Aylık Ekonomi Raporu. Temmuz 2017

Transkript

1 Aylık Ekonomi Raporu

2 GENEL GÖRÜNÜM Küresel gelişmeler: Yılın ilk yarısı kapanırken son dönemde oldukça düşük seviyelerde seyreden volatilitenin arttığını gözlemliyoruz. Gelişmiş ülke merkez bankaları tarafından yapılan açıklamalar faiz artışları ile ilgili beklentileri güçlendirirken, düşük faiz ve bol likidite döneminin sonuna gelindiği yönündeki endişeleri artırıyor. Ancak yine de gelişmekte olan ülkelere yılbaşından bu yana her ay devam eden yabancı sermaye girişlerinin bir süre daha devam etmesi bekleniyor. Fed Haziran ayı toplantısında faiz oranlarını beklentilere paralel 25 baz puan artırarak % aralığına çekti. Ayrıca, ekonominin beklendiği yönde gitmesine bağlı olarak bilançoda normalleşmeye bu yıl başlanacağını kaydetti. Bu gelişmelere rağmen ABD de devam eden politik belirsizlikler ile USD diğer G10 para birimleri karşısında zayıf seyretmeye devam ediyor. ABD de 1Ç büyümesi beklentilerin üzerinde yıllık %1.4 açıklansa da, zayıf enflasyon göstergeleri ve diğer bazı makro veriler FED in yılın kalan dönemindeki faiz artırım beklentilerini zayıflatıyor. Diğer yandan Haziran sonunda Avrupa ve İngiltere merkez bankası başkanlarının ekonomideki iyileşmenin altını çizerken; mevcut para politikalarının gevşek kalmaya başladığına dikkat çekmesi, Euro ve Sterlin in değer kazanmasını sağladı. Bu durum, gelişmekte olan ülke para birimleri üzerinde ise bir miktar baskı unsuru. Türkiye deki gelişmeler: Diğer gelişmekte olan piyasalarla birlikte, Türk sermaye piyasaları da yabancı fon girişlerini çekmeyi sürdürdü. Ocak-Haziran döneminde; Türkiye de hisse senedi piyasasına yabancı fon girişleri 2.2 milyar dolara, tahvil piyasasına yabancı fon girişleri ise 3.7 milyar dolara yükseldi. Haziran ayında Türkiye ekonomisine ilişkin beklentileri olumlu yönde etkileyen veri 1Ç büyüme verisi oldu. Büyümenin 1Ç de yıllık bazda %5.0 ile beklentilerin belirgin üzerinde gerçekleşmesi sonrasında 2017 yılı büyüme beklentileri yukarı yönde güncelleniyor. Veri, ihracatın pozitif katkısı ve hızlı toparlanan tüketim harcamaları nedenleriyle olumlu olurken; yatırım harcamalarının zayıf kalması ise büyümenin sürdürülebilirliği ile ilgili soru işaretleri yaratıyor. Manşet enflasyon, Haziran ayında beklentilerin altında gerçekleşerek yıllık bazda %10.90 a düştü. Böylece Mayıs ayında başlayan yıllık enflasyondaki sınırlı düşüş eğilimi Haziran ayında hızlanarak devam etti. Petrol fiyatlarının beklentilerin altında seyretmesi maliyet yönlü fiyat baskısını zayıflatsa da güçlü iç talep görünümü enflasyon üzerinde yukarı önlü riskleri canlı tutuyor. Bu gelişmeler, cari işlemler açığı tarafında da dengeli bir riske işaret ediyor. AB deki toparlanma ile ihracatın yıl genelinde büyümeyi destekleyici etkisi olması beklense de, hem jeopolitik gelişmeler hem de iç talepteki canlılık nedeniyle ithalat artışı bu katkıyı azaltabilir. Mayıs ayında yapılandırma kaynaklı gelir tahsilatı ve faiz hariç harcama artışındaki yavaşlama ile bütçe performansı önceki aylara göre sınırlı iyileşti. Ancak kamu harcamalarının yıl genelinde büyümeye destekleyici kalması, büyümeyi olumlu etkilerken; kamu maliyesine ilişkin endişeleri artırıyor. Mevcut destekler dikkate alındığında 2017 yılında bütçe açığı önceki yıla göre genişleyecek. Kamu borçlanmasının bütçe açığındaki genişleme ile artması borç dinamikleri için de önemli bir gelişme. TL getiri eğrisi, TCMB nin sıkı para politikasını sürdürmesi nedeniyle ters eğimli görünümünü koruyor. TCMB ortalama fonlama maliyeti 3 Temmuz itibarıyla % TCMB beklentilerin altında gelen Haziran ayı enflasyonuna rağmen (yıllık %10.90) fonlamayı gevşetmedi. TCMB nin faiz kararı alacağı bir sonraki PPK toplantısı 27 Temmuz da gerçekleşecek. Enflasyonda kalıcı bir düşüş, TCMB nin likidite yönetimi ile fonlama maliyetinde sınırlı bir düşüş için alan yaratabilir.

