Önsöz. Torsten B. Moeller Emil Reif

Transkript

1

2 IV Önsöz On yılı aşkın bir süredir dijital radyografinin ulaşılabilir olmasına rağmen, radyografik görüntüleri elde etme ve değerlendirme prosedürleri ve konvansiyonel radyografide izlenen anatomik detaylar hakkında iyi bir bilgiye sahip olmanın önemi anlamlı olarak değişmemiştir. Bu noktada bu kitap örnek teşkil etmektedir. Önceki baskıların gördüğü büyük rağbetten çok memnunuz ve bu da yeni bilgiler eklememiz için bizi teşvik etmiştir. 3. baskının yapısı tam olarak Radyolojide Normal Bulgular ve Radyografik Pozisyonların Cep Atlası nı takip etmektedir. Buradaki niyetimiz tanısal konvansiyonel radyografinin her ilgili bölümünü, gereksiz tekrarlardan kaçınarak, açık ve özlü bir şekilde sunmaktır. Aynı zamanda, okuyucuya aynı materyalin farklı yönlerini başka bir durumda da önemli olabileceğinden aynı açıklıkta inceleme fırsatını sunmaktayız. Biz tutarlı bir tarz kullandık ve temayı yapılandırırken aynı radyografileri kullanmayı ilke edindik, bu sayede kitabın daha kolay okunması, öğrenilmesi ve kaynak olarak kullanılmasını amaçladık. Torsten B. Moeller Emil Reif

3 Çeviri Editörü Önsözü V Dijital radyografi ile tanışalı uzun zaman olmasına rağmen, kolay ulaşılabilirliği, mükemmel geometrik rezolüsyon sağlaması ve özellikle kemik yapıyı minimal radyasyon dozuyla iyi bir şekilde gösterebilmesi gibi avantajlarından dolayı birçok durumda ilk tercih edilen yöntem olma konumunu korumaktadır. Bu kitapta sadece radyologların değil tüm doktorların bir radyografide bilmesi gereken temel anatomik oluşumlar, basit ve anlaşılır şekillerle anlatılmıştır. Biliyoruz ki normali bilmeden anormali tanımamız olanaksızdır. Kitabın; anlaşılır, yalın ve pratik olması nedeniyle birçok meslektaşımıza faydalı olacağını umuyorum. Kitabı çevirirken radyoloji pratiğinde kullandığımız terimleri ve güncel tıp literatüründe bulunan tıp sözlüklerini temel aldım. Katkılarından dolayı sevgili eşim Dr. Selahattin Özmen e, beni yetiştiren hocalarıma, Güneş Tıp Kitabevleri sahibi Sayın Murat Yılmaz a, Sayın Dr. Ufuk Akçıl a ve yayın koordinatörü Sayın Nuran Karacan a sonsuz teşükkürlerimi sunarım. Dr. Evrim Özmen

