YUMUŞATMA VE YÜZEY BORULAMALI FİLTRASYON SİSTEMLERİ

Transkript

1 YUMUŞATMA VE YÜZEY BORULAMALI FİLTRASYON SİSTEMLERİ İŞLETME ve BAKIM KILAVUZU

2 YUMUŞATMA VE YÜZEY BORULAMALI FİLTRASYON SİSTEMLERİ İŞLETME ve BAKIM KILAVUZU 1

3 İÇİNDEKİLER ESLİ FİRMA İRTİBAT BİLGİLERİ... 3 KULLANMA TALİMATNAMESİ HAKKINDA... 4 AQUALİNE ST SERİSİ YÜZEY BORULAMALI YUMUŞATMA SİSTEMLERİ TEKNİK TABLOLARI... 4 AQUALİNE F SERİSİ YÜZEY BORULAMALI MULTİMEDİA KUM FİLTRELERİ TEKNİK TABLOLARI... 5 AQUALİNE C SERİSİ YÜZEY BORULAMALI AKTİF KARBON FİLTRELERİ TEKNİK TABLOLARI... 5 GENEL GÜVENLİK BİLGİLERİ... 6 FİLTRASYON SİSTEMLERİNE AİT TEKNİK BİLGİLER... 9 Yumuşatma Sistemleri Multi Media kum filtresi ve aktif karbon filtre sistemleri Diğer sistemler YÜKLEME VE TAŞIMA Taşıma Yerleştirme MONTAJ Mekanik montaj Tank alt dağıtım yapısı ve medya dolumu Yumuşatma ve tuz tanlarının montajı Elektrik montajı Elektrik pano montajı DEVREYE ALMA ÖNCESİ KONTROLLER DEVREYE ALMA İŞLETME SİSTEM ÇALIŞMA POZİSYONLARI Otomatik Kum filtresinin çalışma pozisyonları Aktif karbon filtresinin çalışma pozisyonları Yumuşatma filtresinin çalışma pozisyonları BAKIM PERİODİK BAKIMLAR Günlük Bakım Haftalık Bakım Aylık Bakım Senelik Bakım DEVREDEN ÇIKARMA DEMONTAJ ARIZA GİDERİM TABLOLARI ÇİZİMLER ELEKTRİK ŞEMALARI ESLİ STANDART GARANTİ ŞARTLARI STANDART PERFORMANS GARANTİLERİ ESLİ & AQUALINE TÜRKİYE SERVİS HİZMETLER UYARI BİLGİ Montaja Başlamadan Önce, bu işletme ve bakım kılavuzu dikkatlice incelenmelidir. ESLİ nin özel olarak hazırlamış olduğu bu talimatnamede ve eklerinde, tesislerin işletmeye alınması öncesinde veya sonrasında, işletme tecrübeleri ile tespit etmiş olduğu veya gerekli gördüğü ilave, eksiltme ve revizyonları yapma hakkı saklıdır. 2

4 Bu işletme kılavuzu Esli End. Ürn. Paz. San. Tic. Ltd. Şti. tarafından üretilmekte olan yüzey borulamalı tam otomatik Aqualine ST serisi yumuşatma Aqualine F serisi çok katmanlı kum filtreleri, Aqualine C serisi aktif karbon filtre cihazları için hazırlanmıştır. Bu işletme kılavuzunda belirtilen hususlar ışığında çözülemeyen bir problem ile karşılaşıldığında, aşağıdaki adres ve telefon numaralarından ESLİ ANTALYA firma merkezi ile irtibat kurulmalıdır. Firma tarafından istendiğinde ekipman / parça model ve seri numaraları gibi bilgiler firma yetkililerine bildirilmelidir Esli Antalya Merkez Firma İrtibat Bilgileri Yazışma Adresi: ESLİ End. Ürünler. Paz. San.Tic.Ltd.Şti. Karşıya Mah.Süleyman Demirel Bulv. No: Varsak / Antalya Telefon / Faks: / E-posta / Web : esli@esli.com.tr / Montaja başlamadan önce, bu işletme ve bakım kılavuzu dikkatlice incelenmelidir. Uyarı Aqualine ST, Aqualine F ve Aqualine C Serisi Modelleri 73/23/AT Belirli Gerilim sınırları Dâhilinde Kullanılmak Üzere Tasarlanmış Elektrikli Teçhizat ile İlgili Yönetmelik Uygulanan Standartlar: TS 3367 EN

5 KULLANMA TALİMATNAMESİ HAKKINDA Amaç: Kullanma talimatnamesi sistemin kullanıcıları içindir ve sistemi güvenli bir şekilde nasıl çalıştırılıp, idame ettirilebileceğini gösteren bilgiler içermektedir. Erişilebilirlik: Kullanma talimatnamesi her zaman sistemin kullanıldığı yerde muhafaza edilmelidir. Alt Bölümler: 1. sayfada tüm bölümler listelenmiştir. İstenilen bölüm ile ilgili detaylı bilgiler için o bölümün içindekiler kısmından yararlanabilirsiniz. AQUALİNE ST SERİSİ YÜZEY BORULAMALI YUMUŞATMA SİSTEMLERİ TEKNİK TABLOLARI MODEL TANK BOYUTLARI (ÇAP x YÜKSEKLİK) SERVİS DEBİSİ (m/h) 30 m/h 40 m/h AQUALİNE ST x2500 mm AQUALİNE ST x2600 mm AQUALİNE ST x3250 mm AQUALİNE ST x2600 mm AQUALİNE ST x3300 mm AQUALİNE ST x2700 mm AQUALİNE ST x3500 mm AQUALİNE ST x2800 mm AQUALİNE ST x3600 mm

6 AQUALİNE F SERİSİ YÜZEY BORULAMALI MULTİMEDİA KUM FİLTRELERİ TEKNİK TABLOLARI MODEL TANK BOYUTLARI (ÇAP x YÜKSEKLİK) SERVİS DEBİSİ (m/h) 15 m/h 20 m/h AQUALİNE F x2500 mm AQUALİNE F x2600 mm AQUALİNE F x3250 mm AQUALİNE F x2600 mm AQUALİNE F x3300 mm AQUALİNE F x2700 mm AQUALİNE F x3500 mm AQUALİNE F x2600 mm AQUALİNE F x3600 mm AQUALİNE C SERİSİ YÜZEY BORULAMALI AKTİF KARBON FİLTRELERİ TEKNİK TABLOLARI MODEL TANK BOYUTLARI (ÇAP x YÜKSEKLİK) SERVİS DEBİSİ (m/h) 30 m/h 40 m/h AQUALİNE C x2500 mm AQUALİNE C x2600 mm AQUALİNE C x3250 mm AQUALİNE C x2600 mm AQUALİNE C x3300 mm AQUALİNE C x2700 mm AQUALİNE C x3500 mm AQUALİNE C x2600 mm AQUALİNE C x3600 mm EK GÜVENLİK TEDBİRLERİ Her ülkeye ait ek güvenlik tedbirlerine mutlaka uyulmalıdır. AMACINA UYGUN KULLANIM Gama serisi Ters Osmoz sistemi kuyu/şebeke suyunun arıtılması amacıyla kullanılmaktadır. Sistem ham su parametrelerinde belirtilen su ile çalıştırılmalı ve belirtilen çalışma değerleri sağlanmalıdır. Sistem çalışma düzenine uygun işlemiyorsa çalıştırılmamalı ve arızalar derhal kontrol edilmelidir. İŞLETME PERSONELİ Sadece bu talimatnameleri okumuş ve anlamış kişiler bu sistemi kullanmakla yetkilidirler. Sistemin işletilmesi esnasında güvenlik tedbirlerine riayet edilmelidir. 5

7 GENEL GÜVENLİK BİLGİLERİ SEMBOL VE REFERANSLARIN AÇIKLAMASI BİLGİ Bu sembol ile sistemin veya ekipmanın karşılaşabileceği hasarları arızaları ve sistem açısından önemli olan bilgileri içeren semboldür. Bu sembol sistem ve ekipmana ait işlemler ile ilgili önlemleri göstermektedir. UYARI Sistemin ve ekipmanlarının tahribatına yol açabilecek bilgileri içerir. DİKKAT Kimyasal, yük taşıma indirme gibi bir takım iş güvenliği kurallarının takip edilmesini gerektiren durumları içerir TEHLİKE Yüksek voltajdan kaynaklanan elektrik tehlikesinin varolduğu durumları gösterir. ELEKTRİK TEHLİKESİ Olması muhtemel kazalarda yapılması gereken ilk yardım bilgilerini içerir. İLK YARDIM 6

