MESLEKİ VE TEKNİK ANADOLU LİSESİ ANADOLU MESLEK VE ANADOLU TEKNİK PROGRAMI RAYLI SİSTEMLER TEKNOLOJİSİ ALANI ÇERÇEVE ÖĞRETİM PROGRAMI

Transkript

1 T.C. MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI MESLEKİ VE TEKNİK ANADOLU LİSESİ ANADOLU MESLEK VE ANADOLU TEKNİK PROGRAMI RAYLI SİSTEMLER TEKNOLOJİSİ ALANI ÇERÇEVE ÖĞRETİM PROGRAMI Ankara, 2017

2 İÇİNDEKİLER PROGRAMLA İLGİLİ GENEL BİLGİLER... 1 PROGRAMIN HEDEFLERİ... 3 PROGRAMIN SÜRESİ... 4 REFERANS DOKÜMANLAR VE DAYANAKLAR... 4 BELGELENDİRME... 5 ANADOLU MESLEK PROGRAMI HAFTALIK DERS ÇİZELGESİ... 6 ANADOLU TEKNİK PROGRAMI HAFTALIK DERS ÇİZELGESİ... 8 PROGRAMIN UYGULANMASINA YÖNELİK AÇIKLAMALAR ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME BAŞARILMASI ZORUNLU (*) DERSLER TABLOSU PROGRAMDA AMAÇLANAN ÖĞRENME KAZANIMLARI DERSLER ORTAK DERSLER ALAN VE DAL DERSLERİ ALAN ORTAK DERSLERİ MESLEKİ GELİŞİM DERSİ RAYLI SİSTEMLER TEKNİK RESMİ DERSİ TEMEL ENDÜSTRİYEL TEKNOLOJİLERİ DERSİ TEMEL RAYLI SİSTEMLER TEKNOLOJİSİ DERSİ DAL DERSLERİ İŞLETMELERDE MESLEKİ EĞİTİM DERSİ RAYLI SİSTEMLER ELEKTRİK ELEKTRONİK DALI DERSLERİ RAYLI SİSTEMLERDE SİNYALİZASYON VE TELEKOMÜNİKASYON DERSİ RAYLI SİSTEMLERDE ELEKTRİFİKASYON DERSİ RAYLI SİSTEM MEKATRONİK BİLGİSAYAR DESTEKLİ ÇİZİM DERSİ TREN TRAFİK UYGULAMALARI DERSİ ENDÜSTRİYEL ELEKTRONİK DERSİ SAYISAL ELEKTRONİK DERSİ PROGRAMLANABİLİR KONTROL SİSTEMLERİ DERSİ MESLEKİ YABANCI DİL DERSİ (RAYLI SİSTEMLER TEKNOLOJİSİ) RAYLI SİSTEMLER İNŞAAT DALI DERSLERİ ÜST YAPI TEKNİĞİ VE TAMİRATI DERSİ DEMİR YOLU APLİKASYONU VE HESAPLAMALARI DERSİ DEMİR YOLU UYGULAMALARI DERSİ MALİYET HESAPLARI DERSİ RAYLI SİSTEM MEKANİK BİLGİSAYAR DESTEKLİ ÇİZİM DERSİ ALT YAPI ELEMANLARI DERSİ ÜST YAPI ELEMANLARI DERSİ RAY KAYNAĞI DERSİ MESLEKİ YABANCI DİL DERSİ (RAYLI SİSTEMLER TEKNOLOJİSİ) RAYLI SİSTEMLER İŞLETME DALI DERSLERİ TREN TRAFİK YÖNETİMİ DERSİ RAYLI SİSTEM TAŞIMACILIĞI DERSİ MALİYET HESAPLARI DERSİ RAYLI SİSTEMLERDE KAPASİTE HESAPLAMALARI DERSİ RAYLI SİSTEM MEKANİK BİLGİSAYAR DESTEKLİ ÇİZİM DERSİ TREN HAZIRLAMA VE MANEVRALAR DERSİ RAYLI SİSTEMLERDE İLETİŞİM DERSİ ALT YAPI ELEMANLARI DERSİ ÜST YAPI ELEMANLARI DERSİ MESLEKİ YABANCI DİL DERSİ (RAYLI SİSTEMLER TEKNOLOJİSİ) RAYLI SİSTEMLER MAKİNE DALI DERSLERİ RAYLI SİSTEM ARAÇ MEKANİĞİ DERSİ RAYLI SİSTEM ARAÇ ELEKTRİĞİ DERSİ i

3 RAYLI SİSTEM MEKANİK BİLGİSAYAR DESTEKLİ ÇİZİM DERSİ CİSİMLERİN DAYANIMI DERSİ TREN TRAFİK UYGULAMALARI DERSİ TREN HAZIRLAMA VE MANEVRALAR DERSİ MESLEKİ YABANCI DİL DERSİ (RAYLI SİSTEMLER TEKNOLOJİSİ) RAYLI SİSTEMLER MEKATRONİK DALI DERSLERİ RAYLI SİSTEM ARAÇ MEKATRONİĞİ DERSİ RAYLI SİSTEM ARAÇ ELEKTRONİĞİ DERSİ RAYLI SİSTEMLERDE SAYISAL ELEKTRONİK DERSİ ENDÜSTRİYEL ELEKTRONİK UYGULAMALARI DERSİ RAYLI SİSTEM ARAÇ TRAFİĞİ DERSİ RAYLI SİSTEM MEKATRONİK BİLGİSAYAR DESTEKLİ ÇİZİM DERSİ RAYLI SİSTEMLERDE PROGRAMLANABİLİR LOJİK KONTROL SİSTEMLERİ DERSİ RAYLI SİSTEMLERDE MİKROKONTROLCÜLER DERSİ MESLEKİ YABANCI DİL DERSİ (RAYLI SİSTEMLER TEKNOLOJİSİ) SEÇMELİ DERSLER ii

4 PROGRAMLA İLGİLİ GENEL BİLGİLER Mesleki ve teknik eğitim alan programları, bireyleri iş hayatına hazırlamak amacıyla tasarlanmış olup iş gücü piyasası ihtiyaçları ve iş analizi yaklaşımını esas alır. Bu yaklaşımda meslekler analiz edilerek meslek profili tanımlanır ve meslek elemanının yapması gereken iş / görev ve işlemler belirlenir. Bir yandan öğretim programı, söz konusu iş ve işlemleri yerine getirebilmek için sahip olunması gereken bilgi, beceri, tutum ve tavırları kazandırmayı ders ve modüller yoluyla ortaya koyarken eğitim etkinlikleri bu çerçeveye uygun olarak bireyleri iş hayatına hazırlayacak şekilde planlanır. Öğretim programı; eğitsel etkinliklerin hazırlanması, uygulanması ve değerlendirilmesini içeren detaylı bir plandır. Bu plan; Sektör beklentilerine cevap veren, ulusal ve uluslararası bilgi, beceri ve yetkinliklere sahip meslek elemanları yetiştirecek, Her yeterlik seviyesinde bireye yatay ve dikey geçiş imkânı tanıyacak, Bireylere, farklılıkları ve özelliklerine uygun seçenekler sunacak şekilde hazırlanır. Bu amaçla, mesleki ve teknik eğitimde iş ve meslek analizine dayalı modüler yapıda program yaklaşımı benimsenmiştir. Program geliştirme süreci aşağıdaki aşamalardan oluşmaktadır: Analiz :İş piyasası ihtiyaç analizi / Beceri ihtiyaç analizi / Eğitim ihtiyaç analizi / Meslek analizi / Ulusal meslek standartları Tasarlama :Program yaklaşımının belirlenmesi ve yaklaşıma uygun çerçevenin oluşturulması. Geliştirme :Program dokümanlarının hazırlanması. Uygulama :Programların onaylanması ve uygulanması. Değerlendirme :Uygulamaların izlenmesi, değerlendirilmesi ve güncellenmesi. Söz konusu sürecin; analiz, tasarlama ve geliştirme aşamalarını gerçekleştirmek üzere iş piyasası temsilcilerinden, alan öğretmenlerinden, alanda uzman akademisyenlerden komisyon oluşturulmuştur. Komisyon çalışmalarına kamudan, özel sektörden ve sivil toplum kuruluşlarından temsilciler katılmıştır. Raylı Sistemler Teknolojisi Alanı program geliştirme komisyonu aşağıda sıralanan program dokümanlarını hazırlamak için planlanan bir dizi faaliyet gerçekleştirmiştir. Planlanan faaliyetler sonunda; Meslek analizleri ve ulusal / uluslararası yasal düzenlemeler referans alınarak öğretim programını tasarlamak için hazırlanan görev ve işlemlerin yapılış sırası, gerekli bilgi tabanı, araç gereçteki ortaklık, ortaya çıkacak ürün ya da hizmetin özelliği ve öğretim için gerekli süre dikkate alınarak gruplandırıldığı yeterlik tablosu, Yeterlik tablosunda yer alan işlemlerin tam ve doğru olarak gerçekleştirilebilmesini sağlamak üzere her bir işlem için gerekli bilgi-beceri-tavırlar, araç gereç-donanım, standart ve sürenin yer aldığı işlem analiz formları, Öğretim programını oluşturacak, anlamlı ve belli düzeyde bağımsız olma özelliği taşıyan, öğrenme dönemi sonunda öğrencinin bilmesi ve yapması gerekenlerin ifade edildiği öğrenme kazanımları ile bireyin hedeflenen öğrenme kazanımlarına sahip olup olmadığını yoklayan ve içerisinde kabul ölçütlerinin de yer aldığı başarım ölçütleri bölümlerinden oluşan modül bilgi sayfaları, Modül bilgi sayfalarındaki modül öğrenme kazanımları gruplandırılarak oluşturulan ders öğrenme kazanımları ve öğrencinin bu kazanımlara sahip olabilmesi için gerekli bilgi 1

