YERELLN FIKH TEMELLENDRMES OLARAK

Ebat: px
Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "YERELLN FIKH TEMELLENDRMES OLARAK"

Transkript

1 SLAM VE YERELLK YERELLN FIKH TEMELLENDRMES OLARAK ÖRF Prof. Dr. Mehmet ERDOAN*!"#$%&'(")*+#"!"# %%A($(((G%-%HB$9I%A($($(( 1%G%%%%%-11$%1(( $ " % G% % % 2($(% 1 ((% %G G% % ((% %-(% % G $H1%1(1$%1%(%" %G GG H% $%A (J%$%(% % %1% I KJL$$1M%GGJ%I(%$HA($(1 ((%JMB$%G1G Bismillah ve ala milleti rasûlillah 1 cnsanlk dünyamz bir denize benzetin. Bu denizin herhangi bir yerine bir gökta dütüdünü farz edin. Sonra bunun sonucunu zihninizde canlandrn. Sizin yerinize ben olacad seslendirmi olaym. Ta dütüdü yerde çok güçlü bir etki brakr. Bu etki bir girdap oluturur ve bir çekim merkezi meydana getirir. Bunun hemen akabinde çok güçlü dalgalar (tsunami) meydana gelir. Bu dalgalar halkalar halinde etrafa dadlr ve birbirini ardndan genileyerek yaylr. Geniledikçe ve yayldkça etkisini azaltr ve bir noktada sfra müncer olur. eimdi bunu Yüce Allah'n beer dünyasna teri (el-emr) yoluyla müdahalesine/ hidayetine uyarlayalm. Eski dünyann tam merkezine (Hamidullah Hoca merhumun ifadesi ile 2 o gün Afrika, Asya ve Avrupa'dan oluan eski * Marmara Üniversitesi clahiyat Fakültesi ödretim üyesi 1 cçimden öyle geldi. Bu balangç genelde cenaze kaldrma giriiminde bulunuldudunda yaplr. Bu yaznn yazlmas esnasnda dostlar benim haleti ruhiyemi bu balangçtan tahmin edebilirler. Bu yaz salt bilimsel dedildir. Bir plan dahilinde de yazlacada benzemiyor. Tam bir dodaçlama olacak ve hiçbir iddia tamayacak. O yüzden sevgili okuyucularmzdan hogörülerini esirgememelerini arzu ediyorum. Okumaya tahammül edebilecediniz bir yaz olmasn niyaz ediyorum. 2 bk. M. Hamidullah, slâm a Giri, Ankara, ts., s. 16.

2 C dünyay temsil kabiliyetini haiz olan Mekke, Medine ve Taif üçgeni içine) indirilen el-emrin ruhu ve bu yolla el-emir'den oluturulan bir erî a bulunmaktadr. Akn olan Allah'n katndan insanlk dünyasna indirilmi bir elemr'den söz ediyoruz. "Elçi'nin dili" üzere "kavl/söz" olmu ve artk mutlaklktan çkm ve bir aidiyete bürünmü bir kelamdan bahsediyoruz. Bazlarnn sloganvari söyledikleri ve çodu gayret-i diniyye ile dolu insanlarn da houna giden ekliyle Rabca ya da A-Rabca dedil, tamamyla Arapça olan, Arabî nispeye bürünen bir kelamdan bahsediyoruz. Aknlktan ete kemide bürünüp dil kalbna girdidi ufkun vahiy emini Cibrîl yahut insanlk dünyasnn ufku bizzat muhatap Hz. Muhammed'in kalbi olmas mümkündür ve bu çok da önemli dedildir. Buna Mutlak olan Allah açsndan dedil, ama yeryüzüne ait bizler açsndan zorunluluk vard. Biz onun katna eremezdik. O yüzden Yüce Allah, yüceler yücesinden tenezzülat- ilâhiyye ile kendini bizim idrak düzeyimize indirmi ve katnda olan mutlak dederleri bizim dünyamza maletmiti. Gökten düen tan dütüdü yerdeki muazzam etkisi gibi, indirilen elemr'in ruhu ve eria da indidi yerde çok güçlü bir etki oluturmu ve bunun sonucunda meydana gelen girdapla oluan cazibe merkezinde büyük istihaleler meydana gelmitir. Artk yeni dünyann merkezi Hicaz'dr. Daha özelde de dinî merkez Mekke, siyasî merkez imdilik (yeni cazibe merkezleri oluuncaya kadar) Medine'dir. cnsanlk dünyasna yönelik bu ilahî müdahale bütün insanlara ulatrlmas istenen bir mesaj içermektedir. Ama mucizelerle bizzat Allah'n eliyle dedil dünyaya ait yasalar içinde gerçeklemesi gerekmektedir. Bu yasalara göre merkezden çevreye dodru bir yaylma olacakt. kra la Rab adna bütün insanlda Hakk ve hakikate okuntu (davetiye) çkmt. cnsanlk Rab adna okunacakt. Bunun geredi olarak önce peygamber kendi peygamberlidine inanmakla balam (âmene'r-rasûlü bimâ ünzile ileyhi), arkasndan kendi imannn geredini kendi yapmaya koyulmu (Yâ eyyühâ'l-müzzemmil kumi'lleyle illâ kalîle) (Müzzemmil 73/1), arkasndan "Yâ eyyühe'l-müddessir kum fe enzir" (Müddessir 74/1) ile kendi dndakileri inzara balam, "Fe enzir aîreteke'l-akrabîn" (euarâ 26/214) ile halkay genileterek kendi kabilesine tam, arkasndan kendi ehir halkna açlm, çadrs makes bulmaynca Taif'e yönelmi, oradan kovulunca skntl Mekke rahim hayatnn bitmesi gerektidi mülahazasyla sancl bir dodumla Medine hayatna evrilmenin arayna girmi ve sonunda bir dolunay gibi Veda tepesinden Medine insanlarnn ufkuna dodmu, en zor ve en semereli bire bir ve yüzyüze irad faaliyetini ylmadan usanmadan sürdürmü, bütün baarsn üsve-i hasenelikte bulmu, sonunda uzun bir mücadelenin ardndan Mekke'nin fethi gerçekletirilmi, bakent Ümmü'l-Kurâ ve saray (Beytullah) çevreleyen Harem'e özel statü verilmi, Hicaz, yeni dodan bu dinin ve nüve olarak medeniyetin mikrop kapmamas için bir küvez haline getirilmi ve hertürlü yabanc unsurlardan arndrlm, bu meyanda yahudi yerleimciler Cezire dna atlm, bünye

3 O içinde mikrop gibi zarar verici mürik unsurlara ya müslüman olmalar ya da müslüman olmalar zorunda olduklar ülimatomu verilmi, davet elçileri gönderilmi ve nihayet kutlu bir günde kutlu davetçinin sesiyle, yüzyirmi bin davetçiye "fe'l-yübellidu'-âhidu'l-gâibe" emr ü fermanyla Allah tank tutularak risalet vazifesinin bihakkn yapldd, davetin tamama erdirildidi ve artk "el-yevme ekmeltü dîneküm"e gelindidi bütün dünyaya ilan edilmiti. Tamamlanan ve teblid edilecek olan neydi? Bu i nasl yaplacakt? Bu ii kimler yapacakt? Baar nasl elde edilecekti? Beytullah - Harem- Haremeyn-i eerîfeyn ve ikinci bir dine yer verilmeyen Hicaz ve mürikliklerine son verilen Araplarn cslâmld ile perde kapanyor muydu? Hz. Peygamber'in refîk-i a lâ'ya irtihali bir son muydu? Onun teblidde ve iradda halefleri ve siyasette halifesi olacak myd? Aslnda her ey yeni mi balyordu? Bu nüve (bebek) küvezden ne zaman çkacakt ve bana neler gelecekti? Yeterince güce ve badklk sistemine sahip miydi? Bu endie ile hep küvezde mi tutulmalyd? cslam'n anl tarihine baktdmz zaman gelimelerin tam da dünya yasalarna göre oldudu görülüyor. Oluan tsunami yakn sahillerde yerel kültür ve medeniyetler açsndan büyük ykmlara, nüve halindeki cslâm'n kök salp büyümesi adna büyük fetihlere sahne olmutu. Ama dalgalar merkezden uzaklatkça giderek iddetini azaltyordu. Hicaz Araplarna eski dinlerine sahip olma konusundaki adem-i müsamaha, Hicaz iklimini darya tatkça ve yeni unsurlarla yüzleildikçe müsamahaya dönüüyordu. Artk kimse eski dinini terkederek zorla müslüman olma durumunda dedildi. Merkezdeki güçlü etki burada hafifleyerek cizye mukabilinde zimmet statüsüne dönümütü. Medeniyet ve kültürlerle yüzleme ve hesaplama kaçnlmaz olmutu. Çocuk çoktan küvezden çkm, harici artlara oladanüstü bir badklk kazanmt, bir haylidir rüdüne bile ermiti. cslam, çok sürmeden medeniyet alannda saksda nüve, serada fidan olmaktan çkm ve artk dünya bahçesinde meyveye duran kocaman bir adaç halini almt ve her gün biraz daha büyüyor ve serpiliyordu. Daha imdiden üç ktann önemli bir ksmn gölgesinde huzur ve sükunet iklimine tamt. Bu serencamda cslâm almadan korkmamt. Varldn gelitirerek sürdürmenin devaml hörgüçten tüketerek dedil dardan alnan gdalarla mümkün oldudu dünya yasas burada da hükmünü icra etmekteydi. eimdi artk Hicaz halkasnn etrafnda bir de Acem/ Mevâlî halkas olumutu. Merkezle çevre arasnda bir gerilim yaanmaktayd. 3 Yeni fethedilen yerler ve müslüman olan yeni halklar merkezdeki ileri gelen sahabileri cezbediyordu ve bunlarn etrafa (emsar) dadlmas ve belli merkezlerde temerküzü ile yeni çekim merkezleri meydana geliyordu. Hz. Ömer gibiler bu çekime direniyor, önde gelen sahabilerin Medine dna çkmasna izin vermiyor, "cyyâküm ve ziyye'l-eâcim" diyerek müslüman araplarn acem gidi- 3 Mevalilik ve eu ûbiyye olay bu badlamda üzerinde durulmas gereken bir olgu olmaktadr.

4 F atna kendilerini kaptrmamalarn tembihliyordu. Çünkü o biliyordu ki Acemlerin kendilerine benzemeye çalmalar cslamlamalar anlamna gelirken, müslüman Araplarn onlara özenmesi cslam'n özünden uzaklamak ve köklü medeniyetler ve kültürler içeriside eriyip yok olma riski demekti. 4 Yeni çekim merkezlerinin oluumu özellikle siyasî alanda çok daha belirgin idi ve Medine çoktandr siyasî merkez olma özellidini kaybetmiti. Buna mukabil Kufe (ileride Baddad), eam, Msr gibi yeni merkezlerin olutudu gözlenmekteydi. Müslümanlar, ilk bata daha Hicaz çkar çkmaz bir afallamlard. Söz gelimi Mecusîlerle ilk defa yüzleiyorlard ve onlara nasl davranacaklarn bilemememilerdi. Sonra Onlara da ehli kitap muamelesi yaparak sorunu amlard. Ama bu ne ilk ne de son olacakt. Sorunlar birbirini kovalayacakt. Hz. Peygamber'in vefatyla el-yevme ekmeltü nün geredi, her eyi oldudu gibi kapal sistem tutmak ve smsk yapmak m idi? Her alanda muhdes olan ey uzak durulmas gereken bid at myd? Hele Hz. Peygamber in yapmadd bir ey kendilerince yaplabilir miydi? En basit bir mesele gibi görülen Kur ân n bir mushaf haline getirilmesi ve arkasndan çodaltlarak belli bal merkezlere gönderilmesi örnedinde somut olarak görüldüdü gibi, Hz. Peygamber in yapmadd bir eyi yapma, acaba özünde onu ama iddias tar myd? Onlar bu evhamlarn, onun balattdnn bir çizgi halinde bir süreç olarak sürdürülmesinin geredine inanarak atlar. Ve ite bu anlayla Hicaz da skp kalma tehlikesini yok ettiler, yerellikten evrensellide geçiin geredini gördüler ve ne yaplmas gerekiyorsa, onun kendi sorumluluklar altnda gerçekleecedi bilincine erdiler. Bunun yükünü ya kuru ne ararsan bulunabilecek Kur ân a ya da âlemlere rahmet olarak gönderilmi peygambere ykma kolaycldna kaplmadlar. 5 Bu bilinçle, çok ksa bir zamanda Arabî-ümmî olan cslâm eriatn Hicaz'dan çkarp bir uçta Atlantide, öbür uçta Hint alt ktasna ulatrabildiler. Bunu nasl yaptlar ve baardlar? Bir denge kurulmalyd ama bu nasl baarlacakt? Bilindidi gibi zor olan dengeyi tutturmak, daha da zor olan ise denge halini sürdürmektir. 4 Bu arada Bat Trakya ve Bosna-Hersek gibi yerlerde müslüman olanlar için Türk oldu tabirinin kullanlmas, bu badlamda gene hatrlanabilir. 5 Buna bir örnek verelim: Berâ b. Âzib'in devesi bir adamn bahçesine girer ve zarar verir. Hz. Peygamber (s.a.s.) bu olay üzerine "Bahçe sahibinin gündüz boyu bahçesine sahip olmas, devenin geceleyin zarar vermi olmas halinde verdidi zarar tazmin edecedi" dodrultusunda hüküm vermitir (bk. Muvatta, "Akdiye", 28; Ebû Dâvûd, "Büyû", 90). Çünkü örfe göre insanlar sabahleyin kalktklarnda hayvanlarn alrlar ve otlamas için serbest brakrlar. Kendileri de varsa bahçelerinde çalrlar. Bahçe sahipleri gündüz boyu bahçelerini koruyacadndan hayvanlarn zarar vermesi söz konusu olmaz. Akam da iten dönerken hayvanlarn toplayp eve getirir ve adla koyarlar. O yüzden eder geceleyin hayvan zarar vermi olursa, hayvan sahibi ihmal göstermi olacadndan tazmin etmesi gerekir. eimdi biz bu hadisi bu haliyle bir ilke yapp bütün iklimlerde genel geçerlidi iddiasnda bulunsak eminim ki Hicaz snrlarn dar çkamayz. Çünkü böyle bir hüküm Medine iklimi gibi hayvanclda ve ksmen bahçe tarmna dayal bir yöreye uygun olacad, ancak yaygn ziraat yaplan Irak havzas gibi yörelerde uygulanamayacad açktr. Mesela Çukurova gibi bir yerde tarmla udraanlarn gündüz boyu arazilerine sahip olmasn buna karlk hayvanlarn müseyyep braklabilecedini söylemek mümkün dedildir. Böyle bir hükmü vakann kaldrmas söz konusu olamaz.

