Autodesk in yeni mekanik tasarım ve çizim çözümü: Autodesk Inventor Series 5. Autodesk Inventor Series 5 yazılımına

Transkript

1 Autodesk in yeni mekanik tasarım ve çizim çözümü: Autodesk Inventor Series 5 Autodesk Inventor Series, imalat endüstrisi için 2B ve 3B mekanik tasarım alanında en iyi çözümü sunuyor. Autodesk Inventor Series, AutoCAD tabanlı olan Autodesk Mechanical Desktop 6 ve yüksek performans 3B mekanik tasarım çözümü olan Autodesk Inventor'un yeni sürümü Autodesk Inventor 5.3'ü içeriyor. Böylece, AutoCAD, AutoCAD Mechanical ve Autodesk Mechanical Desktop yazılımını kullanan müşteriler, DWG dosya formatını kullanmaya devam ederken, 3B tasarıma da Autodesk Inventor ile geçme olanağına kavuşuyorlar. Autodesk Inventor ın yeni sürümü Autodesk Inventor 5.3, Autodesk Inventor Series 5 kapsamında kullanıcılara sunuluyor. Autodesk Inventor 5.3, aynı zamanda Autodesk'in geliştirmeye başladığı Autodesk ShapeManager geometrik modelleme motoruna dayalı olarak çıkan ilk ürün. Bu yeni sürüm, yeni özellikler ve performans artışları ile geliyor. Autodesk Inventor Series 5 ile ilgili yazımızı 3. sayfada bulabilirsiniz. Autodesk Inventor Series 5 kullanıcı sayısı, 2002 yılının ilk 6 ayında 159 a ulaştı Autodesk in yeni 2B ve 3B mekanik tasarım ve çizim çözümü olan Autodesk Inventor Series, tüm dünyada olduğu gibi Türkiye de de, kullanıcıların büyük ilgisini çekti. SAYISAL GRAFİK in açıkladığı rakamlara göre, 2002 yılının ilk 6 ayında, 53 yeni lisans Autodesk Inventor Series 5 lisansı satıldı. Autodesk Inventor Series 5 yazılımına yükseltme ve çapraz geçiş lisans adedi de 106 olarak açıklandı. Yaşanan ekonomik krizin imalat sektöründe neden olduğu küçülmeye rağmen, ilk altı ay için açıklanan bu satış rakamları, Autodesk Inventor Series in mekanik tasarım pazarı için ne kadar güçlü bir çözüm olduğunu bir kez daha gösteriyor. Autodesk, 3B tasarım ve ürün geliştirme süreçlerini hızlandırmak için yeni nesil katı modelleme motorunu geliştirdi Dünyanın lider tasarım yazılımı ve sayısal içerik üreticisi Autodesk, yeni bir 3B modelleme motoru geliştirdi. Autodesk ShapeManager adı verilen bu modelleme motoru, ilk olarak Autodesk Inventor 5.3 de kullanılmaya başlandı. Autodesk ShapeManager, Spatial şirketi tarafından Autodesk'e lisanslanmış olan ACIS 7.0 motoruna dayalı olarak geliştirildi. Autodesk ShapeManager, kullanıcıların, ileri düzey matematiksel hesaplamalar gerektiren karmaşık modeller oluşturmalarına ve bunları değiştirmelerine olanak tanıyor. Merhaba, CAD/CAM çözümlerinin, olmazsa olmaz bir gereksinim durumuna geldikleri bir ortamda, önemli konulardan birisi de bu çözümlerin tasarım ve imalat süreçlerine entegre edilmesidir. Yani, daha verimli bir çözüme nasıl ulaşabiliriz sorusu, her kullanıcının kendisine ve üreticilere sorduğu bir sorudur. Satış sonrası teknik destek, bilgilendirme ve yardım önemli başlıklardandır. Bu konularda kullanıcının kendini yalnız hissetmemesi gerekmektedir. Autodesk in Türkiye dağıtıcısı olarak SAYISAL GRAFİK, buradan hareketle, mekanik tasarım ve imalat alanlarında çalışan kullanıcılarına bu bülten ile yeni bir hizmet sunmaya başlıyor. Mekanik İletişim adını verdiğimiz bu aylık bülten, Autodesk kullanıcıları olarak sizlere, tasarım ve imalat süreçlerinizde yardımcı olacak, çalışmalarınızda sizleri destekleyecek ve yazılımların daha verimli kullanımını hedefleyen bir içerikle yola çıkıyor. Aynı zamanda, bu bülteni, bir iletişim aracı olarak da görüyoruz. Bu nedenle, çalışmalarınızı daha verimli kılacak konuların, bölümlerin olmasını hedefliyoruz. Bu sayının içeriğinden de anlaşılacağı gibi, yazılımlar hakkında ayrıntılı bilgiler, kullanım konusunda yardımcı olacak ipuçları, kullanımda karşılaşılan sorunların çözümü gibi başlıklarda sizlere bilgiler sunuyoruz. Her türlü teknik bilgi için bize yazabilirsiniz. Ağustos ta görüşmek dileğiyle... Bülent Görücü bilgi@sayisalgrafik.com.tr Ürünler 1. Autodesk Inventor Series 5 İpuçları 1. AutoCAD Mechanical 6 da Kullanıcı Tanımlı Parça Listeleri 2. Autodesk Mechanical Desktop 6 da Excel Tabloları 3. Autodesk Inventor 5.3 de Uyarlanabilir (Referans) Eskizler Kullanım 1. AutoCAD Mechanical 6 da Katman Özellikleri Ayarlar 2. Autodesk Mechanical Desktop 6 ile Parça Modellemeye Giriş 3. Autodesk Inventor 5.3 de Proje Dosyaları Teknik Destek 1. AutoCAD, AutoCAD Design Center in çalıştırılmasından sonra aniden kapanır. 2. Bir araç çubuğunun açılması ya da kapanmasında hata: Fatal Error: Unhandled Access Violation Exception at 7e6d09h. 3. Autodesk Mechanical Desktop ya da AutoCAD Mechanical i çalıştırdığınızda Fatal Error mesajı çıkar. 4. Save ya da Save As diyalog kutusu açılmaz. 5. Parça listesindeki kolonların genişliğini değiştirmek. 6. Autodesk Mechanical Desktop Service Packs

