Keywords: Gender, gender roles, patriarchy, Honour and shame, descent theory, kinship

Ebat: px
Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "Keywords: Gender, gender roles, patriarchy, Honour and shame, descent theory, kinship"

Transkript

1 TOPLUMSAL CNSYET VE KTDAR: GÜNEYDOU ANADOLU BÖLGES NN TOPLUMSAL CNSYET DÜZEN GENDER AND POWER: THE SYSTEM OF GENDER IN SOUTHEASTERN ANATOLIA evket ÖKTEN Özet Toplumsal olarak kurulan toplumsal cinsiyet, kadın ve erkein toplum içindeki statüsü ve bunlara uygun rollerini de belirler. Bir toplum içinde kadın ve erkein, özel ve/veya kamusal alanda nerede duracaı, toplumsal hayata ne oranda katılacaı ve nasıl temsil edileceini toplumsal cinsiyet rejimi belirler. Bu çalımada ataerkil bir cinsiyet düzeninin egemen olduu Güneydou Anadolu Bölgesi nde, cinsiyet rejiminin somut ilikiler içinde nasıl göründüü, bu ilikilerin barındırdıı iktidar mekanizmalarıyla, kadınlarla erkeklerin bu mekanizmalar içindeki yerleri analiz edilmektedir. Özetle bölgede, kadın cinsellii ve bedeni üzerinde, bölge kültürel yapısına göre ekillenen bir toplumsal cinsiyet düzeni ve buna uygun çeitli mekanizmaların olduu görülmektedir. Kadınların daha çok airet ya da topluma uygun davrandıı erkek egemen bir anlayı ve tutum bölgede geleneklerden törelere, toplumsal ve bireysel davranılara kadar geni bir alanda yansıma bulmaktadır. Anahtar Kelimeler: Toplumsal cinsiyet, cinsiyet rolleri, ataerkil sistem, onur ve utanç, soy kuramı, akrabalık. Abstract The socially constructed gender roles determine the status of the male and female in a society and their appropriate roles. The system of social gender determines what the position of a male or female in a private and social life is, to what extent he/she participates in social life and how a person is represented in social life determined by the societies'perception of gender. In this study, the question of how the gender system is seen in daily life in Southeastern Anatolia where the gender roles are constructed by a patriarchal worldview. The role of authority and the position of man and woman in the power relation is also examined. Shortly, in this region, there seems to be a gender perception and various other mechanisms constructed in accordance with the culture of the region. In the region, there is a patriarchal system in which women behaves in accordance with the tribal and social structure. Its effects can be seen in many spheres of social life from traditions or customs to individual behaviours. kinship Keywords: Gender, gender roles, patriarchy, Honour and shame, descent theory, 1. Konu Amaç ve Yöntem Kadınlar ile erkekler arasındaki farklılıkların biyolojik farklılıklarla ile açıklanamayacaını, kadın ve erkeklerin rolleri söz konusu olduunda çeitli kültürler arasında büyük farklılıklar olduuna dikkati çeken toplumsal cinsiyet çalımaları bunun toplumsal düzlemde kurulduunu savunurlar. Dolayısıyla bir toplumda kadın ve erkeklerin toplumsal hayata katılım biçimi, oranı, görünürlüü ve temsil biçimi önemli oranda o toplumda geçerli olan toplumsal cinsiyet algısından etkilenir. Baka türlü Yrd. Doç. Dr., Harran Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Sosyoloji Bölümü

2 Toplumsal Cinsiyet ve ktidar: Güneydou Anadolu Bölgesi nin Toplumsal Cinsiyet Düzeni 303 ifade edilecek olursa, bir toplumda kadın ve erkein toplum içindeki statüsü ve buna uygun rollerini büyük oranda toplumsal olarak kurulan toplumsal cinsiyet rejimi cinsiyet rolleri belirler. Toplumların sosyal ekonomik ve kültürel yapısına uygun olarak ekillenen toplumsal cinsiyet rolleri düzeni buna uygun çeitli mekanizmalar da üretir. Dolayısıyla toplumsal cinsiyet rolleri rejimleri ve buna uygun olarak gelien yöntemler ve mekanizmalar, tarih içinde, corafyaya, zaman, sınıfa ya da ırka göre olduu kadar toplumun siyasi ve ekonomik koullarına göre de çeitlilik gösterir. Buradan kabulden hareketle bu çalımada, Güneydou Anadolu Bölgesinin cinsiyet rejiminin rollerinin somut ilikiler içinde nasıl göründüü, bu ilikilerin barındırdıı iktidar mekanizmaları ve kadınlarla erkeklerin bu mekanizmalar içindeki yerleri analiz edilmektedir. Bölgedeki toplumsal cinsiyet düzeninin konu edildii bu çalımanın temel amacı; önemli oranda ataerkil bir yapının egemenliini henüz muhafaza ettii bölgenin sosyal ekonomik ve kültürel yapısına uygun olarak ekillenen toplumsal cinsiyet düzeni ve buna uygun olarak gelien çeitli mekanizmaların neler olduu anlaılmaya çalıılmaktadır. Bölgede egemen toplumsal cinsiyetin sosyo-kültürel bir bakı açısıyla ele alındıı bu çalıma bir alan aratırması olmadıı gibi konuya kuramsal yeni açılımlar getirmek gibi büyük iddiayı da taımamaktadır. Çalımamızda konu ile ilgili teorik bilgiler yer yer bölgede daha önce yapılmı alan çalıması verileri ile de desteklenerek analizler yapılmaya çalıılmaktadır. 2. Toplumsal Cinsiyetin Kurulması Kadınlık ve erkekliin kültürel olarak ina edilen, örenilen kalıplar olduu iddia edilen toplumsal cinsiyet yaklaımlarında bu kalıpların, bizi sadece birbirimizden farklılatırmakla kalmadıını, aynı zamanda toplum içinde nerede ve nasıl durulacaını ve dolayısıyla güç ve kaynakların paylaımın da belirledii vurgulanır. Bu yaklaımların anahtar kavramlarını incelemek gerekir Toplumsal cinsiyet (Gender) Bu terimi sosyolojiye sokan Ann Oakley e göre cinsiyet (sex) biyolojik erkek-kadın ayırımını anlatırken, toplumsal cinsiyet (gender) erkeklik ve kadınlık arasındaki buna paralel ve toplumsal bakımdan eitsiz bölünmeye gönderme yapmaktadır (Marshall, 1998:98). lk defa 1972 yılında kullanılan kavram, kadın ve erkek arasındaki farklılıın biyolojik unsurlar yanında toplumsal ve kültürel olarak oluturulduunun, ina edildiini ifade eder (Kirman, 2004:231). Kız ya da olan bebekler olarak dünyaya gelen insan teklerinin dünyada balarına gelen pek çok eyin sonucu kadın ve erkeklere dönütüklerine iaret eden bu süreç basitçe sosyalleme olarak adlandırılamaz. Tersine, kiinin çeitli biçimlerde müdahil olduu karmaık ilikileri içerir ve bir yandan kiisel düzeyde bir cinsiyet rejimine iaret eder. Bu kavram, cinsiyetin kiisel özelliklerin ötesinde, toplumsal yapılarla ve ilikilerle baıntılı bir öznellik boyutu olduu düüncesini de içerir (Sancar vd. 2006: 4). Günümüzde kadınların karı çıktıkları ve mücadele etmek zorunda kaldıkları birçok sorunun toplumsal cinsiyetle (gender) ilikili olduu yönünde yaygın bir kanaat olduu görülmektedir. Toplumsal cinsiyet; biyolojik cinsiyetten farklı olarak toplumsal ve kültürel olarak belirlenen ve dolayısıyla içerii toplumdan topluma olduu kadar tarihsel olarak da deiebilen cinsiyet konumu ya da cins kimlii dir. Bu anlamıyla toplumsal cinsiyet yalnızca cinsiyet farklılıını belirlemekle kalmaz, aynı zamanda cinsler arasındaki eitsiz güç ilikilerini de belirtir (Berktay 2000:16) Cinsiyet rolleri Soyun sürdürülmesinde kadın ve erkein üstlendii düünülen rollere göre biçimlenen cinsiyet rolleri, kadınlar ile erkekler arasındaki fark ve ilikileri, onların biyolojilerinin deil toplumsallamanın ürünü olarak gören bir perspektif dorultusunda kavramlatırılmıtır (Marshall 1998: 98). Zaman ve mekan balamında, toplumdan topluma farklılık gösteren toplumsal cinsiyet rolleri, söz konusu kültürün yeniden üretim ve yaratılı anlayılarına göre biçimlenir. Bu yeniden üretim sürecinde, cinsiyet rolleri yaratılıtaki varsayılan katkılarına göre tanzim edilir. Bu balamda bir egemenlik simgesi olarak yaratılıa ilikin tohum ve toprak metaforu üç kutsal dinde ve hatta çok daha gerilere gider (Berktay 2000:57). Bu durumun sadece kadınlarla erkekler arasındaki iliki ve fizyolojik yeniden üretimle sınırlandırılamayacaını belirten Delaney e göre, bu aynı zamanda evrenin temel bir

3 304 evket ÖKTEN yönüne de iaret etmektedir. Erkeklerin buradaki belirleyici konumları, ataerkil sistemin arkasındaki gücün de parçasıdır; çünkü sadece erkei deil, baba olarak erkei yüceltir [ki] ataerkillik de budur (Delaney 2001:55). Genel olarak kullanıldıında erkek iktidarı anlamına gelse de; ancak bu, ataerkil sistemin örgütlenmesinin ve uygulamasının tarihsel ve kültürel olarak farklılık gösterdii gerçeini ortadan kaldırmaz (Berktay 2000:24). 3. Güneydou Anadolu Bölgesinde Kadın Olmak: Kadın Statüsünü Belirleyen Mekanizmalar Toplumsal cinsiyet toplumsal olarak kuruluyor ise, bu kalıpların tarih ve toplum baımlı olduu anlamına gelir. Bu açıdan bakıldıında Güneydou Anadolu Bölgesi nde de kadın cinsellii ve bedeni üzerinde, bölgenin kültürel yapısına göre ekillenen bir anlayıın ve buna uygun çeitli mekanizmaların olduu kolaylıkla görülebilmektedir: Genel olarak kadınların kendileri için ve kendilerine göre deil daha çok airet ya da topluma uygun davrandıı erkek egemen bir anlayı ve tutum hakim olduu rahatlıkla söylenebilir. Üstelik bu anlayıın izleri bölgede geleneklerden törelere, toplumsal ve bireysel davranılara kadar geni bir alanda yansıma bulmaktadır. Belirli bir toplumda, kadın(lık) ve erkek(lik) ile ilgili deerler toplumdaki cari olan cinsiyet rejimini anlama noktasında önemli ipuçları sunar. Baka bir ifadeyle, toplumsal cinsiyet algısının toplumsal pratiklerde nasıl yansıdıını anlamayı kolaylatırır. Aynı zamanda bu deerler, cinsiyet ilikilerinin iktidar hiyerarisi hakkında da önemli veriler salarlar. Bu balamda, bölgedeki kadının statüsü, kadının evde/evin içinde ve evin dıındaki konumunu belirleyen dier bir ifadeyle kadının bedeni ile cinsellii üzerindeki geleneksel kontrol ve cinsiyetler arası eitsizlii besleyen, koruyan ve yeniden üreten mekanizmalar üzerinden anlaılabilir. Bu mekanizmalar; erken, zorla ve/veya görücü usulü evlilik, çokelilik, balık parası, boanma kuralları, namus cinayetleri gibi aile ve akrabalıa ilikin toplumsal göstergeler ile kadının eitim durumu, kadının çalıma olanakları, i, siyasal ve toplumsal hayata katılım düzeylerini gösteren daha çok ekonomik göstergelerdir Aile ve Akrabalık Belirli bir toplumun örgütlenmesi o toplumda geçerli olan fikirler, inançlar ve duygulara dayanmaktadır. Bu anlamda, özellikle cinselliin ve döllenmenin ilevi ile babanın ve annenin çocuun doumundaki göreli paylarına ilikin görüler, akrabalık fikirlerinin oluumunda dikkate deer bir rol oynar. Cinsiyete ilikin düüncelerin akrabalık çözümlemelerinde sahip olduu merkezi yer kadar, akrabalıa ilikin düünceler de cinsiyet çözümlemelerinde önemli bir yer tutar. Birini öteki olmadan düünemeyiz. Kısacası, bu iki çalıma alanı birbirine çatılarak kurulur (Delaney 2001:30). Bu açıdan, ekonomik, toplumsal siyasal ve ahlaki boyutları olan akrabalık sistemi, bireyin toplum içindeki yerini ve buna uygun davranı kodlarını da belirler. Akrabalık sisteminde, gündelik yaam içinde bireyin ekonomik, sosyal ve politik konularda nasıl davranacaına ilikin kurallar bellidir ve bunlar bireye belirli bir ideoloji eliinde sunulurlar. Bireyin kimden destek alabilecei (özellikle kolektif saldırı ve savunma durumunda), ekonomik olarak yapması gereken zorunlu yardımlar (kan bedeli gibi), sıkıtıında kimden borç alacaı ve olaanüstü durumlarda takınması gereken ahlaki duru akrabalık sistemine göre belirlenir. Dolayısıyla evlilik ve akrabalık kurumları, toplumların sosyal örgütlenme biçimlerinin kurucu deikenleri arasında yer almaktadır. Her toplum, ailenin oluumunu çeitli evlilik kurallarına balar. Bu kurallar toplumun biz ve öteki ayrımını nasıl kategorilendirdiine ve e seçiminde bu ayrımların hangisini tercih ettiinden, elerin evlendiklerinde nereye yerleeceklerine kadar çok geni bir alanda kendini gösterir (Altuntek 2001:20). Bu açıdan bakıldıında, bölgede yer yer halen etkin olan airet sisteminde akrabalık sisteminin çok önemli bir rolü vardır. Kurgusal akrabalık grupları olarak kendilerini gösteren airetlerde kiiler baba tarafından gerçek ya da kurgusal akrabalar olarak tanımlanır. Dayanımanın akrabalık derecesine göre merkezden dıa doru ve etkisi azalarak yayıldıı babasoylu airet ideolojisinde, soy içi evliliklerinde tercih sırası da babasoylu akrabalık derecesine göre biçimlenmektedir (Heckmann 2002:253). Bu noktada, karılıklı yardımlama ve efkat duygularını oluturan baları algılamanın ve kavramlatırmanın hayali yolu olsa da soy kavramı çok önemlidir. Çünkü kii ilikilerini akrabalık ideolojisinin merceklerinden bakarak kurar. Aynı sülaleye balı olmayan ikincil konumda bir kii kısasa

