nervous system epinephrine ADH growth hormone thyroid hormones cortisol insulin glucagon estrogens testosterone

Ebat: px
Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "nervous system epinephrine ADH growth hormone thyroid hormones cortisol insulin glucagon estrogens testosterone"

Transkript

1

2

3 Simple and complex endocrine/neuroendocrine circuits nervous system epinephrine ADH oxytocin insulin growth hormone thyroid hormones cortisol insulin glucagon estrogens testosterone

4

5 Hipotalamus hormonları Tirotropin salgılatan hormon (TRH): Ön hipofize etkir. TSH ve PRL salgılatır. LH salgılatan hormon (LHRH, Gonadotropin RH, GnRH): Ön hipofize etkir. LH ve FSH salgılatır. Kortikotropin salgılatan hormon (CRH): Ön hipofize etkir. ACTH salgılatır. Büyüme hormonu salgılatan hormon (growth hormon RH, GHRH): Ön hipofize etkir. GH salgılatır. Somatotropin inhibe edici hormon (GHIH) : Ön hipofize etkir. GH ve TSH u baskılar. Gastrin, VIP, GİP, sekretin, motilin, insülin inhibisyonu yapar. Prolaktin salgılatan hormon (PRF): Ön hipofize etkir. PRL salgılatır. Prolaktin inhibe edici hormon (PIF): Ön hipofize etkir. PRL süpresyonu sağlar.

6 Hipofiz Anatomisi.

7 Hipofiz

8 Ön hipofiz hormonları Tiroid stimülan hormon (TSH):Tiroid bezine etkir. Tiroid hormonlarının sentezi ve salgılanmasını sağlar. Follikül stimülan hormon (FSH): Ovaryum ve testise etkir. Folliküllerin büyümesi, LH salgılannması ve östrojen salgılanmasını sağlar. Luteinize edici hormon (LH): Ovaryuma etkir. Ovulasyon, ve korpus luteum teşekkülünü sağlar. Progesteron salgılatır. Prolaktin (PRH): Meme bezine etkir. Meme dokusunun gelişmesini sağlar. Süt salgısını başlatır devam edecek

9 Ön hipofiz hormonları Büyüme hormonu (Growt hormon, GH, somatotropin): Bütün vücuda etkir. Kemik ve kas gelişmesini sağlar. Kortikotropin (ACTH,Adrenokortikotropik hormon): Adrenal kortekse etkir. Böbreküstü hormonlarını sentezletir ve salgılatır. Melanosit stimülan hormon (MSH) : Deriye etkir. Derinin rengini koyulaştırır. Beta-Lipotropin: MSH ve endorfinlerin prekürsörüdür. Beta-Endorfin: Beyine etkir. Ekstrapiramidal motor aktivitesinde ağrı eşiği ve etkisini yükseltir. Enkefalinler: Beyine etkir. Endorfine benzer.

10 Arka hipofiz hormonları Vazopressin: Vazopressin (Antidiüretik hormon, ADH): Arteriollere etkir. Kan basıncının yükseltilmesinde önemli görevi vardır. Renal tübüller su rezorbsiyonunu sağlar Oksitosin: Düz kaslara etkir. Uterus ve memelere etki eder. Kontraksiyon yaptırır. Doğumda uterus kontraksiyonu sağlar. Sütün dışarı akıtılmasını sağlar. Sperm trasportunda önemli görevi vardır.

11 Epifiz (pineal gland)hormonları Serotonin (5.hidroksitriptamin, 5-HT) Kardiyovasküler sistem, solunum sistemi ve gastrointestinal sisteme ve beyine etkir. Nörotransmitterdir, vazokonstrüktördür. Düzkas ve sinirlerin uyarıcı veya inhibitörüdür. Melatonin: Hipotalamusa etkir. Gonodotropin ve GH sekresyonunun süpresyonu ve uyku indüksiyonu. Timozinler: Lenfoid hücrelere etkir. Lenfoid hücrelerin sayı ve tipini etkiler.

12 Sirkadiyan Ritim Baş ucumuzda duran çalar saatler her sabah zamanında uyanıp işe gidebilmemizi nasıl sağlıyorsa, beynimizin ve vücudumuzun programı da biyolojik saatler tarafından yönetiliyor.

