TÜRKİYEDEN BİLİNEN HYDROPHILIDAE (COLEOPTERA) TÜRLERİ VE TÜRKİYE FAUNASI İÇİN YENİ BİR KAYIT. Ümit İncekara, Abdullah Mart

Transkript

1 1 TÜRKİYEDEN BİLİNEN HYDROPHILIDAE (COLEOPTERA) TÜRLERİ VE TÜRKİYE FAUNASI İÇİN YENİ BİR KAYIT Ümit İncekara, Abdullah Mart Atatürk Üniversitesi, Fen-Edebiyat Fakültesi, Biyoloji Bölümü Erzurum ÖZET: Türkiye den bilinen Hydrophilidae türlerinin listesi, Türkiye deki dağılımlarıyla birlikte verilmiştir. Çeşitli sucul habitatlardan gözenek çapı 2 mm olan elek, kepçe ve ağlar yardımıyla toplanan örnekler teşhis edilmiş, 13 cins e ait toplam 54 tür ve üç alttür tespit edilmiştir. Türkiye faunası için yeni kayıt olan Enochrus melanocephalus (Olivier, 1792) un tanımı örneklerimiz üzerinden gözden geçirilmiştir. ANAHTAR SÖZCÜKLER: Coleoptera, Hydrophilidae, Sistematik, Yeni kayıt, Türkiye. MATERYAL VE METOD Mayıs 1999-Haziran 2003 tarihleri arasında; Doğu Anadolu Bölgesi başta olmak üzere, Türkiye nin değişik bölgelerindeki kaynak, dere, birikinti ve sıcak su gözelerinden, gözenek çapı 2 mm olan elek, kepçe ve ağ kullanılarak toplanan ve laboratuara getirilen örnekler, %70 lik alkol içerisinde tespit edildikten sonra üzerlerindeki çamurlar temizlendi. Büyük boylu örnekler, torflar üzerine iğnelendi; küçük boylu örnekler ise, petri kabında kurutulduktan sonra küçük saklama şişelerinde muhafaza edildi. İncelenecek örnekler, önce nemlendirme kabına konularak 1-2 gün bekletildi. Burada yumuşatılan örneklerin aedeagoforları, stereo mikroskop altında diseksiyon iğneleri yardımı ile çıkarıldı. Aedeagoforların kitin yapısının etrafındaki kas dokusunu temizlemek için, içerisinde %10 luk KOH veya NaOH çözeltisi bulunan petrilere konularak ağzı kapatıldı ve 1-2 saat bekletildi. Stereo mikroskobunda aedeagoforlar ile önemli bazı morfolojik yapıların şekilleri çizildi ve ölçümleri yapıldı. Teşhis edilen örnekler etiketlenerek muhafaza edilmek üzere, Atatürk Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Biyoloji Bölümündeki Zooloji Müzesine konuldu. Tür listesinin oluşturulmasında Hansen, 1987,1991, 1999; Hebauer, 1994a gibi temel literatürlerin yanı sıra, bizzat tarafımızdan yapılan teşhis işlemlerinden yararlanıldı.

