Dünya Enerji Politikaları. Necdet PAMİR 23 Şubat 2011 MMO

Ebat: px
Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "Dünya Enerji Politikaları. Necdet PAMİR 23 Şubat 2011 MMO"

Transkript

1 3 bölümün b n 1.si

2 Dünya Enerji Politikaları ve TürkiyeT Necdet PAMİR 23 Şubat 2011 MMO

3 Dünya Enerji Politikaları ve TürkiyeT Necdet PAMİR 23 Şubat 2011 MMO

4 Enerji, bir ülkenin ekonomik ve sosyal gelişim iminin, inin, en temel ve sürükleyici s gereksinimlerinden biridir. Enerji güvenlig venliği, i, ekonomik güvenlig venliğin in ve ulusal güvenlig venliğin in yaşamsal amsal unsurlarındand ndandır.

5 Enerji Politikası Çok Boyutlu ve BütünleB nleşik Yaklaşı şım Gerektirir Güvenlik Politikası Dış Politika Ulaştırma Politikası Ekonomi Politikası Enerji Politikası Eğitim Politikası Sanayi Politikası Tarım Politikası Çevre Politikası Hazırlayan: Necdet Pamir, 2010 Diğer

6 Dünya Birincil Enerji TüketimiT Kaynaklar Bazında (%), 2009 sonu Kömür 29.4 % Gaz 23.7 % Nükleer 5.5 % Petrol 34.8 % Hidro ve diğer yenilenebilirler 6.6 % (Rüzgar, güneş, Jeotermal, vb.) 3 fosil yakıt: % 87.9 Kaynak: BP Statistical World Review of Energy, June 2010

7 Dünya Üretilebilir Petrol Rezervleri, 2009 sonu Kanada petrollü kumları: OPEC: OECD: 88.9 K. Amerika ,5 % 77,2 % (milyar varil) Avrupa Birliği 6.1 0,5 % 9,2 % BDT Asya Pasifik ,2 % G. & O. Amerika ,9 % Orta Doğu Afrika ,6 % 56,6 % Dünya Üretilebilir Petrol Rezervi:1,332.4 milyar varil (İspatlanmış) Rezerv Ömrü: 42 yıl (R/Ü) Kanada petrollü kumlarıyla birlikte: milyar varil Kaynak: BP Statistical Review of World Energy, June 2010)

8 Alaska 8.0 Kanada P. Kum 8.41(?) Dünya (Petrol) Arama+Üretim retim Maliyetleri ($/varil) Batı Kanada Konvns: 9.0 Doğu Kanada 10.0 K. Denizi 9.85 Rusya B.field 6.0 Kazakistan 6.0 Rusya G.field 16.0 Çin (kara) 8.90 Meksika 9.5 Meksika Körfezi 9.0 Nijerya 11.0 Cezayir Libya 6.5 İran 5.0 Çin (Deniz) Endonezya 10.5 Venezuella 4.23 (ağır petrol hariç) 9.0 (ağır petrol) Latin Amerika (Mek., Ven., Brez. hariç) 5.52 Brezilya 8.50 Angola 11.5 Irak 2.5 S. Arabistan 4.0 Arama, geliştirme,üretim maliyetleri dahil; Vergi, devlet hakkı, diğer devlet payları hariç Kaynak: CERA, 2008 Not: Bu değerler, göreceli alınmalıdır. Mutlak değerler, farklı kaynaklarda, ciddi değişiklik gösterebilir

9 Uzun Dönemde D Farklı Petrol Kaynaklarından ndan Arz - Maliyet EğrisiE Üretim maliyeti Dolar (2008) Diğer konvansiyonel petrol Derin, Ultra-derin Deniz üretimi Kuzey Kutbu Petrol Killeri Gazdan Sıvı Kömürden Sıvı Üretilmiş O. Doğu, Afrika petrolü CO2 ile İkincil Üretim İkincil Üretim Ağır petrol, Bitümen Farklı petrol kaynaklarının toplam rezervi (milyar varil)

10 Dünya Üretilebilir Gaz Rezervleri, 2009 sonu (trilyon metre küp) k OECD: 16.2 % 8.6 K. Amerika 9.2 % 4.9 Avrupa Birliği 2.42 % 1.3 % 31.2 Rusya: % 24 BDT 58.5 Asya Pasifik % 8.7 G. & O. Amerika 8.1 Afrika 14.8 % 7.9 Orta Doğu % 40.6 % 4.3 Dünya Üretilebilir Gaz Rezervi: trilyon metre küpk (İspatlanmış) Rezerv Ömrü: 62.8 yıl y (R/Ü) Rusya ve İran rezerv toplamı: % 40 Kaynak: BP Statistical Review of World Energy, June 2010)

11 Dünya İspatlanmış Kömür r Rezervleri, 2009 sonu OECD: 352 % 42.6 K. Amerika 246 % 29.8 G. & O. Amerika 15 % 1.8 ABD 238 % 28.9 (milyar ton) Avrupa Birliği 29.6 % 3.6 Afrika 32 % 3.8 Rusya 157 % 19 Hindistan 58.6 % 7.1 Orta Doğu 1.4 % 0.2 BDT 226 Çin % 13.9 % 27.4 Asya Pasifik 259 % 31.4 Dünya İspatlanmış Kömür Rezervi: 826 milyar ton (İspatlanmış) Rezerv Ömrü: 119yıl (R/Ü) Kaynak: BP Statistical Review of World Energy, June 2010)

12 Son yıllarda y öne çıkan başlıca alternatif yakıtlar Bioyakıtlar Gazdan sıvıs eldesi (Gas-to-Liquids) Kömürden sıvıs yakıt eldesi Hidrojen Yakıt t hücresih Kil gazı (shale gas) Kaynak: WEO 2008, IEA; NP

13 Referans Senaryo'da Yenilenebilir Enerji Teknolojilerinde Üretim Maliyetleri Dolar (2007)/MWh Dolar / megawatt-saat Hidro Jeotermal Rüzgar Kara Rüzgar Deniz Biyokütle Güneş -termal Güneş PV Yenilenebilir Enerji Kaynaklarından Üretilen elektrik enerjisinin maliyeti, yenilenebilir enerjinin kullanımının artmasıyla düşecek, bu da teknolojik ilerlemeyi hızlandırıp ölçek ekonomilerini arttıracaktır.

14 Bir başka veri: Dünyada D 1.5 milyar insan, elektrikten yoksun

15 Dünya Enerji Görünümü 2010 Uluslar arası Enerji Ajansı

16 Raporun Temel Kabulü : Daha Önce Yaşanmam anmamış Belirsizlik SüreciS Bugüne kadar yaşanan en büyük küresel ekonomik kriz, geçmiş gibi görünüyor; ancak bu iyileşme sürdürülebilir mi? Petrol talebi, fiyatların seyrine daha az bağımlı hale geliyor; Bu durum, fiyatların geleceği için ne anlam taşıyor? Doğal gaz piyasaları bir devrim in eşiğinde görünüyor; Bu durum doğal gaz için altın çağın habercisi mi?

17 Raporun Temel Kabulü : Daha Önce Yaşanmam anmamış Belirsizlik SüreciS Kopenhag Uzlaşısı ve G-20 lerin fiyat sübvansiyonları konusundaki reform vaatleri önemli gelişmeler; ancak yeterli olacak mı ve tam uygulanacak mı? Uygulanmazsa? Çin ve diğer yükselen ekonomiler(in talepleri), küresel enerji geleceğini belirleyecek; onların politikaları bizi nereye yönlendirecek?

18 Raporda Yer Alan 3 Senaryo Mevcut politikaların n aynen sürds rdürülmesi (Current Policies Scenario) Yeni Politikalar Senaryosu (New Policies Scenario) 450 Senaryosu (450 Scenario)

19 Raporda Yer Alan 3 Senaryo Kopenhag 2009 BM toplantısında, nda, küresel k ısınmayı mevcut seviyeden en çok 2 C 2 arttıracak racak önlemler alma konusunda, başlıca sorumlu ülkeler bağlay layıcı olmayan kısıtlar belirlediler. Gene bağlay layıcı olmayan niyet beyanları arasında, gelişmekte olan ülkelere küresel k ısınmayla mücadele m için, i in, gelişmi miş ülkeler tarafından 100 milyar $ fon ayrılmas lması hususu yer aldı.

20 Raporda Yer Alan 3 Senaryo Eylül l 2009 da Pittsburgh da yapılan G20 toplantısında nda ise, fosil yakıtlar üzerinde sübvansiyon uygulamasının n kademeli olarak kaldırılmas lması kararı alınd ndı. Yeni Politikalar Senaryosu 2009 toplantılar larında alınan kararların n ve yapılan niyet beyanlarının n uygulanacağı varsayımına dayanmaktadır.

21 2012- Sonrası İklim Politikası Analizlerinin Özet Sonuçları: 550 Politika Senaryosu 3 C lik küresel ısı artışı ışına tekabül eder. Enerji talebi artmaya devam eder ama yakıt karışı ışımı önemli derecede farklıdır. OECD ülkelerinde CO 2 fiyatı,, 2030 da $90/ton u bulur. İlave yatırım, Gayri Safi Milli Hasıla la nın n %0.25 ine eşittir. 450 Politika Senaryosu 2 C lik küresel ısı artışı ışına tekabül eder. Enerji talebi Referans Senaryo nun nun yarısı kadar artar. Düşük Karbon teknolojilerinin hızlı bir şekilde kullanılmas lmasıözellikle CCS CO 2 fiyatı 2030 da$180/ton da$180/ton u bulur. OECD üyesi olmayan ülkelerde salıml mlarda büyük bir düşüş İlave yatırım, Gayri Safi Milli Hasıla la nın n %0.6 sına eşittir.

22 The 450 Scenario: A roadmap from 3-5 C 3 C to 2 C Senaryosu: 3-5 C tan 2 C a a Yol Haritası 450 Senaryosu, küresel k ısınmayı 2 C de sınırlayabilecek s politikalar toplamını ifade eder. Kopenhag Uzlaşmas ması nın n 2020 ye kadar etkin olarak uygulanmasını ve sonrasında nda daha güçg üçlü önlemlerin alınmas nmasını taahhüt t eder.

23 Recent policy commitments, if implemented, would make a difference Taahhütler uygulanırsa, fark yaratılır Milyon ton petrol eşdeğeri Yeni Politikalar Senaryosu na göre Dünya Birincil Enerji Talebi WEO 2009 Diğer Çin OECD

24 Dünya Birincil Enerji Talebi (Kaynaklar Bazında, Yeni Politikalar Senaryosu) milyon ton petrol eşdee değerieri % 27.8 Petrol Kömür Gaz Biyokütle Nükleer Hidro Diğer yenilenebilirler % 23.5 % 22.4 % 11.7 % 7.6 % 4.2 % 2.8

25 mtpe Dünya Birincil Enerji TüketimiT (Referans Senaryo) (Kaynaklar bazında, milyon ton petrol eşdee değeri,, (%), IEA 2009) 20 % 34 % Biokütle Nükleer G a z Petro l 21 % 30 % 27 % Kömür 29 % Kaynak: Uluslar arası Enerji Ajansı WEO 2008 senaryosuna göre, WEO 2009 da toplam enerji talebi 2015 için % 4.5, 2030 için % 1.3 azaltıldı.

26 Senaryolara Göre G Birincil Enerji Talebinde Kaynakların n Payları Mevcut Politikalar Senaryosu-2035 Kömür Petrol Gaz N H BK Yeni Politikalar Senaryosu Senaryosu N BK DY

27 Uluslar arası petrol fiyatı tahminleri Dolar/varil (2009) Mevcut Politikalar Yeni Politikalar Ucuz petrol çağı sona erdi; ancak, politika değişiklikleriyle, daha düşük fiyatlar mümkün

28 Taahhütler uygulanırsa, fark yaratılır Küresel enerji talebi % 36 artarken, artışın tamamına yakını Çin in başını çektiği OECD dışı ülkelerin % 75 oranında artan talebinden kaynaklanacak.

