Özellikle Kız Çocuklarının Okullaşma Oranının Artırılması Projesi (KEP) OKULUM GELECEĞİM. Eğitime Erişim El Kitabı: Seçenekler ve İmkânlar

Transkript

1

2 Özellikle Kız Çocuklarının Okullaşma Oranının Artırılması Projesi (KEP) OKULUM GELECEĞİM Eğitime Erişim El Kitabı: Seçenekler ve İmkânlar kizlarinegitimi.meb.gov.tr

3 OKULUM GELECEĞİM Eğitime Erişim El Kitabı: Seçenekler ve İmkânlar Yazım: Ali Çakıroğlu Editörler: Gülden Özel - Tuba Çameli Görsel Tasarım: Didem Durukan Ocak 2013 Bu materyal Avrupa Birliği nin mali desteği ile üretilmiştir. Materyalin içeriğinden GET German Education and Training GmbH/British Council/EDUSER Danışmanlık Hizmetleri Konsorsiyumu sorumludur. Materyalin içeriği Avrupa Birliği nin görüşlerini yansıtmamaktadır.

4 ÖNSÖZ Ülkemizde, eğitimin erişilebilirliği, uygulanabilirliği, uyarlanabilirliği ve kabul edilebilirliğini iyileştirme ve geliştirmeye yönelik pek çok faaliyet ve proje yürütülmektedir. Bu faaliyet ve projelerle kız ve erkek çocukların, kaliteli eğitim görme haklarını güvence altına alacak, eğitim politikalarının oluşturulması ve uygulanması için gerekli veri ve bilgi birikimi desteklenmektedir. Kız çocuklarının ortaöğretim, yükseköğretim ve lisansüstü eğitim seviyelerindeki net kayıt ve devamlılık oranları istenilir seviyelerde değildir. Kadınların iş gücüne katılma ve kariyer gelişim oranları da erkeklere göre düşüktür. Bu sorunun nedenleri arasında geleneksel cinsiyet rolü ne dayalı anlayış önemli yer tutmaktadır. Değinilen anlayış, kız çocuklarının okullulaşma oranını, kırsal kesimlerde daha da düşürmektedir. Bakanlığımızın Stratejik Planı nda, kız çocuklarının okullulaşma oranlarını artıracak ve Avrupa Birliği düzeyine çıkaracak amaç ve hedeflere yer verilmiştir. Bu amaç ve hedeflere ulaşmak için Bakanlığımızca planlanan ve yürütülen çalışmaların; Özellikle Kız Çocuklarının Okullulaşma Oranlarının Artırılması Projesi kapsamında gerçekleştirilecek çalışmalarla desteklenmesi ve sürdürülebilirlik niteliklerinin geliştirilmesi beklenilmektedir. Özellikle Kız Çocuklarının Okullulaşma Oranlarının Artırılması Projesi kapsamında, kız çocuklarının eğitime erişme ve nitelikli öğrenim görme hakkı önündeki engellerle baş etme süreçleri, bütünsel bir strateji bağlamında ele alınarak; *Kız çocuklarının ortaöğretimdeki ve mesleki eğitimdeki okullulaşma oranlarının artırılması, * Kız çocuklarının okul terk etme oranlarının düşürülmesi, * Kız çocukları ve kadınlar başta olmak üzere işgücünün, mesleki becerilerinin ve yetkinliklerinin artırılması, * Kız çocuklarının eğitimi hususunda ebeveynlerin bilincinin artırılması hususlarında somut çıktılar üretilecektir. kizlarinegitimi.meb.gov.tr 3

5 EĞİTİME ERİŞİM EL KİTAPÇIĞI: SEÇENEKLER VE İMK NLAR Kız çocuklarının okullulaşma oranının artırılması, kız çocuklarının eğitim hakkını kullanması yanında ve ona bağlı olarak toplum için de katma değer yaratan önem ve önceliğe sahiptir. Kız çocuklarının eğitim seviye ve niteliği, aile içinde annenin yeterliliğini belirlerken; annenin daha üst seviye yeterlilik koşullarını taşıması ise kız ve erkek çocukları ile baba dâhil tüm aile bireyleri için daha uzun eğitim fırsat ve imkânı hazırlamaktadır. Bu anlamda, kız çocuklarının eğitimi, toplumsal ve ekonomik kalkınma için gerekli olan kültürel sermaye birikiminin de temel girdisini oluşturmaktadır. Değinilen Proje kapsamında, Türk Eğitim Sistemini oluşturan okul öncesi, zorunlu eğitim (ilkokul, ortaokul, imam-hatip ortaokulu ve ortaöğretim) ve yükseköğretim kademelerini amaçları, temel özellikleri, öğrenciye sundukları imkânlar gibi nitelikleri ile tanıtan Okulum Geleceğim Kitapçığı hazırlanmıştır. Bu Kitapçığın hazırlanmasında emeği geçen herkese teşekkür eder, öğrenci, veli ve öğretmenlerimiz başta olmak üzere tüm kullananlara yararlı olmasını dilerim. Prof. Dr. Ömer DİNÇER Millî Eğitim Bakanı 4

6 Neden Mesleki Eğitim? NEDEN MESLEKİ EĞİTİM? Mesleki eğitim, eğitim sistemimizin bütünü içerisinde oldukça özel ve farklı bir yere sahiptir. Eğitim sistemimizin örgün ve yaygın eğitim kurumlarında verilen eğitim temelde bireyi bir sonraki eğitim kurumuna hazırlar. Mesleki ve teknik ortaöğretim ise bireyi hem bir sonraki eğitim kurumu olan yüksek öğrenime hazırlar hem de kariyerlerinde yaşıtlarından daha önce meslek yaşamının ihtiyaç duyduğu beceri ve deneyime sahip olmaları için farklı imkânlar yaratır. Mesleki eğitim; toplumsal hayatın her alanında ihtiyaç duyulan mesleklerde nitelikli iş gücünün yetiştirilmesi için gerekli bilgi ve becerilerin verildiği eğitimdir. Temel amacı ise bireyin/toplumun hedefleri ve iş çevrelerinin talepleri doğrultusunda bireylere belirli bir mesleğin gerektirdiği bilgi, beceri ve yetkinliklerin kazandırılması olarak tanımlanabilir. Ülkemizin gelişmesinde ve kalkınmasında istihdamın temel unsuru olan nitelikli insan gücünün yetiştirilmesi kritik önem arz eder. Bu bağlamda mesleki eğitim kurumlarının başarısı sırasıyla önce bireyin, sonra ailenin, ilin ve ülke genelindeki ekonomik gelişmenin temel unsuru, başarısıdır. Mesleki eğitim özetle bireyin ve toplumun geleceğini inşa eder. Eğitim sistemimiz içinde mesleki ve teknik ortaöğretim kurumları, ortaokul veya imam-hatip ortaokulu üzerine öğretim yapan zorunlu eğitim kurumlarıdır. Bu kurumlar, ortaöğretim sistemi içinde ortak genel kültür dersleri yanında okul türüne ve öğrencilerimizin/velilerimizin tercihine göre uygulanan 61 alan ve 225 dal programı ile öğrencileri hayata, mesleğe ve yükseköğretime hazırlar. Bu eğitimi alan bir birey lise eğitimini tamamladığında tıbbi laboratuvar teknisyenliği, kadın/erkek giyim modelistliği, zabıt kâtipliği, gemi yönetimi ve güverte, çocuk gelişimi ve eğitimi, bilişim teknolojileri gibi birbirinden çok farklı onlarca alan ve daldan birisinde diploma sahibi olabilir. Bu noktada, edindikleri meslek doğrultusunda iş hayatına atılmak veya yükseköğretime devam etmek mesleki ve teknik lise mezunlarımızın tamamen kendilerinin vereceği bir karardır. Bu fırsata ek olarak, yükseköğrenime devam etmeye karar veren mezunlar, yükseköğrenim tercihlerini liseden mezun oldukları alan ile bağlantılı bir bölümden yana kullandıklarında yükseköğrenime geçişte bazı ek avantajlara da sahip olmaktadırlar. kizlarinegitimi.meb.gov.tr 5

7 EĞİTİME ERİŞİM EL KİTAPÇIĞI: SEÇENEKLER VE İMK NLAR Mesleki eğitimin, eğitim sistemimizin diğer unsurlarından farklı olarak öğrencilerine sunduğu bütün bu ilave fırsatlar tüm mesleki eğitim öğrencileri açısından çok değerli olmakla birlikte, özellikle dezavantajlı durumda olan bireylere fırsat eşitliği sağlaması yönüyle çok kıymetlidir. Bir an önce iş piyasasına geçerek ekonomik ve sosyal bağımsızlığını kazanmak isteyenlere, 12 yıllık zorunlu eğitimlerinin sonunda bu imkânı veren mesleki eğitim sistemi; dezavantajlı konumda olan bireyleri özellikle lisede eğitim aldıkları alanda yükseköğrenime geçişte de destekleyerek fırsat eşitliğine büyük katkı sağlamaktadır. Elinizdeki kitapçığın özellikle ikinci ve üçüncü bölümleri mesleki ve teknik eğitim fırsatları konusunda detaylı bilgi sunmaktadır. Veli ve öğrencilerimiz, mesleki eğitimi ve olanaklarını tanımalarına yardımcı olacak bu bilgilere ek olarak; illerimizde hizmet sunan mesleki eğitim kurumlarına başvurarak ya da adresini ziyaret ederek de gelişmeleri takip edebilir ve sorularına cevap bulabilirler yılında %100 okuyan ve üreten Türkiye hedefine erişmek en büyük amacımızdır. Bu yolda mesleki eğitim çok önemli fırsatlar sunmaktadır. Sizlerin desteği başarımıza önemli katkı sağlayacaktır. Doç. Dr. Ömer AÇIKGÖZ Mesleki ve Teknik Eğitim Genel Müdürü 6 kizlarinegitimi.meb.gov.tr

8 Okulum Geleceğim Kitapçığının Amacı ve Kullanımı OKULUM GELECEĞİM KİTAPÇIĞININ AMACI VE KULLANIMI Bu kitapçık öğrenci, veli ve öğretmenlere Eğitim Sistemini oluşturan okul öncesi zorunlu eğitim (ilkokul, ortaokul, imam-hatip ortaokulu ve ortaöğretim) ve yükseköğretim kademeleri ile yaygın eğitim kurumları hakkında tanıtıcı bilgi sunmaktadır. Her eğitim kademesinde yer alan okul türleri, alan ve dallar, amaçları, temel özellikleri, öğrenciye sundukları olanaklar, yükseköğrenime geçişte sağladıkları avantajlar gibi özellikleri ile tanıtılmaktadır. Öğrenciler ilgi, yetenek, kişilik özelliklerine uygun okul/alan/dal seçiminde bu bilgilerden yararlanabilirler. Ayrıca öğrenciler ve aileler, tercih edilen ortaöğretim okulu/ alanı/ dalının götürebileceği yükseköğretim programları seçeneklerini de görerek, meslekler konusunda aydınlanabilirler. Kitapçıkta ailelerin maddi bakımdan yoksunluğunun, öğrencinin öğrenimine yaptığı olumsuz etkilerle nasıl baş edilebileceğine yönelik fırsatlar tanıtılmaktadır. Bu kapsamda devletin sunduğu parasız yatılılık, bursluluk, öğrenim ve katkı kredileri, şartlı nakit transferi yanında; sivil toplum kuruluşları, özel sektörün kurduğu vakıflarca, derneklerce verilen burslar ve diğer yardımlara mercek tutulmaktadır. Aile ve öğrencilere, eğitim yardımlarından planlı bir çaba ile yararlanılabileceği gösterilmektedir. Okul ve kurumlarda devletin sunduğu olanak ve fırsatların kız ve erkek öğrenciler için eşitlik temelinde yapılandırıldığına ilişkin farkındalık yaratılmaktadır. Bu anlamda, kızların öğrenim sürecinde parasız yatılılık, burs, öğrenim ve katkı kredisi gibi devlet veya sivil toplum kuruluşları yardımlarından yararlanabilme hakları paylaşılmaktadır. Kız öğrencilerin alabilecekleri desteklerin somutlaştırılarak ailelere sunulmasıyla eğitim hakkı önündeki toplumsal önyargıların azalacağı beklenmektedir. Kitapçık altı bölümden oluşmaktadır: 1. Bölüm - Eğitim Sisteminde tarihli ve 6287 sayılı Kanunla yapılan değişikliklere ilişkin bilgi edinebilirsiniz. Zorunlu eğitimin 12 yıla çıkarılması ve şeklinde düzenlenmesinin getirdiği değişiklikleri öğrenmek için bu kısmı okuyunuz. kizlarinegitimi.meb.gov.tr 7

9 EĞİTİME ERİŞİM EL KİTAPÇIĞI: SEÇENEKLER VE İMK NLAR Okul öncesi ve ilköğretim okullarının (ilkokul, ortaokul, imam-hatip ortaokulu) amaçlarını ve temel özelliklerini bu bölümde bulabilirsiniz. 2.Bölüm - Ortaöğretim kurumlarından hangilerinin sınavla, hangilerinin sınavsız ve hangilerinin Özel Yetenek, Mülakat/Mülakat ve Beden Yeterliliği Sınavı ile öğrenci aldıklarını öğrenmek için bu bölümü okuyunuz. Seviye belirleme sınavı, ortaöğretim kurumlarının amaçları, özellikleri, öğrencilere sundukları olanakları ve yükseköğretime girişte öğrenciye sağladıkları avantajlara ilişkin ayrıntılı bilgiye buradan ulaşabilirsiniz. Öğrencinin ilgi, istek ve yeteneğine uygun olan okulun belirlenmesinde karşılaştırmalı bilgi edinebilirsiniz. 3.Bölüm - Öğrenci seçme ve yerleştirme sistemine ilişkin bilgi edinmek için bu bölümü okuyunuz. Yükseköğretime geçiş sisteminde, mesleki ve teknik ortaöğretim kurumu öğrencilerinin seçtikleri alan ve dala göre sınavsız; YGS ve LYS puanlarının üzerine ek puan alarak girebilecekleri programları tanıyabilirsiniz. Bu bölüm, genel ortaöğretim öğrencilerinin seçimlik derslerine ilişkin verecekleri kararların yerindeliğini destekler. 4.Bölüm - Yükseköğretim sistemini amaç, düzenlenme ve program türü bakımından tanımak için bu bölümden yararlanabilirsiniz. 5.Bölüm - Hayat boyu öğrenme ve yaygın eğitim kurumlarının sunduğu olanak ve fırsatları bu bölümden öğrenebilirsiniz. 6.Bölüm - Maddi olanaklar bakımından yoksun ve çocuğunun eğitim ihtiyaçlarını karşılama konusunda sıkıntılı olan aileler bu bölümü incelemelidir. Ayrıntılarda devletin sunduğu parasız yatılılık, bursluluk, taşıma olanakları, yükseköğrenim ve katkı kredisi, şartlı nakit transferi, çeşitli kamu kurumu, vakıf, dernek ve diğer yardım kuruluşlarının sunduğu fırsatları görebilirsiniz. Değinilen yardımlardan yararlanabilmek için yapılması gerekenlere ilişkin koşulları öğrenebilirsiniz. 7.Bölüm - Millî Eğitim Bakanlığının Taşra Teşkilatı na ilişkin genel bilgilerle Özellikle Kız Çocuklarının Okullulaşma Oranlarının Artırılması Projesi kapsamında yer alan illerde, eğitime erişim için gerekli birimlerin iletişim adreslerine ulaşabilirsiniz.

10 İÇİNDEKİLER Önsöz... 3 Neden Mesleki Eğitim... 5 Giriş Eğitim Sisteminde Yeni Düzenleme ile Yapılan Değişiklikler BİRİNCİ BÖLÜM Okul Öncesi Eğitim ve İlköğretim Kurumları A. Okul Öncesi Eğitim B. İlköğretim (İlkokul, Ortaokul) İKİNCİ BÖLÜM Ortaöğretim Kurumları A. Seviye Belirleme Sınavları B. Sınavla Öğrenci Alan Ortaöğretim Okulları Fen Liseleri Anadolu Öğretmen Liseleri Anadolu Liseleri Sosyal Bilimler Liseleri Adalet Meslek Liseleri Anadolu Sağlık Meslek Liseleri Anadolu Tarım Meslek ve Tarım Meslek Liseleri Anadolu Ticaret Meslek Liseleri Anadolu İletişim Meslek Liseleri Anadolu Otelcilik ve Turizm Meslek Liseleri Anadolu İmam-Hatip Liseleri C. Sınavsız Girilebilen Okullar Genel Liseler Ticaret Meslek Liseleri Teknik ve Endüstri Meslek Liseleri Kız Teknik ve Meslek Liseleri Mesleki ve Teknik Eğitim Merkezleri İmam-Hatip Liseleri Çok Programlı Lise D. Özel Yetenek, Mülakat/Mülakat ve Beden Yeterliliği Sınavıyla Öğrenci Alan Ortaöğretim Okulları Güzel Sanatlar ve Spor Liseleri Denizcilik Anadolu Meslek Liseleri/ Denizcilik Anadolu Teknik Liseleri Anadolu Teknik Liseleri Anadolu Kız Teknik ve Anadolu Meslek Liseleri Polis Koleji Askerî Liseler E. Ortaöğretim Okulları Arasında Öğrenci Nakilleri... 86

11 ÜÇÜNCÜ BÖLÜM Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Sistemi DÖRDÜNCÜ BÖLÜM Yükseköğretim BEŞİNCİ BÖLÜM Hayat Boyu Öğrenme ve Yaygın Eğitim Kurumları A. Hayat Boyu Öğrenme B. Yaygın Eğitim a. Halk Eğitimi Merkezleri b. Mesleki Eğitim Merkezleri c. Olgunlaşma Enstitüleri d. Turizm Eğitim Merkezleri e. Açık Öğretim Kurumları ALTINCI BÖLÜM Eğitim Yardımları Parasız Yatılılık Ve Bursluluk Olanakları Burs Nedir? Taşımalı İlköğretim Uygulaması Nedir? Taşımalı Ortaöğretim Uygulaması Nedir? Yükseköğretimde Maddi Durumları Elverişli Olmayan Öğrencilere Sağlanan İmkânları İlköğretim/Ortaöğretim/Yükseköğretim Öğrencilerine Burs Veren Diğer Kamu Kurum ve Kuruluşları Hangileridir? İlköğretim/Ortaöğretim/Yükseköğretim Öğrencilerine Burs Veren Diğer Kuruluşlar Hangileridir? Şartlı Nakit Transferi (ŞNT) Yardımı Nedir? YEDİNCİ BÖLÜM Eğitime Erişimde Yerel Yapılanma Ek-1Pilot İller İletişim Bilgileri Ek-2 İlkokullar ve Ortaokullar Haftalık Ders Çizelgesi Ek-3 Mesleki ve Teknik Ortaöğretim Okul/Kurumlarında Uygulanan Alan ve Dal Listesi Bu kitaptaki bilgiler Millî Eğitim Bakanlığı, Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı mevzuatları ve yargı organları kararları gerekli kıldığı takdirde değiştirilebilir. Böyle durumlarda izlenecek yol, Millî Eğitim Bakanlığı ve Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı tarafından belirlenir ve Bakanlığın ve/veya Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı/Ölçme, Seçme ve Yerleştirme Başkanlığının internet adreslerinden kamuoyuna duyurulur. Bu nedenle ilgililerin belirtilen internet adreslerini sık sık kontrol etmeleri yararlı olacaktır.

12 EĞİTİM SİSTEMİNDE YENİ DÜZENLEME İLE YAPILAN DEĞİŞİKLİKLER GİRİŞ EĞİTİM SİSTEMİNDE YENİ DÜZENLEME İLE YAPILAN DEĞİŞİKLİKLER Zorunlu eğitimi 12 yıla çıkaran tarihli ve 6287 sayılı Kanunla Eğitim Sistemi yeniden düzenlendi. Yeni düzenleme ile toplumun ortalama eğitim süresinin yükseltilmesi ve eğitim sisteminin bireylerin ilgi, ihtiyaç ve yeteneklerinin gerektirdiği yönlendirmeyi karşılayacak nitelikte yapılandırılması amaçlandı. Bu düzenlemede, öğrencilerin yaş grupları ve fiziksel özellikleri temelinde bir kademelendirme esas alınarak, zorunlu eğitim süresi ortaöğretimi de içerecek şekilde 12 yıla çıkarıldı. Belirtilen 12 yıllık zorunlu eğitim süresi üç kademeye ayrıldı. Birinci kademe 4 yıl süreli ilkokul (1, 2, 3 ve 4. sınıf), ikinci kademe 4 yıl süreli ortaokul (5, 6, 7 ve 8. sınıf) ve üçüncü kademe 4 yıl süreli lise (9, 10, 11 ve 12. sınıf) olarak düzenlendi. Söz konusu kademelerde diploma verilmeyecek, sadece 12 yıllık eğitimin sonunda diploma verilecektir. Böylece kademeler arası yatay ve dikey geçişlere imkân tanındı, esnek yapı sayesinde bireye yetenek ve gelişimine göre erken yaşlarda tercih hakkı sağlandı. Yeni düzenleme ile ilkokul, ortaokul ve liselerin fiziki mekân bakımından birbirinden bağımsız oluşturulması esası getirildi. Ancak, olanak ve koşulların elverişli olmadığı yerlerde ortaokulların ilkokullarla ya da liselerle birlikte oluşturulması da mümkündür. Bu durumda, ilkokul-ortaokul-imam-hatip ortaokulu ve lise öğrencilerinin okula giriş çıkış kapıları ile bahçe gibi ortak kullanım alanları öğrencilerin yaş seviyeleri dikkate alınarak düzenlenmiştir. Yatılı ilköğretim bölge okullarının yatılı kısımları sadece ortaokul (5, 6, 7 ve 8. sınıf) öğrencileri için düzenlendi. İlkokul öğrencilerinin ise köy okullarında veya taşımalı olarak diğer ilkokullar ile yatılı ilköğretim bölge okullarında gündüzlü olarak öğrenimlerine devam etmeleri sağlandı. İmam-hatip ortaokullarının bağımsız ortaokul olarak kurulmasına öncelik verilmektedir. Bunun mümkün olmadığı durumlarda İmam-Hatip Liseleri ile birlikte de kurulabilmektedirler. Seçimlik derslerin kaç kez ve hangi sınıflarda alınacağı belirlendi. Taşımalı eğitim olanağı ortaöğretim kurumlarını da içerecek şekilde yaygınlaştırıldı. kizlarinegitimi.meb.gov.tr 11

13 EĞİTİME ERİŞİM EL KİTAPÇIĞI: SEÇENEKLER VE İMK NLAR Zorunlu eğitime devamın sağlanmasından başta öğrenci velileri olmak üzere okul yöneticileri ve mülki idare amirleri yasal(222 sayılı İlköğretim ve Eğitim Kanunu) olarak sorumludur...bu bağlamda veliler çocuklarını düzenli olarak okula göndermek, özrü yüzünden okula gidemeyen çocuklarının durumunu en geç üç gün içinde okul idaresine bildirmekle yükümlüdür. Okul ilçe il yöneticileri ise çağ nüfusunda olup zorunlu eğitime devam etmeyen öğrencileri özel takip sistemi ile izlemek ve eğitim sistemi içinde kalmalarını sağlayacak tedbirler almaktan sorumludur. 12 kizlarinegitimi.meb.gov.tr

14 Okul Öncesі Eğіtіm ve İlköğretіm Kurumları Bölüm 1 OKUL ÖNCESİ EĞİTİM VE İLKÖĞRETİM KURUMLARI A. OKUL ÖNCESİ EĞİTİM 1. Okul öncesi eğitimin çocuklar için önemi nedir? Çocuklar en hızlı olarak 0-6 yaş arası dönemde gelişir. Çocukların beyin gelişiminin önemli bir bölümü 0-4 yaş arasında tamamlanır. Bu dönemde çocukların kaliteli bir etkileşim ortamına ve farklı açılardan desteklenmeye ihtiyacı vardır. Çocukların belirtilen ihtiyaçları, okul öncesi eğitimle karşılanır. Okul öncesi eğitim kurumlarını, resmî ve özel anaokulları, anasınıfları ve uygulama sınıfları 2. Okul öncesi eğitimin amacı nedir? Okul öncesi eğitim, çocukların bedensel, oluşturur. zihinsel, sosyal ve duygusal gelişimini destekleyerek ve iyi alışkanlıklar kazanmasını sağlayarak, onları ilkokula hazırlar. Anaokulları, ay çocuklarının eğitimi amacıyla açılan okullardır. Ana Sınıfları, ay çocuklarının eğitimi amacıyla örgün ve yaygın eğitim kurumları bünyesinde açılan sınıflardır. Uygulama Sınıfı, aylık çocukların eğitimi amacıyla Millî Eğitim Bakanlığına bağlı okul öncesi eğitimle ilgili program uygulayan eğitim-öğretim kurumları bünyesinde açılan sınıflardır. 3. Okul öncesi eğitim kurumlarının özellikleri nelerdir? Okul öncesi eğitim kurumları, zorunlu ilköğretim çağına girmemiş çocukların eğitimini kapsayan ve isteğe bağlı olan kurumlardır. kizlarinegitimi.meb.gov.tr 13

15 EĞİTİME ERİŞİM EL KİTAPÇIĞI: SEÇENEKLER VE İMK NLAR 4. Okul öncesi eğitim kurumlarına çocukların kayıt olabilmesi için koşullar nelerdir? Okul öncesi eğitim kurumuna kayıtlar, haziran ayında başlar ve çalışma takviminde belirtilen zamanlarda e-okul sistemi üzerinden aday kayıt bölümüne yapılır. Çocukların, ailelerinin ikamet ettikleri yere en yakın okul öncesi eğitim kurumuna kaydedilmeleri esastır. Ancak, belgelendirilmek kaydıyla çalışan anne-babalar çocuklarını, boş kontenjan olması ve Çocuk Yerleştirme Komisyonu nca uygun bulunması durumunda iş yerine en yakın okul öncesi eğitim kurumuna da kayıt yaptırabilir. Kayıt işlemi sırasında çocuğun, Ulusal Adres Veri Tabanı ndaki bilgileri kontrol edilir. Anaokulu ve uygulama sınıflarına, kayıtların yapıldığı yılın eylül ayı sonuna kadar 37 ayını dolduran ve 66 aydan gün almayan çocuklar kaydedilir. Ana sınıflarına, kayıtların yapıldığı yılın eylül ayı sonu itibarıyla 48 ayını dolduran ve 66 ayını doldurmayan çocuklar kaydedilir ay arası çocuklardan gelişim yönünden hazır olduğu anlaşılanlar, velisinin yazılı isteği üzerine ilkokula, diğerleri ise okul öncesi eğitim kurumlarına kaydedilebilir. Okul öncesi eğitim, uzun dönemde çocuğun okula aidiyet hissini, eğitime devamını ve eğitim başarısını olumlu yönde etkiler. Özellikle dezavantajlı çocukların bedensel, zihinsel, sosyal ve duygusal gelişimini ve iyi alışkanlıklar kazanmasını sağlayarak, bu durumdaki çocukların dezavantajlarının yarattığı engelleri azaltır. Bu çocuklar için eğitimde olanak ve fırsat eşitliğinin temelini oluşturur. 5. Okul öncesi eğitim kurumları çocuklara hangi olanakları sunar? Çocuklara gelişim özellikleri, ihtiyaçları ve çevre şartları doğrultusunda günlük yemek verilir. Çocukların periyodik olarak sağlık kontrolleri yapılır ve sağlıkla ilgili kayıtları tutulur. Özel eğitim gerektiren çocukların eğitimi için gerekli önlemler alınır. 6. Okul öncesi eğitim kurumlarına devam eden çocukların velilerine düşen sorumluluklar nelerdir? Veli, çocuğun okula zamanında teslim edilmesini, günlük eğitimin bitiminde teslim alınmasını sağlar ve çocukla ilgili diğer yükümlülükleri yerine getirir. 14 kizlarinegitimi.meb.gov.tr

16 Okul Öncesі Eğіtіm ve İlköğretіm Kurumları Veli, çocukların beslenme, temizlik ve sağlık giderleri ile kurumun/ana sınıfı ve uygulama sınıfının genel temizlik ve diğer hizmetleri için belirlenen ücreti öder. Ücreti belirtilen süre içinde yatırılmayan çocuklar ile okul müdürlüğünce uyarıldığı halde özürsüz olarak okula 20 günden fazla gelmeyen öğrencinin kaydı silinir. Okul öncesi eğitim kurumlarına, kapasitelerinin 1/10 u oranında şehit, malul, gazi ve yoksul aile çocukları ücretsiz kabul edilir. Belirtilen aileler, ilgili mevzuata göre bir form doldurarak, okulda oluşturulan komisyona teslim eder. Komisyonun belgelere dayalı yaptığı inceleme sonucunda, uygun bulunan çocuklar ücretsiz olarak kuruma devam eder. 7. Okul öncesi eğitim, gezici sınıf hizmetinden kimler yararlanabilir? Kırsal kesimdeki nüfusu az ve dağınık yerleşim birimleri ile ekonomik durumları yetersiz ailelerin bulunduğu bölgelerde yaşayan aylık çocukların eğitimlerinin desteklenmesi amacıyla gezici otobüs içinde oluşturulan sınıflarda okul öncesi eğitim hizmeti verilir. 8. Okul öncesi eğitim kurumlarınca yaz aylarında da eğitim yapılır mı? Okul öncesi eğitim kurumlarında, çalışan anne ve babaların taleplerini karşılamak ve her yaş grubundan başvurunun olması koşulu ile yaz aylarında da eğitim yapılabilir. Bu eğitimde, okul öncesi eğitimden yararlanmamış olan aylık çocuklara öncelik tanınır. Okul öncesi eğitim kurumları hakkında daha ayrıntılı bilgiye Millî Eğitim Bakanlığının adresinden Okullarımız ekranına girilerek ulaşılabilir. Belirtilen adresten okul öncesi eğitim kurumlarının adları, bulundukları il ve ilçe ile adres, telefon ve belgegeçer (faks) numaraları öğrenilebilir. kizlarinegitimi.meb.gov.tr 15

17 EĞİTİME ERİŞİM EL KİTAPÇIĞI: SEÇENEKLER VE İMK NLAR B. İLKÖĞRETİM İlköğretim, 12 yıllık zorunlu eğitim in ilk kademesini meydana getirir. İlköğretim kurumları; dört yıl süreli ve zorunlu ilkokullar ile dört yıl süreli, zorunlu ve farklı programlar arasında tercihe imkân veren ortaokullar ile imamhatip ortaokullarından oluşur. Ortaokullar ile imam-hatip ortaokullarında lise eğitimini destekleyecek şekilde öğrencilerin yetenek, gelişim ve tercihlerine göre seçimlik derslere yer verilir. İlköğretim kurumlarında yeni kayıtlar, haziran ayının ilk iş gününde başlar. 1. İlköğretimin amacı nedir? Her Türk çocuğuna iyi bir vatandaş olmak için gerekli temel bilgi, beceri, davranış ve alışkanlıkları kazandırır. Öğrencilerin ilgi ve yeteneklerini geliştirerek, onları hayata ve üst öğrenime hazırlar. 2. İlköğretimin özellikleri nelerdir? İlköğretim, 6-13 yaşları arasındaki çocukların eğitim ve öğretim süresini kapsar. Bu çağ, çocuğun 5 yaşını bitirdiği yılın eylül ayı sonunda başlar, 13 yaşını bitirip 14 yaşına girdiği yılın öğretim yılı sonunda biter. İlköğretim kız ve erkek bütün vatandaşlar için zorunludur ve devlet okullarında parasızdır. İlköğretim kurumlarında karma eğitim-öğretim yapılır. İlköğ- İlkokulların birinci sınıfına, kayıtların yapıldığı yılın eylül ayı sonu itibarıyla 66 ayını dolduran çocukların kaydı yapılır. Gelişim yönünden ilkokula hazır olduğu anlaşılan ay arası çocuklardan, velisinin yazılı isteği bulunanlar da ilkokul birinci sınıfa kaydedilir. Okula kayıt için belirlenen yaşı doldurmakla birlikte, gelişim yönünden gerekli hazır bulunuşlukta olmayan 66 ay ve üzeri çocukların kayıtları bir yıl ertelenebilir ya da bu çocuklar okul öncesi eğitime yönlendirilebilir. Ancak, bu çocukların ilkokula kaydının ertelenmesi veya okul öncesine yönlendirilmesi için kasım ayı sonuna kadar, sağlık kurumlarından gelişim yönünden gerekli hazır bulunuşlukta olmadığına dair, tıbbi tanılı rapor alınması gerekir. 16 kizlarinegitimi.meb.gov.tr

18 Okul Öncesі Eğіtіm ve İlköğretіm Kurumları retim kurumlarında öğrencilerin okula devamları zorunludur. İlköğretim kurumları, resmî ve özel ilköğretim okullarından oluşur. 3. İlköğretim okullarına kayıt koşulları nelerdir? Öğrencilerin, ulusal adres veri tabanında belirtilen ikametgâhlarına en yakın ilkokul ve ortaokula kaydedilmeleri esastır. İmam-hatip ortaokuluna kayıtlar velinin başvurusu üzerine okul yönetimince yapılır. Zorunlu öğrenim çağında olup herhangi bir sebeple okula kaydı yapılmamış çocukların kayıtları, tespit edildiklerinde yapılır. Okuma yazma bilmeyenler, yaşlarına bakılmaksızın birinci sınıfa kaydedilir. Şehit ve muharip gazi çocukları ile özel eğitime ihtiyacı olan çocukların yeni kayıtları, durumlarını belgelendirmeleri koşuluyla Ulusal Adres Veri Tabanı ndaki adreslerine bakılmaksızın istedikleri ilköğretim okuluna yapılır. 4. İlköğretim çağındaki çocukların okula devam etmesinde velilerin sorumlulukları nelerdir? İlköğretim kurumlarına kaydedilen zorunlu öğrenim çağındaki öğrencilerin velileri öğrencilerin okula devamını sağlamakla yükümlüdür. Okul yönetimleri, millî eğitim müdürlükleri, eğitim denetmen ve deneticileri, muhtarlar ve mülki amirler 222 sayılı Kanunun ilgili hükümleri gereğince çocukların okula devamını sağlamakla yükümlüdürler. Maddi bakımdan yoksun olan ailelerin çocuklarına sağlanan, parasız yatılılık ve bursluluk olanaklarına ilişkin ayrıntılı bilgi için Kitapçığın Altıncı Bölümüne bakılması önerilir. Yatılı Bölge Okulları 5. Yatılı bölge ortaokulları hangi ihtiyacı karşılamak için oluşturulur? Yatılı bölge ortaokulları, nüfusu az, dağınık, okulu bulunmayan yerleşim yerlerindeki zorunlu öğrenim çağındaki öğrencilerin parasız yatılı; bu okulun bulunduğu çevredeki öğrencilerin gündüzlü olarak eğitim-öğretim gördükleri ilköğretim okullarıdır. kizlarinegitimi.meb.gov.tr 17

19 EĞİTİME ERİŞİM EL KİTAPÇIĞI: SEÇENEKLER VE İMK NLAR Yatılı bölge ortaokullarının özellikleri nelerdir? Yatılı bölge ortaokulları, öğrencilerine eğitim ve öğretimin yanı sıra eğitimleri boyunca barınma, yeme, içme olanakları da sağlar. Bu okullardaki öğrencilerin 24 saati öğretmenlerinin gözetiminde geçer. Öğrenciler, etüt çalışmalarında eksikliklerini sürekli olarak öğretmenlerinin yardımı ile giderebilir. Yatılı bölge ortaokullarında etüt için günde iki ders saati ayrılır. Öğrencilere okul ve çevresinde sağlıklı, güvenli bir eğitim-öğretim ortamı sağlanır. Öğrencilerin sağlık muayeneleri ve gerekli aşıları, periyodik olarak yapılır. Gündüzlü ve sosyal güvencesi olmayan öğrencilerin sağlık ocağı veya sağlık kurum ve kuruluşlarına sevkleri yapılır. Ekonomik durumu yetersiz olanların ilaç giderlerinin Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakfı tarafından karşılanması sağlanır. 6. Yatılı bölge ortaokulları başka hangi olanakları sunar? Yatılı bölge ortaokullarında öğrenciler, sağlık, beslenme ve temizlikle ilgili pek çok bilgiyi okuldan, gazete ve kitap gibi diğer bilgi kaynaklarından öğrenebilirler. Bu okullarda eğitim alan bir kız öğrenci, kendine daha iyi bakabilir; çünkü sağlığına zarar verecek davranışları bilir. Taşımalı Eğitim 7. Taşımalı ilköğretim uygulamasının amacı nedir? Okulu bulunmayan, nüfusu az ve dağınık yerleşim birimlerindeki ilköğretim çağına gelmiş çocuklar ile birleştirilmiş sınıf uygulaması yapan okullarda bulunan öğrencilerin, daha kaliteli eğitim-öğretim olanağına kavuşturulması; eğitimde fırsat ve olanak eşitliğinin sağlanması, ilköğretime herkesin eşit şekilde erişebilmesi amacıyla yapılır. 8. Taşımalı ilköğretim uygulamasının özelliği nedir? İlköğretim çağındaki öğrenciler, mahrumiyet yerlerinden olanağı bulunan yerlerdeki merkez okullara taşınır. 18 kizlarinegitimi.meb.gov.tr

20 Okul Öncesі Eğіtіm ve İlköğretіm Kurumları 9. İlköğretim okulu öğrencilerinin olumsuz davranışlarına karşılık uygulanacak yaptırımlar nelerdir? Ortaokulların 6, 7 ve 8 inci sınıf öğrencilerine; gelişim özellikleri dışındaki olumsuz davranışlarının niteliğine göre uyarma, kınama ve okul değiştirme yaptırımlarından biri uygulanabilir. Öğrencinin yıl sonu başarısı; e-okul sistemindeki sınıf geçme, diploma ve öğrenci kayıt defteri bölümünde belirtilir. 10. İlköğretim okulu öğrencilerinin olumsuz davranışlarına karşılık uygulanan yaptırımlar kaldırılır mı? Öğrenci Davranışlarını Değerlendirme Kurulu, yaptırıma neden olan davranışları bir daha tekrarlamayan ve iyi hâlleri görülen öğrencilerin yaptırımlarını kaldırabilir. Yaptırım kararı kaldırılan öğrencinin bilgileri, e-okul sisteminin öğrenci bilgileri bölümünden de silinir. 11. Ortaokul veya imam-hatip ortaokulları öğrenimini tamamlayan çocuklar hangi ortaöğretim kurumlarına gidebilir? Ortaokul veya imam-hatip ortaokulları öğrenimini tamamlayan öğrenciler hakkında Yöneltme Öneri Kurulu tarafından doldurulan Yöneltme Öneri Formu nda yer alan Ortaöğretim Eğitim Programı önerisinin öncelikle değerlendirilmesi yerinde olur. Yöneltme Öneri Formu nda öğrencinin akademik eğitimde mi, mesleki ve teknik eğitimde mi veya güzel sanatlar eğitiminde mi daha başarılı olacağı belirtilmektedir. Ortaokul veya imam-hatip ortaokulları öğrenimini tamamlayan öğrencilerin; * Seviye belirleme sınavı ve ortaöğretim yerleştirme puanı ile girebileceği ortaöğretim kurumları bu Kitapçığın İkinci Bölümünde B maddesinde 1 ile 11, kizlarinegitimi.meb.gov.tr 19

