KALKINMA KURULU DİYARBAKIR DEZAVANTAJLI GRUPLAR, SAĞLIK VE SOSYAL HİZMETLER KOMİSYONU MAYIS 2016

Transkript

1 MAYIS 2016 T. C. KALKINMA KURULU TRC BÖLGE PLANI KOORDİNASYON VE İZLEME KOMİSYONLARI DİYARBAKIR DEZAVANTAJLI GRUPLAR, SAĞLIK VE SOSYAL HİZMETLER KOMİSYONU İLERLEME RAPORU 2016/1 stajyer [Şirket adını yazın] 1

2 TRC2 (Diyarbakır-Şanlıurfa) BÖLGE PLANI KOORDİNASYON VE İZLEME KOMİSYONLARI KURULUŞ YAPISI AMAÇ: Bölge Planı Koordinasyon ve İzleme ları, Bölge Planında yer alan gelişme eksenleri altındaki stratejiler ve yatırım kararlarının gerçekleşmesi konusunda koordinasyona destek vermek ve ilerlemelere ilişkin izleme görevi görmek amacıyla kurulmuştur. KOMİSYON YAPISI: lar Kalkınma Kurulunda yer alan üyelerden komisyonla ilgili konularda faaliyetlerine göre isteğe bağlı olarak oluşturulur, gerek görülmesi halinde kurul dışındaki ilgili kurum-kuruluşlardan üye davet edilebilir. ÇALIŞMA YÖNTEMİ: Koordinasyon ve İzleme larının sekretaryası Karacadağ Kalkınma Ajansı Planlama Programlama ve Koordinasyon Birimince gerçekleştirilir. Ajans her komisyon için sorumlu bir uzman atar. Uzmanlar komisyonlarda kolaylaştırıcılık ve sekretarya görevini üstlenir. ilk toplantısında oy çokluğuyla bir başkan seçer. lar kurulun olağan toplantısından sonraki 3. ve 5. aylarda olmak üzere her 6 aylık dönemde 2 defa toplanır. İlk toplantıda Bölge Planının ilgili konu başlıkları altındaki gelişmeler değerlendirilir ve Ajansın sorumlu uzman personeli desteğiyle ikinci toplantıda (5. aydaki toplantı) değerlendirilmek üzere bir ilerleme raporu hazırlıkları yapılır. İkinci toplantıda ilerleme raporu komisyon tarafından değerlendirilerek Kalkınma Kuruluna sunulmak üzere son hali verilir. Hazırlanan ilerleme raporu Başkanı tarafından gündemin uygun olması halinde Kalkınma Kuruluna sunulur. Aşağıdaki çizelgede toplantı yapılacak aylara ilişkin bilgi verilmiştir. Mart Mayıs HAZİRAN Eylül Kasım ARALIK (I) (II) KALKINMA KURULU I. OLAĞAN TOPLANTISI (III) (IV) KALKINMA KURULU II. OLAĞAN TOPLANTISI Değerlendirme Hazırlığı Sunumu Değerlendirme Hazırlığı Sunumu 1

3 KOMİSYON İLERLEME RAPORU KOMİSYON TOPLANTI BİLGİLERİ Adı: Kalkınma Kurulu Diyarbakır Dezavantajlı Gruplar, Sağlık Ve Sosyal Hizmetler u Toplantı Tarihi: 10 Mayıs 2016 Salı Toplantının Yeri: Karacadağ Kalkınma Ajansı Katılımcılar: Gülşah KAHRAMAN GAP Gençlik ve Kültür evi İl Asistanı Adem TİKDAK İl Planlama Koordinasyon Müd. İl Planlama Uzman Emre BİLİNMİŞ DEN.SERB.MÜD. Sosyolog Semih Erdal TEKAY İlçe Sağlık Müdürü Doktor Mehmet BAYTAR Sur Kaymakamlığı İlçe Proje Koordinatörü Semra KIRATLI Diyarbakır Büyükşehir Belediyesi Sosyal Hizmetler Daire Başkanı Cengiz İZOL ASP İl.Müd. İl Müdür Yrd. Hatip YILDIZ D.Ü. Sos Bil. Ent. Müd. Yrd. Mehmet Sami TOPRAK İl Dernekler Müdürlüğü V.H.K.