N E C M İ Z E K Â KAFİYELER VE HAFTALAR RHYMES AND WEEKS

Transkript

1 N E C M İ Z E K Â KAFİYELER VE HAFTALAR RHYMES AND WEEKS

2

3 NECMİ ZEKÂ

4 02 you re a flower i m a monster 2007

5 KAFİYELER RHYMES Tuval Üzerine Karışık Teknik Mixed Media On Canvas 15x30 cm / 30x15 cm

6 04 you can scream i prefer to dream 2007

7 05 we can t stand the rain we won t smile again 2007

8 06 let s sing without music should we develop another logic 2007

9 07 i m just a kid i saw what you did 2007

10 08 too many variations only for sentimental reasons 2008

11 09 we must not fear everything is crystal clear 2008

12 10 if they move kill them ignore them if they have an image problem 2008

13 11 wild animal sounds images of chronic wounds 2008

14 12 i don t know what love is i definitely don t need this 2007

15 13 why not intensify why not purify 2008

16 14 in search of the miraculous against inherently dangerous 2007

17 15 becoming a celebrity spoiling the party 2008

18 16 short-limbed dwarfism long-nosed parallelism 2008

19 17 in-between impersonalism marketing of determinism 2008

20 18 living in an emerald city searching for a better authority 2007

21 19 conversation is imaginational memory is interconfessional 2007

22 20 in one hell of a hurry like a bleeding strawberry 2007

23 21 in a different light my inalienable right 2007

24 22 i didn t see it coming i didn t change anything 2007

25 23 we don t correspond we sometimes do respond 2007

26 24 i am ambiguous you are virtuos 2007

27 25 vivid solid 2007

28 26 a man of passion a double inversion 2008

29 27 interrelatedness unusual utterances 2008

30 Kafiyeler Rhymes

31 29 Dirimart, Ekim October, 2008

32 30 Ayniyle vaki yüksek rütbeli bir hafta 2008

33 HAFTALAR WEEKS Kağıt Üzerine Karışık Teknik Mixed Media On Paper 48x33 cm

34 32 Büyük egolarla çarpışılan bir hafta 2008

35 33 Hiçbir şeyin müzakere edilemediği bir hafta 2008

36 34 Yalpalayanların yuhalandığı bir hafta 2008

37 35 Çapraşık ilişkilerin çoğaldığı bir hafta 2008

38 36 Büyük buluşmaların gerçekleştiği bir hafta 2008

39 37 Bu kadar da olmaz ki dedirten bir hafta 2008

40 38 Sabır ve metanetle geçirilen bir hafta 2008

41 39 Medyanın kendinden korktuğu bir hafta 2008

42 40 Ağırbaşlılığa geçit verilmeyen bir hafta 2008

43 41 Kriz müzayedelerinin düzenlendiği bir hafta 2008

44 42 Yeni yiyecek müzelerinin açıldığı bir hafta 2007

45 43 Gene hiçbir yaranın sarılamadığı bir hafta 2008

46 44 Beklentilerin yönsüzleştiği bir hafta 2008

47 45 Kimsenin saçmalığa direnemediği bir hafta 2008

48 46 Kükreyen havlayan tıslayan bir hafta 2007

49 47 Vınlayan zırlayan tınlayan bir hafta 2007

50 48 Çekişmeli didişmeli vukuatlı bir hafta 2007

51 49 Cayır cayır fıkır fıkır yorucu bir hafta 2007

52 50 Şatafatlı düğünlerin çoğaldığı bir hafta 2007

53 51 Her sözün kudurtucu olduğu bir hafta 2007

54 52 Sert tepkilere herkesin güldüğü bir hafta 2008

55 53 Başka çareleri düşündüğümüz bir hafta 2007

56 54 Karıncaların bile tembelleştiği bir hafta 2007

57 55 Eşeğin evde öldüğü bir hafta 2008

58 Haftalar Weeks

59 Dirimart, Ekim October, 2008

60 Necmi Zekâ (1963, Mersin) Boğaziçi, Leicester ve Northwestern üniversitelerinde siyaset bilimi ve felsefe öğrenimi gördü. Şiir, düzyazı ve çeviri kitapları yayımlandı. İstanbul da yaşıyor ve çalışıyor. Kişisel Sergileri Devamlı Devamsız (Kasa Galeri, 2002) Sürpriz Tanık (Dirimart, 2002) Cevabın Nedir? Cevap! (Dirimart, 2007) Şiir Kitapları 20 Ş, (Yapı Kredi Yayınları, 1993) Roma ya Varış (Kıyı Yayınları, 1994) Yavru Aslan dan Konu Komşu ya (Yapı Kredi Yayınları, 2002) ben ona o bana ne oldu sana dedik (Yapı Kredi Yayınları, 2005) Studied political science and philosophy at Boğaziçi, Leicester, and Northwestern universities. Published poetry, prose, and translations. Lives and works in Istanbul. Solo Exhibitions Continuous Discontinuous (Kasa Galeri, 2002) Surprise Witness (Dirimart, 2002) What is your answer? Answer! (Dirimart, 2007) Poetry Books 20 Ş, (Yapı Kredi Publications, 1993) Roma ya Varış (Kıyı Publications, 1994) Yavru Aslan dan Konu Komşu ya (Yapı Kredi Publications, 2002) ben ona o bana ne oldu sana dedik (Yapı Kredi Publications, 2005)