2 2 GİRİŞ Hydrophilidae nin tüm dünyaya yayılmış yaklaşık 2500 tür ile temsil edildiği, diğer familyalardan, antenlerinin son üç segmentinin genişlemiş topuz şeklinde ve kıllı olması, karın bölgelerinde beş adet segment bulunmaları ile ayırt edildikleri, boylarının 1-60 mm arasında değiştiği, genelde her türlü tatlı sularda yaşadıkları, su bitkileri, yosunlar ve bitkisel döküntüler ile beslendikleri, balıklar, su kuşları ve insanlar için besin değeri taşıdıkları, bazı türlerin sular için temizlik indikatörü olarak kullanıldıkları, göllerde, küçük birikintilerde ve hızlı akan suların sığ kesimlerinde bulundukları, genelde parlak siyah, kahverenkli veya sarımsı oldukları kaydedilmektedir (1, 3). Hydrophilidae; Hydrobiinae, Chaetarthriinae, Berosinae ve Hydrophilinae altfamilyalarını kapsar. Hydrophilidae ile ilgili olarak ülkemiz araştırmacıları tarafından fauna tespit amacıyla yapılan çalışmalar sınırlı sayıdadır (5-10). Ancak, bu altfamilyalar ile ilgili olarak Türkiye den toplanmış örneklerin de içerisinde yer aldığı çok az sayıda yabancı araştırıcı tarafından yapılan çalışma bulunmaktadır (1, 4, 11, 12-27). Şu ana kadar ülkemizden Hydrophilidae Familyasına ait 53 tür ve üç alttür kaydedilmiştir. Türkiye faunası için yeni kayıt olan Enochrus melanocephalus (Olivier, 1792) ile bu sayı 57 ye yükselmiş bulunmaktadır. Değişik iklim koşulları ve çok çeşitli biyotopları bünyesinde bulunduran ülkemizde, bu familyaların burada belirtilenden çok daha fazla sayıda tür ile temsil edildiği kanısındayız. Bu çalışmanın amacı, örneklerimizi esas alarak, tespit edilen türlerin tanımını gözden geçirmek, dolayısıyla Türkiye ve dünya koleopter faunasına katkıda bulunmaktır. SİSTEMATİK FAMİLYA: HYDROPHILIDAE Vücut genelde uzunlamasına oval yapılıdır. Horelophinae altfamilyası hariç pronotum ile elitra arasında kesinti yoktur veya çok belirsizdir. Ocelli yoktur. Skutellum belirgindir. Abdomen görülebilir beş segmentlidir (nadiren geri çekilebilen altıncı segment görülebilir veya görülebilir segment sayısı dört e düşebilir) (1, 2). Antenler 7-9 segmentlidir. Son üç segmentten oluşan topuz kısmı genelde serbest yapılı, kıllı ve daha koyu renklidir. Tarsi beş segmentlidir (Cymbiodyta ve Berosus cinslerinde 4 segmentli), tırnak segmenti önceki segmentlerden daha kısadır. Aedeagofor üç lobludur(1, 2). TÜRKİYEDEN BİLİNEN HYDROPHILIDAE TÜRLERİNİN LİSTESİ Toplam 57 tür ve üç alltür ün; 23 ü Laccobius Erichson, 1837, 11 i Berosus Leach, 1817, bir i Paracymus Thomson, 1867, üç ü Anacaena Thomson, 1859, bir i Chaetarthria (Herbst, 1797), bir i Coleostoma Brulle, 1835, dördü Cercyon Leach, 1817, bir i Sphaeridium Fabricius, 1775, altı sı Enochrus Thomson, 1859, bir i Limnoxenus Motschulsky, 1853, bir i Hydrobius Leach, 1815, üç ü Hydrochara Berthold, 1827 ve ikisi de Hydrophilus Müller, 1764 cinsine aittir.