İ Dilek AKKUŞ Sarmaşık Derneği Sos. Hizmet Uz. Mehtap ÇİFTÇİ AFAD İl Müdürü Şube Müd. Ali SEYİDALİOĞLU İlçe Sağlık Müdürü Şube Müd. Selahattin AKTEKİN Meksa Vakfı Eğitim Müd. Zahid Şükrü EKER İl Emniyet Müdürlüğü Başkomiser Mekiye GÖKTAŞ GAP İdaresi ÇATOM Sorumlusu Turan TOPRAK İl Göç İdare Müd. İl Göç Uzm.Yrd. Rifai YILDIRIM Aile ve Sosyal Politikalar İl Müd. İl Müd. Yrd. Seha DİRİ Aile ve Sosyal Politikalar İl Müd. Şef Adalet KESKİN DİKAD Nermin KURT S.Y.DV İl Müd. İl Müdürü Hayrettin BAHÇİRANCI İl Göç İdare Müd. İl Müdürü Hacı İMRAG Denetimli Serbestlik Müd. Müdür Rıfat MERTOĞLU Büyükşehir Belediyesi Sağlık İşleri Daire Bşk. Ulaş DENİZ Bağlar Belediyesi Sosyal Politikalar ve Projeler Otmi Ajans Katılımcıları: Selman DELİL (PPKB Birim Başkanı), Zeyni ARTIK (PPKB, Uzman) Karacadağ Kalkınma Ajansı Kalkınma Kurulu Diyarbakır Dezavantajlı Gruplar, Sağlık Ve Sosyal Hizmetler u nun 10 Mayıs 2016 Salı tarihinde yapılan ikinci toplantısı Karacadağ Kalkınma Ajansı ev sahipliğinde Ajans toplantı salonunda gerçekleştirilmiştir.kamu Kurum ve Kuruluşlarından 24 kurum temsilcisinin katılımı ile gerçekleşen toplantı, Kalkınma Ajansı Planlama Programlama ve Koordinasyon Birim Başkanı Selman DELİL tarafından yapılan toplantı açılış bilgilendirmesi ve sunumu ile başlamıştır. Yapılan bilgilendirmede Bölgemizin kalkınma yol haritası olan onaylı TRC2 Bölgesi Bölge Planının ( ) hazırlanma ve onay süreci ile temel hedeflerine değinilmiş, komisyonun amacı ve görevlerine ilişkin bilgiler verilmiştir. 2

4 Bölge Planının I. gelişme ekseninin (Kentsel Ekonomiler ve Ekonomik Büyüme) Stratejik Hizmet Sektörlerinde Uzmanlaşmanın Sağlanması ve Büyümenin Hızlandırılması ve KOBİ'lerin Rekabet Güçlerinin Artırılması ve Girişimciliğin Desteklenmesi amaçları altındaki istihdam ve beşeri sermayenin gelişimine ilişkin stratejiler ve II. gelişme ekseninin (Beşeri Gelişme ve Sosyal Sermaye) Eğitim Aracılığıyla Ekonomik-Sosyal Kalkınmanın Desteklenmesi amacı altındaki hedef, strateji ve yatırım kararlarına ilişkin ilerlemeler komisyonun görüşlerine sunuldu. İlgili stratejiler yetkili ve ilgili kurumların yürüttüğü faaliyetler ve projeler bağlamında değerlendirildi. Bu kapsamda katılımcılar tarafından ifade edilen görüşler not edilerek toplantı sonucunda un Kalkınma Kuruluna sunulması yönünde karar aldığı konular aşağıda listelenmektedir; 1. Diyarbakır da kent merkezi ve kırsalda önemli oranda yoksulluğun olduğu, Suriyeli sığınmacıların gelmesiyle birlikte kentte sosyal hizmet ihtiyacının arttığı belirtilmiştir. Aile ve Sosyal Politikalar İl Müdürlüğü bünyesinde sosyal hizmet merkezlerinde çalışmalar yürütüldüğü, ailede çalışan kimse yoksa sosyal-ekonomik yardımlar verildiği, Aile Destek Merkezleri ve Kadın Destek Merkezlerinde eğitimler verildiği, ayrıca Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakıfları vasıtasıyla engellilere, yaşlılara maaş verildiği, Şartlı Nakit Transferi adıyla eğitim giderlerine destek verildiği ifade edilmiştir. İLERLEMELER: Diyarbakır da SYDV ye bağlı 21 Aile Destek Merkezi (ADEM) olduğu, ayrıca GAP Bölge Kalkınma İdaresine bağlı Diyarbakır İl merkezinde 4, ilçelerde 3 tane Çok Amaçlı Toplum Merkezi (ÇATOM) bulunduğu ve kurumlarla işbirliği yaptıkları, Suriyeli sığınmacıların da ÇATOM hizmetlerinden yararlanabildiği dile getirilmiştir. ÇATOM