ÜNİTE: ZAMİR (ADIL) KONU: Zamir, Yapısı, Türleri ve Özellikleri

Transkript

1 ÜNİTE: ZAMİR (ADIL) KONU: Zamir, Yapısı, Türleri ve Özellikleri ÖRNEK SORULAR VE ÇÖZÜMLERİ 1. Aşağıdaki seçeneklerin hangisinde farklı bir zamir bulunur? Çözüm: A) Bunları söylerken gözlerini bir noktaya dikti. B) Aman efendim! Siz o kadar yaşlı değilsiniz. C) Onların gülen gözlerinde mutluluğu gördüm. D) Seni her anımsadığında üzülüyor, inan. Zamir: Adın yerini tutan sözcük ya da eklere zamir denir. Zamirler; 1) Kişi zamiri: Ben, sen, o, biz, siz, onlar, kendi 2) İşaret zamirleri: Bu, şu, o, bunlar, şunlar; onlar 3) Belgisiz zamir: Bazıları, birkaçı, hepsi, tümü, birazı, kimisi, biri 4) Soru zamiri: Kim, ne, kimi, kaçı, nerede, A seçeneğindeki zamir; Bunları İşaret zamiri B seçeneğindeki zamir; Siz Kişi zamiri C seçeneğindeki zamir; Onların Kişi zamiri D seçeneğindeki zamir; Seni Kişi zamiri dir. Doğru seçenek A dır. 2. Aşağıdaki seçeneklerin hangisinde iyelik zamiri yoktur? A) Silgisini dün masada unutmuş. B) Havuza o küçük tohumu attılar. C) Yoldan geçerken annesini de selamladı. D) Evlerimizin ön cephesini mavi renge boyamaya karar verdik. Çözüm: Zamirler (adıllar) Sözcük halinde olan zamirler Ek halinde olan zamirler İşaret zamiri Kişi zamiri Bilgisiz zamir Soru zamiri İyelik ekleri İlgi eki (İyelik zamiri) (İlgi zamiri) İyelik ekleri: Adın bildirdiği nesnenin, varlığın kime, neye, kaçıncı kişiye ait olduğunu belirten eklerdir. Benim, senin, onun, bizim, sizin, onların yerini tutar. I. tekil kişi (i)m ev-im, silgi-m II. tekil kişi (i)n ev-in, silgi-n III, tekil kişi (s)i ev-i, silgi-(s)i 8 TÜRKÇE

2 Çoğul: I. çoğul kişi (i)miz ev-imiz, silgi-miz II. çoğul kişi (i)niz ev-iniz, silgi-niz III, çoğul kişi leri ev-leri, silgi-leri A seçeneğinde; Silgi-(s)i-n-i Belirtme eki Kaynaştırma sesi III.tekil kişi iyelik B seçeneğinde; tohum-u belirtme (hal) eki C seçeneği; anne-(s)i-n-i D seçeneği; ev-ler-imiz-in Belirtme eki Kaynaştırma sesi III.tekil kişi iyelik Tamlayan eki III.çoğul kişi iyelik Çoğul eki B seçeneğinde iyelik eki yoktur. 3. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde hem ilgi hem iyelik zamiri kullanılmıştır? Çözüm: A) Yoldan geçenlerin arkasından bakakaldı. B) Kafesteki onu oldukça etkilemiş, sevgisini arttırmış. C) Yarınki toplantıyı iptal ettiler. D) Kuruyemişlerinizi şöyle bırakın. A seçeneğinde; Tamlayan Tamlanan Yoldan geçenlerin arka-(s)ı-(n)dan.. Ayrılma eki Tamlanan eki - (s)ı eki iyelik ekidir. Tamlayan bulunuyorsa eğer, iyelik eki olarak değil tamlanan eki olarak alınır. B seçeneğinde kafesteki -ki ilgi zamiridir. Sevgisi-ni -i iyelik zamiridir. C seçeneğinde; yarınki sözcüğünde ki ilgi eki değildir, sıfat yapan ektir. D de kuruyemişler-iniz-i iniz eki iyelik eki ve II.çoğul kişidir. Doğru yanıt, B dir. TÜRKÇE 9

