ÜNİTE:1. Gelir Vergisi: Konu, Gelir Kavramı, Mükellefiyet, Ticari Kazançlar (Bilanço Esası) ÜNİTE:2

Ebat: px

Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "ÜNİTE:1. Gelir Vergisi: Konu, Gelir Kavramı, Mükellefiyet, Ticari Kazançlar (Bilanço Esası) ÜNİTE:2"

Savas Ekinci
6 yıl önce
İzleme sayısı:

2 ÜNİTE:1 Gelir Vergisi: Konu, Gelir Kavramı, Mükellefiyet, Ticari Kazançlar (Bilanço Esası) ÜNİTE:2 Ticari Kazançlar (İşletme Hesabı Esası, Basit Usul, Esnaf Muaflığı), Zirai Kazançlar ÜNİTE:3 Ücretler, Serbest Meslek Kazançları, Gayrimenkul- Menkul Sermaye İratları, Diğer Kazanç ve İratlar ÜNİTE:4 Gelir Vergisinin Tarhı 1 ÜNİTE:5 Kurumlar Vergisi ÜNİTE:6 Harcamalar Üzerinden Alınan Vergiler: Katma Değer Vergisi ÜNİTE:7 Diğer Harcama Vergileri ÜNİTE:8 Servet Üzerinden Alınan Vergiler

3 Dersin Adı : Türk Vergi Sistemi Dersin Kodu : MLY201U Dersin Dönemi :Güz Dersin Kredisi :5 Dersin Soru Sayısı : 20 2 Ara Sınav Sorumlu Üniteler : 1-4 Dönem Sonu Sınavı Sorumlu Üniteleri:

4 ÜNİTE:1 Kendini ümit ile besleyen insanlar şişmanlamaz! Sicilya Özdeyişi Gelir Vergisi: Konu, Gelir Kavramı, Mükellefiyet, Ticari Kazançlar (Bilanço Esası) Gelir vergisi, gelir üzerinden verilen bir vergidir. Gerçek kişilerin gelirleri gelir vergisine tâbidir. Gelir bir gerçek kişinin bir takvim yılı içinde elde ettiği kazanç ve iratların safi tutarıdır. ÖRNEK SORU: Aşağıdakilerden hangisi Türk motorlu taşıtlar vergisinde vergileme ölçüsü olarak kullanılmaktadır? A - Aracın tekerlek sayısı B - Aracın rengi C - Aracın görüntüsü D - Aracın vites sayısı E - Aracın yaşı 3 Doğru Cevap: E Cumhuriyetin ilanına kadar uygulanan vergiler ile Cumhuriyetin ilanından sonra vergi sisteminde yapılan değişiklikleri açıklamak. Osmanlı maliye teşkilatının başında günümüzdeki Maliye Bakanının görevlerini yerine getiren defterdar bulunmaktaydı. Tahsil edilen vergilerin temeli İslam hukukunun kaynaklarına dayanıyordu. Vergi esas olarak şeri vergiler ve örf i vergiler olarak ikiye ayrılıyordu. Şeri vergilerin kaynağı Kitap ve Sünnet idi. Örfi vergiler ise Padişahın iradesiyle konuluyordu