4 İçindekiler VII İskelet Görüntüleme Kafatası Kafa Posterior-Anterior Grafisi Kafa Lateral Grafisi Towne Grafisi Paranazal Sinüslerin Waters Grafisi Paranazal Sinüslerin Oksipitofrontal Grafisi Orbitanın Posterior-Anterior Grafisi Orbitanın Rhese Grafisi Maksilla Ramus Mandibula Mandibulanın Clementschitsch Grafisi Çene ve Yüz Kemiklerinin Pantomografisi Burun Lateral Grafisi Zigomatik Ark Kafa Kaidesi Petröz Kabartının Altschul Grafisi Petröz Kemiğin Schüller Grafisi Petröz Kemiğin Stenvers Grafisi Petröz Kemiğin Mayer Grafisi Sella Tursika Lateral Grafisi Sella Tursika Anterior-Posterior Grafisi Omurga Tam Boy Vertebra Anterior-Posterior Grafisi Servikal Anterior-Posterior Grafisi Servikal Lateral Grafisi Servikal Oblik Grafisi Torakal Vertebra Anterior-Posterior Grafisi Torakal Vertebra Lateral Grafisi Lumbar Vertebra Anterior-Posterior Grafisi Lumbar Vertebra Lateral Grafisi Lumbar Vertebra Oblik Grafisi Pelvis Anterior-Posterior Grafisi Çocukta Pelvis Anterior-Posterior Grafisi Pelvis Girimi Grafisi Pelvisin Guthmann Grafisi Pelvisin İliak Kanat Grafisi Pelvisin Obturator Grafisi Sakroiliak Eklemin Otuz Derece Ön Oblik Grafisi Sakrum Anterior-Posterior Grafisi Sakrum Lateral Grafisi Koksiks Anterior-Posterior Grafisi Koksiks Lateral Grafisi Üst Ekstremiteler Kemik Hemitoraks Sternum Anterior-Posterior Grafisi Sternum Lateral Grafisi Her İki Omuz Stres Grafisi Klavikula Anterior-Posterior Grafisi Klavikula Oblik Grafisi Akromioklavikuler Eklem Skapula Anterior-Posterior Grafisi Skapula Lateral Grafisi Omuzun Trans-skapular Y Grafisi Omuz Anterior-Posterior Grafisi Omuz Anterior-Posterior Abduksiyon Grafisi Omuz Aksiyel Grafisi Omuz Tanjansiyel Grafisi

5 VIII İçindekiler Omuz Transtorasik Grafisi Humerus Anterior-Posterior Grafisi Humerus Lateral Grafisi Dirsek Anterior-Posterior Grafisi Dirsek Lateral Grafisi Dirsek Aksiyel Grafisi Radius Oblik Grafisi Ön Kol Anterior-Posterior Grafisi Ön Kol Lateral Grafisi El Anterior-Posterior Grafisi El Oblik Grafisi El Bileği Anterior-Posterior Grafisi El Bileği Lateral Grafisi Karpal Tünel Skafoid Grafileri Psiformun Özel Grafisi Metakarpal Kemiklerin Oblik Grafisi Parmak İki Yönlü Grafisi Alt Ekstremiteler Ağırlık Taşıyan Tam Boy Bacak Anterior-Posterior Grafisi Kalça Anterior-Posterior Grafisi Kalçanın Lauenstein Grafisi Femur Başı Tanjansiyel Grafisi (Schneider I) Femur Başı Tanjansiyel Grafisi (Schneider II) Kalça Aksiyel Grafisi Uyluk Anterior-Posterior Grafisi Uyluk Lateral Grafisi Diz Anterior-Posterior Grafisi Diz Lateral Grafisi Dizin Frik Tünel Grafisi Dizin 45 Derece İç Rotasyonda Grafisi Dizin 45 Derece Dış Rotasyonda Grafisi Patellanın 30, 60 ve 90 Derece Grafileri Bacak Anterior-Posterior Grafisi Bacak Lateral Grafisi Ayak Bileği Anterior-Posterior Grafisi Ayak Bileği Lateral Grafisi Ayak Bileği Oblik Grafisi Ayak Bileği Oblik Grafisi Ayak Anterior-Posterior Grafisi Ayak Lateral Grafisi Kalkaneus Lateral Grafisi Kalkaneus Tanjansiyel Grafisi Ayakta Arka Ayak Grafisi Metatarsal Kemiklerin Anterior-Posterior Grafisi Metatarsal Kemiklerin Oblik Grafisi Ön Ayak Anterior-Posterior Grafisi Ön Ayak Oblik Grafisi Ayak Baş Parmak Anterior-Posterior ve Lateral Grafisi Çeşitli Direk Grafilerin Anatomisi Rutin Radyografiler Akciğer Posterior-Anterior Grafisi Akciğer Posterior-Anterior Grafisi (Kalp ve Büyük Damarlar) Akciğer Lateral Grafisi Akciğerin Segmentleri Sağ Akciğer Anterior Oblik Grafisi