29 2035 e e Kadar Küresel K Artış ışlarda Çin in Seçilmi ilmiş Bazı Göstergeler Bakımından Payı Kömür r Talebi Petrol İthalatı CO2 Salımı Petrol Talebi Gaz İthalatı Elektr. Kur.. GücüG Enerji Talebi GSH Gaz Talebi Yenilenebilir Talebi

30 Kömür Petrol Gaz Yükselen ekonomiler, tüm yakıtlardaki talep artışının sürükleyicileri ( ) OECD Çin OECD Çin Diğer OECD Çin Diğerleri Nükleer Hidro Diğer Yenilenebilirler OECD Kaynak: Dünya Enerji Görünümü 2010 (WEO 2010), Uluslar arası Enerji Ajansı milyon ton petrol eşdeğeri (mtpe)

31 Fosil yakıt subvansiyonları,, fiyat sinyallerini (tahminlerini) olumsuz etkiliyor Milyar dolar E G P Gaz Petrol Kömür Fosil yakıtlardan elde edilen Elektrik Sübvansiyon: 312 milyar dolar Fosil yakıt kullanımına yönelik sübvansiyonlar, 2009 yılında toplam 312 milyar dolar oldu yılında bu miktar 558 milyar dolardı. Azalma nedeni, küresel petrol fiyatlarındaki düşüş.

32 Dünya Bölgeler B Bazında Enerji Talep Artışı Milyon ton petrol eşdee değerieri (Yeni Politikalar Senaryosu) Japonya Yıllık k Enerji Talep Artışı Çin ABD AB % 2.1 % 0 % 0 % 3.1 Hindistan Orta Doğu % 2 İhrakiye Diğer Kaynak: WEO 2010, IEA; BP Statistical Review of World Energy 2010

33 Yeni Politikalar Senaryosu nda Kaynaklara Göre Petrol Üretimi Milyon varil/gün Konvansiyonel olmayan petrol NGL/Doğal Gaz Sıvıları Toplam ham petrol Henüz geliştirilmemiş veya keşfedilmemiş petrol sahaları Halen üretimdeki petrol sahaları

34 Petrol arzında başlıca üretici ülkeler OPEC dışı

35 Hazar hidrokarbon kaynakları,, küresel k enerji güvenliğine ine önemli katkı sağlayabilir Milyon varil/gün Petrol Milyar metre küp Gaz Petrol ihracı Yerli tüketim Gaz ihracı Yerli tüketim Petrol üretiminde 2035 yılındaki 5.2 milyon varil/gün üretimiyle Kazakistan; gaz üretiminde 310 milyar metreküp üretimleriyle, Türkmenistan ve Azerbaycan, sürükleyen ülkeler

36 Doğal Gazın n Altın Çağı mı? Doğal gaz talebi, % 44 artışla, dünya birincil enerji talebini karşılamada anahtar rol alıyor. Bu artışta Çin ve Orta Doğu ülkelerinin talebi en büyük paya sahip. Konvansiyonel olmayan gaz kaynakları, 2035 küresel gaz arzının % 35 ini karşılayacak. Bu arz artışında, ABD dışındaki yeni üreticiler de pay sahibi olacak.

37 Doğal Gazın n Altın Çağı mı? Gaz arzı fazlası, yakında tepe noktasına ulaşacak; ancak düşüş eğimi çok yavaş olacak. Arz fazlası, gaz ihracatçıları üzerinde petrol bazlı fiyat endeksinden uzaklaşılması yönünde baskı yaratacak (özellikle Avrupa da). Düşük fiyatlar, gaz talebinin artmasına yol açarak, elektrik üretiminde yenilenebilirler ve kömüre olan talebi daraltabilir.

38 Dünya Gaz Talebi (Senaryolar Bazında) Milyar metre küp k Yeni Yeni Politikalar Politikalar Mevcut Politikalar 450 Senaryosu

39 Dünya Elektrik TüketimiT Yakıtlar Bazında, % ( ) Yenilenebilir Kaynaklar % 18,6 D. Gaz % 20,7 Yenilenebilir Kaynaklar % 23,2 D. Gaz % 20 Nükleer % 13,8 Kömür % 42 Nükleer % 14,4 Kömür % 39,2 Sıvı Yakıt % 4,8 Sıvı Yakıt % 3, Kaynak: IEO 2010, ABD Enerji Bakanlığı ığı,, 2010

40 Elektrik Sektörü arasında elektrik (ve ısı) talebindeki artış, toplam birincil enerji talep artışının % 53 ü de elektriğin payı % 38 iken, 2035 te % 42. Elektrik üretiminde kömür en fazla payı almayı sürdürecek (2010 da % 42, 2035 te % 32). Hidro dışı yenilenebilirler (biyokütle ve atık dahil) % 3 ten % 16 ya. Doğal gazın (%21), nükleerin (% 14) ve hidroelektriğin (% 16) payları sabit kalıyor. Petrol, 2035 te % 2 nin altında.

41 Kömür, elektrik üretiminin belkemiği olma konumunu sürdürüyor 1 tera-watt hour= megawatt hour Elektrik üretiminde OECD kömür tüketimi azalırken, özellikle Çin in 600 GW yeni kapasite eklemesi, bu azalmayı karşılıyor. Çin deki kapasite artışı; ABD, AB ve Japonya nın mevcut kapasitesine eşit Çin Hindistan Diğer OECD dışı OECD

42 Yenilenebilirler, başlıca kaynaklar arasına katılıyor (Ama ) Renewables enter the mainstream

43 Ama, yeterli hükümet( h met(ler) ) desteği i olursa Biyoyakıtlar Yenilenebilir bazlı elektrik Biyoyakıtlar Yenilenebilir bazlı elektrik

44 Milyar Dolar Yenilenebilir Kaynaklara YıllY llık k Küresel K Destek Yeni Politikalar Senaryosu, WEO 2010 Biyoyakıt ve yenilenebilirlere hükümetler h desteği, 2009 da 57 milyar $; 2035 de 205 milyar $ Biyoyakıtlar B Elektrik üretimi İçin yenilenebilir Y

45 Düşük k karbon teknolojilerinde, Çin dünya d lideri oluyor Seçilmi ilmiş bazı teknolojilerde, küresel k ilave kapasitede Çin in payı 8.5 milyon araç Elektrikli ve hibrid Güneş fotovoltaik Rüzgar Nükleer

46 Özet ve Sonuçlar Son dönemde d açıklanan a politikalar bir fark yaratabilir; fakat güvenli g ve sürds rdürülebilir bir enerji geleceği i sağlamaktan hala uzaktayız. z. Kopenhag kararlarına karşı isteksizlik, küresel ısınmayı 2 C de sınırlama s hedefinden uzaklaşmam mamıza ve maliyetin artmasına neden oldu ye kadar, taahhütlere tlere tam olarak uyulmazsa, hedefe hiç ulaşı şılamayacak.

47 Özet ve Sonuçlar Ucuz petrol devri sona erdi. Ancak politik kararlar, fiyatları aşağı çekebilir. Yenilenebilir kaynaklar, temel kaynaklar arasında yerlerini alıyor. Fakat rekabet edebilir olmaları için in uzun erimli hükümet h desteği i gerekiyor. Enerji talebini kısmank smanın n tek yolu, fiyatlarda subvansiyonu kaldırarak, gerçek ek fiyatların yansıtılmas lmasından geçiyor.

48 Yeni Politikalar Senaryosu ve NükleerN arasında, nükleerden n üretim, OECD dışıd ülkelerde, OECD nin iki katı artış gösterecek. Sadece Çin deki artış (215 mtpe) ) tüm t OECD deki artış ıştan (198 mtpe) daha fazla. OECD de; Japonya onya, Kore,, Fransa ve ABD, artışı ışın n tamamını ifade ediyor. OECD-Avrupa Avrupa da nükleer n üretimi sabit kalıyor.

49 450 Politikası Senaryosu ile CO2 Salımlar mlarında Azalma: Politikaların n Etkisi Gigaton (milyar ton) Salımda Azalma Verimlilik Tasarruf Yenilenebilirler Biyoyakıt Karbon tutma-depolama Nükleer Kaynak: Uluslar arası Enerji Ajansı, WEO 2009

50 450 Senaryosu: Sorunlar Kopenhag Taahhütlerinin Yerine Getirilememesi durumu: Birçok ülkenin verilerinde şeffaflık olmaması nedeniyle, 2020 yılına y kadar yapılan salım m hedeflerinde 3.9 Gigatonluk belirsizlik var. 2 C Birçok ülkenin isteksizliği i nedeniyle, 2 C 2 hedefinin tutturulabilmesi için i in gerekli maliyet, bir yıl y önceki hesaba göre g 1 trilyon dolar arttı.

51 Başlıca GüçG üçlerin Enerji Tüketim T Profilleri ABD Petrol: 38.7 % Gaz: 27.0 % Kömür: 22.8 % Nükleer: 8.7 % Hidro: 2.8 % AB Petrol: 41.3 % Gaz: 25.5 % Kömür: 16.1 % Nükleer: 12.5 % Hidro: 4.6 % Çin Petrol: 18.5 % Gaz: 3.7 % Kömür: 70.7 % Nükleer: 0.7 % Hidro: 6.4 % Hindistan Petrol: 31.7 % Gaz: 10.0 % Kömür: 52.4 % Nükleer: 0.8 % Hidro: 5.1 % Kaynak: BP, June 2010

52 ABD Enerji Politikası Temel Hususlar

53 New Energy for America Amerika İçin Yeni Enerji Barack Obama & Joe Biden

54 Başlang langıçtaki Vurgular Amerika, sürekli olarak çözümlenmesi gereken büyük sorunlarla karşılaşmıştır ve petrole bağımlılığımız, karşılaştıklarımız arasında bunların en zorlu olanlarından biridir. Bu bağımlılık, ulusal güvenliğimize, dünyamıza ve ekonomimize tehdittir. Washington, bu sorunu; partizanlık, özel çıkarların aşırı ve usule aykırı etkileri ve politikacıların, Amerika yı uzun vadede enerji bağımlılığından kurtarabilecek politikalar yerine, kendi seçilmelerine odaklı üç kağıtçı politikalar önermiş olmaları nedeniyle, on yıllardır çözememiştir.

55 Başlang langıçtaki Vurgular Ülkemiz, özellikle enerji alanındaki sorunlar bu denli büyükken ve eylemsizliğin bedeli son derece tehlikeliyken, eski/bilinen politikalarla devam etmeyi göze alamaz. Tüm ekonomimizi (arabalarımızdan, yakıtlarımıza, fabrikalarımızdan binalarımıza kadar) hızla ve cesaretle dönüştürmek üzere eyleme geçmeliyiz.

56 (Amerika için) ObamaBiden Kapsamlı Yeni Enerji Planı: Yakıt fiyatlarından bunalan Amerikan aileleri için kısa sürede rahatlama sağlamak, Önümüzdeki 10 yılda, temiz enerji geleceği sağlamak hedefiyle yatırım yapan özel teşebbüsü desteklemek için, stratejik amaçlı 150 milyar $ lık yatırım yaparak 5 milyon yeni istihdam yaratmak Önümüzdeki 10 yılda, halen Orta Doğu ve Venezuella dan ithal ettiğimiz (toplam) petrolden daha fazla petrol tasarrufu sağlamak,

57 (Amerika için) ObamaBiden Kapsamlı Yeni Enerji Planı: 2015 e kadar, 1 galonla 150 mil gidebilen 1 milyon plug-in ABD de üretilecek hibrid (elektrik ve ikinci yakıtlı) aracı kullanıma sokmak, Elektrik üretimimizin 2012 ye kadar % 10 unu, 2025 e kadar % 25 ini yenilenebilir kaynaklardan üretmeyi sağlamak Sera gazı salımlarını (emisyon) 2050 ye kadar % 80 azaltacak bir yakala ve ticaretini yap programını tüm ekonomide uygulamaya koymak

58 Yeni APOLLO Programı (Misyon) Apollo Birliği; i; işçi, i i, işveren, i çevre ve toplum liderlerini bir araya getiren ve temiz enerji devrimini gerçekle ekleştirerek, milyonlarca Amerikalı ya yüksek kaliteli, yeşil yakalı istihdam sağlamay lamayı hedeflemektedir. Enerji verimliliği, i, temiz enerji, kitle ulaşı şımı, yeni nesil araçlar, yeni teknolojiler ve öğretim/eğitime itime yatırımı teşvik etmektedir. Birlikte çalışarak, karbon salımlar mlarını,, petrol ithalatını azaltmayı,, yurt içi i i istihdamı arttırmay rmayı ve ABD ekonomisini 21. YüzyY zyıl da zenginleştirmeyi amaçlamaktad lamaktadır. r.