13 SCN (Suprachiasmatic nucleus) SCN bir "üst saat"dir. Hipotalamusun ön kısmında, chiasma opticum un hemen üst kısmında yer alan bir hücre grubudur. Günün uzunluğunu yorumlayan küçük nöron demetlerinden oluşan, bedenin geri kalanı için ritim belirleyici olarak işlev gören bu hücrelerin gen aktiviteleri 24 saatlik bir döngü içinde gerçekleşir Sirkadiyan Ritim

14 SCN Wake System Sleep System SLEEP WAKE SLEEP WAKE Thalamus GABA GAL ACh GABA VLPO ACh HIST HIST 5-HT NE 5-HT NE Saper CB, et al. Trends Neurosci Saper CB, et al. Trends Neurosci Sirkadiyan Ritim

15 SCN Sirkadiyan Ritim

16 Karanlık Fotoreseptör SCN Hipotalamus Epifiz Bezi Seratoninden Melatonin Sentezi Sirkadiyan Ritim

17 Foto Reseptör Retina-Hipotalamik Traktus (sessiz) IŞIK Melatonin Salgısı YOK!!! Sirkadiyan Ritim

18 Melatonin Melatonin salgısını baskılamaya 2500 lux ışık yetmektedir.en etkili ışık ise yeşil ışıktır. Normal düzeyi:60-70 pg/ml Sirkadiyan Ritim

19 Seratonin & Melatonin SERATONİN MELATONİN Sirkadiyan Ritim

20 SENDROMLAR Sirkadiyan Ritim

21 Örneğin, İstanbul dan New York a uçacaksınız... Öğlen saat 12 de İstanbul dan havalanıyorsunuz ve yaklaşık 11 saatlik bir yolculuktan sonra, yine güneş ışığının yoğun olduğu öğleden sonra saat 4 te New York a iniyorsunuz.oysa vücudunuz akşam sat 11 e göre kendini ayarlamış durumda.işte böyle bir durumda... Sirkadiyan Ritim

22 Work-Shift Sendromu VARDİYALI ÇALIŞANLAR DİKKAT! Örneğin gece çalışanlar (vardiyalı çalışanlar); Kontrolsüz şekilde uyuma isteği yaratır Kişiler hareket etmek ister fakat ağırlık çökmüş durumdadır Hatta bu durum halüsinasyon görmelerine neden olucak kadar ciddi boyutlara ulaşabilir. Sirkadiyan Ritim

23 Work-Shift Sendromu Sirkadiyan Ritim

24 İnsomnia Birkaç magnet çeşitli şekillerde yerleştirilerek manyetik bir alan oluşturulur.bu düzenek yastığın içine konularak uygulanır. Oluşan negatif manyetik alan epifiz bezine teki ederek meltonin düzeyini yükseltir. Sirkadiyan Ritim

25 SAD Seasonal Affective Disorder Mevsimsel affektif bozukluklar: Mevsim değişikliklerine bağlı olarak gelişen depresyon durumudur. Sonbahar ve Kış aylarında, biyolojik saatimizin gün ışığının azalmasına uyum sağlamada güçlük çekmesi sonucu ortaya çıkar Sirkadiyan Ritim

26 Melatonin and Sleep Garrick Wang, M.D., Ph.D. Stanford Sleep Disorders Clinic Stanford Dept. of Psychiatry

27 What is melatonin? Hormone that is naturally produced by the pineal gland Conveys information to various parts of the body Chemical structure identified in 1958 Expressed rhythmically throughout the day

28 Regulation of Melatonin In the US, the FDA considers melatonin a dietary supplement No need for a prescription No regulation of dosing and preparations may have additives that affect bioavailibility, side effects, drug interactions Not detected in food

29 Making Melatonin Generated from amino acid tryptophan and serotonin Is made predominantly at night in the pineal gland Freely diffuses into bloodstream and crosses blood-brain barrier

30

31 Making Melatonin Generated from amino acid tryptophan and serotonin Is made predominantly at night in the pineal gland Freely diffuses into bloodstream and crosses blood-brain barrier

32

33 Where Melatonin Binds Works by binding 3 receptors MT1 = Found in the SCN of hypothalamus, pituitary gland, cardiac blood vessels MT2 = Retina and hippocampus MT3 = Kidney, brain, other organs

