TÜBİTAK-BİDEB LİSE ÖĞRETMENLERİ FİZİK, KİMYA, BİYOLOJİ VE MATEMATİK PROJE DANIŞMANLIĞI EĞİTİMİ ÇALIŞTAYLARI LİSE 1 (ÇALIŞTAY 2011) GRUP ASO
|
|
- Gülbahar Gürsel
- 8 yıl önce
- İzleme sayısı:
Transkript
1 TÜBİTAK-BİDEB LİSE ÖĞRETMENLERİ FİZİK, KİMYA, BİYOLOJİ VE MATEMATİK PROJE DANIŞMANLIĞI EĞİTİMİ ÇALIŞTAYLARI LİSE 1 (ÇALIŞTAY 2011) GRUP ASO ÇATI ISITMALI ÇEVRECİ BACA PROJE EKİBİ Ayten TAŞ Seda ERBİL Oğuz ÖZCAN PROJE DANIŞMANLARI Prof. Dr. Hakan KÖÇKAR Prof. Dr. Bilal GÜNEŞ KEPEZ/ ÇANAKKALE TEMMUZ 2011
2 1 PROJE ADI: ÇATI ISITMALI ÇEVRECİ BACA PROJENİN AMACI: 1. Fosil yakıtların kullanımından doğan hava kirliliğini önlemek. 2. Yan ürün olarak çıkan sıcak suyu çatı ısı yalıtımında kullanmak. GİRİŞ: İnsanlar tarafından gerek ısınma amaçlı gerekse sanayide fosil yakıtlar kullanılmaktadır. Fosil yakıtların yanması sonucu havayı kirleterek canlıların sağlığını tehdit eden gazlar ve partiküller ortaya çıkmaktadır [1]. Katı yakıtlı, özellikle kömür yakıtlı kazanlarda yanma sonucu oluşan duman gazları, yakıtın içerdiği kül oranına bağlı olarak oldukça kirlidir. Bu kül her ne kadar kazan içinde alınan konstrüktif tedbirler ile azaltılsa da kısmen duman gazları tarafından sürüklenerek kazan arkasından uçucu kül olarak bacaya verilmek üzere çıkar. Literatür taraması yapıldığında kuru ve sulu sistem olmak üzere iki tip baca filtresi bulunduğu görülür [2-4]. Genel olarak sulu filtre sistemlerinde su aracılığı ile dumanın toksik partiküllerden arınması amaçlanır. Farklı yöntemlerle partiküllerden arınma gerçekleşebilir. Bunlardan biri dumanı su içinden geçirirken basınç farkı ile duman içindeki toksik maddelerin çözündürülmesi esasına dayanır. Bu yöntemle toksik maddeler su içinde tutulurken aynı zamanda suyun sıcaklığından yararlanmak mümkündür. Isı yalıtımında da etkin olacak bir sulu filtre sistemi bu projede geliştirilecektir. Duman içindeki zararlı maddelerin sebep olduğu hava kirliliği, bacaya giden dumanın sulu filtreden geçirilmesi ile engellenebilir. Sulu filtreden geçirilen duman partiküllerden arınırken termodinamik yasalarına göre de filtredeki suyun sıcaklığı artar. Bu bilgi ışığında çatıya uygun bir şekilde yerleştirilen sulu baca filtresi ile çatıda ısı yalıtımı sağlanması da gerçekleşebilir. Aynı zamanda kış aylarında yoğun kar yağışı alan bölgelerde çatılarda kar birikmesi de önlenebilir. Böylece sulu baca filtresi kullanarak hava kirliliği önlenirken çatılardan ısı enerjisi kaybına da bir çözüm yolu bulunmuş olur. KURAMSAL TEMELLER: Günümüzde çok önemli bir çevre problemi olan, gezegenimiz üzerindeki canlıların sağlığını dolayısı ile gezegenimizin geleceğini etkileyen hava kirliliği atmosfer bileşikliklerinin değişmesi ile başlamaktadır. Atmosfer, yapısı gereği içerisine karışan toksinli maddeleri eriterek etkisiz hale getirmesine rağmen meteorolojik ve topoğrafik şartlara bağlı olarak sürekli bir şekilde kirlenmektedir. Kirleticilerin kaynaklarına göre hava kirliliği, doğal kaynaklardan meydana gelen ve insan faaliyetleri sonucu meydana gelen kirlilik olmak üzere iki sınıfa ayrılır. 1