4 Toplumsal Cinsiyet ve ktidar: Güneydou Anadolu Bölgesi nin Toplumsal Cinsiyet Düzeni 305 kısas, kan bedeli gibi meselelerde, dierlerine karı sorumluluu, hakları ve yükümlülükleri yoktur. Karılıklı haklar ve görevler, kan baı ilikileriyle merulatırılır ve zaman içinde airet içinde gerçek akrabalık baları gibi kabul edilir (Lindholm 2004:104). Bölgede, erkein belirleyici, kadının ikincil bir konumda olduu bir soy ideolojisinin büyük oranda geçerli olduu görülmektedir. Akrabalıkların daha netletii airetin alt birimlerinde/sülalede, ailede erkekler ve kadınlar bulunsa da soyun, erkekler aracılıı ile sürdüü kabul edilir. Elbette bu anne tarafından akrabaların yok sayıldıı anlamına gelmez. Fakat bölgede airet dayanımasının daha net olarak ortaya çıktıı kolektif sorumluluk gerektiren durumlarda (kan gütme, kan bedeli), kadın tarafından akrabaların herhangi bir sorumlulukları olmazken, baba yanlı akrabalar yakınlık derecelerine göre sorumluluu -en azından ilke olarak- paylaırlar. Kadın ve erkek arasında iktidar ilikisinin temelini de büyük oranda erkei merkeze alan bu soy ideolojisi oluturmaktadır. Soyun temel belirleyicisi erkek olduu için gücün sahibi de erkektir. Dolayısıyla köyde evin sahibi ve reisi de doal olarak erkektir ve evin temsil edilmesi ve yönetimiyle ilgili kararları da büyük oranda erkek verir. Ekonomik kaynakların denetimi büyük oranda evin sahibi ve reisi olan erkeklere aittir. Otoritenin önemli oranda ya ve cinsiyete göre belirlendii bölgede bu anlamda, kadın ve çocuklar erkeklere, daha genç olan erkekler de yalı erkelere itaat ederler. Bölgede, özellikle kırsal alanlarda bu otorite ilikisi evin idaresinin yanı sıra en çok yapılacak bazı ilerden önce gerekli olan izin durumunda kendisini gösterir. Bu izin durumu, izin alması gerekenin ya ve cinsiyet durumlarına göre farklı ekillerde tezahür eder. Bölgede genç kızların yakın yerlere bile giderken genelde yanında bir tanıdık koruyucu erkek ile çıkması beklenirken, evli ve ileri yalardaki kadınların yanlarında mutlaka bir erkek olmasa da izin almaları gerekir Evlilik Bölgede evliliin gerçeklemesi, sürdürülmesi ve son bulması ile ilgili geçerli olan düzenlemelere bakıldıında, aile ve evliliin de büyük bir oranda airet ve akrabalık sisteminden etkilendii görülmektedir. Gerçekleen evliliklerin kompozisyonu ile toplumsal örgütlenme biçimi arasında dorusal bir iliki söz konudur. Baka bir ifadeyle baba soyuna dayanan airet/sülale birliini muhafaza eden bölgede akraba/kuzen evliliklerinin görülme sıklıı oldukça yüksektir. Babasoylu bir örgütlenme olan airet sisteminde kiiler içinde yer aldıkları sülale balamında deerlendirilir. Dolayısıyla saygınlık ve gücün kaynaı olan sülale birlikleri özenle korunmaya çalıılır. Sülale birliklerini muhafaza etmenin en temel yolu ise sülale içinde yapılan evliliklerdir. Buradan hareketle, akraba evlilikleriyle airet biçimindeki toplumsal örgütlenme arasında balantı kurulabilir. Ayrıca bir sorun karısında baba soyu içindeki bireylerin birbirlerine karı sorumlu olmaları dolayısıyla, airetlerin soy içindeki dayanımayı oluturmak, devam ettirmek için kabile içi/airet içi evlilii uyguladıkları bu konu ile ilgilenen aratırmacılarca kabul görmü bir açıklamadır (Bu konuda ayrıntılı bilgi için bkz: Altuntek 1993, Bruienessen 2003, Heckmann 2002). Nitekim bölgede yapılmı çalımalarda eler arasındaki akrabalık oranları, özellikle de kırsal alanlarda akraba evliliklerinin halen yüksek oranlarda gerçekletii görülmektedir. Sencer (1993:282) in aratırmasında bu oran (%38 i akraba ve %9 u hısım olmak üzere) toplam %47 olarak saptanmıtır. ller bazında bakıldıında, %54,9 ile Mardin ve %54,7 ile anlıurfa da en yaygın olduu ve bu oranın anlıurfa nın kırsal kesimlerinde %63 ile en yüksek düzeye vardıı görülmektedir. Daha yakın bir zamanda anlıurfa nın köylerinde gerçekletirilmi bir çalımada ise eler arasında hısım-akrabalık bulunanların oranı %63,6 olarak saptanmıtır. Akraba evliliini önemli gören insanların, bu evlilii neden önemli gördüüne ilikin verilen cevaplara bakıldıında, (aile balarının güçlenmesini salar %70,3 ve airet baının güçlenmesini salar %21,9 olmak üzere) büyük çounluunun (%92,2 si) akraba evliliklerini, bireyin kendisini de içinde tanımladıı aile ve airet baını güçlendirdii için gerekli/önemli gördüü saptanmıtır (Ökten 2004:35-145). Elde edilen aratırma bulgularının bölge toplumu için yukarıda söylenenleri dorular nitelikte olduu görülmektedir. Bölgede nüfus artıını da etkileyen evlilik ile ilgili dier bir konu evlenme yaının küçüklüüdür. Kadınlar için daha da düük olan evlenme yaı, dourganlık potansiyelinin en üst düzeyde harekete geçirilerek çocuk sayısının olabildiince artmasına yol açmaktadır (Sencer 1993: 279). Bölgede -ülkemizin baka bölgelerinde de görülebilen- evliliklerde dini nikah mutlaka yapılıyor olsa da resmi nikah her zaman uygulanamayabiliyor. Kadınların yasal açıdan haklarını ve dolayısıyla erkek karısındaki konumunu olumsuz etkileyen bu uygulama ayrıca imam nikahlı elerden doan

5 306 evket ÖKTEN çocukların büyük bir kısmının nüfusa kayıtlı olamama ve dolayısıyla bata eitim ve dier bazı olanaklardan yararlanamama sorununu da beraberinde getirdiini ayrıca belirtmek gerekmektedir Çokelilik Geleneksel deerlerin bir çok alanda henüz etkili olabildii bölgede, bu durumun aksine yüksek bir oranda (%95,3) tek elilik eiliminin hakim olduu ve çok eliliin bölgenin genelinde giderek daha da düük sevilere geriledii bulgulara dayanılarak söylenebilir. Temelde boanmaların ho karılanmaması dolayısıyla seyreklii ve çok çocukluluk eiliminin tevik ettii iki eli olanların oranı bölgede %4,7 iken, ikiden fazla eli hane reisine ise bölgede hiç rastlanılmamıtır. Bu daılım tüm illerde yinelenmekle birlikte, Adıyaman ve Gaziantep in kent merkezinde çokeli hane halkına rastlanılmazken anlıurfa ve Diyarbakır da bu oranın yükseldii görülmektedir (Sencer 1993:281). Bu oran baka bir çalımada %6 olarak tespit edilmitir (Ökten 2004: 72). Bu noktada çok eliliin düük oranda saptanmasından hareketle, geçmite daha yaygın olan bu uygulamanın, ekonomik etkenler ve insan gücüne duyulan ihtiyacın eskisine oranla azalması, eitim düzeyinin nispeten yükselmesi nedeniyle giderek yaygınlıını yitirdii sonucuna da varılabilir. Çok yaygın olmasa da bölgede görülen çok elilik de dier tüm sosyal olgularda olduu gibi birden fazla faktörün etkileimi ile açıklanması gereken bir durumdur. Dolayısıyla çok eliliin nedenlerini de bölgenin sosyal, ekonomik ve kültürel yapısında aramak gerekir. Daha önce de belirtildii üzere tarımın etkili olduu bölgede, büyük oranda aile iletmeleri egemendir ve igücü ihtiyacının önemli kısmı aile/ler tarafından karılanmaktadır. Geleneksel kuralların etkili olduu yörede, kadın, erkek ve ailenin gücünü, itibarını belirleyen ölçütlerden birisi ve hala anlamazlıklarda önemli bir faktör olarak görülen çok çocukluluk istei ile toplumsal yapının boanmayı onaylamaması çok eliinin en temel nedenleri olarak öne çıkmaktadır. Prestij kazandırması ve otoritesini kanıtlama gibi kültürel nedenler de çok elilie yönelmede ileri sürülen nedenler arasındadır Dourganlık: Kadınların Statü Garantisi Cinsiyet rolleri farlılamasının ve cinsler arası eit olmayan ilikilerinin temel bir gerekçesi doumun kadının bedeninde gerçeklemesi gerçeidir. Bu nedenle, kadının statüsünü ve dourganlıını birbirinden baımsız olarak düünmek olanaksızdır. Erkek egemen normların geçerli olduu toplumlarda, kadınların toplumda var olma nedenleri dourma kapasitelilerine indirgenmitir (Özbay 1995:160). Çalımanın konusu olan bölgede çocuk dourmak, gebelii önleme ve kürtajla ilgili egemen anlayı, kadınların dourganlıını, bedenini ve cinselliini kontrol etmesi noktasında engelleyici mekanizmalar olarak deerlendirilebilir. Fakat bu anlayıın da parçası olduu genel sosyolojik ortam göz önüne alındıında; bölgede çocuk dourmak, çok çocuk dourmak ve özellikle erkek çocuk dourmanın belirgin bir ekilde kadının yararına olduu anlaılmaktadır. Aslında dünyaya çocuk getirmek, yalnızca bölgede deil bütün Türkiye de hem erkeklerin hem de kadınların birincil kaygılarını oluturduu rahatlıkla söylenebilir. Annelik, kadınları en fazla güçlendiren deneyimlerden biridir; çünkü kendilerini var edebilecekleri meru bir alan açar. Bu varlık son derece sıkı bir biçimde belirlenmi, sınırları çizilmi olsa da, yine de, güçlendirici bir etkisi vardır (Sancar vd., 2006:21). Muhtemelen anne olan kadınların statü açısından ve ekonomik yönden elde ettii avantajlar ve yetikin çocukların, özellikle oulların saladıı gelecee yönelik ekonomik sigorta göz önünde bulundurulduunda, tıpkı hukukun erkeklerin çıkarlarını ifade ettii gibi, halk kültüründe kadının çocuk dourma rolünün fazlasıyla vurgulanması kadınlarının çıkarlarını ifade eder (lkkaracan 2004: 72). Erkekler hayat kıvılcımının taıyıcısı, soyun devam ettiricisi olarak deerlendirildiinde, baba soyu devam ettirmek de ancak oullara sahip olmakla mümkün olacaktır. Soyun devamı babadan oula geçtii için erkek evlat soyun bir parçası, devam ettiricisidir. Dolayısıyla, bölgede evli olmayan evli olsa da erkek çocuk sahibi olmayanlar, ocakları nı sürdürecek kimse olmadıı için körocak olarak deerlendirilir. Bu anlamda bölgede çocuk sözcüünün, hem çocuk hem de olan çocuk anlamında kullanılması, bu durumu açıklayıcı, yaygın olarak bilinen bir gerçektir. Bu açıdan bakıldıında, toplumsal olarak dourganlıın kadının statüsünü arttırması için çocuun cinsiyeti de önemlidir. Bölgedeki, dourganlık/erkek çocuu dourganlıını destekleyen, tevik eden kültürel normlara bakıldıında; bunların bölgenin sosyal, siyasal ve ekonomik yapısı balamında anlamlı olduu ve bu uygulamaların bölgenin toplumsal yapısına uygunluu ölçüsünde etkili olduu ileri sürülebilir. Daha önce de belirtildii gibi, tarımın etkili olduu, toprak mülkiyeti ve iletmesinde büyük dengesizliklerin

6 Toplumsal Cinsiyet ve ktidar: Güneydou Anadolu Bölgesi nin Toplumsal Cinsiyet Düzeni 307 görüldüü bölgede, buna paralel olarak büyük oranda aile iletmeleri egemendir. Çiftçiliin yaygın olduu bölgede; igücü ihtiyacının büyük oranda aile tarafından karılanması çok çocukluluk isteini ve dolayısıyla bu yöndeki eilimi arttırmaktadır. Dier taraftan bölgenin -dier bölgelerden ayrıcı temel bir özellii- toplumsal yapısını belirlemede hala etkin bir konumda olan airet baı, gerek kurumsal gerekse bireysel düzeyde davranıların biçimlenmesinde önemli bir yere sahiptir. Bu anlamda, birçok alanda geleneksel kuralların geçerli olduu yörede, kadın, erkek ve ailenin gücünü, itibarını belirleyen ölçütlerden birisi de çocuk, özellikle erkek çocuk sayısıdır. Airet içi ve airetler arası anlamazlıklarda önemli bir faktör olarak görülen çocuk sayısı, siyasi anlamda da daha fazla oy anlamına gelmektedir. Kaldı ki çocuk özellikle de erkek çocuk isteyenler sadece erkekler olmadıı gibi, bunu önemseyenlerin büyük bir kısmı da kadınlardır. Annelie ve dourganlıa deer veriliyor olmasından öte, kadınların bu konudaki isteinin çou zaman bir saplantı hali aldıını gösteriyor. Çünkü kadının hayattaki temel ilevi çocuk özellikle erkek çocuk dourmaktır (Delaney 2001:74). Bölgede, aile içindeki konumunu pekitirdii ve statüsünü yükselttii için kadınlar da erkek çocuun gereklilii inancındadırlar. Ayrıca babasoylu akrabalık sisteminin geçerli olduu bölgede, erkek çocuu soyun devam ettiricisi ve aile iletmesinin de varisidir. Bu balamda çocuk/erkek çocuk gereksinimi yine hem erkekler hem de kadınlar tarafından youn olarak paylaılan bir özellik olarak çok çocukluluk eilimini arttırıcı önemli bir faktördür. Tüm bunlarla birlikte, gelimekte olan ülkelerde doum oranlarını arttıran en önemli nedenlerden birisi olan sosyal güvenceden yoksun olmak da paradoksal olarak dourganlıı tevik eden bir faktördür. Zira gelimekte olan ülkelerde çok çocuk sahibi olma isteminin gerisinde yatan niyet, gerekli igücünü elde etmek ve ebeveynlerin yalandıkları sıralarda kendi çocukları tarafından bakılmalarını salamaktır (Beck 1990:12) Onur ve Utanç: Kadının ffeti Erkein erefidir Daha önce de deinildii gibi erkein tohumu oluturan ve yeniden üretim sürecinde temel belirleyici olarak algılandıı soy ideolojisinde kadın, yaratıcı tohumu saklayan, onu besleyen bir konumdadır. Bu deerli yükün taıyıcısı olması ve namusun kadın bedeni üzerinden tanımlanması dolayısı ile kadın(lık) sıkı koru(n)ma/kontrol duvarı ile çevrilmitir. Kadının korunması ilgili bu özen, Ortadou ve Akdeniz toplumunun ayırt edici bir özelliidir. Bu davranı tarzı namus/utanç ya da yalnızca namus çerçevesinde ele alınmı, buna ilikin geni bir yazın üretilmitir (Delaney 2001:59). Soy temelinde örgütlenmi topluluklarda, kadının iffeti aile erefiyle iç içe geçmitir ve bunlar çok önemli kavramlardır. Onur ve utanç ın çok ilendii bu tür toplumlarda, onur daha çok erkek tarafından temsil edilirken, daha çok kadınlara ait olan utanç erkeklerin onurunu yükseltip alçaltan bir niteliktedir. Dolayısıyla erkekler açısından, kadınların kontrol altında tutulması kendi namuslarının belirlenmesinde çok önemlidir. Bu yüzden kadın cinselliiyle badatırılan namus çounlukla kadın üzerinden temsil edilir. Namusa yönelik olarak deerlendirilen davranılar çok geni çerçevede ve bir o kadar mulak olduundan, kadının özgürlüünü daraltmakta ve kadına yönelik ayrımcılıı ve iddeti besleyen önemli bir etken olmaktadır. Bölgede namus, tüm topluluk/airete ait olan erefin kuaktan kuaa sorunsuzca aktarılmasının kii çıkarından daha önemli olduunun bir ifadesidir. Son günlerde medyada daha çok gündeme gelen ve töre denilen ey de aslında bu bütünlüklü namus anlayıının bir tezahürüdür. Namus kavramıyla ilgili bir baka kavram da ereftir. eref, genel olarak bireyin ya da ailesinin toplumsal itibarı ya da saygınlıı olarak tanımlanabilir. Henüz kır kökenli sosyal deerlerin etkisini taıyan ve sürdüren Akdeniz havzası toplumlarında, yerleik gelenekler ve görenekler, bir erkei, kendisinin ve ailesinin erefini korumaya ve kadının da cinsel saflıını ya da namusunu korumaya zorunlu kılar. Bu beklentiler, kadında cinsel utanç, erkekte ise erkeklik olarak belirir (Ergil, 1980:187). Baımsızlıa, cesarete ve cömertlie büyük önem atfedilen Ortadou da, kendine yeterlilik, konukseverlik, kan davası, dokunulmazlık ve kadın iffet ve mahremiyetine ilikin katı cinsel töreye dayalı bir kiisel eref yasası egemendir. eref kiisel olmayıp, aynı zamanda erkek ve kadınların dodukları, sadakat ve destekle yükümlü oldukları atayanlı ve ataerkil ailenin, klan ve airetlerin içine de