34

35 SCN: Our internal clock Suprachiasmatic Nucleus (SCN) is the site of internal biological clock Many intrinsic properties cycle: cortisol, body temperature Melatonin binding MT1 inhibits neuron activity

36 How Melatonin Works Melatonin levels cycle Low levels during daylight, rise during nighttime Peak levels between 11PM and 3AM Levels continue to cycle in constant darkness Can slowly adjust to environmental changes

37 Melatonin Activity Light acts indirectly, likely through retina, to inhibit melatonin synthesis and release MT1 and MT2 receptors desensitize: activity decreases after exposure to excessively high levels of melatonin

38 Melatonin Secretion Melatonin secretion starts at 3-4 months of age when nighttime sleeping consolidates Peak levels at 1-3 years of age Slightly lower levels through early adulthood Marked decline in levels afterwards Peak levels for 70 year olds is ¼ of levels for young adults

39

40 Melatonin Levels Exogenous melatonin of 1-10mg raise levels 3-60x normal nighttime levels Doses as low as 0.1 to 0.3 mg caused doserelated decreases in sleep latency and selfreported sleepiness and fatigue Blood levels did not go above nighttime levels

41

42 Melatonin Activity Metabolized by the liver Propranolol, caffeine, and alcohol can interfere with melatonin activity Vitamin B6 needed for synthesis. Estrogen, OCPs, hydralazine, lasix may affect levels Levels can also be affected by preparation. Those in oil-based preparation lead to higher blood levels

43 Adverse Effects Excess melatonin can lead to daytime sleepiness, impaired mental and physical performance, hypothermia, and high levels of prolactin Menstrual irregularities, galactorrhea, impotence, decreased libido

44 Melatonin and Sleep Promotion Analysis of 17 separate studies looking at people who slept normally or insomnia from a number of causes (e.g. age, jet lag, Alzheimer s, schizophrenia) Melatonin can decrease sleep latency (time between laying down and onset of sleep) 4 minute decrease on average Works in afternoon and evening as well

45 Melatonin and Sleep Promotion Melatonin also increased sleep efficiency. Sleep efficiency = amount of time asleep as percentage of total time in bed Increase in total sleep duration of 12 minutes

46 Significance? Hard to determine significance due to wide variations of studies Doses ranging from 0.1 to 80 mg Wide variety of subjects: sleep latency normal for most elderly, sleep efficiency not very affected for jet lag

47 Melatonin and Insomnia Looking more closely at those with insomnia secondary to neurologic or psychiatric disease, as well as jet lag or shiftwork, melatonin did not help Implies effectiveness for primary insomnia

48 Other Studies Doses as low as 0.3 mg can decrease sleep latency, increase sleep duration and sleep efficiency without affecting body temperature. Melatonin at early evening to help for prolonging elevated nocturnal melatonin levels (useful for shift workers and jet lag)

49 Melatonin and Insomnia One study showed improved sleep efficiency in adults >50 yo vs. controls No changes seen in total sleep time or sleep architecture No changes seen in patients without insomnia 0.3 mg effective and resulted in peak concentrations similar to young adult peaks

50

51 Melatonin and Insomnia One study showed improved sleep efficiency in adults >50 yo vs. controls No changes seen in total sleep time or sleep architecture No changes seen in patients without insomnia 0.3 mg effective and resulted in peak concentrations similar to young adult peaks

52

53 Melatonin and Insomnia One study showed improved sleep efficiency in adults >50 yo vs. controls No changes seen in total sleep time or sleep architecture No changes seen in patients without insomnia 0.3 mg effective and resulted in peak concentrations similar to young adult peaks

54

55 Melatonin and Sleep Architecture No consistent changes in sleep architecture Unlike hypnotic medications used to promote sleep, subjects reported they could fight off sleep if they wanted to In addition, no reports of cognitive impairment in the morning

56 Ramelteon (Rozerem) Synthetic melatonin agonist that acts at MT1 and MT2 receptors Approved for treatment of insomnia No potential for abuse

57 Melatonin and Phase Shifting At night, advances the clock. In early AM, delays clock If given at 5PM, can advance nighttime melatonin secretion 0.5 mg can also shift body temperature rhythms Can also entrain rhythms in blind individuals who did not have endogenous rhythms

