Hacettepe Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri Koordinasyon Birimi BAB6080-DESTEK PROJESİ BAŞVURU FORMU. Doç. Dr.

Transkript

1 Hacettepe Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri Koordinasyon Birimi BAB080-DESTEK PROJESİ BAŞVURU FORMU Proje İle İlgili Bilgiler Proje Adı (Türkçe) Proje Adı (İngilizce) Türkçenin Tarihsel Derlemi Historical Corpus of Turkish Proje Yöneticisi ile İlgili Bilgiler PROJE YÖNETİCİSİNİN ADI SOYADI VE ÜNVANI ÇALIŞTIĞI BİRİM E-POSTA ADRESİ Doç. Dr. Mevlüt Erdem Çağdaş Türk Lehçeleri ve Edebiyatları Bölümü CEP TEL:90 (544) TELEFON:90 (312) FAKS:90 (312) ÖNERİLEN DESTEK MİKTARI (TL) ÖNERİLEN PROJE SÜRESİ(AY) Öneren Birimle İlgili Bilgiler Öneren Birim Öneren Birim Yetkilisinin Adı Soyadı - Ünvanı Görevi Adresi EDEBİYAT FAKÜLTESİ Prof. Dr. Mehmet Öz DEKAN ÖNERİLEN BAŞLAMA TARİHİ Hacettepe Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dekanlığı0800 Beytepe -ANKARA Telefon : 90 (312) Fax : 90 (312) E-Posta Proje Yetkilisi Doç. Dr. Mevlüt Erdem edebiyatfak@hacettepe.edu.tr Prof. Dr. Mehmet Öz DEKAN İMZA Projede Çalışacak Personelle İlgili Bilgiler PROJEDE ÇALIŞACAK PERSONEL Doç. Dr. Mevlüt Erdem PROJEDEKİ GÖREVİ Proje Yöneticisi TELEFON E-POSTA ADRES PROJEYE SA ĞLAYACAĞI KATKI (%) 90 (312) edu.tr Hacettepe Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Çağdaş Türk Lehçeleri ve Edebiyatları Bölümü Beytepe Çankaya 30 İMZA 1 / 8

2 Ayşe Kılıç Duygu Özge Demir Elçin Yılmazkaya Gülhan Öz Açık Işıl Aydın Meltem Can Mustafa AĞCA Pınar Sel Sıdıka Dursun İsa Sarı Yrd. Doç. Dr. İbrahim Ahmet Aydemir 90 (312) (312) cettepe.edu.t r ozgedemir@ hacettepe.ed u.tr eelcin@hacet tepe.edu.tr gulhanoz@ha cettepe.edu.t r isilaydin@ha cettepe.edu.t r canmeltem@ hacettepe.ed u.tr magca@hace ttepe.edu.tr pinarsel@hac ettepe.edu.tr sidika@hacet tepe.edu.tr isasari.tr@g mail.com ahmetaydem ir@hacettepe.edu.tr Ankara Alsancak Mah Sok. Kardelen Apt. 29/ Etimesg ut/ankara Hacettepe Üni. Edb. Fak. Türk Dili ve Edb. Böl Beyte pe/ankara Hacettepe Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü Beytepe Çankaya Ankara 10 2 / 8

3 Proje Yürütücüsünün Daha Önceden Sahip Olduğu Bir Patent Var Mı? Yok Projede Çalışacak Kişilerin Diğer Projeleri Projede Yöneticisi (Doç. Dr. Mevlüt Erdem) Sisteme kayıtlı başka bir projesi yok. ların Diğer Projeleri Sisteme kayıtlı başka bir projeleri yok. Destek Miktarıyla İlgili Bilgiler (BAB) Talep Türü TL BAB Destek Miktarı (Toplam TL) Makine Teçhizat Giderlerine Olan Destek Miktarı Sarf Malzeme Giderlerine Olan Destek Miktarı Hizmet Alım Giderlerine Olan Destek Miktarı Seyahat Giderlerine Olan Destek Miktarı / 8