7 308 evket ÖKTEN kopartılamaz biçimde yerlemitir. eref kiinin soydalarıyla paylatıı bir kavramdır. Kahramanlık hikayeleri, sadece bir kiinin gösterdii kahramanlıkların hikayelerini deil, o kiinin atalarının ve soydalarının da anlı geçmiini anlatır. Onların erefi, kiinin kendi erefidir ve bu eref çounlukla kan davalarıyla ilintilidir. Benzer ekilde kiinin sülalesinden birinin ayıbı ya da erefsizlii grubun tümüne aynı derecede sürülmü bir lekedir (Lindholm 2004: ). Onur ve utancın youn olarak ilendii toplumlarda; namus kavramının, kadın cinsellii ve kadının kontrol edilmesi ile badatırması yönünde kuvvetli bir eilim söz konusudur. Buralarda namus, erkeklerin kontrolünde olan, kadınlara ait bir özelliktir. Kadınlar, namuslu olarak kabul edilen davranı kurallarına uymak zorundadırlar, dolayısıyla rolleri pasiftir, erkekler ise kadınların bu kurallara uymasını salamak zorundadır, bu nedenle de aktif bir rol oynamaları gerekir. Sonuçta, namus genellikle hem kadınları hem erkekleri belirli bir biçimde davranmaya zorunlu kılan bir ey olarak algılanmaktadır. Namus algısının kadın bedeni üzerinden kavrandıı durumlarda namus, kadınların gündelik yaam pratikleri, eitim görme, çalıma, evlenme, bekâretin önemi, sadakat, istedii kii ile evlenebilme, sevdiine kaçma, boanma gibi konular üzerinden yürütülen bir söylem içinde dile getirilmekte ve kadınların ezilmesine neden olmaktadır. Bunun sonucu olarak kadınlar okula gönderilmemekte, erken yata evlenmeye zorlanmakta (çounlukla tanımadıkları erkeklerle ve resmi nikah olmadan), bazen aileler arasındaki anlamazlıkların çözümünde deiim aracı (berdel) olarak baka bir aileye verilmekte ve kocalarının ikinci elerini (kuma) kabul etmek zorunda kalmaktadırlar (Kardam 2005:25). Kadının namusunu korumak, bölge erkeinin toplumsal cinsiyetinin de merkezindedir. Çünkü kadınların bekaretine bekçilik etmesi onu denetlemesi ve saldırılara karı koruması gerekmektedir. Baka bir deyile, erkek olmak, önemli bir kısmı, ailedeki kadınların bekaretini güvence altında tutmak olan günlük pratiklerde bulunmaktır (Delaney, 2001:258). Erkek açısından erkekçe tutumlar takınmak ve erkekçe davranmak; kadınlar açısından ise cinsel sakınmaya önem vermek, hareketlerini utanç kavramıyla sınırlamak, bir namus borcudur. Bu borç, önce aileye, sonra da topluma yöneliktir. u halde erkek, hem kendi hem de ailesinin kadın üyelerinin namusunu (cinsel saflıını) korur. Ayrıca kadın, kendi namusundan baka ailenin erkeklerinin namusunu da korur. Bu durum, ailenin erefine yansır. Davranı biçimindeki bu karılıklılık, ailenin bireylerinin namus ve erefini belirler (Ergil, 1980:187). Bölgede genel olarak anlaıldıı biçimiyle namus yıkıcı bir kavramdır, çünkü insanların özellikle de kadınların özgürlüü onların yalnızca aile içinde deil, tüm toplum içinde erkeklerin kontrolü altında olmaları sonucunda kısıtlanmaktadır. Kadınlar üzerinde aır bir baskı kurulmasına yol açan namus anlayıı, erkeklerin de yaamlarının odaına kadınların namus bekçileri olma görevini koyarak, bu görevi içinde yaadıkları topluluun beklentilerine uygun yerine getirmedikleri, ya da getiremedikleri durumlarda aır baskı altına girmekte, hatta madur konumuna düebilmektedirler. Namusun kadınların bedeni üzerinden kurulması ve kadın cinselliinin erkekler tarafından kontrolü, özellikle kadının zina yaptıının bilindii durumlarda, insanların kafasında namus cinayetlerini bir anlamda merulatırmaktadır (Kardam 2005:26) Kadının Evin çinde ve Dıındaki Konumu Geleneksel toplum yapısına sahip bölgede kadının konumu da büyük oranda geleneksel rol ve statüler tarafından belirlenmektedir. Baka türlü ifade edilecek olursa kadın, cinsiyet temelindeki ibölümü uyarınca ev hanımı, analık gibi rolleri yerine getiren geleneksel bir konumdadır. Kadın ve erkein toplumdaki görevleri, sorumlulukları, hakları, maddi ve manevi eylerin üretim sürecindeki konumları, kiilik özellikleri sayılabilen her unsur vb. toplumsal cinsiyete göre ekillendirilir. Bunun sonucunda da kadınlar özel alana, erkekler ise kamusal alana yönlendirilir. Kadınlardan istenen, yaam alanının sınırlarını ev, e ve çocuklarla belirlemeleridir. Neredeyse ev ileri, çocuk bakımı ve ein yeniden üretime hazırlanması kadınların varolu nedeni olarak görülür (Helvacıolu 1996:41). Bölgede gerçekletirile bir aratırmada, kadının konumuna ilikin sorulara verilen cevapların da büyük oranda bu yönde bir eilimi yansıttıı görülmektedir. Hane halkı reislerinin çounluu (%64,3) kadının ilevini analık (çocuk dourmak ve yetitirmek) olarak açıklarken, %22 si kadına ev ilerini görmek ve kocasına bakmak görevini yüklemitir. Daha eitlikçi bir statüyü belirtmek üzere kadını, einin hayat arkadaı olarak niteleyenlerin oranı ise %13,8 dir (Ökten 2004:160). Büyük oranda eve/özel alana yönlendirilmi kadınlar için, evden çıkı ın kocanın ya da babanın iznine balı olduu bir mekansal sınırlamanın da söz konusu olduu gözlenmitir. Bu durum büyük

8 Toplumsal Cinsiyet ve ktidar: Güneydou Anadolu Bölgesi nin Toplumsal Cinsiyet Düzeni 309 oranda akraba toplulukları olan köylerde sıkı bir ekilde ilenmese de köy dıı yerleim yerlerinde daha sıkı bir ekilde uygulanmaktadır. Dolayısıyla kadınların engellenmesi ve sınırlandırılması, mekansal bir boyut da taıyor. Evden çıkmalarının izne balı olması, onların yaam alanları daralttıı gibi, yaam repertuarlarını geniletmelerini de önlüyor (Sancar vd., 2006:26). Geleneksel toplumlarda olduu gibi bölgede de otorite daha çok ya ve cinsiyet gibi fizyolojik niteliklerden kaynaklanmaktadır. Dier bir ifadeyle, otoritenin yalılar ve erkeklerde toplandıı geleneksel ailede baba ya da kocanın sözü geçerlidir. Aile içinde, büyük bir oranda babanın aile içi otorite olarak belirdii, kadının köy içerisindeki konumuna ilikin verilen cevaplar da kadının erkee baımlı ve ikincil bir konumda olduu aratırma sonuçlarından açıkça görülmektedir (Bu konuda ayrıntılı bilgi için bkz: Sencer 1993, Bayram vd. 1998, Ökten 2004) Eitim: Toplumsal Cinsiyet Sisteminin Bir Mikrokozmozu Toplumsal ilikiler bir bütün olarak, örnein ya, din, ırk, sınıf, cinsiyet gibi toplumsal farklılıklar arasındaki güç ilikileriyle sürdüünden, eitim de bu güç ilikilerinin bir parçasıdır. Eitim sistemleri genellikle içinde bulundukları toplumların toplumsal cinsiyet sisteminin bir mikrokozmozunu oluturur; var olan toplumsal ilikilere ve pratiklere meruiyet kazandırır. Ancak eitim, geleneksel cinsiyetçi kalıp yargıların yeniden üretilmesinin yanında kadınların kendi güçlerini ve kendilerini güçsüzletiren mekanizmaları fark edebilmeleri ve bunları dönütürmeleri için ortam yaratma gizilini içinde barındırır (Tan vd. 2000:25) ). Eitim birçok ülkede olduu gibi Türkiye de de devletin vatandalarına saladıı en önemli sosyal haklardan bir tanesidir. Bir sosyal politika aracı olarak düünüldüünde, eitimin en önemli aracı olarak yoksulluun kuaktan kuaa aktarılma sürecine müdahale edebilmek için tüm örencilerin olanaklarının eitlenmesinin salanmasıdır. Ancak aynı zamanda eitim alanı, eitime eriebilirlik, eitimin kalitesi ve etkinlii açısından deerlendirildiinde var olan eitsizliklerin en görünür hale geldii alanlardan biri olarak da karımıza çıkmaktadır (Keyder ve Üstünda 2006:91). Son yıllarda zorunlu eitimin sekiz yıla çıkarılmasıyla okullama oranında önemli bir artı olmakla birlikte, Türkiye de köy ve kentlere, cinsiyete, bölgelere ve eitim sürelerine göre daılımında derin farklılıklar içermeye devam etmektedir. Özellikle Dou ve Güneydou Anadolu Bölgeleri için eitim göstergeleri oldukça düüktür. Bölgesel kalkınmada nitelikli igücüne, geleneksel engelleri amada yenilikçi yaklaımlara gereksinme duyan Bölge için bu özellik kalkınma yolundaki balıca engellerden biridir. Kadınların eitimi, uluslararası insani gelimeyi ölçmeye yarayan temel göstergelerden biridir (Tan vd., 2000:26). Eitim düzeyinin en anlamlı göstergelerinden biri ve en alt düzeyi olarak okuryazarlık oranının, bölgede -özellikle kadınlar açısından- düük olduu görülmektedir. Bu durum bölge açısından kalkınma yolunda önemli engeldir. Okuma-yazma bilenlerin oranı Türkiye geneliyle karılatırıldıında, Bölge nin bu düzeyde bile ortalamanın çok altında kaldıı anlaılmaktadır (Sencer 1993:410). Erkeklerin örenim durumunu gösteren verilere bakıldıında %61,8 lik bir oran ilkokul mezunu olsa da, hiç okur-yazar olmayanların oldukça yüksek bir oran oluturduu (%22,3) görülmektedir. Oranlar ilkokuldan daha yüksek örenim düzeylerinde giderek iyice dümektedir; ortaokul mezunu olanların oranı %9,3 iken, lise mezunlarının oranı %6 dır. Bu oran yüksekokul/üniversite mezunlarında sadece % 0,8 olarak bulunmutur. Hane reisi sorularından elde edilen bilgilere göre, okur-yazarlık oranı cinsiyete göre önemli deiiklikler göstermektedir. Bölgede, okur-yazar olma bakımından kadınların oranı erkeklere göre daha düük çıkmıtır. Nitekim kadınların örenim durumunu gösteren rakamlara bakıldıında, köylerdeki kadınların %74,4 gibi büyük bir kısmının okur-yazar olmadıı görülmektedir. %22,3 ü ilkokul mezunu olan kadınların %1,8 i ortaokul mezunu ve sadece %,8 i lise mezunudur. Köylerde, yüksekokul/üniversite mezunu olan kadına ise hiç rastlanılmamıtır. Okur-yazar olma bakımından kadınların oranının erkeklere göre daha düük çıktıı bölgede, ailelerin -olanakları elverdii durumlarda- çocuklarını ilköretimden sonra okutmayı düünüp düünmediklerine ilikin verdikleri cevaplara bakıldıında, burada da bir cinsiyet ayrımcılıının söz konusu olduu görülmektedir. Erkek çocuklarını okutmayı düünen aileler %94,3 oranında olmasına karılık, ailelerin kız çocuklarını ilköretimden sonra okutma istekliliinde bir düme görülmektedir.