3 3 Cins: Laccobius Erichson, Laccobius (Composolaccobius) decorus (Gyllenhal, 1827) Yayılışı: Detaylı bilgi yok (27). 2. L. (s. str. ) albipes Kuwert, 1890 Yayılışı: Ankara, Balıkesir, Erzurum (3, 25). 3. L. (s. str. ) minutus (Linneaus, 1758) Yayılışı: Kars (3, 17, 18). İncelenen Materyal : bol vejatasyonlu göl, 27.IX.2001, 2, 1, Çat, Erzurum ; 13.VII.2000, 1, 2, Ispir, Erzurum; 14.VIII.2000, 3, 2, Rize. 4. L. (Microlaccobius) alternus Motschulsky, 1855 Yayılışı: Detaylı bilgi yok (27, 23). 5. L. (M. ) exilis Gentili, 1974 Yayılışı: Antalya, Denizli, Mardin, Mersin, Niğde (3, 15, 21). 6. L. (M. ) gracilis Motschulsky, 1855 Yayılışı: Adana, Adıyaman, Antalya, Aydın, Balıkesir, Bingöl, Bitlis, Bolu, Bursa, Burdur, Çanakkale, Çorum, Denizli, Edirne, Erzincan, Erzurum, Gaziantep, Giresun, Hakkari, Hatay (Antakya), Isparta, İstanbul, İzmir, Kars, Kastamonu, Kayseri, Manisa, Mardin, Mersin, Muğla, Muş, Niğde, Ordu, Rize, Sinop, Sivas, Trabzon, Van (3, 16, 17, 21, 23). 7. L. (M. ) orientalis Knisch, 1924 (possibly exilis) Yayılışı: Detaylı bilgi yok (27). 8. L. (M. ) quaesitus Gentili, 1988 Yayılışı: Adana (16, 21). 9. L. (Dimorpholaccobius) bipunctatus (Fabricius, 1775) Yayılışı: Afyon, Bolu, Kastamonu (1, 3, 16, 17). 10. L. (D. ) chiesai Gentili, 1974 Yayılışı: Ankara (3, 16, 21). 11. L. (D. ) halophilus Gentili, 1982 Yayılışı: Antalya, Diyarbakır, Erzurum, Mersin, Muğla (3, 10, 11). 12. L. (D. ) hauserianus Kniz, 1914 Yayılışı: Mersin (3, 15, 16). 13. L. (D. ) hindukuschi Chiesa, 1966 Yayılışı: Adıyaman, Ankara, Antakya, Antalya, Bingöl, Denizli, Erzurum, Gümüşhane, Kastamonu, Kilis, Mardin, Niğde, Tunceli (3, 15, 18, 21, 23). 14. L. (D. ) lycius Gentili & Whitehead, 2000 Yayılışı: Muğla (Fethiye) (16). 15. L. (D. ) obscuratus Rottenberg, a. L. (D. ) obscuratus aegaeus Gentili, 1974 Yayılışı: Adana, Ankara, Antalya, Artvin, Aydın, Bitlis (Tatvan), Bolu, Burdur, Bursa, Çanakkale, Çorum, Denizli, Erzurum, Erzincan, Gümüşhane, İstanbul, İzmir, Kastamonu, Kırklareli, Kocaeli (İzmit), Konya, Manisa, Mersin, Muğla, Ordu, Osmaniye, Rize, Sinop, Toros Dağları, Uludağ ve Van (3, 12, 16, 17, 19-21). 15b. L. (D. ) obscuratus obscuratus Rottenberg, 1874 Yayılışı: Bitlis (Tatvan), Hakkari (Yüksekova), Şemdinli ve Van (16, 17). 15c. L. (D. ) obscuratus orchymonti Gentili, 1976 Yayılışı: Adıyaman, Antalya, Gaziantep (16). 16. L. (D. ) sculptus d Orchymont, 1936 Yayılışı: Diyarbakır, Şanlıurfa (3, 15, 16, 21). 17. L. (D. ) scutellaris Motschulsky, 1855