3 4. Aşağıdaki seçeneklerin hangisinde basit zamir bulunmaktadır? Çözüm: A) Bu durum onun kalabalıkta daha da yalnız olduğunu gösteriyordu. B) O yazarın övdüğü şehirleri bir türlü sevemedim. C) İllerimizin birçoğunun sanayisi pek gelişmemiştir. D) Sınıftan herhangi birini çağırıp gelin. Yapılarına göre zamirler: Basit, birleşik, öbekleşmiş zamirlerdir. Basit zamirler: Ben, sen, o, biz, siz, bu, şu,. Bileşik zamirler: Birkaç, birçok, birtakım, Öbekleşmiş zamirler:herhangi biri, şurdan burdan A seçeneğinde Onun kişi zamiri basittir. B seçeneğinde zamir yoktur. C seçeneğinde İller-imiz-in sözcüğünde -imiz iyelik eki ek halinde zamirdir. Birçoğunun zamiri bileşiktir. D de herhangi biri öbekleşmiştir. Doğru yanıt, A dır. 5. Aşağıdaki seçeneklerin hangisinde öbekleşmiş zamir yoktur? Çözüm: A) Bahçeden toplanan meyvelerin pek çoğu olgunlaşmıştı, B) Her ne öğrendiyse şundan bundan öğrendi. C) Herhangi birini çağırsan sana bunu söylerdi. D) Araya girenlerin birkaçı çoktan pişman olmuştu. A seçeneğinde yer alan pek çoğu belgisiz zamiri öbekleşmiştir. B seçeneğindeki şundan bundan işaret zamiri ikileme şeklinde oluşarak öbekleşmiştir. C seçeneğindeki herhangi biri belgisiz zamiri öbekleşmiştir. D deki birkaçı belgisiz zamiri ise bileşik zamirdir. Doğru yanıt, D dir. 6. Aşağıdaki seçeneklerin hangisinde belgisizlik bildiren sözcüğün türü ötekilerden farklıdır? Çözüm: A) Öğrencilerin birçoğu kitaplarını unutmuş. B) Kimse ona bunu anlatmasın. C) Parkta oynayan bazı çocuklar dalları kırmış. D) Hiçbiri duvardaki resimleri dikkate almamış. Belgisiz zamir ile belgisiz sıfatı birbirinden ayırmanın yolu: -Ada gelen çekim ekini alır. Çoğu daha düzenlenmemiş. Başkası gelmez. belgisiz z. belgisiz z. -Kendisinden sonra ad gelmez. Kendisinden sonra gelen adı belirtirse sıfat olur. Çoğu araba yurtdışından geliyor. belgisiz ad sıfat 10 TÜRKÇE

4 A, B ve D de birçoğu, kimse, hiçbiri sözcükleri belgisiz zamirdir. C de bazı belgisiz sıfattır. Doğru yanıt, C dir. 7. Ne sözcüğü aşağıdaki seçeneklerin hangisinde soru zamiri olarak kullanılmştır? Çözüm: A) Bu fidanlar ne zaman dikilecek? B) Siz orada ne duruyorsunuz? C) Ne güzel yaratmış, yar seni yaratan. D) Sizinkiler bu taraftan ne istiyor? A da Ne zaman soru zarfıdır. B de Ne duruyorsunuz Ne soru zarfıdır. C de Ne durum zarfıdır. D de Ne bir adın yerine kullanıldığı için soru zamiridir. Doğru yanıt, D dir. 8. Kısık bir sesle gülmeye başladı. Ah sen ne şeytansın, ne şeytan! O bizimle olduktan sonra kimse başa çıkamaz. Yoksa beni hokus pokusla ortadan yok mu edeceksin? Çözüm: Yukarıda, zamir türünde kaç zamir vardır? A) 3 B) 4 C) 5 D) 6 O zamiri hem kişi hem işaret zamiri olarak kullanılır. O, bizim sınıfın en çalışkanıdır. O kişi zamiridir. O köşeye kimseyi yaklaştırmayın. O işaret sıfatıdır. O, sana çok yakıştı. O işaret zamiridir. Seçenekleri inceleyelim. Sen, o, bizimle, kimse, beni sözcükleri zamirdir. Doğru yanıt, C dir. TÜRKÇE 11

5 1. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde zamir yoktur? A) Biraz zeytin getirin sofraya. B) Birazını ben aldım. C) Taşınacakların birazı götürüldü. D) Şu elmaların birazını bölelim. 6. Dertsiz bir kabak varmış, onun da başını kesip içini oymuşlar. Yukarıdaki atasözünde bulunan zamir için aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) Kişi zamiridir. B) İşaret zamiridir. C) Ada gelen çekim eki almıştır. D) Sözcük halinde zamirdir. 2. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde O sözcüğü zamir olarak kullanılmamıştır? A) O bu mahallenin en yaramaz çocuğudur. B) Onun bunu başaracağını biliyordum. C) O, bu işlerde aranılan bir insandır. D) O ağaç her bahar gelin gibi olur. 3. Bazıları, bizi eğitmek amacıyla burada çalışmıyor mu? Yukarıdaki cümlede aşağıdaki zamirlerden hangisi yoktur? 7. Sen Irmağı da bir ay dilimi gibi Genç bir kadın uyuyor ay diliminin üstünde. Onu kaç kere yitirip kaç kere buldum Sen mutluluğunun resmini yapabilir misin Yukarıdaki mısralarda kaç tane sözcük halinde zamir vardır? A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 A) Belgisiz B) İşaret C) Soru D) Kişi 8. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde altı çizili zamirin türü farklıdır? 4. Aşağıdaki altı çizili sözcüklerden hangisi zamir değildir? A) Bu, nasıl bir zihniyet anlamıyorum. B) Bu çanta pahalı olmalı. C) Burası kimin evi biliyor musun? D) Burada soru yazma işi yapılıyor. A) Bize ne zaman şiir okuyacaksın? B) Her birini gözüm gibi koruyacağım. C) Onların ipiyle kuyuya inilmez. D) Kendileri nereye gidiyor, bilmiyor ki. 9. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde birden fazla belgisiz zamir kullanılmıştır? 5. Aşağıdaki atasözlerinden hangisinde farklı bir zamir kullanılmıştır? A) Bak bana bir gözle, bakayım sana iki gözle. B) Beni sokmayan yılan bin yaşasın. C) Biri yer biri bakar, kıyamet ondan kopar. D) İğneyi kendine çuvaldızı ele batır. A) Gelişimini güçlendirmek için ağaçların birkaçını budadık. B) Hemen hemen herkes orada bulunuyordu.. C) Herkesi orada sanıyordum ama bazıları yoktu. D) Ben kendim onların birkaçını geri gönderdim. 12 TÜRKÇE

