BURSA İLK 250 BÜYÜK Firma Araştırması

Transkript

1 BURSA İLK 250 BÜYÜK

2 2 3 Bursa İlk 250 Büyük

3 İÇİNDEKİLER Sunuş 250 Firma Büyük na Genel Bakış 23 Yılı Verilerine Göre Değerlendirmeler 250 Büyük Firma lama Tablosu Seçilmiş Kategorilerde İlk listeleri Seçilmiş Kategorilerde Kıyaslama Tabloları Değerlendirme Sektörel lamalar 5

4 Sunuş 1. BÖLGE YÜKSEK TEKNOLOJİLİ ÜRETİM MODELİ İÇİN YENİDEN TASARLANMALI Dünya ekonomisi 23 yılını yüzde 2,4 lük zayıf bir büyüme oranı ile kapatmıştır. Aynı dönemde gelişmiş ülkelerde işsizlik azalmaya başlamış, Avrupa Birliği de resesyondan çıkmıştır. Küresel ölçekte 23 yılının en önemli gelişmelerinden biri de ABD nin parasal genişlemeyi sona erdirmeye başlamış olmasıdır. Dünyada bu gelişmeler yaşanırken Türkiye ekonomisi ise yüzde 4,1 gibi nispeten hızlı bir büyüme oranı yakalamıştır. Ancak ülkemizin ihracatı yüzde 0,6 düşerken, işsizlik oranı ise yüzde 9,7 ye tırmanmıştır. Türkiye nin sanayi, ticaret ve ihracat merkezi konumunda bulunan Bursa ise yüzde 4,4 büyüyerek ortalamanın üzerinde bir performans sergilemiştir. 23 yılında kentimizin ihracatı yüzde 7,9 artarken, işsizlik oranı da yüzde 6,6 ya inmiştir. Türkiye ekonomisinin en önemli merkezlerinden biri olan Bursa da 97 yılından bu yana sürdürdüğümüz 250 Büyük önceki yıllarda olduğu gibi 23 te de firmalarımızın ve kent ekonomimizin performansını ortaya koymaktadır. Küresel pazarlara yönelik üretim kapasitesine ve rekabet gücüne sahip olan Bursa da firmalarımızın ciro, satış ve ihracat rakamları AB ve gelişmiş ekonomilerdeki toparlanma ile birlikte artmıştır. Buna karşın küresel mali piyasalarda yaşanmaya başlanan mali sıkılaştırma ile döviz kurlarının ve faizlerin artması ise Bursalı firmalarımızın karlarını olumsuz yönde etkilemiştir. Bursa daki 250 Büyük Firma nın net aktifleri 23 yılında yüzde, üretimden satışları yüzde,9, ciroları yüzde 8,1, istihdamı da yüzde 2,6 artmıştır. 23 yılı sonuçları sektörlerin performansının ekonomik büyüme ile mali istikrardan önemli ölçüde etkilendiğini göstermektedir. Ancak orta ve uzun vadeli hedef, sektörlerin rekabet gücünü artıracak yapısal önlemleri almak ve uygulamak olmalıdır. Bu konuda firmalara merkezi ve yerel yönetimlere ve mıza büyük görevler düşmektedir. Bursa Ticaret ve Sanayi sı olarak, Uzay Havacılık ve Savunma Sanayi ile Raylı Sistemler de kümelenme çalışmalarından Tekstil Mükemmeliyet Merkezi nden Bilim ve Teknoloji Merkezi ne; Küresel Fuar Acentesi projemizden Ticari Safari ye; BTSO Akademi den üniversitelerle işbirliklerine kadar firmalarımızın ve sektörlerimizin rekabet gücünü artırmaya dönük birçok önemli projeyi gerçekleştiriyoruz. Bursa büyürse, Türkiye büyür anlayışı ile birbiri ardına hayata geçirdiğimiz diğer makro projelerimiz ve uygulamaya koyduğumuz sektörel stratejilerle Bursa nın sahip olduğu potansiyeli ortak zenginlik alanlarına dönüştürmek en önemli hedefimiz. Dünyada artık kentlerin ve bölgelerin rekabeti yaşanmaktadır. Bugün dünyadaki zenginliği New York, Paris, Stuttgart, Tayvan, Tokyo, Londra ve San Francisco gibi şehirler üretmektedir. Türkiye nin de zenginler kulübüne girebilmesi adına ileri teknoloji ve katma değer üreten bölgelerini ve şehirlerini oluşturmalıyız. Türkiye de en çok katma değer üreten ve en fazla ihracat gerçekleştiren firmalar, Bursa nın da içinde bulunduğu 1. Bölge de faaliyet göstermektedir. Ülkemizin ileri teknoloji ihracatının yaklaşık yüzde 60 ını, orta-ileri teknolojilerdeki ihracatın ise yüzde 80 inin yapıldığı bu bölge; yeni teşvik politikalarında da öncü kabul edilmeli ve yüksek teknolojili faaliyetler için yeniden tasarlanmalıdır. 62. Hükümetin ekonomi programında, sanayiye, ihracata, yüksek katma değere, yüksek teknolojiye ve yurt içi girdi kullanımına dayalı yeni büyüme modeli belirlenmiştir. Söz konusu büyüme modeli, önceliklerin karşılanmasında önemli bir rol oynayacaktır. Tüm sektörlerimiz açısından 23 ulusal kalkınma hedeflerine ulaşabilmemizin yolu, Ar-Ge, inovasyon, tasarım ve markalaşmaya yatırımdan geçmektedir. Bu vesile ile Bursa ekonomisi için önemli bir kaynak oluşturan ve yönetimimizin öncelikli çalışmalarını şekillendirecek olan 250 Büyük nın tüm taraflar, kent ve ülke ekonomimiz için hayırlı olmasını diler, Araştırma nın ilk250.org.tr adresinden de yayınladığımız verilerin ortaya çıkmasında emeği geçen herkese teşekkür ederim. İbrahim BURKAY BTSO Yönetim Kurulu Başkanı 7