59 Yeni APOLLO Programı Yeni APOLLO Programı,, ABD nin 21. yüzyy zyılda temiz enerji ekonomisini inşa a etmesine yönelik y kapsamlı bir ekonomik yatırım m programıdır. r. Hedef, 10 yılda y 500 milyar $ yatırım m yaparak, 5 milyondan fazla kaliteli iş i yeşil yakalı istihdam yaratabilmektir. Bu program, ülkenin büyük b k oranda temiz enerji kaynaklarına erişimini imini hızlandh zlandıracak, enerji güvenlig venliğini ini ve iklim dengesini sağlayacak ve ekonomik refahı temin edecektir. Ve ABD yi yeşil ekonomide küresel k lider konumuna yükseltecektir. y kseltecektir.

60 1. ABD yi temiz ve yeşil olarak yeniden inşa a et Yeni ve mevcut binalarda, enerji tüketimlerini 2025 e kadar en az % 30 azaltmayı taahhüt eden bir ulusal hedef açıkla, 2025 yılına kadar, ülke elektrik tüketiminin % 25 inin yenilenebilir kaynaklardan ve dönüşümlü enerji kaynaklarından sağlanması için gereken desteği ver, Elektrik alt yapısını 21. yüzyıla uygun olarak yenile Mevcut santrallarda ve sanayi tesislerinde, enerji verimliliğini, 2025 e kadar % 20 iyileştir, ABD yi 21. yüzyılda çağdaş ulaştırma sistemlerine kavuştur; önce mevcut altyapıyı yenile.

61 2. Amerika da İmal Et Yüksek verimli araçlara yatırım yaparak, ABD oto sanayisini yeniden inşa et, Ulusal bir düşük-karbon alt yapısına ve yeni (gelecek) nesil alternatif yakıtlarına yatırım yap, Amerika nın imalat sanayisindeki liderliğini, temiz enerji geleceğimizin talepleri doğrultusunda yeniden sağla.

62 3. Amerika nın n Teknolojideki Liderliğini ini Yeniden Sağla Temiz enerji araştırma ve geliştirme yatırımlarını 2 kat arttır, Ülkemizdeki ulusal laboratuarlarda en çok umut vaat eden yeni temiz enerji teknolojilerine yatırım yapmak üzere bir Ulusal Yeni Teknolojiler Fon u kur. 4. Amerikan halkının üretkenliğini ini arttırmada rmada yol gösterici g ol Amerikan işçilerini, yeni temiz enerji ekonomisi için eğit, Amerika nın temiz enerji ekonomisine geçişinin, yaygın olarak paylaşılacak fırsatlar yaratmasını sağla.

63 5. Amerika ya yeniden yatırım m yap Federal yakala ve yatırım yap programı hazırlamak suretiyle; gerekli kaynakları yaratarak ve bu kaynaklara, yeniden stratejik yatırım yaparak, yeni temiz enerji ekonomisini yarat. 1. Karbon salımları için sınır belirleyerek, ulusal karbon ayak izimizi büyük oranda düşür, 2. Güçlü bir piyasa uyarısı ile tüm enerji ekonomisini düşük karbon teknolojilerine yönlendir, 3. Ciddi oranda kamu fonunu yeni enerji geleceğine yatırırken, bir yandan da bu fonların yolsuzluk amacıyla sifonlanmasının önüne geç.

64 Enerji Politikası nın Önemli Ayağı ğı: Dış Politika ve Jeopolitik Boyut

65 ABD Başkan kanı Nixon un Ulusal Güvenlik G Danış ışmanı ve DışD ışişleri eski Bakanı Henry A. Kissinger (Nisan 1974) Petrolü kontrol ettiğinizde inizde milletleri (devletleri) kontrolünüz z altına alırs rsınız, gıdayı kontrolünüz z altına aldığı ığınızda da insanları kontrol altına almış olursunuz

66 Carter Doktrini Carter Doktrini,, dönemin d ABD Başkan kanı Carter tarafından 23 Ocak 1980 de Birliğin in Durumu konuşmas masında dile getirdiği i ilkelere, sonradan verilen addır. Zamanlama: 1979 da Sovyetler in Afganistan a a müdahalesi m ve İran İslam Devrimi sonrası ABD nin, ulusal çıkarları gerektirdiğinde, inde, İran Körfezi ne yönelik y askeri güçg kullanmak da dahil gereğini yapacağı ğını dile getiren söylevs

67 Jimmy Carter: 23 Ocak 1980 Konumumuzu açıkça a a ifade edelim: Herhangi bir dışd gücün, İran KörfeziK rfezi nin kontrolünü ele almaya teşebb ebbüs etmesi, ABD nin yaşamsal amsal çıkarlarına bir saldırı olarak değerlendirilecek erlendirilecek ve bu teşebb ebbüs, askeri güçg dahil her yolla engellenecektir.

68 Adım m Adım: KörfezK rfez in ve Avrasya nın n Kontrolü 1. Rapid Deployment Force (1980-Carter Doktrini) Bir dışd gücün Körfez i i kontrole kalkış ışması,, ABD nin yaşamsal amsal çıkarlarına saldırıdır r ve askeri güçg dahil, her yolla engellenecektir. 2. The Central Command (1980 ler ler-reagan) ABD de yeni ve merkezi bir komutanlık, k, KörfezK rfez den ve Doğu u Afrika dan Afganistan a a kadar sorumlu. Anti-Sovyet bir ittifak çabası (Türkiye rkiye-israil-s. Arabistan). Suudilere ve Körfez e e milyarlarca dolarlık k silah satışı ışı. 3. Körfez savaşı S. Arabistan, ticari ve askeri alanda kaynak çeşitliliği ne yöneldi. Körfez K Savaşı şı,, durumu eski haline getirdi. Savaş sonrası ABD, Suudilere 10 yılda y 43, KörfezK rfez e e 16 milyar $ lık$ silah sattı.. Irak ta uçuşa u kapalı bölgeler oluşturuldu. 4. Afganistan Teröre re karşı ucu açık a k savaş başlad ladı savunma bütçesi 400 milyar $. Bunun 60 milyar $ ı$ Körfez e. e. Askeri tesisler Körfez den, Hint Okyanusu nda nda Diego Garcia ya ya,, Afrika da Cibuti ye.. Özbekistan ve KırgK rgızistan a.. a.. 5. Irak Project for the New American Century-Neocons Neocons. Perle, Kagan, Wolfowitz, Woolsey, Cheney, Rumsfeld, Lewis Libby, Elliot Abrams, Halilzad.. Bunlar Nixon ve Ford la da vardı. 6. Yeni Dünya D DüzeniD zeni, Küreselleşme, Orta Doğu u Barış Prosesi, Yol Haritası, Büyük k Orta Doğu u Projesi, Daha Geniş Orta Doğu/K. Afrika,, Ilıml mlı İslam, Model Ortaklık, k, Kaynak: Thirty Year Itch, Robert Dreyfuss, motherjones.com

69 ABD Askeri Harcamaları 700 milyar dolar 2010 için Nükleer Silah Harcamaları Hariç (Yaklaşık 23 mr $)

70 ABD Askeri Komutanlıklar kları Yetki: 6 Şubat 2007 Faaliyet: 1 Ekim

71 ABD Üsleri (Dünyada 1000 den fazla üs s ya da askeri tesis) a) Hava Kuvvetleri Üsleri b) Kara Kuvvetleri Üsleri c) Deniz Kuvvetleri Üsleri d) Haberleşme ve İstihbarat Amaçlı Üsler Halen, 63 ülkede ABD üssü var 11 Eylül l 2001 den sonra 7 ülkede yeni üsler kuruldu Dünyada 255,065 ABD askeri personeli istihdam edilmiş durumda Kaynaklar: C. Johnson, the NATO Watch Committee, the International Network for the Abolition of Foreign Military Bases; Aktaran: Prof. Jules Dufour, Global Research, 1 Temmuz, 2007

72 ABD Petrol Üretim-Tüketim Dengesi 2010 ABD İthalatı % 60 ABD İç Üretimi % 40 Dünya enerji tüketiminin % 19.5 i Kaynak: ABD Enerji Bakanlığı ığı,, 2010 Düzenleme: Necdet Pamir

73 ABD nin ithal petrole bağı ğımlılığı,, artacak içi üretim ve yakıt t verimliliğine ine bağlı olarak azalacak Milyon varil/gün 25 Fiili Projeksiyon Tüketim 60% Net ithalat 45% 10 Üretim Kaynak: Annual Energy Outlook 2010

74 ABD gaz talebi de arzı da artıyor. Ancak arz, talepten daha fazla artacağı ğından, dışd ışa a bağı ğımlılık k azalacak trilyon kübik fit 30 Fiili Projeksiyon Tüketim Net ithalat 13% 6% Yerli Üretim Howard Gruenspecht, IPAMS, Kaynak: Annual Energy Outlook

75 Kil gazı ve Alaska üretimi, gaz üretiminde diğer sahalardaki düşüşü dengeleyerek, hem talebi karşı şılayacak hem ithal bağı ğımlılığını azaltacak trilyon kübik fit Fiili Projeksiyon Alaska Kil gazı Kömür yatağı gazı Karasal/assosiye olmayan 5 0 Denizel/assosiye olmayan Petrolle asosiye Net ithalat Howard Gruenspecht, IPAMS, Kaynak: Annual Energy Outlook

76 Book Review on Energy and Security: Toward a New Foreign Policy Strategy edited by Jan H. Kalicki and David L. Goldwyn,, 2005 Amerikan ekonomisi tüm m diğer çağdaş ekonomiler gibi -- güvenilir enerji kaynaklarına ve özellikle petrole dayanmaktadır. Ve ABD petrol ithalat gereksinimi artmakta, önümüzdeki on yıllarda, y giderek özellikle de İran KörfeziK rfezi ne daha fazla bağı ğımlı hale gelmektedir. ABD, aynı ulusal güvenlig venliğimizin imizin de olduğu u gibi, dışd politikasının n ayrılmaz bir parças ası olarak geliştirilmesi gereken, tutarlı bir enerji politikasına gereksinim duymaktadır. Bu kitabın n yazarlarının n bakış açıları, kimi zaman farklılıklar klar göstermekte g ve hatta çelişmektedir.

77 Energy & Security Toward (Foreword Toward a New Foreign Policy Strategy Foreword, James R. Schlesinger)... Petrol, görünür g r gelecek için, i in, başlıca enerji kaynağı olma konumunu sürds rdürecektir. recektir. Şunu kabul etmeliyiz ki, rüzgar, r güneg neş ve nükleer, n sınırls rlı alternatifler olma konumundadırlar. Hidrojen temelli bir ekonomi ise, on yıllar y uzaklığı ığındadır. Bu saptama, iki temel soruyu ortaya çıkarmaktadır: r: Birincisi, çoğu u OPEC üyesi olan petrol üreticisi ülkelerle, piyasa istikrarını ve arz güvenlig venliğini ini sağlayabilmek için, i in, ilişkilerimizi en iyi biçimde imde nasıl sürdürebileceğimiz imiz sorusudur. İkincisi ise, OPEC dışıd kaynakların n nasıl geliştirilebilece tirilebileceği i ve üretimlerinin kesintisiz biçimde imde piyasaya nasıl l eriştirilebilece tirilebileceği i sorusudur.

78 Energy & Security Toward Toward a New Foreign Policy Strategy (Foreword,, Bill Richardson) Amerikan dışd politikası uzun süredir, s ABD nin enerji güvenlig venliği i gereksiniminden etkilenmektedir. Bir Kongre üyesi ve BM Daimi Temsilcisi olarak, ABD nin enerjiyi, Amerikan değerlerini erlerini reddeden ve onu tehdit eden ülkelere karşı bir silah olarak (ambargo) kullandığı ığını gördüm. Enerji Bakanı olarak, enerjinin iyi amaçlarla, örneğin Nijerya nın n demokratik yeni hükümetine h yardımc mcı olmak üzere, elektrik ağıa ğının n yeniden inşas ası için in nasıl l kullandığı ığını da gördg rdüm.