6 10. Aşağıdakilerden hangisinde öbek halinde zamir vardır? A) Çamlıca da ağaçların birkaçı kesilmiş. B) Onun sözüne kanarak işini bırakmış. C) Onların hiçbiri beni anlamıyor ki. D) Şunların payını ayırmalısın. 14. Aşağıdakilerden hangisinde tamlananı belgisiz zamir olan bir tamlama bulunur? A) Hepsinin yüzü öylesine asık ki. B) Öğrencilerin tümü geziye katılacak. C) Hiçbirinin ödevi araştırmaya dayanmıyor. D) Tümünün oyu dünya kardeşliği için. 11. Aşağıdakilerin hangisinde herhangi bir sözcük öbeği zamir olarak kullanılmamıştır? A) Kütüphaneye bağış yapan o adam herhangi biri değil. B) Herhangi biriyim derse inanmayın. C) O panellerde herhangi biri konuşmaz. D) Orada herhangi bir insan görmedim. 15. Emekliliğim bana bir zemin kat aldırmıştı. Dünyanın tüm zamanları benimdi. Sabahları erken kalkamıyordum. Bunu kendime dert edinmemeye karar verdim. Yukarıdaki parçada aşağıdakilerden hangisi yoktur? A) Kişi zamiri B) İşaret zamiri C) Soru zamiri D) Dönüşlülük zamiri 12. Aşağıdakilerin hangisinde soru zamiri yoktur? A) Bu güzel havuzu kim yaptırdı? B) Muzun kilosunu kaça veriyorsunuz? C) Hangisi bu camı kırdı? D) Kız Kulesi ne nasıl gideceğim? 16. Biz ona ermiş derdik. Her nedense yıllardır herkes öyle çağırırdı. Çok kitap okurdu. Bunu nasıl başarırdı, bilmiyorum. Yukarıdaki parçada bulunan zamirler için aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) Biz kşi zamiridir. B) Ona işaret zamiridir. C) Herkes* belgisiz zamirdir. D) Bunu işaret zamiridir. 13. Aşağıdakilerin hangisinde zamir farklı görevde kullanılmıştır? A) Sınıfa girer girmez bizi ayağa kaldırdı. B) Yolda giderken bize el salladı. C) Denizin dalgasının resimlerini bizde unuttu. D) Öğrendiği ne varsa bizden götürdüğü kitaplar sayesindedir. 17. Aşağıdaki atasözlerinden hangisinde kişi zamiri vardır? A) Herkesin hamuru ekmeğine göredir. B) Her kimin bağı var, yüreğinde dağı var. C) Herkes gübresini kendi tarlasına kor. D) Herkesin tenceresi kapalı kaynar. TÜRKÇE 13

7 18. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde kişi zamiri ad tamlaması oluşturmuştur? A) O kendi kendisinin efendisidir. B) Öğrencilerin bazısı beni çok şaşırttı. C) Herkes onu çoktan affetmişti. D) Meraklının biri seni sordu. 22. Aşağıdaki zamirlerden hangisi, bir ad tamlamasında tamlanan olamaz? A) Birkaçı B) Birçoğu C) Bazısı D) Siz 19. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir belgisiz zamir nesne görevindedir? A) Herkes kapısının önünü temiz tutmalıdır. B) İnsanların çoğu kahveyi içemiyor. C) Şunların tümünü al da kurtulalım. D) Arkadaşlarımın çoğu ağaç dikiyor. 23. Kendi zamiri pekiştirme amaçlı da kullanılan kişi zamiridir. Aşağıdakilerden hangisinde kendi zamiri işi yapan varlığı pekiştirmiştir? A) Bu evin temizliğini ben kendim yaptım. B) Kendime her şeyden çok güveniyorum. C) Gazetenin tüm sorularını çözen kendisiydi. D) Bu işi kendisi yapacakmış. 20. Birçoğumuz şunların, yani yeni gelen öğrencilerin bizlerle uyumunu merak ediyoruz. Yukarıdaki cümlede kaç tane zamir kullanılmıştır? A) 1 B) 2 C) 3 D) Aşağıdakilerin hangisinde zamir yoktur? A) Bunların çoğunu herkes bilir. B) Kitapları şu çocuklar satıyor. C) Kızımın eteğini ben kendim diktim. D) Ağaçların çoğu filizlenmiş. 21. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir belgisiz zamir ek eylem alarak yüklem olmuştur? A) Öğretmen olmak kolay mıdır? B) Omzumdaki yük epeyce ağırdı. C) Ormanda ağaçların çoğu çok güzeldi. D) Sıraların üstüne yazı yazanlar, öğrencilerin birkaçıydı. 25. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde O sözcüğü işaret zamiri değildir? A) O sana pek yakışmamıştır. B) O buranın en güzel eşyasıdır. C) Onu mağazadan dün aldık. D) Onu ne kadar özlediğimi bir bilsen. 14 TÜRKÇE