4 4 Yayılışı:Adana, Antalya, Bitlis, Kahramanmaraş, Konya, Mersin, Siirt, Şırnak (3, 4, 16, 17, 21, 22). 18. L. (D. ) simulatrix d Orchymont, 1932 Yayılışı: Ağrı, Ankara, Antalya, Aydın, Bayburt, Bitlis (Tatvan), Bolu, Bursa, Çanakkale, Çorum, Denizli, Edirne, Erzurum, Erzincan, Hakkari, Isparta (Eğirdir), İstanbul, İzmir, Kahramanmaraş, Kars, Kayseri, Kırklareli, Manisa, Muğla, Nigde, Osmaniye, Samsun, Sivas, Trabzon, Toros Dağları, Van (3, 16, 17, 21). 19. L. (D. ) sipylus d Orchymont, 1939 Yayılışı: Antalya, Artvin, Balıkesir, Çanakkale, Çorum, Denizli, Diyarbakır, Hatay (Antakya), Kayseri, Mersin, Tokat (3, 12, 15-17, 21). 20. L. (D. ) striatulus (Fabricius, 1801) Yayılışı: Adapazarı, Ankara, Antakya, Antalya, Artvin, Bayburt, Bitlis, Bolu, Bursa, Çanakkale, Erzurum, Eskişehir, Gümüşhane, Isparta, İstanbul, Kocaeli (Izmit), İzmir, Kütahya, Konya, Malatya, Manisa, Muğla, Sivas, Van (1, 3, 12, 15-18, 26). 21. L. (D. ) sulcatulus Reitter, 1909 Yayılışı: Amasya, Ankara, Antalya, Ardahan, Bayburt, Bitlis (Tatvan), Burdur, Diyarbakır, Erzurum, Erzincan, Gümüşhane, Kars, Konya (Ereğli), Manisa, Toros Dağları, Van (3, 15, 17). 22. L. (D. ) syriacus Guillebeau, 1896 Yayılışı: Adana, Ankara, Antalya, Artvin, Aydın, Bayburt, Bitlis (Tatvan), Burdur, Çorum, Denizli, Diyarbakır, Edirne, Eğirdir, Gaziantep, Erzurum, Erzincan, Hakkari, Hatay (Antakya), Isparta, İzmir, Kars, Kayseri, Kahramanmaraş, Kastamonu, Konya, Mardin, Mersin, Muğla, Ordu, Osmaniye, Rize, Samsun, Sinop, Şanlıurfa, Trabzon, Toros Dağları, Van (3, 12, 13,16-18, 21). 23. L.(D) hopaensis Mart, A., Incekara, U.&Erman, O., Yayılışı: Artvin (Hopa) (5). Cins: Berosus Leach, Berosus (Enoplurus) bispina Reichet & Saulcy, 1856 Yayılışı: Adana, Afyon, Antakya (Hatay), Kayseri (30). 25. B. (E.) frontifoveatus Kuwert, 1888 Yayılışı: Balıkesir, Bursa, Elazıg, Isparta, İçel (3, 30). 26. B. (E.) fulvus Kuwert, 1888 Yayılışı: Burdur (3, 30). 27. B. (E.) jaechi Schödl, 1991 Yayılışı: Adana, İzmir (3, 30). 28. B. (E.) spinosus (Steven, 1808) Yayılışı: Adana, Afyon, Ankara, Antalya, Aydın, Edirne, Elazığ, Mersin (Erdemli), İçel, Kars, Malatya, Van (3, 30). 29. B. (s. str.) affinis Brulle, 1922 Yayılışı: Adana, Antalya, Burdur, Bursa, Çanakkale, Antakya (Hatay), İçel, İstanbul, İzmir, Kırklareli, Kocaeli, Kastamonu, Konya, Manisa, Muğla, Ordu (Ünye), Samsun, Sakarya (31). 30. B. (s. str.) byzantinus Ganglbauer, 1904 Yayılışı: Aydın, İzmir (3, 24). 31. B. (s. str.) dispar Reiche & Saulcy, 1856 Yayılışı: Adana (3, 31). 32. B. (s. str.) hispanicus Küster, 1847 Yayılışı: Çanakkale (3, 31). 33. B. (s. str.) luridus (Linnaeus, 1761)

5 5 Yayılışı: Hakkari (Yüksekova), Ordu, Kars, Kastamonu (3, 27, 31). 34. B. (s. str.) signaticollis (Charpentier, 1825) Yayılışı: Amasya (Ladik gölü), Antalya, Aydın, İzmir, Kastamonu, Kars, Ordu (Mesudiye) (3, 31). Cins: Anacaena Thomson, Anacaena limbata (Fabricius, 1792) Yayılışı: Detaylı bilgi yok (3, 16). 