2 Autodesk Çözümleri İmalat Mekanik tasarımdan imalata uzanan tüm süreci kapsayan ürün yelpazesi. 2 ve 3 boyutlu tasarım, yüzey ve katı modelleme, analiz, nümerik kontrollü imalat. Autodesk Inventor Series: 2B ve 3B mekanik tasarım için komple çözüm. Autodesk Inventor ve Autodesk Mechanical Desktop yazılımlarını içeriyor AutoCAD Mechanical: 2B mekanik tasarım ve konstrüksiyon resimleri üretimi Autodesk Inventor: 3B yüksek performans mekanik tasarım çözümü Autodesk Feature Exchange: Katı modellerin parametrik modellere dönüştürülmesi için kullanılan yazılım Mimarlık Akıllı mimari model kullanımı ile mimari süreçte kapsamlı çözümler. Kavramsal tasarım, projelendirme ve görselleştirme Autodesk Architectural Desktop: Mimari tasarım ve projelendirme yazılımı İnşaat ve Arazi Uygulamaları Otoyol tasarımından, baraj inşaatına, hafriyat hesabından, sulama projesine, tüm arazi uygulamalarında kullanılabilecek çözümler. Autodesk Land Desktop: Arazi ve inşaat uygulamaları yazılımı Autodesk Civil Design: Yol, otoyol, kanal, vb. inşaat uygulamaları yazılımı Autodesk Survey: Arazi ölçümlerini işleme yazılımı Coğrafi Bilgi Sistemleri ve Haritacılık Masaüstü GIS uygulamalarına, Internet kullanımı, sahada mobil çalışma olanakları ve kurumsal boyut ekleyen çözümler. Autodesk Map: Masaüstü GIS ve haritacılık yazılımı Autodesk MapGuide: Web tabanlı GIS yazılımı Autodesk OnSite Enterprise: Mobil GIS yazılımı Autodesk OnSite: GIS görüntüleme yazılımı Autodesk Raster Design: Raster görüntü işleme ve raster/vektör çevirim yazılımı Autodesk GIS Design Server: Oracle tabanlı kurumsal GIS sunucusu Autodesk Map Series: Autodesk Map, Autodesk Raster Design ve Autodesk OnSite'tan oluşan, haritacılık ve GIS yazılım grubu Genel Tasarım ve Çizim AutoCAD: Genel amaçlı 3B bilgisayar destekli tasarım platformu AutoCAD LT: Genel amaçlı 2B bilgisayar destekli tasarım ve çizim yazılımı Volo View: Çizim görüntüleme yazılımı Autodesk OnSite View: Mobil cihazlarla tasarım verilerini sahada işleme yazılımı Autodesk VIZ: 3B modelleme, görselleştirme ve canlandırma yazılımı Autodesk Raster Design: Raster görüntü işleme ve raster/vektör çevirim yazılımı mekanik iletişim adı belirtildiği sürece yazılardan alıntı yapılabilir. Reklamların sorumluluğu şirketlerine, yazılardaki görüşler yazarlarına aittir. mekanik iletişim aylık olarak yayımlanır ve 1000 adet basılır. Sahibi: SAYISAL GRAFİK SANAYİ ve TİCARET LİMİTED ŞİRKETİ adına, M. Erol Parmakerli Sorumlu Yazı İşleri Müdürü: Bülent Görücü Grafik Tasarım: SAYISAL GRAFİK TM / Renk Ayrımı: KROS GRAFİK / Baskı: LEBİB YALKIN İnönü Cad. 75/3 Gümüşsuyu İstanbul Tel: Faks: Mahatma Gandi Cad. 50/5 Tel: Faks: Yıl: 1 / Sayı: 1 2 SAYISAL GRAFİK

3 Autodesk Inventor Series, imalat endüstrisi için 2B ve 3B mekanik tasarım alanında en iyi çözümü sunuyor. Autodesk Inventor Series, AutoCAD tabanlı olan Autodesk Mechanical Desktop 6 ve yüksek performans 3B mekanik tasarım çözümü olan Autodesk Inventor'un yeni sürümü Autodesk Inventor 5.3'ü içeriyor. Böylece, AutoCAD, AutoCAD Mechanical ve Autodesk Mechanical Desktop yazılımını kullanan müşteriler, DWG dosya formatını kullanmaya devam ederken, 3B tasarıma da Autodesk Inventor ile geçme olanağına kavuşuyorlar. Autodesk Inventor Series içinde bulunan Autodesk Inventor, bu seri ile birlikte yeni sürümü olan Autodesk Inventor 5.3 ile kullanıcılara sunulmaktadır. Autodesk Inventor 5.3, Autodesk'in geliştirmeye başladığı Autodesk ShapeManager geometrik modelleme motoruna dayalı olarak çıkan ilk ürün aynı zamanda. Bu yeni sürüm, yeni özellikler ve performans artışları ile geliyor. Autodesk Inventor 5.3'ün yeni özellikleri ile ilgili yazımızı bu