5 P Bir taraftan âhid'in gâibe ulatrmas istenilen emanet vard, dider taraftan önlerine çkan bin bir türlü engel. Bu engeller nasl alacakt? Veda hutbesi için âhit orada hazr bulunanlard. Peki ya gâib olanlar kimlerdi? Araplar idiyse bu kolayd, bir ekilde onlara bu mesaj ulatrlabilirdi. Çünkü önlerinde ne dil ne de kültür engeli vard. Ve nispeten öyle de oldu. Ama imdi âhid tüm Hicaz halk olmu, gâib acemler halini almt. Bu teblid acemlere nasl ulatrlacakt. Bu hiç de kolay olmayacakt. Çünkü önlerinde binbir engel vard. Eder insanlk dünyasna indirilerek mal edilen erî a, dil ve öz itibariyle ftrî olsayd, adlamann, gülmenin anlalmas önünde dil engeli olmadd gibi erî a da evrensel (ftrî) bir özellik arzeder ve herkese ulatrlabilirdi. Ama bizzat kendisi de açkça ifade ediyor ki erî a öyle dedil, yani her haliyle evrensel dedil, Arabî; küresel dedil, yerel. Öbür taraftan da öz itibariyle bütün âlemlere rahmet ve bütün gâiblere ulatrlmas gereken bir emanet. cte burada bir gerilim doduyor: Evrensellik ve yerellik. eâtbî den de esinlenerek söyleyelim ki erî a nn evrensellidi, ancak ümmîlidi üzerinden gerçekleebilecek bir durumdur. Örnedimizde oldudu gibi merkezden dar dodru açldkça dalga boyu ve etkinlidinin azalacadn, bütün iklimlere ve zamanlara aynen tanamayacadn kabul etmek gerekiyor. Evrensellik iddiasnda bulunarak, kendi yükünüzü üzerinizden bizzat Kur ân a ya da Hz. Peygamber e ykmak gibi bir niyetiniz yoksa ki eminim hiçbir mümin böyle bir niyet tamaz- o zaman bu dalgalarn önüne çkacak setleri sizin açmanz gerektidini elçinin kendisine indirilene inandd gibisizin de size tevdi edilen emanetin kutsiyetine inanmanz ve geredini yapmanz gerekecektir. Yoksa Kur'an evrenseldir, erî a evrenseldir gibi vakaya uymayan söylemlerle bu emanetin en uzak noktaya kadar götürülmesi mümkün dedildir. En bata iki büyük engel vardr: Biri dil, öbürü kültür. cnsanld kuatan fizik, sosyo-kültürel çevre ve bunlarn insanlar üzerindeki etkisi kale alnmadan evrensellik iddias bo ve kof kalacaktr. Arabî olan mesaj, biz inananlar tarafndan dönütürülmedikçe karlatd ilk Acem'in yüzünde anlamszlaacaktr. Ha, öyle bir tavr taknlabilir: Araplar, dider kavimlerin dillerini anlamadklar için onlar dilsiz (hayvan) 6 anlamnda kullanlan "Acem" ile isimlendirebiliyorlar. Kendileri ise ifadeyi meram edebildidi için "Arabî" oluyorlar. Kendisi gibi konumayanlarn tümüne acem derken, kendisinin onlar anlamadd belki aklna gelmiyor ya da bu konuda kendisini onlar anlamak zorunda hissetmiyor. Madem anlamyor öyleyse yok sayyor, dilsizlerle bir tutuyor. Eder biz de böyle bir tavr sergilemeyeceksek, gerçekten cslâm'n kutlu mesajn arabîlikten/ yerellikten çkararak âlemlere rahmet e dönütürebileceksek, bunun bizzat bizim elimizde olacadn ve bu kutlu dn etrafnda oluan haleleri giderek geniletmenin 6 Cinâyetü'l-acmâ cubâr.

6 Q bizim katkmzla olacadn bir inanç ve sorumluluk olarak da görmemiz gerekir. ckinci engelin kültür engeli oldudunu söyledik. Sözgelimi Araplara Sizi scaktan koruyan elbiseyi Yüce Allah'n sonsuz lütfunun bir tezahürü olarak sunan ayeti 7 çevirerek dil engelini atk ve eksi u kadar soduk iklimlerde yaam mücadelesi veren insanlara ilettik, acaba bu onlar için ne anlam ifade edecek, diye düünüp, bize tevdi edilen emaneti Sizi scaktan (ve soduktan) koruyan elbise haline getirmek zorunda oldudumuzu kabul edecek miyiz? Evrensellik iddiamz bize bunu mecbur edecek mi? Japonlar Kur'an'daki cennet tasvirlerini çok sevmiler. Çünkü Eni yer ve gökler kadar olan cennetler 8 avuç içi kadar adacklarda yaayanlar için gerçekten cazip olmaldr. Peki çöl yaamnn özlemlerine cevap olan uzun gölgeli, her tarafndan rmaklar akan yemyeil cennet tasvirleri her gün yadmurdan bkm, açk hava özlemi çeken, emsiyesini yanndan hiç eksik edemeyen kuzey ülkeleri halklar için cazip gelebilecek mi? Huriler, güzellik imaj sarn ve mavi gözlü 9 olan bu halklar için tutku uyandracak m? Yoksa burada bize düen bir görev olacak m? eemsiye kelimesinin bizim kültürümüzdeki garabetine bakalm. Ad günelik ama kendisi yadmurluk. csim ile müsemmann örtümesi için bir dediimin, bir dönüümün geredi olmayacak m? Modern dünyada, farkl telakkilere sahip insanlara, Hz. Peygamber'in hukuk karsnda ayrcalk tanmaddn anlatrken Kzm Fatma da olsa derken illâ da elini kesmeden dem vurup, cslâm' sanki kol kanat budayan bir görüntü ile sunmak yerine elbette gerekli cezay ona da verirdim eklinde esas bozmadan, kimseyi de ürkütmeden anlatabilecek miyiz? Hemen her evde bulunan lazmldn, illâ da misafir odasnda vitrinlenmesi gerekmedidi gibi, çodu konjönktürle ilgili gerçekliklerimizi, vitrinleme sanatyla hikmetlice izah edebilecek miyiz? Biz bir kimse müslüman olacad zaman ilk i olarak onu sünnet ederiz. Çkmak isteyince de kafasn keseriz eklinde karikatürize edilebilecek bir üslubu terkedebilecek miyiz? eâhidin gâibe duyurmas, kuladna çadrma, sadrn yüzüne badrma gibi olmayacak, anlalmasnn da temini sadlanacaksa, baarnn iki art vardr: Birincisi muhatabn dilini kullanmak, ikincisi de nabzn tutabilmek yani onun kültürünü, anlayn, haleti ruhiyesini, imgelerini, korkularn, 7 Allah, yarattklarndan sizin için gölgeler yapt ve dadlarda da sizin için barnaklar var etti. Sizi scaktan koruyacak elbiseler ve savata sizi koruyacak zrhlar verdi. Böylece Allah, müslüman olasnz diye üzerinizde olan nimetini tamamlyor (en-nahl 16/81). 8 Rabbinizin badna, ve genilidi göklerle yer aras kadar olan, Allah a kar gelmekten saknanlar için hazrlanm bulunan cennete koun (Âl-i cmrân 3/133). 9 Mavi/gök gözlü olmann Araplar için udursuzludu bilinmektedir. Bk. Erdodan, Vahiy Akl Dengesi Açsndan Sünnet, cstanbul 1996, s. 182.

7 E beklentilerini, umutlarn dikkate almak, mesajn onun kendi kültürü içinde tekabüllerini bulmak. Aksi takdirde bizim teblidimiz Almanya'ya ilk giden baz gençlerin tavrna benzer. Akam olunca birbirlerine ödünürlermi, ben bugün bir Alman müslüman yaptm diye. Nasl yapyor, öyle: Oyun oynuyorlar. Tekrarlama oyunu. Bir iki kelimeden sonra bizimki Lâ ilâhe illallah diyor. Oyun bu ya Alman da söylüyor. Ve tabii böylece müslüman oluyor. Keke her ey böyle oyun olsa. Yerellikten evrensellidi dönüümün sadlanabilmesinde önemli hususlardan biri de olan ile olmas gereken arasnn ayrlmas ve bunlar ayniletirmekten saknlmasdr. Belli bir zarf içinde olann, o zarfn eklini, rengini ve hatta kokusunu almamas yeryüzü yasalarna göre mümkün dedildir. Eder bu zarf içinde olan, baka zarflara da aktarlmak isteniyorsa, bunun tabii bir yolu vardr. Her halde bu yol onu zarfyla birlikte baka zarflarn içine koyma garabeti dedildir. Buna bizzat Kur ân da yer alan ve ahkâmla ilgili olan örnekler verebiliriz. Söz gelimi Kur ân Orucu geceye katar tamamlayn (Bakara 2/187) diyor. Orucun tamamlanmas hükmünü fecirden balayarak guruba kadar devam eden bir zarfn içine koyuyor ki buna sebep= vakit deniyor. Bu hükmün evrensellidi iddiamz 70 li derecelere varmadan bitiyor. Çünkü bu gibi yerlerde sözü edilen zarfn (sebeb) olumadd görülüyor. O zaman yapabilecediniz iki ey var: Ya zarf yok, mazruf da yok demek ve cslam n en temelli be esasnn birinden vazgeçmek. Ya da yeni bir zarf ikame etmek. Eder bunu yapabilirseniz o zaman bu ikame sayesinde dinin özünü en uzak sahile kadar tama imkann elde etmi olursunuz. Gene Kur ân da yer alan namaz vakitleri ile ilgili açklamalar ve Hz. Peygamber in bunlar bir nesnenin gölge boyu ile açklamas ve fkh kitaplarmzda da ayn ekilde yer etmesi ancak cslâm'n 45 derece kuzey ve güney enlemleri arasna hapsedilmesi halinde mümkün olabilecektir. Bu da evrensellik iddiasndan vazgeçilmesi demektir. Ya da vaktin olumadd yerlerde namazdan vazgeçmeyi gerektirecektir. Nitekim 1983 ylnda Ramazan ayn Hollanda da geçirmitik. Orada dediik üç imsakiye vard. Bunlardan biri tam da kitabn ortasna göre hazrlanmt ve bunun sonucu olarak da yats namaz ve teravih yoktu. Çünkü vakit olumuyordu. Buna mukabil biri diyanete ait olan dider iki imsakiyede farkl usuller kullanlsa da takdir yolu ikame edilmi ve vakit olumamasna radmen namazn klnmas imkan hazrlanmt. Bu ve benzeri örneklerden de anlalacad üzere merkezdeki arabî kap içerisindeki oluumun her zaman oldudu gibi çevreye tanmasnn imkan bulunmamaktadr. Evrensellik iddias, ümmîlik (en sade ve en alt düzey) ve arabîlik özellidin âlemîlide dönütürülebilmesi ile ancak mümkündür. Bunun için de özün oldukça esnek bir yapya sahip olmas, olabildidince ikamelere açk olmas gerekir.

