Sağlık. YENİDEN Düzenlenmiş 2. Bask

Ebat: px
Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "Sağlık. YENİDEN Düzenlenmiş 2. Bask"

Transkript

1 Sağlık İSVIÇRE SAĞLIK REHBERİ SAĞLIK Elinizdeki Sağlık Rehberi, İsviçre de yaşayan insanların öncelikle de göçmenlerin İsviçre Sağlık Sistemini tanımaları için yol gösterir. Bu rehber, genel sağlık hizmetleriyle ilgili bilgiler ve hastalık ya da maluliyet sigortası ve benzeri konulara ilişkin önemli yasa ve yönetmelikler üzerine açıklamaları içermektedir. YENİDEN Düzenlenmiş 2. Bask

2 Basım ve yayım 1. basım: 2001 Genişletilmiş ve yeniden düzenlenmiş 2. basım: 2008 Yayımlayan: Sağlık Bakanlığı, İsviçre Kızılhaç ve İsviçre Caritas Yazarlar: Maja Loncarevic, Iris Stucki, Rahel Stuker Yeniden düzenleme: Osman Besiç Çeviri: Mustafa İdeli Sayfa düzeni: visu l AG, Bern Baskı: Schlaefli & Maurer AG, Interlaken Ön baskı: Çizimler: Claude Zellweger Yeniden düzenlenmiş 2. baskı adedi: Türkçe (3000) İlişki ve danışma: Schweizerisches Rotes Kreuz, Departement Gesundheit und Integration Abteilung Gesundheit, Werkstrasse 18, 3084 Wabern İnternet siparişi: verkauf.zivil@bbl.admin.ch Dağıtım ve sipariş: BBL/EDMZ, 3003 Bern, Art.-Nr tur

3 Rehber in oluşumu İsviçre sağlık sistemi karmaşık bir yapıya sahiptir. Bu sistem içerisinde izlenmesi gerekli yollar, özellikle göçmenlerin gözünde büsbütün dolambaçlı hale gelmektedir. Federal Sağlık Bakanlığı, İsviçre Kızılhaç ve İsviçre Caritas kurumları, sağlık alanında bir «Rehber»e acil olarak ihtiyaç duyulduğu sonucuna vardılar. Bu yüzden pratik ve elde taşınabilir bir Rehber in ortaklaşa kaleme alınmasını kararlaştırdılar. Hazırlıklara, grup toplantılarında Rehber in içereceği konular belirlenerek başlandı. Bu sürece hem uzman kişiler, hem de Rehber den yararlanacağı düşünülen çevrelerden kişiler çağrıldı. İlk taslak göç ve sağlık alanlarında çalışan geniş bir uzman çevresine sunuldu. Böylece Rehber in hem içeriği gözden geçirilmiş oldu, hem de metnin anlaşılır olup olmadığı denetlendi. En sonunda da bir yayın kurulunun denetiminden geçtikten sonra çeviri sürecine geçildi. Bu vesileyle, elinizdeki Sağlık Rehberi nin üretimine katkıda bulunmuş herkese içtenlikle teşekkür etmek isteriz. 1

4 Rehber in oluşumu Yeni baskıya (2005) önsöz İsviçre Sağlık Rehberi nin ilk baskısının üzerinden beş yıl geçmiş ve bu süre içinde adet Sağlık Rehberi dağıtılmıştır. Bu başarının bugün de sürdürülebilmekte olması bizleri sevindirmektedir. İsviçre Sağlık Rehberi, elinizdeki 2. baskıda yeniden düzenlenip geliştirilmiş, böylece hem içeriği güncelleştirilmiş, hem de sayfa düzeni daha çağdaş ve çekici hale getirilmiştir. Rehberin ana çizgilerinde herhangi bir değişiklik yapılmazken, veriler güncelleştirilmiş ve yeni bazı konular eklenmiştir. Elinizdeki güncelleştirilmiş baskıda İsviçre sağlık sisteminin daha anlaşılır, daha geniş ve ayrıntılı özetlenmiş olduğunu umuyoruz. Rehberin İsviçre sağlık sistemini aydınlatıcı bir işlevi olduğuna ve sistemi anlaşılır kıldığına inanıyoruz. Sağlık Rehberi nin yeniden düzenlenmesinde az ya da çok katkısı olan herkese içtenlikle teşekkür ederiz. 2

5

6 İçindekiler Önsöz 6 1 Sağlık Rehberi ni Nasıl Kullanmalıyım? 8 2 En Sık Sorulan 20 Soru 9 3 Sağlık Hizmetleri Hakkında Önemli Bilgiler 11 Yemek ve Hareket 11 Bağımlılık ve Uyuşturucu 12 Sigara İçmek 13 Alkol 13 HIV/AIDS 14 Aşı 15 Ruh Sağlığı 15 Hasta Hakları ve Yükümlülükleri 16 Kültürlerarası Çevirmenler 17 4 Genel Sağlık Hizmetleri 19 Uzman Doktor 19 AYAKTA TEDAVİ VE BAKIM 21 Temel Bakım ve Özel Tedavi 21 Poliklinik 25 Eczane 26 Acil Servis 27 Diş Doktorları 29 Psikiyatrist ve Psikolojik Tedavi 30 YATAKLI (YATILI) TEDAVİ VE BAKIM HİZMETİ 32 Hastanede 32 Hastanede Ziyaret 33 Hastanede Beslenme 34 Ameliyat 35 Hastane Sosyal Hizmetleri 35 EVDE ve TEDAVİ SONRASINDA BAKIM 36 Spitex (Spiteks) 36 Rehabilitasyon ve Terapi 37 Yaşlıların Tıbbi Bakımı 39 4

7 İçindekiler ANNE ve ÇOCUK 40 Kadın Hastalıkları Kontrolları 40 Gebelik (Hamilelik) 41 Kontrol Amaçlı Muayeneler 41 Doğuma Hazırlık 42 Doğum 43 Loğusalık Dönemi 43 Süt Bebeklerinin Bakımı 44 Çocukların Tıbbi Bakımı 44 ÇOCUK ALDIRMA 47 5 Yasa ve Yönetmelikler 48 HASTALIK SİGORTASI 48 Hastalık Sigortası Şirketleri 48 Temel (Genel) Hastalık Sigortası 49 Ek Sağlık Sigortaları 51 Hastalık Sigortası Aylık Primleri (Ödentileri) 52 Yıllık Ödenti (Franchise) ve Sigortalının Masraflara Katkısı 53 Ödentilerde İndirim 55 Kaza Sigortası 56 SOSYAL SİGORTALAR 57 Yaşlılık (Emeklilik ) ve Dulluk-Yetimlik Sigortası (AHV) 58 Maluliyet Sigortası (IV) 58 Ek Destekler (EL) 60 Ek Emeklilik Sandığı (BVG) 60 6 Küçük Sözlük 61 7 Adres Listesi 67 5

8 Önsöz Kendimi hasta hissettiğimde nereye başvurmalıyım? Tıbbi tedavi parasız mıdır, yoksa ödeme yapmak zorunda mıyım? Acil durumlarda nasıl davranmalıyım? Dişlerimi parasız kontrol ettirmeye hakkım var mı? Bu ve benzeri sorular, gündelik yaşamda ortaya çıkabilir, özellikle de kendimi sağlıklı hissetmediğim durumlarda. Elinizdeki Sağlık Rehberi, İsviçre de yaşayan insanlara, sağlık sistemimiz içinde doğru yolu bulmaları için yardımcı olmayı amaçlamaktadır. Rehber, genel sağlık hizmetleri konusundaki bilgilerin yanı sıra, hastalık ya da maluliyet sigortası ve benzeri konulara ilişkin önemli yasa ve yönetmelikler üzerine açıklamaları da içermektedir. Elinizdeki yeni baskıda içerik ve adres listesi güncelleştirilirken, sağlık hizmetleri gibi bazı bölümler de genişletilmiştir. Farklı sağlık sistemlerine alışık olan göçmenlerin pek çoğu, İsviçre sağlık sistemi hakkında yeterli bilgiye sahip değildir. Bu durum, göçmenlerin İsviçre halkı içindeki benzer gruplardan daha kötü bir sağlık durumuna sahip olmalarına yol açmaktadır. Bu böyle olmak zorunda değil. Dünya Sağlık Örgütü (WHO) sağlık alanında herkes için fırsat eşitliği talep etmektedir ve biz bu ilkeyi temel alıyoruz. Sağlık, en büyük insani ihtiyaçlardan biridir. Bütün insanlar, etnik kökenleri ve oturum izinlerinin türü ne olursa olsun, sağlık sorunlarının çözümünde nereye başvuracaklarını bilebilmelidir. 6

9 Önsöz Elinizdeki Sağlık Rehberi sadece göçmenler için hazırlanmamıştır. Rehber aynı zamanda İsviçrelilere, göçmenlerle ilgili alanlarda çalışanlara ve İsviçre sağlık sistemi hakkında bilgi sahibi olmak isteyen herkese seslenmektedir. Prof. Thomas Zeltner Sağlık Bakanlığı Müdürü 7

10 1 1 Sağlık Rehberi ni Nasıl Kullanmalıyım? Rehber in ilk sayfalarında sağlık ve hastalık üzerine en sık karşılaşılan soruların ve bunlara verilen cevapların hangi sayfalarda olduğunu gösteren bir liste bulacaksınız. Rehber de sağlık hizmetleri ve bunlara ilişkin yasa ve yönetmelikler üzerine en önemli bilgiler yer almaktadır. Rehber e ayrıca bazı kavramları anlaşılır kılmak amacıyla küçük bir sözlük ekledik. Bu sözlükte açıklamasını bulacağınız kelimelerin yanında ( ) işareti vardır. Sözlük Rehber in sonunda bulunmaktadır. Sorularına rehberde cevap bulamayanlar, doğrudan yetkili kurumlara başvurabilirler. En önemli başvuru kurumlarının ve danışmanlıkların isim, adres ve telefon numaralarını Rehber in son sayfalarında bulacaksınız. Bu adresler rehberde (&) işareti ile gösterilmiştir. Adres listesinde, İsviçre genelinde etkin olan merkezi kurumlara ve danışmanlıklara yer verilmiştir. Sağlık Rehberi ni Nasıl Kullanmalıyım? 8

11 2 2 En Sık Sorulan 20 Soru Nasıl sağlıklı kalabilirim? 11 Çevirmen isteme hakkım var mı? 17 Ev doktoru ne demektir, ne yapar? 21 Randevu alıp gittiğim halde muayene odasına girmeden önce niçin bekletiliyorum? 23 Doktorum tarafından anlaşılmadığımı hissettiğim durumlarda doktorumu değiştirebilir miyim? 24 İlk yardım gerektiren acil bir durumda nasıl davranmalıyım? 27 Dişlerimi ücretsiz kontrol ettirme hakkım var mı? 29 Zor durumdaysam, korkuyorsam ya da üzgünsem ve kendi kendime yardım edemeyecek bir durumdaysam, kime başvurabilirim? 30 Hastalandığımda kendi başıma hastaneye gidebilir miyim? 32 Hasta akrabalarımı ve arkadaşlarımı hastanede ziyaret edebilir miyim? 33 Hastanede yatan yakınlarıma yemek götürmek zorunda mıyım? 34 Evde kendi bakımım ya da ev işleri için yardıma ihtiyacım olduğunda kime başvurabilirim? 36 Bir kadın olarak kendi sağlığım için neler yapabilirim? 40 Çocuk doktoru ne demektir? 45 9

12 2 En Sık Sorulan 20 Soru Kimler hastalık sigortası yaptırmak zorundadır? 48 Hastalık sigortalarının temel (genel) sigorta bölümünde hangi hizmetler için sigortalıyım? 49 İsviçre de sağlık hizmetleri ücretsiz midir? 52 Hastalık sigortası primlerinden nasıl tasarruf edebilirim? 54 Neden yaşlılık sigortası (AHV) ve maluliyet sigortası (IV) aidatlarını ödemek zorundayım? 57 Malulen emekliliğe ne zaman hak kazanırım? 58 10

13 3 3 Sağlık Hizmetleri Hakkında Önemli Bilgiler NASIL SAĞLIKLI KALABİLİRİM? Uygun sağlık önlemleriyle kendinizi hastalıklardan koruyabilirsiniz. Almancada tıp dilinde «Prävention» denen uygun önlemlerle sağlığımızı koruyabiliriz. Bunun için kişinin öncelikle kendini ve vücudunu iyi gözlemlemesi gerekir. Hastalıklar erken teşhis edilirse, tedavi edilme şansları daha yüksek olur. Kadın doktoruna düzenli aralıklarla görünmek, kadınlar için koruyucu sağlık önlemine iyi bir örnektir. Sağlık önleminin anlamı, öncelikle sağlığımıza dikkat etmemiz ve nelerin sağlıksız olduğu konusunda bilgi edinmek demektir. Sigara kullanmamak, az içki içmek, bolca meyve ve sebze yemek, bol bol hareket etmek ve ağır işlerde çalışırken vücudumuzu doğru hareket ettirmek sağlığı korumada yardımcı olacaktır. Yemek ve Hareket Sağlıklı yemek yemek (& S.68) ve düzenli hareket etmek, sağlık için önemlidir. Yeterince su içmek (günde yaklaşık 1-2 litre kadar), günde beş kez meyve ya da sebze ve her öğün sırasında tahıl ürünleri yemek, sağlıklı beslenme için gereklidir. Mümkünse kaba öğütülmüş tahıl unu ürünleri tercih edilmeli. Değişken olmak üzere günde bir porsiyon et, balık, yumurta, peynir ya da protein içeren başka besinler alınmalı, bunlara ek olarak süt içilmeli ya da süt ürünleri yenmeli. Yemek pişirirken olabildiği kadar az hayvansal ya da bitkisel yağ kullanılmalı. Tatlılar, tuzlu kurabiyeler ve fazla kalori içeren içecekler (şekerli ve alkollü içecekler) ölçülü alınmalı. 11

14 3 Sağlık Hizmetleri Hakkında Önemli Bilgiler Her gün en az yarım saat, etkin biçimde hareket etmek önemlidir (örneğin hızlı yürümek, bisiklet sürmek, bahçede çalışmak ya da ev işleri yapmak). Hareketsizlik bel ağrılarına, fazla kiloya, kan dolaşımı bozukluklarına, kalp ve metabolizma hastalıklarına yol açabilir. Bağımlılık ve Uyuşturucu Uyuşturucular (& S. 69) psikoaktiv etkileri olan maddelerdir. Bunlar kişinin ruh hali, duyguları, algılama yetisi ve bilinci üzerinde değişikliklere yol açarlar. Tütün ve alkolün yanısıra ağrı dindirici, uyku verici ve sakinleştirici ilaçlar, uyuşturucu maddelerden sayılmaktadır. Ayrıca hintkeneviri (esrar), kokain ve eroin benzeri yasadışı maddeler de aynı sınıfa girerler. Uyuşturucu tüketimi bedensel, ruhsal ve toplumsal sorunlara yol açar. Keyif almaktan alışkanlığa ve buradan bağımlılığa geçiş süreci hızlı ve karmaşık bir yol izler. Bağımlılığa karşı kişinin tavrını etkileyen farklı etmenler sözkonusudur. Örneğin kişilik, sosyal çevre, toplumsal koşullar ya da uyuşturucunun gücü bu etmenlerden bazılarıdır. Aile içinde uyuşturucu sorunuyla karşılaştığınızda ne yapabilirsiniz? Yakınları arasında uyuşturucu sorunu olan kişi birçok zorlukla karşılaşacaktır. Sadece uyuşturucu bağımlısı olan kişi değil yakınları da bu durumdan dolayı ağır bir yük altında kalacatır. Dışarıdan destek aramakta gecikmeyin. Yörenizde bulunan uyuşturucu danışmanlık kurumlarında çalışan uzmanlar size bu konuda destek olacaklar ve eşlik edeceklerdir. Danışma hizmeti ücretsizdir ve danışmanlar meslek sırrı ilkesine uymakla yükümlüdür. Telefon rehberinde ilgili kurumların adreslerini bulabilirsiniz, ayrıca ev doktorunuza da sorabilirsiniz. 12