58

59 Melatonin and jet lag Especially useful for Eastbound travel Shown effective if taken at bedtime of destination when crossing >5 time zones. Improved total sleep time Less effective westbound Adverse effects include dizziness, headache, decreased appetite, daytime sleepiness

60 Other uses of melatonin Although thought to have antioxidant properties and thus useful for atherosclereosis, cancer, and Alzheimer s, no controlled clinical data supports this. In vitro studies needed concentrations 1000 to 100,000 times normal levels At such levels, may impair sleep and circadian rhythms by desensitization

61 Other uses of melatonin No improvement in cognitive impairment in Alzheimer s patients No evidence as helpful for anti-aging Small studies suggest melatonin may reduce blood pressure

62 Adverse Effects Daytime sleepiness, Hypothermia Desensitzation of melatonin receptors if doses too high Possible adverse events in those with seizure disorders Possible interaction with those taking coumadin/warfarin

63 Conclusions For problems of sleep efficiency (such as age-related insomnia), melatonin starting at 0.3 mg. If no effect after a week, can double dosage. If initial response but stops being effective after a few weeks, recommend drug holiday

64 Conclusions For traveling > 5 time zones, take melatonin at bedtime of destination up to 4 days after arrival May also consider for travel < 5 time zones if jet lag would be serious interference 0.3 to 0.5 mg recommended starting dose

65 Conclusions Effectiveness may depend on cause of sleep problems Must be aware of different forms of packaging and dosing Inform physicians if interested in a trial of melatonin

From the editors. Dear Readers... In this issue of the Journal, you will find three original articles, and two reviews.

From the editors. Dear Readers... In this issue of the Journal, you will find three original articles, and two reviews. From the editors Dear Readers... In this issue of the Journal, you will find three original articles, and two reviews. The first article is about the knowledge that mothers with children aged 0-6 years

Detaylı

Kuvvet Miktarı ve Optimum Diş Hareketi İlişkisi

Kuvvet Miktarı ve Optimum Diş Hareketi İlişkisi Kuvvet Miktarı ve Optimum Diş Hareketi İlişkisi The Relationship betvveen Force Magnitude and Optimum Tooth Movement ÖZET Dişe uygulanan kuvvet ile birlikte dişte meydana gelen hareket ortodontistler için

Detaylı

GEÇ LUTEAL FAZ DİSFORİK BOZUKLUĞU

GEÇ LUTEAL FAZ DİSFORİK BOZUKLUĞU GEÇ LUTEAL FAZ DİSFORİK BOZUKLUĞU Dr. Erhan BAYRAKTAR* ÖZET G eç Lufeal Faz Disforik Bozukluğu (GLFDB) ilk kez DSMlll-R'de Öneri Düzeyindeki Tanı Kategorileri' başlığı altında ele alınmıştır. Bu m akalede

Detaylı

Farklı Engel Grubundan Engelli Kardeşe Sahip Çocukların Kardeş İlişkileri ile Kardeşlerini Kabullenmeleri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi

Farklı Engel Grubundan Engelli Kardeşe Sahip Çocukların Kardeş İlişkileri ile Kardeşlerini Kabullenmeleri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi DURU / Uyum Zorluklarını Yordamada Yalnızlık, Sosyal Destek ve Sosyal Bağlılık Arasındaki... 751 Farklı Engel Grubundan Engelli Kardeşe Sahip Çocukların Kardeş İlişkileri ile Kardeşlerini Kabullenmeleri

Detaylı

Adrenal Cushing Sendromunda Atipik Hormon Reseptörlerinin Değerlendirilmesi ve Tanı Testlerinin İncelenmesi

Adrenal Cushing Sendromunda Atipik Hormon Reseptörlerinin Değerlendirilmesi ve Tanı Testlerinin İncelenmesi Olgu sunumu / Case report International Journal of Clinical Research 2013;1(2):81-89 Adrenal Cushing Sendromunda Atipik Hormon Reseptörlerinin Değerlendirilmesi ve Tanı Testlerinin İncelenmesi Evaluation