5 Bursa İlk 250 Büyük Firma Araştırmasına Genel Bakış ursa nın 250 Büyük Firması araştırması; Bursa nın ciroları itibariyle büyük firmalarını belirlemek amacıyla on yedinci kez B gerçekleştirilmiştir. Bu çalışma Bursa il genelinde yapılmış, ilçelerdeki firmalar da ankete dahil edilmiştir. Ankete katılarak cevap veren firmalar arasında, ilk 250 ye girenlerle ilgili veriler değerlendirmeye alınmış ve ilgili analizlerde kullanılmıştır. lamada ilk 250 ye giren firmaların 225 i Bursa Ticaret ve Sanayi sı na, 25 i Bursa nın ilçelerindeki ticaret ve sanayi odalarına kayıtlıdırlar. 250 Büyük Firma sıralaması, 23 yılı içinde yaptıkları net iç ve dış satış (ciro) tutarları esas alınarak oluşturulmuştur. Bu firmaların katma değerleri, öz sermaye tutarları, net aktifleri, vergi öncesi dönem karları, ihracatları, personel sayıları ve üretimden satışları kendi aralarında ayrıca sıralamaya tabi tutulmuştur. İlk 250 firmayı tespit amacıyla gerçekleştirilen anket çalışmasında firmalardan, 23 yılındaki net iç ve dış satış (ciro) tutarları, üretimden satışlar tutarı, ihracatları, ödenen maaşlar ve ücret toplamları, ödedikleri faizler, kiralar ile 23 yılının vergi öncesi dönem karları, diğer gelirleri, var ise 23 yılı zararları, 23 yılı net varlıklar (aktif) toplamları, öz sermaye toplamları, 23 yılında maaş ve ücretle çalıştırdıkları ortalama kişi sayısı verileri talep edilmiştir. Anket vasıtasıyla alınan bilgilerin, firmaların bilanço ve gelir tablolarından kontrolleri yapılmıştır. Yapılan çalışmada, 250 firmanın; İç ve dış satış (ciro) tutarları toplamının 58 milyar 576 milyon 446 bin 7 Türk Lirası, Brüt leri toplamının 8 milyar 378 milyon 958 bin 489 Türk Lirası, Öz Sermaye Toplamlarının milyar 433 milyon 9 bin 921 Türk Lirası, i toplamının 45 milyar 454 milyon 385 bin 429 Türk Lirası, Vergi Öncesi Dönem Karları toplamının 2 milyar 465 milyon 933 bin 963 Türk Lirası, İhracatları toplamının milyar 697 milyon 7 bin 8 dolar, Ücretle Çalışanlar toplamının da 5 bin 434 kişi, Üretimden Satışlar toplamının 41 milyar 875 milyon 379 bin 750 Türk Lirası olduğu görülmektedir. lamada yer alan firmalardan 59 u otomotiv yan sanayii, 54 ü tekstil ve hazır giyim, 29 u gıda tarım ve hayvancılık, 22 si perakende, i makine ve teçhizat, si metal, u inşaat, 8 i enerji, 6 sı plastik sünger ve ambalaj, 5 i hizmet, eğitim ve danışmanlık, 4 ü ağaç orman ürünleri ve mobilya, 4 ü çimento toprak ürünleri ve madencilik, 4 ü otomotiv ana sanayi, 3 ü ekonomik ilişkiler ve finans, 2 si çevre, 2 si deri kürk ve ayakkabı, 2 si elektrik elektronik, 2 si kimya, 2 si lojistik, 1 i sağlık, 1 i de turizm alanında faaliyet göstermektedir. lamada yer alan ve tekstil ve hazır giyim alanında faaliyet gösteren 54 firmanın, iç ve dış satış (ciro) tutarları toplamı 6,4 milyar Türk Lirası, katma değerleri toplamı 1,4 milyar Türk Lirası, öz sermaye toplamları 3,2 milyar Türk Lirası, vergi öncesi dönem karları toplamı 4 milyon Türk Lirası, ihracatları toplamı 997 milyon dolar, ücretle çalışanlar toplamı 25 bin 1 kişi ve üretimden satışlar toplamı 4,9 Türk Lirası olarak hesaplanmıştır. lamada yer alan ve otomotiv ana ve yan sanayii iş kolunda faaliyet gösteren 63 firmanın, iç ve dış satış (ciro) tutarları toplamının 24,7 milyar Türk Lirası, katma değerleri toplamının 1,5 milyar Türk Lirası, öz sermaye toplamlarının 2,2 milyar Türk Lirası, net aktifleri toplamının 5,7 milyar Türk Lirası, vergi öncesi dönem karları toplamının 466 milyon Türk Lirası, ihracatları toplamının 6,9 milyar dolar, ücretle çalışanlar toplamının 43 bin 564 kişi ve üretimden satışlar toplamının 22,1 milyar Türk Lirası olduğu tespit edilmiştir. lamada yer alan ve makine ve teçhizat sanayii alanında faaliyet gösteren firmanın, iç ve dış satış (ciro) tutarları toplamının 4,5 milyar Türk Lirası, öz Sermaye toplamlarının 1,2 milyar Türk Lirası, vergi öncesi dönem karları toplamının 8 milyon Türk Lirası, ihracatları toplamının 1,4 milyar dolar, ücretle çalışanlar toplamının bin 861 kişi ve üretimden Satışlar toplamının 3,3 milyar Türk Lirası olduğu tespit edilmiştir. lamada yer alan ve metal sanayii alanında faaliyet gösteren firmanın, iç ve dış satış (ciro) tutarları toplamının 4,1 milyar Türk Lirası, katma değerleri toplamının 463 milyon Türk Lirası öz Sermaye toplamlarının 1,1 milyar Türk Lirası, net aktifleri toplamının 2,8 milyar Türk Lirası, vergi öncesi dönem karları toplamının 2 milyon Türk Lirası, ihracatları toplamının 593 milyon dolar, ücretle çalışanlar toplamının 6 bin 1 kişi ve üretimden Satışlar toplamının 3,6 milyar Türk Lirası olduğu tespit edilmiştir. lamada yer alan ve gıda tarım ve hayvancılık alanında faaliyet gösteren 29 firmanın iç ve dış satış (ciro) tutarları toplamının 6,5 milyar Türk Lirası, katma değerleri toplamının 858 milyon Türk Lirası, öz sermaye toplamlarının 2,5 milyar Türk Lirası, vergi öncesi dönem karları toplamının 274 milyon Türk Lirası, ihracatları toplamının 226 milyon dolar ve üretimden satışlar toplamının 4,6 milyar Türk Lirası olduğu görülmektedir. lamada yer alan 250 firmanın ödediği ücretler toplamı 4,3 milyar Türk Lirası, faizler toplamı 1,3 milyar Türk Lirası, kiralar toplamı 3 milyon Türk Lirası ve vergi öncesi karları toplamı da 2,4 milyar Türk Lirası olarak görülmektedir. * lamaya giren firmalardan sı isminin açıklanmasını istememiştir. * 23 yılı için aylık ortalama dolar kuru 1,90 olarak hesaplanmıştır. 8 Bursa İlk 250 Büyük 9

