Araştırma Raporu. Gençlik Konseyi. Gıda yetersizliğinin çocuk ve genç sağlığına etkisi. Doğuş Mordeniz. Pozisyon: Başkan. Giriş

Transkript

1 Forum: Sorun: Yazar: Gençlik Konseyi Gıda yetersizliğinin çocuk ve genç sağlığına etkisi Doğuş Mordeniz Pozisyon: Başkan Araştırma Raporu Giriş Yoksulluk farklı biçimleriyle özellikle son on yılda artarak uluslar arası zümrelerin ilgi noktası olmuştur ve azalması için uluslar arası düzeyde çeşitli zirveler toplanarak çözüm önerileri aranmıştır. Böyle bir ilginin umut verici olduğunu söylesek de ne yazık ki binlerce çocuğun ve gencin hayatını mahveden sefalete ve yoksulluğa gerçek çözüm çok yavaş bir şekilde etkisini göstermekte ve bu sürecin sonunda yine birçok ölüm meydana gelmektedir. Açlık ve kıtlığı meydana getiren bu yoksulluk hala özellikle sağlık açısından tehdit edici bir sorun olarak özellikle Afrika kıtasında karşımıza çıkmaktadır. Birleşmiş Milletler de bu sorunu öncelikli gündemine almış ve özellikle dünyanın en yoksul ülkelerinde ciddi çalışmalara başlamıştır ve yaptığı araştırmalarda 1,02 milyar insanın gıda yetersizliğinden ve sağlıksız beslenmeden zarar gördüğünü belirtmiştir. Özellikle çocuklar ve gençler gıda yetersizliğinden ve açlıktan çok sert bir şekilde etkilenmektedir. Annelerin de bu problemden acı çekmeleri çocukların daha doğmadan sağlıksız bir başlangıç yaptığını gösterir. Gıda yetersizliği insanların sağlığını etkilemekle birlikte üretimi ve umudu da azaltmaktadır. Alınan besin miktarındaki eksiklik gençlerde büyüme, enerji azalması ve bazı zihinsel sorunlara da sebep olabilmektedir. Zayıf beslenme her yıl en az 7,6 milyon çocuğun ölümünde rol almaktadır. Bu ölümlerden çoğunun arkasındaki temel neden de yine aşırı boyuttaki açlık ve açlığa bağlı hastalıklardır. Eğer ki bu soruna karşı anlamlı önlem ve çözümler alınmazsa gıda yetersizliğinden kaynaklanan ölüm ve hastalık oranları yine kabul edilemez seviyelerde kalacaktır. Unutulmamalıdır ki bu sorunu meydana getiren nedenler tahmin edilebilir, önlenebilir ve hatta bu sorun bütün ülkelerin işbirliği içinde çalışmasıyla ortadan kaldırılabilinir.

2 Anahtar Kelimelerin Tanımları Sefalet Birleşik Milletler sefaleti yüksek derecedeki gıda yetersizliği olarak tanımlamaktadır. Açlığın ve çocuk ölümlerinin temel sebebidir. Toplumda sosyal açıdan dengesizlik ve aynı zamanda ümitsiz bir geleceğe neden olur. Birleşmiş Milletler Binyıl Kalkınma Hedefleri 2000 yılındaki Birleşmiş Milletler Binyıl Kalkınma Zirvesinde alınan sekiz hedef sayesinde daha parlak ve iyi bir gelecek için 189 ülke anlaşmaya varmıştır. Bu hedefler 2015 yılında kadar gerçekleştirilerek gıda yetersizliği sorunun büyük bir ölçüde azalması planlanmıştır. Bunlardan gıda yetersizliği sorununu ele alan hedef Aşırı yoksulluğun ve açlığın yok edilmesidir. Dünya Gıda Programı (WFP) Birleşmiş Milletlerin bir dalı olan Dünya Gıda Programı (WFP)dünyanın en kapsamlı gıda yardım organizasyonu olarak 58 milyonu çocuk olmak üzere yılda toplam 90 milyon insana yiyecek ulaştırmaktadır. Birleşmiş Milletler Uluslararası Çocuklara Yardım Fonu (UNICEF) Birleşmiş Milletlerin en önemli kuruluşlarından biri olan Uluslar arası Çocuklara Yardım Fonu(UNICEF) bütün dünyada uzun vadeli programlarıyla özellikle çocuk ve annelerin gelişimine destek olmaktadır. Dünyanın çocuklarının açlıkla savaşında destek olan UNICEF dünyanın çeşitli bölgelerinde çocukların bağışıklık kazanmasını sağlayan faaliyetlerde bulunmaktadır. Gıda ve Tarım Organizasyonu (FOA) Birleşmiş Milletlerin uluslar arası alanda açlık ve düzensiz tarıma karşı faaliyet gösteren bu kurumu hem gelişmiş hem de gelişmekte olan ülkelerde tarafsız bir forum görevi görerek farklı ülkelerin uzlaşmasını ve bu soruna karşı çözümde bulunmasını sağlar. Düzensiz Beslenme Alınan besin yetersizliği sonucu ortaya çıkan düzensiz beslenme özellikle Afrika da olmak üzere birçok genin ve çocuğun hayatını etkilemektedir. Şu an toplam 870 milyona yakan düzensiz beslenen insan vardır. İnsan sağlığına etkisinin yanı sıra yüksek seviyelerinde ölüme de neden olabilir. Genel Bakış Günümüz dünyasının en temel çatışması da gittikçe yayılan ve ısrarla devam eden açlık ve yoksulluk. Bu yayılışa rağmen eğer ki tahminler doğru çıkarsa 2015 yılında yoksullukla savaşan