8 SİSTEM HAKKINDA UYARI VE ÖNLEMLER BİLGİ Kimyasal kullanımı akışkanın basınçlı ekipmanlar yönetmeliğine göre belirlenmiş gurubunu değiştirmez. TEHLİKE Kimyasalların depolandığı ve kullanıldığı bölgelerde ateşli aletler kullanılmamalıdır. TEHLİKE Kimyasalların kullanılışı son derece tehlikeli olabilir. Bu nedenle personelin zarar görmesini engellemek için alınan tedbirlerin takibinde çok dikkatli olmak gerekmektedir. Personelin kimyasalların kullanımı hususunda uygun şekilde eğitilmesinin sağlanması müşterinin sorumluluğundadır. ELEKTRİK TEHLİKESİ Pano enerjili iken pano kapağı açılmamalıdır. Yüksek gerilime maruz kalınabilir. Kullanma kılavuzunda belirtilen hususlardan farklı bir işletme veya bakım çalışması yürütmemelidir. Sistem yalnızca su arıtma amacı ile kullanılmalıdır. UYARI UYARI UYARI Sistem üzerinde bulunan tüm borulama günlük olarak kontrol edilmelidir. Sızıntı veya kaçak tespitinde sistem durdurularak ESLİ yetkili servisine haber verilmelidir. Basıncı bilinmeyen ya da basınçlı olan hiçbir hat ya da ekipman sökülmemelidir. Sistem bakımları koruyucu ekipman kullanmadan yapılmamalıdır. Her zaman koruyucu giysi ve teçhizat kullanılmalı, özellikle yüz, göz, el ve boyun bölgesi korunmalıdır. Kimyasalların göz, deri ve giysilerle temas etmesine izin verilmemeli, buharı solunmamalıdır. UYARI Sistemin elektrik beslemesi 220V±10V / 1FAZ / Hz/ min 0,5kW olmalıdır. Gerilim değişiklikleri periyodik olarak kontrol edilmelidir. Sistemi besleyecek elektrik hattı topraklı olmalı; faz değişimi ya da voltaj düşümü ile ilgili hususlara karşı önlem alınmalıdır. UYARI BİLGİ Uygun havalandırma sistemi ve refakatçi bir personel olmaksızın kimyasal buharına maruz kalan tanka veya kapalı bir alana kesinlikle girilmemelidir. Su arıtma sistemlerinde suyun kimyasallar yardımı ile şartlandırması gerçekleştirilmektedir. Ön ya da son arıtımda arıtımda kullanılan kimyasallar; Klor, Sodyum bisülfit, Asit, Kostik vb. kimyasallardır. Kullanılan kimyasallar arasında asit yakıcı özellikte olup, Sodyum bisülfit, Kostik, Antiskalant ve Klor'dan farklı olarak bu özelliğine dikkat edilmesi gerekmektedir. 7

9 UYARI Pano içerisinde çalışma yapmadan önce enerji kesilmeli ve kontrol kalemi veya avometre ile enerjinin gelmediği doğrulanmalı; elektrik enerjisi olan hiçbir ekipman ya da enstrümana enerjisi kesilmeden müdahale edilmemelidir. Donma riskine karşı mutlaka sistem koruma altına alınmalıdır. UYARI UYARI UYARI Yangın söndürme işlemi esnasında pano içerisine su atılmamalı, ana enerji kesilmeli kuru tozlu yangın söndürücü kullanılmalıdır.. Sistem, işletme ve bakım kılavuzunda belirtilen debi değerlerinde çalıştırılmalıdır. Sistem besleme basıncı minimum 2bar (30 psı) olmalıdır. Sistem maksimum çalışma basıncı 8 bar (120 psi), maksimum çalışmasıcaklığı 40 C dir. Bu değerler üzerinde çalıştırılmamalıdır. İLK YARDIM Elektrik çarpması durumunda elektrik akımı şalterden kesilmeli yada kazazedenin çıplak kablo ile teması iletken olmayan bir cisimle kesilmelidir. Kaza ortamında hemen ilk yardım sağlanmalı kazazedede bilinç kaybı yanık veya düşmeye bağlı kırık varsa ayağa kaldırılmadan nakli sağlanmalıdır. Yaralanma ne kadar hafif görünürse görünsün mutlaka doktor veya hemşire çağrılmalıdır. İLK YARDIM İLK YARDIM Eğer kimyasal yutulmuşsa ve hastanın şuuru yerindeyse hastanın ağzı bol miktarda su ile yıkanmalıdır. Hastanın dilinin öne doğru durumda olması sağlanmalı ve solunumun düzenliliği kontrol edilmelidir. Hasta istifra etmeye çalıştırılmamalıdır. Hastanın şuuru yerinde değilse ağızdan bir şey verilmemelidir. İLK YARDIM Gözle temas halinde, göz bölgesi en az 15 dk. Süreyle bol miktarda su ile yıkanmalıdır. Şok durumu varsa sıkı giysiler gevşetilmeli ve ayaklar yerden cm yüksekliğe (kalp seviyesi) kaldırılmalıdır. İLK YARDIM Kimyasalın buharı soluduğu takdirde hasta hemen temiz havaya çıkarılmalıdır. Hastanın solunumun durması durumunda suni teneffüs uygulanmalıdır. Kimyasal bulaşmış tüm elbiseler çıkarılmalıdır. Hastanın vücudunun etkilenmiş bölgeleri bol miktar su ile en az 15 dk yıkanmalıdır İLK YARDIM İLK YARDIM Yanma durumunda yanık bölgelere yağ veya merhem uygulanmamalıdır. Alev yanığı varsa ve sentetik giysiler deriye yapışmışsa çıkarılmamalıdır. Yaş ve ısıya maruz kalmış giysiler çıkarılmalıdır. 8

10 FİLTRASYON SİSTEMLERİNE AİT TEKNİK BİLGİLER BİLGİ ESLİ tam otomatik su filtreleri çeşitli proseslerde kullanılan,suda bulunabilecek tortuyu, askıda katı maddeleri, kötü tat ve kokuları gidermek için kullanılırlar. Yumuşatma sistemleri ise, suda Ca ve Mg iyonlarından kaynaklanan sertliğin giderilmesinde kullanılırlar. Standart ünitelerin yanı sıra işletme koşuluna ve uygulamaya özel olarak da dizayn edilebilirler.standart tam otomatik su filtreleri kum, aktif karbon ve demir filtreleri ile yumuşatma sistemlerinden oluşmaktadır. YUMUŞATMA SİSTEMLERİ Sudaki sertlik, kalsiyum (Ca) ve magnezyum (Mg) iyonlarından kaynaklanan kimyasal bir özelliktir. Ca ve Mg iyonları konsantrasyonları toplamı toplam sertlik '' olarak tanımlanır. Sık kullanılan sertlik birimleri mg/lt, ppm, fransız sertliği veya grain/galon (gpg)'dur Sertlik giderimi için belli başlı birkaç proses mevcut olmakla beraber, son yıllarda sodyum (Na) bazlı katyonik reçine ile iyon değiştirme kapasitesi oldukça geniş uygulama alanına sahip olmuştur. Söz konusu proses işletme kolaylığı ve projenin faydalı ömrünün uzun olması gibi önemli avantajlara sahiptir Bu prosesin temeli katyonik reçinenin bünyesindeki Na iyonlarını suya vermesi, serbest kalan bağların iyonik olarak eşdeğer miktarda Ca ve Mg iyonlarını reçineye bağlaması ve bu şekilde Ca ve Mg iyonlarının sudan ayrılması esasına dayanır. Reçinenin bu iyon değiştirme işlemini gerçekleştirme kapasitesi, bünyesindeki Na iyonunun miktarı ile orantılıdır. Reçineye bağlı Na iyonlarının tümünün sudaki Ca ve Mg iyonları ile değiştirildiği noktada, reçinenin iyon değiştirme kapasitesi tükenmiş olur ve reçinenin Na iyonları ile rejenere edilmesi ihtiyacı doğar. Rejenerasyon işlemi, basitçe belli miktarda NaCl tuzu ile doyurulmuş salamura suyu ile reçine yatağının belirli bir süre yıkanması olarak tanımlanabilir.rejenerasyon esnasında yapılan tuzlu su ile yıkama ve durulama işlemleri sayesinde, reçineye bağlanmış bulunan Ca ve Mg iyonları reçine bünyesinden ayrılarak dışarı atılır ve reçine bünyesine tekrar Na iyonları yüklenir. Genelde yumuşatma sistemlerinde kullanılan reçine, divilbenzen çapraz bağlı polistrenden oluşan polimer yapıyasahip ve fonksiyonel grupları polistren sülfonat olan kuvvetli asit katyonik reçinedir. Bu reçinenin rejenerasyonunda kullanılan tuz, yıkanmış ve temiz nitelikte sodyum klorür (NaCl) olmalıdır. Reçine hacmi ve reçinenin rejenerasyon seviyesinin sabit olması durumunda, sistemin iyon değiştirme kapasitesi de sabittir. Sabit bir iyon değiştirme kapasitesi için ham su sertlik değeri ile yumuşatılabilecek su miktarı ters orantılıdır. Sistemin iyon değiştirme kapasitesi sabit iken, ham su sertliği yükselirse yumuşatılabilecek su miktarı azalır, ham su sertliği düşerse yumuşatılabilecek su miktarı artar. Reçinenin iyon değiştirme kapasitesi, rejenerasyon seviyesi ile doğrudan ilişkilidir. Rejenerasyon seviyesinin dizaynda ön görülen değerden az olması durumunda, reçinenin kapasitesi düşer. Bu durumda reçinenin yumuşatabileceği su miktarı azalır ve sistemde sertlik kaçağı gerçekleşir. Sudaki sertliğin giderilmesini otomatik olarak sağlayan tam otomatik yumuşatma sistemlerini tek bir ünite ya da servis/yedek mantığı şeklinde çalışacak, ve sisteme sürekli su sağlayabilme kapasitesine sahip olan 2 adet tanklı tandem sistemler kullanılmaktadır. 9