3 Doğal kaynaklardan oluşan hava kirliliğini yaratanlar arasında deniz yosunlarının ortama verdiği gazlar, yanardağ ve orman yangınlarından atmosfere yayılan zararlı bileşikler, doğadaki biyolojik değişimler sırasında açığa çıkan karbon oksitler, metan vb gazlar sayılabilir. İnsan tarafından oluşturulan kaynaklardan oluşan hava kirliliği, bulunan bölgenin endüstriyel gelişimi, nüfusu, şehirleşme durumu gibi faktörlere bağlı olarak değişir. Bu tür kirliliğe neden olan kirleticiler olarak fosil kaynaklı yakıtların yanması sonucu ortaya çıkan partiküller ( toz, duman, kül, karbon, kurşun, asbest, yağ ve asitler), kükürt dioksit, azot oksitleri, karbon oksitleri, kurşun, hidrokarbonlar vb maddeler sıralanabilir[5, 6]. Şekil-1:Baca dumanı kaynaklı hava kirliliğine bir örnek [5]. Hava kirliliğine karşı alınabilecek önlemler, kirlilik kaynağına göre (fabrika, termik santral, konutlar, taşıt araçları) çok çeşitlidir. Bu önlemler başta eğitim alınmak üzere teknik, hukuksal önlemler olarak başlıca 3 grupta toplanabilir [7]. Eğitim ve teknik kaynaklı önlemlerden biri bacalara arıtıcı filtre takmaktır. Bacalara arıtıcı filtre takılması, öncelikle sanayide gelişmiş ülkelerde yaşanmaya başlayan hava kirliliği sorununa bir çözüm olarak üretilmiştir. Hava kirliliğinin sağlığı tehdit edici boyutlara geldiği bölgelerde baca filtresi kullanımı yasalarla zorunlu hale getirilmiştir. Aynı süreç içinde baca filtreleri üretilmesi ihtiyacı doğmuştur. Farklı yöntemlerle üretilen filtreler kuru ve sulu sistem olarak sınıflandırılmaktadır. Sulu baca filtrelerinde suyun küçük moleküllü olması süzme için idealdir, aynı zamanda ekonomiktir. Baca filtrelerin kullanılması ile temizlenen duman dışında yan ürünler de elde edilir. Özellikle sulu baca filtrelerinde elde edilen yan ürün olan sıcak su, binalarda ısı kayıplarını önlemede kullanılabilir [8]. Teknik olarak ısı yalıtımında kullanılabileceği gibi bir ortamın sıcaklığını arttırmak, bir ısı enerjisi elde etmek için de faydalanılabilir. Baca filtrelerinin temel çalışma prensibi Bernoulli İlkesi ne dayanmaktadır [9]. Bernoulli, sıvıların akışını incelemiş ve kendi adı ile anılan; Akış boyunca her noktada, sıvıların statik basıncı ve akış hızı ters orantılıdır. prensibini formüle etmiştir. Bu ifade daha sonra tüm akışkanlara uyarlanmıştır. Bu prensibin uygulaması Şekil-2 de gösterilmiştir. P 1 v 1 P 1 > P 2 ve v 2 > v 1 P 2 v 2 Şekil-2 Bernoulli prensibinin şematik gösterimi [9] 2
4 Burada, v ile hız ve P ile basınç ifade edilmek üzere P 1.v 1 =P 2.v 2 dir. Bir başka ifade ile Hız azaldığında Statik basınç yükselir Hız yükseldiğinde Statik basınç düşer Akışkan maddeler basınç farkından dolayı akarlar ve akma yönü basıncın büyük olduğu yerden küçük olduğu yere doğrudur [10]. Filtre sistemine dahil edilen bir vakum pompası basıncı yükseltilmek veya düşürmek için kullanılabilir. Basınç değişimi ayarlanarak su içinden geçirilen duman, suda katı partiküllerden arındırılarak temizlenmiş olarak havaya verilir. Yine Bernoulli ilkesine göre çalışan su trompu vakum pompası bulunmadığı durumlarda deneylerde kullanılır. YÖNTEM VE MATERYAL: Fosil yakıtların yanma sırasında çıkardığı dumanın toksik maddelerden arındırılması için kurulacak sistemde nargilenin çalışma prensibi kullanılabilir[11,12]. Bu sistemin büyük boyutlardaki hali baca ile birleştirilip çatıya yerleştirilebileceği gibi, daha küçük boyutlardaki hali doğrudan soba borusuna bir aparat ile birleştirilebilir. Filtrenin su haznesinin üst yüzeyi ısı yalıtım maddesi ile kaplanacak ve tabanı da ısı iletkenliği yüksek olan bir metalden olacak şekilde tasarlanır. Böylece arıtma sırasında sıcaklığı artan su ile temas halinde olan metal tabanın vereceği ısı, ortamın sıcaklığını da arttıracaktır. Şekil-3.1 de bu sistemin şeması verilmiştir. Şekil-3.1: Sistemin çalışma şeması 3
5 Kirlilik sınırını aşan ve iletkenlik ölçer ile kirlendiği tespit edilen su binanın biyolojik arıtma sistemine verilerek, bahçe sulamasında kullanılması farklı bir proje konusu olabilir. DENEYİN YAPILIŞI : Aşağıdaki malzemelerden yararlanarak filtre modeli oluşturuldu. Sıra Malzemeler: 1. 1 adet küçük boy nargile 2. 1 adet su trompu (vakum pompası yerine kullanılmak üzere) 3. 5 litre saf su 4. 1 kutu kibrit 5. 5 içimlik nargile kömürü 6. 5 içimlik nargile tütünü (aromalı) 7. Sigara tütünü 8. 1 adet koli bantı 9. 1 adet Makas adet maket bıçağı adet iletkenlik ölçer adet ph ölçer adet kürdan m uzatma kablosu rulo alüminyum folyo Planlanan sistemin istenen amaca hizmet ettiğini göstermek için bir model sistem nargile yardımı ile oluşturuldu. Nargile içindeki basınç değişimini kontrol etmek için vakum pompası ilave edilip, suyun kirlilik sınırı da iletkenlik ölçer ile tespit edildi. 4
6 Duman kaynağı Su trompu Filtre edilmiş dumanın atıldığı boru Su seviyesi Kirli duman borusu Su haznesi Şekil-3: Deney düzeneği Nargilenin kullanımı sırasında çıkan kirli dumanın su içinden geçirilerek temizlenmesi için gerekli olan vakumu sağlamak için nargileye vakum pompası yerine su trompu bağlandı. Şekil-4:İletkenliğin ölçülmesi Nargilenin içine saf su konuldu ve suyun iletkenliği, sıcaklığı ve ph değeri ölçüldü.
7 Deney düzeneği aşağıdaki gibi kontrol edilip hazırlandı.kullanılan yakıtlar hassas terazi ile ölçüldü. 5 a b c d e Fosil yakıt hazneye yerleştirilip yakılarak açığa çıkan duman, sulu filtreden geçirilerek dışarıya atıldı Şekil-5 a) Kirli dumanın su içinden geçiş b) Yakıt haznesinin hazırlanışı c) Yakıt örneklerinin tartılması d) Yakıtın yanması e) Suda süzülen dumanın birikmesi 6
8 Şekil-6 : Düzeneğin çalışması Her ölçümden önce ölçüm aletleri saf su ile temizlendi. Şekil-7: İletkenlik cihazının saf su ile temizlenmesi Şekil-8: İletkenlik cihazı 7
9 SONUÇLAR VE TARTIŞMA Modelde vakum pompası yerine su trompu kullanıldı. Su trompundaki vakum hakkında bilgi edinmek için tromptan akan suyun basıncının alabileceği en küçük değeri hesaplandı. Akan suyun sıcaklığına karşılık gelen basınç değeri literatürde bulunan[13] su buhar basıncı - sıcaklık tablosundan faydalanılarak bulundu. Akan suyun sıcaklığı, sabit değerini bulana kadar ölçüldü ve 21 0 C olarak belirlendi. Su buharı basıncı - sıcaklık grafiğinden bulunan suyun buhar basıncı (P) değeri : P= 18,6 mmhg = = 0,0245 atm Akan suyun basınç değeri en küçük 0,0245 atm değerini alabilir. Her defasında musluk aynı miktarda açılarak, debisi aynı değerde tutulmaya çalışıldı. Aynı sıcaklıktaki saf ve kirli suyun iletkenlik, dolayısıyla kirlilik oranlarının karşılaştırılması amaçlandı. Projede iletkenliği düşük olan saf su kullanıldı. Su içindeki kirlilik ve partiküller arttıkça iletkenliğin artması model sulu filtrenin, süzme işlemi yaptığını gösterecektir. Önce nargilenin haznesi saf su ile doldurup iletkenlik ölçer ile iletkenliği ve sıcaklığı ölçüldü (her ölçümden önce iletkenlik ölçer saf su ile temizlendi). Daha sonra m=18,491g meyve aromalı tütün dumanı filtreden geçirildi ve tütünün yanması bitince iletkenliği ve sıcaklığı tekrar ölçüldü. Tütünün yanmasıyla açığa çıkan dumanın sudan geçirilmesiyle oluşan kirli suyun ölçümleri aşağıdaki gibi belli aralıklarla (saf suyun başlangıç sıcaklığına düşünceye kadar) yapıldı. Suyun aynı sıcaklıktaki iletkenliğinin değişimi gözlendi. Bunun yanında yan ürün olarak ısı enerjisi elde edebilmek için kirli suyun sıcaklığının değişimi takip edildi. Düzeneğe yerleştirilen tütün örneği 30 dakikada yanarak tükendi. Alınan ölçümler sonucunda elde edilen değerler Tablo-1 de listelenmiştir. Tablo-1: m=18,49 g aromalı tütün yanması sonucu iletkenlik ve oluşan sıcaklık değişimi ölçümleri SICAKLIK ( 0 C) İLETKENLİK ( S /cm ) Saf su başlangıçta 28,0 6 Kirli su Tütünün yanması bittiği anda 29,6 51 Kirli su 5 dak. sonra 29,4 51 Kirli su 10 dak. sonra 29,2 52 Kirli su 15 dak. sonra (Hazne soğuk suya tutuldu) 28,2 52 Kirli su 20 dak. sonra 27,8 52 8
10 Tablo -1 in Analizi: İletkenlik değerinin 6 S /cm den 52 S /cm ye çıkması süzme işleminin gerçekleştiğini gösterdi. Sıcaklık değeri 28 0 C den 29,6 0 C ye yükseldi. Bu yükseliş kullanılabilinecek bir ısı enerjisi açığa çıktığını gösterdi. İkinci olarak, aynı deney düzeneğinde yakıt olarak kibrit ve kürdan parçalarının yanması sonucu ortaya çıkan duman filtreden geçirildi. Yakıt miktarı m=1,20 g olarak alındı. Yanma işlemi 5 dakika sürdü. Elde edilen sonuçlar Tablo-2 listelendi. Tablo-2: m=1,20 g kibrit ve kürdan parçalarının yanması sonucu iletkenlik ve oluşan sıcaklık değişimi ölçümleri SICAKLIK ( 0 C) İLETKENLİK ( S /cm ) Saf su başlangıçta 27,7 7 Kirli su yakıtın yanması bittiğinde 28,2 20 Kirli su 5 dak.sonra 27,9 20 Kirli su 10 dak. sonra 27,8 20 Kirli su 15 dak. sonra 27,7 20 Tablo -2 nin Analizi : Suyun iletkenliği 7 S /cm den 20 S /cm ye çıktı. Yine süzme işleminin gerçekleştiği görüldü. Sıcaklık, 27,7 0 C den 28,2 0 C ye yükseldi. Bu sıcaklık artışı, sistemden ısı enerjisi de elde edebileceğimizi göstermiş oldu. Bir sıvıda ph değeri düştükçe sıvıda karbondioksit çözündüğünün göstergesidir bilgisine dayanarak ph değeri de ölçüldü.saf suyun ph değeri 6,70 (27,7 0 C), kirli suyun ise 5,60 (27,6 0 C) olduğu görüldü.bu da bize karbondioksiti de süzebildiğimizi gösterdi. Daha sonra kütle miktarını sabit tutup, m=1,19 g Light Mentollü sigara tütünü dumanı filtreden geçirilerek deney tekrarlandı. Yanma işlemi 10 dakika sürdü.aşağıdaki