MİKOBAKTERİ (MYCOBACTERIUM) İNFEKSİYONLARI

Transkript

1 MİKOBAKTERİ (MYCOBACTERIUM) İNFEKSİYONLARI

2 Mycobacterium tuberculosis insan M.bovis sığır M. avium subs. avium kanatlı M. microti sıçan M. marinum balık TÜBERKÜLOZ (VEREM) M.avium subsp.paratuberculosis sığır,koyun,keçi PARATÜBERKÜLOZ M. leprae insan LEPRA (CÜZZAM)

3 ETİYOLOJİ Gram pozitif, çomak Hareketsiz Sporsuz Kapsulsüz * aside dirençli (Ziehl Neelsen boyama) Mikobakterilerin L formları da vardır ( Much granülleri).

4 Hücre duvarında bulunan mikolik asitlerce oluşturulan kopmleks ve zengin lipid tabakası ph direnci, makrofajlar içerisinde canlı kalma özelliği kazandırır. Mikobakterilerin hücre duvarı bileşenleri immunostimulandır. Freund un tam adjuvanı.

5 ETİYOLOJİ Üreme özellikleri Lowenstein Jensen Middlebrook 7H9 ve 7H10 agar Herrold Besiyeri Dubos * aerob M. bovis 5-8 hafta M. tuberculosis 3-4 hafta 37 C M. avium 2-3 hafta 40 C

6 Dayanıklılık özelliği Balgam 3 ay Mera,toprak, gübre Pastörizasyon ısısı???? 2-6 ay Türkiye de pastörizasyon ısıları C de sn C de 30 dk. 135 ºC'de 2-6 saniye UHT

7 SIĞIR TÜBERKÜLOZU

8 AKCİĞER diğer organ ve dokular KAZEÖZ TÜBERKÜL KRONİK, BULAŞICI, ZOONOZ

9 EKONOMİK KAYIP buzağılama oranı azalır süt verimi düşer (% 20) tüberkülozlu anadan doğan yavru ölür ya da infekte doğar hayvansal protein kaynaklarını olumsuz etkiler, hayvan ve hayvansal ürün ticaretine engel olur ZOONOZ fiziki yetersizlik işgücü kaybı tedavi giderleri

10 Etken: Mycobacterium bovis Etken Mycobacterium tuberculosis kompleks içerisinde bulunur Bakteriyolojik ve DNA benzerlikleri olan türler kompleks başlığı altında toplanmıştır. Mycobacterium tuberculosis kompleks üyeleri: M. tuberculosis M. bovis M. microti M. africanum M. canettii

11 EPİDEMİYOLOJİ Avustralya Danimarka İsveç Norveç Finlandiya eradike ahırlarda çok sık birarada bulunma tek yönlü besleme kirli hava yetersiz havalandırma kötü hijyenik koşullar

12 EPİDEMİYOLOJİ İnfeksiyon kaynağı AC tb Sindirim tb Üriner tb Genital tb Deri tb burun akıntısı balgam öksürük dışkı idrar genital akıntı süt sperma akıntı infekte hayvanlar

13 EPİDEMİYOLOJİ Bulaşma * KONGENİTAL * SOLUNUM * SİNDİRİM * GENİTAL * DERİ

14 PATOGENEZ Mycobacteri primer effekt primer kompleks erken generalizasyon açık AC tb hemoptisi generalize milier tüberküloz

15 SEMPTOMLAR AC tb kuru, kısa öksürük * iyi iştah, ilerleyen zayıflık halsizlik, yorgunluk solunum güçlüğü * solunum sayısında artış * öksürük şiddetli kanlı, mukopurulan burun akıntısı

16 SEMPTOMLAR Sindirim tb ağız, damak, dil, yutak lezyon çiğneme güçlüğü kanlı dışkılama karın ağrısı yutma güçlüğü Meme tb mastitis

17 TANI KLİNİK kronik zayıflama???? NEKROPSİ kazeifiye, kalsifiye tüberküller LABORATUVAR TANI - Bakterioskopi (Ziehl-Neelsen boyama) - Kültür - Allerjik test (tuberkulin testi) - Serolojik test (ELISA) - Gama interferon testi - PCR

18 TANI TUBERKULİN TESTİ traş deri kalınlığının ölçümü 0.1 ml mammalian ppd tuberkulin İD 72 saat sonra değerlendirme 3 mm den az (-) 3-4 mm Ş 4 mm den fazla (+)