sayımızda bulacaksınız. Neden Autodesk Inventor Series? Birçok Autodesk kullanıcısı, Autodesk Inventor yazılımını temel tasarım aracı olarak görüyor; fakat aynı zamanda halihazırda bulunan AutoCAD, AutoCAD Mechanical ve Autodesk Mechanical Desktop verilerini kullanmak da istiyor. Autodesk Inventor Series, kullanıcıların bu isteklerine yanıt vermektedir. Kullanıcılar, bir yandan en yenilikçi 3B tasarım teknolojisini kullanırken, diğer yandan ellerinde bulunan DWG dosyalarının sürekliliğini sağlamış ve bunların kullanım alanlarını genişletmiş oluyorlar. Autodesk Inventor Series size, endüstride en çok kullanılan ve en büyük yaygınlığa sahip 2B çözüm ile birlikte en son 3B tasarım teknolojisini aynı pakette sunuyor. Bir yandan, en son teknolojiyi kullanma olanağına kavuşurken, diğer yandan da varolan verileriniz Autodesk Inventor Series 5 kaybolmuyor; hatta bu verileri yeni teknoloji içerisinde yeniden kullanabiliyorsunuz. Autodesk Inventor Series, ayrıca, sahip olabileceğiniz en esnek sistemi de sunuyor. Bu sayede, istediğiniz çözümü istediğiniz an kullanabiliyorsunuz. 2B ve 3B tasarım paketleri arasında bir seçim yapmanız gerekmiyor. Çünkü, Autodesk Inventor Series ile hepsi, masa üstünüze geliyor. Autodesk Inventor Series, risksiz çalışma olanağına sahip olmanızı da sağlıyor. Çünkü, CAD pazarında sahip olacağınız en iyi DWG uyumluluğu bu paketin içerisinde, doğrudan kaynağından - Autodesk'ten - size geliyor. AutoCAD, AutoCAD Mechanical ve Autodesk Mechanical Desktop Kullanıcıları için En İyi Çözüm: Autodesk Inventor Series İlk olarak, 2B mekanik tasarım yaptığınızı ve elinizde birçok DWG dosyası bulunduğunu varsayalım. Hedefiniz, bunları da kullanarak 3B tasarıma geçmek. Bu durumda, Autodesk Inventor, AutoCAD DWG verilerinizi kullanmanıza olanak sağlıyor. Autodesk Inventor'un DWG okuma yetenekleri, mümkün olan en hassas şekilde elinizdeki DWG dosyalarını dönüştürüyor ve tasarım verilerinizin sahip oldukları özellikleri koruyor. Örneğin, DWG çizimindeki ölçüler, taramalar, yazılar vb. Autodesk Inventor'a ölçü, tarama, yazı vb. olarak aktarılıyor. Autodesk Inventor, DWG dönüşümü için etkileşimli bir yöntem sunmaktadır. Seçilen DWG çizimindeki tüm katman bilgileri, dönüştürme işleminde dikkate alınır. Ayrıca, antet blokları, çizim sınırları, semboller ve yeni 3B tasarımlar için de özel dönüştürme seçenekleri bulunmaktadır. Autodesk Inventor sayesinde, DWG çizimlerinizi daha akıllı duruma da getirebilirsiniz. Örneğin, verilerin 2B parametrik çizimlere dönüştürülmesi, kavramsal tasarıma yönelik olarak montaj ortamında 2B verilerin kullanılması ve 3B modellerin tasarımında 2B verilerden yola çıkılması Autodesk Inventor içinde mümkündür. Tüm bunlara ek olarak, Autodesk Inventor, AutoCAD ve Autodesk Mechanical Desktop kullanıcılarının en kısa sürede verimliliğe ulaşabilmeleri için Tasarım Destekleme Sistemi (Design Support System) gibi yetenekler de içermektedir. Canlandırmalı yardımlar, soru ve yanıtlar, AutoCAD komutlarıyla Autodesk Inventor komutlarını karşılaştıran çizelgeler, AutoCAD tabanlı bir sistemi kullanan kullanıcılar için geçiş sürecini kısaltmayı hedeflemektedir. Autodesk Mechanical Desktop kullanıcıları açısından bakarsak... Autodesk Mechanical Desktop ile tasarlamış olduğunuz parametrik katı ve montaj modellerinizi, kayıp olmadan, Autodesk Inventor'a aktarabilir ve tüm özellikleri ile burada çalışmaya devam edebilirsiniz. Bu dönüştürme sonucunda, 2B teknik resim görünüşleri de alınabilir ve montaj özellikleri - montaj sınırlamaları gibi - korunur. Bu birlikte kullanıma bir de tersinden bakalım. Autodesk Inventor ile AutoCAD DWG çizimleri oluşturulabilir mi? Kesinlikle evet. Autodesk Inventor, DWG formatında kaydetme olanağını da sunuyor. Tüm bu özellikler sayesinde, 2B'den 3B tasarıma - ve tam tersine - Autodesk Inventor Series ile kolaylıkla ve sorunsuz olarak geçebilirsiniz. Autodesk Inventor Series içinde bulunan, Autodesk Mechanical Desktop, geliştirilmeye devam edecek. Autodesk, kullanıcıların bu ürüne olan yatırımlarını önemsiyor ve onları desteklemeyi sürdürecek. Dolayısıyla, Autodesk Inventor Series sayesinde, Autodesk Mechanical Desktop kullanıcıları da, yeni nesil yüksek performans 3B mekanik tasarım paketi Autodesk Inventor ile tanışma SAYISAL GRAFİK 3

