DİSPERSİF KİLLERLE PROJELENDİRMEYE BİR ÖRNEK KOYUNBABA BARAJI

Ebat: px
Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "DİSPERSİF KİLLERLE PROJELENDİRMEYE BİR ÖRNEK KOYUNBABA BARAJI"

Transkript

1 DİSPERSİF KİLLERLE PROJELENDİRMEYE BİR ÖRNEK KOYUNBABA BARAJI Murat ŞAHİN (*) 1. GİRİŞ (dağılan) killer, su ile temas ettiğinde ciddi şekilde erozyona uğrayan ve boşluk suyundaki çözünmüş sodyum iyonu yüzdesi yüksek olan zeminlerdir. Bu tür zeminlerde kolloidal kil mineralleri, durgun su içinde dahi dağılma ve ayrışmaya uğrayarak süspansiyon oluşturur. killerin sedde ve dolgu barajlar gibi yapılarda geçirimsiz malzeme olarak kullanımı, ciddi içsel erozyon (borulanma) problemlerine ve buna bağlı göçmelere neden olmaktadır (Şekil 1). (*) İnşaat Mühendisi, Dolsar Mühendislik Ltd., Ankara Şekil 1 - malzeme ile inşa edilmiş bir toprak dolgu barajda göçme, Natal, Güney Afrika erozyonun gerçekleşmesi, kilin mineralojisi ve kimyasal yapısına ve bu dolgu malzemesinin boşluk suyu ile malzemeyi erozyona zorlayan su kütlesindeki çözünmüş tuz muhtevasının niteliğine ve miktarına bağlıdır. bir malzeme suya batırıldığında kil mineralleri, normal killerden farklı olarak, diğer zemin daneleri ile aralarındaki elektrokimyasal bağı yitirirler ve su ile süspansiyon yaparlar. Malzemenin, barajlardaki gibi düşüsü yüksek bir su kütlesi ile teması halinde ise süspansiyon içinde taşınması ve kil kütlesinin ayrışması ve dağılması sözkonusu olur. Bahsedilen bu ayrışma olgusunda malzemenin boşluk suyunda bulunan sodyum iyonunun (Na + ) rolü büyüktür ve iyonun +1 yükü ile yakından ilişkilidir. Aynı negatif elektrik yüküne sahip bir kil partikülü için gereken nötrleştirici pozitif iyon sayısı, iyonun sodyum olması durumunda, iyonun kalsiyum veya magnezyum olması durumuna göre iki mislidir. Ozmotik potansiyel, kil partikülü çift tabakasındaki (double layer) iyon sayısı ile doğru orantılı olduğu için sodyumlu sistemlerde daha fazladır. Böylece daha fazla iyon içeren çift tabakanın kalınlığı artar ve kil parçacıkları arasındaki çekim kuvveti azalır. Ayrıca monovalent sodyum iyonunun kil parçacığı yüzeyine Coulomb cinsinden tutunma kuvveti, polivalent iyonlardan çok daha azdır Dolgularda Göçme Mekanizması Literatürde rapor edilen içsel erozyona (borulanma) bağlı dolgu baraj göçmeleri genellikle, yapı gövdesinde sızma hattının (phreatic surface) oluşmasını müteakip sızan suyun, yapının mansap yüzünde, kohezyonsuz kabuk dolgudan önemli miktarda boşalım imkanı bulması, buradan başlattığı erozyonu sızma hattı boyunca genişleterek memba yüzüne doğru gövde içinde boru ya da tünel şeklinde pasaj oluşturması ve bu pasajın memba yüzeyi ile buluştuğunda yapının ani olarak göçmesi yoluyla meydana gelmektedir. kil dolgularda meydana gelen borulanma mekanizması yukarıda anlatılandan tamamen farklıdır. malzemenin kullanıldığı barajlarda göçme, genellikle su tutma işlemine başlandıktan sonra yapının ilk ıslanması esnasında meydana gelmektedir. Dolgu yapılırken malzemenin optimum su içeriğinden daha kuru serilmesi ve iyice sıkıştırılmaması sebebiyle ilk ıslanmada doygunluğa erişmesine bağlı olarak oturma çatlakları oluşabilir. Buna ilaveten rezervuarda uzun bir süre su seviyesinin düşük kalması nedeniyle kuruma çatlakları meydana gelebilir. Bir diğer çatlak oluşum kaynağı, yapının maruz kalacağı bir deprem şoku olabilir. Ayrıca gövde içerisinde inşa edilen boru, menfez ya da kondüvi gibi yapıların çevresindeki 48

2 malzemeyi yeterli miktarda sıkıştırmanın zorluğuna bağlı olarak bu lokasyonlarda zeminin çatlama riski yüksek olmaktadır. Bahsedilen bu çatlak oluşum mekanizmalarından herhangi birisinin yaşanması ve çatlaktan sızmanın başlaması sonucunda aşağıdaki iki durumdan birisi vuku bulur. i) Sızma hızı düşük ise akış hattının çevresindeki kil şişerek zamanla kaçağın önünü kapatır. ii) Suyun akış hızı yeterince yüksek ise dağılan kil parçacıkları solüsyon içinde taşınmaya başlar; akış kanalı, akım hızının kilin şişme hızından daha yüksek olmasına bağlı olarak genişler ve borulanma meydana gelir. Bir başka göçme mekanizması da rezervuar suyu iyon konsantrasyonunun azalmasına bağlı olarak gerçekleşebilir. Avustralya daki bir barajda rezervuar suyu iyon konsantrasyonu belli bir seviyedeyken (26 meq/litre) herhangi bir sorunla karşılaşılmamış ancak aradan geçen birkaç yıl içinde tamamlanan 20 mil uzunluğundaki isale hattı ile başka bir nehirden rezervuara iyon konsantrasyonu düşük (1.2 meq/litre) su aktarılmış ve bu işlemin hemen ardından baraj göçmüştür lerin Tanımlanması zi Bulguları killerin jeolojik orijini çoğunlukla yamaç molozu, göl tabanı çökelleri ve taşkın ovası çökelleri formunda gelişmiş alüvyonlar olarak bilinmektedir. Kiltaşının yerinde ayrışmasıyla oluşan (residual) zeminler ile denizel ortamda çökelmiş şeyl depozitlerinin de dispersif risk taşıdığı düşünülmektedir. zide düşey yönde oluşmuş derin hendek ve tünel, yırtık yüzey erozyonu gibi yeryüzü şekilleri ile taraçalardaki bulanık su havuzcukları dispersif kil malzemeye işaret edebilir. Zayıf ve bodur bitki örtüsüne sahip alanlar, yüksek oranda tuzlu toprakların göstergesidir ve bunların çoğu dispersiftir. zeminler genellikle kurak, yarı-kurak iklimlere özgü olup en çok rastlandıkları ülkeler Avustralya, Meksika, Vietnam, Güney Afrika, Tayland, İsrail, Gana, Brezilya, Venezuella, Zimbabwe, Kenya ve Güney ABD dir. Ülkemizde ise konu ilk defa DSİ tarafından düzenlenen Dolgu Barajlar Yönünden Mekaniği Semineri nde (1985) gündeme getirilmiştir. potansiyel genellikle zemindeki kil içeriğinin ağırlıkla 2:1 mineralojik yapıya sahip (montmorillonit gibi) olduğu durumlar için geçerlidir. Bazı illitler de yüksek oranda dispersiftirler. Kaolin tipi killerde dispersibilite problemine çok nadir rastlanmaktadır Laboratuvar Deneyleri killer, inşaat mühendisliği pratiğinde sıkça kullanılan, elek analizi, hidrometre, Atterberg limitleri, konsolidasyon, kompaksiyon gibi klasik laboratuvar indeks deneyleri ile tanımlanamamaktadır. Bunun için değişik deney prosedürleri geliştirilmiş olup fiziksel ve kimyasal deneyler olarak ikiye ayrılabilir Fiziksel Deneyler İğne Deliği : Sıkıştırılmış killi toprakların dispersifliğini direkt olarak belirlemek amacıyla Sherard ve diğerleri tarafından (1976) geliştirilmiştir. Detayları ASTM D standardında verilen deneyde, 25 mm uzunluğunda ve 35 mm çapında sıkıştırılmış silindirik bir zemin numunesinin ortasından 1 mm çapında bir delik açılarak bu delikten 50, 180, 380 ve 1020 mm düşülerde saf su geçirilir ve deşarj olan suyun akış hızı, bulanıklılığı ile deliğin ne kadar genişlediği kaydedilir. Deney sonucunda malzeme 50 mm su yükü altında hızla dağılıyorsa dispersif, 50 veya 180 mm yük altında yavaşça erozyona uğruyorsa ara zemin, 380 veya 1020 mm yük altında erozyon gözlenmiyorsa dispersif değil olarak rapor edilir. Numune içinde açılan bu delikle, dolgu barajların geçirimsiz çekirdeğinde oluşabilecek bir çatlak ya da kaçak kanalının küçük ölçekte simülasyonu hedeflenmiştir. Deney ülkemizde ODTÜ ve DSİ laboratuvarlarında yapılmaktadır. Çifte Hidrometre : Deney 1937 yılında Volk tarafından, Soil Conservation Service (SCS) laboratuvarlarında geliştirilmiş olup detayları ASTM D standardında anlatılmaktadır. Öncelikle mekanik karıştırıcı (mikser) ve kimyasal ayrıştırıcı kullanılarak yapılan standart hidrometre deneyi ile numunenin tane büyüklüğü dağılımı belirlenir. Aynı malzemeden hazırlanmış ikinci numune üzerinde ise mekanik mikser ve kimyasal ayrıştırıcı kullanılmadan hidrometre deneyi yapılır. Her iki numuneye ait tane dağılım eğrileri çizilerek mm den küçük tanelerin ikinci deneydeki yüzdesi, birinci deneydekine oranlanarak dispersiyon yüzdesi bulunur. Dispersiyon yüzdesi %30 dan az ise malzeme dispersif değil, %30-%50 arasında ise ara zemin, %50 den fazla ise dispersif olarak rapor edilir. Dağılma : Emerson tarafından 1967 yılında geliştirilen bu deneyde ise her bir kenarı 15 mm ebadında kübik bir zemin numunesi veya hacmi buna eşit bir zemin parçası hazırlanarak 250 ml saf su dolu cam beher içerisine dikkatlice yerleştirilir. Malzemenin su ile nasıl bir reaksiyon yaptığı, koloidal kil parçacıklarının suyun içinde ayrışarak süspansiyon yapıp yapmadığı 5-10 dakika süreyle gözlenir. Sudaki bulanıklılık veya bulutluluk ve reaksiyonun derecesi yok denecek kadar zayıf ise dipersif değil, az ise ara zemin, orta derecede ise dispersif ve kuvvetli ise aşırı dispersif olarak tanımlanır. 49

