılması
Başlıca Çelik Özelliklerinin Karşılaştırılması Bu tablonun amacı çelik seçeneğini kolaylaştırmaktır. Bununla birlikte, farklı uygulamalardan etkilenen çeşitli stres koşulları hesaba katılmamıştır. Teknik
DetaylıTEKNOLOJİK ARAŞTIRMALAR
www.teknolojikarastirmalar.org ISSN:1304-4141 Makine Teknolojileri Elektronik Dergisi 2006 (2) 1-9 TEKNOLOJİK ARAŞTIRMALAR Makale 4 Farklı Çeliğin Bazı Mekanik Özelliklerine Fe-Fe 3 c Faz Diyagramında
DetaylıMalzemelerinMekanik Özellikleri II
MalzemelerinMekanik Özellikleri II Doç.Dr. Derya Dışpınar deryad@istanbul.edu.tr 2014 Sünek davranış Griffith, camlarileyaptığıbuçalışmada, tamamengevrekmalzemelerielealmıştır Sünekdavranışgösterenmalzemelerde,
DetaylıBorlama Süresinin Düşük Karbonlu Mikro Alaşımlı Çeliklerin Sertlik Değerleri Üzerine Etkisi
Borlama Süresinin Düşük Karbonlu Mikro Alaşımlı Çeliklerin Sertlik Değerleri Üzerine Etkisi Nursen Turku 1, Şule Doğan 1, Nazım Uçar 1,*, Adnan Çalık 2 1 Süleyman Demirel Üniversitesi, Fen-Edebiyat Fakültesi,
DetaylıOSMANLI ALAŞIMLI ÇELİKLER SAN. VE TİC. LTD. ŞTİ.BÖHLER W500
Sıcak iş Çeliklerinin Başlıca Özelliklerinin Karşılaştırılması 1) Martenzitik Çelik (martenzit sıcaklığı yaklaşık olarak 480 C dir); bu form, ısı ile işlem gören çelikler ile karşılaştırılamamaktadır.
DetaylıMMT440 Çeliklerin Isıl İşlemi 2 Sertleştirme Isıl İşlemi ve Sertleşebilirlik
MMT440 Çeliklerin Isıl İşlemi 2 Sertleştirme Isıl İşlemi ve Sertleşebilirlik Yrd. Doç. Dr. Ersoy Erişir 2011-2012 Bahar Yarıyılı 2. Sertleştirme Isıl İşlemi ve Sertleşebilirlik 2.1. Tanımlar 2.2. Su verme
DetaylıBÖHLER K306 OSMANLI ALAŞIMLI ÇELİKLER SAN. VE TİC. LTD. ŞTİ. Başlıca çelik özelliklerinin kıyaslanması
Başlıca çelik özelliklerinin kıyaslanması Bu tablonun amacı çelik seçeneğini kolaylaştırmaktır. Bununla birlikte, farklı uygulamalardan etkilenen çeşitli stres koşulları hesaba katılmamıştır. Teknik danışmanlık
DetaylıYÜKSEK KARBONLU ÇELİKLERE SU VERME İŞLEMİNİN MEKANİK ÖZELLİKLERE ETKİSİNİN İNCELENMESİ
Uludağ Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Dergisi, Cilt 19, Sayı 2, 2014 ARAŞTIRMA YÜKSEK KARBONLU ÇELİKLERE SU VERME İŞLEMİNİN MEKANİK ÖZELLİKLERE ETKİSİNİN İNCELENMESİ Hande GÜLER * Reşat ÖZCAN ** Özet:
DetaylıSakarya Üniversitesi Teknoloji Fakültesi Makine Mühendisliği Bölümü. İmalat Müh. Deneysel Metotlar Dersi MAK 320. Çalışma 3: SERTLİK ÖLÇÜMÜ
Sakarya Üniversitesi Teknoloji Fakültesi Makine Mühendisliği Bölümü İmalat Müh. Deneysel Metotlar Dersi MAK 320 Çalışma 3: SERTLİK ÖLÇÜMÜ Konuyla ilgili aşağıdaki soruları cevaplandırarak rapor halinde
DetaylıBÖHLER K110 OSMANLI ALAŞIMLI ÇELİKLER SAN. VE TİC. LTD.ŞTİ. Başlıca Çelik özelliklerinin kıyaslaması
Başlıca Çelik özelliklerinin kıyaslaması Bu tablonun amacı çelik seçeneğini kolaylaştırmaktır. Bununla birlikte, farklı uygulamalardan etkilenen çeşitli stres koşulları hesaba katılmamıştır. Teknik danışmanlık
DetaylıMMT407 Plastik Şekillendirme Yöntemleri
K O C A E L İ ÜNİVERSİTESİ Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Bölümü MMT407 Plastik Şekillendirme Yöntemleri 3 Şekillendirmenin Metalurjik Esasları Yrd. Doç. Dr. Ersoy Erişir 2012-2013 Güz Yarıyılı 3. Şekillendirmenin
DetaylıDIN17CrNiMo6 Çeliğinin Mikroyapı Özelliklerine Kritik Sıcaklıklararası Isıl İşlemlerin Etkisi
Makine Teknolojileri Elektronik Dergisi Cilt: 6, No: 3, 2009 (79-88) Electronic Journal of Machine Technologies Vol: 6, No: 3, 2009 (79-88) TEKNOLOJİK ARAŞTIRMALAR www.teknolojikarastirmalar.com e-issn:1304-4141
DetaylıÇ4140 ÇELİĞİNDEN ÇİFT-FAZLI ÇELİK ÜRETİLEBİLİRLİĞİNİN İNCELENMESİ
TEKNOLOJİ, Cilt 7, (2004), Sayı 1, 121-127 TEKNOLOJİ Ç4140 ÇELİĞİNDEN ÇİFT-FAZLI ÇELİK ÜRETİLEBİLİRLİĞİNİN İNCELENMESİ Bilge DEMİR Zonguldak Karaelmas Üniversitesi, Karabük Teknik Eğitim Fakültesi, 78200,
DetaylıBÖHLER K455 OSMANLI ALAŞIMLI ÇELİKLER SAN. VE TİC. LTD. ŞTİ. Başlıca Çelik Özelliklerinin Kıyaslaması
Başlıca Çelik Özelliklerinin Kıyaslaması Bu tablonun amacı çelik seçeneğini kolaylaştırmaktır. Bununla birlikte, farklı uygulamalardan etkilenen çeşitli stres koşulları hesaba katılmamıştır. Teknik danışmanlık
DetaylıÖsferrit Hacim Oranın Çift Fazlı Küresel Grafitli Dökme Demirlerin Yüzey Pürüzlülüğü Üzerindeki Etkisi
6 th International Advanced Technologies Symposium (IATS 11), 16-18 May 2011, Elazığ, Turkey Ösferrit Hacim Oranın Çift Fazlı Küresel Grafitli Dökme Demirlerin Yüzey Pürüzlülüğü Üzerindeki Etkisi İ.Ovalı,