15 3 Sağlık Hizmetleri Hakkında Önemli Bilgiler Sİgara İçmek Sigara içmek (& S. 69) vücudun tamamı için zararlıdır. Kanser, kalp krizleri, akciğer hastalıkları ve damar tıkanıklığı sigara içmenin sonuçlarından bazılarıdır. Günümüzde ölüm olaylarının üçte biri sigara içmekten kaynaklanmaktadır. Sigara dumanı içeren hava, sigara içmeyenler için bile zararlıdır, özellikle çocuklara zarar verir. Dumanlı havayı tenefüs etmek zorunda kalan çocuklar, öteki çocuklara göre ortakulak ve akciğer iltihaplanması, bronşit ya da astım benzeri hastalıklara iki kat daha fazla yakalanmaktadır. Kaç tane sigara içtiğim pek önemli değil demeyin! Günde bir kaç tane az içmeyi başarmakla bile, sağlığınız için bir şeyler yapmış olursunuz. Kapalı yerlerde sigara içmemek hem size hem de çevrenizdekilere yararlıdır. Sigarayı bırakmak istiyorsanız, bu konuda ev doktorunuzla görüşmelisiniz. Sigarayı bırakmanın sağlık için büyük yararları vardır: Sigarasız geçen bir günün sonunda kan temizlenir, üç ay içinde akciğerler, bir yıl sonra da damarlar temizlenmiş olur. Sigarayı bıraktıktan beş yıl sonra kanser tehlikesi azalır ve vücut bütünüyle arınır. Alkol Alkol (& S. 69) çeşitli olumsuz sonuçlara yol açabilir: Düzenli olarak fazla alkol tüketimi tehlikelidir. Az miktarda alkol tüketimi bile kişinin yoğunlaşma yeteneğini kısıtlar, tepki gösterme ve tavır belirleme hızını düşürür. Bu da kişinin tehlikeyi göze alma cesaretini ve kaza tehlikesini arttırır. Aşırı ve yüksek dozlu alkol tüketimi insan vücudunun hemen her organına zarar verir. Ayrıca bir dizi ruhsal ve sosyal sorunları da yanında getirir. Aile içinde ya da 13

16 3 Sağlık Hizmetleri Hakkında Önemli Bilgiler dışında rastlanan şiddet uygulamaları genellikle alkol tüketimiyle ilintilidir. Alkolün tehlikesizce keyfini çıkarmak istiyorsanız, şu kurallara uymalısınız: sağlıklı ve yetişkin erkekler günde iki standart bardaktan fazla alkol almamalı. Standart bardak derken, restoranlarda genellikle alkol için kullanılan bardaklardan söz ediyoruz. Kadınlar erkeklere oranla alkole daha duyarlı tepki gösterirler, bu nedenle günde bir standart bardaktan fazla alkol içmemelidirler. Araba kullanırken, çalışırken ve ilaç aldığınız dönemlerde ya da herhangi bir hastalığınız varsa, alkol tüketiminden tamamen vazgeçmelisiniz. Gebelik ve çocuk emzirme döneminde de alkol kullanmamalısınız. Alkol ile sorununuz varsa, bölgenizdeki alkol danışmanlık kurumlarından birine zaman geçirmeden başvurunuz. Danışmanlık hizmetleri ücretsizdir ve danışmanlar meslek sırrı ilkesine uymakla yükümlüdür. Telefon rehberinde ilgili kurumların adreslerini bulabilirsiniz, ayrıca ev doktorunuza da danışabilirsiniz. HIV/Aids Bağışıklık sistemi zayıflığı Aids ve benzeri cinsel ilişki yoluyla bulaşan hastalıklara (örneğin papağan hastalığı, belsoğukluğu, hepatit) karşı en iyi kondomla korunabilirsiniz. Kondom hemen her eczaneden, super marketten ve drogerielerden satın alınabilir. Konuya ilişkin sorularınız için kantonal Aids-Hilfe (& S. 69) ya da doktorunuzla görüşünüz. HI-Virusu (Aids) taşıyıcısı olmaktan korkuyorsanız kantonal Aids-Hilfe ya da doktorunuzla görüşünüz. Bu durumda Aids-Hilfe ya da doktorunuz bir test yapmanın gerekli olup olmadığı konusunda size yardımcı olacaklardır. Test yaparken kimliğinizi gizli tutma hakkınız vardır. 14

17 3 Sağlık Hizmetleri Hakkında Önemli Bilgiler Aşı Aşı yaptırmak da sağlık önlemleri arasındadır. Aşı yaptırarak bir çok bulaşıcı hastalık önlenebillir. Federal Sağlık Bakanlığı şu hastalıklara karşı aşı yapılmasını önermektedir: Kuşpalazı, tetanos, boğmaca, çocuk felci, menenjit, gırtlak iltihabı, kızamık, kabakulak, kızamıkçık, hepatit B (sarılık) (& S. 70). Bunlara ek olarak başka aşılar da gerekli olabilir, örneğin yurt dışına yolculuklar öncesinde. Ayrıca henüz yaptırmamış olduğunuz aşılar varsa onları da her zaman yaptırabilirsiniz. İsviçre de aşılar genellikle çocuk doktorları ya da ev doktorlarınca yapılmaktadır. Aşı konusunda sorularınız için doktorunuzla görüşebilirsiniz. Ruh Sağlığı Morali yerinde olmak ve yaşama sevinci duymak ruh sağlığının temel öğeleridir. Aile, iş, boş zaman etkinlikleri ve okul çevresinde iyi işleyen ilişkiler, kendinizi daha iyi hissetmenizi sağlar. Dünya Sağlık Örgütü (WHO) sağlıklı olmayı «kişinin hastalıksız ve sağlam olmasının yanı sıra, kendini bedensel, ruhsal ve toplumsal olarak tam anlamıyla iyi hissetmesi» olarak tanımlıyor. Yani sağlık için bedensel etmenler yanında ruhsal ve toplumsal etmenlerin de önemli olduğu belirtilmiş oluyor bununla. Ruh hastalıkları en sık karşılaşılan hastalıklar arasındadır. Her üç kişiden birinin yaşamında en az bir kez ruhsal bunalım geçirdiği bilinmektedir. Pek çok kişi yaşadığı bunalımın üstesinden kendi başına gelebilmektedir. Her on kişiden biri ise, benzer sorunlar nedeniyle ruh hastalıkları kliniklerinde tedavi görmektedir. İsviçre de ruhsal sorunların tedavisi için geniş bir hizmet sistemi mevcuttur. Bu konuda yardıma ihtiyacınız olduğunda (& S. 70) doktorunuzla görüşünüz. Doktorunuz sizi durumunuza uygun bir tedaviye gönderecek ya da gerekiyorsa ilaç verecektir. 15

18 3 Sağlık Hizmetleri Hakkında Önemli Bilgiler Hasta Hakları ve Yükümlülükleri Hastalanmanız halinde, uygulanacak tıbbi tedavi konusunda sizin de söz hakkınız vardır (& S. 70). Doktorunuz sizi muayene ederken, teşhis ettiği hastalık, uygulanması düşünülen tedavi ve öteki tedavi seçenekleri ile hastalık tedavisinin getireceği tehlikeler konusunda sizi bilgilendirmek zorundadır. Verilecek karara sizin de katılmanız ancak bu şekilde mümkün olabilir. Herşeyi doğru anlamış olmak için, doktora gerekli soruları sormanız önemlidir. En az bunun kadar önemli olan bir başka nokta da, doktorun sizin söylediklerinizi ve sorularınızı doğru anlamış olmasıdır. Doktorlar halk dilinde «meslek sırrı» diye bilinen sır saklama ilkesine bağlıdırlar. Yani hastalarla ilgili bütün bilgileri kesinlikle gizli tutmakla yükümlüdürler. Ayrıca doktorlar sizinle ilgili bilgileri ancak sizin onayınızla başka kişilere aktarabilirler. Herhangi bir hastalık nedeniyle doktora gittiğinizde, doktorla işbirliği içinde olmanız gerekir. 16

19 3 Sağlık Hizmetleri Hakkında Önemli Bilgiler Kültürlerarası Çevirmenler Bir hastalığın doğru tedavi edilebilmesi ancak iki şeyle olanaklıdır; birincisi hastanın doktorları, hastabakıcıları, sosyal hizmet uzmanlarını ya da tedavide yer alan öteki kişileri yeterince anlaması, ikincisi de bu kişilerin hastayı yeterince anlamaları. Ne var ki doktor muayenehanelerinde, hastanede, sosyal hizmet ve benzeri kurumlarda dil engeli ya da yetersizliği sık sık karşılıklı yanlış anlamalara yol açmaktadır. Konuşmalarda kültürlerarası bir çevirmen (& S. 70) hazır bulunursa, olası yanlış anlaşılmalar önlenebilir. Sağlıklı ve doğru bir çeviri için, çevirmenin hem uygun bir öğrenim görmüş olması, hem de hastanın akrabası ya da yakını olmaması gerektiği deneyimlerden bilinmektedir. Bu hem hastanın akraba ya da yakınlarının genellikle tercümanlık öğreniminden yoksun olmasından, hem de duygusal açıdan etki altında olmalarından ötürü böyledir. Bu kişilerin yapacağı çeviriler yanlış sonuçlar doğurabilir. Sadece istisnai - acil yardım - durumlarda çocuklar, akrabalar ya da hastane personeli tercüman olarak çağırılabilir. Çevİrmen İsteme hakkım var mı? Hayır, İsviçre de çevirmen isteme hakkı yoktur. Tercümanl k 17

20 3 Sağlık Hizmetleri Hakkında Önemli Bilgiler İsviçre de çevirmen isteme hakkı (henüz) olmadığı için, çeviri yapabilecek bir kişiyi belki de kendiniz bulmak zorundasınız. İyi çevirmenleri hizmete sunan bir çok aracı kurum bulunmaktadır (& S. 70). İsviçre deki bir çok büyük hastanenin kendi çevirmenlik servisleri vardır. Çevirmen ücretleri İsviçre de (henüz) belli bir standarta göre düzenlenmemiştir. O nedenle her görüşmeden önce olanaklar ve ödeme koşulları üzerine bilgi edininiz. 18

21 4 4 Genel Sağlık Hizmetleri İsviçre de tıbbi bakım, ayakta tedavi ve bakım ya da yataklı tedavi ve bakım şeklinde yapılır. Yataklı muayene ve tedavi gerektiğinde, hastalar hastane, klinik ya da bir bakımevine yerleştirilir. Tıbbi ilk müdahale, muayene ya da tedaviden sonra hasta hastanede yatmıyor ve hemen eve dönebiliyorsa buna «ayakta tedavi» denmektedir. Hastalık durumunda kişinin başvurduğu ya da göründüğü danışmanlık ve bakım kurumlarının hepsi «ayakta tedavi» kurumları olarak adlandırılır. Yataklı bakım ya da tedavi için İsviçre de hastayı bir doktorun uygun bir kuruma göndermesi gerekir. Psİkososyal Danışmanlıklar İsviçre de tıbbi hizmet kurumlarının yanı sıra, kendiniz, ailenizden biri ya da bir tanıdığınız sorunlarla (kişisel, ailesel, parasal vb.) karşı karşıya kaldığında, yardım ve destek almak amacıyla başvurabileceğiniz bir dizi danışmanlık kurumu bulunmaktadır. Örneğin bağımlılık, borçlanma ve benzeri konularda sunulan danışmanlık hizmetlerinin yanısıra ana baba, aile, kadınlar vs. için danışmanlık kurumları vardır. Bu kurumlarda çalışanlar, genellikle uygun bir öğrenim (sosyal hizmet, sosyal pedagoji, ruhbilim vb.) görmüş kişilerdir. Danışmanlar da meslek sırrı ilkesine bağlı kalmakla yükümlüdür. Danışmanlık hizmetleri ücretsizdir. Size, daha doğrusu sorununuza uygun düşecek bir danışmanlık kurumu bulabilmeniz için ev doktorunuz yardımcı olabilir. Bir çok danışmanlık kurumuna telefonla da ulaşabilirsiniz ya da onları internette bulabilirsiniz (& S. 71). Uzman Doktor Hemen bütün doktorlar tıp doktoru diplomasını aldıktan sonra belirli bir uzmanlık alanında öğrenimlerini sürdürürler. Örneğin genel tıp, cerrah, kadın hastalıkları 19

22 4 Genel Sağlık Hizmetleri vb. alanlarda uzmanlık öğrenimi yapılabilir. Ev doktorları, öteki uzman doktorlar ya da hastane doktorları eşdeğer bir öğrenim görürler ve bu öğrenim İsviçre Doktorlar Federasyonu ( FMH) tarafından denetlenir. Önemlİ Uzman Doktorlar Genel tıp doktoru Vücudun herhangi bir yerinde ortaya çıkabilecek ya da çıkmış olan hastalıklara karşı önlem ve tedavi. Genel tıp doktorları genellikle ev doktoru olarak çalışırlar ve gerekli hallerde hastanın uzman doktora ya da hastane, klinik vb. yerlere sevki için öteki doktorlarla işbirliği yaparlar. İç hastalıkları doktorları (Dahiliyeciler) Vücudun herhangi bir yerinde ortaya çıkabilecek ya da çıkmış olan hastalıklara karşı önlem ve tedavi (ev doktorları, genel iç hastalıkları doktorları). Daha özgün alanlarda uzmanlaşmış dahiliyeciler de vardır. Örneğin, solunum yolları ve organları, kalp ve kan dolaşımı (Kardiyoloji) ya da mide ve bağırsaklar (Gastro-Enteroloji). Çocuk doktorları (Pediatristler) 18 yaşına kadar olan çocukların ruh ve beden hastalıklarının tedavisiyle ilgilenirler. Kadın hastalıkları doktorları (Jinekologlar) Erken teşhis amaçlı muayeneler, kadın hastalıklarının tedavisi, doğuma yardım. Cerrahlar (Ameliyat doktorları) Hastalık ve kazalarda cerrahi tedavi (ameliyat). Ruh hastalıkları doktorları (Psikiyatristler) Ruhsal rahatsızlıkların tedavisi. 20