3 Kimyasal Deneyler Kimyasal deneylerde zemin numunesi likit limit kıvamına gelinceye kadar saf su ile karıştılır ve malzemeden vakum yardımıyla bir boşluk suyu örneği (saturation extract) filtre edilir. Bu boşluk suyundaki Ca, Mg, Na ve K gibi katyonların miktarı kimyasal yöntemlerle meq/l (milliequivalent/liter) cinsinden belirlenir. lerin dispersiflik derecesini tayin edebilmek için ESP (değişebilir sodyum yüzdesi), SAR (sodyum absorpsiyon oranı), %Na (sodyum yüzdesi), TDS (toplam çözünmüş tuzlar), CEC (katyon değişim kapasitesi) olmak üzere bazı parametreler geliştirilmiştir. (meq/100 g kuru malzeme) ESP değeri 7 den küçük ise malzeme dispersif değil, 7-10 arasında ise ara zemin ve 10 dan büyük ise dispersif olarak tanımlanır. yoluna kesinlikle gidilmemelidir çünkü etüv kurutmanın malzemenin dispersiflik durumu üzerinde önemli etkileri bulunmaktadır. ESP deneyi Avustralya da, bunun haricindeki tüm deneyler ise ABD de yaygın olarak kullanılmaktadır. Zaman zaman farklı deneyler arasında, verdikleri sonuçlar açısından bazı uyumsuzluklar görülebilmektedir. Bu durumda önüne gelen laboratuvar sonuçlarına göre karar verme durumunda olan mühendisin sıkıntı yaşaması doğal olmaktadır. Halen bazı araştırmacılar tarafından dispersiflik durumunun tayini açısından hangi deneylerin daha güvenilir olduğu ve bunların bir arada değerlendirilmesi sırasında nasıl bir yol izlenebileceği hususunda çalışmalar sürdürülmektedir. Bell ve Maud (1994) tarafından bir yöntem önerilmişse de gerek ülkemizde gerek diğer ülkelerde yaygın uygulama, numune üzerinde tüm dispersiflik deneylerini yaptırmak ve bunları bir arada değerlendirirken ihtiyatlı olmak şeklindedir. TDS = Na + Ca + Mg + K SAR, %Na ve TDS değerleri aşağıdaki grafik üzerine noktalanarak zeminin dispersiflik derecesi belirlenir Deneyler Üzerine Genel Bir Değerlendirme Yukarıda anlatılan tüm fiziksel ve kimyasal deneylerde, zemin numunelerinin tabii su muhtevasında deneye tabi tutulmaları ve su muhtevasında değişiklik olmasını önlemek amacıyla izole edilmiş kaplar içinde laboratuvara getirilmeleri gereklidir. Deney öncesi numunelerin etüvde kurutulması Şekil 2 - TDS, %Na ve SAR parametrelerine göre dispersiflik derecesi grafiği 2. KOYUNBABA BARAJI PLANLAMA ÇALIŞMALARI Acıçay Projesi Koyunbaba Barajı ve Sulaması Planlama Mühendislik Hizmetleri İşi kapsamında, DSİ V. Bölge Müdürlüğü nce tarafımıza yaptırılan planlama (fizibilite) çalışmaları Mart 2004 te tamamlanmıştır. Koyunbaba Baraj yeri, Acıçay ın bir yan kolu olan Terme çayı üzerinde, m talveg kotunda ve Ankara ili Kalecik ilçesine bağlı Koyunbaba köyünün 3 km kuzeybatısındadır. Baraj sulama amaçlı olup projenin gerçekleşmesiyle Terme çayı ve Acıçay ın sağ ve sol sahilinde Kızılırmak a kadar uzanan brüt 10,291 ha tarım arazisinin cazibe ile sulanması mümkün olacaktır. Zonlu toprak dolgu tipinde tasarlanan barajın yüksekliği talvegden 52.0 m, temelden 85.5 m dir. Memba şevi 1: 3.25, mansap şevi 1: 2.75 olarak projelendirilen barajın, batardolar dahil toplam gövde hacmi 2,145,000 m³ geçirimli (kabuk dolgu), 1,252,000 m³ geçirimsiz (kil çekirdek), 90,000 m³ filtre, 88,000 m³ riprap ve 63,300 m³ ara dolgu malzeme olmak üzere 3,873,300 m³ tür. Planlama çalışmaları sırasında, projenin 50

4 kilit tesisi olan Koyunbaba barajının gövde tasarımına esas olmak üzere, ekonomik taşıma mesafesi içinde, geçirimli, yarı geçirimli ve riprap malzeme ocaklarının yanısıra 3 adet (A, B1 ve B2) de geçirimsiz (kil) malzeme ocağı araştırılmıştır. Geçirimsiz malzeme alanlarında derinlikleri 3 m ile 5 m arasında değişen toplam 51 adet araştırma çukuru açılmış, açılan çukurlardan alınan numunelerin bir kısmının üzerinde DSİ Teknik ştırma ve Kalite Kontrol Dairesi (TAKK) Mekaniği Laboratuvarı nda fiziksel, DSİ Etlik Toprak ve Su Laboratuvarı nda kimyasal dispersibilite deneyleri yapılmıştır. Numune No Tablo 1 - A Malzeme Alanı Laboratuvar Deney Sonuçları ve Dispersibilite Değerlendirmesi USCS Sembol Sherard et. al (1976) ABD Yöntemi TDS Na (%) SAR Avustralya Yöntemi ESP A-201 SC TMH 2.1. Laboratuvar Deney Sonuçları ve Değerlendirme Malzeme alanlarına ait deney sonuçları ve değerlendirmeler sırasıyla A sahası için Tablo 1 ve Şekil 3 te, B1 sahası için Tablo 2 ve Şekil 4 te ve B2 sahası için Tablo 3 ve Şekil 5 te verilmiştir. Tablo 1 ve Şekil 3'ten anlaşılacağı üzere A malzeme sahasında kimyasal deneylere göre dispersif zemin mevcudiyeti sözkonusudur. Fiziksel deneylerde ise numunelerin yarısı dispersif olmayan, yarısı ara zemin özelliktedir. zemin olarak değerlendirilen malzemelerin uygulamada nasıl bir davranış sergileyeceğinin belli olmaması ve bunlar üzerinde yapılan kimyasal deneylerin dispersif sonuç vermesi, bizi paragraf te belirtildiği şekilde ihtiyatlı olmaya ve A malzeme alanını dispersif sınıfında tanımlamaya mecbur bırakmıştır. Ancak ihtiyaç duyulan kil dolgu miktarının fazlalığı, bu sahanın ekonomik taşıma mesafesi içerisinde yer alması ve önemli bir kısmının malzeme sınıfı, geçirimsizlik, Atterberg limitleri gibi diğer mühendislik parametreleri bakımından uygun özellikler sergilemesi dolayısıyla sahanın Değerlendirme Değerlendirme A-202 SC A-203 CH A-204 CH A-205 CL A-206 SC A-208 CH A-210 CH Şekil 3 - A Malzeme Alanı TDS, %Na ve SAR parametrelerine göre dispersibilite grafiği İğne Deliği Dağılma kullanımından tamamen vazgeçilmemiştir. Bunun yerine kil çekirdek dolgusunun memba, mansap ve tabanda zarf zonu oluşturularak projelendirilmesi yoluna gidilmiştir (Şekil 6). Bu tasarımdaki amaç, diğer mühendislik özellikleri açısından uygun olan dispersif malzemeyi, kil dolgunun orta bölgesinde oluşturulacak bir iç çekirdek zonunda güvenli bir şekilde kullanabilmektir. Nihayetinde iç çekirdeği çevreleyen dış çekirdek zonunda, aşağıda da belirtileceği üzere dispersif olmayan, sağlam kil malzeme kullanılacak, buna ilaveten kil çekirdeğin memba ve mansabında iyi derecelenmiş kum ve çakıldan 51

5 Tablo 2 - B1 Malzeme Alanı Laboratuvar Deney Sonuçları ve Dispersibilite Değerlendirmesi Sherard et. al (1976) ABD Yöntemi Avustralya Yöntemi Numune No USCS Sembol TDS Na (%) SAR B-301 CL B-302 SC B-303 SC B-304 SC B-305 SC B-310 CL B-316 SM B-321 SM ESP Değerlendirme Değerlen-dirme filtre zonları teşkil edilecektir. Böylece iç çekirdekteki dispersif malzemede paragraf 1.1 de anlatılan mekanizmalarla herhangi bir çatlak ve buna bağlı borulanma pasajı oluştuğunda, bunun dış çekirdekteki sağlam kil zonuna sirayet edemeyeceği, etse bile hemen ardından gelen filtre zonları ile önleneceği açıktır. Literatürde dispersif killerle yapılacak inşaatlarda alınması gereken önlemler arasında kum filtreler üzerinde önemle durulmuştur. Tablo 2 ve Şekil 4 te görüleceği üzere B1 malzeme sahasında dispersif malzemeye rastlanmamıştır. Diğer mühendislik parametreleri açısından İğne Deliği Şekil 4 - B1 Malzeme Alanı TDS, %Na ve SAR parametrelerine göre dispersibilite grafiği Dağılma da uygun özellikler sergilemesi dolayısıyla B1 sahasındaki sağlam malzemenin tamamen kil çekirdek dolgusunun zarf zonunda (dış çekirdek zonu) kullanılması önerilmiştir. Tablo 3 ve Şekil 5 te verildiği üzere B2 malzeme sahasında ESP harici kimyasal deneylere göre yer yer ara zemin, yer yer dispersif zemin mevcudiyeti sözkonusudur. Her ne kadar ESP parametresi ve fiziksel deneylerin sonuçlarına göre malzeme, büyük oranda dispersif değil sınıfına girse de A sahasındaki malzeme ile birlikte iç çekirdek zonunda kullanılmasının uygun olacağı sonucuna varılmıştır. Böylece eğer B2 sahasındaki malzeme TDS, Na ve SAR parametrelerine göre dispersif özellik gösterecekse zaten olması gereken zonda, iç çekirdekte değerlendirilmiş olacaktır; yok eğer ESP, iğne deliği ve dağılma deneyindeki gibi dispersif özellik sergilemeyecekse A sahasından çıkacak dispersif malzemeyle birlikte kullanılacağı için oluşacak harmanlanma ile bu zondaki dispersiflik tehlikesi azaltılmış olacaktır. Nitekim literatürde, dispersif killerin dispersif olmayan sağlam killerle harmanlanmasıyla stabilize edilebileceği yönünde yapılmış çalışmalar mevcuttur Sonuç Koyunbaba Barajı nın gövde tasarımında dispersibilite sorununa karşı, yukarıda bahsedilen araştırma ve deney sonuçlarına dayanılarak özgün bir mühendislik çözümü geliştirilmiştir. Planlama kademesinde çalışılan barajın tasarımı, ileriki yıllarda yapılacak kati projesinde daha detaylı arazi ve laboratuvar araştırmalarından elde edilecek güncel donelerle desteklenebilecektir Teşekkür Yazarın dispersif killerle ilgili yaptığı araştırmalarda desteklerini esirgemeyen Şefik Cofcof, Ertuğrul Özbek, Prof. Dr. Erdal Çokça, Prof. Dr. Hasan Tosun, Dr. Eray Özgüler, Dilara Löker, Tayfun Sel, Dr. Vehbi Özaydın, Mehmet Ertorsun, Zeynep Yüngül, Fahrettin Eminoğlu ve Ali Bal a teşekkür edilir. 52

