Antropojenik kökenli radyasyon ve insan sağlığı Anthropogenic sources of radiation and their health effects
|
|
- Süleyman Ayvaz
- 8 yıl önce
- İzleme sayısı:
Transkript
1 Bu makale, Uluslararası Katılımlı Tıbbi Jeoloji Sempozyumu Kitabı (Editör: Dr. Eşref Atabey), ISBN: , Sayfa: yayımlanmıştır. Antropojenik kökenli radyasyon ve insan sağlığı Anthropogenic sources of radiation and their health effects H. Yeter GÖKSU GSF-Forschungszentrum für Umwelt und Gesundheit Institut für Strahlenschutz Ingolstädter Landstraße 1 D Neuherberg, GERMANY Öz Son 50 yılda tüm dünyada, özellikle sağlık nimetlerinin yaygınlaşması ile kullanıma giren radyolojik- tanı ve iyleştirme yöntemleri sayesinde bir insanın ortalama aldığı radyasyon dozunda kayda değer artmalar gözlenmiştir. Atmosferde yapılan nükleer denemeler ve Çernobil kazası sonununda ortaya çıkan ve küresel boyutta dağılan radyoaktif yağışların bu artışa katkısı olduysa da, sağlık nedeni ile alınan dozların yanında ihmal edilecek kadar azdır. Bu konuşmada, Nevada ve Semipalatinsk nükleer bomba test alanı etrafında (Rusya, Kazakistan), Çernobil kazasından etkilen Ukranya, Beyaz Rusya ve Rus Federasyonu toprakları içinde ve Techa nehrinin kıyısı boyunca sürdürülen toplam doz ölçüm sonuçları, doğal radyasyon düzeyleri ile karşılaştırılarak özetlenecek ve insan sağlığı üzerindeki yerel ve küresel etkileri etkileri bu günkü bilgilerimimizin ışığında değerlendirilecektir. Abstract Exposure of man to radiation has substantially increased due to advanced diagnostic and therapy techniques introduced in last 50 years. Global fallout due to nuclear weapon tests, accidents and releases from power production facilities resulted also substantial quantities of radioactive debris to the environment. The magnitude of the health effects has often been the topics of controversy, due to historical and political reasons. In this talk the radiation dose reconstruction studies conducted for population in Chernobyl effected areas, along the trace of nuclear bomb test sites (Semipalatinsk), and along the contaminated river bank (Techa river) due to Mayak Nuclear plant will be presented and the latest results of the known health effects of such studies will be presented. Giriş Nükleer enerjinin yaygın biçimde kullanıldığı ülkelerde çalışan 5 milyon radyasyon işcisinin her yıl aldığı radyasyon doz verilerine dayalı radyo-epidemiylojik araştırmalar, sağlık hizmetleri (tanı ve iyileştirme ) ve doğal radyasyon nedeni ile maruz kalınan radyasyon dozlarının ülkelere göre dağılımı, düzenli aralıklarla yayınlanır (1-3). Bu raporlara göre, bir insanın dünya genelinde ortalama aldığı radyasyon dozu 4 msv olup bunun yaklaşık % 30 u (1.5 msv) sağlık nedeni ile alınan radyasyon dozlarından kaynaklanır (Çizelge-1). Sağlık nedeni ile maruz kalınan dozlar o ülkedeki sağlık sistemlerinin yaygınlığına, toplumun ortalama yaşına ve radyoloji teknoljisinin gelişmişlik durumuna bağlıdır (Çizelge-2). Bunun ötesinde, bir insanın doğal çevresinden aldığı yıllık radyasyon dozu da, yaşadığı ortamın jeolojik yapısına, denizden yüksekliğine bağlı olarak oldukca geniş bir aralıkda değişim gösterir (yılda 0.4 ile 200 msv). Çizelge-1 de gösterildiği gibi doğal çevre radyasyon dozunun dünya yıllık ortalamsı 2.5 msv, atmosferde yapılan nükleer denemeler ve Çernobil kazasının küresel boyutta katkıları ise sırayla 0.02 ve 0.01 msv olduğu saptanmıştır [1]. Bu nedenle olaya küresel
2 açıdan bakıldığında gerek nükleer bomba testleri gerekse de Çernobil kazasından dolayı bir insanın maruz kadığı radyasyon dozu, doğal ve sağlık nedeni (tanı ve iyileştirme ) ile alınan radyasyon dozunun yanında ihmal edilebilecek kadar azdır. Nükleer bomba denemeleri ve etkileri Genel kanının aksine, tüm nükleer testlerin ve Çernobil kazasının insan sağlığı üzerinde gözlenebilir etkileri oldukça yerel ve bölgesel boyutlarda kalmıştır yılları arasında SSCB nin ve ABD nin atmosferde sürdürdüğü nükleer denemeler sonunda, bomba atış alanları civarındaki nüfus yoğunluğunun az olması ve son 50 yıllardır giderek artan iç göçler nedeni ile radyo-epidemiyolojik çalışmalardan da şimdiye kadar, insan sağlığına negatif etkisini kanıtlayacak, istatistiksel olarak anlamı bir sonuç elde edilmesi mümkün olmamıştır [4-6]. Nevada ve Semipatinsk bomba atış alanları etrafında radyo-epidemiyoloji ve geçmişe dönük doz çalışmaları son yıllarda yeniden hız kazandı [7-10 ]. Ancak kişi başına düşen ortalama dozun ve de etkilenen nüfus yoğunluğunun çok düşük olmasından dolayı anlamlı bir sonuç beklenmemelidir. Bu gün radyasyon dışında kalan nedenlerle, bir insanın kanserden ölme riskini % olması nedeni ile en hassas radyo-epidemiyolojik araştırmalar bile 250 msv altındaki dozların neden olduğu kanser vakalarındaki artışın gözlenmesi mümkün değildir. ABD ve SSCB nin yılları arasında atmosferde sürdürdüğü nükleer denemeler nedeni ile oldukça yüksek miktarlarda radyoaktif madde küresel olarak atmosfere dağıldı. Her ne kadar, Çernobil kazasının yaydığı radyoizotopların miktarı, nükleer bomba testlerinin yanında ihmal edilecek kadar az also da, Çernobil kazasının yerel etkileri, bomba testlerini etkisinden farklıdır ve pek çok radyo-epidemiyolojik arştırmaya konu olmuş ve de olmaya devam edecektir. Bu nedenle bazı önemli testler ve Çernobil kazası daha ayrıntılı olarak aşağıda özetlenecektir (11, 12 ). Radyasyonun insan sağlığı üzerinde ilk doğrudan etkisi 1954 yılında Marshall Adalarında yapılan deneme sonunda gözlenmiştir. Adalarda yapılan 65 nükleer bomba testinden, 1954 yılında yapılanı fizyon verimi ve rüzgar yönünün yanlış hesaplanması nedeni ile civardaki üç adada yaşıyan 400 kişinin ve oradan geçen Lucky Dragon adlı Japon balıkcı gemisindeki 23 balıkcının çok yüksek dozlara maruz kalmasına (3 Gy ) ve bunlardan birinin bir kaç gün sonra öldüğü saptanmıştır yılından beri yapılan araştırmaların sonuçlarına göre Rogelap ve üç yakın adada yaşayan halkının aldığı dış doz 1.9 ile 0.1 Sv arasında değiştiği halde, tiroid bezlerinin aldığı dozun 1 ile 10 Sv arasında değiştiği hesaplanarak gösterilmiştir [5-6]. Adalarda yaşıyan halkta % 30 oranında tiroid kanserinde artış gözlenmiştir. Tiroid bezlerini etkileyen dozlardaki belirsizlik çok yüksek olduğundan, elde edilen bilgilerin radyasyon risk