8 1. Aşağıdaki atasözlerinin hangisinde kişi zamiri kullanılmıştır? A) Sakla samanı, gelir zamanı. B) Herkesin serçesi kendine bülbüldür. C) Çalma elin kapısını, çalarlar kapını. D) Deveci ile konuşan kapısını büyük açar. 2. Aşağıdaki seçeneklerin hangisi sözcük halinde zamirlerden oluşmuştur? 6. I. Biri yer biri bakar kıyamet ondan kopar. II. Düşmanın karınca ise de hor bakma. III. Sev beni seveyim seni. IV. Sen dede ben dede, bu atı kim tımar ede. Yukarıdaki atasözlerinde bulunan zamirler için aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) Belgisiz zamir basit yapılıdır. B) İyelik zamiri bulunmaktadır. C) Birleşik yapıda zamir bulunmamaktadır. D) Soru zamiri basit yapılı değildir. A) Onların hepsi bizim umudumuzdu. B) Şunların birini bizimkilere gönderin C) Bunlar, şunlar, ötekilerinin tümü onlarındır. D) Bazılarının bizi aradığını biliyoruz. 3. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde ilgi zamiri basit bir zamire eklenmiştir? A) Kazağın yırtılmadan çıkar istersen. B) Sizinki de ne oluyor bir de şuraya bak. C) Birçoğununkini seçmelere koymadılar bile. D) Birkaçınınki oldukça güzeldi. 7. Umudumuza yarar tüm bunlar ve yüreğimizdeki geleceğimiz. Siz ki sevinciniz ve hüznünüzle birlikteliğiniz. Kazanacaksınız tüm yıldızları burada Yukarıdaki dizelerde aşağıdakilerden hangisi yoktur? A) İyelik zamiri B) Sözcük halinde zamir C) Kişi zamiri D) Birleşik zamir 4. - ki eki aşağıdaki cümlelerin hangisinde diğerlerinden farklı görevde kullanılmıştır? A) Evdeki sepette her şey var. B) Onunkini sana verecekler öyle mi? C) Bugünkü sınavı nasıl buldun? D) Cuma günkü maçı beraber izleyelim 8. Aşağıdaki seçeneklerin hangisinde ek halinde bir zamir kullanılmıştır? A) Onların tümü buranınkileri gördü. B) Sizi ne zaman arayabilirim? C) Benden yana rahat ol. D) Bunları kimden aldın? 5. Aşağıdaki seçeneklerin hangisinde zamir diğerlerinden farklıdır? A) Birimizin yaptığı suç hepimize mal oldu B) Birçoğumuz Kanada da Niyagara yı görmedik. C) Burada kimler yaşıyorsa şanslı. D) Birkaçımız şunları götürse iyi olur. 9. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde -(ı)m eki diğerlerinden farklı bir görevde kullanılmıştır? A) Sesim biraz kötü çıkıyor. B) Geldim ama seni görmedim. C) Yarın sabah kazağımı ona verin. D) Masanın üstündeki kupam yok oldu. TÜRKÇE 15