8 R Bu esneklidin artlarndan biri de yerel unsularn dikkate alnmasdr. Dikkat edilecek olursa, cslam'n dinî merkezi dnda oluan yeni cazibe merkezleri (el-emsâr) yerel kültürlerin, örf ve adetlerin içinde, onlar yok ederek, görmezden gelerek dedil, aksine onlarn içinde, onlar yeni zarflar edinerek olumulardr. Bir Irak havzas, kendi yerel özelliklerine cevap arama sürecinde üç asr süren bir gayret sonucunda Hanefîlik adn verdidimiz okulu ina etmitir. Burada din olarak verilen cevaplar, burann yerel özellikleri belirlemitir. Çünkü din, mevcut sorunlara cevap vermek için vardr. Sorunlar ise yörenin kendi sorunlardr. Irak havzasnda toprak ve sulama hukukunun olabildidince gelimi olmas, Hanefî mezhebinin devlet gelenedi olan milletlerin bünyesine uygun dümesi her halde merkezin bu yeni çevreye oldudu gibi tanmasyla izah edilemez. Eder öyle olsayd, her yerde ayn olmas gerekirdi. Bu durum sadece cslâm'a mahsus da dedildir, insanlda mahsus bir özelliktir. Öyle oldudu içindir ki Bat kiliselerinde sarn ve mavi gözlü olan Hz. csa ve Meryem Ana resimleri dodu kliselerine geldikçe esmerlemekte ve ela gözlü olmakta, Afrika da ise siyahilemektedir. Anadolu'da cami mimarilerinin, daha önceki kilise mimarilerine benzemesi ve her ikisinin üslup bakmndan kn iddetli geçtidi ve çok kar yadan iklimlerdeki dik çatl yaplara benzememesi elbette ki tabii olmaldr. eimdilerde yabanc müslümanlar tarafndan kendi kültürlerini yanstacak ekilde yaplan Avrapa daki camiler, eder yarn bizzat müslümanld benimsemi yerel halklar tarafndan bina edilecek olursa, onun bizim camilerimizden çok, bu günkü kendi kileselerine daha çok benzeyecedini öngörmek kehanet olmasa gerektir. Ama ilev olarak dünyann neresinde olursa olsun, bir caminin cami olabilmesi için mutlaka mihrab, minber, kürsü, kble, alem gibi camiyi cami yapan unsurlar hep olacaktr. Camilerin iç/manevi imarna da gene kültürel özellikler rengini verecektir. Bir haber okumutum. Bir Amerikal çift müslüman olmular. Yeni dinlerinin heyecann yaamaktadrlar. cki üç saatlik bir mesafede bir cami oldudunu ödrenirler ve oray ziyarete giderler. Yeni müsülan çift el ele tutumu vaziyette mutlu bir ekilde camiye varrlar. Cami görevlisi adamla tokalar, ona ho geldin der ve camiye buyur eder. Kadna ise arkadan dolanarak kendileri için ayrlan yere ki çodu kez bu yerler ya bodrum katdr, ya karanlk, rutubetli, izbe bir yerdir- gitmesini iaret eder. Yeni dinlerinin heyecan ile mescide koan Amerikal bu çift, kendilerine yaplan bu muamele karsnda oka udrar, aadlandklarn hissederler ve camiye girmeden ayrlrlar. Hayatn her aamasnda, erkeklerden sonra yemek yiyen, erkeklerinden sonra yatada giren, arabann arkasna binen, yolda yürürken bile u kadar adm erkedin arkasndan gelen kadnlarn, 10 caminin arka kapsndan arka yere buyur edilmesi, onlar için bir iltifat saylabilir. Ama hayatn her alannda el ele ve yanyana olan bir baka kültüre ait yaam tarzna, sizin bu buyur 10 Rivayete göre baz yörelerde terör belas ve yollarda mayn tehlikesi yüzünden kadnlarn önden yürütülmeye balandd söylenir (Televizyonda görgü tand bir muhabirden duydum).

9 > tarznn çok adr gelebilir. Bu itibarla caminin ibadetle imarnda bile yerel kültürlerin dikkate alnmamas demek, o insanlarn camiye daha batan gelmemeleri, yolu yanllkla düüp de gelmilerse, bir daha m asla demelerine zemin hazrlamak demektir. Bizim kendi kültürümüzde çark ile namaz öyküsünü bilmeyenimiz yoktur. Balangçta bu insanlarn çarklarna tahammül edebilecek misiniz? Yoksa kovacak msnz? Hele bir de bu yaptdnz Rahmeti her eyi kuatan Allah, alemlere rahmet olan peygamber adna yapma cür etini gösterebilecek misiniz? Dider üç mezhep imamlarnn aksine sadece cmam Ebû Hanîfe ergen bir kadnn kendi nikahnda taraf olabilecedini kabul eder (en-nikâh bi bâreti nnisâ ) Arap örfünde bir kadnn kendisini nikahlamaya kalkmas kabul edilebilir dedildir. O yüzden akit behemehal veli tarafndan temsil edilmelidir. Irak havzasnda kadnn konumu, bir adacn ucundaki bir dal gibi dedil, belki tamamen badmsz ayr bir fidan gibi de dedil, ama kökte bir olsa da ayr bir varld olan, adacn dibinden yükselen sürgünler gibi oldudu mülahazasyla kendi özü hakknda karar verebilecedini, ancak kök itibariyle adacn bir uzants da oldudu için kefaetin olmamas halinde velinin itiraz hakknn sakl oldudunu söyleyebilmitir. Günümüzdeki modern kadn modeli için söylenecek de herhalde onun söyledidinin ayns olmasa gerektir. Bu süreçte çevrenin merkezden kopmuludu da söylenemez. Çünkü bugün öyle ya da böyle adna cslâm dünyas diyebilecedimiz bir gerçeklik vardr. Bunun en basit delili, dediik havzalarda oluan mezheplerin birbirlerinden farkl olan ksmlarnn, ana gövdedeki birlikteliklerine nispetle devede kulak mesabesinde olacad gözlemimizdir. Arabîlik ile âlemilik arasnda yaanan gerilim alanlarndan biri de ibadet dili konusudur. Bu konu Acemlerin müslüman olmasyla ister istemez bir sorun olarak balam, cslâm'n asrlar boyu süren huzur ve istikrar ortamnda uykuya terkedilmi, son zamanlarda ise yeniden uyanm ve güncel bir problem olarak ortaya çkmtr. Fakat bu kez bunu promlem olarak ileri sürenlerin maksad baka gözüküyor. Çünkü ilk balangçta cmam Ebû Hanîfe, acemlerin zaruret olmasa bile mesela Farsça ile Fatiha'y okuyabilecedini söylerken, cslâm n bu en temelli emrinin, dinin diredi namazn acem halklar içinde de rahatça yaylabilmesi ve tutunabilmesini amaçlamtr. Yani merkezin çevreye tanmasnda yerel özelliklerin ve ihtiyaçlarn dikkate alnmas ve bu sayede merkezin çevreye tanmasnn kolaylatrlmas çabalar vardr. Günümüzde ise, din dilinin millî kamplar içinde ayrtrlarak ulusal dinler oluturma ve böylece Araplarla ve dider azgelimi müslüman halklarla birlikte Ümmet olmann utancndan kurtulma, kendi rkmza özgün bir din (ulusal bir din) yaratma çaba ve gayretleriyle ilgili gibi kokular geliyor. Bu anlamda yeni Luterler, Kalvinler çksn isteniyor ve reform beklentisi içine giriliyor. eükürler olsun ki müslümanlarn feraseti ve sadduyusu bu konuda

10 CD daha üstün geliyor, insanlarmz doldurua gelmiyor. Ama eskisi gibi hutbenin bile hala önceden oldudu gibi Arapça okunmas gerektidinde de srar etmiyor. Bugün hutbenin Türkçe olmas sayesinde cslâm'n kutlu mesajn çok daha geni halk kitlelerine duyurabilmemizin imkan ve mutluludunu yayoruz ve altdmz için, hayrlara vesile oldudunu tecrübî olarak da gördüdümüz için yadrgamyoruz. 11 Buna mukabil ezann Türkçeleletirilmesi furyasn, ho olmayan bir an olarak hatrlamaktayz. Çünkü din dilinin evrensel düzeyde asgarî düzlemde bir ve bunun da dinin özgün dili olmasnn geredine hepimiz inanyoruz. Bugün bütün dünyada, semalara yükselen ehadetleri dinin temeli bir ezanmz var ve dünyann neresinde olursak olalm, o kutlu daveti duydudumuzda hemen felah çadrs olarak kendisine koabilecedimiz, bu sayede kendimizi gurbette ve yalnz hisetmeyecedimiz, bütün inananlar badrna basacak kutlu bir mekanmz oldudu duygusu ile büyük huzur ve güvene erebilmekteyiz. eu hale göre evrensellik ve yerellik badlamnda iki istikametli bir hareket oldudu anlalmaktadr. Biri merkezden çevreye dodru, dideri de çevreden merkeze dodru. Merkezden çevreye dodru gidite Arabî ümmî eriatn giderek bu özellidinden kurtarlmas ve yeni yerel karakterlerin sadlanmas gerekmektedir. Söz gelimi peygamber imajnn her kavmin kendindenmi gibi tasavvur edebilmesinin imkan buna örnek verilebilir. Bunun için insanlarn onu, kendine yabanc hissedebilecedi bir Arap olmaktan çkarmas gerekir. Bu ise onun yaam oldudu somut hayatla ve o hayat kuatan çevre, iklim vb. artlarla dedil, bu somut hayattan çkarlacak her kavmin onda kendisini bulabilecedi bir ahlak peygamberi, bir davran modeli (üsve-i hasene) bulabilmesi ile olacaktr. Hz. Peygamber'in resminin yaplmam olmas bu anlamda bize bu imkan vermektedir. Eder veriler dodrultusunda peygamberimizin resmi çizilecek olsayd ben eminim ki bir çok kimse kendi tasavvuru karsnda o resmi yeterince kendisine yakn/ yeterince yüce/ yeterince mehabetli bulamayacakt. Ben kendim, ilk kez Bekir Topalodlu hoca ile karlatdmda "Hayr, bu adam, o olamaz" demitim. Çünkü benim zihnimdeki tasavvurumla, onun fizik gerçeklidi örtümüyordu. Çevreden merkeze dodru harekette de yerel karakterlerden azami ölçüde syrlmak suretiyle merkezde yer alan dederlerin çevreye de mal edilmesi ve çevrenin rengine çalan bir renk tonunun olumasdr. Bu da yerel örf adetlerin dikkate alnmas, evrensel olan hakikate yeni kaplar oluturulmas esas ile mümkün olacaktr. Bunun sonucunda cslâm'n rengini yeil ile ifade edeceksek dünya haritasnda yeilin dediik tonlarna sahip bir cslâm codrafyasndan bahsetmemiz mümkün olabilecektir. Ama hiçbir çevrenin yeil rengi, merkezdeki kadar koyu olmayacak, Malezya'nn ksmen anaerkil yapsndaki 11 Hutbe ilk kez Türkçe olarak 24 Kasm 1922 Fatih Camiinde okunmutur. Günümüzdeki gibi Türkçe bölümlü olarak okunmaya balanmas ise 1927 tarihli Rifat Börekçi nin talimat sonrasnda olmutur (bkz. Mustafa Baktr, Hutbe, DA, XVIII, 428.

11 C birçok durum, babaerkil yaplarn hakim oldudu bölgelerden ton bakmndan bir hayli farkl olabilecektir. Bu gerçeklikten hareketle cslâm hukukunun kaynaklar arasna örf de alnmtr. Örf, akl ve eriatça güzel görülen teamüllerdir. Âdet ise güzel olup olmamasna baklmakszn sürekli yaplagelen eylerdir. Sigara mesela bir adettir, ama örf dedildir. Dihlevî'nin de dedidi gibi cslâm eriat öncelikli olarak csmailodullarna gönderilmitir. O yüzden onun eriatnn esasn Araplarda mevcut bulunan dinî nianeler (e â ir), ibadet ekilleri ve ihtiyaçlarn giderilmesi için tutulan yollar olmasn gerektirir. Zira eriat sadece gönderildidi kavimde mevcut bulunan eylerin slah demektir, temelden bilgi sahibi olmadklar bir eyle yükümlü tutulmas dedildir. 12 Esasen el-emr'in insanlk dünyasna müdahalesi, halk ile vücut verilen kevnin, amacna uygun bir hale getirilmesi eklinde olmaktadr. Bir misalle anlatmak istersek, insanlk bir su kaynad gibi özünde saf ve berraktr. Ancak zamanla suyu azaldkça ve çevreden içine toz, toprak, çer çöp doldukça kirlenir, akkanldn kaybeder ve durum kokumaya kadar gidebilir. cte tam da bu esnada ilahî rahmet devreye girer ve indirilen yadmurla su elenir, elenen su önündeki hr h sürükler atar ve ksa zamanda kendisini ve yatadn temizler, su aslî safiyet ve berrak haline yeniden kavuur. eeriatlarn insanlk dünyasna katks ite bu kadardr. eeriatlarn getirmi oldudu hiçbir ey insanlar tarafndan bilinmedik eyler dedildir. Tekvin (Halk) aamasnda insann yatkn biçimde yaratlm ve donatlm olmas -ki buna din dilinde ftrat 13 denilmektedir- bütün insanlarda irtifaklarn neler oldudu ve bunlarn giderilmesinin yollarnn ne olmas gerektidi konusunda ortak bir akla ulamasn ve geredinde uzla sadlanmasn mümkün klmaktadr (Bu konuda Dihlevî den rtifaklar bahsini 14 okumak ufuk açc olabilir). cte bu ortak iyiler ve uzla alanlar, eriatlarn da muhtevalarn oluturmaktadr. Bunlara ibadetler de dahildir. cbadetler minnet ve ükran duygusunun, sdnma güdüsünün bir sonucudur. cnsanlar sayglarn sayg duruunda bulunma (kyam), edilme ve temenna çekme (rükû ) ve yere kapanma (secde) eklinde gösterirler. Namaz da bunlarn, en hafifinden en adrna dodru aklla kavranlabilen (aklla yaplan dedil) bir terkibinden ibarettir. cradeye hakim olmak için açlk önemli bir araçtr ve bunu insanlk öteden beri bilmekte, vahi hayvanlar evcilletirmede bir yöntem olarak kullanagelmi bulunmaktadrlar. Büyükleri ziyaret ve etrafnda pervane olma gene insanlk tarafndan bilinen bir erdemdir. Dükünlere yardm etmek insann ftratnda var olan bir erdemdir. Din ite bu erdemleri, 12 Dihlevî, Hüccetullâhilbâli a (trc. Mehmet Erdodan), cstanbul 1994, I, O halde sen bâtl dinlerden uzaklaarak özünle hakka yüz tut. Allah'n insann dodasna nakettidi ftrata uygun davran. Ki bu yaratl yasasn kimse deditiremez. cte gerçek din budur. Fakat insanlarn çodu bilmezler (Rûm 30/30). 14 Hüccetullâhilbâli a, I, 125 vd. (trc.).