11 MULTİ MEDİA KUM FİLTRESİ ve AKTİF KARBON FİLTE SİSTEMLERİ Filtrasyon; tortu, bulanıklık, renk, tat ve kokuya sebep olan tüm kirleticilerin uygun filtrelerden geçirilerek sudan uzaklaştırılması işlemidir. Sudaki tortu ve bulanıklığa askıda katı maddeler sebep olur. Bulanıklık NTU, JTU veya FTU birimleri ile ifade edilir. Kaynağı kum, çamur ve çöken tuzlardır. Farklı partikül boyutlarında olup suda asılı vaziyette bulunurlar. Filtrasyon ve çöktürme gibi fiziksel işlemlerle kolayca sudan uzaklaştırılabilirler. Suda renk oluşumuna organik maddelerin yanında demir (Fe) ve mangan (Mn) sebep olur. Fe ve Mn klor ile çöktürülek kolayca sudan uzaklaştırılabilir. Organik maddeler de suda sarımsı bir görünüşe sebep olur. Renk Pt-Co (Platin-Kobalt) birimi ile ölçülür. Suda tat ve koku oluşumuna sebep olan en önemli etkenler organik maddeler ve klordur. Organik maddeler genellikle suda bulunan organizmaların çürüyüp ayrışmaları sonucu oluşur, suda istenmeyen tat ve kokuya sebep olurlar. Klor, dezenfeksiyon ve ağır metallerin çöktürülmesi amacı ile kullanılır. Kendine has kokusu ve tadı vardır. Bu işlemlerden sonra sudan mutlaka uzaklaştırılması gereklidir. Klor, sudaki organik maddelerle reaksiyona girerek zararlı bileşikler oluşturabilir. (kloramin, klorofenoller vb.)ayrıca paslandırıcı bir etkisi vardır ve suyun ph'ını düşürür. ESLİ tam otomatik su filtreleri 2 çeşittir. Sudaki tortu ve bulanıklığın giderilmesi amacı ile tam otomatik çok katmanlı kum filtreleri ; renk, tat, koku ve klorun giderilmesi amacı ile tam otomatik aktif karbon filtreler kullanılır. Söz konusu çok katmanlı kum filtreleri ya da aktif karbon filtreleri tek bir tank olarak ya da servis/yedek mantığı ile çalıştırılarak sisteme sürekli su sağlama kapasitesine sahip 2 adet (tandem) üretilebilmektedir. DİĞER SİSTEMLER Tam otomatik olarak üretilen bütün cihazlar manuel kontrol sağlanacak şekilde üretilebilir. Yine manuel kontrol edilen, suya kaybettiği mineralleri kazandırarak mineral dengelemesini sağlayan remineralizasyon (dolamit) filtreleri bulunmaktadır. Bunların haricinde tam otomatik çalışma mantığı çok katmanlı kum filtrelerine benzeyen demir filtreleri bulunmaktadır. Demir ve manganez gibi yeraltı sularında hemen her zaman yüzeysel sularda ise yılın bazı aylarında yüksek konsantrasyonlarda bulunan mineraller nedeniyle içme ve kullanma suları bakımından sorun yaratmaktadırlar. Demir ve manganın yüksek konsantrasyonlarda olması, su iletim hatlarında demir bakterilerinin çoğalmasına neden olur. Bu bakteri kütleleri suya kırmızı - kahverengimsi renk verirler. Demir bakterilerinin çoğalmasıyla borularda kesit daralması, boru, vana, su saatleri gibi aksamların tıkanması problemleri ortaya çıkar. Sudaki demir giderimini sağlayabilmek amacı ile tam otomatik demir filtreleri kullanılmaktadır. BİLGİ Aktif karbon medya malzemesinin faydalı kullanım ömrü 1 yıldır. Sürdürülebilir, performans ve ürün suyu kalitesi için her yıl filtre malzemesi değiştirilmelidir. 10

12 YÜKLEME VE TAŞIMA ) Yüzey borulamalı filtrasyon ve yumuşatma cihazlarının yükleme ve taşınması ve indirilmesi için sahada vinç veya forklift bulundurulmalıdır. UYARI ) Cihazı taşıyacak olan vinç/forklift seçilirken, cihazın ağırlığına dikkat edilmelidir. Cihazların üzerinde vinç ile taşımaya uygun olarak kaldırma mapaları mevcuttur. Cihaz bu kaldırma mapalarına halat bağlanarak kaldırılır. ) Vinç ile taşıma sırasında çarpma ihtimaline karşı önlem alınmalıdır. Çarpma olması halinde cihaz üzerindeki ekipmanlarda hasar oluşabilir. ) Cihazların kamyon / treyler üzerinde taşınmaları esnasında araç kasa yüzeyi ile temasını kesmek için karton/bez/kauçuk benzeri madde serilmeli, tankların altlarına kasa üzerinde hareketini engelleyici takozlar konulmalıdır. ) Kamyon ile taşımalarda yüzey borulamanın zarar görmemesi için, borulama herhangi bir araç aksamı ile temas halinde olmamalıdır YERLEŞTİRME ) Yüzey borulamalı filtrasyon ve yumuşatma cihazlarının yerleştirileceği alan ve çalışma ortamı, aşağıda verilen koşulları sağlamalıdır. ) Bütün sistemler kapalı ortamda kullanılmak üzere dizayn edilmiştir. Açık alanda yerleştirilmemeli ve çalıştırılmamalıdır. Cihazın yerleştirileceği ortam, işletme ve bakım kılavuzundaki uyarılar kısmında verilen çalışma ortamı ile ilgili sıcaklık, nem, yoğuşma,don ve benzeri koşullara uygun olmalıdır. Cihazların yerleştirileceği ortamda sıcaklık, nem ve yoğuşma koşullarına uyulamıyorsa, doğal havalandırma, cebri havalandırma, ısıtma, klimatizasyon ve benzeri uygulamalardan gerekli ve yeterli olanları mutlaka yapılmalı ve bunlarla ilgili tesisatlar cihaz devreye alınmadan önce kurulmalıdır. ) Cihazların yerleştirileceği alanda işletme ve bakım esnasında yeterli görüşü sağlayacak şekilde doğal aydınlatma (pencere, şeffaf çatı, vb.) yapılmalı ve elektriksel aydınlatma (floresan, civalı lamba, spot vb) kurulmalıdır. ) Cihaz işletme ve bakım kılavuzundaki teknik özellikler kısmında verilen çalışma ağırlığını taşıyabilecek, düzgün ve tesviyeli bir zemin üzerine yerleştirilmelidir. ) Cihaz yerine yerleştirilirken, aşağıdaki hususlara dikkat edilmelidir. ) Cihazların yerleştirildiği alanda, normal çalışma esnasında atacağı drenaj suları ile bakım-temizlik gibi faaliyetler esnasında dökülecek suları uzaklaştırmak üzere, cihazın en az bir cephesinde etrafına uygun genişlik ve derinlikte drenaj kanalı inşa edilmelidir. Kanallar cihazların yerleştirildiği alan ile aynı hizada veya bunun altında olabilir, ancak yatayda 0.50 m den daha uzakta olmamalıdır. ) Cihazların yerleştirileceği alana konulabilmesi, ayrıca gerekli durumlarda tamir veya bakımı yapılmak üzere cihaz üzerinden gereken ekipmanların yerinden sökülebilmesi, taşınabilmesi ve bina dışına çıkartılabilmesi için cihazın yerleştirileceği alanda uygun açıklıklar ve yeterli genişlikte ve yükseklikte en az bir adet kapı mevcut olmalıdır. ) Cihazlar yerine yerleştirildikten ve tesisat bağlantıları yapıldıktan sonra, cihazın taşıma ayakları civatalı veya kimyasal ankraj yapılarak zemine sabitlenmelidir. 11