19 Türkiye de Tüberkülin Testi Değerlendirme Kriterleri BCG aşılılarda 0-5 mm Negatif 6-14 mm BCG pozitifliği 15 mm ve üzeri Pozitif, infeksiyon (+) BCG aşısızlarda 0-5 mm Negatif 6-9 mm Şüpheli reaksiyon; 1 hafta sonra test tekrarı, 6-9 mm negatif 10 mm ve üzeri Pozitif Bağışıklığı baskılanmış kişilerde 5 mm ve üzeri pozitif kabul edilir

20 TEDAVİ YOK 5996 sayılı VETERİNER HİZMETLERİ, BİTKİ SAĞLIĞI, GIDA VE YEM KANUNU * BİLDİRİMİ ZORUNLU * TAZMİNATLI Tuberkulin ile (+) 3/4 Açık AC tb 2/4

21 * ŞARTLI KESİM!!!! Yaygın (kas, lenf yumruları, iç organlar, göğüs-karın boşluğu) tuberküloz lezyonu saptanan etler İMHA!!!!! * KARANTİNA (Test sonucu (-) çıkan hayvanlara 2 ay sonra yeniden Tuberkulin uygulanır. 2. kez (-) ise karantina kaldırılır) * Yem ve altlıklar yakılır * Sütler imha edilir * Ahırlara dezenfeksiyondan sonra hayvan alımı

22 KORUMA AŞI Hayvan yok İnsan BCG

23 KORUMA-KONTROL Vet.Hek. kontrolü iyi bakım, besleme kontrolsüz hayvan girişi kalabalık ahır havalandırma sık dezenfeksiyon sağlıklı inek sütü ile besleme sağımcı, bakıcı kontrolü 6 ayda bir Tüberkülin

24 PARATUBERKULOZ (JOHNE S DISEASE)

25 SIĞIR-KOYUN-KEÇİ ve Diğer Ruminantlar Kronik, bulaşıcı Granülomatöz Enteropati nedeniyle BARSAK cidarında kalınlaşma ve buna bağlı diare Hızlı kilo kaybı ZOONOZ??????

26 ETİYOLOJİ Mycobacterium avium subsp. paratuberculosis

27 ETİYOLOJİ Üreme özellikleri Finlayson Herrold s Egg Yolk Besiyeri (Mycobactin-P katkılı) 37 C de 5-6 hafta Radyoaktif işaretlenmiş substratlar içeren besiyerlerinin kullanıldığı otomatik sistemler de mevcuttur.

28 EPİZOOTİYOLOJİ Irk, iklim ve çiftlik şartları hastalığın epidemiyolojisinde önemlidir. İnfeksiyon, maymun ve tavşan gibi tek mideli hayvanlarda da rapor edilmiştir. infeksiyon kaynağı infekte hayvan dışkı süt semptomların başlamasından önce

29 EPİZOOTİYOLOJİ BUZAĞIlar duyarlı bulaşma SİNDİRİM infekte hayvandan süt emme infekte hayvan dışkısı ile kontamine yem yeme

30 PATOGENEZ ileum yangı intestinal duvarda kalınlaşma diare gıda emiliminde azalma hızlı kilo kaybı

31 SEMPTOMLAR inkubasyon süresi 2 yıldan fazla * iştah iyi, hızlı kilo kaybı diare * halsizlik, yorgunluk deri kuru tüyler karmakarışık, parlaklığını kaybeder

32 SEMPTOMLAR uzun süren olgularda diare nedeniyle - fazla su kaybı - zayıflamada artış - gluteal kaslarda çökme - gözlerde içe çökme son dönem yere yatma, kalkamama, DEKUBİTİS

33 SEMPTOMLAR - diare başladıktan birkaç hafta sonra ÇENE ALTINDA ÖDEM

34 NEKROPSİ hafif ince barsakların son kısmı kalın barsak patolojik bozukluk ilerlemiş mezenterik lenf yumrularında büyüme mideden anüse kadar patolojik bozukluk intestinal mukozada 4-5 katı kalınlaşma, kıvrılma BEYİN görüntüsü!!

35 TANI 1. KLİNİK tanı yardımcı 2. NEKROPSİ bulguları yardımcı 3. LABORATUVAR TANI Bakterioskopi: rektum mukozasından kazıntı Ziehl-Neelsen boyama Kültür Serolojik testler: ELISA, Komplament Fikzasyon Allerjik tanı: paratuberkulin (johnin) testi PCR

36 TANI PARATUBERKULİN (JOHNIN) TESTİ ppd johnin avian ppd tuberculin 0.2 ml ID 3 mm den az (-) 3-4 mm Ş 4 mm den fazla (+)

37 KORUMA-KONTROL MYCOPAR 30 günlükten küçük buzağılara yılda 2 kez paratuberkulin testi sürüye sertifikalı hayvan girişi