12 CC bilkuvve olmaktan bilfiile çkarmak, yaktnld yetkinlide evirmek için vardr. eeria, Arabî de olsa bu ortak kabuller içinde ekillendidi için pek çok konuda, o kap dediiklidine ihtiyaç duymadan bütün insanlk tarafndan kabule müheyya haldedir. Çünkü özellikle muamelat alannda âdetler bir birine çok yakn hatta ayn olmaktadr. Sözgelimi bütün hukuk sistemlerinde bir insan öldüren cezalandrlr. Cezalandrlmazsa diyet (kan bedeli) verilir. Burada hemfikir olan insanlk diyet olarak ne verilecedi (Araplar da deve, Çinlilerde ipek ) ve ne kadar verilecedi noktasnda kendi yerel artlarn dikkate almann sonucu farkl davranmaktadr. cte bu ortak akl ve ortak iyiler, fkhn da bir kaynak olarak örfü esas almasn gerektirmitir. Eder eria, bir süreç halinde her zaman ve zeminde, her kültür içinde hayatla iç içe ve ona kout olacaksa, bunun baka yolu da zaten olamazd. Bu süreci baar ile devam ettirebilmek için, mevcut naslarn yerel artlara özgülenmesi, tarihi seyir içinde baar ile gerçekletirilmi ve adna mezhep dedidimiz olgular meydana gelmi ve bu sayede cslâm dünyas asrlar boyu hukuk güvenlik ve istikrarn yakalayabilmi ve bütün cslâm dünyas tarihte olmadk biçimde bir huzur havzas olabilmitir. Onun geçmiteki bu baars, gerçek fakihler elinde yeni ve çadcl baarlar, yeni yerel oluumlar ortaya koymasnn da teminat olmaldr. Bu alanda esneklik getiren en önemli anlaytan biri, naslarn örfe bina edilmi olabilecedi telakkisidir. Bizim de paylaabilecedimiz kanaate göre, arabî ümmî erî a, büyük ölçüde arap örf ve âdeti içinde/ üzere ekillenmitir. Bu itibarla bunlarn ekil bakmndan da baka yerlere tanmasnn her zaman ve zemin için mümkün olmamas kadar dodal bir ey olamaz. Kald ki ayn Hicaz iklimi için bile dikey (zaman) boyutunda, hereyin oldudu gibi sonsuza kadar dedimeden sürdürülmesinin her zaman için imkan olmayabilir. cte buna sebep cmam Ebû Yusuf un bilinen bir yaklam, 15 günümüz için de ufuk açc olabilir. O, naslarn o günkü dediken örf ve âdete bina edilmi olmas halinde, zamanla o örfün dedimesi durumunda, nassn da (tabii ki hükmünün) yeni oluan örf ve âdetler dodrultusunda dedimesini mümkün görmektedir. Bunun mehur örnedi de udur: Ribevî mallar hadiste saylrken bir ksm veznî olarak zaylm, bir ksm da keylî. Örnek olarak hurma ve tahl ürünleri keylî olarak nitelenmi. Günümüzde bunlarn ölçülerek dedil de tartlarak mübadelesi örf olmutur. Ribevi mallarn mübadelesinde her iki bedel de yeden bi yed (pein) olacak ve her iki taraf da eit olacak, fazlalk olursa riba olur. Mallar arasndaki eitlik dün kile ile sadlanyordu, bu gün ise kilo ile sadlanmaktadr. Söz gelimi bir kile (inik) ortalama sekiz kilo gelir. Ama özlü olmasna göre adrlk gram üzerinden dediebilir, az da çok da 15 Bu görü ve dederlendirmeler hakknda kaynaklar için bk. Mehmet Erdodan, slâm Hukukunda Ahkâmn De imesi, cstanbul 1989, s. 254.

13 CO gelebilir. Bu durumda eitlik bozulmu olur mu? Biz hayr diyoruz önemli olan örf ve adetin belirlemi oldudu yeni birimin esas alnmasdr. Buna göre artk tarm ürünlerinin mübadelesinde (ribadan kurtulmak için) kilonun esas alnmas ve tartlarak taraflarn edimlerini yerine getirmesi istenir. Örfün bu ekilde dedimesinde etkin olan da belli ki, bu alanda ortaya çkan kolayldn ve denklidin sadlanmasnn öbürüne nispetle daha iyi oldudunun ortak aklla kabul edilivermesidir. Örf ve âdetin kaynak olarak kabul görmesi, bir anlamda insanlda da güven demektir. Cahiliye dönemi Araplar bile gayr-i meru ilikilere fuhu, nikah- makt gibi isimler takyor, Hür zina etmez diyor ve onlar maerî vicdannda mahkum ediyor, Kabe için açlan yardm kampanyasna fuhutan ve ribadan elde edilen kazançlardan katlmamas art ileri sürülüyor, günümüzün muhafazakar liberalleri de genelevini savunmak zorunda kaldd zaman, bunu evin her tarafn pislik götürmemesi için bir tuvaletin bulunmas gerektidi eklinde zaruret mantd ile izah ediyor Bu itibarla, örf ve âdetin bir kaynak olarak görülmesi ite insanlda olan bu özgüvenin de bir ifadesi oluyor. Biz diyoruz ki, naslarn düzenlemedidi bir alanda örf adete bavurulmas kadar tabii bir ey olamaz. Çünkü Yüce Allah, Örf ile emret... (el-a râf 7/199) buyuruyor ve 39 yerde ona atfta bulunuyor. Hz. Peygamber (s.a.s.), Müslümanlarn güzel gördüdü ey Allah katnda da güzeldir buyuruyor. (Ahmed b. Hanbel, el-müsned, I, 379). Usulcüler, örfü fkhn kaynaklar arasnda sayyor. Furu- fkh örfe atflarla dolu gözüküyor. Mecelle bir dizi kural ile örfe yeterince deder verdidini ispat ediyor. Bu cümleden olmak üzere u kurallar görüyoruz: Adet muhakkemdir (Mecelle, md. 36) Örf ile tayin, nass ile tayin gibidir (Mecelle, md. 45) Örfen marûf olan ey art klnm gibidir (Mecelle, md. 43). Tüccar arasnda maruf olan, aralarnda art koulmu gibidir (Mecelle, md. 44) cnsanlarn istimali, amel edilmesi gerekli bir hüccettir (Mecelle, md. 37) Genelde naslar, örf ve adetler dodrultusunda ekillenmi (müdevven vaka) olduduna göre esasta bunlar arasnda bir çatma da olamaz. Sonuçta vacip (farz) ile haram, maruf ile münker ayn yere çkar. Eder varsa, o zaman bunun dinin sadece hukuk boyutunda olabilecedini, iman ve ahlak boyutunda gene aralarnda verdidimiz örneklerde de görüldüdü gibi- bir sorun olma-

14 CF yacadn söylemek gerekir. Yani bir ihtiyaca, bir zarurete, bir engele mebni, dinin yasak etmi oldudu bir ey -iman ve ahlak alt yaps yeniden oluturuluncaya, engel ortadan kaldrlncaya kadar, sözgelimi içki haram ve günah olmaya devam eder, ama hukukta suç olarak görülmeyebilir. Yakn zamanda zina ile ilgili tartmalar bu badlamda hatrlanabilir. Hatta ecinseller arasnda evlilik hukukta yer bulabilir, ama diyaneten ve ahlâken fi l-i enî olmaya devam eder. cman ve ahlak düzeyi yükseldikçe, vahyin bereketiyle ftrat, insanlk cokusu ile eski safiyetine yeniden ulap, bunun ftrattan uzaklama olduduna dair ortak akl yeniden olutukça, bu tür fi l-i enî lerin hukukta da suç saylmas pekala mümkün olabilir. Diyanet ve tababet birbirine benzer. Birinde yarm olan candan öbüründe yarm olan dinden eder. Konuyu iki alnt ile noktayalm: cbn Âbidîn öyle der: Fkhî meseleler ya açk bir nass'a (ayet-hadis) dayanr, ya da re y ve ictihad ile sabit olurlar. Bu bölüme giren fkhî meselelerin çodunu müctehid, kendi çadnn örfüne dayandrmtr. Eder müctehid, bugünkü örfün hâkim oldudu devirde bulunsayd, öncekine uymayan yeni bir görüe sahip olurdu. Bu yüzden bilginler, insanlarn adetlerini bilmeyi ictihadn artlar arasnda saymlardr. Zamann dedimesiyle bir çok hükümler de dedimektedir. Eder bu hükümler, ilk ekilleri gibi kalacak olurlarsa, hem halka güçlük ve zarar verirler; hem de kolaylk sadlama ve dünya nizamnn en güzel ekilde devam etmesi için zarar ve fesad önleme esasna dayanan eriat kurallarna aykr düerler. Bu yüzden mezhep bilginleri, müctehidin kendi devrine göre açkladd bir takm hükümlere muhalefet etmilerdir. Çünkü onlar biliyorlard ki, müctehid bunlarn çadnda olsayd, mezhebinin kurallarna uyarak, kendileri gibi düünürdü. 16 cbn Kayyim el-cevziyye ise öyle der: cte fkh budur. cnsanlara örf, adet, zaman ve hal karinelerinin farkllklarna radmen kitaplarda mevcut nakillerle fetva veren bir kimse, hem sapar hem de bakalarn saptrr. Böyle birisinin dine kar iledidi cinayet, tp kitaplarnda mevcut bilgilerle yola çkp da bütün insanld tedaviye kalkan kimsenin cinayetinden daha büyüktür cbn Âbidîn, Risatelül- Urf, II, 126 (Tercüme H. Döndüren e aittir). 17 cbn Kayim el-cevziyye, 'lâmü l-muvakk în, III, 78.

islam VE YERELLiK YERELLiGiN FIKHi TEMELLENDiRMESi

islam VE YERELLiK YERELLiGiN FIKHi TEMELLENDiRMESi . islam Hukuku Araştırmaları Dergisi, sy.9, 2007, s.11-24 islam VE YERELLiK YERELLiGiN FIKHi TEMELLENDiRMESi OLARAKÖRF Prof. Dr. Mehmet ERDOGAN* Islam and localism: 'U rf (Custom) as an fiqh Basic of localism

Detaylı

Kur an-ı Kerim i Diğer Kutsal Kitaplardan Ayıran Başlıca Özellikleri

Kur an-ı Kerim i Diğer Kutsal Kitaplardan Ayıran Başlıca Özellikleri Kur an-ı Kerim i Diğer Kutsal Kitaplardan Ayıran Başlıca Özellikleri 1 ) İlahi kitapların sonuncusudur. 2 ) Allah tarafından koruma altına alınan değişikliğe uğramayan tek ilahi kitaptır. 3 ) Diğer ilahi

Detaylı

Kur an ın Bazı Hikmetleri

Kur an ın Bazı Hikmetleri Kur an ın Bazı Hikmetleri Allah Teala kıble hususunda derin tartışmalara giren insanların görüşünü: İyilik, yüzlerinizi doğuya ve batıya çevirmeniz değildir. ayetiyle reddetmiştir. Ki onların bir kısmı,

Detaylı

1 İslam ne demektir? Hazreti Peygamberimiz in (sallallahu aleyhi ve sellem) getirdiği din olup bunu kabul etmek, Allah a ve resulüne itaat etmektir.

1 İslam ne demektir? Hazreti Peygamberimiz in (sallallahu aleyhi ve sellem) getirdiği din olup bunu kabul etmek, Allah a ve resulüne itaat etmektir. İBADET 1 İslam ne demektir? Hazreti Peygamberimiz in (sallallahu aleyhi ve sellem) getirdiği din olup bunu kabul etmek, Allah a ve resulüne itaat etmektir. 2 İslam ın şartı kaçtır? İslam ın şartı beştir.

Detaylı

TEMİZLİK HAZIRLAYAN. Abdullah Cahit ÇULHA

TEMİZLİK HAZIRLAYAN. Abdullah Cahit ÇULHA TEMİZLİK HAZIRLAYAN Abdullah Cahit ÇULHA TEMİZLİK MADDİ TEMİZLİK MANEVİ TEMİZLİK İslam dini, hem maddî, hem de manevî temizliğe büyük bir önem vermiştir. Bu iki kısım temizlik arasında büyük bir ilgi vardır.

Detaylı

Orucun Manevi Hayatımıza Katkıları

Orucun Manevi Hayatımıza Katkıları Orucun Manevi Hayatımıza Katkıları Kur ân-ı Kerim de Oruç Ey müminler! Sizden öncekilere farz kılındığı gibi, size de sayılı günler içinde Oruç tutmanız farz kılındı. Umulur ki, bu sayede, takva mertebesine

Detaylı

KURAN I KERİMİN İÇ DÜZENİ

KURAN I KERİMİN İÇ DÜZENİ KURAN I KERİMİN İÇ DÜZENİ Kur an-ı Kerim : Allah tarafından vahiy meleği Cebrail aracılığıyla, son Peygamber Hz. Muhammed e indirilen ilahi bir mesajdır. Kur an kelime olarak okumak, toplamak, bir araya

Detaylı

Orucun tutulacağı günler olduğu gibi tutulmayacağı günlerde vardır. Resûlüllah sav bizzat bunu yasak etmiştir.

