TÜRBÜLANSLI AKIM ÖZELLĠKLERĠNĠN VE TUTARLI AKIM YAPILARININ ĠNCELENMESĠ
|
|
- Derya Büker
- 6 yıl önce
- İzleme sayısı:
Transkript
1 5. Ulusal Su Mühendisliği Sempozyumu - Eylül İSTANBUL TÜRBÜLANSLI AKIM ÖZELLĠKLERĠNĠN VE TUTARLI AKIM YAPILARININ ĠNCELENMESĠ Gökçen BOMBAR Dokuz Eylül Üniversitesi, ĠnĢaat Mühendisliği Bölümü, ĠZMĠR gokcenbombar@gmail.com Ġsmail ALBAYRAK Aberdeen Üniversitesi, ĠnĢaat Mühendisliği Bölümü, ABERDEEN ismail.albayrak@abdn.ac.uk ÖZET Nehirler ve açık kanal akımları serbest yüzeyli sınır tabakalı akımlardır ve kompleks 3 boyutlu, küçük ve büyük ölçekli türbülans yapıları içerirler. ve 3 boyutlu türbülans akım yapılarının konusundaki çalıģmalar fizik, matematik ve mühendislik alanlarındaki bilim adamları için büyük bir önem taģımaktadır, özellikle inģaat, çevre ve makine mühendislik alanlarında. Akım içerisindeki farklı süreçler bu 3 boyutlu ve faklı ölçekli türbülans yapılarını aynı zamanda meydana getirebilmektedir. Serbest yüzeyli sınır tabakası akımları ile ilgili çalıģmalar, literatürde bursting olarak adlandırılan kanal tabanındaki patlama Ģeklinde meydana gelen yapıların varlığını ortaya çıkarmıģtır. Bu patlamalar saç teli Ģeklindeki yapıları doğurmaktadır ve bu yapılar tabana yakın bölge ile tabandan uzak bölge arasında güçlü bir bağlantı sağlamaktadır. Türbülans sınır tabaksındaki bu iki bölge arasındaki etkileģim momentum dinamiği, enerji ve Reynolds kayma gerilmesi taģınmasında önemli bir rol oynamaktadır. Türbülans açık kanal akımdaki bu temel problemin anlaģılmasında ilerleme sağlamak için, yakın zamanda geliģtirilen deneysel teknik bu deneysel çalıģmada kullanılmıģtır. Ġsviçre nin Lozan kentinde bulunan École Polytechnique Fédérale de Lausanne Üniversitesi nde geliģtirilen Acoustic Doppler Velocity Profiler (ADVP) kullanılarak yine aynı üniversitenin hidrolik laboratuarında pürüzlü yatağa sahip açık bir kanalda türbülans yapıları araģtırılmıģtır. ADVP ile akım yönünde, düģey ve yanal yönlerde hız bileģenleri 3.5 Hz gibi yüksek frekansta aynı anda ölçülmüģtür. Hız verileri gürültüden arındırılmıģ, ardından tüm hız bileģenleri için uzun zaman ortalaması ile çalkantı bileģenleri elde edilmiģtir. Logaritmik hız profili denklemi ile Reynolds gerilmeleri dağılımı kullanılarak kayma hızı hesaplanmıģ ve aralarında %lik kabul edilebilir bir fark bulunmuģtur. Akım yönünde, düģey ve yanal yönde türbülans Ģiddetleri ile korelasyon katsayısı hesaplanarak derinlik boyunca değiģimleri elde edilmiģ ve literatürde verilen bağıntılar ile karģılaģtırılmıģtır. Akım yönündeki hız ile akım yönündeki ve düģey yöndeki çalkantı bileģenlerinin derinlik boyunca zamanla değiģimi incelenmiģ ve bir biri ardına meydana gelen süpürme () ve ejeksiyon (Q) olaylarının yerleri tespit edilmiģtir. Genel olarak patlama hareketi olarak adlandırılan bu süpürme ve ejeksiyon olaylarının Reynolds gerilmelerine katkısının derinlik boyunca değiģimi kuadrant analizi metodu ile bulunmuģtur. Süpürme ve ejeksiyon olaylarının katkısının taban yakınında eģit olup yüzeye doğru ejeksiyon olaylarının daha baskın olduğu görülmüģtür. Bununla beraber taban yakınında bu iki olayın kapsadığı zamanın yaklaģık eģit olup yüzeye doğru süpürme olaylarının daha fazla süre kapsadığı görülmüģtür. 3
2 Anahtar Kelimeler: Kuadrant analizi, düģük hızlı damarımsı çizgiler, dıģa doğru etkileģim, ejeksiyon, içe doğru etkileģim, süpürme, patlama hareketi, ADVP, kapsama süresi. INVESTIGATION OF TURBULENT FLOW PROPERTIES AND COHERENT FLOW STRUCTURES ABSTRACT River and open-channel flows are free surface boundary layer flows with complex 3D, small and large-scale, turbulent structures. The study of D and 3D large-scale turbulent flow structures is a great challenge for physicists, mathematicians and engineers from such different domains as civil, environmental and mechanic engineering. Different processes can generate 3D, large-scale, turbulent structures which occur at the same time. Experimental work in turbulent boundary layers revealed the existence of bursting resulting in hairpin shaped structures which are responsible for the link between the inner and the outer layer. A non-intrusive Acoustic Doppler Velocity Profiler (ADVP) developed at the École Polytechnique Federal de Lausanne (EPFL) was used in this investigation of turbulence structures in a rough-bed open-channel flow. The ADVP permits to measure 3D quasi-instantaneous velocity profiles in the entire water depth and to investigate the mean field and the fluctuating field of all three velocity components. After denoising the velocity data, the time average and the fluctuation components were obtained. The bed skin friction velocity was calculated using the logarithmic law of wall and Reynolds stres distribution curve with an acceptable % difference. The turbulence intensities and the correlation cefficient was calculated and their variation with depth is obtained and so components of longitudinal and vertical velocities and also the locations of sweep () and ejection (Q) events were obtained. The variation of the contribution of the sweep and ejection events with depth which is named as bursting phenomena to Reynolds stress is investigated by quadrant analysis method. It is shown that the contribution of sweep and ejection were equal near the wall but near the surface the ejection events were more dominant. The time contribution of these events were equal. The time occupancy of the sweep events increases when approaching to surface. Keywords: Quadrant analysis, low speed streaks, outward interaction, ejection, inward interaction, sweep, bursting motion, ADVP, time occupation..gġrġġ Türbülanslı akım Ģartlarında herhangi bir noktadaki anlık hız genellikle uzun dönem ortalaması etrafında salınım gösteren ve rastlantısal bir tabiata sahiptir. Ancak akım yönündeki, düģey ve yanal yöndeki çalkantı bileģenlerinin oluģturduğu türbülans zaman ve uzay boyutunda tam olarak bağımsız ve rastgele değildir. Bu bileģenler birbirleri ile iliģki içindedirler. Akım içinde derinlik boyunca birbiri ile iliģkili olan bu akıģkan parçacıkları tutarlı olarak adlandırılırlar. Bu tutarlı yapıların varlığının nedeni, oluģumu ve geliģimi patlama hareketi ile açıklanmaktadır (Theodersen955, Adrian ). Taban yakınında, akım yönüne dik kanal geniģliği boyunca uzanan damarımsı yapıda düzensiz vorteksler, birbirlerine paralel çizgiler halinde uzanırlar. Bu damarımsı çizgiler mansaba doğru konveksiyon hızıyla ilerlemektedir. Taban yakınındaki nispeten daha düģük hızlı akıģkan daha yukarıdaki dıģ bölgeye çekilip fırlatılır ve ardıģık olaylar zinciri bu Ģekilde baģlar. DıĢ bölgede mevcut hızlı akım katmanına çıkan bu akıģkan paketi, etrafındaki akıma göre daha yavaģtır ve