4 Proje Özeti Özet (Türkçe) Derlem, dilbilgisi ve kuramsal dilbilim araştırmalarında kullanılmak üzere, bir dilin türlü kullanım alanlarından toplanmış örneklerinin bilgisayar tarafından okunabilecek biçimde bir araya getirilmiş kümesidir. Geniş hacimleriyle dil ve dilin olası tüm kullanımlarına ilişkin çeşitli sorgulamaların gerçekleştirilebildiği yapılandırılmış veri tabanları olarak iş gören derlemler, genel dil derlemleri şeklinde yapılandırılabildikleri gibi özel alan derlemleri olarak da yapılandırılabilirler. Bilgisayar teknolojilerindeki gelişmelerle birlikte son yıllarda farklı dillerin gerek genel gerekse özel alan derlemleri hazırlanmış ve kullanıma açılmıştır. Bu derlem çalışmalarının ürünü olarak özellikle dillerin öğrenim ve öğretiminde referans alınan sözcük sıklık listeleri oluşturulmuştur. Bugüne kadar Türkiye Türkçesi, birkaç Türk dili ve Türkçenin bazı tarihi dönemleri için derlem ve veri tabanı niteliğinde çalışmalar yapılmışsa da, Türkiye Türkçesinin tarihsel dönemleri olan Eski Anadolu Türkçesi ve Osmanlı Türkçesi için kullanılabilir kapsamlı bir veri tabanı hazırlanmamıştır. Yaklaşık yedi yüz yıllık (13-20 yy) bir süreyi kapsayan Eski Anadolu Türkçesi ve Osmanlı Türkçesi dönemlerinde çeşitli türlerde eserler (divanlar, mesneviler, halk hikâyeleri, şair tezkireleri, tarihler vb.) verilmiş ve bu eserler üzerinde çeşitli çalışmalar yapılmıştır. Buna rağmen yapılan bu çalışmalar, genellikle bireysel metin yayımlarından ibarettir ve söz varlığı, biçim bilgisi, söz dizimi gibi dilbilgisel alanlar noktasında dönemi bir bütün olarak değerlendiren, araştırmacıların dönem üzerinde daha detaylı araştırma yapmasını sağlayacak nitelikte değildir. Öngördüğümüz derlem çalışması ile dönemin söz varlığı başta olmak üzere çeşitli dilbilgisel özellikleri toplu bir şekilde araştırmacıların kullanımına sunulacaktır. Bu sayede, Eski Anadolu Türkçesi ve Osmanlıca dönemleri üzerine çalışma yapmak isteyen araştırmacıların diledikleri veriye kolayca ulaşmaları sağlanacaktır. Yapılacak sorgulama ekranıyla derlem içerisinde veri sorgulama işlemi gerçekleştirilebilecektir. Böyle bir çalışma veri toplama ve sınıflandırma süresini oldukça kısaltacak ve veriyi analiz etme süresini oldukça kolaylaştıracaktır. Öte yandan, hazırlanması öngörülen bu derlem, ilgili çalışmalara örnek olma özelliğiyle diğer bilim dallarına da hitap edecek, Türk dili çalışmaları için sık kullanılacak başvuru kaynaklarından biri durumuna gelecektir. Oluşturulacak derlem gelecekte çeşitli açılardan da etiketlenmeye (sözdizimsel, biçimbilimsel ve anlamsal açında) de izin vereceği için ayrıca geliştirilmesi mümkündür. Ayrıca, proje kapsamında geliştirilecek olan yazılım da daha sonraki derlem çalışmalarına örnek teşkil edecektir. Bu derlem çalışması öncelikle lisanüstü programlarda eğitim gören öğrencilere ve Türkçenin tarihsel dönemleri üzerinde çalışan araştırmacılara hizmet edecektir. Bunun yanı sıra Türkçenin bu iki tarihsel dönemine ilgi duyan farklı disiplinlerden araştırmacılar da derlemden faydalanabilecektir. Proje sonunda oluşturulan bu derlem, internet erişimine de açılacak, sisteme kayıt yaptıranlar bu derlemden faydalanabilecektir. Proje aşamaları aşağıdaki gibi beş basamaktan oluşmaktadır: 1) Teknik donanım temini ve ön hazırlıklar 2) Derlem için kaynakların tespiti ve elektronik ortama aktarılması 3) Veri analizi ve ayıklama 4) Veri değerlendirme 5) Sonuçlandırma ve yayıma hazırlama. Projede yürütücü dışında on araştırmacı görev alacaktır. Projenin 01/02/ /02/201 tarihleri arasında gerçekleştirilmesi planlanmaktadır. Özet (İngilizce) Corpus is cluster of examples compiled in computer-readable format from various practice areas of al language for using in grammar and theoretical linguistics research. Corpora, with their large volumes, which can perform a variety of questioning related to a language and its possible uses act as structured databases and can be configured as the specialized corpora and general corpora. With advances in computer technology in recent years, both general and specialized corpora have been prepared and opened for use in several languages. Those corpora have enabled preparation of frequency lists, which are taken as references in language teaching and learning. Although there are studies of database and corpora about Turkish language, several Turkic languages and some historical periods of Turkish, there is no extensive usable database for Old Anatolian Turkish and Ottoman Turkish which are the historical periods of Turkish. During approximately seven hundred years of Old Anatolian Turkish and Ottoman Turkish period (between centuries) many works (Dede 4 / 8