Orucun tutulacağı günler olduğu gibi tutulmayacağı günlerde vardır. Resûlüllah sav bizzat bunu yasak etmiştir. Hastalık ve Yolculukta: Eğer bir insan hasta ise ve yolcu ise onun için oruç tutmak Kur an-ı Kerim de yasaktır. Bazı insanlar ben hastayım ama oruç tutabilirim diyor veya yolcuyum ama tutabilirim diyor.

Detaylı

Ramazan Manileri // Ramazan Manileri. Editors tarafından yazıldı. Cuma, 25 Eylül 2009 17:55

Ramazan Manileri // Ramazan Manileri. Editors tarafından yazıldı. Cuma, 25 Eylül 2009 17:55 Ramazan Manileri // Ahmet ağa uyursun uyursun Uykularda ne bulursun Kalk al abdest, kıl namaz Sabahleyin cenneti bulursun Akşamdan pilavı pişirdim Gene karnımı şişirdim Çok mani diyecektim ama Defteri

Detaylı

Cümlede Anlam İlişkileri

Cümlede Anlam İlişkileri Cümlede Anlam İlişkileri Cümlede anlam ilişkileri kpss Türkçe konuları arasında önemli bir yer kaplamaktadır. Cümlede anlam ilişkilerine geçmeden önce cümlenin tanımını yapalım. Cümle, yargı bildiren,

Detaylı

EHL-İ SÜNNET'İN ÜSTÜNLÜĞÜ.

EHL-İ SÜNNET'İN ÜSTÜNLÜĞÜ. EHL-İ SÜNNET'İN ÜSTÜNLÜĞÜ www.almuwahhid.com 1 Müellif: Şeyhu'l-İslam İbni Teymiyye (661/728) Eser: Mecmua el-feteva, cilt 4 بسم هللا الرحمن الرحيم Selefin, kendilerinden sonra gelenlerden daha alim, daha

Detaylı

dinkulturuahlakbilgisi.com amaz dinkulturuahlakbilgisi.com Memduh ÇELMELİ dinkulturuahlakbilgisi.com

dinkulturuahlakbilgisi.com amaz dinkulturuahlakbilgisi.com Memduh ÇELMELİ dinkulturuahlakbilgisi.com amaz Memduh ÇELMELİ NAMAZ: AYET ve HADİSLER «Namazı kılın; zekâtı verin ve Allah a sımsıkı sarılın...» (Hac, 78) Namazı kılın; zekâtı verin; Peygamber e itaat edin ki merhamet göresiniz. (Nûr, 56) «Muhakkak

Detaylı

Ramazan: Hicri takvimin dokuzuncu ayıdır. Ramazan-ı Şerif veya Oruç Ayı da denilir.

Ramazan: Hicri takvimin dokuzuncu ayıdır. Ramazan-ı Şerif veya Oruç Ayı da denilir. Hoş Geldin Ya Şehri Ramazan Recep ve Şaban ayını mübarek kılıp bizi ramazan ayına ulaştıran rabbimize hamd olsun. Bu yazımızda sizinle ramazan ayıyla ilgili terimlerin anlamını inceleyelim. Ramazan: Hicri

Detaylı

3 Her çocuk Müslüman do ar.

3 Her çocuk Müslüman do ar. TAHR C * 1 Sözlerin en güzeli Allah ın kitabı, yolların en güzeli Muhammed in yoludur. Buhari, Edeb, 70; tisam, 2. z Müslim, Cuma, 43. z Nesai, Iydeyn, 22. z bn Mace, Mukaddime, 7. z Darimî, Mukaddime,

Detaylı

Türkçe Ulusal Derlemi Sözcük Sıklıkları (ilk 1000)

Türkçe Ulusal Derlemi Sözcük Sıklıkları (ilk 1000) Türkçe Ulusal Derlemi Sözcük Sıklıkları (ilk 1000) 14.08.2014 SIRA SIKLIK SÖZCÜK TÜR AÇIKLAMA 1 1209785 bir DT Belirleyici 2 1004455 ve CJ Bağlaç 3 625335 bu PN Adıl 4 361061 da AV Belirteç 5 352249 de

Detaylı

İmam-ı Muhammed Terkine ruhsat olmayan sünnettir der. Sünnet-i müekkededir.[6]

İmam-ı Muhammed Terkine ruhsat olmayan sünnettir der. Sünnet-i müekkededir.[6] K U R B A N Şartlarını hâiz olub,allah a yaklaşmak amacıyla kesilen kurban;hz. Âdem in çocuklarıyla başlayıp [1],Hz. İbrahim-in oğlu İsmail-in kurban edilmesinin emredilmesi[2],daha sonra onun yerine koç

Detaylı

TEVRAT VE İNCİL DE İSLÂM A UYGUN ABDEST, NAMAZ, ORUÇ, HAC, ZEKAT, KURBAN İBÂDETİ VE ÎMAN ESASLARI

TEVRAT VE İNCİL DE İSLÂM A UYGUN ABDEST, NAMAZ, ORUÇ, HAC, ZEKAT, KURBAN İBÂDETİ VE ÎMAN ESASLARI TEVRAT VE İNCİL DE İSLÂM A UYGUN ABDEST, NAMAZ, ORUÇ, HAC, ZEKAT, KURBAN İBÂDETİ VE ÎMAN ESASLARI Halil YAVUZ Emekli müftü ÖNSÖZ Hamd, şânı yüce olan Allah(c.c) a, salât-ü selâm O nun kulu ve Rasûlü Muhammed

Detaylı

UYGULAMALARI HASAN UÇAR * Ondokuz May s Üniversitesi lahiyat Fakültesi Dergisi, 2013, say : 35, ss. 171 187. OMÜ FD 171

UYGULAMALARI HASAN UÇAR * Ondokuz May s Üniversitesi lahiyat Fakültesi Dergisi, 2013, say : 35, ss. 171 187. OMÜ FD 171 ARAPDLBELÂGATINDAELKAVLUB L MÛCBVEKUR ÂNIKERÎM DEK UYGULAMALARI HASANUÇAR * i * Yrd.Doç.Dr.,AksarayÜnv.slamilimlerFak.[hasanucar@aksaray.edu.tr] OndokuzMaysÜniversitesi lahiyatfakültesidergisi, 2013,say:35,ss.171187.

Detaylı

Ana Stratejimiz Milletimizle Gönül Bağımızdır BÜLTEN İSTANBUL B İ L G. İ NOTU FİLİSTİN MESELESİ 12 de. 2014 İÇİN 3 HEDEFİMİZ, 3 DE ÖDEVİMİZ VAR 3 te

Ana Stratejimiz Milletimizle Gönül Bağımızdır BÜLTEN İSTANBUL B İ L G. İ NOTU FİLİSTİN MESELESİ 12 de. 2014 İÇİN 3 HEDEFİMİZ, 3 DE ÖDEVİMİZ VAR 3 te 9 da AK YIL: 2012 SAYI : 164 26 KASIM 01- ARALIK 2012 BÜLTEN İL SİYASİ VE HUKUKİ İŞLER BAŞKANLIĞI T E Ş K İ L A T İ Ç İ H A F T A L I K B Ü L T E N İ 4 te Ana Stratejimiz Milletimizle Gönül Bağımızdır

Detaylı

Anlamı. Temel Bilgiler 1

Anlamı. Temel Bilgiler 1 Âmentü Haydi Bulalım Arkadaşlar aşağıda Âmentü duası ve Türkçe anlamı yazlı, ancak biraz karışmış. Siz doğru şekilde eşleştirebilir misiniz? 1 2 Allah a 2 Kadere Anlamı Ben; Allah a, meleklerine, kitaplarına,

Detaylı

AİLE DİNİ REHBERLİK BÜROSU

AİLE DİNİ REHBERLİK BÜROSU DİN HİZMETLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ TİREBOLU MÜFTÜLÜĞÜ AİLE VE DİNİ REHBERLİK BÜROSU MUTLULUĞUNUZA REHBERLİK EDER Yüce Allah ın aileye bahşettiği sevgi ve rahmetin çeşitli unsurlarla beslenmesi gerekir. Bunların

Detaylı

DOMUZ ETİNİN HARAM KILINMASININ HİKMETİ

DOMUZ ETİNİN HARAM KILINMASININ HİKMETİ DOMUZ ETİNİN HARAM KILINMASININ HİKMETİ حكمة ريم م ا ير ] تر [ Türkçe Turkish Muhammed Salih el-muneccid Terceme : Muhammed Şahin Tetkik : Ümmü Nebil 2009-1430 1 حكمة ريم م ا ير» باللغة ال ية «مد صالح

Detaylı

Veda Hutbesi. "Ey insanlar! " Sözümü iyi dinleyiniz! Biliyorum, belki bu seneden sonra sizinle burada bir daha buluşamayacağım.

Veda Hutbesi. Ey insanlar!  Sözümü iyi dinleyiniz! Biliyorum, belki bu seneden sonra sizinle burada bir daha buluşamayacağım. Veda Hutbesi Peygamberimiz Vedâ Hutbesinde buyurdular ki: Hamd, Allahü Teâlâya mahsûstur. O'na hamd eder, O'ndan yarlığanmak diler ve O'na tövbe ederiz. Nefislerimizin şerlerinden ve amellerimizin günahlarından

Detaylı

Gerçek şudur ki bu konu doğru dürüst anlaşılmamıştır; hakkında hiç derin derin düşünülmemiştir. Ali-İmran suresinde Allah (c.c.) şöyle buyurur; [3]

Gerçek şudur ki bu konu doğru dürüst anlaşılmamıştır; hakkında hiç derin derin düşünülmemiştir. Ali-İmran suresinde Allah (c.c.) şöyle buyurur; [3] Şimdi de hızlıca Müteşabihat hakkında bir iki şey söylemek istiyorum. Deniliyor ki Kur ân da hem Muhkemat hem Müteşabihatlar vardır. Bu durumda Kur ân a nasıl güvenebiliriz? Gerçek şudur ki bu konu doğru

Detaylı

Sabah akşam tevâzu içinde yalvararak, ürpererek ve sesini yükseltmeden Rabbini an. Sakın gâfillerden olma! (A râf sûresi,7/205)

Sabah akşam tevâzu içinde yalvararak, ürpererek ve sesini yükseltmeden Rabbini an. Sakın gâfillerden olma! (A râf sûresi,7/205) Zikir, hatırlayıp yâd etmek demektir. İbâdet olan zikir de Yüce Allah ı çok hatırlamaktan ibârettir. Kul, Rabbini diliyle, kalbiyle ve bedeniyle hatırlar ve zikreder. Diliyle Kur ân-ı Kerim okur, duâ eder,

Detaylı

M VE NAZARDAN KORUNMA VE KURTULMA YOLLARI. lar aha beteri. dir veya 7 2. Y. 4. a bakarak " " dersek h 6. olarak sadaka verme.

M VE NAZARDAN KORUNMA VE KURTULMA YOLLARI. lar aha beteri. dir veya 7 2. Y. 4. a bakarak   dersek h 6. olarak sadaka verme. M VE NAZARDAN KORUNMA VE KURTULMA YOLLARI lar aha beteri dir... 1. -3-5 veya 7 2. Y 3. : me sem. 1 (B bir olmaz) 4. a bakarak " " 5. sek, dersek h 6. olarak sadaka verme. 2 3 k, iyilik yapmak, anaya -

Detaylı

İnönü Üniversitesi Fırat Üniversitesi Siirt Üniversitesi Ardahan Üniversitesi - Milli Eğitim Bakanlığı ‘Değerler Eğitimi’ Milli ve Manevi Değerlerimiz by İngilizce Öğretmeni Sefa Sezer

İnönü Üniversitesi Fırat Üniversitesi Siirt Üniversitesi Ardahan Üniversitesi - Milli Eğitim Bakanlığı ‘Değerler Eğitimi’ Milli ve Manevi Değerlerimiz by İngilizce Öğretmeni Sefa Sezer MİLLİ EĞİTİM BAKANLIĞI DEĞERLER EĞİTİMİ İNÖNÜ ÜNİVERSİTESİ / FIRAT ÜNİVERSİTESİ / ARDAHAN ÜNİVERSİTESİ / SİİRT ÜNİVERSİTESİ SEFA SEZER / İNGİLİZCE ÖĞRETMENİ Bir milletin ve topluluğun oluşumunda maddi

Detaylı

T.C. BAŞBAKANLIK Diyanet İşleri Başkanlığı. (İl Müftülüğü)

T.C. BAŞBAKANLIK Diyanet İşleri Başkanlığı. (İl Müftülüğü) T.C. BAŞBAKANLIK Diyanet İşleri Başkanlığı Sayı Konu : 28941822-814-E.60422 : Ramazan Ayı Kitap Kampanyası. 21.05.2018 E. ^ Z ı ^.^ ^ A L İ L İ Ğ İ N E (İl Müftülüğü) Başkanlığımız yayınlarını tanıtmak,

Detaylı

Düzelti Ömer ÇETİNKAYA 1. Baskı, Haziran Baskı:... Ofset Tel: Y0003- ISBN: Diyanet İşleri Başkanlığı

Düzelti Ömer ÇETİNKAYA 1. Baskı, Haziran Baskı:... Ofset Tel: Y0003- ISBN: Diyanet İşleri Başkanlığı 1 Diyanet İşleri Başkanlığı Yayınları / Broşür No: Kırk Ayette Kur an Hazırlayan: Prof. Dr. Bünyamin ERUL Tasarım www.sfn.com.tr 0312 472 37 73-73 Din İşleri Yüksek Kurulu nun 31.03.2010 tarih ve 35 sayılı

Detaylı

Yine onlar, sana indirilene ve senden önce indirilene iman ederler; ahiret gününe de kesin olarak inanırlar. Bakara suresi, 4. ayet.