3 çevresindeki akımın da kendisi gibi yavaģlamasına sebep olur. YavaĢlayan bu akım bölgesi kalıcı olamaz membadan gelen daha hızlı akım tarafından süpürülerek yok edilir. Bu ejeksiyon (fırlatma) ve süpürme olaylarının ard arda gelmesinden oluģan döngü patlama hareketi olarak anılır. Bu patlama olayı türbülans enerjisi ve Reynolds gerilmelerinin üretimi için gerekli bir mekanizmadır. Ayrıca süpürme olayları özellikle taban malzemesi hareketinin baģlamasından ve ejeksiyon olayları ise öncelikli olarak kil ve silt gibi küçük malzemenin askıda tutulmasından sorumludur (Bridge ve Bennett, 99). DıĢa doğru etkileģim olayları is taban malzemesi taģınımı üzerinde etkilidir. (Nelson ve diğerleri, 995) ArdıĢık olaylar saç teli vorteksi ile modellenmiģtir (ġekil ). Modelde temsil edilen saç teli vorteksi akım yönü ile düģeyin oluģturduğu düzleme göre simetrik olup baģ, boyun ve bacaklardan oluģur. Bacaklar neredeyse tabana yapıģıktır. Saç teli vorteksi baģ kısmındaki vorteks çekirdeği yanlamasına geniģlemekte ve vorteks çekirdeğinin hemen altında ve membasında düģük momentum bölgesi yer almaktadır. Saç teli vorteksinin bacakları akım yönünde bir döngü oluģtururlar. Bu çevrinti tabana yakın bölgedeki düģük hızlı akıģkanı yukarı doğru fırlatır. Tabana daha uzak üst bölgede saç teli vorteksinin bacaklarının baģına kadar oluģturduğu kısma gelen düģük hızlı bu akıģkan, burada halihazırda hızla akmakta olan akıģkanın hızının azalmasına neden olur. Sonuçta akım yönündeki ortalama boyunca anlık noktasal hızda azalma (u <) ve yukarı yönde mutlak hareket (w >) yani ejeksiyon görülür. ġekil. Ejeksiyon ve süpürme olayları, patlama hareketi (Hinze, 975) Bu tutarlı akım yapılarının saptanabilmesi için farklı ve özel istatistiksel analiz yöntemleri benimsenmiģtir. Akım yönündeki ve düģey yöndeki çalkantı bileģenleri (u ve w ) aldığı değerin negatif ve/veya pozitif olmasına göre u w eksenlerinin oluģturduğu koordinatta ci, ci, 3cü veya cü kuadranta düģer. Reynolds gerilmelerine kuadrantın katkısını belirleyen ve kendi içinde karģılaģtırılmasını sağlayan koģullu kuadrant analiz tekniği bu amaçla geliģtirilmiģtir. Bu çalıģmada cm akım derinliğinde ve 5 lt/sn debilde gerçekleģtirilen deneyde hız ölçümleri ultrasonik yöntemle ölçüm yapan ADVP cihazı kullanılmıģtır. Su derinliği boyunca, düģey konumdaki ADVP nin kontrol hacminde 5 noktada aynı anda akım yönünde, düģey ve yanal yöndeki bileģenleri elde edilmiģtir. Hız verileri gürültüden arındırılmıģ ve tüm hız bileģenleri için uzun zaman ortalaması ve çalkantı bileģenleri elde edilmiģtir. Logaritmik hız profili denklemi ile Reynolds gerilmeleri dağılımı kullanılarak kayma hızı hesaplanmıģ ve aralarında %lik kabul edilebilir bir fark bulunmuģtur. Akım yönünde, düģey ve yanal yönde 5
4 türbülans Ģiddetleri ile korelasyon katsayısı hesaplanarak derinlik boyunca değiģimleri elde edilmiģ ve literatürde verilen bağıntılar ile karģılaģtırılmıģ ve uygun olduğu görülmüģtür. Akım yönündeki hız ile akım yönündeki ve düģey yöndeki çalkantı bileģenlerinin derinlik boyunca zamanla değiģimi incelenmiģ ve bir biri ardına meydana gelen süpürme () ve ejeksiyon (Q) olaylarının yerleri tespit edilmiģtir. Genel olarak patlama hareketi olarak adlandırılan bu süpürme ve ejeksiyon olaylarının Reynolds gerilmelerine katkısının derinlik boyunca değiģimi kuadrant analizi metodu ile bulunmuģtur..deney DÜZENEĞĠ Bu çalıģmada yer alan deney École Polytechnique Fédérale de Lausanne (EPFL) Laboratuvarı nda B=,5 m geniģliğinde, 7 m uzunluğunda ve 75 cm yüksekliğinde yan duvarları cam olan bir açık kanalda gerçekleģtirilmiģtir (ġekil.a). Kanal tabanına dane çapı mm arasında değiģen ve medyan dane çapı d 5=5 mm olan karıģık çakıl serilmiģtir. Akım Ģartları taban malzemesinin harekete geçiren kritik kayma gerilmesinin altında tutulmuģtur. ġekil. (a) Deneylerin gerçekleģtiği kanal ve (b) ADVP cihazının görünümü Deney debi Q=5, lt/sn, akım derinliği h= cm, ortalama kesitsel hız U ort =5,3 cm/sn, birim geniģlik debisi q=,3 m 3 /m/s, Reynolds sayısı Re= x 5 ve Froude sayısı Fr=,37 dir.deney sırasında geniģlik-derinlik oranı b/h = olarak tutulmuģtur. Anlık hız ölçümü için ADVP cihazı kullanılmıģtır (ġekil.b). ADVP cihazı türbülans akımının tam olarak geliģtiği yer olan kanal giriģinin m mansabına yerleģtirilmiģtir. ADVP cihazı açık kanallarda hız bileģenlerinin tümünü 3 boyutlu olarak ve tüm su derinliği boyunca elde edilmesini sağlar (Shen and Lemmin, 997, Hurther ). Bu cihazın merkezinde yayıcı (emitter) ve etrafında simetrik olarak düzenlenmiģ geniģ açılı algılayıcı yer almaktadır (ġekil 3). Algılayıcılar, her biri yatay ve düģey bileģeni elde edebilmesini mümkün kılacak Ģekilde birbirine dik iki düzlem içinde düzenlenmiģtir. DüĢey yöndeki fazladan bir hız bileģeni algılayıcıların geometrik diziliģinin kalitesini kontrol edilmesini sağlamaktadır. Algılayıcıların bu Ģekilde düzenlenmesi ile tek bir düģey hizada ard arda dizilmiģ yansıtıcı hacimlere karģılık gelen üç boyutlu hız bileģenlerinin tümünü aynı anda elde edilmesini sağlamaktadır (Hurther ve Lemmin, ). ADVP cihazının merkezinde yer alan yayıcıdan belli bir frekansa sahip ses dalgaları gönderilir ve bu ses dalgaları akım içerindeki yapılardan yansıtılarak alıcılara farklı bir frekans ile geri döner, bu iki frekanstaki fark kullanılarak hızın 3 farklı bileģeni ölçülmüģ olur. Bu frekanslardaki farklılığa da Doppler etkisi denir. Zaman ve uzay ölçeğinde çözünürlük sırasıyla 3,3mm ve,3 sn dir ve türbülans spektrumunun üretim (production) ve atalet
5 (inertial) aralıklarındaki türbülans parametrelerinin nicelik yönünden belirlenmesi için yeterlidir. ADVP Cihazında kullanılan değerler Tablo de verilmiģtir. ġekil 3. ADVP cihazının optimize edilmiģ dört algılayıcısı ve çalıģma prensibi (Albayrak, ) Tablo. ADVP Cihazında kullanılan değerler Parametre Değeri Hacim uzunluğu (z) 3,3 mm Hacim sayısı 5 Yayılan ses dalgası frekansı MHz Örnekleme frekansı 3,5 Hz (,3 sn) Tek bir profil için örnekleme süresi 3 ms Toplam profil sayısı 57 Toplam örnekleme süresi yaklaģık 3 dakika (,3 sn) 3.DENEYSEL SONUÇLAR Anlık noktasal hız zaman serisinin içerdiği gürültünün araģtırılması için Fourier dönüģümü ile enerji spektrumu çıkartılmıģtır. Wavelet kullanılarak tüm veriler gürültüden arındırılmıģtır. Akım yönünde z/h=,5,,5 ve, de gürültüden arındırılmamıģ ve arındırılmıģ hız değerlerinin spektrumu sırasıyla ġekil.a ve.b de verilmiģtir. Görüldüğü gibi gürültü içeren verilerin spektrumu yüksek frekanslarda -5/3 eğimden saparak yatay eğim göstermektedir. Oysa gürültüden arındırıldığında eğim -5/3 değerine eģit olmaktadır. DüĢey ve yanal yöndeki anlık hız değerleri de gürültüden arındırıldığında benzer özellik göstermektedir (ġekil.c ve.d. Bu çalıģmada gürültüden arındırılmıģ verilerle çalıģılmıģtır. 7
6 S(n)/u (sn) S(n)/u (sn) S(n)/u (sn) S(n)/u (sn) Gürültüden arındırılmamış x yönündeki hız -5/3 eğim z/h=. z/h=.5 z/h=.5 Gürültüden arındırılmış x yönündeki hız -5/3 eğim z/h=. z/h=.5 z/h= frekans,n Hz Gürültüden arındırılmamış ve arındırılmış düşey yöndeki hız - frekans,n Hz Gürültüden arındırılmamış ve arındırılmış yanal yöndeki hız /3 eğim z/h=. gürültülü gürültüsüz z/h=.5 gürültüsüz z/h=.5 gürültüsüz - frekans,n Hz /3 eğim z/h=. gürültülü gürültüsüz z/h=.5 gürültüsüz z/h=.5 gürültüsüz - frekans,n Hz ġekil. (a) Gürültüden arındırılmamıģ akım yönündeki anlık noktasal hız, (b) gürültüden arındırılmıģ akım yönündeki anlık noktasal hız, (c) düģey yöndeki anlık noktasal hız, (d) yanal yöndeki anlık noktasal hız Akım yönündeki, düģey ve yanal yöndeki anlık noktasal hızlar, (u, w, v) hızların uzun zaman ortalaması u, w, v ve çalkantı bileģenleri u, w, v olmak üzere, aģağıdaki denklemler ile ayrılabilir. u u () w w () v v v' (3) Akım yönündeki uzun zaman ortalaması (3 dakika) ġekil 5.a da verilmiģtir. Bu grafikten hız profili üzerinde kaydedilen maksimum noktasal hız u maks =, cm/sn, ortalama kesitsel hız ise 5,3 cm/sn olarak bulunmuģtur.,h daki hız 5,3 cm/sn,,h ve, h daki hızlar sırasıyla, cm/sn ve, cm/sn ve ortalamaları 53,3 cm/sn birbiri ile uyumludur. Akım derinliğinin tabana yakın % sine tekabül eden iç bölgede geçerli olan logaritmik hız dağılımı aģağıdaki denklem ile verilmiģtir (Graf ve Altınakar, 993). Clauser metodu da denilen bu yöntem ile kayma hızı hesaplanabilmektedir. u u z z ln k s B r ()