Detaylı1. AMAÇ Çeliklerde ısıl işlem yoluyla mikroyapı ve mekanik özelliklerin değişiminin incelenmesi
1. AMAÇ Çeliklerde ısıl işlem yoluyla mikroyapı ve mekanik özelliklerin değişiminin incelenmesi 2. TEORİK BİLGİ 2.1. Çeliklerin Isıl İşlemi Metal ve alaşımlarının, faz diyagramlarına bağlı olarak ergime
DetaylıProf. Dr. İRFAN AY / Öğr. Gör. FAHRETTİN KAPUSUZ 1
MAKİNE PROGRAMI MALZEME TEKNOLOJİSİ-I- (DERS NOTLARI) Prof.Dr.İrfan AY Öğr. Gör. Fahrettin Kapusuz 2008-20092009 BALIKESİR Prof. Dr. İRFAN AY / Öğr. Gör. FAHRETTİN KAPUSUZ 1 DEMİR-KARBON (Fe-C) DENGE DİYAGRAMI
DetaylıUygulamalar ve Kullanım Alanları
BÖHLER W360 ISOBLOC ılık veya sıcak dövme kalıpları ve zımbaları için geliştirilmiş bir takım çeliğidir. Sertlik ve tokluğun istendiği çok çeşitli uygulamalarda kullanılabilir. Özellikler Yüksek sertlik
DetaylıMEKATRONİĞE GİRİŞ (EEP251)
MEKATRONİĞE GİRİŞ (EEP251) Yazar: Yrd.Doç.Dr. Durmuş KARAYEL S1 SAKARYA ÜNİVERSİTESİ Adapazarı Meslek Yüksekokulu Bu ders içeriğinin basım, yayım ve satış hakları Sakarya Üniversitesi ne aittir. "Uzaktan
DetaylıBÖHLER K600 OSMANLI ALAŞIMLI ÇELİKLER SAN. VE TİC. LTD. ŞTİ. Başlıca çelik özelliklerinin karşılaştırılması
Başlıca çelik özelliklerinin karşılaştırılması Bu tablonun amacı çelik seçeneğini kolaylaştırmaktır. Bununla birlikte, farklı uygulamalardan etkilenen çeşitli stres koşulları hesaba katılmamıştır. Teknik
DetaylıÇeliklerin Fiziksel Metalurjisi
Çeliklerin Fiziksel Metalurjisi Ders kapsamı Çelik malzemeler Termik dönüģümler ve kontrolü Fiziksel özellikler Ölçüm yöntemleri Malzeme seçim kriterleri Teknik ısıl iģlem uygulamaları Malzemelerin Kullanım
DetaylıFZM 220. Malzeme Bilimine Giriş
FZM 220 Yapı Karakterizasyon Özellikler İşleme Performans Prof. Dr. İlker DİNÇER Fakültesi, Fizik Mühendisliği Bölümü 1 Ders Hakkında FZM 220 Dersinin Amacı Bu dersin amacı, fizik mühendisliği öğrencilerine,
DetaylıDislokasyon hareketi sonucu oluşan plastik deformasyon süreci kayma olarak adlandırılır.
Dislokasyon hareketi sonucu oluşan plastik deformasyon süreci kayma olarak adlandırılır. Bütün metal ve alaşımlarda bulunan dislokasyonlar, katılaşma veya plastik deformasyon sırasında veya hızlı soğutmadan
DetaylıMALZEME BİLGİSİ DERS 9 DR. FATİH AY.