5 tabanının, anlamlı ve sistematik bir şekilde konularının sıralandığı içerik bölümlerinden oluşan ders bilgi formları hazırlanmıştır. Ayrıca, işlem analiz formunda yer alan bilgi, beceri ve tavırlardan yararlanılarak aşağıda sıralanan ilkeler doğrultusunda, program dokümanlarındaki program, ders ve modül öğrenme kazanımları yazılmıştır. Öğrenme kazanımlarının yazılmasında; Öğrenme dönemi sonunda, öğrencinin bilmesi ve yapması gerekenlerin esas alınmasına, Öğrenme süreci sonunda, öğrencinin daha çok ne yapacağına odaklanılmasına, Öğrenciler, öğretmenler, işveren ve değerlendiriciler tarafından kolayca anlaşılabilir bir şekilde ifade edilmesine, Gözlenebilir ve ölçülebilir bir şekilde olmasına dikkat edilmiştir. Raylı Sistemler Teknolojisi alanına ait çerçeve öğretim programı, yukarıda sıralanan program dokümanları doğrultusunda düzenlenmiştir. 2

6 PROGRAMIN HEDEFLERİ Raylı sistemler teknolojisi dünyada hızla gelişen, pazar payı artan ve rekabet koşulları ağırlaşan bir sektördür. Dolayısıyla sektör sürekli gelişim gösteren, kendini yenileyen, Ar-Ge çalışmalarına ağırlık veren bir sanayi dalı olma durumundadır. Raylı sistemler ülke sanayisine ve istihdama çok büyük katkılarda bulunmaktadır. Ulaşıma ve hizmete yönelik bir sektör olduğu için de ülke ekonomilerine yüksek oranda katkı sağlar. Ülkemizde bu sektörde kalifiye eleman sıkıntısı oldukça fazladır. Büyükşehirlerdeki kent içi ulaşımda raylı sistemler alanına olan ihtiyaç daha da artmaya başlamıştır. Bu sebeple raylı sistemler alanında yetkin insanlara ihtiyaç duyulmaktadır. Raylı sistemler, gelecekte ulaşımın önemli unsuru olmaya devam edecektir. Bu alanda yetkin insanlar yetiştirmek, ülkemizde bu sektörün gelişimi ve ilerlemesi için çok önemlidir. Raylı Sistemler Teknolojisi Alanı Çerçeve Öğretim Programı nda; 1. Raylı Sistemler Elektrik-Elektronik 2. Raylı Sistemler İnşaat 3. Raylı Sistemler İşletme 4. Raylı Sistemler Makine 5. Raylı Sistemler Mekatronik dalları yer almaktadır. Bu doğrultuda Raylı Sistemler Teknolojisi alanı ve alan altında yer alan mesleklerde ulusal ve uluslararası düzeyde standartlara uygun örgün öğretim programı hazırlanmıştır. Bu programda öğrenciye; mesleki gelişim, raylı sistemler teknik resmi, temel raylı sistemler, temel endüstriyel teknolojileri ve mesleki yabancı dil ile ilgili bilgi, beceri ve yetkinliklerin yanı sıra; Raylı Sistemler Elektrik Elektronik dalında; raylı sistemlerde sinyalizasyon ve telekomünikasyon, raylı sistemlerde elektrifikasyon, raylı sistem mekatronik bilgisayar destekli çizim, tren trafik uygulamaları,endüstriyel elektronik, sayısal elektronik ve programlanabilir kontrol sistemleri, Raylı Sistemler Inşaat dalında; üst yapı tekniği ve tamiratı, demir yolu aplikasyonu ve hesaplamaları, demir yolu uygulamaları, maliyet hesapları, raylı sistem mekanik bilgisayar destekli çizim, alt yapı elemanları, üst yapı elemanları ve ray kaynağı, Raylı Sistemler Işletme dalında; tren trafik yönetimi, raylı sistem taşımacılığı, maliyet hesapları, raylı sistemlerde kapasite hesaplamaları, raylı sistem mekanik bilgisayar destekli çizim, tren hazırlama ve manevralar, raylı sistemlerde iletişim, alt yapı elemanları ve üst yapı elemanları, Raylı Sistemler Makine dalında; raylı sistem araç mekaniği, raylı sistem araç elektriği, rayli sistem mekanik bilgisayar destekli çizim, cisimlerin dayanımı, tren trafik uygulamaları ve tren hazırlama ve manevralar, Raylı Sistemler Mekatronik dalında; raylı sistem araç mekatroniği, raylı sistem araç elektroniği, raylı sistemlerde sayısal elektronik, endüstriyel elektronik uygulamaları, raylı sistem araç trafiği, raylı sistem mekatronik bilgisayar destekli çizim, raylı sistemlerde programlanabilir lojik kontrol sistemleri ve raylı sistemlerde mikrokontrolcüler ile ilgili bilgi, beceri ve yetkinliklerin kazandırılması hedeflenmektedir. 3

7 PROGRAMIN SÜRESİ Alan programının toplam eğitim süresi 4 öğretim yılı olarak planlanmıştır. REFERANS DOKÜMANLAR VE DAYANAKLAR Program hazırlanırken; Resmî Gazete de yayımlanan Ulusal Meslek Standartları, Ulusal Yeterlilikler, ISCED-F sınıflaması ve ilgili diğer mevzuatlardan yararlanılmıştır sayılı Millî Eğitim Temel Kanunu 3308 sayılı Mesleki Eğitim Kanunu Millî Eğitim Bakanlığı Ortaöğretim Kurumları Yönetmeliği 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu İş Sağlığı ve Güvenliği Risk Değerlendirmesi Yönetmeliği İş Yerlerinde Acil Durumlar Hakkında Yönetmelik İş Yeri Bina ve Eklentilerinde Alınacak Sağlık ve Güvenlik Önlemlerine İlişkin Yönetmelik Kişisel Koruyucu Donanımların İş Yerlerinde Kullanılması Hakkında Yönetmelik Sağlık ve Güvenlik İşaretleri Yönetmeliği Yapı İşlerinde Sağlık ve Güvenlik Yönetmeliği Uluslararası Demiryolları Birliği (UIC) UIC - International Union of Railways, Uluslararası Demiryolu Standartları (International Railway Standards-IRS), Resmi Gazete de yayınlanan Türkiye Cumhuriyeti Devlet Demiryolları İşletmesi Genel Müdürlüğü hatlarında diğer şahıslara ait trenlerin işletilmesine dair ve trenlerin hazırlanması ve trafiğine ait yönetmelik, Yük vagonlarının uluslararası trafikte karşılıklı kullanılmasını düzenleyen anlaşma (RIV), Yolcu vagonlarının uluslararası trafikte karşılıklı kullanılmasını düzenleyen anlaşma (RIC), Demiryolu üzerinde, kenarında ve yakınında üçüncü şahıslar tarafından yapılacak yol bakım ve inşaat çalışmalarında uyulacak emniyet kurallarına dair 2701 numaralı genel emir, TCDD cer dairesinin; Tren aydınlatması hakkında 201 numaralı, trenlerin ısıtılmasına ait 203 numaralı genel emir, Yük vagonlarının bakım ve onarımlarına ait 205 numaralı genel emir, Vagon bakım onarım atölye müdürlüklerinin görev yetki ve sorumlulukları hakkında 207 numaralı genel emir, İmdat trenleri ve derayman vinçlerinin sefere konmaları, olay yerinde yapılacak işler ve hasarlı araçlara uygulanacak işlemler hakkında 208 numaralı genel emir, Vagon bakım onarım atölyelerinde ve depolarda yapılacak vagon tamirine ait 210 numaralı genel emir, Yolcu vagonlarının bakım onarımlarına ait 213 numaralı genel emir, Baş makinistlerin, Makinistlerin ve Yardımcı makinistlerin seçimi, yetiştirilmesi, görev, yetki ve sorumluluklarına ait 214 numaralı genel emir, Çeken ve çekilen araç dingillerinin manyetik parçacık muayenesine ait 215 numaralı genel emir, Çeken ve çekilen araç tekerleklerinin gözle muayenesine ait 216 numaralı genel emir, TCDD personelince görev seyahatlerinde kullanılacak belgelerin uygulama esaslarına dair 303 numaralı genel emir, TCDD yük dairesinin; Yük vagonlarının dağıtımı yükletilmesi, etiketlenmesi ve mühürlenmesi hakkında 502 numaralı genel emir, TCDD hatlarında yurtiçi yük taşımalarında, vagon yükleme / boşaltma ve eşyanın emniyete alınmasına ait 503 numaralı genel emir, Tehlikeli maddelerin demiryolu ile taşınması, yükletilmesi, boşaltılması ve depolanmasına ait 505 numaralı genel emir, 4

