Somuncu Baba. Gülü handân etdi bübül-i nâlân. Seherde sabâ tek etmesi seyrân. Çemenzâr-ý aþka saldý gulgule

Ebat: px
Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "Somuncu Baba. Gülü handân etdi bübül-i nâlân. Seherde sabâ tek etmesi seyrân. Çemenzâr-ý aþka saldý gulgule"

Transkript

1 Somuncu Baba Gülü handân etdi bübül-i nâlân Seherde sabâ tek etmesi seyrân Çemenzâr-ý aþka saldý gulgule ES-SEYYÝD OSMAN HULÛSÝ EFENDÝ VAKFI Somuncu Baba KÜLTÜR-EDEBÝYAT ve ARAÞTIRMA DERGÝSÝ Es-Seyyid Osman Hulûsi Efendi Vakfý nýn Yayýn Organýdýr Ýki Ayda Bir Yayýnlanýr ISSN: YIL:8 SAYI:33 MAYIS - HAZÝRAN 2001 ES-SEYYÝD OSMAN HULÛSÝ EFENDÝ VAKFI ADINA ÝMTÝYAZ SAHÝBÝ A.Þemsettin ATEÞ GENEL YAYIN YÖNETMENÝ A.Tacettin ATEÞ YAZI ÝÞLERÝNDEN MESUL MÜDÜR Av. Haki DEMÝR REKLAM ve HALKLA ÝLÝÞKÝLER Mehmet UÇARALP Yusuf MUTLU - Mehmet ÞEN Ali GENCAL - Yemliha GÖNCÜ Ali AYDOÐAN - Adem KOZANOÐLU FOTOÐRAFLAR Bekir SARI TEKNÝK YAPIM / Darende Tel: AJANSSB GRAFÝK - TASARIM Aslan TEKTAÞ YAZIÞMA ADRESÝ Zaviye Mah. Hacý Hulûsi Efendi Cad. No: Darende / MALATYA Tel:(422) Fax:(422) http/ e.mail: somuncubaba@somuncubaba.net. BASIM - YAYIM - DAÐITIM - PAZARLAMA Somuncu Baba Basýn-Yayýn Tic.San.Ltd.Þti. RENK AYRIM - FÝLM ÇIKIÞ Bizim Repro (312) BASKI Poyraz Ofset (312) Dergide Yayýnlanan Yazýlardan Yazarlarý Mesuldür Kaynak Gösterilerek Ýktibas Edilebilir. TEMSÝLCÝLÝKLER ADANA (322) AMASYA (358) ANKARA (312) ALANYA (242) BURSA (224) ÇAYCUMA (372) G.ANTEP (342) GÖLCÜK (262) DENÝZLÝ (258) ÝSTANBUL (216) ÝZMÝR (232) ÝSKENDERUN (326) KAYSERÝ (352) K.MARAÞ (344) ELBÝSTAN (344) KARABÜK (370) KARAMAN (338) KONYA (332) EREÐLÝ (332) ILGIN (332) KARAPINAR(332) MALATYA (422) MERSÝN (324) OSMANÝYE(322) SAKARYA (264) SAMSUN (362) SÝVAS (346) TOKAT (356) TURHAL (356) ZONGULDAK (378) Baþyazý... 2 Mektûbat tan... 3 Güncel Ýhramcýzâde Ý. Hakký Toprak.. 4 Devr-i Zaman Ýnsan Olmak Basýndan Basýndan Belgelerle Es-Seyyid O. Hulûsi Efendi Altun Silsile Hâce Derviþ Muhammed (K.S) Hace Muhammed Emekenegi (K.S) Güncel Aðustos Ayý ve Zaferlerimiz Edebiyat Divân-ý Hulûsi-i Darendevi de Seher Vakti Kültür Düþünce ve Tefekkür Þiir Dertiler Dermaný Ýhramcýzâde Hatýra Hatýra Fotoðraflarý Ekonomi Bilgi Toplumunda Ýktisat Tarih Osmanlý Devletinde Hükümdarlarla Ýlim Adamlarý Arasýndaki Ýliþker Edebiyat Koyulhisarlý Nesimi nin Mustafa Haki Efendi Mersiyesi Kültür Ýslâma Göre Sünnet ve Darende de Sünnetçilik Geleneði Araþtýrma Ýzzet Mehmet Paþa Tomurcuklar Çocuktaki Uyumsuz Davranýþlar Hanýmlara Özel Aile Yemek Tarifi Paþa Köftesi Tanýtým Ýhrakcýzâde Kitabý Yayýnlandý Haberler Nigârýn zülfünü etdi periþân Dîvân-ý Hulûsi-i Darendevî

2 Baþyazý Somuncu Baba Baþyazý 2 Temmuz-Aðustos 2001

3 Somuncu Baba Mektûbat tan 7. Mektup Muhterem Ahmet Efendi Kardeþim, Ne hoþtur elde gül renkli (Pempe) kadeh baþta aþk sevdasý Gönülde kavuþma(nýn) zevki, canda cânân (sevgili) selamý Ýslami bir arzu içinde teneffüs etmek zevkiyle vakitleri geçirme, emek harcayýp gereði gibi çalýþma gösteren ruhunuzun müstesna kabiliyeti hatýrdan çýkmasý -unutulmasý- mümkün olmayan bir hakikattir. Bu ihsân yine Hakk'ýn ihsanýdýr. Onun hidayeti olmasa kurtuluþa, mutluluða yönelmek ne ile mümkün olurdu. Bu ilahi lutuf ve baðýþa karþý Hakka kulluðu yerine getirmede kusur etmemek yine kulluk vazifesinden sayýlýr. Kulun görevi teslim ve itaattýr. Ýki yüzlülüðün izlerinden arýnmýþ, sýyrýlmýþ olarak makbul, salih amellere hemen baþlamak, ihlas ve samimiyetle Yüce Allah'ýn yarattýklarýna karþý þefkat göstermek de üzerimize düþen borç hükmündeki vazifelerdendir. Allah'a imandan sonra, yaratandan dolayý yaratýlana gösterilen þefkat prensibi kadar güzel bir þey yoktur. Vücudun ayýplarýný örten bir gömlek gibi güzel bir huyda, Allah'ýn affýna sebep olabilir. Ýnsan dostlarýnýn ayýbýný araþtýrmakla deðil bilakis kusurlarýný gizlemekle mükelleftir. Elinden gelirse yoluyla o hatadan vazgeçirmeye çalýþmayý dostluðun, kardeþliðin gereði görürsün de görmezlikten gelmek, kötülüklerine karþý iyilikle ve afv ile muamele etmek, yiðitliðin (mertliðin) alametlerinden ve suçlarý örtme ise niþanýndandýr. Ýyilere yakýn olup cahillerden yüz çevirmek (sakýnmak) ilahi bir iyi koku yayýlýr. Þeyh Sa'di-i Þirazi de bu yolda þöyle buyurur: "Bir gün güzel kokulu bir çamur bir sevgilinin (sevilen bir dostun) elinden elime eriþti. Sordum:; Misk misin yahut amber mi? Herkesi kendinden geçiren kokundan sarhoþ oldum. Söyledi: Ben deðersiz bir çamurum, bir süre gül ile oturdum, o görüþmenin, o sohbetin olgunluðu beni etkiledi, bana da yansýdý. Yoksa ben ehemmiyetsiz bir topraðým" diyerek örnek vermektedir. Ve yine Mevlânâ Abdurrahmân-ý Câmî de þöyle der: "Peygamber Efendimiz buyurmuþtur ki, Ulu Tanrý kýyamet gününde iflas etmiþliðinin ve yoksulluðunun utancýný çeken kuluna sorar. Filan semtte, filan bilgini veyahut filan ergini tanýr mýsýn? Kul cevap verir; Evet tanýrým. Tanrýdan ferman gelir. Seni ona baðýþladým." Bahâristan Ýþte iki örneðin ifadesiyle bu hususu da arz etmek istedim. Armaðan edilen hediyenizi dostlarýnýzla yerken bir önsezi içinde böyle bir portakalda Ahmet Efendi Kardeþimizin dükkanýnda Hafýz Abbas Efendi ve diðer arkadaþlar ile birlikte yemiþtik. Bu da onun ayný(sý) olsun demiþtik. Her zaman refah ve saadetle kemal üzre, dünya ve ahiret hayatýnýzda hayýrlar ve saadetler temennisiyle gözlerinizden öperim kardaþým. buyruktur. Çöplük daima kötü koku, aktar dükkanýndan ise Güncel Çeviri: Yrd. Doç. Dr. Cemil Gülseren Temmuz-Aðustos

4 Güncel Somuncu Baba Güncel Yrd. Doç. Dr. Lütfi ALICI Ýhramcýzâde Ýsmail Hakký Toprak Efendi (K.S.) HAYATI Nakþibendî tarîkatýnýn Hâlidiyye kolu mürþitlerinden Ýsmail Hakký Toprak Efendi, (K.S.) H M tarihinde Sivas'ýn Örtülüpýnar Mahallesi'nde dünyaya gelmiþtir. 1 Babasý Hüseyin Hüsnü Bey, Sivas'ta kolaðasýdýr. Halk arasýnda Nilli Hatun diye maruf olan annesi Ayþe Haným, zamanýn Nakþibendî büyüklerinden Seyyid Mustafa Hâkî Efendiye intisaplý Medineli bir seyyidedir. Ayþe Haným, subay olan birinci eþinin vefatýndan sonra Ýhramcýzâdelerden Hüseyin Hüsnü Bey ile evlenir. Ýsmail Hakký Toprak Efendi, uzun müddet evlâdý olmayan Ayþe Hanýma Cenâb-ý Allah'ýn bu evlilikten ihsan ettiði tek evlâttýr. Bu konuyla alâkalý bir rivâyet þöyledir: Evlât hasreti çeken Ayþe Haným, bir tavsiye üzerine Ravza-i Mutahhara'da Cenâb-ý Allah'a münacatta bulunmuþ ve ardýndan Ýsmail Hakký Toprak Efendi dünyaya gelmiþtir. (ALTUNTAÞ, s. 6, SARIOÐLU, s.1, KIZILTOPRAK, s. 2) Söz konusu rivâyet Ýsmail Hakký Efendinin þiirlerine de yansýmýþtýr: Vâlidem merhûme açmýþtý bize kutlu fâl Ravza-i pâk'i ziyârette demiþti ey Kerîmü'l-Müte'âl Bu Habîb'in hürmetine ver bana bir ferzend-i bî-melâl Andan aldýðý libâsý bunda iksâr olmuþuz (ALTUNTAÞ, s. 61, ÞEN, s. 34, SARIOÐLU, s. 5) 1. Merhum Doç Dr. Selçuk Eraydýn 2. Somuncu Baba ve Es-Seyyid Osman Hulûsi Efendi Sempozyumu'nda sunduðu tebliðinde, Ýhramcýzâde Ýsmail Hakký Efendinin doðduðu mahalleyi "Nalbantbaþý Mahallesi" olarak vermektedir. Aslen Buharalý olan ecdâdý, Beytullah'ýn emniyetinin yaný sýra Kâbe örtüsünün deðiþim ve bakým hizmetiyle meþgul olduklarýndan dolayý Ýhramcýlar diye anýlmýþtýr. Bu yüzden kendilerine de Ýhramcýzâde denilmiþtir. (ALTUNTAÞ, s.6, SARIOÐLU, s.1) Sivas Çifte Minare'deki ilk tahsilinden sonra rüþtiyeyi bitirmiþ, ardýndan medrese tahsilini ayný yerde bulunan Þifâiyye Medresesi'nde yapmýþtýr. Arapça ve Farsçaya ana dili gibi vâkýf olan Ýsmail Hakký Efendi, kendilerini ilmî sahada, bilhassa dinî ilimlerde yetiþtirmiþtir. (ALTUNTAÞ, s. 6, SARIOÐLU, s. 1 KIZIL-TOPRAK, s. 2) Tahsilinin ardýndan askerlik görevini Kurtuluþ Savaþý yýllarýnda kol komutaný olarak maiyetindekilerle birlikte Suþehri'ne cephane taþýmak suretiyle yerine getirmiþtir. (KIZILTO- PRAK, s. 2) 4 Temmuz-Aðustos 2001

5 Somuncu Baba Güncel Daha çocukluðunda bazý manevî hâller zuhur eden ve bu yüzden bir arayýþ içine giren Ýsmail Hakký Toprak Efendi, ilk olarak Sivas'ta bulunan Kadirî büyüklerinden Arap Þeyh ile Halvetî Mûr Ali Baba'ya bir rivayete göre 5, diðer bir rivâyete göre 12 yýl hizmet etmiþtir. Ýsmail Hakký Efendinin ilk mürþidi sayýlabilecek Arap Þeyh'in " Evlâdým, senin nasibin bizden deðil!" diyerek bir nevi izin vermesi üzerine Ýsmail Hakký Efendi, validelerinin de katýldýðý bir arkadaþ grubuyla birlikte Tokat'a gitmiþ, orada Seyyid Mustafa Hâkî Efendiyle tanýþarak tam bir teslimiyet içinde tasavvufî âleme girmiþtir. Seyyid Mustafa Hâkî Efendi, ihvaný ile sohbet ederken huzura giren Ýsmail Hakký Efendiye: - Siz, Hacý Hanýmýn oðlu musunuz? diye sorduklarýnda; - Evet Efendim! Cevabýný verebilmiþler... Olan, o bir anda olmuþ... Ardýndan hemen intisap ederek tasavvuf ilmini tam manasýyla tahsile baþlayan Ýsmail Hakký Efendi, o tanýþma anýnda zuhur eden manevî hâl ve heyecanýný sonradan çeþitli sohbetlerinde; " O heyecaný tarif edemem. Efendim, bana o soruyu sorarken ellerimin yeþil bir renk aldýðýný gördüm." (ALTUNTAÞ, s.17-21, SARIOÐLU, s. 2) Ýþte o anda manevî bir haz hissettim. Gözüm, elim mürþidim oldu; o ben oldu, ben o oldum." (ERAY- DIN, s. 146) "Bana bir nazar etti ki, ne olduðumu bilemedim. O anda intisap ettim." (KIZILTOPRAK, s. 2) "Mürþidim bana: Sen Ayþe Hanýmýn oðlu musun diye sordu. O an bana bir hâl oldu. O hâl, bu hâl kardeþlerim." (ALTUNTAÞ, s.103) diye nakletmiþtir. Ýsmail Hakký Toprak Efendi, Mustafa Hâkî Efendiye intisabýný manzum olarak da þöyle dile getirmiþtir : Künhümü bilmek dilersen sýrr-ý Hâkî'dir özüm Anýn etvârýncadýr dâ'im özüm ve sözüm Her neye baksa basar-ý Hâkî'dir bakan bu gözüm Zîrâ evvelden anýnla tek ü tenhâ olmuþuz (ALTUNTAÞ, s. 61, ÞEN, s. 34, SARIOÐLU, s. 5) Ýsmail Hakký Efendi intisabý vesilesiyle Tokat'tan ayrýlamayarak, Ýnhisar Dairesi'nde Müskirat memurluðuna baþlamýþtýr. Bir süre sonra, mürþidi Mustafa Hâkî Efendinin, kendisine : - Ýsmail, memur olduðun yerdeki müskiratýn tadýna da bakýyor musun? diye latîfe etmeleri üzerine o iþinden ayrýlmak istemiþtir. Ancak 1908'de mürþidi Mustafa Hâkî Efendinin Tokat Mebusu olarak Ýstanbul'a gitmelerinden sonra kendileri de Sivas'a Düyûný Umûmiye memuru olarak dönmüþtür. Bir süre sonra, Düyûn-ý Umûmiye memurluðunun kaldýrýlmasý sebebiyle tekrar Ýnhisar memurluðuna geçmiþ, Zara'nýn Çarhý Tuzlasý'na baðlý Cedid Tuzlasý'nda müdürlük yapmýþtýr. Bu görevinde 1931 yýlýna kadar çalýþmýþ ve ayný senenin temmuz ayýnda kendi isteði ile emekli olmuþtur. Ayrýca Ordu, Koyulhisar, Suþehri arasýnda postacýlýk yapmalarýndan dolayý da halk arasýnda " Emanetçi Baba " diye tanýnmýþtýr. (ALTUNTAÞ, s. 6, SARIOÐLU, s. 2) Ýsmail Hakký Efendi, emekliliklerinin ardýndan bir Ramazan ayýnda Arabistan'a hicret niyetiyle Ýstanbul'a gitmiþ ise de gördüðü bir rüya üzerine gitmekten vazgeçip Ýzmir'e bir arkadaþýný ziyarete gitmiþtir. Ýzmir'de bulunduklarý zaman boyunca hâlâ kararsýzlýk içinde bulunan Ýsmail Hakký Efendi için, o güne kadar tanýmadýðý, arkadaþýyla birlikte birkaç defa yemek yedikleri Ehli Safâ Lokantasý sahibinin anlattýðý diðer bir rüya da ikinci iþaret olmuþ ve ardýndan hemen Sivas'a dönmüþtür. (KIZILTOPRAK, s. 2) Ýsmail Hakký Toprak Efendinin hicret isteði baþta Osman Hulûsi Efendi olmak üzere bütün üftâdelerini üzmüþtür. Osman Hulûsi Efendi bu ayrýlýk üzerine yazdýðý þiiriyle mürþidine baðlýlýk ve muhabbetini dile getirirken diðer ihvanlarýn da hâllerine þöyle tercüman olmuþtur: Temmuz-Aðustos