6 23 Yılı Verilerine Göre Değerlendirmeler Bursa İlk 250 Büyük Sektörler Firma Sayısı (Ciro) (KDV Hariç) Öz Sermaye [V.Ö.] Ücretle Çalışanlar Ortalaması Üretimden Satışlar Ağaç Orman Ürünleri ve Mobilya Çevre Çimento Toprak Ürünleri ve Madencilik Deri Kürk ve Ayakkabı Ekonomik İlişkiler ve Finans Elektrik-Elektronik Enerji Gıda Tarım ve Hayvancılık Hizmet, Eğitim ve Danışmanlık İnşaat Kimya Lojistik Makine ve Teçhizat İmalatı Metal Otomotiv Ana Sanayi Otomotiv Yan Sanayi Perakende Ticareti Plastik, sünger ve ambalaj Sağlık Tekstil ve Hazır Giyim Turizm TOPLAM * (-) Söz konusu firmalar isminin ve verilerinin açıklanmasını istemediği için bu kategorideki bilgilerine yer verilmemiştir. İlgili sektörlere ilişkin veriler genel toplamda yer almakatır

7 Milyar $ İlk 250 Firma Ciro Toplamı Bursa İlk 250 Büyük Son yılda ciro toplamları üç kat arttı. İlk 250 firmanın satış rakamlarından elde edilen ciro toplamı 20 ye kadar durağan bir seyir izledi. Sonrasında ise 20 yılında küresel ekonomik krize kadar yüksek bir artış ivmesi yakaladı. İlk 250 firma 20 da tekrar kriz öncesi rakamlara ulaştı ve artış trendini 21 de de sürdürdü. Fakat İlk 250 firmanın ciroları yatay bir seyir izledi. 23 yılında ise ciro toplamı 31 milyar dolar seviyesinde gerçekleşti

8 Milyar $ İlk 250 Firma Toplamı Bursa İlk 250 Büyük Katma değer toplamı son yılda 2.5 kat artış göstermiştir. Ücretler, faiz ve kira gelirleri ile vergi öncesi kâr rakamlarının toplamından oluşan katma değer rakamları özellikle Bursa ekonomisi için büyük önem arz ediyor. 20 yılına kadar azalma eğiliminde olan katma değer rakamları küçük dalgalanmalar ve 20 krizinin etkisi dışında artış trendini sürdürdü. Katma değer rakamı 23 yılında 4.5 milyar dolar civarında gerçekleşti.

9 Milyon $ İlk 250 Firma Kar Toplamı Bursa İlk 250 Büyük Son yılda kârın toplamı iki kat artış göstermiştir. Küresel mali piyasalarda yaşanmaya başlanan mali sıkılaşma ile döviz kurlarının ve faizlerin artması Bursa firmalarının kar performanslarını da olumsuz etkiledi. 97 yılından bu yana dalgalı bir seyir izleyen ilk 250 firma kâr toplamları 23 yılında 1.3 milyar dolar civarında gerçekleşti.

10 Bin İstihdam Bursa İlk 250 Büyük İstihdam, son yıllık süreç içinde 1.5 kat artış göstermiştir. İlk 250 firmanın istihdam rakamları 97 yılından bu yana küçük dalgalanmalara rağmen artış gösterdi. 20 yılında krizin etkisiyle ilk 250 firmanın istihdamında bir azalma olsa da 21 yılından itibaren artış trendi yeniden başladı ve ilk 250 firma 23 te 5 bin kişiye istihdam sağladı.

11 250 FİRMANIN SEKTÖREL DAĞILIMI SEKTÖRLER 22 YILI FİRMA SAYISI 23 YILI FİRMA SAYISI Artış/ Azalış Otomotiv Yan Sanayi Tekstil ve Hazır Giyim Ağaç Orman Ürünleri Mobilya Çimento Toprak Ürünleri ve Madencilik Enerji Hizmet, Eğitim ve Danışmanlık Çevre Deri Kürk ve Ayakkabı Ekonomik İlişkiler ve Finans Elektrik-Elektronik Kimya Makine ve Teçhizat İmalatı 0 Otomotiv Ana Sanayi Perakende Ticareti Plastik, sünger ve ambalaj Sağlık Turizm Metal -1 İnşaat -2 Gıda Tarım ve Hayvancılık Lojistik İlk 250 firmanın sektörel dağılımına baktığımızda; otomotiv yan sanayi, tekstil ve hazır giyim firmalarının üst sıralarda olduğunu görmekteyiz. Firma sayılarında en fazla azalış yaşanan sektörler metal, inşaat gıda, tarım ve hayvancılık ile lojistik sektörleri olmuştur. 20 Bursa İlk 250 Büyük 21

12 Milyar $ Sektörlere Göre Cİro Değerlerİ İlk 250 firma sektörlere göre incelendiğinde otomotiv sektörü özellikle 20 yılından sonra belirgin bir artış performansı gösterdi ve 23 yılında milyar dolarlık ciroya ulaştı. Otomotiv sektöründeki ciroları dolar bazlı olarak incelediğimizde, geçen yıla göre yüzde oranında artış sağlandığı görülüyor. Tekstil sektörü ise küçük dalgalanmalara karşın yükselme eğilimini sürdürdü. Sektörün cirosu 23 yılında 4 milyar doları geçti. Makine, metal ile gıda, tarım ve hayvancılık sektörlerindeki azalış eğilimi ise sürdü. Sektörlerin toplam ciroları incelendiğinde geçen yıla göre yüzde 2.4 lük yükselmeden söz edebiliriz OTOMOTİV ANA VE YAN SANAYİ TEKSTİL VE HAZIR GİYİM 2 MAKİNA VE METAL GIDA TARIM VE HAYVANCILIK Bursa İlk 250 Büyük

