GÜNÜMÜZDE İŞYERİ ve ENDÜSTRİYEL TOKSİKOLOJİ PROF. DR. NURŞEN BAŞARAN HACETTEPE ÜNİVERSİTESİ ECZACILIK FAKÜLTESİ FARMASÖTİK TOKSİKOLOJİ ANABİLİM DALI

Ebat: px
Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "GÜNÜMÜZDE İŞYERİ ve ENDÜSTRİYEL TOKSİKOLOJİ PROF. DR. NURŞEN BAŞARAN HACETTEPE ÜNİVERSİTESİ ECZACILIK FAKÜLTESİ FARMASÖTİK TOKSİKOLOJİ ANABİLİM DALI"

Transkript

1 GÜNÜMÜZDE İŞYERİ ve ENDÜSTRİYEL TOKSİKOLOJİ PROF. DR. NURŞEN BAŞARAN HACETTEPE ÜNİVERSİTESİ ECZACILIK FAKÜLTESİ FARMASÖTİK TOKSİKOLOJİ ANABİLİM DALI

2 MESLEKİ TOKSİKOLOJİ İş sağlığı ve güvenliği hizmetlerinin amacı tüm çalışanları sağlıklı tutma ve bunu sürdürme, çalışanları iş koşullarından kaynaklanabilecek zararlardan koruma ve kişiyi fizyolojik ve psikolojik durumuna uygun işe yerleştirmektir. Mesleki toksikoloji, çalışanların işyeri ortamında maruz kaldıkları fiziksel, kimyasal ve biyolojik ajanların neden olduğu istenmeyen etkilerini araştıran bilim dalıdır.

3 Mesleki Toksikolojiye Neden İhtiyaç Duyulmuştur? Toplumun kimyasal maddelerin toksik etkileri konusunda bilinçlenmesi. Çevresel kirleticilerin artması. İş yeri maruziyetlerinin sağlık üzerindeki olumsuz etkilerinin farkına varılması. Mesleki Toksikoloji kavramını ortaya çıkartmıştır.

4 1940 yıllarından itibaren sentetik kimyasal maddelerin yıllık üretimi milyonlarca tona çıkmıştır. Endüstride çalışan kişilerin maruz kaldığı kimyasalların çeşidi artmıştır ve artmaktadır. Çeşitli iş kollarında çalışanlar özellikle genotoksik, allergen ve karsinojen olasılıkları bulunan bu zararlı maddelere maruz kalmaktadır. Bilinen 100 bin kimyasaldan birkaç bini alerjen, 700 den fazlası kanserojendir. Mesleki biyolojik risk etmenlerinin sayısı 200 ün üzerindedir. Elliden fazla fiziksel risk faktörü, 20 den fazla ergonomik sorun çalışanların sağlığını tehdit etmektedir.

5 Endüstride kullanılan çok çeşitli kimyasal maddelere kazai, mesleki ve çevresel maruziyet birçok sorunu getiren süregelen bir durumdur. İşyerinde kimyasal maddelere maruziyete bağlı sağlık sorunları ve ekonomik kayıpları tahmin etmek ve gerçek rakamları bilmek zordur. Bu nedenle iş yerlerinde kullanılan kimyasal maddelerin izlenmesi önemlidir 01/07/

6 Avrupa İş yeri Sağlığı ve Güvenliği verilerine göre ; *** Kanser nedenli ölümlerin %6-10 u *** Koroner Arter Hastalığı ve Serebrovasküler Hastalık nedenli ölümlerin % 5-10 u *** Kronik Obstrüktif Akciğer Hastalığı (KOAH) nedenli ölümlerin % si iş yeri ile ilişkili bulunmuştur.

7 Gelişmekte olan ülkelerde mesleki nedenlere bağlı kanser sıklığının gelişmiş ülkelere kıyasla yaklaşık 3 kez daha fazla olduğu görülmektedir. 01/07/ /07/2014 7

8 - Uluslararası Kanser Araştırma Ajansı (IARC); insanlarda bilinen ya da olası karsinojenik 150 kimyasal ya da biyolojik ajan tanımlamıştır (2002) ve bu karsinojenlere maruziyetlerin çoğu (asbest, kadmiyum, benzen gibi) işyeri ortamında gerçekleşmektedir. -.

9 MESLEKİ MARUZİYETE BAĞLI KANSERLER Mesleki maruziyete bağlı kanser gelişimi ilk defa 1775 yılında baca temizleyicilerinde skrotum kanseri sıklığının artmasını fark eden bir hekim tarafından ortaya çıkarılmıştır. Bunu, 19. yüzyılın sonlarında aromatik aminlere maruz kalan işçilerde mesane kanseri sıklığı artışının fark edilmesi takip etmiştir yılında kömür katranının sıçanlarda deri kanserine neden olduğu ve 1933 te de bu etkiye kömür katranı bileşiminde bulunan benzo(α)piren gibi polisiklik aromatik hidrokarbonların yol açtığı deneysel olarak da saptanmıştır.

10 -USA DA yılda ERKEK ve KADININ (sigara içenler, radona maruz kalanlar dışındakiler) geçmişte iş yeri kaynaklı maddelere maruziyet sonucu AKCİĞER KANSERİ oldukları belirlenmiştir. ( % )

11 (Uluslararası Kanser Araştırma Ajansı (IARC) na Göre Karsinojenler 2004) GRUP I İnsanlara karsinojen ( 107 ajan ) GRUP IIA İnsanlara olası karsinojen ( 58 ajan) GRUP IIB İnsanlara karsinojen olması mümkün ( 249 ajan ) GRUP III GRUP IV İnsanlara karsinojenik olarak sınıflandırılamayan İnsanlarda muhtemel karsinojenik olmayan

12 IARC sınıflaması Sufficient EVIDENCE IN EXPERIMENTAL ANIMALS Sufficient Limited Inadequate ESLC Group 1 (carcinogenic to humans) Limited EVIDENCE IN HUMANS Inadequate Group 2A (probably carcinogenic) Group 2B (possibly carcinogenic) Group 2B (possibly carcinogenic) (exceptionally, Group 2A) Group 3 (not classifiable) ESLC Group 4

13 USA Çevre Koruma Ajansı (EPA) na Göre Karsinojenler (2003) -İnsanda karsinojen -İnsanda muhtemel karsinojen -Karsinojenik olasılığı için anlamlı veri bulunanlar -Karsinojenik olasılığı için yetersiz bilgi içerrenler -İnsanlarda karsinojenik olmadığı varsayılanlar

14 Sıklıkla Karşılaşılan Mesleki Karsinojenler

15 MESLEKİ KARSİNOJENLER ve BULUNDUKLARI İŞ KOLLARI

16 KİMYASAL ADI CAS No BULUNDUĞU İŞ KOLLARI KANSER TÜRÜ Arsenik ve Inorganik arsenik bileşikleri Asbestoz (Tüm türleri: actinolit, amozid, antofilit, krizolit, krosidolit, tremolit) Arsenikli insektisidler kullanan tarım işçileri (özellikle üzüm bağlarında) -Arsenikli insektisidlerin üretimi ve paketlenmesi -Arsenik madenciliği -Bakır üretimi (Bakırın eritilerek eldesi) -Cam endüstrisi -Plastik endüstrisi -Krom bakır arsenat şeklinde odun koruyucularda Asbest madenciliği -İzolasyon malzemesi üretimi (borular, amyant çarşaf, dokuma-tekstil, elbiseler, eldivenler, asbestli çimento ürünleri, filtre malzemeleri) -Gemi, uçak, otomotiv sektöründe, makine üretiminde yağlayıcı ve sızdırmazlık elemanı olarak -İnşaat sektöründe ısı ve ses izolasyonunda PEL: 0.5 mg/m 3 Akciğer ve deri kanseri -Akciğer mezotelyoması -Plevra ve peritoneal mezotelyoma -Cilt kanserleri

17 Benzen -Kimya endüstrisinde -Bazı petrol ürünlerinde minör bileşke olarak -Sentetik organik kimyasalların, plastiğin ve kauçuğun üretiminde -Özellikle PVC üretiminde kalenderleme (şerit ve levha haline getirme) işlemi sırasında -Lastik pişirme ve lastik yakma işlemi sırasında -Deri endüstrisinde, bot ve ayakkabı yapım ve tamiri işlemi sırasında -Polistiren plastikler, poliester reçineleri, sentetik kauçuk, naylon üretiminde -Buharlaşıcı kömür katran ziftleri -Kemik iliği depresyonu -Kemik iliği aplazisi -Lösemi Benzidin Azo ve sülfür boya üreticileri -Kağıt, deri ve tekstil boyaları Benzo[a]piren Metal endüstrisi -Kok fabrikası işçileri -Endüstriyel atık sularda (EPA-Çevre Koruma Ajansı- öncelikli kirleticiler listesinde yer almaktadır.) -Deri kanseri -Mesane kanseri -Karaciğer kanseri -Böbrek kanseri - DNA yapısını bozarak tüm kanserlerin gelişimine altyapı sağlar.

18 Berilyum ve Berilyum bileşikleri Bis(klorometil) eter Klorometil metil eter 1,3-Butadien Uzay ve elektronik endüstrisinde yaygın olarak kullanılır (Bakırla alaşımı daha tercih edilir)(aluminyumdan daha hafif, çelikten 6 kat daha dayanıklı) -Nükleer silahların yapımında -Nükleer reaktörlerde nükleer reflektör ya da moderatör olarak -Berilyum oksid şeklinde; cam, seramik ya da plastik üretiminde -Bakır, alüminyum ve nikel alaşımları şeklinde elektrik ve ısı geçirgenliğini artırmak için Polimer, iyon değiştirici reçine ve plastik sentezinde Diş protez üretiminde -Tekstil üretiminde Sentetik kauçuk üretiminde -Lastik üretiminde -Naylon ve plastik şişe üretiminde -Akciğer kanserleri -Cilt kanserleri -Akciğer kanseri -DNA yapısını bozarak,kanserlerin gelişimine altyapı sağlar. - DNA yapısını bozarak tüm kanserlerin gelişimine altyapı sağlar.