79 Energy & Security Toward Toward a New Foreign Policy Strategy (Foreword,, Bill Richardson) Enerjiyi, ABD nin jeopolitik çıkarlarını geliştirecek biçimde imde Orta Asya da Doğu Batı petrol ve gaz boruhatlarının inşas ası için in ulusça a bastırırken rken ve böylece b yeni bağı ğımsız olan eski Sovyet Cumhuriyetleri ne siyasi otonomi sağlarken, müttefikimiz m TürkiyeT rkiye ye ekonomik güvenlik g temin ederken ve İran ın petrol gelirlerini nükleer n yayılma için i in kullanmasını engellerken de gördg rdüm.

80 Book Review on Energy and Security: Toward a New Foreign Policy Strategy edited by Jan H. Kalicki and David L. Goldwyn,, 2005 Amerikan ekonomisi tüm m diğer çağdaş ekonomiler gibi -- güvenilir enerji kaynaklarına ve özellikle petrole dayanmaktadır. Ve ABD petrol ithalat gereksinimi artmakta, önümüzdeki on yıllarda, y giderek özellikle de İran KörfeziK rfezi ne daha fazla bağı ğımlı hale gelmektedir. ABD, aynı ulusal güvenlig venliğimizin imizin de olduğu u gibi, dışd politikasının n ayrılmaz bir parças ası olarak geliştirilmesi gereken, tutarlı bir enerji politikasına gereksinim duymaktadır. Bu kitabın n yazarlarının n bakış açıları, kimi zaman farklılıklar klar göstermekte g ve hatta çelişmektedir.

81 Energy & Security Toward (Foreword Toward a New Foreign Policy Strategy Foreword, James R. Schlesinger)... Petrol, görünür g r gelecek için, i in, başlıca enerji kaynağı olma konumunu sürds rdürecektir. recektir. Şunu kabul etmeliyiz ki, rüzgar, r güneg neş ve nükleer, n sınırls rlı alternatifler olma konumundadırlar. Hidrojen temelli bir ekonomi ise, on yıllar y uzaklığı ığındadır. Bu saptama, iki temel soruyu ortaya çıkarmaktadır: r: Birincisi, çoğu u OPEC üyesi olan petrol üreticisi ülkelerle, piyasa istikrarını ve arz güvenlig venliğini ini sağlayabilmek için, i in, ilişkilerimizi en iyi biçimde imde nasıl sürdürebileceğimiz imiz sorusudur. İkincisi ise, OPEC dışıd kaynakların n nasıl geliştirilebilece tirilebileceği i ve üretimlerinin kesintisiz biçimde imde piyasaya nasıl l eriştirilebilece tirilebileceği i sorusudur.

82 Energy & Security Toward Toward a New Foreign Policy Strategy (Foreword,, Bill Richardson) Amerikan dışd politikası uzun süredir, s ABD nin enerji güvenlig venliği i gereksiniminden etkilenmektedir. Bir Kongre üyesi ve BM Daimi Temsilcisi olarak, ABD nin enerjiyi, Amerikan değerlerini erlerini reddeden ve onu tehdit eden ülkelere karşı bir silah olarak (ambargo) kullandığı ığını gördüm. Enerji Bakanı olarak, enerjinin iyi amaçlarla, örneğin Nijerya nın n demokratik yeni hükümetine h yardımc mcı olmak üzere, elektrik ağıa ğının n yeniden inşas ası için in nasıl l kullandığı ığını da gördg rdüm.

Gaz rezervleri kimin elinde?

Gaz rezervleri kimin elinde? Gaz rezervleri kimin elinde? Diğer % 28.8 Rusya % 23.4 43.3 trilyon metre küp OECD % 9 İran % 16.0 Dış yatırımları sınırlayan O. Doğu ülkeleri % 9 Katar % 13.8 Rusya gaz üretimi: 601 milyar metre küp/yıl

Detaylı

Dünya Enerji Görünümü 2012. Dr. Fatih BİROL Uluslararası Enerji Ajansı Baş Ekonomisti Ankara, 25 Aralık 2012

Dünya Enerji Görünümü 2012. Dr. Fatih BİROL Uluslararası Enerji Ajansı Baş Ekonomisti Ankara, 25 Aralık 2012 Dünya Enerji Görünümü 2012 Dr. Fatih BİROL Uluslararası Enerji Ajansı Baş Ekonomisti Ankara, 25 Aralık 2012 Genel Durum Küresel enerji sisteminin temelleri değişiyor Bazı ülkelerde petrol ve doğalgaz üretimi

Detaylı

World Energy Outlook Dr. Fatih BİROL UEA Baş Ekonomisti İstanbul, 1 Aralık 2011

World Energy Outlook Dr. Fatih BİROL UEA Baş Ekonomisti İstanbul, 1 Aralık 2011 World Energy Outlook 2011 Dr. Fatih BİROL UEA Baş Ekonomisti İstanbul, 1 Aralık 2011 Bağlam: halihazırda yeterince kaygı verici olan eğilimlere yeni zorluklar ekleniyor Ekonomik kaygılar dikkatleri enerji

Detaylı

Dr. Fatih BİROL IEA Baş Ekonomisti İstanbul, 22 Aralık 2014

Dr. Fatih BİROL IEA Baş Ekonomisti İstanbul, 22 Aralık 2014 Dr. Fatih BİROL IEA Baş Ekonomisti İstanbul, 22 Aralık 2014 Küresel enerji sisteminde ciddi baskı belirtileri Piyasalardaki mevcut sakinlik önümüzdeki zor yolu saklamamalı Orta Doğu daki jeopoplitik gelişmeler

Detaylı

ULUSLARARASI ENERJİ AJANSI NIN 2012 DÜNYA ENERJİ GÖRÜNÜMÜ RAPORU

ULUSLARARASI ENERJİ AJANSI NIN 2012 DÜNYA ENERJİ GÖRÜNÜMÜ RAPORU ULUSLARARASI ENERJİ AJANSI NIN 2012 DÜNYA ENERJİ GÖRÜNÜMÜ RAPORU Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü (OECD) bünyesinde faaliyet gösteren ve merkezi Paris te bulunan Uluslararası Enerji Ajansı (UEA) nın

Detaylı

Yakın n Gelecekte Enerji

Yakın n Gelecekte Enerji Yakın n Gelecekte Enerji Doç.Dr.Mustafa TIRIS Enerji Enstitüsü Müdürü Akademik Forum 15 Ocak 2005 Kalyon Otel, İstanbul 1 Doç.Dr.Mustafa TIRIS 1965 Yılı nda İzmir de doğdu. 1987 Yılı nda İTÜ den Petrol

Detaylı

Enervis H o ş g e l d i n i z Ekim 2015

Enervis H o ş g e l d i n i z Ekim 2015 Enervis H o ş g e l d i n i z Ekim 2015 Dünya Enerji Genel Görünümü Genel Görünüm Dünya Birincil Enerji Tüketimi 2013-2035 2013 2035F Doğalgaz %24 Nükleer %4 %7 Hidro %2 Yenilenebilir Petrol %33 Kömür

Detaylı

(*Birincil Enerji: Herhangi bir dönüşümden geçmemiş enerji kaynağı) Şekil 1 Dünya Ekonomisi ve Birincil Enerji Tüketimi Arasındaki İlişki

(*Birincil Enerji: Herhangi bir dönüşümden geçmemiş enerji kaynağı) Şekil 1 Dünya Ekonomisi ve Birincil Enerji Tüketimi Arasındaki İlişki Nüfus artışı, kentsel gelişim ve sanayileşme ile birlikte dünyada enerji tüketimi gün geçtikçe artmaktadır. Dünya nüfusunun 2040 yılına geldiğimizde 1,6 milyarlık bir artış ile 9 milyar seviyesine ulaşması

Detaylı

Dünyada Enerji Görünümü

Dünyada Enerji Görünümü 09 Nisan 2014 Çarşamba Dünyada Enerji Görünümü Dünyada, artan gelir ve nüfus artışına paralel olarak birincil enerji talebindeki yükseliş hız kazanmaktadır. Nüfus artışının özellikle OECD Dışı ülkelerden

Detaylı

Doç. Dr. Mehmet Azmi AKTACİR HARRAN ÜNİVERSİTESİ GAP-YENEV MERKEZİ OSMANBEY KAMPÜSÜ ŞANLIURFA. Yenilenebilir Enerji Kaynakları

Doç. Dr. Mehmet Azmi AKTACİR HARRAN ÜNİVERSİTESİ GAP-YENEV MERKEZİ OSMANBEY KAMPÜSÜ ŞANLIURFA. Yenilenebilir Enerji Kaynakları Doç. Dr. Mehmet Azmi AKTACİR HARRAN ÜNİVERSİTESİ GAP-YENEV MERKEZİ OSMANBEY KAMPÜSÜ ŞANLIURFA 2018 Yenilenebilir Enerji Kaynakları SUNU İÇERİĞİ 1-DÜNYADA ENERJİ KAYNAK KULLANIMI 2-TÜRKİYEDE ENERJİ KAYNAK

Detaylı

Dünyada Enerji Görünümü

Dünyada Enerji Görünümü 22 Ocak 2015 Dünyada Enerji Görünümü Gelir ve nüfus artışına paralel olarak dünyada birincil enerji talebi hız kazanmaktadır. Özellikle OECD dışı ülkelerdeki artan nüfusun yanı sıra, bu ülkelerde kentleşme

Detaylı

BMİDÇS -COP16 SONRASI DEĞERLENDİRMELER

BMİDÇS -COP16 SONRASI DEĞERLENDİRMELER BMİDÇS -COP16 SONRASI DEĞERLENDİRMELER AYŞE YASEMİN ÖRÜCÜ ODTÜ Mezunları Derneği Ankara, 2011 Tespitler Kopenhag-Cancun: İD BM kapsamında çözülebilecek bir konu mu? Kopenhag maliyeti: 1 trilyon $;belirsizlik

Detaylı

TÜRKIYE NİN MEVCUT ENERJİ DURUMU

TÜRKIYE NİN MEVCUT ENERJİ DURUMU TÜRKIYE NİN MEVCUT ENERJİ DURUMU Zinnur YILMAZ* *Cumhuriyet Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, Çevre Mühendisliği Bölümü, SİVAS E-mail: zinnuryilmaz@cumhuriyet.edu.tr, Tel: 0346 219 1010/2476 Özet Yüzyıllardan

Detaylı

İÇİNDEKİLER SUNUŞ... XIII 1. GENEL ENERJİ...1

İÇİNDEKİLER SUNUŞ... XIII 1. GENEL ENERJİ...1 İÇİNDEKİLER SUNUŞ... XIII 1. GENEL ENERJİ...1 1.1. Dünya da Enerji...1 1.1.1. Dünya Birincil Enerji Arzındaki Gelişmeler ve Senaryolar...1 1.2. Türkiye de Enerji...4 1.2.1. Türkiye Toplam Birincil Enerji

Detaylı

Dr. Fatih Birol İcra Direktörü Uluslararası Enerji Ajansı İstanbul, 11 Ocak 2016

Dr. Fatih Birol İcra Direktörü Uluslararası Enerji Ajansı İstanbul, 11 Ocak 2016 Dr. Fatih Birol İcra Direktörü Uluslararası Enerji Ajansı İstanbul, 11 Ocak 2016 Enerjide yeni bir dönem mi başlıyor? COP21 de ulaşılan küresel anlaşma ile enerji sektöründe inovasyonu teşvik edecek tarihi

Detaylı

Dünya Enerji Görünümü Dr. Fatih Birol Baş Ekonomist, Uluslararası Enerji Ajansı (IEA) İstanbul, 20 Aralık 2013

Dünya Enerji Görünümü Dr. Fatih Birol Baş Ekonomist, Uluslararası Enerji Ajansı (IEA) İstanbul, 20 Aralık 2013 Dünya Enerji Görünümü 2013 Dr. Fatih Birol Baş Ekonomist, Uluslararası Enerji Ajansı (IEA) İstanbul, 20 Aralık 2013 Günümüzde dünyanın enerji görünümü Enerji sektöründeki bazı ezberler bozuluyor. Ülkelerin

Detaylı

ENERJİ KAYNAKLARI ve TÜRKİYE DİYARBAKIR TİCARET VE SANAYİ ODASI

ENERJİ KAYNAKLARI ve TÜRKİYE DİYARBAKIR TİCARET VE SANAYİ ODASI ENERJİ KAYNAKLARI ve TÜRKİYE DİYARBAKIR TİCARET VE SANAYİ ODASI ENERJİ KAYNAKLARI ve TÜRKİYE Türkiye önümüzdeki yıllarda artan oranda enerji ihtiyacı daha da hissedecektir. Çünkü,ekonomik kriz dönemleri

Detaylı

Enerji ve İklim Haritası

Enerji ve İklim Haritası 2013/2 ENERJİ İŞLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ Enerji ve Çevre Yönetimi Dairesi Başkanlığı Enerji ve İklim Haritası Uzm. Yrd. Çağrı SAĞLAM 22.07.2013 Redrawing The Energy Climate Map isimli kitabın çeviri özetidir.