katsayılarının anlaşılması açısından fazla bir katkısı olmamıştır. Ancak ada halkının hayat boyu takip çalışmaları sonunda 1990 yılında Rongelap ve Ailinginaea adası sakini 86 kişiden 29 kişide tiroid yumruları (yani % 34 ) gözlenmiş olup bunlardan 6 tanesinin tiroid kanser olduğu tespit edilmiştir. Aynı şekilde Utrik adasında yaşıyan 167 kişiden 26 ( %16) tanesinde tiroid yumrusu gözlenmiştir bomba denemesinden en fazla etkilenen üç ada ve civardaki diğer adaları da içine alan hayat boyu takip çalışmalarından bu üç adanın dışında radyasyona atfedilebilecek tiroid nodülüne ve kanser olayına rastlanmamıştır. Amerika Birleşik Devletleri, yılları arasında Nevada daki test alanında 100 kadar nükleer dememe yaptı. Bu denemelerin küresel boyutta insan sağlıgına etkisi her ne kadar çok az olsa da lokal etkisi oldukça yüksek olmuştur [6]. Deneme alanları etrafındaki halkın aldığı tiroid dozu ortalama 0.12 Gy olup en yüksek dozların 1.4 Gy olduğu saptanmıştır. Sovyetler birliği de Semipalatinsk deneme alanında yılları arasında atmosferde 100 e yakın deneme yapmıştır. Avrupa topluluğu, Japonya ve USA nın ortak yürüttügü radyoepidemiyoloji çalışmaları devam etmektedir. Nükleer yağış izleri boyunca, luminesans, kromozom (FISH) analizleri ve EPR yöntemleri kullanılarak retrospektiv doz çalışmalar tamamlanmış olup en fazla etkilenen 19 köyde dozların 0.05 ile 0.5 Sv arasında değiştiği saptanmıştır [7, 9, 10]. Nükleer santral kazaları Çernobil kazasından sonra 20 yıldır devam eden yoğun retrospektive doz tayini çalışmaları ve taranan insan sayısının çok yüksek olması nedeni ile radyasyonun uzun vadede etkilerinin
3 anlaşılması açısından çok önemli bir data temelini oluşturacaktır. Çernobil kazasın 2.5 km alanı içinde yaşıyan Pripjat şehri, sakinleri, gerekli önlemler hemen alındığı ve 48 saat içinde boşaltıldığı için ( kişi) üzerinde yapılan takip çalışmalarında tiroid kanserinde bir artma gözlenmemiştir. Yapılan ölçüm ve modelleme çalışmaları sonunda [10-13], 350 km kadar uzanan alan içinde yapılan çalışmalar da yağış izi boyunca 20 yıllık toplam dozun 30 km alan dışında 10 mgy ile 200 mgy arasında değiştiği saptanmıştır. Kazadan hemen sonra toplam 237 nükleer reaktor işcisi hastanelik oldu. 134 tanesinde akut radyasyon sendromu gözlendi. 28 kişi hemen, 14 kişi ise 3 ay sonra öldü. Toplam 51 kişi kazadan direk etkilenerek hayatını kaybetti. Yaklaşık kişi (yaşları 20-45) kurtarma ve temizleme işleminde çalıştı. Bunlardan yıllarında çalışan kişi, ortalama 250 msv lik radyasyon dozu aldılar. Taranan 800, 000 kişide gözlenen 4000 tiroid kanserinin ünün radyasyondan kaynaklandığı sonucuna varılmıştır (11). Bunların çoğu tedavi edilmiş olup 2005 yılına kadar toplam 9 kişinin tiroid kanserinden öldüğü tespit edilmiştir. Losemi ve başka cins kanser vakalarının arttığına dair henüz hiçbir bilimsel kanıt mevcut değildir. Çernobil'in muhtemel uzun vadeli etkileri ile ilgili olarak yapılan teorik tahminlerde kişinin ileri yaşlarda kanserden öleceği varsayılıyor. Ancak başka nedenlerle kanser olacaklar içinde ( ) bu sayı % 3 den az olacağı için, radyoepidemiyolojik araştırmalarla artışın gözlenmesi mümkün olmayacaktır (11). Kazadan etkilenen alanlar içinde depresyon, akıl hastalıklarında artış gözlendiği gibi son yıllarda kadınlarda göğüs kanserinin arttığına dair yeni veriler gelmeye başladı. Uluslararası Radyasyondan Korunma Komitesi (ICRP), 1990 yılında bir insanın yapay nedenlerle (reaktor kazası veya bir nükleer reaktorun çalışması sırasında çevreye yayabileceği) maruz kalabileceği radyasyon doz limitini 5 msv den 1mSv e düşürülmesi sonunda Çernobil reaktörünün etrafındaki alan (30 km) tamamen yerleşime yasaklandı. Ancak, 30 km dışında kalan ve yıllık doz 1 msv i geçmediği alanlar da yeniden yerleşime açıldı. Sonuç İyonlayıcı radyasyonun sağlık üzerine etkileri ve kanser riski arasındaki bağlantı, bugün bilinen tüm kansorejen maddelerin etkilerinden daha iyi bilinmektedir (Çizelge-5). Radyasyon ve kanser riski arasındaki ilişki konusunda bilgilerimizin temelini, her yıl meslekleri nedeni ile yılda 20 msv den az radyasyon alan 5 milyon kişiyi kapsayan radyasyon doz verileri, Nagasaki ve Hiroshima bombalarına rağmen sağ kalanları kapsayan ve 60 yıldır süregelen ömür boyu takip çalışmalarına dayanmaktadır. Çizelge 4 de görüldüğü gibi Hiroshima, Nagasaki bombalarını yaşıyan ve o zamandan bu yana takibe alınan kişinin ömür boyu takip çalışmaları sonuçlarına göre radyasyonun neden olduğu kanserli sayısı 470 iken radyasyon dışında nedenlerle kanser olanların sayısı kişi olarak tespit edilmiştir [17]. Nükleer denemeler sonrası özellikle 1954 de Marshall adalarındaki denemeden sonra radyasyonun ani (birdenbire) etkileri gözlenmiş olsa da yeterli duyarlıkta doz değerlerinin bilinememesi sonucu radyasyon risk katsayıları konusunda önemli bir bilgi elde edilememiştir. Nevada deneme alanı çevresinde de sürdürülen radyoepidemiyolojik çalışmalar sonucunda çok az da olsa tiroid kanseri ve lösemi gözlenmiştir. Radyasyon dışındaki nedenlerle kanser riskinin yüksek olması, küresel serpintilerin etkileriyle ortaya çıkabilecek çok az sayıdaki kanser olaylarını bastırdığından, bunları bilimsel olarak kanıtlamak olanaksız olup sadece nümerik olarak hesaplamak mümkündür. Semipalatinsk deneme alanı çevresinde yapılan uluslararası bilimsel çalışmalardan, nüfus yoğunluğunun çok düşük olması nedeni ile önemli bir bilgi elde edilemedi. Yağışdan etkilenen bölgeler de 50 yıllık toplam dozun 500 mgy in üstüne çıkmadığı saptanmıştır [12]. Sovyetlerin 1949 yılında başlattıkları plütonyum üretim çabaları sonucunda, geniş alanların etkilendiği Güney Ural Dağları ve Techa Nehri boyunca yaşayan halkla ilgili çalışmalar son yıllarda yeniden hız kazandı yılında ABD, AB ve Rusya nın da içinde bulunduğu çok kapsamlı bir radyo-epidemiyloji projesi başlatıldı. Özellikle bu kohortla ilgili araştırmalar, sürekli olarak radyasyondan etkilenme riskinin daha iyi anlaşılması açısından çok önemli bir veri tabanı oluşturacaktır (16). Bu nedenle, radyoaktif yağışlar küresel olarak ele alındığında gerek nükleer bomba denemeleri gerekse de Çernobil kazası sonucu bir insanın aldığı radyasyon dozu, doğal ve sağlık nedeniyle (tanı ve iyileştirme) alınan radysayon dozunun yanında ihmal edilecek kadar azdır.