13 MONTAJ Yüzey borulamalı filtrasyon ve yumuşatma cihazlarının yerleştirileceği alan ve çalışma ortamı, aşağıda verilen koşulları sağlamalıdır. Sistemin montajı mekanik ve elektrik olarak yapılmaktadır. Mekanik montaj tamamlandıktan sonra elektirk montajı yapılarak testler uygulanır. Yapılan testler sonucunda montaj tamamlanmış olur ve devreye alma öncesi kontroller yapılır. MEKANİK MONTAJ ) Sistem elemanlarının ve ekipmanların sahaya indirilmesi ve depolama alanına sevkedilmesi sonrası montaj çalışmalarına başlanacaktır. Söz konusu cihazlar, tank ve tank üzeri yüzey borulamalı üretilerek, kontrol panoları ile birlikte sahaya sevk edilmektedir. Cihazların servis giriş ve çıkış bağlantıları ile drenaj bağlnatıları sahada yapılmaktadır. ) Montajda kullanılacak olan tüm borulama ve bağlantı elemanlarının temin edilmiş, imalat ve işçiliğinin kontrol edilmiş olması gerekmektedir. Tüm malzemeler hasarsız ve uygun özellikte olmalıdır. ) Montaj yeri ve kaideleri, montaja başlamadan önce hazırlanmış olmalıdır. Ekipmanlar kaidelerine yerleştirilerek montaja başlanır. ) Kullanılacak tüm PVC, paslanmaz ya da karbon çelik malzemelere uygun birleştirme işlemleri yapılmalı, kaynak yapılacak borulara kaynak ağzı açılması için gerekli ise kaynak, argon gazı verilerek tatbik edilmelidir; yapılacak kaynak işlemi için uygun ortam şartları sağlanmalı ve uygun elektrot ve metod seçilmelidir. ) Kullanılacak tüm boru ve support malzemeleri ile mesnetleme elemanlarının temin edilmiş olması gerekmektedir. Kullanılacak tüm polipropilen / PVC borular uygun yerleşimi sağlayacak şekilde sabitlenmelidir. ) Montaj tamamlandıktan sonra boru hatlarının hidrostatik testleri yapılmış olmalı ve sızdırmazlığın sağlandığından emin olunmalıdır. ) Kullanılan boru ve en az fittingsler PN 10 basınç sınıfına dahil olmalıdır. ) Cihazın ön cephesinde duvar, panel, ekipman ve benzeri fiziksel engeller ile cihaz arasında, personel ve forklift geçişi ve bakım için yeterli alan sağlamak üzere minimum 1.60 m net açıklık bırakılmalıdır. ) Cihazın arka cephesinde duvar, panel, ekipman ve benzeri fiziksel engeller ile cihaz arasında, bakım için yeterli alan sağlamak üzere minimum 0.50 m açıklık bırakılmalıdır. ) Tavan yüksekliği işletme ve bakım kılavuzundaki teknik özellikler kısmında verilen cihazın maksimum yüksekliğinden en az 1.00 mt daha yüksek olmalıdır. ) Borular supportlarına, boru çapına uygun özel olarak imal edilen U bolt veya kelepçe kullanılarak sabitlenmelidir. Gerekli olduğu takdirde mevcut kolonların haricinde boru kolonları ve destekleri eklenmelidir. ) Kullanılacak contalar EPDM / Kauçuk / Klingrik olmalıdır. ) Hatlar ve ekipmanların yerleşiminin kontrolü sonrasında mekanik montaj tamamlanmış olur. 12

14 TANK ALT DAĞITIM YAPISI MONTAJI VE MEDYA DOLUMU ) Bütün tam otomatik sistemlerde tanklar, filtrelenmiş suyun tankın alt bölgesinde toplanmasını sağlayan nozul sistemine sahiptir. Nozul sistemi, suyun düzgün bir şekilde toplanmasının yanı sıra, ürün suyu hattına medya partiküllerinin kaçmasını engellemektedir. ) Söz konusu su toplama sisteminde nozulların eksiklerinin olup olmadığının kontrol edilmesi, eksikleri varsa giderilmesi gerekmektedir. İyi sıkıştırılmamış nozullar, tank alt manhole kapağı açılması suretiyle sıkıştırılmalı, kırık ve çatlak nozullar değiştirilmelidir. ) Nozulların kontrol edilmesinden sonra tank medya dolum işlemine başlanmalıdır. Tankın medya dolumu tank üzerinde bulunan manholeler vasıtasıyla sağlanmaktadır. Medya dolumu için tankın üzerinde yer alan manhole kullanımı sırasında tank üst su dağıtım yapısı sökülerek dolum işleminin yapılması sağlanmalıdır. Medya dolumu sırasına göre çakıl ve her prosese uygun medyalar (kum, reçine, aktif karbon) olacak şekilde: Kum filtrelerinde çakıl, kum, antrasit; aktif karbon filtrelerinde çakıl, aktif karbon; yumuşatma cihazlarında çakıl, reçine, sırası ile medyalar tanka boşaltılmalıdır. YUMUŞATMA VE TUZ TANKLARININ MONTAJI ) Yumuşatma cihazları içerisinde bulunan reçineleri rejenerasyonunun sağlanabilmesi için kullanılan tuzun sisteme enjekte edilebilmesi için tuzun sistemle birlikte gelen tuz tanklarında eriyik halde muhafaza edilmesi gerekmektedir. Tuz çözelti tankları korozyona en dayanıklı malzeme olan polietilenden yapılmıştır. ) Tuz tankları yumuşatma cihazları yakınına konulmalı ve yumuşatma tankı ile bağlantılarının yapılması gerekmektedir. Rejenerasyon esnasında cihazın yaptığı işlemlerin kontrolu, gerektiğinde müdahale edilmeli ve tuz tankında eksilen tuzun ilave edilerek sürekli belirli miktarda tuz bulunmasının sağlanmalıdır. ) Her şeyden önemli olarak, cihazın rejenerasyonunu tam olarak yapabilmesi yeterli konsantrasyona ve miktara sahip tuzlu suyun varlığına, dolayısıyla tuza bağlıdır. Tuz tankları genelde min. 1/2 seviyede dolu tutulmalı, bu seviyenin altına düştüğünde tuz ilave edilmelidir. Hiçbir zaman tuz tanklarında tuz bulunmaması gibi bir duruma izin verilmemelidir. Kullanılacak tuz iri yıkanmış kristal NaCl tuz olmalıdır. Cihazın tuz sisteminde tıkanıklıklara meydan vermemek için mümkün olduğunca temiz tuz kullanılmalıdır. ) Cihazın tuz sarfiyatı, reçine hacmine bağlı olup, belli bir model yumuşatıcı için reçine miktarı bilindiğinden beher rejenerasyon için tuz sarfiyatı aşağıdaki şekilde hesaplanabilir: 1 lt reçinenin rejenerasyonu için sarfedilecek tuz miktarı ortalama 240 gr. (0.24 kg) dır. 13