Detaylı

Autumn / Winter 2013 Sonbahar / Kış 2013 Newsletter

Autumn / Winter 2013 Sonbahar / Kış 2013 Newsletter NEWS FROM THE REAL ESTATE MARKETS GAYRİMENKUL PİYASALARINDAN HABERLER Autumn / Winter 2013 Sonbahar / Kış 2013 Newsletter BU SAYIDA / IN THIS ISSUE - 2013 Yılına Yönelik Gayrimenkul Piyasasına Genel Bakış

Detaylı

Amotivasyonel Sendrom: Az Bilinen ve Tanı Konulan Bir Klinik

Amotivasyonel Sendrom: Az Bilinen ve Tanı Konulan Bir Klinik Reviews / Derlemeler DOI: 10.5455/jmood.20140907115343 Amotivasyonel Sendrom: Az Bilinen ve Tanı Konulan Bir Klinik Mustafa Arı 1, Musa Şahpolat 1, M. Hanifi Kokaçya 1, Ü. Sertan Çöpoğlu 1 ÖZET: Amotivasyonel

Detaylı

Winter Universiade 2011 Conference

Winter Universiade 2011 Conference Winter Universiade 2011 Conference January 24-27, Erzurum 2011 Universiade Kış Konferansı 24-27 Ocak, Erzurum SCIENTIFIC SECRETARIAT / BİLİMSEL SEKRETERYA Venue: Atatürk University Conference Center Conference

Detaylı

2012 yıl sonu beklentileri 2012 year - end expectations

2012 yıl sonu beklentileri 2012 year - end expectations OCTOBER 2012 ISSUE 47 / EKİM 2012 SAYI 47 2012 yıl sonu beklentileri 2012 year - end expectations İÇİNDEKİLER INDEX 2012 YILI SONU BEKLENTİLERİ 2012 YEAR - END EXPECTATIONS ING BANK, PINAR ABAY: BÜYÜMENİN

Detaylı

Education Supervisors Views on the New Curriculum and Its Implementation in Primary Schools

Education Supervisors Views on the New Curriculum and Its Implementation in Primary Schools Eurasian Journal of Educational Research, Issue 53, Fall 2013, 1-20 Education Supervisors Views on the New Curriculum and Its Implementation in Primary Schools Suggested Citation: Semiha ŞAHİN Şahin, S.

Detaylı

Amylin ve Glukoz Homeostazisi Üzerine Etkileri

Amylin ve Glukoz Homeostazisi Üzerine Etkileri 65 Uludag Univ. J. Fac. Vet. Med. 30 (2011), 1: 65-72 Amylin ve Glukoz Homeostazisi Üzerine Etkileri Saime GÜZEL 1 Nazmiye GÜNEŞ 1 Geliş Tarihi: 04.04.2011 Kabul Tarihi: 30.06.2011 Abstract: The pancreatic

Detaylı

Gebelikte Psikotrop İlaç Kullanımı: Bir Güncelleme

Gebelikte Psikotrop İlaç Kullanımı: Bir Güncelleme Derleme / Review DOI: 10.5455/bcp.20110706032759 Gebelikte Psikotrop İlaç Kullanımı: Bir Güncelleme Mesut Çetin 1 ÖZET: Gebelikte psikotrop ilaç kullanımı: Bir güncelleme Gebelik dönemi, hormonal ve psikososyal

Detaylı

iser 2015 World Conference on Education Book of Abstracts

iser 2015 World Conference on Education Book of Abstracts iser 2015 World Conference on Education A framework and research agenda for 21st century education Istanbul Yeditepe University, Turkey Book of Abstracts iser 2015 is sponsored by iser 2015 World Conference

Detaylı

NEGOTIATION PRACTICES

NEGOTIATION PRACTICES NEGOTIATION PRACTICES Negotiation 1 Ülkenizde iş görüşmelerinde konuya hemen girmek ve işin temel noktalarına hemen görüşmelerden önce girmek uygun mudur? Her yerde bu anlayışın etkili olmadığı görülmektedir.