Yine onlar, sana indirilene ve senden önce indirilene iman ederler; ahiret gününe de kesin olarak inanırlar. Bakara suresi, 4. ayet. BULUŞ YOLUYLA ÖĞRENME ETKİNLİK Ders: DİN KÜLTÜRÜ VE AHLAK BİLGİSİ Sınıf: 9.Sınıf Ünite: İslam da İman Esasları Konu: Kitaplara İman Etkinliğin adı: İlahi Mesaj Süre: 40 dak + 40 dak Yine onlar, sana indirilene

Detaylı

MAT223 AYRIK MATEMATİK

MAT223 AYRIK MATEMATİK MAT223 AYRIK MATEMATİK Çizgeler 7. Bölüm Emrah Akyar Anadolu Üniversitesi Fen Fakültesi Matematik Bölümü, ESKİŞEHİR 2014 2015 Öğretim Yılı Çift ve Tek Dereceler Çizgeler Çift ve Tek Dereceler Soru 51 kişinin

Detaylı

KİTAPLARA İMAN. 1 Vahiy nedir? Allah Teâla nın Cebrail (aleyhisselam) vasıtasıyla peygamberlerine bildirdiği ilahî emirlerdir.

KİTAPLARA İMAN. 1 Vahiy nedir? Allah Teâla nın Cebrail (aleyhisselam) vasıtasıyla peygamberlerine bildirdiği ilahî emirlerdir. TEMEL DİNİ BİLGİLER KİTAPLARA İMAN 1 Vahiy nedir? Allah Teâla nın Cebrail (aleyhisselam) vasıtasıyla peygamberlerine bildirdiği ilahî emirlerdir. 2 Kutsal kitap neye denir? Allah ın emir ve yasaklarını,

Detaylı

AİLE KURMAK &AİLE OLMAK

AİLE KURMAK &AİLE OLMAK AİLE KURMAK &AİLE OLMAK Dr. Fatma BAYRAKTAR KARAHAN Uzman-Ankara Aile Nedir? Aile kelimesinin kökü, ğavl dir. Bu kelime, ağır bir sorumluluk altına girmek demektir. Bu kökten gelen aile ise, birini çekince

Detaylı

Adamın biri bir yolun kenarına dikenler ekmiş. Dikenler büyüyüp gelişince yoldan geçenleri rahatsız etmeye başlamış. Gelip geçenler, adama:

Adamın biri bir yolun kenarına dikenler ekmiş. Dikenler büyüyüp gelişince yoldan geçenleri rahatsız etmeye başlamış. Gelip geçenler, adama: Yolun Kenarına Diken Eken Adam Adamın biri bir yolun kenarına dikenler ekmiş. Dikenler büyüyüp gelişince yoldan geçenleri rahatsız etmeye başlamış. Gelip geçenler, adama: - Bu dikenleri sök, insanları

Detaylı

Yaratanlar arasında şerefli bir yere sahip olan insanın yaşam hakkı da, Allah tarafından lutfedilmiş bir temel haktır.

Yaratanlar arasında şerefli bir yere sahip olan insanın yaşam hakkı da, Allah tarafından lutfedilmiş bir temel haktır. Yaratanlar arasında şerefli bir yere sahip olan insanın yaşam hakkı da, Allah tarafından lutfedilmiş bir temel haktır. Kur'an-ı Kerimde bir kimseye hayat vermenin adeta bütün insanlara hayat verme gibi

Detaylı

Söylemek istemediğimiz birçok şey, söylemek istediğimiz zaman dinleyici bulamaz.

Söylemek istemediğimiz birçok şey, söylemek istediğimiz zaman dinleyici bulamaz. Söylenen her söz, içinden çıktığı kalbin kılığını üzerinde taşır. Ataullah İskenderî Söz ilaç gibidir. Gereği kadar sarf edilirse fayda veriri; gerektiğinden fazlası ise zarara neden olur. Amr bin As Sadece

Detaylı

8. SINIF 4. ÜNİTE İSLAM DÜŞÜNCESİNDE YORUMLAR 1. Din Ve Din Anlayışı Kazanım :Din ve din anlayışı arasındaki farklılığı ayırt eder.

8. SINIF 4. ÜNİTE İSLAM DÜŞÜNCESİNDE YORUMLAR 1. Din Ve Din Anlayışı Kazanım :Din ve din anlayışı arasındaki farklılığı ayırt eder. 8. SINIF 4. ÜNİTE İSLAM DÜŞÜNCESİNDE YORUMLAR 1. Din Ve Din Anlayışı Kazanım :Din ve din anlayışı arasındaki farklılığı ayırt eder. Soru : Din nedir? Din, Allah tarafından gönderilmiştir. Peygamberler

Detaylı

O, hiçbir sözü kendi arzularına göre söylememektedir. Aksine onun bütün dedikleri Allah ın vahyine dayanmaktadır.

O, hiçbir sözü kendi arzularına göre söylememektedir. Aksine onun bütün dedikleri Allah ın vahyine dayanmaktadır. İslam çok yüce bir dindir. Onun yüceliği ve büyüklüğü Kur an-ı Kerim in tam ve mükemmel talimatları ile Hazret-i Resûlüllah (S.A.V.) in bu talimatları kendi yaşamında bizzat uygulamasından kaynaklanmaktadır.

Detaylı

3. Farz Dışında Yaptığı İbadetler

3. Farz Dışında Yaptığı İbadetler 3. ÜNİTE: EN GÜZEL ÖRNEK HZ. MUHAMMED İN İBADETLERİ 3. Farz Dışında Yaptığı İbadetler KAZANIMLARIMIZ O Bu ünitenin sonunda öğrenciler Hz. Muhammed'in: O 1. Öncelikle bir kul olarak davrandığını kavrar.

Detaylı

Yahudiliğin peygamberi Hz. Musa dır. Bu nedenle Yahudiliğe Musevilik de denir. Yahudi ismi, Yakup un on iki oğlundan biri olan Yuda veya Yahuda ya

Yahudiliğin peygamberi Hz. Musa dır. Bu nedenle Yahudiliğe Musevilik de denir. Yahudi ismi, Yakup un on iki oğlundan biri olan Yuda veya Yahuda ya VAHYE DAYALI DİNLER YAHUDİLİK Yahudiliğin peygamberi Hz. Musa dır. Bu nedenle Yahudiliğe Musevilik de denir. Yahudi ismi, Yakup un on iki oğlundan biri olan Yuda veya Yahuda ya nispetle verilmiştir. Yahudiler

Detaylı

HÜCCETİN İKAMESİ VE ANLAŞILMASI

HÜCCETİN İKAMESİ VE ANLAŞILMASI HÜCCETİN İKAMESİ VE ANLAŞILMASI ŞEYH MUHAMMED NASIRUDDİN EL-ELBANİ 1 KİTAB VE SÜNNETE DAVET YAYINLARI 1435 HÜCCETİN İKAMESİ VE ANLAŞILMASI ŞEYH MUHAMMED NASIRUDDİN EL-ELBANİ irtibat kitabvesunnet@gmail.com

Detaylı

Allah a Allah (ilah,en mükemmel, en üstün,en yüce varlık) olduğu için ibadet etmek

Allah a Allah (ilah,en mükemmel, en üstün,en yüce varlık) olduğu için ibadet etmek 1.VE EN YÜCESİ: Allah a Allah (ilah,en mükemmel, en üstün,en yüce varlık) olduğu için ibadet etmek 2.SEVİYE: Allah ın rızasını ve sevgisi kazanmak için 3.SEVİYE: Allah ın verdiği nimetlere(yaşam-akıl-yiyecekler

Detaylı

MARUF VAKFI İSLAM EKONOMİSİ ENSTİTÜSÜ AÇILDI

MARUF VAKFI İSLAM EKONOMİSİ ENSTİTÜSÜ AÇILDI MARUF VAKFI İSLAM EKONOMİSİ ENSTİTÜSÜ AÇILDI Başbakan Yardımcısı Numan Kurtulmuş, Maruf Vakfı Genel Merkezinin Açılışına Katıldı. Maruf Vakfı Genel Merkez açılışı, Vakfımızın Zeytinburnu ndaki merkezinde

Detaylı

TİN SURESİ. Rahman ve Rahim Olan Allah ın Adıyla TİN SURESİ TİN SURESİ TİN SURESİ TİN SURESİ TİN SURESİ TİN SURESİ. 3 Bu güvenli belde şahittir;

TİN SURESİ. Rahman ve Rahim Olan Allah ın Adıyla TİN SURESİ TİN SURESİ TİN SURESİ TİN SURESİ TİN SURESİ TİN SURESİ. 3 Bu güvenli belde şahittir; Rahman ve Rahim Olan Allah ın Adıyla 3 Bu güvenli belde şahittir; 1 4 1 İNCİR AĞACI ve zeytin (diyarı) şahittir! 4 Doğrusu Biz insanı en güzel kıvamda yaratmış, 2 İncir ile Hz Nuh un tufan bölgesi olan

Detaylı

TAKVA AYI RAMAZAN TAKVA AYI RAMAZAN. Rahman ve Rahim Allah ın Adıyla

TAKVA AYI RAMAZAN TAKVA AYI RAMAZAN. Rahman ve Rahim Allah ın Adıyla TAKVA AYI RAMAZAN TAKVA AYI RAMAZAN Rahman ve Rahim Allah ın Adıyla (Farz kılınan oruç) sayılı günlerdir. Sizden kim, (o günlerde) hasta veya seferde ise o, (tutamadığı) günler sayısınca başka günlerde

Detaylı

İÇİNDEKİLER ZEKÂT VE FİTRENİN TOPLANMASI VE DAĞITIMI 1. MESELE: ZEKÂT VE FİTRENİN AYNI OLUŞU 21

İÇİNDEKİLER ZEKÂT VE FİTRENİN TOPLANMASI VE DAĞITIMI 1. MESELE: ZEKÂT VE FİTRENİN AYNI OLUŞU 21 İÇİNDEKİLER ZEKÂT VE FİTRENİN TOPLANMASI VE DAĞITIMI ÖZET... 18 1. MESELE: ZEKÂT VE FİTRENİN AYNI OLUŞU 21 Zekât... 21 Fitre (Sadaka-i Fıtr)... 22 Sadaka... 22 Zekât ve Fitrenin Hikmeti... 22 Zekât ve

Detaylı

DR. SÜHEYLA SARITAŞ 1

DR. SÜHEYLA SARITAŞ 1 TÜRK MİTOLOJİSİNDE ÖNEMLİ RENKLER DR. SÜHEYLA SARITAŞ 1 RENKLER Türk mitolojisinde renklerin sembolik anlamları ilk olarak batılı Türkologların dikkatini çekmiş ve çalışmalarında bu hususa işaret etmişlerdir.

Detaylı

ÖNCESİNDE BİZ SORDUK Editör Yayınevi LGS Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Yeni Tarz Sorular Nasıl Çözülür? s. 55

ÖNCESİNDE BİZ SORDUK Editör Yayınevi LGS Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Yeni Tarz Sorular Nasıl Çözülür? s. 55 Tarz Sorular Nasıl Çözülür? s. 55 8 Ey insanlar! Rabbiniz birdir, atanız (Âdem) da birdir. Hepiniz Âdem densiniz, Âdem ise topraktan yaratılmıştır. Allah katında en değerli olanınız, O na karşı gelmekten

Detaylı

ZEKAT FITIR SADAKASI SADAKA FARZ VACİP SÜNNET HÜKMÜ ŞARTI NİSAP MİKTARI MALA SAHİP OLMAK VE ÜZERİNDEN BİR YIL GEÇMİŞ OLMASILAZIM HERKEZ

ZEKAT FITIR SADAKASI SADAKA FARZ VACİP SÜNNET HÜKMÜ ŞARTI NİSAP MİKTARI MALA SAHİP OLMAK VE ÜZERİNDEN BİR YIL GEÇMİŞ OLMASILAZIM HERKEZ HÜKMÜ ŞARTI ZEKAT FITIR SADAKASI SADAKA FARZ VACİP SÜNNET NİSAP MİKTARI MALA SAHİP OLMAK VE ÜZERİNDEN BİR YIL GEÇMİŞ OLMASILAZIM NİSAP MİKTARI MALA SAHİP OLMAK VE ÜZERİNDEN BİR YIL GEÇMİŞ OLMASILAZIM HERKEZ

Detaylı

Hac ve Umre İle İlgili Mekânlar

Hac ve Umre İle İlgili Mekânlar Hac ve Umre İle İlgili Mekânlar Mikat Sınırları Kâbe (Beytullah) Makam-ı İbrahim Safa ve Merve Tepeleri Zemzem Kuyusu Arafat Müzdelife Mina 1 Hac ve Umre İle İlgili Mekânlar Mekke deki Önemli Ziyaret Mekânları

Detaylı

Recep in İlk Üç Orucunun Fazileti

Recep in İlk Üç Orucunun Fazileti Mektub-u Attar Muhammed İlyas Kadiri Razavi tarafından tüm İslami Erkek Kardeşlerine ve İslami Kız Kardeşlerine, Medaris El Medine ve Camiat El Medine nin erkek öğretmenler, erkek öğrenciler, kadın öğretmenler