23 4 Genel Sağlık Hizmetleri Ayakta Tedavi ve Bakım Hizmeti Temel Bakım ve Özel Tedavİ EV DOKTORU NE DEMEKTİR, NE YAPAR? Ev doktorları İsviçre de hastalık durumunda ilk başvurulan kişilerdir. Hastalandığınızda ev doktoru tedavi için ilk başvuracağınız kişidir. Ev doktorları genel olarak hastalıkla ilgili temel bakımdan sorumludur ve ilk tedaviden sonra sizi gerekli hallerde uzman doktor, hastane, klinik benzeri uygun yerlere sevkederler. Özel durum: İltica talebinde bulunan kişilerin kaldığı kamplarda hastalık halinde ilk önce kamp çalışanlarına başvurulması gerekiyor. Genel olarak kampların kendi doktorları vardır. Bu doktorlar hasta kişinin ilk tedavisini yapar ve gerekli hallerde hastayı uzman doktor, hastane, klinik benzeri uygun yerlere sevkederler. Ev doktorları çoğunlukla genel tıp, iç hastalıkları ya da çocuk doktorluğu konularında uzmandırlar (bkz. S. 20). Özel tedaviler, yani bedenin belli bir kesimine ya da organına (örneğin kalp ve kan dolaşımı) yönelik muayene ya da tedaviler bu konuda uzman doktorlar tarafından gerçekleştirilir. Uzman doktorlara genel olarak ev doktorunuzun havalesiyle ulaşabilirsiniz. Ama kendi başınıza da uzman doktorlara başvurabilirsiniz. Kendi başınıza bir uzman doktora başvurmadan önce şuna dikkat etmeniz önemlidir: temel hastalık sigortanızda uzman doktora başvurma konusunda herhangi bir sınırlama olup olmadığına bakınız (bkz. S. 54). 21

24 4 Genel Sağlık Hizmetleri Temel bakım Ev doktorları ör. uzman genel tıp doktoru ör. iç hastalıkları uzmanı ör. çocuk doktorları vb. Özel tedavi Her uzman doktor özel bir alanda uzmandır: ör. kalp ve kan dolaşımı (Kardiyoloji) ör. mide ve bağırsak (Gastro-Enteroloji) ör. deri (Dermatoloji) ör. göz (Optalmoloji) ör. kulak, burun ve boğaz Doktorla görüşmek istendiğinde önceden telefonla randevu alınmalıdır. Bu telefon görüşmesi sırasında doktor yardımcısına şikayetlerinizi ayrıntılı anlatmanız önemlidir (örneğin ne zamandan beri bu şikayetleriniz var, belirtileri nelerdir gibi.). Tam kararlaştırılan saatte muayenehaneye gidiniz ve doktor yardımcısına geldiğinizi bildirin. O size doktorunuzu nerede bekliyebileceğinizi gösterecektir. Doktorun randevusuna herhangi bir nedenle gidemeyecekseniz, kararlaştırılan saatten en az 24 saat önce telefon ederek randevunuzu iptal ettirmeniz gerekir. AYAKTA TEDAVİ VE BAKIM HİZMETİ 22

25 4 Genel Sağlık Hizmetleri RANDEVU ALIP GİTTİĞİM HALDE, MUAYENE ODASINA GİRMEDEN ÖNCE NEDEN BEKLETİLİYORUM? Bir görüşme (muayene) öngörülenden daha uzun sürebilir. Bu durum sıradaki hastaların bekleme sürelerinin uzamasına yolaçar. Acil durumlarda genellikle bir kaç saat sonrası için doktor randevusu ayarlanabilir. Acil hastaların tedavileri, sıradaki hastaların randevuları arasına sıkıştırılır. Böylece acil müdahaleler olanaklı olur, ancak bekleme odasında bekleme süresini de uzatır. Doktor muayenehanesinde genellikle akşama doğru bekleme süreleri uzar. Normal olarak doktor yardımcısı sıra bekleme süresinin yaklaşık ne kadar olacağını bilir. O nedenle muayenehaneye geldiğinizde, kendisine bekleme odasında beklemek zorunda olup olmadığınızı ya da bu zamanı örneğin başka işleriniz için kullanıp kullanamayacağınızı sorabilirsiniz. Ev doktoru hastasını iyi tanır ve hastalığı üzerine ayrıntılı bilgi sahibi olursa, çok daha kolay teşhis koyar, doğru tedaviyi çok daha kolay belirler ve hastanın başka bir uzman doktora ya da hastaneye gönderilmesi konusunda daha rahat karar verebilir. O nedenle hastalandığınızda hep aynı ev doktoruna gitmeniz daha yararlıdır. Doktorunuzla kuracağınız iyi bir ilişki bunun için önemli bir temel oluşturacaktır. Doktorunuza güvenebilmeli, sizi iyi anladığından emin olabilmeli ve kendinizi onun yanında rahat hissedebilmelisiniz. AYAKTA TEDAVİ VE BAKIM HİZMETİ 23

26 4 Genel Sağlık Hizmetleri DOKTORUM TARAFINDAN ANLAŞILMADIĞIMI HİSSETTİĞİM DURUMLARDA, DOKTORUMU DEĞİŞTİREBİLİR MİYİM? Evet, doktor seçiminde özgürsünüz ve yanında kendinizi rahat hissedebileceğiniz bir doktor arayabilirsiniz. Özgürce doktor seçimi, uygun doktorları bulmanıza olanak sağlayacaktır. Örneğin kadınlar bir erkek tarafından muayene edilmekten rahatsızlık duyarsa, bir kadın doktor seçebilirler; aynı şey erkekler için de geçerlidir. Ama bu kural, ancak sağlık sigortanız doktor seçiminde bir sınırlama getirmemişse geçerlidir (bkz. S. 54). Özel durum: İltica başvurusu henüz kabul edilmemiş kişilerin kendi doktorlarını seçme hakkı genellikle yoktur. Doktorunuzun yanında kendinizi rahat hissetmiyorsanız, size bakan kurum ya da kişiye başvurunuz. Nasıl siz doktorunuzu özgürce seçme hakkına sahipseniz, doktorlar da yeni hasta kabul edip etmeme de özgürdürler. Bekleme Salonunda AYAKTA TEDAVİ VE BAKIM HİZMETİ 24

27 4 Genel Sağlık Hizmetleri Doğal tedavi yöntemleri Başka ülkelerde olduğu gibi İsviçre de de insanlar sağlık sorunlarıyla karşılaştıklarında sık sık ev reçetelerine göre hazırlanan ilaçlara başvururlar. Bu ilaçlar (örneğin şifalı otlar, çay vb.) doğal malzemelerden ya da şifalı otlardan yapılmıştır, o nedenle kimyasal maddelerden yapılan ilaçlara göre daha hafif bir etkileri vardır. Ev reçetelerine göre üretilen benzeri ilaçları hemen herkes kullanmıştır. Ancak doktor görüşmesine gelmeden önce evde yapılan hangi ilaçları kullandığınızı doktorunuza bildirmeniz önemlidir. Hangi ilaç ya da yöntemlerin tedaviyi kolaylaştırabileceği konusunda doktorlar sizi bilgilendirebilir. Ev reçetelerine göre üretilen ilaçların yanısıra, alışılmış tedavi yöntemlerinin yerini alabilecek ya da alışılmış tedavi yöntemlerini tamamlayacak başka doğal tedavi uygulama ve yöntemleri de vardır. Bunlardan bazıları için doktorlar ek bir öğrenim görebilirler. Doktorların uyguladığı doğal tedavi yöntemlerinden bazıları şunlardır: Akupunktur, Homeopati, Çin Hekimliği, Antroposofcu Hekimlik, Sinir Noktaları Terapisi ya da Pitoterapi. Benzeri doğal tedavi masrafl arı tarihinden başlamak üzere hastalık sigortalarınca üstlenilmeyecektir. Ancak doğal tedavi yöntemleri için ek sigorta yaptırmak olanaklıdır. Bu konuda sigorta şirketinizden bilgi edinebilirsiniz. Polİklİnİk Poliklinik (Ambulatorium), hastaların ilk başvuruyu yapabilecekleri bir başka kurumdur. Genellikle bir hastaneye bağlı olan poliklinik bir ayakta tedavi kuruluşudur. Ev doktorlarının muayenehanesinde olduğu gibi poliklinikte de görüşme, muayene ve tedavi yapılır. Polikliniğe gitmeden önce de bir randevu almak zorundasınız. Uzmanlık gerektiren bazı tedaviler için sözkonusu alana ilişkin poliklinikler vardır. Bazı klinikler, ancak bir doktor sevketmişse sizi kabul ederler. AYAKTA TEDAVİ VE BAKIM HİZMETİ 25

28 4 Genel Sağlık Hizmetleri Polikliniğin avantajlı yanı, hastane araç-gereç ve personelinin polikliniğin de hizmetinde olması ve bunların gerektiğinde kolayca erişilebilir olmasıdır. Bir muayene için hastane içinde başka bir bölüme gönderilirseniz uzun süre beklemek zorunda kalabilirsiniz. Poliklinik genellikle doktorlar için bir eğitim yeridir. Bu nedenle doktorlar sık sık değişirler ve uzun süreli bir tedavinin aynı doktorca yapılması pek enderdir. Eczane Eczane de hastaların ilk başvuru yerlerinden biridir. Eczacılar ilaçlar konusunda uygun öğrenim görmüş uzman kişilerdir. Hastalandığınızda size gerekli önerilerde bulunabilecek yetkinliktedirler: Hastalığınızın durumuna göre size ya ilaç vereceklerdir ya da sizi doktorunuza göndereceklerdir. Eczanede AYAKTA TEDAVİ VE BAKIM HİZMETİ 26

29 4 Genel Sağlık Hizmetleri Eczaneden satın alabileceğiniz ilaçlar bilimsel denetimden geçmiş ve kaydedilmiştir. Hastalık sigortasınca bedeli ödenecek ilaçlar özel bir listede yazılıdır ( özel liste). İlaçların çoğu reçete ile verilir. Bu tür ilaçları ancak doktor reçetesiyle satın alabilirsiniz. İsviçre de hemen bütün ağrı kesici ve tedavi edici ilaçları tablet şeklinde bulmak mümkündür. Doktorlar bu yüzden seyrek olarak iğneye başvururlar. Eczanede jenerik (türev) ilaç sormak yararlı olabilir. Jenerik (türev) ilaç orjinal ilacın başka isim altındaki kopyasıdır. Orjinal ilaçların yapıldığı maddelerin aynısını içermelerine karşın türevler (jenerikalar) genellikle çok daha ucuzdurlar. Doktorların orjinal ilaç mutlaka verilmelidir gibi bir talepleri yoksa, eczacılar doktorların yazmış olduğu orjinal ilaçlar yerine türev (jenerik) ilaç verebilirler. Acİl Servİs Acil durumlar yaşam tehlikesi içeren ve bu nedenle de hızlı müdahale gerektiren anlardır. Acil servise ancak durum çok ciddi ve tehlikeliyse gidilmeli. Bütün öteki durumlarda daima önce kendi ev doktorunuzla görüşmelisiniz. Bir çok ev doktoru acil durumlarda istek üzerine hastayı evinde de ziyaret eder. Acil durumlarda ev doktorlarına genellikle geceleri ve hafta sonları da ulaşılabilir. İlk yardım gerektiren acil bir durumda nasıl davranmalıyım? Acil servise durum ancak çok ciddi ve tehlikeliyse gidiniz. Her zaman önce kendi ev doktorunuzla görüşmeyi denemelisiniz. AYAKTA TEDAVİ VE BAKIM HİZMETİ 27

30 4 Genel Sağlık Hizmetleri Ev doktoruna ulaşılamıyorsa, genellikle telesekreter acii durumlar için görevli doktora nasıl ulaşılabileceğinizi bildirir. Ayrıca her büyük şehirde geceleri de nöbetçi bir eczane bulunur. Hangi eczanenin nöbetçi olduğu ya da acil durumlar için görevli doktorlara nasıl ulaşılabileceği dağıtılan resmi bedava günlük gazetelerde yayınlanır. Ne olup bittiğini acil serviste tam olarak anlatmanız önemlidir. Acİl durumu bildirme Kimsiniz? Nereden telefon ediyorsunuz? Ne oldu? Şimdiye kadar neler yaptınız? Kamu hastanelerinin çoğunda 24 saat açık bulunan bir acil servis hizmeti bulunur. Bir cankurtarana ihtiyacınız olursa, acil yardım servisinden () 144) telefonla isteyebilirsiniz. Kural olarak cankurtaranla yanlızca hastalar götürülür. Yani hastaya eşlik etmek isteyen kişiler cankurtarana alınmaz. Cankurtaranla hastaneye götürülme masrafının bir bölümünü hastalar kendileri ödemek zorundadır (bkz. S. 51). Acil durumlarda İsviçre de her doktora ve her hastaneye baş vurabilirsiniz. Aynı şekilde doktorlar da yaşam tehlikesiyle karşı karşıya kalan herkesi tedavi etmek ya da gerekli yerlere havale etmek mecburiyetindedirler. AYAKTA TEDAVİ VE BAKIM HİZMETİ 28

31 4 Genel Sağlık Hizmetleri Dİş Doktorları Dişlerinizin sağlıklı kalması için düzenli aralıklarla ve esaslı bir şekilde temizlemeniz gerekir. DİŞLERİMİ ÜCRETSİZ KONTROL ETTİRME HAKKIM VAR MI? Hayır, diş doktorlarının yaptığı kontrollar hastalar kendileri ödemek zorundalar. Kişiler, diş tedavilerini genel olarak kendileri ödemek zorundalar. Hastalık sigortası, ancak bedensel hastalık ya da kazaların yol açtığı diş ya da çene kemiği bozukluklarının tedavisini ücretsiz. Yirmi yaş dişlerinin çekim masraflarını hastalık sigortası pek ender öder. Kişinin dişlerini bedeva kontrol ettirme hakkı yoktur. Ancak hastalık sigortaları diş tedavisi masraflarının bir bölümünü üstlenen ek sigortalar (bkz. S. 51) sunmaktadır. Diş Doktorunda AYAKTA TEDAVİ VE BAKIM HİZMETİ 29

32 4 Genel Sağlık Hizmetleri Dikkat: İlticacılar, geçici olarak kabul edilenler ile koruma altındaki kişiler, diş doktoruna, tedavi ücretinin garanti edildiğini bildiren yazılı bir belge (Kostengutsprache) göstermelidir. Bu belge yetkili bakım kurumundan talep edilebilir. Diş doktorları acil durumlarda garanti belgesi olmaksızın ağrıyı dindirici müdahalelerde bulunabilirler. PSİKİYATRİST VE PSİKOLOJİK TEDAVİ Kişisel ya da ailesel güçlükler yaşıyorsanız, kronik ağrılar ve sürekli uykusuzluktan şikayet ediyorsanız, hiç umulmadık anda birdenbire ya da düzenli aralıklarla aşırı korkuya kapılıyorsanız, sürekli üzüntülü iseniz ve bu durum gündelik yaşamınızı felç edici bir düzeye ulaştıysa, psikiyatristler ya da psikologlar bu sorunların çözümünde size yardımcı olacaktır. ZOR DURUMDAYSAM, KORKUYORSAM YA DA ÜZGÜNSEM VE KENDİ KENDİME YARDIM EDEMEYECEK BİR DURUMDAYSAM KİME BAŞVURABİLİRİM? Sorunlarınızın üstesinden gelmek için psikiyatristler ya da psikologlar size yardım edebilirler. Bu ve benzeri sorunları yaşıyor olmak gündelik yaşamınızda sizleri engelliyecektir. Psikiyatrisler ya da psikologlar sorun üzerine sizinle ayrıntılı konuştuktan sonra, yaşamınızı iyileştirecek yeni yol ve olanakları sizinle birlikte bulmaya çalışırlar. Tek tek kişiler için psikiyatrik ve psikolojik tedaviler olduğu gibi, eş, aile ya da grup üyelerine yönelik birlikte terapi olanağı da vardır. AYAKTA TEDAVİ VE BAKIM HİZMETİ 30