6 Güncel Somuncu Baba Derdinle gönül baþladý zâra Açýldý dilde nice bin yara Yüz tutup geldi sen kâmkâra Gel efendim gel kalma orada Üftâdelerin aðlar burada Vaslýn umarken düþdü hicrâna Geldik kapýna biz yana yana Te'sîr-i firkat iþledi câna Gel efendim gel kalma orada Üftâdelerin aðlar burada Ey dost bu ilden gel hicret etme Üftâdelerin terk edip gitme Derdli ihvâný bunda unutma Gel efendim gel kalma orada Üftâdelerin aðlar burada Gel efendim gel kalma orada Üftâdelerin aðlar burada Düþdü firâka Hulûsî aðlar Bu hasret odu ciðerin daðlar Bütün ihvânýn hep kara baðlar Gel efendim gel kalma orada Üftâdelerin aðlar burada (Dîvân-ý Hulûsî-i Dârendevî, s / 23) Bu arada Tokatlý Seyyid Mustafa Hâkî Efendi, Ýstanbul'a yerleþmiþ, bir müddet sonra da vefat etmiþtir. Geldi mektûbun bunda okunur Derdli sîneye hançer sokulur Bu hasret odu câna dokunur Gel efendim gel kalma orada Üftâdelerin aðlar burada Ýþimiz cümle cürm ü hatâdýr Senden isteðim afv ü atâdýr Ýsm-i þerîfin Hakký Baba'dýr Gel efendim gel kalma orada Üftâdelerin aðlar burada Bunda ihvânýn kimsesiz kaldý Derd-i firâkýn hicrâna saldý Þâdân dilleri hep elem aldý Gel efendim gel kalma orada Üftâdelerin aðlar burada Cümle ihvâna vedâ mý etdin Vasl-ý likândan cüdâ mý etdin Derdimizi bî-devâ mý etdin Gel efendim gel kalma orada Üftâdelerin aðlar burada Gönül bâðýný virân eyleme Cân u dilimi biryân eyleme Derdli ihvâný giryân eyleme Gel efendim gel kalma orada Üftâdelerin aðlar burada Mazlûm ihvânýn garîb mi oldu Derd-i hicrân ile yüzleri soldu Mecnûn'a Leylâ kokusu geldi 6 Temmuz-Aðustos 2001

7 Somuncu Baba Güncel Ýsmail Hakký Efendi, mürþidi Seyyid Mustafa Hâkî Efendinin vefatýndan sonra Sivaslý Hacý Mustafa Tâkî Efendiye intisap etmiþtir. Ýsmail Hakký Efendi, intisabýný bir þiirinde þöyle dile getirmektedir : Bir acep sýrr-ý Takî'den aldýðým ders-i iber Aný bilmek diler isen vereyim sana haber Her ulûmu almýþ idi pîrimden o þeyh-i mu'teber Biz de anda mahvolup bezm-i ferdâ olmuþuz (ALTUNTAÞ, s. 61, ÞEN, s. 34, SARIOÐLU, s. 5) Mustafa Tâkî'nin de ahirete intikalinden sonra (1925) irþat görevi kendilerine verilmiþtir. Ýsmail Hakký Efendi, irþat görevini 1969 yýlýna kadar sürdürmüþtür. (KIZILTOPRAK, s. 4-5) H. Hulûsi ATEÞ Þeyhzâdeoðlu Özel Kitaplýðý Ýhramcýzâde Bölümü No: Yar4 de kayýtlý El Yazýsý Yâre Yadigâr Mevlid-i Nebi Nüshasýnýn Silsile-i Þerif Sayfasý Ýsmail Hakký Toprak Efendi, emekliliklerini müteakip Çitil Han'da bir süre komisyonculuk yapmýþ, bu suretle elde ettikleri cüz'î kazançlarýný hizmet için sarf etmiþtir. Ýrþat faaliyetlerini yürütürken ziyaretçilere daha rahat ortam saðlayabilmek için; Sivas çarþý merkezinde Yeni Camii yanýnda 1952 yýlýnda Çorapçý Haný'nýn üst katýnda, han sahibi Muammer Somtaþ'ýn birkaç oda tahsis etmesiyle burayý "vekâle" olarak kullanmýþ, sohbetlerine uzun müddet orada devam etmiþtir. (ÞEN s. 6, SARIOÐLU, s. 2) O zamana kadar mütevazý bir yer olan, ahþap ve iki kattan müteþekkil; alt katýnda þýra ve hayvansal ürünler satýlan, üst katý ise otel olarak kullanýlan Çorapçý Haný, Ýsmail Hakký Efendinin teþrifiyle "þerefü'l-mekân bi'l-mekîn" kavli üzere önemli bir mekân hatta bir cazibe alaný hâline gelmiþtir. Ýsmail Hakký Efendinin deyimiyle " manevî alýþ veriþin yapýldýðý " manevî bir merkez olmuþtur. Nitekim kendilerine gelenlerin çokluðu ve niçin geldikleri sorulduðunda; - "Manevî alýþ veriþ yapmak için" cevabýný vermiþlerdir. Soyadý kanunundan sonra Sivaslý Ýhramcýzâde Ýsmail Hakký Efendi TOPRAK, Osman Hulûsi Efendi ATEÞ, Gürünlü Sýrrý Efendi SU, Sivaslý Kuyumcu Hacý Bekir Efendi de KIZIL- TOPRAK soyadlarýný kullanmýþlardýr. Bu yaklaþým anâsýr-ý erba'adan hareketle tevhîdî bir anlayýþýn sonucudur. (KALKIÞIM, ALICI, YENÝKALE, s. XI) Ýsmail Hakký Toprak Efendinin, soyadýný TOPRAK olarak almasýnýn mürþidi Mustafa Haki Efendinin ismiyle de ilgili olduðu düþünülebilir. Hâk, Farsçada toprak manasýna gelir. Sûfi toprak gibidir. Ona kötü ve çirkin her þey atýlýr, ondan ise sadece gül ve çiçek biter. Bu alçak gönüllülük ve kalb-i selimi ifade eder. Benliðin bulunmamasý durumu, tevazu, toprak gibi olmak, hep olgunluðun tanýmýný verir. (CEBECÝOÐLU, s. 311) Hâki Efendinin ismi, sýfat ve soyadý olarak Ýsmail Efendide müsemma olmuþtur. Bir defa "sahra"da abdest almak üzere bir kuytu yere giden Ýhramcýzâde yanýndaki ihvanlardan birinden görmüþ olduðu necasetin üzerini örtmesini istemiþ ve ona dönüþünde þöyle sormuþ; -"Oðlum, o necasetin üzerini ne ile örttün?" O zat cevap vermiþ; "Toprak ile örttüm efendim". Bu cevaptan sonra yanýnda bululan Es-seyyid Osman Hulûsi Efendiye dönerek "Oðlum Hulûsi sen ne ile örterdin" diye buyurunca, irfan ve edep timsali olan Hulûsi Efendi; " Kum ile örterdim Efendim." deyince; "Aferin oðlum" buyurmuþlardýr. (ÞEN) Temmuz-Aðustos

8 Güncel Somuncu Baba 1949'da boþandýklarý ikinci eþleri Zeynep Toprak (Hâfýz Valide)' tan da iki oðlu dünyaya gelmiþtir. Bunlardan Ahmet Salih Toprak 1928' de vefat etmiþ, (nüfusta 1931) Mehmet Kâzým Toprak (doð. 1927) ise hâlen hayatta olup Sivas'ta ikâmet etmektedir. 1950'de evlendiði üçüncü eþleri Zeliha Toprak (Hacý Valide) da 1972' de vefat etmiþtir. (ALTUNTAÞ, s. 6-7, SARIOÐLU, s. 2) Buradan anlaþýlýyor ki, her zaman konuþulan kelimelere ve içerdikleri anlamlara dikkat etmek gerekiyor. Ýsmail Hakký Efendi, üç defa evlenmiþtir. Ýlk eþleri Ümmühan Toprak (Hatun Anne)' týr. Ümmühan Toprak'ýn 1949 yýlýnda vefatýnýn ardýndan Osman Hulûsî Efendi þu tarih manzumesini yazmýþtýr : Aziz ailesi Ýhrâmcý-zâdenin emektârý Hudâ'nýn (irciî) emrine verdi cân ile vârý Bin üç yüz altmýþ altý sâli bir þâm-ý garîbanda Mübârek ravza-i rýdvâna mihmân eyledi Bâri Oku bir Fâtiha rûhuna ihdâ eyle ey zâir Merhûme Ümmü Gülsüm Hanýmýn bu iþte mezârý (Mektûbât-ý Hulûsî-i Dârendevî, s.229) Ýslâmý gerçek mahiyetiyle yaþayan, mensuplarýný bu yolda tevazu ve yokluk mektebinde yetiþtiren, insanlýða imanýn sevgiden geçtiðini öðreten Ýhramcýzâde Ýsmail Hakký Efendi, Cumartesi günü sabah saat 9.00 sýralarýnda Hakk'ýn rahmetine kavuþmuþtur.* (SARIOÐLU, s. 1, KIZIL- TOPRAK, s. 5) Cenaze namazý Sivas Paþa Camii'nde kýlýnmýþtýr. Emaneti sahibine teslim eden "Emanetçi Baba" kalabalýk bir cemaatin iþtirak ettiði cenaze namazýnýn ardýndan vasiyeti üzere Sivas Ulu Camii avlusuna defnedilmiþtir. (ERAYDIN, s. 147) Geride bir ahþap ev ve üzerinde çýkan 46 lira ile gözü yaþlý binlerce ihvan ve daha da önemlisi büyük bir yol býrakmýþtýr. (SARIOÐLU, s. 1) Gerek erkek gerekse kýz evlâtlarý vasýtasýyla nesli süregelmektedir. (ALTUNTAÞ, s. 6-7, SARIOÐLU, s. 2) Osman Hulûsi Efendi, mürþidinin vefatýna manzum bir tarih düþmüþtür. Ýsmail Hakký Efendinin kabir kitabesinde de yer alan söz konusu tarih manzumesi þöyledir : Bu eþlerinden dünyaya gelen dört evlâdýnýn hepsi de Ýsmail Hakký Efendinin saðlýðýnda ahirete intikal etmiþlerdir. Bunlarýn adlarý ve vefat tarihleri þöyledir : Mehmet Sabit Kemal Toprak (öl. 1941) Hayriye Toprak (Gündüzoðlu) (öl. 1957) Mevlide Toprak (Dalak)(öl. 1958) Halis Turgut Toprak (öl. 1967) 8 Temmuz-Aðustos 2001

9 Somuncu Baba Güncel Allah'a hamd Resûl'üne salât u selâm Ve alâ âlihi ve ashâbihi'l-kirâm Bu hazîrede medfûn meþâyýh-ý izâm Mefâhir-i ulemâ hep müftiyyü'l-enâm Husûsan Ýhrâmcý-zâde el-merhûm El- Hâc Ýsmâil Hakký mürþidi Ýslâm Bu buk'a-i pâk dense sezâdýr Min riyâzü'l- Cennetü ve dâru's-selâm Hýdmet ü ihyâ eden zevâtý Hak eyleye Cennet ü Cemâl'in ikrâm Zâir bir Fâtiha ihdâ et rûhlarýna Ýhlâs ile oku kýl ihtirâm Ta'mîr-i kitâbesin yazan Hulûsî kemter Bî-gufrân-ý hay hicrîde miskiyyü'l-hitâm (H.1401) Es-Seyyid Osman Hulûsi Ateþ Tarîk-i Nakþibendî pîri (ebcel) mürþid-i kâmil Garîbu'llâhî Hakký gavs-ý a'zam Þeyh Ýsmail Engin gönlünde yüce murâdý hâsýl oldu (Toprak) topraða verildi Hakk'a vâsýl oldu** ( ) (Mektûbât-ý Hulûsî-i Dârendevî, s. 251) Osman Hulûsi Efendi, mürþidinin metfun olduðu makberenin sonradan tamiri dolayýsýyla bir kitabe daha yazmýþtýr. Makberenin kapýsýnda bulunan bu kitabe de þöyledir : DÝPNOTLAR * Merhum Doç Dr. Selçuk Eraydýn 2. Somuncu Baba ve Es-Seyyid Osman Hulûsi Efendi Sempozyumu'nda sunduðu tebliðinde, Ýhramcýzâde Ýsmail Hakký Efendinin vefat tarihini 1 Aðustos 1969 olarak vermektedir. ** Es-Seyyid Osman Hulûsi Efendi tarafýndan kaleme alýnan bu tarih manzûmesi ayný zamanda Ýsmail Hakký Efendinin kabir taþýna da yazýlmýþtýr. Metinde parantez içinde gösterilen kelimeler kabir taþýnda olmasýna raðmen kanaatimizce Mektûbât-ý Hulûsî-i Dârendevî adlý eserde sehven verilmemiþtir. Söz konusu kelimeler manzumeyle anlam bütünlüðü içinde olduklarýndan parantez içinde ilave edilmiþtir. BÝBLÝYOÐRAFYA ALTUNTAÞ, Ýsmail Hakký Nakþýbendî Þeyhi Ýsmail Hakký Toprak ýn Hayat ve Menkýbeleri. (Yayýnlanmamýþ Lisans Tezi) Ankara Üniversitesi Ýlahiyat Fakültesi. Ankara ATEÞ, Osman Hulûsi Dîvân-ý Hulûsî-i Dârendevî. (hzl.: M. Muhsin Kalkýþým, Lütfi Alýcý, Ahmet Yenikale.) C. 1, 2. Ankara ATEÞ, Osman Hulûsi Mektûbât-ý Hulûsî-i Dârendevî. (hzl.: Mehmet Akkuþ) Ankara CEBECÝOÐLU, Ethem Tasavvuf Terimleri ve Deyimleri Sözlüðü. Ankara KIZILTOPRAK, Hacý Bekir Mektup. Antalya (Es- Seyyid Osman Hulûsi Efendi Vakfý Arþivi. Darende) SARIOÐLU, Mektup. Sivas (Es-Seyyid Osman Hulûsî Efendi Vakfý Arþivi. Darende) ÞEN, Veli Evrâd-ý Bahâiyye. Sivas ÞEN, Mehmet, (1927 doðumlu) ile yapýlan ropörtajdan Geniþ Bilgi için Bkz. ALICI Lütfi, Ýhramcýzâde Ýsmail Hakký Efendi Hayatý, Þahsiyeti, veeserleri. Somuncu Baba Araþtýrma ve Kültür Merkezi Yay. Ankara 2001, Temmuz-Aðustos

10 Devr-i Zaman Somuncu Baba Ýnsan Ýnsan yeryüzünün halifesi kýlýnan Nimetlerle donatýlan bir varlýk Derece derece kýsým kýsýmdýr O insanlarý dünyada dener Yine de çok baðýþlayandýr Her þey O'na döner Melekler ve cinler secde etti Âdem'e Ýblis yüz çevirince rüsvay oldu âleme Ýnsan bir damla pýhtýdan yaratýldý Göz ve kulak verildi Ve imtihan edildi Doðru yolu gösterdi ulu Mevla Þükredenler oldu a'lâ Nankörler hep buldu bela Has kullarýn doya doya içtiði Pýnarlar sunulur ukbada Bu pýnarlara kavuþmak için elbette Verilen sözler yerine getirilir Yetime yoksula elde ne varsa verilir, yedirilir Her þey Allah rýzasý için diyenler Kazanýlar ebedi âlemi hakka boyun eðenler Fakat insanoðlu gafildir Ve çok mu çok cahildir Rabbinin ihtarýný bilmez anlamaz Anlasa da nazarý dikkate almaz Kalbi oyun eðlencede olarak Günah iþlemiþtir kötülüðe dalarak Âlemlerin efendisine dil uzatan insan olamaz Ýnsaným dese de gerçek insanlýðý bulamaz Ahmet Þemsettin ATEÞ Allah'ýn âyetlerini yalanlayanlar Bir sönmeyen ateþe azaba atýlýrlar O gün "keþke toprak olsaydým" der Çükü bütün insanlara hesap vardýr Bu hesaptan yüzü ak çýkmak hüner Ýnsan insanlýðýn bilirse insan olur Ýnsanlýðýn bilmezse zelil-i hayvan olur