4 olanağına kavuşuyorlar. Autodesk Inventor'un, 3B mekanik tasarım konusunda sunduğu özelliklerin, Autodesk Mechanical Desktop kullanıcıları için cazip geleceğini düşünüyoruz. 3B Tasarıma Autodesk Inventor ile Geçin Autodesk Inventor, daha ilk günde verimli olmanızı sağlayan araçlar sunuyor. Sezgisel iş akışı, basitleştirilmiş kullanıcı ara yüzü ve gelişkin yardım alma ve destek sistemleri bunlardan bazıları. Autodesk Inventor, başarılı bir şekilde 2B tasarım yetenekleri ile 3B'nin gücünü birleştiriyor, kaynağından DWG uyumluluğu, yenilikçi teknolojisi sayesinde ise, büyük montaj modeller ile çalışırken eşsiz performans sunuyor. Kullanıcıların tipik iş akışı ve çalışma biçimini yansıtan Autodesk Inventor, tasarım ortamında daha az, fakat akıllı komutlar içeriyor. Bu komutlar sizin çalışma yönteminizi izlemektedir. Eskiz özellikleri, sezgisel bir yapıya sahiptir; örneğin doğru çizme komutu içerisinde, farenin hareketleriyle yay çizimine geçilebilir. Ayrıca, Tasarım Doktoru (Design Doctor) gibi özellikler ile de, tasarımınızda ortaya çıkan hataların düzeltilmesi oldukça kolaylaşmaktadır. Autodesk Inventor, kendisini pazardaki rakiplerinden ayıran birçok önemli farklılığa ve yeteneğe sahiptir. Pazardaki diğer 3B CAD sistemlerinden farklı olarak Autodesk Inventor, hem uyarlanabilir bir teknolojiye hem de parametrik modellemeye dayanmaktadır. Uyarlanabilir teknoloji, sadece parametrik özelliğe sahip sistemlerin büyük bir sınırlaması olan parçalar arasındaki ilişkileri tanımlamak için karmaşık denklemler kurma zorunluluğunu ortadan kaldırmaktadır. Autodesk Inventor ile montaj içerisinde, sadece montaj sınırlamaları kullanılarak, parçaların geometrik ilişkileri kolaylıkla tanımlanabilir. Uyarlanabilir teknoloji, tasarımın gerçekleştirilmesinde ve montajların yönetiminde büyük esneklikler sunmaktadır. En büyük yararı ise, parçalar arasındaki ilişkileri tanımlamak için karmaşık matematiksel denklem ya da ölçülere gereksinim olmamasıdır. Autodesk Inventor ile yapmanız gereken, parçaların nasıl bir araya geleceklerini - montaj sınırlamalarını - tanımlamaktır. Buna göre parçanın büyüklüğü ve konumu otomatik olarak ayarlanır. Sonuç olarak Autodesk Inventor Series, kullanıcılara, dünyada endüstri standardı olmuş AutoCAD tabanlı ürünleri kullanmayı sürdürme olanağının yanında, Autodesk Inventor'un 3B tasarımda getirdiklerini ve sunduklarını inceleme fırsatı da veriyor. Autodesk Inventor'u 3B tasarım paketi olarak kullanmayı hedefleyen şirketler, Autodesk Inventor Series'i pazardaki en esnek çözüm olarak bulacaklardır. AutoCAD Mechanical 6 da Kullanıcı Tanımlı Parça Listeleri AutoCAD Mechanical in önemli özelliklerinden birisi, parça listesi üretimidir. AutoCAD Mechanical, standart olarak, hazır tanımlı parça listesi şablonları sunmaktadır; fakat kullanıcıların istedikleri bu parça listesini hem biçim, hem de içerik olarak kendi şirket standartlarına uygun duruma getirmektir. Bu ipucunda, kullanıcı tanımlı parça listelerinin nasıl oluşturulacağını göreceğiz. Yeni parça listemiz hem biçim, hem de içerik olarak biraz farklı olacak. Aşağıda gördüğünüz parça listesini oluşturmaya çalışacağız. Başlangıç Kullanıcı tanımlı parça listeleri oluşturmak için, yeni parça listenizi, sıfırdan çizebilir ya da varolanlardan yola çıkabilirsiniz. Biz bu örneğimizde, boş bir çizim ile başlayacağız. 1. Bunun için, ilk olarak boş bir çizim açın. 2. Bu çizimde, aşağıdaki gibi, nesneleri çizin: Parça listemiz, No, Parça İsmi, Standart, Adet ve Stok No bilgilerinden oluşacak. 3. Nesneleri yukarıdaki gibi tanımladıktan sonra, bu nesnelerin konumu önemli. Sağ alt noktanın WCS de (Dünya Koordinat Sistemi) 0,0 noktasında olmasına dikkat edin. 4. Şimdi de bu nesneleri, bir blok durumuna getireceğiz. Bunun için, BLOCK komutunu çalıştırın, nesneleri seçin ve blok ismi olarak SG_BOM0 girin. Bloğun, temel noktası (Base Point) da 0,0 olacak. 5. Şimdi de bu bloğun üstüne, parça listesi satırlarını ve bu satırlarda kullanılacak nitelikleri tanımlayalım. 6. Biçim olarak, satırlar, aşağıdaki gibi olacak: 7. Dikkat ederseniz, bu satırların alt çizgisi yok. Çünkü, bir altındaki satırın üst çizgisi alt çizgiyi oluşturacak. Bu satırlar ve ilk bloğun tam üstüne yerleşecek. 8. ATTDEF komutunu çalıştırın ve aşağıdaki nitelikleri tanımlayın: Tag = 1GENINF Prompt = Poz No Tag = 2GENINF Prompt = Adet Tag = 5GENINF Prompt = Parça Adı 4 SAYISAL GRAFİK

