Ankara Üniversitesi. Osmanlı Tarihi Araş t ı rma ve Uygulama Merkezi Dergisi OTAM. Sayı 38/Güz 2015

Transkript

1 Ankara Üniversitesi Osmanlı Tarihi Araş t ı rma ve Uygulama Merkezi Dergisi OTAM Sayı 38/Güz 2015 Journal of The Center for Ottoman Studies, Ankara University ANKARA 2016

2 ANKARA ÜNİVERSİTESİ BASIMEVİ İncitaşı Sokak No: Beşevler / ANKARA Tel: 0 (312) Basım Tarihi: 05/02/2016

3 OTAM Ankara Üniversitesi Osmanlı Tarihi Araştırma ve Uygulama Merkezi Dergisi GÜZ 2015 SAYI: 38 EYLÜL Yayın Sahibi: Ankara Üniversitesi Osmanlı Tarihi Araştırma ve Uygulama Merkezi adına Prof. Dr. Yılmaz Kurt (Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi, Tarih Bölümü) Sorumlu Yazı İşleri Müdürü: Prof. Dr. Yılmaz Kurt, Mendil Sokak Etlik/ Ankara. Yayın İdare Merkezi: Ankara Üniversitesi, Osmanlı Tarihi Araştırma ve Uygulama Merkezi (OTAM) Müdürlüğü, Ankara Üniversitesi, Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi, Tarih Bölümü, Atatürk Bulvarı No: 45, Kat: 1, No: 134, Sıhhiye-Ankara/TÜRKİYE Tel: ; / 1065, 1045, Belgegeçer: E-posta: İnternet Sitesi: Bilgi Edinme Birimi: Yaygın Süreli Hakemli Yayın Basım Yeri ve Tarihi: Ankara 05/02/2016 Prof. Dr. Yılmaz Kurt (Başkan) Prof. Dr. Neşe Özden (Üye) Yayın Kurulu Üyeleri Danışma Kurulu Üyeleri Prof. Dr. Hamiyet Sezer Feyzioğlu (Üye) Prof. Dr. Nesimi Yazıcı (Üye) (Danışma Kurulu üyeleri aynı zamanda Hakemler Kurulu üyeleridir.) Prof. Dr. Seçil Karal Akgün (Emekli Öğretim Üyesi) Prof. Dr. Yahya Akyüz (Emekli Öğretim Üyesi) Prof. Dr. Tuncer Baykara (Emekli Öğretim Üyesi) Prof. Dr. Mehmet Beşirli (Çankırı Karatekin Ün.) Prof. Dr. İdris Bostan (İstanbul Ün.) Prof. Dr. Musa Çadırcı (Emekli Öğretim Üyesi) Prof. Dr. Geza David (Macaristan) Prof. Dr. Mesut Elibüyük (Emekli Öğretim Üyesi) Prof. Dr. Feridun Emecen (İstanbul 29 Mayıs Ün.) Prof. Dr. Yavuz Ercan (Emekli Öğretim Üyesi) Prof. Dr. Mehmet Akif Erdoğru (Ege Ün.) Prof. Dr. Reşat Genç (Emekli Öğretim Üyesi) Prof. Dr. György Hazai (Macaristan) Prof. Dr. Ekmeleddin İhsanoğlu (IRCICA) Prof. Dr. Halil İnalcık (Bilkent Ün.) Prof. Dr. Mehmet İnbaşı (Erciyes Ün.) Prof. Dr. Cemal Kafadar (Harvard Ün.) Prof. Dr. İsrafil Kurtcephe (Akdeniz Ün.) Prof. Dr. Günay Kut (Boğaziçi Ün.) Prof. Dr. Ahmet Yaşar Ocak (Emekli Öğretim Üyesi) Prof. Dr. Yusuf Oğuzoğlu (Düzce Ün.) Prof. Dr. İlber Ortaylı (Galatasaray Ün.) Prof. Dr. Mehmet Öz (Hacettepe Ün.) Prof. Dr. Abdulkadir Özcan (Mimar Sinan Güzel Sanatlar Ün.) Yrd. Doç. Dr. Oktay Özel (Bilkent Ün.) Prof. Dr. Mustafa Öztürk (Fırat Ün.) Prof. Dr. Tsutomu Sakamoto (Japonya, Keio Ün.) Prof. Dr. Ali İbrahim Savaş (Çankırı Karatekin Ün.) Prof. Dr. Adnan Şişman (Gedik Ün.) Prof. Dr. Kenan Ziya Taş (Balıkesir Ün.) Prof. Dr. Gönül Tekin (Harvard Ün.) Prof. Dr. Fahrettin Tızlak (Akdeniz Ün.) Prof. Dr. Mehmet Tunçel (Erciyes Ün.) Prof. Dr. Bahaeddin Yediyıldız (Emekli Öğretim Üyesi) Prof. Dr. Hasan Yüksel (Cumhuriyet Ün.) Prof. Dr. Elizabeth Zachariadou (Yunanistan)