7 z (cm) z (cm) z (cm) u (cm/sn) burada u =kayma gerilmesi, = von Karman sabiti olup, dır, k s pürüzlü cidarlar için z = referans Nikuradse eģdeğer pürüzlülük katsayısı olup,5 d 5 dır, d 5 = medyan dane çapı, seviyesi olup.3 d 5 dır, B r = integrasyon sabitidir. Pürüzlü cidarlı açık kanal akımlarında, B r.5 5% olarak belirlenmiģtir. (Reynolds, 97). Bu çalıģmada elde edilen hız profili yarı logaritmik eksene ġekil 5.b de verildiği Ģekilde çizilmiģ ve doğrusal eğri geçirilmiģtir. Elde edilen katsayılara göre u LOG =, ve B r =, (%-) olarak hesaplanmıģtır. Akım yönündeki ortalama hız profili Gürültüden arındırılmış Gürültüden arındırılmamış 9 Ölçülen u=a.ln(z)+b Akım yönündeki ortalama hız profili 7 a =,53 b =, u (cm/sn) 5 3 z (cm) ġekil 5. (a) Akım yönündeki ortalama hız profili, (b)yarı logaritmik ölçekte hız profili DüĢey ve yanal yöndeki noktasal hızın uzun zaman ortalaması ġekil.a ve.b de verilmiģtir. Düşey yöndeki ortalama hız profili Gürültüden arındırılmış Gürültüden arındırılmamış Yanal yöndeki ortalama hız profili Gürültüden arındırılmış Gürültüden arındırılmamış w (cm/sn) v (cm/sn) ġekil. (a) düģey ve (b) yanal yöndeki noktasal hızın uzun zaman ortalaması Reynolds gerilmesi dağılımı aģağıdaki denklem ile verilmektedir. u z h (5) burada akıģkan yoğunluğudur. Kayma hızı ölçülen Reynolds gerilimi dağılımında doğrudan hesaplanabilmektedir (ġekil 7.a). =,9x -3 m /sn ve buradan u RS sürtünme (kayma) hızı 3, cm/sn olarak hesaplanmıģtır. u RS ile u LOG arasında % lik bir fark vardır. 9
8 z/h z/h z/h z/h.9. Reynolds gerilmeleri profili u v' Bu çalışma Doğrusal.9. Akım yönündeki hızın türbülans şiddeti Nezu ve Nakagawa, 993 bu çalışma.7 -u f x w f =.9 m /s.7. u = 3. cm/sn u x -3 f x w f (m /s ) RMSu / u.9 Düşey yöndeki hızın türbülans şiddeti Nezu ve Nakagawa, 993 bu çalışma.9 Yanal yöndeki hızın türbülans şiddeti Nezu ve Nakagawa, 993 bu çalışma RMSw / u RMSv / u ġekil 7. (a) Reynolds gerilim profili, (b) akım yönündeki hızın türbülans Ģiddeti, (c) düģey yöndeki hızın türbülans Ģiddeti, (d) yanal yöndeki hızın türbülans Ģiddeti; u f =u ve w f =w dür. Türbülans Ģiddeti dağılımı için Nezu ve Nakagawa (993).tarafından aģağıda verilen denklemler önerilmiģtir. u u v' u D D D 3 exp λ exp λ exp λ 3 z h z h z h () (7) () burada D,, D,, D 3, 3 ampirik sabitlerdir. u ', w ' ve v ' ise akım yönündeki ve düģey ve yanal yöndeki noktasal hızların çalkantı bileģenleridir. D =.3, =, D =.7, =, D 3 =.3, 3 = dir. Clauser metodu ile bulunan u ile boyutsuzlaģtırılmıģ edilmiģ akım yönündeki, yanal yöndeki ve düģey yöndeki türbülans Ģiddetleri sırasıyla ġekil 7.b, 7.c ve 7.d de verilmiģtir. Türbülans kinetik enerjisi Ģiddeti dağılımı için Nezu ve Nakagawa (993).tarafından aģağıda verilen denklemler önerilmiģtir. 3
9 z/h R v' k (9a) u k Dexp λ z h (9b) burada D, ampirik sabitler olup D,=,7 ve = dir. Ölçülen değerlerden hesaplanan ve denklem (9) türbülans kinetik enerjisi ġekil.a da verilmiģtir. Reynolds gerilimi ( u 'v' nin akım yönündeki ve düģey yöndeki türbülans Ģiddetlerinin çarpımına u ' ) oranı çalkantı bileģenlerinin korelasyon katsayısı olarak tanımlanmakta ve uw Ģeklinde gösterilmektedir (Kironoto, 99). denklemi önermiģtir. R uw için Nezu ve Nakagawa (993) aģağıdaki R v' R uw (a) - z h R uw (b),9 exp - z h Deneysel verilerden elde edilen korelasyon katsayısı ve Nezu ve Nakagawa (993) tarafından bağıntı ġekil.b de verilmiģtir..9. Türbülans Kinetik Enerjisi Nezu ve Nakagawa, 993 Bu çalışma.5 Korelasyon Katsayısı Nezu ve Nakagawa (993) Bu çalışma k Türbülans Kinetik Enerjisi / u z/h ġekil. (a) Türbülans kinetik enerjisi, (b) korelasyon katsayısı Kuadrant metodu akım yönündeki (x) ve düģey yöndeki (z) anlık noktasal akım hızından (u ve w) uzun zaman ortalaması değerleri ( u ve w ) çıkartıldığında kalan türbülans çalkantı bileģenlerinin ( u ' ve w ' ) Reynolds kayma gerilmesi na katkısını incelemek amacıyla geliģtirilmiģtir. Çalkantı bileģenlerinin oluģturduğu ( u ' ve w ' ) koordinatları u ' ve w ' eksenine iģaretlendiğinde birinci, ikinci, üçüncü yada dördüncü kuadranta düģer. Dört kuadrant dıģa doğru etkileģim Q (u >, w >), ejeksiyon Q (u >, w <), içe doğru etkileģim Q3 (u <, w <) ve süpürme (u <, w >) Ģeklinde isimlendirilmiģtir. Süpürme olayları, ejeksiyon olaylarını takip eder (ġekil 9). 3
10 u f, w f (m/sn) u f, w f (m/sn) Q, Ejeksiyon Q, Dışa doğru etkileşim Kovuk H w ' Q3, İçe doğru etkileşim, Süpürme ġekil 9. Kuadrant Ģeması Hiperbolik kovuk geniģliğini veren denklemler aģağıda verilmiģtir. H (),, z, ' H i, H t u () Bu çalıģmada gerçekleģtirilen ve yaklaģık 3 dakika süren ölçümün örnek olarak ilk saniyesinde elde edilen akım yönündeki ve düģey yöndeki hızın çalkantı bileģenleri z/h =,5 ve z/h =,5 de sırasıyla ġekil.a ve.b de verilmiģtir. Ejeksiyon (Q) ve süpürme () olayları daire içine alınmıģtır..5 z/h =.5..5 Q Q u f w f t (sn) (a).5 z/h =.5 u f. w f.5 Q Q t (sn) ġekil. Akım yönündeki ve düģey yöndeki hızın çalkantı bileģenleri (a) z/h =,5 ve (b) z/h =,5 de (b) 3
11 z (cm) z (cm) z (cm) Akım yönündeki anlık hız, akım yönündeki hızın çalkantı bileģeni ve düģey yöndeki hızın çalkantı bileģeninin zamanla değiģimi sırasıyla ġekil.a,.b ve.c de verilmiģtir. Akım yönündeki hız yüzeye yakın bölgede ortalama, m/sn hızla turuncu renkle gösterilmiģtir. Bunun altında, m/sn ile yeģil bölge daha da altında, m/sn ile mavi bölge vardır. Burada ilk süpürme () olayı sn civarında meydana gelmiģ olup Ģekilde cm derinliğe kadar uzamıģ turuncu bölgelere tekabül etmektedir. Daha sonra t= sn de bir ejeksiyon (Q) olayı görülmektedir. ġekil de simgesi ile gösterilen alanlarda dıģ bölgede üst katmanlarda nispeten daha hızlı akımın daha alt bölgelere kadar indiği görülmektedir. Bu Ģekilde akım yönündeki çalkantı bileģeni pozitif, düģey yöndeki çalkantı bileģeni ise negatif değer almaktadır. ġekil de Q simgesi ile gösterilen alanlarda ise alt bölgede nispeten daha yavaģ akımın çekilip üst katmanlara fırlatıldığı görülmektedir. Bu Ģekilde akım yönündeki çalkantı bileģeni negatif, düģey yöndeki çalkantı bileģeni ise pozitif değer almaktadır. Konveksiyon akım hızı maksimum hızın %i olarak seçilmiģ ve anlık akım hızında çıkartılarak kayma hızı ile normalize edilmiģtir (ġekil.a). ġekil.b ve.c sırasıyla x/h=-5 ve x/h=5- arasının büyütülmüģ halidir. Akım yönündeki hız..7. Q t (s). (a) Akım yönündeki hızın çalkantı bileşeni.5 Q t (s) -.5 (b) Düşey yöndeki hızın çalkantı bileşeni..5 Q t (s) ġekil. (a) Akım yönündeki anlık hız, (b) akım yönündeki hızın çalkantı bileģeni, (c) düģey yöndeki hızın çalkantı bileģeni (c) 33
12 z/h z/h z/h.9 ( u -. U max ) / u..7 ġekil.b ġekil.c x/h (a) ( u -. U max ) / u Q x/h (b) ( u -. U max ) / u.5 Kayma düzlemi x/h Q (c) ġekil. (a), (b), (c) Konveksiyon akım hızı çıkartılıp normalize edilmiģ hız vektörleri z/h=,5, z/h=,5 ve z/h=, derinliklerinde ölçülen akım yönündeki ve düģey yöndeki hız çalkantı bileģenlerinin Reynolds gerilmelerine katkısının ve kapsama süresinin kovuk geniģliği H ile değiģimi ġekil 3 de verilmiģtir. DıĢa doğru etkileģim (Q) ve içe doğru etkileģim (Q3) olayları tüm kovuk geniģlikleri için Q ve olaylarına göre Reynolds gerilmesine daha az katkı sağlamaktadır. Taban yakınında ejeksiyon olayı daha fazla baskındır. ADVP cihazının bir su sütunu boyunca düģeyde aynı anda birden fazla noktada 3 boyutlu hız bileģenlerini yüksek örnekleme frekansı ile elde etmesi ile bu grafikler çizilebilmiģtir. Bu da ADVP nin diğer noktasal hız ölçümü yapan cihazlardan farkıdır. 3