3 Enflasyon Manşet enflasyon Haziran ayında aylık bazda -%0.27 ile piyasa (%0.10) ve bizim (- %0.11) beklentimizin altında gerçekleşti. Böylece yıllık enflasyon %11.72 den % a düştü. Böylece Mayıs ayında başlayan yıllık enflasyondaki sınırlı düşüş eğilimi Haziran ayında hızlanarak devam etti. Haziran ayında enflasyonun beklentilerin altında kalmasında çekirdek enflasyonun artış beklentilerinin aksine sınırlı da olsa %9.4 ten %9.2 ye düşmesi etkili. Çekirdek enflasyondaki 3 aylık eğilim, önceki iki ayki olumlu giyim enflasyonu etkisiyle belirgin bir iyileşmeye işaret ediyor. Haziran ayı gıda enflasyonunda normalleşmenin başladığını göstermesi açısından olumlu. Önceki 6 aydır kesintisiz artış gösteren yıllık gıda enflasyonu Haziran ayında yaklaşık 280 baz puan azalarak %17.4 ten %14.6 ya düştü. Baz etkisiyle gıda enflasyonunun Temmuz ayında da düşmeye devam etmesini bekliyoruz. Üretici fiyatlarındaki düşüş eğilimi Haziran ayında daha sınırlı da olsa devam etti. Yıllık üretici enflasyonu %15.3 ten Haziran ayında %14.9 a düşse de, mevcut yüksek seviyeler enflasyon üzerinde maliyet yönlü etkilerin hala güçlü olduğuna işaret ediyor yılında enflasyonun yıl genelinde çift haneli kalmasını, yılsonunda ise olumlu baz etkisiyle %9.0 olmasını bekliyoruz. Gıda enflasyonunun normalleşmesi ve tütün fiyat etkisinin olumlu olması durumunda manşet enflasyon Temmuz ayında da düşmeye devam edebilir. Ancak hem gıda kaynaklı baz etkisi hem de Eylül-Ekim aylarında giyim kaynaklı olumsuz etkiler enflasyonun sonraki aylarda tekrar yükselmesine neden olabilir. TCMB nin mevcut riskler nedenleriyle para politikasını sıkı tutmaya devam etmesini bekliyoruz. Ancak enflasyonda kalıcı bir düşüş, TCMB nin likidite yönetimi ile fonlama maliyetinde sınırlı bir düşüş için alan yaratabilir. Enflasyon Manşet ve Çekirdek Yıllık Enflasyon 13.0% 12.0% 11.0% 10.90% 10.0% 9.0% 9.20% 8.0% 7.0% 6.0% 5.0% Çekirdek Enflasyon TÜFE Manşet Kaynak: TÜİK, Garanti Yatırım Çekirdek Enflasyon Çekirdek Enflasyon (Yıllık) 14.0% Mevs. Arınd. Çekirdek Enflasyon (3 Aylık Ort.) 12.0% 10.0% 9.20% 8.0% 8.05% 6.0% 4.0% Kaynak: TÜİK, Garanti Yatırım

4 Para Politikası TCMB son PPK toplantısında (15 Haziran) faiz oranlarında beklendiği gibi bir değişikliğe gitmezken; sıkı duruşun korunacağı mesajı tekrarlandı. Gecelik borç alma faizini %7.25 te sabit tuttu. (Piyasa beklentisine paralel) Haftalık repo (politika) faizini %8.00 de sabit tuttu. (Piyasa beklentisine paralel) Gecelik borç verme faizini %9.25 te sabit tuttu. (Piyasa beklentisine paralel) Geç likidite penceresi faizini %12.25 te sabit tuttu. (Piyasa beklentisine paralel) TCMB nin yayınladığı PPK karar metninde: Büyümeye ilişkin beklentiler daha olumlu. 