19 Kadmiyum ve kadmiyum bileşikleri Krom VI bileşikleri Kömür katranı Aşınmaya olan direnci nedeniyle galvanizleme ve kaplama işinde -Elektrik malzemelerinin üretiminde -Nikel-kadmiyum pil yapımında -Boya ve pigment üretiminde -Metal endüstrisinde krom kaplama ve kromat ve ferrokrom üretiminde -Kimya endüstrisinde pigment kromat üretiminde -Kromit cevheri işlemlerinde -Dökümcü ve kaynakçılarda (Birçok iş kolunda doğrudan ya da dolaylı maruziyet gerçekleşebilir) -Asfalt işçilerinde(buharlaşıcı kömür katran ziftleri) -Gaz endüstrisinde kömür yakma sonucu buharına maruz kalma -Plastik endüstrisinde üretim işlemi sırasında -Akciğer kanserleri -Burun mukozası ve sinüs kanserleri -Akciğer kanseri -Akciğer kanseri -Mesane kanseri -Skrotum kanseri

20 Erionit (fibröz zeolite) Ticari kullanımı bilinmemekle birlikte diğer zeolitlerin madenciliği sırasında maruziyet yaşanmaktadır -Akciğer kanseri Etilen oksid (Etilenin oksidasyonu sonucu oluşur. Esas olarak etilen glikol-antifriz- üretimi sırasında ortaya çıkar.) -Tıbbi cihazların sterilizasyonunda -Plastik ve sentetik kauçuk üretiminde -Poliester reçineleri ve bazı çözücülerin üretiminde -Hematolojik kanserler - DNA yapısını bozarak tüm kanserlerin gelişimine altyapı sağlar. Formaldehid Kontraplak, sunta, yalıtım malzemesi yapımında -Boya ve plastik malzemelerinin yapımında -Tekstil endüstrisinde -Halı, mobilya, duvar kaplamalarında -Ev temizlik ürünlerinde -Akciğer kanseri - DNA yapısını bozarak tüm kanserlerin gelişimine altyapı sağlar.

21 Hematit Demir madenciliğinde - Deri kanserleri -Akciğer kanserleri İzopropil alkol Sentetik reçinelerde, kaplamalarda, vernikte ve boya sökücülerde -Kuvvetli asitler kullanılarak izopropil alkol üretimi IARC ye göre Grup1 karsinojen olarak nitelendirilmiştir. 2-naftilamin Boya ve pigment üretiminde -Plastik sanayide -Mesane kanseri (30-60 kat)

22 Nikel bileşikleri Fosfor Paslanmaz çelik, alaşım çelik ve metal bileşiklerde -Kaplamalarda (para, mücevher, oyuncak, gözlük vs gibi birçok metal kaplamada) -Kaynak ve lehimle uğraşanlarda -Fosfor madenciliği -Akciğer kanserleri -Burun mukozası ve sinüs kanserleri - DNA yapısını bozarak tüm kanserlerin gelişimine altyapı sağlar. Radyum-224 Radyum-226 Radyum Kanser tedavisinde radyasyon kaynağı -Cihaz kalibrasyonunda nötron kaynağı -DNA replikasyonu dahil olmak üzere birçok hücresel işlevi bozar.

23 Kristalize silika tozları Kuartz madencilerinde -Akciğer kanseri 2,3,7,8- Tetrachlorodibenzopara-dioxin Vinil klorid Metal geri dönüşümü -Demir metal üretimi -Çinko madeni tasfiyesi -Magnezyum geri döünüşümü -Çimento üretimi -Oksijen kaynağı ile kesme işlemi -Çöp yakma fırınları -İnşaat bloğu üretimi -PVC üretiminde -Plastik sanayide -Başta trikloroetan olmak üzere klorlu solventlerin üretiminde - DNA replikasyonu dahil olmak üzere birçok hücresel işlevi bozar. -Karaciğer anjiosarkomu -Hepatoselüler kanser -Beyin tümörleri - DNA replikasyonu dahil olmak üzere birçok hücresel işlevi bozar.

24 o MESLEKİ KANSERLERİN YOĞUNLAŞTIĞI MESLEK KOLLARI o Madencilik ve İlişkili İş Kolları ( Asbest madenciliği, kuartz madenciliği, arsenik madenciliği, demir madenciliği, fosfor madenciliği, kromit cevheri işlemleri, nikel ve kadmiyum madeni ile yapılan işlemler, dolaylı biçimde erionit gibi fibröz zeolitlere maruz kalınan işlemler, paslanmaz çelik ve metal bileşiklerle yapılan endüstriyel işlemler) EUROEPI 7. Uluslararası 2012 İş Sağlığı PORTO ve Güvenliği Konferansı - İSTANBUL 01/07/

25 Cam endüstrisi Metal ve Metal Alaşımları ile İlişkili Sektörler (Kaynakçılar ve lehimciler, dökümhane işçileri, metal geri dönüşümü işiyle uğraşanlar, maden tasfiye ve atık işlemleri, metal kaplama işiyle uğraşanlar, galvanizleme işinde çalışanlar, elektrik malzemeleri üretimi, uzay ve elektronik endüstrisi, nükleer silah yapımı ve nükleer reaktörler Cam endüstrisi Plastik endüstrisi, plastik ve sentetik kauçuk üretimi, PVC üretimi

26 İzolasyon malzemesi üretiminde Boya üreticilerinde; vernik, boya sökücü ve sentetik reçinelerle çalışanlarda Kimya endüstrisinde, kimyasal madde üretiminde Sterilizasyon işinde çalışanlarda (etilen oksid) Pestisid ve insektisid üretimi

27 Meslekleri nedeniyle ;.Antineoplastik ajanlara ( kemoterapötik ilaçlara ) İyonize radyasyona Pestisitlere Silika Formaldehite, maruz kalan çalışanlarda DNA hasarı incelenmiştir 01/07/

28 ANTİNEOPLASTİK İLAÇLAR Antineoplastik ilaçların çoğunun deney hayvanlarında mutajenik, karsinojenik ve teratojenik olduğu gösterilmiştir. Antineoplastik ilaçların dikkatsiz ve önlemsiz hazırlanması ve uygulanması esnasında bu sitotoksik ilaçların sağlık personelinde baş ağrısı, yorgunluk, saç kaybı gibi istenmeyen belirtilere neden olduğu bilinmektedir. 01/07/

29 İYONİZE RADYASYON Iyonize radyasyon hücre ölümüne yol açabilecek DA lezyonlarına neden olabilen mutajenik bir ajandır. DNA da tek ve çift sarmal kırıklarına, alkali oynak bölgelere ve purin ve pirimidin bazlarında oksidasyona yol açar. Kanser tedavisinde kemoterapi ve radyoterapinin yaygın kullanımı bu işlemleri uygulayan sağlık personelinde endişe yaratmaktadır. 01/07/

30 Kemoterapi Uygulayan Hemşirelerde ve Radyoterapi Uygulayan Teknisyenlerde Lenfositlerde DNA Hasarı 30 onkoloji hemşiresi,30 radyasyon teknisyeni ve bunların sağlıklı kontrolleri ile yapılan DNA hasar çalışmalarında çalışanlarda sağlıklı kontrollere kıyasla önemli ölçüde DNA hasarıo bulunmuştur. Maske, eldiven, çeker ocakda ilaç hazırlama gibi koruyucu önlemler alarak ilaç hazırlayan hemşirelerde hasarın azaldığı, sigara içen radyasyon onkoloji teknisyenlerinde hasarın daha fazla olduğu gözlenmiştir. Hasar çalışma süreleri ve yaş ile ilişkili bulunmamıştır.. 01/07/

31 Pestisit Uygulayıcılarında DNA Hasarı : 33 erkek pestisit uygulayıcısında da sağlıklı kontrolllere kıyasla DNA hasarının yüksek olduğu bulunmuştur. Hasar Maske takan işçilerde daha azdır. 01/07/

32 KRİSTAL SİLİKA Kristal silika e fazla karşılaşılan işyeri kirleticileriden biridir. Uzun süre maruziyeti silikoziz, tuberkuloziz, akciğer kanseri ve diğer kronik soluum anomalilerie neden olur. Çömlek, döküm, seramik, mermer gibi pek çok isyeri çalışanı silikaya maruz kalırlar. İşyerlerinin iyi havalandırılması ve gerekli önlemlerin alınması kristal silika maruziyetini azaltır. 01/07/

33 30 döküm, 22 çömlek işçisinin de sağlıklı kontrollerine kıyasla DNA hasarının yüksek olduğu, hasarın sigara içenlerde daha fazla olduğu belirlenmiştir. 01/07/

34 Küçük ölçekli döküm iş yerlerinde solunabilir toz ve solunabilir quartz miktarının ( yaka dozimetresi ile ölçüldüğü gibi ) sırasıyla ve mg/m 3 olduğu tespit edılmiştir. Bu miktarlar kabul edilebilen değerlerin oldukça üzerindedir. İş yerlerindeki havalandırmanın oldukça zayıf olduğu görülmüştür. Bu işyerlerinde sadece silika değil polisiklik aromatik aminler gibi pekçok kimyasal maruziyeti de söz konusudur. 01/07/

35 Formaldehit Formaldehit insan karsinojeni olarak ( Group I (IARC)) sınıflandırılmış bir maddedir. 46 MDF yapımında çalışan işçinin lenfositlerinde kontollere kıyasla önemli DNA hasarı bulunmamıştır. Örnek alınan iş yerlerinde ortalama formaldehit maruziyetinin 0.20 ± 0.06 ppm ( ppm), olduğu bu değerin de izin verilen değerler içinde kaldığı gözlenmiştir 01/07/

36 Prof.Dr. Ülkü Ündeğer Bucurgat, Dr. Mohammed Shubair Doç.Dr. Sevtap Aydın,.

37 İş yerinde çevrededen daha yüksek konsantrasyonlarda kimyasala maruziyet bulunmaktadır. İş yeri maruziyetine bağlı toksikolojik problemleri incelemek genellikle daha yüksek konsantrasyonda kimyasala maruziyet söz konusu olduğu ve temas eden popülasyonun sınırları daha belirgin olduğu için çevresel maruziyete bağlı toksikolojik problemleri incelemeye kıyasla muhtemelen daha kolaydır. Çok sayıda kimyasala hem iş yeri ortamında hem de çevresel olarak maruz kalınabileceği de unutulmamalıdır. Ör. Pasif sigara içiciliği, egzoz gazı maruziyeti

38 İş sağlığı ve güvenliği kavramı, sanayinin ve teknolojinin gelişmesine paralel olarak giderek önem kazanmaktadır. İş yeri ortamında tehlike kaynaklarının belirlenerek sağlık ve güvenlik açısından bir risk değerlendirmesinin yapılması, tehlikeleri önleme ve tehlikelerden koruma tedbirlerinin belirlenerek uygulanması ve çalışanların bilgilendirilmesi gerekmektedir. Bireyin çalışmaya başlamadan önce genel sağlık durumu, fiziksel ve psikolojik kapasitesinin tanımlanması, kayıtların tutulması ve ilgili testlerin yapılması iş sağlığı ve güvenliği açısından önem taşımaktadır.