Detaylı

Autumn/Winter 2013 Sonbahar/Kış 2013 Newsletter

Autumn/Winter 2013 Sonbahar/Kış 2013 Newsletter NEWS FROM THE REAL ESTATE MARKETS GAYRİMENKUL PİYASALARınDAN HABERLER Autumn/Winter 213 Sonbahar/Kış 213 Newsletter BU SAYIDA / IN THIS ISSUE -- 213 Yılı 4. Çeyreğinde Gayrimenkul Piyasasına Genel Bakış

Detaylı

Serum leptin düzeyinin depresif bozukluk alt tipleriyle ilişkisi

Serum leptin düzeyinin depresif bozukluk alt tipleriyle ilişkisi 92 Serum leptin düzeyinin depresif bozukluk alt tipleriyle ilişkisi Serum leptin düzeyinin depresif bozukluk alt tipleriyle ilişkisi Ömer GEÇİCİ, 1 Murat KULOĞLU, 2 Murad ATMACA, 3 A. Ertan TEZCAN, 4 Hikmet

Detaylı

Karş Olma Karş Gelme Bozukluğunda Plazma Çinko ve Bak r Düzeyleri

Karş Olma Karş Gelme Bozukluğunda Plazma Çinko ve Bak r Düzeyleri Türk Psikiyatri Dergisi 2004; 15(4):276-281 Karş Olma Karş Gelme Bozukluğunda Plazma Çinko ve Bak r Düzeyleri Dr. Özgür YORBIK 1, Dr. Abdullah OLGUN 2, P nar KIRMIZIGÜL 3, Dr. Şerif AKMAN 4 ÖZET Amaç:

Detaylı

THE EXPERIENCES OF TWO GENERATIONS OF WOMEN IN POVERTY: A CASE STUDY IN ÇANDARLI, ALTINDAĞ IN ANKARA

THE EXPERIENCES OF TWO GENERATIONS OF WOMEN IN POVERTY: A CASE STUDY IN ÇANDARLI, ALTINDAĞ IN ANKARA THE EXPERIENCES OF TWO GENERATIONS OF WOMEN IN POVERTY: A CASE STUDY IN ÇANDARLI, ALTINDAĞ IN ANKARA A THESIS SUBMITTED TO THE GRADUATE SCHOOL OF SOCIAL SCIENCES OF MIDDLE EAST TECHNICAL UNIVERSITY BY

Detaylı

Kan androjen düzeyleri ile BPH arasında bir ilişki var mıdır?

Kan androjen düzeyleri ile BPH arasında bir ilişki var mıdır? Kan androjen düzeyleri ile BPH arasında bir ilişki var mıdır? Dr. Murat Çakan, Dr. Uğur Altuğ Ankara Dışkapı Yıldırım Beyazıt Eğitim ve Araştırma Hastanesi, 2. Üroloji Kliniği, Ankara DERLEME ÖZET Prostat

Detaylı

AN ASSESSMENT OF HIGH SCHOOL BIOLOGY CURRICULUM IMPLEMENTATION

AN ASSESSMENT OF HIGH SCHOOL BIOLOGY CURRICULUM IMPLEMENTATION AN ASSESSMENT OF HIGH SCHOOL BIOLOGY CURRICULUM IMPLEMENTATION A THESIS SUBMITTED TO THE GRADUATE SCHOOL OF SOCIAL SCIENCES OF MIDDLE EAST TECHNICAL UNIVERSITY BY EBRU ÖZTÜRK IN PARTIAL FULFILLMENT OF

Detaylı

Effects of Learning Objects on the Academic Achievement of Students in Web-Based Foreign Language Learning

Effects of Learning Objects on the Academic Achievement of Students in Web-Based Foreign Language Learning Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi (H. U. Journal of Education) 29(1), 61-73 [2014] Effects of Learning Objects on the Academic Achievement of Students in Web-Based Foreign Language Learning

Detaylı

Uluslararas Marka Olmak Ne Demek?

Uluslararas Marka Olmak Ne Demek? RÖPORTAJ Bülent Bulgurlu: Uluslararas Marka Olmak Ne Demek? FULYA SARI MA 76 fulya.sari@mac.com Sizce uluslararası marka olmak ne demektir? BB: Kolay bir iş değil uluslararası bir marka olmak. Ama yaptığınız

Detaylı

Kayıt, sınav tarihleri ve kurallar konusunda daha fazla bilgi için http://www.ydyom.metu.edu.tr/prf/anasayfa.htm adresini ziyaret ediniz.