13 SektörlerİN leri 2 Katma değer toplamlarına göre otomotiv sektörü 2 milyar doların üzerinde bir rakam ile ilk sırada yer aldı.tekstil ve hazır giyim, gıda ve makine sektörü yine katma değer açısından önde olan diğer sektörler olarak dikkat çekti. 1.5 Sektörlerin toplam katma değeri incelendiğinde geçen yıla göre yüzde 7.3 lük artış olduğu görülüyor. 1 Geçtiğimiz yıl ile kıyasladığımızda, tekstil ve konfeksiyon sektörü yüzde 44 oranında en fazla katma değer artışı gösteren sektör iken onu yüzde 30 pay ile deri, kürk ve ayakkabı sektörü takip etti. Katma değer paylarında en fazla düşüş gösteren sektörler ise enerji ile elektrik ve elektronik oldu OTOMOTİV ANA VE YAN SANAYİ TEKSTİL VE HAZIR GİYİM MAKİNA VE METAL GIDA TARIM VE HAYVANCILIK 24 Bursa İlk 250 Büyük 25

14 Milyar $ Sektörlere Göre KAR 700 Bütün temel göstergeleriçinde en dalgalı gösterge olan toplam kâr rakamı çeşitli etkenlerden dolayı yıllar bazında farklılaşabiliyor. En yüksek kâr rakamlarına sahip olan otomotiv sektörü iki yıllık aralıklarla dalgalanmalar göstermesine rağmen yıllar içinde artış trendini korudu Tekstil ve hazır giyim sektöründeki dönem kârlarına bakıldığında,97 yılından itibaren artış ve azalışların sürdürdüğü, 20 yılında kriz döneminde azalış gösterdiği ve sonraki yıllarda ise ivme kazanarak artışına devam etti Anket verileri, İlk 250 deki Gıda, Tarım ve Hayvancılık firmalarının toplam karında ise düşme olduğunu ortaya koyuyor. 200 OTOMOTİV ANA VE YAN SANAYİ 0 TEKSTİL VE HAZIR GİYİM 0 MAKİNA VE METAL GIDA TARIM VE HAYVANCILIK Bursa İlk 250 Büyük

15 Sektörlere GÖRE İSTİHDAM 50 Rakamlar incelendiğinde tekstilde azalma ve otomotiv sektöründe artış göze çarpıyor. Özellikle 2000 li yılların başında en yüksek istihdama sahip olan tekstil ve hazır giyim sektörü, 20 den itibaren otomotiv sektörü ile yer değiştirirken, son yıllarda her iki sektörün istihdamında artış olduğu görünmektedir. Gıda ve makine sektörlerinde ise az ama düzenli bir artış yaşandı Makine sektöründe 20 yılında düşüşler yaşandı. Buna ilave sonraki yıllarda artışlar aralıklı olarak devam etti. İlk 250 de son iki yılın istihdam toplamları incelendiğinde, geçen yıla göreyüzde 3 lük artıştan söz edebiliriz Bursa daki İlk 250 firma,22 yılında toplam 3 bin kişiye istihdam sağlarken bu rakam 23 yılında 5 bin kişiye ulaştı OTOMOTİV ANA VE YAN SANAYİ TEKSTİL VE HAZIR GİYİM MAKİNA VE METAL GIDA TARIM VE HAYVANCILIK 28 Bursa İlk 250 Büyük 29

16 250 BÜYÜK FİRMA laması 30 Bursa İlk 250 Büyük 31

17 (Ciro) (KDV Hariç) Öz Sermaye [V.Ö.] Ücretle Çalışanlar Ortalaması Üretimden Satışlar 1 OYAK RENAULT OTOMOBİL FABRİKALARI A.Ş. BTSO-İst TOFAŞ - TÜRK OTOMOBİL FABRİKASI A.Ş. BTSO-İst BOSCH SANAYİ VE TİCARET A.Ş. BTSO-İst BORÇELİK ÇELİK SAN. TİCARET A.Ş. Gemlik-İst SÜTAŞ SÜT ÜRÜNLERİ A.Ş. Karacabey S.S. BURSA ECZACILAR ÜRETİM TEMİN VE DAĞITIM KOOPERATİFİ BTSO KARSAN OTOMOTİV SAN. VE TİC. A.Ş. BTSO TÜRK PRYSMİAN KABLO VE SİSTEMLERİ A.Ş. BTSO-İst KORTEKS MENSUCAT SAN. VE TİC. A.Ş. BTSO-İst ÖZDİLEK ALIŞVERİŞ MERKEZLERİ VE TEKSTİL SAN. A.Ş. BTSO-İst , BİS ENERJİ ELEKTRİK ÜRETİM A.Ş. BTSO COMPONENTA DÖKÜMCÜLÜK TİCARET VE SAN. A.Ş. Orhangazi BURSAGAZ BURSA ŞEHİRİÇİ DOĞALGAZ DAĞ.TİC. VE TAAH. A.Ş. BTSO KAMİL KOÇ OTOBÜSLERİ A.Ş. BTSO YEŞİM SATIŞ MAĞAZALARI VE TEKSTİL FABRİKALARI A.Ş. BTSO GEMLİK GÜBRE SAN. A.Ş. Gemlik ASİL ÇELİK SAN. VE TİC. A.Ş. Orhangazi-İst ZORLU ENERJİ ELEKTRİK ÜRETİM A.Ş. BTSO ERİKLİ DAĞITIM VE PAZARLAMA A.Ş. BTSO MAI YEM SAN. VE TİC. A.Ş. Karacabey BEYÇELİK GESTAMP KALIP VE OTO YAN SAN. PAZARLAMA VE TİCARET A.Ş. BTSO İSMİNİN AÇIKLANMASINI İSTEMİYOR BOYTEKS TEKSTİL SAN. VE TİC. A.Ş. BTSO-Kayseri COŞKUNÖZ METAL FORM MAKİNA ENDÜSTRİ VE TİCARET A.Ş. BTSO ULUDAĞ ELEKTRİK DAĞITIM A.Ş. BTSO BOSCH REXROTH OTOMASYON SAN. VE TİC. A.Ş. BTSO-İst YEŞİM TEKSTİL SAN. VE TİC. A.Ş. BTSO DURMAZLAR MAKİNA SAN. VE TİC. A.Ş. BTSO EĞREİ GIDA VE TEKSTİL SAN. TİCARET A.Ş. BTSO DİNİZ JOHNSON CONTROLS OTO DONANIM SAN. VE TİC. A.Ş. BTSO EKONOMİK DÖVİZ VE ALTIN TİCARET A.Ş. BTSO , AUNDE TEKNİK TEKSTİL SAN. VE TİC. A.Ş. BTSO B-PLAS BURSA PLAS. MET. İNŞ. EN. MAD. JEOTERMAL TUR. VE TAR. SAN. VE TİC. A.Ş. BTSO ERBAK-ULUDAĞ PAZARLAMA SATIŞ VE DAĞ. A.Ş. BTSO KÜÇÜKÇALIK TEKSTİL SAN. VE TİC. A.Ş. İnegöl YAZAKİ OTOMOTİV YAN SAN. VE TİC. A.Ş. Gemlik-Sakarya HARPUT TEKSTİL SAN. VE TİC. A.Ş. BTSO BURULAŞ -BURSA ULAŞIM TOPLU TAŞIM İŞLETMECİLİĞİ TURİZM SAN. VE TİC. A.Ş. BTSO MENGERLER TİCARET TÜRK A.Ş. BTSO İSMİNİN AÇIKLANMASINI İSTEMİYOR ÖZDİLEK EV TEKSTİL SAN. VE TİC. A.Ş. BTSO AKBAŞLAR TEKSTİL ENERJİ SAN. VE TİC. A.Ş. BTSO BOSEN ENERJİ ELEKTRİK ÜRETİM A.Ş. BTSO BPO-B.PLAS-PLASTİC OMNİUM OTO. PLAS. VE METAL YAN SAN. A.Ş. BTSO Bursa İlk 250 Büyük 33