4 OTAM Ankara Üniversitesi Osmanlı Tarihi Araştırma ve Uygulama Merkezi Dergisi GÜZ 2015 SAYI: 38 EYLÜL Editör Yardımcısı: Doç. Dr. Hatice Oruç Yayın Sekreteri: Arş. Gör. Ertan Ünlü Yazı İşleri: ISSN: X Bu sayı için Hakemler Kurulu Üyeleri Prof. Dr. Bülent Arı (İstanbul Sabahattin Zaim Ün.) Prof. Dr. Ali Arslan(İstanbul Ün.) Prof. Dr. İbrahim Ethem Atnur (Atatürk Ün.) Prof. Dr. Hasan Babacan ( Mehmet Akif Ersoy Ün.) Prof. Dr. Fatmagül Berktay (İstanbul Ün.) Prof. Dr. Süleyman Beyoğlu (Marmara Ün.) Prof. Dr. Hüseyin Çınar (Yıldırım Beyazıt Ün.) Prof. Dr. Hamiyet Sezer Feyzioğlu (Ankara Ün.) Prof. Dr. Mehmet İnbaşı (Erciyes Ün.) Prof. Dr. Birsen Karaca (Ankara Ün.) Prof. Dr. Nuri Köstüklü (Selçuk Ün.) Prof. Dr. Ali Fuat Örenç (İstanbul Ün.) Prof. Dr. Cenk Reyhan (Gazi Ün.) Prof. Dr. Yusuf Sarınay (TOBB Ekonomi ve Teknoloji Ün.) Prof. Dr. İbrahim Sezgin (Trakya Ün.) Prof. Dr. Namık Sinan Turan (İstanbul Ün.) Prof. Dr. Yavuz Unat (Kastamonu Ün.) Prof. Dr. Mehmed Alaaddin Yalçınkaya (Karadeniz Teknik Ün.) Doç. Dr. Mustafa Alkan (Gazi Ün.) Doç. Dr. Kamil Çolak (Eskişehir Osmangazi Ün.) Doç. Dr. Hilal Ortaç Gürpınarlı (Ege Ün.) Doç. Dr. Recep Karacakaya (İstanbul Medeniyet Ün.) Doç. Dr. Abdülhamit Kırmızı (İstanbul Şehir Ün.) Doç. Dr. Kayhan Orbay (ODTÜ) Doç. Dr. Hatice Oruç (Ankara Ün.) Doç. Dr. Hacer Topaktaş (İstanbul Ün.) Doç. Dr. Mucize Ünlü (Ondokuz Mayıs Ün.) Doç. Dr. Fatih Yeşil (Hacettepe Ün.) Yrd. Doç. Dr. Fatih Bayram (İstanbul Medeniyet Ün.) Yrd. Doç. Dr. Ramazan Erhan Güllü (İstanbul Ün.) Yrd. Doç. Dr. Emrah Safa Gürkan (İstanbul 29 Mayıs Ün.) Dr. Aladin Husić (Orijentalni institut u Sarajevu) OTAM, Bahar ve Güz sayısı olarak yılda iki kez yayımlanan hakemli bir dergidir. OTAM, TÜBİTAK ULAKBİM, TURKOLOGISCHE ANZEIGER, INDEX ISLAMICUS ve ASOS İNDEX tarafından taranmaktadır. OTAM da yayınlanan yazılar Yayın Kurulu ndan izin alınmaksızın başka yerde yayınlanamaz. Yazıların sorumluluğu yazarlarına aittir. Kapak Resmi: Ramazanoğulları Vakfiyesi