6 Numune No Tablo 3 - B2 Malzeme Alanı Laboratuvar Deney Sonuçları ve Dispersibilite Değerlendirmesi USCS Sembol Sherard et. al (1976) ABD Yöntemi Avustralya Yöntemi TDS Na İğne Deliği (%) SAR Değerlendirme ESP Değerlendirme Dağılma B-306 SC B-307 SC B-308 CH B-309 CH B-311 CH B-312 CH B-325 CL B-327 CL B-331 CH B-337 SC B-340 CH Referanslar 1- Sherard J.L., Dunnigan L.P., Decker R.S., Steele E.F., Pinhole Test for Identfying Dispersive Soils, Journal of The Geotechnical Engineering Division, ASCE, January 1976, pp Sherard J.L., Dunnigan L.P., Decker R.S., Identification and Nature of Dispersive Soils, Journal of The Geotechnical Engineering Division, ASCE, April 1976, pp McDaniel N., Decker R.S., Dispersive Soil Problem at Los Esteros Dam, Journal of the Geotechnical Engineering Division, Semptember 1979, pp Forbes P.J., Sheerman A., Birrell J., Control of Dispersion in the Mnjoli Dam, Water Power & Dam Construction, December 1980, pp Sherard J.L., Trends and Debatable Aspects in Şekil 5 - B2 Malzeme Alanı TDS, %Na ve SAR parametrelerine göre dispersibilite grafiği Embankment Dam Engineering, Water Power & Dam Construction, December 1984, pp Tuncer E.R., Toprak Dolgu Barajlarda İç Erozyon, Dolgu Barajlar Yönünden Mekaniği Semineri, DSİ Genel Müdürlüğü TAKK Dairesi Başkanlığı, Mayıs 1985, Sayfa 27/ Bergado D.T., Kang K.Y., Improvement of Dispersive Soils By Mixing with Bangkok Clay or Bentonite, Geotechnical Engineering, Vol. 18, 1987, pp Knodel P.C., Dispersive Clays, Advanced Dam Engineering for Design, Construction and Rehabilitation, 1988, pp Indraratna B., Nutalaya P., Kugahenthira N., Stabilization of a Dispersive Soil by Blending with Fly Ash, Quarterly Journal of Engineering Geology, Vol. 24, 1991, pp Mitchell J.K., Fundamentals of Soil Behaviour, 1993, pp Tosun H., Killer ve Toprak Dolgu Barajlar Açısından Önemi, DSİ Teknik Bülteni, Sayı 80, 1994, pp Tosun H., Comaparative Study on Physical Tests of Dispersibility of Soils Used for Earthfill Dams in Turkey, Geotechnical Testing Journal, Vol.20, No.2, June 1997, pp Bell F.G., Geological Hazards, Their Assesment, Avoidance and Mitigation, 1999, pp Dolsar Mühendislik Ltd. Şti., DSİ V. Bölge Müdürlüğü, Acıçay Projesi Koyunbaba Barajı ve Sulaması Doğal Yapı Malzemeleri Planlama Raporu, Dolsar Mühendislik Ltd. Şti., DSİ V. Bölge Müdürlüğü, Acıçay Projesi Koyunbaba Barajı ve Sulaması Planlama Raporu ve Çizimleri,

7 Şekil 6 - Koyunbaba Barajı Tipik Gövde Enkesiti 54

GAZİANTEP KİLLERİNİN DİSPERSİBİLİTE ÖZELLİĞİNİN BELİRLENMESİ

GAZİANTEP KİLLERİNİN DİSPERSİBİLİTE ÖZELLİĞİNİN BELİRLENMESİ 5. Geoteknik Sempozyumu 5-7 Aralık 2013, Çukurova Üniversitesi, Adana GAZİANTEP KİLLERİNİN DİSPERSİBİLİTE ÖZELLİĞİNİN BELİRLENMESİ DISPERSIBILITY TESTS ON GAZİANTEP CLAYS Mateusz WISZNIEWSKI 1 Ali Fırat

Detaylı

ATATÜRK BARAJINDA KİL ÇEKİRDEK MALZEMESİ OLARAK KULLANILAN KİLİN DİSPERSİF(DAĞILGAN) ÖZELLİKLERİNİN ARAŞTIRILMASI

ATATÜRK BARAJINDA KİL ÇEKİRDEK MALZEMESİ OLARAK KULLANILAN KİLİN DİSPERSİF(DAĞILGAN) ÖZELLİKLERİNİN ARAŞTIRILMASI ATATÜRK BARAJINDA KİL ÇEKİRDEK MALZEMESİ OLARAK KULLANILAN KİLİN DİSPERSİF(DAĞILGAN) ÖZELLİKLERİNİN ARAŞTIRILMASI Investigation of Dispersivity Properties of the Clay Core Material Used For the Ataturk

Detaylı

MÜHJEO 2017: Ulusal Mühendislik Jeolojisi ve Jeoteknik Sempozyumu, Ekim 2017, ÇÜ, Adana

MÜHJEO 2017: Ulusal Mühendislik Jeolojisi ve Jeoteknik Sempozyumu, Ekim 2017, ÇÜ, Adana Atatürk Barajı Kil Çekirdeğinde Kullanılan Malzemenin Dispersivite Özelliğinin Araştırılması Investigation of Dispersivity Properties of the Material Used for Clay Core of the Atatürk Dam M. Belen 1*,

Detaylı

DÜŞÜK PLASTİSİTELİ ZEMİNLERDE DİSPERSİBİLİTE ÖZELİĞİNİN FARKLI YÖNTEMLERLE DEĞERLENDİRİLMESİ

DÜŞÜK PLASTİSİTELİ ZEMİNLERDE DİSPERSİBİLİTE ÖZELİĞİNİN FARKLI YÖNTEMLERLE DEĞERLENDİRİLMESİ Osmangazi Üniversitesi Müh.Mim.Fak.Dergisi C.XIV, S.2, 2001 Eng.&Arch.Fac.Osmangazi University, Vol.XIV, No: 2,2001 DÜŞÜK PLASTİSİTELİ ZEMİNLERDE DİSPERSİBİLİTE ÖZELİĞİNİN FARKLI YÖNTEMLERLE DEĞERLENDİRİLMESİ

Detaylı

İNM 305 ZEMİN MEKANİĞİ

İNM 305 ZEMİN MEKANİĞİ İNM 305 ZEMİN MEKANİĞİ 2015-2016 GÜZ YARIYILI Prof. Dr. Zeki GÜNDÜZ 1 DANE ÇAPI DAĞILIMI (GRANÜLOMETRİ) 2 İnşaat Mühendisliğinde Zeminlerin Dane Çapına Göre Sınıflandırılması Kohezyonlu Zeminler Granüler

Detaylı

KİL ZEMİNLERİN DİSPERSİBİLİTE ÖZELLİĞİNİN İSTATİSTİKSEL YÖNTEMLE İNCELENMESİ. İsmail ZORLUER *, Hasan TOSUN **

KİL ZEMİNLERİN DİSPERSİBİLİTE ÖZELLİĞİNİN İSTATİSTİKSEL YÖNTEMLE İNCELENMESİ. İsmail ZORLUER *, Hasan TOSUN ** KİL ZEMİNLERİN DİSPERSİBİLİTE ÖZELLİĞİNİN İSTATİSTİKSEL YÖNTEMLE İNCELENMESİ İsmail ZORLUER *, Hasan TOSUN ** * Yrd.Doç.Dr. Afyon Kocatepe Üniversitesi Teknik Eğitim Fak. ANS kampüsü AFYON, izorluer@aku.edu.tr

Detaylı

ZEMİN MEKANİĞİ VE TEMEL İNŞAATI İnce Daneli Zeminlerin Kıvamı ve Kıvam Limitleri. Yrd.Doç.Dr. SAADET A. BERİLGEN

ZEMİN MEKANİĞİ VE TEMEL İNŞAATI İnce Daneli Zeminlerin Kıvamı ve Kıvam Limitleri. Yrd.Doç.Dr. SAADET A. BERİLGEN ZEMİN MEKANİĞİ VE TEMEL İNŞAATI İnce Daneli Zeminlerin Kıvamı ve Kıvam Limitleri Yrd.Doç.Dr. SAADET A. BERİLGEN Ders İçeriği Kıvam (Atterberg) Limitleri Likit Limit, LL Plastik Limit, PL Platisite İndisi,

Detaylı

TEMEL (FİZİKSEL) ÖZELLİKLER

TEMEL (FİZİKSEL) ÖZELLİKLER TEMEL (FİZİKSEL) ÖZELLİKLER Problem 1: 38 mm çapında, 76 mm yüksekliğinde bir örselenmemiş kohezyonlu zemin örneğinin doğal (yaş) kütlesi 155 g dır. Aynı zemin örneğinin etüvde kurutulduktan sonraki kütlesi

Detaylı

Bahar. Yrd. Doç. Dr. Burhan ÜNAL. Yrd. Doç. Dr. Burhan ÜNAL Bozok Üniversitesi n aat Mühendisli i Bölümü 1.