Detaylı

Türkiye nin. Enerji Profili 1/70

Türkiye nin. Enerji Profili 1/70 Türkiye nin ve DünyaD nya nın Enerji Profili 1/70 Sunumdaki grafik ve tabloların n büyük b k kısmk smı TMMOB Makine Mühendisleri M Odası Enerji Çalışma Grubu Başkan kanı Sn. Oğuz O TÜRKYILMAZ T tarafından

Detaylı

Türkiye nin Enerji Teknolojileri Vizyonu

Türkiye nin Enerji Teknolojileri Vizyonu Bilim ve Teknoloji Yüksek Kurulu 26. Toplantısı Türkiye nin Enerji Teknolojileri Vizyonu Prof. Dr. Yücel ALTUNBAŞAK Başkanı Enerji İhtiyacımız Katlanarak Artıyor Enerji ihtiyacımız ABD, Çin ve Hindistan

Detaylı

KÖMÜRÜN ENERJİDEKİ YERİ

KÖMÜRÜN ENERJİDEKİ YERİ KÖMÜRÜN ENERJİDEKİ YERİ Prof. Dr. Güven ÖNAL Yurt Madenciliğini Geliştirme Vakfı 1 Sunumun Ana Konuları Dünya da Kömür ve Enerji Türkiye nin Kömür Rezervleri ve Üretimi Türkiye nin Enerji Durumu Yerli

Detaylı

DOLARLIK MAL VE HİZMET H ÜRETEN ÜLKE TARAFINDAN DOLARLIK KREDİ HACMİ SORUN YARATIYOR

DOLARLIK MAL VE HİZMET H ÜRETEN ÜLKE TARAFINDAN DOLARLIK KREDİ HACMİ SORUN YARATIYOR KÜRESEL KRİZİN N ANATOMİSİ MORTGAGE KRİZİ VE HEDGE FONLAR KRİZİ TÜREV ÜRÜNLER PİYASASINDA KIRILMA 64 TRİLYON DOLARLIK DÜNYA D EKONOMİSİNDE, NDE, 18 TRİLYON DOLARLIK MAL VE HİZMET H ONU ÜRETEN ÜLKE TARAFINDAN

Detaylı

DÜNYA ENERJİ SEKTÖRÜNDE 2040 A BAKIŞ

DÜNYA ENERJİ SEKTÖRÜNDE 2040 A BAKIŞ DÜNYA ENERJİ SEKTÖRÜNDE 2040 A BAKIŞ Dünyanın önemli petrol ve enerji şirketlerinden Exxon Mobil tarafından 2018 Enerji Görünümü ve 2040 yılına dair öngörüleri içeren bir rapor yayınlandı. Rapor, Outlook

Detaylı

ENERJİ ÜRETİMİ VE ÇEVRESEL ETKİLERİ

ENERJİ ÜRETİMİ VE ÇEVRESEL ETKİLERİ ENERJİ ÜRETİMİ VE ÇEVRESEL ETKİLERİ Prof. Dr. Ferruh Ertürk Doç. Dr. Atilla Akkoyunlu Çevre Yük. Müh. Kamil B. Varınca 31 Mart 2006 İstanbul İçindekiler İÇİNDEKİLER...İ ÇİZELGELER LİSTESİ...İİİ ŞEKİLLER

Detaylı

KÜRESELLEŞEN DÜNYA GERÇEKLERİ TÜRKİYE NİN ENERJİ GÖRÜNÜMÜ VE TEMİZ TEKNOLOJİLER

KÜRESELLEŞEN DÜNYA GERÇEKLERİ TÜRKİYE NİN ENERJİ GÖRÜNÜMÜ VE TEMİZ TEKNOLOJİLER KÜRESELLEŞEN DÜNYA GERÇEKLERİ TÜRKİYE NİN ENERJİ GÖRÜNÜMÜ VE TEMİZ TEKNOLOJİLER Prof.Dr. Hasancan OKUTAN İTÜ Kimya Mühendisliği Bölümü okutan@itu.edu.tr 18 Haziran 2014 İTÜDER SOMA dan Sonra: Türkiye de

Detaylı

Enerji Ülkeleri.Rusya En Zengin..! 26 Ocak 2015

Enerji Ülkeleri.Rusya En Zengin..! 26 Ocak 2015 Enerji Ülkeleri.Rusya En Zengin..! 26 Ocak 2015 Dünyanın Enerji Kaynakları Konusunda En Zengin Ülkeleri A1 Capital Yorumu Coğrafya ve tarih kitaplarında ülkemiz için jeopolitik öneme sahip kilit ve kritik

Detaylı

İÇİNDEKİLER TABLO VE ŞEKİLLER...

İÇİNDEKİLER TABLO VE ŞEKİLLER... İÇİNDEKİLER TABLO VE ŞEKİLLER...4 1.Yönetici Özeti... 11 2.Giriş... 12 3.Sektörel Analiz... 13 3.1 Birincil Enerji Kaynaklarına Bakış...13 3.1.1 Kömür... 13 3.1.1.1 Dünya da Kömür... 14 3.1.1.1.1 Dünya

Detaylı

KÖMÜRÜN GÖRÜNÜMÜ, Mehmet GÜLER Maden Mühendisleri Odas Yönetim Kurulu Üyesi

KÖMÜRÜN GÖRÜNÜMÜ, Mehmet GÜLER Maden Mühendisleri Odas Yönetim Kurulu Üyesi DÜNYADA VE TÜRK YEDE ENERJ VE KÖMÜRÜN GÖRÜNÜMÜ, PROJEKS YONLAR VE EM SYONLAR Mehmet GÜLER Maden Mühendisleri Odas Yönetim Kurulu Üyesi Dünya Dünya Kömür Rezervi Bölge Görünür Ç kar labilir Rezervler (Milyon

Detaylı

Yenilenebilir olmayan enerji kaynakları (Birincil yahut Fosil) :

Yenilenebilir olmayan enerji kaynakları (Birincil yahut Fosil) : Günümüzde küresel olarak tüm ülkelerin ihtiyaç duyduğu enerji, tam anlamıyla geçerlilik kazanmış bir ölçüt olmamakla beraber, ülkelerin gelişmişlik düzeylerini gösteren önemli bir kriterdir. İktisadi olarak

Detaylı

KÜRESELLEŞEN DÜNYA GERÇEKLERİ TÜRKİYE NİN ENERJİ GÖRÜNÜMÜ VE TEMİZ TEKNOLOJİLER

KÜRESELLEŞEN DÜNYA GERÇEKLERİ TÜRKİYE NİN ENERJİ GÖRÜNÜMÜ VE TEMİZ TEKNOLOJİLER KÜRESELLEŞEN DÜNYA GERÇEKLERİ TÜRKİYE NİN ENERJİ GÖRÜNÜMÜ VE TEMİZ TEKNOLOJİLER Prof.Dr. Hasancan OKUTAN İTÜ Kimya Mühendisliği Bölümü okutan@itu.edu.tr 24 Ekim 2014 29. Mühendislik Dekanları Konseyi Toplantısı

Detaylı

JEOPOLİTİK VE TEKNOLOJİK GELİŞMELER ÇERÇEVESİNDEN KÖMÜRÜN GELECEĞİ

JEOPOLİTİK VE TEKNOLOJİK GELİŞMELER ÇERÇEVESİNDEN KÖMÜRÜN GELECEĞİ TMMOB 8. Enerji Sempozyumu, İstanbul, 17-19 Kasım 211 JEOPOLİTİK VE TEKNOLOJİK GELİŞMELER ÇERÇEVESİNDEN KÖMÜRÜN GELECEĞİ Dr. Nejat Tamzok 185 186 187 188 189 19 191 192 193 194 195 196 197 198 199 2 21

Detaylı

"Enerjinin Geleceği" Senaryoları Enerji, ekonominin tüm sektörlerinde

Enerjinin Geleceği Senaryoları Enerji, ekonominin tüm sektörlerinde Promete Necdet Pamir BD NİSAN 2017 "Enerjinin Geleceği" Senaryoları Enerji, ekonominin tüm sektörlerinde ve yaşamın tüm alanlarında kullanılan yaşamsal girdidir. Bu nedenle de farklı enerji kaynaklarının

Detaylı

Enerjide yüksek ithalat ekonomiye büyük risk

Enerjide yüksek ithalat ekonomiye büyük risk Tarih: 13.01.2013 Sayı: 2013/01 (RAPOR 13 OCAK PAZAR GÜNÜNE AMBARGOLUDUR) Türkiye Enerji İstatistikleri ve Vizyon Raporu na göre; Enerjide yüksek ithalat ekonomiye büyük risk İstanbul Serbest Muhasebeci

Detaylı

ENERJİ VERİMLİLİĞİ MÜCAHİT COŞKUN

ENERJİ VERİMLİLİĞİ MÜCAHİT COŞKUN ENERJİ VERİMLİLİĞİ MÜCAHİT COŞKUN 16360019 1 İÇİNDEKİLER Enerji Yoğunluğu 1. Mal Üretiminde Enerji Yoğunluğu 2. Ülkelerin Enerji Yoğunluğu Enerji Verimliliği Türkiye de Enerji Verimliliği Çalışmaları 2

Detaylı

YENİLENEBİLİR ENERJİ KAYNAKLARIMIZ VE ELEKTRİK ÜRETİMİ. Prof. Dr. Zafer DEMİR --

YENİLENEBİLİR ENERJİ KAYNAKLARIMIZ VE ELEKTRİK ÜRETİMİ. Prof. Dr. Zafer DEMİR -- YENİLENEBİLİR ENERJİ KAYNAKLARIMIZ VE ELEKTRİK ÜRETİMİ Prof. Dr. Zafer DEMİR -- zaferdemir@anadolu.edu.tr Konu Başlıkları 2 Yenilenebilir Enerji Türkiye de Politikası Türkiye de Yenilenebilir Enerji Teşvikleri

Detaylı

Türkiye nin Elektrik Enerjisi Üretimi Kaynaklı Sera Gazı Emisyonunda Beklenen Değişimler ve Karbon Vergisi Uygulaması. Mustafa ÖZCAN, Semra ÖZTÜRK

Türkiye nin Elektrik Enerjisi Üretimi Kaynaklı Sera Gazı Emisyonunda Beklenen Değişimler ve Karbon Vergisi Uygulaması. Mustafa ÖZCAN, Semra ÖZTÜRK Türkiye nin Elektrik Enerjisi Üretimi Kaynaklı Sera Gazı Emisyonunda Beklenen Değişimler ve Karbon Vergisi Uygulaması Mustafa ÖZCAN, Semra ÖZTÜRK Çalışmanın amacı Türkiye nin 2013-2017 dönemi elektrik

Detaylı

21. YÜZYILDA TEMEL RİSKLER

21. YÜZYILDA TEMEL RİSKLER 21. YÜZYILDA TEMEL RİSKLER KÜRESEL EKONOMİYİ ROTASINDAN ÇIKARABİLECEK 10 BÜYÜK TEHLİKE DÜNYA EKONOMİSİ VE ABD EKONOMİSİNDE OLASI MAKRO DENGESİZLİKLER (BÜTÇE VE CARİ İ LEMLER AÇIĞI) (TWIN TOWERS) İSTİKRARSIZ