5 OTAM Journal of The Center for Ottoman Studies Ankara University AUTUMN 2015 NUMBER: 38 SEPTEMBER Owner: The Center for Ottoman Studies, Ankara University: Prof. Dr. Yılmaz Kurt (Faculty of Letters) Managing Editor: Prof. Dr. Yılmaz Kurt, Mendil Sokak, Etlik/ Ankara. Administrative Office: Ankara University, The Center for Ottoman Studies Directorate, Ankara University, Faculty of Letters, History Department, Atatürk Bulvarı No: 45, Floor: 1, Room no: 134, Sıhhiye-Ankara/TURKEY Tel No: ; / 1065 Fax No: otam@ankara.edu.tr Web: Information: botam@ankara.edu.tr Semiannual Journal Printed in: Ankara 05/02/2016 Editorial Board Prof. Dr. Yılmaz Kurt (Head of Board) Prof. Dr. Neşe Özden (Member) Prof. Dr. Nesimi Yazıcı (Member) Prof. Dr. Hamiyet Sezer Feyzioğlu (Member) Advisory Board (The members of the advisory Board are also members of the Board of Referees) Prof. Dr. Seçil Karal Akgün (Emeritius Prof.) Prof. Dr. Yahya Akyüz (Emeritius Prof.) Prof. Dr. Tuncer Baykara (Emeritius Prof.) Prof. Dr. Mehmet Beşirli (Çankırı Karatekin Un.) Prof. Dr. İdris Bostan (Istanbul Un.) Prof. Dr. Musa Çadırcı (Emeritius Prof.) Prof. Dr. Geza David (Hungary) Prof. Dr. Mesut Elibüyük (Emeritius Prof.) Prof. Dr. Feridun Emecen (Istanbul 29 Mayıs Un.) Prof. Dr. Yavuz Ercan (Emeritius Prof.) Prof. Dr. Mehmet Akif Erdoğru (Ege Un.) Prof. Dr. Reşat Genç (Emeritius Prof.) Prof. Dr. György Hazai (Hungary) Prof. Dr. Ekmeleddin İhsanoğlu (IRCICA) Prof. Dr. Halil İnalcık (Bilkent Un.) Prof. Dr. Mehmet İnbaşı (Erciyes Un.) Prof. Dr. Cemal Kafadar (Harvard Un.) Prof. Dr. İsrafil Kurtcephe (Akdeniz Un.) Prof. Dr. Günay Kut (Boğaziçi Un.) Prof. Dr. Ahmet Yaşar Ocak (Emeritius Prof.) Prof. Dr. Yusuf Oğuzoğlu (Düzce Un.) Prof. Dr. İlber Ortaylı (Galatasaray Un.) Prof. Dr. Mehmet Öz (Hacettepe Un.) Prof. Dr. Abdulkadir Özcan (Mimar Sinan Fine Arts Un.) Assist. Prof. Dr. Oktay Özel (Bilkent Un.) Prof. Dr. Mustafa Öztürk (Fırat Un.) Prof. Dr. Tsutomu Sakamoto ( Keio Un.) Prof. Dr. Ali İbrahim Savaş (Çankırı Karatekin Un.) Prof. Dr. Adnan Şişman (Gedik Un.) Prof. Dr. Kenan Ziya Taş (Balıkesir Un.) Prof. Dr. Gönül Tekin (Harvard Un.) Prof. Dr. Fahrettin Tızlak (Akdeniz Un.) Prof. Dr. Mehmet Tunçel (Erciyes Un.) Prof. Dr. Bahaeddin Yediyıldız (Emeritius Prof.) Prof. Dr. Hasan Yüksel (Cumhuriyet Un.) Prof. Dr. Elizabeth Zachariadou (Greece)