larda ürünlerin satışında önemli bir sorun olmadığı ancak temrinlik malzeme eksikliğinin bulunduğu ifade edilmiştir. Diyarbakır da gençlerin sosyal gelişimlerini desteklemek ve mesleki becerilerini geliştirmek için GAP a bağlı kurulan Diyarbakır Gençlik ve Kültür Evi nin faaliyet gösterdiği, gümüş takı vb. alanlarda kurslar düzenlendiği ifade edilmiştir. ÖNERİLER: ADEM lerin ve eğitim destek merkezlerinin sayısının daha da artırılması gerektiği, yardıma ihtiyacı olan bireylere balık tutmayı öğretmemiz gerektiği, vatandaşların desteğe bağımlı hale gelmemesi için eğitim ve istihdam olanaklarına erişebilmelerini artırmak gerektiği ifade edilmiştir. 2. Bölgede yerel yönetimler, vakıflar ve dernekler vasıtasıyla ayrıca bazı çalışmalar yapıldığı ancak maddi ya da eğitim desteği veren kurumlar arasında önemli bir eşgüdüm sorunu olduğu değerlendirilmektedir. Mükerrer yardımların kaldırılması için bütünleşik sosyal yardım sisteminin en kısa sürede hayata geçirilmesi gerekmektedir. Ayrıca sosyal mali yardımlarda vatandaşın yardıma bağımlı kalması yerine kendi geçimini sağlayabilecek mesleki gelişim ve istihdam olanaklarına erişiminin artırılması gerektiği değerlendirilmiştir. İLERLEMELER: Sosyal yardımların koordinasyonunun önemli olduğu, bunun için yerel yönetimler ve sosyal hizmet kurumları arasında eşgüdüm olması gerektiği dile getirilmiştir. Diyarbakır Sur daki yardımların koordine edilmesi için kapsamlı bir 3

5 çalışma yapıldığı ancak destekler ikamete bağlı olduğundan ikametin değişmesiyle yardımın kesilebildiği belirtilmiştir. Sosyal yardımlar konusunda devlet kurumlarının yanında STK lar üzerinden de eşgüdüm sağlanması gerektiği ifade edilmiştir. 3. Diyarbakır da yapılan kamu hastaneleri ve sağlık kompleksi yatırımlarının ilin Bölgesel düzeyde sağlık hizmet merkezi rolünü güçlendirdiği ve bu alanda kamu yatırımlarının devam etmesi gerektiği ifade edilmiştir. Ancak hastanelerin mali durumlarının güçlendirilmesi gerektiği, sağlık personelinin sayısı ve nitelikleriyle ilgili sorunlar olduğu belirtilmiştir. Aile hekimliğinin özel hale gelmesiyle aile hekimliği merkezlerinde hekimlerin işveren haline geldiği, işletme maliyetlerini dengeleme kaygısının koruyucu hekimlik uygulamalarını aksatabildiği değerlendirilmiştir. 4. Diyarbakır da engelliler için 13 bin kişiye evde bakım hizmeti desteği verildiği ancak engellilerle ilgili eğitim ve rehabilitasyon merkezlerinin sayısı ve niteliğinin yeterli olmadığı örneğin otistik çocuk eğitim merkezinin fiziki şartlarının geliştirme ihtiyacı olduğu belirtilmiştir. Sosyal hizmetlerin zihinsel engellilerin aileleri için de yardım ve eğitim desteği vermesi gerektiği önerilmiştir. Ayrıca ilde Aile ve Sosyal Politikalar Müdürlüğü bünyesinde erişilebilirlik izleme ve denetleme komisyonları kurulduğu, kamu kurumları, özel kuruluşlar ve yerel yönetimlerin erişilebilirlik yönetmeliğindeki gereklilikleri yerine getirmeleri ve komisyonun denetlemelere başlaması gerektiği değerlendirilmiştir. 