9 310 evket ÖKTEN lköretimden sonra kız çocuklarını okutmayı düünen ailelerin oranı %71,8 olarak saptanmıtır (Ökten 2004:136). Sencer in (1993:413) aratırmasında da bölgede okuryazarlıın cinsiyetle yakından alakalı olduu görülmektedir. Baka bir deyile GAP ın her ilinde, Türkiye genelinde olduu gibi, erkek nüfus içinde okuryazar olanların oranı, kadın nüfusa oranla önemli oranlarda daha fazladır. Erkek nüfusla kadın nüfus arasındaki okuryazarlık oranı farkı, Türkiye için %18,3 iken, bölge için %32,4 tür. Rakamlardan da açıkça görülecei üzere, okur-yazarlık oranı kadınlar açısından oldukça düük çıkmı ve burada da bir cinsiyet ayrımcılıının sözkonusu olduu açıktır. Kadınların toplumsal statüleri bakımından olumsuz olan bu durumun kadınların hareket alanlarını daralttıı, yapabilecei eyleri azalttıı ve dolayısıyla baımlılıklarını arttırdıı açıkça görülmektedir Çalıma Yaamı Kadınların ev içinde veya dıında ücretli çalımaları, bir yandan toplumsal denetimle, dier yandan kiisel güçlenme ile ilikili bir konudur. Kadınlar ücretli çalımaya katıldıklarında, bu onların aile içindeki konumlarını etkiliyor, kiisel güçlerini ve güvenlerini arttırıyor. Dier yandan, bu çalıma, kadınların ev içinde üstlendikleri rollerde bir deiim olmadıı sürece, onların daha fazla yıpranmalarına, kendilerine zaman ayıramamalarına da neden oluyor (Sancar vd. 2006:77). Bölgede yapılmı çalımalarda kadının çalıma yaamındaki konumuna ilikin verilen cevaplarda büyük oranda (%80) eini ev hanımı olarak tanımlayan hane halkı reislerinin ancak %17,8 lik bir kesimi eini tarım içisi olarak tanımlamıtır. Oysa yörede kadınlar tarımsal üretimim her aamasında, hayvan bakımı ve yetitiriciliinde aktiftir. Hane reislerinin %22 sinin einin, erkek emeinin youn olarak kullanıldıı ekim iinde de çalıması bunun küçük bir örneidir. Derinlemesine görümelerde, kadınların tarlada çalıtıkları fakat emekleri karılıı kendilerine ait bir gelir elde etmedikleri ortaya çıkmıtır (Bayram vd. 1998:28). Bölgede gerçekletirilmi bir dier çalımada da, kadının eini yaam arkadaı olarak niteleyen çok düük bir oranda (%9,2) kalmasına karılık, geleneksel rol ve statüsünü öne çıkaranların (%85) çounluu oluturduu görülmütür. Bölgede, egemen eilimle, kadının çalımasının ev ya da aile iletmesiyle sınırlı kaldıı ve aile dıında çalıanların yalnızca kente özgü olmak üzere eler evreninde %2, kent evreninde %4,9 düzeyini amadıı bilinmektedir (Sencer 1993:322). Bu durum her eyden önce bölgede kadının çalımasının aileyle (aile iletmesiyle) sınırlı kaldıını göstermektedir. Ancak aile iletmesinde çalıma söz konusu olduunda, çalıan kadınların (elerin) belirtilen oranın çok üstünde olduuna kuku yoktur. Bölgede hane halklarının çounda gelir -ailece çalıarak salansa da- hane halkı reisinin elinde toplanmaktadır. Bununla birlikte, elerin sayıları sınırlı olsa bile aile iletmesinden hane halkı bütçesine katkıda bulunduu durumlar vardır. Bu gelirler, aile çalımalarıyla ya da kira ve benzeri kaynaklardan ve diki, dokumacılık, temizlik ileri vb. gibi gelir getirici uralardan salanmaktadır. Bölge genelinde ayrı geliri bulunan e oranı yalnızca %12,6 dır. Baka bir deyile, hane halklarının %87 4 ünün geliri ya salt hane halkı reisince salanmakta ya da aile iletmesinde salansa bile onun sayılmaktadır (Sencer 1993:323). 4. Sonuç ve Deerlendirme Güneydou Anadolu Bölgesi nin toplumsal cinsiyet rejiminin ve bu anlayıın somut ilikiler içinde nasıl göründüü, barındırdıı iktidar iliiklerinin kadın ve erkekler üzerinden analiz edildii çalımamızda sonuç olarak özetle unlar söylenebilir. Öncelikle ataerkil bir cinsiyet rejiminin etkin olduu bölgede, erkein belirleyici, kadının ikincil bir konumda olduu bir soy ideolojisi hakimdir; dier bir ifadeyle soyun, erkekler aracılıı ile sürdüü anlayıı egemendir. Kadın ve erkek arasında iktidar ilikisinin temelini de büyük oranda erkei merkeze alan bu soy ideolojisi oluturmaktadır. Bu anlamda bölge kültürel yapısına göre bir toplumsal cinsiyet düzeni ve bu düzene uygun çeitli mekanizmaların kadın cinsellii ve bedeni üzerinde etkili olduu görülmütür. Erkei merkeze alan bir anlayı bölgede geni bir alanda yansıma bulmaktadır.

10 Toplumsal Cinsiyet ve ktidar: Güneydou Anadolu Bölgesi nin Toplumsal Cinsiyet Düzeni 311 Kadınının konumu büyük oranda geleneksel rol ve statüler tarafından belirlenmektedir. Cinsiyete dayalı ibölümü temelinde, büyük oranda ev hanımı ve analık rollerini yerine getiren kadınların daha çok özel alana sıkıtırıldıı görülmektedir. Bölgede okuryazarlıın cinsiyetle yakından alakalı olduu görülmektedir. Baka bir deyile bölgede, erkek nüfus içinde okuryazar olanların oranı, kadın nüfusa oranla önemli oranlarda daha fazladır. Akrabalık sisteminin çok önemli olduu airet sisteminin henüz etkinliini koruduu, baba soyuna dayanan airet/sülale birliini muhafaza eden bölgede akraba/kuzen evlilikleri hala yaygın olarak görülmektedir. Dier taraftan evlenme yaının düük olması bölgedeki nüfus artıını da etkilemektedir. Dourganlıı, erkek çocuu destekleyen, tevik eden, bölgenin sosyo-ekonomik, siyasal ve kültürel yapısıyla uyumlu bir tutum hakimdir. Bu açıdan bakıldıında, bölgede çocuk dourmak, çok çocuk dourmak ve özellikle erkek çocuk dourmanın belirgin bir ekilde kadının yararına olduu anlaılmaktadır. Aynı ekilde, söz konusu bu yapı çok yaygın olmasa da bölgede görülen çok eliliin nedenlerini de barındırmaktadır. Genel olarak Ortadou ve Akdeniz toplumlarının bir özellii olan onur ve utancın youn olarak ilendii bölgede, namus kavramının kadının cinsellii ile badatırması ve kadının kontrol edilmesi yönünde kuvvetli bir eilim söz konusudur. Bu algı, kadınların eitiminden evliliine birçok alanda etkili olabilmektedir. Namusun kadın bedeni üzerinde tanımlandıı bölgede kadının namusunu korumak, bölge erkeinin temel görevidir ki bu durum çou zaman erkekleri de ciddi ekillerde madur etmektedir. Son söz olarak cinsiyete dayalı ibölümü uyarınca kadının erkee baımlı, ikincil bir konuma itilmesi, bireylerin geliimini köreltmekte, ulusal gelimeyi de engellemektedir. Toplumsal cinsiyet düzeninin kurulmasında payları faklı olsa da sadece erkekler sorumlu deildir; çünkü kadınları bu konumda tutanlar erkekler olsa da sosyalizasyon sürecinde çocukları yetitiren ve onlara bu anlayıı aktaran da kadınlardır. Dier taraftan, kadına yönelik baskının faili ve görünüüne bakılırsa bundan yararlanan kii olan erkek de, baba, koca veya karde olarak bir ekilde o da bu sürecin kurbanıdır. KAYNAKÇA Bayram, Mümtaz., Osborne, James., Baran G. Aylin, Çabuk, Nilay. vd. anlıurfa-harran Ovalarında Tarla çi ve Köy Gelitirme Projesi Sosyal Deerlendirme Raporu, GAPBK, Ankara Beck Jan Mansvelt. Çevre ve Üçüncü Dünya, Endülüs Yayınları, stanbul Berktay, Fatmagül. Tektanrılı Dinler Karısında Kadın, Metis Yayınları, stanbul Bora, Aksu, Üstün lknur. Sıcak Aile Ortamı, Demokratikleme Sürecinde Kadın ve Erkekler, Tesev Yayınları, stanbul Delaney, Carol. Tohum ve Toprak, letiim Yayınları. stanbul Kurmu, Orhan, Dou ve Güneydou Anadolu da Sosyal ve Ekonomik Öncelikler, Tesev Yayınları, stanbul 2006, s Ergil Dou, Türkiye de Terör ve iddet; Turhan Kitabevi, Ankara GAPK Sürdürülebilir Kalkınma Programı, GAPBKB Yayını, Ankara GAPK Sosyal Politika Hedefleri, GAPBKB Yayını, Ankara Helvacıolu, Firdevs. Ders Kitaplarında Cinsiyetçilik , Kaynak Yayınları, stanbul Kardam, Filiz. Türkiye deki Namus Cinayetlerinin Dinamikleri, Eylem Programı çin Öneriler Sonuç Raporu BM Nüfus Fonu, Nüfus Bilim Der., BM Kalkınma Programı, Ankara Keyder, Çalar ve Üstünda, Nazan Dou ve Güneydou Anadolu nun Kalkınmasında Sosyal Politikalar, Dou ve Güneydou Anadolu da Sosyal ve Ekonomik Öncelikler, Tesev Yayınları, stanbul 2006, s Kirman, Mehmet Ali, Din sosyolojisi Terimleri Sözlüü, Rabet Yayınları, stanbul 2004.

11 312 evket ÖKTEN Kudat, Aye, Kılıçözlü Sanal Ece, vd. Dou ve Güneydounun Kalkınmasında Yatırım Politikaları, Dou ve Güneydou Anadolu da Sosyal ve Ekonomik Öncelikler, Tesev Yayınları, stanbul 2006, s Lindholm Charles. slami Ortadou, (Çev: Balkı afak), mge Kitabevi, Ankara Marshall, Gordon, Sosyoloji Sözlüü, (Çev. Osman Akınhay, Derya Kömürcü), Bilim ve Sanat Yayınları, Ankara, Ökten, evket. Türkiye nin Kalkınma Çabalarının Sosyolojik Açıdan ncelenmesi: GAP Projesi (Yayınlanmamı Doktora Tezi, 2004), Hacettepe Ünv. Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara. Özbay, Ferhunde. Kadının Statüsü ve dourganlık, Türkiye de Kadın Olgusu, (Yayına hazırlayan: Necla Arat), Say Yayınları, stanbul 1995, s Sancar Serpil., Acuner, Selma, Üstün lknur, Bora, Aksu., Cinsiyet Eitsizlii Bir Kadın Sorunu Deil, Toplumun Sorunudur, UNDP-Kalkınma ve Demokratikleme Projelerinde Cinsiyet Eitlii Hedefinin Gözetilmesi Eitimi , UNDP, stanbul Sencer, Muzaffer. GAP Bölgesi nde Toplumsal Deime Eilimleri, TMMOB Ziraat Mühendisleri Odası Yayını, Ankara Tan Mine, Ecevit Yıldız, Üür Sancar Serpil. Kadın-Erkek Eitliine Doru Yürüyü: Eitim, Çalıma Yaamı ve Siyaset, Tüsiad Yayınları, stanbul Tezcan, Mahmut. Türklerle ilgili Stereotipler (Kalıp Yargılar) ve Türk Deerleri Üzerine Bir Deneme, A.Ü. Eitim Fakültesi Yayınları, Ankara 1974.

Sosyo-Ekonomik Gelimilik Aratırması

Sosyo-Ekonomik Gelimilik Aratırması Giri Sosyo-Ekonomik Gelimilik Aratırması Taner Kavasolu Devlet Planlama Tekilatı Kalkınma Planlarımızda, ülke corafyasında ve kesimler arasında dengeli bir gelime salanması hedefi, ülke ekonomisi için

Detaylı

OTSTK ÇOCUKLARIN ALELERNE YÖNELK GRUP REHBERL NN ANNE BABALARIN DEPRESYON VE BENLK SAYGISINA ETKS

OTSTK ÇOCUKLARIN ALELERNE YÖNELK GRUP REHBERL NN ANNE BABALARIN DEPRESYON VE BENLK SAYGISINA ETKS Bu aratırma 2005 yılında 1. Uluslararası zmir Özel Eitim ve Otizm Sempozyumu'nda poster bildiri olarak sunulmutur. OTSTK ÇOCUKLARIN ALELERNE YÖNELK GRUP REHBERL NN ANNE BABALARIN DEPRESYON VE BENLK SAYGISINA

Detaylı

BURSA DA GÖREV YAPAN MÜZK ÖRETMENLERNN ULUDA ÜNVERSTES ETM FAKÜLTES GÜZEL SANATLAR ETM BÖLÜMÜ MÜZK ETM ANABLM DALI LE LETM VE ETKLEM

BURSA DA GÖREV YAPAN MÜZK ÖRETMENLERNN ULUDA ÜNVERSTES ETM FAKÜLTES GÜZEL SANATLAR ETM BÖLÜMÜ MÜZK ETM ANABLM DALI LE LETM VE ETKLEM BURSA DA GÖREV YAPAN MÜZK ÖRETMENLERNN ULUDA ÜNVERSTES ETM FAKÜLTES GÜZEL SANATLAR ETM BÖLÜMÜ MÜZK ETM ANABLM DALI LE LETM VE ETKLEM Dr. Ayhan HELVACI *1924-2004 Musiki Muallim Mektebinden Günümüze Müzik

Detaylı

KADIN CİNSELLİĞİNİN SÖYLEMSEL İNŞASI VE NAMUS CİNAYETLERİ: ŞANLIURFA ÖRNEĞİ

KADIN CİNSELLİĞİNİN SÖYLEMSEL İNŞASI VE NAMUS CİNAYETLERİ: ŞANLIURFA ÖRNEĞİ T.C. ANKARA ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ GAZETECİLİK ANABİLİM DALI KADIN CİNSELLİĞİNİN SÖYLEMSEL İNŞASI VE NAMUS CİNAYETLERİ: ŞANLIURFA ÖRNEĞİ Doktora Tezi Ayşe Nevin Yıldız Ankara-2009 i İÇİNDEKİLER

Detaylı

Aratırma Koordinatörü: Prof. Dr. Faruk en. Hazırlayanlar: Gülay Kızılocak Cem entürk Dr. Martina Sauer