6 OTAM Journal of The Center for Ottoman Studies Ankara University AUTUMN 2015 NUMBER: 38 SEPTEMBER Board of Referees for this volume Prof. Dr. Bülent Arı (İstanbul Sabahattin Zaim Un.) Prof. Dr. Ali Arslan(İstanbul Un.) Prof. Dr. İbrahim Ethem Atnur (Atatürk Un.) Prof. Dr. Hasan Babacan ( Mehmet Akif Ersoy Un.) Prof. Dr. Fatmagül Berktay (İstanbul Un.) Prof. Dr. Süleyman Beyoğlu (Marmara Un.) Prof. Dr. Hüseyin Çınar (Yıldırım Beyazıt Un.) Prof. Dr. Hamiyet Sezer Feyzioğlu (Ankara Un.) Prof. Dr. Mehmet İnbaşı (Erciyes Un.) Prof. Dr. Birsen Karaca (Ankara Un.) Prof. Dr. Nuri Köstüklü (Selçuk Un.) Prof. Dr. Ali Fuat Örenç (İstanbul Un.) Prof. Dr. Cenk Reyhan (Gazi Un.) Prof. Dr. Yusuf Sarınay (TOBB Economics and Technology Un.) Prof. Dr. İbrahim Sezgin (Trakya Un.) Prof. Dr. Namık Sinan Turan (İstanbul Un.) Prof. Dr. Yavuz Unat (Kastamonu Un.) Prof. Dr. Mehmed Alaaddin Yalçınkaya (Karadeniz Technical Un.) Assoc. Prof. Dr. Mustafa Alkan (Gazi Un.) Assoc. Prof. Dr. Kamil Çolak (Eskişehir Osmangazi Un.) Assoc. Prof. Dr. Hilal Ortaç Gürpınarlı (Ege Un.) Assoc. Prof. Dr. Recep Karacakaya (İstanbul Medeniyet Un.) Assoc. Prof. Dr. Abdülhamit Kırmızı (İstanbul Şehir Un.) Assoc. Prof. Dr. Kayhan Orbay (METU) Assoc. Prof. Dr. Hatice Oruç (Ankara Un.) Assoc. Prof. Dr. Hacer Topaktaş (İstanbul Un.) Assoc. Prof. Dr. Mucize Ünlü (Ondokuz Mayıs Un.) Assoc. Prof. Dr. Fatih Yeşil (Hacettepe Un.) Assist. Prof. Dr. Fatih Bayram (İstanbul Medeniyet Un.) Assist. Prof. Dr. Ramazan Erhan Güllü (İstanbul Un.) Assist. Prof. Dr. Emrah Safa Gürkan (İstanbul 29 Mayıs Un.) Dr. Aladin Husić (Orijentalni institut u Sarajevu) Vice Editor: Assoc. Prof. Dr. Hatice Oruç Secretary of the Editorial Board: Ress. Assist. Ertan Ünlü Technical Editors: ISSN: X OTAM is a refereed journal published two times a year (in spring and fall) by Ankara University Press. OTAM is indexed/cited in TÜBİTAK/ ULAKBİM, TURKOLOGISCHE ANZE- IGER, INDEX ISLAMICUS and ASOS İNDEX. An article published in OTAM may not be published elsewhere without the permission of the Editorial Board. The responsibilities of the published articles rests with authors. Photo: Waqfiyye of Ramazanogulları

7 İÇİNDEKİLER / CONTENTS MAKALELER / ARTICLES ÇAVUŞ, REMZİ Plevne Müdafaası nda Topun Önemi / The Importance of the Cannon in the Defense of Plevna...1 GEZA, DAVİD Macaristan da Yönetici Osmanlı Aileleri / Leading families in Ottoman Hungary...13 GÜLLÜ, RAMAZAN ERHAN İstanbul da Ermeni-Rum Kiliseleri Krizi ve Ermenilere Tanınan Yeni İmtiyâzlar ( ) / The Crisis of the Armenian and the Greek Orthodox Patriarchates in Istanbul and New Concessions for Armenians ( ) KAYA, GÖKHAN Bürokratik Nüfûza Karşı Monarşik Egemenliği Yeniden Kurgulamak Üzerine Bir Girişim: Mahmud Nedim Paşa nın Görüşlerinde Ahlâk ve Devlet İdaresi / An Initiative for Reconstituting the Monarchical Sovereignty Against the Bureaucratic Domination: Mahmud Nedim Pasha's Ideas on Ethics and the State Administration KÖKÇÜ, AYŞE Osmanlı da Astronomi ve Matematik Doktoralı İlk Bilim Adamımız: Arakel Garabed Sivasliyan / Our First Scholar with Ph.D. in Astronomy and Mathematics in the Ottomans: Arakel Garabed Sivasliyan KURTARAN, UĞUR Osmanlı Diplomasi Tarihinin Yazımında Kullanılan Başlıca Kaynaklar İle Bu Kaynakların İncelenmesindeki Metodolojik ve Diplomatik Yöntemler Üzerine Bir Değerlendirme / A Review on Primary Sources Used in Writing Ottoman Diplomatic History and the Methodological and Diplomatics Techniques in Analyzing These Sources ÖZCAN, EMİNE SONNUR Âşıkpaşazâde Târihi nde Osmanlı Hâkimiyet Söylemi ve Terminolojisi / The Ottoman Sovereignty Discourse and Terminology in the Âşıkpaşazâde Târihi