5 Öşür: Müslümanlardan alınan toprak ürünü vergisidir. Elde edilen ürünün onda biri vergi olarak alınırdı. Haraç: Müslüman olmayanlardan alınan bir vergidir. ikiye ayrılır; 1. Harac-ı Mukassem; elde edilen üründen 2. Harac-ı Muvazzaf; toprak üzerinden Cizye: Müslüman olmayan erkeklerden, askerlik görevi karşılığı olarak alınırdı. Varlık vergisi: Olağanüstü bir servet vergisidir. Özellikle müslüman olmayan ticaret erbabının kazançlarını vergilendirmek için uygulamaya konuldu. Odeme yapmayanlar çalışma kamplarına gönderildi. Dolaylı vergiler: Harcamalar üzerinden alınan vergilerdir. Toplam vergi gelirlerinin %70'ini oluşturur. Dolaysız vergiler: Servet ve gelir üzerinden alınan vergilerdir. Servet vergileri toplam vergi gelirlerinin %2'sini oluşturmaktadır. Cumhuriyetin ilanından sonra çağdaş vergi sistemine geçiş süreci başladı. İlk olarak zirai ürünlerden alınan aşar vergisi kaldırıldı. Savaş yıllarında olağanüstü vergiler uygulamaya konuldu yılında Gelir Vergisi ve Kurumlar Vergisi Kanunu kabul edildi. İzleyen yıllarda da diğer vergi kanunlarının kabul edilmesiyle vergi sistemindeki çağdaşlaşma süreci devam etti. Gelirin özelliklerini ve gelir vergisine konu olan kazanç ve iratları açıklamak. Gelir bir gerçek kişinin bir takvim yılı içinde elde ettiği kazanç ve iratların safi tutarıdır. Gelirin elde edilmesi, hukuken ve fiilen elde edenin tasarrufuna geçmiş olması anlamına gelir. GELİR VERGİSİNE KONU OLAN KAZANÇ VE İRATLAR 1. Ticari kazançlar (teşebbüs) (emek ve sermaye) 2. Zirai kazançlar (teşebbüs) (emek ve sermaye) 3. Ücretler (emek) 4. Serbest meslek kazançları (emek ve sermaye) 5. Gayrimenkul sermaye iratları (servet) (sadece sermaye) 6. Menkul sermaye iratları (servet) (sadece sermaye) 7. Diğer kazanç ve iratlar Gelir: Bir gerçek kişinin bir takvim yılı içinde elde ettiği kazanç ve iratların safi tutarıdır. Komanditer Ortak: Şirket alacaklarına karşı sorumluluğu bellirli bir sermaye ile sınırlandırılan ortaktır. Menkul sermaye iradı elde eder. Komandite Ortak: Sorumluluğu sınırsız ortaktır. Kazancı ticari kazançtır. Tahsil ilkesi: Gelirin hukuken ve fiilen elde edenin kullanımına geçmesidir. Ücretler, gayrimenkul sermaye ve menkul sermaye iratları, serbest meslek kazançları ve diğer kazanç ve iratlarda tahsil ilkesi geçerlidir. Tahakkuk ilkesi: Gelirin hukuken elde edenin tasarrufuna geçmesinin yeterli görülmesidir. Ticari ve zirai kazançlarda tahakkuk ilkesi geçerlidir. Ticari kazançlar, zirai kazançlar, ücretler, serbest meslek kazançları,

6 gayrimenkul sermaye iratları, menkul sermaye iratları ve diğer kazanç ve iratlar gelir vergisine konu olan kazanç ve iratlardır. ÖRNEK SORU: Stopaj yoluyla alınan veraset ve intikal vergisi oranı yüzde kaçtır? A - 5 B - 10 C - 15 D - 20 E - 25 Doğru Cevap:B Gelir vergisinde tam mükellefiyet ile dar mükellefiyet arasındaki farklılıkları izah edebilmek. Gelir vergisinde tam ve dar mükellefiyet ayırımı yapılmıştır. Tam mükelleflerin hem Türkiye de hem de Türkiye dışında elde ettikleri gelirler vergilendirilir. Dar mükelleflerin Türkiye dışında elde ettikleri gelirler dikkate alınmaz. Tam mükelleflerin hem Türkiye de hem yurt dışında elde ettikleri gelirlerin vergilendirilmesi, çifte vergilendirme sorununu doğurabilmektedir. Bu sorun ise ülkeler arasında çifte vergilemeyi önleme anlaşmaları ile çözülmeye çalışılmaktadır. GVK, tam mükellefiyet konusunda ikametgâh ve tabiiyet olmak üzere iki esası benimsemiştir. İkametgâh esası temel ilke olarak belirlenmiştir. İkametgâh esasına göre Türkiye de yerleşmiş olanlar tam mükellef olarak kabul edilir. Türkiye de yerleşmiş sayılmak için bir takvim yılı içinde devamlı olarak altı aydan fazla oturmak yeterli kabul edilmiştir. Türkiye de yerleşmiş olmayan gerçek kişiler dar mükellef olarak vergilendirilir. Dar mükellefler genellikle yabancı uyruklu kişilerdir. Dar mükellefler kural olarak tam mükellefler için uygulanan kurallara tabidir. 5 Ticari kazancı tanımlayıp kimlerin bilanço esasına tabi olduğunu açıklamak. Gelir Vergisi Kanunu nda ticari kazanç Her türlü ticari ve sınai faaliyetlerden doğan kazançlar ticari kazançtır şeklinde tanımlanmıştır. Ticari kazançların vergilendirilmesinde ya gerçek usul ya da basit usul uygulanır. Gerçek usulde vergilendirilenlerin kazancı ya bilanço esasında ya da işletme hesabı esasında tespit edilir. 1. sınıf tacirlerin kazancı bilanço esasına tabidir. 1. sınıf tacirler VUK 177. maddesinde sayılmıştır. İşletme hesabı esasına göre kazançları tespit edilenler ise 2. sınıf tacirlerin kazancıdır. VUK 177. maddesinde sayılanların dışında kalanlar 2. sınıf tacirlerdir

Benzer belgeler

TÜRK VERGİ SİSTEMİ-1.BÖLÜM

TÜRK VERGİ SİSTEMİ-1.BÖLÜM I. TÜRK VERGİ SİSTEMİNİN TARİHÇESİ Cumhuriyet öncesinde uygulanan Osmanlı dönemi vergileri, genel olarak şer i vergilerden oluşuyordu. Bunların arasında Müslüman olmayan tebaadan