8 TCDD trafik dairesinin tren orerlerinin hazırlanması ve trenlerin planlanması ve kontrolü hakkında 515 numaralı genel emir, Trafik cetvellerinin hazırlanmasına, kullanılmasına ve kontrolüne ait 1612 numaralı genel emir, 641 numaralı elektrikli tren işletilen bölgelerde alınması gereken tedbirler ile dikkat edilmesi gereken hususlar ve taşıma belgelerine yazılacak uyarılar hakkındaki tamim, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığının Elektrik Tesislerinde Topraklamalar Yönetmeliği, Elektrik Kuvvetli Akım Tesisleri Yönetmeliği, Yapı İşleri İnşaat, Makine ve Elektrik Tesisatı Genel Teknik Şartnameleri, Bina İçi Telefon Tesisatı Şartnamesi, TS EN ISO Demiryolu uygulamaları-demiryolu araçları ve bileşenlerinin kaynak işlemi, TS EN ISO demiryolu uygulamaları, TS Demiryolu Rayları, TS Cebire (Ray Bağlantı Elemanı), TS EN ISO Demiryolu uygulamaları, Demiryolu araçları ve bileşenlerinin kaynak işlemi, TS Ahşap Traversler-(Demiryolu İçin) standartları, 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu (KİK) İş Ekipmanlarının Kullanımında Sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmeliği Ekranlı Araçlarla Çalışmalarda Sağlık ve Güvenlik Önlemleri Hakkında Yönetmelik tarih ve sayılı Resmî Gazete de yayımlanan Tren Makinisti 4.seviye Ulusal Meslek Standardı, tarih ve sayılı Resmî Gazete de yayımlanan Mekatronik Sistem Operatörü 4.Seviye Ulusal Meslek Standardı tarih ve Mükerrer sayılı Resmî Gazete de yayımlanan Kondüktör 4.Seviye Ulusal Meslek Standardı, tarih ve Mükerrer sayılı Resmî Gazete de yayımlanan Raylı Sistemler Sinyalizasyon Bakım ve Onarımcısı 4.Seviye Ulusal Meslek Standardı, tarih ve Mükerrer sayılı Resmî Gazete de yayımlanan Tren Teşkilcisi 4.Seviye Ulusal Meslek Standardı, tarih ve Mükerrer sayılı Resmî Gazete de yayımlanan Demiryolu Yol Kontrol Görevlisi 4.Seviye Ulusal Meslek Standardı, tarih ve Mükerrer sayılı Resmî Gazete de yayımlanan Demiryolu Yol Yapım, Bakım ve Onarım Makinesi Operatörü 4.Seviye Ulusal Meslek Standardı, tarih ve Mükerrer sayılı Resmî Gazete de yayımlanan Raylı Sistem Araçları Elektrik Bakım ve Onarımcısı 4.Seviye Ulusal Meslek Standardı, tarih ve Mükerrer sayılı Resmî Gazete de yayımlanan Raylı Sistem Araçları Elektronik Bakım ve Onarımcısı 4.Seviye Ulusal Meslek Standardı, tarih ve Mükerrer sayılı Resmî Gazete de yayımlanan Raylı Sistem Araçları Mekanik Bakım ve Onarımcısı 4.Seviye Ulusal Meslek Standardı, tarih ve sayılı Resmî Gazete de yayımlanan Kent İçi Raylı Sistemler Katener Bakım Elemanı 4.Seviye Ulusal Meslek Standardı, tarih ve sayılı Resmî Gazete de yayımlanan Kent İçi Raylı Sistemler Tren Sürücüsü 4.Seviye Ulusal Meslek Standardı BELGELENDİRME Mezun olan öğrenciye, alan ve dalını gösteren diploma ve iş yeri açma belgesi verilmektedir. Mesleki ve teknik ortaöğretim programlarından mezun olanlardan isteyenlere, Türkiye Yeterlilikler Çerçevesi kapsamında, öğrenim süresince kazandıkları temel yeterlilikler hakkında bilgiler içeren Europass sertifika / diploma ekiyle alınan ve başarılan modüller, mesleki eğitim gördüğü veya stajını yaptığı işletmenin adını gösterir belge düzenlenir. 5

9 ANADOLU MESLEK PROGRAMI HAFTALIK DERS ÇİZELGESİ MESLEKİ VE TEKNİK ANADOLU LİSESİ ANADOLU MESLEK PROGRAMI RAYLI SİSTEMLER TEKNOLOJİSİ ALANI (RAYLI SİSTEMLER ELEKTRİK-ELEKTRONİK, RAYLI SİSTEMLER İNŞAAT, RAYLI SİSTEMLER İŞLETME, RAYLI SİSTEMLER MAKİNE, RAYLI SİSTEMLER MEKATRONİK DALLARI) HAFTALIK DERS ÇİZELGESİ DERS DERSLER KATEGORİLERİ SINIF SINIF SINIF SINIF TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI(*) DİN KÜLTÜRÜ VE AHLAK BİLGİSİ TARİH T.C. İNKILAP TARİHİ VE ATATÜRKÇÜLÜK COĞRAFYA MATEMATİK ORTAK FİZİK DERSLER KİMYA BİYOLOJİ FELSEFE YABANCI DİL BEDEN EĞİTİMİ VE SPOR GÖRSEL SANATLAR / MÜZİK SAĞLIK BİLGİSİ VE TRAFİK KÜLTÜRÜ TOPLAM MESLEKİ GELİŞİM ALAN RAYLI SİSTEMLER TEKNİK RESMİ ORTAK TEMEL ENDÜSTRİYEL TEKNOLOJİLERİ(*) DERSLERİ TEMEL RAYLI SİSTEMLER TEKNOLOJİSİ İŞLETMELERDE MESLEKİ EĞİTİM (*) A L A N / D A L D E R S L E R İ DAL DERSLERİ RAYLI SİSTEMLERDE SİNYALİZASYON VE TELEKOMÜNİKASYON (*) RAYLI SİSTEMLERDE ELEKTRİFİKASYON RAYLI SİSTEM MEKATRONİK BİLGİSAYAR DESTEKLİ ÇİZİM TREN TRAFİK UYGULAMALARI ENDÜSTRİYEL ELEKTRONİK SAYISAL ELEKTRONİK PROGRAMLANABİLİR KONTROL SİSTEMLERİ ÜST YAPI TEKNİĞİ VE TAMİRATI (*) DEMİR YOLU APLİKASYONU VE HESAPLAMALARI DEMİR YOLU UYGULAMALARI MALİYET HESAPLARI RAYLI SİSTEM MEKANİK BİLGİSAYAR DESTEKLİ ÇİZİM ALT YAPI ELEMANLARI ÜST YAPI ELEMANLARI RAY KAYNAĞI TREN TRAFİK YÖNETİMİ (*) RAYLI SİSTEM TAŞIMACILIĞI RAYLI SİSTEMLERDE KAPASİTE HESAPLAMALARI TREN HAZIRLAMA VE MANEVRALAR RAYLI SİSTEMLERDE İLETİŞİM RAYLI SİSTEM ARAÇ MEKANİĞİ (*) RAYLI SİSTEM ARAÇ ELEKTRİĞİ CİSİMLERİN DAYANIMI RAYLI SİSTEM ARAÇ MEKATRONİĞİ (*) RAYLI SİSTEM ARAÇ ELEKTRONİĞİ RAYLI SİSTEMLERDE SAYISAL ELEKTRONİK ENDÜSTRİYEL ELEKTRONİK UYGULAMALARI