21 EĞİTİME ERİŞİM EL KİTAPÇIĞI: SEÇENEKLER VE İMK NLAR * Sınavsız girebileceği ortaöğretim kurumları bu Kitapçığın İkinci Bölümünde C maddesinde 1 ile 7, * Özel yetenek, mülakat/mülakat ve beden yeterliliği sınavıyla girebileceği ortaöğretim kurumları bu Kitapçığın İkinci Bölümünde D maddesinde 1 ile 6 numaraları arasında ayrıntılı olarak açıklanmıştır. Daha fazla bilgiye ve internet adreslerinden ulaşılabilir. Millî Eğitim Bakanlığının tr adresinden Okul Kurum Arama ekranına girilerek ulaşılabilir. Belirtilen adresten, ilköğretim kurumlarının bulunduğu il, ilçe ve adları ile adres, telefon ve belgegeçer (faks) numaraları öğrenilebilir. 20 kizlarinegitimi.meb.gov.tr

22 Ortaöğretіm Kurumları Bölüm 2 ORTAÖĞRETİM KURUMLARI 1. Ortaöğretim kurumlarına hangi yöntemlerle öğrenci alınır? Ortaöğretim kurumlarının özelliklerine göre 3 (üç) yöntemle öğrenci alınır. 2. Ortaöğretim kurumlarına öğrenci alımında kullanılan yöntemler nelerdir? Ortaöğretim kurumlarından; a.kitapçığın İkinci Bölümü nde; B maddesinde 1 ile 11 numaralar arasında belirtilenler, seviye belirleme sınavı ve ortaöğretim yerleştirme puanı ile öğrenci alır. b.kitapçığın İkinci Bölümü nde C maddesinde 1 ile 7 numaralar arasında belirtilenler, sınavsız olarak öğrenci alır. c. Kitapçığın İkinci Bölümü nde D maddesinde 1 ile 6 numaralar arasında belirtilenler, seviye belirleme sınavı sonrasında, ayrıca Özel yetenek, mülakat/mülakat ve beden yeterliliği sınavıyla öğrenci alır. Öğrenci Nerede Daha Başarılı Olur? Bireylerin meslekleri tanımaları, kendilerine uygun mesleğe yönelmeleri, iş yaşamına ve seçtikleri mesleklere hazırlanmaları, mesleki yönden gelişmeleri için okullarda Rehberlik ve Araştırma Servisleri hizmet sunmaktadır. Meslek seçiminde önemli bir adım olan alan/dal/program seçimi bireyin mesleki hazırlığının temelini oluşturur. internet adresinden Öğrenci Yönlendirme ve Ulusal Mesleki Bilgi Sistemi Kullanma Kılavuzu na erişebilir. Bu kılavuz, öğrencinin ilgi, yetenek ve mesleki değerlerini tanıması ve buna göre eğitim fırsatları ve iş olanakları konusunda doğru ve yerinde bilgi edinmesini desteklemektedir. Sistemden elde edilen bilgilerin yorumlanması ve değerlendirilmesi için okulların Rehberlik ve Psikolojik Danışma Servisleri ile Rehberlik ve Araştırma Merkezleri nden yardım alınabilir. kizlarinegitimi.meb.gov.tr 21

23 EĞİTİME ERİŞİM EL KİTAPÇIĞI: SEÇENEKLER VE İMK NLAR Ayrıca, internet adresinden Akademik, Spor ve Sanat Eğitim Alanları Modülü ne erişilebilir. Bu Modülde alanların mevcut durumu ve geleceği, alanın altında yer alan meslekler, meslek elemanında aranan özellikler, çalışma ortamı ve koşulları, iş bulma, eğitim ve kariyer olanakları konusunda ayrıntılı bilgi edinilebilir. A. SEVİYE BELİRLEME SINAVLARI 1. Sınavla girilen ortaöğretim kurumlarına geçiş için hangi sınav yapılır? 2013 yılı için seviye belirleme sınavı (SBS) yapılır. 2. Seviye belirleme sınavı için başvuru koşulları nereden öğrenilebilir? Millî Eğitim Bakanlığınca yayımlanan Seviye Belirleme Sınavı e-başvuru Kılavuzu nda genel ve özel başvuru koşulları duyurulur. bakınız e-başvuru Kılavuzunu, internet erişim olanağı olan herhangi bir yerde inceleyebilirsiniz. Bunun için yapmanız gereken şey bilgisayarınızda e-okul.meb.gov.tr adreslerinden birine girmektir. 3. Seviye belirleme sınavı hakkında daha çok bilgiye nereden ulaşılabilir? Öğrencinin öğrenim gördüğü okulların müdürlükleri, velileri bilgilendirmek ve yol göstermekle yükümlüdürler. 4. Seviye belirleme sınavına, 2013 yılı için ilköğretim okulunun hangi sınıflarında okuyan öğrenciler başvurabilir? Ortaokul veya imam-hatip ortaokulunun 8 inci sınıfında okuyan öğrenciler başvurabilir. 5. Seviye belirleme sınavına, 2013 yılında hangi tarihler arasında başvuru yapılabilir? Millî Eğitim Bakanlığınca seviye belirleme sınavı başvuru takvimi her yıl yayımlanan Ortaöğretim Kurumlarına Geçiş Sistemi Seviye Belirleme Sınavı e- Başvuru Kılavuzu ile duyurulmaktadır. 6. Seviye belirleme sınavına başvurmak için önce sınav ücreti mi yatırılır? Seviye belirleme sınavına başvurmak için öncelikle sınav ücretinin yatırılması gerekir. 22 kizlarinegitimi.meb.gov.tr

24 Ortaöğretіm Kurumları 7. Seviye belirleme sınavı, sınav ücreti nereye ve nasıl yatırılır? Milli Eğitim Bakanlığınca belirlenen bankalara, Kurumsal Tahsilat Programı aracılığıyla öğrencinin Türkiye Cumhuriyeti kimlik numarasına göre yatırılır. 8. Seviye belirleme sınavı için sınav ücreti yatırılan banka herhangi bir belge verir mi? Banka bir dekont/hesap belgesi verir. Hesap belgesinde öğrencinin Türkiye Cumhuriyeti kimlik numarası, adı, soyadı ve katıldığı sınavın açık adı bulunur. Para yatırma işleminden sonra belge üzerinde bulunan bilgilerin öğrenciye ait olup olmadığı kontrol edilir. Bilgilerde yanlışlık varsa aynı gün ödeme iptal ettirilir. Öğrencinin e-okul sistemindeki bilgileri düzelttirildikten sonra ödeme yeniden yapılır. 9. Seviye belirleme sınavı için kimler sınav ücretinden muaf tutulur? 2828 sayılı Sosyal Hizmetler Kanunu ile 5395 sayılı Çocuk Koruma Kanunu kapsamına giren öğrencilerden sınav ücreti alınmaz. 10. Seviye belirleme sınavı ücretinin yatırılmasından ve hesap belgesinin alınmasından sonra öğrenci ya da veli ne yapar? Öğrenci ya da veli sınav başvurusu için bir girişimde bulunmaz. Sınav ücretinin yatırılması ile birlikte sınav başvurusu e-okul sistemi üzerinden otomatik olarak yapılmış olur. 11. İlköğretim okullarının tümü e-okul sistemine kayıtlı mıdır? Yurt içinde ve yurt dışında Millî Eğitim Bakanlığına bağlı tüm ilköğretim okulları e-okul sistemine kayıtlıdır. 12. e-okul sistemine, öğrenci bilgilerinin girilmesi, doğruluğunun sağlanması ve güncellenmesini kimler yapar? Okulda kayıtlı olan öğrencilere ait bilgileri, e-okul sistemindeki bilgilerle karşılaştırmak; doğruluğunu ve güncelliğini kontrol ve takip etmek işlerinden okul müdürlüğü; Veli Bilgilendirme Sistemi nin kontrolünden ise öğrenci velisi sorumludur. 13. Seviye belirleme sınavı ücreti yatırılmaz ise ne olur? Millî Eğitim Bakanlığınca belirlenen süre içinde seviye belirleme sınavı ücretini yatırmayan öğrenciler, sınav başvurusunu yapmamış sayılır. kizlarinegitimi.meb.gov.tr 23

25 EĞİTİME ERİŞİM EL KİTAPÇIĞI: SEÇENEKLER VE İMK NLAR 14. Seviye belirleme sınavına başvurusu kabul edilen öğrenciye herhangi bir belge verilir mi? Okul müdürlüğünce, öğrenciye fotoğraflı, renkli, mühürlü ve onaylı Sınav Giriş Belgesi verilir. 15. Sınav giriş belgesini kaybeden öğrenciler, belgeyi yeniden nasıl temin eder? Sınav giriş belgesini kaybeden öğrenciler, okul müdürlüğüne başvuracaklardır. Okul müdürlüğünce kendilerine fotoğraflı ve onaylanmış yeni sınav giriş belgesi verilir. 16. Öğrencinin seviye belirleme sınavına nerede gireceği nasıl öğrenilebilir? Seviye Belirleme Sınav Giriş Belgesi nde öğrencinin kimlik bilgileri, sınava gireceği il/ilçe, bina, salon ve sıra bilgileri yer alır. Özel Durumu Olan Öğrenciler Okul müdürlüğü, özel eğitime ihtiyacı olan öğrencileri sınavlarda engel durumlarına uygun hizmet alabilmeleri için okulun bağlı bulunduğu rehberlik ve araştırma merkezi müdürlüğüne yönlendirerek, özür bilgilerinin MEBBİS-RAM Modülüne işlenmesini sağlar. Özürlü öğrenci velisince, Özürlü Sağlık Kurulu Raporu, Özürlü Kimlik Kartı veya özürlü bilgisinin işlendiği nüfus cüzdanından birisi ile RAM a başvuruda bulunulur. 17. Özür bilgilerinin MEBBİS-RAM Modülüne işlenmesi öğrenci için ne sağlar? Özel eğitime ihtiyacı olan öğrenciye özür tür ve derecesine göre sınav dokümanı, okuyucu, kodlayıcı, tek kişilik ve kolay ulaşılabilir sınıf gibi sınav hizmeti verilebilir. Özürlü öğrencilerin Seviye Belirleme Sınavı Giriş Belgesi nde özür durumları ile alacağı sınav hizmetine ilişkin bilgiler de yer alır. 18. Özel eğitime ihtiyacı olan öğrenciler araç-gereç ve cihazlarını seviye belirleme sınavında kullanabilirler mi? Özürlü öğrenciler sürekli kullandıkları araç-gereç ve cihazları, kendileri getirmek koşulu ile seviye belirleme sınavında kullanabilirler. 24 kizlarinegitimi.meb.gov.tr

26 19. Ruhsal ve duygusal bozukluğu olan öğrenciler seviye belirleme sınavına nasıl girebilir? Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu olan öğrenciler tek kişilik salonlarda; özel öğrenme güçlüğü olan öğrenciler tek kişilik salonlarda okuyucu ve kodlayıcı eşliğinde sınava alınırlar. 20. Bedensel engelli öğrenciler seviye belirleme sınavına nasıl girebilir? Yazma becerisini engelleyecek derecede engeli olan ya da uzuv kaybı (ampütesi) olan öğrenciler, tek kişilik salonlarda sınava alınır. Bu öğrencilere, rehberlik ve araştırma merkezi tarafından yapılan değerlendirme sonucuna göre Ortaöğretіm Kurumları 18 yaşını bitirmemiş ve açık ilköğretim okulunun 8. sınıfında öğrenim görüyor olmak koşulunu taşıyan öğrencilerin seviye belirleme sınavına başvuruları, örgün ilköğretim okulu öğrencileri gibi yapılır. kodlayıcı ve 30 dakika ek süre hizmeti verilir. Ortez, protez, yardımcı araç gereç kullanan öğrenciler giriş katlarda bulunan salonlara yerleştirilir. Sınav salonunda kullanılacak masa ve sıra öğrencinin özelliklerine uygun olarak düzenlenir. 21. Süreğen hastalığı olan öğrenciler seviye belirleme sınavına nasıl girebilir? Sağlık problemlerinin zorunlu kıldığı durumlarda süreğen hastalığı olan öğrenciler tek kişilik salonlarda sınava alınır. Yatarak tedavi gören öğrencilerden sağlık kurumunu terk etmeleri sakıncalı olanlar, tedavi gördükleri sağlık kurumunda sınava alınır. Bu öğrencilerin sağlık kurumu dışına çıkmalarının sakıncalı olduğu sağlık raporu ile belgelendirilir. Evde eğitim hizmetinden yararlanması yönünde özel eğitim hizmetleri kurul kararı bulunan öğrencilerin sınavları, ev ortamında yapılabilir. Bu durumdaki öğrencilerin velilerinin, öğrencinin sınava alınacağı ikamet adresinin yer aldığı bir dilekçe eşliğinde il/ilçe millî eğitim müdürlüğü ile rehberlik ve araştırma merkezine başvurmaları gerekir. Şeker, astım, tansiyon ve epilepsi hastalıklarından dolayı sürekli ilaç kullanan öğrenciler diğer öğrencilerle birlikte sınav salonlarına yerleştirilir. Sınav salonlarında görevli öğretmenler bu durum hakkında bilgilendirilir. Ancak bu durum kizlarinegitimi.meb.gov.tr 25

27 EĞİTİME ERİŞİM EL KİTAPÇIĞI: SEÇENEKLER VE İMK NLAR hakkında öğrenci velilerinin öğrencinin öğrenim gördüğü okul müdürlüğünü bilgilendirmeleri gerekir. 22. Yurt dışında e-okul sistemine kayıtlı olmayan okullardan seviye belirleme sınavına girmek isteyen öğrenciler nasıl başvuruda bulunur? Yurt dışında öğrenim gördükleri sınıf düzeyi, Türkiye deki ilköğretim 8 inci sınıfa denk okullarda öğrenim gören, yurt dışında e-okul sistemine kayıtlı olmayan okullardan başvuru yapmak isteyen öğrenciler; tr ve adreslerinde yayımlanan Seviye Belirleme Kılavuzu nda yer alan ilgili formu eksiksiz ve doğru olarak doldurur. Doldurulan form, öğrencinin bir vesikalık fotoğrafı ile sınav ücreti banka hesap belgesi ile birlikte Yenilik ve Eğitim Teknolojileri Genel Müdürlüğü Ölçme, Değerlendirme ve Yerleştirme Grup Başkanlığının Teknikokullar ANKARA-TÜRKİYE adresine APS ya da dengi posta yolu ile gönderilir. Ayrıca, yukarıda belirtilen belgelerin ilgili kılavuzda açıklanan şekilde düzenlenip onaylanması koşulu ile sbs8@meb.gov.tr internet adresinden de başvuru yapılabilecektir. 23. Öğrenciler seviye belirleme sınavında hangi yabancı dil testini yanıtlar? Öğrenciler e-okul sisteminde kayıtlı olan yabancı dil testini yanıtlarlar. 24. Seviye belirleme sınavında hangi konulardan soru sorulur? Seviye belirleme sınavında öğrencilere, Türkçe, matematik, fen bilimleri, sosyal bilimler ve yabancı dil alanlarından testler sorulur. Testler, öğretim programlarında belirtilen kazanımları öğrencinin elde etme seviyesini ölçecek nitelikte hazırlanır. 25. Seviye belirleme sınavı, 2013 yılında hangi tarihte yapılacaktır? Millî Eğitim Bakanlığınca seviye belirleme sınavı tarihi her yıl yayımlanan Ortaöğretim Kurumlarına Geçiş Sistemi Seviye Belirleme Sınavı e-başvuru Kılavuzu ile duyurulmaktadır. 26. Öğrenciler, seviye belirleme sınavına girmek için yanlarında hangi belgeleri bulundurmalıdır? Öğrenciler, sınava girmek için yanlarında; fotoğraflı SBS Giriş Belgesi ni, nüfus cüzdanlarını veya pasaportlarını, en az iki adet yumuşak ve koyu siyah yazan kurşun kalem, kalem açacağı ve leke bırakmayan yumuşak silgi bulundurmalıdır. 26 kizlarinegitimi.meb.gov.tr

28 Ortaöğretіm Kurumları 27. Öğrenciler seviye belirleme sınavına girecekleri salonda saat kaçta hazır bulunur? Öğrenciler, başka bir açıklama yapılmamış ise sınav saatinden yarım saat önce sınava girecekleri salonda hazır bulunmalıdır. Öğrencilerin seviye belirleme sınavından aldığı puan sınıf puanı nın belirlenmesinde değerlendirilmektedir. Sınıf puanı ise o yılın seviye belirleme sınavı puanının %70 i ve yıl sonu başarı puanının %25 i esas alınarak elde edilen puandır. Ortaöğretim Yerleştirme Puanı ise bir öğrencinin 8. sınıfta aldığı SBS puanı ile 6, 7 ve 8. sınıflar yıl sonu başarı puanından elde edilen sınıf puanı esas alınarak hesaplanır. Öğrencilerin ortaöğretime yerleştirme puanı; ortaokul veya imam-hatip ortaokulunun 6 ncı sınıfı sınıf puanının (SP6) %25 i, 7 nci sınıfın sınıf puanının (SP7) %35 i ve 8 inci sınıfın sınıf puanının (SP8) %40 ı toplanarak elde edilen puandır. 28. Öğrencinin istediği ortaöğretim okuluna yerleşebilmesi için seviye belirleme sınavında elde ettiği puan yeterli mi? Ortaöğretim okullarına yerleştirme, sadece seviye belirleme sınavı puanına göre yapılmamaktadır. Öğrencilerin ortaöğretime yerleştirme puanı; ortaokul veya imam-hatip ortaokulunun 8 inci sınıflarda aldığı SBS puanı ile 6, 7 ve 8. sınıflar yıl sonu başarı puanından elde edilen sınıf puanı (SP) esas alınarak hesaplanır. Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu (TÜBİTAK) ile Millî Eğitim Bakanlığının işbirliği yaptığı diğer Bakanlıkların katıldığı uluslararası bilim olimpiyatları, matematik olimpiyat sınavlarında belirlenen alanlarda ülkemizi temsil hakkını kazanmış olduğunu belgeleyen öğrencilere katıldıkları yıl için sınıf puanlarına belirlenen oranda ek puan verilir. Öğrencinin sınıf puanına yansıtılan ek puanlar, dolayısı ile sınıf puanlarının belirli ağırlıklardaki toplamından oluşan ortaöğretime yerleştirme puanını da artırır. kizlarinegitimi.meb.gov.tr 27

29 EĞİTİME ERİŞİM EL KİTAPÇIĞI: SEÇENEKLER VE İMK NLAR B. SINAVLA ÖĞRENCİ ALAN ORTAÖĞRETİM OKULLARI Sınavla öğrenci alan ortaöğretim kurumlarının genel başvuru koşulları aşağıda belirtilmiştir. 1- Öğrenci, sınava gireceği eğitim-öğretim yılında ortaokul veya imamhatip ortaokulu son sınıfında öğrenim görüyor olacaktır. 2- Öğrenci, başvuru yapılacak okulun kayıt-kabul koşullarını taşıyacaktır. Bu koşullar aşağıda her okulun tanıtıldığı bölümde açıklanmıştır. 3- Öğrenci, evli olmayacaktır. 4- Öğrencinin Ortaöğretime Yerleştirme Puanı 196 ve üzerinde olacaktır. (Bu puan 2013 yılında değiştirildiği takdirde, değiştirilen puan esas alınacaktır.) Fen liselerine yerleştirme işlemleri için tercihler, öğrenci velileri tarafından yapılır. Tercihler ilgili kılavuzda belirtilen sayıda okul olmak üzere, veya internet adreslerinde yayımlanan listelerdeki okulların kodlarına göre gerçekleştirilir. Ancak bireysel tercih yapamayan öğrenci velileri, Yerleştirme İşlemi Tercih Ön Çalışma Formu nu doldurup imzalayarak okul müdürlüğüne teslim ederler. Bu durumdaki öğrenciler için tercih okul müdürlüğünce gerçekleştirilir. 1. FEN LİSELERİ a. Fen liselerinin amacı nedir? Zekâ düzeyleri ile fen ve matematik alanlarındaki yetenekleri yüksek olan öğrencileri, matematik ve fen bilimleri alanında yüksek öğrenime hazırlar. Yeni teknolojileri kullanabilen, yeni bilgiler üretebilen ve projeler hazırlayabilen bireyler yetiştirir. b. Fen liselerinin özellikleri nelerdir? Fen liselerinin eğitim-öğretim süresi 4 yıldır. Yatılı ve karma okullardır. Bu okullarda öğrenci velilerinin istekleri doğrultusunda gündüzlü öğrenciler de öğrenim görebilir. Birinci yabancı dil olarak İngilizce okutulur. Fen liselerine her yıl alınacak öğrenci sayısının 4 şubeyi, bir şubedeki öğrenci sayısının ise 26 yı geçmemesi esastır. c. Fen liselerine başvuru koşulları nelerdir? Fen liselerine genel başvuru koşulları dışında özel başvuru koşulu bulunmamaktadır. 28 kizlarinegitimi.meb.gov.tr

30 Ortaöğretіm Kurumları d. Fen liselerine yerleştirme nasıl yapılır? Öğrenciler, önceden belirlenmiş kontenjanlara, ortaöğretim yerleştirme puanı üstünlüğü esas alınarak yerleştirilir. Öğrencilerin sınav sonuç belgelerinde, varsa asil ve yedek olarak yerleştirildikleri okulların kayıt dönemine ilişkin bilgi bulunur. Ayrıca veliler internet adresindeki Veli Bilgilendirme Sistemi üzerinden sürekli bilgilendirilir. e. Fen liselerine kayıt kabul nasıl yapılır? Kontenjan, başvuru, tercih, yerleştirme ve kayıt kabule ilişkin hususlara, Bakanlıkça her yıl yayımlanacak kılavuz/kılavuzlarda yer verilir. Belirtilen kılavuzlara veya internet adreslerinden erişilebilir. Fen liselerinde yatılı olan kız ve erkek öğrencilerin barınma/ pansiyon, sabah-öğle ve akşam yemekleri ile giyecek ihtiyaçları karşılanır, onlara yaz tatili dahil her ay belirli miktarda harçlık verilir. Fen liselerinde, gündüzlü öğrenciler ise istemeleri durumunda paralı olarak öğle yemeğinden yararlanabilir. f. Fen liselerinden mezun olan öğrenciler hangi yükseköğretim programlarına başvuruda bulunabilir? Öğrenciler, internet adresinden sınava girecekleri yılın Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Sistemi (ÖSYS) Kılavuzu nu inceleyerek yükseköğretim programlarına ilişkin ayrıntılı bilgi edinebilir. Ayrıca bu Kitapçığın Üçüncü Bölümü incelenmelidir. Öğrencilerin ortaöğretim kurumlarının 9 uncu sınıfından sonra ders seçimi için kılavuzun tablolarını incelemeleri yerinde olur. Öğrenciler bu Tablolardan tercih etmek istedikleri Yükseköğretim Programları nın hangi puan türü ile öğrenci aldıklarını belirlemelidir. Belirledikleri puan türleri hangi derslerden oluşmakta ve Y-YGS ve Y-LYS de ağırlıklarının ne olduğunu da internet adresinde yayımlanan Tablo 2 Lisans Yerleştirme Sınavları Puan Türleri ve Testlerin Ağırlıkları tablosundan tespit etmelidirler. Öğrencilerin, 9 uncu sınıftan sonra belirleyecekleri Seçmeli Dersler i, yukarıda yaptıkları tespite göre seçmeleri, gelecekleri için alacakları kararlarda yararlı olur. kizlarinegitimi.meb.gov.tr 29

31 EĞİTİME ERİŞİM EL KİTAPÇIĞI: SEÇENEKLER VE İMK NLAR Fen liseleri ile ilgili ayrıntılı bilgiye, Millî Eğitim Bakanlığının adresinden Fen Liseleri ekranına girilerek ulaşılabilir. Belirtilen adresten Fen Liselerinin bulunduğu il, ilçe ve adları ile telefon ve belgegeçer (faks) numaraları öğrenilebilir. 2. ANADOLU ÖĞRETMEN LİSELERİ a. Anadolu öğretmen liselerinin amacı nedir? Öğretmen yetiştiren yüksek öğretim kurumları başta olmak üzere yükseköğretime öğrenci hazırlar. b. Anadolu öğretmen liselerinin özellikleri nelerdir? Anadolu Öğretmen Liselerinde eğitim ve öğretim süresi 4 yıldır. Paralı-parasız yatılı ve gündüzlü ortaöğretim kurumlarıdır. Birinci yabancı dil olarak İngilizce okutulur. Bu okullarda her şube için öğrenci mevcudu 30 u geçemez. c. Anadolu öğretmen liselerine başvuru koşulları nelerdir? Anadolu öğretmen liselerine başvuru için genel koşulların yanında ortaokul veya imam-hatip ortaokulunda sınıf tekrarı yapmamış olma özel koşulu aranır. Anadolu öğretmen liselerine yerleştirme işlemleri için tercihler, öğrenci velileri tarafından yapılır. Tercihler ilgili kılavuzda belirtilen sayıda okul olmak üzere, veya internet adreslerinde yayımlanan listelerdeki okulların kodlarına göre gerçekleştirilir. Ancak bireysel tercih yapamayan öğrenci velileri, Yerleştirme İşlemi Tercih Ön Çalışma Formu nu doldurup imzalayarak okul müdürlüğüne teslim ederler. Bu durumdaki öğrenciler için tercih okul müdürlüğünce gerçekleştirilir. 30 kizlarinegitimi.meb.gov.tr

32 Ortaöğretіm Kurumları d. Anadolu öğretmen liseleri için yerleştirme nasıl yapılır? Öğrenciler, önceden belirlenmiş kontenjanlara, ortaöğretim yerleştirme puanı üstünlüğü esas alınarak yerleştirilir. Öğrencilerin sınav sonuç belgelerinde, varsa asil ve yedek olarak yerleştirildikleri okulların kayıt dönemine ilişkin bilgi bulunur. Ayrıca veliler internet adresindeki Veli Bilgilendirme Sistemi üzerinden sürekli bilgilendirilir. e. Anadolu öğretmen liselerine kayıt kabul nasıl yapılır? Kontenjan, başvuru, tercih, yerleştirme ve kayıt kabule ilişkin hususlara, Bakanlıkça her yıl yayımlanacak kılavuz/kılavuzlarda yer verilir. Belirtilen kılavuzlara veya internet adreslerinden erişilebilir. Anadolu öğretmen liselerinde parasız yatılı olan kız ve erkek öğrencilerin barınma/pansiyon, sabah-öğle ve akşam yemekleri ile giyecek ihtiyaçları karşılanır, onlara yaz tatili dahil her ay belirli miktarda harçlık verilir. Paralı yatılı kız ve erkek öğrenciler sabah-öğle ve akşam yemeklerinden; gündüzlü kız ve erkek öğrenciler ise istemeleri durumunda paralı olarak öğle yemeğinden yararlanabilir. Anadolu öğretmen lisesi mezunu öğrencilerden öğretmen yetiştiren yükseköğretim programlarını seçenlere, ek puan (OBP nın %6 sı) verilir. Bakanlıkça kontenjan ayrılan öğretmen yetiştiren yüksek öğretim programlarını, ilk beş tercihinde kazanan öğrencilere kontenjan nispetinde karşılıksız burs verilir. f. Anadolu öğretmen liselerinden mezun olan öğrenciler hangi yükseköğretim programlarına başvuruda bulunabilir? Öğrenciler, internet adresinden sınava girecekleri yılın Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Sistemi (ÖSYS) Kılavuzu nu inceleyerek yükseköğretim programlarına ilişkin ayrıntılı bilgi edinebilir. Ayrıca bu Kitapçığın Üçüncü Bölümü incelenmelidir. Öğrencilerin ortaöğretim kurumlarının 9 uncu sınıfından sonra ders seçimi için kılavuzun tablolarını incelemeleri yerinde olur. Öğrenciler bu tablolardan tercih etmek istedikleri Yükseköğretim Programları nın hangi puan türü ile öğrenci aldıklarını belirlemelidir. Belirledikleri puan türleri hangi dersler- kizlarinegitimi.meb.gov.tr 31

33 EĞİTİME ERİŞİM EL KİTAPÇIĞI: SEÇENEKLER VE İMK NLAR den oluşmakta ve Y-YGS ve Y-LYS de ağırlıklarının ne olduğunu da internet adresinde yayımlanan Tablo 2 Lisans Yerleştirme Sınavları Puan Türleri ve Testlerin Ağırlıkları tablosundan tespit etmelidirler. Öğrencilerin, 9 uncu sınıftan sonra belirleyecekleri Seçmeli Dersler i, yukarıda yaptıkları tespite göre seçmeleri, gelecekleri için alacakları kararlarda yararlı olur. Anadolu öğretmen liseleri ile ilgili ayrıntılı bilgiye, Millî Eğitim Bakanlığının adresinden Anadolu Öğretmen Liseleri ekranına girilerek ulaşılabilir. Belirtilen adresten Anadolu Öğretmen Liselerinin bulunduğu il, ilçe ve adları ile telefon ve belgegeçer (faks) numaraları öğrenilebilir. 3. ANADOLU LİSELERİ a. Anadolu liselerinin amacı nedir? Öğrencilerin, ilgi, yetenek ve başarılarına göre yüksek öğretim programlarına hazırlanmalarını ve yabancı dili, dünyadaki bilimsel ve teknolojik gelişmeleri izleyebilecek düzeyde öğrenmelerini sağlar. b. Anadolu liselerinin özellikleri nelerdir? Anadolu liselerinden hazırlık sınıfı bulunmayanların eğitim ve öğretim süresi 4 yıl; hazırlık sınıfı bulunanların ise 5 yıldır. Kız ve erkek öğrencilerin öğrenim gördüğü karma okullardır. Sınıf mevcudu her şube için 30 öğrencidir. Bu okullarda birinci yabancı dil olarak İngilizce, Almanca veya Fransızca eğitim verilir. c. Anadolu liselerine başvuru koşulları nelerdir? Anadolu liselerine, genel başvuru koşulları dışında özel başvuru koşulu bulunmamaktadır. Anadolu liselerine yerleştirme işlemleri için tercihler, öğrenci velileri tarafından yapılır. Tercihler ilgili kılavuzda belirtilen sayıda okul olmak üzere, meb.gov.tr veya internet adreslerinde yayımlanan listelerdeki okulların kodlarına göre gerçekleştirilir. Ancak bireysel tercih yapamayan öğrenci velileri, Yerleştirme İşlemi Tercih Ön Çalışma Formu nu doldurup imzalayarak okul müdürlüğüne teslim ederler. Bu durumdaki öğrenciler için tercih okul müdürlüğünce gerçekleştirilir. 32 kizlarinegitimi.meb.gov.tr

34 Ortaöğretіm Kurumları d. Anadolu liseleri için yerleştirme nasıl yapılır? Öğrenciler, önceden belirlenmiş kontenjanlara, ortaöğretim yerleştirme puanı üstünlüğü esas alınarak yerleştirilir. Öğrencilerin sınav sonuç belgelerinde, varsa asil ve yedek olarak yerleştirildikleri okulların kayıt dönemine ilişkin bilgi bulunur. Ayrıca veliler internet adresindeki Veli Bilgilendirme Sistemi üzerinden sürekli bilgilendirilir. e. Anadolu liselerine kayıt kabul nasıl yapılır? Kontenjan, başvuru, tercih, yerleştirme ve kayıt kabule ilişkin hususlara, Bakanlıkça her yıl yayımlanacak kılavuz/kılavuzlarda yer verilir. Belirtilen kılavuzlara veya internet adreslerinden erişilebilir. Anadolu liselerinin yatılılık olanakları kız, erkek ve karma olarak Millî Eğitim Bakanlığınca her yıl yayınlanır. Anadolu liselerinde parasız yatılı olan kız ve erkek öğrencilerin barınma/pansiyon, sabah-öğle ve akşam yemekleri ile giyecek ihtiyaçları karşılanır, onlara yaz tatili dahil her ay belirli miktarda harçlık verilir. Paralı yatılı kız ve erkek öğrenciler sabah-öğle ve akşam yemeklerinden; gündüzlü kız ve erkek öğrenciler ise istemeleri durumunda paralı olarak öğle yemeğinden yararlanabilir. f. Anadolu liselerinden mezun olan öğrenciler hangi yükseköğretim programlarına başvuruda bulunabilir? Öğrenciler, internet adresinden sınava girecekleri yılın Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Sistemi (ÖSYS) Kılavuzu nu inceleyerek yükseköğretim programlarına ilişkin ayrıntılı bilgi edinebilir. Ayrıca bu Kitapçığın Üçüncü Bölümü incelenmelidir. Öğrencilerin ortaöğretim kurumlarının 9 uncu sınıfından sonra ders seçimi için kılavuzun tablolarını incelemeleri yerinde olur. Öğrenciler bu Tablolardan tercih etmek istedikleri Yükseköğretim Programları nın hangi puan türü ile öğrenci aldıklarını belirlemelidir. Belirledikleri puan türleri hangi derslerden oluşmakta ve Y-YGS ve Y-LYS de ağırlıklarının ne olduğunu da osym.gov.tr internet adresinde yayımlanan Tablo 2 Lisans Yerleştirme Sınavları Puan Türleri ve Testlerin Ağırlıkları tablosundan tespit etmelidirler. Öğrencilerin, 9 uncu sınıftan sonraki Seçmeli Dersler i, yukarıda kizlarinegitimi.meb.gov.tr 33

35 EĞİTİME ERİŞİM EL KİTAPÇIĞI: SEÇENEKLER VE İMK NLAR yaptıkları tespite göre seçmeleri, geleceklerini belirlemek için alacakları kararlarda yararlı olur. Anadolu liseleri ile ilgili ayrıntılı bilgiye, Millî Eğitim Bakanlığının adresinden Anadolu Liseleri ekranına girilerek ulaşılabilir. Belirtilen adresten Anadolu Liselerinin bulunduğu il, ilçe ve adları ile telefon ve belgegeçer (faks) numaraları öğrenilebilir. 4. SOSYAL BİLİMLER LİSELERİ a. Sosyal bilimler liselerinin amacı nedir? İlgi ve yetenekleri edebiyat ve sosyal bilimler alanlarında üst düzeyde olan öğrencileri, bu alanlarda yüksek öğretime hazırlar. b. Sosyal bilimler liselerinin özellikleri nelerdir? Sosyal bilimler liseleri, eğitim-öğretim süresi hazırlık sınıfı hariç 4 yıl olan yatılı ve karma okullardır. Bu okullarda öğrenci velilerinin istekleri doğrultusunda gündüzlü öğrenciler de öğrenim görebilir. Bir şubedeki öğrenci sayısının 26 yı geçmemesi esastır. Sosyal bilimler liseleri, öncelikle okuldaki alanlarla ilgili yükseköğretim kurumlarının bulunduğu yerlerde açılır. Uluslararası Bakalorya Programı (IB) uygulamasına da yer verilebilir. c. Sosyal bilimler liselerine başvuru koşulları nelerdir? Sosyal bilimler liselerinin genel başvuru koşulları dışında özel başvuru koşulu bulunmamaktadır. Sosyal bilimler liselerine yerleştirme işlemleri için tercihler, öğrenci velileri tarafından yapılır. Tercihler ilgili kılavuzda belirtilen sayıda okul olmak üzere, meb.gov.tr veya internet adreslerinde yayımlanan listelerdeki okulların kodlarına göre gerçekleştirilir. Ancak bireysel tercih yapamayan öğrenci velileri, Yerleştirme İşlemi Tercih Ön Çalışma Formu nu doldurup imzalayarak okul müdürlüğüne teslim ederler. Bu durumdaki öğrenciler için tercih okul müdürlüğünce gerçekleştirilir. 34 kizlarinegitimi.meb.gov.tr

36 Ortaöğretіm Kurumları d. Sosyal bilimler liseleri için yerleştirme nasıl yapılır? Öğrenciler, önceden belirlenmiş kontenjanlara, ortaöğretim yerleştirme puanı üstünlüğü esas alınarak yerleştirilir. Öğrencilerin sınav sonuç belgelerinde, varsa asil ve yedek olarak yerleştirildikleri okulların kayıt dönemine ilişkin bilgi bulunur. Ayrıca veliler internet adresindeki Veli Bilgilendirme Sistemi üzerinden sürekli bilgilendirilir. e. Sosyal bilimler liselerine kayıt kabul nasıl yapılır? Kontenjan, başvuru, tercih, yerleştirme ve kayıt kabule ilişkin hususlara, Bakanlıkça her yıl yayımlanacak kılavuz/kılavuzlarda yer verilir. Belirtilen kılavuzlara veya internet adreslerinden erişilebilir. Sosyal bilimler liselerinin yatılılık olanakları kız, erkek ve karma olarak Millî Eğitim Bakanlığınca her yıl yayınlanır. Sosyal bilimler liselerinde parasız yatılı olan kız ve erkek öğrencilerin barınma/pansiyon, sabah-öğle ve akşam yemekleri ile giyecek ihtiyaçları karşılanır, onlara yaz tatili dahil her ay belirli miktarda harçlık verilir. Paralı yatılı kız ve erkek öğrenciler sabah-öğle ve akşam yemeklerinden; gündüzlü kız ve erkek öğrenciler ise istemeleri durumunda paralı olarak öğle yemeğinden yararlanabilir. Belletici öğretmenler 24 saat öğrencilere hizmet verir. Öğretim binalarındaki sınıflarda ders saatleri dışında etüt çalışmaları yapılır. Pansiyon binasının her katında dinlenme ve öğrenme mekânları düzenlenir. Tüm odalarda banyo, WC ve elbise dolapları ile yeterli sayıda masa, sandalye ve komodin vb. mobilya grupları bulunur. f. Sosyal bilimler liselerinden mezun olan öğrenciler hangi yükseköğretim programlarına başvuruda bulunabilir? Öğrenciler, internet adresinden sınava girecekleri yılın Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Sistemi (ÖSYS) Kılavuzu nu inceleyerek yükseköğretim programlarına ilişkin ayrıntılı bilgi edinebilir. Ayrıca bu Kitapçığın Üçüncü Bölümü incelenmelidir. Öğrencilerin ortaöğretim kurumlarının 9 uncu sınıfından sonra ders seçimi için kılavuzun tablolarını incelemeleri yerinde olur. Öğrenciler bu Tablolardan tercih kizlarinegitimi.meb.gov.tr 35