Bahar. Yrd. Doç. Dr. Burhan ÜNAL. Yrd. Doç. Dr. Burhan ÜNAL Bozok Üniversitesi n aat Mühendisli i Bölümü 1. Su Yapıları II Dolgu Barajlar Yrd. Doç. Dr. Burhan ÜNAL Bozok Üniversitesi Mühendislik Mimarlık Fakültesi İnşaat Mühendisliği Bölümü Yozgat Yrd. Doç. Dr. Burhan ÜNAL Bozok Üniversitesi n aat Mühendisli

Detaylı

INSA354 ZEMİN MEKANİĞİ

INSA354 ZEMİN MEKANİĞİ INSA354 ZEMİN MEKANİĞİ Dr. Ece ÇELİK 1. Kompaksiyon 2 Kompaksiyon (sıkıştırma) Kompaksiyon mekanik olarak zeminin yoğunluğunu artırma yöntemi olarak tanımlanmaktadır. Yapı işlerinde kompaksiyon, inşaat

Detaylı

Prof. Dr. Osman SİVRİKAYA Zemin Mekaniği I Ders Notu

Prof. Dr. Osman SİVRİKAYA Zemin Mekaniği I Ders Notu HAFTALIK DERS PLANI Hafta Konular Kaynaklar 1 Zeminle İlgili Problemler ve Zeminlerin Oluşumu [1], s. 1-13 2 Zeminlerin Fiziksel Özellikleri [1], s. 14-79; [23]; [24]; [25] 3 Zeminlerin Sınıflandırılması

Detaylı

TEMEL (FİZİKSEL) ÖZELLİKLER

TEMEL (FİZİKSEL) ÖZELLİKLER TEMEL (FİZİKSEL) ÖZELLİKLER Problem 1: 38 mm çapında, 76 mm yüksekliğinde bir örselenmemiş zemin örneğinin doğal kütlesi 165 g dır. Aynı zemin örneğinin etüvde kurutulduktan sonraki kütlesi 153 g dır.

Detaylı

ATIK BARAJLARINDA UYGULANAN JEOTEKNİK ÇALIŞMALAR; GÜMÜŞTAŞ (GÜMÜŞHANE) ÖRNEĞİ SELÇUK ALEMDAĞ ERDAL GÜLDOĞAN UĞUR ÖLGEN

ATIK BARAJLARINDA UYGULANAN JEOTEKNİK ÇALIŞMALAR; GÜMÜŞTAŞ (GÜMÜŞHANE) ÖRNEĞİ SELÇUK ALEMDAĞ ERDAL GÜLDOĞAN UĞUR ÖLGEN ATIK BARAJLARINDA UYGULANAN JEOTEKNİK ÇALIŞMALAR; GÜMÜŞTAŞ (GÜMÜŞHANE) ÖRNEĞİ SELÇUK ALEMDAĞ ERDAL GÜLDOĞAN UĞUR ÖLGEN Bu çalışmada; Gümüşhane ili, Organize Sanayi Bölgesinde GÜMÜŞTAŞ MADENCİLİK tarafından

Detaylı

Dr. Ayhan KOÇBAY Jeoteknik Hizmetler ve Yeraltısuları Dairesi Başkanlığı

Dr. Ayhan KOÇBAY Jeoteknik Hizmetler ve Yeraltısuları Dairesi Başkanlığı Dr. Ayhan KOÇBAY Jeoteknik Hizmetler ve Yeraltısuları Dairesi Başkanlığı (akocbay@dsi.gov.tr) GİRİŞ Su yapılarında meydana gelen sorunların en önemlileri; farklı oturmalar, şev duraylılığı, deprem, göl

Detaylı

Dispersif Killerin Tanımlanması ve Dispersivitenin Kestirimi Identification of Dispersive Clays and Prediction of Dispersivity

Dispersif Killerin Tanımlanması ve Dispersivitenin Kestirimi Identification of Dispersive Clays and Prediction of Dispersivity Dispersif Killerin Tanımlanması ve Dispersivitenin Kestirimi Identification of Dispersive Clays and Prediction of Dispersivity A. Turgut *, N.S. Işık, K.E. Kasapoğlu 3 Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı,

Detaylı

ZEMİN MEKANİĞİ DENEYLERİ

ZEMİN MEKANİĞİ DENEYLERİ ZEMİN MEKANİĞİ DENEYLERİ Konsolidasyon Su muhtevası Dane dağılımı Üç eksenli kesme Deneyler Özgül ağırlık Serbest basınç Kıvam limitleri (likit limit) Geçirgenlik Proktor ZEMİN SU MUHTEVASI DENEYİ Birim

Detaylı

Ders: 2 Zeminlerin Endeks Özellikleri-Kıvam Limitleri. Doç. Dr. Havvanur KILIÇ İnşaat Mühendisliği Bölümü Geoteknik Anabilim Dalı

Ders: 2 Zeminlerin Endeks Özellikleri-Kıvam Limitleri. Doç. Dr. Havvanur KILIÇ İnşaat Mühendisliği Bölümü Geoteknik Anabilim Dalı 0423111 Ders: 2 Zeminlerin Endeks Özellikleri-Kıvam Limitleri Doç. Dr. Havvanur KILIÇ İnşaat Mühendisliği Bölümü Geoteknik Anabilim Dalı Zeminlerin Endeks Özellikleri Zeminleri daha iyi tanımlayabilmek

Detaylı

Ders: 1 Zeminlerin Endeks Özellikleri. Doç. Dr. Havvanur KILIÇ İnşaat Mühendisliği Bölümü Geoteknik Anabilim Dalı

Ders: 1 Zeminlerin Endeks Özellikleri. Doç. Dr. Havvanur KILIÇ İnşaat Mühendisliği Bölümü Geoteknik Anabilim Dalı 0423111 Ders: 1 Zeminlerin Endeks Özellikleri Doç. Dr. Havvanur KILIÇ İnşaat Mühendisliği Bölümü Geoteknik Anabilim Dalı Zeminlerin Oluşumu Temel zemini; masif kaya ve kayaların parçalanarak gelişmesinden

Detaylı

ÇEVRE GEOTEKNİĞİ DERSİ

ÇEVRE GEOTEKNİĞİ DERSİ ÇEVRE GEOTEKNİĞİ DERSİ ATIK VE ZEMİNLERİN OTURMASI DERSİN SORUMLUSU YRD. DOÇ DR. AHMET ŞENOL HAZIRLAYANLAR 2013138017 ALİHAN UTKU YILMAZ 2013138020 MUSTAFA ÖZBAY OTURMA Yapının(dolayısıyla temelin ) düşey

Detaylı

DİSPERSİF KİLLERİN TANIMLANMASI İÇİN KULLANILAN İĞNE DELİĞİ DENEYİNİN GELİŞTİRİLMESİ VE KARŞILAŞTIRMALI ANALİZİ

DİSPERSİF KİLLERİN TANIMLANMASI İÇİN KULLANILAN İĞNE DELİĞİ DENEYİNİN GELİŞTİRİLMESİ VE KARŞILAŞTIRMALI ANALİZİ Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Mühendislik Mimarlık Fakültesi Dergisi Cilt:XXII, Sayı:2, 2009 Journal of Engineering and Architecture Faculty of Eskişehir Osmangazi University, Vol: XXII, No:2, 2009

Detaylı

Ders Notları 2. Kompaksiyon Zeminlerin Sıkıştırılması

Ders Notları 2. Kompaksiyon Zeminlerin Sıkıştırılması Ders Notları 2 Kompaksiyon Zeminlerin Sıkıştırılması KONULAR 0 Zemin yapısı ve zemindeki boşluklar 0 Dolgu zeminler 0 Zeminin sıkıştırılması (Kompaksiyon) 0 Kompaksiyon parametreleri 0 Laboratuvar kompaksiyon

Detaylı

Sıkıştırma enerjisi arttıkça optimum su muhtevası azalmakta, kuru birim hacim ağırlık artmaktadır. Optimum su muhtevasına karşılık gelen birim hacim

Sıkıştırma enerjisi arttıkça optimum su muhtevası azalmakta, kuru birim hacim ağırlık artmaktadır. Optimum su muhtevasına karşılık gelen birim hacim KOMPAKSİYON KOMPAKSİYON Zeminlerin stabilizasyonu için kullanılan en ucuz yöntemdir. Sıkıştırma, zeminin kayma mukavemetini, şişme özelliğini arttırır. Ancak yeniden sıkışabilirliğini, permeabilitesini

Detaylı

Ders 1.1 Toprak Dolgu Barajlar ve Genel Özellikleri

Ders 1.1 Toprak Dolgu Barajlar ve Genel Özellikleri İNM 424112 Ders 1.1 Toprak Dolgu Barajlar ve Genel Özellikleri Doç. Dr. Havvanur KILIÇ İnşaat Mühendisliği Bölümü Geoteknik Anabilim Dalı İletişim Bilgileri İnşaat Mühendisliği Bölümü Geoteknik Anabilim

Detaylı

Yrd. Doç.. Dr. Selim ALTUN

Yrd. Doç.. Dr. Selim ALTUN İN371 ZEMİN N MEKANİĞİ I Yrd. Doç.. Dr. Selim ALTUN Dersin Amacı ve Hedefi Zemin mekaniği, inşaat mühendisliği öğrencileri için diğer mühendislik derslerinde gereksinim duyacakları araçların öğretildiği

Detaylı

Dolgu ve Yarmalarda Sondaj Çalışması ve Değerlendirmesi. HAZIRLAYAN Özgür SATICI Mad. Yük. Jeo. Müh. (MBA)

Dolgu ve Yarmalarda Sondaj Çalışması ve Değerlendirmesi. HAZIRLAYAN Özgür SATICI Mad. Yük. Jeo. Müh. (MBA) Dolgu ve Yarmalarda Sondaj Çalışması ve Değerlendirmesi HAZIRLAYAN Özgür SATICI Mad. Yük. Jeo. Müh. (MBA) İçerik Yarmalarda sondaj Dolgularda sondaj Derinlikler Yer seçimi Alınması gerekli numuneler Analiz

Detaylı

DUMLUPINAR ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ İNŞAAT MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ GÜZ YARIYILI

DUMLUPINAR ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ İNŞAAT MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ GÜZ YARIYILI DUMLUPINAR ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ İNŞAAT MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ 2017-2018 GÜZ YARIYILI Yrd. Doç. Dr. Uğur DAĞDEVİREN İNŞAAT MÜHENDİSLİĞİ İNŞAAT MÜHENDİSLİĞİ ANABİLİM DALLARI İNŞAAT MÜHENDİSLİĞİ