4 Bunun dışında günümüzde, günlük hayatımızda, yapay kaynaklı radyoaktif madde içeren araç gereç bulunmaktadır. Bunlardan en çok bilineni, saat katranlarının luminesans ışığını veren radyum ve trityum içeren boyalar olup, üretilmesi ve kullanımı durdurulmuştur. Ancak uranyum oxid ihtiva eden portakal renkli fayanslar bugün Avrupada pek çok evin duvarını süslemektedir. Daha da önemlisi, Amerisyum 241 içeren yangın dedektörleri ve Toryum içeren gaz lambası gömlekleri ve fotoğraf makinası mercekleri bu gün yaygın bir şekilde kullanılmaktadır. Statik elektriğin nötralizasyonunu sağlıyan Polonyum- 210 ise yayagın bir biçimde matbaacılıkta kullanılmaktır. Ancak bunlardan yılda alınabilecek dozların 1 msv geçmemesi gerekmektedir. Her ne kadar düşük dozlarda radyasyonun faydalı etkileri olduğunu gösteren kesin araştırmalar mevcut ise de özellikle büyük halk kitlelerini etkiliyebilecek durumlarda ekonomik ve sosyal durumunu göz ardı etmeden, düşük dozlarda bile uluslaraarası konulmuş limitler içinde radyasyondan ve radyoaktif maddelerden korunma önlemlerinin alınması gerekmektedir (14). Not:Bu yazıdaki temel radyasyon kavramları, Sievert(Sv), Gray(Gy) gibi doz birimleri ve ilgili başka tanım ve ayrıntılar için Radyasyon Fizikçisi Fizik Y.Müh Dr. Yüksel Atakan tarafından hazırlanmış bulunan Bilim Teknik Dergisinin Nisan 2006 sayısının İyonlayıcı Radyasyon ekine bakılmasını öneririm. Çizelge-1 Dünya genelinde bir kişinin, doğal kaynaklardan dolayı maruz kaldığı ortalama yıllık radyasyon dozları Kaynak Yılık Doz Değişim aralığı Yer Kabuğundan yayılan fotonlar Radon Günlük tüketim (Yiyecek içecek) Kosmik ışınlar Toplam 2.4 msv 1-10mSv Çizelge-2 Dünya genelinde insan akiıvitesi ve teşhis nedeni ile kullanılan x- ışınlarından dolayı maruz kalınan radyasyon dozları ve değişim aralığı ( UNSCEAR 2000) Kaynak Yılık Doz Değişim aralığı Tıp (tanı) 0.4* Atmosferdeki nükleer denemeler yılındaki en yüksek değeri: 0.15 msv Çernobil reaktor kazası yılındaki en yüksek değeri: 0.04m Sv Nükleer enerji üretimi ** Toplam 0.5 msv 1-10 msv *Bu sayı kişi başına düşen doktor sayısının 1000 ile olduğu ülkeler için geçerlidir. ** Nükleer programların son yıllarda artmasına rağmen ortalam değer 1990 dan beri daha da azalmıştır. Çizelge-3 Dünya genelinde tanı nedeni ile kullanılan x- ışınlarından dolayı maruz kalınan radyasyon dozları ve değişim aralığı (UNSCEAR 2000) Organ Radyasyon dozu (msv) Akciğer O Tomografi 2-8 Mamografi Omurga
5 Kalp/Anjiyo 5-15 Tiroid Kafatası Tomografi 2-11 Baryum kontrast Sipiral tomografi 3-10 Çizelge-4 Hiroshima Nagasaki kurbanlarını kapsayan hayat boyu takibe dayalı ( ) nüfus çalışmaları sonuçlarına göre radyasyonun neden olduğu kanser ve lösemi vakalarının sayısı (Preston et al ) Araştırmaya konu olan insan sayısı Radyasyon dışında nedenlerle kanserden ölen insan sayısı Radyasyon nedeni ile kanser olan insan sayısı 479 Doğal nedenlerle lösemiden ölen insan sayısı 296 Radyasyonun neden olduğu lösemiden ölen insan sayısı 93 Çizelge-5 Değişik nedenlerle bir insanın hayatından kaybolan gün sayısı Zaman ( Gün) Günde 20 sigara 2370 % 20 (şişmanlık) 85 Tüm kazalar 435 Otomobil kazaları 200 Ev kazaları 95 Doğal Radyasyon (1-3 msv/y) 8 Teşhis de x ışını (USA) 6 30 yıl 10 msv /y 30 Çernobil sonrası içilen çay (1mSv) 0.01 Kaynaklar 1. UNSCEAR 1993 United Nations Scientific Committee on the Effects of Atomic Radiation. Annex E: Medical radiation exposures. In Sources and Effects of Ionizing Radiation, p 249, New York, UN. 2. UNSCEAR (2000) United Nations Scientific Committee on the Effects of Atomic Radiation. Sources and effects of ionizing radiation, Vol. 1: Sources. New York, NY: United Nations Publishing. 3. UNSCEAR United Nations Scientific Committee on the Effects of Atomic Radiation. Hereditary effects of Radiation, Report to General Assembly with Scientific Annex. 4. Bouville A, Simon SL, Miller CW, Beck HL, Anspaugh LR, Bennett BG. (2002) Estimates of doses from Global fallout. Health Phys. 82: Gilbert ES, Land CE, Simon SL. (2002) Health effects from fallout. Health Phys. 82: Simon SL, Bouville A. (2002) Radiation dose to local populations near nuclear test sites worldwide. Health Phys. 82: Simon SL, Baverstok KF, Lindholm C. (2003) A summary of evidence on radiation exposures received near to Semipalatinsk nuclear weapons test site in Kazakhstan. Health Phys. 84: Bailiff, I.K., Stepanenko, V.F., Göksu, H.Y., Jungner H., Balmukanov, S.B., Balmukanov, T.S., Khamidova, L. G., Kisilev, V.I, Kolyadao, I.B., Kolizshenkov, T.V. and Shoikhet Y.
6 N. (2004)The application of retrospective luminescence dosimetry in areas affected by fallout from the Semipalatinsk Nuclear Test Site: an evaluation of potential. Health Phys. 87, Göksu, H.Y., Stepanenko, V.F., Bailiff I.K. Bailiff and Junger, H Intercomparison of luminescence measurements of bricks from Dolon village: Experimental methodology and results of Eurpean study group. J. Radiation Research 47 Suppl A-29-A Göksu H.Y, Bailiff I.K. (2006) Dose reconstruction using building material and Personal objects Radiation Measurements, 11. UNSCEAR The Chernobyl Forum Second Revised Version. Second revised version Bailiff I.K., Stepanenko V.F., Göksu H.Y., Boetter-Jensen L, Brodsky L., Chumack V., Correcher V., Delgado A., Golikov V., Jungner H., Khamidova L.G, Kolizshenkov T.V., Likhtarev I., Meckbach R., Petrov S. A, Sholom S. (2003) Comparison of retrospective luminescence dosimetry with computational modelling in two highly contaminated settlements down wind of the Chernobyl NPP. Health Phys. 86: Göksu, H.Y., Degteva, M.O., Bougrov, N.G., Haskell, E., Bailiff, I.K., Bøtter-Jensen, L., Jungner, H. and Jacob, P. First International intercomparison of luminescence techniques and validation of external dose assessment for the Muslyumovo-Techa river residence. Health Phys. 82, (2002). 14. Atakan, Y. Bilim ve Teknik İyonlayıcı Radyasyon Eki Nisan Göksu, H.Y. Bilim ve Teknik Aralık Jacob, P., Göksu, H.Y., Taranenko, V., Meckbach, R., Bougrov, N.G., Degteva, M.O. and Vorobiova, M.I. On an evaluation of external dose values in the Techa River Dosimetry System (TRDS) Radiat. Environ. Biophys. 42, (2003). 17. Preston et al., Effect of recent changes ın Atomıc Bom Survıovor Dosımetrz on cancer mortalıtz rısk estımates Rad.Res. 162, (2004)
Türkiye de radon ölçümleri Radon measurements in Turkey
Bu makale, 2008. Uluslararası Katılımlı Tıbbi Jeoloji Sempozyumu Kitabı (Editör: Dr. Eşref Atabey), ISBN: 978-975-7946-33-5, Sayfa: 69-72 yayımlanmıştır. Türkiye de radon ölçümleri Radon measurements in
DetaylıİÇİNDEKİLER ANA BÖLÜM I: RADYASYON, RADYOAKTİVİTE,VÜCUDA ETKİLER VE RİSK KAVRAMI...1. Bölüm 1: Radyasyonla İlgili Kısa Açıklamalar...
İÇİNDEKİLER ANA BÖLÜM I: RADYASYON, RADYOAKTİVİTE,VÜCUDA ETKİLER VE RİSK KAVRAMI...1 Bölüm 1: Radyasyonla İlgili Kısa Açıklamalar...3 Bölüm 2: İyonlaştırıcı Radyasyonlar Vücudumuzu Nasıl Etkiliyor?...7
DetaylıİYONLAŞTIRICI RADYASYON BULUNAN İŞYERLERİNDE RİSK DEĞERLENDİRMESİ
İYONLAŞTIRICI RADYASYON BULUNAN İŞYERLERİNDE RİSK DEĞERLENDİRMESİ Dr. Sibel TÜRKEŞ YILMAZ İçerik Türkiye de Radyasyon Kaynakları Radyasyona Maruz Kalma Çeşitleri Temel Güvenlik Standartları Doz Sınırları
DetaylıRADYASYONDAN KORUNMADA DOZ VE RİSK YAKLAŞIMLARI
RADYASYONDAN KORUNMADA DOZ VE RİSK YAKLAŞIMLARI (Yanlış bilinen gerçekler) Prof. Dr. Doğan BOR 2. ULUSLARARASI KATILIMLI RADYASYONDAN KORUNMA KONGRESİ 23 25 Kasım 2017 Ankara İÇERİK Radyasyon ve sağlığa
DetaylıDoz Birimleri. SI birim sisteminde doz birimi Gray dir.