Detaylı

Türkiye de Yenilenebilir Enerji Piyasası. Dünya Bankası Shinya Nishimura 28 Haziran 2012

Türkiye de Yenilenebilir Enerji Piyasası. Dünya Bankası Shinya Nishimura 28 Haziran 2012 Türkiye de Yenilenebilir Enerji Piyasası Dünya Bankası Shinya Nishimura 28 Haziran 2012 Yenilenebilir Enerji Türkiye için Neden Enerji Arz Güvenliği Önemli? Enerji ithalat oranı %70 in üzerinde (tüm ithalatın

Detaylı

YENİLENEBİLİR ENERJİ KAYNAKLARI

YENİLENEBİLİR ENERJİ KAYNAKLARI YENİLENEBİLİR ENERJİ KAYNAKLARI ENERJİ Artan nüfus ile birlikte insanların rahat ve konforlu şartlarda yaşama arzuları enerji talebini sürekli olarak artırmaktadır. Artan enerji talebini, rezervleri sınırlı

Detaylı

Türkiye Enerji Piyasasının Uzun Vadeli Görünümü. Katherine Poseidon

Türkiye Enerji Piyasasının Uzun Vadeli Görünümü. Katherine Poseidon Türkiye Enerji Piyasasının Uzun Vadeli Görünümü Katherine Poseidon 13 Şubat 219 Araştırma Alanları Temiz enerji Ulaşımın geleceği Güneş Rüzgar Depolama Dağıtık enerji Öncü Enerji ve teknolojiler sanayiye

Detaylı

ENERJİ ALTYAPISI ve YATIRIMLARI Hüseyin VATANSEVER EBSO Yönetim Kurulu Sayman Üyesi Enerji ve Enerji Verimliliği Çalışma Grubu Başkanı

ENERJİ ALTYAPISI ve YATIRIMLARI Hüseyin VATANSEVER EBSO Yönetim Kurulu Sayman Üyesi Enerji ve Enerji Verimliliği Çalışma Grubu Başkanı ENERJİ ALTYAPISI ve YATIRIMLARI Hüseyin VATANSEVER EBSO Yönetim Kurulu Sayman Üyesi Enerji ve Enerji Verimliliği Çalışma Grubu Başkanı İZMİR BÖLGESİ ENERJİ FORUMU 1 Kasım 2014/ İzmir Mimarlık Merkezi FOSİL

Detaylı

Tarım & gıda alanlarında küreselleşme düzeyi. Hareket planları / çözüm önerileri. Uluslararası yatırımlar ve Türkiye

Tarım & gıda alanlarında küreselleşme düzeyi. Hareket planları / çözüm önerileri. Uluslararası yatırımlar ve Türkiye Fırsatlar Ülkesi Türkiye Yatırımcılar için Güvenli bir Liman Tarım ve Gıda Sektöründe Uluslararası Yatırımlar Dr Mehmet AKTAŞ Yaşar Holding A.Ş. 11-12 Şubat 2009, İstanbul sunuş planı... I. Küresel gerçekler,

Detaylı

Türkiye nin Enerji Politikalarına ve Planlamasına Genel Bakış

Türkiye nin Enerji Politikalarına ve Planlamasına Genel Bakış Türkiye nin Enerji Politikalarına ve Planlamasına Genel Bakış Yrd. Doç. Dr. Vedat GÜN Enerji Piyasası İzleme ve Arz Güvenliği Daire Başkanı Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı 28-29-30 Haziran 2007, EMO-İÇEF,

Detaylı

TÜRKİYE PLASTİK SEKTÖRÜ 2014 YILI 4 AYLIK DEĞERLENDİRMESİ ve 2014 BEKLENTİLERİ. Barbaros Demirci PLASFED - Genel Sekreter

TÜRKİYE PLASTİK SEKTÖRÜ 2014 YILI 4 AYLIK DEĞERLENDİRMESİ ve 2014 BEKLENTİLERİ. Barbaros Demirci PLASFED - Genel Sekreter TÜRKİYE PLASTİK SEKTÖRÜ 2014 YILI 4 AYLIK DEĞERLENDİRMESİ ve 2014 BEKLENTİLERİ Barbaros Demirci PLASFED - Genel Sekreter 2013 yılı, dünya ekonomisi için finansal krizin etkilerinin para politikaları açısından

Detaylı

Türkiye nin İnşaat Demiri Üretim ve İhracatındaki Rekabet Gücü. Dr. Veysel Yayan Genel Sekreter Türkiye Demir Çelik Üreticileri Derneği

Türkiye nin İnşaat Demiri Üretim ve İhracatındaki Rekabet Gücü. Dr. Veysel Yayan Genel Sekreter Türkiye Demir Çelik Üreticileri Derneği Türkiye nin İnşaat Demiri Üretim ve İhracatındaki Rekabet Gücü Dr. Veysel Yayan Genel Sekreter Türkiye Demir Çelik Üreticileri Derneği 2 Kasım 2010 İstanbul Dünyanın En Büyük Ham Çelik Üreticileri (1000

Detaylı

Azerbaycan Enerji Görünümü GÖRÜNÜMÜ. Hazar Strateji Enstitüsü Enerji ve Ekonomi Araştırmaları Merkezi. www.hazar.org

Azerbaycan Enerji Görünümü GÖRÜNÜMÜ. Hazar Strateji Enstitüsü Enerji ve Ekonomi Araştırmaları Merkezi. www.hazar.org Azerbaycan Enerji GÖRÜNÜMÜ Hazar Strateji Enstitüsü Enerji ve Ekonomi Araştırmaları Merkezi EKİM 214 www.hazar.org 1 HASEN Enerji ve Ekonomi Araştırmaları Merkezi, Geniş Hazar Bölgesi ne yönelik enerji,

Detaylı

INTERNATIONAL MONETARY FUND IMF (ULUSLARARASI PARA FONU) KÜRESEL EKONOMİK GÖRÜNÜM OCAK 2015

INTERNATIONAL MONETARY FUND IMF (ULUSLARARASI PARA FONU) KÜRESEL EKONOMİK GÖRÜNÜM OCAK 2015 INTERNATIONAL MONETARY FUND IMF (ULUSLARARASI PARA FONU) KÜRESEL EKONOMİK GÖRÜNÜM OCAK 2015 Hazırlayan: Ekin Sıla Özsümer AB ve Uluslararası Organizasyonlar Şefliği Uzman Yardımcısı IMF Küresel Ekonomik

Detaylı

TÜRKİYE KÖMÜR İŞLETMELERİ KURUMU GENEL MÜDÜRLÜĞÜ PAZARLAMA SATIŞ DAİRE BAŞKANLIĞI 2006; EYLÜL ANKARA. Mustafa AKTAŞ

TÜRKİYE KÖMÜR İŞLETMELERİ KURUMU GENEL MÜDÜRLÜĞÜ PAZARLAMA SATIŞ DAİRE BAŞKANLIĞI 2006; EYLÜL ANKARA. Mustafa AKTAŞ TÜRKİYE KÖMÜR İŞLETMELERİ KURUMU GENEL MÜDÜRLÜĞÜ 2006; EYLÜL ANKARA Mustafa AKTAŞ DÜNYA BİLİNEN FOSİL REZERVLERİN ÖMRÜ (R/Ü,YIL) 2005 SONU 250 227 Y I L 200 150 100 50 0 136 65,1 40,6 14 16 PETROL DOĞALGAZ

Detaylı

LERİ SELAHATTİN ÇİMEN MÜSTEŞAR Y. T.C. ENERJİ VE TABİİ KAYNAKLAR BAKANLIĞI. Türkiye 11. Enerji Kongresi 21 EKİM 2009 İZMİR

LERİ SELAHATTİN ÇİMEN MÜSTEŞAR Y. T.C. ENERJİ VE TABİİ KAYNAKLAR BAKANLIĞI. Türkiye 11. Enerji Kongresi 21 EKİM 2009 İZMİR KÜRESEL EKONOMİK K KRİZİN N ENERJİ SEKTÖRÜ ÜZERİNDEKİ ETKİLER LERİ SELAHATTİN ÇİMEN MÜSTEŞAR Y. T.C. ENERJİ VE TABİİ KAYNAKLAR BAKANLIĞI Türkiye 11. Enerji Kongresi 21 EKİM 2009 İZMİR 1 DÜNYA ENERJİ SEKTÖRÜNE

Detaylı

SERAMİK SEKTÖRÜ NOTU

SERAMİK SEKTÖRÜ NOTU 1. Dünya Seramik Sektörü 1.1 Seramik Kaplama Malzemeleri SERAMİK SEKTÖRÜ NOTU 2007 yılında 8,2 milyar m 2 olan dünya seramik kaplama malzemeleri üretimi, 2008 yılında bir önceki yıla oranla %3,5 artarak

Detaylı

FAO SÜT VE SÜT ÜRÜNLERİ FİYAT VE TİCARET GÜNCELLEME: KASIM 2014

FAO SÜT VE SÜT ÜRÜNLERİ FİYAT VE TİCARET GÜNCELLEME: KASIM 2014 FAO SÜT VE SÜT ÜRÜNLERİ FİYAT VE TİCARET GÜNCELLEME: KASIM 2014 FAO süt fiyat endeksi 184,3 ile Ekim ayında bir önceki aya göre %1,9 geriledi. Böylece geçen yıl aynı dönemin % 26,6 gerisinde kaldı. Tereyağı,

Detaylı

Türkiye nin Enerji Geleceği İklim bileşenini arıyoruz

Türkiye nin Enerji Geleceği İklim bileşenini arıyoruz EWEA-TWEA Policy Workshop Türkiye nin Enerji Geleceği İklim bileşenini arıyoruz Mustafa Özgür Berke, WWF-Türkiye 27.03.2013, Ankara 27-Mar-13 / 1 Photo: Michel Roggo / WWF-Canon KISACA WWF +100 5 kıtada,

Detaylı

GDF SUEZ de Su Ayak İzi ve Su Risklerinin Yönetimi. Peter Spalding: HSE Manager, GDF SUEZ Energy International April 2015

GDF SUEZ de Su Ayak İzi ve Su Risklerinin Yönetimi. Peter Spalding: HSE Manager, GDF SUEZ Energy International April 2015 GDF SUEZ de Su Ayak İzi ve Su Risklerinin Yönetimi Peter Spalding: HSE Manager, GDF SUEZ Energy International April 2015 GDF SUEZ Önemli Rakamlar 2013 de 81,3 milyar gelir 147,400 dünyada çalışan sayısı

Detaylı

Yenilenebilir Kaynaklarla Dünya da Yenilenebilir!

Yenilenebilir Kaynaklarla Dünya da Yenilenebilir! Promete Necdet Pamir Yenilenebilir Kaynaklarla Dünya da Yenilenebilir! 1 Dünya enerji tüketimi, ağırlıklı olarak fosil yakıtlara dayansa da son yıllarda, enerji karışımı içinde, payını en hızlı arttıran

Detaylı

2015 de enerji tüketimi yavaşladı, dünya daha düşük karbonlu yakıtlara yöneldi

2015 de enerji tüketimi yavaşladı, dünya daha düşük karbonlu yakıtlara yöneldi Basın Bülteni 13 Haziran 2016 2016 BP Dünya Enerji İstatistikleri Raporu yayınlandı 2015 de enerji tüketimi yavaşladı, dünya daha düşük karbonlu yakıtlara yöneldi 2015 yılının enerji verilerini ortaya

Detaylı

Biliyor musunuz? Enerji. İklim Değişikliği İle. Mücadelede. En Kritik Alan

Biliyor musunuz? Enerji. İklim Değişikliği İle. Mücadelede. En Kritik Alan Biliyor musunuz? Enerji İklim Değişikliği İle Mücadelede En Kritik Alan Enerji üretimi için kömür, petrol ve doğalgaz gibi fosil yakıtların kullanımı sanayileşme devriminden beri artarak devam etmektedir.