61 Bi bi bir su su surrrr ete kı kı kırr allığım! NİYAZİ ZORLU Ressam nedir? Bahtsızlık! Hz. İsa ya inanan ve/veya onmaz bir hastalıkla boğuşan ilk Kralın, Edessa (Urfa) Kralı Kara Abgar, tahtını paylaşmak arzusunu İsa ya iletmeleri için vazifelendirdiği 2 kişiden biridir Ressam. Başka ne olacaktır?! Ancak İsa, dünyevi krallık ın boş teklif/leer/ini red etmiştir: boş kağıdına (ressama değil) poz vereceğine, yüzünü sildiği mendili vermiştir, hükümdara (burada artık resim sipariş eden) teslim edilmek üzere. Ve Kara Abgar mendili açınca, ve ressamın göremediğini görmüş, ve İsa nın sureti ile karşılaşmış ve hastalığından kurtulmuştur, ve iyileşmiştir. Edessa dan havalanan bu suretli mendilin yolu nihayet Roma ya varmadan önce, uzunca bir süre Konstantin in şehrinde konaklamıştır. Bu öyküyle şimdinin İstanbul u arasında 7 farkı/benzerliği arayıp bulalım, Necmi Zekâ nın Kafiyeler ve Haftalar adlı sergisini gezerek. 1) Malzeme: Zekâ nın tercihleri İsa nınkine benzer. Biri sık dokunmuş kumaşın, diğeri de sıkıştırılmış kağıdın (Haftalar serisi), mukavvanın üzerine işler Bu işleri sergi ziyaretçisinin gözünden önce, zaman kemirmeye başlar, yer. Dayanıksızdır malzeme; alıcısına zorluklar çıkarır; mesela herhangi bir koleksiyona katılmayacak da ancak evlat edinilecektir; özel/fazladan himaye tedbirlerini (de) talep edecektir. Kafiyeler serisi için de vaziyet pek parlak değildir; bu sefer orada da malzemeye kötü davranılmıştır. Yanyana getirilen veya üst üste dikilen 15x15 cm, avuçiçi büyüklüğünde (çocuklar) karelerin verdiği dağılma/düşme/ayrılma duygusunun üstesinden gelmek gerekebilecektir. Bu, malzeme ile Zekâ arasındaki çekişmenin ne ilkidir ne de sonuncusu olacaktır. 2) Pazartesi mahmurluğu Ayrı ayrı ele alındılar, lakin serileri gecikmeksizin bir araya getirmek, birleştirmek zamanıdır. Esas alıcıları/edessa nın Kralları için şifa kaynağı olabilecek şeydir: Kafiyeler ve Haftalar. Mucize kabilinden değil Şair olduğu akılda tutularak bakılırsa Zekâ nın resimlerine ne yapmak istediği veya neyi yapmaya niyetinin olmadığı açıklık kazanabilir. Bir kere o her defasında şairdir, ressamken de. Adlandırırken, karşılarına geçer, resimleriyle ilk kez karşılaşıyormuş gibi, tanımak için gözlerini kısarak bakar: Kükreyen de kükreyen bir aslan görür, bu ancak bir şairin tavrıdır. Haftalar serisindeki kimi isimler başka çareleri, beklentilerin, bu kadar da olmaz, büyük buluşmaların, büyük çapta mantıksız, büyük egoların, hırsların, ayniyle, çekişmelerin, kimsenin, hiçbirşeyin Kafiyelere gelinirse fear, justakid, illdrink, iftheymove, insearchof, shortlimbed Bu isimleri resimlere en iyi hizalayacak olanlar Zekâ Şiiri nin havarileridir. Zekâ nın şiiri yazmaktan çok çözmek için sarf ettiği eforun, istenmesi halinde o nasıldaacıtıcı alayının, ritm tutturma, kafiye/ezber bozma didişmesinin benzerini resimlerinde de görmek mümkündür. resimleri üzerine yazıyoruz): Bir iki resimle birlikte diğerlerinden ayrıldığı, başlıbaşına patladığı, başka bir güzelleştiği şeklinde bir kanı uyandırır, akademik kaygılarla dolmuş, donmuş, seçmeci gözde. Sahiden de Serttepkilere gibi resimler o gözün/ bakışın sertliklerini gidersin, yumuşatsın, onu rahatlatsın diyedirler. Lakin hak vermek/ vermemek, derdi o değildir, sadece bu türden modern itirazları/duygusal seçimleri kaydetmekle yetinir Zekâ. İfadesiz bir kayıt. Çünkü şiiri gibi, ezbere yatkın değildir bu resimler, unutulmaz kafiyeler ve haftalar nevinden, bütünlüklü bir duygu bırakmayı tercih ederler: Ağırlıkları, dereceleri farklı da olsa, her bir parçanın rol oynadığı, yani 7 lerden eksiltilen değil, 7 lerden yapılma bir 1. 