13 z (cm) z (cm) RS, T.... RS z/h=.5 RS z/h=.5 RS3 z/h=.5 RS z/h=.5 T5 z/h=.5 RS z/h=.5 RS z/h=.5 RS3 z/h=.5 RS z/h=.5 T5 z/h=.5 RS z/h=. RS z/h=. RS3 z/h=. RS z/h=. T5 z/h= H ġekil 3. Akım yönündeki ve düģey yöndeki hız çalkantı bileģenlerinin Reynolds gerilmelerine katkısının ve kapsama süresinin kovuk geniģliği H ile değiģimi, z/h=,5, z/h=,5 ve z/h=, Süpürme () olaylarının ejeksiyon (Q) olaylarına katkısının ve kapsama sürelerinin (time occupation) oranlarının düģey boyunca değiģimi incelenmiģtir. ġekil.a da verilen grafiğe göre H= durumunda süpürme olaylarının katkısının, ejeksiyon olaylarının katkısına oranı olan RS/RS değerinin taban yakınında civarı olduğu görülmektedir. Süpürme olaylarındaki baskınlık yüzeye doğru azalmakta ve RS/RS oranı, ya kadar düģmektedir. Aynı Ģekilde H=5 ve H= kovuk geniģliği de verilmiģtir. Kovuk geniģliği arttıkça ejeksiyon olaylarının baskınlığı daha belirgin hale gelmektedir. Bu baskın karakter yüzeye doğru tüm kovuk geniģlikleri için daha da belirgin hale gelmektedir. Süpürme olaylarının örnekleme süresince kapsadığı sürenin ejeksiyon olaylarının kapsadığı süreye olan oranı T/T olarak ifade edilmekte ve bu oranın akım derinliği ile değiģimi ġekil.b de verilmektedir. Bu Ģekle göre H= iken taban yakınında olaylarının kapsadığı süre neredeyse Q olaylarının kapsadığı süreye eģit iken tabandan uzaklaģıldıkça olaylarının daha uzun süre boyunca meydana geldiği gözlenmiģtir. Yüzey yakınında T/T oranı, olmuģtur. Bununla beraber H=5 kovuk geniģliğinde tabanda T/T oranı iken yukarı çıkıldıkça bu oran hızla azalmakta ve ejeksiyon olayları daha uzun sürelerde gözlenmektedir. H= durumunda ejeksiyon süresi diğer iki kovuk geniģliğine göre çok daha da fazladır. RS / RS H= H=5 H= T / T H= H=5 H= RS / RS ġekil. (a) RS / RS, (b) T/T T / T 35
14 .SONUÇ VE ÖNERĠLER Bu çalıģmada Acoustic Doppler Velocity Profiler (ADVP) cihazı kullanılarak akım yönündeki, yanal ve düģey yönde anlık noktasal hız değerleri elde edilmiģtir. Anlık hız değerleri gürültüden arındırıldıktan sonra uzun zaman ortalaması ve çalkantı bileģenlerine ayrılmıģ ve ortalama hız profilleri çizilerek logartmik hız dağılımı kullanılarak kayma hızı ve integrasyon sabiti elde edilmiģtir. Çalkantı bileģenleri ile türbülans Ģiddeti, Reynolds gerilimi dağılımı ve korelasyon katsayısı bulunmuģ ve literatürde verilen değerler ile uyumlu olduğu görülmüģtür. Reynolds gerilimi dağılımından bulunan kayma hızı ile Clauser metodu ile bulunan kayma hızı arasında % lik bir fark vardır. Akım yönündeki ve düģey yöndeki çalkantı bileģenleri kullanılarak Q (ejeksiyon) ve (süpürme) olayları incelenmiģtir. Süpürme olayının görüldüğü alanlarda dıģ bölgede üst katmanlarda nispeten daha hızlı akımın daha alt bölgelere kadar indiği görülmektedir. Bu Ģekilde akım yönündeki çalkantı bileģeni pozitif, düģey yöndeki çalkantı bileģeni ise negatif değer almaktadır. Ejeksiyon olayının görüldüğü alanlarda ise alt bölgede nispeten daha yavaģ akımın çekilip üst katmanlara fırlatıldığı görülmektedir. Bu Ģekilde akım yönündeki çalkantı bileģeni negatif, düģey yöndeki çalkantı bileģeni ise pozitif değer almaktadır. Kuadrant analizi yöntemi ile Reynolds gerilimine katkı payı bulunmuģtur. Sıfır kovuk geniģliğinde süpürme olaylarının katkısının, ejeksiyon olaylarının katkısı ile aynı olduğu görülmektedir. Süpürme olaylarındaki baskınlık yüzeye doğru azalmaktadır. Kovuk geniģliği arttıkça ejeksiyon olaylarının baskınlığı daha belirgin hale gelmektedir. Bu baskın karakter yüzeye doğru tüm kovuk geniģlikleri için daha da belirgin hale gelmektedir. olaylarının Q olaylarına katkısının ve kapsama sürelerinin oranlarının düģey boyunca değiģmi incelenmiģtir. Sıfır kovuk geniģliğinde taban yakınında olaylarının kapsadığı süre neredeyse Q olaylarının kapsadığı süreye eģit iken tabandan uzaklaģıldıkça olaylarının daha uzun süre boyunca meydana geldiği gözlenmiģtir. Bununla beraber kovuk geniģliği arttığında ejeksiyon olaylarının daha uzun süre kapsadığı görülmektedir. Sonuç olarak, bu çalıģma göstermiģtirki tabanda meydana gelen patlama olaylari ile türbülans yapıları ve Reynolds kayma gerilmesi arasında güçlü bir bağlantı vardir ve tabandaki küçük boyuttaki saç teline benzer vorteksler fırlatma olayı ile akımın merkezindeki bölgelere taģınmaktadır ve daha büyük vorteks yapıları oluģturmaktadırlar. DıĢ bölgedeki bu vorteks yapıları da tabandan emilen sediment taneciklerinin akım boyunca taģınmasından sorumludurlar. KAYNAKLAR. Adrian R. J., Meinhart C. D., and Tomkins C. D.. Vortex organization in the outer region of the turbulent boundary layer. J. Fluid Mech. : -5.. Albayrak, Ġ,, An Experımental Study of Coherent Structures, Secondary Currents and Surface Boils and Their Interrelation in Open-Channel Flow, Ph. D. Thesis, These no, Ecole Polytechnique Fédérale de Lausanne (EPFL), Lausanne, Switzerland 3. Bridge, J. S., Bennett, S. J., 99, A Model for the Entrainment and Transport of Sediment Grains of Mixed Sizes, Shapes, and Densities. Water Resources Research, Vol., No., pp
15 . Graf H., Altınakar M.S., 993. Fluvial Hydraulics Flow and Transport Processes in Channels of Simple Geometry, John Wiley and Sons 5. Hinze,J.O., 975, Turbulence, McGraw-Hill, 79 pp.. Hurther D.. 3D Acoustic Doppler velocimetry and turbulence in open-channel flow. Ph.D. dissertation No 395, Ecole polytechnique fédérale de Lausanne (EPFL), Lausanne, Switzerland.Hurther, D., Lemmin, U.,. Shear stress statistics and wall similarity analysis in turbulent boundary layers using a high resolution 3-D ADVP. J. Oceanic Engineering (IEEE) 5, Hurther, D., Lemmin, U.,, Disc., Equilibrium near-bed concentration of suspended sediment, Z. Cao. Journal of Hydraulic Engineering, ASCE, Vol 7, Kironoto, B.A., 99, Turbulence Characterisitcs of Uniform and Non-Uniform, Rough Open Channel Flow, Ph. D. Thesis, These no 9, Ecole Polytechnique Fédérale de Lausanne (EPFL), Lausanne, Switzerland 9. Nelson, J., R. L. Shreve, S. R, McLean, and T. G. Drake, 995, Role of Near-Bed Turbulence Structure in Bed Load Transport and Bed Form Mechanics. Water Resources Research, Vol. 3, No, pp Nezu, I., 977, Turbulence intensities in open channel flows, Proc. Japan Soc. Civil Engineers,, 7-7. Nezu, I., Nakagawa, H., 993. Turbulence in open-channel flows. IAHR Monograph series.. Reynolds, J.A. 97. Turbulent Flows in Engineering, John Wiley &sons Ltd., London, Great Britain. 3. Shen, C., Lemmin, U., 997, Particle Image Velocimetry, A Practical Guide, Springer- Verlag.. Theodorsen T The structure of turbulence. 5 Jahre Grenzschichtforschung (eds.görtler H. ve Tollmien W.), Friedr. Vieweg and Sohn, Germany,
AÇIK KANAL AKIMINDA PÜRÜZLÜLÜK ÜZERİNDE TÜRBÜLANS BÜYÜKLÜKLERİ
AÇIK KANAL AKIMINDA PÜRÜZLÜLÜK ÜZERİNDE TÜRBÜLANS BÜYÜKLÜKLERİ I. Albayrak (1), S. Cokgor (2), (1) İstanbul Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, İnşaat Müh. Bölümü, Hidrolik Ana Bilim Dalı, 34850, Avcılar,
DetaylıKARE KESĠTLĠ KÖPRÜ ORTA AYAĞI ETRAFINDA ZAMANLA DEĞĠġEN AKIM NEDENĠYLE OLUġAN YEREL OYULMALAR
5. Ulusal Su Mühendisliği Sempozyumu 12-16 Eylül 2011 İSTANBUL KARE KESĠTLĠ KÖPRÜ ORTA AYAĞI ETRAFINDA ZAMANLA DEĞĠġEN AKIM NEDENĠYLE OLUġAN YEREL OYULMALAR M. ġükrü GÜNEY Dokuz Eylül Üniversitesi, Mühendislik
DetaylıAÇIK KANAL AKIMLARINDA HIZ DAĞILIMININ ENTROPY YÖNTEMİ İLE İNCELENMESİ. Mehmet Ardıçlıoğlu. Ali İhsan Şentürk. Galip Seçkin
AÇIK KANAL AKILARINDA HIZ DAĞILIININ ENTROPY YÖNTEİ İLE İNCELENESİ ehmet Ardıçlıoğl Yard. Doç. Dr., Erciyes Üniv. ühendislik Fak. İnşaat üh. Böl. Kayseri, Tel: 352 4378, Fax: 9 352 4375784 E-mail: mardic@erciyes.ed.tr
DetaylıAÇIK KANAL AKIMI. Hopa Yukarı Sundura Deresi-ARTVİN
AÇIK KANAL AKIMI Hopa Yukarı Sundura Deresi-ARTVİN AÇIK KANAL AKIMI (AKA) Açık kanal akımı serbest yüzeyli akımın olduğu bir akımdır. serbest yüzey hava ve su arasındaki ara yüzey @ serbest yüzeyli akımda