10 RAYLI SİSTEM ARAÇ TRAFİĞİ RAYLI SİSTEMLERDE PROGRAMLANABİLİR LOJİK KONTROL SİSTEMLERİ RAYLI SİSTEMLERDE MİKROKONTROLCÜLER ALAN/DAL DERS SAATLERİ TOPLAMI SEÇİLEBİLECEK DERS SAATİ SAYISI(**) REHBERLİK VE YÖNLENDİRME TOPLAM DERS SAATİ (*) Millî Eğitim Bakanlığı Ortaöğretim Kurumları Yönetmeliği uyarınca yıl sonu başarı puanı ile başarılı sayılamayacak derslerdir. (**)Talim ve Terbiye Kurulunun Tebliğler Dergisi nde yayımlanan kararları doğrultusunda seçmeli dersler tablosundan, öğrenim görülen alan/dallardan veya diğer alan/dallardan seçilecek derslerdir. 7

11 ANADOLU TEKNİK PROGRAMI HAFTALIK DERS ÇİZELGESİ MESLEKİ VE TEKNİK ANADOLU LİSESİ ANADOLU TEKNİK PROGRAMI RAYLI SİSTEMLER TEKNOLOJİSİ ALANI (RAYLI SİSTEMLER ELEKTRİK-ELEKTRONİK, RAYLI SİSTEMLER İNŞAAT, RAYLI SİSTEMLER İŞLETME, RAYLI SİSTEMLER MAKİNE, RAYLI SİSTEMLER MEKATRONİK DALLARI) HAFTALIK DERS ÇİZELGESİ DERS DERSLER KATEGORİLERİ SINIF SINIF SINIF SINIF TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI(*) DİN KÜLTÜRÜ VE AHLAK BİLGİSİ TARİH T.C. İNKILAP TARİHİ VE ATATÜRKÇÜLÜK COĞRAFYA MATEMATİK ORTAK FİZİK DERSLER KİMYA BİYOLOJİ FELSEFE YABANCI DİL BEDEN EĞİTİMİ VE SPOR GÖRSEL SANATLAR / MÜZİK SAĞLIK BİLGİSİ VE TRAFİK KÜLTÜRÜ TOPLAM MESLEKİ GELİŞİM ALAN RAYLI SİSTEMLER TEKNİK RESMİ ORTAK TEMEL ENDÜSTRİYEL TEKNOLOJİLERİ(*) DERSLERİ TEMEL RAYLI SİSTEMLER TEKNOLOJİSİ RAYLI SİSTEMLERDE SİNYALİZASYON VE TELEKOMÜNİKASYON (*) A L A N / D A L D E R S L E R İ DAL DERSLERİ RAYLI SİSTEMLERDE ELEKTRİFİKASYON (*) RAYLI SİSTEM MEKATRONİK BİLGİSAYAR DESTEKLİ ÇİZİM TREN TRAFİK UYGULAMALARI ENDÜSTRİYEL ELEKTRONİK SAYISAL ELEKTRONİK PROGRAMLANABİLİR KONTROL SİSTEMLERİ ÜST YAPI TEKNİĞİ VE TAMİRATI (*) DEMİR YOLU APLİKASYONU VE HESAPLAMALARI DEMİR YOLU UYGULAMALARI MALİYET HESAPLARI RAYLI SİSTEM MEKANİK BİLGİSAYAR DESTEKLİ ÇİZİM ALT YAPI ELEMANLARI ÜST YAPI ELEMANLARI RAY KAYNAĞI (*) TREN TRAFİK YÖNETİMİ (*) RAYLI SİSTEM TAŞIMACILIĞI RAYLI SİSTEMLERDE KAPASİTE HESAPLAMALARI TREN HAZIRLAMA VE MANEVRALAR RAYLI SİSTEMLERDE İLETİŞİM (*) RAYLI SİSTEM ARAÇ MEKANİĞİ (*) RAYLI SİSTEM ARAÇ ELEKTRİĞİ (*) CİSİMLERİN DAYANIMI RAYLI SİSTEM ARAÇ MEKATRONİĞİ (*) RAYLI SİSTEM ARAÇ ELEKTRONİĞİ RAYLI SİSTEMLERDE SAYISAL ELEKTRONİK ENDÜSTRİYEL ELEKTRONİK UYGULAMALARI RAYLI SİSTEM ARAÇ TRAFİĞİ (*) RAYLI SİSTEMLERDE PROGRAMLANABİLİR

12 LOJİK KONTROL SİSTEMLERİ RAYLI SİSTEMLERDE MİKROKONTROLCÜLER MESLEKİ YABANCI DİL(RAYLI SİSTEMLER TEKNOLOJİSİ) ALAN/DAL DERS SAATLERİ TOPLAMI SEÇİLEBİLECEK DERS SAATİ SAYISI(**) REHBERLİK VE YÖNLENDİRME TOPLAM DERS SAATİ (*) Millî Eğitim Bakanlığı Ortaöğretim Kurumları Yönetmeliği uyarınca yıl sonu başarı puanı ile başarılı sayılamayacak derslerdir. (**)Talim ve Terbiye Kurulunun Tebliğler Dergisi nde yayımlanan kararları doğrultusunda seçmeli dersler tablosundan, öğrenim görülen alan/dallardan veya diğer alan/dallardan seçilecek derslerdir. 9

13 PROGRAMIN UYGULANMASINA YÖNELİK AÇIKLAMALAR 1. Bu çerçeve öğretim programı; her öğrenciye asgari düzeyde ortak bir genel kültür veren, öğrenciyi yükseköğretim programlarına hazırlayan, iş alanlarına yönelten ve öğrencilerin istekleri doğrultusunda ilerlemelerine, kişisel yeteneklerini geliştirmelerine imkân sağlayan kazanımlara dayalı modüler yapıda geliştirilmiştir. 2. Çerçeve öğretim programı ile öğrencilerin alan ve dal ile ilgili temel bilgi ve becerileri kazanması, yeniliğe ve değişime uyum sağlaması, çevresindeki insanlarla sağlıklı iletişim kurabilmesi, hedeflerini belirleyip bunlara ulaşmak için girişimlerde bulunabilmesi ve mesleki yeterliklere sahip bireyler olarak yetiştirilmesi hedeflenmiştir. 3. Program dört yıl olarak tasarlanmış, 9 ve 10. sınıflarda ortak dersler ile alan ortak dersleri, 11 ve 12. sınıflarda ise ortak dersler ile dala özel derslerin okutulması planlanmıştır. 4. Öğrenciler, alan eğitimine 10. sınıfta başlar ve bu sınıfın sonunda dal seçimi yaparak 11 ve 12. sınıfta dal eğitimine devam eder. 5. Eğitim öğretim faaliyetleri, çerçeve öğretim programında yer alan kazanımlar ile hedeflenen bilgi ve becerileri kazandıracak şekilde planlanır ve uygulanır. 6. Haftalık ders çizelgesinde ortak dersler, alan ve dal dersleri ile seçmeli dersler yer almaktadır. Alan ve dal dersleri, öğrenme kazanımlarından ve modüllerden oluşmaktadır. Bu derslerdeki modüllerin süresi belirlenirken yüz yüze öğretim süresinin yanı sıra sınavlar, performans çalışmaları, projeler, yapılan uygulamalar vb. faaliyetlere ilişkin toplam öğrenme süresi dikkate alınmıştır. 7. Seçmeli dersler, Talim ve Terbiye Kurulunun Tebliğler Dergisi nde yayımlanan kararlar ile Mesleki ve Teknik Ortaöğretim Okul ve Kurumlarında Uygulanacak Haftalık Ders Çizelgelerinin ekinde belirtilen açıklamalar doğrultusunda seçmeli dersler tablosundaki dersler, öğrenim görülen alan/dal dersleri veya diğer alan/dalların derslerinden de seçilebilir. 8. Alan ve dal dersleri içinde (*) ile belirtilen dersler, alan ve dalın başarılması zorunlu dersleridir. Bu dersler, Millî Eğitim Bakanlığı Ortaöğretim Kurumları Yönetmeliği uyarınca yıl sonu başarı puanı ile başarılı sayılamayacak derslerdir. Bu derslere ait modüllerin tamamı önerilen ders saati değiştirilmeden uygulanır. 9. Anadolu meslek ve Anadolu teknik programında başarılması zorunlu dersler dışındaki diğer dal dersleri ve ders saati süreleri, çerçeve öğretim programında önerilen süreler dikkate alınarak Zümre Öğretmenler Kurulu tarafından belirlenir. Dal dersleri ve süreleri belirlenirken dalın tüm kazanımları dikkate alınır. 10. İşletmelerde mesleki eğitim dersinin içeriği, her dal için dalın gerektirdiği bilgi ve becerilerin tamamını kapsayan, ağırlıklı olarak iş, proje, deney ve hizmetin yapılması ve uygulamasını gerektiren öğrenme kazanımları dikkate alınarak Zümre Öğretmenler Kurulu tarafından hazırlanır. 11. Staj; öğrencilerin mesleki bilgi, beceri, tutum ve davranış geliştirmelerini, okulda olmayan tesis, araç gereci tanıyarak gerçek üretim, hizmet ortamına ve iş hayatına uyumlarını sağlamak amacıyla yaptırılır. Staj programının içeriği; ilgili sınıf / sınıflara ait kazanımlar esas alınarak temrin, iş, proje, deney veya hizmetin uygulanmasını sağlayacak şekilde Zümre Öğretmenler Kurulu tarafından hazırlanır. 12. Ders ve modül kazanımları gerçekleştirilirken iş sağlığı ve güvenliği tedbirlerinin alınması gereklidir. Referans dokümanlarda belirtilen iş sağlığı ve güvenliği mevzuatı doğrultusunda alınması gereken tedbirlere ders bilgi formları ve modül bilgi sayfalarında alan ve dalların özelliği göz önünde bulundurularak yer verilmektedir. Buna göre iş sağlığı ve güvenliği ile ilgili gerekli bilgi ve becerileri alışkanlık hâline getiren bireyler yetiştirilmesi amacıyla çerçeve öğretim programı ve diğer dokümanlardaki (ders bilgi formları ve modül bilgi sayfaları) iş sağlığı ve güvenliği ile ilgili konular Zümre Öğretmenler Kurulunda görüşülür. 13. Değerler eğitimi kapsamındaki etkinlikler, Türk millî eğitiminin genel ve özel amaç ile temel ilkeleri doğrultusunda, ahilik kültürüne bağlı; hukuka, demokrasi ve insan haklarına saygılı, toplum sorunlarına duyarlı, yurdun ekonomik, sosyal ve kültürel kalkınmasına katkıda bulunma bilincine ve gücüne sahip, her türlü zararlı alışkanlıklar, olumsuz davranışlar, aşırılıklar ve israftan kaçınan bireyler yetiştirilmesini sağlayacak şekilde planlanır ve uygulanır. Bu kapsamda; adalet, çalışkanlık, temizlik, sabır, iş ahlakı, kanaat ve şükür, merhamet, cömertlik, sorumluluk, saygı, iyilik, hoşgörü, dürüstlük, sevgi, vatanseverlik, özgüven, yardımlaşma ve işbirliği gibi değerleri yücelten ve içselleştiren bireyler yetiştirilmesi amaçlanmaktadır. Ders işlenirken ders bilgi formlarının uygulamaya ilişkin açıklamalar kısmında belirtilen değerler doğrultusunda farklı etkinlikler planlanır ve uygulanır. 10