MALZEME BİLGİSİ DERS 9 DR. FATİH AY www.fatihay.net fatihay@fatihay.net GEÇEN HAFTA TANIMLAR VE TEMEL KAVRAMLAR İKİLİ FAZ DİYAGRAMLARI FAZ DİYAGRAMLARININ YORUMLANMASI DEMİR-KARBON SİSTEMİ BÖLÜM 7 FAZ
DetaylıBÖHLER W303 OSMANLI ALAŞIMLI ÇELİKLER SAN. VE TİC. LTD. ŞTİ. Sıcak iş Çeliklerinin Başlıca Özelliklerinin Karşılaştırılması
Sıcak iş Çeliklerinin Başlıca Özelliklerinin Karşılaştırılması Bu tablo çelik seçiminizde yardım olmak için hazırlanmıştır. Ancak yine de farklı uygulama türlerinin yarattığı gerilme koşulları dikkate
DetaylıBÖHLER W302. Sıcak iş Çeliklerinin Başlıca Özelliklerinin Karşılaştırılması
Sıcak iş Çeliklerinin Başlıca Özelliklerinin Karşılaştırılması Bu tablo çelik seçiminizde yardım olmak için hazırlanmıştır. Ancak yine de farklı uygulama türlerinin yarattığı gerilme koşulları dikkate
DetaylıÇift Fazlı Paslanmaz Çeliklerde Yaşlandırma Koşullarının Mikroyapı Özellikleri Üzerindeki Etkisinin İncelenmesi
Çift Fazlı Paslanmaz Çeliklerde Yaşlandırma Koşullarının Mikroyapı Özellikleri Üzerindeki Etkisinin İncelenmesi Alptekin Kısasöz 1,a, Ahmet Karaaslan 1,b 1 Yildiz Technical University, Department of Metallurgical
DetaylıEmre Yalçın (Odöksan ELBA) 7.Oturum: Süreçler ve Kontrol 7th Session: Process and Control
«İnce ve Kalın Kesitli SiMo Küresel Dökme Demirlerin Isıl İşlem Öncesinde ve Sonrasında Mikroyapı ve Mekanik Özellikleri» «The Effect of Heat Treatment To Microstructure and Mechanic Properties of Thin
DetaylıAISI W 1 VE L 2 SOĞUK İŞ TAKIM ÇELİKLERİNİN DÜŞÜK SICAKLIKLARDA (120 C) MENEVİŞLENMESİ İLE OPTİMUM TOKLUĞUN GELİŞTİRİLMESİ ÖZET
Gazi Üniv. Müh. Mim. Fak. Der. J. Fac. Eng. Arch. Gazi Univ. Cilt 18, No 1, 109-124, 2003 Vol 18, No 1, 109-124, 2003 AISI W 1 VE L 2 SOĞUK İŞ TAKIM ÇELİKLERİNİN DÜŞÜK SICAKLIKLARDA (120 C) MENEVİŞLENMESİ
DetaylıMALZEME BİLGİSİ DERS 11 DR. FATİH AY. www.fatihay.net fatihay@fatihay.net
MALZEME BİLGİSİ DERS 11 DR. FATİH AY www.fatihay.net fatihay@fatihay.net GEÇEN HAFTA DEMİR ESASLI ALAŞIMLAR DEMİR DIŞI ALAŞIMLAR METALLERE UYGULANAN İMALAT YÖNTEMLERİ METALLERE UYGULANAN ISIL İŞLEMLER
DetaylıMetalografik inceleme ve ısıl işlem deneyi
Metalografik inceleme ve ısıl işlem deneyi 1. DENEYİN AMACI: Metalografik muayene ile ısıl işlem görmüş ve görmemiş çeliklerin dokusunu inceleme ve ısıl işlem mekanizmalarını öğrenmek. Deney: Isıl işlem
DetaylıT.C. TRAKYA ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ AŞIRI PLASTİK DEFORMASYON METOTLARININ ALÜMİNYUM ALAŞIMLARININ MEKANİK ÖZELLİKLERİNE ETKİSİ