3 insan sayısında büyük bir azalış gözlemlenecek ve binyıl kalkınma planına ulaşmaya çok az kalacak. Ancak yine de en iyimser analizlere baktığımızda bile 2015 yılında özellikle Sahra altı Afrika daki nüfusun yüzde 40 ı yoksulluk ve sefalet içinde olacak. Gıda yetersizliği ve düzensiz beslenme sorununa karşı alınan çözümler çok yavaş işliyor. FOA da yapılan çalışmalarla ulaşılan sonuca göre dünya tarımı çevreyi riske atmadan ve herhangi bir zorlamaya maruz kalmadan bütün insanlığı doyurabilecek kadar üretim yapabiliyor. Bolca yiyeceğe ve kaynağa sahip dünyamızda halen açlığın ve gıda yetersizliğinin olmasının temel sebebi de yoksullukta aranmalıdır. Yoksulluk ve sefalet açlığın hem nedeni hem sonucu olarak karşımıza çıkar. UNICEF in belirttiği gibi bugün birçok çocuk önlenebilir ve tamamen yok edilebilir yetersiz gıda beslenmesi sonucu hayatını kaybediyor. Ne yazık ki engellemesi elimizde olan bu soruna karşı kullandığımı kaynaklar ve çözümler çok yetersiz kalıyor. Bütün bunlara rağmen Birleşmiş Milletler insani yardımını sürdürmekte ve bu yardımını 13,3 milyon çocuğa ulaştırabilmektedir. Gıda ve besin yardımlarının yanı sıra maddi destekte de bulunulmaktadır ancak halen 480 milyon dolarlık bir ücret bu çocukların ve gençlerin hayatını kurtarmak için gereklidir. Açlığın altında yatan temel sebepler nelerdir Yoksulluk hem Afrika da hem de dünyanın geri kalan bölgelerinde en fazla tehdit eden faktör olarak karşımıza çıkar. En basitinden insanların yiyecek ihtiyaçlarını karşılayacak gelirinin ve bütçesinin olmaması yoksulluğu beraberinde getirir. Dünyanın ekonomik ve politik sistemindeki işleyiş askeri ve siyasi kontrolü elinde bulunduran bir grup insanın çok iyi şartlarda yaşamasını ancak toplumun alt grubundaki binlerce kişinin de zar zor hayatta kalmasına yol açar. Yönetimi ve yönetimin başka kaynaklarını kontrol etme bu insanların yozlaşma gibi faaliyetlerle fazla gelir elde etmesini sağlar. Bütün bu ekonomik sistemin işlevsizliği aslında görünen elit hayatın altında görünmeyen birçok yoksul kişinin de yaşadığını gösterir. Siyasi ve askeri çatışmalar da yine açlığın ve gıda yetersizliğinin en önemli nedenlerinden birisidir. Çatışma meydana gelen bölgelerde yoksulluğun yüzde 20 oranında daha fazla olduğu gözlemlenmiştir. Şiddetten etkilenen insanların gıda yetersizliğinden etkilenme oranı da iki katı daha fazladır. Çatışmanın gerçekleştiği bölgelerde insanların her şeylerini geride bırakması birçok sosyal sorunu da beraberinde getirir. Alınacak önlemlerin çatışma bölgelerinde yoğunlaşması gerekebilir. Nüfus artışının etkisi de gıda yetersizliğini tetiklemektedir. Afrika nüfusunun 221 milyondan 1 milyara çok kısa bir süre de çıkması ve bu hızlı artış ekonomik sistemin zarar görmesine ve çatışmanın artmasına da sebep olur. Kişi başına düşen gelirin de bu oranda azalması söz konusudur ki bu sonra yerini açlığa ve sefalete bırakacaktır.