Detaylı

1. Temel zemini olarak. 2. İnşaat malzemesi olarak. Zeminlerin İnşaat Mühendisliğinde Kullanımı

1. Temel zemini olarak. 2. İnşaat malzemesi olarak. Zeminlerin İnşaat Mühendisliğinde Kullanımı Zeminlerin İnşaat Mühendisliğinde Kullanımı 1. Temel zemini olarak Üst yapıdan aktarılan yükleri güvenle taşıması Deformasyonların belirli sınır değerleri aşmaması 2. İnşaat malzemesi olarak 39 Temellerin

Detaylı

MAKRO-MEZO-MİKRO. Deney Yöntemleri. MİKRO Deneyler Zeta Potansiyel Partikül Boyutu. MEZO Deneyler Reolojik Ölçümler Reometre (dinamik) Roww Hücresi

MAKRO-MEZO-MİKRO. Deney Yöntemleri. MİKRO Deneyler Zeta Potansiyel Partikül Boyutu. MEZO Deneyler Reolojik Ölçümler Reometre (dinamik) Roww Hücresi Kolloidler Bir maddenin kendisi için çözücü olmayan bir ortamda 10-5 -10-7 cm boyutlarında dağılmasıyla oluşan çözeltiye kolloidal çözelti denir. Çimento, su, agrega ve bu sistemin dispersiyonuna etki

Detaylı

Zeminlerin Sınıflandırılması. Yrd. Doç. Dr. Saadet Berilgen

Zeminlerin Sınıflandırılması. Yrd. Doç. Dr. Saadet Berilgen Zeminlerin Sınıflandırılması Yrd. Doç. Dr. Saadet Berilgen Ders İçeriği Zemin Sınıflandırma Sistemleri USCS AASHTO USDA USCS Classification System Geoteknik Mühendisliğinde Sınıflandırmanın Rolü Sınıflandırma

Detaylı

Akifer Özellikleri

Akifer Özellikleri Akifer Özellikleri Doygun olmayan bölge Doygun bölge Bütün boşluklar su+hava ile dolu Yer altı su seviyesi Bütün boşluklar su ile dolu Doygun olmayan (doymamış bölgede) zemin daneleri arasında su ve hava

Detaylı

JEO 358 Toprak Mekaniği Ders Notları. Bu derste...

JEO 358 Toprak Mekaniği Ders Notları. Bu derste... JEO 358 Toprak Mekaniği Ders Notları Bu derste... Toprak zeminlerin fiziksel ve mekanik özelliklerinin anlaşılması Toprak zeminlerin gerilim-deformasyon davranışlarının tanımlanması Toprak zeminlerde konsolidasyon

Detaylı

DUMLUPINAR ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ İNŞAAT MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ GÜZ YARIYILI

DUMLUPINAR ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ İNŞAAT MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ GÜZ YARIYILI DUMLUPINAR ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ İNŞAAT MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ 2018-2019 GÜZ YARIYILI Dr. Uğur DAĞDEVİREN 2 1 İNŞAAT MÜHENDİSLİĞİ İNŞAAT MÜHENDİSLİĞİ ANABİLİM DALLARI İNŞAAT MÜHENDİSLİĞİ Geoteknik

Detaylı

İnce Daneli Malzeme Kalınlığının, Dane Çapının ve Şev Eğiminin Taşıma Gücüne Etkisi

İnce Daneli Malzeme Kalınlığının, Dane Çapının ve Şev Eğiminin Taşıma Gücüne Etkisi Politeknik Dergisi Journal of Polytechnic Cilt: 8 Sayı: 1 s. 95-100, 2005 Vol: 8 No: 1 pp. 95-100, 2005 İnce Daneli Malzeme Kalınlığının, Dane Çapının ve Eğiminin Taşıma Gücüne Etkisi Servet YILDIZ, Oğuzhan

Detaylı

NERGİZLİK BARAJI (ADANA) KİL ÇEKİRDEK MALZEMESİNİN JEOTEKNİK İNCELEMESİ. Geotechnical Investigation of The Core Material Of Nergizlik Dam (Adana)

NERGİZLİK BARAJI (ADANA) KİL ÇEKİRDEK MALZEMESİNİN JEOTEKNİK İNCELEMESİ. Geotechnical Investigation of The Core Material Of Nergizlik Dam (Adana) NERGİZLİK BARAJI (ADANA) KİL ÇEKİRDEK MALZEMESİNİN JEOTEKNİK İNCELEMESİ Geotechnical Investigation of The Core Material Of Nergizlik Dam (Adana) Mustafa KILIÇ Jeoloji Mühendisliği Anabilim Dalı Hasan ÇETİN

Detaylı

BOŞLUK ORANINA GÖRE ZEMİN PRİZMASI ÇİZİLMESİ VE İLGİLİ FORMÜLLERİN ELDE EDİLMESİ

BOŞLUK ORANINA GÖRE ZEMİN PRİZMASI ÇİZİLMESİ VE İLGİLİ FORMÜLLERİN ELDE EDİLMESİ BOŞLUK ORANINA GÖRE ZEMİN PRİZMASI ÇİZİLMESİ VE İLGİLİ FORMÜLLERİN ELDE EDİLMESİ Boşluk oranı tanımından hareket ederek e=v b /V s olduğundan V s =1 alınarak V b =e elde edilmiştir. Hacimler Ağırlıklar

Detaylı

TOPRAK TOPRAK TEKSTÜRÜ (BÜNYESİ)

TOPRAK TOPRAK TEKSTÜRÜ (BÜNYESİ) TOPRAK Toprak esas itibarı ile uzun yılların ürünü olan, kayaların ve organik maddelerin türlü çaptaki ayrışma ürünlerinden meydana gelen, içinde geniş bir canlılar âlemini barındırarak bitkilere durak

Detaylı

BÖLÜM : 9 SIZMA KUVVETİ VE FİLTRELER

BÖLÜM : 9 SIZMA KUVVETİ VE FİLTRELER ZEMİN MEKANİĞİ 1 BÖLÜM : 9 FİLTRELER SIZMA KUVVETİ VE Akan suların bir kuvvete sahip olduğu, taşıdığı katı maddelerden bilinmektedir. Bu sular ile taşınan katı maddelerin kütlesi, hidrolik eğime göre değişen

Detaylı

KARAYOLLARINDA YÜZEY DRENAJI. Prof. Dr. Mustafa KARAŞAHİN

KARAYOLLARINDA YÜZEY DRENAJI. Prof. Dr. Mustafa KARAŞAHİN KARAYOLLARINDA YÜZEY DRENAJI Prof. Dr. Mustafa KARAŞAHİN Drenajın Amacı Yağmur veya kar suyunun yolun taşkına neden olmasına engel olmak ve yol yüzeyinde suyun birikmesine engel olmak, Karayolu üstyapısı

Detaylı

Ders Notları 3 Geçirimlilik Permeabilite

Ders Notları 3 Geçirimlilik Permeabilite Ders Notları 3 Geçirimlilik Permeabilite Zemindeki mühendislik problemleri, zeminin kendisinden değil, boşluklarında bulunan boşluk suyundan kaynaklanır. Su olmayan bir gezegende yaşıyor olsaydık, zemin

Detaylı

ZEMİN MEKANİĞİ VE TEMEL İNŞAATI. Yrd. Doç. Dr. SAADET A. BERİLGEN

ZEMİN MEKANİĞİ VE TEMEL İNŞAATI. Yrd. Doç. Dr. SAADET A. BERİLGEN ZEMİN MEKANİĞİ VE TEMEL İNŞAATI Yrd. Doç. Dr. SAADET A. BERİLGEN 1 Temel zemini; masif kaya ve kayaların parçalanarak gelişmesinden doğan ufak daneciklerin yığınından oluşmuştur. Zeminler, kayaların ayrışarak

Detaylı

LABORATUVARDA YAPILAN ANALİZLER

LABORATUVARDA YAPILAN ANALİZLER Laboratuvar Adı: Zemin Mekaniği Laboratuvarı Bağlı Olduğu Kurum: Mühendislik Fakültesi- İnşaat Mühendisliği Bölümü Laboratuvar Sorumlusu: Yrd.Doç.Dr. M.Haluk Saraçoğlu e-posta: mhsaracoglu@dpu.edu.tr Posta

Detaylı

ERCİYES ÜNİVERSİTESİ Çevre Mühendisliği Bölümü Fiziksel ve Kimyasal Temel İşlemler Laboratuvarı Dersi Güncelleme: Eylül 2016

ERCİYES ÜNİVERSİTESİ Çevre Mühendisliği Bölümü Fiziksel ve Kimyasal Temel İşlemler Laboratuvarı Dersi Güncelleme: Eylül 2016 İYON DEĞİŞİMİ DENEYİN AMACI: Sert bir suyun katyon değiştirici reçine kullanılarak yumuşatılması ve reçinenin iyon değiştirme kapasitesinin incelenmesi TEORİK BİLGİLER İyon değiştirme benzer elektrik yüklü

Detaylı

Geoteknik Mühendisliği

Geoteknik Mühendisliği Geoteknik Mühendisliği 1 Mühendislik malzemesi nedir? İnşaat mühendisi inşa eder Paslı çelik Hala çelik Çelik Çelik 2 1 Mühendislik malzemesi nedir? İnşaat mühendisi inşa eder Beton Beton Hala beton 3

Detaylı

HİDROLOJİ. Buharlaşma. Yr. Doç. Dr. Mehmet B. Ercan. İnönü Üniversitesi İnşaat Mühendisliği Bölümü

HİDROLOJİ. Buharlaşma. Yr. Doç. Dr. Mehmet B. Ercan. İnönü Üniversitesi İnşaat Mühendisliği Bölümü HİDROLOJİ Buharlaşma Yr. Doç. Dr. Mehmet B. Ercan İnönü Üniversitesi İnşaat Mühendisliği Bölümü BUHARLAŞMA Suyun sıvı halden gaz haline (su buharı) geçmesine buharlaşma (evaporasyon) denilmektedir. Atmosferden

Detaylı

TOPRAKLARIN KİMYASAL ÖZELLİKLERİ

TOPRAKLARIN KİMYASAL ÖZELLİKLERİ TOPRAKLARIN KİMYASAL ÖZELLİKLERİ Toprakların kimyasal özellikleri denince, genel olarak toprak reaksiyonu = toprak asitliği ve toprağın besin maddeleri bakımından karakteristikleri anlaşılmaktadır. İyon

Detaylı

Yeraltısuları. nedenleri ile tercih edilmektedir.