14 ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME Ölçme bir niteliğin gözlenip gözlem sonuçlarının sayılarla veya başka sembollerle gösterilmesi; değerlendirme ise ölçme sonuçları ile bir ölçütü kıyaslayarak karara varma süreci olarak tanımlanır. Eğitim-öğretim sürecinde ölçülmek istenen nitelikler modüllerin amaçlanan öğrenme kazanımlarıdır. Bireylerin söz konusu kazanımlara ulaşıp ulaşmadığını belirlemek amacıyla ölçme araçlarından yararlanılır. Ölçme ve değerlendirme süreci, öğrencinin kazanımlara ulaşma düzeyi ve performansını belirlemesinin yanı sıra, uygulanan programın etkililiği hakkında da geri bildirim sağlayan önemli bir unsurdur. Bu süreçte; Ölçme değerlendirme etkinliğinin hangi amaçla yapılacağına karar verilmesi, Objektif değerlendirme yapmak ve doğru kararları vermek için; o o o Süreç başında önkoşul bilgileri yoklayan ve öğrencinin hazırbulunuşluğunu belirleyen tanıma amaçlı, Süreç devam ederken her modül sonunda öğrenme eksiklerini ve öğrenme güçlüklerini belirlemek için izleme amaçlı, Süreç sonunda programda modüllerin öğrenme kazanımlarına ulaşma ve yeterliklere sahip olma düzeyini belirlemek için de düzey belirleme amaçlı ölçme araçlarından ve değerlendirme türlerinden yararlanılmalıdır. Modüllerin amaçlanan bilişsel, duyuşsal ve devinişsel (psikomotor) kazanımlarının niteliklerine uygun ölçme araçları hazırlanması, Öğrenme kazanımlarını yoklayan gözlenebilir, ölçülebilir ifadelere dönüştürülmüş başarım ölçütlerinin baz alınması, Ölçme araçlarının açık ve anlaşılır olması, Gerekli olan araç, gereç ve materyallerin ortamda hazır bulundurulması sağlanmalıdır. Yapılandırmacı ve öğrenci merkezli eğitim anlayışında bireysel farklılıkların dikkate alınması son derece önemlidir. Bu durum, hem kazanımların gerçekleştirilmesinde hem de kazanımlara ulaşma düzeyinin belirlenmesinde dikkate alınmalıdır. Bu nedenle program yapısında yer alan bilgi, beceri ve tutumların etkili bir şekilde ölçülebilmesi ve doğru kararların verilerek değerlendirilebilmesi için çoklu değerlendirme etkinliklerine yer verilmelidir. Bilişsel becerilerin (bilgi ) ölçülmesinde daha çok doğru yanlış, çoktan seçmeli, boşluk doldurmalı, eşleştirmeli, uzun ve kısa cevaplı testlerden oluşan ölçme araçları tercih edilmelidir. Bunlara ek olarak proje ve performans çalışması, görüşme, sunum ve sergi gibi öğrenciyi merkeze alan, sadece öğrenme ürününü değil; öğrenme sürecini de ölçen çoklu ve alternatif ölçme değerlendirme tekniklerine de yer verilmelidir. Duyuşsal beceriler ( ilgi, tutum ve değerler), doğrudan gözlenemeyen öğrenmeler olduğu için istenilen davranışlara ait kriterler (ölçütler) ile tutum ya da tavrı gösterebilecek davranışlar belirlenmelidir. Tüm bunları ölçebilecek nitelikte kontrol ve gözlem listelerinden yararlanılmalıdır. Mesleki ve teknik eğitimde zihin kas koordinasyonunu gerektiren devinişsel (psikomotor) beceriler ağırlıklıdır. Bu nedenle bireylerin elde ettikleri bilgileri uygulamaya dönüştürerek beceri haline getirmeleri beklenir. Bir davranışın beceri haline geldiğini söyleyebilmek için nitelikli ve standartlarına uygun olarak yapılması gereklidir. Öğrencilerin bilgi ve becerilerini bütünleştirerek ortaya koydukları ürünü ve süreci ölçmek amacıyla deney, proje, uygulama vb. yoluyla bir iş ya da işlemi yapmaları istenir ve elde edilen ölçme sonuçları önceden belirlenen ölçütlere uygun olarak değerlendirilir. Öğrencilerin her modülün amaçlanan öğrenme kazanımlarına ulaşma düzeylerini belirlemek için deney, proje, temrin, uygulama vb. yapılmalı, yapılan bu ölçme çalışmalarında öğrencilerin hazırbulunuşluğu, performans ve performansı tanımlayan ölçütler, puanlama kriterleri ile okulun donanımı da dikkate alınmalı, yönergeler hazırlanmalı ve araç gereçler hazır bulundurulmalıdır. 11

15 Ayrıca ölçme araçları hazırlanırken beceri için gerekli olan tutum ve davranışlar da dikkate alınmalı, bilişsel, duyuşsal ve devinişsel özellikleri bir bütün olarak gözlemlemeye uygun bütünsel bir yapıda oluşturulmalıdır. Sonuç olarak, kazanımlara dayalı geliştirilen programların ölçme değerlendirme sürecinde yukarıda belirtilen hususlar da dikkate alınarak; Modüllerin sonunda bireylerin amaçlanan öğrenme kazanımlara ulaşma düzeyi, Dersin sonunda elde edilen kazanımları, İşletmede yapılan mesleki eğitim de ve bireysel olarak elde ettikleri kazanımlar da dahil olmak üzere ölçülmeli ve ölçme sonuçları alana ait belirlenen ölçütlere uygun olarak değerlendirilmelidir. 12