5. Bölgede genç nüfusun yüksek olduğu, ildeki gençlik merkezleri ve spor salonlarının sayısının ve kapasitesinin artırılması gerektiği, gençlerin spor merkezlerinden ücretsiz olarak yararlanabilmesi gerektiği belirtilmiştir. Bu konuda Gençlik ve Spor İl Müdürlüğü ve Büyükşehir Belediyesinin spor kompleksleri için yeni yatırımlar yapması gerektiği değerlendirilmektedir. 6. İlde madde bağımlılığının gençler arasında artış gösterdiği, bu konuda Aile ve Sosyal Politikalar Müdürlüğünce hazırlanan SODES projelerinin henüz destek bulmadığı ifade edilmiştir. Bu konuda 18 yaş altı erkek çocuklarına dönük ÇAMATEM hizmet verdiği, yetişkinler için AMATEM ve kız çocukları için bir merkez yapılması gerektiği değerlendirilmektedir. İLERLEMELER: Diyarbakır da mevcut 10 yataklı ÇAMATEM e ilaveten 20 yataklı ilave ÇAMATEM in yatırım programına alındığı, AMATEM in de yatırım programında olduğu ancak henüz inşaatlara başlanmadığı belirtilmiştir. Diyarbakır da 10 bin madde bağımlısı olduğu tahmin edildiği, bunlar içerisinde kadınların da olduğu ifade edilmiştir. Büyükşehir Belediyesinin Kalkınma Ajansı desteğiyle bir haritalama çalışması yaptığı ifade edilmiştir. Büyükşehir Belediyesinin madde bağımlılığına ilişkin önceki yıl koruyucu önleyici çalışmaları ve bilgilendirme kampanyaları yaptığı, Madde Bağımlılığıyla Mücadele Platformu kurulduğu, bu konuda eylem planı hazırlandığı, okullarda eğitimler verildiği ifade edilmiştir. Emniyet Müdürlüğünce daha önce bu alana yapılan koruyucu önleyici proje çalışmalarının uyuşturucuyla mücadele yüksek kurulunun aldığı ilgili karardan sonra 4

6 suçla mücadele çerçevesine çekildiği belirtilmiş, suçla mücadele için narko-timler kurulduğu ifade edilmiştir. Yeşilay ın ulusal düzeyde Türkiye Bağımlılıkla Mücadele Programı uyguladığı, Milli Eğitim Bakanlığı işbirliğiyle rehber öğretmenlerin eğitildiği, il formatörü olarak görev aldıkları, bağımlılıkla mücadelede gerekli kılavuzların hazırlandığı bildirilmiştir. ÖNERİLER: Bağımlılıkla mücadelenin önleyici ve engelleyici çalışmalar, tedavi hizmetleri ve rehabilitasyon aşaması olarak ayrı başlıklarda ele alınması gerektiği, AMATEM lerin sadece tedavi amaçlı hizmet verdiği, önleyici ve rehabilitasyon çalışmalarında tüm kurumların işbirliği yapmaları gerektiği ifade edilmiştir. Diyarbakır da madde bağımlılığıyla mücadelenin ildeki diğer gündemlerin gölgesinde kaldığı, bu alanda yerel yönetimler, sosyal birimler, kültür spor merkezleri vb. kurumların elbirliğiyle yeni çalışmalar yapmaları, kampanyaların başlatılması gerektiği önerilmiştir. 7. YENİ MADDE: Diyarbakır Denetimli Serbestlik Müdürlüğünün dezavantajlı gruplardan hükümlülere dönük takdir edici çalışmalar yaptığı görülmüştür. İl genelinde sadece madde kullanımına bağlı 4 bin e yakın vaka olduğu, bunlardan tedavi aşamasında olanların hastanelere sevk edildiği, bilinçlendirme ve rehabilitasyon konusunda da Sigara Alkol Madde Bağımlılığı (SAMBA) eğitim programı uygulandığı, yılda ortalama 10 bin kişinin bu eğitim programına katıldığı, eğitsel sosyal mesleki kurslar organize edildiği ifade edilmiştir. ÖNERİLER/KARARLAR: Denetimli Serbestlik Müdürlüğünün hükümlülerin rehabilitasyonu için en önemli konu olan istihdam alanında da koruma kurulu vasıtasıyla çalışmalar yürüttüğü ancak hedef gruba dönük olumsuz bakış açısından dolayı kurumların istenen düzeyde desteğinin olmadığı ifade edilmiştir. Hükümlüler için ekonomik sıkıntılar en önemli konu olduğu, İŞKUR un işbaşı eğitim desteğinin bu alanda kullanılması gerektiği önerilmiştir. 