8 SEZER, CEMAL Birinci Dünya Savaşı Sırasında Ermeni Hınçak ve Taşnaksutyun Komitelerinin Romanya daki Faaliyetleri / Operations of Armenian Hinchak and Dasnaktsutyun Committees in Romania During World War I TUĞLUCA, MURAT Güvenlik Kaygılarının İdari Modernleşmeye Etkisi: Taşlıca nın İdari Dönüşümü ( ) / Impact to the Administrative Modernization of Security Concerns: Administrative Conversion of Pljevlja ( ) YILMAZ, MEHMET EMİN-GÖKÇE GÜNEL Sâhib ül-hayrât Makbûl (Sokollu) Mustafa Paşa / Possessor of Good Works and Deeds Makbûl (Sokollu) Mustafa Pasha

9 Saygıdeğer OTAM Okurları, OTAM dergisinin 38. Sayısını sizlere ulaştırabilmenin mutluluğunu yaşıyoruz. OTAM, sosyal bilimler dergileri içerisinde 30 yıla yaklaşan yayın hayatı ile ayrı bir yer ve öneme sahip. Hakemli, saygın bir dergi olarak sizlerden gördüğü büyük ilgi ile Devlet-i ebed-müddet i dünyaya tanıtmaya devam edecektir. OTAM ın bu sayısının 1915 Ermeni Zorunlu Göçü nün 100. Yılı olması dolayısıyla Türk- Ermeni İlişkileri Özel Sayısı olarak çıkmasını planlamıştık. Bu konuda kalem oynatan akademisyenler özel toplantılar ve özel sayılar sebebiyle oldukça yoğun bir yıl geçirdiler. Bu yüzden OTAM a yazı gönderecek olan uzmanlardan çoğu bu isteklerini yerine getiremediler. Derginin gecikmesini uygun görmediğimiz için Özel Sayı için gönderilen makaleleri de alarak bu sayıyı serbest sayı olarak yayınlamaya karar verdik. OTAM ın 38. Sayısında 10 değerli makale okuyacaksınız. İlk makale Remzi Çavuş un Plevne Müdafaası nda Top un Önemi isimli çalışması. Yakınçağ Tarihimizde unutulmayan bu savunma savaşının gizli kahramanı olan Osmanlı topunun savaşı nasıl etkilediği konusu başarı ile işlenmiş. Macar dostumuz David Geza nın yıllar öncesinden OTAM için bir makale göndermek sözü vardı. O sözünü bu sayıda gerçekleştirdi. Macaristan da Yönetici Osmanlı Aileleri (Leading families in Ottoman Hungary) isimli makalesini okuma şansına sahip olduk. Kendisine teşekkür ederiz. İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi nden Ramazan Erhan Güllü, bu sayıya İstanbul da Ermeni-Rum Kiliseleri Krizi ve Ermenilere Tanınan Yeni İmtiyâzlar ( ) isimli değerli makalesi ile katıldı. Oldukça hacimli makalesinde Sayın Güllü yeni arşiv belgelerinin ışığında konuyu dikkatli bir şekilde değerlendirmiş. Hitit Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Tarih Bölümü nden Gökhan Kaya nın Bürokratik Nüfûza Karşı Monarşik Egemenliği Yeniden Kurgulamak Üzerine Bir Girişim: Mahmud Nedim Paşa nın Görüşlerinde Ahlâk ve Devlet İdaresi başlıklı makalesinde Yakınçağ Tarihimizin ünlü ismi Mahmud Nedim Paşa yı değişik bir bakış açısıyla değerlendiriyor. Ayşe Kökçü nün bir bili tarihçisi gözüyle kaleme aldığı Osmanlı da Astronomi ve Matematik Doktoralı İlk Bilim Adamımız: Arakel Garabed Sivasliyan başlıklı çalışması bu sayıda yer alan diğer bir çalışmadır. Uğur Kurtaran, Karamanoğlu Mehmet Bey Üniversite Tarih Bölümü nde görev yapıyor. OTAM için gönderdiği, Osmanlı Diplomasi Tarihinin Yazımında Kullanılan Başlıca Kaynaklar İle Bu Kaynakların İncelenmesindeki Metodolojik ve Diplomatik Yöntemler Üzerine Bir Değerlendirme başlıklı kapsamlı makalesi konuya ışık tutan önemli bir çalışma olmuştur. TÜBİTAK çalışanlarından Dr. Emine Sonnur Özcan ı OTAM okurları daha önce yayınlanan bir yazısı ile tanımaktadırlar. Özcan 38. Sayıda ise,