T.C. TRAKYA ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ AŞIRI PLASTİK DEFORMASYON METOTLARININ ALÜMİNYUM ALAŞIMLARININ MEKANİK ÖZELLİKLERİNE ETKİSİ Mak. Müh. Kaan ÖZEL YÜKSEK LİSANS TEZİ Makina Mühendisliği ANA
DetaylıMagnetic Materials. 6. Ders: Ferromanyetizma. Numan Akdoğan. akdogan@gyte.edu.tr
agnetic aterials 6. Ders: Ferromanyetizma Numan Akdoğan akdogan@gyte.edu.tr Gebze Institute of Technology Department of Physics Nanomagnetism and Spintronic Research Center (NASA) Ferromanyetik alzemelerin
DetaylıMalzeme Bilgisi ve Gemi Yapı Malzemeleri
Malzeme Bilgisi ve Gemi Yapı Malzemeleri Grup 1 Pazartesi 9.00-12.50 Dersin Öğretim Üyesi: Y.Doç.Dr. Ergün Keleşoğlu Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Bölümü Davutpaşa Kampüsü Kimya Metalurji Fakültesi
DetaylıBMM 205 Malzeme Biliminin Temelleri
BMM 205 Malzeme Biliminin Temelleri Dislokasyonlar ve Güçlendirme Mekanizmaları Bölüm - 2 Dr. Ersin Emre Ören Biyomedikal Mühendisliği Bölümü Malzeme Bilimi ve Nanoteknoloji Mühendisliği Bölümü TOBB Ekonomi
DetaylıMUKAVEMET ARTIRICI İŞLEMLER
MUKAVEMET ARTIRICI İŞLEMLER Malzemenin Mukavemeti; a) Kimyasal Bileşim b) Metalurjik Yapı değiştirilerek arttırılabilir Malzemelerin Mukavemet Arttırıcı İşlemleri: 1. Martenzitik Dönüşüm 2. Alaşım Sertleştirmesi
DetaylıBÖLÜM 4 KAYNAK METALURJİSİ
BÖLÜM 4 KAYNAK METALURJİSİ Kaynakta Oluşan Metalurjik Bölgeler Kaynakta Oluşan Metalurjik Bölgeler Kaynak Metalinin Katılaşması Kaynak Metalinin Katılaşması Kaynak Metalinin Katılaşması Tek pasoda yapılmış
DetaylıŞ. Karagöz 1, H. Atapek 2, A. Yılmaz 3
. SU VERİLMİŞ VE TEMPERLENMİŞ ÇELİĞİN ALAŞIM VE ISIL İŞLEM DOĞRULTUSUNDA ZIRH MALZEMESİ OLARAK GELİŞTİRİLMESİ Ş. Karagöz 1, H. Atapek 2, A. Yılmaz 3 1 Kocaeli Üniversitesi, Metalurji & Malzeme Müh. Veziroğlu
DetaylıBÖHLER S500 OSMANLI ALAŞIMLI ÇELİKLER SAN. VE TİC. LTD. ŞTİ. Başlıca Çelik Özelliklerinin Karşılaştırılması
Başlıca Çelik Özelliklerinin Karşılaştırılması Bu tablo çelik seçiminizde yardım olmak için hazırlanmıştır. Ancak yine de farklı uygulama türlerinin yarattığı gerilme koşulları dikkate alınmamıştır. Teknik
DetaylıTHE PRODUCTION OF AA5049 ALLOY SHEETS BY TWIN ROLL CASTING
AA5049 ALÜMİNYUM ALAŞIMI LEVHALARIN İKİZ MERDANELİ SÜREKLİ DÖKÜM TEKNİĞİ İLE ÜRETİMİ Koray TURBALIOĞLU Teknik Alüminyum San. A.Ş., İstanbul koray.turbalioglu@teknikaluminyum.com.tr ÖZET AA5049 alaşımı
DetaylıKAYNAK İŞLEMİ NEDENİYLE OLUŞAN KALINTI GERİLMELERİN MİKRO-MANYETİK TEKNİKLE TAHRİBATSIZ OLARAK ÖLÇÜLMESİ