değerler elde edildi. Tablo-3: m=1,19g aromalı tütün dumanının iletkenliğini ve oluşan sıcaklık değişimini göstermektedir. SICAKLIK ( 0 C) İLETKENLİK ( S /cm ) Saf su başlangıçta 28,2 7 Kirli su yakıtın yanması bittiğinde 28,6 34 Kirli su 5 dak. sonra 28,5 33 Kirli su 10 dak. sonra 28,4 34 Kirli su 15 dak. sonra 28,3 34 Kirli su 20 dak. sonra 28,2 34 Tablo -3 ün Analizi: Suyun iletkenliğinin 7 S /cm den 34 S /cm ye çıkması süzme işleminin gerçekleştiğini gösterdi. 9
11 Sıcaklığın 28,2 0 C den 28,6 0 C ye yükselmesi ısı enerjisini kullanabileceğimizi gösterdi. Saf suyun ph değeri 6,70 iken kirli suyun ise 5,89 olarak ölçüldü. Değerin düşmesi karbondioksitin süzüldüğünü gösterdi. Yine kütle miktarını sabit tutup yani m=1,26 g meyve aromalı nargile tütünü dumanı filtreden geçirilerek deney tekrarlandı. Yanma işlemi 15 dakika sürdü. Aşağıdaki Tablo-4 te sıralanan değerler elde edildi. Tablo-4 m=1,26g aromalı tütün dumanının iletkenliği ve oluşan sıcaklık değişimi SICAKLIK ( 0 C) İLETKENLİK ( S /cm ) Saf su başlangıçta 28,2 7 Kirli su yakıtın yanması bittiğinde 28,5 21 Kirli su 5 dak. sonra 28,4 22 Kirli su 10 dak. sonra 28,3 22 Kirli su 15 dak. sonra 28,2 22 Tablo -4 ün Analizi: Suyun iletkenliği 7 S /cm den 22 S /cm ye yükseldiği gözlendi ve süzme işleminin gerçekleştiği görüldü. Sıcaklığın 28,2 o C iken 28,5 o C ye yükselmesi, ısı enerjisi elde edebileceğimizi gösterdi. Saf suyun ph değeri 6,70 kirli suyun ise 6,55 olarak ölçüldü. Bu da karbondioksitin de süzüldüğünü gösterdi. Farklı değişkenleri sabit tutarak yaptığımız kontrollü deneylerle elde edilen sonuçlar incelendiğinde iletkenlik ve sıcaklık değerlerinde artış, ph değerlerinde azalma tespit edildi. Bunların detaylı açıklamaları aşağıdaki gibidir. A).Filtredeki saf suyun kütlesi ve direnci sabit tutulup, m=1,20 g lık farklı cins maddelerin yanması sonucu ortaya çıkan duman filtreden geçirildiğinde; Suyun iletkenliği bakımından incelendiğinde: Kibrit ve kürdan dumanı için : 7 S /cm den 20 S /cm ye yükseldi. Light mentollü sigara tütünü dumanı için : 7 S /cm den 34 S /cm ye yükseldi. Meyve aromalı tütün dumanı için : 7 S /cm den 22 S /cm ye yükseldi. Suyun sıcaklığı bakımından incelendiğinde : Kirbit ve kürdan dumanı için : 27,7 0 C den 28,2 0 C ye çıktı. Light mentollü sigara tütünü dumanı için : 28,2 0 C den 28,6 0 C ye çıktı. Meyve aromalı tütün dumanı için : 28,2 0 C den 28,5 0 C ye çıktı. Suyun ph değeri bakımından incelendiğinde: Kirbit ve kürdan dumanı için : 6,70 den 5,60 a düştü Light mentollü sigara tütünü dumanı için : 6,70 den 5,89 a düştü. Meyve aromalı tütün dumanı için : 6,70 den 6,55 e düştü. 10
12 B) Filtredeki saf suyun kütlesi ve direnci sabit tutulup, aynı cins, farklı kütleli yakıtların yanması sonucu ortaya çıkan dumanlar filtreden geçirildiğinde; m=1,26 g meyve aromalı tütün dumanı filtreden geçirilince; suyun iletkenliği 7 S /cm den 21 S /cm ye çıktı.suyun sıcaklığı 28,2 0 C den 28,5 0 C ye yükseldi. m= 18,49 g meyve aromalı nargile tütünü dumanı filtreden geçirilince;suyun iletkenliği 6 S /cm den 52 S /cm ye yükseldi.suyun sıcaklığı 28,0 0 C