Aratırma Koordinatörü: Prof. Dr. Faruk en. Hazırlayanlar: Gülay Kızılocak Cem entürk Dr. Martina Sauer Download von www.bteu.de / Avrupali Türk Isadamlari Birligi Hannover / TAM Vakfi Yayinlari!" #"# Aratırma Koordinatörü: Prof. Dr. Faruk en Hazırlayanlar: Gülay Kızılocak Cem entürk Dr. Martina Sauer Bu

Detaylı

KADIN DOSTU AKDENİZ PROJESİ

KADIN DOSTU AKDENİZ PROJESİ KADIN DOSTU AKDENİZ PROJESİ CİNSİYET TEMELLİ AYRIMCILIK VE TOPLUMDA KADININ YERİ ONLİNE KİTAPÇIĞI Akdeniz Üniversitesi Uluslararası Gençlik Topluluğu 2015-2016 İÇİNDEKİLER 1. Giriş 2. Kadın Dostu Akdeniz

Detaylı

FEN BLGS, SOSYAL BLGLER VE SINIF ÖRETMENL ÖRENCLERNN BLGSAYAR DERSNE YÖNELK TUTUMLARI

FEN BLGS, SOSYAL BLGLER VE SINIF ÖRETMENL ÖRENCLERNN BLGSAYAR DERSNE YÖNELK TUTUMLARI Ahi Evran Üniversitesi Kırehir Eitim Fakültesi Dergisi (KEFAD) Cilt 8, Sayı 1, (2007), 115-122 115 FEN BLGS, SOSYAL BLGLER VE SINIF ÖRETMENL ÖRENCLERNN BLGSAYAR DERSNE YÖNELK TUTUMLARI Hayati ÇAVU Yüzüncü

Detaylı

EL PARMAKLARINA DEERLER VEREREK KOLAY YOLDAN ÇARPMA ÖRETM YÖNTEMYLE ZHN ENGELL ÖRENCLERE ÇARPIM TABLOSU ÖRETM UYGULAMASI

EL PARMAKLARINA DEERLER VEREREK KOLAY YOLDAN ÇARPMA ÖRETM YÖNTEMYLE ZHN ENGELL ÖRENCLERE ÇARPIM TABLOSU ÖRETM UYGULAMASI Bu aratırma 2005 yılında 1. Uluslararası zmir Özel Eitim ve Otizm Sempozyumu'nda poster bildiri olarak sunulmutur. EL PARMAKLARINA DEERLER VEREREK KOLAY YOLDAN ÇARPMA ÖRETM YÖNTEMYLE ZHN ENGELL ÖRENCLERE

Detaylı

ÜNVERSTELERN GÜZEL SANATLAR ETM BÖLÜMÜ MÜZK ETM ANABLM/ANASANAT DALI BRNC SINIF ÖRENCLERNN KSEL PROFLLER *

ÜNVERSTELERN GÜZEL SANATLAR ETM BÖLÜMÜ MÜZK ETM ANABLM/ANASANAT DALI BRNC SINIF ÖRENCLERNN KSEL PROFLLER * ÜNVERSTELERN GÜZEL SANATLAR ETM BÖLÜMÜ MÜZK ETM ANABLM/ANASANAT DALI BRNC SINIF ÖRENCLERNN KSEL PROFLLER * Ara.Gör.Ilgım KILIÇ *1924-2004 Musiki Muallim Mektebinden Günümüze Müzik Öretmeni Yetitirme Sempozyumu

Detaylı

SVAS L MERKEZNDE BULUNAN LKÖRETM ÇAINDAK ÇOCUKLARIN AIZ D SALII DURUMU VE ALIKANLIKLARININ BELRLENMES

SVAS L MERKEZNDE BULUNAN LKÖRETM ÇAINDAK ÇOCUKLARIN AIZ D SALII DURUMU VE ALIKANLIKLARININ BELRLENMES SVAS L MERKEZNDE BULUNAN LKÖRETM ÇAINDAK ÇOCUKLARIN AIZ D SALII DURUMU VE ALIKANLIKLARININ BELRLENMES DETERMINING ORAL HEALTH CONDITION AND HABITS OF PRIMARY SCHOOL STUDENTS IN CENTRAL SVAS Ör.Gör. Dr.

Detaylı

BELEDYELERDE NORM KADRO ÇALIMASI ESASLARI

BELEDYELERDE NORM KADRO ÇALIMASI ESASLARI BELEDYELERDE NORM KADRO ÇALIMASI ESASLARI Belediyelerin görevlerini etkin ve verimli bir ekilde yerine getirebilmeleri için ihtiyaç duydukları optimal (ihtiyaçtan ne fazla ne de az) kadronun nicelik ve

Detaylı

BOSAD Boya Sanayicileri Dernei TÜRK BOYA SEKTÖRÜ. Dünya Boya Ticaretindeki Gelimeler

BOSAD Boya Sanayicileri Dernei TÜRK BOYA SEKTÖRÜ. Dünya Boya Ticaretindeki Gelimeler BOSAD Boya Sanayicileri Dernei Dünya Boya Ticaretindeki Gelimeler TÜRK BOYA SEKTÖRÜ Dünya ekonomisindeki gelimeyle paralel olarak dünya boya üretimi bugün 29,4 milyon ton civarında gerçeklemektedir ve

Detaylı

OTSTK ÇOCUKLARDA TEACCH PROGRAMININ GELMSEL DÜZEYE ETKS: OLGU SUNUMU

OTSTK ÇOCUKLARDA TEACCH PROGRAMININ GELMSEL DÜZEYE ETKS: OLGU SUNUMU Bu aratırma 2005 yılında 1. Uluslararası zmir Özel Eitim ve Otizm Sempozyumu'nda poster bildiri olarak sunulmutur. OTSTK ÇOCUKLARDA TEACCH PROGRAMININ GELMSEL DÜZEYE ETKS: OLGU SUNUMU Psk. Deniz VARIR

Detaylı

TÜLN OTBÇER. Seminer Raporu Olarak Hazırlanmıtır.

TÜLN OTBÇER. Seminer Raporu Olarak Hazırlanmıtır. TÜLN OTBÇER Seminer Raporu Olarak Hazırlanmıtır. Ankara Hacettepe Üniversitesi Mayıs, 2004 ! - " $ - "%%&%$ - "%' $ - "(%' $ - "( ) (* $+,( $ - ") (',( $ - "- %./$ 0 1*&/1(2, %("%. 3/1(4""3%(/1-( /32 $$

Detaylı

Türkiye de Hanehalkı

Türkiye de Hanehalkı gücü, gelir, harcama ve yoksulluk açısından Türkiye de Hanehalkı Zaf er Yükseler Er can Tür kan TÜSAD Küresel Ekonomiye Ent egrasyon Sürecinde Büyüme Semineri 21 Mart 2008, Ankara Sunum çerii* I - gücü

Detaylı

MÜZK ETM YÖNETM ve DEERLENDRME LKLER *

MÜZK ETM YÖNETM ve DEERLENDRME LKLER * MÜZK ETM YÖNETM ve DEERLENDRME LKLER * Prof. Dr. lknur OKATAN *1924-2004 Musiki Muallim Mektebinden Günümüze Müzik Öretmeni Yetitirme Sempozyumu Bildirisi SDÜ, 7-10 Nisan 2004, Isparta Sunu Sayın Bakan

Detaylı

E iddeti Öyküsüyle Adli Tıp Kurumu Adana ube Müdürlüü ne Bavuran Olguların ncelenmesi

E iddeti Öyküsüyle Adli Tıp Kurumu Adana ube Müdürlüü ne Bavuran Olguların ncelenmesi ORJNAL ARATIRMA / ORIGINAL RESEARCH. E iddeti Öyküsüyle Adli Tıp Kurumu Adana ube Müdürlüü ne Bavuran Olguların ncelenmesi THE EVALUATION OF INTIMATE VIOLENCE CASES ATTENDED TO ADANA BRANCH OF COUNCIL

Detaylı

SRKÜLER NO: POZ - 2006 / 42 ST, 08. 08. 2006 YEN KURUMLAR VERGS KANUNU NDA ÖRTÜLÜ SERMAYE

SRKÜLER NO: POZ - 2006 / 42 ST, 08. 08. 2006 YEN KURUMLAR VERGS KANUNU NDA ÖRTÜLÜ SERMAYE SRKÜLER NO: POZ - 2006 / 42 ST, 08. 08. 2006 çindekiler: Yeni Kurumlar Vergisi Kanunu nda örtülü sermaye YEN KURUMLAR VERGS KANUNU NDA ÖRTÜLÜ SERMAYE Bilindii üzere, 21.06.2006 tarihli Resmi Gazete de

Detaylı

Eitim-Öretim Yılında SDÜ Burdur Eitim Cansevil TEB

Eitim-Öretim Yılında SDÜ Burdur Eitim Cansevil TEB 2005-2006 Eitim-Öretim Yılında SDÜ Burdur Eitim Cansevil TEB 2005-2006 ETM-ÖRETM YILINDA SDÜ BURDUR ETM FAKÜLTES GSE BÖLÜMÜ MÜZK ETM ABD DA OKUMAKTA OLAN 2, 3 VE 4. SINIFLARIN DEVAMLILIK ZLEYEN DERSLERDE

Detaylı

II. Ara tırmanın Amacı III. Ara tırmanın Önemi

II. Ara tırmanın Amacı III. Ara tırmanın Önemi Uluslararası Sosyal Aratırmalar Dergisi The Journal of International Social Research Cilt: 7 Sayı: 34 Volume: 7 Issue: 34 www.sosyalarastirmalar.com Issn: 1307-9581 ETKL OKUL-ÇEVRE LKSNDE ALENN KATKISINA

Detaylı

MUSK MUALLM MEKTEBNDEN GÜNÜMÜZE MÜZK ÖRETMEN YETTRME PROGRAMLARINDAK YAYLI ÇALGI ÖRETMNE LKN SINAMA-ÖLÇME-DEERLENDRME DURUMLARININ NCELENMES

MUSK MUALLM MEKTEBNDEN GÜNÜMÜZE MÜZK ÖRETMEN YETTRME PROGRAMLARINDAK YAYLI ÇALGI ÖRETMNE LKN SINAMA-ÖLÇME-DEERLENDRME DURUMLARININ NCELENMES MUSK MUALLM MEKTEBNDEN GÜNÜMÜZE MÜZK ÖRETMEN YETTRME PROGRAMLARINDAK YAYLI ÇALGI ÖRETMNE LKN SINAMA-ÖLÇME-DEERLENDRME DURUMLARININ NCELENMES 1. GR Yrd.Doç.Dr.Cansevil TEB *1924-2004 Musiki Muallim Mektebinden

Detaylı

BRSA BRDGESTONE SABANCI LASTK SANAY VE TCARET A. BLGLENDRME POLTKASI

BRSA BRDGESTONE SABANCI LASTK SANAY VE TCARET A. BLGLENDRME POLTKASI BRSA BRDGESTONE SABANCI LASTK SANAY VE TCARET A. BLGLENDRME POLTKASI Amaç Brisa, hissedarlarıyla effaf ve yakın bir iletiim içinde olmayı ilke edinmitir. Bu kapsamda Brisa yönetimi stratejik planları uygulayıp,

Detaylı

stanbul, 11 Ekim 2004 2004/1021

stanbul, 11 Ekim 2004 2004/1021 TÜRKYE SERMAYE PYASASI ARACI KURULULARI BRL Büyükdere Cad.No:173 I. Levent Plaza A-Blok Kat:4 34394 I. Levent-stanbul Tel : (212) 280 85 67 Faks : (212) 280 85 89 www.tspakb.org.tr stanbul, 11 Ekim 2004

Detaylı

SINIF ÖRETMEN ADAYLARININ NTERNET KULLANIMINA LKN TUTUMLARININ DEERLENDRLMES

SINIF ÖRETMEN ADAYLARININ NTERNET KULLANIMINA LKN TUTUMLARININ DEERLENDRLMES Ahi Evran Üniversitesi Kırehir Eitim Fakültesi Dergisi (KEFAD) Cilt 8, Sayı 1, (2007), 209-222 209 SINIF ÖRETMEN ADAYLARININ NTERNET KULLANIMINA LKN TUTUMLARININ DEERLENDRLMES Erturul USTA Ahi Evran Üniversitesi,

Detaylı

Günümüzdeki ilke ve kuralları belirlenmiş evlilik temeline dayanan aile kurumu yaklaşık 4000 yıllık bir geçmişe sahiptir. (Özgüven, 2009, s.25).

Günümüzdeki ilke ve kuralları belirlenmiş evlilik temeline dayanan aile kurumu yaklaşık 4000 yıllık bir geçmişe sahiptir. (Özgüven, 2009, s.25). Günümüzdeki ilke ve kuralları belirlenmiş evlilik temeline dayanan aile kurumu yaklaşık 4000 yıllık bir geçmişe sahiptir. (Özgüven, 2009, s.25). Tarihsel süreç içinde aile kavramının tanımı, yapısı, türleri

Detaylı

LKÖRETM KNC KADEME (2005) TÜRKÇE DERS ÖRETM PROGRAMINDA GENEL AMAÇLAR - HEDEF/KAZANIMLAR

LKÖRETM KNC KADEME (2005) TÜRKÇE DERS ÖRETM PROGRAMINDA GENEL AMAÇLAR - HEDEF/KAZANIMLAR LKÖRETM KNC KADEME (2005) TÜRKÇE DERS ÖRETM PROGRAMINDA GENEL AMAÇLAR - HEDEF/KAZANIMLAR LKS* THE ASSOCIATION BETWEEN GENERAL TARGETS AND GOALS/ACQUISITIONS IN TURKISH LANGUAGE PROGRAM Erhan DURUKAN**

Detaylı

ETK LKELER BANKACILIK ETK LKELER

ETK LKELER BANKACILIK ETK LKELER ETK LKELER Türkiye Bankalar Birlii tarafından hazırlanan ve Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurulu nun 15 Haziran 2006 tarih ve 1904 sayılı kararlı ile yayımlanan Bankacılık Etik lkeleri Bankamız tarafından

Detaylı

LKÖRETM SOSYAL BLGLER DERS KTAPLARININ ÖRETMEN GÖRÜLERNE GÖRE DEERLENDRLMES (KIRIKKALE ÖRNE)

LKÖRETM SOSYAL BLGLER DERS KTAPLARININ ÖRETMEN GÖRÜLERNE GÖRE DEERLENDRLMES (KIRIKKALE ÖRNE) Ahi Evran Üniversitesi Kırehir Eitim Fakültesi Dergisi (KEFAD) Cilt 8, Sayı 1, (2007), 51-61 51 LKÖRETM SOSYAL BLGLER DERS KTAPLARININ ÖRETMEN GÖRÜLERNE GÖRE DEERLENDRLMES (KIRIKKALE ÖRNE) Adem ÖCAL G.Ü.G.E.F.