8. Diyarbakır da sokakta çalışan çocuk sayısı ve çocuk işçisi sayısının artış gösterdiği, çocuğu işten eğitime çekmenin yanında ailenin de koşullarını iyileştirmek gerektiği, kaymakamlıkların güdümündeki KADEM ve ADEM lerin etkinleştirilerek çocuklara özel destekler de içermesi gerektiği değerlendirilmiştir. İLERLEMELER: Sokakta çalışan çocuklarla ilgili sosyal hizmet merkezlerinin yararlı faaliyetler yaptığı ancak yetişkin eğitimlerine ilişkin gündemlerinden dolayı bu konuya odaklanmalarının güç olduğu ifade edilmiştir. Aile Sosyal Politikalar Bakanlığının yeniden yapılanma çalışmalarından önce Diyarbakır da sadece çocuklara dönük 75.yıl çocuk ve gençlik merkezinin bulunduğu, bunun gibi uzmanlaşmış bir kuruma ihtiyaç olduğu ifade edilmiştir. Büyükşehir Belediyesinin Çocuk Koordinasyon Merkezi adıyla yeni bir merkez açtığı, bu merkezin ihmal-istismar konusunda çalışmalar yapacağı bildirilmiştir. 9. Bölgede sağlıklı gıda üretimine ilişkin çalışmaların yetersiz olduğu, gıda güvenliğine ilişkin denetimlerin yeterince yapılmadığı, özellikle kırsalda gıdaya yönelik 5

7 denetimlerin artırılması gerektiği ve sağlık alanında personel sayısının ve niteliklerinin artırılması gerektiği ifade edilmiştir. İLERLEMELER: Diyarbakır da Büyükşehir Belediyesince gıda denetim ekipleri kurulduğu, il ve ilçelerde periyodik denetimler yaptığı belirtilmiştir. ÖNERİLER/KARARLAR: Gıda denetimi konusunda Gıda Tarım ve Hayvancılık İl Müdürlüğü, Halk Sağlığı Müdürlüğü ve Büyükşehir Belediyesisin ayrı denetim yetkilerinin olduğu, bu kurumlar arasında koordinasyon sağlanması gerektiği ifade edilmiştir. 10. Diyarbakır da işletmelerde çalışma koşullarının iyileştirilmesi gerektiği, belli sayının üzerinde organizasyonlarda kurum hekimi istihdam edilmesi ve iş sağlığı güvenliği uzmanlarının çalışması gerektiği belirtilmiştir. Dicle Üniversitesinde uzaktan eğitim ve sürekli eğitim merkezlerinde iş güvenliği uzmanlığı eğitimleri verildiği ifade edilmiştir. İLERLEMELER: İş Sağlığı Güvenliği (İSG) alanında yeni yasal düzenlemelerin işverene önemli yükümlülükler verdiği, özel sektörün yanı sıra kamu kurumlarının da yasal zorunluluklardan sorumlu olacağı ifade edilmiştir. İSG yönetmeliğinde yüksek cezalar olduğu, kamu yöneticilerinde yeterli farkındalık oluşmadığı değerlendirilmiştir. Özel sektörün İSG iş müfettişlerince denetlendiği ancak Diyarbakır ın Adana iş teftiş kuruluna bağlı olduğundan dolayı, uzaklıktan dolayı etkili teftişler yapılmadığı ifade edilmiştir. Ayrıca çalışanların işyerlerindeki ihlalleri kendi aleyhlerine olsa da işten çıkarılma korkusuyla beyan etmediği ifade edilmiştir. 6