5 Korkut Stories, gazelles, odes, collection of poet biographies, masnavies) have been created and various studies have been made on these works. Nevertheless, these studies are generally composed of individual text publications which do not evaluate the period in terms of vocabulary, morphology and syntax and they do not form a basis for quality which researchers could make further studies on it. By means of the database project which we planned, various grammatical features, especially the vocabulary of the period will be served to the use of the researchers. Thus, researchers who want to study on Old Anatolian Turkish and Ottoman Turkish could easily reach the data which they wish. In this corpus, researchers could scan data according to various criterions in vocabulary category and other categories. So, researchers will have time for their studies, because the time which they should spend for scanning will be shortened. On the other hand, the database, which we plan to prepare, will be an example for other disciplines and it will be a reference guide for Turkish studies. Besides, the software, which we will use for this corpus, will be a good example for further studies. This corpus will address to other disciplines and will be one of the main sources for the studies on Turkish language. The data obtained from the operation of a corpus, will serve especially students from graduate programs and researches working in this field. Corpus created at the end of the project work will be open to internet access and other researchers will take advantage of this corpus. Stages of the project are in the following: 1) Technical equipment supplies and preliminary preparations 2) Selection of the texts for corpus and to transfer the texts to electronic format 3) Data analysis and debugging 4) Data evaluation 5) Finalization and publication preparation consist of five basic steps. Except the Project executive, ten researchers will be employed. The project is scheduled to take place between the 01/02/ /02/201 dates. Anahtar Kelimeler (Türkçe) Özel alan derlemi, Türkçenin tarihsel derlemi, Eski Anadolu Türkçesi, Osmanlı Türkçesi, yy Türkçesi. Anahtar Kelimeler (İngilizce) Specialized corpus, historical corpus of Turkish, Old Anatolian Turkish, Ottoman Turkish, century Turkish Amaç Bu proje özellikle Eski Anadolu Türkçesi ve Osmanlı Türkçesi eserlerini elektronik ortama aktararak çeşitli işaretlemelere imkân verecek bir derlem oluşturmayı ve yapılacak bir program yardımıyla bu derlemden sorgulamayla istenen veriye kolaylıkla ulaşmayı amaçlamaktadır. Böyle bir derlemin hazırlanması Türk dili/dilbilimi araştırmacıları ve sosyal bilimler alanlarındaki araştırmacılar için temel ve pratik bir başvuru kaynağı olacaktır. Bu derlem sayesinde araştırmacılar (Türk dili/dilbilimi araştırmacıları, halk bilimciler, tarihçiler) sözü edilen dönemlerle ilgili dilsel malzemeyi çeşitli açılardan sorgulama imkânına kavuşacak ve istenen veriye kolay bir şekilde erişilebilecektir. Bütçe tablosu (TL) Katkı Türü Makine-Teçhizat Sarf Malzemesi Hizmet Alımı Seyahat Toplam BAB'dan Talep edilen Katkı Toplam / 8

6 Talep Listesi (BAB) Makine Techizat HP SERVER Adı Özellikleri Birim Fiyat ** Miktar * Toplam DL10G E GHz/4C/12MB 24GB RAM 2*3TB SATA (Pd2330) OCZ SSD 25GB Agility 4 Serisi Sata 3.0 SSD (420MB Okuma / 410MB Yazma) CANON TARAYICI Image Formula DR- C120 Yüksek Hızlı Döküman Tarayıcı BENQ PROJEKSİYON GP2 1280X AL 2400:1 HDMI USB LED Projeksiyon Cihazı Sarf Malzemesi Adı Özellikleri Birim Fiyat ** Miktar * Toplam HP 35A TONER 35A Hizmet Alımı Adı Özellikleri Birim Fiyat ** Miktar * Toplam DERLEM YAZILIMI Seyahat GELİŞMİŞ METİN İÇİ ARAMA YAPABİLME, ÇOKLU SORGU YAPABİLME, METİN EKLEYEBİLME Adı Özellikleri Birim Fiyat ** Miktar * Toplam / 8