1. Çeyrek büyüme verilerinin açıklanmasının ardından MB nin ekonomik aktiviteye ilişkin görüşlerinde yukarı yönlü bir değişiklik var. Aktivitede toparlanmanın güçlendiği ifadesi eklenirken; iç talepteki iyileşmenin de kısmi olduğu ifadesi çıkarıldı. Enflasyona ilişkin görüş korunuyor: Enflasyonun bulunduğu yüksek seviyelerin fiyatlama davranışları için bir risk oluşturduğu ifadesi korunuyor. Para politikası duruşuna ilişkin bir değişiklik yok: Enflasyon görünümünde belirgin bir iyileşme sağlanana kadar para politikasındaki sıkı duruş sürdürülecektir ifadesi korunuyor. TCMB Fonlama TCMB Faiz Koridoru ve Ortalama Fonlama Maliyeti Ortalama TL Fonlama Maliyeti 1 Haftalık Repo (Politika) Faizi Gecelik Borç Alma Faizi Gecelik Borç Verme Faizi Geç Likidite Penceresi Faizi TCMB TL Fonlama Kanalları ve Hacmi 100% % % % % 50% 90 TCMB, para politikası duruşuna paralel olarak ortalama fonlama maliyetini Haziran ayında ortalama %11.96 ile Mayıs ayındaki %11.92 seviyesine yakın tuttu. TCMB nin mevcut yüksek enflasyon ve riskler nedenleriyle para politikasını sıkı tutmaya devam etmesini bekliyoruz. Ancak Temmuz ayında manşet enflasyondaki düşüş 40% 30% 20% 10% 0% eğiliminin devamı beklentimizin gerçekleşmesi ve küresel koşulların destek vermesi durumunda, TCMB fonlama kompozisyonunu değiştirerek ortalama fonlama Haftalık Repo Gecelik BIST Repo Toplam TCMB Fonlama (mlr TL) - sağ eksen Gecelik TCMB Repo Geç Likidite maliyetinde enflasyona paralel düşüş gerçekleştirebilir. Kaynak: TCMB, Garanti Yatırım

5 Büyüme ve Göstergeleri: 2017 yılı 1Ç de ekonomik büyüme önceki yıla göre %3.5 olan piyasa ve %3.2 olan Garanti beklentilerinin oldukça üzerinde %5.0 gerçekleşti. Çeyreksel bazda büyüme ise önceki çeyrekteki %3.4 e göre yavaşlayarak %1.4 oldu. 1Ç de büyümenin beklentimizin üzerinde gerçekleşmesinde özellikle iç talebin tahminlerin üzerinde canlanması etkili oldu. Ayrıca 4Ç15 sonrası net ihracatın da ilk kez büyümeye pozitif katkı sağlaması toplam büyümeyi yukarı çekti. 2. çeyrek verileri ise genel olarak büyüme eğiliminin hızlanarak devam ettiğini gösteriyor. Son aylarda PMI ın belirgin toparlanması, Kredi Garanti Fonu katkısıyla kredi artışının hız kazanması, sanayi üretiminin Nisan ayında aylık %2.3, yıllık %6.7 ile beklentilerin üzerinde artış göstermesi, ihracat artışının devam etmesi canlı büyüme görünümünün sürdüğüne işaret ediyor. Öte yandan Nisan ayı itibarıyla perakende satışların halen zayıf olması ve sanayi üretim artışının genele yayılmamış olması ise büyüme görünümü üzerinde aşağı yönlü riskler olduğunu gösteriyor. Büyüme Oranları 15% 13% 11% 9% 7% 5% 3% 1% -1% -3% 5.3% Kaynak: TÜİK, Garanti Yatırım Büyüme ve Göstegeleri -1.3% 3.5% PMI ve Sanayi Üretimi, 