Doz Birimleri Bir canlının üzerine düşen radyasyon miktarından daha önemlisi ne kadar doz soğurduğudur. Soğurulan doz için kullanılan birimler aşağıdaki gibidir. 1 rad: Radyoaktif bir ışımaya maruz kalan
DetaylıİŞYERLERİNDE İYONLAŞTIRICI RADYASYONDAN KORUNMA
İŞYERLERİNDE İYONLAŞTIRICI RADYASYONDAN KORUNMA Dr. Sibel TÜRKEŞ YILMAZ Türkiye Atom Enerjisi Kurumu Radyasyon Sağlığı ve Güvenliği Dairesi sibel.turkes@taek.gov.tr İçerik Türkiye Atom Enerjisi Kurumu
DetaylıDoğal ve Yapay Radyasyon Kaynakları, Kişisel Doza Katkıları
DERLEME DOI:10.4274/nts.2017.017 Nucl Med Semin 2017;3:166-171 Doğal ve Yapay Radyasyon Kaynakları, Kişisel Doza Katkıları Natural and Artificial Radiation Sources and Personal Dose Additives Tuğba Hacıosmanoğlu
DetaylıİŞYERLERİNDE İYONLAŞTIRICI RADYASYONDAN KORUNMA
İŞYERLERİNDE İYONLAŞTIRICI RADYASYONDAN KORUNMA Dr. Sibel TÜRKEŞ YILMAZ Türkiye Atom Enerjisi Kurumu Radyasyon Sağlığı ve Güvenliği Dairesi sibel.turkes@taek.gov.tr İçerik Türkiye Atom Enerjisi Kurumu
DetaylıRadyasyondan Korunma Prensipleri ve Yönetmelikler Dr. Emin GÜNGÖR
Radyasyondan Korunma Prensipleri ve Yönetmelikler Dr. Emin GÜNGÖR İçerik Radyasyon Nedir? Radyasyonun Biyolojik Etkileri Radyasyondan Korunma Yapay kaynaklardan toplum ışınlanmaları Radyasyon etkilerinin
DetaylıKAPALI ORTAMLARDA RADON GAZI
KAPALI ORTAMLARDA RADON GAZI 2012 Teknik Rapor 2012/3 Adres : Tel : +90(312) 295 87 00 Fax : +90(312) 287 87 61 Web : www.taek.gov.tr insanlar ; na, n ve 8 k ortalama radyasyon dozuna lar. G gelmektedir.
Detaylı\Wİ X. ULUSAL NÜKLEER BİLİMLER VE TEKNOLOJİLERİ KONGRESİ BİLDİRİ TAM METİNLERİ CİLT -1
\Wİ X. ULUSAL NÜKLEER BİLİMLER VE TEKNOLOJİLERİ KONGRESİ BİLDİRİ TAM METİNLERİ CİLT -1 6-9 EKİM 2009, Muğla Üniversitesi, Atatürk Kültür Merkezi, MUĞLA X. ULUSAL NÜKLEER BİLİMLER VE TEKNOLOJİLERİ KONGRESİ
DetaylıRadyasyon Kanser İlişkisi ve Yanlış Bilinen Gerçekler
Radyasyon Kanser İlişkisi ve Yanlış Bilinen Gerçekler Prof. Dr. Doğan BOR ULUSAL NÜKLEER TIP KONGRESİ 10 14 Mayıs 2017 Antalya 10-14 Mayıs 2017 tarihleri arasında gerçekleşmekte olan 29.Ulusal Nükleer
DetaylıNükleer Enerji Santrali Nedir? Yararları ve Zararları
Nükleer Enerji Santrali Nedir? Yararları ve Zararları Nükleer enerji santrali, bilinenin aksine daha az zararlı olup termik ve hidroelektrik santrallerin çevreye verdiği zarardan daha az zarar vermektedir.
DetaylıRadyasyondan Korunmanın Temel Kriterleri. Temel Radyasyondan Korunma Kursu 21 Kasım 2015-Ankara
Radyasyondan Korunmanın Temel Kriterleri Temel Radyasyondan Korunma Kursu 21 Kasım 2015-Ankara Radyasyondan korunma çalışanların, halkın ve çevrenin radyasyonun zararlı etkilerinden korunmasıdır. Radyasyondan
DetaylıGENEL BAKIŞ. Petrol ve Doğal Gaz Üretimi 2004 Senaryosu. Fosil Yakıt Rezervleri: Ekonomik olarak Kullanılabilir Kaynaklar Bilinen Tüm Kaynaklar
BÖLÜM M 5 NÜKLEER KİMYA ÖZET Genel Bakış Radyoaktivite Çeşitleri Radyoaktivite Nasıl Ölçülür Çekirdek Kararlılığı Radyoaktif Bozunma Hızı Radyasyon Yağmurundan Nasıl Korunulur? Nükleer Füzyon Nükleer Fizyon
DetaylıKaynak: Forum Media Yayıncılık; İş Sağlığı ve Güvenliği için Eğitim Seti
Kaynak: Forum Media Yayıncılık; İş Sağlığı ve Güvenliği için Eğitim Seti Radyasyonun Keşfi 1895 yılında Wilhelm Conrad Röntgen tarafından X-ışınlarının keşfi yapılmıştır. Radyasyonun Keşfi 1896 yılında
DetaylıBölüm 7 Radyasyon Güvenliği. Prof. Dr. Bahadır BOYACIOĞLU
Bölüm 7 Radyasyon Güvenliği Prof. Dr. Bahadır BOYACIOĞLU RADYASYON NEDİR? Radyasyon, elektromanyetik dalgalar veya parçacıklar biçiminde enerji yayılımı ya da aktarımıdır. RADYASYON ÇEŞİTLERİ İYONLAŞTIRICI
DetaylıRADYASYON GÜVENLİĞİ. Öğr.Gör. Şükrü OĞUZ KTÜ Tıp Fakültesi Radyoloji AB
RADYASYON GÜVENLİĞİ Öğr.Gör. Şükrü OĞUZ KTÜ Tıp Fakültesi Radyoloji AB İyonlaştırıcı radyasyonlar canlılar üzerinde olumsuz etkileri vardır. 1895 W.Conrad Roentgen X ışınını bulduktan 4 ay sonra saç dökülmesini
DetaylıRadyolojik incelemelerde fetus dozu değerlendirmesi
Radyolojik incelemelerde fetus dozu değerlendirmesi Songül Karaçam, Servet İpek, Yasin Çoban, İsmet Şahinler İ.Ü. Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Radyasyon Onkolojisi AbD Amaç Günümüzde pek çok kadın, bazen tıbbi
DetaylıADANA İLİ VE ÇEVRESİNİN ÇEVRESEL DOĞAL RADYOAKTİVİTESİNİN SAPTANMASI VE DOĞAL RADYASYONLARIN YILLIK ETKİN DOZ EŞDEĞERİNİN BULUNMASI 1
ADANA İLİ VE ÇEVRESİNİN ÇEVRESEL DOĞAL RADYOAKTİVİTESİNİN SAPTANMASI VE DOĞAL RADYASYONLARIN YILLIK ETKİN DOZ EŞDEĞERİNİN BULUNMASI 1 Determination Of Enviromental Natural Radioactivity Of Adana And The
DetaylıKazdağları/Edremit Ormanlık Alanlarında 137 Cs Kaynaklı Gama Doz Hızı Tahmini
Kazdağları/Edremit Ormanlık Alanlarında 137 Cs Kaynaklı Gama Doz Hızı Tahmini Rukiye Çakır 1 ve Özlem Karadeniz 2 1 Dokuz Eylül Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Medikal Fizik Anabilim Dalı, İzmir;
DetaylıNükleer Reaktörler. Özgür AYTAN
Nükleer Reaktörler Özgür AYTAN Bu sunuda anlatılacak olanlar Fisyon Nedir? Nükleer Reaktörler Çalışma Prensipleri Dünyadaki Durum Neden Nükleer Reaktör? Dünyadaki Enerji Kaynakları Dünyadaki Enerji Projeksiyonu
DetaylıFARKLI IN-VIVO DOZİMETRİ TEKNİKLERİ İLE FARKLI IMRT TEKNİKLERİNDE İNTEGRAL DOZ TAYİNİ
FARKLI IN-VIVO DOZİMETRİ TEKNİKLERİ İLE FARKLI IMRT TEKNİKLERİNDE İNTEGRAL DOZ TAYİNİ Ramiṡer Tanrıseven 1, Ömer Yazıcı 2, Emine Işık 3, Yıldız Güney 2 1 Medideal Medikal Projeler ve Çözümler A.Ş. 2 Dr.