Detaylı

- 300 - DN ETMNDEALE VZYONU THE FAMILY VISIONIN RELIGIOUS EDUCATION Bayramali NAZIROLU

- 300 - DN ETMNDEALE VZYONU THE FAMILY VISIONIN RELIGIOUS EDUCATION Bayramali NAZIROLU - 300 - Uluslararası Sosyal Aratırmalar Dergisi TheJournal of International SocialResearch Cilt: 7 Sayı: 32 Volume: 7 Issue: 32 www.sosyalarastirmalar.comissn: 1307-9581 DN ETMNDEALE VZYONU THE FAMILY

Detaylı

Giri. Yabancı, bugün gelen ve yarın giden deil; bugün gelen ve yarın kalandır. (Simmel)

Giri. Yabancı, bugün gelen ve yarın giden deil; bugün gelen ve yarın kalandır. (Simmel) Uluslararası Sosyal Aratırmalar Dergisi The Journal of International Social Research Cilt: 8 Sayı: 37 Volume: 8 Issue: 37 Nisan 2015 April 2015 www.sosyalarastirmalar.com Issn: 1307-9581 ULUS AIRI GÖÇ

Detaylı

Amaç ve Kapsam. Yetki ve Sorumluluk

Amaç ve Kapsam. Yetki ve Sorumluluk TEKSTL BANKASI A.. Amaç ve Kapsam Tekstil Bankası A.. (Tekstilbank) bilgilendirme politikası; Bankacılık Kanunu ve bu kanuna ilikin düzenlemeler, Sermaye Piyasası Mevzuatı, Türk Ticaret Kanunu, stanbul

Detaylı

ÖRETMEN ADAYLARININ ALGILADIKLARI LETM BECERS DÜZEYLERNN NCELENMES

ÖRETMEN ADAYLARININ ALGILADIKLARI LETM BECERS DÜZEYLERNN NCELENMES Ahi Evran Üniversitesi Kırehir Eitim Fakültesi Dergisi (KEFAD) Cilt 8, Sayı 1, (2007), 123-135 123 ÖRETMEN ADAYLARININ ALGILADIKLARI LETM BECERS DÜZEYLERNN NCELENMES Mehmet Arif ÖZERBA Gazi Üniversitesi

Detaylı

GENÇLERN YALI BREYLERE KARI TUTUMU ATTITUDES TOWARDS ELDERLY OF YOUNGS Yasemin UCUN* Sevinç MERSN** Emine ÖKSÜZ***

GENÇLERN YALI BREYLERE KARI TUTUMU ATTITUDES TOWARDS ELDERLY OF YOUNGS Yasemin UCUN* Sevinç MERSN** Emine ÖKSÜZ*** Uluslararası Sosyal Aratırmalar Dergisi The Journal of International Social Research Cilt: 8 Sayı: 37 Volume: 8 Issue: 37 Nisan 2015 April 2015 www.sosyalarastirmalar.comissn: 1307-9581 GENÇLERN YALI BREYLERE

Detaylı

KIREHR REHBERLK VE ARATIRMA MERKEZ ÖZEL ETM BÖLÜMÜNDE NCELENEN ÖRENCLERN ÇETL DEKENLERE GÖRE NTELKLER

KIREHR REHBERLK VE ARATIRMA MERKEZ ÖZEL ETM BÖLÜMÜNDE NCELENEN ÖRENCLERN ÇETL DEKENLERE GÖRE NTELKLER GAZ ÜNVERSTES KIREHR ETM FAKÜLTES Cilt 7, Sayı 1, (2006), 175-189 175 KIREHR REHBERLK VE ARATIRMA MERKEZ ÖZEL ETM BÖLÜMÜNDE NCELENEN ÖRENCLERN ÇETL DEKENLERE GÖRE NTELKLER Cengiz AHN Ahi Evran Üniversitesi

Detaylı

ODÜ Sosyal Bilimler Enstitüsü. Sosyal Bilimler Aratırmaları Dergisi. Issn: 1309-9302 http://sobiad.odu.edu.tr. Cilt: 2 Sayı: 3 Haziran 2011

ODÜ Sosyal Bilimler Enstitüsü. Sosyal Bilimler Aratırmaları Dergisi. Issn: 1309-9302 http://sobiad.odu.edu.tr. Cilt: 2 Sayı: 3 Haziran 2011 ODÜ Sosyal Bilimler Enstitüsü Sosyal Bilimler Aratırmaları Dergisi Issn: 1309-9302 http://sobiad.odu.edu.tr Cilt: 2 Sayı: 3 Haziran 2011 LKÖRETM TÜRKÇE DERS KTAPLARINDA ORTAYA ÇIKAN TOPLUMSAL CNSYET ROLLER

Detaylı

ALMANYA VE AVRUPA BRL NDE TÜRK GRMCL TURKISH ENTREPRENEURSHIP IN GERMANY AND EUROPE UNION

ALMANYA VE AVRUPA BRL NDE TÜRK GRMCL TURKISH ENTREPRENEURSHIP IN GERMANY AND EUROPE UNION ALMANYA VE AVRUPA BRL NDE TÜRK GRMCL TURKISH ENTREPRENEURSHIP IN GERMANY AND EUROPE UNION Prof. Dr. Faruk en Yunus Ulusoy Cem entürk Özet Almanya daki Türk kökenli nüfus arasında 1990 lı yıllarda kendi

Detaylı

BOYASAN TEKSTL SANAY VE TCARET ANONM RKET Sayfa No: 1 SER:XI NO:29 SAYILI TEBLE STNADEN HAZIRLANMI YÖNETM KURULU FAALYET RAPORU 31 MART 2010 TBARYLE

BOYASAN TEKSTL SANAY VE TCARET ANONM RKET Sayfa No: 1 SER:XI NO:29 SAYILI TEBLE STNADEN HAZIRLANMI YÖNETM KURULU FAALYET RAPORU 31 MART 2010 TBARYLE Sayfa No: 1 A- 1-RAPORUN DÖNEM : Faaliyet raporu, BOYASAN A. nin MART/2010 yılı faaliyetlerini kapsar. 2-ORTAKLIIN ÜNVANI : BOYASAN TEKSTL SANAY VE TCARET A.. 3-DÖNEM ÇNDE YÖNETM VE DENETM KURULUNDA GÖREV

Detaylı

ELEKTRK MÜHENDSLER ODASI MESLEK Ç SÜREKL ETM MERKEZ YÖNETMEL

ELEKTRK MÜHENDSLER ODASI MESLEK Ç SÜREKL ETM MERKEZ YÖNETMEL ELEKTRK MÜHENDSLER ODASI MESLEK Ç SÜREKL ETM MERKEZ YÖNETMEL Amaç Madde 1: Bu Yönetmeliin amacı; meslekteki bilimsel, teknolojik gelimelerle ve uygulama alanları ile ilgili olarak Üye Mühendislere verilecek

Detaylı

KATILIMCI YEREL YÖNET M ANLAYI INDA. H.Burçin HENDEN. Özet. Uluslararası nsan Bilimleri Dergisi ISSN: 1303-5134

KATILIMCI YEREL YÖNET M ANLAYI INDA. H.Burçin HENDEN. Özet. Uluslararası nsan Bilimleri Dergisi ISSN: 1303-5134 Uluslararası nsan Bilimleri Dergisi ISSN: 1303-5134 www.insanbilimleri.com 02.01.2005 KATILIMCI YEREL YÖNETM ANLAYIINDA E-BELEDYECLN YER VE ÖNEM H.Burçin HENDEN Özet 21. yüzyılın yönetim felsefesi Verimlilik,

Detaylı

Erken Yaşlardaki Evlilikler ve Gebelikler

Erken Yaşlardaki Evlilikler ve Gebelikler Erken Yaşlardaki Evlilikler ve Gebelikler Banu Akadlı Ergöçmen, Prof.Dr. İlknur Yüksel Kaptanoğlu, Doç.Dr. 20 Mart 2015 Erken Evlilik/Çocuk Yaşta Evlilik Çocuk yaşta evlilik, fiziksel, fizyolojik ve psikolojik

Detaylı

Türkiye de Kadınların Sağlığı

Türkiye de Kadınların Sağlığı + Pratisyen Hekimlik Kongresi 16-18 Mayıs 2015 İstanbul Türkiye de Kadınların Sağlığı Prof. Dr. Nilay Etiler Kocaeli Üniversitesi Öğretim Üyesi Türk Tabipleri Birliği Merkez Konseyi Üyesi + Zaman: 2015

Detaylı

BLG SSTEMLERNN GÜVENLNE LKN OECD REHBER LKELER- GÜVENLK KÜLTÜRÜNE DORU

BLG SSTEMLERNN GÜVENLNE LKN OECD REHBER LKELER- GÜVENLK KÜLTÜRÜNE DORU BLG SSTEMLERNN GÜVENLNE LKN OECD REHBER LKELER- GÜVENLK KÜLTÜRÜNE DORU 14 Aralık 1960 tarihli ktisadi birlii ve Gelime Tekilat Anlamasının, özellikle 1b), 1 c), 3 a) ve 5 b) maddeleri uyarınca; 23 Eylül

Detaylı

ORTAK KELME HAZNES KAZANDIRMADA LKÖRETM SEKZNC SINIF TÜRKÇE DERS KTAPLARININ DURUMU

ORTAK KELME HAZNES KAZANDIRMADA LKÖRETM SEKZNC SINIF TÜRKÇE DERS KTAPLARININ DURUMU Ahi Evran Üniversitesi Kırehir Eitim Fakültesi Dergisi (KEFAD) Cilt 7, Sayı 2, (2006), 335-343 335 ORTAK KELME HAZNES KAZANDIRMADA LKÖRETM SEKZNC SINIF TÜRKÇE DERS KTAPLARININ DURUMU Mehmet KURUDAYIOLU

Detaylı

TÜRKÇE ÖRETMEN ADAYLARININ KONUMA KAYGILARINA LKN BR NCELEME A STUDY ON SPEECH ANXIETY OF TURKISH LANGUAGE TEACHER CANDIDATES Esra LÜLE MERT

TÜRKÇE ÖRETMEN ADAYLARININ KONUMA KAYGILARINA LKN BR NCELEME A STUDY ON SPEECH ANXIETY OF TURKISH LANGUAGE TEACHER CANDIDATES Esra LÜLE MERT Uluslararası Sosyal Aratırmalar Dergisi The Journal of International Social Research Cilt: 8 Sayı: 7 Volume: 8 Issue: 7 Nisan 015 April 015 www.sosyalarastirmalar.com Issn: 107-9581 TÜRKÇE ÖRETMEN ADAYLARININ

Detaylı

TOPLUMSAL CNSYET BALAMINDA MEKANSAL DAVRANI: YURT ODALARI SPATIAL BEHAVIOR IN CONTEXT OF GENDER: DORMITORY ROOMS engül YALÇINKAYA

TOPLUMSAL CNSYET BALAMINDA MEKANSAL DAVRANI: YURT ODALARI SPATIAL BEHAVIOR IN CONTEXT OF GENDER: DORMITORY ROOMS engül YALÇINKAYA Uluslararası Sosyal Aratırmalar Dergisi The Journal of International Social Research Cilt: 8 Sayı: 37 Volume: 8 Issue: 37 Nisan 2015 April 2015 www.sosyalarastirmalar.com Issn: 1307-9581 TOPLUMSAL CNSYET

Detaylı

Uluslararası Sosyal Aratırmalar Dergisi The Journal of International Social Research Volume: 3 Issue: 14 Fall 2010

Uluslararası Sosyal Aratırmalar Dergisi The Journal of International Social Research Volume: 3 Issue: 14 Fall 2010 Uluslararası Sosyal Aratırmalar Dergisi The Journal of International Social Research Volume: 3 Issue: 14 Fall 2010 ORTAÖRETM DN KÜLTÜRÜ VE AHLAK BLGS ÖRETM PROGRAMINDAK KAZANIMLARIN VAHY VE AKIL ÖRENME

Detaylı

T.C. ANKARA ÜNVERSTES BURS VE KISM ZAMANLI ÇALIMA BAVURU FORMU

T.C. ANKARA ÜNVERSTES BURS VE KISM ZAMANLI ÇALIMA BAVURU FORMU KMLK BLGLER T.C. Kimlik No : Adı Soyadı : Baba Adı : Ana Adı : Doum Yeri : Doum Tarihi (Gün/Ay/Yıl) : Medeni Hali : li: lçesi: Mah/Köy : Cinsiyet : Cilt No : Aile Sıra No : Sıra No : ÖRENM BLGLER Ortaöretim

Detaylı

KOÇ ÜNVERSTES SOSYAL BLMLER (KÜSB) KULÜBÜ TÜZÜÜ

KOÇ ÜNVERSTES SOSYAL BLMLER (KÜSB) KULÜBÜ TÜZÜÜ KOÇ ÜNVERSTES SOSYAL BLMLER (KÜSB) KULÜBÜ TÜZÜÜ YAPI Madde 1. Koç Üniversitesi Sosyal Bilimler Kulübü, kısa adıyla K.Ü.S.B., Koç Üniversitesi örenci kulüpleri tüzüüne balı ve Koç Üniversitesi örencilerinin

Detaylı

GÜZEL SANATLAR ETM BÖLÜMÜ ÖRENCLERNN OKUL DENEYM I DERSNE YÖNELK LGLER VE BEKLENTLER **

GÜZEL SANATLAR ETM BÖLÜMÜ ÖRENCLERNN OKUL DENEYM I DERSNE YÖNELK LGLER VE BEKLENTLER ** GÜZEL SANATLAR ETM BÖLÜMÜ ÖRENCLERNN OKUL DENEYM I DERSNE YÖNELK LGLER VE BEKLENTLER ** Yrd.Doç.Dr. Gürsan SARAÇ * **1924-2004 Musiki Muallim Mektebinden Günümüze Müzik Öretmeni Yetitirme Sempozyumu Bildirisi

Detaylı

LKÖRETM DERS KTAPLARINDAK KADIN VE ERKEK RESMLERNE LKN BR NCELEME* A RESEARCH ON MALE AND FEMALE FIGURES IN THE ELEMENTARY SCHOOL TEXTBOOKS

LKÖRETM DERS KTAPLARINDAK KADIN VE ERKEK RESMLERNE LKN BR NCELEME* A RESEARCH ON MALE AND FEMALE FIGURES IN THE ELEMENTARY SCHOOL TEXTBOOKS ! "#$#%$#%&$#' #$$ LKÖRETM DERS KTAPLARINDAK KADIN VE ERKEK RESMLERNE LKN BR NCELEME* A RESEARCH ON MALE AND FEMALE FIGURES IN THE ELEMENTARY SCHOOL TEXTBOOKS Ara. Gör. Yasemin ESEN Ankara Üniversitesi

Detaylı

GÜNCEL GELMELER IIINDA LKÖRETM: MATEMATK-FEN-TEKNOLOJ-YÖNETM

GÜNCEL GELMELER IIINDA LKÖRETM: MATEMATK-FEN-TEKNOLOJ-YÖNETM KTAP NCELEMES GÜNCEL GELMELER IIINDA LKÖRETM: MATEMATK-FEN-TEKNOLOJ-YÖNETM Editörler: Arif Altun ve Sinan Olkun Orhan KARAMUSTAFAOLU Yrd.Doç.Dr., Amasya Üniversitesi, Eitim Fakültesi, Dekan Yrd., AMASYA

Detaylı

ARACI KURUMUN UNVANI :DELTA MENKUL DEERLER A.. Sayfa No: 1 SER:XI NO:29 SAYILI TEBLE STNADEN HAZIRLANMI YÖNETM KURULU FAALYET RAPORU

ARACI KURUMUN UNVANI :DELTA MENKUL DEERLER A.. Sayfa No: 1 SER:XI NO:29 SAYILI TEBLE STNADEN HAZIRLANMI YÖNETM KURULU FAALYET RAPORU Sayfa No: 1 A) Giri 1.Raporun Dönemi: Bu rapor, Delta Menkul Deerler A.. kuruluunun 1 Ocak 2009 31 Mart 2009 çalıma dönemini kapsamaktadır. 2. Ortaklıın Unvanı: Delta Menkul Deerler A.. irket in Merkezi

Detaylı

Sivil Toplum Endeks Projesi Gösterge Puanlama Tablosu Aralık 2005

Sivil Toplum Endeks Projesi Gösterge Puanlama Tablosu Aralık 2005 Sivil Toplum Endeks Projesi Gösterge Puanlama Tablosu Aralık 2005 STEP Gösterge Puanlama Tablosu Önsöz STEP Gösterge Puanlama Tablosu, CIVICUS tatarfından Sivil Toplum Endeks Projesi (STEP) kapsamında

Detaylı

DELTA MENKUL DEERLER A..