3 aylık ort. yıllık değişim 5.0% 2Q16 3Q16 4Q16 1Q17 Özel Tüketim Kamu Tüketim Yatırım GSYH GSYH verisi ile diğer öncü göstergelerin bağının zayıf olması, GSYH büyümesine ilişkin tahmin yapılmasını zorlaştırıyor. Ancak hem 1Ç de büyümenin %5 ile beklentilerin üzerinde gerçekleşmesi, hem de 2Ç ye ilişkin ekonomide hızlanmanın devam ettiğine ilişkin göstergeler %3 olan 2017 yılı büyüme tahminimiz üzerinde belirgin yukarı yönlü risk yaratıyor. Ayrıca 2016 yılı ikinci yarısında yıllık büyümenin %1.1 ile sınırlı olması, güven kanalında bir problem olmadığı sürece, olumlu baz etkisi yaratacak. 10% 8% 6% 4% 2% 0% -2% -4% Sanayi Üretimi (3 ay. ort., yıllık değişim) PMI (3 ay. ort., sağ eksen) Kaynak: TÜİK, Markit Economics, Garanti Yatırım

6 Dış Denge Cari işlemler açığı, Nisan ayında beklentilere paralel 3.6 milyar USD olurken; 12 aylık cari açık 33.0 milyar USD den 33.5 milyar USD ye yükseldi. Cari açıktaki sınırlı yükselişte Nisan ayında dış ticaret açığının yıllık %19 artması etkili oldu. Dış ticaret açığının Mayıs ayında yıllık %43 artması, cari işlemler açığındaki genişleme eğiliminin Mayıs ayında belirginleşebileceğine işaret ediyor. Ancak öncü Haziran ayı verilerinin dış ticaret açığında %9 luk bir daralma göstermesi, bu eğilimin Haziran da devam etmeyeceğini gösteriyor. Bu doğrultuda Haziran ayında cari işlemler açığı 35 milyar USD seviyesinde kalabilir. Özellikle AB deki toparlanma ile ihracatın yıl genelinde büyümeyi destekleyici etkisi olması beklense de, hem jeopolitik gelişmeler hem de iç talepteki canlılık nedeniyle ithalat artışı bu katkıyı azaltabilir. Öte yandan turist sayısındaki toparlanma ise dış denge için olumlu bir gelişme yılı cari açık tahminimiz 37.3 milyar USD ile GSYH ya oran olarak %4.8. Petrol fiyatlarının yıl genelinde ortalama Brent için tahminimiz olan 57 USD ın altında kalması, cari açık tahminimiz üzerinde aşağı yönlü risk yaratabilir. Ancak GSYH büyümesinin iç talep kaynaklı olarak tahminlerimizin üzerinde canlanması ise bu riskleri sınırlayabilir. Nisan da MB rezervi azalırken; portföy girişleri yüksek Nisan ayında cari işlemler açığının finansmanında; MB rezervi (3.8 milyar USD), portföy girişi (3.3 milyar USD), krediler (1.1 milyar USD), doğrudan yatırımlar (0.4 milyar USD) etkili oldu. Mevduatlardan (1.1 milyar USD) ve net hata ve noksan kaynaklı (3.9 milyar USD) çıkış var. Portföy girişlerinde hükümetin Eurobond ihracı, TL cinsi DİBS alımları etkili. Cari İşlemler Açığı Kaynak: T M, Garanti Yatırım Cari Denge Cari Denge (milyar dolar, yıllık) Cari Denge (milyar dolar, yıllık, enerji ve altın dışı) Cari İşlemler Açığı Finansmanı (12 Ay, Milyar USD) Nisan. 16 Nisan. 17 Rezervler Net hata noksan Krediler Mevduat Portföy Doğrudan Yatırımlar Kaynak: T M, Garanti Yatırım