16 BAŞARILMASI ZORUNLU (*) DERSLER TABLOSU DALLAR ANADOLU MESLEK PROGRAMI ANADOLU TEKNİK PROGRAMI Raylı Sistemler Elektrik / Elektronik Raylı Sistemler İnşaat Raylı Sistemler İşletme Raylı Sistemler Makine Raylı Sistemler Mekatronik Temel Endüstriyel Teknolojileri Raylı Sistemlerde Sinyalizasyon ve Telekomünikasyon İşletmelerde Mesleki Eğitim Temel Endüstriyel Teknolojileri Üst Yapı Tekniği ve Tamiratı İşletmelerde Mesleki Eğitim Temel Endüstriyel Teknolojileri Tren Trafik Yönetimi İşletmelerde Mesleki Eğitim Temel Endüstriyel Teknolojileri Raylı Sistem Araç Mekaniği İşletmelerde Mesleki Eğitim Temel Endüstriyel Teknolojileri Raylı Sistem Araç Mekatroniği İşletmelerde Mesleki Eğitim Temel Endüstriyel Teknolojileri Raylı Sistemlerde Sinyalizasyon ve Telekomünikasyon Raylı Sistemlerde Elektrifikasyon Temel Endüstriyel Teknolojileri Üst Yapı Tekniği ve Tamiratı Ray Kaynağı Temel Endüstriyel Teknolojileri Tren Trafik Yönetimi Raylı Sistemlerde İletişim Temel Endüstriyel Teknolojileri Raylı Sistem Araç Mekaniği Raylı Sistem Araç Elektriği Temel Endüstriyel Teknolojileri Raylı Sistem Araç Mekatroniği Raylı Sistem Araç Trafiği PROGRAMDA AMAÇLANAN ÖĞRENME KAZANIMLARI Alan Ortak Kazanımları Meslek ahlakı ve ahilik, iş sağlığı ve güvenliği, proje hazırlama, çevreyi koruma, etkili iletişim kurabilme, girişimcilik ve işe uyum sağlama ile ilgili konularda kendini geliştirir. İş sağlığı ve güvenliği tedbirlerini alarak TS EN ISO standartlarına ve kurallara uygun şekilde teknik resim çizimleri İş sağlığı ve güvenliği tedbirlerini alarak çeşitli alet ve donanımlar ile standartlara uygun şekilde temel imalat işlemleri ve temel elektrik elektronik işlemleri Raylı sistemler alanına ait temel teknik kavramları, yapı ve tesisleri, haberleşme ve enerji teminini ve raylı sistemlerde kullanılan araçları açıklar. Raylı Sistemler Elektrik / Elektronik Dalına Ait Kazanımlar İş sağlığı ve güvenliği tedbirlerini alarak haberleşme teknolojileri, haberleşme tesisatı, sinyalizasyon sistemleri ve ray devreleri ile ilgili bakım ve onarımı İş sağlığı ve güvenliği tedbirlerini alarak trafo merkezi, koruma ve kontrol elemanları, katener hattı ve üçüncü ray ile ilgili bakım ve onarımı İş sağlığı ve güvenliği tedbirlerini alarak teknik resim standartlarına ve kurallarına uygun şekilde bilgisayar destekli çizim programında çizim yapma, elektronik devre simülasyonu ve baskı devre çıkarma ile ilgili işlemleri İş sağlığı ve güvenliği tedbirlerini alarak TCDD Emniyet Yönetim Sistemi işletme talimatı ve yönetmeliklerine uygun şekilde raylı sistemlerde tren trafiğini uygular. İş sağlığı ve güvenliği tedbirlerini alarak raylı sistemlerde kullanılan elektronik devre elemanlarının devreye bağlantısını ve onarım işlemlerini projeye uygun şekilde 13

17 İş sağlığı ve güvenliği tedbirlerini alarak raylı sistemler sinyalizasyonunda ve haberleşmesinde kullanılan sayısal elektronik devre elemanlarının bağlantısı ile bakım ve onarımını İş sağlığı ve güvenliği tedbirlerini alarak raylı sistemlerde kullanılan programlanabilir kontrol sistemlerinin bakım ve kontrolünü Mesleki teknik terimleri yabancı dilde ifade eder. Raylı Sistemler İnşaat Dalına Ait Kazanımlar İş sağlığı ve güvenliği tedbirlerini alarak UIC, TS EN ve TCDD İşletme Talimat ve Yönetmeliklerine uygun şekilde üst yapı elemanlarının arızalarının tespitini ve tamiratını İş sağlığı ve güvenliği tedbirlerini alarak TCDD İşletme Talimat ve Yönetmeliklerine uygun şekilde demir yolu aplikasyonu ve hesaplamaları İş sağlığı ve güvenliği tedbirlerini alarak UIC, RIV, RIC, RID, COTIF, TS EN ve TCDD İşletme talimat ve yönetmeliklerine uygun şekilde demir yolu uygulamalarını İş sağlığı ve güvenliği tedbirlerini alarak UIC, RIV, RIC, RID, COTIF, TS EN ve TCDD İşletme Talimat ve Yönetmeliklerine uygun şekilde demir yolu maliyet hesaplarını İş sağlığı ve güvenliği tedbirlerini alarak teknik resim standartlarına ve kurallarına uygun şekilde bilgisayar destekli çizim programıyla makine parçalarının resimlerini çizer. İş sağlığı ve güvenliği tedbirlerini alarak UIC, TS EN ve TCDD İşletme Talimat ve Yönetmelikleri ne uygun şekilde alt yapı elemanlarının tamiri ve bakımını İş sağlığı ve güvenliği tedbirlerini alarak TCDD İşletme Talimat ve Yönetmelikleri ne uygun bir şekilde demir yolu üst yapısının teşkilini, bakım ve kontrolünü İş sağlığı ve güvenliği tedbirlerini alarak TCDD yönetmelik ve şartnamelere uygun bir şekilde elektrikli alın kaynağı, alüminotermit ray kaynağı ve UKR li yollarda kaynaklı birleştirme Mesleki teknik terimleri yabancı dilde ifade eder. Raylı Sistemler İşletme Dalına Ait Kazanımlar İş sağlığı ve güvenliği tedbirlerini alarak TCDD Emniyet Yönetim Sistemi ne, İşletme Talimat ve Yönetmeliklerine uygun şekilde tren trafiğini yönetip güvenli bir trafik akışı için gerekli kontrolleri İş sağlığı ve güvenliği tedbirlerini alarak TCDD İşletme Talimat ve Yönetmelikleri ne uygun şekilde trenlerin taşıma planları, vagonların mühürleme ve tahsisi, tren teşkil etme, yük ve yolcu seyahat belgelerinin kontrol ve satış işlemlerini İş sağlığı ve güvenliği tedbirlerini alarak UIC, RIV, RIC, RID, COTIF, TS EN ve TCDD İşletme Talimat ve Yönetmeliklerine uygun şekilde demir yolu maliyet hesaplarını TCDD İşletme Talimat ve Yönetmelikleri ne uygun olarak raylı sistemler alanında işletmeler için gerekli olan kapasite ve performans hesaplamalarını İş sağlığı ve güvenliği tedbirlerini alarak teknik resim standartlarına ve kurallarına uygun şekilde bilgisayar destekli çizim programıyla makine parçalarının resimlerini çizer. İş sağlığı ve güvenliği tedbirlerini alarak TCDD İşletme Talimat ve Yönetmelikleri ne uygun şekilde raylı sistemler alanında trenlerin hazırlanması, manevra ve muayene işlemlerini İş sağlığı ve güvenliği tedbirlerini alarak TCDD kurum içi görüşme ve kayıt kurallarına uygun şekilde raylı sistemler alanında trafik iletişimini ve işletme içi iletişimini sağlar. İş sağlığı ve güvenliği tedbirlerini alarak UIC, TS EN ve TCDD İşletme Talimat ve Yönetmelikleri ne uygun şekilde alt yapı elemanlarının tamiri ve bakımını İş sağlığı ve güvenliği tedbirlerini alarak TCDD İşletme Talimat ve Yönetmelikleri ne uygun şekilde demir yolu üst yapısının teşkilini, bakım ve kontrolünü Mesleki teknik terimleri yabancı dilde ifade eder. 14