33 4 Genel Sağlık Hizmetleri Psikiyatristler, doktorluk öğrenimine ek olarak psikiyatri ve psikoterapi alanlarında eğitim görmüş uzmanlardır. Aynı şekilde psikologlar da normal psikoloji öğreniminden sonra psikoterapi alanında ek öğrenim görmüş uzmanlardır. Ancak psikologlar doktor değildirler ve bu nedenle, örneğin ilaç veremezler. Psikiyatrist ve psikologlar psikoterapi yapabilirler. Ne var ki genel hastalık sigortaları (bkz. S. 49) çoğunlukla terapiyi ancak psikiyatristler yaparsa psikoterapi ücretlerini üstlenmekteler. Doktor sıfatı taşımayan uzmanlar tarafından yapılacak psikoterapiler için ek sigorta (bkz. S. 51) yapma olanağı vardır. Ancak doktorun kişiyi psikoterapi için bir psikologa göndermesi halinde genel hastalık sigortaları masrafların bir bölümünü üstlenmektedir. Bir kimse yoğun bir koruma ve gözetime muhtaçsa, örneğin kendisine ya da başkasına zarar verebilecek durumdaysa, o kişinin bir psikiyatri kliniğine gönderilmesi zorunludur. Çok özel durumlarda, hastalar istemese de onları psikiyatri kliniklerine göndermek mümkündür. Hasta iradesi dışında, yani istemine karşın kliniğe yatırılırsa ( FFE: Fürsorgerische Freiheitsentziehung) tedaviden sorumlu doktorlar, hastaları ve hasta yakınlarını sahip oldukları haklar üzerine ayrıntılı şekilde sözlü ve yazılı olarak bilgilendirmekle yükümlüdürler. Hasta taburcu edilmeden önce sorunları yeniden konuşmak ve çözümlemeye çalışmak amacıyla ayakta tedavi (uzmanla görüşme) gerçekleştirilir. AYAKTA TEDAVİ VE BAKIM HİZMETİ 31

34 4 Genel Sağlık Hizmetleri Yataklı (yatılı) Tedavi ve Bakım Hizmeti Hastanede Hastaları bir hastaneye gönderme işini ev doktorları ya da öteki uzman doktorlar yaparlar. Örnek olarak şunları hastaneye gönderme nedenleri arasında sayabiliriz: Ayrıntılı muayene ve teşhisler, durumu açıklığa kavuşturma, hastalığın seyrini izleme, ameliyat ya da terapi. HASTALANDIĞIMDA KENDİ BAŞIMA HASTANEYE GİDEBİLİR MİYİM? Hayır, ancak sizi tedavi eden doktor sizi hastaneye gönderebilir. Randevuya uygun olarak hastaneye varır varmaz, önce hasta kayıtlarının yapıldığı büroya (Patientenanmeldung) geldiğinizi bildirin. Orada sizinle ilgili önemli bilgiler kayda geçirilecektir. Başvurudan sonra yatmanız gereken bölüme gönderilirsiniz. Sigorta sözleşmenize uygun düşecek bir odaya yerleştirilirsiniz (bkz. S. 51). Bölümler, yani odalar genel (çok yataklı), yarı özel (iki yataklı) ve özel (tek yataklı) olarak ayrılır. Ek masrafları kendiniz üstlenmeyi kabul ederseniz bölüm değiştirmek olanaklıdır. Hastanenin her bölümünde sorumlu bir doktor vardır. Sorumlu doktorun dışında hastanede gerektiğinde çağrılabilecek çeşitli başka uzman doktorlar çalışmaktadır. Bu nedenle hastanede kaldığınız sürede birden fazla doktorun sizinle ilgilenmesi mümkündür. Hastanede hasta bakımın büyük bir bölümünü hemşireler ve hastabakıcılar yapar. Hastanenin belli bir bölümünde çalışan hemşireler, hastabakıcılar ve doktorlar sıkı bir işbirliği sergilerler. Bu kişiler gözlemlerini düzenli olarak birbirlerine aktarırlar. Böylece hem doktor hem de hemşire ve hastabakıcılar tarafından tedavi ve bakımınızın uygun şekilde yapılması 32

35 4 Genel Sağlık Hizmetleri güvence altına alınmıştır. Aynı şekilde hastane çalışanlarının hasta ve hasta yakınlarıyla düzenli görüşmeleri de önemlidir. Doktorlar gibi hemşireler ve hastabakıcılar da meslek sırrı ilkesine uymakla yükümlüdür (bkz. S. 16). Üniversite ve kanton hastaneleri gibi büyük hastaneler, küçük hastanelere göre daha fazla uzmanlık gerektiren tıbbi hizmetler sunmaktadırlar. Bu nedenle karmaşık bir durum sergileyen ve özel tedavi yöntemleri gerektiren hastalıkların tedavisi için hastalar bölge hastanelerinden genellikle büyük hastanelere ya da uzmanlaşmış kliniklere gönderilir. Çocuklar için hastanelerde özel bölümler ya da çocuk hastaneleri vardır. Hastanede Zİyaret HASTA AKRABALARIMI VE ARKADAŞLARIMI HASTANEDE ZİYARET EDEBİLİR MİYİM? Evet, belirlenmiş ziyaret saatleri içinde hastanın yattığı bölümde ziyaretlere izin verilir. Hastanade Ziyaret YATAKLI (YATILI) TEDAVİ VE BAKIM HİZMETİ 33

36 4 Genel Sağlık Hizmetleri Her hastanede hastalar ziyaret edilebilir. Ancak ziyaretçiler odadaki öteki hastaları rahatsız etmemeye ve hastane işleyişini bozmamaya özen göstermelidir. Bu nedenle hastanelerin önceden belirlenmiş ziyaret saatleri vardır. Ziyaret saatlerini hastanede öğrenebilirsiniz. Bir çok hastanede, hastane üzerine en önemli bilgilerin ve hastane hizmetlerinin yer aldığı broşürler de bulunur. Hastane ziyaretçileri hastaları tehlikeye düşürmemek için sağlıklı olmalıdırlar (ör. soğuk algınlığı, ateş, bulaşıcı cilt hastalıkları hallerinde ziyaretten vazgeçilmeli). Bazı bölümlerde uyulması gereken özel hijyen (temizlik) yönetmelikleri vardır. Böyle yerlerde o bölüme ya da odaya girmeden önce ziyaretçilerden ellerini yıkamaları ve dezenfekte etmeleri ya da yüz maskeleri takmaları ve elbiselerinin üstüne koruyucu önlük giymeleri istenebilir. Ayrıca benzeri önlemler ziyaretçileri de salgın hastalıklara karşı koruyabilir. Hastanede Beslenme Hastanede kaldıkları sürece hastalar yemeklerini bulundukları bölümde yerler. Yemek hastaların sağlık durumuna ve gerekli diyet önlemlerine göre hastaların neyi ne kadar yiyebilecekleri hastane yetkililerince belirlenir. Yemekler hazırlanırken hastaların arzu ve yemek alışkanlıkları (bitkisel tercih - vejeteryan -, domuz eti yememek, vb.) göz önünde bulundurulur. Bu nedenle hemşireler ve hastabakıcılara yemek arzularınızı iletmeniz önemlidir. Hastanede yatan yakınlarıma yemek götürmek zorunda mıyım? Hayır, hastaların yemekleri hastanece hazırlanıp verilir. Hastanın yanında çok uzun süre kalsalar bile hasta yakınlarına hastane yemek vermez. Bu durumlar için her hastanede kamuya açık lokantalar ya da kafeteryalar vardır. YATAKLI (YATILI) TEDAVİ VE BAKIM HİZMETİ 34

37 4 Genel Sağlık Hizmetleri Amelİyat Her ameliyat, hasta için belli bir tehlike olasılığı taşır. Bu nedenle ameliyata karar vermeden önce, başka tedavi olanaklarının olup olmadığı ve hastanın genel durumunun ameliyatı kaldırıp kaldıramayacağı yeterince açıklığa kavuşturulmalıdır. Bir ameliyat öncesi hem yetkili doktor hem de hasta bakımdan sorumlu personel tarafından ayrıntılı olarak bilgilendirilirsiniz. Ayrıca anestezi doktorları anestezinin türü, hazırlığı ve olası yan etkiler konusunda bilgi verirler. Bundan sonra ameliyat salonuna alınırsınız. Ameliyat sırasında aralıksız denetim altında tutulursunuz. Ameliyattan sonra tekrar bölümünüze getirilirsiniz. Ağır bir ameliyat geçiren ve bu nedenle yoğun bakıma gereksinim duyan hastalar, odalarına getirilmeden önce bir kaç gün yoğun bakım bölümünde tutulur. Hastane Sosyal Hİzmetlerİ Hastanede kalmayı gerektiren sağlık sorunları, sadece hastalar için değil, genellikle hastanın ailesi için de bir yüktür. Bu sorunlar çoğunlukla hastaların iş yaşamını ve maddi (parasal) durumlarını da etkiler. Hemen her hastanede benzer durumlarda yardımcı olabilecek sosyal hizmet birimi bulunur. Bu birimde hastalara ve ailelerine danışmanlık yapacak ve destek sunacak eğitimli sosyal hizmet uzmanları çalışmaktadır. Hastalar hasteneden ayrıldıktan sonra, sürdürülmesi gereken hasta bakımı konusunda var olan olanaklar üzerine bu uzmanlar yeterli bilgiye sahiptir (ör. hastaya kendi evinde ya da dinlenme ve kür evlerinde bakım). Ayrıca ailesel, hukuksal (sigorta hakları) ve maddi sorunlar üstüne bilgi verirler. Hastane dışındaki danışmanlık ve sosyal hizmet kuruluşlarıyla ilişki kurmanız için yardımcı olurlar. Hastanedeki sosyal hizmet, tıpkı hasta bakımı ve tıbbi hizmetler gibi, hastanenin sunduğu hizmetlerden biridir. Hastane sosyal hizmet birimleri, hastalar ile hasta yakınlarının ücretsiz olarak hizmetindedir. Hastane sosyal hizmet biriminde görevli uzmanlar meslek sırrı ilkesine uymakla yükümlüdürler (bkz. S. 16). YATAKLI (YATILI) TEDAVİ VE BAKIM HİZMETİ 35

38 4 Genel Sağlık Hizmetleri Evde ve Tedavi Sonrasında Bakım Spitex (Spİteks) Ayakta tedavi ve yataklı tedaviye ek olarak İsviçre de hastane dışında hasta bakımı - Spiteks (& S. 71) - hizmeti sunulur. Spiteks, kişilerin evde bakımı ve desteklenmesi anlamına gelir. EVDE KENDİ BAKIMIM YA DA EV İŞLERİ İÇİN YARDIMA İHTİYACIM OLDUĞUNDA KİME BAŞVURABİLİRİM? Böyle durumlarda Spiteks size yardım edebilir. Örneğin hastalık ve kaza durumlarında, ameliyat benzeri ağır tıbbi müdehaleleri izleyen evde dinlenme döneminde, sorunlu gebeliklerde ve doğum sonrası ilk günler için evde bakım amacıyla Spiteks hizmetlerini talep edebilirsiniz. Spiteks hizmetleri, bakıma muhtaç hasta yakınları için de destek sunar. Spiteks yemek getirme, arabayla kişileri taşıma hizmetleri sunar, koltuk değnekleri, solunum gereçleri, tekerlekli sandalyeler vb. yardımcı araç ve gereçlerin kiralanmasında da yardımcı olur. Evde Bakım ve Yardım 36

39 4 Genel Sağlık Hizmetleri Spiteks hizmetleri şu alanları kapsar: Bakım (açıklama ve bilgilendirme, vücut bakımında ve gündelik işlerde yardım, ilaç verme, yara bakımı) ve ev işlerinde (alışverişte destek, ev temizliği, çamaşırların yıkanması, yemek pişirme). Genel hastalık sigortası Spiteks hizmet ücretlerini gerekliliği bir doktor tarafından bildirilmişse üstlenir. Ev işleriyle ilgili Spiteks ücret tarifesi, hastaların gelir ve mal durumuna göre belirlenir. Genel hastalık sigortasına ek olarak, bu alana ilişkin sigorta yapma olanağı vardır (bkz. S. 51). Spiteks hizmetlerinin düzenlenmesi bölgelere göre farklılıklar gösterir. Kendi bölgenizdeki Spiteks hizmetleri üzerine belediyenizden bilgi edinebilirsiniz. Rehabİlİtasyon ve Terapİ Bir ameliyat, hastalık ya da yaralanma tedavisi sonrasında hastanın tam olarak iyileşmesi ve kendi ayakları üzerinde durabilmesi için bazen ek bir tedavi gerekebilir ( Rehabilitasyon). Böylesi ek tedavilerde uygulanacak özel terapileri (örneğin fizik terapi, ergoterapi) tedaviden sorumlu doktorlar belirler. İsviçre de genel hastalık sigortası, havuz kürleri (Badekur) için ancak küçük katkılarda bulunmaktadır. Rehabilitasyon EVDE VE TEDAVİ SONRASINDA BAKIM 37

40 4 Genel Sağlık Hizmetleri Havuz kürünün doktorca talep edilmesi ve resmi makamlarca tanınmış bir kaplıcada yapılması önkoşuluyla (bunun için hastalık sigortanızdan bilgi alınız), genel hastalık sigortası bir yıl içerisinde toplam 21 günü aşmamak şartıyla günde 10 Frank ödemektedir. Hastalık sigortası, doktor ya da fizik terapi ücretlerini ayrıca üstlenir. Rehabilitasyon, fizyoterapist ve ergoterapistlerce kendi muayenehanelerinde, hastanelerde ya da rehabilitasyon kliniklerinde yapılır. Bedensel işlevlerde aksamalar varsa, ya da egzersiz yetersizliği nedeniyle vücutta genel bir zayıflık oluşmuşsa, fizyoterapiyle kasların güçlenmesi ve gevşemesi ve böylece bedenin eski hareketliliğine kavuşması sağlanır. Bedensel egzersiz çalışmalarıyla bedenin eski hareketlerini yeniden ögrenmesi sağlanır (ör. hastalara özgü jimnastik ya da doğru nefes alma terapisi) ya da yeni, daha hafif hareketler denenir. Hastaların acı hissetmeden hareket edebilmeleri için (ör. masajlarla, çeşitli havuz kürleriyle, ultraşal terapileriyle) ağrıların (sırt ve eklem ağrısı gibi) dindirilmesinde de yardımcı olan fizik terapi uygulanır. Bir ameliyat sonucunda, hastalık ya da kaza nedeniyle hareket yeteneğinde düşüş görülen hastalar ergoterapiye gönderilir. Ergoterapi bu gibi durumlarda kişinin gündelik yaşamında ve iş hayatında kendi başına hareket etme yeteneğini yeniden kazanmasına yardımcı olur. Hastalar ergoterapiyle -gerekli hallerde- yardımcı gereçlerle (ör. protezlerle) yaşamayı öğrenirler. EVDE VE TEDAVİ SONRASINDA BAKIM 38