9 10. Zamirler yapım eki almaz. Yapım eki aldıklarında tür değişikliğine uğrar. Aşağıdakilerden hangisinde bu açıklamanın örneği vardır? A) Onlar bizim ağaçlarımızı budadı. B) Yarın sizin çocukları biz çağıracağız. C) Karadeniz i siz ve ben beraber gezelim. D) Onu kimsiz kimsesiz bırakmayalım. 14. I. Balıkesir Fuarı na gittiğim zaman onu gördüm. II. Sıcacık yaz günlerinde sahile iniyordum. III. Trafik kazasında ayaklarını yitirdi. IV. Geçmiş zamanların en güzel icadıydı şu. Yukarıdaki cümlelerin hangilerinde sözcük biçiminde zamir kullanılmıştır? A) I - III B) I - IV C) II - III D) I - II 15. Ben sevdayım, al beni sevecenliğine Ben gülüm dallarına aşıla beni Çocuğum ben, göğsünde büyüt Umudum ben, düşüncende geliştir. 11. Aşağıdaki seçeneklerin hangisinde ki eki eklendiği sözcüğü sıfat yapmıştır? A) Nereninkini getirdin buraya? B) Sana çantadaki şekerlemeleri dağıt dedim. C) Dolabın arkasına şuranınkini çekin. D) Buranınkilerle ne yapacaksınız bilmem. Yukarıdaki dörtlükte bulunan zamirler için aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) Sözcük halinde zamir bulunur. B) İyelik zamiri bulunur. C) Ek zamir yoktur. D) Öbekleşmiş zamir yoktur. 16. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde ek zamir yoktur? 12. I. Seninkiler ne kadar verecek acaba? II. Şurada duran araba Ali ninki, biliyor musun? III. Evdeki hesap çarşıya uymadı. IV. Öyle ki ne söylediğini bile anlamadım. Yukarıdaki cümlelerin hangilerinde -ki eki ilgi zamiri görevindedir? A) O sözü aradan bu kadar yıl geçti hala unutamadım. B) Yapıtlarında insanların görünmeyen yüzlerini ortaya çıkardı. C) Şiirlerinde insan sevgisini, umutlu bir geleceğe duyduğu güveni yansıttı. D) Yolun kenarında sizinkiler özlem ve sevgiyle bakıyorlardı. A) I - II B) II - III C) III - IV D) I - IV 13. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde ek ya da sözcük biçiminde zamir kullanılmamıştır? A) Sınıfta kimlerin çalıştığını biliyorum. B) Bulduğum şiirleri şuraya koyalım. C) Bunun tarifini bana da ver. D) Tüm insanlar bu güzelliği bir gün görecek 17. Çoban dedi: Edirne den ta Van a Erzurum a kadar benim mülklerim! Türkülerim yaşar, söyler halk dili! Yalvar çoban, ilin kurtulsun, Dile Haktan, bülbül, dilin kurtulsun. Yurdununki şad olsun. Yukarıdaki şiirde yer alan zamirlerin sıralanışı aşağıdakilerden hangisinde belirtilmiştir? A) Kişi zamiri ilgi zamiri iyelik zamiri B) Kişi zamiri iyelik zamiri ilgi zamiri C) Kişi zamiri - kişi zamiri iyelik zamiri D) İyelik zamiri ilgi zamiri kişi zamiri 16 TÜRKÇE

10 18. Birkaçı, dünden bu yana sizin aranızı bozmak düşüncesiyle akşamkileri gündeme getirip kıskançlıklarını ortaya koydular. Yukarıdaki cümlede aşağıdaki zamirlerden hangisi yoktur? A) Birleşik zamir B) Ek zamir C) Basit zamir D) Türemiş zamir 19. Giden gelse dedem gelirdi. Yukarıdaki atasözünde bulunan zamir için aşağıdakilerden hangisi söylenebilir? A) Sözcük halindedir. B) İyelik zamiridir. C) İlgi zamiridir. D) Öbekleşmiş zamirdir. 20. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde basit zamir yoktur? A) Şairlerin hiçbiri diline onun kadar sahip olamamıştır bana göre. B) Edebiyatı bu denli etkilemek siz şairlerin işi olsa gerek. C) Bu hasret elbette hepimizin. D) Bu düşüncelerin herhangi birini tercih edin. 21. İlgi zamiri bir ad tamlamasında tamlanan adın yerini tutan - ki ekidir. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde ilgi zamiri yoktur? A) Sokaktakiler kaçışmaya başladı. B) Ormandakilerle başımız dertte değil. C) Bütün sorun bahçedeki çöpleri toplamaktır. D) Yarın sabah okuldakileri göreceğiz. 22. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde öbekleşmiş zamir bulunmaktadır? A) Kitapların birkaçını insanlar taşıyordu. B) Duvardaki şiirler şundan bundan alınmıştı. C) Çiçeklerin birçoğunu suladık. D) Resimlerin hiçbiri istediğim gibi olmamış. 23. Beni herkes severdi çocukluğumda Arabacı yanına oturtur, kırbacını bana verirdi. Gözlerinin içi gülerdi. Siz kanatmadınız mı ellerimi? Elma çiçekleri Yukarıdaki şiirde ek ve sözcük halinde kaç tane zamir bulunmaktadır? A) 9 B) 8 C) 7 D) Oğullarım var gelecekte, Her biri vazgeçilmez bir cihan parçası Kaç bin yıllık hasretimin kancası, Gözlerinden, gözlerinden öperim, Bir umudum sende, anlıyor musun? Yukarıdaki şiirde bulunan zamirler için aşağıdakilerden hangisi söylenmez? A) Kişi zamiri basit yapıdadır. B) Her biri öbekleşmiş belgisiz zamirdir. C) İyelik zamiri bulunan sözcükler vardır. D) İlgi zamiri bulunmaktadır. 25. Ayı ile tilki bağına giderler. Bunlar başlarlar yemeye. Bir o salkımdan bir ötekinden. Sonra ayıya der ki: - Arkadaş benim karnım doydu. Burnuma kadar doydum. - Dur biraz, ben doymadım. Biraz yiyeyim ondan sonra gideriz, der - Beni burada yakaladılar. Gel kurtar, der tilkiye. Yukarıdaki parçada bulunan zamirler için aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) Burada işaret zamiridir. B) Öteki işaret zamiridir. C) Benim kişi zamiri basit zamirdir. D) Yiyeyim sözcüğünde iyelik zamiri bulunur. TÜRKÇE 17