18 (Ciro) (KDV Hariç) Öz Sermaye [V.Ö.] Ücretle Çalışanlar Ortalaması Üretimden Satışlar 45 LEONI KABLO VE TEKNOLOJİLERİ SAN. VE TİC. LTD. ŞTİ. BTSO-Gemlik EKER SÜT ÜRÜNLERİ GIDA SAN. VE TİC. A.Ş. BTSO-M.Kemalpaşa ÇEMTAŞ ÇELİK MAKİNA SAN. VE TİC. A.Ş. BTSO S.S. MARMARA ZEYTİN TARIM SATIŞ KOOPERATİFLERİ BİRLİĞİ BTSO TARFAŞ TARIMSAL FAALİYEER ÜRETİM SAN. VE TİC. A.Ş. Karacabey BURSA BETON SAN. VE TİC. A.Ş. BTSO İSMİNİN AÇIKLANMASINI İSTEMİYOR ERİKLİ SU VE MEŞRUBAT SAN. VE TİC. A.Ş. BTSO İSMİNİN AÇIKLANMASINI İSTEMİYOR ERMETAL OTOMOTİV VE EŞYA SAN. TİCARET A.Ş. BTSO İSMİNİN AÇIKLANMASINI İSTEMİYOR BURSA ÇİMENTO FABRİKASI A.Ş. BTSO TURGUT SEYHAN VE KARDEŞLERİ MRKT. İŞL.GIDA İNŞ. TARIM HAYV. SAN.TİC. LTD. ŞTİ. BTSO TEKNİK MALZEME TİCARET VE SAN. A.Ş. BTSO FARBA OTOMOTİV AYDINLATMA VE PLASTİK FABR. A.Ş. BTSO-Kocaeli ORHAN KARAKOÇ TEKSTİL SAN. VE TİC. A.Ş. BTSO-İnegöl COŞKUNÖZ RADYATÖR VE ISI SAN. TİCARET A.Ş. BTSO İSMİNİN AÇIKLANMASINI İSTEMİYOR TEKNİK OTO SERVİS AKARYAKIT TUR. SAN. VE TİC. A.Ş. BTSO-Eskişehir HASTAVUK GIDA TARIM HAYVAN. SAN. VE TİC. A.Ş. BTSO SERRA SÜNGER VE PETROL ÜRÜNLERİ SAN. VE TİC. A.Ş. İnegöl İSMİNİN AÇIKLANMASINI İSTEMİYOR AROMA BURSA MEYVE SULARI VE GIDA SAN. A.Ş. BTSO İSMİNİN AÇIKLANMASINI İSTEMİYOR FICOSA OTOMOTİV SAN. VE TİC. A.Ş. Gemlik BURKAY UĞUR KAUÇUK KİMYA VE PETROL ÜR. SAN. TİCARET A.Ş. BTSO ERMAKSAN MAKİNA SAN. VE TİC. A.Ş. BTSO GRAMMER KOLTUK SİSTEMLERİ SAN. VE TİC. A.Ş. BTSO P.M.S.METAL PROFİL ALÜMİNYUM SAN. VE TİC. A.Ş. BTSO POLYTEKS TEKSTİL SAN. ARAŞTIRMA VE EĞİTİM A.Ş. BTSO ROLLMECH AUTOMOTİVE SAN. VE TİC. A.Ş. BTSO MOBİPA MOBİLYA TEKS. İNŞ. NAK. PETR. ÜR. SÜPER MARKET VE TUR. SAN. TİC. A.Ş. BTSO-İnegöl SUNTEKS DOKUMA BOYA APRE SAN. VE TİC. A.Ş. BTSO TAŞDELEN TEKSTİL SAN. TİC. VE TUR. A.Ş. BTSO PPG INDUSTRIES KİMYA SAN. VE TİC. A.Ş. BTSO-İst SOFRA YEMEK ÜRETİM VE HİZMET A.Ş. BTSO GÖLİPLİK ŞEREMET TEKSTİL SAN. VE TİC. A.Ş. BTSO-İnegöl BAYKAL MAKİNA SAN. VE TİC. A.Ş. BTSO ERBAK-ULUDAĞ İÇECEK SAN. VE TİC. A.Ş. BTSO BOLACALAR UN YEM YAĞ GIDA SAN. VE TİC. A.Ş. Yenişehir TREDİN OTO DONANIM SAN. VE TİC. A.Ş. BTSO CONTİTECH LASTİK SAN. VE TİC. A.Ş. BTSO KOÇASLANLAR OTOMOTİV İNŞ. TAŞIM. PETROL ÜR. GIDA SAN. VE TİC. A.Ş. BTSO ERGİN PETROL İNŞAAT TİCARET VE SAN. A.Ş. BTSO Bursa İlk 250 Büyük 35