DetaylıÇEV-220 Hidrolik. Çukurova Üniversitesi Çevre Mühendisliği Bölümü Yrd. Doç. Dr. Demet KALAT
ÇEV-220 Hidrolik Çukurova Üniversitesi Çevre Mühendisliği Bölümü Yrd. Doç. Dr. Demet KALAT Borularda Türbülanslı Akış Mühendislik uygulamalarında akışların çoğu türbülanslıdır ve bu yüzden türbülansın
DetaylıHİDROLİK. Yrd. Doç. Dr. Fatih TOSUNOĞLU
HİDROLİK Yrd. Doç. Dr. Fatih TOSUNOĞLU Ders Hakkında Genel Bilgiler Görüşme Saatleri:---------- Tavsiye edilen kitaplar: 1-Hidrolik (Prof. Dr. B. Mutlu SÜMER, Prof. Dr. İstemi ÜNSAL. ) 2-Akışkanlar Mekaniği
DetaylıAkım Gözlem İstasyonlarında Yatak Sürtünme Katsayısı ve Eğiminin Sayısal Yöntemle Bulunması *
İMO Teknik Dergi, 203 6575-6580, Yazı 40, Teknik Not Akım Gözlem İstasyonlarında Yatak Sürtünme Katsayısı ve Eğiminin Sayısal Yöntemle Bulunması * Ender DEMİREL* Nuri ÇAYNAK** İsmail AYDIN*** ÖZ Bu çalışmada,
DetaylıBileşik Kesitlerde Enerji ve Momentum Düzeltme Katsayılarının Deneysel İrdelenmesi 1
İMO Teknik Dergi, 2004 3323-3334, Yazı 223 Bileşik Kesitlerde Enerji ve Momentum Düzeltme Katsayılarının Deneysel İrdelenmesi 1 Galip SEÇKİ * Mehmet ARDIÇLIOĞLU ** eslihan SEÇKİ *** Serter ATABAY ****
DetaylıDeneye Gelmeden Önce;
Deneye Gelmeden Önce; Deney sonrası deney raporu yerine yapılacak kısa sınav için deney föyüne çalışılacak, Deney sırasında ve sınavda kullanılmak üzere hesap makinesi ve deney föyü getirilecek. Reynolds
DetaylıÇEV207 AKIŞKANLAR MEKANİĞİ KİNEMATİK-1. Y. Doç. Dr. Güray Doğan
ÇEV207 AKIŞKANLAR MEKANİĞİ KİNEMATİK-1 Y. Doç. Dr. Güray Doğan 1 Kinematik Kinematik: akışkanların hareketlerini tanımlar Kinematik harekete sebep olan kuvvetler ile ilgilenmez. Akışkanlar mekaniğinde
DetaylıÇEV207 AKIŞKANLAR MEKANİĞİ KİNEMATİK-1. Y. Doç. Dr. Güray Doğan
ÇEV207 AKIŞKANLAR MEKANİĞİ KİNEMATİK-1 Y. Doç. Dr. Güray Doğan 1 Kinematik Kinematik: akışkanların hareketlerini tanımlar Kinematik harekete sebep olan kuvvetler ile ilgilenmez. Akışkanlar mekaniğinde
DetaylıAKIŞ REJİMLERİNİN SINIFLANDIRILMASI KRİTİK DERİNLİK KAVRAMI
AKIŞ REJİMLERİNİN SINIFLANDIRILMASI KRİTİK DERİNLİK KAVRAMI Açık kanallarda akış, yerçekimi-eğim ortak bileşeni nedeniyle oluşur, bu nedenle kanal taban eğiminin sertliği (dikliği), kesinlikle akışın hızını
DetaylıDALGA YAYILMASI Sonsuz Uzun Bir Çubuktaki Boyuna Dalgalar SıkıĢma modülü M={(1- )/[(1+ )(1-2
DALGA YAYILMASI Sonsuz Uzun Bir Çubuktaki Boyuna Dalgalar SıkıĢma modülü = M={(1- )/[(1+ )(1-2 )]}E E= Elastisite modülü = poisson oranı = yoğunluk V p Dalga yayılma hızının sadece çubuk malzemesinin özelliklerine
DetaylıPürüzlü Cidar
10.3.3. Pürüzlü Cidar Şimdiye kadar boru cidarını pürüzsüz kabul ettik ve bu tip cidarlara cilalı cidar denir. Yükseklikleri k s olan elemanları sık bir şekilde boru cidarına yapıştırılırsa, boru cidarını
DetaylıUVP ALGILAYICILARI KULLANILARAK SU ALTI BORUSU ALTINDAKİ OYULMALARIN ZAMANLA DEĞİŞİMLERİNİN DENEYSEL ARAŞTIRILMASI
7. Kıyı Mühendisliği Sempozyumu - 559 - UVP ALGILAYICILARI KULLANILARAK SU ALTI BORUSU ALTINDAKİ OYULMALARIN ZAMANLA DEĞİŞİMLERİNİN DENEYSEL ARAŞTIRILMASI M. Şükrü GÜNEY 1 Mustafa DOĞAN 2 Ayşegül Ö. AKSOY
DetaylıDÜZLEMSEL SİMETRİK ANİGENİŞLEMELERDE ÇEVRİNTİLİ TÜRBÜLANSLI AKIŞIN SAYISAL ARAŞTIRILMASI
TESKON 2015 / SİMÜLASYON VE SİMÜLASYON TABANLI ÜRÜN GELİŞTİRME SEMPOZYUMU Bu bir MMO yayınıdır MMO bu yayındaki ifadelerden, fikirlerden, toplantıda çıkan sonuçlardan, teknik bilgi ve basım hatalarından
DetaylıFiziksel bir olayı incelemek için çeşitli yöntemler kullanılır. Bunlar; 1. Ampirik Bağıntılar 2. Boyut Analizi, Benzerlik Teorisi 3.
Fiziksel bir olayı incelemek için çeşitli yöntemler kullanılır. Bunlar; 1. Ampirik Bağıntılar 2. Boyut Analizi, Benzerlik Teorisi 3. Benzetim Yöntemi (Analoji) 4. Analitik Yöntem 1. Ampirik Bağıntılar:
DetaylıSuyun bir yerden bir başka yere iletilmesi su mühendisliğinin ana ilgi konusunu oluşturur. İki temel iletim biçimi vardır:
CE 307 Hidrolik 1. GİRİŞ Kapsam Suyun bir yerden bir başka yere iletilmesi su mühendisliğinin ana ilgi konusunu oluşturur. İki temel iletim biçimi vardır: 1. İçindeki akımın basınçlı olduğu kapalı sistemler.
DetaylıÜrkmez Barajı Çarpıtılmış Modelinde Ani Göçme Sonucu Oluşan Taşkın Dalgalarının Deneysel Araştırılması
Ürkmez Barajı Çarpıtılmış Modelinde Ani Göçme Sonucu Oluşan Taşkın Dalgalarının Deneysel Araştırılması M. Şükrü GÜNEY (1), Eser YAŞİN (2) 1 Dokuz Eylül Üniversitesi, sukru.guney@deu.edu.tr 2 Dokuz Eylül
DetaylıBÖLÜM 1: MADDESEL NOKTANIN KİNEMATİĞİ
BÖLÜM 1: MADDESEL NOKTANIN KİNEMATİĞİ 1.1. Giriş Kinematik, daha öncede vurgulandığı üzere, harekete sebep olan veya hareketin bir sonucu olarak ortaya çıkan kuvvetleri dikkate almadan cisimlerin hareketini
DetaylıBölüm 8: Borularda sürtünmeli Akış
Bölüm 8: Borularda sürtünmeli Akış Laminer ve Türbülanslı Akış Laminer Akış: Çalkantısız akışkan tabakaları ile karakterize edilen çok düzenli akışkan hareketi laminer akış olarak adlandırılır. Türbülanslı
DetaylıKöprü Yan Ayaklarının Oluşturduğu Daralmanın Atnalı Vorteks Sistemi ve Oyulmaya Etkisinin DES Modellemesi ile İncelenmesi
Köprü Yan Ayaklarının Oluşturduğu Daralmanın Atnalı Vorteks Sistemi ve Oyulmaya Etkisinin DES Modellemesi ile İncelenmesi Mete Köken ODTÜ İnşaat Mühendisliği Bölümü, Hidromekanik Laboratuvarı Tel: (312)
DetaylıISI DEĞĠġTĠRGEÇLERĠ DENEYĠ
ISI DEĞĠġTĠRGEÇLERĠ DENEYĠ 1. Teorik Esaslar: Isı değiştirgeçleri, iki akışın karışmadan ısı alışverişinde bulundukları mekanik düzeneklerdir. Isı değiştirgeçleri endüstride yaygın olarak kullanılırlar
DetaylıKİNEMATİK TEKNOLOJİNİN BİLİMSEL İLKELERİ
6 KİNEMATİK TEKNOLOJİNİN BİLİMSEL İLKELERİ Adem ÇALIŞKAN ( HAREKET BİLGİSİ ) Mekaniğin hareketi açıklayan koluna KĠNEMATĠK denir. Hareket, konumun sürekli değiģimidir. Hareket eden cismi, Ģekil değiģikliği
DetaylıYAVAŞ DEĞİŞEN ÜNİFORM OLMAYAN AKIM
YAVAŞ DEĞİŞEN ÜNİFORM OLMAYAN AKIM Yavaş değişen akımların analizinde kullanılacak genel denklem bir kanal kesitindeki toplam enerji yüksekliği: H = V g + h + z x e göre türevi alınırsa: dh d V = dx dx
DetaylıBAÜ Müh-Mim Fak. Geoteknik Deprem Mühendisliği Dersi, B. Yağcı Bölüm-5
ZEMİN DAVRANIŞ ANALİZLERİ Geoteknik deprem mühendisliğindeki en önemli problemlerden biri, zemin davranışının değerlendirilmesidir. Zemin davranış analizleri; -Tasarım davranış spektrumlarının geliştirilmesi,
DetaylıHarici Fotoelektrik etki ve Planck sabiti deney seti
Deneyin Temeli Harici Fotoelektrik etki ve Planck sabiti deney seti Fotoelektrik etki modern fiziğin gelişimindeki anahtar deneylerden birisidir. Filaman lambadan çıkan beyaz ışık ızgaralı spektrometre
Detaylı713 SU TEMİNİ VE ÇEVRE ÖDEV #1
713 SU TEMİNİ VE ÇEVRE ÖDEV #1 Teslim tarihi:- 1. Bir şehrin 1960 yılındaki nüfusu 35600 ve 1980 deki nüfusu 54800 olarak verildiğine göre, bu şehrin 1970 ve 2010 yıllarındaki nüfusunu (a) aritmetik artışa
DetaylıAMETĠST 'ĠN TERMOLÜMĠNESANS VE OPTĠKSEL ÖZELLĠKLERĠNĠN ARAġTIRILMASI SERA ĠFLAZOĞLU HASAN YÜREK ADĠL CANIMOĞLU
AMETĠST 'ĠN TERMOLÜMĠNESANS VE OPTĠKSEL ÖZELLĠKLERĠNĠN ARAġTIRILMASI SERA ĠFLAZOĞLU HASAN YÜREK ADĠL CANIMOĞLU Niğde Üniversitesi, Fen Edebiyat Fakültesi, Fizik Bölümü, Niğde GĠRĠġ Doğal radyasyonun olduğu
Detaylı6. DENEY Alternatif Akım Kaynağı ve Osiloskop Cihazlarının Kullanımı
6. DENEY Alternatif Akım Kaynağı ve Osiloskop Cihazlarının Kullanımı Deneyin Amacı: Osiloskop kullanarak alternatif gerilimlerin incelenmesi Deney Malzemeleri: Osiloskop Alternatif Akım Kaynağı Uyarı:
DetaylıVE TASARIM YER HAREKETLERĠ