11 1. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde kişi adılı belirtili nesne görevindedir? A) Bu konuyu yalnız ben anlatabilirim. B) Bugün size gelebilir miyim? C) Kapının zilini çalan bendim. D) Seni doğum günümde görmek istiyorum. 6. Onlar sözcüğü aşağıdaki cümlelerin hangisinde kişi adlarının yerine kullanılmamıştır? A) Onlar da bizimle geleceklermiş B) Ne zaman onlara gitsem yemek yemeden bırakmıyorlar. C) Onları çöpe atabilirsin D) Onlar senin öğrencilerin mi? 2. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde adıl yoktur? A) Sana alınan ayakkabıyı beğenmedim. B) Dışarıda biri seni bekliyor. C) Bazı insanlar uykucu olurlar. D) Verdiğim kitabı nereye koydun. 7. Ayağını yorganına göre uzat. Atasözündeki adılın türü ve kişisi aşağıdakilerden hangisidir? A) Kişi adılı, 3. tekil kişi B) İşaret adılı, 2. tekil kişi C) İyelik adılı, 2. tekil kişi D) İyelik adılı, 2. çoğul kişi 3. Aşağıdaki cümlelerde altı çizili sözcüklerin hangisindeki -ki ilgi adılıdır? A) Elimdekini koyacak yer bulamıyorum. B) Vitrindeki çantayı beğenmedim. C) Dolaptaki su hâlâ sıcak. D) Yerdeki halı kirlenmiş. 8. Dün babası onu doktora götürdü. cümlesindeki adıllar, sırasıyla aşağıdakilerden hangileridir? A) İşaret adılı belgisiz adıl B) İyelik adılı kişi adılı C) Belgisiz adıl soru adılı D) İlgi adılı kişi adılı 4. Aşağıdaki numaralanmış cümlelerden hangisi adılların özelliklerinden biri değildir? A) Adıllar ad durumu eki alır. B) Ad tamlaması kurar. C) İyelik eki alır. D) Edatla tamlama kurmaz. 9. Benim şemsiyem bozulunca anneminkini aldım. cümlesindeki altı çizili adılın türü aşağıdakilerden hangisidir? A) İyelik adılı B) İlgi adılı C) Kişi adılı D) Belgisiz adıl 5. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde adıl, ad tamlamasında tamlayan görevindedir? A) Bu olaydan onun haberi var mı? B) Düğününe beni çağırmadı. C) Elmaların birkaçı bozulmuş. D) Onunla geçen yıl tanıştık ki ilgi adılı, belirtili ad tamlamalarında aşağıdakilerden hangisinin yerini tutar? A) Tamlanan adın ve ekinin B) Tamlayan adın ve ekinin C) Tamlayan ekinin D) Tamlanan ekinin 18 TÜRKÇE

12 11. Ondan bana yalnız bu kitap kaldı. cümlesindeki adıllar sırasıyla, adın hangi durumundadır? A) Belirtme yönelme B) Ayrılma kalma C) Belirtme ayrılma D) Ayrılma yönelme 16. Büyük bloklar olarak konutlar, kıyılarında, eteklerinde, tepelerinde belirmeye başladı şehrin. Coşkusunu, sevincini, hüznünü akıtır oldu sokaklara. Yukarıdaki parçada kaç tane iyelik zamiri bulunmaktadır? A) 3 B) 5 C) 6 D) Kardeşim dün okula gitmemiş. cümlesindeki adılın türü aşağıdakilerden hangisidir? A) İlgi adılı B) İyelik adılı C) Kişi adılı D) İşaret adılı 17. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde zamir in türü ötekilerinden farklıdır? A) O kitabı hepimiz beğendik. B) Hiç kimseyi doğum gününe çağırmamış. C) Bu çiçeklerin hangisini daha çok sevmiş? D) Tema Vakfı nın bu çalışmaları başkalarını da etkiler. 13. Herkes, bazısı, birkaçı sözcükleri ne tür adıllardır? A) İşaret adılları B) Kişi adılları C) Belgisiz adıllar D) Soru adılları 18. I. Az kalsın içeride boğulacaktı. II. Evinkiler henüz tamir edilmemiş. III. Yarınki maç nasıl geçecek acaba! IV. Sizinkiler o kitapları alıyor. 14. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde o sözcüğü kişi zamiri olarak kullanılmıştır? A) O derelerin şırıltısı hâlâ kulağımda. B) Yaşar Kemal in kitaplarını o da okudu. C) O eşyaların içinde en çok sevdiğimdir. D) Kızım yine o çoraplarını saklamış. Yukarıdaki cümlelerin hangilerinde -ki eki ilgi zamiri görevindedir? A) I - II B) III - IV C) I - III D) II - IV 15. Aşağıdaki seçeneklerin hangisinde ek halinde zamir bulunmaktadır? A) Bana dön, daha söyleyeceklerim bitmedi. B) Buz tutar yemyeşil umutlar ve bunlar. C) Toz ol, rüzgar ol derim bazen ona. D) Güneş kucaklasana beni. 19. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde ek zamir yoktur? A) Onlarınki her zamankinden daha güzel. B) Gökyüzümüzde özgünlüğün kanatları var. C) Sokağınki biraz daha parlak olmuş. D) Yaşanan olaylar henüz unutulmadı. TÜRKÇE 19