DELTA MENKUL DEERLER A.. sayfa No: 1 A) Giri 1.Raporun Dönemi: Bu rapor, Delta Menkul Deerler A.. kuruluunun 1 Ocak 2008 31 Mart 2008 çalıma dönemini kapsamaktadır. 2. Ortaklıın Unvanı: Delta Menkul Deerler A.. 3. Dönem çinde

Detaylı

FEMİNİST PERSPEKTİFTEN KÜRT KADIN KİMLİĞİNİ ÜZERİNE NİTELİKSEL BİR ARAŞTIRMA

FEMİNİST PERSPEKTİFTEN KÜRT KADIN KİMLİĞİNİ ÜZERİNE NİTELİKSEL BİR ARAŞTIRMA T.C. ANKARA ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ KAMU YÖNETİMİ VE SİYASET BİLİMİ/SİYASET BİLİMİ ANABİLİM DALI FEMİNİST PERSPEKTİFTEN KÜRT KADIN KİMLİĞİNİ ÜZERİNE NİTELİKSEL BİR ARAŞTIRMA Doktora Tezi

Detaylı

Avrupa da Uyuturucu imdi Her Zamankinden Daha Ucuz

Avrupa da Uyuturucu imdi Her Zamankinden Daha Ucuz 2006 YILLIK RAPORU: UYUTURUCU FYATLARINDA DÜÜ, YAKALAMALARDA ARTI Avrupa da Uyuturucu imdi Her Zamankinden Daha Ucuz (23.11.2006, LZBON) Avrupa Uyuturucu ve Uyuturucu Baımlıı zleme Merkezi (EMCDDA), bugün

Detaylı

KÜRESELLEEN DÜNYADA YETKN ETM

KÜRESELLEEN DÜNYADA YETKN ETM !"#$#%$#%&$#' #$$ KÜRESELLEEN DÜNYADA YETKN ETM Doç. Dr. Rıfat Miser Ankara Üniversitesi Eitim Bilimleri Fakültesi Öretim Üyesi ÖZET Günümüzde küreselleme kavramından çok sık söz edilmektedir. Bunun nedeni,

Detaylı

PYANO ETMNE YEN BALAYAN ÖRENCYLE LK DERSN ÖNEM. Özlem Ömür ÖZET

PYANO ETMNE YEN BALAYAN ÖRENCYLE LK DERSN ÖNEM. Özlem Ömür ÖZET Piyano Eitimine Yeni Balayan Örenciyle lk Dersin Önemi Özlem ÖMÜR PYANO ETMNE YEN BALAYAN ÖRENCYLE LK DERSN ÖNEM Özlem Ömür ÖZET Piyano eitimine yeni balayan bir örenciye, piyano enstrümanını benimsetmek

Detaylı

TOPLUMSAL CİNSİYET TOPLUMDA KADINA BİÇİLEN ROLLER VE ÇÖZÜMLERİ

TOPLUMSAL CİNSİYET TOPLUMDA KADINA BİÇİLEN ROLLER VE ÇÖZÜMLERİ 445 TOPLUMSAL CİNSİYET TOPLUMDA KADINA BİÇİLEN ROLLER VE ÇÖZÜMLERİ Aydeniz ALİSBAH TUSKAN* 1 İnsanların bir biçimde sınıflanarak genel kategoriler oturtulması sonucunda ortaya çıkan kalıplar ya da bir

Detaylı

Taıt alımlarının ette tüketim endeksi kapsamında izlenmesi hakkında bilgi notu

Taıt alımlarının ette tüketim endeksi kapsamında izlenmesi hakkında bilgi notu Taıt alımlarının ette tüketim endeksi kapsamında izlenmesi hakkında bilgi notu ette tüketim endeksi, ekonomideki tüketim eilimlerini kartla yapılan tüketimi baz alarak incelemektedir. Bu nedenle, endeks

Detaylı

INTOSAI KAMU KES M Ç KONTROL STANDARTLARI REHBER. Özet Çeviri Baran Özeren Sayı tay Uzman Denetiçisi

INTOSAI KAMU KES M Ç KONTROL STANDARTLARI REHBER. Özet Çeviri Baran Özeren Sayı tay Uzman Denetiçisi INTOSAI KAMU KESMÇ KONTROL STANDARTLARI REHBER Özet Çeviri Baran Özeren Sayıtay Uzman Denetiçisi 2 Haziran 2004 Çevirenin Notu Denetim meslei ile ilgili kamu ve özel sektör organizasyonları, son yirmi

Detaylı

OTSTK BR OLGUNUN DUYGULARI ANLAMA VE FADE ETME BECERSNN KAZANDIRILMASINA YÖNELK DÜZENLENEN KISA SÜREL BR E TM PROGRAMININ NCELENMES

OTSTK BR OLGUNUN DUYGULARI ANLAMA VE FADE ETME BECERSNN KAZANDIRILMASINA YÖNELK DÜZENLENEN KISA SÜREL BR E TM PROGRAMININ NCELENMES Bu aratırma 005 yılında 1. Uluslararası zmir Özel Eitim ve Otizm Sempozyumu'nda poster bildiri olarak sunulmutur. OTSTK BR OLGUNUN DUYGULARI ANLAMA VE FADE ETME BECERSNN KAZANDIRILMASINA YÖNELK DÜZENLENEN

Detaylı

BA ALANLARINDAK AZALMA NEDENLER VE BALICA BACILIK SORUNLARI: TEKRDA MERKEZ LÇE ÖRNE

BA ALANLARINDAK AZALMA NEDENLER VE BALICA BACILIK SORUNLARI: TEKRDA MERKEZ LÇE ÖRNE BA ALANLARINDAK AZALMA NEDENLER VE BALICA BACILIK SORUNLARI: TEKRDA MERKEZ LÇE ÖRNE Elman BAHAR 1 Ahmet KUBA 2 lknur DOAN 1 Özay DENZL 1 Baak GÜZEYCAN 1 1. Trakya Üniversitesi, Tekirda Ziraat Fakültesi,

Detaylı

Cinsiyet ve Toplumsal Cinsiyet Kavramları

Cinsiyet ve Toplumsal Cinsiyet Kavramları Uluslararası Sosyal Aratırmalar Dergisi The Journal of International Social Research Cilt: 7 Sayı: 33 Volume: 7 Issue: 33 www.sosyalarastirmalar.com Issn: 1307-9581 TOPLUMSAL CNSYET FARKLILAMASI ÜZERNE

Detaylı

Uluslararası Sosyal Aratırmalar Dergisi. Güz 2012 Fall 2012

Uluslararası Sosyal Aratırmalar Dergisi. Güz 2012 Fall 2012 Uluslararası Sosyal Aratırmalar Dergisi The Journal of International Social Research Cilt: 5 Sayı: 23 Volume: 5 Issue: 23 Güz 2012 Fall 2012 www.sosyalarastirmalar.com Issn: 1307-9581 MARDN LNDEN VERLEN

Detaylı

2. Bölgesel Kalkınma ve Yönetiim Sempozyumu 25-26 Ekim 2007, zmir

2. Bölgesel Kalkınma ve Yönetiim Sempozyumu 25-26 Ekim 2007, zmir Türkiye de Bölgesel Kalkınmanın Aracı Olarak Kalkınma Ajansları: zmir Kalkınma Ajansı Örnei Ergüder Can zmir Kalkınma Ajansı Giri: Türkiye de dier ülkeler gibi bölgelerarası hatta bölgeler içinde kalkınma

Detaylı

www.bakka.gov.tr bilgi@bakka.gov.tr

www.bakka.gov.tr bilgi@bakka.gov.tr Bu raporun yayın hakları, elektronik ortamlar dahil tüm görsel malzemenin kullanım hakkı Batı Karadeniz Kalkınma Ajansı na aittir. www.bakka.gov.tr bilgi@bakka.gov.tr Güney Mahallesi Zonguldak Yolu Caddesi

Detaylı

Esrar kullanımı dengeleniyor, gençler arasında gördüü rabetin azaldıına dair belirtiler var

Esrar kullanımı dengeleniyor, gençler arasında gördüü rabetin azaldıına dair belirtiler var YILLIK RAPOR 2007: ÖNEML NOKTALAR AB uyuturucu raporunun ilettii olumlu mesajlar, uyuturucuya balı ölümlerin yüksek düzeyi ve artan kokain kullanımıyla gölgeleniyor (22.11.2007, LZBON AMBARGO 10.00 CET)

Detaylı

e.t.t.e tüketim endeksi

e.t.t.e tüketim endeksi Kartlı alıverie dayalı e.t.t.e tüketim endeksi.sayı Ercan Türkan (ercan.turkan@tcmb.gov.tr) 22 Ocak 09 Özet Aralık 08 itibariyle tüketim endeksi, nominal olarak yıllık bazda yüzde 3,3 oranında artı göstermitir.

Detaylı

EKONOM!K KATMA DE"ER (EVA) YAKLA#IMI. Doç.Dr.Cemal ÇAKICI Marmara Üniversitesi,!!BF.!"letme Bölümü Ö#retim Üyesi cemal@marmara.edu.

EKONOM!K KATMA DEER (EVA) YAKLA#IMI. Doç.Dr.Cemal ÇAKICI Marmara Üniversitesi,!!BF.!letme Bölümü Ö#retim Üyesi cemal@marmara.edu. EKONOM!K KATMA DE"ER (EVA) YAKLA#IMI Doç.Dr.Cemal ÇAKICI Marmara Üniversitesi,!!BF.!"letme Bölümü Ö#retim Üyesi cemal@marmara.edu.tr!stanbul 2008 Yayın No : 2015!"letme-Ekonomi Dizisi : 273 1. Bası Agustos

Detaylı

GÖRME ENGELL ÖRENCLERN ÇETL DEKENLER AÇISINDAN ÖRENME STLLER ÜZERNE BR ARATIRMA

GÖRME ENGELL ÖRENCLERN ÇETL DEKENLER AÇISINDAN ÖRENME STLLER ÜZERNE BR ARATIRMA GÖRME ENGELL ÖRENCLERN ÇETL DEKENLER AÇISINDAN ÖRENME STLLER ÜZERNE BR ARATIRMA A STUDY ON LEARNING SYTLES OF VISUALLY IMPAIRED STUDENTS IN ACCORDANCE WITH CERTAIN VARIABLES Tazegül DEMR Ülker EN Özet

Detaylı

ANKARA ÖRNENDE YALNIZ YAAYAN YALI KADINLARIN GEREKSNMLER THE NEEDS OF ELDERLY ALONE WOMEN IN THE CASE OF ANKARA Sema BUZ Eda BEYDL

ANKARA ÖRNENDE YALNIZ YAAYAN YALI KADINLARIN GEREKSNMLER THE NEEDS OF ELDERLY ALONE WOMEN IN THE CASE OF ANKARA Sema BUZ Eda BEYDL Uluslararası Sosyal Aratırmalar Dergisi The Journal of International Social Research Cilt: 8 Sayı: 37 Volume: 8 Issue: 37 Nisan 2015 April 2015 www.sosyalarastirmalar.com Issn: 1307-9581 ANKARA ÖRNENDE

Detaylı

AB Uyum Sürecinde Türkiye nin Rekabet Gücü lerleme Raporu Üzerine Tespitler

AB Uyum Sürecinde Türkiye nin Rekabet Gücü lerleme Raporu Üzerine Tespitler AB Uyum Sürecinde Türkiye nin Rekabet Gücü lerleme Raporu Üzerine Tespitler Avrupa Komisyonu tarafından Türkiye hakkında hazırlanan lerleme Raporu, Türkiye ile müzakerelerin balaması yönünde olumlu bir

Detaylı

Bu model ile çalımayı öngören kuruluların (servis ve içerik salayıcılar),.nic.tr sistemi ile uyumlu, XML tabanlı yazılım gelitirmeleri gerekmektedir.

Bu model ile çalımayı öngören kuruluların (servis ve içerik salayıcılar),.nic.tr sistemi ile uyumlu, XML tabanlı yazılım gelitirmeleri gerekmektedir. .tr alan adlarını tescili, 1991 yılından itibaren, Türkiye'yi ilk olarak nternet'e balayan Üniversitemiz bünyesinde devam etmektedir. Bu kapsamda, bugün itibarı ile, toplam yaklaık 70,000 adet.tr uzantılı

Detaylı

AKÇA, Hakan (2012). Ankara li Aızları (nceleme, Metinler, Dizin), Ankara: Türk Kültürünü Aratırma Enstitüsü Yayınları, XXII+672 s.