15 ELEKTRİK MONTAJ Yüzey borulamalı filtrasyon ve yumuşatma cihazları otomatik kontrollu olarak çalışmaktadır. Bu otomasyon dahilinde; (1) Ana kumanda panosu, (2) solenoid panosu (pnömatik kontrollü sistemlerde) bulunmaktadır. Pnömatik kontrollü sistemlerde ana kumanda panosu sistemin çalışmasını PLC kontrollü olarak kumanda eder iken, solenoid kutusu ana kumanda panosundan gelen sinyallere uygun olarak yüzey borulama üzerinde bulunan vanaların kumanda edilmesini sağlamaktadır. Elektrik kontrollü sistemlerde ise solenoid panosu bulunmamakta, yüzey borulama üzerinde yer alan vanalar sinyalleri ana kumanda panosu üzerinde almaktadırlar. ELEKTRİK PANO MONTAJI ) Panoların taşınması ve istiflenme işlemleri sırasında panoya herhangi bir darbe gelmemelidir. Pano üzerinde bulunan kumanda buton ve işaretçilerinin zarar görmemesi için pano kolileri dikkatlice açılmalı, darbeye maruz bırakılmamalı; ve panoların dikey olarak istiflenmesi sağlanmalıdır. ) Elektrik panoları sistemin kumandasını sağlayacağı için, pano monte edilecek yerin, yüzey borulama üzerinde yer alan vanalara hâkim bir yer olmasına dikkat edilmeli, alan içerisinde su ile herhangi bir şekilde temas edemeyeceği bir noktada sabitlemenin yapılması gerekmektedir. ) Solenoid panolar yüzey borulamaların üzerinde yer alan pnömatik aktüatorlü kelebek vanalara kumanda edeceğinden dolayı yer seçiminde, tanklara yakın noktalar belirlenmelidir.solenoid panoları hava beslemeli çalışmakta olup hava hattının solenoid panoya kadar çekilmesi gerekmektedir. Hava hattı için bar kapasitede hava ihtiyacı vardır. Hava çekilecek hatta ayrıca bir adet basınç regülatörü olmalıdır. PANO MONTAJI YAPILIRKEN DİKKAT EDİLMESİ GEREKEN HUSUSLAR ) Pano montajı yapılabilmesi için matkap, metre, çekiç, tornavida, pul, matkap ucu vb. gibi malzemelerin bulundurulması gerekmektdedir. ) Pano içerisinde, pano montajının yapılabilmesi için montaj kiti yer almaktadır. Pano montajı bu montaj kitinin kullanılması suretiyle yapılmaktadır. ) Pano duruş ve dengesi sağlanır. Pano içerisinde bulunan alt taraftaki sac parçaları çıkarılır. İçeride köşelerde bulunan montaj deliklerinden, panonun sabitleneceği noktalar sabitlemenin yapılacağı yüzey üzerinde işaretlenir. ) Pano, bulunduğu yerden kenara alınarak, işaretleme yapılmış olan olduğumuz montaj noktalarından bir matkap yardımı ile 10 luk matkap ucu ile delinir ve montaj kitinde yer alan tutturma aparatları bu noktalara sabitlenir. ) Montaj deliklerine sabitlediğimiz tutturma aparatları üzerine pano sabitlenerek, pano kontrol edilir. ) Sabitlenmiş olan panonun üzerine gelmiş olabilecek toz ve benzeri cisimler temizlenir ve pano kapağı kilitlenir. 14

16 ELEKTRİK MONTAJINDA DİKKAT EDİLMESİ GEREKEN HUSUSLAR ) Pano montajı tamamlandıktan sonra elektrik montajına devam edilir. Elektrik panoların elektrik beslemeleri ile solenoid panoların hava beslemeleri sağlanır. Her türlü kablo taşıma ve iletiminde mutlaka kablo tavaları kullanılmalı, kablolar yerlerden taşınmamalıdır. Elektrik kablolarının geçtiği güzergâhta yüksek ısı ve yüksek nem uygulamaları olmamalıdır. ) Ana kumanda panosundan elektrik projesinde belirtilen uçlara ve ekipmanlara elektrik bağlantılarının yapılması sağlanır.cihazlara ve pano içerisinde kablo bağlantıları yapılırken kablo pabucu kullanılmalıdır. ) Pano içerisindeki vidalama uygulamalarında vidanın gevşek olmaması gereklidir. Gevşek bırakılan vida bağlantılarında enerjili kısımlarda ısınma meydana gelir. ) Pano içerisindeki vidalama uygulamalarında vida fazla sıkılmamalıdır. Fazla sıkılan vidalarda diş zedelenmesi ve deformasyon meydana gelir ) Sistem enerji besleme hattı topraklanmalıdır. Topraklama işlemi için pano içerisinde bulunan sarı-yeşil renkte olan klemenslere bağlantı yapılabilir. PANO ÜZERİNDE KULLANILAN KABLO VE BUTON AÇIKLAMALARI Pano kapağında kullanılan lamba ve butonların renk açıklaması aşağıdadır. BUTON AÇIKLAMA 0-1 ANAHTAR Anahtarlama ve açma kapama işlemleri için kullanılır ANAHTAR Anahtarlama ve açma kapama işlemleri için kullanılır. KIRMIZI MANTAR BUTON SARI BASMA BUTONU KIRMIZI BASMA BUTONU YEŞİL BASMA BUTONU SİYAH BASMA BUTONU YEŞİL LAMBA KIRMIZI LAMBA SARI LAMBA Acil stop butonu için kullanılır. Adım atlamalarda ve lamba test butonu olarak kullanılır. Sistem stop buonu olarak kullanılır. Sistem start butonu olarak kullanılır. Sistem alarm reset butonu olarak kullanılır. Sistem devrede ekipmanların serviste veya çalışyor bilgisini ifade eder. Sistem veya ekipmanların arıza bilgisini ifade eder. Sisteme ait durum bilgisini ifade eder. KABLOLAR KIRMIZI SİYAH SARI L1, L2, L3 MAVİ AÇIKLAMASI + 24 VDC enerjiyi ifade eder. PLC'de output çıkışı olarak da kullanılır. 24 VDC enerjiyi ifade eder PLC input girişlerini ifade eder. Tek fazda 220 VAC 50Hz, faz faz arası 380 VAC 50Hz enerji taşımasında kullanılmıştır. Nötr bağlantılarında kullanılmıştır. BİLGİ Çizimlerde ifade edilen (L1, L2, L3) işaretleri enerji kablolarını ifade eder.(n) nötr, (PE) toprak hatlarını göstermektedir. Enerji, nötr ve toprak kabloları arasında kesinlikle köprüleme yapılmamalıdır. Topraklama kablosu sarı yeşil renkte olacaktır. 15

17 DEVREYE ALMA ÖNCESİ KONTROLLER ) Mekanik ve elektrik montajı tamamlanmış olan sistemi devreye almadan önce tüm sistemin kontrollerinin yapılması gerekmektedir. Devreye alma işleminden önce aşağıdaki kontroller yapılmalıdır: ) Sistem besleme hattının bağlı olduğu borunun iç çapının ve malzemesinin uygunluğu kontrol edilmelidir. ) Tesisatın devreye alma çalışmaları öncesinde sızdırmazlık testlerinin yapılıp yapılmadığı kontrol edilmelidir. ) Tesisatta sistemde darbe oluşturmayacak şekilde önlemlerin alınıp alınmadığı, yeterli desteklemenin olup olmadığı kontrol edilmelidir. ) Sistem elemanlarının elektriksel ve mekanik fonksiyon testlerinin yapılması gereklidir. ) Sistem öncesi varolan, sistem besleme pompa grubu ya da su tanklarının çalışır durumda olduğu kontrol edilmeli, vana konumlarına dikkat edilmelidir. ) Sensörlerin montajı ve kablo bağlantısı, analizör ile ilişkilendirilmesinin yapılıp yapılmadığı kontrol edilmelidir. ) Yüzey borulama üzerindeki vanaların hava (pnömatik) /elektrik beslemelerinin yapılıp yapılmadığı kontrol edilemlidir. ) Filtre girişilerinde ve çıkışlarındaki manometre ve numune Musluğu bağlantıları kontrol edilemlidir. ) Yüzey borulama ve tank üzerinde üzerinde yer alan flanş ve nipel bağlantılarının uygunluğu kontrol edilmelidir. Civata ve conta eksikleri giderilmelidir. ) Tüm manuel vanaların doğru pozisyonda olduğu ve otomatik çalışan vanaların konumları kontrol edilmelidir. ) Boru bağlantıları ve vanalar kontrol edilerek su kaçağı bulunan noktalarda, uygun şekilde kaçaklar giderilmelidir. ) Tankların drenaj bağlantılarının yapıldığı kontrol edilmelidir. ) Tankların ayak sabitleme noktasından yere sabitlenmiş olduğu kontrol edilmelidir. 16