19 (Ciro) (KDV Hariç) Öz Sermaye [V.Ö.] Ücretle Çalışanlar Ortalaması Üretimden Satışlar 89 TI OTOMOTİV SAN. VE TİC. LTD. ŞTİ. BTSO COATS (TÜRKİYE) İPLİK SAN.İ A.Ş. BTSO-İst SARIGÖZOĞLU HİDROLİK MAK. VE KALIP SAN. VE TİC. A.Ş. BTSO-Manisa MAYSAN MANDO OTOMOTİV PARÇ. SAN. VE TİC. A.Ş. BTSO BAKTAT GIDA SAN. VE TİC. LTD. ŞTİ. Gemlik FORMFLEKS YALITIM ÜRÜNLERİ SAN. VE TİC. A.Ş. BTSO ULUDAĞ MADEN SULARI TÜRK A.Ş. BTSO ÇİLEK MOBİLYA SAN. VE PAZ. TİC. A.Ş. İnegöl ACARSOY TEKSTİL TİCARET VE SAN. A.Ş. BTSO D.E.B.Y TEKSTİL SAN. TİCARET A.Ş. BTSO BELTAN VIBRACOUSTIC TİTREŞİM ELEMAN. SAN. VE TİC. A.Ş. BTSO İSMİNİN AÇIKLANMASINI İSTEMİYOR UMUT İNŞAAT TURİZM SAN. VE TİC. A.Ş. BTSO FENUĞURSAN GIDA-TEM. MAD. SAN. VE TİC. LTD. ŞTİ. (AKUĞUR ALIŞVERİŞ MRKZ.) BTSO VARLI PETROL ÜRÜNLERİ SAN. VE TİC. A.Ş. BTSO İNALLAR OTOMOTİV SAN. VE TİC. LTD. ŞTİ. BTSO IŞIKSOY TEKSTİL İNŞAAT TAAH. SAN. VE TİC. A.Ş. BTSO COŞKUNÖZ DIŞ TİCARET A.Ş. BTSO HADİM ALIŞVERİŞ MERKEZLERİ TİCARET A.Ş. BTSO-İnegöl GÜRSEL DÖVİZ ALTIN TİCARET A.Ş. BTSO NURİ KÖRÜSTAN MAKİNA METAL SAN. VE TİC. A.Ş. BTSO E.N.A. TEKSTİL TİCARET VE SAN. A.Ş. BTSO YAZAKİ WİRİNG TECHNOLOGİES TÜRKİYE ELEKTRİK SİS. SAN. VE TİC. LTD. ŞTİ. BTSO ÖNALLAR YEM SAN. VE TİC. LTD. ŞTİ. M.Kemalpaşa EMAŞ PLASTİK SAN. VE TİC. A.Ş. BTSO FICOSA INTERNATIONAL OTO. SAN. VE TİC. A.Ş. BTSO ÖZ TEKSTİL SAN. VE TİC. LTD. ŞTİ. BTSO GES TEKSTİL DIŞ TİCARET VE SAN. A.Ş. BTSO YILMAZ SÜNGER KUMAŞ DÖŞEME MALZ. SAN. VE TİC. LTD. ŞTİ. BTSO BAYKAR DÖVİZ TİCARET A.Ş. BTSO GEMPORT GEMLİK LİMAN VE DEPOLAMA İŞLETMELERİ A.Ş. Gemlik ÖZGÖZDE OTOMOTİV SAN. VE TİC. LTD. ŞTİ. BTSO BURSALI HAVLU İPLİK BOYA SAN. VE TİC. A.Ş. BTSO KİNTEKS DOKUMA VE BOYA SAN. A.Ş. BTSO EMEK YAĞ SANAYİ A.Ş. BTSO RİT DAĞITIM GIDA TEKEL TEMİZLİK MAD. SAN. VE TİC. LTD. ŞTİ. BTSO FEKA OTOMOTİV MAMÜLLERİ SAN. VE TİC. A.Ş. BTSO PARLADI METAL SAN. VE TİC. LTD. ŞTİ. BTSO AK-PRES METAL YEDEK PARÇA MAKİNE SAN. VE TİC. A.Ş. BTSO ÜÇGE MAĞAZA EKİPMANLARI PAZAR. SAN. VE TİC. A.Ş. BTSO PENGUEN GIDA SAN. A.Ş. BTSO FİSTAŞ FANTAZİ İPLİK SAN. VE TİC. A.Ş. BTSO İSMİNİN AÇIKLANMASINI İSTEMİYOR COŞKUNÖZ-MA OTOMOTİV ÜRÜNLERİ SAN. VE TİC. A.Ş. BTSO Bursa İlk 250 Büyük 37