AKÇA, Hakan (2012). Ankara li Aızları (nceleme, Metinler, Dizin), Ankara: Türk Kültürünü Aratırma Enstitüsü Yayınları, XXII+672 s. AKÇA, Hakan (2012). Ankara li Aızları (nceleme, Metinler, Dizin), Ankara: Türk Kültürünü Aratırma Enstitüsü Yayınları, XXII+672 s. Bahadır GÜNE * Aynı kökten geldii üst sistem durumundaki bir standart

Detaylı

II. KURUMSAL YÖNETM LKELER UYUM RAPORU

II. KURUMSAL YÖNETM LKELER UYUM RAPORU II. KURUMSAL YÖNETM LKELER UYUM RAPORU KURUMSAL YÖNETM LKELERNE UYUM BEYANI Kordsa Global Endüstriyel plik ve Kord Bezi Sanayi ve Ticaret A.. (bundan böyle Kordsa Global veya irket diye anılacaktır) 01

Detaylı

!" # $! %&'(()*"!!+",$!-+ "./ #!". " " " 0$ $ 1-0!.,0! 2! $!! ""2 3 $-! 0 "$! 4 444,3,," 5!.!",

! # $! %&'(()*!!+,$!-+ ./ #!.    0$ $ 1-0!.,0! 2! $!! 2 3 $-! 0 $! 4 444,3,, 5!.!, !"# $ %&'()'$*!$+$&+,!!" # $! %&'(()*"!!+",$!-+ "./ #!". "-+ -.+. " " 0$ $ 1-0!.,0! 2! $!! ""2 3 $-! 0 "$! 4 444,3,," 5!.!", -. * ",/" - 6%%( 7 "#!896: ;, +"-** "8',& ""$ + + "0*0! -! 0# 0#!* -"0 " < +"!

Detaylı

TÜRKYE SERMAYE PYASASI ARACI KURULULARI BRL SCL TUTMA ESASLARI

TÜRKYE SERMAYE PYASASI ARACI KURULULARI BRL SCL TUTMA ESASLARI Amaç ve Kapsam TÜRKYE SERMAYE PYASASI ARACI KURULULARI BRL SCL TUTMA ESASLARI Madde 1 Bu Esasların amacı, aracı kurulu, portföy yönetim irketi, yatırım fonu, yatırım ortaklıı (menkul kıymetler, gayrimenkul

Detaylı

ÜNVERSTELERMZDE BAKA SORUNLAR DA VAR. Fikret enses 1

ÜNVERSTELERMZDE BAKA SORUNLAR DA VAR. Fikret enses 1 http://www.bagimsizsosyalbilimciler.org/yazilar_bsb/iktisattoplum28ocak04-senses.doc ÜNVERSTELERMZDE BAKA SORUNLAR DA VAR Fikret enses 1 Üniversitelerimize ilikin yasal düzenleme tartımaları, özellikle

Detaylı

ICS 04.200.10 TÜRK STANDARDI TS EN OHSAS 18001/Mart 2001

ICS 04.200.10 TÜRK STANDARDI TS EN OHSAS 18001/Mart 2001 OHSAS 18001 SALII VE GÜVENL YÖNETM REHBER STANDARDI GR : Dünyada, üretim faktörünün temel öesi olan çalıanların salıı ve güvenlii endüstriyel gelimelere paralel olarak, ön plana çıkmaktadır. Salıı ve i

Detaylı

Bazı Odundıı Orman Ürünlerinin Üretim, thalat ve hracat Projeksiyonları

Bazı Odundıı Orman Ürünlerinin Üretim, thalat ve hracat Projeksiyonları Geli Tarihi: 29.11.26 Bazı Odundıı Orman Ürünlerinin Üretim, thalat ve hracat Projeksiyonları ÖZET Aytaç AYDIN brahim YILDIRIM Kadri C. AKYÜZ Kemal ÜÇÜNCÜ KTÜ Orman Endüstri Müh. Bölümü, Orman Fak., Trabzon

Detaylı

YOKSULLUK VE GENÇ KUAKLARIN TOPLUMSAL HAREKETLLK ANSLARI: STANBUL VE GAZANTEP ÖRNEKLER

YOKSULLUK VE GENÇ KUAKLARIN TOPLUMSAL HAREKETLLK ANSLARI: STANBUL VE GAZANTEP ÖRNEKLER YOKSULLUK VE GENÇ KUAKLARIN TOPLUMSAL HAREKETLLK ANSLARI: STANBUL VE GAZANTEP ÖRNEKLER POVERTY AND THE SOCIAL MOBILITY CHANCES OF YOUTH GENERATIONS: A CASE STUDY IN ISTANBUL AND GAZIANTEP Dr. Neriman AÇIKALIN

Detaylı

Küçük Asya Grubu, elektronik ve beyaz eya sektörüne, bir dünya teknoloji devi olan Three Stars

Küçük Asya Grubu, elektronik ve beyaz eya sektörüne, bir dünya teknoloji devi olan Three Stars KAR BEYAZ LTD. T. Küçük Asya Grubu, elektronik ve beyaz eya sektörüne, bir dünya teknoloji devi olan Three Stars (3 ) 1 ile 2005 yılında imzaladıı distribütörlük anlamasıyla giri yaptı. 2005 yılının ilk

Detaylı

NSAN GELME ENDEKS LE KAPSAMLI ENDEKS ARASINDAK LKNN BELRLENMES ÜZERNE BR ÇALIMA. Yasemin TÜRKOLU YÜKSEK LSANS TEZ STATSTK

NSAN GELME ENDEKS LE KAPSAMLI ENDEKS ARASINDAK LKNN BELRLENMES ÜZERNE BR ÇALIMA. Yasemin TÜRKOLU YÜKSEK LSANS TEZ STATSTK NSAN GELME ENDEKS LE KAPSAMLI ENDEKS ARASINDAK LKNN BELRLENMES ÜZERNE BR ÇALIMA Yasemin TÜRKOLU YÜKSEK LSANS TEZ STATSTK GAZ ÜNVERSTES FEN BLMLER ENSTTÜSÜ HAZRAN 2009 ANKARA Yasemin TÜRKOLU tarafından

Detaylı

ODÜ Sosyal Bilimler Enstitüsü Sosyal Bilimler Aratırmaları Dergisi Issn: 1309-9302 http://sobiad.odu.edu.tr Cilt: 1 Sayı: 2 Aralık 2010

ODÜ Sosyal Bilimler Enstitüsü Sosyal Bilimler Aratırmaları Dergisi Issn: 1309-9302 http://sobiad.odu.edu.tr Cilt: 1 Sayı: 2 Aralık 2010 ODÜ Sosyal Bilimler Enstitüsü Sosyal Bilimler Aratırmaları Dergisi Issn: 1309-9302 http://sobiad.odu.edu.tr Cilt: 1 Sayı: 2 Aralık 2010 KAVRAM HARTALARI LE NOT TUTMANIN LKÖRETM ÖRENCLERNN DNLEDN ANLAMA

Detaylı

03. En Muhtemel Sayı (EMS) Yöntemi (5 li EMS) 03.01. EMS Yönteminde Dilüsyon Kavramı

03. En Muhtemel Sayı (EMS) Yöntemi (5 li EMS) 03.01. EMS Yönteminde Dilüsyon Kavramı 03. En Muhtemel Sayı (EMS) Yöntemi (5 li EMS) En muhtemel sayı yöntemi, tüp dilüsyon yönteminin gelitirilmi eklidir. Bu yöntemde, materyalden FTS ile standart 1 : 9 oranında dilüsyon yapılır. Dilüsyonlardan

Detaylı

Aile ve Birincil İlişkiler

Aile ve Birincil İlişkiler Aile ve Birincil İlişkiler Lütfi Sunar Sosyolojiye Giriş / 8. Ders Aile ve Toplumsal Yapı Modernleşme sürecine paralel olarak aile, akrabalardan daha çok izole olmaya başlamıştır. Ayrıca geçmişteki bir

Detaylı

2. Bölgesel Kalkınma ve Yönetiim Sempozyumu 25-26 Ekim 2007, zmir

2. Bölgesel Kalkınma ve Yönetiim Sempozyumu 25-26 Ekim 2007, zmir Yönetiim, Bölgesel Kalkınma ve Kalkınma Ajansları: Çukurova Kalkınma Ajansı Uygulaması A. Celil Öz 1 1- Giri Son çeyrek yüzyılda küresellemenin ve uluslar arası ve uluslar üstü kurumların da etkisiyle

Detaylı

Uluslararası Sosyal Aratırmalar Dergisi The Journal of International Social Research Volume: 3 Issue: 12 Summer 2010

Uluslararası Sosyal Aratırmalar Dergisi The Journal of International Social Research Volume: 3 Issue: 12 Summer 2010 Uluslararası Sosyal Aratırmalar Dergisi The Journal of International Social Research Volume: 3 Issue: 12 Summer 2010 VATANDALIK BLNC ÜZERNE: Ege Üniversitesi, letiim Fakültesi Örencilerinin Bilgi, Vatandalık

Detaylı

PIZZA DONALDO TÜRKYE. Mevcut Durum

PIZZA DONALDO TÜRKYE. Mevcut Durum PIZZA DONALDO TÜRKYE Pizza Donaldo talya Ltd. (P.D.I) 1 1960 yılında talya da Senyör Donaldo tarafından küçük bir talyan restoranı olarak kurulmutur. 10 çocua sahip olan Senyör Donaldo yıllar içerisinde

Detaylı

PORTER MODEL: ULUSLARARASI REKABET ÖZLEM ÖZ ODTÜ LETME BÖLÜMÜ

PORTER MODEL: ULUSLARARASI REKABET ÖZLEM ÖZ ODTÜ LETME BÖLÜMÜ : ULUSLARARASI REKABET ÖZLEM ÖZ ODTÜ LETME BÖLÜMÜ Genel Çerçeve Makroekonomik, Politik ve veyasal Çevre Rekabet Edebilirliliin Mikroekonomik Temelleri irket irket Stratejisi Stratejisi Mikroekonomik Mikroekonomik

Detaylı

ODÜ Sosyal Bilimler Enstitüsü Sosyal Bilimler Aratırmaları Dergisi Issn: 1309-9302 http://sobiad.odu.edu.tr Cilt: 3 Sayı: 6 Aralık 2012

ODÜ Sosyal Bilimler Enstitüsü Sosyal Bilimler Aratırmaları Dergisi Issn: 1309-9302 http://sobiad.odu.edu.tr Cilt: 3 Sayı: 6 Aralık 2012 ODÜ Sosyal Bilimler Enstitüsü Sosyal Bilimler Aratırmaları Dergisi Issn: 1309-9302 http://sobiad.odu.edu.tr Cilt: 3 Sayı: 6 Aralık 2012 TÜRKÇE ETM ALANINDA ÖRENM GÖREN LSANSÜSTÜ ÖRENCLERNN BLG OKURYAZARLII

Detaylı

ÜNVERSTE ÖRENCLERNN ÇEVRE DUYARLILIKLARININ NCELENMES

ÜNVERSTE ÖRENCLERNN ÇEVRE DUYARLILIKLARININ NCELENMES ! "#$#%$#%&$#' #$$ ÜNVERSTE ÖRENCLERNN ÇEVRE DUYARLILIKLARININ NCELENMES Ar. Gör. Burcu ÇABUK Ankara Üniversitesi Eitim Bilimleri Fakültesi lköretim Bölümü Okulöncesi Eitim Anabilim Dalı Öretim Elemanı

Detaylı

Intel Ö!renci Programı

Intel Ö!renci Programı Intel Ö!renci Programı De!erlendirme Raporu Eylül 2009 - A!ustos 2010 Cengiz Hakan AYDIN Hasan ÇALI"KAN Murat ATA#Z# Giri! Intel Ö!renci Programı, özellikle teknolojiye eri$imin sınırlı oldu!u bölgelerdeki

Detaylı

KENTSEL RAYLI SSTEMLERDEK SON GELMELERE LKN GÖRÜ VE ÖNERLER

KENTSEL RAYLI SSTEMLERDEK SON GELMELERE LKN GÖRÜ VE ÖNERLER KENTSEL RAYLI SSTEMLERDEK SON GELMELERE LKN GÖRÜ VE ÖNERLER Prof. Dr. Güngör EVREN Ara. Gör. K. Selçuk ÖÜT.T.Ü. naat Fakültesi Ulatırma Anabilim Dalı Ayazaa / STANBUL 1. GR Kentlerin, büyümeleri ölçüsünde

Detaylı

SANAL MOBL EBEKE HZMET MOBILE VIRTUAL NETWORK SERVICES

SANAL MOBL EBEKE HZMET MOBILE VIRTUAL NETWORK SERVICES SANAL MOBL EBEKE HZMET MOBILE VIRTUAL NETWORK SERVICES Levent ÇANKAYA 1 Telekomünikasyon Kurumu, Lisans ve Sözlemeler Dairesi Bakanlıı, Ankara 1 e-posta: lcankaya@tk.gov.tr Özet Bu çalımada, Sanal Mobil

Detaylı

2. Ara tırma Sahasının Konumu ve Co rafi Özellikleri

2. Ara tırma Sahasının Konumu ve Co rafi Özellikleri Uluslararası Sosyal Aratırmalar Dergisi The Journal of International Social Research Cilt: 7 Sayı: 34 Volume: 7 Issue: 34 www.sosyalarastirmalar.com Issn: 1307-9581 KENTSEL ALANLARA GÖÇ EDEN KIRSAL NÜFUSUN

Detaylı

r i = a i + b i r m + i

r i = a i + b i r m + i Endeks Modelleri William Sharpe tarafından gelitirilen tekli endeks modeli ve onu takip eden çoklu endeks modelleri, portföyün beklenen getirisi ve riskinin hesaplanması için gereken veri sayısını ciddi

Detaylı

ODÜ Sosyal Bilimler Enstitüsü Sosyal Bilimler Aratırmaları Dergisi Issn: 1309-9302 http://sobiad.odu.edu.tr Cilt: 2 Sayı: 4 Aralık 2011

ODÜ Sosyal Bilimler Enstitüsü Sosyal Bilimler Aratırmaları Dergisi Issn: 1309-9302 http://sobiad.odu.edu.tr Cilt: 2 Sayı: 4 Aralık 2011 ODÜ Sosyal Bilimler Enstitüsü Sosyal Bilimler Aratırmaları Dergisi Issn: 1309-9302 http://sobiad.odu.edu.tr Cilt: 2 Sayı: 4 Aralık 2011 TÜRKYE DE GERÇEKLETRLEN GELENEKSEL EVLLK ÇETLERNN NEDENLER VE EVLLKLER

Detaylı

TOKAT EHRNDE MALA KARI SUÇLAR PROPERTY CRIMES IN TOKAT CITY

TOKAT EHRNDE MALA KARI SUÇLAR PROPERTY CRIMES IN TOKAT CITY TOKAT EHRNDE MALA KARI SUÇLAR PROPERTY CRIMES IN TOKAT CITY Alper UZUN * Alpaslan ALAAOLU** Özet Mala karı ilenen suçlar mekânsal olarak farklı daılı kalıbına sahiptir. Bu çalımanın amacı; 2006 yılında

Detaylı