36. (A.). rufipes (Guillebeau, 1896) Yayılışı: Detaylı bilgi yok (3, 16). Cins : Paracymus Thomson, Paracymus aeneus Germar, 1824 Yayılışı: Detaylı bilgi yok (3, 27). Cins: Chaetarthria (Herbst, 1797) 38. Chaetarthria seminulum (Herbst, 1797) Yayılışı: Balıkesir, Çanakkale, Erzincan (3, 32). İncelenen Materyal: Akarsu kenarı, 3.VI.1999, 3, 3, Çat, Erzurum; 17.VII.2000, 4, 1, Pazaryolu, Erzurum; 25.IX.2000, 1, 1, Şenkaya, Erzurum; 16.VII.2001, 2, 4, Ayder, Rize. Cins: Coleostoma Brulle, Coleostoma (s. str.) orbiculare (Fabricius, 1775) Yayılışı: Detaylı bilgi yok (3, 24, 27). İncelenen Materyal : 12.IX.2001, 3, 2, Tuzluca Yaylası, Çat, Erzurum. Cins: Cercyon Leach, Cercyon (s. str.) haemorrhoidalis (Fabricius, 1775) 41. Cercyon (s. str.) marinus Thomson, Cercyon (s. str.) putricola Wollaston, Cercyon ustulatus (Preyssler,1790) Yayılışı: Artvin, Erzincan (10). İncelenen Materyal: Meşeli köyü, 2, 3.VII.2001; Erzincan-Kelkit yolu, Ahmediye Bakımevi, 1,1, 6.VI Cins : Sphaeridium Fabricius, Sphaeridium substratium Falderman, 1838 Cins: Hydrobius Leach, Hydrobius rufipes (Linnaeus, 1758) bu kaydın doğrulanması gerekiyor (3). Cins: Limnoxenus Motschulsky, Limnoxenus niger Gamelin, 1790

6 6 Cins: Hydrochara Berthold, Hydrochara caraboides (Linnaeus, 1758) Izmir (3, 33). 48. H. dichorama (Fairmaire, 1892) Yayılışı: Adana, Ankara, Istanbul (3, 33). İncelenen Materyal : Kirli Su, 11.VI.2000, 2, 13, Dumlu, Erzurum; 24.VIII.2001, 7, 2, 26.IX.2001, 2, 1, Çat, Erzurum. 49. H. flavipes (Steven, 1808) Yayılışı: Adana, Ankara (3, 33). Cins: Hydrophilus Müller, Hydrophilus (s. str.) piceus (Linnaeus, 1758) İncelenen Materyal : 31.X.1992, 3, 1, 11.VIII.2000, 1, Ilıca, Erzurum. 51. H. (s. str.) atterimus Eschscoltz, 1822 İncelenen Materyal : Oldukça ötrofik, zemini çamurlu ve güneşe açık gölcük, 28.IX.1999, 3, Tuzluca Yaylası, Çat, Erzurum; 15.VIII.1993, 1, Erzurum. Cins: Enochrus Thomson, Enochrus (Methydrus) nigritus (Sharp, 1872) Yayılışı: İstanbul, Kırklareli (3, 34). 53. Enochrus (Lumetus) ater (Kuwer, 1888) Yayılışı: Detaylı bilgi yok (3, 35). 54. E. (L.) bicolor (Fabricius, 1792) Yayılışı: Ankara, Antalya, Erzincan, Kars, Van (3, 36). 55. E. (L.) salmonis (Shalberg, 1900) Yayılışı: Detaylı bilgi yok (3, 35). 56. E. (L.) segmentinotatus Kuwert, 1888 Yayılışı: Adana, Aydın, Çanakkale, Hakkari, İçel, İzmir, Konya, Mersin (Erdemli), Muğla (3, 36). 57. E (E.) Enochrus melanocephalus (Olivier, 1792) Vücut 4.0 mm uzunluğundadır. Baş siyah renkli olup her iki yanda, gözlerin ön kısmında sarı bir benek bulunur. Maksillar palpler sarı renkli, son segmentleri bir öncekiler ile eşit uzunlukta ve uç kısımları koyu renklidir. Pronotum ve elitra sarımsı kahverenklidir. Pronotumdaki dört adet siyah nokta bir kareyi oluşturacak şekilde sıralanır. Elitrada iri yapılı nokta sıralarının yanı sıra seyrek mikroskobik noktalar da bulunur. Ventral yüzey siyah renklidir. Bacaklar siyah, tarsi koyu kahve renklidir. Aedeagofor (Şek. 1). Yayılışı: Avusturya, Bosna-Hersek, Bulgaristan, Çekoslovakya, Cezayir, Danimarka, Hırvatistan, İngiltere, İspanya, İsveç, İsviçre, Portekiz, Rusya, Yugoslavya. İncelenen Materyal: Mollaköy, Erzincan, 2, 1, 7. VIII. 2003, 1, 12. IX Türkiye faunası için yenidir.

