İllerdeki ticaret, sanayi, ticaret ve sanayi odaları ile diğer meslek kuru-

Transkript

1 Belgelendirme Tarım ve Gıda KORUMA KONTROL BELGESİ GIDA ÜRETİM - İTHALAT İZİNLERİ İzin, Tescil ve İstihdam Çalışma izni 4- Gıda maddeleri üreten işyeri kurmak isteyen gerçek veya tüzel kişiler, bu işyerleri imalata geçmeden önce Sağlık Bakanlığı na müracaat ederek işyerinin taşıması gereken asgari teknik ve hijyenik şartlara göre çalışma izni almak ve Sağlık Bakanlığının düzenleyeceği gıda işyerleri siciline kaydolmak zorundadır. Çalışma iznine ait esas ve usuller yönetmelikle belirlenir. (1) (Ek: 3/11/ /6 md.) Sağlık Bakanlığınca çalışma izin işlemlerinden gıda hizmetlerinde kullanılmak üzere yirmi milyon lira ücret alınır. Bu ücret her yıl, 213 sayılı Vergi Usul Kanununa göre belirlenen yeniden değerleme oranında artırılır. (1) Bu fıkrada yeralan fabrikanın ibaresi, 3/11/1995 tarih ve 4128 sayılı Kanunun 6 ncı maddesiyle işyerinin şeklinde değiştirilmiş ve metne işlenmiştir. izin ve tescil işleri 5- Gıda maddeleri üreten işyerleri, Tarım ve Köyişleri Bakanlığı nın düzenleyeceği gıda siciline kaydolmak ve sicil numarası almak, imal ettikleri gıda maddelerinin bileşiminde bulunan maddeleri Tarım ve Köyişleri Bakanlığı na tescil ettirerek izin almak zorundadır. Tescil belgesindeki bilgiler ilgililerce gizli tutulur. İllerdeki ticaret, sanayi, ticaret ve sanayi odaları ile diğer meslek kuru- luşları üyelerini gıda siciline kaydettirmekle yükümlüdür. Gıda sicili, izin ve tescil işlemlerinin esas ve usulları yönetmelikle belirlenir. (Ek: 3/11/ /6 md.) Tarım ve Köyişleri Bakanlığınca izin ve tescil işlemlerinden gıda hizmetlerinde kullanılmak üzere onmilyon lira ücret alınır. Bu ücret her yıl Vergi Usul Kanununa göre belirlenen yeniden değerleme katsayısı ile çarpılmak suretiyle tespit edilir. İstihdam 6- Gıda maddeleri üreten işyerlerinde işletmenin nev i ve büyüklüğüne göre gıda bilimi konusunda eğitim görmüş kişilerin sorumlu yönetici ve eleman olarak istihdamı mecburidir.

2 Sorumlu yöneticiler, Bu Kanun Hükmünde Kararname ve yönetmeliklerde belirtilen esas ve usullerin yerine getirilmesinden işverenle birlikte sorumludur. Gıda bilimi konusunda eğitim görmemiş kişilerin teknik eleman olarak istihdam edilebilmesi için Tarım ve Köyişleri Bakanlığı ve Sağlık Bakanığı ile ticaret, sanayi, ticaret ve sanayi odalarının birlikte açacağı kurslardan belge alınması zorunludur. Belgesi bulunmayanlar teknik eleman olarak çalıştırılamaz. Sorumlu yöneticiler ve teknik elemanlarla ilgili esas ve usuller yönetmelikle belirlenir. ÜÇÜNCÜ BÖLÜM Gıda Kodeksi, Laboratuvar Kuruluş İzni ve Denetimler Gıda Kodeksi Gıda maddelerinin asgari hijyen ve kalite kriterleri, katkı maddeleri, bulaşanlar, numune alma, ambalajlama, etiketleme, nakliye, depolama esasları ve analiz metodlarını ihtiva eden Türk gıda kodeksi Tarım ve Köyişleri Bakanlığı ile Sağlık Bakanlığı nca müştereken hazırlanarak yayınlanır ve Tarım ve Köyişleri Bakanlığı nca denetlenir. Laboratuvar Kuruluş İzni 8- Gıda maddelerinin hijyen ve kalite analizlerini yapmak üzere tesis edilecek özel laboratuvarların kuruluş izni ve denetimi, gıda kontrol laboratuvarlarının kuruluş ve çalışma esasları ile yetkili laboratuvar olabilme esasları yönetmelikle tesbit edilir. Gıda maddeleri üreten işyerlerinin denetimi 9- Gıda maddeleri üreten işyerlerinin 4 üncü madde kapsamındaki denetimleri Sağlık Bakanlığı tarafından yapılır. Gıda maddeleri üreten işyerlerinde, gıda maddelerinin gıda kodeksine uygunluğunun denetimi ve gıda kontrolü, 5 inci ve 18 inci madde kapsamındaki denetimler ile gıda maddelerinin ithal ve ihracındaki denetimler Tarım ve Köyişleri Bakanlığı tarafından yapılır. Gıda Maddeleri Satış Yerlerinin Denetimi 10- Gıda maddeleri satış yerlerinin denetimi Sağlık Bakanlığı nca Belediye sınırları ve mücavir alanlar içinde Belediyeler ile işbirliği içinde bunun dışında Sağlık Bakanlığı nca yapılır. Bu denetimin esas ve usulleri İçişleri Bakanlığı, Sağlık Bakanlığı ve Tarım ve Köyişleri Bakanlığı ile müştereken çıkarılacak yönetmelikle düzenlenir. İtiraz Hakkı 11- Tescil, izin ve denetim sonuçlarına gıda maddeleri üreten işyeri ve satış yeri yetkililerince itiraz edilebilir. İtiraz hakkına ilişkin esas ve usuller yönetmelikle belirlenir.