11 Somuncu Baba Devr-i Zaman Ýnsanýn bizzat kendi iþledikleri ile Kara ve deniz fesada uðrar Düzeni koyan Allah, bozan ise yine beþer Ýnsan yanlýþ yaparsa eðer Onun cezasýný mutlak iki âlemde yaþar Yine de Allah "Rahmandýr Rahimdir" Çoðunu baðýþlar ceza yerine af verir Ýnsanoðlu buya Rabbi kendisine nimet verince "Rabbim bana ikram etti" der önce Ama bir imtihan edilmeye görsün "Rabbim beni önemsemedi" sözleriyle Verilen nimetleri inkar eder çýkar öyle Halbuki yetimi doyursaydý Yoksulu yedirseydi Helali haramý bilseydi Maldan elini çeker dünyayý az severdi Ahiret âleminde nimetlere ererdi "Keþke" diyerek dövünecek Gerçek hayat için çalýþsaydým diyecek Ama nefile fýrsat geçti o an Daha önce düþünmeliydi insan Azaba müstehak olarak Herkesin ettiðini göreceði son durak Ey insan Rabbinin emrine ve davetine kulak ver; "O senden hoþnut sende ondan hoþnut olarak O'na er" "Dönüþ Rabbedir, seçkin kullar ile cennetine gir" Ya Rab biz kuluz "Övülmeye ve zenginliðe layýk olan sensin" "Kün emriyle dilersen alýrsýn ve verirsin" Göklerin ve yerin sahibi sen Irmaktýr emrinle akan rüzgardýr emrinle esen Peygamber Efendimiz önümüzde kýlavuz Onun Kur'an ve sünnet yolundan gidiyoruz Bizi muhafaza et, Hakk yolundu daim kýl Sen âlemlerin Rabbý insan ise âciz kul

12 Basýndan Somuncu Baba Basýndan 12 Temmuz-Aðustos 2001

13 Somuncu Baba Basýndan Hacý Hulûsi Efendi Somuncu Baba Türbesi Önünde Somuncu Baba Camii ve Balýklý Havuz NASÝHAT Âlemi sen kendinin kölesi kulu sanma Sen Hakk için âlemin kölesi ol kulu ol Nefsin hevâsý için maðrûr olup aldanma Yüzüne bassýn kadem her ayaðýn yolu ol Garazsýz hem ivazsýz hizmet et her cânlýya Kimsesizin düþkünün ayaðý ol eli ol Allâh için herkese hürmet et de sev sevil Her göze diken olma sünbülü ol gülü ol Ýncitme sen kimseyi kimseye incinme hem Güler yüzlü tatlý dil her aðýzýn balý ol Nefsine yan çýkýp da Ka'be'yi yýksan dahi Ýncitme gönül yýkma ger uslu ger deli ol Güneþ gibi þefkatli yer gibi tevâzu'lu Su gibi sehâvetli merhametle dolu ol Gökçek gerek derviþin saný yoksula baya Suçlularýn suçundan geçip hoþ görülü ol Varlýðýndan boþal kim yokluða eriþesin Sözünü söyle gerçek HULÛSÎ'nin dili ol Þeyh Hamid-i Veli Camii emekli Ýmamý ve Hatibi, Büyük Alim H. HULÛSÝ ATEÞ Efendinin insanlýða Nasihatý Malatya nýn Sesi - Haziran 1986 Temmuz-Aðustos

14 Altun Silsile Somuncu Baba Altun Silsile Hâce DervÝþ Muhammed (K.S) Mevlüt SARIOÐLU Necmettin SARIOÐLU Orta boylu, buðday benizli, beyaz sakallý, güzel yüzlü bir zat idi. Muhammed Zahid hz.lerinin büyük halifelerinden biriydi. Çok cezbeli, genellikle istiðrak halinde bulunan, kamil bir mürþiddi. Tarikat-ý âliyyeye intisaplarýndan evvel, 15 sene riyazat ve zühd üzere amel etmiþtir. Bir gün açlýðýn tesiriyle çaresiz kalýp, yüzünü semaya kaldýrdý. Derhal Hýzýr (as.) teþrif edip: - Eðer sabýr ve kanaat istiyorsan, Hace Muhammed Zahid hz.lerinin hizmetine koþ. Sana öðretir. Buyurdu. Emri yerine getirmiþ, Hace Muhammed Zahid hz.lerine kayýtsýz þartsýz teslim olmuþtur. Kýsa zamanda seyr-i sülûklerini tamamlamýþlar ve hülefasýnýn büyüklerinden olmuþlardýr. Müridi terbiye ve irþad etmede eþsiz bir kabiliyete sahip idi. Herkesin anlayacaðý dilden konuþur, seviyesine göre muamelede bulunur, meziyetlerini belirtir, kabiliyetlerini geliþtirirdi. Kendileri kutsi bir kuvvete sahipti. Silsilede "Hacegan ser defteri" diye anýlmýþtýr. Hicri 970 yýlýnda Dasfýrar'da irtihal buyurmuþlardýr. Cenab-ý Hakk bereket ve füyuzatýna ulaþtýrsýn. Amin. 1 1 Bknz.: Ýslâm Alimleri Ansiklopedisi, C.13, s.378. Hâce Muhammed Esmer güzeli, seyrek sakalý, deniz gibi feyze sahip, kerameti açýk, eþi olmayan, sýrrýný gizleyen bir zat idi. Evliyanýn büyüklerinden, insanlarý Hakka davet eden doðru yolu göstererek saâdete kavuþturan ve kendilerine "silsile-i âliyye" denilen büyük âlim ve velilerin yirmi birincisidir. H. 918, M yýlýnda Buhara'da Semerkant'a baðlý Emkeneg kasabasýnda doðmuþtur. Muhterem babalarý Muhammed Derviþ hz.lerinin büyük halifelerinden biriydi. Bu yüzden "Þeyhoðlu" diye de anýlýrdý. Kendisini dinlemesiyle meþhurdu. Hakk'ý hakikatý kendi þahsýna müþahede etmek en büyük özelliklerinden biriydi. Temizliðe ve intizama þiddetle dikkat ederdi. Zahiri ve bâtýnî ilimleri babasýndan öðrendi. Babasýndan feyz alarak tasavvufta yetiþip kemâle erdi. Ruh ilimlerinin mütahassýsý idi. Bütün ömrü; Ýslamiyete hizmetle ve Peygamberimiz Hazreti Muhammed (sav)'in güzel ahlakýný insanlara duyurmakla ve öðretmekle geçti. Çok veli yetiþtirdi. Yetiþtirdiði veli zatlardan en baþta gelen talebesi, kendisinden sonra halifesi olan ve daha sonra Ýmam-ý Rabbani (ks) Hazretleri gibi Müceddidi Elf-i sâniyi yetiþtiren Muhammed Bâkibillah'týr. Muhammed Bakibillah birgece rüyasýnda Hace Muhammed Emkenegi Hazretlerini gördü. Ona; "Ey oðul! Senin yolunu gözlüyorum" buyurdu. Bakibillah Hazretleri buna çok sevindi. Hemen huzuruna gitti. Huzuruna varýnca ona çok iltifat ve inayet gösterip, yüksek hallerini dinledi. Sonra üç gün üç gece birlikte bir odada baþbaþa kalýp, sohbet ettiler. Hace Hazretleri ona feyz verip, yüksek faidelere kavuþturdu. Sonra Bâkibillah Hazretlerine; "Sizin iþiniz, Allahu Teala'nýn yardýmý ve bu yüksek yolun büyüklerinin ruhlarýnýn terbiyeleri ile tamam oldu. Tekrar Hindistan'a gitmeniz icap ediyor. Çünkü bu silsile-i âliyyenin, orada sizin sayenizde parlayacaðýný görüyorum. Bereket ve terbiyenizden çok istifade edip, büyük iþler yapacak olanlar gelecek" buyurdu. 14 Temmuz-Aðustos 2001

15 Somuncu Baba Altun Silsile Emkenegî (K.S) Hace Bakibillah (ks) kendilerini bu iþe layýk görmediðinden, özürdilediyse de, Hace Muhammed Emkenegi ona istihare yapmasýný emretti. Rüyalarýný Muhammed Emkenegi Hazretlerine anlattýðý zaman, þu karþýlýðý aldýlar. "Derhal Hindistan'a gidiniz. Orada sizin bereketli nefeslerinizden bir aziz meydana gelecek, bütün dünya onun nuru ile dolacak. Hatta sizde ondan nasibinizi alacaksýnýz. Hace Bakibillah Hazretleri Hindistan'da Serhent þehrine geldiði zaman, kendisine; "Kutbun etrafýna geldin" diye ilham olundu. Bu kutb Ýmam-ý Rabbanî Hazretleri idi. Demekki, bu kýymetli tohum, Semenkand ve Buhara'dan getirilmiþ Hindistan topraðýna ekilmiþ oluyordu. Hace Muhammed Emkenegi ömrünün sonlarýna doðru þu þiiri çok okurlardý; "Zaman zaman ölümü hatýrlarým, Bugün ne olacak bende bilmem. Ýsteðin Rabbimden dûr (uzak) olmayayým, Baþka ne olursa ona razýyým." Ýrtihallerinden evvel halifeleri Muhammed Bâki hz.lerine bir mektupla vasiyetlerini bildirmiþler, H. 1008, M senesinde yine Emkeneg'de doksan yaþýnda iken dar-ý bekaya göç etmiþlerdir. Silsilede "pürkerem" diye anýlýr. KAYNAKLAR Ýslâm Alimleri Ansiklopedisi, c.15, s.246. Ki hace ki semerkandi bu sohbetten bulup kandý Ana dertler deva oldu gözetti hükm-i fermaný Temmuz-Aðustos

16 Güncel Somuncu Baba Güncel Aðustos Ayý ve Mustafa YÜKÇEKER Zaferlerimiz Tarih insandýr, hayattýr ve o bilinmeden insanýn, hayatýn ve zamanýn deðeri anlaþýlmaz. Tarih bilgimizle geçmiþi, tarih kültürümüzle de geleceðimizi aydýnlatabilmemizin yolu, insanýmýza tarih þuurunu vermekten geçmektedir. Ýþte bu doðrultuda Türk Milleti'nin þan ve þerefle dolu olan, tarih kokan aylarýndan biri de Aðustos ayýdýr. Bu ayýn özelliði Türkler açýsýndan dönüm noktalarý olan Türk Sultaný Alparslan ile kazandýðýmýz 1071 Malazgirt Zaferi ve Mustafa Kemal Paþa komutasýnda ki orduyla kazandýðýmýz 30 Aðustos Zaferinin olmasýdýr. Bu zaferler Türk Ýslam ruhunun, Türk Ýslam heyecanýnýn, þan ve þerefi ne büyük hikmettir ki, bu ayda bu zaferler ortaya çýkmýþtýr. Türklerin Anadolu ya Verdiði Önem ve Anadolu'nun Tarihte ki Yeri; Yakýn doðuda çeþitli soy ve sülalelerin hakimiyetlerine son vererek, siyasi birlik meydana getiren ve Sünnîliðe aykýrý akýmlarý ortadan kaldýrmak suretiyle mezhep mücadelelerine son veren Selçuklular gittikçe kuvvetlenmekte idiler. Siyasi bir teþekkül halinde geliþmekte olan bu Selçuklu Devleti için, ilk olarak fethedilmesi lüzumu duyulan iki bölge vardý, Fatýmî halifelerinin idaresinde olan MISIR, diðeri de Bizans'ýn elinde bulunan ANADOLU... Bilindiði gibi, Mýsýr, Þiilik Propagandasýnýn merkezi idi. Ýslam dünyasýnýn birliði, selameti ve huzuru içinde ciddi bir engel teþkil ediyordu. Nitekim Þiilerin, sünni Ýslam dünyasý ile rekabet iddiasý içinde bulunduklarýný kaynaklar kaydetmektedir. Anadolu ise, devlet olma yolunda önemli merhaleler aþan ve baþlýca faaliyet noktasý, Ýslam Dini uðrunda savaþ olan Selçuklu fetihlerine elveriþli, müsait bir saha idi. Özellikle Anadolu, Türkler için baþka yönlerden de cazip bir bölgeydi. Çünkü 16 Temmuz-Aðustos 2001

17 Somuncu Baba Güncel Anadolu yaylasý, uzak bozkýrlardan göç ederek, eski yurtlarýna bir daha dönmemek üzere gelmiþ, Selçuklularýn hizmetine girmiþ ve bu devletin þuurlu sevk ve idaresi altýnda Bizans sýnýrlarýna yýðýlan Türkmenler için en uygun hayat þartlarýna sahipti. Ýslamiyet'in gaza ve cihat idealleri ile de iyice geliþmiþti. Yayla iklimi ve bol otlaklarý ile kendi yaþayýþlarýna son derece elveriþli olan Anadolu'ya sahip olmak arzusu Türkmenler için çok normal idi. Anadolu'nun fethi ve burada meydana gelen Türk yerleþmesi, geniþ çapta XI. yüzyýlda Ýran'da kurulup güçlü bir imparatorluk haline gelen Büyük Selçuklu Ýmparatorluðunda ki etnik ve demografik geliþmelerle ilgilidir. XI-XII. Yüzyýllar da Ýran bilhassa Horasan ve Azerbaycan, çoðunluðu yeni Müslüman olmuþ Türk nüfusuyla dolmaya baþlamýþtý. Büyük Selçuklu Devleti için, söz konusu bölgelerde yýðýlan bu nüfusun ihtiyaçlarýný gidermek, onlara kýþlak ve yaylak tahsis etmek, sonra da uygun bir takým hizmetlerde kullanmak, ayrýca nizam ve intizamýn bozulmasýna engel olmak mesele haline gelmiþti. Kýsaca, kendi topraklarýnýn tahammülünü aþan bu nüfus potansiyelinin uygun bir araziye aktarýlmasý önem kazanýyordu. Ýþte Anadolu o tarihlerde bu iþ için en elveriþli yer olarak göründü. 1 Anadolu dünya çapýnda ki jeopolitik önemini tarihin hiçbir döneminde kaybetmemiþtir. Mýsýr ve Mezopotamya ile birlikte en eski medeniyetler, Anadolu topraklarý üzerinde kurulmuþtur. Asya ile Avrupa, Yakýn Doðu ile Balkanlar, Akdeniz ile Karadeniz arasýnda geçit görevini yapmakta idi. Yer altý ve yerüstü zenginlikleri bakýmýndan önemli bir kaynak bölgesiydi. 2 Büyük Kumandan Alparslan; Mehmet bin Davut Çaðrý Bey, meþhur büyük Selçuklu Ýmparatoru Tuðrul Bey' in kardeþinin oðlu ve onun ölümünden sonra Büyük Selçuklu Hükümdarýnýn ikincisidir. 20 Ocak 1029 Tarihinde Merv þehrinde doðmuþtur Yýlýnda 31 yaþýnda hükümdar olmuþtur. Kasým 1072 tarihin de 43 yaþýn da ölmüþtür. Mezarý Horasan da Merv þehrindedir. 3 Malazgirt Muhaberesinin Geliþimi ve Türkler Açýsýndan Önemi; Asýrlardýr topraklarý üzerinde yaþadýðýmýz Anadolu'nun kapýlarý sonsuza kadar Türklere açýlacaktý. Müslümanlýk yayýlacak Türkler hýzlý bir geliþim süreci içerisine girecekti. Bu muhabere dini, milli, siyasi, askeri neticeleri bakýmýndan bir dönüm noktasý oluþturuyordu. Alparslan Mýsýr seferini düþünürken Bizans ordusunun doðuya hareket ettiðini öðrenmiþ ve seferden vazgeçmiþtir. Suriye den geri dönüþte doðuya yönelerek gerekli savaþ hazýrlýklarýný yapmaya baþladý. Savaþ baþlamadan Resulüllah (s.a.v) döneminde olduðu gibi Mahlebaný ve deðerli komutanlarýndan Sav Tigin-i Bizans Ýmparatoru Diojen'e elçi olarak göndermiþtir. Elçiler 25 Aðustos 1071 sabahý Bizans'a vardýlar. Ama Diojen elçileri hafife alýp hakaret yaðdýrdý. Bunu öðrenen Alparslan Bizans ordusuna karþý hemen savaþ durumu aldý. Alparslan komutasýndaki ordu Boz kurt taktiðini uygulayacaklardý. Bu taktik þöyleydi; Selçuklu Ordusu yarým hilal þeklini aldý. Hafif süvari kýtalarý kanatlara yerleþtirildi. Ordu merkezi düþman karþýsýnda birleþmeden yavaþ yavaþ geri çekilecek ve onu hýrpalayacak, at üstünde ok atan süvariler yan ve gerilerine taarruz ederek Bizans ordusunu daðýtmaya çalýþacaktý. Ordu için çok uygun bir taktikti. Çünkü Bizans ordusu Türklerin iki üç katý çoklukta idiler. Yapýlan istiþarede muhaberenin Cuma günü yapýlmasý kararý alýndý. Çünkü Sultanýn Ýmamý Buharalý Muhammed b. Abd al-melik "Ey Sultan! Sen Allah'ýn zafer vadeylediði Ýslamiyet uðrunda cihat yapýyorsun; bütün Müslümanlarýn minberde sana dua ettiði Cuma günü savaþa giriþ... Ben Allah'ýn zaferi senin adýna yazdýðýna inanýyorum" deyip Alparslan'a müjde gibi gelen sözleri söylemiþti. O zamanýn halifesi okunmak üzere dua ve hutbe metnini camilere göndermiþtir. Hutbede yazýlanlar þöyleydi; "Allah'ým! Ýslam sancaðýný yükselt ve yardým et. Þirkin baþýný ezmek ve kökünü kazýmak suretiyle Temmuz-Aðustos