37 EĞİTİME ERİŞİM EL KİTAPÇIĞI: SEÇENEKLER VE İMK NLAR etmek istedikleri Yükseköğretim Programları nın hangi puan türü ile öğrenci aldıklarını belirlemelidir. Belirledikleri puan türleri hangi derslerden oluşmakta ve Y-YGS ve Y-LYS de ağırlıklarının ne olduğunu da internet adresinde yayımlanan Tablo 2 Lisans Yerleştirme Sınavları Puan Türleri ve Testlerin Ağırlıkları tablosundan tespit etmelidirler. Öğrencilerin, 9 uncu sınıftan sonra belirleyecekleri Seçmeli Dersler i, yukarıda yaptıkları tespite göre seçmeleri, gelecekleri için alacakları kararlarda yararlı olur. Sosyal bilimler liseleri ile ilgili ayrıntılı bilgiye, Millî Eğitim Bakanlığının adresinden Sosyal Bilimler Liseleri ekranına girilerek ulaşılabilir. Belirtilen adresten Sosyal Bilimler Liselerinin bulunduğu il, ilçe ve adları ile telefon ve belgegeçer (faks) numaraları öğrenilebilir. 5. ADALET MESLEK LİSELERİ a. Adalet meslek liselerinin amacı nedir? Adalet meslek liseleri, bilgi ve kabiliyetleri doğrultusunda adalet alanında istihdam edilecek orta kademedeki nitelikli insan gücünün yetiştirildiği meslek liseleridir. b. Adalet meslek liselerinin özellikleri nelerdir? Ortaokul veya imam-hatip ortaokulu üzerine öğrenim veren ve öğretim süresi 4 yıl olan okullardır. Bu okullarda meslek dersleri ağırlıklı olup, ortak dersler ile desteklenmiş Adalet Alanında Zabıt Kâtipliği ile İnfaz ve Koruma dalları uygulanır. Alanda yer alan tüm dallara yönelik ortak yeterlikleri kazandıran dersler ağırlıklı olarak 10 uncu ve 11 inci sınıfta verilir. 12 nci sınıfta diplomaya götüren mesleki yeterlikleri içeren dersler yer alır. Programı tamamlayarak mezun olan öğrenci, diploma alarak yüksek öğrenime de devam edebilir. Alan ve dallara ilişkin ayrıntılı bilgi için EK-3 Mesleki ve Teknik Ortaöğretim Okul/ Kurumlarında Uygulanan Alan ve Dal Listesi incelenmelidir. c. Adalet meslek liselerine başvuru koşulları nelerdir? Adalet meslek liselerine alınacak öğrencilerden genel başvuru koşulları yanında sağlığı ve fiziki durumu istediği programın öğrenimine uygun 36 kizlarinegitimi.meb.gov.tr

38 Ortaöğretіm Kurumları olmak, ortaokul veya imam-hatip ortaokulundan sonra öğrenimine ara vermemiş olmak, ortaöğretim seviyesinde herhangi bir okula devam etmemiş olmak koşulları aranır. Adalet meslek liselerine yerleştirme işlemleri için tercihler, öğrenci velileri tarafından yapılır. Tercihler ilgili kılavuzda belirtilen sayıda okul olmak üzere, meb.gov.tr veya internet adreslerinde yayımlanan listelerdeki okulların kodlarına göre gerçekleştirilir. Ancak bireysel tercih yapamayan öğrenci velileri, Yerleştirme İşlemi Tercih Ön Çalışma Formunu doldurup imzalayarak okul müdürlüğüne teslim ederler. Bu durumdaki öğrenciler için tercih, okul müdürlüğünce gerçekleştirilir. d. Adalet meslek liseleri için yerleştirme nasıl yapılır? Öğrenciler, önceden belirlenmiş kontenjanlara, ortaöğretim yerleştirme puanı üstünlüğü esas alınarak yerleştirilir. Öğrencilerin sınav sonuç belgelerinde, varsa asil ve yedek olarak yerleştirildikleri okulların kayıt dönemine ilişkin bilgi bulunur. Ayrıca veliler internet adresindeki Veli Bilgilendirme Sistemi üzerinden sürekli bilgilendirilir. e. Adalet meslek liselerine kayıt kabul nasıl yapılır? Kontenjan, başvuru, tercih, yerleştirme ve kayıt kabule ilişkin hususlara, Bakanlıkça her yıl yayımlanacak kılavuz/kılavuzlarda yer verilir. Belirtilen kılavuzlara veya internet adreslerinden erişilebilir. Adalet Meslek Lisesi mezunları özellikle Adalet Bakanlığı Merkez ve Taşra Teşkilatına eleman yetiştirmek üzere kurulmuşlardır. Adalet Bakanlığı personel alım sınavında tercih edilen mezunlar arasında yer almakta olup, bu sınavları kazananlar Adalet Bakanlığına Zabıt Kâtibi olarak atanırlar. Mezunları, YGS ve LYS ye katılma hakkına sahiptirler. Sınavsız olarak Adalet Meslek Yüksekokullarına geçebilirler. kizlarinegitimi.meb.gov.tr 37

39 EĞİTİME ERİŞİM EL KİTAPÇIĞI: SEÇENEKLER VE İMK NLAR f. Adalet meslek liseleri, staj uygulaması ile öğrencilerine neler kazandırır? Adalet meslek liseleri öğrencileri, ilgili mevzuata göre uygulamalı eğitimlerini gerçek iş ve hizmet ortamlarında yaparlar. Bu eğitim, son sınıfta haftada iki gün okulda teorik eğitim, üç gün işletmelerde uygulamalı eğitim olarak gerçekleştirilir. Takip ettikleri programlara göre işletmelerde beceri eğitimi için iş yerlerine gönderilen öğrencilere, ilgili iş yerlerince mevzuata uygun ücret ödenir ve Millî Eğitim Bakanlığınca da sigorta işlemleri ve prim ödemeleri yapılır. g. Adalet meslek liselerinden mezun olan öğrenciler hangi yükseköğretim programlarına başvuruda bulunabilir? Öğrenciler, bu kitapçığın Üçüncü Bölümünü inceleyerek sınavsız, YGS ve LYS sınav sonuçları ve ek puan alarak girebilecekleri yükseköğretim programlarına ilişkin bilgi edinebilirler. Adalet meslek liseleri ile ilgili ayrıntılı bilgiye, Millî Eğitim Bakanlığı Mesleki ve Teknik Eğitim Genel Müdürlüğünün mtegm.meb.gov.tr adresinden ulaşılabilir. 6. ANADOLU SAĞLIK MESLEK LİSELERİ a. Anadolu sağlık meslek liselerinin amacı nedir? Kamu ve özel yataklı/yataksız sağlık kurum ve kuruluşlarına ara eleman yetiştirir. b. Anadolu sağlık meslek liselerinin özellikleri nelerdir? Anadolu sağlık liseleri, ortaokul veya imam-hatip ortaokulu üzerine öğrenim veren yatılı, gündüzlü; karma ve tam gün eğitim veren okullardır. Anadolu Sağlık Meslek Liselerinde eğitim süresi 4 yıldır. Sadece İstanbul Validebağ Anadolu Meslek Lisesinde 5 yıl eğitim verilmektedir. Ortaöğretim yerleştirme puanı ile öğrenci alır. 2. sınıftan itibaren sağlık kurumlarının ilgili bölümlerinde staj yapma zorunluluğu vardır. c. Anadolu sağlık meslek liselerine başvuru koşulları nelerdir? Anadolu sağlık meslek liselerine alınacak öğrencilerden genel başvuru koşulları yanında, sağlığının, girmek istediği mesleğin öğrenimine ve yürütülmesine elverişli olduğunu hekim raporu ile belgelendirmesi istenir. 38 kizlarinegitimi.meb.gov.tr

40 Ortaöğretіm Kurumları Anadolu sağlık meslek liselerine yerleştirme işlemleri için tercihler, öğrenci velileri tarafından yapılır. Tercihler ilgili kılavuzda belirtilen sayıda okul olmak üzere, veya internet adreslerinde yayımlanan listelerdeki okulların kodlarına göre gerçekleştirilir. Ancak bireysel tercih yapamayan öğrenci velileri, Yerleştirme İşlemi Tercih Ön Çalışma Formu nu doldurup imzalayarak okul müdürlüğüne teslim edeceklerdir. Bu durumdaki öğrenciler için tercih, okul müdürlüğünce gerçekleştirilir. d. Anadolu sağlık meslek liseleri için yerleştirme nasıl yapılır? Öğrenciler, önceden belirlenmiş kontenjanlara, ortaöğretim yerleştirme puanı üstünlüğü esas alınarak yerleştirilir. Öğrencilerin sınav sonuç belgelerinde, varsa asil ve yedek olarak yerleştirildikleri okulların kayıt dönemine ilişkin bilgi bulunur. Ayrıca veliler internet adresindeki Veli Bilgilendirme Sistemi üzerinden sürekli bilgilendirilir. e. Anadolu sağlık meslek liselerine kayıt kabul nasıl yapılır? Kontenjan, başvuru, tercih, yerleştirme ve kayıt kabule ilişkin hususlara, Bakanlıkça her yıl yayımlanacak kılavuz/kılavuzlarda yer verilir. Belirtilen kılavuzlara veya internet adreslerinden erişilebilir. f. Anadolu sağlık meslek liseleri, staj uygulaması ile öğrencilerine neler kazandırır? Anadolu sağlık meslek liseleri öğrencileri, Sağlık Bakanlığına bağlı resmî ve özel yataklı/yataksız sağlık kurum, kuruluş ve iş yerleri ile üniversitelere bağlı sağlık kuruluşlarında beceri eğitimi/staj/yaz uygulaması yapar. Takip ettikleri programlara göre işletmelerde beceri eğitimi için iş yerlerine gönderilen öğrencilerden bir kısmına, ilgili işletmelerce, mevzuatına uygun ücret ödenir ve Millî Eğitim Bakanlığınca da sigorta işlemleri ve prim ödemeleri yapılır. kizlarinegitimi.meb.gov.tr 39

41 EĞİTİME ERİŞİM EL KİTAPÇIĞI: SEÇENEKLER VE İMK NLAR Okulu bitirenler Sağlık Teknisyeni olarak mezun olurlar. Sınavlarda başarılı olanlar alanlarıyla ilgili olarak sağlık sektöründe çalışmaya başlarlar. Ayrıca özel sağlık kurum ve kuruluşlarında açılan sınavlara da katılabilirler. Kazandıkları takdirde sağlık teknisyeni olarak göreve başlarlar ve Devlet Memurları Kanununca tanınan haklardan yararlanırlar. g. Anadolu Sağlık Meslek Liselerinde hangi alanlar bulunur? Acil Sağlık Hizmetleri, Anestezi ve Reanimasyon, Çevre Sağlığı, Diş Protez, Ortopedik Protez ve Ortez, Radyoloji, Sağlık Hizmetleri Sekreterliği, Tıbbi Laboratuvar Alanlarında ortaöğretim seviyesinde dört yıl süreyle öğrenim verilir. Alan ve dallara ilişkin ayrıntılı bilgi için EK-3 Mesleki ve Teknik Ortaöğretim Okul/Kurumlarında Uygulanan Alan ve Dal Listesi incelenmelidir. h. Anadolu sağlık meslek liselerinden mezun olan öğrenciler hangi yükseköğretim programlarına başvuruda bulunabilir? Mezunları, YGS ve LYS ye katılma hakkına sahiptirler. Mezun oldukları alan/kolun devamı niteliğinde veya en yakın programların uygulandığı meslek yüksekokullarına sınavsız olarak devam edebilirler. Alanlarının devamı niteliğinde olan yüksek öğretim kurumlarını tercih etmeleri durumunda kendilerine ek puan verilir. Ayrıca, iki yıllık ön lisans programlarını tamamlayanlar istemeleri halinde, ÖSYM tarafından yapılan Dikey Geçiş Sınavını (DGS) kazanmaları durumunda, alanlarındaki lisans programlarına devam edebilirler. Öğrenciler, bu kitapçığın Üçüncü Bölümünü inceleyerek sınavsız, YGS ve LYS sınav sonuçları ve ek puan alarak girebilecekleri yükseköğretim programlarına ilişkin bilgi edinebileceklerdir. 40 kizlarinegitimi.meb.gov.tr

42 Ortaöğretіm Kurumları Anadolu sağlık meslek liseleri ile ilgili ayrıntılı bilgiye, Millî Eğitim Bakanlığı Mesleki ve Teknik Eğitim Genel Müdürlüğünün mtegm.meb.gov.tr adresinden ulaşılabilir. 7. ANADOLU TARIM MESLEK VE TARIM MESLEK LİSELERİ a. Anadolu tarım meslek ve tarım meslek liselerinin amacı nedir? Ülke ekonomisine, tarımsal üretim yönünden katkıda bulunacak, tarımsal işletme ve kuruluşlarda başarı ile çalışabilecek; hayvan sağlığı, bitki sağlığı, peyzaj ve çevre düzenleme, su ürünleri, tarım alet ve makine kullanma, gıda analiz ve kontrol ile ileri tarım tekniklerini başarı ile uygulayabilecek ve yapabilecek nitelikte pratik bilgi ve beceriye sahip teknisyen yetiştirir. b. Anadolu tarım meslek ve tarım meslek liselerinin özellikleri nelerdir? Ortaokul veya imam-hatip ortaokulu üzerine 4 yıl öğretim süreli okullardır. Tarım Teknolojileri, Gıda Teknolojisi, Laboratuar Hizmetleri ile Hayvan Sağlığı gibi alanlarda yatılı ve gündüzlü eğitim-öğretim yapılır. c. Anadolu Tarım Meslek ve Tarım Meslek liselerine başvuru koşulları nelerdir? Anadolu tarım meslek ve tarım meslek liselerine alınacak öğrencilerden genel başvuru koşulları yanında sağlığının girmek istediği mesleğin öğrenimine ve yürütülmesine elverişli olduğunu hekim raporu ile belgelendirmesi istenir. Anadolu tarım meslek ve tarım meslek liselerine yerleştirme işlemleri için tercihler, öğrenci velileri tarafından yapılır. Tercihler ilgili kılavuzda belirtilen sayıda okul olmak üzere, meb.gov.tr, veya tr internet adreslerinde yayımlanan listelerdeki okulların kodlarına göre gerçekleştirilir. Ancak, bireysel tercih yapamayan öğrenci velileri; Yerleştirme İşlemi Tercih Ön Çalışma Formu nu doldurup imzalayarak okul müdürlüğüne teslim edeceklerdir. Bu durumdaki öğrenciler için tercih okul müdürlüğünce gerçekleştirilir. kizlarinegitimi.meb.gov.tr 41

43 EĞİTİME ERİŞİM EL KİTAPÇIĞI: SEÇENEKLER VE İMK NLAR d. Anadolu Tarım Meslek ve Tarım Meslek liseleri için yerleştirme nasıl yapılır? Öğrenciler, önceden belirlenmiş kontenjanlara, ortaöğretim yerleştirme puanı üstünlüğü esas alınarak yerleştirilir. Öğrencilerin sınav sonuç belgelerinde, varsa asil ve yedek olarak yerleştirildikleri okulların kayıt dönemine ilişkin bilgi bulunur. Ayrıca veliler internet adresindeki Veli Bilgilendirme Sistemi üzerinden sürekli bilgilendirilir. e. Anadolu Tarım Meslek ve Tarım Meslek Liselerine kayıt kabul nasıl yapılır? Kontenjan, başvuru, tercih, yerleştirme ve kayıt kabule ilişkin hususlara, Bakanlıkça her yıl yayımlanacak kılavuz/kılavuzlarda yer verilir. Belirtilen kılavuzlara veya internet adreslerinden erişilebilir. Anadolu tarım meslek ve tarım meslek liselerinin yatılılık olanakları kız, erkek ve karma olarak Millî Eğitim Bakanlığınca her yıl yayımlanır. Anadolu tarım meslek ve tarım meslek liselerinde parasız yatılı olan kız ve erkek öğrencilerin barınma/pansiyon, sabah-öğle ve akşam yemekleri ile giyecek ihtiyaçları karşılanır. Paralı yatılı kız ve erkek öğrenciler, sabah-öğle ve akşam yemeklerinden; gündüzlü kız ve erkek öğrenciler ise istemeleri durumunda paralı olarak öğle yemeğinden yararlanabilir. Anadolu tarım meslek ve tarım meslek lisesi mezunları, Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı ile bu Bakanlığa bağlı çeşitli işletme ve kuruluşlarda, belediyeler, tarım kredi kooperatifleri, gıda üretimi yapan işletmeler, Toprak Mahsulleri Ofisi (TMO), Orman ve Su İşleri Bakanlığı gibi kurum ve kuruluşlarda çalışabilirler. Kamu (Devlet) sektöründe işe yerleşebilmek için KPSS den yeterli puan almak gerekir. f. Anadolu Tarım Meslek ve Meslek Liselerinde hangi alanlar bulunur? Anadolu tarım meslek ve tarım meslek liselerinde Tarım Teknolojileri, Gıda Teknolojisi, Laboratuvar Hizmetleri, Hayvan Yetiştiriciliği ile Hayvan Sağlığı alanları bulunur. 42 kizlarinegitimi.meb.gov.tr

44 Ortaöğretіm Kurumları Alan ve dallara ilişkin ayrıntılı bilgi için EK-3 Mesleki ve Teknik Ortaöğretim Okul/ Kurumlarında Uygulanan Alan ve Dal Listesi incelenmelidir. g. Anadolu Tarım Meslek ve Tarım Meslek Liselerinden mezun olan öğrenciler hangi yükseköğretim programlarına başvuruda bulunabilir? Mezunları, YGS ve LYS ye katılma hakkına sahiptirler. Mezun oldukları alan/kolun devamı niteliğinde veya en yakın programların uygulandığı meslek yüksekokullarına sınavsız olarak devam edebilirler. Alanlarının devamı niteliğinde olan yüksek öğretim kurumlarını tercih etmeleri durumunda kendilerine ek puan verilir. Ayrıca, iki yıllık ön lisans programlarını tamamlayanlar istemeleri halinde ÖSYM tarafından yapılan Dikey Geçiş Sınavını (DGS) kazanmaları durumunda alanlarındaki lisans programlarına devam edebilir. Öğrenciler, bu kitapçığın Üçüncü Bölümünü inceleyerek sınavsız, YGS ve LYS sınav sonuçları ve ek puan alarak girebilecekleri yükseköğretim programlarına ilişkin bilgi edinebilirler. Anadolu tarım meslek ve tarım meslek liseleri ile ilgili ayrıntılı bilgiye, Millî Eğitim Bakanlığı Mesleki ve Teknik Eğitim Genel Müdürlüğünün adresinden ulaşılabilir. 8. ANADOLU TİCARET MESLEK LİSELERİ a. Anadolu ticaret meslek liselerinin amacı nedir? Muhasebe ve finansman, pazarlama ve perakende, büro yönetimi ve sekreterlik, bilişim teknolojileri, elektrik-elektronik teknolojileri ve ulaştırma alanlarında kamu ve özel sektörde görev alacak veya kendi başına iş yapabilecek, yabancı dil bilir nitelikli insan gücünün yetiştirir. Öğrencileri hem mesleğe hem de yüksek öğrenime hazırlar. b. Anadolu ticaret meslek liselerinin özellikleri nelerdir? Ortaokul veya imam-hatip ortaokulu üzerine 4 yıl eğitim-öğretim veren, kız ve erkek öğrencilerin öğrenim gördüğü karma okullardır. Bu okullara alan bazında sınavla öğrenci alınır. Alanda yer alan tüm dallara yönelik ortak yeterlikleri kazandıran dersler ağırlıklı olarak 10 uncu ve 11 inci sınıfta verilir. 12 nci sınıfta diplomaya götüren mesleki yeterlikleri içeren dersler yer alır. kizlarinegitimi.meb.gov.tr 43

45 EĞİTİME ERİŞİM EL KİTAPÇIĞI: SEÇENEKLER VE İMK NLAR Öğrenciler, 10 uncu sınıfın sonunda sektörel ihtiyaçlar, okulun donanımı, öğretmen durumu ve fiziki kapasitesi ile sahip oldukları yeterlikleri de dikkate alarak dal seçimi yaparlar. c. Anadolu ticaret meslek liselerine başvuru koşulları nelerdir? Anadolu ticaret meslek liselerine alınacak öğrencilerden, genel başvuru koşulları yanında, sağlığının, girmek istediği okulun ve mesleğin öğrenimine elverişli olduğunu hekim raporu ile belgelendirmeleri; ortaokul veya imam-hatip ortaokulundan sonra öğrenimine ara vermemiş olmaları; ortaöğretim seviyesinde herhangi bir okula devam etmemiş olmaları istenir. Anadolu ticaret meslek liselerine yerleştirme işlemleri için tercihler, öğrenci velileri tarafından yapılır. Tercihler ilgili kılavuzda belirtilen sayıda okul olmak üzere, veya internet adreslerinde yayımlanan listelerdeki okulların kodlarına göre gerçekleştirilir. Ancak bireysel tercih yapamayan öğrenci velileri, Yerleştirme İşlemi Tercih Ön Çalışma Formu nu doldurup imzalayarak okul müdürlüğüne teslim ederler. Bu durumdaki öğrenciler için tercih okul müdürlüğünce gerçekleştirilir. d. Anadolu ticaret meslek liseleri için yerleştirme nasıl yapılır? Öğrenciler, önceden belirlenmiş kontenjanlara, ortaöğretim yerleştirme puanı üstünlüğü esas alınarak yerleştirilir. Öğrencilerin sınav sonuç belgelerinde, varsa asil ve yedek olarak yerleştirildikleri okulların kayıt dönemine ilişkin bilgi bulunur. Ayrıca veliler internet adresindeki Veli Bilgilendirme Sistemi üzerinden sürekli bilgilendirilir. e. Anadolu ticaret meslek liselerine kayıt kabul nasıl yapılır? Kontenjan, başvuru, tercih, yerleştirme ve kayıt kabule ilişkin hususlara, Bakanlıkça her yıl yayımlanacak kılavuz/kılavuzlarda yer verilir. Belirtilen kılavuzlara veya internet adreslerinden erişilebilir. 44 kizlarinegitimi.meb.gov.tr

46 Ortaöğretіm Kurumları f. Anadolu ticaret meslek liselerinde, işletmelerde meslek eğitimi ve staj uygulaması nasıl yapılır? Anadolu ticaret meslek lisesinde öğrenciler, 3308 Sayılı Mesleki Eğitim Kanunu ile Mesleki ve Teknik Eğitim Yönetmeliği hükümlerine göre uygulamalı eğitimlerini gerçek iş ve hizmet ortamlarında yapmaktadırlar. Bu eğitim, takip ettikleri programın özelliğine göre; haftada iki gün okulda teorik eğitim, üç gün işletmelerde uygulamalı eğitim olarak gerçekleştirilebildiği gibi, alanlarıyla ilgili işyerlerinde veya okulda staj olarak da bu uygulamalarını yapabilmektedirler. Programın özelliğine göre genellikle son sınıfta işletmelerde uygulamaya giden veya staj yapan öğrenciler, öğrenim görürlerken iş hayatı ile de tanışmaktadırlar. Takip ettikleri programlarına göre işletmelerde Beceri Eğitimi için iş yerlerine gönderilen öğrencilere, ilgili iş yerlerince yaşlarına uygun olarak mevzuatta belirtilen oranda ücret ödenmekte ve Millî Eğitim Bakanlığınca da sigortaları yapılmaktadır. Anadolu Ticaret Meslek Liselerine; kayıtlarını yaptıran ve parasız yatılı olarak öğrenim görmek isteyen öğrencilerden parasız yatılı okuma şartlarını taşıyanlara, cinsiyetlerine uygun pansiyon bulunması halinde, yatılılık kontenjanı çerçevesinde ilgili mevzuat hükümleri gereğince bu sınavda aldıkları puana göre yapılacak seçme ve sıralama ile parasız yatılı okuma hakkı sağlanır. Programı tamamlayarak mezun olan öğrenci, alan diploması alarak yüksek öğrenime de devam edebilir. Mezun olan öğrenci öğrenimi sırasında seçtiği alan/dalda/ kazandığı yeterliklerin karşılığında sertifika da almaya hak kazanır. Öğretim programının herhangi bir yılından ayrılan öğrencinin kazandığı yeterlikler sertifika programlarında değerlendirilir. g. Anadolu ticaret meslek liselerinde hangi alanlar bulunur? Yeterliliğe Dayalı Modüler Çerçeve Öğretim Programları arasında yer alan Muhasebe ve Finansman, Pazarlama ve Perakende, Bilişim Teknolojileri, Büro Yönetimi ve Sekreterlik, Ulaştırma Hizmetleri, Elektrik-Elektronik Teknolojisi Alan programları uygulanır. kizlarinegitimi.meb.gov.tr 45

47 EĞİTİME ERİŞİM EL KİTAPÇIĞI: SEÇENEKLER VE İMK NLAR Alan ve dallara ilişkin ayrıntılı bilgi için EK-3 Mesleki ve Teknik Ortaöğretim Okul/ Kurumlarında Uygulanan Alan ve Dal Listesi incelenmelidir. h. Anadolu ticaret meslek liselerinden mezun olan öğrenciler hangi yükseköğretim programlarına başvuruda bulunabilir? Öğrenciler, bu kitapçığın Üçüncü Bölümünü inceleyerek sınavsız, YGS ve LYS sınav sonuçları ve ek puan alarak girebilecekleri yükseköğretim programlarına ilişkin bilgi edinebilirler. Anadolu ticaret meslek liseleri ile ilgili ayrıntılı bilgiye, Millî Eğitim Bakanlığı Mesleki ve Teknik Eğitim Genel Müdürlüğünün adresinden ulaşılabilir. 9. ANADOLU İLETİŞİM MESLEK LİSELERİ a. Anadolu iletişim meslek liselerinin amacı nedir? İletişim sektörünün ihtiyaç duyduğu; Gazetecilik, Radyo Televizyon, Halkla İlişkiler ve Organizasyon, Matbaa, Grafik ve Fotoğraf alanlarında istihdam edilecek yabancı dil bilir nitelikli ara insan gücünü yetiştirir. Öğrencileri hem mesleğe hem de yüksek öğrenime hazırlar. b. Anadolu iletişim meslek liselerinin özellikleri nelerdir? Ortaokul veya imam-hatip ortaokulu üzerine 4 yıl eğitim-öğretim veren, kız ve erkek öğrencilerin öğrenim gördüğü karma okullardır. Bu okullara alan bazında sınavla öğrenci alınmaktadır. Alanda yer alan tüm dallara yönelik ortak yeterlikleri kazandıran dersler ağırlıklı olarak 10 uncu ve 11 inci sınıfta verilir. 12 nci sınıfta diplomaya götüren mesleki yeterlikleri içeren dersler yer alır. Öğrenciler, 10 uncu sınıfın sonunda sektörel ihtiyaçlar, okulun donanımı, öğretmen durumu ve fiziki kapasitesi ile sahip oldukları yeterlikleri de dikkate alarak dal seçimi yaparlar. c. Anadolu iletişim meslek liselerine başvuru koşulları nelerdir? Anadolu iletişim meslek liselerine alınacak öğrencilerden, genel başvuru koşulları yanında, sağlığının, girmek istediği okulun ve mesleğin öğrenimine elverişli olduğunu hekim raporu ile belgelendirmeleri; ortaokul veya imam-hatip ortaokulundan sonra öğrenimine ara vermemiş olmaları; ortaöğretim seviyesinde herhangi bir okula devam etmemiş olmaları istenir. Anadolu iletişim meslek lisesi programına başvurmak için ayrıca okulda yapılan mülakata girmek ve başarılı olmak gerekir. 46 kizlarinegitimi.meb.gov.tr

48 Ortaöğretіm Kurumları Anadolu iletişim meslek liselerine yerleştirme işlemleri için tercihler, öğrenci velileri tarafından yapılır. Tercihler ilgili kılavuzda belirtilen sayıda okul olmak üzere, veya internet adreslerinde yayımlanan listelerdeki okulların kodlarına göre gerçekleştirilir. Ancak bireysel tercih yapamayan öğrenci velileri, Yerleştirme İşlemi Tercih Ön Çalışma Formu nu doldurup imzalayarak okul müdürlüğüne teslim ederler. Bu durumdaki öğrenciler için tercih okul müdürlüğünce gerçekleştirilir. d. Anadolu iletişim meslek liselerine kayıt kabul nasıl yapılır? Kontenjan, başvuru, tercih, yerleştirme ve kayıt kabule ilişkin hususlara, Bakanlıkça her yıl yayımlanacak kılavuz/kılavuzlarda yer verilir. Belirtilen kılavuzlara veya internet adreslerinden erişilebilir. Ticaret meslek liselerinin Anadolu İletişim Meslek Lisesi programına kayıt yaptırabilmek için, okulda yapılan mülakata girmek ve bu mülakat sınavı değerlendirme puanına göre okula yerleşmeye hak kazanmak gerekir. Anadolu iletişim meslek liselerine; kayıtlarını yaptıran ve parasız yatılı olarak öğrenim görmek isteyen öğrencilerden parasız yatılı okuma şartlarını taşıyanlara, cinsiyetlerine uygun pansiyon bulunması halinde, yatılılık kontenjanı çerçevesinde ilgili mevzuat hükümleri gereğince bu sınavda aldıkları puana göre yapılacak seçme ve sıralama ile parasız yatılı okuma hakkı sağlanır. Programı tamamlayarak mezun olan öğrenci, alan diploması alarak yüksek öğrenime de devam edebilir. Mezun olan öğrenci öğrenimi sırasında seçtiği alan/dalda kazandığı yeterliklerin karşılığında sertifika da almaya hak kazanır. Öğretim programının herhangi bir yılından ayrılan öğrencinin kazandığı yeterlikler sertifika programlarında değerlendirilir. kizlarinegitimi.meb.gov.tr 47

49 EĞİTİME ERİŞİM EL KİTAPÇIĞI: SEÇENEKLER VE İMK NLAR e. Anadolu iletişim meslek liselerinde hangi alanlar bulunur? Millî Eğitim Bakanlığına bağlı tüm mesleki ve teknik ortaöğretim okul ve kurumlarında uygulamaya konulan Yeterliliğe Dayalı Modüler Çerçeve Öğretim Programları arasında yer alan Gazetecilik, Radyo Televizyon, Halkla İlişkiler ve Organizasyon Hizmetleri, Matbaa, Grafik ve Fotoğraf ve Matbaa alan programları uygulanır. Alan ve dallara ilişkin ayrıntılı bilgi için EK-3 Mesleki ve Teknik Ortaöğretim Okul/ Kurumlarında Uygulanan Alan ve Dal Listesi incelenmelidir. f. Anadolu iletişim meslek liselerinde işletmelerde meslek eğitimi ve staj uygulaması nasıl yapılır? Anadolu iletişim meslek lisesinde öğrenciler, 3308 Sayılı Mesleki Eğitim Kanunu ile Mesleki ve Teknik Eğitim Yönetmeliği hükümlerine göre uygulamalı eğitimlerini gerçek iş ve hizmet ortamlarında yapmaktadırlar. Bu eğitim takip ettikleri programın özelliğine göre; haftada iki gün okulda teorik eğitim, üç gün işletmelerde uygulamalı eğitim olarak gerçekleştirilebildiği gibi, alanlarıyla ilgili işyerlerinde ve okulda staj olarak da bu uygulamalarını yapabilmektedirler. Programın özelliğine göre genellikle son sınıfta işletmelerde uygulamaya giden veya staj yapan öğrenciler, öğrenim görürlerken iş hayatı ile de tanışmaktadırlar. Takip ettikleri programlarına göre işletmelerde Beceri Eğitimi için iş yerlerine gönderilen öğrencilere, ilgili iş yerlerince yaşlarına uygun olarak mevzuatında belirtilen oranda ücret ödenmekte ve Millî Eğitim Bakanlığınca da sigortaları yapılmaktadır. g. Anadolu iletişim meslek liselerinden mezun olan öğrenciler hangi yükseköğretim programlarına başvuruda bulunabilir? Mezunları, YGS ve LYS ye katılma hakkına sahiptirler. Mezun oldukları alan/dalın devamı niteliğinde veya en yakın programların uygulandığı meslek yüksekokullarına sınavsız olarak devam edebilirler. Alanlarının devamı niteliğinde olan yüksek öğretim kurumlarını tercih etmeleri durumunda kendilerine ek puan verilir. Ayrıca, iki yıllık ön lisans programlarını tamamlayanlar isterlerse ÖSYM tarafından yapılan Dikey Geçiş Sınavını (DGS) kazanmaları durumunda alanlarındaki lisans programlarına devam edebilirler. 48 kizlarinegitimi.meb.gov.tr

50 Ortaöğretіm Kurumları Öğrenciler, bu kitapçığın Üçüncü Bölümünü inceleyerek sınavsız, YGS ve LYS sınav sonuçları ve ek puan alarak girebilecekleri yükseköğretim programlarına ilişkin bilgi edinebilirler. Anadolu iletişim meslek liseleri ile ilgili ayrıntılı bilgiye, Millî Eğitim Bakanlığı Mesleki ve Teknik Eğitim Genel Müdürlüğünün adresinden ulaşılabilir. 10. ANADOLU OTELCİLİK VE TURİZM MESLEK LİSELERİ a. Anadolu otelcilik ve turizm meslek liselerinin amacı nedir? Turizm sektörünün, yiyecek içecek hizmetleri, konaklama ve seyahat hizmetleri, eğlence hizmetleri, gıda teknolojisi, güzellik ve saç bakım hizmetleri, hasta ve yaşlı hizmetleri ile denizcilik alanlarında sektörde görev alacak veya kendi başına iş yapabilecek, yabancı dil bilir nitelikli elemanları yetiştirir. b. Anadolu otelcilik ve turizm meslek liselerinin özellikleri nelerdir? Ortaokul veya imam-hatip ortaokulu üzerine 4 yıl eğitim-öğretim veren kız ve erkek öğrencilerin öğrenim gördüğü karma okullardır. Bu okullarda 9 uncu sınıf tüm genel, mesleki ve teknik ortaöğretim kurumlarında olduğu gibi ortaktır. 9 uncu sınıfın sonunda öğrenci ilgi duyduğu alanı belirler ve 10. sınıfta bu alanda eğitim-öğretime başlar. Alanda yer alan tüm dallara yönelik ortak yeterlikleri kazandıran dersler ağırlıklı olarak 10 uncu ve 11 inci sınıfta verilir.12 nci sınıfta diplomaya götüren mesleki yeterlikleri içeren dersler yer alır. Öğrenciler, 10 uncu sınıfın sonunda sektörel ihtiyaçlar, okulun donanımı, öğretmen durumu ve fiziki kapasitesi ile sahip oldukları yeterlikleri de dikkate alarak meslek/dal seçimi yaparlar. c. Anadolu otelcilik ve turizm meslek liselerine başvuru koşulları nelerdir? Anadolu otelcilik ve turizm meslek lisesi programını tercih edebilmek ve kayıt yaptırabilmek için öğrencilerden genel başvuru koşulları yanında sağlığının girmek istediği okulun ve mesleğin öğrenimine elverişli olduğunu hekim raporu ile belgelendirmek; mülakat sınavına girmek ve başarılı olmak koşulları aranır. kizlarinegitimi.meb.gov.tr 49

51 EĞİTİME ERİŞİM EL KİTAPÇIĞI: SEÇENEKLER VE İMK NLAR Anadolu otelcilik ve turizm meslek liselerine yerleştirme işlemleri için tercihler, öğrenci velileri tarafından yapılır. Tercihler ilgili kılavuzda belirtilen sayıda okul olmak üzere, gov.tr, veya internet adreslerinde yayımlanan listelerdeki okulların kodlarına göre gerçekleştirilir. Ancak bireysel tercih yapamayan öğrenci velileri, Yerleştirme İşlemi Tercih Ön Çalışma Formu nu doldurup imzalayarak okul müdürlüğüne teslim ederler. Bu durumdaki öğrenciler için tercih okul müdürlüğünce gerçekleştirilir. d. Anadolu otelcilik ve turizm meslek liseleri için yerleştirme nasıl yapılır? Öğrenciler, önceden belirlenmiş kontenjanlara, ortaöğretim yerleştirme puanı üstünlüğü esas alınarak yerleştirilir. Öğrencilerin sınav sonuç belgelerinde, varsa asil ve yedek olarak yerleştirildikleri okulların kayıt dönemine ilişkin bilgi bulunur. Ayrıca veliler internet adresindeki Veli Bilgilendirme Sistemi üzerinden sürekli bilgilendirilir. e. Anadolu otelcilik ve turizm meslek liselerine kayıt kabul nasıl yapılır? Kontenjan, başvuru, tercih, yerleştirme ve kayıt kabule ilişkin hususlara, Bakanlıkça her yıl yayımlanacak kılavuz/kılavuzlarda yer verilir. Belirtilen kılavuzlara veya internet adreslerinden erişilebilir. Anadolu otelcilik ve turizm meslek lisesi programına kayıt yaptırabilmek için, okulda yapılan mülakata girmek ve bu mülakat sınavı değerlendirme puanına göre okula yerleşmeye hak kazanmak gerekir. f. Anadolu otelcilik ve turizm meslek liselerinde hangi alanlar bulunur? Anadolu otelcilik ve turizm meslek lisesi öğrencileri, yiyecek içecek hizmetleri, konaklama ve seyahat hizmetleri, eğlence hizmetleri, gıda teknolojisi, güzellik ve saç bakım hizmetleri, hasta ve yaşlı hizmetleri ile denizcilik alanlarından seçtiklerinde öğrenim görür. Alan ve dallara ilişkin ayrıntılı bilgi için EK-3 Mesleki ve Teknik Ortaöğretim Okul/ Kurumlarında Uygulanan Alan ve Dal Listesi incelenmelidir. 50 kizlarinegitimi.meb.gov.tr