3 1- Bu Kanun Hükmünde Kararnamenin amacı; gıda maddelerinin teknik ve hijyenik şekilde üretim, işletme, muhafaza, depolama, pazarlama ve halkın gereği gibi beslenmesini sağlamak, üretici ve tüketici menfaatleriyle, halk sağlığını korumak üzere, gıda maddelerinin üretiminde kullanılan her türlü ham ve yardımcı maddeler, mamul ve yarı mamul gıda maddeleri ile yan ürünlerinin özelliklerinin tespit edilmesi, gıda maddeleri üreten işyerlerinin asgari teknik ve hijyenik şartlarının belirlenmesi, denetiminin yapılması ve gıda maddeleri ile ilgili hizmetlere dair esas ve usulleri belirlemektir. Tanımlar 3- Bu Kanun Hükümünde Kararnamede geçen; a) Gıda maddesi: Tütün ve sadece ilaç olarak kullanılanlar hariç olmak üzere; içkiler ve cikletler ile hazırlama ve işleme gereği kullanılan maddeler dahil, insanlar tarafından yenilen ve içilen ham, yarı veya tam işlenmiş her türlü maddeyi, b) Gıda maddeleri üreten işyeri: Gıda maddelerinin hammaddeden başlayarak tasnif, işleme, değerlendirme, dayanıklı hale getirme işlemlerinin yapıldığı ve gıda maddeleri satış yerlerine gönderilmek üzere depolandığı tesisler ile bu tesislerin tamamlayıcısı sayılacak yerlerin tamamını, c) Gıda maddeleri satış yeri: Yarı mamül veya mamül gıda maddelerinin toptan veya parakende satışlarının yapıldığı yerleri, d) Hammadde: Yarı mamul veya mamul maddeleri elde etmek için kullanılan ana maddelerden herbirini, e) Yardımcı madde: Yarı mamul veya mamul maddeleri elde etmek için kullanılan hammadde ve katkı maddeleri dışında kalan maddelerin herbirini, f) Mamul madde: Belli bir teknoloji kullanılarak elde edilen tüketime hazırlanmış gıda maddesini, g) Katkı maddesi: Normal şartlarda tek başına gıda olarak tüketilmeyen veya gıda ham veya yardımcı maddesi olarak kullanılmayan, tek başına besleyici değeri olan veya olmayan, seçilen teknoloji gereği kullanılan işlem veya imalat sırasında kalıntı veya türevleri mamul maddede bulunabilen, gıdanın üretilmesi, tasnifi, hazırlanması, işlenmesi, ambalajlanması, taşınması, depolanması sırasında gıda maddesinin tat, koku, görünüş, yapı ve diğer niteliklerini korumak, düzeltmek veya istenmeyen değişiklere engel olmak ve gıdanın biyolojik değerini düzeltmek amacıyla kullanılmasına izin verilen maddeleri, h) Gıdaya bulaşan maddeler: Bitki, hayvan ve toprak menşeli yabancı maddeler, ilaç kalıntıları, metalik ve biyolojik bulaşmalar; insan sağlığına zararlı olan plastik madde, deterjan, dezenfektan, radyoaktif madde kalıntıları ve her türlü istenmeyen maddeleri, ı) Kalite: Tüketime arz edilen gıda maddelerinin mevzuata uygunluğunu tayin eden özelliklerin tamamını, j) Kalite kontrolü: Tüketime arz edilen gıda maddelerinin kalite özelliklerinin mevzuata uygunluğunun tespitini,