39 Mesleki kanserler toplumda görülme sıklığı az ancak gelişme olasılığı riski yüksek kanserlerdendir Bu tip riskler tanımlandığı zaman azaltılabilen ve hatta yok edilebilen risklerdir. Bu nedenle kanser önleme programlarının başında mesleki tehlikelerin tanımlanması gerekmektedir.

40 -ÖNCELİKLE ÜLKEMİZDEKİ MESLEKİ KANSERLERİN OLUŞABİLECEĞİ İŞ KOLLARININ ENVANTERİ ÇIKARILMALI ve BU İŞ KOLLARINA YÖNELİK DENETİMLER YOĞUNLAŞTIRILMALIDIR

41 -BU İŞ KOLLARINDAKİ İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ ÖNLEMLERİ KONUSUNDAKİ EKSİKLİKLER İVEDİLİKLE GİDERİLMELİ, PERİYODİK MUAYENELERİN EKSİKSİZ YERİNE GETİRİLMESİ SAĞLANMALI, -SADECE MESLEKİ KANSERLER DEĞİL, TÜM MESLEK HASTALIKLARINI KAPSAYACAK, TOPLUMUN TÜMÜNE EKSİKSİZ ULAŞACAK BİR ANLAYIŞLA HAREKET EDİLMELİDİR

42 TEŞEKKÜR EDERİM

MESLEK HASTALIKLARININ TANISINDA TOKSİKOLOJİNİN ÖNEMİ-ÖRNEKLER

MESLEK HASTALIKLARININ TANISINDA TOKSİKOLOJİNİN ÖNEMİ-ÖRNEKLER MESLEK HASTALIKLARININ TANISINDA TOKSİKOLOJİNİN ÖNEMİ-ÖRNEKLER Prof. Dr. Nurşen BAŞARAN Hacettepe Üniversitesi Eczacılık Fakültesi Farmasötik Toksikoloji Anabilim Dalı MESLEK HASTALIKLARI Meslek hastalıkları,

Detaylı

İnsan Sağlığı ve Ekotoksikolojik Açıdan Risk ve Maruziyet Değerlendirmesi. Doç. Dr. Engin TUTKUN S.B. Ankara Meslek Hastalıkları Hastanesi

İnsan Sağlığı ve Ekotoksikolojik Açıdan Risk ve Maruziyet Değerlendirmesi. Doç. Dr. Engin TUTKUN S.B. Ankara Meslek Hastalıkları Hastanesi İnsan Sağlığı ve Ekotoksikolojik Açıdan Risk ve Maruziyet Değerlendirmesi Doç. Dr. Engin TUTKUN S.B. Ankara Meslek Hastalıkları Hastanesi Primer Hipertansiyon-1 Toplam hipertansiyon olgularının % 90-95

Detaylı

MESLEKSEL KANSERLER. Ülkemizde ve Dünyada Durum. Doç. Dr. Engin TUTKUN

MESLEKSEL KANSERLER. Ülkemizde ve Dünyada Durum. Doç. Dr. Engin TUTKUN 2015 MESLEKSEL KANSERLER Ülkemizde ve Dünyada Durum Doç. Dr. Engin TUTKUN Temel Tanım Kanser, hem dünyamızda, hem ülkemizde nedeni belirlenebilen ölümler arasında 2. sırada bulunmaktadır. Dünya Sağlık

Detaylı

İşyerlerinde çalışanlarımızın sağlığını olumsuz yönde tehdit eden, üretimi etkileyen ve İşletmeye zarar veren toz, gaz, duman, buhar, sis, gürültü,

İşyerlerinde çalışanlarımızın sağlığını olumsuz yönde tehdit eden, üretimi etkileyen ve İşletmeye zarar veren toz, gaz, duman, buhar, sis, gürültü, TOZ İşyerlerinde çalışanlarımızın sağlığını olumsuz yönde tehdit eden, üretimi etkileyen ve İşletmeye zarar veren toz, gaz, duman, buhar, sis, gürültü, Termal Konfor gibi unsurlardan biriside Tozdur. Organik

Detaylı

SİGARANIN ZARARLARI VE İÇİNDEKİ ZARARLI MADDELER

SİGARANIN ZARARLARI VE İÇİNDEKİ ZARARLI MADDELER SİGARANIN ZARARLARI VE İÇİNDEKİ ZARARLI MADDELER TÜTÜN DUMANININ ZARARLARI 1 / 5 Tütün dumanına maruziyet, başkalarının içtikleri tütün ürününden soluduğumuz duman ya da yanan bir sigara, puro, pipo ve

Detaylı

HİDROJEN PEROKSİT, SAÇ BOYALARI ve KANSER

HİDROJEN PEROKSİT, SAÇ BOYALARI ve KANSER HİDROJEN PEROKSİT, SAÇ BOYALARI ve KANSER A)HİDROJEN PEROKSİT Hidrojen peroksit; ısı, kontaminasyon ve sürtünme ile yanıcı özellik gösteren, renksiz ve hafif keskin kokuya sahip olan bir kimyasaldır ve

Detaylı

MESLEK HASTALIKLARI ve SEBEPLERİ

MESLEK HASTALIKLARI ve SEBEPLERİ MESLEK HASTALIKLARI ve SEBEPLERİ 15.10.2018 www.sakarya.edu.tr 1 Çalışanların sağlık sorunları Çalışanların sağlık sorunları 3 gruba ayrılır; 1. Genel hastalıklar ÜSYE, vs. 2. İşe özgü sağlık sorunları

Detaylı

ÜNİTE. MESLEK HASTALIKLARI Yrd. Doç. Dr. Aslı KARA İÇİNDEKİLER HEDEFLER MESLEKİ KANSERLER

ÜNİTE. MESLEK HASTALIKLARI Yrd. Doç. Dr. Aslı KARA İÇİNDEKİLER HEDEFLER MESLEKİ KANSERLER MESLEKİ KANSERLER İÇİNDEKİLER Kanserin Tanımı Kanserin Nedenleri Kanserde Mesleksel Faktörlerin Rolü Mesleksel Kansere Yol Açan Maddelerden Örnekler Mesleksel Kanser Türleri Mesleksel Kanserlerden Korunma

Detaylı

Çevre İçin Tehlikeler

Çevre İçin Tehlikeler Çevre ve Çöp Çevre Bir kuruluşun faaliyetlerini içinde yürüttüğü hava, su, toprak, doğal kaynaklar, belirli bir ortamdaki bitki ve hayvan topluluğu, insan ve bunlar arasındaki faaliyetleri içine alan ortamdır.

Detaylı

LABORATUVARLARDA İŞ SAĞLIĞI ve GÜVENLİĞİ ÖNLEMLERİ. İş Güvenliği Uzmanı Elif BAYHATUN İş Sağlığı & Güvenliği Birimi

LABORATUVARLARDA İŞ SAĞLIĞI ve GÜVENLİĞİ ÖNLEMLERİ. İş Güvenliği Uzmanı Elif BAYHATUN İş Sağlığı & Güvenliği Birimi LABORATUVARLARDA İŞ SAĞLIĞI ve GÜVENLİĞİ ÖNLEMLERİ İş Güvenliği Uzmanı Elif BAYHATUN İş Sağlığı & Güvenliği Birimi 06.03.2018-ANTALYA GEREKÇE 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu Kimyasal Maddelerle

Detaylı

Akciğer Kanserinde Mesleksel Nedenler. Dr. Mehmet Bayram Bezmialem Vakıf Üniversitesi Göğüs Hastalıkları Anabilim Dalı

Akciğer Kanserinde Mesleksel Nedenler. Dr. Mehmet Bayram Bezmialem Vakıf Üniversitesi Göğüs Hastalıkları Anabilim Dalı Akciğer Kanserinde Mesleksel Nedenler Dr. Mehmet Bayram Bezmialem Vakıf Üniversitesi Göğüs Hastalıkları Anabilim Dalı Tarihçe 1775 de baca temizleyicilerde skrotal kanser tanımlanmış 1893 de aromatik aminler

Detaylı

insanlardaki kanserlerin büyük bölümünün (%80 kadarı) çevresel etkiler ve yaşam biçimi özellikleri sonucu meydana geldiği bilinmektedir.

insanlardaki kanserlerin büyük bölümünün (%80 kadarı) çevresel etkiler ve yaşam biçimi özellikleri sonucu meydana geldiği bilinmektedir. MESLEKİ KANSERLER 1 insanlardaki kanserlerin büyük bölümünün (%80 kadarı) çevresel etkiler ve yaşam biçimi özellikleri sonucu meydana geldiği bilinmektedir. 2 Bu faktörler arasında en büyük payı: sigara

Detaylı

İşyerinde Sağlık Gözetimine Genel Bakış. Dr. Dilek TİRYAKİ

İşyerinde Sağlık Gözetimine Genel Bakış. Dr. Dilek TİRYAKİ İşyerinde Sağlık Gözetimine Genel Bakış Dr. Dilek TİRYAKİ Sağlık Gözetimi Amaç: İşyerindeki sağlığa zararlı etkenlerin, çalışan sağlığındaki olumsuz etkilerinin saptanması ve tanımlanması Yöntem: Sağlık

Detaylı

GIDA KONTAMİNANTLARI ÇEVRESEL KİRLETİCİLER METALLER (II)

GIDA KONTAMİNANTLARI ÇEVRESEL KİRLETİCİLER METALLER (II) GIDA KONTAMİNANTLARI ÇEVRESEL KİRLETİCİLER METALLER (II) Metalleri diğer maddelerden ayıran en önemli özellikleri, insanlar tarafından ne oluşturulabilir nede yok edilebilir olmalarıdır. Bugün endüstriyel

Detaylı

Gaz arıtımı sonucu oluşan ve tehlikeli maddeler içeren çamurlar ve filtre kekleri dışındaki gaz arıtımı sonucu oluşan çamurlar

Gaz arıtımı sonucu oluşan ve tehlikeli maddeler içeren çamurlar ve filtre kekleri dışındaki gaz arıtımı sonucu oluşan çamurlar Düzenli Depolama - 1. Sınıf (Tehlikeli Atık Düzenli Depolama) 01 03 04* Sülfürlü cevherlerin işlenmesinden kaynaklanan asit üretici maden atıkları 01 03 05* Tehlikeli madde içeren diğer maden atıkları

Detaylı

TARİHİ YAPILARIN RESTORASYONUNDA İSG: MALZEME ANALİZİ NEDEN ÖNEMLİDİR?