18 DEVREYE ALMA ) Devreye alma işlemleri, montaj ve devreye alma öncesi kontroller tamamlandıktan sonra Esli yetkili servisi tarafından yapılmakta ve gerekli süpervizörlük sağlanmaktadır. Devreye alınacak olan cihazın bütün kontrolleri yapılmış, bütün bağlantıların sağlanmış ve olası eksikliklerin giderilmiş olması gereklidir. ) Cihaz devreye alınırken kontrol panosu ana güç şalteri On (açık) konumuna getirilerek, kontrol panosu enerjilendirilir. ) Ham su besleme pompası çalıştırılır, besleme hattı giriş vanası açılarak sisteme su girişi sağlanır. Su girişinin yavaş yavaş ve tank içinde ve hatta oluşabilecek havanın sıkışmadan dışarı atılmasını sağlayacak şekilde olmasına dikkat edilmelidir. ) Tank dolumu tamamlandıktan sonra, filtre manuel geri yıkama adımına alınarak, filtre içerisinde bulunan bulanıklığın giderilmesi sağlanır. Bu işlem taki, geri yıkama suyunun berraklığından emin olununcaya kadar devam ettirilir. Ardından, servis çıkış borulamasında birikmiş olabilecek partiküllerin uzaklaştırılması için filtre durulama adımına geçirilir ve 5 dk. durulama yapması sağlanır. ) Sistem çalışma adımlarında belirtilen serviste konumuna getirilerek sistemin çalıştırılması sağlanır. ) Basınç göstergeleri, debimetreler, sıcaklık ve basınç şalterlerinin, enstrümantasyon ve diğer ekipmanların uygun şekilde çalıştıkları kontrol edilir. ) Yapılan kontrollerden sonra cihazın çalışma konumlarına geçişi sağlanır. ) Ürün suyu ve atıksu debileri istenen seviyeye gelene kadar ayar yapılmaya devam edilir. ) Devreye alma sırasında aşağıdaki kontrollerin mutlaka yapılması ve sonrasında cihazın çalışır durumda bırakılması gerekmektedir. 17

19 İŞLETME SİSTEM ÇALIŞMA PRENSİBİ VE ÇALIŞMA ADIMLARI Cihazların kontrolü, PLC kontrollü kontrol panosundan sağlanmaktadır. Filtrasyon ve yumuşatma tankları normal işletme şartlarında servis pozisyonundadır. Filtrelerin ters yıkama ve durulama işlemleri, yumuşatmaların ters yıkama, rejenerasyon ve durulama işlemleri kontrol panosu tarafından tam otomatik olarak gerçekleşmektedir. Ters yıkama işlemini bitiren filtrasyon tankı ve rejenerasyondan çıkan yumuşatma tankı servis pozisyonuna yine otomatik olarak geçmektedir. Bu işlem, PLC grubunun bulunduğu kontrol panosundan kumanda alan, içinde solenoid vana grubunun bulunduğu kontrol panosu ve pnömatik aktüatörlü kelebek vanalar ile sağlanmaktadır. Filtre ve yumuşatma tanklarının servis giriş-çıkış, ters yıkama giriş-çıkış, rejenerasyon giriş-çıkış, durulama çıkış ve hava giriş hatlarında aktüatörlü kelebek vanalar bulunmaktadır. Herbir tankın vana grubuna kumanda eden lokal kontrol panosundaki solenoid valfler, PLC'den aldıkları sinyale göre vanalara yol vermekte ve tankların pozisyon değiştirmeleri sağlanmaktadır. Filtrelerin ters yıkama ve durulama işlemleri, filtre besleme pompaları tarafından yapılmaktadır. Ters yıkama işlemi, PLC'de set edilen zaman aralığı verisi ile başlamaktadır. Her bir filtre tankı, PLC sisteminde set edilen zaman aralığına ulaştığında sırası ile ters yıkama işlemine başlamaktadır. Filtrelerin yıkama durulama işlemleri (opsiyonel olarak) giriş ve çıkış hatlarının basınç farklarına göre çalışan bir difrensiyal basınç şalteri ile de başlayabilmektedir. Sistemde servis pozisyonundaki herhangi bir filtrenin ters yıkaması gerekli görüldüğünde, ters yıkama işlemi operatör tarafından manuel olarak da başlatılabilmektedir. Bu işlem için her bir filtrenin kendi kumanda panosu üzerindeki ''manuel ters yıkama'' butonuna 3 sn süre ile basılması yeterlidir. Filtrelerin ve yumuşatma tanklarının çalışma konumları (hangisinin servis, rejenerasyon veya ters yıkama konumunda olduğu) ana kontrol panosundaki durum lambalarından görülebilmektedir. Filtre besleme pompalarının start-stop konumları, hamsu ve ürünsuyu depolarından gelen seviye sinyalleri ile sağlanmaktadır. Besleme pompası stop konumuna geçtiğinde, filtrasyon sistemi stop konumunu almakta ve tüm vanalar kapalı konuma geçmektedir. Şayet alt veya üst seviye sinyalleri ortadan kalkar ise besleme pompası start konumuna geçmekte ve sistem otomatik olarak start konumunu almaktadır. Hamsu ve ürünsuyu tanklarının min. ve max. su seviyeleri ana kumanda panosu üzerindeki durum lambalarından görülebilmektedir. Filtrasyon sisteminde filtre tankı aşağıdaki durumlarda servis pozisyonundan yıkama pozisyonuna; (1) zamana bağlı ve/veya fark basınç kontrollü, otomatik olarak PLC kontrol ünitesinde set edilen değere ulaşıldığında; (2) Manuel olarak, kontrol panosu üzerindeki basma butonu yardımı ile geçecektir. Yumuşatma sisteminde ise filtre tankı aşağıdaki durumlarda servis pozisyonundan yıkama pozisyonuna; (1) debi kontrollü, debi değeri otomatik olarak PLC kontrol ünitesinde set edilen değere ulaşıldığında; (2) Manuel olarak, kontrol panosu üzerindeki basma butonu yardımı ile geçecektir. Sistemlerin çalışma adımları ise aşağıda verilmiş olup, ilgili vana kodlarını sistemin akış ve enstrümantasyon ayrıntılarının gösterildiği P&ID çizimlerinden takip edilebilir 18