52 Ortaöğretіm Kurumları g. Anadolu otelcilik ve turizm meslek liseleri, uygulamalı eğitim/ staj uygulaması ile öğrencilerine neler kazandırır? Anadolu otelcilik ve turizm meslek lisesi öğrencileri ilgili mevzuata göre beceri eğitimi uygulaması ve stajlarını gerçek iş ve hizmet ortamlarında yaparlar. Öğrenciler ekim-mart ayları arasında okulda teorik eğitim, nisan-eylül ayları arasında işletmelerde uygulamalı eğitim görürler. Takip ettikleri programlara göre işletmelerde beceri eğitimi için iş yerlerine gönderilen öğrencilere, ilgili iş yerlerince mevzuatına uygun olarak ücret ödenir ve Millî Eğitim Bakanlığınca da sigorta işlemleri ve prim ödemeleri yapılır. Mezunları, YGS ve LYS ye katılma hakkına sahiptirler. Mezun oldukları alan/dal devamı niteliğinde veya en yakın programların uygulandığı meslek yüksekokullarına sınavsız olarak devam edebilirler. Alanlarının devamı niteliğinde olan yüksek öğretim kurumlarını tercih etmeleri durumunda kendilerine ek puan verilir. Ayrıca, iki yıllık ön lisans programlarını tamamlayanlar istemeleri halinde ÖSYM tarafından yapılan Dikey Geçiş Sınavını (DGS) kazanmaları durumunda alanlarındaki lisans programlarına devam edebilirler. h. Anadolu otelcilik ve turizm meslek liselerinden mezun olan öğrenciler hangi yükseköğretim programlarına başvuruda bulunabilir? Öğrenciler, bu kitapçığın Üçüncü Bölümünü inceleyerek sınavsız, YGS ve LYS sınav sonuçları ve ek puan alarak girebilecekleri yükseköğretim programlarına ilişkin bilgi edinebileceklerdir. Anadolu otelcilik ve turizm meslek liseleri ile ilgili ayrıntılı bilgiye, Millî Eğitim Bakanlığı Mesleki ve Teknik Eğitim Genel Müdürlüğünün adresinden ulaşılabilir. 11. ANADOLU İMAM-HATİP LİSELERİ a. Anadolu imam-hatip liselerinin amacı nedir? İmamlık, Hatiplik ve Kur an Kursu öğreticiliği gibi dinî hizmetlerin yerine getirilmesi ile görevli elemanları yetiştirmek üzere Millî Eğitim Bakanlığınca kizlarinegitimi.meb.gov.tr 51

53 EĞİTİME ERİŞİM EL KİTAPÇIĞI: SEÇENEKLER VE İMK NLAR açılan ortaöğretim sistemi içinde, hem mesleğe hem yükseköğrenime hazırlayıcı programlar uygulayan öğretim kurumlarıdır. b. Anadolu imam-hatip liselerinin özellikleri nelerdir? Öğretim süresi, ortaokul veya imam-hatip ortaokulu üzerine hazırlık sınıfı hariç 4 yıldır. Yatılı/gündüzlü eğitim yapan karma öğretim kurumlarıdır. Anadolu imam-hatip liselerinde, genel kültür derslerinin yanı sıra Kur an-ı Kerim, Mesleki Arapça, Hadis, Fıkıh, Tefsir, İslam Tarihi, Karşılaştırmalı Dinler Tarihi gibi meslek dersleri de verilir. İmamlık, hatiplik ve Kur an kursu öğreticiliği ile ilgili temel mesleki yeterlikleri kazandırır. Arapça, Kur an-ı Kerim ve iyi bir yabancı dil eğitimi verilir. c. Anadolu imam-hatip liselerine başvuru koşulları nelerdir? Anadolu imam-hatip liselerinde, meslek gereklerini engelleyecek (İki gözü körlük, ağır sağırlık, kekemelik ve otistik özürlü olmak gibi) durumların dışında başka özel başvuru koşulu bulunmamaktadır. Anadolu imam-hatip liselerine yerleştirme işlemleri için tercihler, öğrenci velileri tarafından yapılır. Tercihler ilgili kılavuzda belirtilen sayıda okul olmak üzere, veya internet adreslerinde yayımlanan listelerdeki okulların kodlarına göre gerçekleştirilir. Ancak bireysel tercih yapamayan öğrenci velileri, Yerleştirme İşlemi Tercih Ön Çalışma Formu nu doldurup imzalayarak okul müdürlüğüne teslim ederler. Bu durumdaki öğrenciler için tercih okul müdürlüğünce gerçekleştirilir. d. Anadolu imam-hatip liseleri için yerleştirme nasıl yapılır? Öğrenciler, önceden belirlenmiş kontenjanlara, ortaöğretim yerleştirme puanı üstünlüğü esas alınarak yerleştirilir. Öğrencilerin sınav sonuç belgelerinde, varsa asil ve yedek olarak yerleştirildikleri okulların kayıt dönemine ilişkin bilgi bulunur. Ayrıca veliler internet adresindeki Veli Bilgilendirme Sistemi üzerinden sürekli bilgilendirilir. e. Anadolu imam-hatip liselerine kayıt kabul nasıl yapılır? Kontenjan, başvuru, tercih, yerleştirme ve kayıt kabule ilişkin hususlara, 52 kizlarinegitimi.meb.gov.tr

54 Ortaöğretіm Kurumları Bakanlıkça her yıl yayımlanacak kılavuz/kılavuzlarda yer verilir. Belirtilen kılavuzlara veya internet adreslerinden erişilebilir. Anadolu imam-hatip liselerinin yatılılık olanakları kız ve erkek olarak Millî Eğitim Bakanlığınca her yıl yayınlanır. Anadolu imam-hatip liselerinde parasız yatılı olan kız ve erkek öğrencilerin barınma/pansiyon, sabah-öğle ve akşam yemekleri ile giyecek ihtiyaçları karşılanır, onlara yaz tatili dahil her ay belirli miktarda harçlık verilir. Paralı yatılı kız ve erkek öğrenciler sabah-öğle ve akşam yemeklerinden; gündüzlü kız ve erkek öğrenciler ise istemeleri durumunda paralı olarak öğle yemeğinden yararlanabilir. Anadolu imam-hatip liselerinden mezun olan öğrenciler, istemeleri halinde Açık Öğretim Fakültesi İlahiyat Ön lisans Meslek Yüksekokuluna sınavsız olarak girebilirler. Ayrıca Dikey Geçiş Sınavına başvurarak başarılı oldukları takdirde dört yıllık İlahiyat Fakültelerinde lisans eğitimine devam edebilirler. Alanlarının devamı niteliğinde olan yükseköğretim programlarını tercih etmeleri durumunda kendilerine ek puan verilir. f. Anadolu imam-hatip liselerinden mezun olan öğrenciler hangi yükseköğretim programlarına başvuruda bulunabilir? Öğrenciler, bu kitapçığın Üçüncü Bölümünü inceleyerek sınavsız, YGS ve LYS sınav sonuçları ve ek puan alarak girebilecekleri yükseköğretim programlarına ilişkin bilgi edinebileceklerdir. Tüm yükseköğretim programlarını tercih edebilirler. Anadolu imam-hatip liseleri ile ilgili ayrıntılı bilgiye, Millî Eğitim Bakanlığının adresinden Anadolu Imam-Hatip Liseleri ekranına girilerek ulaşılabilir. Belirtilen adresten Anadolu İmam-Hatip Liselerinin bulunduğu il, ilçe, adları, alanları, dalları, döner sermaye ve pansiyon durumları (kız, erkek ve kapasitesi), telefon ve belgegeçer (faks) numaraları öğrenilebilir. kizlarinegitimi.meb.gov.tr 53

55 EĞİTİME ERİŞİM EL KİTAPÇIĞI: SEÇENEKLER VE İMK NLAR C. SINAVSIZ GiRiLEBiLEN OKULLAR 1. GENEL LİSELER a. Genel liselerin amacı nedir? Genel liseler, Türk Millî Eğitiminin amaçları doğrultusunda, öğrencilere ortaöğretim seviyesinde asgari genel kültür verir ve yükseköğretime hazırlar. b. Genel liselerin özellikleri nelerdir? Genel liseler, öğretim süresi ortaokul veya imam-hatip ortaokulu üzerine 4 yıl olan ve karma eğitim yapılan okullardır. Bu okullara sınavsız öğrenci alınır. Derslerin öğretimi Türkçe yapılır. c. Genel liselere başvuru koşulları nelerdir? Genel liselere ikametgâh adresi okulun kayıt bölgesinde olan öğrenciler başvurabilir. d. Genel liseler için aday kayıt başvurusu nereye yapılır? Adaylık başvurusu, elektronik ortamda, ilgili genel lise müdürlüğüne yapılır. e. Genel liseler için adaylık başvurusunda bulunan öğrencilerin bilgileri kontrol edilir mi? Okul müdürlükleri, kendilerine başvuran öğrencilerin kimlik, diploma notları ve adres bilgilerini e-okul sisteminden ( T.C. kimlik numarası ve ilköğretim numarası ile girerek sorgulayıp kontrol eder. f. Genel liseler için yerleştirme nasıl yapılır? Aday başvurularının belirlenen kontenjandan fazla olması durumunda, yerleştirme işlemleri, ilköğretim diploma puanı ve yaşı küçük olan öğrenciye öncelik verilmek suretiyle yapılır. Kontenjan fazlası olan diğer öğrenciler, öğrenci yerleştirme komisyonlarınca öğrencinin ikametine en yakın diğer genel liselere dengeli bir biçimde dağıtılarak gerçekleştirilir. g. Genel liseler için yerleştirme sonuçları nereden öğrenilir? Aday kayıtları tamamlandıktan sonra okullar ve Öğrenci Yerleştirme Komisyonlarınca gerekli kontroller yapılarak, kayıt listeleri komisyonlarca onaylanır ve internet adresinden ilan edilir. 54 kizlarinegitimi.meb.gov.tr

56 Ortaöğretіm Kurumları h. Genel liselere kayıt kabul nasıl yapılır? Genel liselere yerleştirilen öğrenciler, nüfus cüzdanının fotokopisi ve veli adına Yerleşim Yeri Adres Belgesi (nüfus müdürlüklerinden alınır) ile kayıtlarını yaptırabilir. Devlet Parasız Yatılılık ve Bursluluk Sınavı esasları ile yatılı bölge ortaokulu mezunlarından genel liseleri yatılı olarak kazanan öğrencilerin kayıtlarında e-kayıt başvurusu koşulu aranmaz. i. Genel liselerden mezun olan öğrenciler hangi yükseköğretim programlarına başvuruda bulunabilir? Öğrenciler, internet adresinden sınava gireceği yılın Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Sistemi (ÖSYS) Kılavuzu nu inceleyerek yükseköğretim programlarına ilişkin ayrıntılı bilgi edinebilir. Öğrencilerin ortaöğretim kurumlarının 9 uncu sınıfından sonra ders seçimi için kılavuzun tablolarını incelemeleri yerinde olur. Öğrenciler bu Tablolardan tercih etmek istedikleri Yükseköğretim Programları nın hangi puan türü ile öğrenci aldıklarını belirlemelidir. Belirledikleri puan türleri hangi derslerden oluşmakta ve Y-YGS ve Y-LYS de ağırlıklarının ne olduğunu da internet adresinde yayımlanan Tablo2 Lisans Yerleştirme Sınavları Puan Türleri ve Testlerin Ağırlıkları tablosundan tespit etmelidirler. Öğrencilerin, 9 uncu sınıftan sonra belirleyecekleri Seçmeli Dersler i, yukarıda yaptıkları tespite göre seçmeleri, geleceklerini belirlemek için alacakları kararlar açısından yerinde olur. Genel liseler ile ilgili ayrıntılı bilgiye, Millî Eğitim Bakanlığının internet adresindeki Genel Liseler ekranına girilerek ulaşılabilir. Belirtilen adresten Genel Liselerin bulunduğu il, ilçe ve adları ile telefon ve belgegeçer (faks) numaraları öğrenilebilir. 2. TİCARET MESLEK LİSELERİ a. Ticaret meslek liselerinin amacı nedir? Muhasebe ve finansman, pazarlama ve perakende, büro yönetimi ve sekreterlik, bilişim teknolojileri, elektrik-elektronik teknolojileri ve ulaştırma alanlarında kamu ve özel sektörde görev alacak veya kendi başına iş yapabilecek, nitelikli insan gücünü yetiştirir. Öğrencileri hem mesleğe hem de yükseköğrenime hazırlar. kizlarinegitimi.meb.gov.tr 55

57 EĞİTİME ERİŞİM EL KİTAPÇIĞI: SEÇENEKLER VE İMK NLAR b. Ticaret meslek liselerinin özellikleri nelerdir? Ortaokul veya imam-hatip ortaokulu üzerine 4 yıl eğitim-öğretim veren kız ve erkek öğrencilerin öğrenim gördüğü karma okullardır. Bu okullarda 9. sınıf tüm genel, mesleki ve teknik ortaöğretim kurumlarında olduğu gibi ortaktır. 9. sınıfın sonunda öğrenci ilgi duyduğu alanı belirler ve İkametgâh adresine dayalı kayıt bölgesi sınırlaması olmadan tercih yapılabilir. 10. sınıfta bu alanda eğitim-öğretime başlar. Alanda yer alan tüm dallara yönelik ortak yeterlikleri kazandıran dersler ağırlıklı olarak 10. ve 11. sınıfta verilir. 12. sınıfta diplomaya götüren mesleki yeterlikleri içeren dersler yer alır. Öğrenciler; 10 uncu sınıfın sonunda sektörel ihtiyaçlar, okulun donanımı, öğretmen durumu ve fizikî kapasitesi ile sahip oldukları yeterlikleri de dikkate alarak dal seçimi yaparlar. c. Ticaret meslek liselerine başvuru koşulları nelerdir? Adaylık başvurusu, elektronik ortamda, ilgili meslek lisesi müdürlüğüne yapılır. d. Ticaret meslek liseleri için yerleştirme nasıl yapılır? Meslek liselerine yerleştirme işlemleri, ilköğretim diploma puanı, eşitlik halinde tercih önceliği, yine de eşitlik durumunda yaşı küçük olan öğrenciye öncelik verilmek suretiyle yapılır. e. Ticaret meslek liseleri için yerleştirme sonuçları nereden öğrenilir? Aday kayıtları tamamlandıktan sonra okullar ve Öğrenci Yerleştirme Komisyonlarınca gerekli kontroller yapılarak, kayıt listeleri komisyonlarca onaylanır ve internet adresinden ilan edilir. f. Ticaret meslek liselerine kayıt kabul nasıl yapılır? Kontenjan, başvuru, tercih, yerleştirme ve kayıt kabule ilişkin hususlara, bakanlıkça çıkarılacak genelgede yer verilir. g. Ticaret meslek liselerinde hangi alanlar bulunur? Ticaret meslek liseleri öğrencileri, muhasebe ve finansman, pazarlama ve perakende, büro yönetimi ve sekreterlik, bilişim teknolojileri, elektrikelektronik teknolojileri ve ulaştırma vb. alanlardan seçtiklerinde öğrenim görürler. 56 kizlarinegitimi.meb.gov.tr

58 Ortaöğretіm Kurumları Alan ve dallara ilişkin ayrıntılı bilgi için EK-3 Mesleki ve Teknik Ortaöğretim Okul/ Kurumlarında Uygulanan Alan ve Dal Listesi incelenmelidir. h. Ticaret meslek liselerinde, staj/işletmelerde meslek eğitimi uygulaması nasıl yapılır? Örgün mesleki ve teknik eğitim programını takip eden öğrenciler, ilgili mevzuat hükümlerine göre uygulamalı eğitimlerini gerçek iş ve hizmet ortamlarında yaparlar. Bu eğitim; haftada iki gün okulda teorik eğitim, üç gün işletmelerde uygulamalı eğitim olarak gerçekleştirilir. Takip ettikleri programlarına göre işletmelerde beceri eğitimi için iş yerlerine gönderilen öğrencilere, ilgili iş yerlerince yaşlarına ve mevzuatına uygun olarak ücret ödenir. Millî Eğitim Bakanlığınca da sigorta işlemleri ve prim ödemeleri yapılır. Ayrıca; teorik ve uygulamalı eğitimlerinin tamamını kurumda yapan öğrenciler, mesleki bilgi, beceri, tutum ve davranışlarını geliştirmelerini, iş hayatına uyumlarını, gerçek üretim ve hizmet ortamında yetişmelerini ve kurumda olmayan tesis, araç-gereci tanımalarını sağlamak amacıyla staj çalışması yapmak zorundadırlar. Ticaret meslek lisesi öğrencilerinin staj süresi ise 300 saattir. Staj çalışmasının 1/3 ü 10 uncu sınıfın bitiminde, geri kalan kısmı ise 11 inci sınıftan itibaren yapılabilir. i. Ticaret meslek liselerinin öğrencilerine sunduğu olanaklar nelerdir? Mezunları, YGS ve LYS ye katılma hakkına sahiptirler. Mezun oldukları alan/kol/bölümün devamı niteliğinde veya en yakın programların uygulandığı meslek yüksekokullarına sınavsız olarak devam edebilirler. Alanlarının devamı niteliğinde olan yüksek öğretim kurumlarını tercih etmeleri durumunda kendilerine ek puan verilir. Ayrıca, iki yıllık ön lisans programlarını tamamlayanlar isterlerse ÖSYM tarafından yapılan Dikey Geçiş Sınavını (DGS) kazanmaları durumunda alanlarındaki lisans programlarına devam edebilirler. j. Ticaret meslek liselerinden mezun olan öğrenciler hangi yükseköğretim programlarına başvuruda bulunabilir? Öğrenciler, bu kitapçığın Üçüncü Bölümünü inceleyerek sınavsız, YGS ve LYS sınav sonuçları ve ek puan alarak girebilecekleri yükseköğretim programlarına ilişkin bilgi edinebilirler. kizlarinegitimi.meb.gov.tr 57

59 EĞİTİME ERİŞİM EL KİTAPÇIĞI: SEÇENEKLER VE İMK NLAR Ticaret meslek liseleri ile ilgili ayrıntılı bilgiye, Millî Eğitim Bakanlığı Mesleki ve Teknik Eğitim Genel Müdürlüğünün mtegm.meb.gov.tr adresinden ulaşılabilir. 3. TEKNİK VE ENDÜSTRİ MESLEK LİSELERİ a. Teknik ve endüstri meslek liselerinin amacı nedir? Endüstri meslek liseleri, öğrencileri ortak genel kültür dersleri ve çeşitli meslek alanlarında endüstrinin ihtiyaç duyduğu mesleki formasyon verilmek suretiyle, hayata, iş alanlarına ve yükseköğretime hazırlar. Bu okulların eğitim süresi 4 yıl olup sınavsız öğrenci alınmaktadır. Teknik Liselerin ise; 9 uncu sınıfı, meslek liselerinin 9 uncu sınıfı ile ortaktır. 9 uncu sınıfta belirli derslerden, ilgili mevzuatta belirtilen başarıyı göstererek teknik liseye geçiş yapan öğrencilere, ilgi ve yetenekleri doğrultusunda endüstriyel teknik alanlarda mesleki formasyon verilmesi sağlanmaktadır. Bu sayede öğrenciler hayata, iş alanlarına ve yükseköğretime hazırlanmakta, fen bilimleri ağırlıklı programlara devam edebilmektedirler. b. Teknik ve endüstri meslek liselerinin özellikleri nelerdir? Ortaokul veya imam-hatip ortaokulu üzerine 4 yıl eğitim-öğretim veren kız ve erkek öğrencilerin öğrenim gördüğü karma okullardır. Bu okullarda 9. sınıf tüm genel, mesleki ve teknik ortaöğretim kurumlarında olduğu gibi ortaktır. 9. sınıfın sonunda öğrenci ilgi duyduğu alanı belirler ve 10. sınıfta bu alanda eğitim-öğretime başlar. Alanda yer alan tüm dallara yönelik ortak yeterlikleri kazandıran dersler ağırlıklı olarak 10. ve 11. sınıfta verilir. 12. sınıfta diplomaya götüren mesleki yeterlikleri içeren dersler yer alır. Öğrenciler, 10 uncu sınıfın sonunda sektörel ihtiyaçlar, okulun donanımı, öğretmen durumu ve fiziki kapasitesi ile sahip oldukları yeterlikleri de dikkate alarak alan /dal seçimi yaparlar. Bu okulların eğitim süresi dört yıl olup sınavsız öğrenci alınmaktadır. Alan ve dallara ilişkin ayrıntılı bilgi için EK-3 Mesleki ve Teknik Ortaöğretim Okul/ Kurumlarında Uygulanan Alan ve Dal Listesi incelenmelidir. c. Teknik ve endüstri meslek liselerine başvuru koşulları nelerdir? Adaylık başvurusu, elektronik ortamda, ilgili meslek lisesi müdürlüğüne yapılır. Ortaokul veya imam-hatip ortaokulu mezunu kız ve erkek öğren- 58 kizlarinegitimi.meb.gov.tr

60 Ortaöğretіm Kurumları ciler kabul edilir. Teknik ve endüstri meslek liselerinin örgün programlarında öğrenim görmek isteyen öğrencilerin aşağıdaki koşulları taşımaları gerekir: 1- Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olmak, 2- Ortaokul veya imam-hatip ortaokulu mezunu olmak, 3- Sağlığı ve fiziki durumu istediği programın öğrenimine uygun olmak, 4- Öğrenim yılının başlayacağı yılda 19 yaşını bitirmemiş olmak. Teknik Liselerin 9 uncu sınıfı meslek liselerinin 9 uncu sınıfı ile ortaktır. Alınacak öğrencilerin a) Ortaöğretim kurumlarının 9 uncu sınıfını doğrudan, ortalama ile veya ortalama yükseltme sınavları sonunda geçmiş olması, b) Dil ve anlatım, matematik, fizik ve kimya derslerinin; - Her birinden doğrudan veya ortalama yükseltme sınavı sonunda başarılı olması, - Yıl sonu başarı puanı ortalamasının en az olması gerekir. d. Teknik ve endüstri meslek liseleri için yerleştirme nasıl yapılır? Endüstri meslek liselerine yerleştirme işlemleri, ortaokul veya imam-hatip ortaokulu diploma puanı, eşitlik halinde tercih önceliği, yine de eşitlik durumunda yaşı küçük olan öğrenciye öncelik verilmek suretiyle yapılır. Teknik liselerde ise, yukarıda c maddesinde belirtilen kriterlere uyan öğrenciler arasından tercihleri de alınarak yerleştirme yapılır. e. Teknik ve endüstri meslek liseleri için yerleştirme sonuçları nereden öğrenilir? Aday kayıtları tamamlandıktan sonra okullar ve Öğrenci Yerleştirme Komisyonlarınca gerekli kontroller yapılarak, kayıt listeleri komisyonlarca onaylanır ve internet adresinden ilan edilir. f. Teknik ve endüstri meslek liselerine kayıt kabul nasıl yapılır? Kontenjan, başvuru, tercih, yerleştirme ve kayıt kabule ilişkin hususlara, Bakanlıkça çıkarılacak genelgede yer verilir. kizlarinegitimi.meb.gov.tr 59

61 EĞİTİME ERİŞİM EL KİTAPÇIĞI: SEÇENEKLER VE İMK NLAR Teknik ve endüstri meslek liselerinin yatılılık olanakları kız, erkek ve karma olarak Millî Eğitim Bakanlığınca her yıl yayınlanır. Teknik ve endüstri meslek liselerinde parasız yatılı olan kız ve erkek öğrencilerin barınma/pansiyon, sabah-öğle ve akşam yemekleri ile giyecek ihtiyaçları karşılanır, Paralı yatılı kız ve erkek öğrenciler sabah-öğle ve akşam yemeklerinden; gündüzlü kız ve erkek öğrenciler ise istemeleri durumunda paralı olarak öğle yemeğinden yararlanabilir. Teknik ve endüstri meslek liselerinden mezun olanlara meslek lisesi diploması verilir. İsteyenler diploma ile birlikte İşyeri Açma Belgesi de alabilir. Mezunlar istemeleri halinde bu belge ile mezun oldukları alanda işyeri açabilirler. Mezunları Teknisyen unvanını kullanırlar. g. Teknik ve endüstri meslek liselerinde, staj/işletmelerde meslek eğitimi uygulaması nasıl yapılır? Örgün mesleki ve teknik eğitim programını takip eden öğrenciler, ilgili mevzuat hükümlerine göre uygulamalı eğitimlerini gerçek iş ve hizmet ortamlarında yaparlar. Bu eğitim; haftada iki gün okulda teorik eğitim, üç gün işletmelerde uygulamalı eğitim olarak gerçekleştirilir. Takip ettikleri programlarına göre işletmelerde beceri eğitimi için iş yerlerine gönderilen öğrencilere, ilgili iş yerlerince yaşlarına ve mevzuatına uygun olarak ücret ödenir. Millî Eğitim Bakanlığınca da sigorta işlemleri ve prim ödemeleri yapılır. Ayrıca; teorik ve uygulamalı eğitimlerinin tamamını kurumda yapan öğrenciler, mesleki bilgi, beceri, tutum ve davranışlarını geliştirmelerini, iş hayatına uyumlarını, gerçek üretim ve hizmet ortamında yetişmelerini ve kurumda olmayan tesis, araç-gereci tanımalarını sağlamak amacıyla staj çalışması yapmak zorundadırlar. Teknik ve endüstri meslek lisesi öğrencilerinin staj süresi ise 300 saattir. Staj çalışmasının 1/3 ü 10 uncu sınıfın bitiminde, geri kalan kısmı ise 11 inci sınıftan itibaren yapılabilir. 60 kizlarinegitimi.meb.gov.tr

62 h. Teknik ve endüstri meslek liselerinden mezun olan öğrenciler hangi yükseköğretim programlarına başvuruda bulunabilir? Mezunları, YGS ve LYS ye katılma hakkına sahiptirler. Mezun oldukları alan/kol/bölümün devamı niteliğinde veya en yakın programların uygulandığı meslek yüksekokullarına sınavsız olarak devam edebilirler. Alanlarının devamı niteliğinde olan yükseköğretim kurumlarını tercih etmeleri durumunda kendilerine ek puan verilir. Ortaöğretіm Kurumları Ayrıca, iki yıllık ön lisans programlarını tamamlayanlar isterlerse ÖSYM tarafından yapılan Dikey Geçiş Sınavını (DGS) kazandıkları takdirde alanlarındaki lisans programlarına devam edebilirler. Öğrenciler, bu kitapçığın Üçüncü Bölümünü inceleyerek sınavsız, YGS ve LYS sınav sonuçları ve ek puan alarak girebilecekleri yükseköğretim programlarına ilişkin bilgi edinebilirler. Teknik ve endüstri meslek liselerinde ikametgâh adresine dayalı kayıt bölgesi sınırlaması olmadan okul tercihi yapılabilir. Teknik ve endüstri meslek liseleri ile ilgili ayrıntılı bilgiye, Millî Eğitim Bakanlığı Mesleki ve Teknik Eğitim Genel Müdürlüğünün adresinden ulaşılabilir. 4. KIZ TEKNİK VE MESLEK LİSELERİ a. Kız teknik ve meslek liselerinin amacı nedir? Kız meslek liseleri, öğrencileri ortak genel kültür dersleri ve çeşitli meslek alanlarında mesleki formasyon verilmek suretiyle, hayata, iş alanlarına ve yükseköğretime hazırlar. Bu okulların eğitim süresi 4 yıl olup sınavsız öğrenci alınmaktadır. Teknik liselerin ise; 9 uncu sınıfı meslek liselerinin 9 uncu sınıfı ile ortaktır. 9 uncu sınıfta belirli derslerden, ilgili mevzuatta belirtilen başarıyı göstererek teknik liseye geçiş yapan öğrencilere, ilgi ve yetenekleri doğrultusunda endüstriyel teknik alanlarda mesleki formasyon verilmesi sağlanmaktadır. Bu, öğrencileri hayata, iş alanlarına ve yükseköğretime kizlarinegitimi.meb.gov.tr 61

63 EĞİTİME ERİŞİM EL KİTAPÇIĞI: SEÇENEKLER VE İMK NLAR hazırlamakta, fen bilimleri ağırlıklı programlara devam edebilmektedirler. Bu okulların eğitim süresi 4 yıl olup sınavsız öğrenci alınmaktadır. b. Kız teknik ve meslek liselerinin özellikleri nelerdir? Ortaokul veya imam-hatip ortaokulu üzerine 4 yıl eğitim-öğretim veren kız veya kız/erkek öğrencilerin öğrenim gördüğü okullardır. Bu okullarda 9. sınıf tüm genel, mesleki ve teknik ortaöğretim kurumlarında olduğu gibi ortaktır. 9. sınıfın sonunda öğrenci ilgi duyduğu alanı belirler ve 10. sınıfta bu alanda eğitim-öğretime başlar. Alanda yer alan tüm dallara yönelik ortak yeterlikleri kazandıran dersler ağırlıklı olarak 10. ve 11. sınıfta verilir. 12. sınıfta diplomaya götüren mesleki yeterlikleri içeren dersler yer alır. Öğrenciler, 10 uncu sınıfın sonunda sektörel ihtiyaçlar, okulun donanımı, öğretmen durumu ve fiziki kapasitesi ile sahip oldukları yeterlikleri de dikkate alarak alan/dal seçimi yaparlar. Alan ve dallara ilişkin ayrıntılı bilgi için EK-3 Mesleki ve Teknik Ortaöğretim Okul/Kurumlarında Uygulanan Alan ve Dal Listesi incelenmelidir. c. Kız teknik ve meslek liselerine başvuru koşulları nelerdir? Adaylık başvurusu, elektronik ortamda, ilgili meslek lisesi müdürlüğüne yapılır. Ortaokul veya imam-hatip ortaokulu mezunu kız ve erkek öğrenciler kabul edilir. Kız teknik ve meslek liselerinin örgün programlarında öğrenim görmek isteyen öğrencilerin aşağıdaki koşulları taşımaları gerekir: 1- Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olmak, 2- Ortaokul veya imam-hatip ortaokulu mezunu olmak, 3- Sağlığı ve fiziki durumu istediği programın öğrenimine uygun olmak, 4- Öğrenim yılının başlayacağı yılda 19 yaşını bitirmemiş olmak. d. Kız teknik ve meslek liseleri için yerleştirme nasıl yapılır? Kız teknik liselerinin 9 uncu sınıfı meslek liselerinin 9 uncu sınıfı ile ortaktır. Alınacak öğrencilerin a) Ortaöğretim kurumlarının 9 uncu sınıfını doğrudan, ortalama ile veya ortalama yükseltme sınavları sonunda geçmiş olması, b) Dil ve anlatım, matematik, fizik ve kimya derslerinin; - Her birinden doğrudan veya ortalama yükseltme sınavı sonunda başarılı olması, - Yıl sonu başarı puanı ortalamasının en az olması gerekir. 62 kizlarinegitimi.meb.gov.tr

64 Ortaöğretіm Kurumları Meslek liselerine yerleştirme işlemleri, ilköğretim diploma puanı, eşitlik halinde tercih önceliği, yine de eşitlik durumunda yaşı küçük olan öğrenciye öncelik verilmek suretiyle yapılır. Kız teknik liselerinde ise, yukarıda c maddesinde belirtilen kriterlere uyan öğrenciler arasında tercihleri de alınarak yerleştirme yapılır. Kız teknik ve meslek liselerinde ikametgâh adresine dayalı kayıt bölgesi sınırlaması olmadan okul tercihi ya- e. Kız teknik ve meslek liseleri pılabilir. için yerleştirme sonuçları nereden öğrenilir? Aday kayıtları tamamlandıktan sonra okullar ve Öğrenci Yerleştirme Komisyonlarınca gerekli kontroller yapılarak, kayıt listeleri komisyonlarca onaylanır ve internet adresinden ilan edilir. f. Kız teknik ve meslek liselerine kayıt kabul nasıl yapılır? Kontenjan, başvuru, tercih, yerleştirme ve kayıt kabule ilişkin hususlara, Bakanlıkça çıkarılacak genelgede yer verilir. g. Kız teknik ve meslek liselerinde, staj/işletmelerde meslek eğitimi uygulaması nasıl yapılır? Örgün mesleki ve teknik eğitim programını takip eden öğrenciler, ilgili mevzuat hükümlerine göre uygulamalı eğitimlerini gerçek iş ve hizmet ortamlarında yaparlar. Bu eğitim; haftada iki gün okulda teorik eğitim, üç gün işletmelerde uygulamalı eğitim olarak gerçekleştirilir. Takip ettikleri programlarına göre işletmelerde beceri eğitimi için iş yerlerine gönderilen öğrencilere, ilgili iş yerlerince yaşlarına ve mevzuatına uygun olarak ücret ödenir. Millî Eğitim Bakanlığınca da sigorta işlemleri ve prim ödemeleri yapılır. Ayrıca; teorik ve uygulamalı eğitimlerinin tamamını kurumda yapan öğrenciler, mesleki bilgi, beceri, tutum ve davranışlarını geliştirmelerini, iş hayatına uyumlarını, gerçek üretim ve hizmet ortamında yetişmelerini ve kurumda olmayan tesis, araç-gereci tanımalarını sağlamak amacıyla staj çalışması yapmak zorundadırlar. Teknik ve endüstri meslek lisesi öğrencilerinin staj süresi ise 300 saat- kizlarinegitimi.meb.gov.tr 63

65 EĞİTİME ERİŞİM EL KİTAPÇIĞI: SEÇENEKLER VE İMK NLAR tir. Staj çalışmasının 1/3 ü 10 uncu sınıfın bitiminde, geri kalan kısmı ise 11 inci sınıftan itibaren yapılabilir. Mezunları, YGS ve LYS ye katılma hakkına sahiptirler. Mezun oldukları alan/kol/bölümün devamı niteliğinde veya en yakın programların uygulandığı meslek yüksekokullarına sınavsız olarak devam edebilirler. Alanlarının devamı niteliğinde olan yükseköğretim kurumlarını tercih etmeleri durumunda kendilerine ek puan verilir. Ayrıca, iki yıllık ön lisans programlarını tamamlayanlar istemeleri halinde ÖSYM tarafından yapılan Dikey Geçiş Sınavını (DGS) kazanmaları durumunda alanlarındaki lisans programlarına devam edebilirler. h. Kız teknik ve meslek liselerinden mezun olan öğrenciler hangi yükseköğretim programlarına başvuruda bulunabilir? Öğrenciler, bu kitapçığın Üçüncü Bölümünü inceleyerek sınavsız, YGS ve LYS sınav sonuçları ve ek puan alarak girebilecekleri yükseköğretim programlarına ilişkin bilgi edinebilirler. Kız teknik ve meslek liseleri ile ilgili ayrıntılı bilgiye, Millî Eğitim Bakanlığı Mesleki ve Teknik Eğitim Genel Müdürlüğünün mtegm.meb.gov.tr adresinden ulaşılabilir. 5. MESLEKİ VE TEKNİK EĞİTİM MERKEZLERİ a. Mesleki ve teknik eğitim merkezlerinin amacı nedir? Eğitim maliyetini azaltmak, kaynakları daha verimli kullanmak ve eğitimin niteliğini artırmak amacıyla öncelikle Bakanlıkça belirlenen küçük yerleşim birimlerinde olmak üzere; mesleki ve teknik alanlarda mesleki formasyon kazandıran, öğrencileri ilgi, istidat ve kabiliyetleri ölçüsünde ve doğrultusunda hayata, iş alanlarına ve yükseköğretime hazırlayan programlar uygulanır. b. Mesleki ve teknik eğitim merkezleri kapsamında hangi programlar bulunur? Bu merkezlerde, mesleki ve teknik eğitim alanında diplomaya götüren Anadolu teknik lisesi, Anadolu meslek lisesi, teknik lise ve meslek lisesi 64 kizlarinegitimi.meb.gov.tr

66 seviyesindeki ortaöğretim programlarının tümü, çıraklık eğitimi programları ile belge ve sertifikaya götüren yaygın mesleki ve teknik eğitim programları uygulanır. c. Mesleki ve teknik eğitim merkezlerinin özellikleri nelerdir? Bu merkezlerde mesleki ve teknik eğitim alanlarında ortaöğretimde örgün ve yaygın olarak uygulanan ilgili programların aynısı uygulanır. Ortaöğretіm Kurumları Bu merkezlerin bünyesinde bulunan Anadolu teknik lisesi ve Anadolu meslek lisesi programlarına merkezî sınavla öğrenci alınmaktadır. Bu merkezlerde sınavsız öğrenci alan meslek lisesi programlarında 9. sınıf tüm genel, mesleki ve teknik ortaöğretim kurumlarında olduğu gibi ortaktır. 9. sınıfın sonunda öğrenci ilgi duyduğu alanı belirler ve 10. sınıfta bu alanda eğitim-öğretime başlar. Örgün mesleki ve teknik eğitim programlarında, alanda yer alan tüm dallara yönelik ortak yeterlikleri kazandıran dersler ağırlıklı olarak 10. ve 11. sınıfta verilir. 12. sınıfta diplomaya götüren mesleki yeterlikleri içeren dersler yer alır. Teknik lise programlarına da Mesleki ve Teknik Eğitim Yönetmeliğinin 54 üncü maddesine göre öğrenci alınır. Alan ve dallara ilişkin ayrıntılı bilgi için EK-3 Mesleki ve Teknik Ortaöğretim Okul/ Kurumlarında Uygulanan Alan ve Dal Listesi incelenmelidir. d. Mesleki ve teknik eğitim merkezlerinin başvuru koşulları nelerdir? Ortaokul veya imam-hatip ortaokulu mezunu kız ve erkek öğrenciler kabul edilir. Mesleki ve Teknik Eğitim Merkezlerinin örgün programlarında öğrenim görmek isteyen öğrencilerin aşağıdaki koşulları taşımaları gerekir: 1- Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olmak, 2- Ortaokul veya imam-hatip ortaokulu mezunu olmak, 3- Sağlığı ve fiziki durumu istediği programın öğrenimine uygun olmak, 4- Öğrenim yılının başlayacağı yılda 19 yaşını bitirmemiş olmak. kizlarinegitimi.meb.gov.tr 65