20 (Ciro) (KDV Hariç) Öz Sermaye [V.Ö.] Ücretle Çalışanlar Ortalaması Üretimden Satışlar 3 SAMANCI GIDA TARIM HAYVAN. VE ÜR. SAN. VE TİC. LTD. ŞTİ. BTSO NESE WATERS GIDA VE MEŞR. SAN. VE TİC. A.Ş. BTSO ÇELİKPAN RADYATÖR ÜRETİM A.Ş. BTSO MAY-AGRO TOHUMCULUK SAN. VE TİC. A.Ş. BTSO SY SYSTEMS OTOMOTİV LTD. ŞTİ. BTSO MESKAR YAPI MALZEMELERİ TİCARET TAAH. VE SAN. LTD. ŞTİ. BTSO İNOKSAN MUTFAK SAN. VE TİC. A.Ş. BTSO İLAY TEKSTİL SAN. VE TİC. A.Ş. BTSO F.B.N. TEKSTİL İTHALAT İHRACAT PAZAR. SAN. VE TİC. LTD. ŞTİ. BTSO , İZ-Gİ PETROL İNŞAAT NAKLİYAT TAAH. SAN. VE TİC. LTD. ŞTİ. BTSO SABAHYILDIZI MEŞRUBAT DAĞ. GIDA PAZ. TEKS. TUR. İNŞ. İTH. İHR. SAN. VE TİC. LTD. ŞTİ. BTSO NESKAR OTOMOTİV SAN. VE TİC. A.Ş. BTSO NAYMAN ORM. ÜR. A.YAKIT İNŞ. TUR. GIDA OTO. NAK. TEKS. MOB. LOJ. SAN.TİC. LTD. ŞTİ. BTSO KÖRÜSTAN BURSA SAC -PRES SAN. VE TİC. A.Ş. BTSO KAR OTO OTOMOTİV TİCARET VE SANAYİ A.Ş. BTSO FİSTAŞ DIŞ TİCARET PAZARLAMA SAN. VE TİC. A.Ş. BTSO SİFAŞ SENTETİK İPLİK FABRİKALARI A.Ş. BTSO YARIŞ OTOMOTİV MAKİNA VE YEDEK PARÇA SAN. VE TİC. A.Ş. BTSO SOYİÇ İNŞAAT NAKLİYAT METAL GERİ DÖNÜŞÜM SAN. TİC. LTD. ŞTİ. BTSO MARTAŞ MARMARA TARIMSAL ÜRÜNLERİ DEĞER. A.Ş. BTSO KIRPART OTOMOTİV PARÇALARI SAN. VE TİC. A.Ş. Orhangazi LOW PROFILE İSTANBUL TEKSTİL SAN. VE DIŞ TİCARET A.Ş. BTSO HSS OTOMOTİV VE LASTİK SAN. A.Ş. Gemlik MGI-COUTIER MAKİNA YEDEK PARÇA İMALAT VE SAN. A.Ş. BTSO DİNA/VANELLİ TEKSTİL SAN. VE TİC. A.Ş. BTSO BUPET BURSA PETROL ÜRÜNLERİ SAN. VE TİC. A.Ş. BTSO YÜCE NAKLİYAT EMLAK MADENCİLİK VE İNŞAAT SAN. VE TİC. A.Ş. BTSO HALİS PETROL TURİZM TİCARET A.Ş. BTSO BOSCH FREN SİSTEMLERİ SAN. VE TİC. A.Ş. BTSO AKYAPAK MAKİNA SAN. VE TİC. A.Ş. BTSO ÖZ ÜÇ-EL TEKSTİL SAN. VE TİC. LTD. ŞTİ. BTSO FİBER İPLİK MENSUCAT SAN. VE TİC. A.Ş. BTSO AR GÜVENLİK KORUMA VE EĞİTİM HİZM. TİC. LTD. ŞTİ. BTSO İSMİNİN AÇIKLANMASINI İSTEMİYOR GÜLERYÜZ KAROSERİ,OTO. SAN. VE TİC. A.Ş. BTSO CANBOLAT HURDA VE NAKLİYE TİCARET LTD. ŞTİ. BTSO BANOTO OTOMOTİV TURİZM TİCARET A.Ş. BTSO ALİ BOSTANCI İNŞAAT SAN. VE TİC. LTD. ŞTİ. BTSO İSMİNİN AÇIKLANMASINI İSTEMİYOR EPSAN PLASTİK SAN. VE TİC. A.Ş. BTSO İNOKSAN SATIŞ PAZARLAMA SAN. VE TİC. A.Ş. BTSO UNİZİRVE BURSA GIDA VE TEMİZLİK ÜR. SAN. VE TİC. LTD. ŞTİ. BTSO MEGA TEKSTİL SAN. VE TİC. A.Ş. BTSO AKTAŞ HAVA SÜSPANSİYON SİS. SAN. VE TİC. A.Ş. BTSO Bursa İlk 250 Büyük 39