5 Tag = 7GENINF Prompt = Standart Bunlar standart AutoCAD Mechanical nitelikleridir ve önceden tanımlanmış olarak gelirler. Bu nitelikler, parça bilgilerini içerir. Dolayısıyla, parça listenizde, standart nitelikleri kullanacaksanız, bunları yeniden tanımlamanız gerekmez. Ancak Stok No için yeni bir nitelik tanımlayacağız. Yine ATTDEF komutunu çalıştırın ve aşağıdaki gibi niteliği tanımlayın: Tag = STOK Prompt = STOK NO 9. Nitelikleri aşağıdaki gibi çizime yerleştirin. Kullanıcı Tanımlı Parça Listesini Çizime Yerleştirmek 1. Parça listesi oluşturacağınız bir çizim açın. Örneğin;..\acadm\tutorial\tut_ex07.dwg çizimini açın. 2. ANNOTATE > PARTS LIST TOOLS > PARTS LIST komutunu çalıştırın. 3. Çizim sınırını seçin. 4. Parts List ISO diyalog kutusundaki üst bölümden parça listesi bloğu olarak Other... işaretleyin. Nitelikler, sırasıyla, 1GENINF, 5GENIN, 7GENINF, 2GENINF ve STOK olacak. 10. Şimdi de, üst satır çizgileri ve niteliklerden bir blok oluşturacağız. Yeniden BLOK komutunu çalıştırın ve üst satır çizgileri ve nitelikleri seçin. 11. Bloğun ismi, SG_BOM1 olsun. Yerleşim noktası ise, aşağıda gösterildiği gibi, sağ üst köşe olacak. DWG olarak, yukarıda tanımladığımız parça listesi bloğunu seçin. Bundan sonra, parça listesi çizime yerleştirilir. Böylece, parça listesi bloğumuz tamamlandı. Şimdi bir örnek ile, kullanıcı tanımlı parça listesi bloğunun nasıl kullanıldığına bakalım. Autodesk Mechanical Desktop 6 da Excel Tabloları Bu yazımızda, Autodesk Mechanical Desktop (MDT) ile Excel tabloları arasında bağlantıların kurulmasını göreceğiz. Bildiğiniz gibi, MDT parametrik bir modelleyicidir. Bir ölçünün değerini değiştirdiğinizde, model de otomatik olarak yeni değere göre güncelleşir. Bu yetenek sayesinde, Tasarımlarınızın optimizasyonu ve Benzer parça ailelerinin elde edilmesi kolaylaşır. Tablolar ile Bağlantı Bir Excel tablosunun MDT parçası ile bağlantılandırılması, 3 adımda gerçekleştirilebilir. Bu yazıda, Şekil 1 de gösterilen basit braket modelini kullanacağız. Şekil 1. Basit bir braket. 1. İlk olarak, tasarım değişkenleri tanımlayacağız. Bunun için AMVARS komutunu çalıştırın. 2. Karşımıza Design Variables diyalog kutusu çıkar. Burada New düğmesine basın ve aşağıdaki gibi YUKSEKLIK değişkenini tanımlayın: SAYISAL GRAFİK 5

6 4. İlk olarak unsur sütunlarından sadece Rib1 kalacak şekilde, diğerlerini silin. Tablomuz aşağıdaki gibi olacaktır: OK ile devam edin. Aşağıdaki değişkenleri de aynı yöntemle tanımlayın: GENISLIK=100 EN=70 3. OK ile Design Variables diyalog kutusunu kapatın. İkinci olarak, tanımladığımız bu değişkenleri, parçanın ölçülerine atayacağız. Aşağıdaki şekilde gösterildiği gibi, ölçülere ulaşın ve ilgili ölçülere değişkenleri atayın. 5. Parça aileleri yaratacağımız için Excel tablosunu aşağıdaki gibi doldurun. Üç farklı parça olacak: büyük, orta ve küçük braket olarak. Son olarak tabloyu oluşturun. 1. AMVARS komutunu kullanarak Design Variables diyalog kutusunu açın. 2. Design Variables diyalog kutusunda, Table Driven (T) bölümünün altından Setup düğmesine basın. Table Driven Setup diyalog kutusu açılır. Bu bilgileri girdikten sonra, tabloyu kaydedip kapatın. 6. Şimdi de, tabloda yaptığımız değişiklikleri, güncellemeliyiz. Bunun için Desktop Browser penceresinde, tablo ikonunu işaretleyin ve sağ tuş menüsünden Update komutunu çalıştırın. Burada, Type altından Both işaretleyin. Buradaki amacımız, sadece değişkenleri değil, aynı zamanda unsurların görünürlüğünü de tabloya bağlamaktır. Bu yüzden, hem değişkenleri hem de unsur gizleme bilgilerini içermek üzere Both seçeneğini işaretliyoruz. Bundan sonra, Create düğmesine basın ve BRAKET isminde bir Excel dosyası oluşturun. 3. Parça üzerinde tanımlanmış olan tüm değişkenler ve parçanın tüm unsurları bu tabloda yer alır. Desktop Browser penceresine bakarsanız, bizim tanımladığımız üç farklı parça, birer ikon ile simgelenir. 6 SAYISAL GRAFİK