YEREL ZEMĠN ġartlarinin ETKĠSĠ VE TASARIM YER HAREKETLERĠ Yerel zemin Ģartlarının yer hareketinin Ģiddeti ve deprem hasarları üzerindeki etkisi, tarihsel referanslara dayalı olarak yaklaģık 200 yıldır
DetaylıGÜÇ VE HAREKET ĠLETĠM ELEMANLARI
GÜÇ VE HAREKET ĠLETĠM ELEMANLARI P=sbt n m? n iģmak Ġġ MAKĠNASI Yapı olarak motor, güc ve hareket iletim elemanları ve iģ makinası kısmından oluģan bir makinanın esas amacı baģka bir enerjiyi mekanik enerjiye
DetaylıBATMIŞ YÜZEYLERE GELEN HİDROSTATİK KUVVETLER
BATMIŞ YÜZEYLERE GELEN HİDROSTATİK KUVVETLER Yrd. Doç. Dr. Beytullah EREN Çevre Mühendisliği Bölümü BATMIŞ YÜZEYLERE GELEN HİDROSTATİK KUVVETLER Atatürk Barajı (Şanlıurfa) BATMIŞ YÜZEYLERE ETKİYEN KUVVETLER
DetaylıİSTANBUL BOĞAZI SU SEVİYESİ DEĞİŞİMLERİNİN MODELLENMESİ. Berna AYAT. İstanbul, Türkiye
6. Ulusal Kıyı Mühendisliği Sempozyumu 271 İSTANBUL BOĞAZI SU SEVİYESİ DEĞİŞİMLERİNİN MODELLENMESİ Burak AYDOĞAN baydogan@yildiz.edu.tr Berna AYAT bayat@yildiz.edu.tr M. Nuri ÖZTÜRK meozturk@yildiz.edu.tr
DetaylıSIĞ SUDA YAN YANA SIRALI İKİ SİLİNDİR ARKASINDA OLUŞAN AKIŞ YAPISININ PASİF YÖNTEMLE KONTROLÜ 1
SIĞ SUDA YAN YANA SIRALI İKİ SİLİNDİR ARKASINDA OLUŞAN AKIŞ YAPISININ PASİF YÖNTEMLE KONTROLÜ 1 Passive Vortex Control Behind Two Side by Side Cylinders in Shallow Waters Mustafa Atakan AKAR Makine Mühendisliği
DetaylıT. C. GÜMÜŞHANE ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK VE DOĞA BİLİMLERİ FAKÜLTESİ MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ DENEYLER 2
T. C. GÜMÜŞHANE ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK VE DOĞA BİLİMLERİ FAKÜLTESİ MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ DENEYLER 2 DOĞAL VE ZORLANMIŞ TAŞINIMLA ISI TRANSFERİ DENEYİ ÖĞRENCİ NO: ADI SOYADI:
Detaylı4.2. EKSENEL VANTİLATÖRLERİN BİLGİSAYARLA BOYUTLANDIRILMASI
4.2. EKSENEL VANTİLATÖRLERİN BİLGİSAYARLA BOYUTLANDIRILMASI Yrd.Doç.Dr.Asaf VAROL Tek.Eğt.Fak. Makina Eğitimi Bölüm BaĢkanı ELAZIĞ Mak.Müh. İbrahim UZUN F.Ü.Bilgi iģlem Daire BaĢkan Vekili ELAZIĞ ÖZET
DetaylıMAK 4026 SES ve GÜRÜLTÜ KONTROLÜ. 1. Hafta Ses ve Gürültü ile İlgili Temel Kavramlar
MAK 4026 SES ve GÜRÜLTÜ KONTROLÜ 1. Hafta Ses ve Gürültü ile İlgili Temel Kavramlar Ses Nedir? 1: Sessiz durum 2: Gürültü 3: Atmosfer Basıncı 4: Ses Basıncı Ses, dalgalar halinde yayılan bir enerjidir.
DetaylıKATI MADDELERİN KRİTİK HAREKET HIZLARINA DANE YAYVANLIĞININ ETKİSİ
Türkiye İnşaat Mühendisliği On Yedinci Teknik Kongre ve Sergisi 15-16-17 Nisan 004 Yıldız Teknik Üniversitesi/İSTANBUL KATI MADDELERİN KRİTİK HAREKET HIZLARINA DANE YAYVANLIĞININ ETKİSİ Araştırma Görevlisi
DetaylıELASTİK DALGA YAYINIMI
ELASTİK DALGA YAYINIMI (016-10. Ders) Prof.Dr. Eşref YALÇINKAYA Geçtiğimiz ders; Cisim dalgaları (P ve S) Tabakalı ortamda yayılan sismik dalgalar Snell kanunu Bu derste; Yüzey dalgaları (Rayleigh ve Love)
DetaylıBAŞKENT ÜNİVERSİTESİ MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MAK - 402 MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ LABORATUVARI DENEY 4
BAŞKENT ÜNİVERSİTESİ MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MAK - 0 MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ LABORATUVARI DENEY İÇİNDE SABİT SICAKLIKTA SİLİNDİRİK ISITICI BULUNAN DİKDÖRTGEN PRİZMATİK SAC KUTU YÜZEYLERİNDEN ZORLANMIŞ TAŞINIM
DetaylıAKIġKAN PARTĠKÜLLERĠNĠN KĠNEMATĠĞĠ
AKIġKAN PARTĠKÜLLERĠNĠN KĠNEMATĠĞĠ Akışkan partikülleri aşağıdaki özelliklere sahiptir 1- Her bir noktadaki ( V ) vektörü eliptik bir yörünge izler. 2- Yatay ve düşey hızlar arasında 90 lik bir faz farkı
DetaylıGerçek Akışkanların Bir Boyutlu Akımları
AKM 204 / Kısa Ders Notu H10-S1 Gerçek Akışkanların Bir Boyutlu Akımları Özet : Bir boyutlu akımların temel denklemleri Süreklilik denklemi : Enerji denklemi : İmpuls-momuntum denklemi : İrdeleme Sonsuz
DetaylıDozimetrik Malzeme Olarak Ametistin Termolüminesans Özelliklerinin Belirlenmesiz
Çukurova Üniversitesi Fizik Bölümü Dozimetrik Malzeme Olarak Ametistin Termolüminesans Özelliklerinin Belirlenmesiz N. NUR, Z. YEĞĠNGĠL, T. DOĞAN LÜMĠNESANS DOZĠMETRĠ KONGRESĠ - IV Gaziantep Üniversitesi,
DetaylıDENEY FÖYÜ 4: Alternatif Akım ve Osiloskop
Deneyin Amacı: DENEY FÖYÜ 4: Alternatif Akım ve Osiloskop Osiloskop kullanarak alternatif gerilimlerin incelenmesi Deney Malzemeleri: 5 Adet 1kΩ, 5 adet 10kΩ, 5 Adet 2k2Ω, 1 Adet potansiyometre(1kω), 4
DetaylıSu seviyesi = ha Qin Kum dolu sütun Su seviyesi = h Qout
Su seviyesi = h a in Kum dolu sütun out Su seviyesi = h b 1803-1858 Modern hidrojeolojinin doğumu Henry Darcy nin deney seti (1856) 1 Darcy Kanunu Enerjinin yüksek olduğu yerlerden alçak olan yerlere doğru
DetaylıMassachusetts Teknoloji Enstitüsü-Fizik Bölümü
Massachusetts Teknoloji Enstitüsü-Fizik Bölümü Fizik 8.01 Ödev # 7 Güz, 1999 ÇÖZÜMLER Dru Renner dru@mit.edu 7 Kasım 1999 Saat: 21.50 Problem 7.1 (Ohanian, sayfa 271, problem 55) Bu problem boyunca roket
DetaylıKAZIKLI YAPILAR ETRAFINDAKİ AKIM ALANININ ARAŞTIRILMASI
7. Kıyı Mühendisliği Sempozyumu - 179 - KAZIKLI YAPILAR ETRAFINDAKİ AKIM ALANININ ARAŞTIRILMASI Yeşim ÇELİKOĞLU 1, Yalçın YÜKSEL 2, Eğmen ŞAHİN 3, Tuba BOSTAN 4 1 Doç. Dr., YTÜ, İstanbul, Türkiye, ycelik@yildiz.edu.tr
Detaylı5. Boyut Analizi. 3) Bir deneysel tasarımda değişken sayısının azaltılması 4) Model tasarım prensiplerini belirlemek
Boyut analizi, göz önüne alınan bir fiziksel olayı etkileyen deneysel değişkenlerin sayısını ve karmaşıklığını azaltmak için kullanılan bir yöntemdir. kışkanlar mekaniğinin gelişimi ağırlıklı bir şekilde
DetaylıAçık Kanal Savak Akımlarında Debinin Farklı Yöntemler ile Belirlenmesi
Açık Kanal Savak Akımlarında Debinin Farklı Yöntemler ile Belirlenmesi Mehmet Ardıçlıoğlu, Mücella İlkentapar Erciyes Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, İnşaat Müh. Bölümü, Kayseri Tel: (352) 2076666
DetaylıDoç. Dr. Mustafa ÖZDEN Arş. Gör. Gülden AKDAĞ Arş. Gör. Esra AÇIKGÜL
Doç. Dr. Mustafa ÖZDEN Arş. Gör. Gülden AKDAĞ Arş. Gör. Esra AÇIKGÜL 11.07.2011 Adıyaman Üniversitesi Eğitim Fakültesi İlköğretim Bölümü Fen Bilgisi Öğretmenliği A.B.D GĠRĠġ Fen bilimleri derslerinde anlamlı
DetaylıBÖLÜM 6 GERÇEK AKIŞKANLARIN HAREKETİ
BÖLÜM 6 GERÇEK AKIŞKANLARIN HAREKETİ Gerçek akışkanın davranışı viskoziteden dolayı meydana gelen ilave etkiler nedeniyle ideal akışkan akımlarına göre daha karmaşık yapıdadır. Gerçek akışkanlar hareket
DetaylıBMM 205 Malzeme Biliminin Temelleri
BMM 05 Malzeme Biliminin Temelleri Dislokasyonlar ve Güçlendirme Mekanizmaları Bölüm - 1 Dr. Ersin Emre Ören Biyomedikal Mühendisliği Bölümü Malzeme Bilimi ve Nanoteknoloji Mühendisliği Bölümü TOBB Ekonomi
DetaylıMalzemelerinMekanik Özellikleri II
MalzemelerinMekanik Özellikleri II Doç.Dr. Derya Dışpınar deryad@istanbul.edu.tr 2014 Sünek davranış Griffith, camlarileyaptığıbuçalışmada, tamamengevrekmalzemelerielealmıştır Sünekdavranışgösterenmalzemelerde,
DetaylıT.C. GÜMÜŞHANE ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK VE DOĞA BİLİMLERİ FAKÜLTESİ MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ DENEYLER II DERSİ
T.C. GÜMÜŞHANE ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK VE DOĞA BİLİMLERİ FAKÜLTESİ MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ DENEYLER II DERSİ İÇ BASINÇ ETKİSİNDEKİ İNCE CIDARLI SİLİNDİRLERDE GERİLME ANALİZİ DENEYİ
DetaylıBileşik kirişlerde kesme akımının belirlenmesi İnce cidarlı kirişlerde kesme akımının belirlenmesi
Kesme Akımı Bölüm Hedefleri Bileşik kirişlerde kesme akımının belirlenmesi İnce cidarlı kirişlerde kesme akımının belirlenmesi Copyright 011 Pearson Education South Asia Pte Ltd BİLEŞİK KİRİŞLERDE KESME
DetaylıİŞ : Şekilde yörüngesinde hareket eden bir parçacık üzerine kuvveti görülmektedir. Parçacık A noktasından