TARİHİ YAPILARIN RESTORASYONUNDA İSG: MALZEME ANALİZİ NEDEN ÖNEMLİDİR? TARİHİ YAPILARIN RESTORASYONUNDA İSG: MALZEME ANALİZİ NEDEN ÖNEMLİDİR? HAZAL ÖZLEM ERSAN ERUŞ & MUSTAFA ERUŞ KORUMA UYGULAMA VE DENETİM MÜDÜRLÜĞÜ (KUDEB) Uluslararası İş Sağlığı ve Güvenliği Kongresi 2017,

Detaylı

ÇEV416 ENDÜSTRİYEL ATIKSULARIN ARITILMASI

ÇEV416 ENDÜSTRİYEL ATIKSULARIN ARITILMASI ÇEV416 ENDÜSTRİYEL ATIKSULARIN ARITILMASI 9.Çözünmüş İnorganik ve Organik Katıların Giderimi Yrd. Doç. Dr. Kadir GEDİK İnorganiklerin Giderimi Çözünmüş maddelerin çapları

Detaylı

SAĞLIK ÇALIŞANLARININ MESLEKİ TEHLİKE ve RİSKLERİ. Öğr. Gör. Nurhan BİNGÖL

SAĞLIK ÇALIŞANLARININ MESLEKİ TEHLİKE ve RİSKLERİ. Öğr. Gör. Nurhan BİNGÖL SAĞLIK ÇALIŞANLARININ MESLEKİ TEHLİKE ve RİSKLERİ Öğr. Gör. Nurhan BİNGÖL Sağlık hizmeti sunumu sırasında sağlık çalışanları, bedensel, ruhsal ve sosyal yönden sağlıklarını tehdit eden pek çok riske maruz

Detaylı

SĠLĠKOZĠS KĠP ASBESTOZĠS

SĠLĠKOZĠS KĠP ASBESTOZĠS SĠLĠKOZĠS KĠP ASBESTOZĠS Prof. Dr. Metin Akgün Atatürk Üniversitesi Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları Anabilim Dalı Çiçek TaĢıyıcısı, Diego Riviera Sunum Planı Meslek hastalığı tanısı İlliyet bağı Ġndeks

Detaylı

İçerik. Çevre tanımı Sağlık çevre ilişkisi Verdiği Zararlar Önlemler

İçerik. Çevre tanımı Sağlık çevre ilişkisi Verdiği Zararlar Önlemler İçerik Çevre tanımı Sağlık çevre ilişkisi Verdiği Zararlar Önlemler ÇEVRE Çevre insanların ortak varlığını oluşturan değerler bütünündür. Bir canlının üzerinde etkili olabilen tüm faktörleri içeren ekosisteme

Detaylı

TOKSİKOLOJİ. Risk değerlendirmesine giriş Introduction to risk assessment

TOKSİKOLOJİ. Risk değerlendirmesine giriş Introduction to risk assessment TOKSİKOLOJİ Risk değerlendirmesine giriş Introduction to risk assessment Ankara Üniversitesi, Eczacılık Fakültesi, Tandoğan, Ankara Eczacılık Fakültesi Toksikoloji Anabilim Dalı R İ S K D E Ğ E R L E N

Detaylı

KAUÇUK SEKTÖRÜNDE KARŞILAŞILAN KİMYASAL TEHLİKELER ve ÇALIŞANLARIN BU TEHLİKELERDEN KORUNMASI

KAUÇUK SEKTÖRÜNDE KARŞILAŞILAN KİMYASAL TEHLİKELER ve ÇALIŞANLARIN BU TEHLİKELERDEN KORUNMASI KAUÇUK SEKTÖRÜNDE KARŞILAŞILAN KİMYASAL TEHLİKELER ve ÇALIŞANLARIN BU TEHLİKELERDEN KORUNMASI Özgen TİMUÇİN KILIÇ Kimya Mühendisi İş Sağlığı ve Güvenliği Merkezi Müdürlüğü İÇERİK İSGÜM Kauçuk Endüstrisi

Detaylı

SANAYİ TESİSLERİNDE KASITSIZ ÜRETİM SONUCU OLUŞAN KOK LARIN ATMOSFERE VERİLMESİNİN KONTROLÜNE İLİŞKİN MEVZUAT VE ÇALIŞMALAR

SANAYİ TESİSLERİNDE KASITSIZ ÜRETİM SONUCU OLUŞAN KOK LARIN ATMOSFERE VERİLMESİNİN KONTROLÜNE İLİŞKİN MEVZUAT VE ÇALIŞMALAR SANAYİ TESİSLERİNDE KASITSIZ ÜRETİM SONUCU OLUŞAN KOK LARIN ATMOSFERE VERİLMESİNİN KONTROLÜNE İLİŞKİN MEVZUAT VE ÇALIŞMALAR Aralık 2016 GENEL MEVZUAT H AV A K A L İ T E S İ N İ N K O R U N M A S I Y Ö

Detaylı

Mesleksel Akciğer Hastalıkları. Prof. Dr. Y. İzzettin Barış

Mesleksel Akciğer Hastalıkları. Prof. Dr. Y. İzzettin Barış Mesleksel Akciğer Hastalıkları Prof. Dr. Y. İzzettin Barış ARGON GAZI AR :Renksis,kokusuz iner gaz.o2 gibi suda erir Kullanım alanları : Basınç odaları,neon,flöresan ampulleri,bronş tümörlerinin laser

Detaylı

MESLEKİ KANSERLER 1-GİRİŞ VE GENEL BİLGİ

MESLEKİ KANSERLER 1-GİRİŞ VE GENEL BİLGİ 1 MESLEKİ KANSERLER 1-GİRİŞ VE GENEL BİLGİ Kanser oluşturan ve ölüme sebebiyet veren etken ve faktörler dünyanın çeşitli yerlerinde ve toplumlarında büyük ölçüde değişiklik gösterirler. Kanser meydana

Detaylı

ECZACILIK FAKÜLTESİ TOKSİKOLOJİ. Dersin Kodu Dersin Adı Z/S T U K

ECZACILIK FAKÜLTESİ TOKSİKOLOJİ. Dersin Kodu Dersin Adı Z/S T U K ECZACILIK FAKÜLTESİ TOKSİKOLOJİ PROGRAM KOORDİNATÖRÜ Prof. Dr. Şahan SAYGI, sahan.saygi@neu.edu.tr YÜKSEK LİSANS DERSLERİ Dersin Kodu Dersin Adı Z/S T U K ETKS 600 Uzmanlık Alan Dersi Z 4 0 4 ETKS 601

Detaylı

Bosch aksesuarları 11/12 Çalışma güvenliği Genel bakış 789. Unutmayın bir profesyonel kendi güvenliğini de düşünmelidir!

Bosch aksesuarları 11/12 Çalışma güvenliği Genel bakış 789. Unutmayın bir profesyonel kendi güvenliğini de düşünmelidir! Bosch aksesuarları 11/12 Çalışma güvenliği Genel bakış 789 İş güvenliği Unutmayın bir profesyonel kendi güvenliğini de düşünmelidir! Bosch kalitesi çalışma güvenliği ile de ilgili komple bir aksesuar programı

Detaylı

İş Ortamında İnorganik Toz Ölçüm ve Analiz Yöntemleri. Öğr. Gör. Alpaslan Ertürk Maden Yük. Mühendisi Dokuz Eylül Üniversitesi

İş Ortamında İnorganik Toz Ölçüm ve Analiz Yöntemleri. Öğr. Gör. Alpaslan Ertürk Maden Yük. Mühendisi Dokuz Eylül Üniversitesi İş Ortamında İnorganik Toz Ölçüm ve Analiz Yöntemleri Öğr. Gör. Alpaslan Ertürk Maden Yük. Mühendisi Dokuz Eylül Üniversitesi Tozların Sınıflandırması 1- Fibrojenik Tozlar (solunum sistemine zararlı olanlar)

Detaylı

Biyolojik Risk Etmenleri

Biyolojik Risk Etmenleri Biyolojik Risk Etmenleri Mesleki tehlikeler Biyolojik, Biyomekanik, Kimyasal, Fiziksel (+radyolojik) Psikososyal TANIMLAMA Çalışma yaşamında biyolojik risk etkenleri denildiğinde akla, herhangi bir enfeksiyona,

Detaylı

İŞ HİJYENİ ÖLÇÜMLERİ... Fiziksel Parametreler Aydınlatma Şiddeti Ölçümü Termal Konfor Ölçümü Gürültü Ölçümü Titreşim Ölçümü

İŞ HİJYENİ ÖLÇÜMLERİ... Fiziksel Parametreler Aydınlatma Şiddeti Ölçümü Termal Konfor Ölçümü Gürültü Ölçümü Titreşim Ölçümü ÇEVRE ANALİZLERİ... Emisyon Ölçüm ve Analizleri Çevresel Gürültü ve Titreşim Ölçümleri İmisyon Ölçümleri Su, Atık Su ve Deniz Suyu Analizleri Atık Yağ Analizleri Atık Analizleri Toprak Analizleri Arıtma