18 Güncel Somuncu Baba onu mahvet, sana itaat için canlarýný feda edip, kanlarýný sana kulluk için esirgemeyen mücahitlerini, onlarý kuvvetlendirerek yurtlarýný emniyet ve zaferlerle dolduran yardým ve inayetini ordularýndan esirgeme... Müminlerin emirinin açýk bir delili olan Þahinþah'ül Azam'ýn senden dilediði yardýmý esirgeme ki, o, bu sayede hükmünü yürütür, þanýný yayýlýr kýlsýn ve o zamanýn güçlükleri karþýsýnda kolayca yerinde tutunabilsin. Senin dinini þerefli ve yüce tutabilmek için, onu, lütufkar ve her zaman devlete tesir icra eden desteðinden mahrum etme. Onun kafirler karþýsýnda ki bugünü yarýnýna da yetsin. Ordusunu meleklerinle destekle, niyet ve azmini hayýr ve baþarý ile sonuçlandýr. Çünkü o senin rýzan için rahatýný terk etti. Malý ve caný ile senin emirlerine uymak gayesiyle, senin yoluna düþtü. Çünkü sen "Ey iman edenler! Elem verici azapdan sizi kurtaracak bir ticaret yolunu size göstereyim mi? Allah'a ve Peygamberine imanda sebat eder, mallarýnýzla, canlarýnýzla da Allah yolunda çarpýþýrsýnýz. Bu sizin için eðer bilirseniz, çok hayýrlýdýr" 4 buyuruyorsun. Senin sözün haktýr. Rabbim; o, nasýl senin davetine uyup þeriatýnýn korunmasýnda gevþeklik göstermeden emrine icabet etmiþ ve düþmanlarýna bizzat karþý koyarak dinine hizmet için geceyi gündüze katmýþsa, sende ona zafer kýsmet eyle, dileklerinde ona yardýmcý ol, kazaný ve kaderini onun için iyi tecelli ettir. Onu öyle bir koruyucu ile kuþat ki düþmanlarýn her türlü kinlerini defetsin ve lütfunla bu koruyucu onu en saðlam ellerle korusun. Yapmak istediði her iþi ona kolay kýl. Ta ki onun mukaddes cihadý zaferden ýþýk olsun ve þirk zümresinin, hak yollarýný görmeyip gözleri yumulsun. Ey Müslümanlar! Doðru bir niyet, dürüst bir azim ve Allah'tan korkan temiz kalplere ve ihlas bahçesinden kýsmet alan inançlara onun için Rabbimize yalvarýp, yakarýnýz. Çünkü noksanlardan beri olan Yüce Allah buyuruyor: Ey Muhammed (s.a.v) ;onlara dualarýnýz olmasa Rabbim size niçin deðer versin de". 5 Onun güçlü kuvvetli olarak düþmanlarýný mahvetmesi, sancaðýný yükseltip zaferlerin en son derecesine eriþmesi ve gayesine nail olmasý hususunda Allah'a dua ve niyazda bulununuz. " ALLAH'IM! ONUN BÜTÜN GÜÇLÜKLERÝNÝ KOLAYLAÞTIR VE ÞÝRKÝ ONUN ÖNÜNDE BOYUN EÐDÝR." 6 26 Aðustos Cuma günü ordusunu toplayan Alparslan atýndan inerek secdeye vardý ve þöyle duada bulundu; "Ya Rabbi sana tevekkül ediyor azametin karþýsýnda yüzümü yere sürüyor ve senin uðrunda cihat ediyorum. Ya Rabbi niyetim halistir. Bana yardým et; sözlerimde hilaf varsa beni kahret! "diye dua etti. Sonra askerlerine dönerek:"burada Allah' ü Teala dan baþka bir sultan yoktur, emir ve kader O'nun elindedir. Bu sebeple benimle birlikte cihat etmekte veya benden ayrýlmakta serbestsiniz." dedi. Askerler coþarak hep bir aðýzdan; "Asla emrinden ayrýlmayacaðýz." mukabelesinde bulundular. Sonra hepsi aðlayarak helalleþtiler. Sultan Alparslan beyazlar giydi. Atýnýn kuyruðunu baðlayýp, eline er silahý olan gürzü alýp þöyle hitap etti: "Askerlerim! þehit olursam bu beyaz elbise kefenim olsun o zaman ruhum göklere çýkacaktýr. Benden sonra oðlum Melikþah'ý tahta çýkarýnýz ve ona baðlanýnýz. Zaferi kazanýrsak istikbal bizimdir." Bu nutku dinleyen þanlý ordu büyük bir moral içerisine girdi. Cuma namazýndan sonra baþlayan muharebede Sultan Alparslan fevkalade bir muharebe taktiði uyguladý. Bozkýr taktiði ile baþlayan muharebeden iki saat sonra Peçenek ve uz Türkleri Bizanslýlardan ayrýlýp. Milli bir his ile Müslüman Selçuklu Sultanýna tabi oldular. Bizanslýlar ile muharebede bulunan Ermenilerde Bizanslýlarýn uyguladýðý Mezhep baskýsý sebebiyle ordudan ayrýldý. Bu hadiseler Bizanslýlarda manevi çöküntüye sebep oldu. Bizans Ýmparatoru Diojen yaralý halde bütün maiyeti ile beraber esir edildi. Sultan Alparslan esir düþen Bizans Ýmparatorunu nezaketle kabul edip karþýsýna oturttu, gönlünü aldý. Alparslan Bizans Ýmparatoruna "Eðer zafer sizin olsaydý bana ne yapardýn?"diye sordu. Diojen de cevaben öldürtürdüm diyemedi, kamçýlatýrým dedi. Benim size ne yapacaðýmý düþünüyor musunuz? dedi Yüce Sultan. Diojen; ya öldürtürsünüz yada Ýslam memleketlerinde bir esir gibi dolaþtýrýr süründürürsünüz. Alparslan yenilgiye düþmüþ bir insaný daha da küçük düþürmemek için onu affetti. Serbest býraktý. Serbest kaldýktan sonra Bizans a giden Diojen i, halký azletmiþ, gözlerine mil çekmiþler ve bir manastýra kapatýlarak üzüntüsünden ölümüne sebep olmuþlardýr. Malazgirt Zaferi Sonucunda Þu Geliþmeler Olmuþtur: Türkler açýsýndan önemi büyük olan Anadolu'nun kapýlarý ardýna kadar açýlmýþ oldu. Müslümanlýk hýzlý bir þekilde yayýlmaya baþladý. Bu zaferle bozkýr kültüründen Ýslam medeniyetine geçiþ saðlandý. Anadolu içerisinde þehirler kuruldu kültürel ve sosyal açýdan geliþmeler hýz kazandý. Anadolu'ya Selçuklu Türklerinden baþka diðer Türk boylarý da yerleþtirildi. Bu güzel topraklar muhteþem Selçuklu mimarisiyle süslendi. Orta çaðýn kapanýp yeni çaðýn açýlmasýna vesile olan ve Doðu Roma 18 Temmuz-Aðustos 2001

19 Somuncu Baba Güncel Ýmparatorluðunu tarihe karýþtýran Ýstanbul'un fethine zemin hazýrlamýþtýr.7 30 AÐUSTOS ZAFERÝ Tarihte kazandýðýmýz zaferlerin tekerrür ettiði Aðustos ayýnda ki önemli bir gün de 30 Aðustos Zaferidir. 30 Aðustos 1922 de Mustafa Kemal Paþa Komutasýnda ki Türk Ordusunun canýyla kanýyla Yunanlýlarý denize döktüðü Baþkomutanlýk (Dumlupýnar) meydan muharebesidir yýlýnda Malazgirt Zaferinden sonra yenilgiyi azmedemeyen vatanýmýza göz diken düþmanlara karþý kazanýlmýþ olan zaferimizdir. Savaþýn Dünya Açýsýndan Önemi; Bu zafer dünya tarihi bakýmýndan da önemlidir. Zira o tarihler de Türk'ün gayreti dýþýnda, Yunanlýlarý Anadolu'dan çekip götürecek hiçbir kuvvet yoktu. Onlarýn Anadolu'da kalmalarý bölgede savaþ halinin ve huzursuzluðun sürüp gitmesi demekti. Bu bakýmdan 30 Aðustos Zaferi, Anadolu'ya dolayýsýyla bütün milletlere bu bölgede sulh ve sükun getirmiþtir. Bu arada medeni alemin güvendiði bir dost devletin doðmasýna imkan vermiþtir. 8 Savaþýn Sebebi ve Geliþmesi: Malazgirt bozgununu kabullenemeyen düþman ordusu, hem yenilgiyi unutmak hem de Türkleri Anadolu dan çýkarmak için toplanmýþlardý. Bunu öðrenen Türk ordusu Malazgirt muharebesi ile kazandýklarý Anadolu topraklarýný, bayraðýný, canýný korumak için düþmana karþý bir araya geldiler. Ýki ordu Dumlupýnar da karþý karþýya geldiler. Büyük bir muharebeden sonra düþman bozguna uðratýlmýþ,denize dökülmüþtü. Türk topraklarýna göz dikenlere bir ders daha verilmiþti. Bu savaþta düþmanla vuruþmak için Türk Milleti Maddi yönden zayýf bir durumdaydý. Fakat bu Milletin kalpleri birdi, iman ve ülküsü aynýydý. O da yüksek bir iman, ahlak ve vatanseverlikti. "Vatan ve Vatan sevgisinin kutsallýðý, Müslüman Türk Milletini en mübarek seviyeye yükselttiði tarîhen tasdik edilmiþ bir gerçektir. Öylesine ispat edilmiþtir ki her karýþ toprak kanla yoðrulmuþ Harim-i Ýsmete namahrem elinin deðmemesi için milyonlarca can feda edilmiþ, ýrmaklar gibi kan akýtýlmýþtýr." 30 Aðustos Zaferinin Sonucu: Anadolu'nun Türk Yurdu olmasý yeniden saðlanmýþ, Asýrlar sonra meydana çýkan Bizans ruhu Malazgirt Zaferinde olduðu gibi tarihin derinliklerine gömülmüþtür. 9 Mustafa Kemal Paþa' nýn, Nutuk' ta ki bu konu ile alâkalý tespiti þöyledir; Muhterem Efendiler, Afyon, Karahisar- Dumlupýnar Meydan Muharebesi ve ondan sonra düþman ordusunu kâmilen imha veya esir eden ve bakiyetüssüyufunu Akdeniz'e, Marmara'ya döken harekatýmýzý izah ve tavsif için söz söylemekten kendimi müstaðni addederim. Her safhasiyle düþünülmüþ, ihzar, idare, ve zaferle intecedilmiþ olan bu harekat. Türk Ordusunun,Türk zabitan ve kumanda heyetinin, yüksek kudret ve kahramanlýðýný tarihte bir daha tespit eden muazzam bir eserdir. Bu, eser Türk Milletinin hürriyet ve istiklal fikrinin lâyemut âbidesidir. Bu eser vücuda getiren bir milletin evladý, bir ordunun Baþkumandaný olduðumdan, ilelebet mesut ve bahtiyarým. 10 Evet bu zaferler den de anlaþýldýðý üzere; Türklerin vatanýna ve milletine nasýl sahip çýktýðý, ellerinde bulunan maddi ve manevi ne varsa feda ettiklerini, Türk Sultanlarýnýn ve kumandanlarýnýn ne kadar zeki ve taktik geliþtirici olduklarýný, arkalarýnda manevi mimarlarýnýn hiç eksik olmadýðýný, bu zaferlere ne zorluklarla ulaþýldýðýný, bize yer altý ve yerüstü kaynaðý bol olan bir Anadolu bir vatan býraktýklarýný anlayabiliriz. Ecdadýmýzýn býrakmýþ olduðu bu vatana göz dikenlerin karþýsýnda biz olacaðýz. Bir Bizans hortlaðý ortaya çýkarsa bu zaferler doðrultusunda o Bizans ý yeniden tarihe gömeceðiz. "Dokuz yüz yýldan beri yaþamaktayýz burada Milyonlarca can verdik sahip olduk bu yurda... DÝPNOTLAR; 1- Ýslam Ans,.T.D.V. yay C:3, "Anadolu" Maddesi; s ÞEKER, Mehmet, Fetihlerle Anadolu'nun Türkleþmesi ve Ýslamlaþmasý; Ankara,1985 s ASLANOÐLU, Cemender. Türkiye de Ýlk Cuma Namazý Kýlýnan Yer, Hakses Dergisi, Aðustos,1967.s.1 4- Kur'an-ý Kerim, es-saf Suresi; Kur'an-ý Kerim, Furkan Suresi; KARATAMU,Selehattin Ahbar'ud-devlet'is-Selçukiyye; s Yeni Rehber Ansiklopedisi," Malazgirt" Maddesi; C:13. s SARIKOYUNCU, Ali, "Ya Ýstiklal Ya ölüm"; Diyanet Aylýk Dergi. Sayý. 32,s ÖZBUÐDAY Þükrü, "Aðustos Ayýnýn Türk Tarihinde ki Yeri", Diyanet Aylýk Dergi, Aðustos,1995. Sayý 56, s ATATÜRK KEMAL, Nutuk, Milli Eðtim basýmevi, ist. 1970, C.2, s Temmuz-Aðustos

20 Edebiyat Somuncu Baba Dîvan-ý Hulûsi-î Darendevî'de Seher Vakti Musa TEKTAÞ Ýnsan hayatýnýn iki önemli ve vazgeçilmez deðeri vardýr ki bunlar; zaman ve gençliktir. Ýnsana verilmiþ olan en güzel ve paha biçilmeyen bu kýymetler elden çýkýnca bir daha geri dönmesi, tekrar kazanýlmasý mümkün olmayan þeylerdir. Ýnsan ömrünün en verimli ve deðerli dönemi gençlik olduðu gibi, zaman da insana verilen nimetlerin en büyüðüdür. Atalarýmýz; "vakit nakittir" derken, büyüklerimiz de; "vakitler yakutlarla (kýymetli mücevherler) satýn alýnmaz ama, yakutlar vakitlerle satýn alýnabilir" kelâmýnýn içinde gizlediði hakikat, zamanýn önemine ve kýymetine iþaret içindir. Peygamber Efendimiz (S.A.V.) bir hadis-i þeriflerinde; "Ýki nimet vardýr ki insanlarýn çoðu bu nimetleri deðerlendirmede aldanýrlar. Bunlardan biri sýhhat, diðeri boþ vakittir" 1 buyurmuþlardýr. Ýslâm'ýn zaman anlayýþýnda bütün vakitler ayný deðildir. Söz gelimi devir olarak Asr-ý Saadet denilen Peygamber Efendimiz(S.A.V) in dünyamýzý hayatlarýyla þereflendirdikleri yýllar, dünyanýn ömrü içerisinde en deðerli, en þerefli devri teþkil eder. Bunu sahabinin berhayat olmaya devam ettiði yýllar, bunu da tabiîn ve Etbauttabiîn denen, Kur'an'ýn ve hadislerin övgülerine mazhar olan mümtaz nesillerin yaþadýklarý zaman dilimi takip eder. Bu devreye Ýslam alimleri Selef Devri derler.

