5. Medicabil Bilimsel Etkinlikleri Yalın Hastane Mart 2017, Bursa SAĞLIK YÖNETİMİNDE YALINLAŞMA SAĞLIK HİZMETİNDE KAYNAK KULLANIMI VE İSRAF

Transkript

1 5. Medicabil Bilimsel Etkinlikleri Yalın Hastane Mart 2017, Bursa SAĞLIK YÖNETİMİNDE YALINLAŞMA SAĞLIK HİZMETİNDE KAYNAK KULLANIMI VE İSRAF Doç. Dr. S. Haluk ÖZSARI Sağlık Bilimleri Fakültesi Sağlık Yönetimi Öğretim Üyesi

2 ANA BAŞLIKLAR KAVRAMSAL ÇERÇEVE; VERİMLİLİK, ETKİLİLİK, KALİTE TANI HATALARI KRİTİK KARAR NOKTALARI

3 KAVRAMSAL ÇERÇEVE

4 SAĞLIK SİSTEMİ AMACI KAYNAK:WHO Etkililik; Hedefe/Sonuca ulaşma derecesi Verimlilik; En az girdiyle en çok çıktı Hakkaniyet; Hizmete erişimde eşitlik

5 SAĞLIK HİZMET SUNUMUNUN ANA HEDEFLERİ KAYNAK:R Brook, Clin Perform & Quality Health Care 1996, * Institute of Medicine USA, 1990, **National Health Service, UK, 1998 Ulas ılabilirlik Maliyet Etkililik Gerekli ve uygun hizmetin sunulması, coğrafi/finansal Gereksiz kullanımın (israf) o nlendiği, verimli hizmet sunulduğu, Kalite Gu nu n mesleki bilgileri ic inde, kis ilere ve topluma verilen sağ lık hizmetinde istenilen ve beklenilen sonucļara ulas ma * Doğ ru isļemleri,doğ ru kis ilere,doğ ru zamanda uygulamak ve ilk defasında doğ ru yapmak **

6 SAĞLIKTA VERİMLİLİK Sağlıkta verimlilik; sağlık hizmeti maliyetlerinin, hizmet kullanımının, hizmetin kalitesinin, sağlık çıktısının bileşimini kapsar

7 SAĞLIKTA KÜRESEL VERİMSİZLİLİK KAYNAK: WHO 2009 Global sağlık harcaması 5,3 trilyon USD, İsraf % ı ortalama 1,5 trilyon USD) İnsan kaynağı verimsizliği 563 milyar USD (%37.5) Hastane verimsizliği 287 milyar USD (%19.1) İlaç israfı ortalama 115 milyar USD (%7.6) Ko tu ye Kullanım 271 milyar USD (%18.0) National Health Care Anti-Fraud Association*; 2006 yılında Fraud bu yu klu ğu 170 Milyar USD (sağlık harcamasının %10 u) olarak o ngo ru ldu

8 SAĞLIKTA KÜRESEL VERİMSİZLİLİK ABD ÖRNEĞİ KAYNAK: Thomson Reuters, 2009, IOM 2012 Ku resel sağlık harcamasının % 40 ı > 2 trilyon USD/yıl İsraf ortalama % milyar USD/yıl Defansif tıp (aşırı tetkik) 280 milyar USD (%40) Gereksiz sağlık hizmeti 210 milyar USD Aşırı yo netim harcaması 190 milyar USD Etkisiz sağlık hizmet sunumu 130 milyar USD

9 TANI HATALARI

10 Tanı Hataları: Güvenli ve Yüksek Kaliteli bir Sağlık Sistemi için Öncelikli bir İyileştirme Alanı Prof. Dr. Mine Durusu Tanrıo ver, Hacettepe Üniversitesi Tıp Faku ltesi İç Hastalıkları Anabilim Dalı Prof. Dr. Mustafa Serteser, Acıbadem Üniversitesi Tıp Faku ltesi Tıbbi Biyokimya Anabilim Dalı Prof. Dr. İbrahim Ünsal, Acıbadem Üniversitesi Tıp Faku ltesi Tıbbi Biyokimya Anabilim Dalı Prof. Dr. H. Erdal Akalın, Hacettepe Üniversitesi Tıp Faku ltesi, İç Hastalıkları Anabilim Dalı Emekli Öğretim Üyesi

11 TANI HATALARI KAYNAK: Acıbadem Üniversitesi Sağlık Politikaları Uygulama ve Araştırma Merkezi Yayını, 2016 Sonradan yapılan bir takım tetkik veya yeni ortaya çıkan bulgularla saptanan kaçırılmış, yanlış ya da gecikmiş bir tanı Tanısal su reç hatalarını, yanlış ya da gecikmiş tanılar, bunların bir kısmını da istenmeyen, hatta sentinel olaylar takip eder. Kaçırılmış ya da gecikmiş tanılar ciddi morbidite ve hatta mortalite ile sonuçlanabilecek noktalar oluşturabilir.