Detaylı

2/13/2018 MALZEMELERİN GRUPLANDIRILMASI

2/13/2018 MALZEMELERİN GRUPLANDIRILMASI a) Kullanış yeri ve amacına göre gruplandırma: 1) Taşıyıcı malzemeler: İnşaat mühendisliğinde kullanılan taşıyıcı malzemeler, genellikle betonarme, çelik, ahşap ve zemindir. Beton, çelik ve ahşap malzemeler

Detaylı

MERSİN ENTEGRE SAĞLIK KAMPÜSÜ - KAMU ÖZEL İŞBİRLİĞİ MODELİ ATIK YÖNETİMİ YÖNETİM VE HİZMET PLANI. Hastane Tehlikeli ve Tehlikesiz Atıkları & Yönetimi

MERSİN ENTEGRE SAĞLIK KAMPÜSÜ - KAMU ÖZEL İŞBİRLİĞİ MODELİ ATIK YÖNETİMİ YÖNETİM VE HİZMET PLANI. Hastane Tehlikeli ve Tehlikesiz Atıkları & Yönetimi MERSİN ENTEGRE SAĞLIK KAMPÜSÜ - KAMU ÖZEL İŞBİRLİĞİ MODELİ ATIK YÖNETİMİ YÖNETİM VE HİZMET PLANI Hastane Tehlikeli ve Tehlikesiz Atıkları & Yönetimi SUNUM İÇERİĞİ YASAL DÜZENLEMELER Tıbbi Atıkların Kontrolü

Detaylı

TOZDAN NASIL KORUNABİLİRİM?

TOZDAN NASIL KORUNABİLİRİM? TOZDAN NASIL KORUNABİLİRİM? TOZ NEDİR? TOZ: Çeşitli organik ve inorganik maddelerden aşınma, parçalanma, öğütme, yanma veya mekanik olarak kırma, parçalama, delme, öğütme işlemleri sırasında ve sonucunda

Detaylı

1.ÜNİTE:KİMYA BİLİMİ KİMYA NE İŞE YARAR? KİMYA DİSİPLİNLERİ KİMYANIN BAŞLICA UYGULAMA ALANLARI

1.ÜNİTE:KİMYA BİLİMİ KİMYA NE İŞE YARAR? KİMYA DİSİPLİNLERİ KİMYANIN BAŞLICA UYGULAMA ALANLARI Serüveni 1.ÜNİTE:KİMYA BİLİMİ KİMYA NE İŞE YARAR? KİMYA DİSİPLİNLERİ KİMYANIN BAŞLICA UYGULAMA ALANLARI KİMYA DİSİPLİNLERİ KİMYA ALT BİLİM DALLARI ORGANİK KİMYA: Karbon kimyasıda denir.h,o,n,p,s elementlerinin

Detaylı

İÇİNDEKiLER. Önsöz...,... v BÖLÜM I. TOKSiKOLOJi'YE GiRiŞ

İÇİNDEKiLER. Önsöz...,... v BÖLÜM I. TOKSiKOLOJi'YE GiRiŞ İÇİNDEKiLER Önsöz...,... v BÖLÜM I TOKSiKOLOJi'YE GiRiŞ 1. 1.1 1.2 1.3 1.4 1.5 1.6 2. 2.1 2.2 2.3 3. 3.1 3.2 3.3 3.4 3.5 Toksikoloji de Temel Kavramlar...2 Toksikoloji'nin alt birimleri...2 Zehir ve Toksik

Detaylı

TÜRKİYEDE KİMYA ENDÜSTRİSİ

TÜRKİYEDE KİMYA ENDÜSTRİSİ ALİ UZUN FEN BİLİMLERİ ÖĞRETMENİ TÜRKİYEDE KİMYA ENDÜSTRİSİ Yaşadığınız ortamı incelediğinizde kullandığınız pek çok malzemenin kimya endüstrisi sayesinde üretildiğini görürsünüz. Duvarlarda, kapılarda

Detaylı

Teknik Katalog [Partikül Ölçüm Cihazı]

Teknik Katalog [Partikül Ölçüm Cihazı] [PCE-PCO 2] Teknik Katalog [Partikül Ölçüm Cihazı] PCE Teknik Cihazlar Paz. Tic. Ltd.Şti. Halkalı Merkez Mah. Pehlivan Sok. No 6/C 34303 Küçükçekmece/ İstanbul Türkiye Mail: info@pce-cihazlari.com.tr Telefon:

Detaylı

MESLEKi TOKSİKOLOJİ AÇISINDAN KİMYASAL MARUZİYET

MESLEKi TOKSİKOLOJİ AÇISINDAN KİMYASAL MARUZİYET MESLEKi TOKSİKOLOJİ AÇISINDAN KİMYASAL MARUZİYET DOÇ. DR. M. SERTAÇ YILMAZ ULUDAĞ ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ TIBBİ FARMAKOLOJİ ANABİLİM DALI PARASELSUS (1493-1541) TÜM MADDELER ZEHİRDİR. İLACI, ZEHİRDEN

Detaylı

MADEN İŞKOLUNDA MESLEK HASTALIKLARI

MADEN İŞKOLUNDA MESLEK HASTALIKLARI MADEN İŞKOLUNDA MESLEK HASTALIKLARI Dr. Buhara Önal ÇSGB İş Sağlığı ve Güvenliği Genel Müdürlüğü Meslek Hastalığı 506 s. Sosyal Sigortalar Kanunu 11. md Sigortalının çalıştırıldığı işin niteliğine göre

Detaylı

OKULDA KİMYA KAĞIT. Kağıdın ana maddesi doğal bir polimer olan selülozdur.

OKULDA KİMYA KAĞIT. Kağıdın ana maddesi doğal bir polimer olan selülozdur. OKULDA KİMYA KAĞIT Kağıdın ana maddesi doğal bir polimer olan selülozdur. Selüloz bitkilerin gövde ve yapraklarında bol bulunur, bu nedenle kağıt çoğunlukla ağaç gövdelerinden üretilir. Kağıt üretimi:

Detaylı

ÇEV 455 Tehlikeli Atık Yönetimi

ÇEV 455 Tehlikeli Atık Yönetimi ÇEV 455 Tehlikeli Atık Yönetimi (*) * Ders notları 12.10.2018 tarihinde güncellenmiştir. Dr. Öğr. Üyesi Özgür ZEYDAN http://cevre.beun.edu.tr/zeydan/ Kanunlar 1983: 2872 sayılı Çevre Kanunu 2006: 5491

Detaylı

Kimyasal Risk Etmenleri

Kimyasal Risk Etmenleri Kimyasal Risk Etmenleri 26/12/2003 tarih ve 25328 sayılı Resmi Gazetede yayımlanmış ve yayım tarihinde yürürlüğe girmiş Son değişiklik tarihi 20/03/2008 tarihli ve 26822 s.r.g. "İşyerinde Kimyasal Maddelerle

Detaylı

MALZEME GÜVENLİK BİLGİ FORMU

MALZEME GÜVENLİK BİLGİ FORMU 21.02.2011 1 1. ÜRÜN VE TEDARİKÇİ TANIMLAMA MALZEME GÜVENLİK BİLGİ FORMU Ürün Adı Üretici : ÖZPOR Taşyünü Şilte, Levha : ÖZPOR Yalıtım Amb. İnş. Turz. Yat. San. Tic. A.Ş. 1. Organize San. Böl. Türkmenistan

Detaylı

ÇİMENTO FABRİKALARINDA ALTERNATİF YAKIT OLARAK KULLANILACAK ATIK KODLARI

ÇİMENTO FABRİKALARINDA ALTERNATİF YAKIT OLARAK KULLANILACAK ATIK KODLARI ÇİMENTO FABRİKALARINDA ALTERNATİF YAKIT OLARAK KULLANILACAK ATIK KODLARI ATIK KODU ATIK AÇIKLAMASI 16 01 03 Ömrünü tamamlamış lastikler 08 03 19* Dağıtıcı yağ 08 04 17* Reçine yağı KULLANILMIŞ LASTİKLER

Detaylı

ULUSAL PNÖMOKONYOZ ÖNLEME EYLEM PLANI

ULUSAL PNÖMOKONYOZ ÖNLEME EYLEM PLANI ULUSAL PNÖMOKONYOZ ÖNLEME EYLEM PLANI 1. Sorunun öneminin saptanması Pnömokonyoz ülkemizde en sık görülen mesleki akciğer hastalıklarından biri olup, önlenebilir meslek hastalıklarının başında gelmektedir.

Detaylı

MADDELERE SOLUNUM İLE MARUZİYETTE RİSK DERECESİ BELİRLENMESİ

MADDELERE SOLUNUM İLE MARUZİYETTE RİSK DERECESİ BELİRLENMESİ TEHLİKELİ KİMYASAL MADDELERE SOLUNUM İLE MARUZİYETTE RİSK DERECESİ BELİRLENMESİ BASİT RİSK DEĞERLENDİRMESİ METODU (HSE/COSHH-Control of substances hazardous to health ) 1 TEHLİKELİ KİMYASAL MADDELERE SOLUNUM

Detaylı

TMMOB ELEKTRİK MÜHENDİSLERİ ODASI İZMİR ŞUBESİ PATLAYICI ORTAMLAR MURAT YAPICI. Elektrik Mühendisi EMO İzmir Şube murat.yapici@emo.org.

TMMOB ELEKTRİK MÜHENDİSLERİ ODASI İZMİR ŞUBESİ PATLAYICI ORTAMLAR MURAT YAPICI. Elektrik Mühendisi EMO İzmir Şube murat.yapici@emo.org. TMMOB PATLAYICI ORTAMLAR YÖNETMELİKLER ÜLKEMİZDEKİ UYGULAMALAR MURAT YAPICI Elektrik Mühendisi EMO İzmir Şube murat.yapici@emo.org.tr Rafineriler, Petrokimya, Boya Kozmetik Kozmetik fabrikasında yangın,

Detaylı

Çalışma ortamına özgü etyolojik ajana maruziyet sonucu meydana gelen hastalıklara meslek hastalığı adı verilir.