21 Somuncu Baba Edebiyat Yýl içerisinde ramazan ayý, ramazan içerisinde kadir Gecesi, hafta içerisinde Cum'a günü, Cum'a gününde saat-ý icabet, bir gün içerisinde seher zamaný ve namaz vakitleri, namaz vakitlerinin ilk anlarý kýymetli vakitlerdir. Bu vakitlerde yapýlan ibadetler daha makbul, daha sevaplý daha deðerlidir. Dualar icabet görür, tevbeler kabul edilir. Bugün müslümanlar çoðunluk itibariyle zaman konusunda kaygýsýz hale gelmiþ ise de, dinimiz ana kaynaklarýnda, zaman meselesi üzerinde ýsrarla durur. Bizzat Kur'an-ý kerim, zaman üzerinde dikkatleri canlý tutmak için zamaný hatýrlatan tabirleri sýkça kullanýr. Âyetleri hadislerle birlikte mütalaâ edince, þu hususu açýkça görülür; Dinin bu iki kaynaðý, yýllýk aylýk, haftalýk ve bilhassa günlük hayatýn tanzimiyle ilgili çok ince teferruatlara yer verilmektedir. Her çeþit farz, vacip ve nafile namazlar, zaman tanzimine de yönelik gayeler taþýmaktadýrlar. Bu açýdan din, emirlerinin büyük çoðunluðuyla insana, zamanýný azami ölçüde deðerlendirmeyi öðretmektedir, hatta asýl gaye budur denilebilir. 2 Ýnsanýn zamaný deðerlendirmesi açýsýndan hem güne baþlangýç olmasý hem de çok büyük bir kýymete haiz olmasý bakýmýndan "Seher Vakti"nin önemi büyüktür. Peygamberimizin; "Allahým ümmetime, günün ilk vakitlerin(de yaptýklarý iþ)i bereketlendir." 3 buyurarak dua ettikleri bu hadisi þerifleri bunun açýk bir delilidir. Seher vakti, divan edebiyatýnda tasavvufi anlam bütünlüðü içerisinde, sýk kullanýlan konulardandýr. Çünkü seher; karanlýðýn bitiþine haber verirken, ayný zamanda günün baþlangýcýnýn müjdecisidir. Tefekkürün, tezekkürün, çalýþmanýn ilk adýmýdýr. Seher canlýlýk demektir. Sabahýn baþlahgýcý olan seher; karanlýðýn yakasýnýn yýrtýlmasýdýr. Renk ve parýltý onunla ortaya çýkar. Sabahleyin çiçekler açar, tabiatta yeni bir canlýlýk baþlar. Güneþin ilk ýþýnlarýyla birlikte tatlý esen sabâ yeli, insana bir rehavet verir. Sevgilinin yüzü sabah aydýnlýðýndadýr. 4 Seher; Arapça, gece uykusuz kalmak, uyumamak demektir. Orta harfi "he" dir. Zariyat/18'de, Allah þöyle buyurur: "Onlar gecenin son vakitlerinde (tan yeri aðarmadan önce) istiðfar ederler". Bu âyete, baþta Hz. Peygamber (S.A.V) olmak üzere sûfiler, büyük önem vermiþler; seher vaktini namaz, zikir, kýraat, fikir ve murakabe ile deðerlendirmiþlerdir. Bu konuda çeþitli hadisler de, mevcuttur: "Allah, gecenin son üçte birinde yer yüzü semasýna iner". Gecenin son bölümünü uykusuz geçirenlere, seherî denir. Seherlerde (gecenin sonlarýnda) hal erbabý için mahv, gözyaþý, niyaz, tazarru', sýzlanma, feryâd, ateþ, ölüm, yokluk, hiçlik, yüceliþ, oluþ, eriþ, titreyen dudaklar, ibadetten þiþen ayaklar, kýrpmayan gözler, yýlmak bilmez ýsrarlý talepler, zevkler ve sancýlar vardýr. Seher vakti, imsaktan yaklaþýk üç saat önce baþlar. 5 Seher vakti her türlü kötülükten kurtuluþun anahtarý ve rahmete kavuþmanýn vesilesidir. Nitekim böyle olduðuna Cenab-ý Allah (C.C) Kur'an-ý Kerim'de zikredilen kavimlerden bahsederken; "Lut kavmi de uyarýlarý yalanladý. Biz de onlarýn üzerine taþ yaðdýran bir kasýrga gönderdik. Yalnýz Lut ailesini (bu azabtan ayrý tuttuk;) onlarý seher vakti kurtardýk; Tarafýmýzdan bir nimet olarak. Ýþte Biz þükredenleri böyle ödüllendiririz. Oysa andolsun zorlu yakalamamýza karþý onlarý uyarmýþtý. Fakat onlar bu uyarýlarý kuþkuyla karþýlayýpyalanlamakta direttiler." 6 buyurmaktadýr. Ýþte, Es-Seyyid Osman Hulûsi Efendi'nin "Dîvan-ý Hulûsi-i Darendevî" adlý eserinde gafletten uyanýþýn, hakký zikretmenin ve hakikatleri anlamanýn bir iþareti olarak dikkatimiz çeken seher konulu gazellerden örnekler verirken, bu beyitlerdeki sýrlarý konuyla alâkasý olan Kur'an-ý Kerim ayetleri ve hadis-i þerifler ýþýðýnda anlamaya ve açýklamaya çalýþacaðýz. Tabii ki bu satýrlarý yazan divan sahibi Hulûsi Efendi hazretleri seher vakitlerini çok güzel bir biçimde deðerlendiren bir þahsiyettir. O gecenin ihyasýna çok dikkat etmiþtir. Bu hususta bilgisine baþvurduðumuz insanlardan þu hatýralarý dinledik. Gecenin son kýsmýnda teheccüt namazý kýlýnmasý tavsiye eden ve kendi hayatýnda da tatbik eden Efendi hazretleri Peygamberimizin; "Her kim geceleyin uyanýr, hanýmýný da uyandýrýr ve iki rek'at namaz kýlarsa, Allah'ý çok zikreden erkekler ile kadýnlardan yazýlýrlar." 7 hadisi þerifini baðlýlýðýn bir iþareti olarak teheccüt namazýna önem verirdi. Hulûsi Efendi hazretlerine hizmet eden bir arkadaþ þöyle anlatýyor; Efendi Hazretlerine refakatçi olduðum bir gün, sabah namazýndan sonra odada oturdum. Namazdan sonra istirahat edecek vakit olduðu halde, Hazret: - Sen de oturduðun yerde uyu!" buyurdular. Yani; seher vaktini deðerlendir. Uyusan da, yatma oturduðun yerde uyu, demek istedi. Efendi Hazretleri zikir sýrasýnda, yani gece kalk- Temmuz-Aðustos

22 Edebiyat Somuncu Baba týktan sonra sabah namazý bitene kadar ve mecbur kalmadýkça Güneþ doðana kadar konuþmazdý. 8 Hz.Aiþe radýyallahu anhâ anlatýyor; "Resulullah (S.A.V) her gece vitir kýlardý. Gecenin evvelinde de kýldý, ortasýnda da kýldý; sonunda da kýldý (vefatý sýrasýnda) gecenin sonunda kýldý." 9 buyurmuþlardýr. Bu hadise göre peygamberimiz teheccüt namazýný gecenin sonunda seher vaktinde kýlmýþtýr. Seher'i âlimler sabahtan az önceki vakit diye tarif edenler olmuþtur. Maverdî; "Gecenin son altý da biridir" demiþtir. Hulûsi Efendi bazen de, sabah namazýna daha çok vakit var iken, görevli bulunduðu Þeyh Hamid-i Veli Camii'ne gelip burada zikir ve tefekkür ile zamanýný deðerlendirir, sonra sabah namazýný kýlar öylece evine giderdi. Þiir, bir ihsan-ý ilahidir, ilham iþidir. Ýþte sabahýn ilk belirtilerinin olduðu feyz ve ilhamlarýn saçýldýðý seher vakti þiir yazmak için müsait bir zamandýr. Esseyyid Osman Hulûsi Efendi de; þiirlerinin ekserisini, kendi evinin bahçesinde bulunan Tohma ýrmaðý kenarýndaki tahtadan yapýlmýþ, oturma yeri olan ve "Köþk" tabir edilen bir yerde seher vaktinde kaleme almýþtýr. Yine Þeyh Hamid-i Veli Camii'nin minaresi civarýnda ve Balýklý Kuyularýn alt kýsmýndaki tabii maðara ile, Balýklý kuyular yolu üzerinde; Tohma Irmaðý'nýn ortasýndaki büyükçe kaya kütlesinin üzerinde oturup seher þiirlerini yazdýðýný canlý þahitlerden dinledik. 10 Seher vakti ibadet ve dua zamanýdýr. Allah'ýn Kuran'da tarif ettiði duada kiþi Allah'ýn kendisini gördüðünü, duyduðunu kavramýþ, O'na saygý ve korkuyla boyun eðmiþ ve O'nun önünde kulluðunu açýkça kabul etmiþtir. Kuran'a bakýldýðýnda duanýn belli bir zamaný olmadýðý görülür. Ýnsaný dua etmeye yönelten her türlü istek, bu ibadetin vaktinin geldiðinin göstergesidir. Ýnsanýn istek ve ihtiyaçlarý sürekli olduðu için duasý da sürekli olmalýdýr. Yani duanýn belirli bir vakti, saati yoktur. Ancak Kuran'da, duada konsantrasyonun daha kolay saðlanacaðý, günlük uðraþlarýn dýþýnda kalan saatlere, yani geceye ve sabah namazý vaktine dikkat çekilmektedir. Bir ayette müminler "...seher vakitlerinde baðýþlanma dileyenler" 11 olarak tarif edilmekte ve dolayýsýyla günün bu en erken saatinin önemi vurgulanmaktadýr. Bir baþka ayette ise, gece vaktinin, hareketli olan gündüze göre düþünme, okuma ve duaya daha elveriþli olduðu bildirilmektedir: "Doðrusu gece neþesi (gece ibadeti, insanýn iç dünyasýnda uyandýrdýðý) etki bakýmýndan daha kuvvetli, okumak bakýmýndan daha saðlamdýr. Çünkü gündüz, senin için uzun uðraþýlar vardýr. Rabbinin ismini zikret ve herþeyden kendini çekerek yalnýzca O'na yönel." 12 Dua için belli bir zaman sýnýrý konulmamýþ olmasýna raðmen, Kuran'ýn seher vaktine ve geceye dikkat çekmesinin büyük hikmetleri vardýr. Sabah Allah ile yakýn bir baðlantý kurarak samimi bir dua ile güne baþlayan müminin gün içinde Allah'ýn rýzasýný unutmasý ya da sýnýrlarýný gözardý etmesi ihtimali çok azalýr. Güne dua ile baþlayan insan, gün boyunca Allah'ýn kendisini izlediðinin bilinci ile hareket eder. Kuran'ýn öðütlemiþ olduðu gece duasý da gün içinde dünyevi uðraþlarla vakit geçiren insanýn kendi kendine bir vicdan muhasebesini yapmasýna vesile olur. Ýnsanýn gün içinde baþýna gelen ve zahiren olumsuz gibi gördüðü olaylarý daha hikmetli, tevekküllü ve þuurlu bir biçimde deðerlendirmesini saðlar. Ýnsanýn gece saatlerinde dua için zaman ayýrmasý, gün içinde yapýlan hatalarýn gözden geçirilmesine ve bu hatalardan dolayý tevbe edilmesine, baðýþlanma dilemesine ve günlük uðraþýlarýn insan ruhunda yarattýðý muhtemel olumsuzluklarýn önüne geçilmesine bir vesiledir. Aþaðýda âcizane kendi anladýðýmýz kadar açýklamasýný arz edeceðimiz "vakti seher vakt-i seher" redifli gazel bir duanýn, yalvarýþýn ve ilticânýn ifadesidir. Kalk ey gönül feryada gel vakt-i seher vakt-i seher Mahbûb-ý aþký yâda gel vakt-i seher vakt-i seher (Ey gönül; uyanýk olup, yataðýndan kalk ve seher vaktinde yardým talebinde bulun. O sevgiliye olan sevginden dolayý onun ismini seher vaktinde daima söyle.) Uykudan uyan eyle zâr maksûdunu isteyü var Vere muradýn Kirdigâr vakt-i seher vakt-i seher (Uykuyu býrakýp, duada bulun ve dileðin ne ise iste. Allahü teala her istediðini seher vaktinde verir. Bu beyitte Peygamberimizin; "Gecede bir saat vardýr ki, müslüman bir kimsenin Allah'tan, dünya ve ahirete müteallik bir hayýr talebi, o saate rastlarsa, Allah dilediðini ona mutlaka 22 Temmuz-Aðustos 2001

1. İnanç, 2. İbadet, 3. Ahlak, 4. Kıssalar

1. İnanç, 2. İbadet, 3. Ahlak, 4. Kıssalar 1. İnanç, 2. İbadet, 3. Ahlak, 4. Kıssalar İÇİNDEKİLER KUR AN NEDİR? KUR AN-IN AMACI? İNANÇ NEDİR İBADET NEDİR AHLAK NEDİR KISSALAR AYETLER KUR AN NEDİR? Kur an-ı Hakîm, alemlerin Rabbi olan Allah ın kelamıdır.

Detaylı

Gökyüzündeki milyonlarca yýldýzdan biriymiþ Çiçekyýldýz. Gerçekten de yeni açmýþ bir çiçek gibi sarý, kýrmýzý, yeþil renkte ýþýklar saçýyormuþ

Gökyüzündeki milyonlarca yýldýzdan biriymiþ Çiçekyýldýz. Gerçekten de yeni açmýþ bir çiçek gibi sarý, kýrmýzý, yeþil renkte ýþýklar saçýyormuþ Gökyüzündeki milyonlarca yýldýzdan biriymiþ Çiçekyýldýz. Gerçekten de yeni açmýþ bir çiçek gibi sarý, kýrmýzý, yeþil renkte ýþýklar saçýyormuþ çevresine. Bu adý ona bir kuyrukluyýldýz vermiþ. Nasýl mý

Detaylı

dinkulturuahlakbilgisi.com amaz dinkulturuahlakbilgisi.com Memduh ÇELMELİ dinkulturuahlakbilgisi.com

dinkulturuahlakbilgisi.com amaz dinkulturuahlakbilgisi.com Memduh ÇELMELİ dinkulturuahlakbilgisi.com amaz Memduh ÇELMELİ NAMAZ: AYET ve HADİSLER «Namazı kılın; zekâtı verin ve Allah a sımsıkı sarılın...» (Hac, 78) Namazı kılın; zekâtı verin; Peygamber e itaat edin ki merhamet göresiniz. (Nûr, 56) «Muhakkak

Detaylı

Resim 170- Hattat Halim Bey in istifli celî sülüs besmelesi. Ýmza kýsmýnda Halim Bey, Hamid Bey in talebesi olduðunu belirtmiþtir. (Ýsmail Yazýcý Koleksiyonu) 133 Resim 171- Sivas Burûciye Medresesi nde

Detaylı

ÖRNEK RESTORASYONLAR SERGÝSÝ

ÖRNEK RESTORASYONLAR SERGÝSÝ 210 ÖRNEK RESTORASYONLAR SERGÝSÝ Örnek Restorasyonlar Sergisi Vakýf eseri için restorasyon, adeta ikinci bahar demektir. Zor, çetin ve ince bir iþtir. Bu nedenle, tarihi ve kültürel deðerlerimizin baþarýlý

Detaylı

Buyruldu ki; Aklın kemali Allah u Teâlâ nın rızasına tabi olmak ve gazabından sakınmakladır.

Buyruldu ki; Aklın kemali Allah u Teâlâ nın rızasına tabi olmak ve gazabından sakınmakladır. BÜYÜKLERİN HİKMETLİDEN SÖZLERİ Buyruldu ki; Aklın kemali Allah u Teâlâ nın rızasına tabi olmak ve gazabından sakınmakladır. Buyruldu ki; Faziletli kimseler için (hiçbir yer) gurbet sayılmaz. Cahilin ise

Detaylı

TAKVA AYI RAMAZAN TAKVA AYI RAMAZAN. Rahman ve Rahim Allah ın Adıyla

TAKVA AYI RAMAZAN TAKVA AYI RAMAZAN. Rahman ve Rahim Allah ın Adıyla TAKVA AYI RAMAZAN TAKVA AYI RAMAZAN Rahman ve Rahim Allah ın Adıyla (Farz kılınan oruç) sayılı günlerdir. Sizden kim, (o günlerde) hasta veya seferde ise o, (tutamadığı) günler sayısınca başka günlerde

Detaylı

MERSİN İL MÜFTÜLÜĞÜ 2015 YILI RAMAZAN AYI VAAZ VE İRŞAT PROGRAMI VAİZİN

MERSİN İL MÜFTÜLÜĞÜ 2015 YILI RAMAZAN AYI VAAZ VE İRŞAT PROGRAMI VAİZİN VAİZİN TARİHİ VAKTİ ADI VE SOYADI UNVANI İLÇESİ YERİ KONUSU İbrahim KADIOĞLU İl Müftü Yard. Akdeniz Ulu Camii 17 Haziran 2015 Çarşamba 18 Haziran 2015 Perşembe 19 Haziran 2015 Cuma Yunus GÜRER İl Vaizi

Detaylı

Recep in İlk Üç Orucunun Fazileti

Recep in İlk Üç Orucunun Fazileti Mektub-u Attar Muhammed İlyas Kadiri Razavi tarafından tüm İslami Erkek Kardeşlerine ve İslami Kız Kardeşlerine, Medaris El Medine ve Camiat El Medine nin erkek öğretmenler, erkek öğrenciler, kadın öğretmenler

Detaylı

Sabah akşam tevâzu içinde yalvararak, ürpererek ve sesini yükseltmeden Rabbini an. Sakın gâfillerden olma! (A râf sûresi,7/205)

Sabah akşam tevâzu içinde yalvararak, ürpererek ve sesini yükseltmeden Rabbini an. Sakın gâfillerden olma! (A râf sûresi,7/205) Zikir, hatırlayıp yâd etmek demektir. İbâdet olan zikir de Yüce Allah ı çok hatırlamaktan ibârettir. Kul, Rabbini diliyle, kalbiyle ve bedeniyle hatırlar ve zikreder. Diliyle Kur ân-ı Kerim okur, duâ eder,

Detaylı

Matematik ve Türkçe Örnek Soru Çözümleri Matematik Testi Örnek Soru Çözümleri 1 Aþaðýdaki saatlerden hangisinin akrep ve yelkovaný bir dar açý oluþturur? ) ) ) ) 11 12 1 11 12 1 11 12 1 10 2 10 2 10 2

Detaylı

Orucun Manevi Hayatımıza Katkıları

Orucun Manevi Hayatımıza Katkıları Orucun Manevi Hayatımıza Katkıları Kur ân-ı Kerim de Oruç Ey müminler! Sizden öncekilere farz kılındığı gibi, size de sayılı günler içinde Oruç tutmanız farz kılındı. Umulur ki, bu sayede, takva mertebesine

Detaylı

İLİ : GENEL TARİH : 29.01.2016. Hazırlayan: Din Hizmetleri Genel Müdürlüğü

İLİ : GENEL TARİH : 29.01.2016. Hazırlayan: Din Hizmetleri Genel Müdürlüğü İLİ : GENEL TARİH : 29.01.2016 EN GÜZEL İSİMLER O NUNDUR Aziz Müminler! Okuduğum âyet-i kerimede Yüce Rabbimiz şöyle buyuruyor: O, yaratan, yoktan var eden, şekil veren Allah tır. Güzel isimler O nundur.