6 İçindekiler IX Sol Akciğer Anterior Oblik Grafisi Ayakta Direk Batın Grafisi Yatarak Direk Batın Grafisi Spot Görüntüler Kraniyokaudal Mamografi Mediolateral Mamografi Trakeanın Anterior-Posterior Spot Grafisi Trakeanın Lateral Spot Grafisi Tomografi Pulmoner Hilus Anterior-Posterior Tomografisi Sağ Hilus Lateral Tomografisi Sakroiliyak Eklem Tomografisi Kontrastlı Çalışmalar Gastrointestinal Sistem Hipofarinks Anterior-Posterior Grafisi Hipofarinks Lateral Grafisi Özofagus Özofagus ve Mide Mide Mide ve Duodenum Mide ve İnce Barsaklar İnce Barsaklar İleoçekal Alanın Spot Grafisi Kolon Rektum Defekografi İntravenöz Kontrastlı Çalışmalar İntravenöz Ürografi İntravenöz Kolesistokolanjiyografi Artrografi El Bileği Posterior-Anterior Artrografisi El Bileği Lateral Artrografisi Omuz Anterior-Posterior Artrografisi Omuz Oblik Artrografisi Diz Artrografisi Ayak Bileği Artrografisi Arteriyografi İnternal Karotid Arter Anterior-Posterior Arteriyografisi, Arter Fazı İnternal Karotid Arter Lateral Arteriyografisi, Arter Fazı İnternal Karotid Arter Anterior-Posterior Arteriyografisi, Venöz Faz İnternal Karotid Arter Lateral Arteriyografisi, Venöz Faz Vertebral Arter Anterior-Posterior Arteriyografisi, Arter Fazı Vertebral Arter Lateral Arteriyografisi, Arter Fazı Vertebral Arter Anterior-Posterior Arteriyografisi, Venöz Faz Vertebral Arter Lateral Arteriyografisi Venöz Faz Boyun Damarlarının Anterior-Posterior Anjiyografisi Arkus Aortanın Anterior-Posterior Anjiyografisi Pulmoner Arteriyografi, Arter Fazı Anterior-Posterior Pulmoner Arteriyografi, Venöz Faz Çölyak Trunkus Anjiyografisi, Arter Fazı Çölyak Trunkus Anjiyografisi, Venöz Faz

7 X İçindekiler Superior Mezenterik Arteriyografi, Arter Fazı Superior Mezenterik Arteriyografi, Venöz Faz Renal Arteriyografi, Arter Fazı Renal Arteriyografi, Venöz Faz Pelvik Aorta Anjiyografisi Uyluğun Alt Ekstremite Anjiyografisi Dizin Alt Ekstremite Anjiyografisi Bacağın Alt Ekstremite Anjiyografisi Ayak ve Ayak Bileğinin Alt Ekstremite Anjiyografisi Venografi Superior Vena Kava Anterior-Posterior Venografisi İnferior Vena Kava Anterior-Posterior Venografisi İnferior Vena Kava Lateral Venografisi Aksillanın Üst Ekstremite Venografisi Ön Kolun Üst Ekstremite Venografisi Alt Ekstremite Venografisi Özel Çalışmalar Özel Çalışmalar Anterior-Posterior Torasik Miyelografi Lateral Torasik Miyelografi Anterior-Posterior Lumbar Miyelografi Lateral Lumbar Miyelografi Oblik Lumbar Miyelografi Anterior-Posterior Bipedal Lenfanjiografi, Kanal Fazı Oblik Bipedal Lenfanjiografi, Kanal Fazı Anterior-Posterior Bipedal Lenfanjiografi, Nodal Faz Anterior-Posterior Sol Bronkografi Lateral Sol Bronkografi Parotis Bezi Lateral Siyalografisi Parotis Bezi Anterior-Posterior Siyalografisi Histerosalfingografi Galaktografi ERKP (Endoskopik Retrograt Kolanjiyopankreatografi) İndeks