13 20. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde, üçüncü tekil kişi iyelik eki kullanılmıştır? A) Çamlıca nın en güzel ağacıydı. B) Her zaman düzenli ve tertemizdi odası. C) Bizim evimizin önünde papatyalar olurdu. D) Kitaplarını ne zaman alacaklar? 24. Aşağıdaki seçeneklerin hangisinde ek halindeki bir zamir belgisiz ve birleşik zamire getirilerek kullanılmıştır? A) İstesen sen bir ayna al, dört bir yana tut. B) Güneşinki, yıldızlarınki gibi birçoğununki görülecek elbet gökyüzünde. C) Evet, görünüşte bir sedir onunki de. D) Fakat şunu söylemek gerekir ki yanılmayalım. 21. Gökyüzüne baktığımda onunki kadar mavi Yeryüzüne baktığımda biz kadar yeşil Gözlerine baktığımda sen kadar onurlu Geleceğimizi tutun içinde de kendimizi Yukarıdaki dizelerde aşağıdaki zamirlerden hangisi kullanılmamıştır? A) Kişi zamiri B) İyelik zamiri C) Soru zamiri D) İlgi zamiri 22. I. Ada bana, adayım sana II. Adam adama gerek olmasa her biri dağ başında olurdu. III. Allah verince kimin oğlu, kimin kızı demez. IV. Biri yer biri bakar kıyamet ondan kopar. Yukarıdaki atasözlerinin hangilerinde aynı tür zamir bulunmaktadır? 25. I. Bu bizim içimizde bir şeyler uyandırıyor. II. Okurlarını, seyircilerini zevkine göre değerlendirmek istedi ve yanıldı. III. Estetik yaşantıyı onunki gibi açıklarsak bu eksik olur. IV. Birtakım düşüncelerle onu yanıltmak istedi ama olmadı. Yukarıdaki numaralanmış cümlelerde yer alan zamir için aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) I. cümlede bizim sözcüğü kişi zamiridir ve basit yapılıdır. B) II. cümlede iyelik eki bulunmaktadır. C) III. cümlede bu sözcüğü işaret zamiridir ve onunki sözcüğü iyelik ve kişi zamiridir. D) IV. cümlede Birtakım sözcüğü zamir değildir ve onu sözcüğü kişi zamiridir. A) I II B) II III C) III IV D) II IV 23. Seni sende buldun Seni orada gördüm Birini ona verdim Bende bulutlar kaldı Yukarıdaki şiirde ek ve sözcük halinde kaç tane zamir bulunmaktadır? A)9 B) 8 C) 7 D) 6 20 TÜRKÇE

14 1. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde okul sözcüğü iyelik eki almıştır? A) Okulu köyün dışına yapmışlar. B) Müdür konuklarına okulu gezdirdi. C) Tatil uzun sürünce okulunu özlemiş. D) Okulu bayraklarla süslemişler. 6. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde farklı sayı sıfatı kullanılmıştır? A) Her üç yılda bir aşı oluyoruz. B) Bu ayın on altıncı günü gezi var. C) Bu kalemlerden beş tane daha aldım. D) Aileler çocuklarını iki gün görebildi. 2. I. Üremeyi isteyen bir canlı olarak dikkat çekiyor. II. Umu büyük, güçlü ama uçamayan bir kuştur. III. Çok daha geniş bakış açısı olabilecekti. IV. Meyve yiyici olduğu için ekine yardımcı olur. Yukarıdaki numaralanmış cümlelerin hangilerinde ek eylem yoktur? A) I ve II B) II ve III C) I ve IV D) I ve III 7. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde altı çizili sözcük sıfat değildir? A) Bazı hatalar yaptım. B) Bunları sen mi kırdın? C) Yeni bir araba almalıyım. D) Bütün gece seni sayıkladı. 3. Aşağıdaki seçeneklerin hangisinde ek eylem yoktur? A) Bir musibet bin nasihatten yeğdir. B) Çalışanın yatanda hakkı vardır. C) Çabalama ile çarık yırtılır. D) Söz gümüşse, sükût altındır. 4. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde soru anlamı bir sıfatla sağlanmıştır? 8. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde ek eylem kullanılmamıştır? A) Her sabah güneşin doğuşunu seyredermiş. B) Çocuk arabasını parka götürmüştü. C) İhtiyar annesini dün çarşıya götürmüş. D) Camdan yağan yağmuru izliyordum. A) Hanginiz bu görevi üstlenecek? B) Kalemi kaç liraya aldın? C) Bu resmi sen mi yaptın? D) Karadeniz i nasıl buldun? 5. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde işaret sıfatı yoktur? A) Ben işte şu evde doğdum. B) Bu arkadaşımı tanıdın mı? C) O, Bodrum Antik Tiyatro da konser verdi. D) O çiçekler kimin için? 9. Bir sen misin, başka ozan yok mu? Uvunup duracağına soyut şiir yaz be adam! Yukarıdaki dizeler için aşağıdakilerin hangisi söylenemez? A) İki tane mi soru edatı bulunur. B) Uvunup sözcüğü fiildir. C) Duracağına sözcüğü fiil değildir. D) Yaz fiili emir kipinde çekimlenmiştir. TÜRKÇE 21