Detaylı

TORKIYE'DE MiSYONERLİK

TORKIYE'DE MiSYONERLİK TÜRKIYE DiYANET VAKFI YAYINLARI/200 ( ~--- -------- --- ------------------------- - TORKIYE'DE MiSYONERLİK FAALİYETLERİ ANKARA 1996 YEHOVA ŞAHiTLERİNİN İNANÇ SİSTEMİ NASILDIR? Prof. Dr. Günay TÜMER Yehova

Detaylı

ÖZEL BİLFEN İLKÖĞRETİM OKULU ÖĞRETİM YILI 8. SINIF DİN KÜLTÜRÜ VE AHLAK BİLGİSİ

ÖZEL BİLFEN İLKÖĞRETİM OKULU ÖĞRETİM YILI 8. SINIF DİN KÜLTÜRÜ VE AHLAK BİLGİSİ ÖZEL BİLFEN İLKÖĞRETİM OKULU 2016-2017 ÖĞRETİM YILI 8. SINIF DİN KÜLTÜRÜ VE AHLAK BİLGİSİ TEST: 16 1. Hac ibadeti ne zaman farz olmuştur? A) Hicretin 9. yılında B) Hicretin 6. yılında C) Mekke nin fethinden

Detaylı

ZEKÂT VE FİTRENİN TOPLANMASI VE DAĞITIMI

ZEKÂT VE FİTRENİN TOPLANMASI VE DAĞITIMI 5 İÇINDEKILER ZEKÂT VE FİTRENİN TOPLANMASI VE DAĞITIMI ÖZET 18 1. MESELE: ZEKÂT VE FİTRENİN AYNI OLUŞU 21 Zekât 21 Fitre (Sadaka-i Fıtr) 22 Sadaka 22 Zekât ve Fitrenin Hikmeti 22 Zekât ve Fitrenin Aynı

Detaylı

1. İnanç, 2. İbadet, 3. Ahlak, 4. Kıssalar

1. İnanç, 2. İbadet, 3. Ahlak, 4. Kıssalar 1. İnanç, 2. İbadet, 3. Ahlak, 4. Kıssalar İÇİNDEKİLER KUR AN NEDİR? KUR AN-IN AMACI? İNANÇ NEDİR İBADET NEDİR AHLAK NEDİR KISSALAR AYETLER KUR AN NEDİR? Kur an-ı Hakîm, alemlerin Rabbi olan Allah ın kelamıdır.

Detaylı

ZEKÂT VE FİTRE NİN TOPLAMA VE DAĞITIMI

ZEKÂT VE FİTRE NİN TOPLAMA VE DAĞITIMI 5 İÇINDEKILER ZEKÂT VE FİTRE NİN TOPLAMA VE DAĞITIMI ÖZET 18 1. MESELE: ZEKÂT VE FİTRENİN AYNI OLUŞU 21 Zekât 21 Fitre (Sadaka-i Fıtr) 22 Sadaka 22 Zekât ve Fitrenin Hikmeti 22 Zekât ve Fitrenin Aynı Oluşu

Detaylı

7.SINIF SEÇMELİ KUR AN-I KERİM DERSİ ETKİNLİK (ÇALIŞMA) KÂĞITLARI (1.ÜNİTE)

7.SINIF SEÇMELİ KUR AN-I KERİM DERSİ ETKİNLİK (ÇALIŞMA) KÂĞITLARI (1.ÜNİTE) 7.SINIF SEÇMELİ KUR AN-I KERİM DERSİ ETKİNLİK (ÇALIŞMA) KÂĞITLARI (1.ÜNİTE) ÖĞRENCİNİN ADI-SOYADI: SINIFI: NO: 1 1. ETKİNLİK: BOŞLUK DOLDURMA ETKİNLİĞİ AYET-İ KERİME SÜNNET KISSA CENNET TEŞVİK HAFIZ 6236

Detaylı

7- Peygamberimizin aile hayatı ve çocuklarla olan ilişkilerini araştırınız

7- Peygamberimizin aile hayatı ve çocuklarla olan ilişkilerini araştırınız 4. SINIFLAR (PROJE ÖDEVLERİ) Öğrenci No 1- Dinimize göre Helal, Haram, Sevap ve Günah kavramlarını açıklayarak ilgili Ayet ve Hadis meallerinden örnekler veriniz. 2- Günlük yaşamda dini ifadeler nelerdir

Detaylı

Acaba İslam dini Kadın ın sünnet olması doğrultusunda bir destur vermiş midir?

Acaba İslam dini Kadın ın sünnet olması doğrultusunda bir destur vermiş midir? Acaba İslam dini Kadın ın sünnet olması doğrultusunda bir destur vermiş midir? Rahman ve Rahim Olan Allah ın Adıyla Acaba İslam dini Kadın ın sünnet olması doğrultusunda bir destur vermiş midir? Kısacası

Detaylı

Yaz l Bas n n Gelece i

Yaz l Bas n n Gelece i Emre Aköz Yeni Okur-Yazarlar ve Gazetelerin Geleceği ABD li serbest gazeteci Christopher Allbritton õn yaşadõklarõ bize yazõlõ medyanõn (ki bu tabirle esas olarak gazeteleri kastediyorum) geleceği hakkõnda

Detaylı

Peygamberimizin (sav) Ramazan Ayı nı İhya Edişleri

Peygamberimizin (sav) Ramazan Ayı nı İhya Edişleri Peygamberimizin (sav) Ramazan Ayı nı İhya Edişleri http://yenidunyadergisi.com// 2015 HAZİRAN sayısında yayınlanmıştır Ebû Hüreyre (ra) den Rasûlullâh In (sav) şöyle buyurduğu nakledilmiştir: Kim inanarak

Detaylı

M. Sinan Adalı. Eski zamanlarda yaşamış peygamberlerin ve ümmetlerinin başlarından geçen ibretli öyküler, hikmetli meseller

M. Sinan Adalı. Eski zamanlarda yaşamış peygamberlerin ve ümmetlerinin başlarından geçen ibretli öyküler, hikmetli meseller yayın no: 117 PEYGAMBERİMİZİN DİLİNDEN HİKMETLİ ÖYKÜLER Eski zamanlarda yaşamış peygamberlerin ve ümmetlerinin başlarından geçen ibretli öyküler, hikmetli meseller Genel yayın yönetmeni: Ergün Ür Yayınevi

Detaylı

namazı kılmaları hususunda şöylesi bir yanlış ve tehlikeli bir uygulama vardır.

namazı kılmaları hususunda şöylesi bir yanlış ve tehlikeli bir uygulama vardır. Türkiye de Diyanet İşleri Başkanlığı nın belirlediği ve uyguladığı imsak vakti, oruca başlama ve sabah ezanın okunması ile Müslümanların sabah namazı kılmaları hususunda şöylesi bir yanlış ve tehlikeli

Detaylı

İÇİNDEKİLER İTİKAD ÜNİTESİ. Sorular

İÇİNDEKİLER İTİKAD ÜNİTESİ. Sorular İÇİNDEKİLER Takdim. 9 İTİKAD ÜNİTESİ Din Din Ne Demektir?... Dinin Çeşitleri... İslâm Dininin Bazı Özellikleri... I. BÖLÜM 11 11 11 II. BÖLÜM İman İmanın Tanımı... İmanın Şartları... Allah'a İman... Allah

Detaylı

İslam hukukuna giriş (İLH1008)

İslam hukukuna giriş (İLH1008) DİKKATİNİZE: BURADA SADECE ÖZETİN İLK ÜNİTESİ SİZE ÖRNEK OLARAK GÖSTERİLMİŞTİR. ÖZETİN TAMAMININ KAÇ SAYFA OLDUĞUNU ÜNİTELERİ İÇİNDEKİLER BÖLÜMÜNDEN GÖREBİLİRSİNİZ. İslam hukukuna giriş (İLH1008) KISA

Detaylı

Ezan Vakti/Kuran-ı Kerim Pro [Faydalı Android Uygulamalar]

Ezan Vakti/Kuran-ı Kerim Pro [Faydalı Android Uygulamalar] Ezan Vakti/Kuran-ı Kerim Pro [Faydalı Android Uygulamalar] Ezan Vakti uygulaması sadece bir ezan vakti icin yola baş koymuş zamanla gelişerek farkli ozelliklere sahip olmuş çok faydalı ve önemli bir

Detaylı

Bazı Zaman ve Mekanların Ayrıcalığı Cuma, 04 Temmuz :00

Bazı Zaman ve Mekanların Ayrıcalığı Cuma, 04 Temmuz :00 Kur ân pek çok ayetinde, değişik isimlerle, zaman ve zaman dilimlerinden bahseder. Bazı zamanlara dikkat çeker. Tıpkı bazı mekanlara dikkat çektiği gibi. Aslında bütün zaman ve mekanların sahibi Yüce Allah

Detaylı

Soðaným da kar gibi Elma gibi, nar gibi Kim demiþ acý diye, Cücüðü var bal gibi

Soðaným da kar gibi Elma gibi, nar gibi Kim demiþ acý diye, Cücüðü var bal gibi BÝRÝNCÝ BÖLÜM 1 Dünya döndü Son ders zili çalýnca tüm öðrenciler sevinç çýðlýklarý atarak okulu terk etti. Ýkili öðretim yapýlýyordu. Sabahçýlar okulu boþaltýrken, öðleci grup okula girmeye hazýrlanýrdý.

Detaylı

5 Kimin ümmetisin? Hazreti Muhammed Mustafa nın (sallallahu aleyhi ve sellem) ümmetiyim. 6 Müslüman mısın? Elhamdülillah, Müslümanım.

5 Kimin ümmetisin? Hazreti Muhammed Mustafa nın (sallallahu aleyhi ve sellem) ümmetiyim. 6 Müslüman mısın? Elhamdülillah, Müslümanım. TEMEL DİNİ BİLGİLER 1 Rabbin kim? Rabbim Allah. 2 Dinin ne? Dinim İslam. 3 Kitabın ne? Kitabım Kur ân-ı Kerim. 4 Kimin kulusun? Allah ın kuluyum. 5 Kimin ümmetisin? Hazreti Muhammed Mustafa nın (sallallahu

Detaylı

İsra ve Miraç olayının, Mekke de artık çok yorulmuş olan Resulüllah için bir teselli ve ümitlendirme olduğunda da şüphe yoktur.

İsra ve Miraç olayının, Mekke de artık çok yorulmuş olan Resulüllah için bir teselli ve ümitlendirme olduğunda da şüphe yoktur. Alıntı; FarukBeşer İsra Suresi hicretten bir yıl önce indirilmiş. Yani Hicret yakındır ve artık Medine de Yahudilerle temas başlayacaktır. Sure sanki her iki tarafı da buna hazırlıyor gibidir. Mescid-i

Detaylı

Hilalin bir ülkede görülmesiyle oruca başlamak. Muhammed b. Salih el-useymîn. Terceme : Muhammed Şahin Tetkik : Ali Rıza Şahin

Hilalin bir ülkede görülmesiyle oruca başlamak. Muhammed b. Salih el-useymîn. Terceme : Muhammed Şahin Tetkik : Ali Rıza Şahin Hilalin bir ülkede görülmesiyle oruca başlamak ] ريك Turkish [ Türkçe Muhammed b. Salih el-useymîn Terceme : Muhammed Şahin Tetkik : Ali Rıza Şahin 2011-1432 الصيام برؤ ة واحدة» اللغة الرت ية «بن صالح

Detaylı

5. SINIF DİN KÜLTÜRÜ ve AHLAK BİLGİSİ

5. SINIF DİN KÜLTÜRÜ ve AHLAK BİLGİSİ 5. SINIF DİN KÜLTÜRÜ ve AHLAK BİLGİSİ Allah İnancı Ünite/Öğrenme Konu Kazanım Adı KOD Hafta Tarih KD1 KD2 KD3 KD4 KD5 KD6 Allah Vardır ve Birdir Evrendeki mükemmel düzen ile Allahın (c.c.) varlığı ve birliği

Detaylı

HAC YÜCE ALLAH IN (c.c) EMRİDİR.

HAC YÜCE ALLAH IN (c.c) EMRİDİR. HAC YÜCE ALLAH IN (c.c) EMRİDİR. Hac Allah Teala nın (c.c) emri, İslam ın beş temel şartından biridir: Ona varmaya gücü yeten kimsenin Kâbe yi tavaf etmesi Allah ın insanlar üzerindeki hakkıdır. (Al-i

Detaylı

Mucizeleri. ÇOCUKLAR İÇİN Peygamberimizin. M. S i n a n A d a l ı. Resimleyen: Sevgi İçigen

Mucizeleri. ÇOCUKLAR İÇİN Peygamberimizin. M. S i n a n A d a l ı. Resimleyen: Sevgi İçigen ÇOCUKLAR İÇİN Peygamberimizin Mucizeleri YAYIN NO: 85 genel yay n yönetmeni: Ergün Ür yay nevi editörü: Özkan Öze iç düzen/kapak: Zafer Yay nlar bask, cilt: Vesta Ofset tel:0 212 445 72 52 Birinci bask

Detaylı

İmam Humeyni'nin vasiyetini okurken güzel ve ince bir noktayı gördüm ve o, Hz. Fatıma

İmam Humeyni'nin vasiyetini okurken güzel ve ince bir noktayı gördüm ve o, Hz. Fatıma Question İmam Humeyni'nin vasiyetini okurken güzel ve ince bir noktayı gördüm ve o, Hz. Fatıma (s.a)'nın mushafı hakkındaki sözleri idi. Allah-u Teâlâ tarafından Hz. Fatıma Zehra (s.a)'ya ilham edilen

Detaylı

İslamî bilimler : Kur'an-ı Kerim'in ve İslam dininin doğru biçimde anlaşılması için yapılan çalışmalar sonucunda İslami bilimler doğdu.