41 4 Genel Sağlık Hizmetleri Yaşlıların Tıbbİ Bakımı Yaşlılık döneminde oluşan hastalıklarla ilgilenen tıp alanının adı Geriatri dir. Bazı hastanelerde yaşlı hastaların bakımının yapıldığı özel Geriatri bölümleri vardır. Bir süre hastanede kalan yaşlı hastalardan bir kısmının tekrar evlerine dönememeleri rastlanılan bir durumdur. Bunun nedeni genellikle bu kişilerin evde yalnız yaşıyor olmaları ya da yakınlarının onlara bakmak için gereken zaman ya da olanaktan yoksun olmasıdır. Bu durumlarda hastalar bir yaşlılar-bakımevine alınırlar. Yaşlı insanlar kendi başlarına da bir yaşlılar yurduna başvurabilirler. Yaşlı kişiler için başvuruyu, bir (hastane) sosyal hizmetler bölümü ya da yakınları da yapabilirler. Yaşlılar yurdunda yatak sayısının sınırlı olması ve çoğu kez uzun süre bekleme listeleri olduğundan uygun bir yeri vaktinde aramaya başlamak önemlidir. Yaşlı kişilerin yeni evlerine taşınmadan önce, orası hakkında fikir edinmeleri de önemlidir. Bazı yurtlarda ziyaret ve bilgilendirme günleri vardır. Bu günlerde bakım, yurt kuralları ve yurt ücreti gibi konularda bilgi verilir. Bu vesileyle kişisel gereksinimlerinizi (yemek, ziyaret, din vs.) konuşma olanağı da doğar. Belediyelerde ve Curaviva da (İsviçre Yurtlar Birliği nde) (& S. 70) sözkonusu adresler mevcuttur. Hastalık sigortası sadece yaşlılar yurdundaki bakım ücretini üstlenmektedir. Bütün öteki masrafları (oda kirası, yiyecek vs.) kişi kendisi karşılamak zorundadır. Bu nedenle yaşlılar yurdunda kalmanın kaça mal olacağını önceden açıklığa kavuşturmak önemlidir. EVDE VE TEDAVİ SONRASINDA BAKIM 39

42 4 Genel Sağlık Hizmetleri Bir evde tek başlarına kalabilen ama bakıma ve ev işlerinde yardıma gereksinim duyan yaşlı insanlar için bu hizmetlerin üstlenildiği özel yaşlı evleri (Spitex, bkz. S. 36, & S. 71) vardır. Erken başvuru gerekliliği buraları için de geçerlidir. Gerekli bilgiyi Pro Senectute den (& S. 71) alabilirsiniz. Anne ve Çocuk KADIN HASTALIKLARI KONTROLLARI Kadın doktolarınca yapılan muayeneler, olası bulaşıcı hastalıklarda ve kanserde erken tanıyı olanaklı kılar. Ayrıca kadın sağlığı üzerine kadınların bilgilendirilmesini gerçekleştirir ( Menapoz, gebelikten korunma, aile planlaması vb.). BİR KADIN OLARAK KENDİ SAĞLIĞIM İÇİN NELER YAPABİLİRİM? Düzenli aralıklarla yapılan jinekolojik kontrolları, olası hastalıkların erken tanısını olanaklı kılar. Kadın doktorunuz muayeneye başlamadan önce genel sağlık durumunuz üzerine bilgi alır sizden. Bir çok hastalık, kadınlarda adet kanamalarındaki düzensizlikler görünümünde ortaya çıktığından, doktorun ilk soruları adet kanamasıyla ilgili olacaktır. Bundan sonra muayene geçilir. Kadın doktoru muayenenin bu evresinde bir doku örneği alır: Bir çubukla dölyolundan (vajina) dölyatağı (rahim) ağzına girilir ve birkaç deri hücresi alınır. Duyarlı yerler ve normaldışı belirtiler olup olmadığı konusunda dölyatağı (rahim) içerden ve dışardan incelenir. Dölyatağından alınacak doku örneğinin laboratuvar incelemesi, olası bir kanser tehlikesinin erken teşhisini olanaklı kılar. Parmakla dokunma yolluyla yapılacak dölyatağı kontrolleri ise, yumurtalık kanseri tespitinde yardımcı olur. Memeye dokunma yoluyla yapılacak muayene de önemlidir. Bu muayene ile memede sert kitleler olup olmadığı kontrol edilir. 40

43 4 Genel Sağlık Hizmetleri Genel sağlık önlemleriyle ilgili jinekolojik kontrolleri kadın doktorları kendi muayenehanelerinde yaparlar. Büyük şehirlerde ise kanton hastanelerine ya da üniversite kliniklerine bağlı kadın klinikleri de vardır. Gebelİk (Hamİlelİk) Bir kadının yaşamı gebelikle değişir. Gebelikle kadının eşi ve bütün ailesi için yeni ve farklı bir yaşam süreci başlar. Bu zaman diliminde anne ve çocuk için sağlık ve güvenlik çok önemlidir. Hamile kaldığınızdan kuşkulanıyorsanız, eczaneden bir gebelik testi satın alıp kendi kendinize test yapabilirsiniz. Konu üzerine bir ilk danışma için doğrudan kendi doktorunuza ya da kadın sağlığı konularında danışmanlık hizmeti veren bir kuruluşa başvurun. Gebelik testi olumlu (pozitif) sonuçlanmışsa, doktor sizinle yaşamınızın konuyla ilgili önemli yanları (sağlık durumunuz, daha önceki hamilelikleriniz, geçirmiş olduğunuz hastalık ve ameliyatlarınız) ve hamileliğinizin o ana kadarki seyri üzerinde sohbet edecek, dahası size bu konularda önemli sorular sorararak hakkınızda bilgi sahibi olacaktır. Kontrol Amaçlı Muayeneler Hamilelik sürecinde düzenli aralıklarla muayene edilirsiniz. Bu muayeneler bir yandan hamilelik sürecinin sağlıklı bir akış izlemesi için denetim altında tutulmanızı, öte yandan anne ve çocuk için olası tehlikelerin erken teşhisini amaçlamaktadır. Bu muayenelerde annenin ağırlığı ve kan basıncı ölçülür, kan ve idrar değerleri saptanır ve jinekolojik (dölyolu ve dölyatağı) muayeneler yapılır. Bebeğin kalp atışları ve dölyatağındaki konumu kontrol edilir. Kadın doktorları muayene sırasında ultraşal yardımıyla bebeğin hareketlerini ve gelişimini gözlemleyebilirler. ANNE VE ÇOCUK 41

Sağlık. YENİDEN Düzenlenmiş 2. Bask

Sağlık. YENİDEN Düzenlenmiş 2. Bask Sağlık İSVIÇRE SAĞLIK REHBERİ SAĞLIK Elinizdeki Sağlık Rehberi, İsviçre de yaşayan insanların öncelikle de göçmenlerin İsviçre Sağlık Sistemini tanımaları için yol gösterir. Bu rehber, genel sağlık hizmetleriyle

Detaylı

SAĞLIK SİGORTASI. Temel Sigorta

SAĞLIK SİGORTASI. Temel Sigorta SAĞLIK SİGORTASI Temel Sigorta İsviçre de ikamet eden tüm kişiler hastalık ve kazaya karşı sigorta yaptırmak zorundadırlar. Bu temel sigorta yaş, köken ve ikamet statüsü ne olursa olsun, herkes için zorunludur.

Detaylı

HASTA/HASTA YAKINI ZORUNLU EĞİTİM İŞLEYİŞ PROSEDÜRÜ

HASTA/HASTA YAKINI ZORUNLU EĞİTİM İŞLEYİŞ PROSEDÜRÜ Sayfa No 1 / 7 1.AMAÇ: Hastanede tedavi ve bakım alan tüm hasta / hasta yakınlarının hastalık, tedavi ve bakımları, riskleri ve taburcu olduktan sonra evdeki bakımları hakkında eğitilmelerini sağlamak

Detaylı

Kadın sağlığı konusunda küçük bir rehber

Kadın sağlığı konusunda küçük bir rehber Kadın sağlığı konusunda küçük bir rehber Skåne deki Temel Bakımda bulunan Ebe muayenehaneleri (Barnmorskemottagningarna) NEREYE BAŞ- VURABILIRIM? IKIZLERIM OLUR MU? BENİM İÇİN UYGUN MU? NORMAL MI? KAÇA

Detaylı

ADOLESANA VERİLMESİ GEREKEN KORUYUCU SAĞLIK HİZMETLERİ. Doç Dr Müjgan Alikaşifoğlu

ADOLESANA VERİLMESİ GEREKEN KORUYUCU SAĞLIK HİZMETLERİ. Doç Dr Müjgan Alikaşifoğlu ADOLESANA VERİLMESİ GEREKEN KORUYUCU SAĞLIK HİZMETLERİ Doç Dr Müjgan Alikaşifoğlu Sağlık Hizmetlerinin Özellikleri Ergenin yaşına, gelişim düzeyine uygun Bireysel, kültürel ve sosyoekonomik farklılıklara

Detaylı

Çevremizdeki Sağlık Kuruluşları VE Sağlık Hizmetleri

Çevremizdeki Sağlık Kuruluşları VE Sağlık Hizmetleri Çevremizdeki Sağlık Kuruluşları VE Sağlık Hizmetleri Çevremizde bulunan sağlık kuruluşları, herhangi bir sağlık probleminde müdahalede bulunan ve tedavi amacı güden kuruluşlardır. Yaşadığınız çevrede bulunan

Detaylı

CONCORDIA nın sigortaları ve hizmetleri

CONCORDIA nın sigortaları ve hizmetleri KVG uyarınca zorunlu hasta bakım sigortası Lütfen açın VVG uyarınca ilave sigortalar Lütfen sayfayı çevirin CONCORDIA nın sigortaları ve hizmetleri DIVERSA premium DIVERSA plus Yatısız müdahalede hastanede

Detaylı

Hamileliği Sonlandırma (Kürtaj) - Genel bilgiler ve danışma merkezleri

Hamileliği Sonlandırma (Kürtaj) - Genel bilgiler ve danışma merkezleri Hamileliği Sonlandırma (Kürtaj) - Genel bilgiler ve danışma merkezleri Önceden planlanmamış hamilelik kadının, erkeğin veya çiftin hayatında krize yol açabilir. Böylesi bir durumda kaçınılması mümkün olmayan

Detaylı

Sigara sağlığa zararlı olmasına rağmen birçok kişi bunu bile bile sigara kullanmaktadır. En yaygın görülen zararlı alışkanlıkların içinde en başı

Sigara sağlığa zararlı olmasına rağmen birçok kişi bunu bile bile sigara kullanmaktadır. En yaygın görülen zararlı alışkanlıkların içinde en başı Sigara sağlığa zararlı olmasına rağmen birçok kişi bunu bile bile sigara kullanmaktadır. En yaygın görülen zararlı alışkanlıkların içinde en başı çeken sigara vücuda birçok zarar vermekte ve uzun süre

Detaylı

HASTA BİLGİLENDİRME. Yetişkin. Hastaların Hakları

HASTA BİLGİLENDİRME. Yetişkin. Hastaların Hakları HASTA BİLGİLENDİRME Yetişkin Hastaların Hakları 2 HASTA BİLGİLENDİRME Tıbbi Tedavi Sözleşmesi Kanunu (WGBO) ile Genel Veri Koruma Yönetmeliği (AVG), yardım görevlisiyle aranızdaki ilişkileri düzenlerler.

Detaylı

Sigorta ve Hizmetler Özlü Çözüm

Sigorta ve Hizmetler Özlü Çözüm Sana güveniyorum Sigorta ve Hizmetler Özlü Çözüm Aşağıdaki sunum CONCORDIA sigortalarının sağladığı hizmetlerin kısa bir özetidir. Sorun oluştuğunda, sadece coğrafi olarak değil her bakımdan yanınızda

Detaylı

HASTA BİLGİLENDİRME. Yetişkin. Hastaların Hakları

HASTA BİLGİLENDİRME. Yetişkin. Hastaların Hakları HASTA BİLGİLENDİRME Yetişkin Hastaların Hakları 2 HASTA BİLGİLENDİRME Kısaca WGBO olarak anılan Tıbbi Tedavi Sözleşmesi Kanunu, yardım görevlisiyle aranızdaki ilişkileri düzenler. Bu kanuna göre gerek

Detaylı

Şişmanlık (obezite); sağlığı bozacak düzeyde vücutta yağ miktarının artmasıdır.

Şişmanlık (obezite); sağlığı bozacak düzeyde vücutta yağ miktarının artmasıdır. ŞİŞMANLIK (OBEZİTE) Şişmanlık (obezite); sağlığı bozacak düzeyde vücutta yağ miktarının artmasıdır. Yağ dokusunun oranı; Yetişkin erkeklerde % 12 15, Yetişkin kadınlarda %20 27 arasındadır. Bu oranların

Detaylı

Eczacıbaşı Sağlık Hizmetleri

Eczacıbaşı Sağlık Hizmetleri Eczacıbaşı Sağlık Hizmetleri Eczacıbaşı Sağlık Hizmetleri Eczacıbaşı Topluluğu kuruluşlarından Eczacıbaşı Sağlık Hizmetleri, Türkiye nin yerinde sağlık ve bakım çözümleri sunan ilk ve en büyük kuruluşudur.

Detaylı

YÜKSEKÖĞRETİM KURUMLARI, MEDİKO-SOSYAL SAĞLIK, KÜLTÜR VE SPOR İŞLERİ DAİRESİ UYGULAMA YÖNETMELİĞİ

YÜKSEKÖĞRETİM KURUMLARI, MEDİKO-SOSYAL SAĞLIK, KÜLTÜR VE SPOR İŞLERİ DAİRESİ UYGULAMA YÖNETMELİĞİ YÜKSEKÖĞRETİM KURUMLARI, MEDİKO-SOSYAL SAĞLIK, KÜLTÜR VE SPOR İŞLERİ DAİRESİ UYGULAMA YÖNETMELİĞİ (Resmi Gazete Tarihi: 03.02.1984 Resmi Gazete Sayısı: 18301) BÖLÜM 1 Kuruluş, Kapsam ve Tanımlar Kuruluş

Detaylı

T Ü R K Ç E T Y R K I S K. hakkında gerçekler ve tavsiyeler

T Ü R K Ç E T Y R K I S K. hakkında gerçekler ve tavsiyeler T Ü R K Ç E T Y R K I S K S I G A R A I Ç M E V E S I G A R A B I R A K M A hakkında gerçekler ve tavsiyeler SIGAR A DUMANININ TEHLIK ELERI Sigaranızdan veya piponuzdan bir nefes aldığınızda dumanıyla

Detaylı

Kari m ve eşi Kelly alti sonra çocuk sahi bi olmak i sti yor

Kari m ve eşi Kelly alti sonra çocuk sahi bi olmak i sti yor Kari m ve eşi Kelly alti sonra çocuk sahi bi olmak i sti yor Karim in eşi Kelly altı ay sonra hamile olmak istiyor 1. Karim in eşi Kelly altı ay sonra hamile olmak istiyor Karim in eşi Kelly hamile olmak

Detaylı

Sigaranın Vücudumuza Zararları

Sigaranın Vücudumuza Zararları Sigaranın Vücudumuza Zararları Sigaranın vücudumuza olan zararları ve sigarayı bıraktıktan sonra vücudumuzdaki değişimler burada anlatılmaktadır. Sırt ve Bel Ağrısı: Sigara içmek bel ile ilgili hastalıkların

Detaylı

HASTA VE YAKINLARININ EĞİE. Hazırlayan Cihan Arabacı PROSEDÜRÜ

HASTA VE YAKINLARININ EĞİE. Hazırlayan Cihan Arabacı PROSEDÜRÜ HASTA VE YAKINLARININ EĞİE ĞİTİMİ Hazırlayan Cihan Arabacı Eğitim Hemşiresi PROSEDÜRÜ 1 HASTA VE YAKINLARININ EĞİTİMİ Hasta ve yakınlarının tedavi ve bakım süreçlerine katılımı, hem hastanın kendisini

Detaylı

Değerli öğrenciler Hacettepe Üniversitesine hoş geldiniz.