18 Raylı Sistemler Makine Dalına Ait Kazanımlar İş sağlığı ve güvenliği tedbirlerini alarak UIC standartları, işletme yönetmeliği ve kataloğuna uygun şekilde dizel motorlu raylı sistem araçlarının, dizel motorunun ve mekanik aksamlarının kontrolünü ve bakımlarını İş sağlığı ve güvenliği tedbirlerini alarak standartlara, kataloğa ve işletme yönetmeliğine uygun şekilde raylı sistem araçlarının elektrik elektronik sistemlerinin kontrolünü ve bakımlarını İş sağlığı ve güvenliği tedbirlerini alarak eknik resim standartlarına ve kurallarına uygun şekilde bilgisayar destekli çizim programıyla makine parçalarının resimlerini çizer. Makine parçaları ve makine elemanları üzerinde meydana gelen kuvvet, moment ve dayanımları hesaplar. İş sağlığı ve güvenliği tedbirlerini alarak TCDD Emniyet Yönetim Sistemi İşletme Talimatı ve Yönetmelikleri ne uygun şekilde raylı sistemlerde tren trafiğini uygular. İş sağlığı ve güvenliği tedbirlerini alarak TCDD işletme talimat ve yönetmeliklerine uygun şekilde raylı sistemler alanında trenlerin hazırlanması, manevra ve muayene işlemlerini Mesleki teknik terimleri yabancı dilde ifade eder. Raylı Sistemler Mekatronik Dalına Ait Kazanımlar İş sağlığı ve güvenliği tedbirlerini alarak raylı sistem araçlarında bulunan mekanik, hidrolik, pnömatik ve yardımcı ünitelerinin kontrol, bakım ve onarımlarını İş sağlığı ve güvenliği tedbirlerini alarak raylı sistem araçlarındaki elektrikle çalışan ve kontrol edilen sistemlerinin kontrol, bakım ve onarımlarını Raylı sistem araçlarındaki sayısal ünitelerin kontrol ve bakımlarını İş sağlığı ve güvenliği tedbirlerini alarak raylı sistem araçlarında kullanılan yarı iletken anahtarlama ve sensörlerinin kontrol, bakım ve onarımlarını İş sağlığı ve güvenliği tedbirlerini alarak raylı sistem araç trafiğinin yönetimi, tren teşkili, yüklerin durumu ve gabari tespiti yapılırken ekiplere ve tren trafik kontrol memuruna bilgi ve yönlendirme verir. İş sağlığı ve güvenliği tedbirlerini alarak eknik resim standartlarına ve kurallarına uygun şekilde bilgisayar destekli çizim programında çizim yapma, elektronik devre simülasyonu ve baskı devre çıkarma ile ilgili işlemleri İş sağlığı ve güvenliği tedbirlerini alarak raylı sistemlerde kullanılan programlanabilir lojik devrelerin ve kontrol ettiği ünitelerin kontrollerini, bakımlarını, yedeklenmesini ve yeniden yüklenmesini Raylı sistem araçlarındaki mikrokontrolcü ile ünitelerin kontrol, bakım, yedekleme ve yeniden yüklenme işlemlerini Mesleki teknik terimleri yabancı dilde ifade eder. 1. ORTAK DERSLER DERSLER Ortak dersler; her öğrencinin ortaöğretim kurumunu bitirinceye kadar aldığı, asgari ortak bir genel kültür veren, toplum sorunlarına duyarlı olma, yurdun ekonomik, sosyal ve kültürel kalkınmasına katkıda bulunma bilincini ve gücünü kazandırmayı amaçlayan ve öğrenciyi yükseköğretim programlarına hazırlayan derslerdir. Haftalık ders çizelgesinde yer alan ortak derslerde Talim ve Terbiye Kurulunun belirlemiş olduğu dersler, ders saatleri ve programlar uygulanır. 15

19 2. ALAN VE DAL DERSLERİ Alan ve dal dersleri, öğrenciyi hedeflediği yükseköğretim programlarına ve/veya mesleğe, iş alanlarına yönelten ve bu yönde gelişmesini sağlayan derslerdir. Alan ve dal dersleri, uygulamalı dersler olup modüler yapıda hazırlanmıştır. Alan ve dalın özelliğine göre programa yerleştirilmiştir. ALAN ORTAK DERSLERİ Bu dersler, Raylı Sistemler Teknolojisi alanındaki dallarla ilgili ortak mesleki yeterlikleri kazandırmayı amaçlayan derslerdir. Derslerin amacı, süresi (haftalık ders saati), kazanımları ile ilgili modüller aşağıda verilmiştir. MESLEKİ GELİŞİM DERSİ Bu ders ile öğrenciye; meslek ahlakı, ahilik ilkeleri, millî, manevi ve insani tüm değerlere uygun davranışlar sergileme; kaza, yaralanma ve yangın olaylarına karşı iş sağlığı ve güvenliği tedbirlerini alma, proje hazırlama; çevre kirliliği ve israfa karşı önlemler alma; iş, sosyal ve kültürel hayatında iletişim süreci araçlarını kullanarak etkili iletişim kurma; kendine uygun iş fikrini hayata geçirme; işletmenin yönetim, üretim, pazarlama, finans ve insan kaynakları faaliyetlerini yürütmesine yönelik bilgi ve becerilerin kazandırılması amaçlanmaktadır. Haftalık Ders Saati: 2 Kazanım 1: Meslek ahlakı, ahilik ilkeleri, millî, manevi ve insani tüm değerlere uygun davranışlar sergiler. Modül Adı: Meslek Ahlakı ve Ahilik Modülün Süresi: 40/14 ders saati Meslek ahlakına uygun davranışlar sergiler. Ahilik ilkelerine uygun davranışlar sergiler. Milli, manevi ve insani tüm değerlere uygun davranışlar sergiler. Kazanım 2: Çalışma ortamında ortaya çıkabilecek kaza, yaralanma ve yangına karşı gerekli güvenlik tedbirlerini alır. Modül Adı: İş Sağlığı ve Güvenliği Modülün Süresi: 40/8 ders saati İş yerinde sağlık ve güvenliği tehdit eden unsurları belirleyerek gerekli sağlık ve güvenlik tedbirlerini alır. Meslek hastalıklarının sebeplerini öğrenerek gerekli önlemleri alır. İş yerinde ortaya çıkabilecek kaza, yaralanma ve yangınlara karşı gerekli tedbirleri alır. İş kazasından sonra yapılması gereken iş ve işlemleri yürütür. Kazanım 3: Karşılaştığı problem çerçevesinde uygun yöntemleri kullanarak topladığı bilgi ve veriler doğrultusunda proje hazırlar. Modül Adı: Proje Hazırlama Modülün Süresi: 40/9 ders saati Problemi kavrayarak problem çözme yöntemlerini açıklar. 16

20 Öğrenme ihtiyaçlarını tespit ederek, öğrenme yöntemlerini kullanarak kendi öğrenme süreçlerini planlar. Öğrenme ihtiyaçları doğrultusunda uygun yöntemleri kullanarak seçici bir şekilde bilgi ve veri toplar. Elde ettiği bilgi/ verileri ihtiyaçları doğrultusunda kullanır. Karşılaştığı problem durumuna uygun proje hazırlar. Kazanım 4: Yaşadığı ortamda çevreyi korur, çevre kirliliğini ve israfı önlemeye ilişkin tedbirleri alır. Modül Adı: Çevre Koruma Modülün Süresi: 40/5 ders saati Çevre kirliliği, çevrenin korunması ve israfın önlenmesinin önemini yazılı/ sözlü ve görsel materyallerle açıklar. Yaşadığı ortamdan kaynaklanan hava, su ve toprak kirliliğini önleyici tedbirleri alır. Yaşadığı ortamdan kaynaklanan gürültü kirliliğini önleyici tedbirleri alır. Çevreye zarar vermeyen enerji kaynaklarını kullanmayı tercih eder. İsraf ve ekmek israfını önlemeye ilişkin tedbirleri alır. Kazanım 5: İletişim süreci içinde iş, sosyal ve kültürel hayatında iletişim araçlarını kullanarak etkili iletişim kurar. Modül Adı: Etkili İletişim Modülün Süresi: 40/11 ders saati Temel iletişim araçlarını kullanarak etkili iletişim kurar. Bireysel özelliklerini tanıyıp çeşitli aktiviteler yaparak kendini geliştirir. İnsan ilişkilerini düzenleyen toplumsal kurallara uygun davranır. İşletme hakkında bilgi sahibi olarak çalışma hayatında etkili iletişim kurar. Kültürel faaliyetlerle kendini ifade etme yolları geliştirir. Kazanım 6: Girişimci iş fikirleri ortaya koyarak, kendine uygun iş fikrini hayata geçirmek ve meslekte kendini geliştirmek için gerekli planlamayı Modül Adı: Girişimci Fikirler ve İş Kurma Modülün Süresi: 40/11 ders saati Girişimcilikle ilgili temel kavramları kullanır. Meslek grubuyla ilgili iş fikirleri oluşturur ve bu fikirleri değerlendirir. İşletme kurmak için gerekli süreci takip ederek evrakları hazırlar. İşletmenin faaliyet alanını ve mesleğinin özelliklerine göre çeşitli faaliyetler ile mesleki yeterliliklerini ve kapasitesini geliştirir. Kazanım 7: İşletmenin yönetimi, üretim planlaması, pazarlama, finans ve insan kaynakları faaliyetlerinin yürütülmesiyle ilgili temel düzeyde örnek uygulamalar Modül Adı: İşletme Faaliyetlerini Yürütme Modülün Süresi: 40/14 ders saati İşletme ve işletme türleri ile ilgili temel kavramları açıklar. Yönetimin alt fonksiyonları doğrultusunda yönetim planı hazırlar. 17