Yeraltısuları. nedenleri ile tercih edilmektedir. DERS 2 Yeraltısuları Türkiye'de yeraltısularından yararlanma 1950den sonra hızla artmış, geniş ovaların sulanmasında, yerleşim merkezlerinin su gereksinimlerinin karşılanmasında kullanılmıştır. Yeraltısuları,

Detaylı

Yüzeyaltı Drenaj (Subsurface Drainage) Prof.Dr.Mustafa KARAŞAHİN

Yüzeyaltı Drenaj (Subsurface Drainage) Prof.Dr.Mustafa KARAŞAHİN Yüzeyaltı Drenaj (Subsurface Drainage) Prof.Dr.Mustafa KARAŞAHİN Neden gerekli? Hat üstyapısının drenajı için Yer altı suyunu kontrol etmek için Şevlerin drene edilmesi için gereklidir. Yüzeyaltı drenaj,

Detaylı

ZEMİN MEKANİĞİ DERS NOTLARI

ZEMİN MEKANİĞİ DERS NOTLARI Ankara Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Jeoloji Mühendisliği Bölümü ZEMİN MEKANİĞİ DERS NOTLARI Prof. Dr. Recep KILIÇ ÖNSÖZ Jeoloji Mühendisliği eğitiminde Zemin Mekaniği dersi için hazırlanmış olan

Detaylı

KONU: SUNUM YAPAN: - DOLGU BARAJLARDA TASARIMA YÖNELİK ANALİZLER -KİL ÇEKİRDEKLİ DOLGU BARAJLAR - ASFALT ÇEKİRDEKLİ BARAJLAR MUSTAFA SELVİ

KONU: SUNUM YAPAN: - DOLGU BARAJLARDA TASARIMA YÖNELİK ANALİZLER -KİL ÇEKİRDEKLİ DOLGU BARAJLAR - ASFALT ÇEKİRDEKLİ BARAJLAR MUSTAFA SELVİ KONU: SUNUM YAPAN: - DOLGU BARAJLARDA TASARIMA YÖNELİK ANALİZLER -KİL ÇEKİRDEKLİ DOLGU BARAJLAR - ASFALT ÇEKİRDEKLİ BARAJLAR MUSTAFA SELVİ DOLGU BARAJLARDA TASARIMA YÖNELİK ANALİZLER Analizler genel olarak

Detaylı

DRENAJ YAPILARI. Yrd. Doç. Dr. Sercan SERİN

DRENAJ YAPILARI. Yrd. Doç. Dr. Sercan SERİN DRENAJ YAPILARI Yrd. Doç. Dr. Sercan SERİN DRENAJ Yapımı tamamlanıp trafiğe açılan bir yolun gerek yüzey suyu ve gerekse yer altı suyuna karşı sürekli olarak korunması, suyun yola olan zararlarının önlenmesi

Detaylı

TAŞKIN KONTROLÜ. Taşkınların Sınıflandırılması Taşkın Kontrolü

TAŞKIN KONTROLÜ. Taşkınların Sınıflandırılması Taşkın Kontrolü TAŞKIN KONTROLÜ Akarsuyun yatağından taşarak çevredeki arazileri ve yerleşim birimlerini su altında bırakması taşkın olarak tanımlanır. Taşkın Kontrolü Taşkınların Sınıflandırılması Oluşturan sebeplere

Detaylı

Prof. Dr. Osman SİVRİKAYA Zemin Mekaniği I Ders Notu

Prof. Dr. Osman SİVRİKAYA Zemin Mekaniği I Ders Notu HAFTALIK DERS PLANI Hafta Konular Kaynaklar 1 Zeminle İlgili Problemler ve Zeminlerin Oluşumu [1], s. 1-13 2 Zeminlerin Fiziksel Özellikleri [1], s. 14-79; [23]; [24]; [25] 3 Zeminlerin Sınıflandırılması

Detaylı

KIZILIRMAK NEHRİ TAŞKIN RİSK HARİTALARI VE ÇORUM-OBRUK BARAJI MANSABI KIZILIRMAK YATAK TANZİMİ

KIZILIRMAK NEHRİ TAŞKIN RİSK HARİTALARI VE ÇORUM-OBRUK BARAJI MANSABI KIZILIRMAK YATAK TANZİMİ KIZILIRMAK NEHRİ TAŞKIN RİSK HARİTALARI VE ÇORUM-OBRUK BARAJI MANSABI KIZILIRMAK YATAK TANZİMİ Sunan Dr. Burak Turan NFB Mühendislik ve Müşavirlik Dr. Burak TURAN 1, Fayik TURAN 2, M. Denizhan BÜTÜN 3

Detaylı

PROBLEMLİ KİL ZEMİNLERİN MAGNEZYUM KLORÜR SOLÜSYONU İLE İYİLEŞTİRİLMESİ

PROBLEMLİ KİL ZEMİNLERİN MAGNEZYUM KLORÜR SOLÜSYONU İLE İYİLEŞTİRİLMESİ Gazi Üniv. Müh. Mim. Fak. Der. J. Fac. Eng. Arch. Gazi Univ. Cilt 26, No 1, 233-242, 2011 Vol 26, No 1, 233-242, 2011 PROBLEMLİ KİL ZEMİNLERİN MAGNEZYUM KLORÜR SOLÜSYONU İLE İYİLEŞTİRİLMESİ Murat TÜRKÖZ,

Detaylı

INM 305 Zemin Mekaniği

INM 305 Zemin Mekaniği Hafta_12 INM 305 Zemin Mekaniği Sıkışma ve Konsolidasyon Teorisi Yrd.Doç.Dr. İnan KESKİN inankeskin@karabuk.edu.tr, inankeskin@gmail.com Haftalık Konular Hafta 1: Zeminlerin Oluşumu Hafta 2: Hafta 3: Hafta

Detaylı

JEO 358 Toprak Mekaniği Ders Notları Yaz Dönemi

JEO 358 Toprak Mekaniği Ders Notları Yaz Dönemi JEO 358 Toprak Mekaniği Ders Notları 2010-2011 Yaz Dönemi Bu derste... Toprak zeminlerin fiziksel ve mekanik özelliklerinin anlaşılması Toprak zeminlerin gerilim-deformasyon davranışlarının tanımlanması

Detaylı

INS13204 GENEL JEOFİZİK VE JEOLOJİ

INS13204 GENEL JEOFİZİK VE JEOLOJİ 1 INS13204 GENEL JEOFİZİK VE JEOLOJİ Yrd.Doç.Dr. Orhan ARKOÇ e-posta: orhan.arkoc@kirklareli.edu.tr Web : http://personel.kirklareli.edu.tr/orhan-arkoc 2 BÖLÜM 12 Baraj Jeolojisi 3 Barajlar ve Baraj inşaatlarında

Detaylı

EK-2 BERGAMA OVACIK ALTIN İŞLETMESİ TÜBİTAK RAPORU ELEŞTİRİSİ NE İLİŞKİN GÖRÜŞLER

EK-2 BERGAMA OVACIK ALTIN İŞLETMESİ TÜBİTAK RAPORU ELEŞTİRİSİ NE İLİŞKİN GÖRÜŞLER EK- BERGAMA OVACIK ALTIN İŞLETMESİ TÜBİTAK RAPORU ELEŞTİRİSİ NE İLİŞKİN GÖRÜŞLER Rüştü GÜNER (İnş. Y. Müh.) TEMELSU Uluslararası Mühendislik Hizmetleri A.Ş. ) Varsayılan Zemin Parametreleri Ovacık Atık

Detaylı

Biyopolimer Katkıların Killi ve Kumlu Zeminlerin Permeabilite ve Kayma Dayanımına Etkisinin Araştırılması

Biyopolimer Katkıların Killi ve Kumlu Zeminlerin Permeabilite ve Kayma Dayanımına Etkisinin Araştırılması PAJES-1328 Biyopolimer Katkıların Killi ve Kumlu Zeminlerin Permeabilite ve Kayma Dayanımına Etkisinin Araştırılması Investigation of the Biopolymer Additives Effect on Permeability and Shear Strength

Detaylı

KATI ATIK DEPOLAMA SAHALARININ GEOTEKNİK TASARIM İLKELERİ HAZIRLAYANLAR MUHAMMED DUMAN MUHAMMET TEZCAN AHMET ARAS

KATI ATIK DEPOLAMA SAHALARININ GEOTEKNİK TASARIM İLKELERİ HAZIRLAYANLAR MUHAMMED DUMAN MUHAMMET TEZCAN AHMET ARAS KATI ATIK DEPOLAMA SAHALARININ GEOTEKNİK TASARIM İLKELERİ HAZIRLAYANLAR MUHAMMED DUMAN MUHAMMET TEZCAN AHMET ARAS Atıkların Sınıflandırılması ve Tasfiyesi Atıkların Geri Dönüşümü Çevre Bilinci Eğitiminin

Detaylı

DERİVASYON VE DİPSAVAK TASARIMI İnş. Y. Müh. MURAT IŞILDAK

DERİVASYON VE DİPSAVAK TASARIMI İnş. Y. Müh. MURAT IŞILDAK KONU: SUNUM YAPAN: DERİVASYON VE DİPSAVAK TASARIMI İnş. Y. Müh. MURAT IŞILDAK Sunum İçeriği o Derivasyon Tipleri ve Kullanıldıkları durumlar Açık kanallı derivasyon Kondüvi (Aç-kapa Tünel) Tünel o Alpaslan

Detaylı

INS13204 GENEL JEOFİZİK VE JEOLOJİ

INS13204 GENEL JEOFİZİK VE JEOLOJİ 1 INS13204 GENEL JEOFİZİK VE JEOLOJİ Dr.Öğr.Üyesi Orhan ARKOÇ e-posta: orhan.arkoc@kirklareli.edu.tr Web : http://personel.kirklareli.edu.tr/orhan.arkoc 2 BÖLÜM 12 Baraj Jeolojisi 3 12.1.Baraj nedir? Barajlar

Detaylı

FİLTRASYON. Şekil 4.1. Bir kum filtresinin kesit görünümü 1 GENEL BİLGİ

FİLTRASYON. Şekil 4.1. Bir kum filtresinin kesit görünümü 1 GENEL BİLGİ FİLTRASYON 1 GENEL BİLGİ Filtrasyon adından da anlaşılacağı üzere filtre etmek anlamına gelir. Başka bir deyişle filtrasyon, bir akışkanın katı parçacıklar içerisinden geçirilerek bünyesindeki kirliklerin

Detaylı

AGREGALAR Çimento Araştırma ve Uygulama Merkezi

AGREGALAR Çimento Araştırma ve Uygulama Merkezi AGREGALAR Çimento Araştırma ve Uygulama Merkezi Agregalar, beton, harç ve benzeri yapımında çimento ve su ile birlikte kullanılan, kum, çakıl, kırma taş gibi taneli farklı mineral yapıya sahip inorganik

Detaylı

Bu metotta, toprak bir miktar su ile karıştırılarak süspansiyon hâline getirilir.