Detaylı

Wessalatu wesselamu ala Rasuluna Muhammedin we ala alihi we sahbihi ecmain. Allahumme Rabbena ya Rabbena takabbel minna inneke entessemiul alim.

Wessalatu wesselamu ala Rasuluna Muhammedin we ala alihi we sahbihi ecmain. Allahumme Rabbena ya Rabbena takabbel minna inneke entessemiul alim. DUA Eudhu Billahi Minessaytanirracim. Bismillahirrahmanirrahim. Elhamdulillahi Rabil-alemin Wessalatu wesselamu ala Rasuluna Muhammedin we ala alihi we sahbihi ecmain. Allahumme Rabbena ya Rabbena takabbel

Detaylı

İnönü Üniversitesi Fırat Üniversitesi Siirt Üniversitesi Ardahan Üniversitesi - Milli Eğitim Bakanlığı ‘Değerler Eğitimi’ Milli ve Manevi Değerlerimiz by İngilizce Öğretmeni Sefa Sezer

İnönü Üniversitesi Fırat Üniversitesi Siirt Üniversitesi Ardahan Üniversitesi - Milli Eğitim Bakanlığı ‘Değerler Eğitimi’ Milli ve Manevi Değerlerimiz by İngilizce Öğretmeni Sefa Sezer MİLLİ EĞİTİM BAKANLIĞI DEĞERLER EĞİTİMİ İNÖNÜ ÜNİVERSİTESİ / FIRAT ÜNİVERSİTESİ / ARDAHAN ÜNİVERSİTESİ / SİİRT ÜNİVERSİTESİ SEFA SEZER / İNGİLİZCE ÖĞRETMENİ Bir milletin ve topluluğun oluşumunda maddi

Detaylı

Anlamı. Temel Bilgiler 1

Anlamı. Temel Bilgiler 1 Âmentü Haydi Bulalım Arkadaşlar aşağıda Âmentü duası ve Türkçe anlamı yazlı, ancak biraz karışmış. Siz doğru şekilde eşleştirebilir misiniz? 1 2 Allah a 2 Kadere Anlamı Ben; Allah a, meleklerine, kitaplarına,

Detaylı

1 İslam ne demektir? Hazreti Peygamberimiz in (sallallahu aleyhi ve sellem) getirdiği din olup bunu kabul etmek, Allah a ve resulüne itaat etmektir.

1 İslam ne demektir? Hazreti Peygamberimiz in (sallallahu aleyhi ve sellem) getirdiği din olup bunu kabul etmek, Allah a ve resulüne itaat etmektir. İBADET 1 İslam ne demektir? Hazreti Peygamberimiz in (sallallahu aleyhi ve sellem) getirdiği din olup bunu kabul etmek, Allah a ve resulüne itaat etmektir. 2 İslam ın şartı kaçtır? İslam ın şartı beştir.

Detaylı

ÇEVRE VE TOPLUM. Sel Erozyon Kuraklýk Kütle Hareketleri Çýð Olaðanüstü Hava Olaylarý: Fýrtýna, Kasýrga, Hortum

ÇEVRE VE TOPLUM. Sel Erozyon Kuraklýk Kütle Hareketleri Çýð Olaðanüstü Hava Olaylarý: Fýrtýna, Kasýrga, Hortum ÇEVRE VE TOPLUM 11. Bölüm DOÐAL AFETLER VE TOPLUM Konular DOÐAL AFETLER Dünya mýzda Neler Oluyor? Sel Erozyon Kuraklýk Kütle Hareketleri Çýð Olaðanüstü Hava Olaylarý: Fýrtýna, Kasýrga, Hortum Volkanlar

Detaylı

EDİRNE İL MÜFTÜLÜĞÜ 2015 MERKEZ 4. DÖNEM VAAZ (EKİM, KASIM, ARALIK) VE İRŞAT PROGRAMI

EDİRNE İL MÜFTÜLÜĞÜ 2015 MERKEZ 4. DÖNEM VAAZ (EKİM, KASIM, ARALIK) VE İRŞAT PROGRAMI 5.10.2015 Pazartesi 06.10 2015 Salı Y.ÇİFTÇİ S.AL Y.ÇİFTÇİ 7.10.2015 Çarşamba Y.ÇİFTÇİ 15:00 8.10.2015 Perşembe S.AL S.AL 9.10.2015 Cuma E.ÜZÜM S.AL Y.ÇİFTÇİ 15:00 E.ÜZÜM (Siyer ) Mirac ve Hediyesi Namaz

Detaylı

Kur an ın Bazı Hikmetleri

Kur an ın Bazı Hikmetleri Kur an ın Bazı Hikmetleri Allah Teala kıble hususunda derin tartışmalara giren insanların görüşünü: İyilik, yüzlerinizi doğuya ve batıya çevirmeniz değildir. ayetiyle reddetmiştir. Ki onların bir kısmı,

Detaylı

KURAN I KERİMİN İÇ DÜZENİ

KURAN I KERİMİN İÇ DÜZENİ KURAN I KERİMİN İÇ DÜZENİ Kur an-ı Kerim : Allah tarafından vahiy meleği Cebrail aracılığıyla, son Peygamber Hz. Muhammed e indirilen ilahi bir mesajdır. Kur an kelime olarak okumak, toplamak, bir araya

Detaylı

Hz.Resulüllah (SAV) den Dualar

Hz.Resulüllah (SAV) den Dualar Hz.Resulüllah (SAV) den Dualar Camiye Girerken Allah ın adıyla, Allah ın Resulüne salat ve selam olsun. Allah ım, hatalarımı bağışla ve bana rahmet kapılarını aç. Camiden Çıkarken Allah ın adıyla, Allah

Detaylı

Resulullah ın Hz. Ali ye Vasiyyeti

Resulullah ın Hz. Ali ye Vasiyyeti Resulullah ın Hz. Ali ye Vasiyyeti Hz. Ali (kv) bildiriyor: Resulullah (sav) bir gün beni huzuruna çağırdı: "Ya Ali! Senin bana yakınlığın, Harun Peygamberin Musa Aleyhisselama olan yakınlığı gibidir.

Detaylı

Dua ve Sûre Kitapçığı

Dua ve Sûre Kitapçığı Dua ve Sûre Kitapçığı Hazırlayan: Melike MÜFTÜOĞLU instagram.com/oyunveetlinliklerledinogretimi SÜBHANEKE DUASI Allah ım! Sen eksik sıfatlardan pak ve uzaksın. Seni daima böyle tenzih eder ve överim. Senin

Detaylı

NOT : İMAM-I RABBANÎ Hz. bu mektubu muhterem şeyhi Muhammed Bakibillah'a yazmıştır.

NOT : İMAM-I RABBANÎ Hz. bu mektubu muhterem şeyhi Muhammed Bakibillah'a yazmıştır. 6.MEKTUP MEVZUU : a) Cezbe ve sülûk husulünün beyanı. b) Celâl ve cemal sıfatları ile terbiye almak. c) Fenanın ve bekanın beyanı. d) Nakşibendî tarikatına mensub olmanın üstünlüğü. Belâ ve musibet için

Detaylı

Kültürümüzden Dua Örnekleri. Güzel İş ve Davranış: Salih Amel. İbadetler Davranışlarımızı Güzelleştirir. Rabbena Duaları ve Anlamları BÖLÜM: 3 URL:

Kültürümüzden Dua Örnekleri. Güzel İş ve Davranış: Salih Amel. İbadetler Davranışlarımızı Güzelleştirir. Rabbena Duaları ve Anlamları BÖLÜM: 3 URL: Hazırlayan: Mehmet Fatih Bütün URL: Kültürümüzden Dua Örnekleri Güzel İş ve Davranış: Salih Amel İbadetler Davranışlarımızı Güzelleştirir Rabbena Duaları ve Anlamları BÖLÜM: 3 Kültürümüzde birçok dua örneği

Detaylı

M VE NAZARDAN KORUNMA VE KURTULMA YOLLARI. lar aha beteri. dir veya 7 2. Y. 4. a bakarak " " dersek h 6. olarak sadaka verme.

M VE NAZARDAN KORUNMA VE KURTULMA YOLLARI. lar aha beteri. dir veya 7 2. Y. 4. a bakarak   dersek h 6. olarak sadaka verme. M VE NAZARDAN KORUNMA VE KURTULMA YOLLARI lar aha beteri dir... 1. -3-5 veya 7 2. Y 3. : me sem. 1 (B bir olmaz) 4. a bakarak " " 5. sek, dersek h 6. olarak sadaka verme. 2 3 k, iyilik yapmak, anaya -

Detaylı

2016 YILI 1. DÖNEM ÜÇ AYLIK VAAZ- IRŞAT PROGRAMI VAAZIN

2016 YILI 1. DÖNEM ÜÇ AYLIK VAAZ- IRŞAT PROGRAMI VAAZIN 2016 YILI 1. DÖNEM ÜÇ AYLIK VAAZ- IRŞAT PROGRAMI VAAZIN VAİZİN TARİHİ GÜNÜ VAKTİ ADI SOYADI ÜNVANI GÖREV YAPACAĞI YER KONUSU 1.01.2016 Cuma Öğleden Önce Şevket ŞİMŞEK Uzman Vaiz Mermerler Camii SORUMLU

Detaylı

2. Kazlarýn bulunduklarý gölü terk etmelerinin nedeni aþaðýdakilerden. A. kuraklýk B. þiddetli yaðýþlar C. soðuklarýn baþlamasý

2. Kazlarýn bulunduklarý gölü terk etmelerinin nedeni aþaðýdakilerden. A. kuraklýk B. þiddetli yaðýþlar C. soðuklarýn baþlamasý TEST 2 Sözcük - Sihirli Sözler 2. Kazlarýn bulunduklarý gölü terk etmelerinin nedeni aþaðýdakilerden hangisidir? Vaktiyle bir kaplumbaða ve iki kaz arkadaþý vardý. Birlikte bir gölde yaþarlardý. Gel zaman

Detaylı

ALEMLERİN EFENDİSİ NİN (SAV) DİLİYLE KUR AN

ALEMLERİN EFENDİSİ NİN (SAV) DİLİYLE KUR AN KUR AN KARANLIKLARDAN AYIDINLIĞA ÇIKARIR Peygamber de (şikayetle): Ya Rabbi! Benim kavmim bu Kur an ı (okumayı ve hükümlerine uymayı bırakıp hatta menedip onu) terkettiler. dedi. (Furkân /30) Elif, Lâm,

Detaylı

NOT : İMAM-I RABBANİ Hz. bundan önceki mektuplar gibi. bunu da büyük şeyhi Bakibillah'a yazmıştır.

NOT : İMAM-I RABBANİ Hz. bundan önceki mektuplar gibi. bunu da büyük şeyhi Bakibillah'a yazmıştır. 4.MEKTUP MEVZUU : a) Mübarek ramazan ayının faziletleri. b) Hakikat-ı Muhammediye'nin (kabiliyet-i ulâ) beyanı.. Ona ve âline salât, selâm ve saygılar.. c) Kutbiyet makamı, ferdiyet mertebesi.. NOT : İMAM-I

Detaylı

Saman-i Viran-i Evvel Camii (Çukur Çeþme Camii)

Saman-i Viran-i Evvel Camii (Çukur Çeþme Camii) 264 Âbideler Þehri Ýstanbul Saman-i Camii (Çukur Çeþme Camii) camiinin minaresi deðiþik bir biçimde inþâ edilmiþtir. Süleymaniye Camii nin doðusunda arka cephesinde yer alan ve Çukur Çeþme Mescidi olarak

Detaylı

Ramazan Manileri // Ramazan Manileri. Editors tarafından yazıldı. Cuma, 25 Eylül 2009 17:55

Ramazan Manileri // Ramazan Manileri. Editors tarafından yazıldı. Cuma, 25 Eylül 2009 17:55 Ramazan Manileri // Ahmet ağa uyursun uyursun Uykularda ne bulursun Kalk al abdest, kıl namaz Sabahleyin cenneti bulursun Akşamdan pilavı pişirdim Gene karnımı şişirdim Çok mani diyecektim ama Defteri

Detaylı

ünite1 Kendimi Tanıyorum Sosyal Bilgiler 1. Resmî kimlik belgesi Verilen kavram ile aþaðýdakilerden hangisi iliþkilendirilemez?

ünite1 Kendimi Tanıyorum Sosyal Bilgiler 1. Resmî kimlik belgesi Verilen kavram ile aþaðýdakilerden hangisi iliþkilendirilemez? ünite1 Sosyal Bilgiler Kendimi Tanıyorum TEST 1 3. 1. Resmî kimlik belgesi Verilen kavram ile aþaðýdakilerden hangisi iliþkilendirilemez? A) Nüfus cüzdaný B) Ehliyet C) Kulüp kartý D) Pasaport Verilen

Detaylı

Kanguru Matematik Türkiye 2015

Kanguru Matematik Türkiye 2015 3 puanlýk sorular 1. Aþaðýdaki þekillerden hangisi bu dört þeklin hepsinde yoktur? A) B) C) D) 2. Yandaki resimde kaç üçgen vardýr? A) 7 B) 6 C) 5 D) 4 3. Yan taraftaki þekildeki yapboz evin eksik parçasýný

Detaylı

7- Peygamberimizin aile hayatı ve çocuklarla olan ilişkilerini araştırınız

7- Peygamberimizin aile hayatı ve çocuklarla olan ilişkilerini araştırınız 4. SINIFLAR (PROJE ÖDEVLERİ) Öğrenci No 1- Dinimize göre Helal, Haram, Sevap ve Günah kavramlarını açıklayarak ilgili Ayet ve Hadis meallerinden örnekler veriniz. 2- Günlük yaşamda dini ifadeler nelerdir

Detaylı

1. Böleni 13 olan bir bölme iþleminde kalanlarýn

1. Böleni 13 olan bir bölme iþleminde kalanlarýn 4. SINIF COÞMAYA SORULARI 1. BÖLÜM 3. DÝKKAT! Bu bölümde 1 den 10 a kadar puan deðeri 1,25 olan sorular vardýr. 1. Böleni 13 olan bir bölme iþleminde kalanlarýn toplamý kaçtýr? A) 83 B) 78 C) 91 D) 87

Detaylı

2016 YILI RAMAZAN AYI VAAZ VE İRŞAD PROGRAMI

2016 YILI RAMAZAN AYI VAAZ VE İRŞAD PROGRAMI 1 İsmail İPEK İl Müftüsü Sultan Bayezit Camii 5.6.2016 Pazar Yatsı Rahmet Ayı Ramazan 2 Mehmet BUŞKUN Vaiz Sultan Bayezit Camii 6.6.2016 Pazartesi Öğle Rahmet Ayı Ramazan 3 Adem AYRANCI Müftü Yardımcısı

Detaylı

Revak Kitabevi, 2015 Tüm hakları Revak Kitabevi ne aittir. Sertifika No: 23108. Revak Kitabevi: 30 Bektaşîlik Serisi: 4. Fakrnâme Vîrânî Abdal

Revak Kitabevi, 2015 Tüm hakları Revak Kitabevi ne aittir. Sertifika No: 23108. Revak Kitabevi: 30 Bektaşîlik Serisi: 4. Fakrnâme Vîrânî Abdal Revak Kitabevi, 2015 Tüm hakları Revak Kitabevi ne aittir. Sertifika No: 23108 Revak Kitabevi: 30 Bektaşîlik Serisi: 4 Fakrnâme Vîrânî Abdal Yayına Hazırlayan Fatih Usluer ISBN: 978-605-64527-9-6 1. Baskı:

Detaylı

Ýçindekiler Kayseri Ýli Yardým Derneði Ýstanbul Þubesi Adýna Sahibi, Dernek Baþkaný Yayýn Yönetmeni Sorumlu Yazý Ýþleri Müdürü M. Orhan CEBECÝ Dergi Komisyonu Gamze POSTAAÐASI Rýfat DEDEMAN Danýþma Kurulu

Detaylı

Simge Özer Pýnarbaþý

Simge Özer Pýnarbaþý Simge Özer Pýnarbaþý 1963 yýlýnda Ýstanbul da doðdu. Ortaöðrenimini Kadýköy Kýz Lisesi nde tamamladý. 1984 yýlýnda Ýstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Arkeoloji ve Sanat Tarihi Bölümü nü bitirdi.