67 EĞİTİME ERİŞİM EL KİTAPÇIĞI: SEÇENEKLER VE İMK NLAR Örgün mesleki ve teknik eğitim programlarını tamamlayarak mezun olan öğrenciler, alan diploması alarak yüksek öğrenime de devam edebilirler. Mezun olan öğrenci öğrenimi sırasında seçtiği dalda/meslekte kazandığı yeterliklerin karşılığında sertifika da almaya hak kazanır. Öğretim programının herhangi bir yılından ayrılan öğrencinin kazandığı yeterlikler sertifika programlarında değerlendirilir. Örgün mesleki ve teknik eğitim programları mezunları, YGS ve LYS ye katılma hakkına sahiptirler. Mezun oldukları alan/kol/bölümün devamı niteliğinde veya en yakın programların uygulandığı meslek yüksekokullarına sınavsız olarak devam edebilirler. Alanlarının devamı niteliğinde olan yükseköğretim kurumlarını tercih etmeleri durumunda kendilerine ek puan verilir. Ayrıca, iki yıllık ön lisans programlarını tamamlayanlar isterlerse ÖSYM tarafından yapılan Dikey Geçiş Sınavını (DGS) kazandıkları takdirde alanlarındaki lisans programlarına devam edebilirler. e. Mesleki ve teknik eğitim merkezleri, staj/ mesleki eğitim uygulaması ile öğrencilerine neler kazandırır? Örgün mesleki ve teknik eğitim programını takip eden öğrenciler, ilgili mevzuat hükümlerine göre uygulamalı eğitimlerini gerçek iş ve hizmet ortamlarında yaparlar. Bu eğitim; haftada iki gün okulda teorik eğitim, üç gün işletmelerde uygulamalı eğitim olarak gerçekleştirilir. Takip ettikleri programlarına göre işletmelerde beceri eğitimi için iş yerlerine gönderilen öğrencilere, ilgili iş yerlerince yaşlarına ve mevzuatına uygun olarak ücret ödenir. Millî Eğitim Bakanlığınca da sigorta işlemleri ve prim ödemeleri yapılır. Ayrıca; teorik ve uygulamalı eğitimlerinin tamamını kurumda yapan öğrenciler, mesleki bilgi, beceri, tutum ve davranışlarını geliştirmelerini, iş hayatına uyumlarını, gerçek üretim ve hizmet ortamında yetişmelerini ve kurumda olmayan tesis, araç-gereci tanımalarını sağlamak amacıyla staj çalışması yapmak zorundadırlar. Anadolu teknik liseleri öğrencilerinin staj süresi ise 300 saattir. Staj çalışmasının 1/3 ü 10 uncu sınıfın bitiminde, geri kalan kısmı ise 11 inci sınıftan itibaren yapılabilir. 66 kizlarinegitimi.meb.gov.tr

68 Ortaöğretіm Kurumları f. Mesleki ve teknik eğitim merkezlerinden mezun olan öğrenciler hangi yükseköğretim programlarına başvuruda bulunabilir? Öğrenciler, bu kitapçığın Üçüncü Bölümünü inceleyerek sınavsız, YGS ve LYS sınav sonuçları ve ek puan alarak girebilecekleri yükseköğretim programlarına ilişkin bilgi edinebilirler. Mesleki ve Teknik Eğitim Merkezlerine ilişkin daha ayrıntılı bilgiye Millî Eğitim Bakanlığı Mesleki ve Teknik Eğitim Genel Müdürlüğünün adresinden ulaşılabilir. 6. İMAM-HATİP LİSELERİ a. İmam-hatip liselerinin amacı nedir? İmamlık, Hatiplik ve Kur an Kursu öğreticiliği gibi dinî hizmetlerin yerine getirilmesi ile görevli elemanları yetiştirir. Öğrencileri hem mesleğe hem yükseköğrenime hazırlayıcı programlar uygular. b. İmam-hatip liselerinin özellikleri nelerdir? Öğretim süresi, ortaokul/imam-hatip ortaokulu üzerine 4 yıldır. Yatılı/ gündüzlü eğitim yapan karma öğretim kurumlarıdır. Imam-hatip liselerinde, genel kültür derslerinin yanı sıra Kur an-ı Kerim, Mesleki Arapça, Hadis, Fıkıh, Tefsir, İslam Tarihi, Karşılaştırmalı Dinler Tarihi gibi meslek dersleri de verilir. İmamlık, hatiplik ve Kur an kursu öğreticiliği ile ilgili temel mesleki yeterlikleri kazandırır. c. İmam-hatip liselerine başvuru nasıl yapılır? Adaylık başvurusu, elektronik ortamda, ilgili imam hatip lisesi müdürlüğüne yapılır. d. Imam-hatip liseleri için yerleştirme nasıl yapılır? İmam hatip liselerine yerleştirme işlemleri, ilköğretim diploma puanı, eşitlik halinde tercih önceliği, yine de eşitlik durumunda yaşı küçük olan öğrenciye öncelik verilmek suretiyle yapılır. e. İmam-hatip liseleri için yerleştirme sonuçları nereden öğrenilir? Aday kayıtları tamamlandıktan sonra okullar ve Öğrenci Yerleştirme Komisyonlarınca gerekli kontroller yapılarak, kayıt listeleri komisyonlarca kizlarinegitimi.meb.gov.tr 67

69 EĞİTİME ERİŞİM EL KİTAPÇIĞI: SEÇENEKLER VE İMK NLAR onaylanır ve gov.tr internet adresinden ilan edilir. f. İmam-hatip liselerine kayıt kabul nasıl yapılır? Kontenjan, başvuru, tercih, yerleştirme ve kayıt kabule ilişkin hususlara, Bakanlıkça her yıl yayımlanacak kılavuz/kılavuzlarda yer verilir. Belirtilen kılavuzlara veya internet adreslerinden erişilebilir. İkametgâh adresine dayalı kayıt bölgesi sınırlaması olmadan on adet okul tercihi yapılabilir. Imam-hatip liselerinden mezun olan öğrenciler, istemeleri halinde Açık Öğretim Fakültesi İlahiyat Ön Lisans Meslek Yüksekokuluna sınavsız olarak girebilirler. Ayrıca Dikey Geçiş Sınavı na başvurarak başarılı oldukları takdirde dört yıllık İlahiyat Fakültelerinde lisans eğitimine devam edebilirler. Alanlarının devamı niteliğinde olan yükseköğretim programlarını tercih etmeleri durumunda kendilerine ek puan verilir. g. İmam-hatip liselerinden mezun olan öğrenciler hangi yükseköğretim programlarına başvuruda bulunabilir? Öğrenciler, bu kitapçığın Üçüncü Bölümünü inceleyerek sınavsız, YGS ve LYS sınav sonuçları ve ek puan alarak girebilecekleri yükseköğretim programlarına ilişkin bilgi edinebileceklerdir. Tüm yükseköğretim programlarını tercih edebilirler. Imam-hatip liseleri ile ilgili ayrıntılı bilgiye, Millî Eğitim Bakanlığının adresinden Imam-hatip Liseleri ekranına girilerek ulaşılabilir. Belirtilen adresten İmam Hatip Liselerinin bulunduğu il, ilçe, adları, alanları, dalları, döner sermaye ve pansiyon durumları (kız, erkek ve kapasitesi), telefon ve belgegeçer (faks) numaraları öğrenilebilir. 68 kizlarinegitimi.meb.gov.tr

70 Ortaöğretіm Kurumları 7. ÇOK PROGRAMLI LİSE a. Çok programlı liselerin amacı nedir? Nüfusu az ve dağınık olan yerlerde ortaöğretimin genel, mesleki ve teknik öğretim programlarını bir yönetim altında uygular. b. Çok programlı liselerin özellikleri nelerdir? Öğrencilere bitirdikleri programa ait diploma (lise, meslek lisesi, imam hatip lisesi gibi) düzenlenir. Alan ve dallara ilişkin ayrıntılı bilgi için EK-3 Mesleki ve Teknik Ortaöğretim Okul/Kurumlarında Uygulanan Alan ve Dal Listesi incelenmelidir. c. Çok programlı liselere başvuru nasıl yapılır? Adaylık başvurusu, elektronik ortamda, ilgili meslek lisesi müdürlüğüne yapılır. d. Çok programlı liseler için yerleştirme nasıl yapılır? Meslek liselerine yerleştirme işlemleri, ilköğretim diploma puanı, eşitlik halinde tercih önceliği, yine de eşitlik durumunda yaşı küçük olan öğrenciye öncelik verilmek suretiyle yapılır. e. Çok programlı liseler için yerleştirme sonuçları nereden öğrenilir? Aday kayıtları tamamlandıktan sonra okullar ve Öğrenci Yerleştirme Komisyonlarınca gerekli kontroller yapılarak, kayıt listeleri komisyonlarca onaylanır ve internet adresinden ilan edilir. f. Çok programlı liselere kayıt kabul nasıl yapılır? Meslek liselerinin kontenjan, başvuru, tercih, yerleştirme ve kayıt kabule ilişkin hususlara, Bakanlıkça her yıl yayımlanacak genelgede yer verilir. Belirtilen kılavuzlara veya tr internet adreslerinden erişilebilir. kizlarinegitimi.meb.gov.tr 69

71 EĞİTİME ERİŞİM EL KİTAPÇIĞI: SEÇENEKLER VE İMK NLAR Çok programlı liselerin yatılılık olanakları kız, erkek ve karma olarak Millî Eğitim Bakanlığınca her yıl yayımlanır. Çok programlı liselerde parasız yatılı olan kız ve erkek öğrencilerin barınma/pansiyon, sabah-öğle ve akşam yemekleri ile giyecek ihtiyaçları karşılanır. Paralı yatılı kız ve erkek öğrenciler sabah-öğle ve akşam yemeklerinden; gündüzlü kız ve erkek öğrenciler ise istemeleri durumunda paralı olarak öğle yemeğinden yararlanabilir. Mesleki ve teknik ortaöğretim programı mezunları teknisyen unvanını kullanırlar. Kamu kurum ve kuruluşlarında işe başladıklarında, genel lise mezunlarına göre bir üst derece ile göreve başlarlar. Mezunları, YGS ve LYS ye katılma hakkına sahiptirler. Mezun oldukları alan/dal-devamı niteliğinde veya en yakın programların uygulandığı meslek yüksekokullarına sınavsız olarak devam edebilirler. Alanlarının devamı niteliğinde olan yükseköğretim kurumlarını tercih etmeleri durumunda kendilerine ek puan verilir. g. Çok programlı liselerde, staj/ işletmelerde mesleki eğitim uygulaması nasıl yapılır? Örgün mesleki ve teknik eğitim programını takip eden öğrenciler, ilgili mevzuat hükümlerine göre uygulamalı eğitimlerini gerçek iş ve hizmet ortamlarında yaparlar. Bu eğitim; haftada iki gün okulda teorik eğitim, üç gün işletmelerde uygulamalı eğitim olarak gerçekleştirilir. Takip ettikleri programlarına göre işletmelerde beceri eğitimi için iş yerlerine gönderilen öğrencilere, ilgili iş yerlerince yaşlarına ve mevzuatına uygun olarak ücret ödenir. Millî Eğitim Bakanlığınca da sigorta işlemleri ve prim ödemeleri yapılır. Ayrıca; teorik ve uygulamalı eğitimlerinin tamamını kurumda yapan öğrenciler, mesleki bilgi, beceri, tutum ve davranışlarını geliştirmelerini, iş hayatına uyumlarını, gerçek üretim ve hizmet ortamında yetişmelerini ve kurumda olmayan tesis, araç-gereci tanımalarını sağlamak amacıyla staj çalışması yapmak zorundadırlar. 70 kizlarinegitimi.meb.gov.tr

72 Ortaöğretіm Kurumları Çok programlı lise öğrencilerinin staj süresi ise 300 saattir. Staj çalışmasının 1/3 ü 10 uncu sınıfın bitiminde, geri kalan kısmı ise 11 inci sınıftan itibaren yapılabilir. h. Çok programlı liselerden mezun olan öğrenciler hangi yükseköğretim programlarına başvuruda bulunabilir? Öğrenciler, bu kitapçığın Üçüncü Bölümünü inceleyerek sınavsız, YGS ve LYS sınav sonuçları ve ek puan alarak girebilecekleri yükseköğretim programlarına ilişkin bilgi edinebilirler. Çok programlı liseler ile ilgili ayrıntılı bilgiye, Millî Eğitim Bakanlığının Millî Eğitim Bakanlığı Mesleki ve Teknik Eğitim Genel Müdürlüğünün adresinden ulaşılabilir. D. ÖZEL YETENEK, MÜLAKAT/MÜLAKAT VE BEDEN YETERLİLİĞİ SINAVI İLE ÖĞRENCİ ALAN ORTAÖĞRETİM OKULLARI 1. GÜZEL SANATLAR VE SPOR LİSELERİ a. Güzel sanatlar ve spor liselerinin amacı nedir? İlgi, istek ve yetenekleri doğrultusunda güzel sanatlar ve spor eğitimi ile ilgili temel bilgi ve beceriler kazandırarak öğrencileri, güzel sanatlar ve sporla ilgili yükseköğretim programlarına hazırlar. b. Güzel sanatlar ve spor liselerinin özellikleri nelerdir? Güzel sanatlar ve spor liseleri, Anadolu Lisesi statüsünde olup güzel sanatlar ve spor eğitimi alanında yatılı, gündüzlü ve karma olarak ortaokul veya imam-hatip ortaokulu öğrenimi üzerine 4 yıl eğitim ve öğretim yapılan okullardır. Bu okullar, öncelikle güzel sanatlar ve sporla ilgili yükseköğretim kurumlarının bulunduğu yerlerde açılır. c. Güzel sanatlar ve spor liselerinin kontenjanı nasıl belirlenir? Bir öğretim yılında güzel sanatlarla ilgili alanların her birine alınacak öğrenci sayısı otuzu; spor alanına alınacak öğrenci sayısı ise doksanı geçemez. Güzel sanatlar ve spor liselerine okul yönetimince belirlenen ve il veya ilçe millî eğitim müdürünce uygun görülen alanlara göre dokuzuncu sınıflara yeni alınacak öğrenci kontenjanı, her ders yılı mayıs ayının son haftası kizlarinegitimi.meb.gov.tr 71

73 EĞİTİME ERİŞİM EL KİTAPÇIĞI: SEÇENEKLER VE İMK NLAR içinde Bakanlığın ilgili öğretim birimine bildirilir ve ilgili birimce ilan edilir. Ortaokul veya imam-hatip ortaokulunu o yıl bitirenler yetenek sınavına girmek için tercih ettikleri bir güzel sanatlar ve spor lisesi müdürlüğüne başvuruda bulunur. Başvurular, ders kesimiyle başlar ve temmuz ayının üçüncü haftasının son iş gününe kadar devam eder. Okul müdürlükleri, sınav giriş belgesini düzenler ve her program için temmuz ayının son haftası içerisinde öğrenci listesini ayrı ayrı ilan eder. d. Güzel sanatlar ve spor liseleri programlarının özelliği nedir? Programlar düzenlenirken alanın özelliğine göre yabancı dil dersleri ile sanat ve spor derslerine ağırlık verilir. Eğitim ve öğretim Türkçe yapılır. Alan derslerindeki sanat ve sporla ilgili terimlerin yabancı dildeki karşılıkları da öğretilir. e. Güzel sanatlar ve spor liselerinde hangi alanlar açılır? Bu okullarda resim, müzik ve spor alanları ile branşlaşmaya yönelik alt branşlar açılır. Açılacak alanlar, okulun fiziki alt yapısı ve çevre şartları dikkate alınarak Bakanlıkça belirlenir. Güzel sanatlar ve spor liselerine öğrenci seçimi, ağustos ayının ilk haftası içerisinde okullarda oluşturulan komisyon tarafından iki aşamalı yetenek sınavı ile yapılır. Değerlendirme sonunda birinci ve ikinci aşama sınav puanlarının aritmetik ortalaması alınır. Her alan için 50 (elli) puan barajını aşan adaylardan en yüksek puanı alanlardan başlanarak sıralama yapılır. Belirlenen kontenjan kadar asıl ve yedek liste ilan edilir. f. Güzel sanatlar ve spor liselerine kayıt kabul nasıl yapılır? Kesin kayıtlar, asıl listeden başlanarak ağustos ayının ikinci haftası içerisinde yapılır. Açık kontenjan bulunması durumunda, yedek listeden puan sırasına göre açık kontenjan kadar kesin kayıt yaptırmaya hak kazananlar tespit edilerek ağustos ayının üçüncü haftasının ilk iş günü mesai saati bi- 72 kizlarinegitimi.meb.gov.tr

74 Ortaöğretіm Kurumları timinde okul müdürlüklerince ilan edilir ve yedek listeden kesin kayıt hakkı kazanan öğrencilerin kayıtları takip eden dört iş günü içerisinde yapılır. Güzel sanatlar ve spor liselerinin yatılılık olanakları kız, erkek ve karma olarak Millî Eğitim Bakanlığınca her yıl yayımlanır. Güzel sanatlar ve spor liselerinde parasız yatılı olan kız ve erkek öğrencilerin barınma/pansiyon, sabah-öğle ve akşam yemekleri ile giyecek ihtiyaçları karşılanır, onlara yaz tatili dahil her ay belirli miktarda harçlık verilir. Paralı yatılı kız ve erkek öğrenciler sabah-öğle ve akşam yemeklerinden; gündüzlü kız ve erkek öğrenciler ise istemeleri durumunda paralı olarak öğle yemeğinden yararlanabilir. g. Güzel sanatlar ve spor liselerinden mezun olan öğrenciler hangi yükseköğretim programlarına başvuruda bulunabilir? Güzel Sanatlar ve Spor Lisesinden mezun olan öğrenciler YGS de başarılı oldukları takdirde özel yetenek sınavıyla öğrenci alımı yapan, alanlarının devamı niteliğindeki bölümlere gidebilirler. Mezunlar Beden Eğitimi Öğretmenliği, Antrenörlük, Spor Yöneticiliği ve Rekreasyon bölümlerinden herhangi birini tercih ettiklerinde ek puan alırlar. Öğrenciler, bu kitapçığın Üçüncü Bölümünü inceleyerek sınavsız, YGS ve LYS sınav sonuçları ve ek puan alarak girebilecekleri yükseköğretim programlarına ilişkin bilgi edinebilirler. Güzel Sanatlar ve Spor liseleri ile ilgili ayrıntılı bilgiye, Millî Eğitim Bakanlığının internet adresindeki Güzel Sanatlar ve Spor Lisesi ekranına girilerek ulaşılabilir. Belirtilen adresten Güzel Sanatlar ve Spor Liselerinin bulunduğu il, ilçe, adları, alanları, dalları, döner sermaye ve pansiyon durumları (kız, erkek ve kapasitesi), telefon ve belgegeçer (faks) numaraları öğrenilebilir. 2. DENİZCİLİK ANADOLU MESLEK LİSELERİ/ DENİZCİLİK ANADOLU TEK- NİK LİSELERİ a. Denizcilik Anadolu Meslek Liseleri/ Denizcilik Anadolu Teknik Liselerinin amacı nedir? Denizcilik alanında sektörde görev alacak veya kendi başına iş yapabile- kizlarinegitimi.meb.gov.tr 73

75 EĞİTİME ERİŞİM EL KİTAPÇIĞI: SEÇENEKLER VE İMK NLAR cek, yabancı dil bilir nitelikli elemanları yetiştirir. b. Denizcilik Anadolu Meslek Liseleri/ Denizcilik Anadolu Teknik Liselerinin özellikleri nelerdir? Öğrencileri ilgi, beceri ve yetenekleri ölçüsünde hem mesleğe hem de yükseköğretime ya da iş alanlarına hazırlar. İş ve hizmet alanlarının gereksinimi olan orta düzeyde teknik insan gücünü yetiştirir. c. Denizcilik Anadolu Meslek Liseleri/ Denizcilik Anadolu Teknik Liselerine başvuru koşulları nelerdir? Denizcilik Anadolu Meslek Liseleri/ Denizcilik Anadolu Teknik Liselerine alınacak öğrencilerden genel başvuru koşulları yanında; * Sağlığının denizcilik öğrenimine ve yürütülmesine elverişli olduğunu gemi adamları sağlık raporu ile belgelendirmek, * Mülakat ve beden yeterliliği sınavında başarılı olmak, * Erkek adaylarda 155 santimetreden, kız adaylarda 150 santimetreden kısa olmamak koşulları aranır. Denizcilik Anadolu Meslek Liseleri/ Denizcilik Anadolu Teknik Liselerine yerleştirme işlemleri için tercihler, öğrenci velileri tarafından yapılır. Tercihler ilgili kılavuzda belirtilen sayıda okul olmak üzere, veya internet adreslerinde yayımlanan listelerdeki okulların kodlarına göre gerçekleştirilir. Ancak bireysel tercih yapamayan öğrenci velileri, Yerleştirme İşlemi Tercih Ön Çalışma Formu nu doldurup imzalayarak okul müdürlüğüne teslim ederler. Bu durumdaki öğrenciler için tercih okul müdürlüğünce gerçekleştirilir. d. Denizcilik Anadolu Meslek Liseleri/ Denizcilik Anadolu Teknik Liseleri için yerleştirme nasıl yapılır? Denizcilik Anadolu Meslek Liseleri/ Denizcilik Anadolu Teknik Liselerine merkezi sistemle yapılan sınavın yanı sıra mülakat ve beden yeterliliği sınavı değerlendirme sonuçlarına göre yerleştirme yapılır. e. Denizcilik Anadolu Meslek Liseleri/ Denizcilik Anadolu Teknik Liselerine kayıt kabul nasıl yapılır? Denizcilik Anadolu Meslek Liseleri/ Denizcilik Anadolu Teknik Liselerine 74 kizlarinegitimi.meb.gov.tr

76 Ortaöğretіm Kurumları mülakat ve beden yeterliliği sınavı değerlendirme sonuçlarına göre, okula girmeye hak kazanan öğrencilerin veri girişleri, başvuru koşullarında belirtilen belgeleri okula teslim etmelerine bağlı olarak yapılır. Denizcilik Anadolu Meslek Liseleri/ Denizcilik Anadolu Teknik Liselerinin yatılılık olanakları kız, erkek ve karma olarak Millî Eğitim Bakanlığınca her yıl yayınlanır. Anadolu denizcilik meslek liselerinde parasız yatılı olan kız ve erkek öğrencilerin barınma/ pansiyon, sabah-öğle ve akşam yemekleri ile giyecek ihtiyaçları karşılanır. Paralı yatılı kız ve erkek öğrenciler sabah-öğle ve akşam yemeklerinden; gündüzlü kız ve erkek öğrenciler ise istemeleri durumunda paralı olarak öğle yemeğinden yararlanabilir. f. Denizcilik Anadolu Meslek Liseleri/ Denizcilik Anadolu Teknik Liselerinin Denizcilik alanlarında hangi dal programları bulunur? Denizcilik Anadolu Meslek Liseleri/ Denizcilik Anadolu Teknik Liselerinde Denizcilik alanında; Makine Zabitliği, Gemi Elektroniği ve Haberleşme, Gemi Otomasyonu, Gemi Yönetimi, Yat Kaptanlığı, Balıkçı Gemisi Kaptanlığı, Su Ürünleri Üretimi dal programları bulunur. Alan ve dallara ilişkin ayrıntılı bilgi için EK-3 Mesleki ve Teknik Ortaöğretim Okul/ Kurumlarında Uygulanan Alan ve Dal Listesi incelenmelidir. g. Denizcilik Anadolu Meslek Liseleri/ Denizcilik Anadolu Teknik Liselerinden mezun olan öğrenciler hangi yükseköğretim programlarına başvuruda bulunabilir? Mezunları, YGS ve LYS ye katılma hakkına sahiptirler. Mezun oldukları alan/kol/bölümün devamı niteliğinde veya en yakın programların uygulandığı meslek yüksekokullarına sınavsız olarak devam edebilirler. Alanlarının devamı niteliğinde olan yüksek öğretim kurumlarını tercih etmeleri durumunda kendilerine ek puan verilir. Ayrıca, iki yıllık ön lisans programlarını tamamlayanlar isterlerse ÖSYM tarafından yapılan Dikey Geçiş Sınavını (DGS) kazanırlarsa, alanlarındaki lisans programlarına devam edebilirler. Öğrenciler, bu kitapçığın Üçüncü Bölümünü inceleyerek sınavsız, YGS ve kizlarinegitimi.meb.gov.tr 75

77 EĞİTİME ERİŞİM EL KİTAPÇIĞI: SEÇENEKLER VE İMK NLAR LYS sınav sonuçları ve ek puan alarak girebilecekleri yükseköğretim programlarına ilişkin bilgi edinebilirler. Denizcilik Anadolu Meslek Liseleri/ Denizcilik Anadolu Teknik Liseleri ile ilgili ayrıntılı bilgiye, Millî Eğitim Bakanlığı Mesleki ve Teknik Eğitim Genel Müdürlüğünün adresinden ulaşılabilir. 3. ANADOLU TEKNİK LİSELERİ a. Anadolu teknik liselerinin amacı nedir? Endüstriyel teknik alanlarda mesleki formasyon kazandıran, öğrencileri hem yüksek öğretime hem de mesleğe hazırlayan ve bir yabacı dil öğreten, fen bilimleri ağırlıklı programlar uygular. b. Anadolu teknik liselerinin özellikleri nelerdir? Ortaokul veya imam-hatip ortaokulu öğrenimi üzerine 4 yıl öğretim süreli okullardır. Öğrencilere, bir meslek alanında işe girebilecek seviyede temel mesleki yeterlilikleri kazandırır. İş alanlarına, mesleğe ve alanıyla ilgili yüksek öğretim programlarına hazırlar. Genel kültür derslerinin yanı sıra çeşitli meslek alanlarıyla ilgili teorik-pratik derslere yer verilir. Alan ve dallara ilişkin ayrıntılı bilgi için EK-3 Mesleki ve Teknik Ortaöğretim Okul/ Kurumlarında Uygulanan Alan ve Dal Listesi incelenmelidir. c. Anadolu teknik liselerine başvuru koşulları nelerdir? Merkezi sınavla öğrenci alan Anadolu teknik liselerine alınacak öğrencilerden genel başvuru koşulları yanında; * Sağlığının girmek istediği okulun ve mesleğin öğrenimine elverişli olduğunu hekim raporu ile belgelendirmek ve * Okul, kurum türü, alan, alan/dal tercihine göre; ya doğrudan Ortaöğretime Yerleştirme Puanı ile ya da Ortaöğretime Yerleştirme Puanı doğrultusunda aday olarak yerleşmek ve özel yetenek, mülakat/mülakat ve beden yeterliği sınavlarına girmek ve başarılı olmak koşullarından biri aranır. 76 kizlarinegitimi.meb.gov.tr

78 Ortaöğretіm Kurumları Anadolu teknik liselerinin okul, kurum türü, alan, alan/dalları temelinde; mülakat ya da özel yetenek sınavı koşullarından hangisinin arandığına ilişkin ayrıntılı bilgiye internet adresinden, il/ilçe millî eğitim müdürlükleri, mesleki ve teknik ortaöğretim kurumu müdürlüklerinden ulaşılabilir. Anadolu teknik liselerine yerleştirme işlemleri için tercihler, öğrenci velileri tarafından yapılır. Tercihler ilgili kılavuzda belirtilen sayıda okul olmak üzere, meb.gov.tr veya internet adreslerinde yayımlanan listelerdeki okulların kodlarına göre gerçekleştirilir. Ancak bireysel tercih yapamayan öğrenci velileri, Yerleştirme İşlemi Tercih Ön Çalışma Formu nu doldurup imzalayarak okul müdürlüğüne teslim edeceklerdir. Bu durumdaki öğrenciler için tercih okul müdürlüğünce gerçekleştirilir. d. Anadolu teknik liseleri için yerleştirme nasıl yapılır? Anadolu teknik liselerine okul, kurum türü, alan, alan/dalları tercihine göre ya doğrudan Ortaöğretime Yerleştirme Puanı ile ya da Ortaöğretime Yerleştirme Puanı doğrultusunda aday olarak yerleşmek ve özel yetenek, mülakat/mülakat ve beden yeterliği sınavlarına girmek ve başarılı olmak koşuluyla yerleştirme yapılır. Öğrencilerin sınav sonuç belgelerinde, varsa asil ve yedek olarak yerleştirildikleri okulların kayıt dönemine ilişkin bilgi bulunur. Ayrıca veliler internet adresindeki Veli Bilgilendirme Sistemi üzerinden sürekli bilgilendirilir. e. Anadolu teknik liselerine kayıt kabul nasıl yapılır? Anadolu teknik liselerinin okul, kurum türü, alan, alan/dalları temelinde yapılan mülakat ya da özel yetenek sınavı değerlendirme sonuçlarına göre, okula girmeye hak kazanan öğrencilerin veri girişleri, başvuru koşullarında belirtilen belgeleri okula teslim etmelerine bağlı olarak yapılır. kizlarinegitimi.meb.gov.tr 77

79 EĞİTİME ERİŞİM EL KİTAPÇIĞI: SEÇENEKLER VE İMK NLAR Anadolu teknik liselerinin yatılılık olanakları kız, erkek ve karma olarak Millî Eğitim Bakanlığınca her yıl yayımlanır. Anadolu teknik liselerinde parasız yatılı olan kız ve erkek öğrencilerin barınma/pansiyon, sabah-öğle ve akşam yemekleri ile giyecek ihtiyaçları karşılanır. Paralı yatılı kız ve erkek öğrenciler sabah-öğle ve akşam yemeklerinden; gündüzlü kız ve erkek öğrenciler ise istemeleri durumunda paralı olarak öğle yemeğinden yararlanabilir. Anadolu teknik liselerinden mezun olanlara meslek lisesi diplomasının yanı sıra ustalık belgesinin yetki ve sorumluluklarını taşıyan İşyeri Açma Belgesi de verilir. Mezunlar istemeleri halinde bu belge ile mezun oldukları alanda iş yeri açabilirler. Mezunları Teknisyen unvanını kullanırlar. Kamu kurum ve kuruluşlarında işe başladıklarında, genel lise mezunlarına göre bir üst derece ile göreve başlarlar. Mezunları, YGS ve LYS ye katılma hakkına sahiptirler. Mezun oldukları alan/kol/bölümün devamı niteliğinde veya en yakın programların uygulandığı meslek yüksekokullarına sınavsız olarak devam edebilirler. Alanlarının devamı niteliğinde olan yükseköğretim kurumlarını tercih etmeleri durumunda kendilerine ek puan verilir. Ayrıca, iki yıllık ön lisans programlarını tamamlayanlar isterlerse ÖSYM tarafından yapılan Dikey Geçiş Sınavını (DGS) kazanmaları durumunda alanlarındaki lisans programlarına devam edebilirler. f. Anadolu teknik liseleri, staj uygulaması ile öğrencilerine neler kazandırır? Teorik ve uygulamalı eğitimlerinin tamamını kurumda yapan öğrenciler, mesleki bilgi, beceri, tutum ve davranışlarını geliştirmelerini, iş hayatına uyumlarını, gerçek üretim ve hizmet ortamında yetişmelerini ve kurumda olmayan tesis, araç-gereci tanımalarını sağlamak amacıyla staj çalışması yapmak zorundadırlar. Anadolu teknik liseleri öğrencilerinin staj süresi ise 300 saattir. Staj çalışmasının 1/3 ü 10 uncu sınıfın bitiminde, geri kalan kısmı ise 11 inci sınıftan itibaren yapılabilir. 78 kizlarinegitimi.meb.gov.tr

80 Ortaöğretіm Kurumları g. Anadolu teknik liselerinden mezun olan öğrenciler hangi yükseköğretim programlarına başvuruda bulunabilir? Öğrenciler, bu kitapçığın Üçüncü Bölümünü inceleyerek sınavsız, YGS ve LYS sınav sonuçları ve ek puan alarak girebilecekleri yükseköğretim programlarına ilişkin bilgi edinebileceklerdir. Anadolu teknik liseleri ile ilgili ayrıntılı bilgiye, Millî Eğitim Bakanlığı Mesleki ve Teknik Eğitim Genel Müdürlüğünün adresinden ulaşılabilir. 4. ANADOLU KIZ TEKNİK VE ANADOLU MESLEK LİSELERİ a. Anadolu kız teknik ve Anadolu meslek liselerinin amacı nedir? Mesleki ve teknik alanlarda mesleki formasyon verir. Öğrencileri hayata, iş alanlarına ve yükseköğretime hazırlar. Meslek alanlarının gerektirdiği seviyede yabancı dil öğretir. b. Anadolu kız teknik ve Anadolu meslek liselerinin özellikleri nelerdir? Ortaokul veya imam-hatip ortaokulu öğrenimi üzerine 4 yıl eğitim-öğretim veren okullardır. Alanda yer alan tüm dallara yönelik ortak yeterlikleri kazandıran dersler ağırlıklı olarak 10. ve 11. sınıfta verilir. 12. sınıfta diplomaya götüren mesleki yeterlikleri içeren dersler yer alır. vvöğrenciler, 10 uncu sınıfın sonunda sektörel ihtiyaçlar, okulun donanımı, öğretmen durumu ve fiziki kapasitesi ile sahip oldukları yeterlikleri de dikkate alarak dal seçimi yaparlar. Alan ve dallara ilişkin ayrıntılı bilgi için EK-3 Mesleki ve Teknik Ortaöğretim Okul/Kurumlarında Uygulanan Alan ve Dal Listesi incelenmelidir. c. Anadolu kız teknik ve Anadolu meslek liselerine başvuru koşulları nelerdir? Merkezi sınavla öğrenci alan Anadolu kız teknik ve Anadolu meslek liselerine alınacak öğrencilerden genel başvuru koşulları yanında; * Sağlığının girmek istediği okulun ve mesleğin öğrenimine elverişli olduğunu hekim raporu ile belgelendirmek ve * Okul, kurum türü, alan, alan/dal tercihine göre; ya doğrudan Ortaöğretime Yerleştirme Puanı ile ya da Ortaöğretime Yerleştirme Puanı doğrultusunda özel yetenek, mülakat/mülakat ve beden yeterliği sınavlarına girmek ve başarılı olmak koşullarından biri aranır. kizlarinegitimi.meb.gov.tr 79

81 EĞİTİME ERİŞİM EL KİTAPÇIĞI: SEÇENEKLER VE İMK NLAR Anadolu kız teknik ve Anadolu meslek liselerine okul, kurum türü, alan, alan/dalları temelinde, mülakat ya da özel yetenek sınavı koşullarından hangisinin arandığına ilişkin ayrıntılı bilgiye gov.tr internet adresinden, il/ilçe millî eğitim müdürlükleri, mesleki ve teknik ortaöğretim kurumu müdürlüklerinden ulaşılabilir. Anadolu kız teknik ve meslek liselerine yerleştirme işlemleri için tercihler, öğrenci velileri tarafından yapılır. Tercihler ilgili kılavuzda belirtilen sayıda okul olmak üzere, gov.tr, veya internet adreslerinde yayımlanan listelerdeki okulların kodlarına göre gerçekleştirilir. Ancak bireysel tercih yapamayan öğrenci velileri, Yerleştirme İşlemi Tercih Ön Çalışma Formu nu doldurup imzalayarak okul müdürlüğüne teslim ederler. Bu durumdaki öğrenciler için tercih okul müdürlüğünce gerçekleştirilir. d. Anadolu kız teknik ve Anadolu meslek liseleri için yerleştirme nasıl yapılır? Anadolu kız teknik ve Anadolu meslek liselerine okul, kurum türü, alan, alan/dalları temelinde yapılan mülakat ya da özel yetenek sınavı değerlendirme sonuçlarına göre yerleştirme yapılır. Öğrencilerin sınav sonuç belgelerinde, varsa asil ve yedek olarak yerleştirildikleri okulların kayıt dönemine ilişkin bilgi bulunur. Ayrıca veliler tr internet adresindeki Veli Bilgilendirme Sistemi üzerinden sürekli bilgilendirilir. e. Anadolu kız teknik ve meslek liselerine kayıt kabul nasıl yapılır? Anadolu kız teknik ve Anadolu meslek liselerine okul, kurum türü, alan, alan/dalları temelinde yapılan mülakat ya da özel yetenek sınavı değerlendirme sonuçlarına göre, okula girmeye hak kazanan öğrencilerin veri girişleri, başvuru koşullarında belirtilen belgeleri okula teslim etmelerine bağlı olarak yapılır. 80 kizlarinegitimi.meb.gov.tr

82 Ortaöğretіm Kurumları Anadolu kız teknik ve Anadolu meslek liselerinin yatılılık olanakları kız, erkek ve karma olarak Millî Eğitim Bakanlığınca her yıl yayımlanır. Anadolu kız teknik ve meslek liselerinde parasız yatılı olan kız ve erkek öğrencilerin barınma/pansiyon, sabah-öğle ve akşam yemekleri ile giyecek ihtiyaçları karşılanır. Paralı yatılı kız ve erkek öğrenciler sabah-öğle ve akşam yemeklerinden; gündüzlü kız ve erkek öğrenciler ise istemeleri durumunda paralı olarak öğle yemeğinden yararlanabilir. Mezunları Teknisyen unvanını kullanırlar. Kamu kurum ve kuruluşlarında işe başladıklarında, genel lise mezunlarına göre bir üst derece ile göreve başlarlar. f. Anadolu kız teknik ve Anadolu meslek liseleri, staj ile öğrencilerine neler kazandırır? Teorik ve uygulamalı eğitimlerinin tamamını kurumda yapan öğrenciler, mesleki bilgi, beceri, tutum ve davranışlarını geliştirmelerini, iş hayatına uyumlarını, gerçek üretim ve hizmet ortamında yetişmelerini ve kurumda olmayan tesis, araç-gereci tanımalarını sağlamak amacıyla staj çalışması yapmak zorundadırlar. Anadolu teknik liseleri öğrencilerinin staj süresi ise 300 saattir. Staj çalışmasının 1/3 ü 10 uncu sınıfın bitiminde, geri kalan kısmı ise 11 inci sınıftan itibaren yapılabilir. g. Anadolu kız teknik ve Anadolu meslek liselerinden mezun olan öğrenciler hangi yükseköğretim programlarına başvuruda bulunabilir? Mezunları, YGS ve LYS ye katılma hakkına sahiptirler. Mezun oldukları alan/kol/bölümün devamı niteliğinde veya en yakın programların uygulandığı meslek yüksekokullarına sınavsız olarak devam edebilirler. Alanlarının devamı niteliğinde olan yükseköğretim kurumlarını tercih etmeleri durumunda kendilerine ek puan verilir. Ayrıca, iki yıllık ön lisans programlarını tamamlayanlar istedikleri takdirde ÖSYM tarafından yapılan Dikey Geçiş Sınavını (DGS) kazanmaları durumunda alanlarındaki lisans programlarına devam edebilirler. Öğrenciler, bu kitapçığın Üçüncü Bölümünü inceleyerek sınavsız, YGS ve kizlarinegitimi.meb.gov.tr 81