7 Şimdi, sırayla, her bir ikona çift tıklayalım. Parçaların otomatik olarak büyüklüklerinin değiştiğini göreceksiniz. Sadece boyut değişikliklerine değil, istenilen unsurun da gizlendiğine dikkat edin. Yararlı İpuçları Microsoft Excel, MDT nin desteklediği tek tablolama yazılımıdır. Tablo, parçanın sahip olduğu tüm değişkenleri içermek durumunda değildir. Sadece kullanacaklarınızı ve değişmesini istediklerinizi tabloya ekleyebilirsiniz. Tablodaki değişken sütunlarının sıralaması önemli değildir. Aynı tablo, istediğiniz tüm parçalara bağlanıp kullanılabilir. Örneğin tek bir tablo, montajın tüm parçaları üzerinde uygulanabilir. Tablodaki hücreler, sayısal ifadeler dışında, formülleri, başka hücrelere referansları vb. içerebilir. MDT, hesaplamalar sonucunda ortaya çıkan final değeri kullanır. Aynı durum, unsur gizleme için de geçerlidir. Bu arada, unsur gizleme için S harfi kullanılır. Bu, Suppress in kısaltılmasıdır. Eğer tabloda bir değişiklik yapıp kaydederseniz, yaptığınız değişikliklerin modele yansıması için Browser penceresinde tabloyu simgeleyen ikonu seçin ve sağ tuş menüsünden Update komutunu çalıştırın. Yukarıdaki örnekte izlenen sıra farklı da olabilir. Örneğin, önce tablo tanımlanır, sonra bu tablo modele bağlanabilir. Varolan tablolar da kullanılabilir. Yapmanız gereken, sadece tablo ayarlarına dikkat etmektir. Son Olarak... Tablodan türetilmiş parçaların, tasarımı ve oluşturulması oldukça kolaydır. Özellikle, geometrik olarak aynı olan, fakat ölçüleri değişen parçalarınız var ise bu özellik verimliliğinizi ve hızınızı oldukça artıracaktır. Autodesk Inventor 5.3 de Uyarlanabilir (Referans) Eskizler Autodesk Inventor 5.3'de sunulan yeni özelliklerden birisi parçalar arası ilişkileri geliştiren uyarlanabilir eskizlerdir. Eskiz tanımlanırken montaj içinde bulunan başka bir parçanın kenarları ya da yüzeyi seçilir ve bunlar ilişkisel olarak davranır. Böylece referans alınan geometri değiştiğinde bunun kullanıldığı eskiz de otomatik olarak bu değişikliği yansıtır. Böylece parçalar arasındaki ortak özelliklerin tanımlanması kolaylaşır. Bu özelliği göstermek için aşağıda gösterilen basit iki parçayı kullanacağız. Uyarlanabilir Eskizler İlk olarak sac metal parçayı aktif duruma getirip, diğer parçanın geometrisini bunun bir yüzeyi üzerine iz düşüreceğiz. 1. Sac metal parçayı aktif duruma getirmek için, parçaya çift tıklayın. 2. Nesnelerin üzerine yerleşeceği bir eskiz düzlemi tanımlayacağız. Bunun için aşağıda gösterilen yüzeyi işaretleyin ve sağ tuş menüsünden New Sketch komutunu çalıştırın. SAYISAL GRAFİK 7

8 3. Diğer parçanın geometrisini bu yüzey üzerine yansıtmak için, Project Geometry komutunu ( gösterilen yüzeyi işaretleyin. ) kullanın ve aşağıda Ön yüzeyi işaretleyin 7. Eğer, temel alınan geometride bir değişiklik olursa, yansıtılan nesneler nasıl davranır? Bunu görmek için, pimi çift tıklatarak aktif duruma getirin. 8. Fillet komutunu ( ) çalıştırın ve poligonun köşelerine R=1 mm lik yuvarlamalar uygulayın. 4. Yansıtma sonrasında, poligonun geometrisi, yüzey üzerine iz düşürülür. 9. Sağ tuş menüsünden Finish Edit komutunu çalıştırın. 10. Yapılan değişikliklerin sac parçadaki kesmede otomatik olarak uygulandığını göreceksiniz: 5. Şimdi bu nesneleri kullanarak, sac metal parçayı keselim. Bunun için önce sağ tuş menüsünden Finish Sketch işaretleyin. 6. Daha sonra Cut komutunu ( ) çalıştırın ve poligonu işaretleyin. OK ile kesme işlemini gerçekleştirin. Bu eskizin uyarlanabilir olduğu eskiz ikonunun yanındaki işaretten görülebilir. 8 AutoCAD Mechanical 6 da Katman Özellikleri Ayarlar Katman ayarları ve özellikleri, çizimlerde çok önemli bir yer tuttuğu için bu ilk sayımızda, bu konu ile başlamak istedik. Bildiğiniz gibi AutoCAD Mechanical, hazır tanımlı bir katman sistemi ve akıllı nesneler ile çalışmaktadır. Akıllı nesnelerden kastımız, çizime bir nesne eklediğinizde (örneğin bir doğru parçası ya da bir kaynak sembolü) bu nesneler otomatik olarak ait oldukları katmana atılırlar. Ayrıca sahip oldukları özellikleri hatırlarlar ; yani üzerlerine gelip, çift tıkladığınızda, kendilerini oluşturan işleme sizi sokarlar. Bir ölçü doğrusunu çift tıkladığınızda, karşınıza Power Dimensioning diyalog kutusu çıkar; ya da bir kaynak sembolünü çift tıkladığınızda, kaynak sembolü