7 7 TARTIŞMA VE SONUÇ Ülkemizden şu ana kadar toplam 53 tür ve üç alttür kaydedilmiştir (1-36). Türkiye faunası için yeni kayıt olan Enochrus melanocephalus (Olivier, 1792) ile birlikte bu sayı, 54 tür ve üç alttür e yükselmiş bulunmaktadır. Enochrus cinsinin aynı isimli altcinsi, tek bir türü içermektedir: Enochrus (E.) melanocephalus (Olivier, 1792). Bu altcins, maksillar palplerin son iki segmentinin eşit uzunlukta olması ile karakterize edilmekte ve diğer altcinslerden bu özelliği ile ayırt edilmektedir. E. melanocephalus, bağlı bulunduğu cinsin tek temsilcisi olmasına rağmen morfolojik benzerliği nedeniyle (maksillar palple hariç) E. bicolor ile karşılaştırılmaktadır. Örneklerimiz, türün daha önce belirtilen özellikleri ile uygunluk göstermektedir. B. (E.) bispina, Özemsi ve Önder (1988) (Özemsi, U. ve Önder, F., Sultan Sazlığı (Kayseri) nin Sucul Heteroptera ve Coleoptera Türleri Üzerine Faunistik Bir Çalışma. IX. Ulusal Biyoloji Kongresi, 2: 183, Sivas, Eylül, 1988) tarafından Türkiye faunası için yeni kayıt olarak verilmektedir. Halbuki aynı tür daha önce Ienistea (1978) in 311. sayfasında kaydedilmektedir (10). Yine aynı bildirinin 183. sayfasında Hydrophilus piceus (Linnaeus, 1758) ile ilgili olarak şöyle denilmektedir: Lodos (26), bu türün yurdumuzda bulunduğunu herhangi bir lokalite zikretmeksizin bildirir. Bu eserden başka hiçbir literatürde bu türün yurdumuzda bulunduğuna dair kayda rastlanılmamıştır. Ancak, bu türün yurdumuzda yayılış gösterdiğine dair lenistea 1978 ve Gueorguiev 1971 de kayıtlar bulunmaktadır. KAYNAKLAR 1. Hansen, M., The Hydrophiloidea (Coleoptera) of Fennoscandia and Denmark. Fauna Entomologica Scandinavica 18: 1-253, Hansen, M., The Hydrophiloid Beetles. Phylogeny, Classification and a Revision of the Genera. Biologiske Skrifter 40, Copenhagen, The Royal Danish Academy of Science and Letters, 1991, 368pp. 3. Hansen, M., World Catalogue of Insects. Hydrophiloidea (Coleoptera). Aps. Stenstrup, Apollo Books, Copenhagen, Vol. 2, 1999, 416pp. 4. Hebauer F., The Hydrophiloidea of Israel and the Sinai (Coleoptera, Hydrophiloidea). Zoology in the Middle East, 10: , Kırpık, M. A., 1993, Erzurum ve Çevresi Hydrophilidae (Coloptera) Familyası Üzerine Sistematik Araştırmalar. Yüksek Lisans Tezi, Atatürk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Erzurum, s 56 (Yayınlanmamış). 6. Mart, A., 1999, Erzurum ve Erzincan Ovaları Helophorinae ve Hydrobiinae (Hydrophilidae, Coleoptera) Türleri Üzerine Sistematik Araştırmalar.Yüksek Lisans Tezi, Atatürk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Erzurum, s 55 (Yayınlanmamış).

8 8 7. Mart, A. and Erman, O., 2001, A Study on Helophorus Fabricus, 1775 (Coleoptera, Hydrophilidae) Species. Turkish Journal of Zoology, p İncekara, Ü., Mart, A. and Erman, O., (2003). Check-list of the Hydrophilidae (Coleoptera) Species of Turkey and a New Record for the Turkish Fauna. Turkish Journal of Zoology, 27 (1): Mart, A., İncekara, Ü., Erman, O., (2003). A New Species of Laccobius Erichson, 1837 (Coleoptera: Hydrophilidae: Hydrophilinae) from Turkey. Aquatic Insects, 25 (1): İncekara, Ü., Mart, A. and Erman, O., (2003). A New Record for the Turkish Fauna: Cercyon ustulatus (Preyssler, 1790) (Coleoptera: Hydrophilidae). Türkiye Entomoloji Dergisi, 27 (2): Henegouwen, A. L. Van Berge., Revision of the European species of Anacaena Thomson (Coleoptra: Hydrophilidae). Entomologica Scandinavica, 17: , Gentili, E., Aggiunte alla revisione dei Laccobius paleartici (Coleoptera: Hydrophilidae). Boll. Soc. Ent. Ital; 111: 43-50, Gentili, E., Laccobius del Vecchio Mondo: nuove specie e dati faunistici. (Coleoptera: Hydrophilidae). Ann. Oss. Fis. Terr. Mus. A. Stoppani Semin. Arc. Milano, 4: 31-38, Gentili, E., Verso una revisione del genere Laccobius (Coleoptera, Hydrophilidae). Annuario Oss. Fis. Terr. Mus. Stoppani Semin. Arc. Milano, 9: 31-47, Gentili, E., Elementi per una revisione del genere Laccobius (Coleoptera, Hydrophilidae). G. It. Ent., 5: , Gentili, E. and Whitehead, P., A new species of Laccobius (Col., Hydrophilidae) from Lycia, Turkey. The Entomologist s Monthly Magazine, 136: 73-76, Gentili, E. and Chiesa, A., Revisione dei Laccobius paleartici (Coleoptera: Hydrophilidae). Mem. Soc. Ent. Ital, 54: 1-187, Gentili, E., Hydrophilidae: 3. The genus Laccobius Erichson in China and neighbouring areas (Coleoptera). In: Jäch M.A., Ji L., eds., Water Beetles of China, 1: , Gentili, E., Risultati delle spedizioni entomologiche cecoslovacco-iraniche in Iran. No 19: i Coleotteri del genere Laccobius. Acta Entom. Mus. Nat. Pragae, 40 : 46-48, 1981.