4 k) Teknoloji kontrolü: Gıda maddelerinin tasnifinde, işlenmesinde ve üretiminde kullanılan aletekipman ve işleme tekniğinin mevzuata uygunluğunun tesbitini, l) Sağlık kontrolü: Gıda maddelerinin tasnif, imalat ve üretiminde kullanılan maddelerin, aletekipmanların, ambalaj materyalinin, işyerinin ve çalışanların sağlık ve hijyenik yönden mevzuata uygunluğunun tesbitini, m) Tağşiş: Gıda maddesinin mevzuata veya izin verilen özelliklerine aykırı olarak üretilmesi halini, n) Taklit: Gıda maddesini şekil, bileşim ve nitelikler itibariyle evsafında olmayan özellikleri haiz gibi göstermeyi, o) Gıda kodeksi: Türk gıda kodeksini, p) Mübadele konusu yapmak: Satmak veya sair şekilde devretmek üzere depolama, satış maksadıyla teşhir etme ve her ne suretle olursa olsun devretmeyi, r) Tüketime hazırlamak: Tasnif etme, tartma, ölçme, aktararak ve karıştırarak doldurma, ambalajlama, soğutma ve depolama, muhafaza etme, nakletme ve tüketim sayılmayan her türlü faaliyeti, s) Gıda etiketi: Ambalaj üzerinde yer alan gıdayı tanıtıcı her türlü yazıyı veya basılı bilgi, marka, damga ve işareti, t) Reklam: Her türlü gıdanın satışını arttırmak amacıyla ve hangi vasıtayla olursa olsun yapılan tanıtma şekillerini, ifade eder. DÖRDÜNCÜ BÖLÜM Kısıtlamalar Sağlığın Korunması 12- İnsan sağlığının korunması amacıyla, a) Gıda maddeleri üreten işyerlerinin 4 üncü madde gereği taşıması gereken asgari teknik ve hijyenik şartlarını devam ettirmesi esastır. Bu şartları kaybetmeleri halinde faaliyetlerini devam ettiremezler. b) Türk gıda kodeksine uyulmaksızın gıda maddeleri imal edilemez, muameleye tabi tutulamaz, mübadele konusu yapılamaz. c) Gıda maddeleri insan sağlığına zarar verecek muhteviyatta olamaz, içerisine zararlı bir madde katılamaz, böyle bir maddenin kalıntısı bulundurulamaz ve gıdaya zararlı özelliğe yol açacak herhangi bir işlem uygulanamaz.

5 d) 6968 sayılı Zirai Mücadele ve Zirai Karantina Kanunu kapsamında bulunan yetiştirmeden muhafazaya kadar bitki hastalık ve haşerelerine karşı kullanılan zirai mücadele ilaçlarını, koruma maddelerini, bitki gelişmesini düzenleyici maddeleri, toprağın fiziksel ve kimyasal karakterini düzenleyen maddeleri veya DÖRDÜNCÜ BÖLÜM Kısıtlamalar ve Ceza Hükümleri (1) Sağlığın Korunması 12- İnsan sağlığının korunması amacıyla, a) Gıda maddeleri üreten işyerlerinin 4 üncü madde gereği taşıması gereken asgari teknik ve hijyenik şartlarını devam ettirmesi esastır. Bu şartları kaybetmeleri halinde faaliyetlerini devam ettiremezler. b) Türk gıda kodeksine uyulmaksızın gıda maddeleri imal edilemez, muameleye tabi tutulamaz, mübadele konusu yapılamaz. c) Gıda maddeleri insan sağlığına zarar verecek muhteviyatta olamaz, içerisine zararlı bir madde katılamaz, böyle bir maddenin kalıntısı bulundurulamaz ve gıdaya zararlı özelliğe yol açacak herhangi bir işlem uygulanamaz. d) 6968 sayılı Zirai Mücadele ve Zirai Karantina Kanunu kapsamında bulunan yetiştirmeden muhafazaya kadar bitki hastalık ve haşerelerine karşı kullanılan zirai mücadele ilaçlarını, koruma maddelerini, bitki gelişmesini düzenleyici maddeleri, toprağın fiziksel ve kimyasal karakterini düzenleyen maddeleri veya bunların artık ve reaktif ürünlerini izin verilen miktarlardan fazla ihtiva eden gıda maddeleri her ne suretle olursa olsun mübadele konusu yapılamaz. e) İzin verilen sınırları aşan miktarda bulunan zirai ilaç ve diğer maddeleri veya bu maddelerin değişimi sonucunda hasıl olan ürünleri dış veya iç kısımlarında taşıyan hayvan menşeli gıda maddeleri mübadele konusu yapılamaz. İlaç olarak tescil edilmiş veya hayvan yemleri bakımından katkı maddesi olarak kabul edilmiş maddelerin canlı hayvana verilmiş olması halinde; bahse konu hayvanlardan elde edilen gıda maddeleri tesbit edilen bekleme sürelerinin nazarı itibare alınmasından sonra mübadale konusu yapılabilir. Bu maddelerin ilaç olarak kullanılmaları halinde, henüz bekleme süreleri tesbit edilmemişse; tatbik edilmeleri 1734 sayılı Yem Kanunundaki hükümlere göre cereyan etmeyen farmakolojik etkileri bulunan maddelerin uygulanması halinde, bu maddelerin tatbik edilmesini müteakip belirlenen bekleme süresi geçmeden önce elde edilen hayvan menşeli gıda maddeleri mübadele konusu yapılamaz. Bu kısıtlamaların uygulanmasından üreticiler, imalatçılar ve sanayiciler birlikte sorumludur. İhracat 13- İhraç amacıyla üretimi yapılan, Türk gıda mevzuatına uymayan gıda maddelerinin yurt içinde mübadele konusu yapılması Tarım ve Köyişleri Bakanlığının iznine tabidir. Reklam