83 EĞİTİME ERİŞİM EL KİTAPÇIĞI: SEÇENEKLER VE İMK NLAR LYS sınav sonuçları ve ek puan alarak girebilecekleri yükseköğretim programlarına ilişkin bilgi edinebilirler. Anadolu teknik liseleri ile ilgili ayrıntılı bilgiye, Millî Eğitim Bakanlığı Mesleki ve Teknik Eğitim Genel Müdürlüğünün mtegm.meb.gov.tr adresinden ulaşılabilir. 5. POLİS KOLEJİ a. Polis kolejlerinin amacı nedir? Emniyet Teşkilatına üst amir yetiştiren Polis Akademisine veya Teşkilatın ihtiyaç duyacağı branşlarda fakültelere kaynak (öğrenci) sağlamak amacıyla eğitim yapar. b. Polis kolejlerinin özellikleri nelerdir? İçişleri Bakanlığı Emniyet Genel Müdürlüğüne bağlı parasız yatılı ve resmî üniformalı fen dersleri ağırlıklı devlet lisesidir. Ankara ve Bursa da bulunan Polis Kolejinde 4 yıllık eğitim süresinin ilk yılında yabancı dil ağırlıklı program uygulanmaktadır. c. Polis kolejlerine başvuru koşulları nelerdir? * Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olmak, * Yapılacak olan güvenlik tahkikatı neticesinde; taksirli suçlar hariç olmak üzere diğer suçlardan ağır hapis veya 6 ay ve daha fazla hapis veyahut affa uğramış, paraya çevrilmiş, ertelenmiş, zaman aşımına uğramış olsalar bile Devletin şahsiyetine karşı işlenen suçlarla, zimmet, ihtilas, irtikâp, rüşvet, hırsızlık, dolandırıcılık, sahtecilik, inancı kötüye kullanma, dolanlı iflas gibi yüz kızartıcı veya şeref ve haysiyeti kırıcı suçtan veya istimal ve istihlak kaçakçılığı hariç; kaçakçılık, resmî ihale ve alım satımlara fesat karıştırma, Devlet sırlarını açığa vurma, suç işlemek için teşekkül oluşturmak suçlarından dolayı hükümlü bulunmamak veya bu suçlardan dolayı haklarında devam etmekte olan bir adli kovuşturmaya tabi olmamak. * Emniyet Teşkilatı Sağlık Şartları Yönetmeliğinde belirtilen sağlık şartlarını taşımak, * Yaş yönünden; Polis Kolejine Giriş Sınavının yapıldığı yılın 1 Ocak tarihi itibariyle 16 yaşından gün almamış olmak, * Öğrenime ara vermemiş olmak, * Lise ve dengi okullara devam etmemiş olmak, * Ortaokul veya imam-hatip ortaokulunu üç (3.00) ve daha yukarı diplo- 82 kizlarinegitimi.meb.gov.tr

84 Ortaöğretіm Kurumları ma notu ile bitirmiş olmak, * Kamu haklarından mahrum bulunmamak, * Herhangi bir okuldan, ahlâk veya disiplin sebebi ile çıkarılmamış olmak, * Ortaokul veya imam-hatip ortaokulu 8 inci sınıf öğrencisi olmak. Polis kolejlerine öğrenci alımı için 2 aşamalı değerlendirme yapılır. Birinci Aşama: MEB tarafından yapılan Seviye Belirleme Sınavları sonunda hesaplanan Ortaöğretim Yerleştirme Puanı na (OYP) göre, Polis Koleji Giriş Sınavı na katılacak adaylar belirlenir. İkinci Aşama: Polis Kolejine Giriş Sınavı dır. Ortaöğretim Yerleştirme Puanı na (OYP) göre belirlenen adayların katılacağı ve Ankara Polis Koleji Müdürlüğünce yapılacak olan sınavdır. e. Polis kolejleri için seviye belirleme sınavına girmek zorunlu mudur? Polis Kolejine girmek isteyen adaylar 2013 yılı 8 inci sınıf SBS ye girmek zorundadır. f. Polis koleji giriş sınavı neleri içerir? Polis kolejine giriş sınavı, her yıl ağustos ayı içerisinde yapılan üç ayrı aşamalı bir sınavdır. Polis kolejine giriş sınavı aşamaları; mülakat, beden eğitimi ve yazılı (test) sınavlarından oluşmaktadır. g. Polis kolejleri intibak eğitimi nedir? Sınavlarda başarılı olup Kolejlere girmeye hak kazanan adaylar, Ankara Polis Koleji Müdürlüğünde intibak eğitimine alınırlar. Bu süre içerisinde adaylara okulun denetimi ve gözetiminde tam teşekküllü Devlet Hastanelerinden Sağlık Kurulu Raporu aldırılır. Polis Kolejleri hakkında daha ayrıntılı bilgiye internet adresinden ulaşılabilir. kizlarinegitimi.meb.gov.tr 83

85 EĞİTİME ERİŞİM EL KİTAPÇIĞI: SEÇENEKLER VE İMK NLAR 6. ASKERÎ LİSELER a. Askerî liselerin amacı nedir? Harp Okulları ile Gülhane Askerî Tıp Akademisi, Fakülte ve Yüksek Okullar gibi diğer üst eğitim kurumlarındaki eğitim ve öğretimi takip edebilecek, zihinsel ve fiziksel yetenekleri gelişmiş, Atatürkçü Düşünce sistemine bağlı, vatan ve millet sevgisi aşılanmış, vazife ve sorumluluk duygusu, disiplin anlayışı gelişmiş askerî öğrenciler yetiştirir. b. Askerî liselerin özellikleri nelerdir? Askerî Liselerde, Millî Eğitim Bakanlığı bünyesindeki yabancı dil ağırlıklı liselerin fen bilimleri programı uygulanmaktadır. Askerî liselere öğrenci alımı için 2 aşamalı değerlendirme yapılır. Birinci Aşama: ÖSYM tarafından yapılmakta olan sınav aşamasıdır. İkinci Aşama: Baraj puanını aşan adaylar, belirlenen tarihte ilgili Kuvvet Komutanlıkları (Kara, Deniz ve Hava Kuvvetleri Komutanlığı) Sınav Merkezlerinde yapılacak olan Ön Sağlık Muayenesi, Bedenî Yeterlilik testleri, Psikoteknik Testi (Yalnız Hava Kuvvetleri Komutanlığı için), Mülakat, Müzik Yetenek Testi (Yalnız Bando Astsubay Hazırlama Okulu için) ve Sağlık Muayenesi aşamalarından geçerler. c. Askerî lise sınavlarına nasıl başvuruda bulunulur? Sınava başvurular, başvuru merkezleri tarafından internet aracılığıyla alınır. Başvuru merkezleri ÖSYM nin internet adresinden yayınlanır. d. Askerî liselere başvuru koşulları nelerdir? * Erkek ve Türk vatandaşı olmak, * Evli, dul, nişanlı olmamak, bir kadınla nikâhsız, birlikte yaşamamak, * Kendisi ve aile bireyleri kusursuz ahlak ve karakter sahibi olmak, * Tutum ve davranışları ile yasa dışı siyasi, yıkıcı, irticai, bölücü ideolojik görüşleri benimsememiş, bu gibi faaliyetlerde bulunmamış veya karışmamış olmak, 84 kizlarinegitimi.meb.gov.tr

86 Ortaöğretіm Kurumları * Herhangi bir nedenle askerî okullardan çıkmamış veya çıkarılmamış, sivil okullardan ise çıkarılmamış olmak, * Yapılacak özel güvenlik soruşturması olumlu sonuçlanmak, * Okul idaresine karşı öğrencinin sorumluluğunu üstüne alacak bir veli göstermek (Veli, baba, anne veya mahkemece tayin edilmiş bir kişi olabilir.), * T.S.K. Sağlık Yeteneği Yönetmeliği nin Askerî Okullara girecek öğrenci adaylarına ilişkin aşağıda yazılan sağlık niteliklerine uygun olmak, vücut yapısı düzgün, her bakımdan sağlam ve fiziksel görünüşü kusursuz olmak (göğüs kafesinde şekil bozukluğu bulunmamak, vücudunun herhangi bir yerinde dikkati çekecek ve göz estetiğini bozucu yara, yanık, kellik, frengi ve cilt hastalığından iz bulunmamak, düztaban olmamak), duymasında en ufak bir kusur bulunmamak, her ne derece olursa olsun gözlük-lens kullanmamak, gözünde şaşılık, renk körlüğü vb. hastalık bulunmamak, lazer ameliyatlısı olmamak, kalp, böbrek, karaciğer rahatsızlıkları ve tüberküloz geçirmemiş olmak, yapılacak diğer muayenelerden sağlık raporu almak, * En fazla 16, en az 13 yaşında olmak, * Türkçeyi kusursuz konuşmak (dilinde kekemelik, pelteklik, tutukluk vb. olmamak), * Yapılacak ön sağlık muayenesinde, yaş, boy (ayakkabısız) ve kilo aşağıda belirtilen alt ve üst sınırlar içinde, boy-kilo oranı ise TSK Sağlık Yeteneği Yönetmeliği ne uygun sınırlar içinde bulunmak, * Okul bitirme derecesi (son beş yılın ortalaması) Askerî Liseler için en az 75.00, Bando Astsubay Hazırlama Okulu için en az 66,66 olmak. Bu okullardan mezun olanlar ön lisans düzeyinde Astsubay MYO larını tercih edebilirler ve Astsubay Çavuş olarak mezun olurlar. Bunun yanı sıra Lisans düzeyinde eğitim-öğretim yapan; Harp Okulları ile Gülhane Askerî Tıp Akademisini tercih edebilirler. Bu okulları bitiren öğrenciler Teğmen unvanıyla mezun olurlar. Türk Silahlı Kuvvetleri nde Lisansüstü düzeyde eğitimöğretim veren; Harp Akademileri, Silahlı Kuvvetler Akademisi, Millî Güvenlik Akademisi ile Harp Okulları ve Harp Akademisi bünyesindeki enstitülere devam eden öğrenciler ise Komutanlık ve Karargâh Subayı niteliklerine sahip Kurmay Subay olarak mezun olurlar. kizlarinegitimi.meb.gov.tr 85

87 EĞİTİME ERİŞİM EL KİTAPÇIĞI: SEÇENEKLER VE İMK NLAR e. Askerî liselerinden mezun olan öğrenciler, hangi yükseköğretim programlarına başvuruda bulunabilir? Öğrenciler, internet adresinden sınava gireceği yılın Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Sistemi (ÖSYS) Kılavuzu inceleyerek yükseköğretim programlarına ilişkin ayrıntılı bilgi edinebilirler. Öğrencilerin ortaöğretim kurumlarının 9 uncu sınıfından sonra ders seçimi için kılavuzun tablolarını incelemeleri yerinde olur. Öğrenciler bu tablolardan tercih etmek istedikleri Yükseköğretim Programları nın hangi puan türü ile öğrenci aldıklarını belirlemelidir. Belirledikleri puan türleri hangi derslerden oluşmakta ve Y-YGS ve Y-LYS de ağırlıklarının ne olduğunu da internet adresinde yayımlanan Tablo 2 Lisans Yerleştirme Sınavları Puan Türleri ve Testlerin Ağırlıkları tablosundan tespit etmelidirler. Öğrencilerin, 9 uncu sınıftan sonra belirleyecekleri Seçmeli Dersler i, yukarıda yaptıkları tespite göre seçmeleri, geleceklerini belirlemek için alacakları kararlarda yardımcı olur. Ayrıntılı bilgiye adaylar, internet adreslerinden ulaşılabilirler. Deniz liseleri için gerekli bilgiler, aynı adreslerde yer alan Deniz Liseleri ekranına girilerek elde edilebilir. E. ORTAÖĞRETİM OKULLARI ARASINDA ÖĞRENCİ NAKİLLERİ 1. Resmî fen, sosyal bilimler, Anadolu liseleri ve Anadolu öğretmen liseleri öğrencilerinin nakillerinde hangi ölçüt esas alınır? Bu okullar arasındaki öğrenci nakilleri; açık kontenjan bulunması, öğrencinin yerleştirmeye esas puanının naklen gitmek istediği okulun kendi sınıf seviyesindeki öğrenciler için uygulanan yerleştirmeye esas taban puanından az olmaması ve puan üstünlüğü esasına göre yapılır. 2. Anadolu İmam-Hatip Liseleri öğrencilerinin nakillerinde hangi ölçüt esas alınır? Bu okullar arasındaki öğrenci nakilleri; açık kontenjan bulunması, öğrencinin yerleştirmeye esas puanının naklen gitmek istediği okulun kendi sınıf seviyesindeki öğrenciler için uygulanan yerleştirmeye esas taban puanından az olmaması ve puan üstünlüğü esasına göre yapılır. 86 kizlarinegitimi.meb.gov.tr

88 Ortaöğretіm Kurumları 3. Anadolu sağlık meslek liseleri öğrencilerinin nakillerinde hangi ölçüt esas alınır? Bu okullar arasındaki öğrenci nakilleri; alan/dal aynı olmak koşulu ile açık kontenjan bulunması, öğrencinin yerleştirmeye esas puanının naklen gitmek istediği okulun sınavı kazandığı yıldaki giriş puanından az olmaması ve puan üstünlüğü esasına göre yapılır. 4. Mesleki ve teknik öğretim kurumlarının Anadolu programları ile adalet meslek liseleri öğrencilerinin nakillerinde hangi ölçüt esas alınır? Nakil ve geçişler, kural olarak velinin yazılı başvurusu üzerine yarıyıl ve yaz tatili süresince yapılır. Ancak zorunlu nedenlere ve belgeye dayalı nakil istekleri, kontenjan belirleme, kayıt kabul ve nakil komisyonunca değerlendirilerek uygun bulunanların nakilleri ders yılı içinde de yapılabilir. Merkezi yerleştirme puanıyla öğrenci alınan mesleki ve teknik ortaöğretim kurumları arasında ikamet değişikliği nedeniyle aynı yerleşim biriminde öğrenci nakli yapılabilmesi için, nakil istenilen kurumda kontenjan bulunması ve öğrencinin kaydına esas taban puanının o programa aynı yıl kaydedilen öğrencinin puanından az olmaması gerekir. Ortaöğretim kurumlarının 9 uncu sınıflarında program farkı gözetmeksizin genel nakille ilgili esaslar uygulanır. Ancak sağlık eğitimi programlarına diğer ortaöğretim kurumlarından nakil/geçiş yapılmaz. Özel öğretim kurumlarından mesleki ve teknik ortaöğretim kurumlarına nakil/geçiş için başvurularda, nakil/geçiş yapılmak istenilen program ile özel ortaöğretim kurumunun programlarının uygunluğu esas alınır. Anadolu türü ortaöğretim kurumlarından Anadolu mesleki ve teknik ortaöğretim kurumlarına geçmek isteyen öğrencilerin, geçiş yapılacak okulun genel kayıt-kabul şartlarını taşıması ve kontenjan bulunması hâlinde yalnız 9 uncu sınıfta ve 10 uncu sınıfta ders yılının birinci ayı sonuna kadar geçiş sağlanır. kizlarinegitimi.meb.gov.tr 87

89 EĞİTİME ERİŞİM EL KİTAPÇIĞI: SEÇENEKLER VE İMK NLAR 5. Resmî ve özel Anadolu lisesi, Anadolu öğretmen lisesi, fen lisesi ve sosyal bilimler lisesinden genel liselere öğrenci nakillerinde hangi ölçüt esas alınır? Resmî ve özel Anadolu lisesi, Anadolu öğretmen lisesi, fen lisesi ve sosyal bilimler lisesinden genel liselere öğrenci nakli; 1- Öğrenci velisinin ikametinin değişikliği, 2- Özel bir orta öğretim kurumundan nakil isteği, 3- Tasdikname ile okuldan uzaklaştırma cezası alınması, 4- Öğretim programlarını izlemekte zorlanan veya uyumsuzluk gösteren öğrenci için velisinin nakil isteğinde bulunması ve bu isteğin rehber öğretmenin katıldığı sınıf öğretmenler kurulunca da uygun görülmesi, 5- Hazırlık sınıfından ayrılmak istenmesi durumları göz önünde bulundurularak, velinin yazılı isteği üzerine ilgili mevzuatına göre yapılır. Farklı tür program uygulayan orta öğretim kurumlarından genel liselere öğrenci nakil ve geçişleri, hazırlık sınıfları ile 9 uncu sınıflarda şartsız olarak yapılır. 88 kizlarinegitimi.meb.gov.tr

90 Öğrencі Seçme ve Yerleştіrme Sistemi Bölüm 3 ÖĞRENCİ SEÇME VE YERLEŞTİRME SİSTEMİ ÖSYM nin tr internet adresinden sınava girilecek yıl için yayımlanan Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Sistemi (ÖSYS) Kılavuzu incelenerek yükseköğretim programlarına ilişkin ayrıntılı bilgi edinebilir. 1. ÖSYS kapsamında hangi sınavlar yapılır? Bu sistem içinde Yükseköğretime Geçiş Sınavı (YGS) ve Lisans Yerleştirme Sınavları (LYS) uygulanır. Mesleki ve teknik ortaöğretim kurumu mezunlarının sınavsız geçiş hakkı bulunan programlar dışındaki yükseköğretim programlarına geçmek için yükseköğretim geçiş sınavına girmeleri gerekir. 2. Mesleki ve teknik ortaöğretim kurumu mezunları sınavsız olarak hangi yükseköğretim programlarına girebilir? Mesleki ve teknik ortaöğretim kurumlarından mezun olan öğrenciler, istedikleri takdirde bitirdikleri programın devamı niteliğinde veya buna yakın programların uygulandığı, öncelikle kendi Mesleki ve Teknik Eğitim Bölgesi (METEB) içindeki, daha sonra da bölgesi dışındaki meslek yüksekokulu ve açık öğretim ön lisans programlarına sınavsız olarak yerleştirilebilir. METEB, bir veya daha fazla meslek yüksekokulu ile öğretim programları bütünlüğü ve devamlılığı içinde ilişkilendirilmiş mesleki ve teknik ortaöğretim kurumlarından oluşan eğitim bölgesidir. Her ilde bir mesleki ve teknik eğitim bölgesi bulunmaktadır. 3. YGS de hangi testler yer alır? YGS de ortak öğretim programına dayalı Türkçe Testi, Sosyal Bilimler Testi, Temel Matematik Testi ve Fen Bilimleri Testi yer alır. Her testte hangi derslerden soru sorulacağı ÖSYS Kılavuzunda Tablo 1A da gösterilmiştir. kizlarinegitimi.meb.gov.tr 89

91 EĞİTİME ERİŞİM EL KİTAPÇIĞI: SEÇENEKLER VE İMK NLAR 4. Öğrencinin YGS Puanının önemi nedir? YGS de en az bir puan türünde 140 ve üzeri puan alamayan adayların; YGS puanları ile bir yükseköğretim programını tercih etme (Sınavsız geçiş hakkı olanlar hariç) ve LYS lere girme hakları bulunmamaktadır. YGS puanlarından 140 ın altında olanlar için ilgili yerleştirme puanı (Y-YGS) hesaplanmayacaktır. YGS puanlarından en az biri 180 ve daha fazla olan adaylar, LYS lere girme hakkı kazanır. YGS de arası puan alan adaylar, sadece meslek yüksekokulu ön lisans programları ile bazı açık öğretim programlarını tercih edebileceklerdir. Bu adayların LYS lere girme hakları bulunmamaktadır. YGS de 180 ve üzeri puan alanlar, hem meslek yüksekokulu ön lisans programları ile açık öğretim programlarını hem de YGS puanı ile öğrenci alan lisans programlarını tercih edebilir. Özel yetenek sınavıyla öğrenci alan yükseköğretim programlarına başvurabilmek için de YGS puanlarından en az birinin 140 ve üzeri olması gerekir. 5. Öğrencinin LYS Puanının önemi nedir? LYS de 180 ve üzeri puan alanlar, LYS puan türleri ile öğrenci alan lisans programlarını tercih edebilir. LYS de 180 ve üzeri puanı olmayan adayların; sadece meslek yüksekokulu ön lisans programları, bazı açık öğretim programları ve YGS puanı ile öğrenci alan lisans programlarını tercih etme hakları bulunmaktadır. Bu adayların LYS puanı ile öğrenci alan lisans programlarını tercih etme hakları yoktur. 6. Ortaöğretim başarı puanı (OBP) nasıl hesaplanır? ÖSYS de yerleştirme puanlarının hesaplanmasında adayların ortaöğretim başarıları dikkate alınır. Türkiye geneli değerlendirmeye esas alınarak, ortaöğretim bitirme not- 90 kizlarinegitimi.meb.gov.tr

92 Öğrencі Seçme ve Yerleştіrme Sistemi ları (100 üzerinden diploma notu) 5 ile çarpılarak Ortaöğretim Başarı Puanına (OBP) dönüştürülür. Böylece, 50 olan en düşük diploma notu için OBP 250 olacak, en yüksek 100 olan diploma notu için de OBP 500 olacaktır. 50 nin altında olan diploma notları 50 olarak değerlendirmeye alınır. Bu şekilde hesaplanan Ortaöğretim Başarı Puanının yüzde on ikisi (0,12) merkezî sınavdan alınan puana eklenerek adayın yerleştirme puanı hesaplanır. 7. Mesleki ve teknik ortaöğretim kurumu mezunları hangi yükseköğretim programlarına girişte ek puan alır? Bir mesleğe yönelik program uygulayan ortaöğretim kurumlarının mezunları, Yükseköğretim Kurulunca saptanacak alanlarda bir yükseköğretim programına yerleştirilirken Ortaöğretim Başarı Puanının 0,06 katsayısı ile çarpımından elde edilecek ek puanlar yerleştirme puanlarına eklenir. Bu alanlar ÖSYS Kılavuzunda Tablo 3A da ve Tablo 3B.1 de gösterilmiştir. Bu ek puanlardan yararlanmak için adayların ilgili puan türünde 180 veya daha yüksek puan almış olmaları gerekir. 8. Yükseköğretim kurumlarına yerleştirmede hangi yöntemler kullanılır? Yükseköğretim programlarına öğrenci alınmasında, ÖSYM tarafından yapılan Merkezî Yerleştirme ile yükseköğretim kurumları tarafından yapılan Özel Yetenek Sınavıyla Seçme olmak üzere iki farklı yöntem kullanılır. 9. Mesleki ve teknik ortaöğretim kurumu mezunlarının sınavsız olarak girebilecekleri ön lisans programları nelerdir? Tablo 3C, mesleki ve teknik ortaöğretim kurumlarındaki alanların devamı niteliğinde olduğu kabul edilen ve adayların sınavsız yerleştirilebilecekleri ön lisans programlarını gösterir. Bu programlara yerleştirmede öncelik, sınavsız geçiş hakkı olan adaylardadır. Sınavsız geçişle kontenjanı dolmayan programlara, ortaöğretim kurumlarının diğer alanlarından mezun olan adaylar (tercih ettikleri takdirde) ilgili YGS yerleştirme puanı ile yerleştirilir. 10. Mesleki ve teknik ortaöğretim kurumu mezunlarının ek puan alarak girebilecekleri lisans programları nelerdir? Tablo 3A ve Tablo 3B.1 ortaöğretimdeki bazı alanlar ile aynı alanda olduğu kabul edilen ek puan alınacak lisans programlarını göstermektedir. kizlarinegitimi.meb.gov.tr 91

93 EĞİTİME ERİŞİM EL KİTAPÇIĞI: SEÇENEKLER VE İMK NLAR Adayların hangi yükseköğretim programlarını tercih ederlerse ortaöğretim başarı puanlarının ek olarak 0,06 ile çarpılacağını öğrenebilmeleri için Tablo 3A da ve Tablo 3B.1 de alanlarını bulmaları ve bu alanların altındaki yükseköğretim programlarını incelemeleri gereklidir. Yükseköğretim programlarını tercih edebilmek için YGS ve LYS lerde en az kaç puan almak gerektiği Tablo 1G de gösterilmiştir. Öğrencilerin ortaöğretim kurumlarının 9 uncu sınıfından sonra alan/dal ve ders seçimi için ÖSYS Kılavuzunun tablolarını incelemeleri yerinde olur. Öğrenciler bu tablolardan tercih etmek istedikleri Yükseköğretim Programları nın hangi puan türü ile öğrenci aldıklarını belirlemelidir. Belirledikleri puan türleri hangi derslerden oluşmakta ve Y-YGS ve Y-LYS de ağırlıklarının ne olduğunu da internet adresinde yayımlanan Tablo 2 Lisans Yerleştirme Sınavları Puan Türleri ve Testlerin Ağırlıkları tablosundan tespit etmelidirler. Öğrencilerin, 10. ve 11. sınıflarda alan dersleri yanında, sınavla girilen yükseköğretim programlarına da yönelmek istemeleri durumunda, Seçmeli Dersler i, yukarıda yaptıkları tespite göre seçmeleri, geleceklerini belirlemek için alacakları kararlarda yerindelik sağlar. 92 kizlarinegitimi.meb.gov.tr

94 Yükseköğretim Bölüm 4 YÜKSEKÖĞRETİM 1. Yükseköğretim nedir? Yükseköğretim, millî eğitim sistemi içinde, ortaöğretime dayalı, en az dört yarıyılı kapsayan her kademedeki eğitim-öğretimin tümüdür. 2. Yükseköğretim kurumları nelerdir? Yükseköğretim kurumları, üniversite ile yüksek teknoloji enstitüleri ve bunların bünyesinde yer alan fakülteler, enstitüler, yüksekokullar, konservatuvarlar, araştırma ve uygulama merkezleridir. Bir üniversite veya yüksek teknoloji enstitüsüne bağlı meslek yüksekokulları ile bir üniversite veya yüksek teknoloji enstitüsüne bağlı olmaksızın ve kazanç amacına yönelik olmamak şartı ile vakıflar tarafından kurulan meslek yüksekokulları da bu kapsamdadır. 3. Yükseköğretim kurumları nasıl düzenlenir? Yüksek öğretim, millî eğitim sistemi çerçevesinde, öğrencileri lisans öncesi, lisans ve lisansüstü seviyelerinde yetiştiren bir bütünlük içinde düzenlenir. Bu bütünlük içinde çeşitli görevleri yerine getiren ve farklı seviyelerde öğretim yapan kuruluşlar bulunur. Farklı seviyeler ve kuruluşlar arasında öğrencilere kabiliyetlerine göre, yatay ve dikey geçiş yolları açık tutulur. 4. Yükseköğretimde eğitim türleri nelerdir? Yükseköğretimde eğitim-öğretim örgün, açık, dışarıdan (ekstern) ve yaygın eğitim türlerini içerir. 5. Yükseköğretimde örgün eğitim öğretim türü nedir? Öğrencilerin, eğitim-öğretim süresince ders ve uygulamalara devam etme zorunluluğunda oldukları bir eğitim-öğretim türüdür. 6. Yükseköğretimde açık eğitim öğretim türü nedir? Öğrencilere radyo, televizyon ve eğitim araçları vasıtasıyla yapılan bir eğitim-öğretim türüdür. kizlarinegitimi.meb.gov.tr 93

95 EĞİTİME ERİŞİM EL KİTAPÇIĞI: SEÇENEKLER VE İMK NLAR 7. Yükseköğretimde dışarıdan (ekstern) eğitim öğretim türü nedir? Yükseköğretimin belirli dallarında, devam zorunluluğu olmaksızın sadece yarıyıl içi ve sonu sınavlarına katılma zorunluluğu bulunan bir eğitimöğretim türüdür. Bu eğitimi izleyen öğrenciler ortak zorunlu dersler ile gerekli görülen bazı dersleri, ilgili yükseköğretim kurumlarınca mesai saatleri dışındaki uygun saatlerde düzenlenecek derslerde alırlar. Ortaöğretim kurumlarını birincilikle bitiren adaylar kendileri için yükseköğretim kurumlarında ayrılacak kontenjanlara, tercih ve puanları göz önünde tutularak yerleştirilir. 8. Yükseköğretimde yaygın eğitim öğretim türü nedir? Toplumun her kesimine ve değişik alanlarda bilgi ve beceri kazandırma amacı güden bir eğitim-öğretim türüdür. 9. Yükseköğretim kurumlarına hangi yöntemle öğrenci alınır? Yükseköğretim kurumlarına, esasları Yükseköğretim Kurulu tarafından tespit edilen sınavla öğrenci alınır. Sonuçların değerlendirilmesinde adayların ortaöğretimdeki başarıları dikkate alınır. 10. Bir mesleğe yönelik program uygulayan ortaöğretim okulu mezunu öğrenciler, hangi yükseköğretim programlarına girmede avantajlıdır? Bir mesleğe yönelik programlar uygulayan ortaöğretim okulu mezunları, Yükseköğretim Kurulu tarafından belirlenecek aynı alanda bir yükseköğretim kurumuna girerken, başarı notları ayrıca tespit edilecek bir katsayı ile çarpılmak suretiyle değerlendirilerek giriş sınavı puanlarına eklenir. 11. Uluslararası bilimsel yarışmalarda ödül kazanan öğrenciler, hangi yükseköğretim programlarına girmede avantajlıdır? Türkiye Bilimsel ve Teknik Araştırma Kurumunca tespit edilen uluslararası bilimsel yarışmalarda ödül kazanan öğrenciler, ödül kazandıkları alanlarda Ölçme, Seçme ve Yerleştirme Merkezi Başkanlığı ile Türkiye Bilimsel ve Teknik Araştırma Kurumunca müştereken belirlenecek yükseköğretim kurumlarından seçtiklerine sınavsız girerler. 94 kizlarinegitimi.meb.gov.tr

96 Yükseköğretim 12. Mesleki ve teknik orta öğretim kurumlarından mezun olan öğrenciler, hangi yükseköğretim programlarına girmede avantajlıdır? Mesleki ve teknik orta öğretim kurumlarından mezun olan öğrenciler istedikleri takdirde bitirdikleri programın devamı niteliğinde veya buna en yakın programların uygulandığı, öncelikle kendi mesleki ve teknik eğitim bölgesi içinde yer alan veya bölgesi dışındaki meslek yüksekokullarına sınavsız olarak yerleştirilebilirler. Sınavsız olarak meslek yüksekokullarına devam ederek mezun olan öğrenciler, ayrılacak kontenjanlara göre alanlarındaki lisans programlarına dikey geçiş yapabilir. 13. Yükseköğretimde maddi olanakları elverişli olmayan öğrenciler nasıl desteklenir? Yükseköğretim paralıdır. Başarılı olan fakat maddi olanakları elverişli olmayan öğrencilerin kayıt ücreti, sınav harcı gibi her türlü öğrenim giderleri burs, kredi yatılılık ve benzeri yollarla sağlanır. kizlarinegitimi.meb.gov.tr 95

97 EĞİTİME ERİŞİM EL KİTAPÇIĞI: SEÇENEKLER VE İMK NLAR Bölüm 5 HAYAT BOYU ÖĞRENME VE YAYGIN EĞİTİM KURUMLARI a. hayat boyu öğrenme 1. Hayat boyu öğrenme nedir? Hayat boyu öğrenim, bireysel ve sosyal amaçlı öğrenimin yanı sıra çalışma amaçlı öğrenimi de kapsar. Bu anlamda, resmî eğitim sistemleri içinde de yer alır. Hayat boyu öğrenim, insana ve bilgiye daha çok yatırım yapma, elektronik ortamda okuma yazma da dâhil olmak üzere temel bilgi ve becerilerin kazanılmasını özendirme, esnek ve yenilikçi öğrenme fırsatlarını genişletme ve herkesin erişimine eşitçil bir biçimde sunma anlamına gelir. 2. Hayat boyu öğrenimin amacı nedir? Tüm yaş gruplarındaki insanların nitelikli öğrenim olanaklarına ve çeşitli öğrenim deneyimlerine eşit ve açık biçimde erişim sağlamalarını kolaylaştırır. Bu amacın gerçekleştirilmesinde eğitim sistemleri kilit rol oynar. 3. Hayat boyu öğrenim süreci hangi faaliyetleri kapsar? Hayat boyu öğrenme, bilginin, becerilerin ve yeteneklerin geliştirilmesi amacına yönelik resmî ya da resmî olmayan bütün öğrenme faaliyetlerini kapsar. B. YAYGIN EĞİTİM 1. Yaygın eğitim nedir? Örgün eğitim sistemine hiç girmemiş ya da örgün eğitim sisteminin herhangi bir kademesinde bulunan veya bu kademeden ayrılmış ya da bitirmiş bireylere; ilgi, istek ve yetenekleri doğrultusunda ekonomik, toplumsal ve kültürel gelişmelerini sağlayıcı nitelikte çeşitli süre ve düzeylerde hayat boyu yapılan eğitim, öğretim, üretim, rehberlik ve uygulama etkinliklerinin tümüdür. 2. Yaygın eğitimin amacı nedir? Her zaman ve her yerde uygulanabilecek yaygın eğitim programları ile iş ve yaşam becerilerini geliştirmek; işgücü piyasasının ihtiyaç duyduğu ni- 96 kizlarinegitimi.meb.gov.tr

98 Hayat Boyu Öğrenme ve Yaygın Eğitim Kurumları telikli işgücü ihtiyacının (çırak, kalfa ve usta) karşılanmasını desteklemek ve bu yolla öğrenen bireyden, öğrenen topluma ve öğrenen Türkiye ye doğru bir dönüşümü gerçekleştirmektir. 3. Yaygın eğitimin önemi nedir? Yaygın eğitim faaliyetleri ile sürekli öğrenme fırsatlarının; örgün eğitimden yeterince yararlanmış kişiler kadar, bu fırsatlardan mahrum kalmış kişilere de sunulması sağlanır. Yaygın eğitim programları ile başta yetişkinler olmak üzere toplumun tüm kesimlerinin yaşam kalitesinin ve refah düzeyinin yükseltilmesi desteklenir. 4. Yaygın eğitim faaliyetleri nelerdir? Millî Eğitim Bakanlığının gözetim ve denetiminde resmî ve özel sektör tarafından yürütülmekte olan yaygın eğitim çalışmaları ülke genelinde Halk Eğitimi Merkezi, Mesleki Eğitim Merkezi, Uzaktan Eğitim, Açık İlköğretim Okulu, Açık Öğretim Lisesi, Mesleki Açık Öğretim Lisesi, Mesleki ve Teknik Açık Öğretim Okulu, Özel Dershaneler, Özel Kurslar, Özel Meslek ve Teknik Kursları, Özel Motorlu Taşıt Sürücü Kursları vb. yoluyla gerçekleştirilir. a. Halk Eğitimi Merkezleri En geniş teşkilât ağına sahip olan bu merkezlere bağlı sabit ve geçici kurs yeri ve kurs merkezleri yoluyla yaklaşık 40 bin yerleşim birimine hizmet taşınmaktadır. Her yaşta eğitim, gelir, sosyal statü ve kültür düzeyi farklı vatandaşların ilgi, istek, yetenek ve beklentilerine yönelik, okuma-yazma I. ve II. kademe kursları, mesleki, sosyal, toplumsal, sanatsal, ekonomik, sportif ve kültürel alanlarda ücretsiz kurslar düzenlenir. Kursların yanı sıra; kişilerin kültür ve sanat alanlarındaki yeteneklerini geliştirmek, sosyal ve kültürel katılımlara özendirmek için konferans, sempozyum, imza günleri, festival, sanatsal gösteri, sergi, panel, eğitsel toplantılar gibi kurs dışı eğitsel etkinlikler de düzenlenmektedir. Halk eğitimi merkezlerinde genel ve mesleki teknik olmak üzere iki ana bölümde, yatay ve dikey geçişlere olanak sağlamak amacıyla modüler kizlarinegitimi.meb.gov.tr 97

99 EĞİTİME ERİŞİM EL KİTAPÇIĞI: SEÇENEKLER VE İMK NLAR kurs programları uygulanır. İl ve ilçelerde hizmet veren 969 Halk Eğitimi Merkezi bulunmaktadır. Bu merkezlerde, Eğitim-Öğretim Yılı nda; i kadın, u erkek olmak üzere toplam kişiye eğitim verilmiştir. b. Mesleki Eğitim Merkezleri (Ustalık Eğitimi) Çıraklık Eğitimi: İş dünyasının talep ettiği nitelikli iş gücünün yetiştirilmesi amacıyla çıraklara haftada bir (1) gün mesleki eğitim merkezinde teorik, beş (5) gün işyerinde pratik eğitim verilerek Kalfa ve Ustalık becerilerinin kazandırıldığı ikili mesleki eğitim sistemidir. Ülkemizde 331 Mesleki Eğitim Merkezi bulunmaktadır. Bu merkezlerde, Eğitim- Öğretim Yılı nda yaklaşık 120 bin kişiye eğitim verilmiştir. c. Olgunlaşma Enstitüleri Kısa süreli programlara dayalı eğitim etkinliği yoluyla yaş, eğitim seviyesi ve cinsiyet farkı gözetmeksizin, örgün eğitim sistemine hiç girmemiş ya da bu sistemin herhangi bir kademesinde bulunan veya bu kademelerden çıkmış kişilerin istek ve ihtiyaçları doğrultusunda hazırlanan programlardır. Açılan kursları başarı ile tamamlayanlara Kurs Bitirme Belgesi düzenlenmektedir. Ülkemizde 15 Olgunlaşma Enstitüsü bulunmaktadır. d. Turizm Eğitim Merkezleri (TÜREM) Turizm Eğitim Merkezlerinde açılan kursları başarı ile tamamlayanlara Kurs Bitirme Belgesi düzenlenmektedir. Ülkemizde 9 Turizm Eğitim Merkezi bulunmaktadır. e. Açık Öğretim Kurumları Gelişmiş kitle iletişim araçları ve yeni teknolojileri kullanarak; İlköğrenimini tamamlayan, ancak ortaöğretime devam edemeyenler ile ortaöğretimden ayrılan, mezun olan ve yükseköğretimden ayrılan veya mezun olanlara farklı alanlarda öğrenim görme fırsatı vererek eğitim-öğretim imkânı sağlamak, Ortaöğretim düzeyinde fırsat ve imkân eşitliğine, toplumun kültür düzeyinin yükseltilmesine ve güçlendirilmesine katkı sağla- 98 kizlarinegitimi.meb.gov.tr