Bu metotta, toprak bir miktar su ile karıştırılarak süspansiyon hâline getirilir. Bouyoucos Hidrometre Yöntemi Bu metotta, toprak bir miktar su ile karıştırılarak süspansiyon hâline getirilir. Süspansiyonun hazırlanmasından sonra topraktaki her bir fraksiyon için belirli bir süre beklendikten

Detaylı

YAPI LABORATUVARI CİHAZ KATALOĞU

YAPI LABORATUVARI CİHAZ KATALOĞU ADANA BİLİM VE TEKNOLOJİ ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK VE DOĞA BİLİMLERİ FAKÜLTESİ İNŞAAT MÜHENDİSLİĞİ YAPI LABORATUVARI CİHAZ KATALOĞU 1 S a y f a CİHAZLAR Cihazın ismi Sayfa Beton Basınç Dayanımı ve Kiriş

Detaylı

Prof. Dr. Osman SİVRİKAYA Zemin Mekaniği I Ders Notu

Prof. Dr. Osman SİVRİKAYA Zemin Mekaniği I Ders Notu B - Zeminlerin Geçirimliliği Giriş Darcy Kanunu Geçirimliği Etkileyen Etkenler Geçirimlilik (Permeabilite) Katsayısnın (k) Belirlenmesi * Ampirik Yaklaşımlar ile * Laboratuvar deneyleri ile * Arazi deneyleri

Detaylı

SU KİMYASININ KİLLERİN DİSPERSİVİTESİ ÜZERİNDEKİ ETKİSİNİN ARAŞTIRILMASI VE DİSPERSİVİTENİN KESTİRİMİ İÇİN AMPİRİK İLİŞKİLERİN GELİŞTİRİLMESİ

SU KİMYASININ KİLLERİN DİSPERSİVİTESİ ÜZERİNDEKİ ETKİSİNİN ARAŞTIRILMASI VE DİSPERSİVİTENİN KESTİRİMİ İÇİN AMPİRİK İLİŞKİLERİN GELİŞTİRİLMESİ SU KİMYASININ KİLLERİN DİSPERSİVİTESİ ÜZERİNDEKİ ETKİSİNİN ARAŞTIRILMASI VE DİSPERSİVİTENİN KESTİRİMİ İÇİN AMPİRİK İLİŞKİLERİN GELİŞTİRİLMESİ INVESTIGATION OF EFFECT OF WATER CHEMISTRY ON CLAY DISPERSIVIT

Detaylı

Zemin Suyu. Yrd.Doç.Dr. Saadet BERİLGEN

Zemin Suyu. Yrd.Doç.Dr. Saadet BERİLGEN Zemin Suyu Yrd.Doç.Dr. Saadet BERİLGEN Giriş Zemin içinde bulunan su miktarı (su muhtevası), zemin suyundaki basınç (boşluk suyu basıncı) ve suyun zemin içindeki hareketi zeminlerin mühendislik özelliklerini

Detaylı

Şev Stabilitesi I. Prof.Dr.Mustafa KARAŞAHİN

Şev Stabilitesi I. Prof.Dr.Mustafa KARAŞAHİN Şev Stabilitesi I Prof.Dr.Mustafa KARAŞAHİN Farklı Malzemelerin Dayanımı Çelik Beton Zemin Çekme dayanımı Basınç dayanımı Kesme dayanımı Karmaşık davranış Boşluk suyu! Zeminlerin Kesme Çökmesi

Detaylı

ADANA BİLİM VE TEKNOLOJİ ÜNİVERSİTESİ İNŞAAT MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ 2014 Yılı DÖNER SERMAYE FİYAT LİSTESİ

ADANA BİLİM VE TEKNOLOJİ ÜNİVERSİTESİ İNŞAAT MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ 2014 Yılı DÖNER SERMAYE FİYAT LİSTESİ Kullanılıyor Mesai içi 1. AGREGA DENEYLERİ 1.1. Elek analizleri 150 1.2. Agrega özgül ağırlığının bulunması 130 1.3. Agrega su muhtevasının bulunması 130 1.4. Los Angeles deneyi ile aşınma kaybının bulunması

Detaylı

ZEMİN MEKANİĞİ DENEYLERİ

ZEMİN MEKANİĞİ DENEYLERİ ZEMİN MEKANİĞİ DENEYLERİ Konsolidasyon Su muhtevası Dane dağılımı Üç eksenli kesme Deneyler Özgül ağırlık Serbest basınç Kıvam limitleri (likit limit) Geçirgenlik Proktor ZEMİNLERDE LİKİT LİMİT DENEYİ

Detaylı

BARAJLARIN SINIFLANDIRILMASI

BARAJLARIN SINIFLANDIRILMASI BARAJ JEOLOJİSİ BARAJLAR Barajlar (dams); enerji üretimi, içme suyu sağlanması, sulama ve taşkın önlemeye yönelik su kaynakları oluşturmak amacıyla akarsu vâdileri üzerinde yapay göller oluşturmak için

Detaylı

Zeminlerin Sıkışması ve Konsolidasyon

Zeminlerin Sıkışması ve Konsolidasyon Zeminlerin Sıkışması ve Konsolidasyon 2 Yüklenen bir zeminin sıkışmasının aşağıdaki nedenlerden dolayı meydana geleceği düşünülür: Zemin danelerinin sıkışması Zemin boşluklarındaki hava ve /veya suyun

Detaylı

Toprak Barajlarda Filişlerden Geçirimsiz Çekirdek Malzemesi Yapımı

Toprak Barajlarda Filişlerden Geçirimsiz Çekirdek Malzemesi Yapımı Toprak Barajlarda Filişlerden Geçirimsiz Çekirdek Malzemesi Yapımı TALİP KARAGÛUDLARINDAN DMj, Aslantaş Barajı Kontrol Amirliği, Adana GİRİŞ Aslantaş Barajı ve HES, İnşaatı kesin proje aşamasında DSİ adına

Detaylı

Doç. Dr. Halit YAZICI

Doç. Dr. Halit YAZICI Dokuz Eylül Üniversitesi Đnşaat Mühendisliği Bölümü ÖZEL BETONLAR RCC-SSB Doç. Dr. Halit YAZICI http://kisi.deu.edu.tr/halit.yazici/ SİLİNDİRLE SIKI TIRILMI BETON (SSB) Silindirle sıkıştırılmış beton (SSB),

Detaylı

INM 305 Zemin Mekaniği

INM 305 Zemin Mekaniği Hafta_8 INM 305 Zemin Mekaniği Zeminlerde Gerilme ve Dağılışı Yrd.Doç.Dr. İnan KESKİN inankeskin@karabuk.edu.tr, inankeskin@gmail.com Haftalık Konular Hafta 1: Zeminlerin Oluşumu Hafta 2: Hafta 3: Hafta

Detaylı

Hidrolik Yapılarda (Kanallar, Kıyı Koruma Yapıları, Göletler) Erozyon Koruması

Hidrolik Yapılarda (Kanallar, Kıyı Koruma Yapıları, Göletler) Erozyon Koruması HİDROLİK YAPILAR»» Taşkın Kanalları Yeterli mesafenin olmadığı durumlarda hücre içleri beton veya kırmataş ile doldurularak Flexi HDS istinat duvarı uygulaması yapılabilir.»» Dere ve Akarsular»» Hendek

Detaylı

Ermenek Barajı Göl Alanı Genel Görünümü

Ermenek Barajı Göl Alanı Genel Görünümü Ermenek Barajı Göl Alanı Genel Görünümü Ermenek Barajı nın Konumu Ermenek Barajı tamamlanma tarihi itibari ile Türkiye deki en yüksek barajdır. Ermenek Barajı Avrupa nın en yüksek 6. barajıdır. Ermenek

Detaylı

ANTALYA - ARAPSUYU MEVKİİNDEKİ BİR BÖLGENİN GEOTEKNİK ÖZELLİKLERİ

ANTALYA - ARAPSUYU MEVKİİNDEKİ BİR BÖLGENİN GEOTEKNİK ÖZELLİKLERİ ANTALYA ARAPSUYU MEVKİİNDEKİ BİR BÖLGENİN GEOTEKNİK ÖZELLİKLERİ Ömür ÇİMEN ve S.Nilay KESKİN Süleyman Demirel Üniv., İnşaat Mühendisliği Bölümü, Isparta ÖZET Bu çalışmada, Antalya Merkez Arapsuyu Mevkii

Detaylı

ZEMİN SUYU Zeminde Su Akımı ve Akım Ağları. Y.Doç.Dr. Saadet A. Berilgen

ZEMİN SUYU Zeminde Su Akımı ve Akım Ağları. Y.Doç.Dr. Saadet A. Berilgen ZEMİN SUYU Zeminde Su Akımı ve Akım Ağları Y.Doç.Dr. Saadet A. Berilgen 1 Zeminde Su Akımının Matematiksel İfadesi Laplace Denklemi ve iki boyutlu akım (2D- Seepage) Yer altı suyu akım bölgesi içinde bir

Detaylı

BARAJLAR. T.C. ORMAN ve SU İŞLERİ BAKANLIĞI DEVLET SU İŞLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ DSİ 4. BÖLGE BARAJLAR VE HES ŞUBE MÜDÜRLÜĞÜ 1/ 33

BARAJLAR. T.C. ORMAN ve SU İŞLERİ BAKANLIĞI DEVLET SU İŞLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ DSİ 4. BÖLGE BARAJLAR VE HES ŞUBE MÜDÜRLÜĞÜ 1/ 33 T.C. ORMAN ve SU İŞLERİ BAKANLIĞI DEVLET SU İŞLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ DSİ 4. BÖLGE BARAJLAR VE HES ŞUBE MÜDÜRLÜĞÜ BARAJLAR 4. Bölge Müdürlüğü - KONYA 1/ 33 BARAJ NEDİR NE İŞE YARAR? Barajlar, eski zamanlardan

Detaylı

Konsol Duvar Tasarımı

Konsol Duvar Tasarımı Mühendislik Uygulamaları No. 2 06/2016 Konsol Duvar Tasarımı Program: Konsol Duvar Dosya: Demo_manual_02.guz Uygulama: Bu bölümde konsol duvar tasarımı ve analizine yer verilmiştir. 4.0 m yüksekliğinde

Detaylı

ENERJİ ÜRETİMİ VE SULAMA KRİTERLERİNE GÖRE REZERVUAR KAPASİTE OPTİMİZASYONU

ENERJİ ÜRETİMİ VE SULAMA KRİTERLERİNE GÖRE REZERVUAR KAPASİTE OPTİMİZASYONU ENERJİ ÜRETİMİ VE SULAMA KRİTERLERİNE GÖRE REZERVUAR KAPASİTE OPTİMİZASYONU II. Su Yapıları Konferansı, Diyarbakır, 16 18.9.211 Hazırlayanlar; Burcu Ersoy (FICHTNER, Türkiye) Ronald Haselsteiner (ENERJISA,

Detaylı

Yapı veya dolgu yüklerinin neden olduğu gerilme artışı, zemin tabakalarını sıkıştırır.