6 14- Etiketlerde yanıltıcı ifade ve beyan kullanılması veya yanıltıcı ambalajlar ile gıda maddelerinin mübadele konusu yapılması veya gıda maddeleri için genel olarak veya münferiden yanıltıcı tasvirler ve benzeri beyanlar ile reklam yapılması; gıda maddeleri için yapılan reklamlarda hastalıkların gıda maddeleri ile tedavisini teşvik eden yayınların, yazıların veya yazılı beyanların kullanılması yasaktır. İthalat 15- Gümrüklerde yapılan kontrollerde mevzuata veya uluslararası gıda standartlarına uymayan gıda maddelerinin serbest bölgeler hariç, yurt içine sokulması, dağıtılması ve satışı yasaktır. Gümrüklerde yapılan kontrollerde mevzuata uygun bulunmayan gıda maddeleri, ihracatçısına iade edilir. İthal edilen herhangi bir gıda maddesi, bu Kanun Hükmünde Kararname hükümlerine göre Türk gıda kodeksine uygun etiketleme yapılması ve satışa hazır hale getirilmesi şartıyla yurt içinde mübadele edilebilir. Etiketleme ve uygunhale getirme işlemleri ithalattan sonraki iki ay ve luzum halinde Tarım ve Köyişleri Bakanlığının belirleyeceği ek süre içinde tamamlanmadığı takdirde yurt içinde satışına müsaade edilmez. (1) Bu bölümün başlığı, 3/11/1995 tarih ve 4128 sayılı Kanunun 7 nci maddesi ile değiştirilmiş ve metne işlenmiştir. Ancak bu yasaklar: a) Gümrük nezareti altında gümrük depoları ile antrepolarına konulan veya transit nakledilen, b) Yabancı devlet başkanları ile refakatındakiler tarafından bulundukları süre içinde kullanılmak veya tüketilmek üzere getirilen, c) Diplomatik veya konsüler temsilciliklere ait, d) Bilimsel amaçlar, sergiler veya benzer maksatlar için getirilen, e) Olağanüstü hallerde hibe olarak gönderilen, f) Numune olarak gelen, g) Gemilerde bulunup açık denizlerde tüketilecek olan, gıda maddelerine uygulanmaz. Gümrük merkezleri 16- Tarım ve Köyişleri Bakanlığı ilgili kurumların görüşünü alarak ithal ve ihraç edilecek gıda maddelerinin kontrolü için giriş ve çıkış kapılarını tesbit ve ilan eder. Gıda kontrolü için bu kapılarda kontrol merkezleri kurulabilir. Sularla ilgili hükümler

7 17- Kaynak ve maden sularının istihsali uygun şekilde ambalajlanması ve suların satış esasları Sağlık Bakanlığı nın iznine tabidir. Bu konudaki usul ve esaslar Sağlık Bakanlığı nca çıkarılacak yönetmelikle belirlenir. Et kesim yerleri ile ilgili hükümler 18- Tüm et kesim yerleri (kanatlı dahil) mezbahalar ve entegre et tesislerinin kuruluş ve çalışma izni Sağlık Bakanlığı ndan uygun görüş alınarak, Tarım ve Köyişleri Bakanlığı nca verilir. Bu konudaki usul ve esaslar Tarım ve Köyişleri Bakanlığı nca çıkarılacak yönetmelikle belirlenir.