Kayıt, sınav tarihleri ve kurallar konusunda daha fazla bilgi için http://www.ydyom.metu.edu.tr/prf/anasayfa.htm adresini ziyaret ediniz. Amaç ODTÜ-İYS, eğitim dili İngilizce olan Orta Doğu Teknik Üniversitesi nde lisans ve yüksek lisans öğrencilerinin İngilizce dil yeterlik seviyelerini ölçmek için tasarlanmış bir sınavdır. Sınavın amacı,

Detaylı

Lifelong Learning and its Reflections on Turkish Elementary Education Curricula *

Lifelong Learning and its Reflections on Turkish Elementary Education Curricula * Lifelong Learning and its Reflections on Turkish Elementary Education Curricula * Yaşam Boyu Öğrenme ve Türkiye deki İlköğretim Programlarına Yansımaları Abstract Melek DEMİREL ** Hacettepe University

Detaylı

KAMU PERSONELİ YABANCI DİL BİLGİSİ SEVİYE TESPİT SINAVI (İLKBAHAR DÖNEMİ) İNGİLİZCE 2 MAYIS 2010

KAMU PERSONELİ YABANCI DİL BİLGİSİ SEVİYE TESPİT SINAVI (İLKBAHAR DÖNEMİ) İNGİLİZCE 2 MAYIS 2010 Ö S Y M T.C. YÜKSEKÖĞRETİM KURULU ÖĞRENCİ SEÇME VE YERLEŞTİRME MERKEZİ A KAMU PERSONELİ YABANCI DİL BİLGİSİ SEVİYE TESPİT SINAVI (İLKBAHAR DÖNEMİ) İNGİLİZCE 2 MAYIS 2010 ADI SOYADI T.C. KİMLİK NUMARASI

Detaylı

Sosyal Bilgisi Testinde Çok Boyutluluk Analizi

Sosyal Bilgisi Testinde Çok Boyutluluk Analizi Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri Educational Sciences: Theory & Practice - 12(1) Kış/Winter 375-385 2012 Eğitim Danışmanlığı ve Araştırmaları İletişim Hizmetleri Tic. Ltd. Şti. www.edam.com.tr/kuyeb

Detaylı

KOYUN VE KEÇİLERDE YIL BOYU DÖLVERİMİNİ ARTIRMAYA YÖNELİK UYGULAMALAR

KOYUN VE KEÇİLERDE YIL BOYU DÖLVERİMİNİ ARTIRMAYA YÖNELİK UYGULAMALAR KOYUN VE KEÇİLERDE YIL BOYU DÖLVERİMİNİ ARTIRMAYA YÖNELİK UYGULAMALAR Prof. Dr. Zekariya NUR Uludağ Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Klinik Bilimler Bölümü, Dölerme ve Suni Tohumlamam AD-BURSA Tüm memeli

Detaylı

Bir üniversite hastanesi endokrinoloji kliniğinde eksenatid verilen hastaların klinik ve laboratuvar özellikleri

Bir üniversite hastanesi endokrinoloji kliniğinde eksenatid verilen hastaların klinik ve laboratuvar özellikleri 128 Dicle Tıp Dergisi / 2014; 41 (1): 128-132 Dicle Medical Journal doi: 10.5798/diclemedj.0921.2014.01.0386 ÖZGÜN ARAŞTIRMA / ORIGINAL ARTICLE Bir üniversite hastanesi endokrinoloji kliniğinde eksenatid

Detaylı

SPORCULARDA FARKLI DOZLARDA KAFEİN KULLANIMININ METABOLİZMA ÜZERİNE ETKİLERİ THE EFFECT OF DIFFERENT USAGE OF CAFFEINE ON THE METABOLISM OF SPORTSMEN

SPORCULARDA FARKLI DOZLARDA KAFEİN KULLANIMININ METABOLİZMA ÜZERİNE ETKİLERİ THE EFFECT OF DIFFERENT USAGE OF CAFFEINE ON THE METABOLISM OF SPORTSMEN SPORCULARDA FARKLI DOZLARDA KAFEİN KULLANIMININ METABOLİZMA ÜZERİNE ETKİLERİ Osman ERDOĞAN 1 Süleyman Erim ERHAN 2 İlhan ŞEN 2 Hüseyin EROĞLU 2 1 Atatürk Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, ERZURUM

Detaylı