21 (Ciro) (KDV Hariç) Öz Sermaye [V.Ö.] Ücretle Çalışanlar Ortalaması Üretimden Satışlar 7 T.K.G. OTOMOTİV SAN. VE TİC. A.Ş. BTSO HAKSAN OTOMOTİV MAMÜLLERİ SAN. VE TİC. A.Ş. BTSO SÖNMEZ ENERJİ ELEKTRİK TOPTAN TİCARET A.Ş. BTSO BEZTAŞ TEKSTİL TİCARET VE SAN. LTD. ŞTİ. BTSO BUSEB BURSA SERBEST BÖLGE KURUCU VE İŞLETİCİSİ A.Ş. Gemlik N.B.R. MAKİNA VE YEDEK PARÇA SAN. VE TİC. LTD. ŞTİ. BTSO SONOCO AMBALAJ SAN. VE TİC. LTD. ŞTİ. BTSO SİMPET AKARYAKIT VE SERVİS HİZ. TUR. TAŞIM. TİC. VE SAN. A.Ş. BTSO PROFİL SAN. VE TİC. A.Ş. BTSO TUŞPA YAPI MALZEMELERİ TİC. TAAH. VE SAN. LTD. ŞTİ. BTSO ŞAHİNCE OTOMOTİV SAN. VE TİC. A.Ş. BTSO GÜLDOĞAN MENSUCAT SAN. VE TİC. A.Ş. BTSO DOĞU PRES OTOMOTİV VE TEKNİK SAN. VE TİC. A.Ş. BTSO KIRCILAR DERİ KÜRK VE GİYİM SAN. A.Ş. BTSO HALİS ELEKTRİK ENERJİSİ TOPTAN SATIŞ İTH. VE İHR. A.Ş. BTSO SİNTA SAN. İNŞAAT TAAHHÜT VE TİCARET A.Ş. BTSO KORAY SPOR SPOR MALZEMELERİ SAN. VE TİC. LTD. ŞTİ. BTSO ELYAF TEKSTİL SAN. VE TİC. A.Ş. BTSO IŞIKSER TEKSTİL SAN. VE TİC. LTD. ŞTİ. BTSO MAKYAĞSAN MAKİNA YAĞ SAN. VE PAZARLAMA LTD. ŞTİ. BTSO BİLİM MAKİNA İNŞAAT SAN. VE TİC. A.Ş. BTSO İSMİNİN AÇIKLANMASINI İSTEMİYOR YILMAR ÇELİK TEL YAY SAN. VE TİC. LTD. ŞTİ. BTSO KAPLANLAR SOĞUTMA SAN. VE TİC. A.Ş. BTSO ÖZTİMUR MÜTEAHHİİK İNŞAAT MADEN. ASFALT SAN. VE TİC. A.Ş. BTSO ŞEM LASTİK SAN. VE TİC. A.Ş. BTSO-İst ALARA TARIM ÜRÜNLERİ SAN. VE TİC. A.Ş. BTSO-İst BAYRAK LASTİK SAN. VE TİC. A.Ş. BTSO PRESMETAL OTOMOTİV YAN SAN. VE TİC. A.Ş. BTSO SAZCILAR OTOMOTİV SAN. VE TİC. A.Ş. BTSO A VE B ELEKTRONİK BİLİŞİM İLETİŞ. ÜR. SAT. DAĞ. VE İNŞ. SAN. TİC. A.Ş. BTSO FINE FOOD GIDA SAN. VE TİC. İHR. İTH. A.Ş. İnegöl PE-GA OTOMOTİV SÜS. ENERJİ İNŞ. GIDA TARIM VE HAY. SAN. VE TİC. A.Ş. BTSO PAKKENS YEDEK PARÇA VE MAKİNA SAN. VE TİC. A.Ş. BTSO YILMAR DIŞ TİCARET LTD. ŞTİ. BTSO İSMİNİN AÇIKLANMASINI İSTEMİYOR TOKSAN YEDEK PARÇA İMALAT TİC. VE SAN. A.Ş. BTSO İPEKİŞ MENSUCAT TÜRK A.Ş. BTSO SÖNMEZ TURİZM EMLAK TEKSTİL VE EĞLENCE YAT. SAN. VE TİC. A.Ş. BTSO GÖKŞİN İNŞ. GIDA TUR. BİL.TÜKT. MAL.PAZ.MAD. VE PRJ. MÜŞ. HİZ. SAN.TİC. LTD. ŞTİ. BTSO ACAR İHRACAT İTHALAT TEKSTİL TİCARET VE SAN. A.Ş. BTSO TEKMİS TEKSTİL SAN. VE TİC. A.Ş. BTSO-İnegöl GÜLİPEK KUMAŞ VE İPLİK TİCARET VE SAN. A.Ş. BTSO , İSMİNİN AÇIKLANMASINI İSTEMİYOR Bursa İlk 250 Büyük 41

22 (Ciro) (KDV Hariç) Öz Sermaye [V.Ö.] Ücretle Çalışanlar Ortalaması Üretimden Satışlar 221 DUBLEKS OTO CAM SAN. NAK. İNŞ. ORM. ÜR. TEKS. OTO YED. PAR. GIDA TİC. A.Ş. BTSO NARA TEKSTİL SAN. VE TİC. A.Ş. BTSO İLAY DIŞ TİCARET A.Ş. BTSO AKYAPAK ULUSLARARASI DIŞ TİC. MAK. SAN. VE TİC. A.Ş. BTSO , BİNTED BURSA İNSAN KAYNAKLARI TAAH. EĞT. DANIŞ. HİZ. İMAR İNŞ. VE TİC. LTD. ŞTİ. BTSO ÇELİKPAN ISI SİSTEMLERİ PAZARLAMA LTD. ŞTİ. BTSO AYPLASTİK AMBALAJ SAN. VE TİC. A.Ş. BTSO ABAKLI İNŞAAT TEKSTİL VE DIŞ TİC. SAN. VE TİC. A.Ş. BTSO AKDEM TEKSTİL SAN. VE TİC. LTD. ŞTİ. BTSO PİLOT TAŞIT KOLTUKLARI SAN. VE TİC. A.Ş. BTSO BURSA KAYNAK MAK. İNŞ. YED. PAR. NAK. VE MET. İŞL. SAN. VE TİC. LTD. ŞTİ. BTSO KIRCILAR TURİZM TEKSTİL SAN. VE TİC. A.Ş. BTSO AKİF KARALAR KOLLEKTİF ŞİRKETİ BTSO MERTSE SAÇ, METAL, OTO. YAN SAN. VE TİC. LTD. ŞTİ. BTSO NERGİS TEKSTİL SAN. VE TİC. A.Ş. BTSO E MADENCİLİK NAKLİYAT PAZAR. SAN. VE TİC. A.Ş. BTSO ŞEM OTOMOTİV DIŞ TİCARET LTD. ŞTİ. BTSO SÖNMEZ ELEKTRİK ÜRETİM SAN. VE TİC. MAD. A.Ş. BTSO OZAN BOYA VE KİMYEVİ MAD. TAR. İNŞ. SAN. VE TİC. LTD. ŞTİ. BTSO BURSA AĞIR VASITA SAN. TİCARET A.Ş. BTSO ASLANOBA GIDA SAN. VE TİC. A.Ş. BTSO YÜREK TEKSTİL SAN. VE TİC. A.Ş. BTSO NOLU TATKAVAKLI KASABASI S.S. MOTORLU TAŞ. KOOP. M.Kemalpaşa OYTAŞ-YILDIZ ULUSLARARASI İNŞ. SAN. TİC. A.Ş. BTSO VATAN PRES OTOMOTİV VE METAL EŞYA SAN. VE TİC. LTD. ŞTİ. BTSO ŞAHİNKUL MAKİNA VE YEDEK PARÇA SAN. TİC. A.Ş. BTSO MODANLI TEKSTİL SAN. VE TİC. LTD. ŞTİ. BTSO DURAK TEKSTİL SAN. VE TİC. A.Ş. BTSO RECEP GÜZELDAĞ TEK. GIDA İNŞ. PETROL ÜR. LİK. PET. GAZI SAN. VE TİC. LTD. ŞTİ. BTSO İSMİNİN AÇIKLANMASINI İSTEMİYOR TOPLAM/TOTAL , Bursa İlk 250 Büyük 43