DetaylıVeriler ışığında iyonizan radyasyonun normal popülasyon üzerindeki etkisi
Veriler ışığında iyonizan radyasyonun normal popülasyon üzerindeki etkisi Klinik Radyobiyoloji Kursu 19-20 Şubat 2010 Ankara Dr. Beste M. Atasoy bmatasoy@marmara.edu.tr RADYASYONLA İLGİLİ NELER HATIRLIYORUZ?
DetaylıRadyasyona Bağlı Hücre Zedelenmesi. Doç. Dr. Halil Kıyıcı 2015
Radyasyona Bağlı Hücre Zedelenmesi Doç. Dr. Halil Kıyıcı 2015 Radyasyon nedir? «Yüksek hızlı partiküller ya da dalgalar şeklinde yayılan enerji» Radyasyon kaynakları 1- Doğal kaynaklar 2- Yapay kaynaklar
DetaylıÖZGEÇMİŞ (Tüm gelişmeleri bugünden başlayarak geriye doğru sıralayınız)
1. GENEL ÖZGEÇMİŞ (Tüm gelişmeleri bugünden başlayarak geriye doğru sıralayınız) DÜZENLEME TARİHİ 13/04/2014 SOYADI, ADI ÖNER, Deniz DOĞUM TARİHİ 05/10/1962 YAZIŞMA ADRESİ: Feyzullah Mah. Nuray Sok. No:4
DetaylıTÜRKİYE ATOM ENERJİSİ KURUMU TEKNİK RAPOR
TÜRKİYE ATOM ENERJİSİ KURUMU TEKNİK RAPOR TÜRKİYE'DEKİ ÇEVRE RADYOAKTİVİTESİNİN İZLENMESİ, 2010 2011 TÜRKİYE ATOM ENERJİSİ KURUMU 2690 sayılı kanun ile kurulmuş olan Türkiye Atom Enerjisi Kurumunun ana
Detaylı222 Rn (Radon) Ra. Ra Rn (Aktinon) Ra Rn (Toron)
BİNALARDA RADON ve SAĞLIK ETKİLERİ Giriş Bütün canlılar radyasyonla birlikte yaşamakta, hayatın bir parçası olarak dış uzay ve güneşten gelen kozmik ışınlar, yerkabuğunda bulunan radyoizotoplar dolayısıyla
DetaylıRadyasyon nedir Nasıl ölçülür Günlük pratikte alınan radyasyon ERCP de durum ne Azaltmak için ne yapılabilir
MÖ 460-377 980-1037 MÖ 460-377 980-1037 Radyasyon nedir Nasıl ölçülür Günlük pratikte alınan radyasyon ERCP de durum ne Azaltmak için ne yapılabilir RADYASYON NEDİR X ışınını 1895 te Wilhelm Conrad Roentgen
Detaylıİşyerlerinde çalışanlarımızın sağlığını olumsuz yönde tehdit eden, üretimi etkileyen ve İşletmeye zarar veren toz, gaz, duman, buhar, sis, gürültü,
TOZ İşyerlerinde çalışanlarımızın sağlığını olumsuz yönde tehdit eden, üretimi etkileyen ve İşletmeye zarar veren toz, gaz, duman, buhar, sis, gürültü, Termal Konfor gibi unsurlardan biriside Tozdur. Organik
DetaylıNükleer Tekniklerin Endüstriyel Uygulamalarında Radyasyondan Korunma. Prof.Dr.Ali Nezihi BİLGE İstanbul Bilgi Üniversitesi
Nükleer Tekniklerin Endüstriyel Uygulamalarında Radyasyondan Korunma Prof.Dr.Ali Nezihi BİLGE İstanbul Bilgi Üniversitesi Endüstride Nükleer Teknikler Radyoaktif izleyiciler Radyasyonla Ölçüm Cihazları
DetaylıMeasurement of Environmental Gamma Radiation in and Around The Hatay Province, Turkey
Afyon Kocatepe Üniversitesi Fen ve Mühendislik Bilimleri Dergisi Afyon Kocatepe University Journal of Science and Engineering AKÜ FEMÜBİD 18 (2018) 011102 (780-785) AKU J. Sci.Eng.18 (2018) 011102 (780-785)
DetaylıProf. Dr. Niyazi MERİÇ
Prof. Dr. Niyazi MERİÇ Ankara Üniversitesi Nükleer Bilimler Enstitüsü meric@ankara.edu.tr Proton (pozitiv yük) Nötron (yüksüz) Elektron (negativ yük) Prof. Dr. Niyazi MERİÇ 2 Prof. Dr. Niyazi MERİÇ ÇEKİRDEKTE
DetaylıRADYASYON VE SAĞLIK A.HİKMET ERİŞ TIBBİ RADYOFİZİK UZM. BEZMİALEM VAKIF ÜNİV.TIP FAK.
RADYASYON VE SAĞLIK A.HİKMET ERİŞ TIBBİ RADYOFİZİK UZM. BEZMİALEM VAKIF ÜNİV.TIP FAK. RADYASYON ÇALIŞANLARI VE BİLİNMESİ GEREKENLER RADYASYON TANIMI: DALGA VE TANECİK ÖZELLİKTE UZAYDA DOLAŞAN ENERJİ PAKETİ.
DetaylıSağlık Fiziği. 1. Bölüm
Sağlık Fiziği 1. Bölüm Tıbbi Uygulamalar Tanı Radyasyon başta Radyoloji olmak üzere, Nükleer Tıp, Radyoterapi ve çeşitli tıp dallarında tanı amaçlı kullanılmaktadır. En yüksek oranda tanı amaçlı kullanımı
DetaylıRadyasyonun Sağlık Etkileri Prof. Dr. Gökhan Özyiğit Hacettepe Üniversitesi, Tıp Fakültesi Radyasyon Onkolojisi Anabilim Dalı
Radyasyonun Sağlık Etkileri Prof. Dr. Gökhan Özyiğit Hacettepe Üniversitesi, Tıp Fakültesi Radyasyon Onkolojisi Anabilim Dalı T.C. Sağlık Bakanlığı, Radyasyon Güvenliği Alt Kurulu Üyesi gozyigit@hacettepe.edu.tr
DetaylıRadyoaktivitenin Canlılar Üzerindeki Etkisi
Radyoaktivitenin Canlılar Üzerindeki Etkisi Atom: Elementin tüm özelliklerini gösteren en küçük yapı taşıdır. Yunanlı filozofların, tüm maddelerin bölünmeyen yapıtaşları ndan oluştuğunu ilk olarak öne
Detaylıİzmir İlinde Buca, Bornova, Karşıyaka ve Bayraklı İlçelerinin Radon Dağılım Haritalarının Oluşturulması
İzmir İlinde Buca, Bornova, Karşıyaka ve Bayraklı İlçelerinin Radon Dağılım Haritalarının Oluşturulması Öğr.Gör. Türkan ÖZBAY Doç. Dr. Özlem KARADENİZ Prof.Dr. Hatice DURAK Genel Bilgiler Çalışmanın Amacı
Detaylı6- RADYASYON KAYNAKLARI VE DOZU
6- RADYASYON KAYNAKLARI VE DOZU Güneşten gelen ısı ve ışık enerjisi radyasyonun doğal formudur. Bunlar çevremizde doğal olarak bulundukları gibi yapay olarak da elde edilmektedir. O nedenle radyasyon kaynağına
DetaylıÇocukluk Çağı Kanserlerinin Epidemiyolojisi Prof. Dr. Tezer Kutluk
İ.Ü. Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Sürekli Tıp Eğitimi Etkinlikleri Herkes İçin Çocuk Kanserlerinde Tanı Sempozyum Dizisi No: 49 Mayıs 2006; s.11-15 Çocukluk Çağı Kanserlerinin Epidemiyolojisi Prof. Dr. Tezer
DetaylıBölüm 4 Nükleer Fiziğin Uygulamaları. Prof. Dr. Bahadır BOYACIOĞLU
Bölüm 4 Nükleer Fiziğin Uygulamaları Prof. Dr. Bahadır BOYACIOĞLU İÇİNDEKİLER Maddede Radyasyon Tahribatı Radyasyon Birimleri Radyasyonun Zararları Maddede Radyasyon Tahribatı Madde tarafından absorbe
DetaylıÇALIŞMA VE SOSYAL GÜVENLİK BAKANLIĞI MEVZUATINDA RADYASYONDAN KORUNMANIN YERİ, UYGULAMADA YAŞANAN GÜÇLÜKLER, ÇÖZÜM ÖNERİLERİ
T.C. ÇALIŞMA VE SOSYAL GÜVENLİK BAKANLIĞI İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ ÇALIŞMA VE SOSYAL GÜVENLİK BAKANLIĞI MEVZUATINDA RADYASYONDAN KORUNMANIN YERİ, UYGULAMADA YAŞANAN GÜÇLÜKLER, ÇÖZÜM ÖNERİLERİ
DetaylıNÜKLEER TEHLİKE HAZIRLAYAN :ABDULKADİR PAZAR MURAT AYDIN 2010-2011
NÜKLEER TEHLİKE HAZIRLAYAN :ABDULKADİR PAZAR MURAT AYDIN 2010-2011 "Ben atomu iyi bir şey için keşfettim,ama insanlar atomla birbirlerini öldürüyorlar. 'Bilim atom bombasını üretti, fakat asıl kötülük
DetaylıFukuşima da Neler Oldu
Fukuşima da Neler Oldu 1. Ulusal Radyasyondan Korunma Kongresi Ankara Doç. Dr. Şule Ergün Hacettepe Üniversitesi Nükleer Enerji Mühendisliği Bölümü 19 Kasım 2015 Sunum Özeti Fukushima Daiichi Santrali
DetaylıT.C. ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI'
' İnsanlar üzerinde olumsuz etki yapan ve hoşa gitmeyen seslere gürültü denir. Özellikle büyük kentlerimizde gürültü yoğunlukları oldukça yüksek seviyede olup Dünya Sağlık Teşkilatınca belirlenen ölçülerin
DetaylıŞekil.1 - Dünyanın Teknik RÜZGAR POTANSİYEL Dağılımı. [ Dünya Toplamı 53,000 TWh / yıl ] 10.600 10.600 5.400 4.800 4.600 3.000 3.000.