20 SİSTEM ÇALIŞMA POZİSYONLARI OTOMATİK KUM FİLTRESİNİN ÇALIŞMA POZİSYONLARI Filtre servis konumu: Servis konumunda K2A'' ve K5A'' vanası açık, diğer vanalar kapalıdır. Ham su, K2A'' vanasından girerek tankın üst distribütör sisteminden filtre medyası üzerine dağılmaktadır. Filtre medyası içinde aşağıya doğru hareket eden su, alt distribütör nozul sisteminde toplanarak K5A'' vanasından servis çıkış hattına geçmektedir. Filtre ters yıkama konumu: Ters yıkama konumunda K3A'' ve K1A'' vanaları açık, diğer vanalar kapalıdır. Ham su, K3A'' vanasından girerek tankın alt distribütör sisteminden medya malzemesine dağılmaktadır. Medya malzemesinin içinden yukarıya doğru hareket eden hamsu, tankın üst kısmındaki distribütör sisteminde toplanarak K1A'' vanasından drenaja atılmaktadır. Filtre durulama konumu: Ters yıkama işlemini tamamlayan filtre, yıkama işleminin son aşaması olan durulama işlemini gerçekleştirmektedir. Durulama konumunda K2A'' vanası ile K4A'' vanası açık, diğer vanalar kapalı konumdadır. Hamsu servis giriş vanasından girerek filtre medyası üzerine dağılmakta, medya malzemesinin içerisinde aşağıya doğru hareket ederek alttaki difüzörde toplanmaktadır. K4A'' vanasından dışarı çıkan hamsu, drenaj kanalına atılmaktadır. MV1 Manuel Giriş Vanası ve MV2 Manuel Çıkış Vanaları ile optimal servis debisi ayarı yapılır. AKTİF KARBON FİLTRESİNİN ÇALIŞMA POZİSYONLARI Aktif Karbon Filtre servis konumu: Servis konumunda C2A'' ve C5A'' vanası açık, diğer vanalar kapalıdır. Ham su, C2A'' vanasından girerek tankın üst distribütör sisteminden filtre medyası üzerine dağılmaktadır. Filtre medyası içinde aşağıya doğru hareket eden su, alt distribütör nozul sisteminde toplanarak C5A'' vanasından servis çıkış hattına geçmektedir. Aktif Karbon Filtre ters yıkama konumu: Ters yıkama konumunda C3A'' ve C1A'' vanaları açık, diğer vanalar kapalıdır. Ham su, C3A'' vanasından girerek tankın alt distribütör sisteminden medya malzemesine dağılmaktadır. Medya malzemesinin içinden yukarıya doğru hareket eden hamsu, tankın üst kısmındaki distribütör sisteminde toplanarak C1A''vanasından drenaja atılmaktadır. Aktif Karbon Filtre durulama konumu: Ters yıkama işlemini tamamlayan filtre, yıkama işleminin son aşaması olan durulama işlemini gerçekleştirmektedir. Durulama konumunda C2A'' vanası ile C4A'' vanası açık, diğer vanalar kapalı konumdadır. Hamsu servis giriş vanasından girerek filtre medyası üzerine dağılmakta, medya malzemesinin içerisinde aşağıya doğru hareket ederek alt distributör nozul sisteminde toplanmaktadır. C4A'' vanasından dışarı çıkan hamsu, drenaj kanalına atılmaktadır. MV1 Manuel Giriş Vanası ve MV2 Manuel Çıkış Vanaları ile optimal servis debisi ayarı yapılır. 19

21 YUMUŞATMA FİLTRESİNİN ÇALIŞMA POZİSYONLARI Yumuşatma servis konumu: Servis konumunda yumuşatma ünitesi ''Y2A'' ve ''Y5A'' pnömatik aktüatörlü kelebek vana açık, diğer vanalar kapalı konumdadır. Ham su, ''Y2A'' vanasından girerek tankın üst lateralinden reçine yatağı üzerine dağılmaktadır. Reçine yatağı içinde aşağıya doğru hareket eden su, alt lateralde toplanarak ''Y5A'' vanasından dışarı çıkmakta ve yumuşak su tankını doldurmaktadır. Yumuşatıcı rejenerasyon adımları Ters yıkama konumu: Ters yıkama konumunda ''Y3A'' ve ''Y1A'' vanaları açık, diğer vanalar kapalıdır. Ham su,''y3a''vanasından girerek tankın alt lateralinden dağılmaktadır. Reçine yatağından yukarı doğru hareket eden su tankın üst lateralinde toplanarak ''Y1A'' vanasından drenaja atılmaktadır. Tuzlama konumu: Tuzlama konumunda, ''Y4A'', ''Y6A'' ve Y7A'' vanası açık, diğer vanalar kapalıdır. Tuzlama konumunda, ejector yardımı ile tuz tankından salamura suyu çekilmektedir. Ejektör yardımı ile çekilen salamura suyu, üst lateralden reçine yatağına dağılmaktadır. Reçine yatağı içerisinde aşağı doğru hareket eden tuzlu su, alt lateralde toplanarak Y4A'' vanasından drenaja atılmaktadır. Yavaş durulama konumu: Tuzlama konumunda,''y4a'' ve Y6A'' vanası açık, diğer vanalar kapalıdır. Bu esnada tuzlu su tankında su kalmadığından ejektörden sadece filtrelenmiş su geçişi sağlanmaktadır. ''Y6A''vanasından giren filtrelenmiş su, üst lateralden reçine yatağına dağılmaktadır. Üst lateralden reçine yatağına dağılan su, alt lateralde toplanarak Y4A'' vanasından drenaja atılmaktadır. Hızlı durulama konumu: Yavaş durulama işlemini tamamlayan yumuşatma tankı, hızlı durulama işlemine başlamaktadır. Hızlı durulama konumunda ''Y2A vanası ile ''Y4A'' vanası açık, diğer vanalar kapalıdır. Servis giriş vanasından girerek reçine yatağına dağılan su, aşağıya doğru hareket ederek alt lateralde toplanır ve ''Y4A'' vanasından drenaja atılmaktadır. Tuz tankı suyunu tamamlama: Tuz tankı suyunu tamamlama işleminde 'Y7A vanası açık diğer vanalar kapalı pozisyonda ejektör hattından tuz tankına su dolumu sağlanmaktadır. Tuz tankı doldurma işlemi tamamlandığında vana otomatik olarak kapanmaktadır. MV1 Manuel Giriş Vanası ve MV2 Manuel Çıkış Vanaları ile optimal servis debisi ayarı yapılır. 20

22 BAKIM GÜVENLİK BİLGİLERİ ) Tüm bakımlar kalifiye personel tarafından yapılmalıdır. UYARI ) Tüm bakım işlemleri esnasında sistemin kapalı olması ve yanlışlıkla açılmasının önlenmesi için gerekli tüm tedbirler alınmalıdır. ) Tüm bakım işlemleri esnasında sistemin ana güç beslemesinin kapalı olması ve yanlışlıkla açılmasının önlenmesi için gerekli tüm tedbirler alınmalıdır. ) Koruyucu giysiler mutlaka giyilmelidir. ) Bakım sonrası tüm bakım ekipmanları uygun yerde ve uygun şekilde depolanmalıdır. GENEL BİLGİLER Sistemlerin normal çalışması boyunca, işletme verileri ve gözlemlerle ilgili düzenli bir kayıt sistemi oluşturulmalıdır. Kaydedilen bu veriler arıza giderimi ve performans değerlendirmesi için faydalıdır. Verilerin kaydedileceği form ve gerekli bilgi verilmiştir. Mümkün olduğu kadar sık aralıklarla ham su, ürün suyundan alınacak numunelerde kimyasal analiz yaptırılmalıdır. Düzenli olarak numune alma ve portatif ölçüm cihazları ile yerinde ölçüm yapılması tavsiye edilmektedir. Akışlar günlük olarak kontrol edilmelidir. Cihazların dizayn değerlerinden çok daha az ya da yüksek kapasitelerde işletilmesi sistem performansını olumsuz yönde etkileyecektir. RUTİN BAKIM Bu bölümde özet bir bakım programı verilmiştir. Bu sistemin genel bakımı ile ilgili tavsiye edilen bakım programı olmakla beraber, tesisin işletilmesi ile ilgili tecrübeler doğrultusunda bu bakım programının içeriği uzun vadede kullanıcı tarafından belirlenebilir. Sistemin bakım ve operasyon prosedürü yine bu tecrübeler ışığında çalışma adım süreleri proses için gerekli değerlere çekilebilir. Bakım gerektiren hususların çoğu sistemde mevcut alarm mekanizmaları tarafından algılanacaktır, ancak alarm durumunun gerçekleşmesi daha etkili ve zahmetli müdahaleleri gerektireceğinden, alarm durumunun gerçekleşmesini beklemeden aşağıda özetlenen hususların rutin olarak kontrol edilmesi faydalı olacaktır. Bu bakım programları ile ilgili bir form hazırlanarak kayıt tutulması ve yapılan bakımlarla ilgili notların bu formda yazılı olarak saklanması tavsiye edilir. Bu form yardımıyla sık karşılaşılan problemler ve bunların önüne geçilmesi için yapılması gereken bakım çalışmaları daha kolayca belirlenebilir. Aşağıdaki başlıklar, hazırlanacak bakım programında yer alması tavsiye edilen kontrol ve ayar işlemlerinin tipi ve sıklığı hakkında bilgi içermektedir. 21