12 TANI HATALARI KAYNAK: Institute of Medicine; To Err is Human: Building a Safer Health System (2000), Crossing the Quality Chasm: A New Health System for the 21st Century (2001), Improving Diagnosis in Health Care, (Eylu l 2015); tanı hatalarnın u stesinden gelebilmek için acil değişim o nermektedir Tanı hatalarını o nlemek için; sağlık sisteminin her du zeyinde liderlik ve bir kültür değişimi

13 TANI HATALARI KAYNAK: Acıbadem Üniversitesi Sağlık Politikaları Uygulama ve Araştırma Merkezi Yayını, 2016 Öneriler Farkındalık arttırılmalı, Liderlik ve kültür değişikliğiyle ulusal sağlık araştırmaları, kalite ve sistem iyileştirme su reçlerine odaklanılmalı, Kurumların hasta güvenliği ku ltu ru nu kabullenmesi ve en öncelikli değeri haline getirmesi ile iyileştirme su reç planı geliştirilmeli,

14 TANI HATALARI KAYNAK: Acıbadem Üniversitesi Sağlık Politikaları Uygulama ve Araştırma Merkezi Yayını, 2016 Öneriler Hasta gu venliği ve kalite ku ltu ru için tutum davranış kazandırılmalı Elektronik sağlık kayıtları bütünleştirilmeli, akılcı kullanılmalı, Elektronik sağlık sistemi alt yapısı hedefe yo nelik, pratik ve zamandan tasarruf ettirecek kullanıcı-dostu bir şekilde kurulmalı, hasta merkezli bir odaktan bilgisayar merkezli bir odağa taşımamalı,

15 TANI HATALARI KAYNAK: Acıbadem Üniversitesi Sağlık Politikaları Uygulama ve Araştırma Merkezi Yayını, 2016 Öneriler Sağlık okuryazarlığı kazandırılmalı, Sağlığın korunması ve hastalıklarının izlenmesinde bireyin (hastanın) aktif, yapıcı bir rol almaları sağlanmalı, Hasta sayısı, hasta başına ayrılan zaman, iletişim yetersizlikleri, u cretlendirme sistemi, defansif tıp uygulamaları gibi konuların tanı hatalarının artmasına neden olabileceği bilinerek, en kısa zamanda hasta güvenliği konusunda daha ciddi bir yaklaşım gerekmektedir.

16 KRİTİK KARAR NOKTALARI

17 KRİTİK KARAR NOKTALARI KAYNAK: Israfı, hasta için katma deger katmayan adımları yok etme olarak anlamalı (tedavide kesinti, bekleme, hata, vb.) Hasta güvenliğinden o du n vermemeli, Neden sorusunu su rekli sorarak bilgiyi; birlikte, etkileşerek ortak akılla yo netme; Yönetişim,

18 KRİTİK KARAR NOKTALARI KAYNAK: Su rekli iyileştirme gerekliligini iyi anlatma, tu m kaynakları kullanma; klinisyen, egitici, yo netici hep birlikte gözlem, Kalite iyilesţirmenin desteklenmesi; saglık kurumları, profesyonel kurumlar, egitim veren kurumlarda eğitim, Öğrenme becerisini gu çlendirme; kişi+sağlık çalışanı= değişime, yeni bir sȩy o ğrenme isteğine isteksizliğe o nlem

19 KRİTİK KARAR NOKTALARI KAYNAK: Elektronik sağlık kayıtları bütünleştirilmeli, akılcı kullanılmalı, Karar destek sistemleri hasta merkezli hale getirilerek bilgisayar merkezli olmaktan uzaklaştırılmalı C ok hızlı davranma, kalite iyilesţirme konusunda o zel ve o ncelikli bir aksiyon basļatmalı, takım ve liderlik,

20 P i c a s s o

21 Diego Velázquez

22 Sağlık Sistemi de, Picasso ile Velázquez ın resmi gibidir Hayatta hiçbirşey Velázquez ın resmi kadar belirgin ve net değildir. Hayat gerçekleri size Picasso nun resmindeki gibi şekil değiştirmiş olarak go sterir. Picasso nun resmine bakıp, Velázquez in resmini go rebilenleriniz başarılı olacak, diğerleri ku bik şekillere bakıp yanlış anlamlar çıkarmaktan gerçekleri hiç go remeyecekler. Rahmetli Prof. Dr. Muhan SOYSAL ODTÜ İşletme Fakültesi Emekli Öğretim Üyesi

23 Saygılarımla Doç. Dr. S. Haluk ÖZSARI