DÜNYA DA RÜZGAR ENERJİSİ KAYNAK POTANSİYELİ [ Derleyen - Dr.Atillâ AKALIN ] 1. Dünya da Rüzgar Potansiyeli Bu çalışma içinde yer almamasına rağmen, Rüzgar potansiyeli tespitinde, teknolojik - tarihsel
Detaylı1 BEÜ./ÖĞR.İŞL FEN-EDEBİYAT FAKÜLTESİ FİZİK BÖLÜMÜ BÖLÜM KODU : 3111 HAZIRLIK SINIFI
HAZIRLIK SINIFI 01.Yarıyıl Dersleri 02.Yarıyıl Dersleri *FİZ000 Hazırlık Preparatory Course 30 *FİZ000 Hazırlık Preparatory Course 30 * İngilizce hazırlık isteğe bağlıdır. 1 BEÜ./ÖĞR.İŞL. 01.Yarıyıl Dersleri
DetaylıENERJİDE SORUNLAR VE ÇÖZÜM ÖNERİLERİ. Özgür Gürbüz 20. Pratisyen Hekimlik Kongresi 4 Kasım 2016-Antalya
ENERJİDE SORUNLAR VE ÇÖZÜM ÖNERİLERİ Özgür Gürbüz 20. Pratisyen Hekimlik Kongresi 4 Kasım 2016-Antalya Enerji kaynakları Sınırlı Kaynaklar Yenilenebilir kaynaklar Uranyum Petrol Karbondioksit (CO 2 ) Doğalgaz
DetaylıTAEK in Görevleri ve Yaptığı İşler. Dr. Sinan Aytekin TÜRKÖZ
TAEK in Görevleri ve Yaptığı İşler Dr. Sinan Aytekin TÜRKÖZ 17.05.2011 TAEK - ADHK 2 TÜRKİYE ATOM ENERJİSİ KURUMU (1) 1955, Nükleer enerjinin barışcıl amaçlar ile kullanılması (UAEA) 27.08.1956; 6821 Sayılı
DetaylıKUTUPLARDAKİ OZON İNCELMESİ
KUTUPLARDAKİ OZON İNCELMESİ Bilim adamlarınca, geçtiğimiz yıllarda insan faaliyetlerindeki artışa paralel olarak, küresel ölçekte çevre değişiminde ve problemlerde artış olduğu ifade edilmiştir. En belirgin
DetaylıRadyasyonun Gelecek Yaşamlara Etkisi
Radyasyonun Gelecek Yaşamlara Etkisi Dr. Alper Öktem, IPPNW üyesi, Güneş Gönüllüsü ve Yeşil Gazete yazarı Bielefeld Bodrum Ocak 2018 www.nukleersiz.org Radyasyonun Gelecek Yaşamlara Etkisi Atom ve parçacıklar
DetaylıÇALIŞTAY İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİNDE RADYASYONDAN KORUNMANIN YERİ VE ÖNEMİ. Prof. Dr. Doğan Bor
ÇALIŞTAY İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİNDE RADYASYONDAN KORUNMANIN YERİ VE ÖNEMİ 11, Ekim, 2014 Antalya Radyasyondan Korunma Uzmanlığı Eğitim programları ve Uygulamaları Prof. Dr. Doğan Bor RADYASYON Yaşamın
DetaylıÖZGEÇM 1. Adı Soyadı: 2. Do um Tarihi: 3. Ünvanı: 4. Ö renim Durumu: Derece Alan Üniversite Yıl Lisans Y. Lisans Doktora 5. Akademik Ünvanlar:
ÖZGEÇMİŞ 1. Adı Soyadı: Firdevs Banu ÖZDEMİR 2. Doğum Tarihi: 3. Ünvanı: Öğretim Görevlisi 4. Öğrenim Durumu: Yüksek Lisans Derece Alan Üniversite Yıl Lisans Fizik Süleyman Demirel 2003 Üniversitesi Y.
DetaylıÖTEKİ ÇERNOBİL RAPORU
ÖTEKİ ÇERNOBİL RAPORU NÜKLEER FELAKETİN ÜSTÜNDEN 20 YIL GEÇTİKTEN SONRA, SAĞLIK VE ÇEVRE ÜSTÜNDEKİ ETKİLERİNİ DEĞERLENDİREN, GEÇTİĞİMİZ AYLARDA ULUSLARARASI ATOM ENERJİSİ KURUMU (UAEK) İLE DÜNYA SAĞLIK
DetaylıRADYOAKTİVİTE. Radyasyon; iç dönüşüm geçiren atomlar tarafından yayımlanan, boşlukta ve madde içerisinde hareket edebilen enerjidir.