7 Bütçe Ayrıntıları ile İlgili Bilgiler Proje bütçesi: Proje kapsamında ihtiyaç duyulan malzemelerin tanımlanması ve maliyetlendirilmesi proje akışının hızlı gerçekleşebilmesi için iyi planlanmalıdır. İhtiyacınız olan tüm kalemleri yazmalısınız. Makine-Teçhizat: Her türlü donanım, donanım parçaları, bilgisayar, bilgisayar aksamı vb. ile yazılım paketlerini içerir. Bu kaleme yazılan malzemeler Hacettepe Üniversitesi demirbaşına kaydedilir ve ortak kullanıma açıktır Sarf Malzemesi: Deney gereçleri, hayvanlar, ayrı ayrı belirtilerek kimyasal maddeler, cam malzemeler, gazlar, metaller, elektronik sarf malzemeleri, bilgisayar sarf malzemeleri, kırtasiye, temizlik malzemeleri vb gibi kullanılarak tüketilecek gereçler ile proje süresince kullanıldıktan sonra elden çıkacak olan malzemeler bu bölüme yazılır ve demirbaşa kaydedilmez. Hizmet Alımı: Danışmanlık, analiz, nakliye, araç kirası ve basım gibi belli bir ücret karşılığında yaptırılıcak olan işler bu bölüme yazılır. Seyahat: Veri toplama, yerinde inceleme, arazi çalışması vb gibi araştırmayla doğrudan ilgili amaçlarla yapılması planlanan yurt içi ve yurt dışı yolculuklar bu bölüme yazılır. Bildiri sunmak üzere bilimsel toplantılara katılım desteği için uygulanacak yöntemler, Hacettepe Üniversitesi Yönetim Kurulu kararları ile belirlenmiştir. Harcama Planı Dönem Makine-Teçhizat Sarf Malzemesi Hizmet Alımı Seyahat Toplam 1-3 Aylar 1.391,00 TL 0,00 TL 0,00 TL 0,00 TL 1.391,00 TL 4- Aylar 43,00 TL 0,00 TL 0,00 TL 0,00 TL 43,00 TL 7-9 Aylar 43,00 TL 0,00 TL 0,00 TL 0,00 TL 43,00 TL Aylar 4.10,00 TL 0,00 TL 0,00 TL 0,00 TL 4.10,00 TL Aylar 0,00 TL 0,00 TL 5.500,00 TL 0,00 TL 5.500,00 TL 1-18 Aylar 1.444,00 TL 1.000,00 TL 0,00 TL 0,00 TL 2.444,00 TL Aylar 0,00 TL 0,00 TL 0,00 TL 0,00 TL 0,00 TL Aylar 0,00 TL 0,00 TL 0,00 TL 0,00 TL 0,00 TL Aylar 0,00 TL 0,00 TL 0,00 TL 0,00 TL 0,00 TL Aylar 0,00 TL 0,00 TL 0,00 TL 0,00 TL 0,00 TL Aylar 0,00 TL 0,00 TL 0,00 TL 0,00 TL 0,00 TL 34-3 Aylar 0,00 TL 0,00 TL 0,00 TL 0,00 TL 0,00 TL Toplam 7.921,00 TL 1.000,00 TL 5.500,00 TL 0,00 TL ,00 TL 7 / 8

8 Powered by TCPDF ( Proje ID: 1145 Proje Başvurusu Formu Dışında İstenilen Bilgiler PROJE BAŞLIĞI PROJE YÖNETİCİSİ Türkçenin Tarihsel Derlemi Doç. Dr. Mevlüt Erdem ETİK KURUL İZİN BELGESİ Araştırma doğrudan insanlar üzerinde yapılacak ise veya insan dokuları kullanılacak ise ilgili Etik Kurulların onayları eklenmelidir. Hayvan üzerinde yapılacak bir çalışma ise Hayvan etik kurulundan da izin alınması gerekmektedir. YÖNETİCİ VE ARAŞTIRMACILARIN YAYINLARININ LİSTESİ Daha önce Bilimsel Araştırmalar Birimi veya Hacettepe Üniversitesi Araştırma Fonu desteğiyle yürütülmüş olan projeler çerçevesinde yapılmış olan yayınların listesi verilmelidir. ÖZGEÇMİŞLER VE YAYIN LİSTELERİ Yönetici ve araştırmacıların kısa birer özgeçmişleri ve güncel yayın listeleri eklenmelidir. H-İNDEKS Proje yönetici ve projedeki yardımcı araştırmacıların H-İndeks bilgilerinin yer aldığı döküman eklenmelidir.(h-indeks hesaplaması için BAB ana sayfasındaki linkden yararlanılabilir).(h-indeks Sosyal Bilimler projeleri için gerekmemektedir). PROJEDEN YAPILAN YAYIN BİLGİSİ Bilimsel Araştırma Projeleri Koordinasyon Birimince desteklenmiş projelerden yapılan makalenin kapağı ve teşekkür kısmında proje numarasının yazıldığı sayfanın eklenmesi gerekmektedir. 8 / 8