9 9 20. Gentili, E., Descrizione di nuove entità appartenenti al genere Laccobius Erichson, 1837 e proposta per un nuovo inquadramento sottogenerico. Mem. Mus. Civ. St. Nat. Verona, XX (1972): , Gentili, E., Verso una revisione del genere Laccobius. Ann. Oss. Fis. Terr. Mus. A. Stoppani Semin. Arc. Milano, 9: 31-47, Motschulsky, V., Nouveautés. Lettre de Motschulsky à M. Menétries (pp. 8-25). Études Entomologiques, 4: 8-25, Chiesa, A., Hydrophilidae Europae, Coleoptera Palpicornia. Bologna, A Forni, , Hebauer, F. and Klausnitzer, B., Süßwasserfauna von Mitteleuropa 20/7,8,9,10 Insecta: Coleoptera: Hydrophiloidea (Exkl. Helophorus). Heidelberg, Berlin, Spektrum Akademischer Verlag, 49-61, Balfour-Browne, F., British Water Beetles. III, Ray Society, London, 1958, Bernard Quaritch, Ltd., 210 pp. 26. Shatrovskiy, A., Revision of the Genus Laccobius Er. of the Soviet Union (Coleoptera, Hydrophilidae). Ent. Obzr; 63 (2): , Chiesa, A., Hydrophilidae de Grèce et de Turquie. Bull. et Ann. Soc. R. Ent. Belg; 100: , Ienistea, M. A., Hydradephaga und Palpicornia. In: Illies J. ed., Limnofauna Europe. Stuttgart, Gustav Fischer, , d Orchymont, A., Palpicornes recueillis en Turquie d Asie par M. Henri Gadeau De Kerville, In : Société Entomologique de France. Livre du Centenaire, , Balfour-Browne, F., 1958, British Water Beetles III. Ray Society, London p Schödl, S., Revision der Gattung Berosus Leach, 1. Teil: Die palaarktischen Arten der Untergattung Enoplurus (Coleoptera: Hydrophilidae). Koleopterologische Rundschau, 61: , Schödl, S., Revision der Gattung Berosus Leach, 3. Teil: Die palaarktischen und orientalischen Arten der Untergattung Berosus s. str. (Coleoptera: Hydrophilidae). Koleopterologische Rundschau, 63: , Hebauer, F., European Chaetarthria. Latissimus, 3: 1-3, Smetana, A., Revision of the genus Hydrochara Berth. (Coleoptera: Hydrophilidae). Memoirs of the Entomological Society of Canada, 111: 1-100, 1980.

10 Schödl, S., Taxonomic studies on the genus Enochrus (Coleoptra: Hydrophilidae). Entomological Problems, 28: 61-66, 1997a. 36. Ribera, I., Schödl, S. and Hernando, C., Enochrus ater (Kuwert) and E. salomonis (Sahlberg) (Coleoptera: Hydrophilidae), two widespread but overlooked species new to European Fauna. Hydrobiologia 354: , Özemsi, U. ve Önder, F., Sultan Sazlığı (Kayseri) nin Sucul Heteroptera ve Coleoptera Türleri Üzerine Faunistik Bir Çalışma. IX. Ulusal Biyoloji Kongresi, 2: 183, Sivas, Eylül, 1988.