7 Bütçe Dengesi Mayıs ayında yapılandırma kaynaklı gelir tahsilatı ve faiz hariç harcama artışındaki yavaşlama nedenleriyle bütçe performansı önceki aylara göre sınırlı iyileşti. Maliye Bakanı Ağbal Mayıs ayında yapılandırma kaynaklı olarak yaklaşık 2.6 milyar TL nin Maliye Bakanlığı nca tahsil edildiğini açıklamıştı. Bu rakam dışlandığında bütçe performansı geçtiğimiz yıla paralel. Mayıs ayı merkezi bütçesinde dikkati çeken noktalar: Faiz hariç harcama artışı yıllık %16 ile Ocak-Mayıs taki %22 lik artışın altında kaldı. Kamu yatırımlarında hızlanma olurken; özellikle cari transferlerde belirgin bir düşüş var. Cari transfer harcamalarındaki düşüşte tarımsal destekleme ödemelerinin azalması ve hanehalkına yapılan transferlerin hız kaybetmesi etkili. Vergi oran indirimlerinin olası etkisiyle ÖTV ve KDV gelir artışı, belirgin hız kaybetti. Geçici kurumlar vergisinin ise yıllık %39 ile hızlı artması olumlu. Yapılandırmanın da katkısıyla vergi gelirleri yıllık %20 arttı. Öte yandan vergi dışı gelirlerin yıllık %8.5 azalmasıyla bu gelirlerdeki zayıflık devam etti. Bütçe açığının genişlemesi, kamunun borçlanma ihtiyacının da artmasına neden oluyor. Hazine olumlu küresel ortamı da dikkate alarak 2017 toplam dış borçlanma hedefi olan 6 milyar USD nin üzerinde toplam 7.4 milyar USD borçlandı. Ayrıca yılın ilk 6 ayında iç borç çevirme oranlarında da 2016 yılına göre belirgin bir yükseliş var. Yıl genelinde kamu yatırımlarının yüksek kalmasını, büyümeye öncelik veren politikaların uygulanmaya devam etmesini bekliyoruz. Bu kapsamda 2016 yılında %1.1 olan bütçe açığı/gsyh oranının %2.5 e yükselmesini bekliyoruz. Ancak bazı desteklerin 2017 yılı bütçesini sınırlı etkileyeceğine ilişkin açıklamalar ve yapılandırma katkısı dikkate alındığında bu tahmin üzerinde aşağı yönlü risk var. Bütçe Özet Kaynak: M as at, Garanti Yatırım Bütçe milyar TL May.16 May.17 Yıllık Değişim Oca-May 16 Oca-May 17 Yıllık Değişim Harcamalar % % 1-Faiz Hariç Harcama % % Personel Giderleri % % Mal ve Hizmet Alımları % % Cari Transferler % % Sermaye Giderleri&Transferi % % Diğer % % 2-Faiz Harcamaları % % Gelirler % % Vergi Gelirleri % % Vergi Dışı Gelirler % % Bütçe Dengesi % % Faiz Dışı Denge % % ergi Geliri Faiz Dışı Gider 12Ay küm., yıllık değişim 22% 20% 18% 16% 14% 12% 10% 8% 6% Vergi Gelirleri Faiz Hariç Bütçe Giderleri 20.5% 13.6% Kaynak: M as at, Garanti Yatırım