Yapı veya dolgu yüklerinin neden olduğu gerilme artışı, zemin tabakalarını sıkıştırır. 18. KONSOLİDASYON Bir mühendislik yapısının veya dolgunun altında bulunan zeminin sıkışmasına konsolidasyon denir. Sıkışma 3 boyutlu olmasına karşılık fark ihmal edilebilir nitelikte olduğundan 2 boyutlu

Detaylı

PERKOLASYON İNFİLTRASYON YÜZEYSEL VE YÜZETALTI AKIŞ GEÇİRGENLİK

PERKOLASYON İNFİLTRASYON YÜZEYSEL VE YÜZETALTI AKIŞ GEÇİRGENLİK PERKOLASYON İNFİLTRASYON YÜZEYSEL VE YÜZETALTI AKIŞ GEÇİRGENLİK Toprak yüzüne gelmiş olan suyun, toprak içine girme olayına ve hareketine denir. Ölçü birimi mm-yağış tır. Doygunluk tabakası. Toprağın yüzündeki

Detaylı

10. KONSOLİDASYON. Konsolidasyon. σ gerilmedeki artış zeminin boşluk oranında e azalma ve deformasyon yaratır (gözeneklerden su dışarı çıkar).

10. KONSOLİDASYON. Konsolidasyon. σ gerilmedeki artış zeminin boşluk oranında e azalma ve deformasyon yaratır (gözeneklerden su dışarı çıkar). . KONSOLİDASYON Konsolidasyon σ gerilmedeki artış zeminin boşluk oranında e azalma ve deformasyon yaratır (gözeneklerden su dışarı çıkar). σ nasıl artar?. Yeraltısuyu seviyesi düşer 2. Zemine yük uygulanır

Detaylı

KONU: KOMİTE RAPORU TAKDİMİ SUNUM YAPAN: SALİH BİLGİN AKMAN, İNŞ. YÜK. MÜH. ESPROJE GENEL MÜDÜRÜ

KONU: KOMİTE RAPORU TAKDİMİ SUNUM YAPAN: SALİH BİLGİN AKMAN, İNŞ. YÜK. MÜH. ESPROJE GENEL MÜDÜRÜ KONU: KOMİTE RAPORU TAKDİMİ SUNUM YAPAN: SALİH BİLGİN AKMAN, İNŞ. YÜK. MÜH. ESPROJE GENEL MÜDÜRÜ Sismik Tasarımda Gelişmeler Deprem mühendisliği yaklaşık 50 yıllık bir geçmişe sahiptir. Bu yeni alanda

Detaylı

4. Adveksiyon ve Difüzyon Süreçleri

4. Adveksiyon ve Difüzyon Süreçleri 4. Adveksiyon ve Difüzyon Süreçleri ÇEV 3523 Çevresel Taşınım Süreçleri Prof.Dr. Alper ELÇİ Çevrede Taşınım Süreçleri Kirletici/madde taşınım süreçleri: 1. Adveksiyon 2. Difüzyon 3. Dispersiyon Adveksiyon

Detaylı

5. KONSOLİDAS YON DENEYİ:

5. KONSOLİDAS YON DENEYİ: 5. KONSOLİDAS YON DENEYİ: KONU: İnce daneli zeminlerin kompresibilite ve konsolidasyon karakteristikleri, Terzaghi tarafından geliştirilen ödometre deneyi ile elde edilir. Bu alet Şekil 1 de şematik olarak

Detaylı

Kil Zeminin Şişme Basıncı ve Konsolidasyon Özelliklerine Öğütülmüş Kumun Etkisinin Araştırılması

Kil Zeminin Şişme Basıncı ve Konsolidasyon Özelliklerine Öğütülmüş Kumun Etkisinin Araştırılması KSU Mühendislik Bilimleri Dergisi, 15(2),2012 32 KSU. Journal of Engineering Sciences, 15(2),2012 Kil Zeminin Şişme Basıncı ve Konsolidasyon Özelliklerine Öğütülmüş Kumun Etkisinin Araştırılması Mustafa

Detaylı

Su seviyesi = ha Qin Kum dolu sütun Su seviyesi = h Qout

Su seviyesi = ha Qin Kum dolu sütun Su seviyesi = h Qout Su seviyesi = h a in Kum dolu sütun out Su seviyesi = h b 1803-1858 Modern hidrojeolojinin doğumu Henry Darcy nin deney seti (1856) 1 Darcy Kanunu Enerjinin yüksek olduğu yerlerden alçak olan yerlere doğru

Detaylı

BİNA VE BİNA TÜRÜ YAPILAR (KATEGORİ 2 ve 3) İÇİN PARSEL BAZINDA DÜZENLENECEK ZEMİN VE TEMEL ETÜDÜ (GEOTEKNİK) DEĞERLENDİRME RAPORU FORMATI

BİNA VE BİNA TÜRÜ YAPILAR (KATEGORİ 2 ve 3) İÇİN PARSEL BAZINDA DÜZENLENECEK ZEMİN VE TEMEL ETÜDÜ (GEOTEKNİK) DEĞERLENDİRME RAPORU FORMATI TMMOB İNŞAAT MÜHENDİSLERİ ODASI Necatibey Cad. No:57 Kızılay / Ankara Tel: (0 312) 294 30 00 - Faks: (0 312) 294 30 88 www.imo.org.tr imo@imo.org.tr BİNA VE BİNA TÜRÜ YAPILAR (KATEGORİ 2 ve 3) İÇİN PARSEL

Detaylı

İnşaat Mühendisliği Bölümü. Niğde Üniversitesi Toprak İşleri Ders Notları TOPRAK İŞLERİ. Dersin Amacı

İnşaat Mühendisliği Bölümü. Niğde Üniversitesi Toprak İşleri Ders Notları TOPRAK İŞLERİ. Dersin Amacı TOPRAK İŞLERİ Dersin Amacı Ulaştırma projelerinin yapımında gerekli olan toprak işleri konularında temel kavramların öğretilmesi. 1 Dersin Hedefleri Toprak işlerin hakkında genel bilgiye sahip 1 : olmak

Detaylı

KİLLİ ZEMİNLERDE PERMEABİLİTE VE EFEKTİF GERİLMENİN KOMPAKSİYON ENERJİSİNE BAĞLI OLARAK DEĞİŞİMİ *

KİLLİ ZEMİNLERDE PERMEABİLİTE VE EFEKTİF GERİLMENİN KOMPAKSİYON ENERJİSİNE BAĞLI OLARAK DEĞİŞİMİ * KİLLİ ZEMİNLERDE PERMEABİLİTE VE EFEKTİF GERİLMENİN KOMPAKSİYON ENERJİSİNE BAĞLI OLARAK DEĞİŞİMİ * Changes Of Permeability And Preconsolidation Pressure Compacted Clayey Soils Depending On The Compaction

Detaylı

İSTİNAT YAPILARI TASARIMI

İSTİNAT YAPILARI TASARIMI İSTİNAT YAPILARI TASARIMI İstinat Duvarı Tasarım Kriterleri ve Tasarım İlkeleri Yrd. Doç. Dr. Saadet BERİLGEN İnşaat Mühendisliği Bölümü Geoteknik Anabilim Dalı Devrilmeye Karşı Güvenlik Devrilmeye Karşı

Detaylı

Toprak oluşum sürecinde önemli rol oynadıkları belirlenmiş faktörler şu

Toprak oluşum sürecinde önemli rol oynadıkları belirlenmiş faktörler şu TOPRAK OLUŞUMU Toprak oluşum sürecinde önemli rol oynadıkları belirlenmiş faktörler şu şekildedir: 1. İklim (su, sıcaklık, oksijen ve karbondioksit) 2. Ana materyal 3. Bitki ve hayvanlar (organik faktörler)

Detaylı

ĐMAR PLANINA ESAS JEOLOJĐK-JEOTEKNĐK ETÜT RAPORU

ĐMAR PLANINA ESAS JEOLOJĐK-JEOTEKNĐK ETÜT RAPORU SAHĐBĐ ĐLĐ ĐLÇESĐ KÖYÜ MEVKĐĐ : BĐGA MERMER SANAYĐ VE TĐC. LTD. ŞTĐ : ÇANAKKALE : BĐGA : KOCAGÜR : SARIGÖL PAFTA NO : 6 ADA NO : -- PARSEL NO : 1731-1732-1734 ĐMAR PLANINA ESAS JEOLOJĐK-JEOTEKNĐK ETÜT

Detaylı

16.6 DEPREM ETKİSİ ALTINDAKİ ZEMİNLERDE SIVILAŞMA RİSKİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ

16.6 DEPREM ETKİSİ ALTINDAKİ ZEMİNLERDE SIVILAŞMA RİSKİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ 16.6 DEPREM ETKİSİ ALTINDAKİ ZEMİNLERDE SIVILAŞMA RİSKİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ 16.6.1 Bölüm 3 e göre Deprem Tasarım Sınıfı DTS=1, DTS=1a, DTS=2 ve DTS=2a olan binalar için Tablo 16.1 de ZD, ZE veya ZF grubuna

Detaylı

Kil ve Kil Mineralleri

Kil ve Kil Mineralleri Kil ve Kil Mineralleri Zeminler, kayaçların çeşitli nedenlerle ayrışması sonucu meydana gelir. Zeminlerin mühendislik özellikleri onların mineral yapısına bağlıdır. Zeminlerin mineral içeriği çakıl, kum,

Detaylı