İslamî bilimler : Kur'an-ı Kerim'in ve İslam dininin doğru biçimde anlaşılması için yapılan çalışmalar sonucunda İslami bilimler doğdu. Türk İslam Bilginleri: İslam dini insanların sadece inanç dünyalarını etkilemekle kalmamış, siyaset, ekonomi, sanat, bilim ve düşünce gibi hayatın tüm alanlarını da etkilemiş ve geliştirmiştir Tabiatı

Detaylı

Gençlik Eğitim Programları 7. SINIF SİYER-İ NEBİ

Gençlik Eğitim Programları 7. SINIF SİYER-İ NEBİ Gençlik Eğitim Programları 7. SINIF SİYER-İ NEBİ Gençlik Programları 1. HAFTA SIYER NEDIR? Siyeri nasıl okuyalım? Niçin Peygamber gönderilmiştir? Hz. Peygamber i sevmek ve hayatının bilinmesi gerekliliğini

Detaylı

Üstadımızın mezkûr beyanında, Kur'an ın her ayetinin üç hükmü içine aldığı belirtilmiştir. Bu hükümler şunlardır:

Üstadımızın mezkûr beyanında, Kur'an ın her ayetinin üç hükmü içine aldığı belirtilmiştir. Bu hükümler şunlardır: Sorularlarisale.com "Kur'an ın her kelamı üç kaziyeyi müştemildir. Birincisi, bu Allah ın kelamıdır. İkincisi, Allah ca murad olan mana budur. Üçüncüsü, mana-yı murad budur..." İzah eder misiniz? "Kur'an

Detaylı

2018-Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi-Deneme Sınavı 7

2018-Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi-Deneme Sınavı 7 2018-Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi-Deneme Sınavı 7 Tevekkül; güvenmek, teslim olmak, vekil olarak kabul etmek, işin sonucunu bırakmak gibi nlamlara gelir. Tevekkül yalnızca Allah a yapılmalıdır. Tevekkülü

Detaylı

İslam büyükleri, Allah yolunda geçirilmeyen senelerini ömürlerinden saymamışlardır. Çünkü O nun yolunda geçirilmeyen her an israftır, boşa gitmiştir.

İslam büyükleri, Allah yolunda geçirilmeyen senelerini ömürlerinden saymamışlardır. Çünkü O nun yolunda geçirilmeyen her an israftır, boşa gitmiştir. Zaman, Yüce Allah ın üzerimizdeki en büyük nimetlerinden biridir. Zaman, Allah ın bize emanetidir. Tüm emanetler gibi, bu büyük emaneti de yerli yerince kullanıp kullanmadığımızdan hesaba çekileceğiz.

Detaylı

MER A YLETRME ve EROZYON ÖNLEME ENTEGRE PROJES (YENMEHMETL- POLATLI)

MER A YLETRME ve EROZYON ÖNLEME ENTEGRE PROJES (YENMEHMETL- POLATLI) MER A YLETRME ve EROZYON ÖNLEME ENTEGRE PROJES (YENMEHMETL- POLATLI) I- SORUN Toprak ve su kaynaklarnn canllarn yaamalar yönünden tad önem bilinmektedir. Bu önemlerine karlk hem toprak hem de su kaynaklar

Detaylı

Aynı kökün "kesmek", "kısaltmak" anlamı da vardır.

Aynı kökün kesmek, kısaltmak anlamı da vardır. Kıssa, bir haberi nakletme, bir olayı anlatma hikâye etmek. Bu Arapça'da kassa kelimesiyle ifade edilir. Anlatılan hikâye ve olaya da "kıssa" denilir. Buhâri, bab başlıklarında "kıssa"yı "olay" anlamında

Detaylı

5. Peygamberimizin Medine'ye hicret ettikten sonra yaptırdığı caminin adı nedir? 1. Aşağıdakilerden hangisi dinin faydalarından biri değildir?

5. Peygamberimizin Medine'ye hicret ettikten sonra yaptırdığı caminin adı nedir? 1. Aşağıdakilerden hangisi dinin faydalarından biri değildir? Din Kültürü. Aşağıdakilerden hangisi dinin faydalarından biri değildir? Düşünmeyi öğretir Hayata anlam katar Sabretmeyi öğretir Herkesten yardım istemeyi öğretir Özgür olmayı öğretir. Peygamberimizin Medine'ye

Detaylı

EĞİTİM-ÖĞRETİM YILI 12. SINIF DİN KÜLTÜRÜ VE AHLAK BİLGİSİ DERSİ DESTEKLEME VE YETİŞTİRME KURSU KAZANIMLARI VE TESTLERİ

EĞİTİM-ÖĞRETİM YILI 12. SINIF DİN KÜLTÜRÜ VE AHLAK BİLGİSİ DERSİ DESTEKLEME VE YETİŞTİRME KURSU KAZANIMLARI VE TESTLERİ EKİM 2017-2018 EĞİTİM-ÖĞRETİM YILI 12. SINIF DİN KÜLTÜRÜ VE AHLAK BİLGİSİ DERSİ DESTEKLEME VE YETİŞTİRME KURSU KAZANIMLARI VE TESTLERİ Ay Hafta Ders Saati Konu Adı Kazanımlar Test No Test Adı Hayat Amaçsız

Detaylı

Question. Masumların (Allah ın selamı üzerlerine olsun) velayet hakkına sahip olduklarının delili Nedir?

Question. Masumların (Allah ın selamı üzerlerine olsun) velayet hakkına sahip olduklarının delili Nedir? Question Masumların (Allah ın selamı üzerlerine olsun) velayet hakkına sahip olduklarının delili Nedir? Answer: Dört ana kaynağa yani Kur an a, sünnete, akıla ve icmaya dayanarak Masumların velayet hakkına

Detaylı

Bakmak ve dokunmak suretiyle şehvetle gelen meniden dolayı da gusletmek gerekir.

Bakmak ve dokunmak suretiyle şehvetle gelen meniden dolayı da gusletmek gerekir. Gasl, yıkamak demektir. Gusül ve iğtisal da, yıkanma anlamını taşır. Din deyiminde gusül: Bütün bedenin yıkanmasıdır, boy abdesti alınmasıdır. Buna taharet-i kübra (büyük temizlik) denir. Böyle bir temizliği

Detaylı

Şerif Mardin in tespitiyle bu coğrafyada en etkili faktör : Din

Şerif Mardin in tespitiyle bu coğrafyada en etkili faktör : Din Güncelleme talebine uygulamalı model önerilerimiz: Aliya nın Camisi nde - Uzman Cemil Paslı Kişisel S Şerif Mardin in tespitiyle bu coğrafyada en etkili faktör : Din Dinin ağırlık ve çekim merkezi camii.

Detaylı

Ramazan ve Bayram Ramazan Ramazan Allah a yakınlaşmak için yegane bir zaman. Allah dünyada kendisi ve insanlar arasına perdeler koymuş. Bu perdeleri açmak ve aşmak, Allah a yakınlaşmak, onu hissetmek için

Detaylı

2010 yılının son ayına girdiğimiz bu aylarda hıristiyan olan batı toplumunda olduğu gibi

2010 yılının son ayına girdiğimiz bu aylarda hıristiyan olan batı toplumunda olduğu gibi Kuşun biri, her gün kilisenin çanına konar ve oraya pislermiş. Gel zaman git zaman derken her gün kuşun pisliğini temizlemekten bıkan papaz, bir gün aklına bir fikir gelir uygulamaya karar verir. Sabah

Detaylı

TEŞEKKÜR Bizler anne ve babalarımıza, bize her zaman yardım eden matematik öğretmenimiz Zeliha Çetinel e, sınıf öğretmenimiz Zuhal Tek e, arkadaşımız

TEŞEKKÜR Bizler anne ve babalarımıza, bize her zaman yardım eden matematik öğretmenimiz Zeliha Çetinel e, sınıf öğretmenimiz Zuhal Tek e, arkadaşımız 1 2 TEŞEKKÜR Bizler anne ve babalarımıza, bize her zaman yardım eden matematik öğretmenimiz Zeliha Çetinel e, sınıf öğretmenimiz Zuhal Tek e, arkadaşımız Tunç Tort a ve kütüphane sorumlusu Tansu Hanım

Detaylı

ÜMMETİN GELECEK NESLİ ÇOCUKLARIMIZA NAMAZ EĞİTİMİ NASIL VERİLEBİLİR? Gelecek Nesle Doğru

ÜMMETİN GELECEK NESLİ ÇOCUKLARIMIZA NAMAZ EĞİTİMİ NASIL VERİLEBİLİR? Gelecek Nesle Doğru ÜMMETİN GELECEK NESLİ ÇOCUKLARIMIZA NAMAZ EĞİTİMİ NASIL VERİLEBİLİR? Gelecek Nesle Doğru TAKDİM Rahmân ve Rahîm olan Allah ın adıyla Sevgili anne ve babalar; Çocuklarım henüz daha küçük, ergenlik yaşına

Detaylı

DERS B R BEBEK DO DU

DERS B R BEBEK DO DU DERS BR BEBEK DODU Abbas, üç yanda bir çocuktu. O gün etrafndaki herkeste bir tela vard. Çünkü aileye yeni bir bebek katlmt. Aabeyi Abdullah n bir olu olmutu. Ne var ki Abdullah, bebek domadan birkaç ay

Detaylı

HAC SEMİNERİ 2 HOŞGELDİNİZ

HAC SEMİNERİ 2 HOŞGELDİNİZ HAC SEMİNERİ 2 HOŞGELDİNİZ ARAFAT Hz. Adem İle Hz. Havva Validemizin yeryüzünde ilk buluştuklar tukları,, kavuştuklar tukları yerdir. Peygamber Efendimizin Veda Hutbesini söyledis ylediği yerdir. Orada

Detaylı

Yanlış Anlaşılan Faizci

Yanlış Anlaşılan Faizci Yanlış Anlaşılan Faizci Aslam Effendi Başka bir gün Tota 1, faizci Sherzad ile karşılaştım. Bu herif hasta olmalı. Düşünsene, para ödünç vererek faiz temin ediyor. Din bu işi yasaklıyor ama yine de aramızda

Detaylı

Rahmet Ayı RAMAZAN Pazar, 07 Haziran 2015 19:17

Rahmet Ayı RAMAZAN Pazar, 07 Haziran 2015 19:17 Ramazan ayı İslam inancının kendisine yüklediği önem sebebiyle halk arasında On bir ayın sultanı ve Şehr-i Mübârek (Mübârek Ay) olarak kabul edilmiştir. Ramazan ayı Müslümanların değerlendirmek için adeta

Detaylı

HAC ve UMRE. Memduh ÇELMELİ. dinkulturuahlakbilgisi.com

HAC ve UMRE. Memduh ÇELMELİ. dinkulturuahlakbilgisi.com HAC UMRE Memduh ÇELMELİ HAC-UMRE: AYET HADİSLER Şüphesiz insanlar için kurulan ilk mabet, Mekke deki çok mübarek bütün âlemlere hidayet kaynağı olan ev (Kâbe) dir. ( Âl-i İmrân suresi, 96) ) «Gücü yetenlerin

Detaylı

Ondalık ve Oruç Adakları

Ondalık ve Oruç Adakları Ondalık ve Oruç Adakları 01135_186_Tithing.indd 1 Bütün ondalıklarınızı ambara getirin. Beni bununla sınayın diyor Her Şeye Egemen Rab. Göreceksiniz ki, göklerin kapaklarını size açacağım, üzerinize dolup

Detaylı

Bir selam ile selamlandığınızda ondan daha iyisiyle veya aynısıyla selamı alın (Nisa 86)

Bir selam ile selamlandığınızda ondan daha iyisiyle veya aynısıyla selamı alın (Nisa 86) 1) Allah-u Teâlâ şöyle buyuruyor: Bir selam ile selamlandığınızda ondan daha iyisiyle veya aynısıyla selamı alın (Nisa 86) 2) Ebu Hureyre (Radiyallahu Anh) şöyle dedi: Müslüman ın Müslüman üzerindeki hakkı

Detaylı

KADINLARIN ÖZEL GÜNLERNDEK BADET. Prof. Dr. Nihat DALGIN*

KADINLARIN ÖZEL GÜNLERNDEK BADET. Prof. Dr. Nihat DALGIN* '(&44?@(@A%%B>BCDDEBOE>/FF ÖZEL GÜNLERNDEK KADINLARIN BADET Prof. Dr. Nihat DALGIN* W"8"W"4(:A68#D $A4HB%1%AG%G X%1 "B H H H(1 $ $(%A1 G G K(LB %A B 1%A % SG%( %T &H- G ( - 1A%"%"H(1(%4J%H8SG%( %T1%GB%A1G%(A%AKXXL"H1BH

Detaylı

CİHADA DENKTİR Evet, içinde savaş olmayan bir cihad var ki hac ve umredir Küçüğün, büyüğün, zayıfın, kadının cihadı hac ve umredir.

CİHADA DENKTİR Evet, içinde savaş olmayan bir cihad var ki hac ve umredir Küçüğün, büyüğün, zayıfın, kadının cihadı hac ve umredir. UMRE DİNİ SUNUM UMRENİN FAZİLETİ CİHADA DENKTİR Hz. Aişe (r.a) Efendimiz e (s.a.v) sorar: Ey Allah ın Resulü, kadınlara da cihad var mıdır? Efendimiz (s.a.v): Evet, içinde savaş olmayan bir cihad var ki

Detaylı