Radyasyon; iç dönüşüm geçiren atomlar tarafından yayımlanan, boşlukta ve madde içerisinde hareket edebilen enerjidir. RADYOAKTİVİTE Kendiliğinden ışıma yapabilen maddelere radyoaktif maddeler denir. Radyoaktiflik
DetaylıRADYASYON KAYNAKLARI VE RADYASYONDAN KORUNMA
RADYASYON KAYNAKLARI VE RADYASYONDAN KORUNMA SABRİ HIZARCI Türkiye Atom Enerjisi Kurumu Radyasyon Sağlığı ve Güvenliği Dairesi RADYASYON NEDİR? ENERJİDİR Yaşamımızın doğal bir parçasıdır. Radyasyon Türleri
DetaylıİSTATİSTİK, ANALİZ VE RAPORLAMA DAİRE BAŞKANLIĞI
RAPOR BÜLTENİ İSTATİSTİK, ANALİZ VE RAPORLAMA DAİRE BAŞKANLIĞI Tarih :11.09.2015 Kanser Vakaları ve Kanserden Ölüm Oranları Sayı :10 Hazırlayan H. Erkin SÜLEKLİ Katkıda Bulunanlar Saadet TURHAL Nurdan
DetaylıRadyasyon Gözlem Raporu
greenpeace.org.tr Radyasyon Gözlem Raporu Manisa Köprübaşı Radyasyon Gözlem Raporu Yazan: Jan Beranek, Şubat 2014 Manisa nın Köprübaşı ilçesi çevresinden alınan su ve toprak örneklerinde yapılan ölçümlerin
DetaylıRETROSPEKTİF DOZİMETRE UYGULAMA LABORATUARI OSL (OPTİK UYARMALI LÜMİNESANS) TARİHLENDİRME DENEY FÖYÜ
RETROSPEKTİF DOZİMETRE UYGULAMA LABORATUARI OSL (OPTİK UYARMALI LÜMİNESANS) TARİHLENDİRME DENEY FÖYÜ 1. GENEL BİLGİ: Tarihlendirme için kullanılan materyaller doğal ortamlarında ışık veya ısı gibi uyarıcılardan
DetaylıEk 7.1: Güney Akım Açık Deniz Doğalgaz Boru Hattı ndan Kaynaklanan Atmosferik Emisyonlar Türkiye Bölümü: İnşaat ve İşletim Öncesi Aşamaları
Ek 7.1: Güney Akım Açık Deniz Doğalgaz Boru Hattı ndan Kaynaklanan Atmosferik Emisyonlar Türkiye Bölümü: İnşaat ve İşletim Öncesi Aşamaları URS-EIA-REP-203876 Giriş Bu Ek'te, Proje'nin İnşaat ve İşletim
DetaylıSigara İçenler / Tütün Kullananlar Ciğerlerine Doğal Radyoaktif Polonyumu da Çektiklerini Biliyorlar mı? Giriş
Giriş Sigara İçenler / Tütün Kullananlar Ciğerlerine Doğal Radyoaktif Polonyumu da Çektiklerini Biliyorlar mı? Yüksel Atakan, Dr.Radyasyon Fizikçisi, ybatakan@gmail.com Eski Rus casusu Alexander Litvinenko
DetaylıNÜKLEER KAZA veya TERÖR ST ATAKTA HEMATOPO ET K KÖK HÜCRE TRANSPLANTASYONU
NÜKLEER KAZA veya TERÖR ST ATAKTA HEMATOPO ET K KÖK HÜCRE TRANSPLANTASYONU Fikret ARPACI Nükleer Kaza veya Terörist Atakta Hematopoietik Kök Hücre Transplantasyonu Radyasyona maruz kalmış kişilerde ortaya
DetaylıİÇEL'DE EVLERDE RADON DÜZEYLERİNİN ARAŞTIRILMASI
İÇEL'DE EVLERDE RADON DÜZEYLERİNİN ARAŞTIRILMASI Doç. Dr. Halil KUMBUR, Doç. Dr. Oya ZEREN Mersin Üniv. Müh. Fak. Çevre Müh. Bölümü, MERSİN Fizik Yük. Müh. Muhsin Koksal, Berna ÖZÇINAR TAEK. Çekmece Nükleer
DetaylıRADYASYON. Sağlık Riskleri ve Tanısal İncelemelerde Korunma. Önsöz
RADYASYON Sağlık Riskleri ve Tanısal İncelemelerde Korunma Önsöz Yaşantımız doğal radyasyonun sağanağı içerisinde geçerken, her gün binlerce kişi de hastalıkları ve meslekleri gereği ilave radyasyon dozlarına
DetaylıISSN : 1308-7231 iskender@fef.sdu.edu.tr 2010 www.newwsa.com Isparta-Turkey BAZI MERMER ÖRNEKLERİNDE DOĞAL RADYOAKTİVİTE
ISSN:1306-3111 e-journal of New World Sciences Academy 2011, Volume: 6, Number: 4, Article Number: 1A0243 Kadir Gunoglu Betul Mavi ENGINEERING SCIENCES İskender Akkurt Received: May 2011 Suleyman Demirel
DetaylıS.D.Ü. SABANCI ÖĞRENCİ YURDUNDA CR-39 DETEKTÖRLERİ KULLANARAK RADON ÖLÇÜMLERİ RADON MEASUREMENTS AT S.D.U. SABANCI DORMITORY BY USING CR-39 DETECTORS
X. Ulusal Nükleer Bilimler ve Teknolojileri Kongresi, 6-9 Ekim 2009,291-301 H.Peşk T R 1 1 0 0 0 2 7 ircioğlu S.D.Ü. SABANCI ÖĞRENCİ YURDUNDA CR-39 DETEKTÖRLERİ KULLANARAK RADON ÖLÇÜMLERİ Gökhan Bayraktar
DetaylıÇorum İli Yeraltı Kömür Ocaklarında Radon Yoğunluğu Ölçümü
Karaelmas Fen ve Mühendislik Dergisi / Karaelmas Science and Engineering Journal 3 (1), 1-5, 2013 Karaelmas Science and Engineering Journal Journal home page: http://fbd.beun.edu.tr Araştırma Makalesi
DetaylıHibrid tedavi ve görüntüleme sistemleri (PET/MR)
15. Medikal Fizik Kongresi, 16-19 Mayıs 2015, Trabzon Hibrid tedavi ve görüntüleme sistemleri (PET/MR) Radyoloji görüşü Dr. Gülgün ENGİN İstanbul Üniversitesi Onkoloji Enstitüsü Sunu planı 30 dak süre
DetaylıİYON ODALARI VE DOZİMETRE KALİBRASYONLARI
İYON ODALARI VE DOZİMETRE KALİBRASYONLARI Dr. Doğan YAŞAR TAEK,ÇNAEM Radyasyon Metrolojisi Birimi dogan.yasar@taek.gov.tr İçerik 2 Tedavi amaçlı dozimetreler Korunma amaçlı dozimetreler - doz hızı ölçerler
DetaylıDÜNYADA VE TÜRKİYEDE MESLEK HASTALIKLARI
1 DÜNYADA VE TÜRKİYEDE MESLEK HASTALIKLARI Meslek hastalıkları, işyeri ortamında bulunan faktörlerin etkisi ile meydana gelen hastalıkların ortak adıdır. Dünya Sağlık Örgütü ve Uluslararası Çalışma Örgütü
Detaylı(İnt. Dr. Doğukan Danışman)
(İnt. Dr. Doğukan Danışman) *Amaç: Sigara ve pankreas kanseri arasında doz-yanıt ilişkisini değerlendirmek ve geçici değişkenlerin etkilerini incelemektir. *Yöntem: * 6507 pankreas olgusu ve 12 890 kontrol
DetaylıTerör Olayları ve Enerji Zinciri : İstatistiksel bir İnceleme
Terör Olayları ve Enerji Zinciri : İstatistiksel bir İnceleme Giriş Dünyadaki terör olaylarının ne kadarının enerji kaynaklarına yönelik olduğu veya bu olayların temelinde kaynak kontrol etme kaygılarının
DetaylıTÜRKİYE İÇİN DOZ DEĞERLENDİRMELERİ
TÜRKİYE İÇİN DOZ DEĞERLENDİRMELERİ Önsöz 26 Nisan 1986 günü Ukrayna da Kiev e 130 km uzaklıkta yer alan Çernobil nükleer güç santralının 4 üncü ünitesinde meydana gelen kaza, tarihin en büyük nükleer
DetaylıEnerji ve İklim Haritası
2013/2 ENERJİ İŞLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ Enerji ve Çevre Yönetimi Dairesi Başkanlığı Enerji ve İklim Haritası Uzm. Yrd. Çağrı SAĞLAM 22.07.2013 Redrawing The Energy Climate Map isimli kitabın çeviri özetidir.
DetaylıBURSA BÖLGESİNDE BAZI BİNALARDA DOĞALGAZDAN GELEN RADON KATKISININ İNCELENMESİ
ISSN:1306-3111 e-journal of New World Sciences Academy 2009, Volume: 4, Number: 4, Article Number: 1A0042 ENGINEERING SCIENCES Received: December 2008 Accepted: September 2009 Series : 1A ISSN : 1308-7231
DetaylıYÜKSEK DOZ I-131 TEDAVİSİNDE HASTA DOZİMETRİSİ
YÜKSEK DOZ I-131 TEDAVİSİNDE HASTA DOZİMETRİSİ Seval Beykan 1, Türkay Toklu 2, Nalan Alan Selçuk 2, Şerife İpek Karaaslan 1 1 Yeditepe Üniversitesi Fizik Bölümü 2 Yeditepe Üniversitesi Hastanesi Nükleer
DetaylıTAEK RADYASYONDAN KORUNMA MEVZUATININ UYGULAMALARINDA YAŞANAN GÜÇLÜKLER VE ÇÖZÜM ÖNERİLERİ. A.Gönül BUYAN 11.Ekim.2014 Antalya
TAEK RADYASYONDAN KORUNMA MEVZUATININ UYGULAMALARINDA YAŞANAN GÜÇLÜKLER VE ÇÖZÜM ÖNERİLERİ A.Gönül BUYAN 11.Ekim.2014 Antalya Radyasyon Bir enerji formudur. Parçacık veya dalgalar ile enerji transferidir.
Detaylıİş Ortamında İnorganik Toz Ölçüm ve Analiz Yöntemleri. Öğr. Gör. Alpaslan Ertürk Maden Yük. Mühendisi Dokuz Eylül Üniversitesi
İş Ortamında İnorganik Toz Ölçüm ve Analiz Yöntemleri Öğr. Gör. Alpaslan Ertürk Maden Yük. Mühendisi Dokuz Eylül Üniversitesi Tozların Sınıflandırması 1- Fibrojenik Tozlar (solunum sistemine zararlı olanlar)
DetaylıPROJE KONUSU NASIL BULUNUR? Prof. Dr. Turan GÜVEN
PROJE KONUSU NASIL BULUNUR? Prof. Dr. Turan GÜVEN PROJE KONUSU SEÇERKEN ŞU SORULARIN CEVAPLARI ARANMALIDIR : 1. Proje yapmam için bir gerekçem var mı? 2. Niçin proje yapacağım? 3. Projemin amacı nedir?