Değerli öğrenciler Hacettepe Üniversitesine hoş geldiniz. SAĞLIKLI BİREY Değerli öğrenciler Hacettepe Üniversitesine hoş geldiniz. Dr.Semih Leloğlu Hacettepe Üniversitesi Sıhhiye Yerleşkesi Öğrenci Sağlık Merkezi Dünya Sağlık Örgütü tanımına göre Sağlık, sadece

Detaylı

YÜKSEK HEMŞĐRE KADROSU HĐZMET ŞEMASI

YÜKSEK HEMŞĐRE KADROSU HĐZMET ŞEMASI YATAKLI TEDAVĐ KURUMLARI DAĐRESĐ YÜKSEK HEMŞĐRE KADROSU HĐZMET ŞEMASI Kadro Adı : Yüksek Hemşire Hizmet Sınıfı: Paramedikal Hizmetleri Sınıfı Derecesi : III (Đlk Atanma Yeri) Kadro Sayısı : 120 Maaş :

Detaylı

... www.hra-pharma.de. Ertesi gün hapı. Acil durumlar için korunma

... www.hra-pharma.de. Ertesi gün hapı. Acil durumlar için korunma ... www.hra-pharma.de Ertesi gün hapı Acil durumlar için korunma ACIL DURUM Sonradan ortaya çıkan durum: Korunma sorunu! Prezervativ yırtılmış olabilir, aldığınız hapı istifra etmiş olabilirsiniz veya

Detaylı

TÜTÜN ÜRÜNLERİNİN ZARARLARI PASİF ETKİLENİM

TÜTÜN ÜRÜNLERİNİN ZARARLARI PASİF ETKİLENİM TÜTÜN ÜRÜNLERİNİN ZARARLARI VE PASİF ETKİLENİM TÜTÜN ÜRÜNLERİ TÜTÜN ÜRÜNLERİ TÜTÜN ÜRÜNLERİ TÜTÜN ÜRÜNLERİ TÜTÜN ÜRÜNLERİ Başlıca tütün ürünleri nelerdir? SİGARA ELEKTRONİK SİGARA PİPO PURO NARGİLE ESRAR

Detaylı

KADIN VE AİLE SAĞLIĞI HİZMETLERİ İSTANBUL BÜYÜKŞEHİR BELEDİYESİ SAĞLIK VE SOSYAL HİZMETLER DAİRE BAŞKANLIĞI SAĞLIK VE HIFZISSIHHA MÜDÜRLÜĞÜ

KADIN VE AİLE SAĞLIĞI HİZMETLERİ İSTANBUL BÜYÜKŞEHİR BELEDİYESİ SAĞLIK VE SOSYAL HİZMETLER DAİRE BAŞKANLIĞI SAĞLIK VE HIFZISSIHHA MÜDÜRLÜĞÜ KADIN VE AİLE SAĞLIĞI HİZMETLERİ İSTANBUL BÜYÜKŞEHİR BELEDİYESİ SAĞLIK VE SOSYAL HİZMETLER DAİRE BAŞKANLIĞI SAĞLIK VE HIFZISSIHHA MÜDÜRLÜĞÜ MENOPOZ DÖNEMİ BU EĞİTİMDE NELER PAYLAŞACAĞIZ? Menopoz nedir?

Detaylı

Bakteriler, virüsler, parazitler, mantarlar gibi pek çok patojen hastalığın oluşmasına neden olur.

Bakteriler, virüsler, parazitler, mantarlar gibi pek çok patojen hastalığın oluşmasına neden olur. Dr.Armağan HAZAR ZATÜRRE (PNÖMONİ) Zatürre yada tıbbi tanımla pnömoni nedir? Halk arasında zatürre olarak bilinmekte olan hastalık akciğer dokusunun iltihaplanmasıdır. Tedavi edilmediği takdirde ölümcül

Detaylı

mutuelle hastahane eczane sağlık hizmet evleri nöbetçi doktor acil medikal yardımı Sağlık

mutuelle hastahane eczane sağlık hizmet evleri nöbetçi doktor acil medikal yardımı Sağlık SIS kartı engelli aile planlaması eczane mutuelle hastahane nöbetçi doktor acil medikal yardımı sağlık hizmet evleri Sağlık Belçika da yaşıyorum. Tedavi hakkım var mı? Belçika da, herkesin tedavi olma

Detaylı

HEPATİTLER (SARILIK HASTALIĞI) VE 0212 5294400 2182 KRONİK BÖBREK HASTALIKLARI VE 0212 5294400 2182

HEPATİTLER (SARILIK HASTALIĞI) VE 0212 5294400 2182 KRONİK BÖBREK HASTALIKLARI VE 0212 5294400 2182 İSTANBUL SAĞLIK MÜDÜRLÜĞÜ 2013 YILI HASTA OKULU PLANI HASTANE ADI TARİH SAAT KONU EĞİTİM YERİ HASTA OKULU PROGRAMI İÇİN HASTA VE YAKINLARININ İLETİŞİM KURABİLECEKLERİ TELEFON NUMARASI HASEKİ 28/01/2013

Detaylı

Dis leriniz önemli. Onlara her gün ihtiyacınız var..

Dis leriniz önemli. Onlara her gün ihtiyacınız var.. Dis leriniz önemli. Onlara her gün ihtiyacınız var.. Dis leriniz önemli Dişlerinize her gün ihtiyacınız var yemek yediğinizde, güldüğünüzde ve konuştuğunuzda. İyi bir hayat için dişlerin tam olması ve

Detaylı

Kendiniz ve Sevdikleriniz İçin Sağlıklı Bir Karar! AEGON KİŞİYE ÖZEL SAĞLIK SİGORTASI

Kendiniz ve Sevdikleriniz İçin Sağlıklı Bir Karar! AEGON KİŞİYE ÖZEL SAĞLIK SİGORTASI Kendiniz ve Sevdikleriniz İçin Sağlıklı Bir Karar! AEGON KİŞİYE ÖZEL SAĞLIK SİGORTASI 0850 221 15 55 Uluslararası güç Farklı plan alternatifleri Geniş medikal hizmet ağı Bütçenize uygun çözümler Aegon

Detaylı

1. GEBE EĞİTİM ODASI EĞİTİMLERİ

1. GEBE EĞİTİM ODASI EĞİTİMLERİ T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI TÜRKİYE KAMU HASTANELERİ KURUMU İSTANBUL İLİ ÇEKMECE BÖLGESİ KAMU HASTANELERİ BİRLİĞİ GENEL SEKRETERLİĞİ KANUNİ SULTAN SÜLEYMAN EĞİTİM VE ARAŞTIRMA HASTANESİ GEBE EĞİTİM SINIFLARI

Detaylı

İş Sağlığı ve Güvenliğine İlişkin İşyeri Tehlike Sınıfları Listesi-NACE Kodları-Q

İş Sağlığı ve Güvenliğine İlişkin İşyeri Tehlike Sınıfları Listesi-NACE Kodları-Q www.isvesosyalguvenlik.com Mevzuat Bilgi Kültür - Haber Platformu İş Sağlığı ve Güvenliğine İlişkin İşyeri Tehlike Sınıfları Listesi-NACE Kodları-Q İŞYERİ TEHLİKE SINIFLARI LİSTESİ 18 Nisan 2014 Tarihli

Detaylı

İŞ YERİ HEKİMİ. (A) İş yeri hekimi, işyerinde bulunması halinde diğer sağlık personeli ile birlikte çalışır.

İŞ YERİ HEKİMİ. (A) İş yeri hekimi, işyerinde bulunması halinde diğer sağlık personeli ile birlikte çalışır. ORGANİZASYONDAKİ YERİ görev yapar. : : İş Sağlığı ve Güvenliği Sorumlu Koordinatörüne bağlı GÖREV, YETKİ VE SORUMLULUKLARI: İş Yeri Hekiminin Görevleri: (A) İş yeri hekimi, işyerinde bulunması halinde

Detaylı

Bayındır Hastanesİ Söğütözü Genel Yoğun Bakım Zİyaretçİ Kılavuzu

Bayındır Hastanesİ Söğütözü Genel Yoğun Bakım Zİyaretçİ Kılavuzu Bayındır Hastanesİ Söğütözü Genel Yoğun Bakım Zİyaretçİ Kılavuzu Bu broşür, Bayındır Hastanesi Söğütözü (BHS) Genel Yoğun Bakım (Reanimasyon) süreci hakkında sizi aydınlatmak amacıyla hazırlanmıştır.

Detaylı

Hastane. Hastane Grupları 19/11/2015. Sağlık Kurumları Yönetiminde Temel Kavramlar

Hastane. Hastane Grupları 19/11/2015. Sağlık Kurumları Yönetiminde Temel Kavramlar Hastane Sağlık Kurumları Yönetiminde Temel Kavramlar Yük.Hem.Müge Bulakbaşı Ekonomik, verimli ve etkili olarak her türlü sağlık hizmetinin kesintisiz üretildiği, Eğitim, araştırma ve toplum sağlığı hizmetlerinin

Detaylı

EK-5 MEMNUNİYET ANKETLERİ UYGULAMA REHBERİ. Hastane (Kamu, Üniversite ve Özel)

EK-5 MEMNUNİYET ANKETLERİ UYGULAMA REHBERİ. Hastane (Kamu, Üniversite ve Özel) EK-5 MEMNUNİYET ANKETLERİ UYGULAMA REHBERİ Anket Uygulama Yöntemi Kurumlar, yüzyüze, internet, telefon, posta yolu gibi yöntemler ile anket uygulayabilirler. Anket Uygulanmayacak Kişiler 16 yaşından küçükler

Detaylı

DANIŞANLAR İÇİN DEĞERLENDİRME ANKETİ:

DANIŞANLAR İÇİN DEĞERLENDİRME ANKETİ: DANIŞANLAR İÇİN DEĞERLENDİRME ANKETİ: Bu anket durumunuz hakkında bilgi edinmede bize yardımcı olacaktır. Bu anket sorununuza uygun yaklaşımda yardımcı olacaktır. Cevaplarınız gizli tutulacaktır. Lütfen

Detaylı

İşçi Sayısı : Erkek Kadın Genç Çocuk Özürlü. Kaza Tarihi :... Kaza Gününde İşbaşı Saati :... Kazanın olduğu saat :...

İşçi Sayısı : Erkek Kadın Genç Çocuk Özürlü. Kaza Tarihi :... Kaza Gününde İşbaşı Saati :... Kazanın olduğu saat :... EK-2 İŞ KAZASI VE MESLEK HASTALIĞI BİLDİRİM FORMU Düzenlenme tarihi... 1 İ şy eri ni n Unvanı : SGK/Bölge Müdürlüğü Sicil No : Adresi : Tel No. ve E-mail : İşçi Sayısı : Erkek Kadın Genç Çocuk Özürlü Toplam

Detaylı

EVDE BAKIM HİZMETLERİ. Ayşe Güler Aralık 2004

EVDE BAKIM HİZMETLERİ. Ayşe Güler Aralık 2004 EVDE BAKIM HİZMETLERİ Ayşe Güler Aralık 2004 Tanım Bireylere yaşam siklusu içinde, kendi yerleşim alanlarında sağlık hizmeti sağlayan, sağlık bakım sunum sisteminin geniş ve bütüncül bir parçasıdır. Diyabet

Detaylı

NECMETTİN ERBAKAN ÜNİVERSİTESİ MERAM TIP FAKÜLTESİ HASTANESİ ÇOCUK ENFEKSİYON YOĞUN BAKIM İŞLEYİŞ PROSEDÜRÜ

NECMETTİN ERBAKAN ÜNİVERSİTESİ MERAM TIP FAKÜLTESİ HASTANESİ ÇOCUK ENFEKSİYON YOĞUN BAKIM İŞLEYİŞ PROSEDÜRÜ Sayfa No 1 / 5 1.AMAÇ: Necmettin Erbakan Üniversitesi Meram Tıp Fakültesi Hastanesi Çocuk Enfeksiyon yoğun bakım ünitesinde yatmakta olan her hastanın vital organ fonksiyonlarının desteklenmesi; organ

Detaylı

T.C. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı

T.C. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı T.C. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı Ak Uzay OSGB (Ortak Sağlık Güvenlik Birimi) 1. TEKLİF TALEBİNDE BULUNAN FİRMANIN BİLGİLERİ TEKLİF ALANIN Kurum Ünvanı Mersin Diş Hekimleri Odası Telefon (0324)

Detaylı

Herkes için Kaliteli, Koruyucu, Eşit Sağlık Hizmeti

Herkes için Kaliteli, Koruyucu, Eşit Sağlık Hizmeti Herkes için Kaliteli, Koruyucu, Eşit Sağlık Hizmeti EVDE BAKIM ve DESTEK HİZMETLERİ v Evde Doktor Muayene Hizmeti: Hekim ve hemşire tarafından hastanın evinde muayenesi, reçetesinin düzenlenmesi,tıbbı

Detaylı

İsviçre Kızılhaç Örgütünden (SRK) Hastalar için Tıbbi Vasiyet İradenizin belirleyici olması için.