Detaylı

11. Kullara rızık olması için birbirine girmiş, küme küme tomurcukları olan uzun boylu hurma

11. Kullara rızık olması için birbirine girmiş, küme küme tomurcukları olan uzun boylu hurma KURAN'I KERİM TÜRKÇE MEALİ (DİYANET İŞLERİ BAŞKANLIĞI) 50-KAF SURESİ Mekke'de inmiştir. 45 (kırkbeş) âyettir. "Kaf" harfi ile başladığı için bu adı almıştır. Rahmân ve Rahîm (olan) Allah'ın adıyla. 1.

Detaylı

AİLE KURMAK &AİLE OLMAK

AİLE KURMAK &AİLE OLMAK AİLE KURMAK &AİLE OLMAK Dr. Fatma BAYRAKTAR KARAHAN Uzman-Ankara Aile Nedir? Aile kelimesinin kökü, ğavl dir. Bu kelime, ağır bir sorumluluk altına girmek demektir. Bu kökten gelen aile ise, birini çekince

Detaylı

M. Sinan Adalı. Eski zamanlarda yaşamış peygamberlerin ve ümmetlerinin başlarından geçen ibretli öyküler, hikmetli meseller

M. Sinan Adalı. Eski zamanlarda yaşamış peygamberlerin ve ümmetlerinin başlarından geçen ibretli öyküler, hikmetli meseller yayın no: 117 PEYGAMBERİMİZİN DİLİNDEN HİKMETLİ ÖYKÜLER Eski zamanlarda yaşamış peygamberlerin ve ümmetlerinin başlarından geçen ibretli öyküler, hikmetli meseller Genel yayın yönetmeni: Ergün Ür Yayınevi

Detaylı

Bu ay içinde orucu ve namazı o kişiye kolaylaştırılır. Bu ay içinde orucu ve namazı ALLAH tarafından kabul edilir.

Bu ay içinde orucu ve namazı o kişiye kolaylaştırılır. Bu ay içinde orucu ve namazı ALLAH tarafından kabul edilir. 1- Ramazan ayının birinci gecesi kılınacak namaz: Bu gecede bir kimse 2 rekat namaz kılsa, her rekatta da KADİR SÜRESİNİ okursa; ALLAHÜ Teâlâ ( cc ) o kişiye 3 türlü kolaylık verir. Bu ay içinde orucu

Detaylı

ünite1 3. Burcu yla çocuk hangi oyunu oynayacaklarmýþ? A. saklambaç B. körebe C. evcilik (1, 2 ve 3. sorularý parçaya göre yanýtlayýn.

ünite1 3. Burcu yla çocuk hangi oyunu oynayacaklarmýþ? A. saklambaç B. körebe C. evcilik (1, 2 ve 3. sorularý parçaya göre yanýtlayýn. ünite1 Türkçe Sözcük - Karþýt Anlamlý Sözcükler TEST 1 3. Burcu yla çocuk hangi oyunu oynayacaklarmýþ? Annemle þakalaþýrken zil çaldý. Gelen Burcu ydu. Bir elinde büyükçe bir poþet, bir elinde bebeði vardý.

Detaylı

TEST. 8 Ünite Sonu Testi m/s kaç km/h'tir? A) 72 B) 144 C) 216 D) 288 K 25 6 L 30 5 M 20 7

TEST. 8 Ünite Sonu Testi m/s kaç km/h'tir? A) 72 B) 144 C) 216 D) 288 K 25 6 L 30 5 M 20 7 TEST 8 Ünite Sonu Testi 1. 40 m/s kaç km/h'tir? A) 72 B) 144 C) 216 D) 288 2. A noktasýndan harekete baþlayan üç atletten Sema I yolunu, Esra II yolunu, Duygu ise III yolunu kullanarak eþit sürede B noktasýna

Detaylı

2003 ten 2009 a saðlýkta dönüþüm þiddet le sürüyor

2003 ten 2009 a saðlýkta dönüþüm þiddet le sürüyor TD 161.qxp 28.02.2009 22:11 Page 1 C M Y K 1 Mart 2009 Sayý:161 Sayfa 6 da 2003 ten 2009 a saðlýkta dönüþüm þiddet le sürüyor Saðlýkta Dönüþüm Programý nýn uygulanmaya baþladýðý 2003 yýlýndan bu yana çok

Detaylı

3. Farz Dışında Yaptığı İbadetler

3. Farz Dışında Yaptığı İbadetler 3. ÜNİTE: EN GÜZEL ÖRNEK HZ. MUHAMMED İN İBADETLERİ 3. Farz Dışında Yaptığı İbadetler KAZANIMLARIMIZ O Bu ünitenin sonunda öğrenciler Hz. Muhammed'in: O 1. Öncelikle bir kul olarak davrandığını kavrar.

Detaylı

2016 YILI RAMAZAN AYI VAAZ VE İRŞAD PROGRAMI

2016 YILI RAMAZAN AYI VAAZ VE İRŞAD PROGRAMI TARİH GÜN VAKİT ADI-SOYADI UNVANI VAAZIN VERİLECEĞİ YER VAAZIN KONUSU AHMET ERDEM İL MÜFTÜSÜ ALİPAŞA CAMİİ Oruçlunun Dikkat Etmesi Gereken Hususlar ÜNAL TAN İL MÜF. YARD. ŞEHİTLER CAMİİ Oruçlunun Dikkat

Detaylı

Bir gün Hz. Ömer (r.a) camiye giderken bir çocuğun da acele acele camiye gittiğini görür. Hz. Ömer (r.a):

Bir gün Hz. Ömer (r.a) camiye giderken bir çocuğun da acele acele camiye gittiğini görür. Hz. Ömer (r.a): Bir gün Hz. Ömer (r.a) camiye giderken bir çocuğun da acele acele camiye gittiğini görür. Hz. Ömer (r.a): - Yavrum ne oldu, niye acele acele camiye koşuyorsun? der. Çocuk da: - Efendim, namaza gidiyorum.

Detaylı

KUR'ANDAN DUALAR. "Ey Rabbimiz, Bize dünyada bir iyilik, ahrette bir iyilik ver. Bizi ateş azabından koru." ( Bakara- 201 )

KUR'ANDAN DUALAR. Ey Rabbimiz, Bize dünyada bir iyilik, ahrette bir iyilik ver. Bizi ateş azabından koru. ( Bakara- 201 ) KUR'ANDAN DUALAR "Ey Rabbimiz Bizi sana teslim olanlardan kıl, neslimizden de sana teslim olan bir ümmet çıkar, bize ibadet yerlerimizi göster, tövbemizi kabul et zira tövbeleri kabul eden, çok merhametli

Detaylı

Lütfi ŞAHİN /

Lütfi ŞAHİN / Lütfi ŞAHİN / www.lutfisahininsitesi.com Gel, gel, ne olursan ol yine gel, İster kâfir, ister Mecusi, ister puta tapan ol yine gel, Bizim dergâhımız, ümitsizlik dergâhı değildir, Yüz kere tövbeni bozmuş

Detaylı

İLİM ÖĞRETMENİN FAZİLETİ. Bu Beldede İlim Ölmüştür

İLİM ÖĞRETMENİN FAZİLETİ. Bu Beldede İlim Ölmüştür İLİM ÖĞRETMENİN FAZİLETİ Bu Beldede İlim Ölmüştür Rivayet edildiğine göre Süfyan es-sevrî (k.s) Askalan şehrine gelir, orada üç gün ikamet ettiği halde, kendisine hiç kimse gelip de ilmî bir mesele hakkında

Detaylı

Mart 2010 Otel Piyasasý Antalya Ýstanbul Gayrimenkul Deðerleme ve Danýþmanlýk A.Þ. Büyükdere Cad. Kervan Geçmez Sok. No:5 K:2 Mecidiyeköy Ýstanbul - Türkiye Tel: +90.212.273.15.16 Faks: +90.212.355.07.28

Detaylı

5. SINIF DİN KÜLTÜRÜ ve AHLAK BİLGİSİ

5. SINIF DİN KÜLTÜRÜ ve AHLAK BİLGİSİ 5. SINIF DİN KÜLTÜRÜ ve AHLAK BİLGİSİ Allah İnancı Ünite/Öğrenme Konu Kazanım Adı KOD Hafta Tarih KD1 KD2 KD3 KD4 KD5 KD6 Allah Vardır ve Birdir Evrendeki mükemmel düzen ile Allahın (c.c.) varlığı ve birliği

Detaylı

Question. Kadir gecesi yalnız bir gece midir yoksa bir geceden fazla mıdır? Gündüz de kadir gecesinden. sayılır mı?

Question. Kadir gecesi yalnız bir gece midir yoksa bir geceden fazla mıdır? Gündüz de kadir gecesinden. sayılır mı? Question Kadir gecesi yalnız bir gece midir yoksa bir geceden fazla mıdır? Gündüz de kadir gecesinden sayılır mı? Answer: Kadir gecesi, mübarek ve önemli bir gecedir. Kur'an'ın nassıyla ramazan ayının

Detaylı

2015 YILI 3. DÖNEM ÜÇ AYLIK VAAZ- IRŞAT PROGRAMI. 20.7.2015 Pazartesi Öğleden Önce Şevket ŞİMŞEK Uzman Vaiz Kapucu Camii

2015 YILI 3. DÖNEM ÜÇ AYLIK VAAZ- IRŞAT PROGRAMI. 20.7.2015 Pazartesi Öğleden Önce Şevket ŞİMŞEK Uzman Vaiz Kapucu Camii VAAZIN 2015 YILI 3. DÖNEM ÜÇ AYLIK VAAZ- IRŞAT PROGRAMI VAİZİN TARİHİ GÜNÜ VAKTİ ADI SOYADI ÜNVANI GÖREV YAPACAĞI YER KONUSU 20.7.2015 Pazartesi Öğleden Önce Şevket ŞİMŞEK Uzman Vaiz Kapucu Camii PEYGAMBERİMİZİN

Detaylı

Kanguru Matematik Türkiye 2017

Kanguru Matematik Türkiye 2017 4 puanlýk sorular 1. Küçük bir salyangoz, 10m yüksekliðinde bir telefon direðine týrmanmaktadýr. Gündüzleri 3m týrmanabilmekte ama geceleri 1m geri kaymaktadýr. Salyangozun direðin tepesine týrmanmasý

Detaylı

Kanguru Matematik Türkiye 2017

Kanguru Matematik Türkiye 2017 3 puanlýk sorular 1. Aþaðýdaki seçeneklerden hangisinde bulunan parçayý, yukarýdaki iki parçanýn arasýna koyarsak, eþitlik saðlanýr? A) B) C) D) E) 2. Can pencereden dýþarý baktýðýnda, aþaðýdaki gibi parktaki

Detaylı

GADİR ESİNTİLERİ -9- Şiir: İsmail Bendiderya

GADİR ESİNTİLERİ -9- Şiir: İsmail Bendiderya GADİR ESİNTİLERİ -9- Şiir: İsmail Bendiderya GADİR ESİNTİLERİ (9) Şiir: İsmail Bendiderya Edit: Kadri Çelik - Şaduman Eroğlu Son Okur: Murtaza Turabi Hazırlayan: D.E.K. Kültürel Yardımcılık, Tercüme Bürosu

Detaylı

Uður Tok ÇOK SEVMÝÞSÝN. Sen onu çok sevmiþsin, Daha da seveceksin, Sen onunla aðlayýp, (sen onunla var olup,) Onunla güleceksin. (Onunla öleceksin.

Uður Tok ÇOK SEVMÝÞSÝN. Sen onu çok sevmiþsin, Daha da seveceksin, Sen onunla aðlayýp, (sen onunla var olup,) Onunla güleceksin. (Onunla öleceksin. Uður Tok Onaylayan Administrator Çarþamba, 20 Haziran 2007 Son Güncelleme Cuma, 06 Haziran 2008 Besteciler.org ÇOK SEVMÝÞSÝN Sen onu çok sevmiþsin, Daha da seveceksin, Sen onunla aðlayýp, (sen onunla var

Detaylı

5 Kimin ümmetisin? Hazreti Muhammed Mustafa nın (sallallahu aleyhi ve sellem) ümmetiyim. 6 Müslüman mısın? Elhamdülillah, Müslümanım.

5 Kimin ümmetisin? Hazreti Muhammed Mustafa nın (sallallahu aleyhi ve sellem) ümmetiyim. 6 Müslüman mısın? Elhamdülillah, Müslümanım. TEMEL DİNİ BİLGİLER 1 Rabbin kim? Rabbim Allah. 2 Dinin ne? Dinim İslam. 3 Kitabın ne? Kitabım Kur ân-ı Kerim. 4 Kimin kulusun? Allah ın kuluyum. 5 Kimin ümmetisin? Hazreti Muhammed Mustafa nın (sallallahu

Detaylı

(Seni sevdiğim için eğer benden bedel isterlerse, iki cihânın mülkünü versem bile bu bedeli ödemeye yetmez.)

(Seni sevdiğim için eğer benden bedel isterlerse, iki cihânın mülkünü versem bile bu bedeli ödemeye yetmez.) Ben seni sevdiğim için eğer bahâ derler ise İki cihân mülkün verem dahı bahâsı yetmeye (Seni sevdiğim için eğer benden bedel isterlerse, iki cihânın mülkünü versem bile bu bedeli ödemeye yetmez.) İki cihân

Detaylı

İZMİR İL MÜFTÜLÜĞÜ BAYAN VAAZ ÇİZELGESİ ( 2014 YILI 2. DÖNEM )

İZMİR İL MÜFTÜLÜĞÜ BAYAN VAAZ ÇİZELGESİ ( 2014 YILI 2. DÖNEM ) İZMİR İL MÜFTÜLÜĞÜ BAYAN VAAZ ÇİZELGESİ ( 2014 YILI 2. DÖNEM ) TARİH GÜN SAAT İLÇE YER VAİZE ADI/SOYADI D 1.4.2014 Salı 14:00 Bornova Yeşilova Camii Fatma Özmen ERGEN Sağlık ve Önemi 1.4.2014 Salı 14:00

Detaylı

KIRŞEHİR MÜFTÜLÜĞÜ 2018 YILI RAMAZAN AYI ÖZEL VAAZ VE İRŞAT PROGRAMI

KIRŞEHİR MÜFTÜLÜĞÜ 2018 YILI RAMAZAN AYI ÖZEL VAAZ VE İRŞAT PROGRAMI 29 Şevval Mehmet YAMAN İl Müftüsü Hoca Ahmet Yesevi Camii 15.5.2018 Salı Yatsıdan Önce RAMAZAN AYI VE ORUCUN FAZİLETİ 1 Ramazan Halil YILMAZ Vaiz Cacabey Camii 16.5.2018 Çarşamba Öğleden Önce ORUCA AİT

Detaylı

AÐLAYAN VAKIF ESERLERÝ SERGÝSÝ

AÐLAYAN VAKIF ESERLERÝ SERGÝSÝ 224 AÐLAYAN VAKIF ESERLERÝ SERGÝSÝ Aðlayan Vakýf Eserleri Sergisi Tarihimizde çok önemli roller üstlenmelerine raðmen bazý vakýf eserlerimiz günümüzde oldukça kötü haldedir. Bu eserlerin tespiti, yeniden

Detaylı

HZ. PEYGAMBER (S.A.V) İN HOŞGÖRÜSÜ VE AFFEDİCİLİĞİ

HZ. PEYGAMBER (S.A.V) İN HOŞGÖRÜSÜ VE AFFEDİCİLİĞİ ب س م الله الر ح من الر ح يم الل ه ل نت ل ه م و ل و ك نت ف ظ ا غ ل يظ ال ق ل ب ف ب م ا ر ح م ة م ن لا نف ض وا م ن ح و ل ك İmran, 159) (Al-i HZ. PEYGAMBER (S.A.V) İN HOŞGÖRÜSÜ VE AFFEDİCİLİĞİ Muhterem Müslümanlar!

Detaylı

ICERIK. Salih amel nedir? Salih amelin önemi Zekat nedir? Zekat kimlere farzdır? Zekat kimlere verilir? Sonuc Kaynaklar

ICERIK. Salih amel nedir? Salih amelin önemi Zekat nedir? Zekat kimlere farzdır? Zekat kimlere verilir? Sonuc Kaynaklar ICERIK Salih amel nedir? Salih amelin önemi Zekat nedir? Zekat kimlere farzdır? Zekat kimlere verilir? Sonuc Kaynaklar Salih amel nedir? Salih: dogru yolda olan, fesat icinde olmayan, faydalı ve yarayışlı

Detaylı

Söylemek istemediğimiz birçok şey, söylemek istediğimiz zaman dinleyici bulamaz.