DetaylıKüçük ve Mikro Ölçekli Enerji Yatırımları için Hibrit Enerji Modeli
Küçük ve Mikro Ölçekli Enerji Yatırımları için Hibrit Enerji Modeli Mustafa Yıldız Enerji Mühendisliği Yüksek Lisans Programı Bitirme Tezi Danışman: Yard. Doç. Dr. Ferhat Bingöl 4. İzmir Rüzgar Sempozyumu
DetaylıDIŞ TİCARETTE KATMA DEĞER GÖSTERGELERİ TÜRKİYE 1
DIŞ TİCARETTE KATMA DEĞER GÖSTERGELERİ TÜRKİYE 1 Ticarette katma değer ölçümü, ihracata konu olan mal ve hizmetlerin üretimindeki değerin kaynağını ülke ve sektörler açısından ortaya koyabilmek amacıyla
Detaylı1.) 18 MV Foton Enerjisinde 3B-KRT Ve YART tekniği ile Tedavi Planlaması Yapılan Prostat Kanserli Hastalarda Nötron Kontaminasyonundan Kaynaklı
1.) 18 MV Foton Enerjisinde 3B-KRT Ve YART tekniği ile Tedavi Planlaması Yapılan Prostat Kanserli Hastalarda Nötron Kontaminasyonundan Kaynaklı İkincil Kanser Riskinin Değerlendirilmesi, Fatih Biltekin,
Detaylı27.01.2014. İçerik. Radyasyondan Korunmada RADYASYONDAN KORUNMA SİSTEMİ VE BT ZIRHLAMA
7.01.01 TEKNİKERLERE YÖNELİK BİLGİSAYARLI TOMOGRAFİ SİSTEMLERİNDE RADYASYONDAN KORUNMA VE PERFORMANS TESTLERİ BİLGİLENDİRME SEMİNERLERİ -5 OCAK 01 RADYASYONDAN KORUNMA SİSTEMİ VE BT ZIRHLAMA Emine BULUR
DetaylıRADYASYON VE RADYASYONDAN KORUNMA
RADYASYON VE RADYASYONDAN KORUNMA Mehmet YÜKSEL Çukurova Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Fizik Anabilim Dalı MADDENİN YAPISI (ATOM) Çekirdek Elektronlar RADYASYON NEDİR? Radyasyon; iç dönüşüm geçiren
DetaylıTÜRKİYE TAŞKÖMÜRÜ KURUMU (TTK) YERALTI MADEN OCAKLARINDA RADON GAZI YAYILIMININ İNCELENMESİ
Türkiye 14 Komur Kongresi Bıldırıleı Kitabı 02-04 Haziran 2004 Zonguldak, Türkiye Proceedings of the 14 th Turkey Coal Congress, June 02-04,2004, Zonguldak, Turkey TÜRKİYE TAŞKÖMÜRÜ KURUMU (TTK) YERALTI
DetaylıDr. Yüksel Atakan Radyasyon Fizikçisi-Almanya 5 Mart 2017
Kazadan 6 yıl sonra Fukuşima da durum ve alınacak dersler Dr. Yüksel Atakan Radyasyon Fizikçisi-Almanya 5 Mart 2017 Deprem ve Tsunami sonucu toplam 1 milyon kadar ev oturulamaz duruma geldi, 16.000 kişi
DetaylıRADYASYON KAZALARI. Ercüment OVALI
RADYASYON KAZALARI Ercüment OVALI Radyasyon Kazaları 20. yüzyılda gündelik hayatımıza giren, özellikle sağlık alanında kullanımı yaygınlaşan radyasyon uygulamalarına bağlı radyasyon kazaları sıkça karşılaşılmasa
DetaylıHİDROJEN PEROKSİT, SAÇ BOYALARI ve KANSER
HİDROJEN PEROKSİT, SAÇ BOYALARI ve KANSER A)HİDROJEN PEROKSİT Hidrojen peroksit; ısı, kontaminasyon ve sürtünme ile yanıcı özellik gösteren, renksiz ve hafif keskin kokuya sahip olan bir kimyasaldır ve
DetaylıSÜRDÜRÜLEBİLİR ŞEHİRLER ve TÜRKİYE. Rifat Ünal Sayman Direktör, REC Türkiye SBE16 Swissotel, İstanbul 14 Ekim 2016
SÜRDÜRÜLEBİLİR ŞEHİRLER ve TÜRKİYE Rifat Ünal Sayman Direktör, REC Türkiye SBE16 Swissotel, İstanbul 14 Ekim 2016 Bölgesel Çevre Merkezi (REC) Ø Bağımsız, tarafsız ve kâr amacı gütmeyen uluslararası bir
DetaylıTakdim Planı. Nükleer Silah Etkileri. Radyasyon. Nükleer Kazada Alınacak Ġlk Önlemler 2/ 39
Radyolojik Silahlar Takdim Planı Nükleer Silah Etkileri Radyasyon Nükleer Kazada Alınacak Ġlk Önlemler 2/ 39 Nükleer Silah Etkileri 6 AĞUSTOS 1945 Gözleri kör eden ışık, Ġnsanları, eşyaları yakan bir sıcaklık,
DetaylıPROSTAT KANSERİNDE TEK ARK VE ÇİFT ARK İLE YAPILAN IMAT PLANLARININ KARŞILAŞTIRILMASI
PROSTAT KANSERİNDE TEK ARK VE ÇİFT ARK İLE YAPILAN IMAT PLANLARININ KARŞILAŞTIRILMASI Kerime Kayacan 1,Canan Köksal 1,Ümmühan Nurhat 1, Aydın Çakır 1, Murat Okutan 1, M. Emin Darendeliler 2,Makbule Tambaş
DetaylıKAMU YÖNETİMİ LİSANS PROGRAMI
İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ AÇIK VE UZAKTAN EĞİTİM FAKÜLTESİ KAMU YÖNETİMİ LİSANS PROGRAMI TÜRKİYE DE ÇEVRE SORUNLARI DOÇ. DR. SEVİM BUDAK Nükleer Enerji ve Nükleer Kirlilik Nükleer Enerji nedir? İlk Bomba Denemeleri
DetaylıANILARLA ÇERNOBIL KAZASI SONRASI - ZLER
Solda halen çal flmakta olan reaktörün binas, sa da kazaya u rayan reaktörün lahiti. ANILARLA ÇERNOBIL KAZASI SONRASI - ZLER Üzerinde yaflad m z yer kabu u, kozmik fl nlar, günlük hayat m zda tüketti imiz
DetaylıRADYOTERAPİYE BAĞLI KANSERLER
RADYOTERAPİYE BAĞLI KANSERLER Dr. Ahmet Dirier Gaziantep Üniversitesi Tıp Fakültesi Gaziantep Onkoloji Hastanesi Radyasyon Onkolojisi AD TOD-;14 Haziran 2008 RADYASYONUN GEÇ ETKİLERİ Toplumda kanser oranının
DetaylıİYONLAŞTIRICI RADYASYON BULUNAN İŞYERLERİNDE İŞ HİJYENİ
İYONLAŞTIRICI RADYASYON BULUNAN İŞYERLERİNDE İŞ HİJYENİ Dr. Sibel TÜRKEŞ YILMAZ Türkiye Atom Enerjisi Kurumu Radyasyon Sağlığı ve Güvenliği Dairesi Tel: +90 312 295 88 09 Fax: +90 295 89 56 İçerik Ayrıntılı
DetaylıSeydişehir Alüminasında Gözlemlenen Feding Olayının Tünel Mekanizması ile Açıklanması
Seydişehir Alüminasında Gözlemlenen Feding Olayının Tünel Mekanizması ile Açıklanması Erdem UZUN 1, Yasemin YILDIZ YARAR 2, A. Necmeddin YAZICI 3 1 Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi, Fen Fakültesi, Fizik
DetaylıMEDİKAL FİZİĞİN GÜNCEL DURUMU VE ÖZLÜK HAKLARI RADYOLOJİ GÖRÜŞÜ
MEDİKAL FİZİĞİN GÜNCEL DURUMU VE ÖZLÜK HAKLARI RADYOLOJİ GÖRÜŞÜ Yrd.Doç.Dr. Ayşegül YURT Dokuz Eylül Üniversitesi SBE Medikal Fizik AD. XV. Ulusal Medikal Fizik Kongresi, 2015 Trabzon Ülkemizde Tıp alanındaki
Detaylı