Çalışma ortamına özgü etyolojik ajana maruziyet sonucu meydana gelen hastalıklara meslek hastalığı adı verilir. Meslek Hastalıkları Hızlı teknolojik gelişmeler bir yandan insanın refahına hizmet ederken, öte yandan insan hayatı ve çevre için tehlikeleri de beraberinde getirmiştir. Üretim sürecine giren her yeni

Detaylı

GENEL RİSK DEĞERLENDİRMESİ ÖRNEK FORMU

GENEL RİSK DEĞERLENDİRMESİ ÖRNEK FORMU GENEL RİSK DEĞERLENDİRMESİ ÖRNEK FORMU Risk Değerlendirme No: Tarih: İşveren: İşyeri Adresi: Yapılan İş Nedir? (Kısaca açıklayınız) İşçi sayısı: Erkek Kadın Çocuk Çırak Öğrenci RİSK DEĞERLENDİRMESİ YAPILMASININ

Detaylı

Kimyasal Maddeler. Tehlikeli Kimyasal Maddeler. Patlayıcı, alevlenebilir, kanserojen, tahriş edici v.b gibi maddeler

Kimyasal Maddeler. Tehlikeli Kimyasal Maddeler. Patlayıcı, alevlenebilir, kanserojen, tahriş edici v.b gibi maddeler Kimyasal Maddeler Tehlikeli Kimyasal Maddeler Patlayıcı, alevlenebilir, kanserojen, tahriş edici v.b gibi maddeler Kimya sanayinin faaliyet alanı doğal maddelerin kimyasal yapısını değiştirerek diğer endüstrilerde

Detaylı

KANSEROJEN VEYA MUTAJEN MADDELERLE ÇALIġMALARDA SAĞLIK VE GÜVENLĠK ÖNLEMLERĠ HAKKINDA YÖNETMELĠK TASLAĞI

KANSEROJEN VEYA MUTAJEN MADDELERLE ÇALIġMALARDA SAĞLIK VE GÜVENLĠK ÖNLEMLERĠ HAKKINDA YÖNETMELĠK TASLAĞI Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığından: KANSEROJEN VEYA MUTAJEN MADDELERLE ÇALIġMALARDA SAĞLIK VE GÜVENLĠK ÖNLEMLERĠ HAKKINDA YÖNETMELĠK TASLAĞI BĠRĠNCĠ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar Amaç MADDE

Detaylı

MALZEME GÜVENLİK BİLGİ FORMU. Bölüm 1 : Ürün ve Tedarikçi Kimlik Kartı Ürün Adı: İzober Taşyünü Levha, Şilte ve Prefabrik Boru

MALZEME GÜVENLİK BİLGİ FORMU. Bölüm 1 : Ürün ve Tedarikçi Kimlik Kartı Ürün Adı: İzober Taşyünü Levha, Şilte ve Prefabrik Boru MALZEME GÜVENLİK BİLGİ FORMU Bölüm 1 : Ürün ve Tedarikçi Kimlik Kartı Ürün Adı: İzober Taşyünü Levha, Şilte ve Prefabrik Boru Üretici Firma: Beşler Tekstil San.Tic. A.Ş O.S.B 20 Cad. No: 54 38070 KAYSERİ

Detaylı

ÇORLU KIZ TEKNİK VE MESLEK LİSESİ KİMYA TEKNOLOJİSİ ALANI TANITIMI

ÇORLU KIZ TEKNİK VE MESLEK LİSESİ KİMYA TEKNOLOJİSİ ALANI TANITIMI ÇORLU KIZ TEKNİK VE MESLEK LİSESİ KİMYA TEKNOLOJİSİ ALANI TANITIMI Okulumuz Kimya teknolojisi Alanı 181 öğrenci ve 7 öğretmenle eğitim öğretim faaliyetlerine devam etmektedir. Kimya teknolojisi Alanı hem

Detaylı

Sorular biyolojik ve psikolojik etmenler

Sorular biyolojik ve psikolojik etmenler Sorular biyolojik ve psikolojik etmenler 1. Aşağıdakilerden hangisi İş Yerinde Görülen Psikososyal Etmenlerdendir A) Çalışma ortamı B) Çalışma süresi C) Ücretler D) Yönetsel ve çalışanlarla ilgili faktörler

Detaylı

MESLEKİ TOKSİKOLOJİDE TEMEL KAVRAMLAR

MESLEKİ TOKSİKOLOJİDE TEMEL KAVRAMLAR 1 MESLEKİ TOKSİKOLOJİDE TEMEL KAVRAMLAR Prof.Dr.Belma Koçer-Gümüşel Hacettepe Üniversitesi Eczacılık Fakültesi F.Toksikoloji Anabilim Dalı belmagumusel@yahoo.com 2 Mesleki Toksikoloji İşyeri ortamında

Detaylı

Akreditasyon Sertifikası Eki (Sayfa 1/7) Akreditasyon Kapsamı

Akreditasyon Sertifikası Eki (Sayfa 1/7) Akreditasyon Kapsamı Akreditasyon Sertifikası Eki (Sayfa 1/7) Deney Laboratuvarı Adresi : Adnan Kahveci Mah. Çankaya Cad. Simay İş Merkezi No:5-B Kat:1 No:34 Beylikdüzü 34528 İSTANBUL/TÜRKİYE Tel : 02129091418 Faks : 20129091430

Detaylı

Akreditasyon Sertifikası Eki. (Sayfa 1/9) Akreditasyon Kapsamı

Akreditasyon Sertifikası Eki. (Sayfa 1/9) Akreditasyon Kapsamı Akreditasyon Sertifikası Eki. (Sayfa 1/9) Deney Laboratuvarı Adresi : Adnan kahveci mah.çankaya cad.simay iş merkezi No:5-B kat:1 No:34 Beylikdüzü 34528 İSTANBUL / TÜRKİYE Tel : 02129091418 Faks : 20129091430

Detaylı

MALZEME GÜVENLİK BİLGİ FORMU

MALZEME GÜVENLİK BİLGİ FORMU MALZEME GÜVENLİK BİLGİ FORMU 1. ÜRÜN VE TEDARİKÇİ TANIMLAMA Ürün Adı Üretici : Fırın ve her türlü cihazın termal ve akustik izolasyonu için İzocam Camyünü İğneli Ürün : Izocam Ticaret ve Sanayi A.Ş. 41455

Detaylı

İNŞAAT MALZEME BİLGİSİ

İNŞAAT MALZEME BİLGİSİ İNŞAAT MALZEME BİLGİSİ Prof. Dr. Metin OLGUN Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarımsal Yapılar ve Sulama Bölümü HAFTA KONU 1 Giriş, yapı malzemelerinin önemi 2 Yapı malzemelerinin genel özellikleri,

Detaylı

TÜBİTAK MARMARA ARAŞTIRMA MERKEZİ

TÜBİTAK MARMARA ARAŞTIRMA MERKEZİ TÜBİTAK MARMARA ARAŞTIRMA MERKEZİ ÇERKEZKÖY ORGANİZE SANAYİ BÖLGESİNDE POLİARAOMATİK HİDROKARBON (PAH) VE AĞIR METAL SEVİYELERİNİN BELİRLENMESİ VE DEĞERLENDİRİLMESİ Faruk DİNÇER, Özgen ERCAN, Özcan CEYLAN

Detaylı

Metal yüzeyinde farklı korozyon türleri

Metal yüzeyinde farklı korozyon türleri Metal yüzeyinde farklı korozyon türleri + - + 2 2 - - 2 2 Borunun dış ve iç görünümü ile erozyon korozyon Çatlak korozyonunun görünüm Metalde çatlak korozyonun oluşumu ve çatlak Oyuk korozyonu ve oluşumu

Detaylı

Fen Bilimleri Evsel Atıklar ve Geri Dönüşüm

Fen Bilimleri Evsel Atıklar ve Geri Dönüşüm Fen Bilimleri Evsel Atıklar ve Geri Dönüşüm M.İSMAİL SAHİN FURKAN CANAL FATİH BACAK CENGİZ KİLİÇ KONU: Evsel Atıklar ve Geri Dönüşüm Atık: Bir işlem sonucu çevreye bırakılan her türlü maddeye atık denir.

Detaylı

Kimyasalların Envanteri Ve Kontrolü Hakkında Yönetmelik (26 Aralık 2008 Tarih ve 27092 Sayılı RG Mükerrer) Çevre ve Orman Bakanlığı.

Kimyasalların Envanteri Ve Kontrolü Hakkında Yönetmelik (26 Aralık 2008 Tarih ve 27092 Sayılı RG Mükerrer) Çevre ve Orman Bakanlığı. Kimyasalların Envanteri Ve Kontrolü Hakkında Yönetmelik (26 Aralık 2008 Tarih ve 27092 Sayılı RG Mükerrer) Çevre ve Orman Bakanlığı Haydar HAZER GAZİANTEP 12 MAYIS 2010 1 Kimyasalların Envanteri ve Kontrolü

Detaylı

İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ AÇIK VE UZAKTAN EĞİTİM FAKÜLTESİ MESLEK HASTALIKLARI-3 PROF.DR.SARPER ERDOĞAN

İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ AÇIK VE UZAKTAN EĞİTİM FAKÜLTESİ MESLEK HASTALIKLARI-3 PROF.DR.SARPER ERDOĞAN İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ AÇIK VE UZAKTAN EĞİTİM FAKÜLTESİ MESLEK HASTALIKLARI-3 PROF.DR.SARPER ERDOĞAN Meslek Hastalıkları-3 Meslek Hastalıkları Listesi Meslek Hastalıklarının Tıbbi ve Yasal Tanı Koyma Süreci

Detaylı

TURHAN DOĞRU NEFES ALMAK:

TURHAN DOĞRU NEFES ALMAK: Mustafa TURHAN A sınıfı İşgüvenliği Uzmanı mturhan.isg@gmail.com DOĞRU NEFES ALMAK: Solunum Koruyucuların Farklı Sektörlerde Kullanımı 1 Doğru Nefes Almak ne demek? Tehditler İmkanlar Solunum koruyucular