İŞ : Şekilde yörüngesinde hareket eden bir parçacık üzerine etkiyen F kuvveti görülmektedir. Parçacık A noktasından r geçerken konum vektörü uygun bir O orijininden ölçülmektedir ve A dan A ne diferansiyel
Detaylı5. Boyut Analizi. 3) Bir deneysel tasarımda değişken sayısının azaltılması 4) Model tasarım prensiplerini belirlemek
Boyut analizi, göz önüne alınan bir fiziksel olayı etkileyen deneysel değişkenlerin sayısını ve karmaşıklığını azaltmak için kullanılan bir yöntemdir. Akışkanlar mekaniğinin gelişimi ağırlıklı bir şekilde
DetaylıElektromanyetik Dalga Teorisi
Elektromanyetik Dalga Teorisi Ders-2 Dalga Denkleminin Çözümü Düzlem Elektromanyetik Dalgalar Enine Elektromanyetik Dalgalar Kayıplı Ortamda Düzlem Dalgalar Düzlem Dalgaların Polarizasyonu Dalga Denkleminin
Detaylı4. ÜNĠTE : SES. Ses, bir noktadan baģka bir noktaya doğru dalgalar halinde yayılır. Bu dalgalar titreģimler sonucunda meydana gelir.
4. ÜNĠTE : SES 1 SES; madde moleküllerinin titreģimiyle oluģan bir dalga hareketidir(titreģim hareketidir). Ses; katı, sıvı veya gaz gibi maddesel bir ortamda yayılır. BoĢlukta ses yayılmaz. *Havası boģaltılmıģ
Detaylı508 HİDROLOJİ ÖDEV #1
508 HİDROLOJİ ÖDEV #1 Teslim tarihi: 30 Mart 2009 16:30 1. Yüzey alanı 40 km 2 olan bir gölde Haziran ayında göle giren akarsuyun ortalama debisi 0.56 m 3 /s, gölden çıkan suyun ortalama debisi 0.48 m
DetaylıA A A A A A A A A A A
S 2 FİZİ TESTİ. Bu testte 0 soru vardır. 2. Cevaplarınızı, cevap kâğıdının Fizik Testi için ayrılan kısmına işaretleyiniz.. Aşağıdakilerden hangisi momentum birimidir? joule joule A) B) newton saniye weber
DetaylıSİNAN VE AKUSTİK TEKNOLOJİSİ. Ferhat ERÖZ 09/03/2014
SİNAN VE AKUSTİK TEKNOLOJİSİ Ferhat ERÖZ 09/03/2014 1 İÇİNDEKİLER 1. GİRİŞ 2. 2013 YILINDA YAPILAN AKUSTİK ÖLÇÜMLER 2.1. Süleymaniye Cami Oda ölçümleri 2.2. Edirnekapı Mihrimah Sultan Cami Oda ölçümleri
DetaylıDİNAMİK - 7. Yrd. Doç. Dr. Mehmet Ali Dayıoğlu Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi. Tarım Makinaları ve Teknolojileri Mühendisliği Bölümü
DİNAMİK - 7 Yrd. Doç. Dr. Mehmet Ali Dayıoğlu Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarım Makinaları ve Teknolojileri Mühendisliği Bölümü 7. HAFTA Kapsam: Parçacık Kinetiği, Kuvvet İvme Yöntemi Newton hareket
DetaylıMakina Mühendisliği Bölümü Makine Laboratuarı
Makina Mühendisliği Bölümü Makine Laboratuarı Reynolds Sayısı ve Akış Türleri Deneyi 1. Genel Bilgi Bazı akışlar oldukça çalkantılıyken bazıları düzgün ve düzenlidir. Düzgün akım çizgileriyle belirtilen
DetaylıÖzel Laboratuvar Deney Föyü
Özel Laboratvar Deney Föyü Deney Adı: Mikrokanatlı borlarda türbülanslı akış Deney Amacı: Düşey konmdaki iç yüzeyi mikrokanatlı bordaki akış karakteristiklerinin belirlenmesi 1 Mikrokanatlı Bor ile İlgili
DetaylıELEKTRİKSEL POTANSİYEL
ELEKTRİKSEL POTANSİYEL Elektriksel Potansiyel Enerji Elektriksel potansiyel enerji kavramına geçmeden önce Fizik-1 dersinizde görmüş olduğunuz iş, potansiyel enerji ve enerjinin korunumu kavramları ile
DetaylıBÜLENT ECEVİT ÜNİVERSİTESİ MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MAK490 Makine Laboratuarı Dersi Akışkanlar Mekaniği Deneyi
BÜLENT ECEVİT ÜNİVERSİTESİ MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MAK490 Makine Laboratuarı Dersi Akışkanlar Mekaniği Deneyi 1. Genel Bilgi Bazı akışlar oldukça çalkantılıyken bazıları düzgün ve düzenlidir. Düzgün
Detaylıİdeal Akışkanların 2 ve 3 Boyutlu Akımları
AKM 204 / Kısa Ders Notu H11-S1 İdeal Akışkanların 2 ve 3 Boyutlu Akımları Kütlenin Korunumu Prensibi : Süreklilik Denklemi Gözönüne alınan ortam ve akışkan özellikleri; Permanan olmayan akım ortamında
DetaylıHareket Kanunları Uygulamaları
Fiz 1011 Ders 6 Hareket Kanunları Uygulamaları Sürtünme Kuvveti Dirençli Ortamda Hareket Düzgün Dairesel Hareket http://kisi.deu.edu.tr/mehmet.tarakci/ Sürtünme Kuvveti Çevre faktörlerinden dolayı (hava,
DetaylıBetonarme Yapılarda Perde Duvar Kullanımının Önemi
Betonarme Yapılarda Perde Duvar Kullanımının Önemi ĠnĢaat Yüksek Mühendisi MART 2013 Mustafa Berker ALICIOĞLU Manisa Çevre ve ġehircilik Müdürlüğü, Yapı Denetim ġube Müdürlüğü Özet: Manisa ve ilçelerinde
Detaylır r r F İŞ : Şekil yörüngesinde hareket eden bir parçacık üzerine kuvvetini göstermektedir. Parçacık A noktasından
İŞ : Şekil yörüngesinde hareket eden bir parçacık üzerine etkiyenf r kuvvetini göstermektedir. Parçacık A noktasından r r geçerken konum vektörü uygun bir O orijininden ölçülmektedir ve d r A dan A ne
DetaylıTĠCARĠ ARAÇ GELĠġTĠRME PROJESĠ KAPSAMINDA DĠNAMĠK MODELĠN TESTLER ĠLE DOĞRULANMASI
TĠCARĠ ARAÇ GELĠġTĠRME PROJESĠ KAPSAMINDA DĠNAMĠK MODELĠN TESTLER ĠLE DOĞRULANMASI Baki Orçun ORGÜL, Mustafa Latif KOYUNCU, Sertaç DĠLEROĞLU, Harun GÖKÇE Hexagon Studio Araç Mühendisliği Bölümü OTEKON
DetaylıTek ve İki Bina Etrafındaki Rüzgar Etkilerinin Sayısal Olarak İncelenmesi
Çukurova Üniversitesi Mühendislik Mimarlık Fakültesi Dergisi, 32(3), ss. 111-119, Eylül 2017 Çukurova University Journal of the Faculty of Engineering and Architecture, 32(3), pp. 111-119, September 2017
DetaylıBİLECİK ŞEYH EDEBALİ ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ MAKİNE VE İMALAT MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ
BİLECİK ŞEYH EDEBALİ ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ MAKİNE VE İMALAT MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MÜHENDİSLİKTE DENEYSEL METODLAR -I OSBORN REYNOLDS DENEY FÖYÜ 1. Deney Amacı Bu deneyin amacı laminer (katmanlı)
DetaylıKAYMA GERİLMESİ (ENİNE KESME)
KAYMA GERİLMESİ (ENİNE KESME) Demir yolu traversleri çok büyük kesme yüklerini taşıyan kiriş olarak davranır. Bu durumda, eğer traversler ahşap malzemedense kesme kuvvetinin en büyük olduğu uçlarından
DetaylıPamukkale Üniversitesi Mühendislik Bilimleri Dergisi Pamukkale University Journal of Engineering Sciences
Pamukkale Üniversitesi Mühendislik Bilimleri Dergisi Pamukkale University Journal of Engineering Sciences Kapak altı batmış akım mansabında meydana gelen oyulmaların sayısal simülasyonu Numerical simulation
DetaylıAçık Drenaj Kanallarının Boyutlandırılması. Prof. Dr. Ahmet ÖZTÜRK
Açık Drenaj Kanallarının Boyutlandırılması Prof. Dr. Ahmet ÖZTÜRK Drenaj kanalları, drenaj alanına ilişkin en yüksek yüzey akış debisi veya drenaj katsayısı ile belirlenen kanal kapasitesi gözönüne alınarak
Detaylı3. AKIŞKANLARDA FAZ DEĞİŞİKLİĞİ OLMADAN ISI TRANSFERİ
1 3. AKIŞKANLARDA FAZ DEĞİŞİKLİĞİ OLMADAN ISI TRANSFERİ (Ref. e_makaleleri) Isı değiştiricilerin büyük bir kısmında ısı transferi, akışkanlarda faz değişikliği olmadan gerçekleşir. Örneğin, sıcak bir petrol
DetaylıAKTİF KAYNAKLI YÜZEY DALGASI (MASW) YÖNTEMINDE FARKLI DOĞRUSAL DIZILIMLERIN SPEKTRAL ÇÖZÜNÜRLÜLÜĞÜ
AKTİF KAYNAKLI YÜZEY DALGASI (MASW) YÖNTEMINDE FARKLI DOĞRUSAL DIZILIMLERIN SPEKTRAL ÇÖZÜNÜRLÜLÜĞÜ M.Ö.Arısoy, İ.Akkaya ve Ü. Dikmen Ankara Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Jeofizik Mühendisliği Bölümü,
DetaylıAkışkanlar Mühendisliği 1. Giriş ve genel bilgiler. İçerik: Jet Motoru
AKI KAN MÜHENDİSİĞİ Uçak Aerodinamiği: Akışkanın uçak uygulamasındaki rolleri Jet Motoru Y.O Yakıt K T 1 İçerik: Akışkanlar Mühendisliği 1. Giriş ve genel bilgiler -Giriş ve genel bilgiler -Akışkan özellikleri
DetaylıİÇ CİDARI ISLANMAZ MALZEME İLE KAPLI DAİRESEL BİR BORU İÇİNDEN GEÇEN SUYUN LAMİNER BÖLGEDEKİ BASINÇ DÜŞÜMÜNÜN TEORİK ve DENEYSEL İNCELENMESİ
IV. EGE ENERJİ SEMPOZYUMU 1--3 MAYIS 008 İZMİR İÇ CİDARI ISLANMAZ MALZEME İLE KAPLI DAİRESEL BİR BORU İÇİNDEN GEÇEN SUYUN LAMİNER BÖLGEDEKİ BASINÇ DÜŞÜMÜNÜN TEORİK ve DENEYSEL İNCELENMESİ Ali Kibar*, K.