10 Âşıkpaşazâde Târihi nde Osmanlı Hâkimiyet Söylemi ve Terminolojisi ile çok bilinen bir kaynağı değişik bir bakış açısıyla inceliyor. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Tarih Bölümü nden Cemal Sezer, Türk- Ermeni ilişkileri konusunda Birinci Dünya Savaşı Sırasında Ermeni Hınçak ve Taşnaksutyun Komitelerinin Romanya daki Faaliyetleri isimli değerli çalışması ile karşınızda. Kırşehir Ahi Evran Üniversitesi Tarih Bölümü nden Murat Tuğluca, Güvenlik Kaygılarının İdari Modernleşmeye Etkisi: Taşlıca nın İdari Dönüşümü ( ) Rumeli de XIX. yüzyılda adından sıkça söz edilen Taşlıca kenti hakkında arşiv belgelerini de başarı ile kullanarak çok detaylı bilgiler aktarmakta. Sayının son çalışması ise Mehmet Emin Yılmaz ve Gökçe Günel in ortaklaşa kaleme aldıkları ve Sokollu Mustafa Paşa nın vakfını inceledikleri Sâhib ül-hayrât Makbûl (Sokollu) Mustafa Paşa başlıklı makaledir. OTAM ın yayın değişimi istemi doğrultusunda yurt içinden ve yurt dışından bizlere yayınlarını ulaştıran kurumlara teşekkür ederiz. Kendilerine ayrı ayrı ulaşmak imkânı bulamadığımız saygıdeğer akademisyenlerimiz ve genç tarihçilerimiz, OTAM ın elektronik ortamdaki bütün sayılarına Ankara Üniversitesi Dergiler adresinden ulaşabileceklerdir. OTAM ın 2009 yılından beri müdürlük ve baş editörlük görevini elimizden geldiği kadar yapmaya çalıştık. OTAM dergisini bu çizgiye sizlerin desteği ile getirmek büyük bir mutluluktu. 6 yıldan beri devam eden OTAM Osmanlıca Kursları çoğu zaman 3 ayrı kur ile hizmet sunarak büyük bir fedakârlık örneği sergiledi. Bu kurslarda çok değerli öğrencilerle tanışmak, onlara birşeyler öğretmek imkânı bulduk. Bu hizmeti başarı ile yürüten Editör Yardımcımız Doç. Dr. Hatice Oruç, Yrd. Doç. Dr. A. Latif Armağan, Arş. Gör. Muhammed Ceyhan a teşekkür borçluyuz. En büyük teşekkür ise OTAM ın her türlü etkinliğinde canla başla çalışan OTAM Yayın Sekreteri Arş. Gör. Ertan Ünlü ye. Onun sabırlı ve düzenli katkıları olmasa pek çok etkinliği gerçekleştiremezdik. Rektörlüğümüz, basım ve dağıtım işinde her zaman gerekli yardımı yaptı. Dergimizin baskı sayısının 300 e indirilmesi ise dijital dergiciliği yaygınlaştırmak anlayışından kaynaklanmaktaydı. Biz yine de OTAM gibi dünya çapında tanınan ve aranan dergilerin ilk sayılarındaki amaca uygun şekilde raflarda basılı olarak da yer alması gerektiğine inanmaktayız. OTAM ın 38. Sayısı ile OTAM müdürlüğü ve OTAM Baş Editörlüğü görevim yaş haddinden emekli olmam dolayısıyla sona erecektir. OTAM ı OTAM yapan değerli Yönetim Kurulu Üyelerimize, Bilim Kurulu Üyelerimize, değerli hakemlerimize, yazılarıyla OTAM a hayat veren değerli yazarlarımıza ve siz değerli okuyucularımıza şükranlarımı sunuyorum. Her şey gönlünüzce olsun. Sağlık ve esenlik içinde olunuz. Prof. Dr. Yılmaz KURT OTAM Müdürü