Detaylı

KİRLİLİK KATSAYISI. 4 KOİ, AKM, Yağ-Gres, ph

KİRLİLİK KATSAYISI. 4 KOİ, AKM, Yağ-Gres, ph SEKTÖR GIDA SANAYİ ALT SEKTÖR KİRLİLİK KATSAYISI KİRLİLİK PARAMETRELERİ Nişasta,Un ve Makarna Üretimi 4 KOİ, AKM, ph Maya Üretimi KOİ, AKM, Yağ-Gres, Top-N, Top-P, ph Sitrik Asit Üretimi KOİ, AKM, Yağ-Gres,

Detaylı

İthal Edilen Kimyasallar İhraç Edilen Kimyasallar Kimya Temelli Meslekler

İthal Edilen Kimyasallar İhraç Edilen Kimyasallar Kimya Temelli Meslekler İthal Edilen Kimyasallar İhraç Edilen Kimyasallar Kimya Temelli Meslekler KİMYA SEKTÖRÜ : Kimya sektörü ürünleri oldukça geniş bir ürün yelpazesine sahiptir. Sektör; mineral yakıtlar/yağlar, inorganik

Detaylı

Halil CANTÜRK İbrahim Halil NURDAĞ. Yıldız Teknik Üniversitesi Gemi İnşaatı ve Gemi Makineleri Mühendisliği Bölümü

Halil CANTÜRK İbrahim Halil NURDAĞ. Yıldız Teknik Üniversitesi Gemi İnşaatı ve Gemi Makineleri Mühendisliği Bölümü Halil CANTÜRK İbrahim Halil NURDAĞ Yıldız Teknik Üniversitesi Gemi İnşaatı ve Gemi Makineleri Mühendisliği Bölümü Genel olarak kaynak teknolojisinden, bina kurulmasından, cihaz onarımlarına, ağır sanayiden

Detaylı

İyonize Radyasyonun Hücresel Düzeydeki Etkileri ve Moleküler Yaklaşımlar

İyonize Radyasyonun Hücresel Düzeydeki Etkileri ve Moleküler Yaklaşımlar İyonize Radyasyonun Hücresel Düzeydeki Etkileri ve Moleküler Yaklaşımlar Aysun Manisalıgil, Ayşegül Yurt Dokuz Eylül Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Medikal Fizik Anabilim Dalı Hücre ve Moleküller

Detaylı

İş sağlığı, İş Sağlığı İŞ SAĞLIĞI VE İŞ SAĞLIĞI HEMŞİRELİĞİ. Uluslararası Çalışma Örgütü ne (ILO) göre; ILO rakamlarına göre;

İş sağlığı, İş Sağlığı İŞ SAĞLIĞI VE İŞ SAĞLIĞI HEMŞİRELİĞİ. Uluslararası Çalışma Örgütü ne (ILO) göre; ILO rakamlarına göre; İŞ SAĞLIĞI VE İŞ SAĞLIĞI HEMŞİRELİĞİ İş Sağlığı Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO) ve Dünya Sağlık Örgütü (WHO) nün yaptığı tanıma göre iş sağlığı, bütün mesleklerde çalışanların bedensel, ruhsal ve sosyal

Detaylı

1- Aşağıdakilerden hangisi Aşındırıcı sembolüdür? a. b. c. d. CEVAP: D. 2- Aşağıdakilerden hangisi Yanıcı sembolüdür? a. b. c. d.

1- Aşağıdakilerden hangisi Aşındırıcı sembolüdür? a. b. c. d. CEVAP: D. 2- Aşağıdakilerden hangisi Yanıcı sembolüdür? a. b. c. d. 1- Aşağıdakilerden hangisi Aşındırıcı sembolüdür? 2- Aşağıdakilerden hangisi Yanıcı sembolüdür? 3- Aşağıdakilerden hangisi Zararlı Madde sembolüdür? 4- Aşağıdakilerden hangisi Oksitleyici (Yükseltgen)

Detaylı

GÜVENLİK BİLGİ FORMU MOIL BLUE

GÜVENLİK BİLGİ FORMU MOIL BLUE 1. MADDE / MÜSTAHZAR VE ŞİRKET / İŞ SAHİBİNİN TANITIMI 1.1 Madde/ Müstahzarın Tanıtılması Ürün adı 1.2 Madde / Müstahzarın Kullanımı Adblue 1.3 Firmanın Tanıtımı MİLAN PETROL SANAYİ VE TİCARET A.Ş. 10013

Detaylı

Çalışma Ortamında Kişisel Maruziyet ve Ortam Ölçümleri

Çalışma Ortamında Kişisel Maruziyet ve Ortam Ölçümleri T.C. ÇALIŞMA VE SOSYAL GÜVENLİK BAKANLIĞI İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ Çalışma Ortamında Kişisel Maruziyet ve Ortam Ölçümleri ZEKİYE KARAKAYA İş Sağlığı ve Güvenliği Araştırma ve Geliştirme

Detaylı

7.Hafta: Risk ve Risk Analizi. DYA 114 Çevre Koruma. BÜRO YÖNETİMİ ve YÖNETİCİ ASİSTANLIĞI PROGRAMI Yrd.Doç.Dr. Sefa KOCABAŞ

7.Hafta: Risk ve Risk Analizi. DYA 114 Çevre Koruma. BÜRO YÖNETİMİ ve YÖNETİCİ ASİSTANLIĞI PROGRAMI Yrd.Doç.Dr. Sefa KOCABAŞ 7.Hafta: Risk ve Risk Analizi DYA 114 Çevre Koruma BÜRO YÖNETİMİ ve YÖNETİCİ ASİSTANLIĞI PROGRAMI Yrd.Doç.Dr. Sefa KOCABAŞ RİSK ve RİSK ANALİZİ Risk Belirli bir tehlikeli olayın meydana gelme olasılığı

Detaylı

Farmasötik Toksikoloji

Farmasötik Toksikoloji Farmasötik Toksikoloji 2014 2015 2.Not Doç.Dr. Gül ÖZHAN Absorbsiyon Kan hücreleri Dağılım Dokularda depolanma Eliminasyon Kimyasal Serum proteinleri Kan veya plazma Etki bölgesi Metabolizma Eliminasyon

Detaylı

GÜVENLİK BİLGİ FORMU DEMİR-3-KLORÜR SOLÜSYON GBF NO : 200-011 TARİH : EYLÜL 98 CAS NO: 7705-08-0 1-) KİMYASAL MADDE VEYA ÜRÜNÜN VE FİRMANIN TANIMI

GÜVENLİK BİLGİ FORMU DEMİR-3-KLORÜR SOLÜSYON GBF NO : 200-011 TARİH : EYLÜL 98 CAS NO: 7705-08-0 1-) KİMYASAL MADDE VEYA ÜRÜNÜN VE FİRMANIN TANIMI 1-) KİMYASAL MADDE VEYA ÜRÜNÜN VE FİRMANIN TANIMI Ürün adı : Demir-3-Klorür Solüsyon Formulü : FeCl 3 2-) KİMYASAL BİLEŞİMİ Maddenin kimyasal adı : Demir-3-klorür (FeCl 3 ) Sinonimleri : Demir (III) Klorür

Detaylı

MALZEME GÜVENLİK BİLGİ FORMU

MALZEME GÜVENLİK BİLGİ FORMU MALZEME GÜVENLİK BİLGİ FORMU DEMİR SÜLFAT LİKİT 1) MADDE VE ŞİRKET TANIMI Ürünün Tanımı: Demir (II) Sülfat likit Ürün İsmi: TUROKS D2S Üretici/ Tedarikçi Firma: Turoksi Kimyevi Maddeleri San. Tic. Ltd.

Detaylı

GIDALAR KANSERİN NERESİNDE?

GIDALAR KANSERİN NERESİNDE? GIDALAR KANSERİN NERESİNDE? PROF. DR. İSMAİL ÇELİK HACETTEPE ÜNİVERSİTESİ KANSER ENSTİTÜSÜ Alkol %4-6 Diğer %10-15 Tütün %30-35 Şişmanlık %10-20 Enfeksiyon %15-20 Beslenme %25-30 Kansere Yol Açan Faktörler

Detaylı

Kalıcı Organik Kirleticiler ve Stockholm (KOK) Sözleşmesi

Kalıcı Organik Kirleticiler ve Stockholm (KOK) Sözleşmesi Kalıcı Organik Kirleticiler ve Stockholm (KOK) Sözleşmesi Kalıcı Organik Kirleticilerin (KOK) özellikleri nelerdir? -Zehirlidirler. - Çevrede kolayca yok olmazlar. -Besin zincirinde birikirler - Hava,

Detaylı

Türkiye de Kanser Kontrolü 2013. Doç. Dr. Murat Gültekin Kanser Daire Başkanı 0 532 256 09 51 mrtgultekin@yahoo.com

Türkiye de Kanser Kontrolü 2013. Doç. Dr. Murat Gültekin Kanser Daire Başkanı 0 532 256 09 51 mrtgultekin@yahoo.com Türkiye de Kanser Kontrolü 2013 Doç. Dr. Murat Gültekin Kanser Daire Başkanı 0 532 256 09 51 mrtgultekin@yahoo.com Türkiye de ve Dünyada Kanser 1 2005 den 2030 a Dünyada Kanser 11 milyon yeni vaka 27 milyon

Detaylı

T.C. ÇALIŞMA VE SOSYAL GÜVENLİK BAKANLIĞI. Asbestle Çalışmalarda Sağlık ve Güvenlik. Ahmet Serdar SEVİNÇ İSG Uzmanı

T.C. ÇALIŞMA VE SOSYAL GÜVENLİK BAKANLIĞI. Asbestle Çalışmalarda Sağlık ve Güvenlik. Ahmet Serdar SEVİNÇ İSG Uzmanı T.C. ÇALIŞMA VE SOSYAL GÜVENLİK BAKANLIĞI İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ Asbestle Çalışmalarda Sağlık ve Güvenlik Ahmet Serdar SEVİNÇ İSG Uzmanı KULLANIM YASAĞI Asbestin her türünün çıkarılması,

Detaylı

MALZEMELERİN GERİ KAZANIMI

MALZEMELERİN GERİ KAZANIMI MALZEMELERİN GERİ KAZANIMI PROF. DR. HÜSEYİN UZUN HOŞGELDİNİZ 1 DEMİR DIŞI METALLERİN GERİ DÖNÜŞÜMÜ Demir dışı metaller (non-ferrous metals) arasında temel olarak bakır, çinko, kurşun, alüminyum, nikel,

Detaylı

Soluduğumuz havanın temiz olması sağlığımız için çok önemlidir.