Detaylı

KÜRESEL ISINMA ve ENERJİ POLİTİKALARI. Özgür Gürbüz Yeşiller Enerji Çalışma Grubu 8 Ekim 2006 - İstanbul

KÜRESEL ISINMA ve ENERJİ POLİTİKALARI. Özgür Gürbüz Yeşiller Enerji Çalışma Grubu 8 Ekim 2006 - İstanbul KÜRESEL ISINMA ve ENERJİ POLİTİKALARI Özgür Gürbüz Yeşiller Enerji Çalışma Grubu 8 Ekim 2006 - İstanbul Sera gazları ve kaynakları Kyoto Protokolü tarafından belirtilen 6 sera gazı: Karbon dioksit (CO

Detaylı

ABD Tarım Bakanlığının 08/03/2018 Tarihli Ürün Raporları

ABD Tarım Bakanlığının 08/03/2018 Tarihli Ürün Raporları 12/03/2018 ABD Tarım Bakanlığının 08/03/2018 Tarihli Ürün Raporları ABD Tarım Bakanlığınca 8 Mart 2018 tarihinde yayımlanmış tahıl ve yağlı tohumlar raporlarında, ABD nin yanı sıra dünya üretimi ve ticaretine

Detaylı

Ülkemizde Elektrik Enerjisi:

Ülkemizde Elektrik Enerjisi: Karadeniz Teknik Üniversitesi Elektrik-Elektronik-Bilgisayar Bilim Kolu Eğitim Seminerleri Dizisi 6 Mart 8 Mayıs 22 Destekleyen Kuruluşlar: Karadeniz Teknik Üniversitesi Elektrik-Elektronik Mühendisliği

Detaylı

mi? Son yıllarda sıklıkla Petrol Rezervleri 50 Yıl Sonra Tükenecek

mi? Son yıllarda sıklıkla Petrol Rezervleri 50 Yıl Sonra Tükenecek Promete Necdet Pamir Petrol Rezervleri 50 Yıl Sonra Tükenecek mi? BD EYLÜL 2017 Son yıllarda sıklıkla duymaya başladığımız bir sav: Petrol rezervleri 50 yıl sonra tükenecek! Bu sav genel olarak (ve haklı

Detaylı

T.C. ZİRAAT BANKASI A.Ş. DÜNYA TÜRK GİRİŞİMCİLER KURULTAYI 10-11 NİSAN 2009 Boğazdan Körfeze Fırsatlar 1 SUNUM PLANI KÖRFEZ BÖLGE PROFİLİ KÖRFEZ ÜLKELERİ İLE İLİŞKİLER SONUÇ VE ÖNERİLER 2 Bölge Profili

Detaylı

Enerji Verimliliği : Tanımlar ve Kavramlar

Enerji Verimliliği : Tanımlar ve Kavramlar TEMİZ ENERJİ GÜNLERİ 2012 15-16 17 Şubat 2012 Enerji Verimliliği : Tanımlar ve Kavramlar Prof. Dr. Sermin ONAYGİL İTÜ Enerji Enstitüsü Enerji Planlaması ve Yönetimi ve A.B.D. onaygil@itu.edu.tr İTÜ Elektrik

Detaylı

SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK Yönetimine Giriş Eğitimi

SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK Yönetimine Giriş Eğitimi SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK Yönetimine Giriş Eğitimi İÇDAŞ A.Ş. Sürdürülebilirlik Yönetim Birimi Amaç ve İçerik Bu eğitim sunumu ile paydaşlarımıza Sürdürülebilirliği tanıtmak ve şirketimizin Sürdürülebilirlik alanında

Detaylı

ENERJİ GÜNDEMİ SAYI 57 MART Enervis, 10. Enerji Verimliliği Forum ve Fuarı'nın iki farklı etkinliğinde konuşmacı olarak yer alıyor

ENERJİ GÜNDEMİ SAYI 57 MART Enervis, 10. Enerji Verimliliği Forum ve Fuarı'nın iki farklı etkinliğinde konuşmacı olarak yer alıyor SAYI 57 MART 2019 ENERJİ GÜNDEMİ 2 4 Enervis 6. İstanbul Karbon Zirvesi nde Mart Ayında Elektrik Üretimi ve Tüketimi Azaldı 5 6 Enerji depolama maliyetleri hızla düşüyor Küresel Karbondioksit Emisyonu

Detaylı

Dünyada ve Türkiye de Enerji Görünümü Selahattin İncecik. İstanbul Teknik Üniversitesi

Dünyada ve Türkiye de Enerji Görünümü Selahattin İncecik. İstanbul Teknik Üniversitesi Dünyada ve Türkiye de Enerji Görünümü Selahattin İncecik İstanbul Teknik Üniversitesi ENERJİ ÜRETİMİ IEA: ENERJİ ÜRETİMİ VE KULLANIMI «SÜRDÜRÜLEMEYEN ÇEVRE İHTİYAÇLARI» İLE REKABET EDEMEZ. ÜLKELERİN ENERJİ

Detaylı

2008 Yılı. Petrol ve Doğalgaz. Sektör Raporu

2008 Yılı. Petrol ve Doğalgaz. Sektör Raporu Türkiye Petrolleri A.O. Genel Müdürlüğü 2008 Yılı Petrol ve Doğalgaz Sektör Raporu Mart 2008 İÇİNDEKİLER DÜNYADA PETROL ve DOĞALGAZ SEKTÖRÜNÜN GÖRÜNÜMÜ... 3 Petrol Sektörü... 3 Petrol Tüketimi... 3 Petrol

Detaylı

ELEKTRİKLİ ARAÇLARIN VE YAKIT ETKİNLİK POLİTİKALARININ PETROL FİYATLARINA ETKİSİ

ELEKTRİKLİ ARAÇLARIN VE YAKIT ETKİNLİK POLİTİKALARININ PETROL FİYATLARINA ETKİSİ ELEKTRİKLİ ARAÇLARIN VE YAKIT ETKİNLİK POLİTİKALARININ PETROL FİYATLARINA ETKİSİ Ersin ÖKTEM 1 Yrd.Doç.Dr. İzzettin TEMİZ 2 1 Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı TPAO, eoktem@tpao.gov.tr 2 Gazi Üniversitesi

Detaylı

Enerji piyasalarında uzun dönemli değişimler yaşanıyor

Enerji piyasalarında uzun dönemli değişimler yaşanıyor Basın Bülteni _ 21 Haziran 2017 2017 BP Enerji İstatistikleri Raporu na göre; Enerji piyasalarında uzun dönemli değişimler yaşanıyor BP Enerji İstatistikleri Raporu 2017, petrol piyasalarının güçlü petrol

Detaylı

Nereye? Petrol fiyatları: Petrol, özellikle ulaştırma sektörünün başlıca kaynağı. Promete Necdet Pamir

Nereye? Petrol fiyatları: Petrol, özellikle ulaştırma sektörünün başlıca kaynağı. Promete Necdet Pamir Promete Necdet Pamir Petrol fiyatları: Nereye? Petrol, özellikle ulaştırma sektörünün başlıca kaynağı olma konumunu sürdürürken, bu kaynağın dünya enerji tüketimi içindeki payı % 34,2 olarak öne çıkıyor.

Detaylı

SOĞUTMANIN GELECEĞİ: ENERJİ-VERİMLİ KLİMALAR İÇİN FIRSATLAR*

SOĞUTMANIN GELECEĞİ: ENERJİ-VERİMLİ KLİMALAR İÇİN FIRSATLAR* SOĞUTMANIN GELECEĞİ: ENERJİ-VERİMLİ KLİMALAR İÇİN FIRSATLAR* DÜNYA ARTAN SOĞUK TALEBİ İLE YÜZLEŞİYOR Enerjinin mekan soğutması için kullanımı, diğer tüm kullanımlarından daha fazla artarak, 1990-2016 yılları

Detaylı

Çimento, Cam, Seramik ve Toprak Ürünleri Sektör Raporu 2010

Çimento, Cam, Seramik ve Toprak Ürünleri Sektör Raporu 2010 Çimento, Cam, Seramik ve Toprak Ürünleri Sektör Raporu 2010 Avrupa kıtasından Amerika kıtasına, Orta Doğu Ülkelerinden Afrika ülkelerine kadar geniş yelpazeyi kapsayan 200 ülkeye ihracat gerçekleştiren

Detaylı

Dünya Petrol Sektöründeki Gelişmeler ve Türkiye ye Yansımaları

Dünya Petrol Sektöründeki Gelişmeler ve Türkiye ye Yansımaları Dünya Petrol Sektöründeki Gelişmeler ve Türkiye ye Yansımaları TÜRKİYE 10. ENERJİ KONGRESİ Necdet Pamir ASAM Genel Koordinatörü, Petrol Mühendisi 27 Kasım 2006, İstanbul Necdet Pamir 1 Dünya Birincil Enerji

Detaylı

Dünya Seramik Sektörü Dış Ticareti a) Seramik Kaplama Malzemeleri

Dünya Seramik Sektörü Dış Ticareti a) Seramik Kaplama Malzemeleri Dünya Seramik Sektörü Dış Ticareti a) Seramik Kaplama Malzemeleri ÜLKE Dünya Seramik Kaplama Malzemeleri Üretiminde İlk 1 Ülke 29 21 211 212 212 Dünya /212 Üretiminden Aldığı Pay Değişim (%) (%) 1 ÇİN

Detaylı

ÇİMENTO SEKTÖRÜNE GLOBAL BAKIŞ

ÇİMENTO SEKTÖRÜNE GLOBAL BAKIŞ ÇİMENTO SEKTÖRÜNE GLOBAL BAKIŞ Çeviren ve Derleyen: Zehra N. ÖZBİLGİN Ar-Ge Şube Müdürlüğü 2011 OECD ve IMF den gelen son tahminlere göre, her ne kadar 2010 yılındaki kadar güçlü olmasa da, 2011 yılında

Detaylı

Dünya Birincil Enerji Tüketimi Kaynaklar Bazında (%), 2015

Dünya Birincil Enerji Tüketimi Kaynaklar Bazında (%), 2015 Dünya Birincil Enerji Tüketimi Kaynaklar Bazında (%), 2015 Nükleer %4,4 Hidroelektrik 6,8 % Yenilenebilir %2,8 Petrol %32,9 Dünya Birincil Enerji Tüketimi: 13.147 Milyon TEP Kömür %29,2 Doğal Gaz %23,9

Detaylı

ENERJİ VERİMLİLİĞİ (ENVER) GÖSTERGELERİ VE SANAYİDE ENVER POLİTİKALARI

ENERJİ VERİMLİLİĞİ (ENVER) GÖSTERGELERİ VE SANAYİDE ENVER POLİTİKALARI ENERJİ VERİMLİLİĞİ (ENVER) GÖSTERGELERİ VE SANAYİDE ENVER POLİTİKALARI Erdal ÇALIKOĞLU Sanayide Enerji Verimliliği Şube Müdürü V. Neden Enerji Verimliliği? Fosil kaynaklar görünür gelecekte tükenecek.

Detaylı

1.1 BİRLEŞMİŞ MİLLETLER İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ ÇERÇEVE SÖZLEŞMESİ VE KYOTO PROTOKOLÜ

1.1 BİRLEŞMİŞ MİLLETLER İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ ÇERÇEVE SÖZLEŞMESİ VE KYOTO PROTOKOLÜ 1 1.1 BİRLEŞMİŞ MİLLETLER İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ ÇERÇEVE SÖZLEŞMESİ VE KYOTO PROTOKOLÜ Ulusal sera gazı envanterini hazırlamak ve bildirimini yapmak İklim değişikliğinin azaltılması ve iklim değişikliğine uyumu

Detaylı

Su Enerjisi Yatırımlarında Küresel Eğilimler ve Ulusal Hedefler

Su Enerjisi Yatırımlarında Küresel Eğilimler ve Ulusal Hedefler Türkiye 10. Enerji Kongresi, 27-30 Kasım 2006, İstanbul Su Enerjisi Yatırımlarında Küresel Eğilimler ve Ulusal Hedefler Prof. Dr. Doğan ALTINBiLEK Uluslararası Su Enerjisi Birliği (IHA) Başkanı Su Enerjisi

Detaylı

RÜZGAR ENERJĐSĐ. Erdinç TEZCAN FNSS

RÜZGAR ENERJĐSĐ. Erdinç TEZCAN FNSS RÜZGAR ENERJĐSĐ Erdinç TEZCAN FNSS Günümüzün ve geleceğimizin ekmek kadar su kadar önemli bir gereği; enerji. Son yıllarda artan dünya nüfusu, modern hayatın getirdiği yenilikler, teknolojinin gelişimi

Detaylı

DÜNYA SERAMİK KAPLAMA MALZEMELERİ SEKTÖRÜNE GENEL BAKIŞ

DÜNYA SERAMİK KAPLAMA MALZEMELERİ SEKTÖRÜNE GENEL BAKIŞ DÜNYA SERAMİK KAPLAMA MALZEMELERİ SEKTÖRÜNE GENEL BAKIŞ Hazırlayan ve Derleyen: Zehra N.ÖZBİLGİN Ar-Ge Şube Müdürlüğü Kasım 2012 DÜNYA SERAMİK KAPLAMA MALZEMELERİNDE ÜRETİM VE TÜKETİM yılında 9.546 milyon

Detaylı

YENİLENEBİLİR ENERJİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ. Türkiye Güneş Enerjisi Geleceği Solar TR2016, 06 Aralık

YENİLENEBİLİR ENERJİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ. Türkiye Güneş Enerjisi Geleceği Solar TR2016, 06 Aralık YENİLENEBİLİR ENERJİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ Türkiye Güneş Enerjisi Geleceği Solar TR2016, 06 Aralık 1 YE ve EV Politika,Mevzuat İzin süreçleri Enerji Verimliliği Yenilenebilir Enerji YEGM Teknik Etki Analizleri

Detaylı

ABD Net petrol ihracatçısı olduktan sonra petrol fiyatlarındaki artış tesadüf mü?