23 GÜNLÜK BAKIM Günlük bakım verileri, sistem işletme koşullarını içermelidir. Aşağıdaki parametreler günlük bazda kontrol edilmelidir. BİLGİ ) Akışlar ) Basınçlar ) Basınç Kayıpları )Kimyasal ve Tuz sarfiyatları ) Su sertlikleri HAFTALIK BAKIM BİLGİ Haftalık bakımın öncelikli amacı sistemdeki ekipmanların sağlıklı biçimde çalışıp çalışmadığının tespit edilmesidir. Aşağıdaki ekipmanlar haftalık bazda kontrol edilmelidir. ) Pompalar, vanalar ve motorlar ) Akışların ayarlanması ) Basınçlı hava hattının kontrolu (Birikmiş olabilecek su drene edilmelidir.) ) Boru, fittings ve vanalar (Kaçaklar kontrol edilmelidir.) ) Temizlik (Tüm ekipmanlar temizlenmelidir.) ) Alarm ikaz lambalarının kontrolu (Yanmış olan lambalar yenisi ile değiştirilmelidir.) AYLIK BAKIM BİLGİ SENELİK BAKIM BİLGİ Aylık bakım cihaz üzerindeki enstrümantasyon ekipmanlarının kontrolunu baz alır. Aşağıdaki ekipmanlar aylık bazda kontrol edilmelidir. ) Debi göstergerleri, ) Analizörler, ) Basınç şalterleri, ) Sıcaklık şalteri ) Hat üzerine monte edilmiş göstergeler, Senelik bakım programının öncelikli amacı, sistemdeki ekipmanların fiziksel durumlarının kontrol edilmesidir. ) Boyalı yüzeylerin boyası gerekirse yenilenmelidir. ) Ekipmanların sabitlemesi ve seviye hizalaması; ekipman imalatçılarının talimatları doğrultusunda özellikle pompa ve elektrik motorları kontrol edilmelidir. ) Basınçlı borularda; 5 yılda bir, onaylı kuruluşlar tarafından tahribatsız muayene (NDT) yapılmalıdır. Tahribatsız muayene çeşitlerinden birkaçı; röntgen, ultrasonik test, manyetik parçacık testidir. 22

24 DEVREDEN ÇIKARMA BİLGİ Sistemin herhangi bir nedenden dolayı devreden çıkarılması gereken durumlarda, sitem kumanda panosundan sistem durdurularak; giriş ve çıkış vanalarının kapanması sağlanır. Tank tahliye/boşaltma vanası açılarak sistem içerisinde su tahliye edilir. DEMONTAJ Sistemin Tamamen Kapatılması veya Başka Bir Mekana Taşınması Durumunda ; ) Boyalı yüzeylerin boyası gerekirse yenilenmelidir. ) Sistemin ana panodan elektriği kesilir. Ana panoyu besleyen hattın elektriği kesilerek pano içerisinden güç besleme kabloları çıkartılır. ) Sistem giriş ve çıkış vanaları tamamen kapatılarak sistem izole edilir. Tank içinde suyun kalmaması için tank tahliye vanası açılarak tank içindeki su tahliye edilir. ) Gerekli durumlarda tank medya ve yüzey borulamaları da çıkartılarak uygun şekilde muhafazası sağlanır. ) Ayak bağlantı noktasındaki sabitleme vidaları sökülerek zemin bağlantısı serbest duruma geçirilir.sistem taşıma noktalarından uygun bir vinç veya forklift yardımı ile taşınır. ) Demontaj sırasında sökülen ekipmanlar, hatlar bu işlem sonrasında tekrar montaj adımları dikkate alınarak monte edilir. Montaj için ESLİ Yetkili servislerinin süpervizörlük hizmetinden yararlanılması gerekmektedir. 23

25 ARIZA GİDERİMİ TABLOLARI ARIZA BELİRTİSİ MUHTEMEL SEBEP YAPILACAK MÜDAHALELER KONTROL PANOSUNDA ENERJİ YOK. 1. Kontrol panosu enerji beslemesi kesik. 2. Kontrol panosu ana güç şalteri kapalı 3. Kontrol panosu besleme sigortası devre dışı. Enerji beslemesini kontrol et. Kontrol panosu ana güç şalterini açık konuma getir. Kontrol panosu besleme sigortasını değiştir KONTROL PANOSUNDA ENERJİ VAR, ''START'' BUTONUNA BASILDIĞINDA SİSTEM DEVREYE GİRMİYOR. 1. PLC enerji beslemesi kesik. 2. PLC besleme sigortası devre dışı. 3. PLC arızası. Enerji beslemesini kontrol et. Besleme sigortasını değiştir. Servis çağır. KONTROL PANOSUNDA ENERJİ VAR, OPERASYON SİSTEM OTOMATİK OLARAK TERS YIKAMAYA REJENERASYONA GİRMİYOR 1. PLC enerji beslemesi kesik. 2. PLC besleme sigortası devre dışı. 3. PLC arızası. 4. Fark basınç prostatı arızalı Enerji beslemesini kontrol et. Besleme sigortasını değiştir. Servis çağır. Fark basın prostatı kontol et KONTROL PANOSUNDA ENERJİ VAR, OPERASYON ATLAMA BUTONU BASILDIĞINDA SİSTEMDE BİR DEĞİŞİKLİK OLMUYOR 1. PLC enerji beslemesi kesik. 2. PLC besleme sigortası devre dışı. 3. PLC arızası. Enerji beslemesini kontrol et. Besleme sigortasını değiştir. Servis çağır. SİSTEMDEN SU GEÇİŞİ YOK VEYA DEBİ DÜŞÜK 1. Yumuşatma servis giriş/çıkış vanaları kapalı veya kısmen açık. 2. Yumuşatma servis giriş /çıkış vanalarında mekanik arıza. 3. Yumuşatma besleme pompalarınde arıza. Selenoid valf arızası, kablolamayı kontrol et. Basınçlı hava hattında basınç düşük veya yok.kontrol et. Besleme pompası basma ayarı ve debisini kontrol et. Servis çağır. SİSTEM GERİ YIKAMA VE REJENERASYON ADIMLARINA GEÇİYOR, FAKAT OTOMATİK OLARAK SERVİS POZİSYONUNA DÖNMÜYOR 1. Kabloda temassızlık. 2. İkaz lambası arızası. 3. PLC arızası. Kablolamayı kontrol et. Lambayı değiştir. Servis çağır. 24

26 ARIZA BELİRTİSİ MUHTEMEL SEBEP YAPILACAK MÜDAHALELER SİSTEM TANKI SERVİSTE İKEN SERVİS İKAZ LAMBASI YANMIYOR. 1. Kabloda temassızlık. 2. İkaz lambası arızası. 3. PLC arızası. Kablolamayı kontrol et. Lambayı değiştir. Servis çağır. SİSTEM TANKI TERS YIKAMADA İKEN, İKAZ LAMBASI YANMIYOR. 1. Kabloda temassızlık. 2. İkaz lambası arızası. 3. PLC arızası. Kablolamayı kontrol et. Lambayı değiştir. YUMUŞATMA TANKI SERT SU VERİYOR. 1. Tuz tankına az miktarda tuz konulması. 2. Tuz çekmede problem. 3. Ejektör tıkanması.devre dışı. 4. Rejenerasyon süreleri yetersiz. 5. Vanalardan çıkış hattına hamsu kaçağı. Tuz tankı tuz miktarını kontrol et. Salamura suyu miktarını kontrol et. Tuz vanası ve ejektörü kontrol et. Vanaların kontrolü. Vana ve contalarını kontrol et MANUEL REJENERASYON BUTONUNA BASILMASINA RAĞMEN, FİLTRE TANKI VEYA YUMUŞATMA TANKI REJENERASYONA GİRMİYOR. 1. Kabloda temassızlık. 2. Buton Arızası 3. PLC arızası. Kablolamayı kontrol et. Butonu değiştir. Servis çağır. GERİ YIKAMADA MEDYA KAYBI GÖZLENİYOR. 1. Geri yıkama debisi yüksek. 2. Medya tanecik çapı küçük. Geri yıkama debisini düşür. Servis çağır. SİSTEM SERVİS POZİSYONUNDA GERİ YIKAMA DRENAJ HATTINDA SU GÖZLENİYOR 1. Vanalarda mekanik arıza. 2. Vana conta arızası. 3. PLC arızası. Vanaları kontrol et. Contaları değiştir. Servis çağır. YÜZEY BORULAMA ÜZERİNDEKİ VANALAR SU SIZDIRIYOR 1. Vana ve vana conta arızası. Vanaları veya contasını değiştiriniz. 25

27 ÇİZİMLER 26

28 27

29 ELEKTRİK ŞEMALARI KUM VE AKTİF KARBON FİLTRELERİ 28