Soluduğumuz havanın temiz olması sağlığımız için çok önemlidir. mız Temiz mi? Ana Tema Önerilen Süre Kazanımlar Öğrenciye Kazandırılacak Beceriler Yöntem ve Teknikler Araç ve Gereçler Soluduğumuz havanın temiz olması sağlığımız için çok önemlidir. 2-3 ders saati nın

Detaylı

İçindekiler VII. Ön söz Çeviri editörünün ön sözü Teşekkür XV XIX XXI. I. Kısım Su teminine giriş

İçindekiler VII. Ön söz Çeviri editörünün ön sözü Teşekkür XV XIX XXI. I. Kısım Su teminine giriş Ön söz Çeviri editörünün ön sözü Teşekkür XV XIX XXI I. Kısım Su teminine giriş 1 Su sektörü 3 1.1 Giriş 3 1.2 Su tüketimi 3 1.3 Kabul edilebilir su kalitesi 7 1.4 Su sektörü hizmetleri 10 1.5 Su koruma

Detaylı

Evlerden Kaynaklanan Tehlikeli Atıklar. Çevre Koruma ve Kontrol Daire Başkanlığı Atıklar Şube Müdürlüğü

Evlerden Kaynaklanan Tehlikeli Atıklar. Çevre Koruma ve Kontrol Daire Başkanlığı Atıklar Şube Müdürlüğü Evlerden Kaynaklanan Tehlikeli Atıklar Çevre Koruma ve Kontrol Daire Başkanlığı Atıklar Şube Müdürlüğü 2011 Evlerden Kaynaklanan Tehlikeli Atıklar Günlük yaşamda kullandığımız ve hayatımızı kolaylaştıran

Detaylı

İNŞAAT MALZEME BİLGİSİ

İNŞAAT MALZEME BİLGİSİ İNŞAAT MALZEME BİLGİSİ Prof. Dr. Metin OLGUN Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarımsal Yapılar ve Sulama Bölümü HAFTA KONU 1 Giriş, yapı malzemelerinin önemi 2 Yapı malzemelerinin genel özellikleri,

Detaylı

TEHLİKELİ MADDE SINIFLANDIRMALARINDA TEHLİKE İŞARET VE LEVHALARININ ÖZELLİKLERİ

TEHLİKELİ MADDE SINIFLANDIRMALARINDA TEHLİKE İŞARET VE LEVHALARININ ÖZELLİKLERİ TEHLİKELİ MADDE SINIFLANDIRMALARINDA TEHLİKE İŞARET VE LEVHALARININ ÖZELLİKLERİ Hazırlayan Abdurrahman KAR Tehlikeli Madde Güvenlik Danışmanı (TMGD) Ferhuniye Mah Mümtaz Koru Sok. Çetinkaya İş Merkezi

Detaylı

İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ AÇIK VE UZAKTAN EĞİTİM FAKÜLTESİ MESLEK HASTALIKLARI -2 PROF. DR. SARPER ERDOĞAN

İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ AÇIK VE UZAKTAN EĞİTİM FAKÜLTESİ MESLEK HASTALIKLARI -2 PROF. DR. SARPER ERDOĞAN İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ AÇIK VE UZAKTAN EĞİTİM FAKÜLTESİ MESLEK HASTALIKLARI -2 PROF. DR. SARPER ERDOĞAN İşe Giriş Muayeneleri Aralıklı kontrol muayeneleri (periyodik muayeneler) Sağlık Eğitimi 1 İşe Giriş

Detaylı

ATIK KODLARI VE LİSANS L

ATIK KODLARI VE LİSANS L ÇEVRE YÖNETY NETİMİ GENEL MÜDÜRLM RLÜĞÜ İZİN N VE DENETİM M DAİRES RESİ BAŞKANLI KANLIĞI ÇEVRE İZNİ VE LİSANSI L ŞUBESİ ATIK KODLARI VE LİSANS L KONULARI Murat ŞAHİN ÇEVRE İZNİ / ÇEVRE İZİN VE LİSANSI

Detaylı

Mesleğin Hastalığı Olur mu?

Mesleğin Hastalığı Olur mu? Mesleğin Hastalığı Olur mu? Mesleki Mesleki ve İşle İlgili Hastalıklar İş Alpaslan Türkkan Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Anabilim Dalı aturkkan@uludag.edu.tr Çalışma Yaşamı ve Sağlık Çalışma

Detaylı

DİOKSİNLER VE BUNLARIN İNSAN SAĞLIĞI ÜZERİNDEKİ ETKİLERİ

DİOKSİNLER VE BUNLARIN İNSAN SAĞLIĞI ÜZERİNDEKİ ETKİLERİ DİOKSİNLER VE BUNLARIN İNSAN SAĞLIĞI ÜZERİNDEKİ ETKİLERİ Mustafa Cüneyt Gezen MEng, DGSA, CIH, ATEX 137 mustafacuneyt.gezen@uskudar.edu.tr 1 Bütün maddeler zehirdir. Zehirsiz hiçbir şey yoktur. Şifa ile

Detaylı

KANSEROJEN VE MUTAJEN MADDELERLE ÇALIŞMALARDA SAĞLIK VE GÜVENLİK ÖNLEMLERİ HAKKINDA YÖNETMELİK

KANSEROJEN VE MUTAJEN MADDELERLE ÇALIŞMALARDA SAĞLIK VE GÜVENLİK ÖNLEMLERİ HAKKINDA YÖNETMELİK Amaç KANSEROJEN VE MUTAJEN MADDELERLE ÇALIŞMALARDA SAĞLIK VE GÜVENLİK ÖNLEMLERİ HAKKINDA YÖNETMELİK 26 Aralık 2003 tarih ve 25328 sayılı Resmi Gazetede yayımlanmıştır BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak

Detaylı

Öğretim Üyeleri İçin Ön Söz Öğrenciler İçin Ön Söz Teşekkürler Yazar Hakkında Çevirenler Çeviri Editöründen

Öğretim Üyeleri İçin Ön Söz Öğrenciler İçin Ön Söz Teşekkürler Yazar Hakkında Çevirenler Çeviri Editöründen Öğretim Üyeleri İçin Ön Söz Öğrenciler İçin Ön Söz Teşekkürler Yazar Hakkında Çevirenler Çeviri Editöründen ix xiii xv xvii xix xxi 1. Çevre Kimyasına Giriş 3 1.1. Çevre Kimyasına Genel Bakış ve Önemi

Detaylı

ÇEVRE KORUMA VE KONTROL MÜDÜRLÜĞÜ

ÇEVRE KORUMA VE KONTROL MÜDÜRLÜĞÜ ÇEVRE KORUMA VE KONTROL MÜDÜRLÜĞÜ Pil ve Akümülatör Nedir? Kimyasal enerjiyi elektrik enerjisine dönüştüren, kompleks elektro kimyasal cihazlardır. Piller ve Aküler Şarj Edilemez (Primer) Şarj Edilebilir

Detaylı

Farmasötik Toksikoloji

Farmasötik Toksikoloji Farmasötik Toksikoloji 2015-2016 II Prof.Dr.Buket Alpertunga Farmasötik Toksikoloji Anabilim Dalı 1 Doz-cevap ilişkisi «Her madde zehirdir, zehir olmayan madde yoktur, zehir ile ilacı birbirinden ayıran

Detaylı

RİSK DEĞERLENDİRMESİ

RİSK DEĞERLENDİRMESİ RİSK DEĞERLENDİRMESİ *Kimyasallar ile biyolojik sistemler arasındaki etkileşimleri zararlı, sonuçları yönünden inceleyen bilim dalıdır. *Kimyasalların zararsızlık limitlerini belirleyen bilim dalıdır.

Detaylı

MALZEME GÜVENLİK BİLGİ FORMU

MALZEME GÜVENLİK BİLGİ FORMU MALZEME GÜVENLİK BİLGİ FORMU 1. ÜRÜN VE TEDARİKÇİ TANIMLAMA Ürün Adı Üretici : İzocam Ekspande Polistren (EPS) : İzocam Ticaret ve Sanayi A.Ş. 41455 Gebze - Kocaeli TÜRKİYE Telefon Numarası : + 90 262

Detaylı

Minamata Sözleşmesi Türkiye de Ön Değerlendirme Projesi Envanter Çalıştayı. Bursev DOĞAN ARTUKOĞLU Ankara

Minamata Sözleşmesi Türkiye de Ön Değerlendirme Projesi Envanter Çalıştayı. Bursev DOĞAN ARTUKOĞLU Ankara Minamata Sözleşmesi Türkiye de Ön Değerlendirme Projesi Envanter Çalıştayı Bursev DOĞAN ARTUKOĞLU 20.06.2018 Ankara Sunum İçeriği Minamata Sözleşmesi Türkiye de Mevcut Durum Cıvaya İlişkin Ön Değerlendirme

Detaylı

Toksikolojinin Temel İlkeleri

Toksikolojinin Temel İlkeleri Toksikolojinin Temel İlkeleri Toksin = Zehir Toksik madde; Solunduğunda, ağız yoluyla alındığında, deri yoluyla emildiğinde insan sağlığı üzerinde akut veya kronik hasarlara veya ölüme neden olan maddelerdir.

Detaylı

KANSEROJEN VEYA MUTAJEN MADDELERLE ÇALIŞMALARDA SAĞLIK VE GÜVENLİK ÖNLEMLERİ HAKKINDA YÖNETMELİK

KANSEROJEN VEYA MUTAJEN MADDELERLE ÇALIŞMALARDA SAĞLIK VE GÜVENLİK ÖNLEMLERİ HAKKINDA YÖNETMELİK KANSEROJEN VEYA MUTAJEN MADDELERLE ÇALIŞMALARDA SAĞLIK VE GÜVENLİK ÖNLEMLERİ HAKKINDA YÖNETMELİK Amaç Bu Yönetmeliğin amacı; çalışanların kanserojen veya mutajen maddelere maruziyetinden kaynaklanabilecek

Detaylı