ABD Net petrol ihracatçısı olduktan sonra petrol fiyatlarındaki artış tesadüf mü? ABD Net petrol ihracatçısı olduktan sonra petrol fiyatlarındaki artış tesadüf mü? Dursun Yıldız Hidropolitik Akademi Başkanı dursunyildiz001@gmail.com 18 Ekim 2018 1.Giriş ABD kaya gazı ve petrolü ile

Detaylı

İklim Hareketine Geçmenin Yan Faydaları: Türkiye İklim Taahhüdünün Değerlendirmesi 20 Ekim 2016, Ankara

İklim Hareketine Geçmenin Yan Faydaları: Türkiye İklim Taahhüdünün Değerlendirmesi 20 Ekim 2016, Ankara İklim Hareketine Geçmenin Yan Faydaları: Türkiye İklim Taahhüdünün Değerlendirmesi 20 Ekim 2016, Ankara Yeni iklim rejimi Paris İklim Anlaşması, Aralık 2015 te, COP21 in sonucu olarak kabul edildi;; 22

Detaylı

DÜNYA VE ÜLKEMİZ ENERJİ VE TABİİ KAYNAKLAR GÖRÜNÜMÜ

DÜNYA VE ÜLKEMİZ ENERJİ VE TABİİ KAYNAKLAR GÖRÜNÜMÜ DÜNYA VE ÜLKEMİZ ENERJİ VE TABİİ KAYNAKLAR GÖRÜNÜMÜ 01 Ekim 2016 İtibarıyla STRATEJİ GELİŞTİRME BAŞKANLIĞI İÇERİK ÖNSÖZ... 1 1. DÜNYA ENERJİ GÖRÜNÜMÜ... 3 1.1 Fosil Enerji Kaynakları... 5 1.2 Enerji Yatırımları...

Detaylı

TÜRKĐYE NĐN ENERJĐ ARZ POLĐTĐKALARI

TÜRKĐYE NĐN ENERJĐ ARZ POLĐTĐKALARI TÜRKĐYE NĐN ENERJĐ ARZ POLĐTĐKALARI Selahattin HAKMAN TÜSĐAD Enerji Çalışma Grubu Üyesi Sabancı Holding Enerji Grup Başkanı Enerji Arz ve Talebi 6000 (Mtoe) 5000 4000 3000 2000 1000 0 1980 2000 2006 2015

Detaylı

ALTERNATİF ENERJİ KAYNAKLARI

ALTERNATİF ENERJİ KAYNAKLARI ALTERNATİF ENERJİ KAYNAKLARI KONULAR 1-Güneş Enerjisi i 2-Rüzgar Enerjisi 4-Jeotermal Enerji 3-Hidrolik Enerji 4-Biyokütle Enerjisi 5-Biyogaz Enerjisi 6-Biyodizel Enerjisi 7-Deniz Kökenli Enerji 8-Hidrojen

Detaylı

Title of Presentation. Hazar Havzası nda Enerji Mücadelesi Dr. Azime TELLİ 2015 ISTANBUL

Title of Presentation. Hazar Havzası nda Enerji Mücadelesi Dr. Azime TELLİ 2015 ISTANBUL Title of Presentation Hazar Havzası nda Enerji Mücadelesi Dr. Azime TELLİ 2015 ISTANBUL İçindekiler 1- Yeni Büyük Oyun 2- Coğrafyanın Mahkumları 3- Hazar ın Statüsü Sorunu 4- Boru Hatları Rekabeti 5- Hazar

Detaylı

ÜLKEMİZDE ENERJİ ARZ GÜVENLİĞİ VE ALINAN TEDBİRLER

ÜLKEMİZDE ENERJİ ARZ GÜVENLİĞİ VE ALINAN TEDBİRLER ÜLKEMİZDE ENERJİ ARZ GÜVENLİĞİ VE ALINAN TEDBİRLER DÜNYA & TÜRKİYE ENERJİ TALEBİ Dünya Enerji Talebi Değişimi (02-14) Türkiye Birincil Enerji Talebi (Milyon TEP) 76% 33% 1% -8% 77 61% 124 OECD Dışı Dünya

Detaylı

T.C. MALİYE BAKANLIĞI Araştırma, Planlama ve Koordinasyon Kurulu Başkanlığı PETROL PİYASASI KATI OLMAYA DEVAM EDECEK Mİ? *

T.C. MALİYE BAKANLIĞI Araştırma, Planlama ve Koordinasyon Kurulu Başkanlığı PETROL PİYASASI KATI OLMAYA DEVAM EDECEK Mİ? * T.C. MALİYE BAKANLIĞI Araştırma, Planlama ve Koordinasyon Kurulu Başkanlığı 23 Mayıs 2005 Rapor No: 8 PETROL PİYASASI KATI OLMAYA DEVAM EDECEK Mİ? * Martin Summer tarafından hazırlanan bu bölümde petrol

Detaylı

SOLARTR 2014, 19 Kasım 2014

SOLARTR 2014, 19 Kasım 2014 Global Warming Images / WWF-Canon SOLARTR 2014, 19 Kasım 2014 Mustafa Özgür Berke WWF-Türkiye, İklim ve Enerji Programı +100 5 kıtada, 100 den fazla ülkede faaliyet gösteriyor +4000 4000 çalışanla 2000

Detaylı

TEKNİK ELEMANLARA YÖNELİK BİNALARDA ENERJİ VERİMLİLİĞİ SEMİNERİ

TEKNİK ELEMANLARA YÖNELİK BİNALARDA ENERJİ VERİMLİLİĞİ SEMİNERİ TEKNİK ELEMANLARA YÖNELİK BİNALARDA ENERJİ VERİMLİLİĞİ SEMİNERİ 03 ARALIK 2008 Saat 14:00 Proje Bilgisi Elektrik İşleri Etüt İdaresi Genel Müdürlüğü için Binalarda Enerji Verimliliğine Yönelik Toplum Bilincinin

Detaylı

Dikkat! ABD Enerji de Yeni Oyun Kuruyor!

Dikkat! ABD Enerji de Yeni Oyun Kuruyor! Dikkat! ABD Enerji de Yeni Oyun Kuruyor! Dursun YILDIZ topraksuenerji 21 Ocak 2013 ABD Petrol İhracatçısı Olacak. Taşlar Yerinden Oynar mı? 1973 deki petrol krizi alternatif enerji arayışlarını arttırdı.

Detaylı

DÜNYA NÜFUSUNUN YAPISI

DÜNYA NÜFUSUNUN YAPISI DÜNYA NÜFUSUNUN YAPISI DÜNYA NÜFUSU 2020 DE 7 MİLYARI AŞARKEN, 1,6 MİLYAR İNSAN DAHA ORTA SINIFA GEÇECEK. BU RAKAMIN 600 MİLYONUNUN ÇİNLİ OLMASI BEKLENİYOR. DÜNYA NÜFUSUNUN YAPISI Mtoe Dünya Birincil Enerji

Detaylı

KÜRESEL DOĞAL GAZ PİYASASI

KÜRESEL DOĞAL GAZ PİYASASI KÜRESEL DOĞAL GAZ PİYASASI DOĞALGAZ - 101 WEC ANKARA 31 OCAK 2019 GÖKHAN YARDIM ADG Anadolu Doğalgaz Danışmanlık Ticaret Ltd. SUNUM KAPSAMI 1. DÜNYA DOĞAL GAZ ARZ TALEBİ 2. GLOBAL PİYASA 3. ASYA 4. AMERİKA

Detaylı

YURT DIŞI YATIRIMLAR POLAT YETER

YURT DIŞI YATIRIMLAR POLAT YETER YURT DIŞI YATIRIMLAR POLAT YETER ENERJİ SEKTÖRÜ GW Büyüme Oranı Hidroelektrik & Marin Rüzgar Güneş Biyoenerji Jeotermal IRENA,Rethinking Energy,2017 2 AB ÜLKELERİ 2020 HEDEFLERİ AVRUPA BİRLİĞİ ÜLKELERİNDE

Detaylı

ÜLKELERİN 2015 YILI BÜYÜME ORANLARI (%)

ÜLKELERİN 2015 YILI BÜYÜME ORANLARI (%) 2016/17 Global İhracat-Büyüme Tahminleri Kaynak : EDC Export Credit Agency - ÜLKE ANALİZLERİ BÜYÜME ORANLARI ÜLKELERİN YILI BÜYÜME ORANLARI (%) Avrupa Bölgesi; 1,5 % Japonya; 0,50 % Kanada ; 1,30 % Amerika;

Detaylı

İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ İLE MÜCADELEDE DÖNGÜSEL EKONOMİ YENİLENEBİLİR ENERJİNİN ÖNEMİ. Dr. Belma SOYDAŞ SÖZER Biyokütle Enerjisi Grubu Koordinatörü

İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ İLE MÜCADELEDE DÖNGÜSEL EKONOMİ YENİLENEBİLİR ENERJİNİN ÖNEMİ. Dr. Belma SOYDAŞ SÖZER Biyokütle Enerjisi Grubu Koordinatörü İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ İLE MÜCADELEDE DÖNGÜSEL EKONOMİ YENİLENEBİLİR ENERJİNİN ÖNEMİ Dr. Belma SOYDAŞ SÖZER Biyokütle Enerjisi Grubu Koordinatörü (bssozer@yegm.gov.tr) Döngüsel Ekonomi Kongresi, 5-6 Ekim 2017,

Detaylı

TMMOB Maden Mühendisleri Odası

TMMOB Maden Mühendisleri Odası TÜRKİYE ENERJİ POLİTİKALARI İÇERİSİNDE KÖMÜRÜN K ÖNEMİ TMMOB Maden Mühendisleri Odası ENERJİNİN ÖNEMİ Sanayinin temel girdilerinden olan enerji, ulusların kalkınmalarında ve refaha ulaşmalarında büyük

Detaylı

Gürcan Banger Enerji Forumu 10 Mart 2007

Gürcan Banger Enerji Forumu 10 Mart 2007 Enerji ve Kalkınma Gürcan Banger Enerji Forumu 10 Mart 2007 Kırılma Noktası Dünyanın gerçeklerini kırılma noktalarında daha iyi kavrıyoruz. Peşpeşe gelen, birbirine benzer damlaların bir tanesi bardağın

Detaylı

IMF KÜRESEL EKONOMİK GÖRÜNÜMÜ

IMF KÜRESEL EKONOMİK GÖRÜNÜMÜ IMF KÜRESEL EKONOMİK GÖRÜNÜMÜ Hazırlayan: Sıla Özsümer AB ve Uluslararası Organizasyonlar Şefliği Uzman Yardımcısı IMF Küresel Ekonomik Görünümü IMF düzenli olarak hazırladığı Küresel Ekonomi Görünümü

Detaylı