diyalog kutusu açılır. Yaptığınız değişiklikler ise otomatik olarak ve dinamik bir şekilde nesneye yansıtılır. Hazır tanımlı bir katman sisteminden bahsettik. AutoCAD Mechanical içinde, hazır tanımlı bir katman yapısı vardır. Örneğin, bir ölçüyü çizime yerleştirdiğinizde, otomatik olarak o ölçü kendi katmanına yerleşir. Bu sayede, ölçünün rengi, çizgi tipi gibi özellikleri otomatik olarak tanımlanmış olur. Bazı kullanıcılar, bu hazır tanımlı katman yapısını olduğu gibi kullanırlar; ama büyük bir çoğunluk, kendi şirket standartlarına göre, burada değişiklikler yapma gereksinimi duyar. Bu yazımızda, AutoCAD Mechanical in katman yapısına biraz daha ayrıntılı bakacağız. AutoCAD Mechanical 6 Katman Yapısı AutoCAD Mechanical katman sistemi, nesnelerin organizasyonu için birçok ayrı ve önceden tanımlı katman içermektedir. Katman sistemi aşağıdaki katmanlardan oluşur: Çalışma katmanları: Katmanlar AM_0 - AM_8 ile Katman AM_9 (gizli nesneler) Standart parça katmanları: Katmanlar AM_0N - AM_9N SAYISAL GRAFİK

9 Özel katmanlar: Çizim sınırları (AM_BOR), parça referansları (AM_PAREF), yardımcı çizim nesneleri (AM_CL), görünüş pencereleri (AM_VIEW), eksen çizgileri (AM_TR) ve gizli nesneler (AM_INV). AutoCAD Mechanical da ayrıca katman grubu özelliği vardır. Katman grubu özelliklerine bu yazının son bölümünde yer vereceğiz. Biz şimdi katman ayarlarına bakalım. Öncelikle katman ayarlarına nasıl ulaşırız? Nasıl Ulaşılır? Katman yapısına ve ayarlarına ulaşmak için ASSIST menüsünden Mechanical Options komutunu çalıştırın. Karşınıza Mechanical Options diyalog kutusu çıkar: Katmanların ve nesnelerin özelliklerine geleceğiz. Ama önce, Layer/Objects diyalog kutusundaki diğer özellikleri özetleyelim: düğmesi ile yeni bir diyalog kutusu açılır ve burada renklerin çıktı alınırken sahip olacakları çizgi kalınlığı tanımlanır. New ile listede bulunmayan yeni bir renk seçilir ve buna bir çizgi kalınlığı verilir. Delete ise listede bulunan bir rengin silinmesi için kullanılır. Dikkat ederseniz, sağda, AutoCAD Mechanical in AutoCAD e ek olarak sunduğu özelliklerin ayarlarına ulaşabileceğiniz bir liste bulunur. Şimdilik diğer kısımlar ile uğraşmayalım ve doğrudan, Layer/Objects seçeneğine çift tıklayalım. Yeni bir diyalog kutusu açılır: düğmesi ile özellikle kilitli katman gruplarının gösterimi ile ilgili renk ayarları gerçekleştirilir. Layer bölümündeki listede AutoCAD Mechanical içinde önceden tanımlı katmanlar listelenir. Bunlar AM ön ekiyle başlar ve herbirinin özellikleri çizgi tipi, çizgi kalınlığı tanımlanmıştır. Buradaki tanımlamalar, standarttır; fakat kullanıcı tarafından istenildiği gibi düzenlenir. Objects bölümünde ise, AutoCAD Mechanical nesneleri listelenmiştir. AutoCAD Mechanical nesneleri, AutoCAD Mechanical ile oluşturduğunuz nesnelerdir. Bu listede, nesnelerin hangi katmanlara atılacağı gösterilir. Örneğin bir çizim sınırını çizime yerleştirdiğinizde, otomatik olarak AM_BOR katmanına atılır. Visibility Enhancement diyalog kutusunda seçebileceğiniz seçenekler şunlardır: Color all inactive layer groups: Güncel olmayan tüm katman grupları Color bölümünde tanımlanan renk ile gösterilir. Color all locked layer groups: Kilitli tüm katman grupları Color bölümünde tanımlanan renk ile gösterilir. Lock all inactive layer groups: Güncel olmayan tüm katman grupları kilitlenir. Lock and Color all inactive layer groups: Güncel olmayan tüm katman grupları Color bölümünde tanımlanan renk ile gösterilir ve kilitlenir. Freeze all inactive layer groups: Güncel olmayan tüm katman grupları dondurulur. Layer/Objects diyalog kutusundaki Filter bölümünde AutoCAD Mechanical nesneleri belirli türlere göre sınıflandırılmıştır. Burada SAYISAL GRAFİK 9