100 Hayat Boyu Öğrenme ve Yaygın Eğitim Kurumları mak ve öğrencileri hayata ve yükseköğretime hazırlamak amacıyla verilen eğitimdir. 1) Açık öğretim kurumları kapsamında hangi okullar bulunur? Açık öğretim kurumlarını, Açık Öğretim Ortaokulu, Açık Öğretim Lisesi, Mesleki Açık Öğretim Lisesi, Mesleki ve Teknik Açık Öğretim Lisesi oluşturur. Ayrıca Açık Yükseköğretim Programları nın uygulandığı yükseköğretim kurumları da vardır. 2) Açık öğretim ortaokulunun özellikleri nedir? Türk Millî Eğitiminin genel amaç ve temel ilkeleri doğrultusunda, gelişmiş iletişim araçlarını ve yeni teknolojileri kullanarak, ilköğretimini tamamlayamayan ve zorunlu ilköğretim yaş sınırını aşan yetişkinlerin, ilköğretimlerini tamamlayabilmelerine olanak tanır. Merkezî sistemle uzaktan öğretim veren bir ilköğretim kurumudur. İl veya ilçe düzeyinde açık öğretim hizmetlerini yürütecek açık öğretim büroları oluşturulur. Bu bürolar, öğrencilerle ilgili iş ve işlemleri yapmak, öğrencilerin talepleri hâlinde il/ilçe millî eğitim müdürlüklerince belirlenen okul veya kurumlarda kurs niteliğindeki eğitimle ilgili önlemleri almak, öğrencilere rehberlik ve danışmanlık yapmakla görevlidir. Başvuru koşullarını taşıyanlar, yıl boyunca resmî tatil günleri dışında mesai saatlerinde olmak üzere açık öğretim bürolarına başvurarak aday kayıtlarını yaptırabilirler. Okulun 8 inci sınıfını bitirenlere açık ortaöğretim okulu diploması verilir. Ayrıntılı bilgiye internet adresi, irtibat büroları yoluyla ulaşılabilir. 3) Açık öğretim lisesinin özellikleri nedir? Ortaokul veya imam-hatip ortaokulu öğrenimini tamamlayan ve ortaöğretime devam etmeyenlerle ortaöğretimden ayrılanlara öğrenim görme fırsatı verir. Onları yükseköğretime hazırlar. Açık Öğretim Lisesi yeni kayıt işlemleri tüm genel liseler ve millî eğitim müdürlüklerince görevlendirilen Anadolu Liselerince yapılır. Açık Öğretim Lisesinde yaş sınırlaması bulunmamaktadır. Her yaşta başvurmak mümkündür. kizlarinegitimi.meb.gov.tr 99

101 EĞİTİME ERİŞİM EL KİTAPÇIĞI: SEÇENEKLER VE İMK NLAR Öğretim süresi dört yıldır. Bir öğretim yılı birbirinden bağımsız üç dönemden oluşur. Ders geçme ve kredi sistemi uygulanır. Ders kitapları internet adresinden indirilebilir. Öğrenim gördüğü toplam dönem en az 8 veya üzeri; toplamda en az 192 kredisi olanlar ve ortak derslerin tamamından başarılı veya muaf olanlar mezun olabilir. Ayrıntılı bilgiye internet adresi, irtibat büroları, açık öğretim lisesi ve alo eğitim ten ulaşılabilir. 4) Mesleki açık öğretim lisesinin özellikleri nedir? Gelişmiş kitle iletişim araçları ve yeni teknolojileri kullanarak, ortaokul veya imam-hatip ortaokulu öğrenimini tamamlayan, ancak ortaöğretime devam edemeyenler ile ortaöğretimden ayrılan veya mezun olanlara farklı alanlarda öğrenim görme fırsatı verir. Öğrencileri hayata ve yükseköğretime hazırlar. Sağlık durumu öğrenim görmek istediği meslek eğitimine uygun ortaokul veya imam-hatip ortaokulu mezunu, ortaöğretim düzeyindeki okullardan ayrılanlar ile mezun olanlar, denklik belgesi bulunan yurt dışında öğrenim görmüş olanlar kayıt yaptırabilir. Mesleki açık öğretim lisesinde, ders geçme ve kredi sistemi uygulanır. Programlar, ortak, alan ve seçmeli derslerden; öğretim yılı ise birbirinden bağımsız dönemlerden oluşur. Öğrenciler sınavında başarılı oldukları dersin kredisini kazanırlar. Yüz yüze eğitimle alınması gereken alan/dal dersleri en az sekiz kişilik grup oluştuğunda, millî eğitim müdürlüklerince il veya ilçelerde belirlenen okul/kurumlarda verilir. Mesleki ve teknik ortaöğretim kurumlarında uygulanan programlar ile İmam-Hatip Liseleri programları uygulanır. Uygulama dersi, işletmelerde beceri eğitimi olarak verilir. Ancak uygun işletme bulunmaması durumunda okul/kurum atölyelerinde uygulamalı olarak yapılabilir. Uygulamalı alan derslerinin eğitimini okulda gören öğrenciler, meslek liselerinde en az yapılması gereken süre kadar staj çalışması yapmak zorundadırlar. 100 kizlarinegitimi.meb.gov.tr

102 Hayat Boyu Öğrenme ve Yaygın Eğitim Kurumları Beceri eğitimini işletmelerde gören öğrenciler ile ustalık veya kalfalık belgesine sahip olanlar staj çalışmasından muaftır. Sosyal güvencesi olmayan öğrencilerin sigorta primleri, sözleşme hükümlerine göre işletmelerde beceri eğitimine başladıkları tarihten itibaren eğitimin sona ermesine kadar Bakanlıkça ödenir. Yüz yüze eğitimi başarı ile tamamlayan öğrencilere okul müdürlüğü tarafından Mesleki Eğitimi Tamamlama Belgesi ve Başarı Durum Belgesi düzenlenir. Ayrıntılı bilgi internet adresinden öğrenilebilir. 5) Mesleki ve teknik açık öğretim okulu özellikleri nedir? En az ortaokul veya imam-hatip ortaokulu öğrenimini bitiren yurttaşlara uzaktan öğretim veya gerektiğinde yüz yüze eğitim programlarını uygulayarak meslek kazandırmayı amaçlayan ve bu yolla onları hayata hazırlayan bir Mesleki ve Teknik Öğretim kurumudur. İş hayatının ve sanayinin ihtiyaç duyduğu kalifiye insan gücü ihtiyacını karşılamak üzere, öğrenim çağında veya öğrenim çağını geçirmiş olan yetişkinlerin uzaktan öğretim yoluyla meslek edinmelerine yardımcı olmak veya bir üst öğrenime hazırlamak üzere eğitim yapılır. Eğitim-öğretim hizmetleri yıl boyunca kesintisiz sürer. Kurslara katılacaklarda aranacak şartlar, eğitim-öğretim programlarında belirtilir. Bir meslek edinmek isteyen veya mesleğinde ilerlemek isteyen vatandaşlara uzaktan öğretim teknikleri ile meslek kursları ve sertifika programları açar. Eğitim sonunda sınavlarını yaparak başarılı olanlara bitirme veya yetki belgeleri verilir. Eğitim TV ve Radyo ile yapılmakta, basılı materyalle desteklenmektedir. Meslek dersleri eğitimi ise yüz yüze yapılmaktadır. Basılı materyal öğrencilerin adreslerine posta yolu ile gönderildiği gibi e-kitap olarak internet üzerinden de yayımlanır. kizlarinegitimi.meb.gov.tr 101

103 EĞİTİME ERİŞİM EL KİTAPÇIĞI: SEÇENEKLER VE İMK NLAR Bütün derslerden başarılı olanlara, şekli Millî Eğitim Bakanlığınca belirlenen Başarı Belgesi (yetki belgesi /sertifika) verilir. Sınıf Elektrik Tesisatçılığı Yetki Belgesi Programı, İnternet Tabanlı Bilgisayar Sertifika Programı, İnternet Tabanlı Emlakçılık Sertifika Programı gibi programlara başvuru ve kayıt kabul koşulları internet adresinden öğrenilebilir. Ders kitapları internet adresinden indirilebilir. 102 kizlarinegitimi.meb.gov.tr

104 Eğitim Yardımları Bölüm 6 EĞİTİM YARDIMLARI Bu bölümde, Devletin maddi bakımdan yoksun öğrencilere sunduğu parasız yatılılık, bursluluk, öğrenim ve katkı (harç) kredileri yanında çeşitli devlet kuruluşları, vakıf, kişi ve özel kuruluşlar tarafından öğrencilere verilen burslar, ailelere yapılan şartlı yardımlara yer verilmiştir. Burs ararken öncelikle kararlı ve planlı olunması, başvuruların zamanında ve doğru yapılması gerekir. Bursların miktarı, bursu veren vakıf veya kuruluş tarafından her yıl yeniden belirlenir. Bazı hayırseverler ve kurumlar öncelikle üniversite üzerinden burs vermeyi tercih etmektedir. Üniversiteyi kazanan ve burs almak isteyen öğrencilerin, kayıt yaptırılan üniversite veya yüksek okulun Öğrenci İşleri Bürosu ndan burs konusunda bilgi almaları yerinde olur. Çeşitli devlet kuruluşları, vakıf, kişi ve özel kuruluşlar tarafından verilen bursların ise bu kuruluşlardan doğrudan ya da web sitelerinden izlenmesi gerekir. 1. PARASIZ YATILILIK ve BURSLULUK OLANAKLARI Maddi bakımdan yoksun ailelerin çocuklarının öğrenimlerini sürdürebilmeleri için devlet Parasız yatılılık ve Bursluluk olanakları sağlamaktadır. a. Devlet parasız yatılılık ve bursluluk olanaklarından yararlanmak isteyen öğrenciler için ailelerinin maddi bakımdan yoksunluk ölçütü nedir? Devlet parasız yatılılık ve bursluluk olanaklarından yararlanmak isteyen öğrenciler için ailelerinin maddi bakımdan yoksunluk ölçütünü; ailenin bir önceki mali yıla ait yıllık gelir toplamından fert başına düşen net miktarın, içinde bulunulan mali yılın Merkezî Yönetim Bütçe Kanununun (M) işaretli cetvelinde belirtilen Millî Eğitim Bakanlığı okul pansiyon ücretinden en azının üç katını geçmemesi oluşturur. kizlarinegitimi.meb.gov.tr 103

105 EĞİTİME ERİŞİM EL KİTAPÇIĞI: SEÇENEKLER VE İMK NLAR Bu miktar 2012 Mali Yılı için TL ( beşbin dörtyüz TL) dır. Aile fertleri başına düşen gelir miktarı, içinde bulunulan Mali Yıl için tespit edilen miktarın üzerinde olan öğrenciler, devlet parasız yatılılık ve bursluluk sınav için başvuruda bulunamazlar. b. Çocuğunun parasız yatılılık ve bursluluk olanaklarından yararlanmasını isteyen aile, maddi bakımdan yoksun olduğunu nasıl belgelendirir? Parasız yatılılık koşullarını taşıyan öğrencilerin; ilköğretim ve ortaöğretim kurumlarında, karşılıksız olarak barındırılmak, beslenmek, giydirilmek ve kendilerine harçlık verilmek suretiyle öğrenim görmeleri sağlanır. Çocuğunun parasız yatılılık ve bursluluk olanaklarından yararlanmasını isteyen aile, ilgili mevzuatta yer alan; Öğrenci Ailesinin Maddi Durumunu Gösteren Beyanname yi doldurur. Doldurulan beyannameye aşağıda belirtilen belgeleri de ekler ve çocuğunun öğrenim gördüğü okula teslim eder. Beyannameye eklenecek belgeler; * Velinin eşi çalışıyorsa eşiyle beraber ailenin bütün yıllık gelir durumunu gösteren vergi dairesi, muhasebe birimi veya ilgili kişi, kurum ve kuruluşlardan alınacak bir önceki yıla ait 12 aylık toplam gelirini gösteren belge, * Aile üyelerinin Türkiye Cumhuriyeti kimlik numaraları beyanı, * Velinin ve çalışıyorsa eşinin bakmakla yükümlü olduğu anne ve babası ile ilgili tedavi yardım beyannamesi, varsa bakmakla yükümlü olduğu diğer şahıslarla ilgili mahkeme kararının tasdikli örneği. c. Devlet parasız yatılılık koşullarını taşıyan öğrenciler öğrenim süresince nerede barınır? Parasız yatılılık koşullarını taşıyan öğrencilere devlet, öğrencilikleri süresince karşılıksız olarak yurt olanağı sunar. Yurtlar kız öğrenciler için ayrı erkek öğrenciler için ayrı binalar olacak şekilde düzenlenir. Millî Eğitim Bakanlığı okul pansiyonlarının iller, ilçeler ve okullara göre dağılımı hakkında; Millî Eğitim Bakanlığının ilgili birimlerinin internet adreslerinden ( meb.gov.tr, ayrıntılı istatistiklere ulaşılabilir. 104 kizlarinegitimi.meb.gov.tr

106 Eğitim Yardımları d. Millî Eğitim Bakanlığı ortaöğretim okulları pansiyonlarının yatak kapasitesi ne kadardır? Millî Eğitim Bakanlığı ortaöğretim okul pansiyonlarının öğretim yılında toplam yatak kapasitesi vardır. e. Millî Eğitim Bakanlığı ortaöğretim okulları pansiyonlarında öğretim yılında barınan öğrenci sayısı ne kadardır? Millî Eğitim Bakanlığı ortaöğretim okul pansiyonlarında öğretim yılında u erkek ve sı kız öğrenci olmak Özel Öğretim Kurumlarında Ücretsiz Okuma Olanağından yararlanmada; kimsesiz ve maddi olanaklardan yoksun olan öğrenci ve kursiyerlerle şehit ve malûl gazi çocuklarına öncelik verilir. üzere toplam öğrenci, yatılılık olanağından yararlanmıştır. f. Millî Eğitim Bakanlığı ortaöğretim okulları pansiyonlarının doluluk oranı ne kadardır? Millî Eğitim Bakanlığı ortaöğretim okul pansiyonlarında öğretim yılında doluluk oranı %80 di. g. Özel öğrenci yurtlarına ilişkin bilgilere nasıl ulaşılabilir? Özel öğrenci yurtlarına ilişkin bilgilere, Millî Eğitim Bakanlığının ookgm.meb.gov.tr adresinden ulaşılabilir. h. Özel öğrenci yurtlarından ücretsiz olarak barınma olanağı var mıdır? Özel öğrenci yurtlarının kapasitelerinin %10 u kadar öğrenci KDV istisnasından yararlanarak, bu yurtlarda ücretsiz olarak barındırılabilir. Özel öğretim kurumları, öğrenim gören öğrenci sayısının yüzde üçünden az olmamak üzere ücretsiz öğrenci okutmakla yükümlüdür. Bakanlıkça bu oran yüzde ona kadar artırılabilir. Ücretsiz okutmada şehit ve malûl gazi çocuklarına öncelik verilir. kizlarinegitimi.meb.gov.tr 105

107 EĞİTİME ERİŞİM EL KİTAPÇIĞI: SEÇENEKLER VE İMK NLAR i. Özel öğretim kurumlarında ücretsiz okuma koşulları nedir? Özel öğretim okullarında ücretsiz okuyacak öğrencilerin bir önceki sınıfını geçmiş ve davranış notunun indirilmemiş olması şartları aranır. Ancak kimsesiz ve maddi olanaklardan yoksun olan öğrenci ve kursiyerlere öncelik tanınır. j. Özel öğretim kurumlarında ücretsiz okuma başvurusu ne zaman yapılır? Her ders yılı veya dönemde, kurumda ücretsiz okumak isteyen öğrenci ve kursiyerler, kuruma kayıt sırasında, Özel Öğretim Kurumlarında Ücretsiz Okuyacak Öğrenci ve Kursiyerlere Ait Başvuru Formu nu doldurarak başvurur. k. Özel öğretim kurumlarında burslu okuma olanağı var mıdır? Özel öğretim kurumlarında, ders ya da sınavlardaki başarıları veya bilim, kültür, sanat, spor ve benzeri alanlardaki başarılarından veya maddi olanaksızlıklarından dolayı öğrenci ve kursiyerlere kurumlarca karşılıksız olarak burs verilebilir. Burs verilecek öğrenci ve kursiyerler için sınav yapılmaz. l. Özel öğretim kurumlarında hangi tür burs verilir? Özel öğretim kurumu temelinde; 1- Okul öncesi eğitim, ilkokul, ortaokul veya ortaöğretimdeki öğrencilerin; bir yıllık ya da öğrenimi süresince öğrenim ücretinin ve bir yıllık kırtasiye masrafının karşılanması, 2- Okullar dışındaki diğer özel öğretim kurumlarınca; öğrenim ücretinin ve kırtasiye masrafının karşılanması için, Millî Eğitim Bakanlığının resmî okul öğrencilerine yönelik tespit ettiği en az burs miktarı kadar harçlık ve benzeri şekillerde burs verilebilir. m. Özel öğretim kurumlarında burslu öğrenim görme süresi ne kadardır? Özel öğretim kurumlarında burslu olarak okumaya hak kazananlar, başarıları ve olumlu davranışları devam ettiği sürece bu haktan yararlandırılır. Özel Eğitim Kurumları ve Özürlü Bireyler n. Özel eğitim okulları ile özel eğitim ve rehabilitasyon merkezlerinde özürlü bireylere uygulanan destek eğitim programlarının giderlerinin karşılanmasında Devlet desteği var mıdır? Özürlü bireylerin aylık destek eğitimi giderleri, Maliye Bakanlığınca belir- 106 kizlarinegitimi.meb.gov.tr

108 Eğitim Yardımları lenir ve Bakanlık bütçesine bu amaçla konulan ödenekten kurumca özürlü bireye bir ayda sekiz ders saati bireysel ve/veya dört ders saati grup eğitimi verilmesi şartıyla ödenir. o. Özel eğitim okulları ile özel eğitim ve rehabilitasyon merkezlerinde özürlü bireylere uygulanan destek eğitim programlarının giderlerinin karşılanmasında Devlet desteği koşulları nelerdir? 1- Özürlü bireyin sağlık kurulu raporuyla özür grubu için asgari % 20 özürlü olduğunun tespit edilmiş ve özel eğitim değerlendirme kurullarınca da eğitsel değerlendirme ve tanılamalarının yapılarak düzenlenen raporda destek eğitimi almasının önerilmiş olması, 2- Özürlü bireyin kuruma ve Özürlü Birey Modülüne kayıtlı olması, 3- Özürlü bireyin alması gereken destek eğitimi programının, kurumda uygulanmak üzere Bakanlık veya valilik izninin alınmış olması, 4- Kurumda, destek eğitimi programında yer alan modülleri uygulamak üzere yeterli sayıda ve belirli niteliklere sahip eğitim personelinin görevlendirilmiş olması, 5- Özürlü bireye kurumca, aylık olarak belirlenen tutar karşılığında bir ayda en az sekiz ders saati bireysel ve/veya dört ders saati grup eğitiminin verilmiş olması, 6- Özürlü bireye verilen bireysel ve/veya grup eğitimi süresinin, özel eğitim değerlendirme kurulunca özürlü bireye önerilen destek eğitim programlarında yer alan modül/modüller için belirlenen toplam ders saati sayısından az olmaması koşulları aranır. Devlet Parasız Yatılılık Koşullarını Taşıyan Öğrencilerin İhtiyaçları Nasıl Karşılanıyor? p. Devlet parasız yatılılık koşullarını taşıyan öğrenciler öğrenimleri süresince nasıl beslenir? Parasız yatılılık koşullarını taşıyan öğrencilere devlet, öğrencilikleri süresince karşılıksız olarak sabah, öğle ve akşam yemeklerini verir. r. Devlet parasız yatılılık koşullarını taşıyan öğrencilerin öğrenimleri süresince giysileri/elbiseleri nasıl karşılanır? Devlet, parasız yatılılık koşullarını taşıyan öğrencilerin, öğrencilikleri süresince karşılıksız olarak giyeceklerini sağlar. Belirtilen giysileri kız ve erkek öğrenciler için ayrı ayrı olmak üzere; takım elbise/kıyafet, gömlek, takım iç çamaşırı, çorap, ayakkabı, spor ayakkabı, kravat/boyun fuları, el/yüz kizlarinegitimi.meb.gov.tr 107

109 EĞİTİME ERİŞİM EL KİTAPÇIĞI: SEÇENEKLER VE İMK NLAR havlusu, banyo havlusu, eşofman, pijama/gecelik, terlik gibi giyecekler oluşturur. s. Devlet parasız yatılılık koşullarını taşıyan öğrencilere öğrenimleri süresince harçlık verilir mi? Devlet, parasız yatılılık koşullarını taşıyan öğrencilere, öğrencilikleri süresince karşılıksız olarak harçlık verir. İlköğretim okulları öğrencilerine (100), ortaöğretim öğrencilerine (125) gösterge rakamının memur aylıklarına uygulanan katsayı ile çarpımı sonucu bulunacak miktarda aylık harçlık verilir. Harçlık, kız ve erkek öğrencilere yaz tatilinde de verilmeye devam olunur. 2. BURS NEDİR? Maddi bakımdan yoksun ailelerin çocuklarının öğrenimlerini sürdürebilmeleri için her yıl Maliye Bakanlığı ve Millî Eğitim Bakanlığınca belirlenecek gösterge rakamının memur aylıklarına uygulanan katsayı ile çarpımı sonucu tespit edilen miktardaki paradır. a. Burs miktarı ne kadardır? 2012 yılında, burslu öğrencilere 3 ayda bir ödenen burs miktarı 375 TL olmuştur. Bu miktar, her Mali Yılı için belirlenen gösterge ve katsayıya göre artırılır. b. Burslu öğrencilere bursları nasıl ödenir? Öğrencilerin bursları, bursluluk sınavını kazanarak kuruma kayıt yaptırdıkları tarihi izleyen Ekim ayı başından itibaren okullarınca ödenir. Ödemeler üçer aylık dönemler hâlinde yapılır. Burs ödemelerine tatil aylarında da devam edilir. c. Millî Eğitim Bakanlığınca, öğretim yılında burs verilen öğrenci sayısı ne kadardır? Millî Eğitim Bakanlığınca öğretim yılında, ilköğretim ve ortaöğretim okullarında öğrenim gören ü erkek ve ü kız olmak üzere toplam öğrenciye burs verilmiştir. d. Burslu öğrencilerin, öğretim kademeleri ve illere göre dağılımı hakkında ayrıntılı bilgilere nasıl ulaşılabilir? Burslu öğrencilerin ilköğretim ve ortaöğretim kademeleri ile illere göre dağılımı hakkında, Millî Eğitim Bakanlığının adresinden hizmetler ekranına girilerek ayrıntılı istatistiklere ulaşılabilir. 108 kizlarinegitimi.meb.gov.tr

110 Eğitim Yardımları Kimler Başvurabilir? e. Devlet parasız yatılılık olanağı için hangi okul ve sınıflarda öğre- Maddnim gören öğrenciler sınava başsun ailelerin çocukla- bakımdan yokvuruda bulunabilir? Parasız yatılılık olanağı için ilköğretim okullarının 8 inci sınıfında; yatılılık ve bursluluk rının, devlet parasız genel ortaöğretim okullarının hazırlık sınıfı hariç olmak üzere 9, olanaklarından yararlanmak için Parasız 10 ve 11. sınıflarında; mesleki ve teknik ortaöğretim kurumlarının Yatılılık ve Bursluluk 10 ve 11. sınıflarında okuyan öğrenciler için tercih edeceği pansiyonlu okullarda öğrenim gördüğü maları gerekir. Sınavı nda başarılı ol- meslek alanı/dalı bulunanlar sınav başvurusunda bulunabilir. f. Devlet bursluluk olanağı için hangi okul ve sınıflarda öğrenim gören öğrenciler sınava başvuruda bulunabilir? Bursluluk olanağı için ilköğretim okullarının (ortaokul, imam-hatip ortaokulu) 5, 6, 7 ve 8 inci sınıflarında; ortaöğretim okullarının ise hazırlık sınıfı hariç olmak üzere 9, 10 ve 11 inci sınıflarında öğrenim gören öğrenciler sınav başvurusunda bulunabilir. g. Devlet parasız yatılılık ve bursluluk sınavı hangi tarihte yapılır? Devlet parasız yatılılık ve bursluluk sınavı tarihleri her yıl yayınlanan Parasız Yatılılık ve Bursluluk Sınavı (PYBS) Sınav Kılavuzu ile duyurulmaktadır. h. İlköğretim okulları (ortaokul, imam-hatip ortaokulu) 8 inci sınıfında öğrenim gören ve seviye belirleme sınavına giren öğrenciler, ayrıca parasız yatılılık ve bursluluk sınavına da girecekler midir? İlköğretim 8 inci sınıf öğrencileri parasız yatılılık ve bursluluk sınavına da girmek istemeleri halinde, seviye belirleme sınavı başvuruları sırasında parasız yatılılık ve bursluluk sınavı için de başvuruda bulunacaklardır. Bu öğrencilerin parasız yatılılık ve bursluluk sınavı puanları seviye belirleme sınavı puan bilgilerine göre hesaplanacaktır. Bu durumda olan ilköğretim okulu 8 inci sınıf öğrencileri için ayrıca bir parasız yatılılık ve bursluluk sınavı yapılmayacaktır. kizlarinegitimi.meb.gov.tr 109

111 EĞİTİME ERİŞİM EL KİTAPÇIĞI: SEÇENEKLER VE İMK NLAR i. Devlet parasız yatılılık ve bursluluk sınavı başvurusu hangi sistem üzerinden yapılır? Devlet parasız yatılılık ve bursluluk sınavı başvurusu e-okul sistemi üzerinden yapılır. Sınav başvurusunun yapılabilmesi için öncelikle öğrencinin e-okul sisteminde kayıtlı ve bilgilerinin güncel olması gerekmektedir. j. Öğretmen çocuklarının parasız yatılılık ve bursluluk sınavına başvurma koşulları nelerdir? Millî Eğitim Bakanlığına bağlı resmî okullarda; öğretmen olarak görev yapan, emekli olan ya da ölen öğretmenlerin çocukları da parasız yatılılık ve bursluluk sınavına başvurabilir. Anne veya babası öğretmen olan öğrencilerin parasız yatılılık ve bursluluk sınavına başvurabilmeleri için iki koşul gerekir. Birinci koşulu, ailenin oturduğu yerleşim biriminde, taşımalı eğitim kapsamında olanlar dâhil ilköğretim okulu bulunmaması oluşturmaktadır. İkinci koşul ise ailenin maddi bakımdan yoksul olduğunun belgelendirilmesidir. Burslu öğrenciler, Millî Eğitim Bakanlığının internet adresindeki hizmetler ekranına girerek bursluluk durumlarına ilişkin ayrıntıları öğrenebilir. Yatılı Bölge Okulları k. Yatılı Bölge Ortaokullarına alınma koşulları nelerdir? Okulu bulunmayan veya öğrenci yetersizliği nedeniyle okulu kapatılan yerleşim birimlerindeki öğrenciler ile birleştirilmiş sınıfları bulunan ilkokullarda 4 ncü sınıfı tamamlayan ve taşımalı ilköğretim kapsamına alınamayan mecburi ilköğretim çağındaki öğrenciler de yatılı bölge ortaokullarına alınır. Bulunduğu ilde yatılı bölge ortaokulu bulunmayan öğrenciler, kontenjanlarının bulunması durumunda diğer illerdeki yatılı bölge ortaokullarına yerleştirilir. Bu çocukların her türlü ihtiyacını öğrenimleri süresince devlet karşılar. l. Yatılı Bölge Ortaokulları 8 inci sınıf öğrencileri, ortaöğretim okullarında parasız yatılılık olanağından nasıl yararlanır? Yatılı bölge ortaokullarının 8 ici sınıfında parasız yatılı olarak öğrenim gören öğrencilerin, ortaöğretim okullarında da parasız yatılılığı devam eder. Bu öğrencilerin velilerinin, parasız yatılılık ve bursluluk sınavı için belirlenen başvuru süresi içinde, sınavsız parasız yatılılık için okul müdürlüğüne başvuruda bulunması gerekir. 110 kizlarinegitimi.meb.gov.tr

112 Eğitim Yardımları m. Ortaöğretim yerleştirme puanı veya özel yetenek sınavı ile öğrenci alan ortaöğretim kurumlarında parasız yatılılık koşulları nedir? Ortaöğretim yerleştirme puanı ya da özel yetenek sınavına göre ortaöğretim kurumlarına kayıt yaptıran öğrenciler parasız yatılılık Taşınan öğrencilerin kaliteli eğitime erişimi yanında taşınma ve öğle yemekleri Devletçe karşılanır. olanağından yararlanabilir. Bu durumdaki öğrencilerin parasız yatılılık ve bursluluk sınavına girmesi şart değildir. Bu durumdaki öğrenciler, parasız yatılılık şartlarını taşımaları, kontenjan durumu ve okula giriş puanları esas alınarak okul müdürlüklerince yapılacak sıralamaya göre kayıtlı bulundukları okula ait pansiyonlara parasız yatılı olarak yerleştirilir. 3. TAŞIMALI İLKÖĞRETİM UYGULAMASI NEDİR? İlköğretim kurumu bulunmayan, çeşitli nedenlerle eğitim ve öğretime kapalı, birleştirilmiş sınıf uygulaması yapan ilkokul, ortaokul veya imam-hatip ortaokulu öğrencilerinin, taşıma merkezi seçilen okullara günü birlik taşınarak kaliteli eğitim ve öğretime kavuşturulması; eğitimde fırsat ve olanak eşitliğinin sağlanarak, ilköğretime herkesin eşit şekilde erişebilmesi amacıyla yapılır. Öğrencilerin taşınması işi, yürürlükteki ihale mevzuatına göre hizmet satın alınması yoluyla yapılır. a. Taşımalı ilköğretim uygulaması ile taşınan okul/yerleşim birimi ve öğrenci sayısı ne kadardır? Taşımalı ilköğretim uygulaması ile Öğretim Yılı nda okulsuz yerleşim birimi ile öğrencisi taşınan okuldan, öğrenci 5964 merkez okula taşınmıştır. b. Taşımalı ilköğretim uygulamasının giderleri nasıl karşılanır? Taşımalı ilköğretim uygulamasının taşıma giderleri, Genel Bütçe Ödenekleri, 4306 sayılı Kanun kapsamında sağlanan gelirler, özel idare bütçelerinden ayrılan ödenekler, mahallî olanaklarla toplanan bağış ve yardımlardan sağlanan gelirlerden; yemek giderleri, Başbakanlık Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma fonundan karşılanır. kizlarinegitimi.meb.gov.tr 111

113 EĞİTİME ERİŞİM EL KİTAPÇIĞI: SEÇENEKLER VE İMK NLAR 4. TAŞIMALI ORTAÖĞRETİM UY- GULAMASI NEDİR? Eğitim-Öğretim Yılında ilk defa ve 9 uncu sınıflar için uygulanan Taşımalı Ortaöğretim Uygulamasında ilköğretim okullarından mezun olup, çeşitli nedenlerle ortaöğretime erişimde Öğrencilerin eğitime erişiminin sağlanmasının yanı sıra taşıma ve öğle yemeği hizmeti verilmektedir. sorunlar yaşayan öğrencilerin okullara erişimleri sağlanarak taşınması ve öğle yemeği verilmesi amaçlanmaktadır Eğitim-Öğretim Yılında 9 uncu sınıflarla birlikte 10 uncu sınıflar da kapsama alınmıştır. a. Taşımalı ortaöğretim uygulaması ile taşınan okul/yerleşim birimi ve öğrenci sayısı ne kadardır? Taşımalı ortaöğretim uygulaması ile Öğretim Yılı nda ü kız, si erkek olmak üzere toplam öğrenci taşınmıştır. b. Taşımalı ortaöğretim uygulamasının giderleri nasıl karşılanır? Uygulama kapsamındaki öğrencilerin taşıma ve yemek giderleri Millî Eğitim Bakanlığınca Genel Bütçeden sağlanan ödenekten karşılanmaktadır. Öğrencilerin taşınma ve yemek ihaleleri, yürürlükteki ihale mevzuatına göre il/ilçe millî eğitim müdürlüklerince yapılmaktadır. 5. YÜKSEKÖĞRETİMDE MADDİ DURUMLARI ELVERİŞLİ OLMAYAN ÖĞ- RENCİLERE SAĞLANAN İMKÂNLAR Yükseköğretim paralıdır. Başarılı olan fakat maddi imkânları elverişli olmayan öğrencilerin kayıt ücreti, sınav harcı gibi her türlü öğrenim giderleri burs, kredi yatılılık ve benzeri yollarla sağlanır. Burs Burs, ülke içerisinde yüksek öğrenim gören başarılı ve ihtiyaç sahibi öğrencilere ilgili mevzuatına göre karşılıksız verilen paradır. a. Yükseköğretim bursundan hangi öğrenciler yararlanır? Yükseköğrenim bursundan, Ön Lisans öğrencileri, Lisans öğrencileri, Açık Öğretim öğrencileri (sadece öncelikli öğrenciler; şehit veya gazi çocuğu, anne ve babası her ikisi de ölü olanlar vb.), iki yıllık okullardan mezun olup, dört yıllık okulların üçüncü sınıfına dikey geçiş sınavı ile ara vermeden kayıt yapan öğrenciler (İntibak veya hazırlık sınıfında burs verilmez.), Yüksek Lisans (Master ve Doktora) öğrencileri (Hazırlık sınıfında 112 kizlarinegitimi.meb.gov.tr

114 Eğitim Yardımları burs verilmez.), Vakıf Üniversitesi öğrencileri, YGS/LYS sonucunda sayısal, sözel, eşit ağırlık ve yabancı dil dallarında ilk 100 e giren öğrenciler (öncelikli olarak), üniversite kontenjanından bildirilen öğrenciler, ülke adına müsabakalara katılan, millî olmuş amatör sporcu olan öğrenciler, ikinci öğretimde okuyan öğrenciler yararlanabilir. b. Yükseköğretim öğrencileri hem burs hem de öğrenim kredisi alabilir mi? Burs alan öğrenciye öğrenim kredisi, öğrenim kredisi alan öğrenciye ise burs verilmemektedir. Bir öğrenci hem burs hem de öğrenim kredisi alamaz. Öğrenim Kredisi Yükseköğrenim gören T.C. uyruklu öğrencileri maddi yönden desteklemek, sosyal ve kültürel gelişmelerini kolaylaştırmak amacıyla devam ettikleri yüksek öğretim kurumlarının normal öğrenimi süresince verilen, zorunlu hizmet yükümlülüğü bulunmayan borç paradır. a. Yükseköğretim öğrenim kredisinden hangi öğrenciler yararlanır? Yükseköğretim öğrenim kredisinden Ön Lisans öğrencileri, Lisans öğrencileri, Açık Öğretim öğrencileri (sadece öncelikli öğrenciler; şehit veya gazi çocuğu, anne ve babası her ikisi de ölü vb.), iki yıllık okullardan mezun olup, dört yıllık okulların üçüncü sınıfına dikey geçiş sınavı ile ara vermeden kayıt yapan öğrenciler (İntibak veya hazırlık sınıfında öğrenim kredisi verilmez.), Yüksek Lisans (Master ve Doktora) öğrencileri, Vakıf Üniversitesinde okuyan öğrenciler, ikinci öğretimde okuyan öğrenciler yararlanabilir. b. Yükseköğretimde öğrencilere verilen katkı kredisi nedir? Yükseköğretim kurumlarında bir öğrenci için cari hizmet ödeneği karşılığı Bakanlar Kurulunca tespit edilen miktarın Devlet katkısı dışında kalan ve borçlanma karşılığı Kurumca öğrenci adına öğretim kurumu hesabına ödenen paradır. 2012/3584 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile Öğretim Yılında öğretimine devam eden veya yeni kayıt yaptıran Birinci Öğretim ve Açık Öğretim öğrencilerinin katkı payları devlet tarafından ödenmiştir. Ancak, bu ödemeden yurtdışından kabul edilecek öğrencilerden alınacak öğrenim ücretleri ile süresinde mezun olamayan öğrencilerin katkı payı ve öğrenim ücretleri istisna tutulmuştur. kizlarinegitimi.meb.gov.tr 113

115 EĞİTİME ERİŞİM EL KİTAPÇIĞI: SEÇENEKLER VE İMK NLAR c. Yükseköğretimde öğrencilere verilen katkı kredisinden hangi öğrenciler yararlanır? Yükseköğretim katkı kredisinden Ön Lisans öğrencileri, Lisans öğrencileri, Açık Öğretim öğrencileri, (sadece öncelikli öğrenciler; şehit veya gazi çocuğu, anne ve babası her ikisi de ölü vb.), iki yıllık okullardan mezun olup, dört yıllık okulların üçüncü sınıfına dikey geçiş sınavı sonucu ara vermeden kayıt yapan öğrenciler ( İntibak veya hazırlık sınıfında katkı kredisi verilmez.) yararlanabilir. Üniversiteye ilk defa kayıt yaptıran öğrencilerin burs, öğrenim ve katkı kredisi başvuruları, YGS/LYS sonuçları açıklandıktan sonra Yükseköğrenim Kredi ve Yurtlar Kurumunun gov.tr web adresinden kabul edilir. Ara sınıf, ön kayıt, özel yetenek, master-doktora öğrencilerinin başvuruları da web adresinden kabul edilir. 6. İLKÖĞRETİM / ORTAÖĞRETİM / YÜKSEKÖĞRETİM ÖĞRENCİLERİNE BURS VEREN DİĞER KAMU KURUM ve KURULUŞLARI HANGİLERİDİR? a. Ankara Büyükşehir Belediyesi Ankara da dar gelirlilere, doğal afet mağdurlarına, şehit çocuklarına, öksüz ve yetimlere verilen bursa 1-30 Ekim tarihleri arasında başvuruların yapılması gerekmektedir. Web Adresi: b. Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı Sosyal Yardımlar Genel Müdürlüğü Ekim ayının son haftası ile Kasım ayının başında başvurulabilinir. Açık Öğretim Fakültesi öğrencileri dâhil bu bursa tüm üniversite öğrencileri başvurabilir. Başvuru formları, Yükseköğretim Kredi ve Yurtlar Kurumuna (YKYK) bağlı bölge ya da yurt müdürlüklerinden alınabilinir. Web Adresi: c. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı Ereğli Kömür Havzası Amale Birliği Biriktirme ve Yardımlaşma Sandığı Yardım için sandık başkanlığına dilekçeyle başvurmak gerekir. Karşılıksız öğrenim yardımı yapılır. Web Adresi: kizlarinegitimi.meb.gov.tr