İsviçre Kızılhaç Örgütünden (SRK) Hastalar için Tıbbi Vasiyet İradenizin belirleyici olması için. İsviçre Kızılhaç Örgütünden (SRK) Hastalar için Tıbbi Vasiyet İradenizin belirleyici olması için. Neden hastalık durumları için tıbbi vasiyet hazırlanmalıdır? Yaşam, özgürlüğünün tadını çıkarmak, etkin

Detaylı

Çocukları biliyoruz. ve ana babaları anlıyoruz

Çocukları biliyoruz. ve ana babaları anlıyoruz Çocukları biliyoruz ve ana babaları anlıyoruz Çocuğunuzu en iyi siz kendiniz tanırsınız Biz, çocuk sağlığı konusunda uzmanız Ana baba olmak büyük ve tamamen değişik bir deneyimdir. Çocuğunuzun size ihtiyacı

Detaylı

REVİZYON DURUMU. Revizyon Tarihi Açıklama Revizyon No

REVİZYON DURUMU. Revizyon Tarihi Açıklama Revizyon No REVİZYON DURUMU Revizyon Tarihi Açıklama Revizyon No Hazırlayan: Onaylayan: Onaylayan: Prof. Dr. Nedim Çakır Adem Aköl Kalite Konseyi Başkanı Sinan Özyavaş Kalite Koordinatörü 1/5 1. AMAÇ Yoğun bakım ünitesinde

Detaylı

ÇOCUK VE AİLENİN SERVİSE KABULU

ÇOCUK VE AİLENİN SERVİSE KABULU ÇOCUK VE AİLENİN SERVİSE KABULU Hemşire Deniz YALÇIN Gazi Üniversitesi Sağlık Araştırma Ve Uygulama Merkezi Pediatri Hematoloji Onkoloji Kliniği Servis Sorumlu Hemşiresi Sunum Planı Hastanın servise kabulü

Detaylı

YATAKLI TEDAVİ KURUMLARI DAİRESİ YATAKLI TEDAVİ KURUMLARI BAŞHEKİMİ KADROSU HİZMET ŞEMASI

YATAKLI TEDAVİ KURUMLARI DAİRESİ YATAKLI TEDAVİ KURUMLARI BAŞHEKİMİ KADROSU HİZMET ŞEMASI YATAKLI TEDAVİ KURUMLARI BAŞHEKİMİ KADROSU Kadro Adı : Yataklı Tedavi Kurumları Başhekimi Maaş : Barem 18 B (1) Müdürün yönergeleri uyarınca Daire hizmetlerinin yürütülmesinde Müdüre yardımcı olmak; (2)

Detaylı

KANSER TANIMA VE KORUNMA

KANSER TANIMA VE KORUNMA KANSER TANIMA VE KORUNMA Uzm. Dr Dilek Leyla MAMÇU Sunum İçeriği Genel Bilgiler Dünyada ve Ülkemizdeki son durum Kanser nasıl oluşuyor Risk faktörleri neler Tedavi seçenekleri Önleme mümkün mü Sorular/

Detaylı

SAĞLIK HİZMETLERİ EL KİTABI

SAĞLIK HİZMETLERİ EL KİTABI SAĞLIK HİZMETLERİ EL KİTABI Sağlık Hizmetleri ile ilgili detaylı bilgiye ODTÜ Kuzey Kıbrıs Kampusu websitesi üzerinde Kampusta Yaşam/Sağlık Hizmetleri; Intranet üzerinde Kampusta Yaşam/ Sağlık Hizmetleri

Detaylı

5A 5R KAVRAMLARI. Dr.Cengiz ÖZGE Mersin Üniversitesi Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları Anabilim Dalı

5A 5R KAVRAMLARI. Dr.Cengiz ÖZGE Mersin Üniversitesi Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları Anabilim Dalı 5A 5R KAVRAMLARI Dr.Cengiz ÖZGE Mersin Üniversitesi Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları Anabilim Dalı Genel İlkeler Tütün bağımlılığı kronik bir hastalıktır. Genellikle birkaç denemeden sonra bırakılır. Her

Detaylı

Rehabilitasyon Hizmetleri

Rehabilitasyon Hizmetleri 14. HAFTA Rehabilitasyon Hizmetleri Hastalık, kaza veya yaralanma sonucu gelişen sınırlanmış fonksiyonel kapasitenin, geçici veya kalıcı yetersizliklerin, hastalığın tedavisi ile birlikte veya tedavi sonrası,

Detaylı

SAĞLIKLI BESLENME TABAĞI

SAĞLIKLI BESLENME TABAĞI SAĞLIKLI BESLENME TABAĞI Ekmek, diğer tahıllar ve patates Meyve ve sebzeler Et, balık ve alternatifleri Yağ ve şeker oranı yüksek yiyecek ve içecekler Süt ve süt ürünleri Sağlıklı beslenme tabağı insanların

Detaylı

Prof. Dr. Sedat BOYACIOĞLU

Prof. Dr. Sedat BOYACIOĞLU Prof. Dr. Sedat BOYACIOĞLU 173 Prof. Dr. Sedat BOYACIOĞLU Hiçbir canlının beslenmeden yaşamını sürdürmesi mümkün değildir. Bu, her yaşta olmak üzere, insanlar için de geçerlidir. Özellikle bebekler ve

Detaylı

Kızınızın sağlığı için: HPV aşısıyla rahim ağzı kanserine* karşı önlem alın. * belli human papillom virüsleri neden olur

Kızınızın sağlığı için: HPV aşısıyla rahim ağzı kanserine* karşı önlem alın. * belli human papillom virüsleri neden olur Kızınızın sağlığı için: HPV aşısıyla rahim ağzı kanserine* karşı önlem alın * belli human papillom virüsleri neden olur TÜM INSANLARIN %80 i hayatları boyunca bunlarla temas eder HPV nedir ve neye yol

Detaylı

GEBELİK VE LOHUSALIK

GEBELİK VE LOHUSALIK GEBELİK VE LOHUSALIK ANA SAĞLIĞI Sağlık hizmetleri açısından doğurganlık çağındaki (15-49 yaş arası) tüm kadınlara ana denir. 15-49 yaş doğurganlık çağındaki kadınlar nüfusumuzun % 27 sini oluşturmaktadır.

Detaylı

İŞYERİ HEKİMİ GÖREV, YETKİ VE SORUMLULUKLARI

İŞYERİ HEKİMİ GÖREV, YETKİ VE SORUMLULUKLARI Sayfa No 1 / 5 1.BİRİM:İş Sağlığı ve Güvenliği 2. GÖREV ADI: İşyeri Hekimi 3. AMİR VE ÜST AMİRLER: Başhekim Yrd., Başhekim 4.YATAY İLİŞKİLER:Hastane Tüm Birim ve Bölümleri, İSG kurulu 5. GÖREV DEVRİ:Diğer

Detaylı

GEBELİKTE YETERLİ ve DENGELİ BESLENME

GEBELİKTE YETERLİ ve DENGELİ BESLENME GEBELİKTE YETERLİ ve DENGELİ BESLENME NEDEN ÖNEMLİDİR? Hayat sağlıkla güzeldir BESLENME ve DİYET POLİKLİNİĞİ Gebelik öncesi ideal ağırlığında olan yetişkin kadınların ortalama 9-14 kg arasında (ayda 1-1,5kg)

Detaylı

Sayın (ebeveyn / bakıcı)

Sayın (ebeveyn / bakıcı) Sigara içmenin insan vücudu üzerine etkileri Sayın (ebeveyn / bakıcı) Aşağıdaki faaliyet, sigara kullanımıyla ilgili konuları çocuğunuzla konuşmanıza yardımcı olmak için kullanılabilir. Bu aynı zamanda

Detaylı

Yasemin ELİTOK. Atatürk Üniversitesi Tıp Fakültesi. Pediatrik Hematoloji-Onkoloji BD, Erzurum

Yasemin ELİTOK. Atatürk Üniversitesi Tıp Fakültesi. Pediatrik Hematoloji-Onkoloji BD, Erzurum Yasemin ELİTOK Atatürk Üniversitesi Tıp Fakültesi Pediatrik Hematoloji-Onkoloji BD, Erzurum Tanı olanaklarının gelişmesi ve sağlık kuruluşlarından yararlanma olanaklarının artması, Toplumun bilgi seviyesinin

Detaylı

Yaşlılıkta Hafıza Bozukluklarına yönelik Danışmanlık ve Yardım

Yaşlılıkta Hafıza Bozukluklarına yönelik Danışmanlık ve Yardım Yaşlılıkta Hafıza Bozukluklarına yönelik Danışmanlık ve Yardım İleri yaştaki insanlar, giderek daha sık hafıza ve oryantasyon bozuklukları yaşarlar. Bu bozuklukların çok farklı nedenleri olabilir. Bir

Detaylı

Yaşlılar irtibat Merkezleri

Yaşlılar irtibat Merkezleri Yaşlılar irtibat Merkezleri Sosyal hizmetler bölümü I Yaşlılık ve Bakım Winterthur şehri evde bakım merkezi (Spiteks) Spiteks, Winterthur şehrimizin bir hizmetidir. Çeşitli yaş grubundan isanlara hastalık

Detaylı

T.C. MERSİN BÜYÜKŞEHİR BELEDİYE BAŞKANLIĞI Sosyal Hizmetler Dairesi Başkanlığı MERSİN BÜYÜKŞEHİR BELEDİYESİ KADIN DANIŞMA MERKEZİ YÖNETMELİĞİ

T.C. MERSİN BÜYÜKŞEHİR BELEDİYE BAŞKANLIĞI Sosyal Hizmetler Dairesi Başkanlığı MERSİN BÜYÜKŞEHİR BELEDİYESİ KADIN DANIŞMA MERKEZİ YÖNETMELİĞİ MERSİN BÜYÜKŞEHİR BELEDİYESİ KADIN DANIŞMA MERKEZİ YÖNETMELİĞİ BİRİNCİ BÖLÜM Genel Hükümler Amaç Madde 1: Bu yönetmeliğin amacı, Kadın Danışma Merkezindeki hizmetin tür ve niteliğini, işleyişini, işleyişine

Detaylı

GRİP İSTANBUL SAĞLIK MÜDÜRLÜĞÜ EĞİTİM ŞUBESİ 2008

GRİP İSTANBUL SAĞLIK MÜDÜRLÜĞÜ EĞİTİM ŞUBESİ 2008 GRİP İSTANBUL SAĞLIK MÜDÜRLÜĞÜ EĞİTİM ŞUBESİ 2008 GRİP HAKKINDA BİLMEMİZ GEREKENLER Gribin nasıl bir hastalık olduğunu, Gripten korunmak için neler yapmamız gerektiğini, Grip aşısını ve ne zaman aşı olmamız

Detaylı

neden az yağlı az kolesterollü diyet?

neden az yağlı az kolesterollü diyet? neden az yağlı az kolesterollü diyet? DYT-YRD07 Rev / 2 Yürürlük Tarihi / 30.12.2005 Rev Tarihi / 17.18.2012 neden az yağlı az kolesterollü diyet? Kolesterol insan vücudunda doğal olarak bulunan yağa benzer

Detaylı

Demans (Bunama) nedir?

Demans (Bunama) nedir? Demans (Bunama) nedir? Çok unutkan olduğunuz için günlük yaşamınız zorlaşıyor mu? Konuşurken kelimeleri veya dükkâna giden yolu hatırlamakta zorluk çekiyor musunuz? Bunlar demans hastalığı belirtileri

Detaylı

9. Sigarayı bırakma zamanı

9. Sigarayı bırakma zamanı 9. Sigarayı bırakma zamanı 1 9. Sigarayı bırakma zamanı Dünyada 8 saniyede 1 can alan, yılda 4 milyon kişinin ölümüne neden olan, dünyada her 10 erişkinden birinin ölüm nedeni sayılan sigarayı bırakmak

Detaylı

DUMLUPINAR ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK KÜLTÜR VE SPOR DAİRE BAŞKANLIĞI MEDİKO-SOSYAL VE GENÇLİK DANIŞMA MERKEZİ YÖNERGESİ BİRİNCİ BÖLÜM

DUMLUPINAR ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK KÜLTÜR VE SPOR DAİRE BAŞKANLIĞI MEDİKO-SOSYAL VE GENÇLİK DANIŞMA MERKEZİ YÖNERGESİ BİRİNCİ BÖLÜM DUMLUPINAR ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK KÜLTÜR VE SPOR DAİRE BAŞKANLIĞI MEDİKO-SOSYAL VE GENÇLİK DANIŞMA MERKEZİ YÖNERGESİ BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Hukuki Dayanak ve Tanımlar Amaç MADDE 1- Bu yönergenin amacı,

Detaylı

Gebe ve Emzikli Kadınların Çalıştırılma Şartlarıyla, Emzirme Odaları ve Bakım Yurtlarına Dair Tüzük

Gebe ve Emzikli Kadınların Çalıştırılma Şartlarıyla, Emzirme Odaları ve Bakım Yurtlarına Dair Tüzük Hamilelik ve annellik süreci, çalışan kadınların kariyerlerinde kimi zaman bir dönüm noktası anlamına gelmekte. Bu yüzden de kadınlar, iş yaşamlarına bir süreliğine de olsa ara vermek istemediklerinden

Detaylı

Birlikte Kansere Karşı

Birlikte Kansere Karşı Birlikte Kansere Karşı Amaçları ve Görevleri Aargau Kanser Vakfı, 1957 yılında Aargau da kurulmuş toplum yararına çalışan bir dernektir. Bugünkü adıyla Aargau Kanser Birliği nin yaklaşık 2000 üyesi bulunmaktadır.

Detaylı

Subkutan spesifik immünoterapi

Subkutan spesifik immünoterapi Subkutan spesifik immünoterapi Hasta için bir bilgi Spesifik immünoterapi Doktorunuzun yaptığı alerji testleri, sizde (veya çocuğunuzda) alerji olduğunu göstermiştir. Gözde kaşınma veya sulanma (= konjunktivitis),

Detaylı

TABURCUYUZ, YA SONRASI?

TABURCUYUZ, YA SONRASI? TABURCUYUZ, YA SONRASI? Uzm. Hemş. Emel DİLEK Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi İç Hastalıkları ABD Annem, 67 yaşında, Emekli öğretmen, HT hastası, 2002 yılında geçirmiş olduğu beyin ameliyatı sonrası

Detaylı

Zürih Kantonunda İlköğretim Okulu

Zürih Kantonunda İlköğretim Okulu Türkisch Zürih Kantonunda İlköğretim Okulu Veliler için Bilgiler Januar 2008 / Türkisch 2 / 6 Zürih Kantonu İlköğretim Okulu Hedefler ve Hedefe Yönelik Görüşler Zürih kantonunda devlet ilköğretim okulu

Detaylı

Bilgilendirme ve Onay Hakkı

Bilgilendirme ve Onay Hakkı Hizmetlerden Yararlanma Hakkı * Hastanemize başvuran her birey, dil, din, ırk veya mezhep ayrımı yapılmaksızın tüm hizmetlerden yararlanma hakkına sahiptir. * Hastalarımız, hastanemizin sunduğu tanı ve

Detaylı

KALP KRİZİ UZ.DR.MUHAMMET HULUSİ SATILMIŞOĞLU

KALP KRİZİ UZ.DR.MUHAMMET HULUSİ SATILMIŞOĞLU KALP KRİZİ UZ.DR.MUHAMMET HULUSİ SATILMIŞOĞLU Türkiye ulusal düzeyde ölüm nedenleri arasında ilk sırayı 205.457 ölümle kardiyovaskülerhastalıklar (tüm ölüm nedenlerinin %47,73 ü) almaktadır. Kardiyovasküler

Detaylı

İSTANBUL TIP FAKÜLTESİ Dönem 6 Öğrenim Esasları. A. Genel Tanıtım B. Çalışma Kılavuzu C. Rotasyon Tablosu D.Dönem Kurulu E.