Söylemek istemediğimiz birçok şey, söylemek istediğimiz zaman dinleyici bulamaz. Söylenen her söz, içinden çıktığı kalbin kılığını üzerinde taşır. Ataullah İskenderî Söz ilaç gibidir. Gereği kadar sarf edilirse fayda veriri; gerektiğinden fazlası ise zarara neden olur. Amr bin As Sadece

Detaylı

GADİR ESİNTİLERİ -10- Şiir: İsmail Bendiderya

GADİR ESİNTİLERİ -10- Şiir: İsmail Bendiderya GADİR ESİNTİLERİ -10- Şiir: İsmail Bendiderya GADİR ESİNTİLERİ (10) Şiir: İsmail Bendiderya Edit: Kadri Çelik - Şaduman Eroğlu Son Okur: Murtaza Turabi Hazırlayan: D.E.K. Kültürel Yardımcılık, Tercüme

Detaylı

2015 YILI İKİNCİ DÖNEM ÜÇ AYLIK VAAZ- İRŞAT PROGRAMI

2015 YILI İKİNCİ DÖNEM ÜÇ AYLIK VAAZ- İRŞAT PROGRAMI VAAZIN 2015 YILI İKİNCİ DÖNEM ÜÇ AYLIK VAAZ- İRŞAT PROGRAMI VAİZİN TARİHİ GÜNÜ VAKTİ ADI SOYADI ÜNVANI GÖREV YAPACAĞI YER KONUSU 2.4.2015 PerşembeÖğleden Önce Şevket ŞİMŞEK Uzman Vaiz Huzurevi Mescidi

Detaylı

İZMİR İL MÜFTÜLÜĞÜ 2014 YILI 2. DÖNEM BAYAN VAAZ ÇİZELGESİ (NİSAN-MAYIS-HAZİRAN )

İZMİR İL MÜFTÜLÜĞÜ 2014 YILI 2. DÖNEM BAYAN VAAZ ÇİZELGESİ (NİSAN-MAYIS-HAZİRAN ) İZMİR İL MÜFTÜLÜĞÜ 2014 YILI 2. DÖNEM BAYAN VAAZ ÇİZELGESİ (NİSAN-MAYIS-HAZİRAN ) TARİH GÜN SAAT İLÇE YER VAİZE ADI/SOYADI KONULAR 01.04.2014 Salı 14:00 Bornova Yeşilova Camii Fatma Özmen ERGEN Sağlık

Detaylı

URL: Hazırlayan: Mehmet Fatih Bütün. Dua. Dua İbadetin Özüdür. Niçin ve Nasıl Dua Edilir? Kur'an'dan ve Hz. Peygamber'den Dua Örnekleri BÖLÜM: 2

URL: Hazırlayan: Mehmet Fatih Bütün. Dua. Dua İbadetin Özüdür. Niçin ve Nasıl Dua Edilir? Kur'an'dan ve Hz. Peygamber'den Dua Örnekleri BÖLÜM: 2 Hazırlayan: Mehmet Fatih Bütün URL: Dua Dua İbadetin Özüdür Niçin ve Nasıl Dua Edilir? Kur'an'dan ve Hz. Peygamber'den Dua Örnekleri BÖLÜM: 2 Dua Arapça kökenli bir kelime olup «istemek, davet etmek» demektir.

Detaylı

ÇANAKKALE İLİ GELİBOLU İLÇE MÜFTÜLÜĞÜ 2016 YILI 1. DÖNEM (OCAK-ŞUBAT-MART) VAAZ VE İRŞAD PROGRAMI

ÇANAKKALE İLİ GELİBOLU İLÇE MÜFTÜLÜĞÜ 2016 YILI 1. DÖNEM (OCAK-ŞUBAT-MART) VAAZ VE İRŞAD PROGRAMI Sıra No ÇANAKKALE İLİ GELİBOLU İLÇE MÜFTÜLÜĞÜ 2016 YILI 1. DÖNEM (OCAK-ŞUBAT-MART) VAAZ VE İRŞAD PROGRAMI VAAZ EDENİN VAAZIN ADI SOYADI ÜNVANI YERİ TARİHİ GÜNÜ VAKTİ KONUSU Dr. İbrahim ÖZLER İlçe Müftüsü

Detaylı

MedYa KÝt / 26 Ýnsan Kaynaklarý ve Yönetimi konusunda Türkiye nin ilk dergisi HR DergÝ Human Resources Ýnsan Kaynaklarý ve Yönetim Dergisi olarak amacýmýz, kurulduðumuz günden bu yana deðiþmedi: Türkiye'de

Detaylı

Seyyid Abdülkadir Geylâni hazretleri küçük yaşta iken, annesinden Bağdat a giderek ilim öğrenmesi için izin ister.

Seyyid Abdülkadir Geylâni hazretleri küçük yaşta iken, annesinden Bağdat a giderek ilim öğrenmesi için izin ister. Yalan Söylemeyen Çocuk Seyyid Abdülkadir Geylâni hazretleri küçük yaşta iken, annesinden Bağdat a giderek ilim öğrenmesi için izin ister. Annesi: Ey benim gözümün nûru ve gönlümün tâcı evladım, Abdülkâdir

Detaylı

Romalýlar Mektubu Kursu Doðrulukla Donatýlmak

Romalýlar Mektubu Kursu Doðrulukla Donatýlmak Romalýlar Mektubu Kursu Doðrulukla Donatýlmak Ders 10, Romalýlar Mektubu, Onuncu bölüm «Tanrý nýn Mesih e iman yoluyla insaný doðruluða eriþtirmesi» A. Romalýlar Mektubu nun onuncu bölümünü okuyun. Özellikle

Detaylı

ALLAH TEÂLÂ'NIN ARŞA İSTİVÂ ETMESİ

ALLAH TEÂLÂ'NIN ARŞA İSTİVÂ ETMESİ ALLAH TEÂLÂ'NIN ARŞA İSTİVÂ ETMESİ استواء االله عرشه ] تر [ Türkçe Turkish Abdurrahman el-berrâk Terceme : Muhammed Şahin Tetkik : Ali Rıza Şahin 00-43 استواء االله عرشه» باللغة ال ية «عبد الر ن ال اك

Detaylı

İçindekiler. Günlük namazlar. Cemaatle namaz. Cuma namazı. Bayram namazı. Cenaze namazı. Teravih namazı. Namazın insana kazandırdıkları

İçindekiler. Günlük namazlar. Cemaatle namaz. Cuma namazı. Bayram namazı. Cenaze namazı. Teravih namazı. Namazın insana kazandırdıkları Ön Söz Bu dergide namaz ibadetinden bahsedilmektedir. Namaz ibadetinin bize kazandırdıklarını, nasıl namaz kılacağımızı, namazın içindeki ve dışındaki şartları vb. gibi konuları özetlemektedir. Dergi kolay

Detaylı

Türkçe Ulusal Derlemi Sözcük Sıklıkları (ilk 1000)

Türkçe Ulusal Derlemi Sözcük Sıklıkları (ilk 1000) Türkçe Ulusal Derlemi Sözcük Sıklıkları (ilk 1000) 14.08.2014 SIRA SIKLIK SÖZCÜK TÜR AÇIKLAMA 1 1209785 bir DT Belirleyici 2 1004455 ve CJ Bağlaç 3 625335 bu PN Adıl 4 361061 da AV Belirteç 5 352249 de

Detaylı

Hac Organizasyonumuz; Turizm Bakanlýðý, Diyanet Ýþleri Baþkanlýðý ve Türsab Denetim ve Kontrolü Altýndadýr! KUTSAL YOLCULUK HAC...

Hac Organizasyonumuz; Turizm Bakanlýðý, Diyanet Ýþleri Baþkanlýðý ve Türsab Denetim ve Kontrolü Altýndadýr! KUTSAL YOLCULUK HAC... 2013 Organizasyonu KUTSAL YOLCULUK HAC... Dilleri, renkleri ve kültürleri farklý milyonlarca inananýn birlikte hareket ettiði hac, Allah katýnda siyahýn beyazdan, Arab'ýn Acem'den, Türk'ün Kürt'ten üstünlüðü

Detaylı

Es-Seyyid Eş-Şeyh Abdülkadir El Abri Hazretleri

Es-Seyyid Eş-Şeyh Abdülkadir El Abri Hazretleri Es-Seyyid Eş-Şeyh Abdülkadir El Abri Hazretleri Asıl adı: Abdülkadir Nesebi: Seyyid( Hazreti Hüseyin(R.A) ın Efendimizin Soyundandır) Doğum yeri ve tarihi:m.1897/h.1315,muş un Bulanık İlçesi Abri(Esenlik)Köyü

Detaylı

Şerif Mardin in tespitiyle bu coğrafyada en etkili faktör : Din

Şerif Mardin in tespitiyle bu coğrafyada en etkili faktör : Din Güncelleme talebine uygulamalı model önerilerimiz: Aliya nın Camisi nde - Uzman Cemil Paslı Kişisel S Şerif Mardin in tespitiyle bu coğrafyada en etkili faktör : Din Dinin ağırlık ve çekim merkezi camii.

Detaylı

Bir gün Hz. Ömer (r.a) camiye giderken bir çocuğun acele acele camiye gittiğini görür. Hz. Ömer (r.a):

Bir gün Hz. Ömer (r.a) camiye giderken bir çocuğun acele acele camiye gittiğini görür. Hz. Ömer (r.a): Bir gün Hz. Ömer (r.a) camiye giderken bir çocuğun acele acele camiye gittiğini görür. Hz. Ömer (r.a): da: - Yavrum ne oldu niye acele acele camiye koşuyorsun? der. Bu soruya karşılık çocuk - Efendim,

Detaylı

Kanguru Matematik Türkiye 2018

Kanguru Matematik Türkiye 2018 3 puanlýk sorular 1. Þekildeki 9 balon sabit, 3 ok ise gösterilen doðrultuda hareket etmektedirler. Bir ok, balonu vurup patlattýktan sonra ayný yönde hareket etmeye devam etmektedir. Þekle göre oklarla

Detaylı

İZMİR İL MÜFTÜLÜĞÜ BAYAN VAAZ ÇİZELGESİ ( 2014 YILI 1. DÖNEM )

İZMİR İL MÜFTÜLÜĞÜ BAYAN VAAZ ÇİZELGESİ ( 2014 YILI 1. DÖNEM ) İZMİR İL MÜFTÜLÜĞÜ BAYAN VAAZ ÇİZELGESİ ( 2014 YILI 1. DÖNEM ) TARİH GÜN SAAT İLÇE YER VAİZE ADI/SOYADI 01.01.2014 Çarşamba 10:30 Bornova Debre Camii Fatma Özmen ERGEN Ölüm ve Ömür Muhasebesi 01.01.2014

Detaylı

17 ÞUBAT kontrol

17 ÞUBAT kontrol 17 ÞUBAT 2016 5. kontrol 3 puanlýk sorular 1. Ahmet, Beril, Can, Deniz ve Ergün bir çift zar atýyorlar. Ahmet Beril Can Deniz Ergün Attýklarý zarlarýn toplamýna bakýldýðýna göre, en büyük zarý kim atmýþtýr?

Detaylı

Allah a Allah (ilah,en mükemmel, en üstün,en yüce varlık) olduğu için ibadet etmek

Allah a Allah (ilah,en mükemmel, en üstün,en yüce varlık) olduğu için ibadet etmek 1.VE EN YÜCESİ: Allah a Allah (ilah,en mükemmel, en üstün,en yüce varlık) olduğu için ibadet etmek 2.SEVİYE: Allah ın rızasını ve sevgisi kazanmak için 3.SEVİYE: Allah ın verdiği nimetlere(yaşam-akıl-yiyecekler

Detaylı

Kur an ın varlık mertebelerini beyan eder misiniz ve ilahi vahiyde lafızların yerinin ne olduğunu

Kur an ın varlık mertebelerini beyan eder misiniz ve ilahi vahiyde lafızların yerinin ne olduğunu Question Kur an ın varlık mertebelerini beyan eder misiniz ve ilahi vahiyde lafızların yerinin ne olduğunu belirtir misiniz? Kur an ın lafızdan soyut olduğu bir merhale var mıdır? Answer: Her şeyin lâfzî

Detaylı

Ramazan ve Bayram Ramazan Ramazan Allah a yakınlaşmak için yegane bir zaman. Allah dünyada kendisi ve insanlar arasına perdeler koymuş. Bu perdeleri açmak ve aşmak, Allah a yakınlaşmak, onu hissetmek için

Detaylı

AİLE DİNİ REHBERLİK BÜROSU

AİLE DİNİ REHBERLİK BÜROSU DİN HİZMETLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ TİREBOLU MÜFTÜLÜĞÜ AİLE VE DİNİ REHBERLİK BÜROSU MUTLULUĞUNUZA REHBERLİK EDER Yüce Allah ın aileye bahşettiği sevgi ve rahmetin çeşitli unsurlarla beslenmesi gerekir. Bunların

Detaylı

RAMAZAN AYI ETKİNLİK TAKVİMİ

RAMAZAN AYI ETKİNLİK TAKVİMİ RAMA ZAN GÜNÜ TARİH / GÜN İFTAR PROGRAMI VE YERİ SOHBET PROGRAMI KONULARI SOHBET PROGRAM KONUKLARI İFTAR SAATİ PROGRAM 1 18 Perşembe AKKUŞ Cumhuriyet Meydanı Ramazan ve Oruç Mustafa KOLUKISAOĞLU Ordu Müftüsü

Detaylı

Veda Hutbesi. "Ey insanlar! " Sözümü iyi dinleyiniz! Biliyorum, belki bu seneden sonra sizinle burada bir daha buluşamayacağım.

Veda Hutbesi. Ey insanlar!  Sözümü iyi dinleyiniz! Biliyorum, belki bu seneden sonra sizinle burada bir daha buluşamayacağım. Veda Hutbesi Peygamberimiz Vedâ Hutbesinde buyurdular ki: Hamd, Allahü Teâlâya mahsûstur. O'na hamd eder, O'ndan yarlığanmak diler ve O'na tövbe ederiz. Nefislerimizin şerlerinden ve amellerimizin günahlarından

Detaylı

Teheccüd namazını lazım tutun!

Teheccüd namazını lazım tutun! Hz. Bilal in rivayetine göre, Yüce Peygamber Efendimiz, Teheccüd namazını kendinize lazım tutun. Çünkü geçmiş salih kimselerin yoludur bu. Aynı zamanda Allah a yaklaşma çaresidir. Bu alışkanlık insanı

Detaylı

dinkulturuahlakbilgisi.com KURBAN İBADETİ Memduh ÇELMELİ dinkulturuahlakbilgisi.com

dinkulturuahlakbilgisi.com KURBAN İBADETİ Memduh ÇELMELİ dinkulturuahlakbilgisi.com KURBAN İBADETİ Memduh ÇELMELİ KURBAN: AYET ve HADİSLER Biz, her ümmet için Allah ın kendilerine rızık olarak verdiği kurbanlık hayvanların üzerlerine onun adını anarak kurban kesmeyi meşru kıldık. İlahınız,

Detaylı

İÇİNDEKİLER. Maide Suresi 116 Ve 117. Ayetlerinin Manası Nedir? Teveffi Kelimesi Ve Arap Dili. Teveffinin Manasıyla İlgili Hodri Meydan

İÇİNDEKİLER. Maide Suresi 116 Ve 117. Ayetlerinin Manası Nedir? Teveffi Kelimesi Ve Arap Dili. Teveffinin Manasıyla İlgili Hodri Meydan İÇİNDEKİLER Maide Suresi 116 Ve 117. Ayetlerinin Manası Nedir? Teveffi Kelimesi Ve Arap Dili Teveffinin Manasıyla İlgili Hodri Meydan Teveffi Kelimesi Ve Resulüllah ın Açıklaması İmam Buhari Ve Teveffi

Detaylı

BEP Plan Hazırla T.C Osmangazi Kaymakamlığı HAMİTLER TOKİ MTAL Müdürlüğü Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Dersi Bireyselleştirilmiş Eğitim Planı

BEP Plan Hazırla T.C Osmangazi Kaymakamlığı HAMİTLER TOKİ MTAL Müdürlüğü Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Dersi Bireyselleştirilmiş Eğitim Planı BEP Plan Hazırla T.C Osmangazi Kaymakamlığı HAMİTLER TOKİ MTAL Müdürlüğü Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Dersi Bireyselleştirilmiş Eğitim Planı Öğrenci : HİDAYET KENAR Eğitsel Performans Duanın Allah tan

Detaylı

NOT : İMAM-I RABBANİ Hz. bu mektubu büyük şeyhi Muhammedi Bakibillah'a yazmıştır.

NOT : İMAM-I RABBANİ Hz. bu mektubu büyük şeyhi Muhammedi Bakibillah'a yazmıştır. 16.MEKTUP MEVZUU : Uruc, (yükselme) nüzul (iniş) ve diğer hallerin beyanı.. NOT : İMAM-I RABBANİ Hz. bu mektubu büyük şeyhi Muhammedi Bakibillah'a yazmıştır. Taleb babında en az duranlardan birinin arzuhalidir.

Detaylı

NİÇİN EVLENMEDEN ÖNCE İNSANIN KENDİNİ TANIMASI ÇOK ÖNEMLİDİR? YA DA KENDİNİ TANIMAK NEDİR?

NİÇİN EVLENMEDEN ÖNCE İNSANIN KENDİNİ TANIMASI ÇOK ÖNEMLİDİR? YA DA KENDİNİ TANIMAK NEDİR? Asiye Türkan NİÇİN EVLENMEDEN ÖNCE İNSANIN KENDİNİ TANIMASI ÇOK ÖNEMLİDİR? YA DA KENDİNİ TANIMAK NEDİR? İNSAN NEDEN EVLENİR? İlim ilim bilmektir İlim kendin bilmektir Sen kendini bilmezsen Bu nice okumaktır.

Detaylı