4 İlgili Taraflar ve Görüşleri Çin Çin in Afrika daki politikası tarihi geçmişe sahip, halen geçerliliğini sürdüren ve en önemlisi ırkçılığa karşı bir politikadır. Çin kurulduğundan beri Afrika ülkeleriyle etkileşimde olmuştur Bandung Konferansı ile birlikte Çin Afrika ya çeşitli yardımlarda bulunmuş ve Afrika liderlerini ve ülkelerini kendi ekonomik ve politik sorunlarına rağmen desteklemiştir. Özgün yardım paketleri, maddi yardımları ve yatırımları ile birlikte ülkedeki kaynaklardan da yararlanmış ve stratejik anlamda tutunacak bir yer bulmuştur kendine. Fransa Fransız hükümeti eski Fransız kolonileri başta olmak üzere Afrika da 14 ülkeye gelişim fonunun yüzde 60 ı ayırmaktadır. Benin, Burkina Faso, Burundi, Komoros, Gana ve Gine gibi birçok ülke bu yardımı alan ülkeler arasındadır. Fransız hükümeti yardım fonlarının verimli bir şekilde kontrol edilmesinin ve aktarılmasının önemini vurgulamaktadır. Şu an dünyanın en fazla yardım veren dördüncü ülkesi konumundadır. İngiltere İngiltere Binyıl kalkınma hedefleri ile birlikte dünyadaki açlığı azaltmaya kendini adamış ve bu yüzden İngiliz hükümeti gıda ve gıda güvenliliğini öncelikleri arasına almıştır. Scaling Up Nutrition programı ile birlikte açlık krizinden etkilenen ülkeler dâhil 33 ülkeye ciddi yardımlarda bulunur. Şu an 5 milyon poundluk bir bütçeyle Çad daki açlık çeken sığınmacılara destek vermektedir. UNICEF UNICEF çocuk ölümlerini engellemek için yönetimlerle birlikte çalışarak hayat kurtaran çalışmalar gerçekleştirmektedir. UNICEF bu çalışmalarıyla birlikte çocuk ölümlerini bitirmeyi ve Bin Yıl Kalkındırma Hedeflerini gerçekleştirmeye kararlı. Kenya Doğu ve Orta Afrika nın ekonomisi en gelişmiş ülkelerinden biri olan Kenya güçlü tarımsal bir gelire sahip ancak bu kazanç halk tarafından eşit olmayan bir şekilde dağıtılmıştır. Bu ekonomik sistemden dolayı Kenya halkının büyük bir bölümü yoksulluk sınırının altında yer alırken karşılaştığı birçok hastalığa karşı da yeterli donanıma sahip değildir. Son bilgilere göre Kenya da 82,000 insanın yaşayacak yerinin olmadığı ve temiz su kaynaklarına ulaşamadığı kaydedilmiştir. Güney Sudan Açlıktan fazlaca etkilenen diğer ülkelerden bir tanesi de Güney Sudan dır. Ülkedeki dengesiz politik durum ülkeyi korkunç bir hale getirmiş ve Sudan la olan çatışmalar da sığınmacıların sayısını artırmıştır. Çatışmanın ve hızlı nüfus artışının sebep olduğu açlık özellikle çocukların sağlık durumunu derinden etkilemektedir.