İSTANBUL TIP FAKÜLTESİ Dönem 6 Öğrenim Esasları. A. Genel Tanıtım B. Çalışma Kılavuzu C. Rotasyon Tablosu D.Dönem Kurulu E. İSTANBUL TIP FAKÜLTESİ Dönem 6 Öğrenim Esasları A. Genel Tanıtım B. Çalışma Kılavuzu C. Rotasyon Tablosu D.Dönem Kurulu E. İletişim A. GENEL TANITIM Dönem 6, tıp eğitiminin önceki 5 yılında edinilen bilgi,

Detaylı

HEMŞİRELERİN HASTALARA VERDİKLERİ EĞİTİMLERİN ETKİNLİĞİNİN BELİRLENMESİ

HEMŞİRELERİN HASTALARA VERDİKLERİ EĞİTİMLERİN ETKİNLİĞİNİN BELİRLENMESİ HEMŞİRELERİN HASTALARA VERDİKLERİ EĞİTİMLERİN ETKİNLİĞİNİN BELİRLENMESİ Zelha Türk*, Serpil Türker **, Pelin Gökoğlu***,Eda Ulutaş**** *Fulya Acıbadem Hastanesi Sorumlu Hemşire, **Fulya Acıbadem Hastanesi

Detaylı

Rahim ağzı kanseri araştırması

Rahim ağzı kanseri araştırması Rahim ağzı kanseri araştırması 2015 Bevolkingsonderzoek Neden halk taraması yapılır? Her yıl yaklaşık 700 kadın rahim ağzı kanseri olur. Rahim ağzı kanseri en çok 30 ile 60 yaşları arasında görülür. Bu

Detaylı

A1 : Alanya da yaşayan her bireyin daha sağlıklı ve daha huzurlu yaşaması.

A1 : Alanya da yaşayan her bireyin daha sağlıklı ve daha huzurlu yaşaması. 10.BELEDİYE TABİPLİĞİ A1 : Alanya da yaşayan her bireyin daha sağlıklı ve daha huzurlu yaşaması. A1.H1: Belediye tabipliği tarafından engelli bireyler için ücretsiz fizyoterapi hizmetinin verilmesi; böylece

Detaylı

ANKET. Katılımcı ZORGVRAGER

ANKET. Katılımcı ZORGVRAGER ANKET Katılımcı ZORGVRAGER Sağlık hizmetlerinden yararlanmaktasınız. Bu listede, sağlık bakımından yararlanan kişi olarak, sağlık hizmetlerinin sizin için ne anlama geldiği ile ilgili sorular bulunmaktadır.

Detaylı

Ayrıca sinirler arasındaki iletişimi sağlayan beyindeki bazı kimyasal maddelerin üretimi de azalır.

Ayrıca sinirler arasındaki iletişimi sağlayan beyindeki bazı kimyasal maddelerin üretimi de azalır. Alzheimer hastalığı nedir, neden olur? Alzheimer hastalığı, yaşlılıkla beraber ortaya çıkan ve başta unutkanlık olmak üzere çeşitli zihinsel ve davranışsal bozukluklara yol açan ilerleyici bir beyin hastalığıdır.

Detaylı

T.C. Sağlık Bakanlığı Türkiye Halk Sağlığı Kurumu Tüberküloz Daire Başkanlığı VEREM HASTALIĞI VE VEREM HAFTASI

T.C. Sağlık Bakanlığı Türkiye Halk Sağlığı Kurumu Tüberküloz Daire Başkanlığı VEREM HASTALIĞI VE VEREM HAFTASI T.C. Sağlık Bakanlığı Türkiye Halk Sağlığı Kurumu Tüberküloz Daire Başkanlığı VEREM HASTALIĞI VE VEREM HAFTASI VEREM EĞİTİM VE PROPAGANDA HAFTASI Geleneksel olarak her yıl Ocak ayının ilk Pazar gününden

Detaylı

14)Aşağıdakilerden hangisi ilkyardımın temel uygulamaları arasında yer almaz? A) Koruma. B) Bildirme. C) Kurtarma. D) İyileştirme.

14)Aşağıdakilerden hangisi ilkyardımın temel uygulamaları arasında yer almaz? A) Koruma. B) Bildirme. C) Kurtarma. D) İyileştirme. ÇALIŞMA SORULARI 1) Aşağıdakilerden hangisi ilkyardımın tanımıdır? A) Acil tedavi ünitelerinde yapılan ilk tedavidir. B) Hayatın kurtarılması ya da durumun kötüye gitmesi amacıyla, olay yerinde tıbbı araç

Detaylı

DIŞ KULAK YOLUNDAN YABANCI CİSİM / POLİP ÇIKARTILMASI AMELİYATI HASTA BİLGİLENDİRME VE ONAM (RIZA) FORMU

DIŞ KULAK YOLUNDAN YABANCI CİSİM / POLİP ÇIKARTILMASI AMELİYATI HASTA BİLGİLENDİRME VE ONAM (RIZA) FORMU DIŞ KULAK YOLUNDAN YABANCI CİSİM / POLİP ÇIKARTILMASI AMELİYATI HASTA BİLGİLENDİRME VE ONAM (RIZA) FORMU Hastanın Adı, Soyadı: TC Kimlik No: Baba adı: Ana adı: Doğum tarihi: Sayın Hasta, Sayın Veli/Vasi,

Detaylı

YÜKSEK İHTİSAS ÜNİVERSİTESİ

YÜKSEK İHTİSAS ÜNİVERSİTESİ YÜKSEK İHTİSAS ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK, KÜLTÜR VE SPOR DAİRESİ BAŞKANLIĞI YÖNERGESİ BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar Amaç Madde 1- (1) Bu yönergenin amacı, öğrencilerin beden ve ruh sağlığını

Detaylı

Menopozda Öz-bakım. Doç.Dr.Nevin Hotun Şahin İ.Ü Florence Nightingale Hemşirelik Fakültesi Öğretim Üyesi

Menopozda Öz-bakım. Doç.Dr.Nevin Hotun Şahin İ.Ü Florence Nightingale Hemşirelik Fakültesi Öğretim Üyesi Menopozda Öz-bakım Doç.Dr.Nevin Hotun Şahin İ.Ü Florence Nightingale Hemşirelik Fakültesi Öğretim Üyesi Yapılan araştırmalar, kadınların menopozun ne olduğunu, bedenlerinde meydana gelen değişikliklerin

Detaylı

YÜKSEKÖĞRETİM KURUMLARI, MEDİKO-SOSYAL SAĞLIK, KÜLTÜR VE SPOR İŞLERİ DAİRESİ UYGULAMA YÖNETMELİĞİ

YÜKSEKÖĞRETİM KURUMLARI, MEDİKO-SOSYAL SAĞLIK, KÜLTÜR VE SPOR İŞLERİ DAİRESİ UYGULAMA YÖNETMELİĞİ YÜKSEKÖĞRETİM KURUMLARI, MEDİKO-SOSYAL SAĞLIK, KÜLTÜR VE SPOR İŞLERİ DAİRESİ UYGULAMA YÖNETMELİĞİ BÖLÜM 1 Kuruluş, Kapsam ve Tanımlar Kuruluş ve Kapsam MADDE 1. Bu Yönetmelik 2547 sayılı Kanun un 2880

Detaylı

6331 sayılı İş Kanunu kapsamında iş sağlığı ve güvenliği konusunda çalışmalar yaparak, Şifa Ortak Sağlık Güvenlik Birimi tarafından ;

6331 sayılı İş Kanunu kapsamında iş sağlığı ve güvenliği konusunda çalışmalar yaparak, Şifa Ortak Sağlık Güvenlik Birimi tarafından ; 17.12.2013 İŞ GÜVENLİĞİ KAPSAMINDAKİ HİZMET TEKLİFİ TEKLİF BİLGİLERİ YETKİLİ ANKARA DİŞ HEKİMLERİ ODASI DANIŞMAN ŞİFA ORTAK SAĞLIK VE GÜVENLİK BİRİMİ ADRES: HEPKEBİRLER MAH. NASRULLAH İŞ MERKEZİ KAT:5

Detaylı

Hepatit B ile Yaşamak

Hepatit B ile Yaşamak Hepatit B ile Yaşamak NEDİR? Hepatit B, karaciğerin iltihaplanmasına sebep olan, kan yolu ve cinsel ilişkiyle bulaşan bir virüs hastalığıdır. Zaman içerisinde karaciğer hasarlarına ve karaciğer kanseri

Detaylı

GÖÇMEN/MÜLTECİLERLE ÇALIŞMAK

GÖÇMEN/MÜLTECİLERLE ÇALIŞMAK GÖÇMEN/MÜLTECİLERLE ÇALIŞMAK Dr. Ersin UYGUN Bakırköy Ruh Sağlığı ve Sinir Hastalıkları Hastanesi,Psikiyatri Kliniği AÇIKLAMA (2013-2016) Danışman: Araştırmacı: Konuşmacı: Sunum Akışı Hizmet verilen bölgenin

Detaylı

T.C. ONDOKUZ MAYIS ÜNİVERSİTESİ SAMSUN SAĞLIK YÜKSEKOKULU BESLENME VE DİYETETİK BÖLÜMÜ STAJ YÖNERGESİ

T.C. ONDOKUZ MAYIS ÜNİVERSİTESİ SAMSUN SAĞLIK YÜKSEKOKULU BESLENME VE DİYETETİK BÖLÜMÜ STAJ YÖNERGESİ T.C. ONDOKUZ MAYIS ÜNİVERSİTESİ SAMSUN SAĞLIK YÜKSEKOKULU BESLENME VE DİYETETİK BÖLÜMÜ STAJ YÖNERGESİ BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak, Tanımlar Amaç MADDE 1 - (1) Bu yönergenin amacı, Ondokuz Mayıs

Detaylı

ALMANYA DA SAĞLIK HIZMETLERI TÜRKISCH

ALMANYA DA SAĞLIK HIZMETLERI TÜRKISCH ALMANYA DA SAĞLIK HIZMETLERI TÜRKISCH Hamburg daki göçmenler için bilgilendirme broşürü Almanya da sağlık hizmetleri Hamburg daki göçmenler için bilgilendirme broşürü Bu broşür, Alman sağlık sisteminde

Detaylı

Türkiye de Uluslararası Koruma Arayan Kişiler İçin SAĞLIK HİZMETLERİ

Türkiye de Uluslararası Koruma Arayan Kişiler İçin SAĞLIK HİZMETLERİ Türkiye de Uluslararası Koruma Arayan Kişiler İçin SAĞLIK HİZMETLERİ SORULAR & YANITLAR MÜLTECİLER İÇİN ÜCRETSİZ HUKUKİ DESTEK Şubat 2016 Güncellemesi Türkiye ye sığındım. Sağlık hizmetlerinden ücretsiz

Detaylı

Hobi Kulüpleri. Psikolojik Destek. Kişisel Çözüm Danışmanı VIP Hizmetler Alışveriş İndirimi. Medikal Asistans

Hobi Kulüpleri. Psikolojik Destek. Kişisel Çözüm Danışmanı VIP Hizmetler Alışveriş İndirimi. Medikal Asistans Hobi Kulüpleri Vakıf Emeklilik te bireysel emeklilik sözleşmesi bulunanlar ayrıcalıklı Yaşam Kulüpleri dünyasında kapsamlı sağlık hizmetlerinden danışmanlığa, eğitimden spora birçok alanda hayatlarına

Detaylı

ONDOKUZ MAYIS ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK UYGULAMA ve ARAŞTIRMA MERKEZİ KLİNİK BESLENME EĞİTİMİ VE UYGULAMALARI KURULU YÖNERGESİ

ONDOKUZ MAYIS ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK UYGULAMA ve ARAŞTIRMA MERKEZİ KLİNİK BESLENME EĞİTİMİ VE UYGULAMALARI KURULU YÖNERGESİ ONDOKUZ MAYIS ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK UYGULAMA ve ARAŞTIRMA MERKEZİ KLİNİK BESLENME EĞİTİMİ VE UYGULAMALARI KURULU YÖNERGESİ 1.BÖLÜM Madde.1.1. Tanım: Bu yönergede adı geçen ve ONDOKUZ MAYIS ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK

Detaylı

Örselenebilir Gruplar Hekim Tutumu. Doç.Dr. Aysun Balseven Odabaşı Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Adli Tıp AD

Örselenebilir Gruplar Hekim Tutumu. Doç.Dr. Aysun Balseven Odabaşı Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Adli Tıp AD Örselenebilir Gruplar Hekim Tutumu Doç.Dr. Aysun Balseven Odabaşı Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Adli Tıp AD Sunum Planı Olgu örnekleri Örselenebilirlik, incinebilirlik, savunmasızlık Tartışma Öneriler

Detaylı

Öğretim araç ve gereçlerinin reformu

Öğretim araç ve gereçlerinin reformu Öğretim araç ve gereçlerinin reformu Hamburglu öğrenciler için daha çok yeni kitap Önemli sorulara yanıtlar burada! Freie und Hansestadt Hamburg Behörde für Bildung und Sport Hamburg Senatosu kararlaştırdı:

Detaylı

Sağlıklı Kan Basıncı Sağlıklı Kalp Atımı

Sağlıklı Kan Basıncı Sağlıklı Kalp Atımı Sağlıklı Kan Basıncı Sağlıklı Kalp Atımı 17 MAYIS 2013 Dünya Hipertansiyon Ligi Girişimidir. 17 MAYIS 2013 Dünya Hipertansiyon Ligi Girişimidir. Hipertansiyon Nedir? Çoğunlukla yüksek kan basıncı olarak

Detaylı

COUMADİN TEDAVİSİ. Cerrahi Servisler

COUMADİN TEDAVİSİ. Cerrahi Servisler COUMADİN TEDAVİSİ Cerrahi Servisler Coumadin tedavisi hakkında merak ettikleriniz Bu kitapçık Coumadin tedavinizin daha başarılı ve yaşamınızın olabildiğince normal hale gelmesine yardımcı olmak üzere

Detaylı

hamilelik ayrılma Aile arabuluculuk evlilik boşanma yasal birlikte yaşam eş çocukların karşılanması doğum

hamilelik ayrılma Aile arabuluculuk evlilik boşanma yasal birlikte yaşam eş çocukların karşılanması doğum evlilik ayrılma arabuluculuk yasal birlikte yaşam eş çocukların karşılanması hamilelik doğum boşanma Aile Biz birlikte yaşıyoruz ama evlenmek istemiyoruz. Bu mümkün müdür? Evet. Belçika da, birçok çift

Detaylı

Sağlık Sigortanız: Temel Sağlık Güvencesi. Fotoğraf: Barbara Graf Horka

Sağlık Sigortanız: Temel Sağlık Güvencesi. Fotoğraf: Barbara Graf Horka Sağlık Sigortanız: Temel Sağlık Güvencesi Fotoğraf: Barbara Graf Horka Kart 1 Ist die Grundversicherung in der Krankenkasse obligatorisch? Fotoğraf: tackgalichstudio/fotolia.com İsviçre Sağlık Sigortası

Detaylı

Metastazlarla yayılmış meme kanseri hastalara ve yakınlarına tavsiyeler

Metastazlarla yayılmış meme kanseri hastalara ve yakınlarına tavsiyeler Metastazlarla yayılmış meme kanseri hastalara ve yakınlarına tavsiyeler Yayılmış meme kanseri memedeki primer tümörde bulunan kanser hücrelerinin vücudun diğer bölümlerine yayılması ve kanser hücrelerinin

Detaylı