DetaylıHava Kirleticilerin Atmosferde Dağılımı ve Hava Kalitesi Modellemesi P R O F. D R. A B D U R R A H M A N B A Y R A M
Hava Kirleticilerin Atmosferde Dağılımı ve Hava Kalitesi Modellemesi P R O F. D R. A B D U R R A H M A N B A Y R A M Temel Kavramlar Emisyon Dış Hava Kalitesi Hava Kalitesi Dağılım Modellemesi Emisyon
DetaylıELEKTROMANYETİK DALGALAR
ELEKTROMANYETİK DALGALAR Hareket eden bir yük manyetik alan oluşturur. Yük sabit hızla hareket ederse, sabit bir akım ve sabit bir manyetik alan oluşturur. Yük osilasyon hareketi yaparsa değişken bir manyetik
DetaylıAkarsu Geçişleri Akarsu Geçişleri
Akarsu Geçişleri Akarsu Geçişleri Akarsu Geçişleri Akarsu Geçişleri Akarsu Geçişleri Akarsu Geçişleri KÖPRÜLER Köprü yapımı ile; Akarsu tabanında oyulmalar Yatak değişmeleri Membada su kabarmaları meydana
DetaylıBölüm 2. Bir boyutta hareket
Bölüm 2 Bir boyutta hareket Kinematik Dış etkenlere maruz kalması durumunda bir cismin hareketindeki değişimleri tanımlar Bir boyutta hareketten kasıt, cismin bir doğru boyunca hareket ettiği durumların
DetaylıÖN SÖZ... ix BÖLÜM 1: GİRİŞ Kaynaklar...6 BÖLÜM 2: TEMEL KAVRAMLAR... 7
ÖN SÖZ... ix BÖLÜM 1: GİRİŞ... 1 Kaynaklar...6 BÖLÜM 2: TEMEL KAVRAMLAR... 7 2.1 Periyodik Fonksiyonlar...7 2.2 Kinematik, Newton Kanunları...9 2.3 D Alembert Prensibi...13 2.4 Enerji Metodu...14 BÖLÜM
DetaylıFİZİK-II DERSİ LABORATUVARI ( FL 2 5 )
FİZİK-II DERSİ LABORATUVARI ( FL 2 5 ) EŞ POTANSİYEL VE ELEKTRİK ALAN ÇİZGİLERİ AMAÇ: 1. Zıt yükle yüklenmiş iki iletkenin oluşturduğu eş potansiyel çizgileri araştırıp bulmak. 2. Bu eş potansiyel çizgileri
DetaylıFizik 101: Ders 7 Ajanda
Fizik 101: Ders 7 Ajanda Sürtünme edir? asıl nitelendirebiliriz? Sürtünme modeli Statik & Kinetik sürtünme Sürtünmeli problemler Sürtünme ne yapar? Yeni Konu: Sürtünme Rölatif harekete karşıdır. Öğrendiklerimiz
DetaylıBÖLÜM I GİRİŞ (1.1) y(t) veya y(x) T veya λ. a t veya x. Şekil 1.1 Dalga. a genlik, T peryod (veya λ dalga boyu)
BÖLÜM I GİRİŞ 1.1 Sinyal Bir sistemin durum ve davranış bilgilerini taşıyan, bir veya daha fazla değişken ile tanımlanan bir fonksiyon olup veri işlemde dalga olarak adlandırılır. Bir dalga, genliği, dalga
DetaylıSistem Dinamiği. Bölüm 2- Dinamik Cevap ve Laplace Dönüşümü. Doç.Dr. Erhan AKDOĞAN
Sistem Dinamiği - Dinamik Cevap ve Laplace Dönüşümü Doç. Sunumlarda kullanılan semboller: El notlarına bkz. Yorum Soru MATLAB Bolum No.Alt Başlık No.Denklem Sıra No Denklem numarası Şekil No Şekil numarası
Detaylı2. Basınç ve Akışkanların Statiği
2. Basınç ve Akışkanların Statiği 1 Basınç, bir akışkan tarafından birim alana uygulanan normal kuvvet olarak tanımlanır. Basıncın birimi pascal (Pa) adı verilen metrekare başına newton (N/m 2 ) birimine
DetaylıSU ALTI BORUSU ALTINDAKİ OYULMALARIN ZAMANSAL DEĞİŞİMİNİN DENEYSEL VE SAYISAL ARAŞTIRILMASI
SU ALTI BORUSU ALTINDAKİ OYULMALARIN ZAMANSAL DEĞİŞİMİNİN DENEYSEL VE SAYISAL ARAŞTIRILMASI Mustafa DOĞAN 1 Vahid ABDİ 2 Birol KAYA 3 Yalçın ARISOY 4 1 Dr., D.E.Ü., Müh. Fak. İnşaat Müh. Bölümü, mustafa.dogan@deu.edu.tr
DetaylıGIDA PROSESLERİNDE SOĞUTMA İŞLEMİNDE VURGULU HAVA JETLERİNİN KULLANIMI
TESKON 2015 / SOĞUTMA TEKNOLOJİLERİ SEMPOZYUMU Bu bir MMO yayınıdır MMO bu yayındaki ifadelerden, fikirlerden, toplantıda çıkan sonuçlardan, teknik bilgi ve basım hatalarından sorumlu değildir. GIDA PROSESLERİNDE
DetaylıBASMA DENEYİ MALZEME MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ. 1. Basma Deneyinin Amacı
1. Basma Deneyinin Amacı Mühendislik malzemelerinin çoğu, uygulanan gerilmeler altında biçimlerini kalıcı olarak değiştirirler, yani plastik şekil değişimine uğrarlar. Bu malzemelerin hangi koşullar altında
DetaylıCihazın Bulunduğu Yer: Enerji Sistemleri Mühendisliği Bölümü B-Blok, Enerji Verimliliği Laboratuvarı
Ölçüm Cihazının Adı: Enerji Analizörü Cihazın Bulunduğu Yer: Enerji Sistemleri Mühendisliği Bölümü B-Blok, Enerji Verimliliği Laboratuvarı 1) Ölçümün Amacı Amaç; şebeke ya da cihazların(motor barındıran
DetaylıAçık Kanallarda Debi Ölçümü. Hazırlayan: Onur Dündar
Açık Kanallarda Debi Ölçümü Hazırlayan: Onur Dündar Doğal nehirlerde debi ölçümü ğ ç Orta nokta yöntemi ile debi hesabı Debi ölçümünde doğru kesitin belirlenmesi Dbiöl Debi ölçümü ü yapılacak kkesit nehrin
DetaylıALTERNATİF AKIMIN TANIMI
ALTERNATİF AKIM ALTERNATİF AKIMIN TANIMI Belirli üreteçler sürekli kutup değiştiren elektrik enerjisi üretirler. (Örnek: Döner elektromekanik jeneratörler) Voltajın zamana bağlı olarak sürekli yön değiştirmesi
DetaylıZEMİNLERİN GEÇİRİMLİLİĞİ YRD. DOÇ. DR. TAYLAN SANÇAR
ZEMİNLERİN GEÇİRİMLİLİĞİ YRD. DOÇ. DR. TAYLAN SANÇAR Suyun Toprak ve Kayalar içerisindeki hareketi Suyun Toprak ve Kayalar içerisindeki hareketi Hatırlanması gereken iki kural vardır 1. Darcy Kanunu 2.
DetaylıTAŞINIMIN FİZİKSEL MEKANİZMASI
BÖLÜM 6 TAŞINIMIN FİZİKSEL MEKANİZMASI 2 or Taşınımla ısı transfer hızı sıcaklık farkıyla orantılı olduğu gözlenmiştir ve bu Newton un soğuma yasasıyla ifade edilir. Taşınımla ısı transferi dinamik viskosite
Detaylı