5 Olayların Zaman Çizelgesi Olay Tarihi Olayın Açıklaması 2000 Bin Yıl Kalkınma Hedeflerinin oluşturulması 2011 Cenova da G8 toplantısında açlığa karşı duyarlılık adı altında anlaşmanın imzalanması Temmuz 2002 Dünya Gıda Forumunda bütün devletler açlığı önlemeye karşı bağlılığını tekrar onayladı Zimbabwe de tarımsal ürün yetersizliğinden ortaya çıkan açlık 2009 Kenya daki kıtlık 3,5 milyon insanın ölümüne neden oldubunun Kenya daki en büyük açlık krizi olduğu düşünülüyor 2010 Niger de 3,6 milyon çocuk ve genç gıda maddesi eksikliğinden ortaya çıkan açlıkla savaşıyor 2010 Sahra çölü bölgesinde 114,000 çocuk gıda yetersizliğinden etkilendi 9 Temmuz milyon Somali li şu ana kadarki en kötü kıtlıklardan birini yaşadı 13 Temmuz 2011 UNICEF Somali nin Baidoa bölgesine gıda ve tıbbi destek yardımı yaptı. Çözüm Önerileri Yoksulluk ve açlık uluslar arası ortaklık sayesinde çok kısa bir sürede kolaylıkla yok edilebilir. Bunun gerçekleşmesi için ülkelerin de politik bir isteğinin olması şarttır. Eğer ki uluslar arası topluluklar ekonomik büyümeye destek olursa özellikle de tarımsal alanlarda tarımın gelişmesini sağlarsa sürdürülebilir ve uzun vadeli açlık ve yoksulluğun önlenmesi söz konusu olabilir. Aynı zamanda açlığın azaltılması için öncelikle çalışmaların da başlatılması gerekmektedir. Açlığı ortadan kaldırmanın bir ülkeyi geliştirme yolunda yapılabilecek en büyük yatırımlardan biri olduğu unutulmamalıdır. Açlığı ve yoksulluğu azaltmada en büyük rolü insanlar ve yönetimler oynamaktadır. Ancak ülkelerin böylesi dünya sorununu iç kaynaklarıyla çözmeleri pek mümkün değildir. Bu yüzden bu probleme karşı bütün ülkelerin işbirliği halinde çalışması gerekmektedir. Ayrıca hem ulusal ve uluslar arası fonların da oluşturulması gerekmektedir. Kaynakça "INTRODUCTION." REDUCING POVERTY AND HUNGER: THE CRITICAL ROLE OF FINANCING FOR FOOD, AGRICULTURE AND RURAL DEVELOPMENT. N.p., n.d. Web. 25 Feb "World Hunger Facts Freedom from Hunger." World Hunger Facts Freedom from Hunger. N.p., n.d. Web. 23 Feb "Horn of Africa Famine." UNICEF USA. N.p., n.d. Web. 24 Feb

6 "World Food Programme Fighting Hunger Worldwide." WFP. N.p., n.d. Web. 25 Feb "Kenya." Action Against Hunger. N.p., n.d. Web. 25 Feb "South Sudan." Action Against Hunger. N.p., n.d. Web. 25 Feb "Tell Us What You Think of GOV.UK." Improving Nutrition for Mothers and Children in Poor Countries. N.p., n.d. Web. 25 Feb "Humanitarian News and Analysis." IRINnews. N.p., n.d. Web. 26 Feb "Issues: World Hunger." Empowering Women and Men to End Their Own Hunger. N.p., n.d. Web. 23 Feb "Tackling Hunger in the Sahel: The Challenge of Resilience ACTED." Tackling Hunger in the Sahel: The Challenge of Resilience ACTED. N.p., n.d. Web. 26 Feb "Hunger Crisis in the Horn of Africa." Bread. N.p., n.d. Web. 26 Feb "TIMELINE - Horn of Africa Hunger Crisis." Thomson Reuters Foundation. N.p., n.d. Web. 26 Feb < horn- of- africa- hunger- crisis>. "France to Target 16 African Countries for Aid." RFI. N.p., n.d. Web. 26 Feb < france- target- 16- african- countries- aid>. Hughes, Dana. "U.S. Food Aid Contributing to Africa's Hunger?" ABC News. ABC News Network, n.d. Web. 26 Feb < food- aid- contributing- africas- hunger/story?id= >. "European Commission." Together in the Fight against Poverty. N.p., n.d. Web. 26 Feb < fight- poverty/think- together- fight- against- poverty.html>. "France Diplomatie - Ministère Des Affaires étrangères." France Diplomatie. N.p., n.d. Web. 26 Feb < foreign- policy- 1/development- assistance/millennium- development- goals- mdg/article/eradicate- extreme- hunger- and>.

7 "Africa Check: Statistics on Malnutrition, Starvation and Deaths from Hunger in Africa Exaggerated." Home. N.p., n.d. Web. 26 Feb < 20- africa- check- statistics- on- malnutrition- starvation- and- deaths- from- hunger- in- africa- exaggerated/#.uw5aefl_tnz>.

8 Araştırma Soruları 1. Sizin ülkenizin bu konudaki görüşleri nelerdir? 2. Bu soruna çözüm olarak ülkeniz ne tür önemler alıyor? 3. Gıda yetersizliği ne demektir?

9 4. Hangi ülkelerde gıda yetersizliği sorunu ciddi bir şekilde yaşanmaktadır? 5. Kaç tane ülke Binyıl Kalkınma Hedefleri ni takip ediyor ve amacı nedir? 6. Gıda yetersizliğinin açtığı sağlık sorunları nelerdir?

10 7. Gıda yetersizliğinin görüldüğü yerlerde nasıl önlemler alınabilir? 8. Dengesiz beslenmenin sonuçları nelerdir? Nedenleri nelerdir? 9. Açlık nedir? Ve neler sebep olmaktadır?

11 10. Yoksulluk nasıl engellenir? 11. Birleşmiş Milletlerin açlık sorunun aaldığı çözümler nelerdir?