KAYNAK İŞLEMİ NEDENİYLE OLUŞAN KALINTI GERİLMELERİN MİKRO-MANYETİK TEKNİKLE TAHRİBATSIZ OLARAK ÖLÇÜLMESİ Tuğçe Kaleli 1, H. İlker Yelbay 1, C. Hakan Gür 1, 2 Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Ankara 1 Teknolojisi
DetaylıS Ü L E Y M A N D E M İ R E L Ü N İ V E R S İ T E S İ M Ü H E N D İ S L İ F A K Ü L T E S İ O T O M O T İ V M Ü H E N D İ S L İ Ğ İ P R O G R A M I
OTM309 MEKATRONİK S Ü L E Y M A N D E M İ R E L Ü N İ V E R S İ T E S İ M Ü H E N D İ S L İ F A K Ü L T E S İ O T O M O T İ V M Ü H E N D İ S L İ Ğ İ P R O G R A M I ÖĞRENCİ ADI NO İMZA TARİH 26.11.2013
DetaylıYüzey Sertleştirme 1
Yüzey Sertleştirme 1 Yüzey sertleştirme Sünek yapıya sahip çeliklerden imal edilmiş makine parçalarında sert ve aşınmaya dayanıklı bir yüzey istenir. Örneğin yatak muylusu, kavrama tırnağı ve diğer temas
DetaylıTÜBİTAK-BİDEB Lise Öğretmenleri (Fizik, Kimya, Biyoloji ve Matematik) Proje Danışmanlığı Eğitimi Çalıştayı LİSE-2 (ÇALIŞTAY 2012) SUYUN DANSI
TÜBİTAK-BİDEB Lise Öğretmenleri (Fizik, Kimya, Biyoloji ve Matematik) Proje Danışmanlığı Eğitimi Çalıştayı LİSE-2 (ÇALIŞTAY 2012) SUYUN DANSI Ali EKRİKAYA Teknik ve Endüstri Meslek Lisesi KAYSERİ Ömer
DetaylıBu tablonun amacı, çelik seçimini kolaylaştırmaktır. Ancak, farklı uygulama tiplerinin getirdiği çeşitli baskı durumlarını hesaba katmamaktadır.
Sıcak iş Çeliklerinin Başlıca Özelliklerinin Karşılaştırılması 1) Martenzitik Çelik (martenzit sıcaklığı yaklaşık olarak 480 C dir); bu form, ısı ile işlem gören çelikler ile karşılaştırılamamaktadır.
Detaylı5. (10 Puan) Op-Amp devresine aşağıda gösterildiği gibi bir SİNÜS dalga formu uygulanmıştır. Op-Amp devresinin çıkış sinyal formunu çiziniz.
MAK442 MT3-MEKATRONİK S Ü L E Y M A N D E MİREL ÜNİVERSİTES E Sİ M Ü H E N DİSLİK-MİMM A R L I K F A K Ü L T E Sİ M A KİNA M Ü H E N DİSLİĞİ BÖLÜMÜ Ü ÖĞRENCİ ADI NO İMZA SORU/PUAN 1/15 2/15 3/10 4/10 5/10
DetaylıKaynaklı Birleştirmelere Uygulanan Tahribatlı Deneyler
Kaynaklı Birleştirmelere Uygulanan Tahribatlı Deneyler Prof.Dr. Vural CEYHUN Ege Üniversitesi Kaynak Teknolojisi Eğitim, Muayene, Uygulama ve Araştırma Merkezi Tahribatlı Deneyler Standartlarda belirtilmiş
DetaylıMALZEME BİLGİSİ DERS 7 DR. FATİH AY. www.fatihay.net fatihay@fatihay.net
MALZEME BİLGİSİ DERS 7 DR. FATİH AY www.fatihay.net fatihay@fatihay.net GEÇEN HAFTA KRİSTAL KAFES NOKTALARI KRİSTAL KAFES DOĞRULTULARI KRİSTAL KAFES DÜZLEMLERİ DOĞRUSAL VE DÜZLEMSEL YOĞUNLUK KRİSTAL VE
DetaylıPLASTİK ŞEKİLLENDİRME YÖNTEMLERİ