4) Haftalar: Bir elin beş parmağı gibidir, günler günlere benzer ve benzemezler. Koyu dövülmüş bir zeminde/fonda gezinir irili ufaklı değişimler. Sancılardır belki de değişim demeye onlara şahitler ister. Bir ki (3-4) ana renk etrafında döner, bazen büyükçaptamantıksızdaki gibi merkezini bulmuş renkli çekimler beyaz lokmadan koparmaya çalışırlar. Çapraşıkta gerilimle sürüklenirler, devinirken çubuklar, L ler birbirlerine değerlerken, birşey yapmaya, bir hal/yorum yoluna koymaya kalkışırlar kendi kendilerini Ressamlarından çok Zekâ, izleyicileridir, sanki hiçbir müdahalesi yoktur, tesadüftür, onun da karşısına çıkan, onu da şaşırtan Zekâ onlara sadece tam düşerlerken rast gelmiş, altlarına hemen yedi parmaklı elinin altındaki resmi/tuvalciği tutuvermiştir. (Şiirdeki tavrı çok mu farklıdır?) 5) ve: Kıpırtısız uyurken diyor sanki bizden bir Müzeyyen (your) Senar, mavi bir okyanusun duru derinliklerine daldığımı hissediyorum: bir bahar sabahının havası kadar akışkan, kristallerin en kusursuzu gibi saydam bir deniz; zümrüt ve zafir sözcüklerinin, yanında donuk ve ağır kaldığı bu nadide sıvı tabakalarının arasında en ufak bir hareket, iki derinlik arasında dengede duran bedenimin ağırlığı bile suyun tatlı, serin basıncını hissetmeme yetiyor. 6) Kafiyeler: Bu sergi düzenlenmeden birkaç ay önce, Zekâ için alınmış, geliştirilmek üzere düşürülmüş bir nottur: Ters Kafiyeler. absicht:abstrakt tan yola çıkılmıştır, ters kafiyeler olmasın sakın Necmi Zekâ şiirinde? diye sorulmuştur. Bu kuşkunun üzerinden çok geçmeden düpedüz Kafiyeler resimleriyle çıkagelmiştir Zekâ. Eh, herr tesadüf kadar ilginçtir. Ben onu nerede okudum, o denenleri nerede gördüm, denen evet desen, kimdi, hangi cümlelerdi o yan yana gelişler, neyin parçalarıydı, o tercihleri yani durmadan bizim gözyaşlarımızla (kahkahalarımızla da) silinen lekeler yığını nı birbirine bağlayan, birbirlerine geçişlerini sağlayan, dokunuşlarına çanak tutan, parlamış, pörsümüş ve sönmüş ve Kafiyeler de, o dilin ucundakidir, dışarıya yani düpedüz anımsamaya çıksın, diye çırpılan, alt alta yan yana getirilenler. 7) (TO BE CONTINUED) 3) Serttepkilere: İlhan Berk için 7 tehlikeli bir rakamdı. Neden? Yok İsa Meryem den 7 cin çıkardı diye mi? Yooo, yooo Berk ki resimden anlayan/haz eden birkaç şairden biridir, 7 ye ressamca bakar, onu pekala 1 le karıştırır. Serttepkilere adlı resimde de 1 tuhaflık vardır. Tuhaflık yine adlandırma ve onun kurgulanmaya açık hikayesidir Hikaye şudur: Yaptığını rahat bırakmama diyelim, endişeden ötesi yaratma sıkıntısı, Zekâ nın yaratısının anahtarıdır. Resimlerini sergilemeden önce didik didik etmekle yetinmediği, ettirdiği de malumdur, epeyce alınmış kararına şuncacık etkisi olmayacağı halde. Serttepkilere işte o iç/dış hesaplaşmalar sonrası sağlanan sessizliğin ismi (gibi)dir. Zekâ nın oyunlarına gelmeyen pek yoktur (işte biz de

62 Bu katalog 10 Ekim 1 Kasım 2008 tarihleri arasında Dirimart ta düzenlenen NECMİ ZEKÂ: KAFİYELER VE HAFTALAR sergisi nedeniyle 1000 adet yayımlanmıştır. This catalogue is printed in a total of 1000 copies for NECMİ ZEKÂ: RHYMES AND WEEKS exhibition held at Dirimart from October 10 November 1, Yayıncı / Publisher Dirimart Abdi İpekçi Cad. 7/4 TR Nişantaşı İstanbul t f info@dirimart.org Metin / Text Niyazi Zorlu Redaksiyon / Proofreading M. Azrâ Genim Fotoğraf / Photography Hadiye Cangökçe Tasarım / Design BEK Tasarım ve Danışmanlık Ltd BEK Design and Consultancy Ltd Baskı Öncesi Hazırlık / Pre-Press Pınar Akkurt, BEK Baskı / Printing Mas Matbaacılık AŞ Hamidiye Mah. Soğuksu Cad. No Kağıthane İstanbul t f info@masmat.com.tr ISBN:

63

64