15 10. I. Teğmen, Bana sorma anne diye karşılık verdi. II. Bir gün Afyon daydık, şimdi buradayız. III. Gazi Paşa bize hedef gösterdi, gidin dedi, biz de gittik. IV. Mustafa Kemal bilir. Yukarıdaki karışıklık nasıl giderilebilir? 14. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde -cik küçültme eki adıla eklenmiştir? A) Küçücük çocuğu evde yalnız bırakmış. B) Bu odacık çok şirin olmuş. C) Eve girdiğimde kimsecikler yoktu. D) Daracık sokaktan arabalar geçmiyor. A) I ile ll yer değiştirirse B) ll ile IV yer değiştirirse C) lll ile IV yer değiştirirse D) l ile lll yer değiştirirse 15. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde işaret adılı yoktur? 11. Aşağıdaki cümlelerin hanginde belgisiz adıl yoktur? A) Birkaç gün orada kalacakmış. B) Herkes okulun bahçesinde toplansın. C) Biri bana su versin. D) Su vermeyince çiçeklerin bazıları kurumuş. A) Bu işler bana göre değil. B) Böyleleri laftan anlamaz. C) Oraya bir daha gitme. D) Öteki daha lezzetliydi. 16. Aşağıdakilerden hangisi iyelik eklerinden değildir? A) -(i)m B) -(i)n C) -(i)miz D) (i)miş 12. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde soru sözcüğü adıl görevinde kullanılmıştır? A) Orada kaç gün kalacaksın? B) Çocukların kaçı burada kaldı? C) Yemeği bitirdin mi? D) Bu yıl kaçıncı sınıfta okuyorsun? 17. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde soru anlamı bir adılla sağlanmıştır? A) Ne aldığını bana da söyler misin? B) Buraya ne zaman geldin? C) Domatesin kilosu kaç liradır? D) Bugün çarşıda kimi gördün? 13. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde kendi adılı diğer kişi adılının anlamını pekiştirmek için kullanılmıştır? A) Toplantıya kendisi katılacakmış. B) Bu şiiri ben kendim yazdım. C) Sorulara kendiniz yanıt vermelisiniz. D) İki gündür kendisini görmedim. 18. Aşağıdakilerden hangi belgisiz adıl değildir? A) kimse B) şey C) kendi D) kimileri 22 TÜRKÇE

16 18. Çocukların bahçede top oynuyorlar. cümlesinde boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilemez? A) Bazıları B) Birkaçı C) Biri D) Çoğu 23. O sözcüğü, hangi cümlede kişi adılı olarak kullanılmıştır? A) Onu raftan sen mi indirdin. B) Onları senin için aldım. C) Onun dediklerine inanıyorum. D) O, çektiğim fotoğraflardan biridir. 20. Aşağıdakilerden hangisi sözcük durumundaki adıl (zamir) çeşitlerinden değildir? A) İlgi adılı B) Kişi adılı C) Belgisiz adılı D) İşaret adılı 24. Bu çöpü buraya kim attı? cümledeki kim sözcüğünün türü aşağıdakilerden hangisidir? A) Soru sıfatı B) Soru adılı C) İşaret adılı D) Belgisiz adıl 21. Belirtili ad tamlamasında tamlananın yerini tutmak için tamlayana ulanan -ki ekine.. denir. Yukarıda boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisinin getirilmesi uygun olur? A) İyelik adılı B) İlgi adılı C) Kişi adılı D) İşaret adılı 25. Aşağıdaki adıllardan hangisi bileşik yapılı değildir? A) Birçoğu B) Birkaçı C) Bazısı D) Pekçoğu 22. Müdürlerin çoğu toplantıya katılmamıştı. cümlesindeki altı çizili sözcüğün türü aşağıdakilerden hangisidir? A) Ad B) Sıfat C) Zarf D) Adıl TÜRKÇE 23