8 TAHMİNLERİ* T 2018T Büyüme GSYH (mlr TL) 2,338 2,591 2,923 3,287 GSYH (mlr usd) GSYH (reel, %) 6.1% 2.9% 3.0% 4.5% Cari Denge Cari Denge (mlr usd) Cari Denge (GSYH %) -3.7% -3.8% -4.8% -5.3% Enflasyon TÜFE (yıllık ort., %) 7.7% 7.8% 10.3% 7.6% TÜFE (yıl sonu) 8.8% 8.5% 9.0% 7.5% Bütçe Bütçe Dengesi (% GSYH) -1.0% -1.1% -2.5% -2.0% Faiz Dışı Fazla (% GSYH) 1.3% 0.8% -0.5% -0.1% AB Tanımlı Kamu Borç Stoğu (GSYH %) 27.5% 28.3% 29.9% 31.3% Faiz Gösterge Faizi (dönem-sonu, bşk) 10.9% 10.7% 10.5% 9.0% Politika Faizi (dönem-sonu)* 8.8% 8.3% 9.5% 8.5% Döviz $/TL (dönem-sonu) $/TL (ortalama) /TL (dönem-sonu) /TL (ortalama) /$ (dönem-sonu) İşsizlik Oranı 10.3% 10.9% 11.5% 10.5% Kaynak: TÜİK, TCMB, Maliye Bakanlığı, Garanti Yatırım, T: Garanti Yatırım Tahmini *T mm z ortasında r viz dil c k.

9 UYARI NOTU Model Portföy hisseleri, Araştırma Bölümü nün Endeks Üzeri (EÜ) ve Endekse Paralel (EP) tavsiyesi verdiği hisseler arasından; şirketlerin uzun dönemli mali verilerine dayalı olarak yapılan temel analiz ve kısa vadeli beklentiler bir arada değerlendirilerek oluşturulmuştur. Tercih etmediğimiz hisseler ise benzer analizler ile, Araştırma Bölümü nün Endekse Paralel (EP) ve Endeks Altı (EA) tavsiyesi verdiği hisseler arasından seçilir. Model Portföy değişiklik raporunda, hissenin portföye giriş ya da çıkış gerekçesi belirtilir. Bir hissenin Model Portföy e girmesi ya da çıkması uzun vadeli temel tavsiyesinin değiştiği anlamına gelmemektedir. Model Portföy, sanal bir portföy olup; piyasa beklentimiz ve de içerisinde yer alan hisselerin beklentileri doğrultusunda ağırlıklandırılarak kümülatif performansı ile değerlendirilmektedir. Dolayısıyla Model Portföy ve Model Portföy kapsamında yapılan değişimler, yatırımcının risk ve getiri tercihleri ile birebir örtüşmeyebilir. Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeleri yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırım danışmanlığı hizmeti, yetkili kuruluşlar tarafından kişilerin risk ve getiri tercihleri dikkate alınarak kişiye özel sunulmaktadır. Burada yer alan yorum ve tavsiyeler ise genel niteliktedir. Bu tavsiyeler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabilir. Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir. Veri ve grafikler güvenirliliğine inandığımız sağlam kaynaklardan derlenmiş olup, yapılan yorumlar sadece GARANTİ YATIRIM MENKUL KIYMETLER A.Ş. nin görüşünü yansıtmaktadır. Bu bilgiler ışığında yapılan ve yapılacak olan ileriye dönük yatırımların sonuçlarından Şirketimiz hiçbir şekilde sorumlu tutulamaz. Ayrıca, Garanti Yatırım Menkul Kıymetler A.Ş.'nin yazılı izni olmadıkça içeriği kısmen ya da tamamen üçüncü kişilerce hiç bir şekil ve ortamda yayınlanamaz, iktisap edilemez, alıntı yapılamaz, kullanılamaz. İleti, gönderilen kişiye özel ve münhasırdır. İlave olarak, bu raporun gönderildiği ve yukarıdaki açıklamalarımız doğrultusunda kullanıldığı ülkelerdeki yasal düzenlemelerden kaynaklı tüm talep ve dava haklarımız saklıdır.