21 Kendi sektörüne uygun stok ve kalite yöntemini seçer. İşletmenin faaliyet alanına uygun pazarlama karması oluşturur. İşletmenin mali kaynakları ve finans yönetimi ile ilgili faaliyetleri planlar. İşletmenin personel bulma, işe alma ve performans değerlendirme süreçlerinin planlamasını RAYLI SİSTEMLER TEKNİK RESMİ DERSİ Bu derste öğrenciye; iş sağlığı ve güvenliği tedbirleri doğrultusunda TS EN ISO standartlarına ve teknik resim kurallarına uygun şekilde geometrik çizimler yapma, görünüş çıkarma, ölçülendirme, ölçeklendirme ve perspektif resimleri çizme ile ilgili bilgi ve becerilerin kazandırılması amaçlanmaktadır. Haftalık Ders Saati: 3 Kazanım 1: İş sağlığı ve güvenliği tedbirleri doğrultusunda teknik resim kurallarına uygun olarak standart resim kâğıtları üzerinde yazı, çizgi ve geometrik şekillerle ilgili çalışmalar Modül Adı: Geometrik Çizimler Modülün Süresi: 40/36 ders saati Teknik resim kurallarına ve TS EN ISO standartlarına uygun olarak eğik ve dik standart yazı yazar. Teknik resim kurallarına uygun olarak serbest elle ve çizim takımlarıyla çizgi çalışmaları Teknik resim kurallarına uygun olarak teknik resim çizim takımlarıyla geometrik şekiller çizer. Kazanım 2: İş sağlığı ve güvenliği tedbirleri doğrultusunda teknik resim kurallarına uygun olarak standart resim kâğıtlarına çeşitli iş parçalarının görünüşlerini ve kesit görünüşlerini çizer. Modül Adı: Görünüş Çıkarma Modülün Süresi: 40/36 ders saati Teknik resim kurallarına uygun olarak serbest elle ve çizim takımlarıyla çeşitli iş parçalarına ait görünüşleri çizer. Teknik resim kurallarına uygun olarak serbest elle ve çizim takımlarıyla çeşitli iş parçalarına ait kesit görünüşleri çizer. Kazanım 3: İş sağlığı ve güvenliği tedbirleri doğrultusunda teknik resim kurallarına uygun olarak standart resim kâğıtlarına çeşitli iş parçalarının ölçülendirmesini, ölçeklendirmesini ve perspektif çizimlerini Modül Adı: Ölçülendirme Ölçekler ve Perspektif Çizimleri Modülün Süresi: 40/36 ders saati Teknik resim kurallarına uygun olarak serbest elle ve çizim takımlarıyla çeşitli iş parçalarına ölçülendirme Teknik resim kurallarına uygun olarak ölçek uygulamaları Teknik resim kurallarına uygun olarak serbest elle ve çizim takımlarıyla çeşitli iş parçalarının perspektiflerini çizer. 18

22 TEMEL ENDÜSTRİYEL TEKNOLOJİLERİ DERSİ Bu derste öğrenciye; TCDD Emniyet Yönetim Sistemi İşletme Talimat ve Yönetmelikleri ne ve standartlara uygun alet ve donanım ile iş sağlığı ve güvenliği tedbirlerini alarak temel imalat ve elektrik elektronik işlemleri yapma yöntemleri ile ilgili bilgi ve becerilerin kazandırılması amaçlanmaktadır. Haftalık Ders Saati: 9 Kazanım 1: TCDD Emniyet Yönetim Sistemleri'ne uygun güvenli çalışmayı sağlar. Modül Adı: Emniyet Yönetim Sistemi ne (EYS) Giriş Modülün Süresi: 40/9 ders saati Emniyet Yönetim Sistemi'nin temel unsurlarını belirler. Mesleği ile ilgili Demir Yolu Emniyet Yönetim Sistemi ilkelerine uygun davranır. Kazanım 2: İş sağlığı ve güvenliği tedbirlerini alarak standart el aletleri ile temel el işlemleri yapar Modül Adı: Temel El İşlemleri Modülün Süresi: 40/27 ders saati İş sağlığı ve güvenliği tedbirlerini alarak tesviye işlemleri öncesi hazırlık İş sağlığı ve güvenliği tedbirlerini alarak düzlem yüzey eğeleme işlemi İş sağlığı ve güvenliği tedbirlerini alarak profil yüzey eğeleme işlemi İş sağlığı ve güvenliği tedbirlerini alarak uygun ölçü aleti ile ölçme İş sağlığı ve güvenliği tedbirlerini alarak iş resmine uygun markalama İş sağlığı ve güvenliği tedbirlerini alarak elle kesme işlemleri Kazanım 3: İş sağlığı ve güvenliği tedbirlerini alarak standartlara uygun delme ve vida işlemlerini Modül Adı: Delme ve Vida İşlemleri Modülün Süresi: 40/27 ders saati İş sağlığı ve güvenliği tedbirlerini alarak matkapları standart uç açısına göre biler. İş sağlığı ve güvenliği tedbirlerini alarak ölçüye uygun delme işlemleri İş sağlığı ve güvenliği tedbirlerini alarak rayba payı bırakılmış deliklere standartlara uygun şekilde rayba çeker. İş sağlığı ve güvenliği tedbirlerini alarak standart diş ölçülerine uygun şekilde elle kılavuz kullanıp diş açar. İş sağlığı ve güvenliği tedbirlerini alarak standart diş ölçülerine uygun şekilde elle pafta çeker. Kazanım 4: İş sağlığı ve güvenliği tedbirlerini alarak standartlara uygun şekilde makine bağlantı elemanları uygulamalarını Modül Adı: Makine Elemanları ve Uygulamaları Modülün Süresi: 40/27 ders saati İş sağlığı ve güvenliği tedbirlerini alarak standartlara uygun şekilde cıvatalı somunlu bağlantılar İş sağlığı ve güvenliği tedbirlerini alarak standartlara uygun şekilde pernolu ve gupilyalı bağlantılar 19

23 İş sağlığı ve güvenliği tedbirlerini alarak standartlara uygun şekilde kamalı mil bağlantılarını İş sağlığı ve güvenliği tedbirlerini alarak standartlara uygun şekilde perçinleme İş sağlığı ve güvenliği tedbirlerini alarak standartlara uygun şekilde pimli bağlantılar Kazanım 5: Temel hidrolik ve pnömatik işlemleri Modül Adı: Temel Hidrolik ve Pnömatik Modülün Süresi: 80/45 ders saati Metrik ve inç ölçü standartlarını kullanarak kütle, kuvvet ve basınç ile ilgili hesapları Hidrolik sisteme ve standartlara uygun yağ seçimi Hidrolik devre sembol çizimlerini standart çizim kurallarına uygun Standart hidrolik devre sembollerini kullanarak çizer. Pnömatik sistemlerde hava hazırlar. Pnömatik devre sembol çizimlerini standart çizim kurallarına uygun Standart sembolleri kullanarak pnömatik devre çizer. Kazanım 6: İş sağlığı ve güvenliği tedbirlerini alarak standartlara uygun şekilde elektrik arkı ile birleştirme işlemlerini Modül Adı: Temel Kaynak İşlemleri Modülün Süresi: 40/27 ders saati İş sağlığı ve güvenliği tedbirlerini alarak elektrik ark kaynağı ile kaynak prosedürüne uygun ark oluşturur. İş sağlığı ve güvenliği tedbirlerini alarak kaynak prosedür şartnamesine uygun şekilde elektrotla yatayda düz dikiş çeker. İş sağlığı ve güvenliği tedbirlerini alarak kaynak prosedür şartnamesine uygun şekilde elektrotla yatayda küt ek kaynağı İş sağlığı ve güvenliği tedbirlerini alarak kaynak prosedür şartnamesine uygun şekilde elektrotla yatayda iç köşe kaynağı İş sağlığı ve güvenliği tedbirlerini alarak kaynak prosedür şartnamesine uygun şekilde elektrotla yatayda bindirme kaynağı Kazanım 7: İş sağlığı ve güvenliği tedbirlerini alarak basit elektrik devresi ve kullanım amacına uygun zayıf akım tesisat uygulama devrelerini Kazanım 8: İş sağlığı ve güvenliği tedbirlerini alarak kullanım amacına uygun aydınlatma ve priz temel tesisat uygulama devrelerini Modül Adı: Temel Elektrik Modülün Süresi: 80/54 ders saati İş sağlığı ve güvenliği tedbirlerini alarak kullanılacak yere uygun iletkenleri seçip eklerini İş sağlığı ve güvenliği tedbirlerini alarak kullanım yerine uygun topraklama bağlantılarını İş sağlığı ve güvenliği tedbirlerini alarak kullanım yerine uygun dağıtım tabloları, kumanda ve koruma devre elemanlarının bağlantısını 20