PLASTİK ŞEKİLLENDİRME YÖNTEMLERİ Metalik malzemelerin geriye dönüşü olmayacak şekilde kontrollü fiziksel/kütlesel deformasyona (plastik deformasyon) uğratılarak şekillendirilmesi işlemlerine genel olarak
DetaylıÜÇ FARKLI ÇELİĞE KATI BORLAMA İŞLEMİ YAPILMASININ İÇ YAPI VE SERTLİK ÜZERİNE ETKİSİNİN İNCELENMESİ ÖZET ABSTRACT
ÜÇ FARKLI ÇELİĞE KATI BORLAMA İŞLEMİ YAPILMASININ İÇ YAPI VE SERTLİK ÜZERİNE ETKİSİNİN İNCELENMESİ Mehmet ÖZER 1, İrfan AY 2 1 mozer@balikesir.edu.tr Balıkesir Üniversitesi, Balıkesir M.Y.O., 10145 Balıkesir
DetaylıKaynak yöntemleri ile birleştirilen bir malzemenin kaynak bölgesinin mikroyapısı incelendiğinde iki ana bölgenin var olduğu görülecektir:
Kaynak Bölgesinin Sınıflandırılması Prof. Dr. Hüseyin UZUN Kaynak yöntemleri ile birleştirilen bir malzemenin kaynak bölgesinin mikroyapısı incelendiğinde iki ana bölgenin var olduğu görülecektir: 1) Ergime
DetaylıFZM 220. Malzeme Bilimine Giriş
FZM 220 Yapı Karakterizasyon Özellikler İşleme Performans Prof. Dr. İlker DİNÇER Fakültesi, Fizik Mühendisliği Bölümü 1 Ders Hakkında FZM 220 Dersinin Amacı Bu dersin amacı, fizik mühendisliği öğrencilerine,
DetaylıOSMANLI ALAŞIMLI ÇELİKLER SAN. VE TİC. LTD. ŞTİ.
BÖHLER K390 MICROCLEAN, en basit anlatımla, şu anda BÖHLER ürün yelpazesinde bulunan soğuk iş uygulamaları için en gelişmiş özelliğe sahip toz metalürjisi soğuk iş takım çeliğidir. Bu çelik: Kesme, basma
DetaylıBÖHLER W300. Sıcak iş Çeliklerinin Başlıca Özelliklerinin Karşılaştırılması
Sıcak iş Çeliklerinin Başlıca Özelliklerinin Karşılaştırılması Bu tablo çelik seçiminizde yardım olmak için hazırlanmıştır. Ancak yine de farklı uygulama türlerinin yarattığı gerilme koşulları dikkate
DetaylıMALZEME BİLİMİ. Mekanik Özellikler ve Davranışlar. Doç. Dr. Özkan ÖZDEMİR. (DERS NOTLARı) Bölüm 5.
MALZEME BİLİMİ (DERS NOTLARı) Bölüm 5. Mekanik Özellikler ve Davranışlar Doç. Dr. Özkan ÖZDEMİR ÇEKME TESTİ: Gerilim-Gerinim/Deformasyon Diyagramı Çekme deneyi malzemelerin mukavemeti hakkında esas dizayn
DetaylıCihazın Bulunduğu Yer: Enerji Sistemleri Mühendisliği Bölümü B-Blok, Enerji Verimliliği Laboratuvarı
Ölçüm Cihazının Adı: Enerji Analizörü Cihazın Bulunduğu Yer: Enerji Sistemleri Mühendisliği Bölümü B-Blok, Enerji Verimliliği Laboratuvarı 1) Ölçümün Amacı Amaç; şebeke ya da cihazların(motor barındıran
DetaylıFe-%5,23V VE Fe-%15V ALAŞIMLARININ YENİDEN KRİSTALLEŞME KİNETİĞİ
Gazi Üniv. Müh. Mim. Fak. Der. J. Fac. Eng. Arch. Gazi Univ. Cilt 18, No 1, 101-108, 2003 Vol 18, No 1, 101-108, 2003 Fe-%5,23V VE Fe-%15V ALAŞIMLARININ YENİDEN KRİSTALLEŞME KİNETİĞİ Bülent BOSTAN ve A.Tamer
Detaylı