8 1 İskelet Görüntülemesi Kafatası Omurga Üst Ekstremiteler Alt Ekstremiteler

9 2 Kafatası

10 Kafa Posterior-Anterior Grafisi Sagittal sütür 2 Pacchionian granülasyonları 3 Lambdoid sütür 4 Frontal sinüs 5 Orbita çatısı 6 Sfenoid 7 Etmoid sinüs 8 Frontozigomatik sütür 9 Petröz kemik 10 İnnominat hat 11 İnternal akustik kanal 12 Zigomatik arkus 13 Mandibulanın kondiler proçesi 14 Nazal septum ve inferior nazal kemikler 15 Maksiller sinüs 16 Mastoid proçes 17 Oksiput 18 Dens aksis 19 Maksilla 20 Mandibuler kanal 21 Mandibula köşesi 22 Mandibula 23 Mental protuberans

11 42 Omurga

12 Tam Boy Vertabra Anterior-Posterior Grafisi 43 7 C 12 T 5 L 1 Dens aksis 2 C7 3 T2 4 Göğüs kafesi 5 T12 6 L1 7 Pedikül, L3 8 Spinöz proçes, L6 9 İliyum 10 Sakroiliyak eklem 11 Sakrum 12 Kalça 13 Gonad koruyucu

13 44 Omurga

14 82 Üst Ekstremiteler

15 Kemik Hemitoraks 83 1 Klavikula (distal ucu) 2 Akromion 3 Humerus başı 4 Korakoid proçes 5 Kosta başı 6 Kostotransvers eklem 7 Kostovertebral eklem 8 Transvers proçes 9 Skapulanın inferior köşesi 10 Kosta boynu 11 Kostal ark

16 84 Üst Ekstremiteler

17 146 Alt Ekstremiteler A Femurun 1/3 proksimal kesmi B Femurun 1/3 orta kesmi C Femurun 1/3 distal kesmi D Bacağın 1/3 proksimal kesmi E Bacağın 1/3 orta kesmi F Bacağın 1/3 distal kesmi 1 Kalça eklem aralığı 2 Pubik kemik 3 Femur başı 4 Büyük trokanter (trokanter majus) 5 Obturator foramen 6 İskiyum 7 İskiyal tuberozite 8 Femur 9 Patella 10 Medial ve lateral femoral kondiller 11 Diz eklem aralığı 12 İnterkondiler eminens 13 Medial ve lateral tibial kondiller 14 Tibia 15 Fibula 16 Medial malleol 17 Lateral malleol 18 Talusun trokleası 19 Ayak bileği

18 Ağırlık Taşıyan Tam Boy Bacak Anterior-Posterior Grafisi

19 148 Alt Ekstremiteler

20 207 Çeşitli Direk Grafilerin Anatomisi Rutin Radyografiler Spot Görüntüler Tomografi

21 208 Rutin Radyografiler

22 Akciğer Posterior-Anterior Grafisi Trakea 2 Klavikula 3 Akciğer apeksi 4 Akciğer apeksinin kavisi 5 Sağ ve sol akciğer arasındaki arka sınır 6 Sağ paratrakeal hat 7 Trakeanın karinası 8 Sağ ana bronş 9 Sol ana bronş 10 İntermediyat bronş 11 Paraaortik hat 12 İnen aorta 13 Azigoözofageal hat 14 Paraspinal hat 15 Meme gölgesi 16 Diafragma 17 Mide gazı 18 Diafragmanın yapışma yeri 19 Kostodiafragmatik sinüs

23 239 Konrastlı Çalışmalar Gastrointestinal Sistem İntravenöz Kontrastlı Çalışmalar Artrografi Arteriyografi Venografi

24 240 Gastrointestinal Sistem

25 Hipofarinks Anterior-Posterior Grafisi Farinks 2 Lateral glossoepiglottik katlantı 3 Valleküla 4 Epiglot 5 Priform reses 6 Özofagus

26 339 Özel Çalışmalar Özel Çalışmalar

27 340 Özel Çalışmalar

28 Anterior-Posterior Torasik Miyelografi İntervertebral disk 2 Spinal kord 3 Dural kesenin lateral kenarı 4 Sinir kökü kılıfları 5 İntradural aralık 6 Lateral subraknoid aralık 7 Ekstradural aralık 8 İntramedüller bölge 9 Medüller konus