116 Eğitim Yardımları d. İstanbul Büyükşehir Belediyesi İstanbul da eğitim gören üniversite öğrencilerine burs vermektedir. Web Adresi: e. Millî Eğitim Bakanlığı Bakanlık, yükseköğretim kurumlarının öğretmen yetiştiren bölümlerinde okuyan öğrencilere burs desteği sağlamaktadır. Hangi bölümden kaç öğrenciye ne kadar burs verileceği her öğrenim yılı başında belirlenir. Web Adresi: f. Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu (TÜBİTAK) Yerleştirildiği bölümün gerektirdiği puan türü esas olmak üzere matematik ve fen ağırlıklı puana göre yapılan sıralamada ilk 1000 öğrenci arasına girenlerden, temel bilimler bölümlerine (matematik, fizik, kimya, biyoloji, moleküler biyoloji ve genetik) kayıt yaptıran T.C. vatandaşı öğrencilere karşılıksız ve sınavsız burs verilmektedir. Web Adresi: g. Türk Dil Kurumu YGS/LYS sınavında sözel puan sıralamasında ilk 2000 e giren ve Türk dili ve edebiyatı veya çağdaş Türk lehçeleri ve edebiyatları bölümlerinden birini seçen öğrencilerin 15 ine verilmektedir. Web Adresi: h. Türk Silahlı Kuvvetleri TSK Personel Kanunu gereklerine göre verilen burstan subay olarak yetiştirilmek üzere fakülte ve yüksek okulda okuyan öğrencilere askeri öğrenci statüsünde yararlandırılır. Web Adresi: 7. İLKÖĞRETİM/ ORTAÖĞRETİM/ YÜKSEKÖĞRETİM ÖĞRENCİLERİNE BURS VEREN DİĞER KURULUŞLAR HANGİLERİDİR? a. Darüşşafaka Eğitim Kurumları Yetenekli ancak babası hayatta olmayan, ailesinin maddi olanakları nedeniyle iyi eğitim fırsatı bulamayan öğrencilere, ilkokul 4. sınıftan başlayarak lise son sınıfa kadar yatılı ve tam burslu, kolej seviyesinde eğitim verir. Darüşşafaka Eğitim Kurumları sınavları için başvuru koşulları: Darüşşafaka eğitim kurumları sınav kaydı için adayların; 1- T.C vatandaşı olması, 2- Babasının hayatta olmaması, 3- Ailesinin maddi durumunun öğrenimini sürdürmesine yeterli olmaması, ya da daha sonraki tarihlerde doğmuş olması (Yaş düzeltmesi geçersizdir.), kizlarinegitimi.meb.gov.tr 115

117 EĞİTİME ERİŞİM EL KİTAPÇIĞI: SEÇENEKLER VE İMK NLAR Eğitim-Öğretim yılında ilkokul üçüncü sınıf öğrencisi olması, 6- Sağlık ve diğer yönlerden yatılı okula kabulüne sakınca bulunmaması koşulları aranır. Darüşşafaka eğitim kurumları sınavları için başvuru ve sınav tarihleri ile Darüşşafaka eğitim kurumları hakkında daha ayrıntılı bilgiye internet adresinden ulaşılabilir. b. Türk Eğitim Vakfınca (TEV) verilen burslar Türk Eğitim Vakfı (TEV) yurt içinde Atatürk İlke ve Devrimlerine bağlı, başarılı fakat maddi desteğe ihtiyacı olan teknik ve endüstri meslek lisesi, üniversite, yüksek lisans (master) ve doktora öğrencilerine burs vermektedir. Burslardan yararlanmak isteyen öğrencilerin 1-31 Ekim tarihleri arasında TEV web sitesinden ( form doldurması, çıktısını istenilen belgelerle birlikte kendilerinin öğretim kurumuna teslim etmeleri gerekir. Yurtdışı burslar için başvurular ise TEV e yapılabilir. Öğretim kurumlarınca seçilenlerin yanı sıra, her yıl engelli ve yetiştirme yurdunda barınarak yüksek öğrenim görmeye hak kazanan öğrenciler ile doğal afetlerden zarar gören ailelerin öğrenim gören çocuklarına da burs tahsis edilmektedir. Türk Eğitim Vakfınca yurt içi ve yurt dışı olmak üzere iki tür burs verilir. Yurt içi burslar karşılıksızdır. Yurt dışı burslar ise karşılıklıdır. Türk Eğitim Vakfınca verilen burslarla ilgili ayrıntılı bilgiye tev@tev.org.tr internet adreslerinden ulaşılabilir. Ticaret/sanayi odaları/borsaları, il ve ilçelerin eğitim ve kültür vakıfları, özel sektör kuruluşları vb. kuruluşlar, koşullarını açıkça belirterek öğrencilere karşılıklı ya da karşılıksız burs vermektedir. Bu kapsamda verilen burslardan bazılarına aşağıdaki web adreslerinden ulaşılabilir: info@izto.org.tr; 116 kizlarinegitimi.meb.gov.tr

118 Eğitim Yardımları ŞARTLI NAKİT TRANSFERİ (ŞNT) YARDIMI NEDİR? Şartlı Nakit Transferi (ŞNT), ekonomik güçlükler nedeniyle temel sağlık ve eğitim hizmetlerinden yararlanamayan; herhangi bir Sosyal Güvenlik Kurumuna tabi olmayan ve düzenli bir geliri bulunmayanlar için uygulanan şartlı bir yardım programıdır. a. Şartlı Nakit Transferi(ŞNT) programı, hangi yardım türlerini içerir? Şartlı Nakit Transferi (ŞNT) yardım programında eğitim, sağlık ve gebelik şeklinde üç değişik yardım türü bulunur. Sağlık yardımı, 0-6 yaş arasındaki küçük çocuklara yönelik yardımlardır. Eğitim yardımı, 6-17 yaş arasında eğitim çağındaki çocuklara yönelik yardımlardır. Gebelik yardımı, gebe bayanlara yönelik yardımlardır. b. Yardım programının şartlı olması nedir? Sağlık, eğitim ve gebelik yardımı parası almak bazı şartların yerine getirilmesine bağlıdır. Ailelerin yardım parası alabilmeleri için önce belirtilen yardımlar için başvuruda bulunmaları, değerlendirme sonucunda yardımı almaya hak kazanmaları ve daha sonra da yardım için gerekli olan şartları yerine getirmeleri gerekir. c. Sağlık, eğitim ve gebelik yardımı almanın şartları nedir? Yardımı almaya hak kazandıktan sonra ödemelerin düzenli olarak yapılması için; sağlık yardımı için 0-6 yaş arası çocukların düzenli olarak 6. aya kadar her ay; 7. aydan 17. aya kadar her iki ayda bir; 18. aydan sonra ise her altı ayda bir sağlık ocağına götürülmesi ve gerekli muayenelerinin yaptırılması gereklidir. Eğitim yardımı için 6-17 yaş arası çocuklar düzenli olarak okula gönderilmelidir. Okul değişiklikleri, sınıf atlama ve sınıf değiştirme gibi durumlarda, gerekli belgelerle bağlı bulunulan Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakfına müracaat edilmelidir. Gebelik yardımı için gebeliğin ilk 3 ayından itibaren düzenli olarak muayeneye gidilmeli ve doğum hastanede yapılmalıdır. kizlarinegitimi.meb.gov.tr 117

119 EĞİTİME ERİŞİM EL KİTAPÇIĞI: SEÇENEKLER VE İMK NLAR d. Sağlık, eğitim ve gebelik yardımı almak için başvuru ne zaman ve nerelere yapılır? Sağlık, eğitim ve gebelik yardımı parası almak için başvuru; illerde valilik, ilçelerde kaymakamlık bünyesinde faaliyet gösteren Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakıfları ya da okul müdürlükleri aracılığı ile yapılır. e. Sağlık, eğitim ve gebelik yardımı için hangi belgelerle başvuruda bulunulur? Sağlık, eğitim ve gebelik yardımı için aşağıdaki belgelerle başvuruda bulunulur: 1- İl/ilçe Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakıflarından temin edilecek Şartlı Nakit Transferi Başvuru Formu, 2- İkametgâh belgesi, 3- Başvuru sahibi evli ise eşinin ve çocuklarının T.C. kimlik numarası bulunan nüfus cüzdanı fotokopileri, 4- İlkokul, ortaokul, imam-hatip ortaokulu veya ortaöğretim okullarında eğitim gören çocuklar için öğrenci belgesi, 5- Gebelik için yapılan başvurularda gebeliğin ilk 3 ayında alınmış doktor raporu, 6- Boşanmış durumda olanlar için boşanma ilamı, 7- Vakıf tarafından istenebilecek diğer ek belgeler (vasilik belgesi... vb). f. Sağlık, eğitim ve gebelik yardımı için şartların yerine getirildiği nasıl izlenir? Sağlık ocakları ve okullar, şartların yerine getirip getirilmediğine dair bilgileri tutar ve her ay düzenli olarak ilgili Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakfına gönderir. g. Sağlık yardımı parası ne kadar ödenir? Sağlık yardımı 0-6 yaş arası erkek ve kız çocukları için sağlık kontrollerinin yaptırılmasından sonraki ödeme döneminde olmak üzere aylık 30 TL dir. h. Eğitim yardımı parası ne kadardır ve nasıl ödenir? Eğitim yardımı, ilköğretim okullarına (1.-8. sınıf arası) devam eden öğrencilerden erkek çocukları için aylık 30 TL; kız çocukları için aylık 35 TL dir. Eğitim yardımı, ortaöğretim okullarına ( sınıf arası) devam eden öğrencilerden erkek çocukları için aylık 45 TL; kız çocukları için aylık 55 TL dir. 118 kizlarinegitimi.meb.gov.tr

120 Eğitim Yardımları Eğitim yardımı, çocukların düzenli olarak okula devam etmeleri şartıyla 1 yıl içersinde toplam 9 aylık olmak üzere, yaz ayları hariç 2 ayda bir ödenir. i. Gebelik yardımı parası ne kadar ödenir? Gebelik yardımı; doğumun hastanede yapılması halinde 1 kereye mahsus 70 TL, düzenli muayenelerin yapılması halinde doğumdan önce aylık 30 TL, doğumdan sonra 2 kereye mahsus olmak üzere 30 TL dir. Sağlık, eğitim ve gebelik yardımı için, Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı, Sosyal Yardımlar Genel Müdürlüğünün stdgm.gov.tr internet adresinden daha ayrıntılı bilgiye ulaşılabilir. Eğitim Materyali Yardımı Nedir? Her öğretim yılının başlangıcında dar gelirli ailelerin ilköğretim ve ortaöğretimde okuyan çocuklarının kırtasiye, okul kıyafeti, ayakkabı, bot, kaban gibi okul ihtiyaçları; il/ilçe sosyal yardımlaşma ve dayanışma vakıflarına aktarılan kaynaktan karşılanır. Bu yardım için öğrenci velisince Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakfı başvuru kayıt formu/başvuru dilekçesi, nüfus cüzdanının önlü-arkalı fotokopisi (kendisinin ve evli ise eşinin) ve öğrenci belgesi ile ilgili il/ilçe sosyal yardımlaşma ve dayanışma vakfına başvuruda bulunulması gerekir. Özürlü Öğrencilere Hangi Yardımlar Yapılır? Özürlü öğrenci/kişilere yapılacak yardımlardan yararlanabilmek için özürlü öğrenci/kişi velisince; 1- Sosyal yardımlaşma ve dayanışma vakfı başvuru kayıt formu/başvuru dilekçesi, nüfus cüzdanının önlü-arkalı fotokopisi (kendisinin ve evli ise eşinin), 2- Özür türüne göre; a. Özürlü araç (tekerlekli sandalye, motorlu araç vb) için özürlü araç kullanımı gerektiğine dair Sağlık Kurulu Raporu, b. (El-Ayak Protezi-Yürüme Cihazı-Ortopedik Bot vb.) için protez kullanımı gerektiğine dair Sağlık Kurulu Raporu, c. İşitme cihazı için işitme cihazı kullanımı gerektiğine dair Sağlık Kurulu Raporu, Odyo testi, d. Konuşma cihazı için konuşma cihazı kullanımı gerektiğine dair Sağlık Kurulu Raporu ile ilgili il/ilçe sosyal yardımlaşma ve dayanışma vakıfına başvuruda bulunulması gerekir. kizlarinegitimi.meb.gov.tr 119

121 EĞİTİME ERİŞİM EL KİTAPÇIĞI: SEÇENEKLER VE İMK NLAR Çocuğunuzun eğitim geleceğini planlamak için yaşadığınız il ya da ilçede eğitim yardımları yapan kurum ve kuruluşları öğrendikçe not alınız. Bu bilgilere valilik, millî eğitim müdürlüğü, aile ve sosyal politikalar müdürlüğü, sosyal yardımlaşma ve dayanışma vakfı, belediyeler ve STK ların kurumsal web siteleri ve düzenledikleri etkinlikler aracılığıyla ulaşabilirsiniz. Ayrıca bu konuda çocuğunuzun devam ettiği okuldaki rehber öğretmene de danışabilirsiniz. 120 kizlarinegitimi.meb.gov.tr

122 Eğitime Erişimde Yerel Yapılanma Bölüm 7 EĞİTİME ERİŞİMDE YEREL YAPILANMA Millî Eğitim Bakanlığının taşra yapılanması il/ilçe millî eğitim müdürlükleri, il millî eğitim müdürlüğüne bağlı Eğitim Denetmenleri Başkanlığı ile örgün ve yaygın eğitim kurumlarından oluşur. 1. İl ve ilçe millî eğitim müdürlüklerinin görevleri nedir? İl/ilçe millî eğitim müdürlükleri; Millî Eğitim Bakanlığının il ve ilçe düzeyindeki görevlerini planlar, programlar, yönetir, denetler, geliştirir ve değerlendirir. 2. Eğitim denetmenleri başkanlığının görevleri nedir? Her ilde doğrudan il millî eğitim müdürüne bağlı olarak, rehberlik ve iş başında yetiştirme, teftiş ve değerlendirme, inceleme, soruşturma hizmetlerini yürütme amacıyla başkan, başkan yardımcıları, eğitim denetmen ve eğitim denetmen yardımcıları ile başkanlık bürosundan oluşan Eğitim Denetmenleri Başkanlığı kurulur. 3. Örgün eğitim kurumları nelerdir? Okul öncesi, zorunlu eğitim (ilkokul, ortaokul, imam-hatip ortaokulu, genel ve mesleki ortaöğretim) ve yükseköğretim kurumlarını kapsar. 4. Yaygın eğitim programları nelerdir? Yaygın eğitim programları hakkında bilgiye, tr internet adresinden erişilebilir. Halk Eğitimi Merkezleri ve Mesleki Eğitim Merkezleri müdürlüklerinden de ayrıntılı bilgi edinilebilir. 5. İl ve ilçe düzeyinde, eğitimle ilgili ayrıntılı bilgiye nasıl ulaşılır? Eğitime ilişkin istekleri, ihtiyaçları ve sorunları iletmek, bu konularda görüşmelerde bulunmak için aşağıda Ek-1 Pilot İller İletişim Bilgileri Listesinde belirtilen adresler kullanılabilir. Değinilen kullanım için aşağıdaki yöntemlere de başvurulabilir. Yöntem-1: İl millî eğitim müdürlüklerinin aşağıda Ek-1 Pilot İller İletişim Bilgileri Listesinde yer alan web adreslerine girilmelidir. Web sayfalarında millî eğitim müdürlüklerinin; kizlarinegitimi.meb.gov.tr 121

123 EĞİTİME ERİŞİM EL KİTAPÇIĞI: SEÇENEKLER VE İMK NLAR * Hizmet birimleri ve yöneticileri, * İlçe millî eğitim müdürlükleri, * İlde bulunan okul ve kurumların listeleri ve tanıtımları, * İletişim bilgileri, * Bilgi edinme, * Dilek ve yakınmalar gibi pek çok bilginin düzenlendiği ekranlardan ihtiyaca uygun olana girilerek bilgi edinilmelidir. Yöntem-2: İl millî eğitim müdürlüklerinin aşağıda Ek-1 Pilot İller İletişim Bilgileri Listesinde yer alan telefon numaraları kullanılarak bilgi edinilebilir. Yöntem-3: İl millî eğitim müdürlüklerinin aşağıda Ek-1 Pilot İller İletişim Bilgileri Listesinde yer alan e-posta adresleri kullanılarak istek, ihtiyaç ve beklentiler elektronik ortamda iletilebilir. Yöntem-4: Özellikle aşağıda Ek-1 Pilot İller İletişim Bilgileri Listesinde yer alan web adreslerinin Bilgi Edinme ekranına girilerek istenilen konu hakkında daha hızlı bilgi edinilebilir. 122 kizlarinegitimi.meb.gov.tr

124 Eğitime Erişimde Yerel Yapılanma EK-1 PİLOT İLLER İLETİŞİM BİLGİLERİ Adıyaman İl Millî Eğitim Müdürlüğüne aşağıdaki adreslerden ulaşılabilir: Adres Atatürk Bulvarı Hükümet Konağı Kat:3 ADIYAMAN Telefon Belgegeçer e-posta / Web Adresi adiyamanmem@meb.gov.tr; Ağrı İl Millî Eğitim Müdürlüğüne aşağıdaki adreslerden ulaşılabilir: Adres Kağızman Caddesi AĞRI Telefon Belgegeçer e-posta / Web Adresi agrimem@meb.gov.tr; Batman İl Millî Eğitim Müdürlüğüne aşağıdaki adreslerden ulaşılabilir: Adres Ziya Gökalp Mah BATMAN Telefon Belgegeçer e-posta / Web Adresi Bayburt İl Millî Eğitim Müdürlüğüne aşağıdaki adreslerden ulaşılabilir: Adres Cumhuriyet Cad. BAYBURT Telefon Belgegeçer e-posta/ Web Adresi bayburtmem@meb.gov.tr; Bingöl İl Millî Eğitim Müdürlüğüne aşağıdaki adreslerden ulaşılabilir: Adres Yenişehir Mah. Hükümet Konağı Kat: BİNGÖL Telefon Belgegeçer e-posta/ Web Adresi bingolmem@meb.gov.tr; kizlarinegitimi.meb.gov.tr 123

125 EĞİTİME ERİŞİM EL KİTAPÇIĞI: SEÇENEKLER VE İMK NLAR Bitlis İl Millî Eğitim Müdürlüğüne aşağıdaki adreslerden ulaşılabilir: Adres Hükümet Konağı Kat:2 BİTLİS Telefon Belgegeçer e-posta/ Web Adresi bitlismem@meb.gov.tr; Diyarbakır İl Millî Eğitim Müdürlüğüne aşağıdaki adreslerden ulaşılabilir: Adres Eski Eğitim Fakültesi Carrefoursa Express Karşısı İstasyon Caddesi Şehitlik DİYARBAKIR Telefon Belgegeçer e-posta/ Web Adresi diyarbakirmem@meb.gov.tr; Erzurum İl Millî Eğitim Müdürlüğüne aşağıdaki adreslerden ulaşılabilir: Adres Yeni Yönetim Caddesi Valilik Konağı Kat:4 P.K Yakutiye / ERZURUM Telefon Belgegeçer e-posta / Web Adresi erzurummem@meb.gov.tr; Gaziantep İl Millî Eğitim Müdürlüğüne aşağıdaki adreslerden ulaşılabilir: Adres Yeni Hükümet Konağı 3.Kat Şehitkamil GAZİANTEP Telefon Belgegeçer e-posta/ Web Adresi Hakkâri İl Millî Eğitim Müdürlüğüne aşağıdaki adreslerden ulaşılabilir: Adres Bulak Mahallesi Ordu Cad. Hükümet Konağı Zemin ve I.Kat HAKKARİ Telefon / / Belgegeçer e-posta/ Web Adresi gov.tr 124 kizlarinegitimi.meb.gov.tr

126 EKLER Iğdır İl Millî Eğitim Müdürlüğüne aşağıdaki adreslerden ulaşılabilir: Adres İrfan Caddesi IĞDIR Telefon Belgegeçer e-posta/ Web Adresi Kars İl Millî Eğitim Müdürlüğüne aşağıdaki adreslerden ulaşılabilir: Adres Hükümet Konağı Kat:3 KARS Telefon Belgegeçer e-posta/ Web Adresi Mardin İl Millî Eğitim Müdürlüğüne aşağıdaki adreslerden ulaşılabilir: Adres Hükümet Konağı Yenişehir MARDİN Telefon / / / Belgegeçer e-posta/ Web Adresi mardinmem@meb.gov.tr; Muş İl Millî Eğitim Müdürlüğüne aşağıdaki adreslerden ulaşılabilir: Adres İstasyon Caddesi Hükümet Konağı Kat:3 Merkez / MUŞ Telefon / / Belgegeçer e-posta/ Web Adresi Siirt İl Millî Eğitim Müdürlüğüne aşağıdaki adreslerden ulaşılabilir: Adres Lise Cad. Öğretmenevi Binası SİİRT Telefon / / Belgegeçer e-posta/ Web Adresi siirtmem@meb.gov.tr kizlarinegitimi.meb.gov.tr 125

127 EĞİTİME ERİŞİM EL KİTAPÇIĞI: SEÇENEKLER VE İMK NLAR Şırnak İl Millî Eğitim Müdürlüğüne aşağıdaki adreslerden ulaşılabilir: Adres Atatürk Mah. Cumhuriyet Cad. ŞIRNAK Telefon Belgegeçer e-posta/ Web Adresi sirnakmem@meb.gov.tr; Şanlıurfa İl Millî Eğitim Müdürlüğüne aşağıdaki adreslerden ulaşılabilir: Adres Yenişehir Mah. Prof. Abdulkadir Karahan Cad. Harran Üniversitesi Yanı ŞANLIURFA Telefon Belgegeçer e-posta/ Web Adresi Van İl Millî Eğitim Müdürlüğüne aşağıdaki adreslerden ulaşılabilir: Adres İskele Cad. Çalı Durağı Topraksu Binası VAN Telefon / 63/ 64/ 65/ 66/ 67 Belgegeçer e-posta/web Adresi vanmem@meb.gov.tr, kizlarinegitimi.meb.gov.tr

128 EKLER EK-2 İLKOKULLAR VE ORTAOKULLAR HAFTALIK DERS ÇİZELGESİ ZORUNLU DERSLER İLKOKULLAR VE ORTAOKULLAR HAFTALIK DERS ÇİZELGESİ DERSLER İlkokul SINIFLAR Ortaokul Türkçe Matematik Hayat Bilgisi Fen Bilimleri Sosyal Bilgiler T.C. İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük Yabancı Dil Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Görsel Sanatlar Müzik Oyun ve Fiziki Etkinlikler Beden Eğitimi ve Spor Teknoloji ve Tasarım 2 2 Trafik Güvenliği 1 Rehberlik ve Kariyer Planlama 1 İnsan Hakları, Yurttaşlık ve Demokrasi 2 ZORUNLU DERS SAATİ TOPLAMI kizlarinegitimi.meb.gov.tr 127

129 EĞİTİME ERİŞİM EL KİTAPÇIĞI: SEÇENEKLER VE İMK NLAR Din, Ahlak ve Değerler Kur an-ı Kerim (4) Hz. Muhammed in Hayatı (4) Temel Dinî Bilgiler (2) Okuma Becerileri (1) 2 2 Dil ve Anlatım Yazarlık ve Yazma Becerileri (4) Yaşayan Diller ve Lehçeler (4) İletişim ve Sunum Becerileri (1) 2 2 Yabancı Dil Yabancı Dil (Bakanlar Kurulu Kararı ile Kabul Edilen Diller) (4) Bilim Uygulamaları (4) SEÇMELİ DERSLER Fen Bilimleri ve Matematik Matematik Uygulamaları (4) Çevre ve Bilim (1) 2 2 Bilişim Teknolojileri ve Yazılım (4) Görsel Sanatlar (Resim, Geleneksel Sanatlar, Plastik Sanatlar vb.) (4) 2/(4) 2/(4) 2/(4) 2/(4) Sanat ve Spor Sosyal Bilimler Müzik (4) 2/(4) 2/(4) 2/(4) 2/(4) Spor ve Fizikî Etkinlikler (Alanlara Göre Modüller Oluşturulacaktır) (4) Drama (2) 2 2 2/(4) 2/(4) 2/(4) 2/(4) Zekâ Oyunları (4) Halk Kültürü (1) 2 2 Medya Okuryazarlığı (1) 2 2 Hukuk ve Adalet (1) 2 2 Düşünme Eğitimi (2) 2 2 Seçilebilecek Ders Saati Sayısı SERBEST ETKİNLİKLER TOPLAM DERS SAATİ kizlarinegitimi.meb.gov.tr

130 EKLER EK-3 MESLEKİ VE TEKNİK ORTAÖĞRETİM OKUL/ KURUMLARINDA UYGULANAN ALAN VE DAL LİSTESİ MESLEKİ VE TEKNİK ORTAÖĞRETİM OKUL/ KURUMLARINDA UYGULANAN ALAN VE DALLAR DALLARIN FOET KODU No ALANLAR No DALLAR 1 ADALET MOBİLYA VE İÇ MEKÂN TASARIMI AİLE VE TÜKETİCİ HİZMETLERİ AYAKKABI VE SARACİYE TEKNOLOJİSİ 1 Zabıt Kâtipliği İnfaz ve Koruma İç Mekân ve Mobilya Teknolojisi Mobilya İskeleti ve Döşemesi Mobilya Süsleme Sanatları Ahşap Doğrama Teknolojisi Mobilya ve İç Mekân Ressamlığı Çevre Hizmetleri Tüketici Hizmetleri Sosyal Destek Hizmetleri Ev ve Kurum Hizmetleri Ayakkabı Modelistliği Saraciye Modelistliği Ayakkabı Üretimi Saraciye Üretimi 542 kizlarinegitimi.meb.gov.tr 129

131 EĞİTİME ERİŞİM EL KİTAPÇIĞI: SEÇENEKLER VE İMK NLAR MESLEKİ VE TEKNİK ORTAÖĞRETİM OKUL/ KURUMLARINDA UYGULANAN ALAN VE DALLAR DALLARIN FOET KODU No ALANLAR No DALLAR 5 BAHÇECİLİK 6 BİLİŞİM TEKNOLOJİLERİ 7 BİYOMEDİKAL CİHAZ TEKNOLOJİLERİ 8 BÜRO YÖNETİMİ 9 ÇOCUK GELİŞİMİ VE EĞİTİMİ 16 Dış Mekan Bitkileri İç Mekan Bitkileri Sosyal Destek Hizmetleri Çiçek Düzenleme Sebze Yetiştirme Meyve Yetiştirme Peyzaj Ağ İşletmenliği Web Programcılığı Veri Tabanı Programcılığı Bilgisayar Teknik Servisi Tıbbi Görüntüleme Sistemleri Yaşam Destek ve Tedavi Cihazları Fizyolojik Sinyal İzleme Teşhis ve Kayıt Cihazları 523 Tıbbi Laboratuar ve 30 Hasta Dışı Uygulama 523 Cihazları 31 Yönetici Sekreterliği Ticaret Sekreterliği Hukuk Sekreterliği Erken Çocukluk Eğitimi Özel Eğitim kizlarinegitimi.meb.gov.tr

132 EKLER MESLEKİ VE TEKNİK ORTAÖĞRETİM OKUL/ KURUMLARINDA UYGULANAN ALAN VE DALLAR DALLARIN FOET KODU No ALANLAR No DALLAR 10 DENİZCİLİK 36 Makine Zabitliği Gemi Elektroniği ve Haberleşme Gemi Otomasyonu Gemi Yönetimi Yat Kaptanlığı Balıkçı Gemisi Kaptanlığı Su Ürünleri Üretimi EĞLENCE HİZMETLERİ 43 Animatörlük Çocuk Animatörlüğü EL SANATLARI TEKNOLOJİSİ 45 El Dokuma El ve Makine Nakışı Sanayi Nakışı Halı Desinatörlüğü Dekoratif El Sanatları Dekoratif Ev Tekstili 215 kizlarinegitimi.meb.gov.tr 131

133 EĞİTİME ERİŞİM EL KİTAPÇIĞI: SEÇENEKLER VE İMK NLAR MESLEKİ VE TEKNİK ORTAÖĞRETİM OKUL/ KURUMLARINDA UYGULANAN ALAN VE DALLAR DALLARIN FOET KODU No ALANLAR No DALLAR ELEKTRİK- ELEKTRONİK TEKNOLOJİSİ ENDÜSTRİYEL OTOMASYON TEKNOLOJİLERİ GAZETECİLİK 51 Bobinaj Büro Makinaları Teknik Servisi Elektrik Tesisatları ve Pano Montörlüğü Elektrikli Ev Aletleri Teknik Servisi Elektromekanik Taşıyıcılar Bakım 523 Onarım 56 Endüstriyel Bakım Onarım Görüntü ve Ses Sistemleri Güvenlik Sistemleri Haberleşme Sistemleri Yüksek Gerilim Sistemleri Endüstriyel Kontrol Mekatronik Yazılı Basın Muhabirliği TV Muhabirliği Foto Muhabirliği Sayfa Sekreterliği kizlarinegitimi.meb.gov.tr

134 EKLER MESLEKİ VE TEKNİK ORTAÖĞRETİM OKUL/ KURUMLARINDA UYGULANAN ALAN VE DALLAR DALLARIN FOET KODU No ALANLAR No DALLAR 67 Gemi Ressamlığı GEMİ YAPIMI 17 GIDA TEKNOLOJİSİ 18 GİYİM ÜRETİM TEKNOLOJİSİ 68 Çelik Gemi Yapımı Gemi Tesisat Donatım Tekne ve Yat Yapımı Gıda Kontrol Süt İşleme Sebze ve Meyve İşleme Hububat İşleme Zeytin İşleme Çay Üretimi ve İşleme Kadın Giyim Modelistliği Erkek Giyim Modelistliği Çocuk Giyim Modelistliği İç Giyim Modelistliği Hazır Giyim Model Makineciliği Deri Giyim Kadın Terziliği Erkek Terziliği Kesim Konfeksiyon Makineleri Bakım Onarım 521 kizlarinegitimi.meb.gov.tr 133

135 EĞİTİME ERİŞİM EL KİTAPÇIĞI: SEÇENEKLER VE İMK NLAR MESLEKİ VE TEKNİK ORTAÖĞRETİM OKUL/ KURUMLARINDA UYGULANAN ALAN VE DALLAR DALLARIN FOET KODU No ALANLAR No DALLAR 19 GRAFİK VE FOTOĞRAF GÜZELLİK VE SAÇ BAKIM HİZMETLERİ HALKLA İLİŞKİLER VE ORGANİZASYON HİZMETLERİ HARİTA-TAPU- KADASTRO HASTA VE YAŞLI HİZMETLERİ 87 Fotoğraf Grafik Saç Bakımı Cilt Bakımı Vücut Bakımı Makyaj Halkla İlişkiler Müşteri Temsilciliği Kamuoyu Araştırmacılığı Fuar Organizasyon Sorumlusu Organizasyon Sorumlusu Haritacılık Tapuculuk Kadastroculuk Yaşlı Bakımı Hasta Bakımı Engelli Bakımı HAYVAN SAĞLIĞI 104 Veteriner Sağlık kizlarinegitimi.meb.gov.tr

136 EKLER MESLEKİ VE TEKNİK ORTAÖĞRETİM OKUL/ KURUMLARINDA UYGULANAN ALAN VE DALLAR DALLARIN FOET KODU No ALANLAR No DALLAR 25 İNŞAAT TEKNOLOJİSİ Mimari Yapı Teknik Ressamlığı Statik Yapı Teknik Ressamlığı Ahşap Yapı Sistemleri Cephe Sistemleri ve PVC Doğrama Betonarme Yapı Sistemleri Yapı Yüzey Kaplama Yapı İç Mekân Dekorasyonu Yapı Yalıtımı Çatı Sistemleri Restorasyon İç Mekan Teknik Ressamlığı Beton-Çimento ve Zemin Teknolojisi Çelik Yapı Teknik Ressamlığı İTFAİYECİLİK VE YANGIN GÜVENLİĞİ 118 İtfaiyecilik ve Yangın Güvenliği 861 kizlarinegitimi.meb.gov.tr 135

137 EĞİTİME ERİŞİM EL KİTAPÇIĞI: SEÇENEKLER VE İMK NLAR MESLEKİ VE TEKNİK ORTAÖĞRETİM OKUL/ KURUMLARINDA UYGULANAN ALAN VE DALLAR DALLARIN FOET KODU No ALANLAR No DALLAR 119 Kimya Laboratuvarı Proses Petrol-Rafineri KİMYA TEKNOLOJİSİ 122 Petrol-Petrokimya Lastik Üretimi KONAKLAMA VE SEYAHAT HİZMETLERİ 124 Deri İşleme Boya Üretimi ve Uygulama Ön Büro Kat Hizmetleri Rezervasyon Operasyon KUYUMCULUK TEKNOLOJİSİ LABORATUVAR HİZMETLERİ 31 MAKİNE TEKNOLOJİSİ 130 Takı İmalatı Tarım Laboratuvarı Bilgisayar Destekli Endüstriyel Modelleme Bilgisayar Destekli Makine Ressamlığı Bilgisayarlı Makine İmalatı Endüstriyel Kalıp Mermer İşleme Makine Bakım Onarım kizlarinegitimi.meb.gov.tr

138 EKLER MESLEKİ VE TEKNİK ORTAÖĞRETİM OKUL/ KURUMLARINDA UYGULANAN ALAN VE DALLAR DALLARIN FOET KODU No ALANLAR No DALLAR 32 MATBAA TEKNOLOJİSİ 33 METAL TEKNOLOJİSİ 34 METALÜRJİ TEKNOLOJİSİ 138 Baskı Öncesi Ofset Baskı Flekso Baskı Tifdruk Baskı Serigrafi ve Tampon Baskı Baskı Sonrası Kaynakçılık Isıl İşlem Çelik Konstrüksiyon Metal Doğrama İzabe Döküm METEOROLOJİ 150 Hava Gözlem ve Tahmini Otomotiv Elektromekanik MOTORLU ARAÇLAR 152 Otomotiv Gövde 525 TEKNOLOJİSİ 153 Otomotiv Boya MUHASEBE VE FİNANSMAN 154 İş Makineleri Bilgisayarlı Muhasebe Dış Ticaret Ofis Hizmetleri Finans ve Borsa Hizmetleri 343 kizlarinegitimi.meb.gov.tr 137

139 EĞİTİME ERİŞİM EL KİTAPÇIĞI: SEÇENEKLER VE İMK NLAR MESLEKİ VE TEKNİK ORTAÖĞRETİM OKUL/ KURUMLARINDA UYGULANAN ALAN VE DALLAR DALLARIN FOET KODU No ALANLAR No DALLAR MÜZİK ALETLERİ YAPIMI PAZARLAMA VE PERAKENDE 158 Mızraplı Halk Müziği Enstrümanları Yapımı Mızraplı Sanat Müziği Enstrümanları Yapımı Mızraplı Batı Müziği Enstrümanları Yapımı Yaylı Enstrüman Yapımı Satış Elemanlığı Sigortacılık Emlak Komisyonculuğu Gıda Satış Elemanlığı PLASTİK TEKNOLOJİSİ 166 Plastik İşleme Plastik Kalıp Kameramanlık RADYO-TELEVİZYON RAYLI SİSTEMLER TEKNOLOJİSİ 169 Teknik Yapım-Yayın Grafik-Animasyon Radyo-Televizyon Programcılığı Raylı Sistemler Makine Raylı Sistemler Elektrik- Elektronik Raylı Sistemler İşletme Raylı Sistemler İnşaat Raylı Sistemler Mekatronik 523 kizlarinegitimi.meb.gov.tr

140 EKLER MESLEKİ VE TEKNİK ORTAÖĞRETİM OKUL/ KURUMLARINDA UYGULANAN ALAN VE DALLAR DALLARIN FOET KODU No ALANLAR No DALLAR 43 SANAT VE TASARIM 44 SERAMİK VE CAM TEKNOLOJİSİ 45 TARIM TEKNOLOJİLERİ 177 İç Mekan Dekorasyon Plastik Sanatlar Dekoratif Sanatlar Çinicilik Sır Üstü Dekorlama Alçı Model Kalıp Tornada Form Şekillendirme Serbest Seramik Şekillendirme Endüstriyel cam Dekoratif cam Endüstriyel Sebze ve Meyve Yetiştiriciliği Tarla Bitkileri Yetiştiriciliği Süs Bitkileri ve Peyzaj Tarım Alet ve Makineleri 525 kizlarinegitimi.meb.gov.tr 139

141 EĞİTİME ERİŞİM EL KİTAPÇIĞI: SEÇENEKLER VE İMK NLAR MESLEKİ VE TEKNİK ORTAÖĞRETİM OKUL/ KURUMLARINDA UYGULANAN ALAN VE DALLAR DALLARIN FOET KODU No ALANLAR No DALLAR 46 TEKSTİL TEKNOLOJİSİ 47 TESİSAT TEKNOLOJİSİ VE İKLİMLENDİRME 48 UÇAK BAKIM 49 ULAŞTIRMA HİZMETLERİ 191 Iplik Üretim Teknolojisi Dokuma Desinatörlüğü Dokuma Operatörlüğü Dokusuz Yüzeyler Endüstriyel Düz Örme Endüstriyel Yuvarlak Örme Endüstriyel Çorap Örme Tekstil Boyacılığı Tekstil Baskı ve Desenciliği Tekstil Bitim Işlemleri (Apre) Tekstil Laborantlığı Soğutma Sistemleri İklimlendirme Sistemleri Yapı Tesisat Sistemleri Uçak Gövde-Motor Uçak Elektroniği Lojistik kizlarinegitimi.meb.gov.tr

142 EKLER MESLEKİ VE TEKNİK ORTAÖĞRETİM OKUL/ KURUMLARINDA UYGULANAN ALAN VE DALLAR DALLARIN FOET KODU No ALANLAR No DALLAR YİYECEK İÇECEK HİZMETLERİ ANESTEZİ VE REANİMASYON 52 ÇEVRE SAĞLIĞI Mutfak Servis Bar Pastacılık Hosteslik Anestezi Teknisyenliği 725 Çevre Sağlığı Teknisyenliği DİŞ PROTEZ 215 Diş Protez Teknisyenliği ACİL SAĞLIK HİZMETLERİ ORTOPEDİK PROTEZ VE ORTEZ 216 Acil Tıp Teknisyenliği Ortopedik Protez ve Ortez Teknisyenliği RADYOLOJİ 218 Radyoloji Teknisyenliği 725 kizlarinegitimi.meb.gov.tr 141

143 EĞİTİME ERİŞİM EL KİTAPÇIĞI: SEÇENEKLER VE İMK NLAR MESLEKİ VE TEKNİK ORTAÖĞRETİM OKUL/ KURUMLARINDA UYGULANAN ALAN VE DALLAR DALLARIN FOET KODU No ALANLAR No DALLAR 57 SAĞLIK HİZMETLERİ SEKRETERLİĞİ 58 TIBBİ LABORATUVAR YENİLENEBİLİR ENERJİ TEKNOLOJİLERİ 60 HAYVAN YETİŞTİRİCİLİĞİ 219 Tıbbi Sekreterlik 346 Tıbbi Laboratuvar Teknisyenliği Güneş Enerjisi Sistemleri Rüzgar Enerjisi Sistemleri Büyük ve Küçük Baş Hayvan Yetiştiriciliği Kanatlı Hayvan Yetiştiriciliği HEMŞİRELİK 225 Hemşirelik kizlarinegitimi.meb.gov.tr

144 NOTLAR kizlarinegitimi.meb.gov.tr 143

145 NOTLAR 144 kizlarinegitimi.meb.gov.tr

146