10 bir nesne sınıfını seçip, listede bununla ilgili nesnelerin sıralanmasını sağlayabilirsiniz. Değişiklik yapma durumlarında size kolaylık sağlanır. Katmanların Değiştirilmesi Örneğin, ölçü çizgilerinin katman özelliklerini değiştirelim. Standart olarak, ölçü çizgileri, otomatik olarak AM_5 katmanına atılır ve AM_5 katmanının rengi yeşildir. Farklı bir renk istiyorsak, Layer bölümündeki listeden AM_5 katmanının karşısındaki renk düğmesine basın ve istediğiniz rengi seçin. Böylece, yeni tanımlayacağınız renk o katmana atılır ve bundan sonra çizimlerinize ölçü yerleştirdiğinizde, bunlar yeni renkleri ile çizilir. Aynı şekilde diğer katman bilgilerini de değiştirebilirsiniz. Kullanıcı Tanımlı Katmanlar ve Nesnelerin Atanacakları Katmanların Değiştirilmesi Kullanıcı tanımlı katmanlar yaratmak için Layer bölümünde, herhangi bir katmanı işaretleyin ve farenin sağ tuşuna basın. Karşımıza yeni seçenekler çıkar: New : Kullanıcı tanımlı yeni bir katman yaratmak için kullanılır. Delete : Kullanıcı tanımlı katmanların silinmesi için kullanılır. Dikkat: Hazır tanımlı katmanları silemezsiniz. Rename : Bu seçenek ile de, kullanıcı tanımlı katmanların isimleri değiştirilir. Yeni bir katman tanımladıktan sonra, bunun renk ve çizgi tipini ayarlayın. Şimdi, bu katmana istediğimiz nesneyi atamaya sıra geldi. Bunun için Objects bölümüne geçin. Buradaki listeden yeni tanımladığınız katmana atılacak olan nesneyi işaretleyin ve o nesnenin Layer i olarak yeni tanımladığınız katmanı gösterin. Bundan sonra çizime bu nesneyi yerleştirdiğinizde, bu nesne otomatik olarak sizin tanımladığınız katmana atılır. Şimdi de yaptığınız değişikliklerin tüm yeni çizimlerinizde geçerli olması için yapmanız gerekenlere bakalım. İpucu: Tüm çizimlerinizde kullanacağınız, şirketinize özel değişiklikleri, bir şablon (template) dosyası olarak tanımlamanız en kolayıdır. Değişikliklerinizi tanımladıktan sonra, OK ile Mechanical Options diyalog kutusuna geri dönün. Burada, sol alt bölümde, Export seçeneği bulunmaktadır. Export düğmesine bastığınızda, ilk olarak karşınıza bir uyarı gelir. Bu uyarının anlamı şudur: Export ile sadece sistem ayarlarınız dışarıya atılır. Eğer çizim ayarlarınızın da dışarıya atılmasını istiyorsanız, bu yöntem yerine şablon dosyası (template) oluşturun. Şablon dosyası oluşturmayı şimdilik geçiyoruz. OK ile devam edin. Şimdi, sizin vereceğiniz isim ile CFG uzantılı bir dosya oluşturulur ve yaptığınız sistem ayarları bizim durumumuzda katman değişiklikleri bu dosyaya yazılır. Eğer, başka bir çizimde, bu değişiklikleri kullanmak istiyorsanız, yapmanız gereken, aynı diyalog kutusunda Import ile bu CFG dosyasını yüklemektir. Dikkat: Yeniden hatırlatmak isteriz. Eğer tüm çizimlerinizde değil de, sadece bazı çizimlerinizde sistem ayarları farklı olacaksa, bu yöntemi kullanabilirsiniz. Ancak, şirketinizdeki tüm çizimlerde aynı seçeneklerin kullanılmasını istiyorsanız, bu yöntem yerine, şablon dosyası oluşturma yöntemini kullanın. Son olarak bir de katman gruplarına bakalım. Katman Grupları Karmaşık ve büyük çizimlerde birbirleriyle bağlantılı nesneleri kolayca diğerlerinden ayırabilmek için katman grubu sistemi kullanılabilir. Örneğin, bir motor tasarımında, mil mekanizması ayrı bir katman grubuna yerleştirilebilir. Böylece, büyük çizimlerle çalışırken, aynı grupta toplanması istenen nesneler kolayca yönetilebilir. Katman grupları içinde yer alan nesneler, tek bir katmandaymışcasına davranırlar; katman işlemleri (katmanı açma/kapama gibi) katman gruplarına uygulanabilir. Katman grupları yönetiminin avantajları şunlardır: En önemli avantaj, büyük ve karmaşık çizimlerin kolayca görüntülenebilmesi ve üzerinde çalışılmasıdır. Kullanılmayan katman grupları, dolayısıyla çizimin belli bölümleri, çalışma sırasında kapatılabilir. Bir katman grubunda bulunan nesneleri başka bir katman grubuna yerleştirmek oldukça kolaydır. Yeniden türetim (regeneration) zamanları kısalır. Katman gruplarını, AutoCAD in Group komutuna benzetebiliriz. Nasıl bu komutla istenen nesneler gruplanıyor, fakat bunlara ayrı ayrı ulaşılabiliyor ve değişiklikler yapılabiliyorsa, katman grupları da aynı şekilde çalışır. İstediğiniz nesneleri, bir araya getirin ve gruplayın. Bunlar, ayrı ayrı sahip oldukları katman özelliklerini renk, çizgi tipi gibi korurlar. Fakat bir grup gibi davranırlar. Yani istendiğinde, tümü açılabilir/kapatılabilir. Son Olarak Bazı Uyarılar Katman ayarlarını bitirirken bir de, ASSIST > LAYER / LAYER GROUP > Layer/Layer Group Control komutundan bahsedelim. Bu komuta girdiğinizde, aşağıdaki diyalog kutusu açılır: Dikkat ederseniz, burada yer alan katmanlar, hazır tanımlı ve yukarıda anlattığımız yöntemle oluşturulan kullanıcı tanımlı 10 SAYISAL GRAFİK