den 29,6 0 C ye yükseldi. Yanan maddenin cinsi sabit tutulup kütlesi artırıldığında, ortaya çıkan duman miktarı da arttığından hem iletkenlik artışının hem de sıcaklık artışının daha fazla olduğu gözlendi. C) Filtredeki saf suyun kütlesi ve direnci sabit tutulup, aynı sıcaklık değerinde, her duman geçiş işlemi için suyun iletkenliği karşılaştırıldığında: m=18,4912 g meyve aromalı tütün dumanı filtreden geçirilince; 28,0 0 C deki saf suyun iletkenliği 6 S /cm iken kirli suyun iletkenliğinin 52 S/cm olduğu görülmüştür. m=1,20 g kibrit ve kürdanın yanması sonucu ortaya çıkan duman filtreden geçirilince ; 27,7 o C deki saf suyun iletkenliği 7 S/cm iken kirli suyun iletkenliğinin 20 S/cm olduğu görülmüştür. m=1,19 g light mentollü sigara tütünü dumanı filtreden geçirilince; 28,2 o C deki saf suyun iletkenliği 7 S/cm iken kirli suyun iletkenliğinin 34 S/cm olduğu görülmüştür. m=1,26 g meyve aromalı nargile tütünü dumanı sulu filtreden geçirilince; 28,2 o C deki saf suyun iletkenliği 7 S/cm iken kirli suyun iletkenliğinin 22 S/cm olduğu görülmüştür. Bu sonuçlara göre aynı sıcaklıkta suyun iletkenliğindeki artış, suyun süzme işlemini gerçekleştirdiğini gösterdi. Filtreden değişik maddelerin yanması sonucu ortaya çıkan dumanlar geçirildiğinde, farklı iletkenlik değerleri ile karşılaşılması, kirlilik oluşturma oranlarının da farklı olduğunu gösterdi. DEĞERLENDİRME Projenin amacına uygun olarak tasarlanan deneyler sonucunda filtre işleminin ve sıcaklık değişiminin beklendiği şekilde gerçekleştiği görülmüştür. Yapılabilirliği, kullanabilirliği ve geliştirilebilirliği görülmüştür. Modelini kurduğumuz sulu baca filtresi projesi, suyun küçük moleküllere sahip olmasından dolayı hava kirliliğini önlemede ideal bir araçtır. Benzerlerinden farklı olarak çatıya yerleştirildiği için çatının ısıtılması ve yalıtımında kullanılabilmektedir. Böylece hem çevre kirliliği önlenmiş hem de enerji tasarrufu gerçekleşmiş olur. 11
13 Sistem geliştirilerek elde edilen sıcak su kalorifer sistemlerinde kullanılabilir yada arıtmadan geçirilerek bahçe sulamada kullanılabilir. Bu sistem sadece çatıda değil küçültülerek binanın herhangi bir bölümünde de kullanılabilir. Sistemin geliştirilmesi durumunda ülke ekonomisine büyük katkılar sağlayacağı düşünülmektedir. KAYNAKLAR: [1] [2] [3] [4] [5] [6] [7] [8] [9] [10] [11] [12] [13] teacher.shaker.k12.nh.us/.../water%20vapor%20pressure%20table.doc Çalıştay koordinatörümüz Prof.Dr. Mehmet Ay a Danışmanlarımız; Prof. Dr. Hakan KÖÇKAR ve Prof. Dr. Bilal GÜNEŞ e Teknisyenimiz Emine GÜNDÜZ e Kimya Laboratuarındaki çalışmalarımızda bize yardımlarını esirgemeyen Doç. Dr. Yusuf DİLGİN e ve Tüm Çalıştay Ekibine Teşekkür ederiz. 12
TÜBİTAK-BİDEB LİSE ÖĞRETMENLERİ FİZİK, KİMYA, BİYOLOJİ VE MATEMATİK PROJE DANIŞMANLIĞI EĞİTİMİ ÇALIŞTAYLARI LİSE 1 (ÇALIŞTAY 2011)
TÜBİTAK-BİDEB LİSE ÖĞRETMENLERİ FİZİK, KİMYA, BİYOLOJİ VE MATEMATİK PROJE DANIŞMANLIĞI EĞİTİMİ ÇALIŞTAYLARI LİSE 1 (ÇALIŞTAY 2011) ÇATI ISITMALI ÇEVRECİ BACA PROJE EKİBİ Ayten TAŞ Seda ERBİL Oğuz ÖZCAN
DetaylıTÜBİTAK BİDEB. LİSE ÖĞRETMENLERİ ( FİZİK, KİMYA, BİYOLOJİ, MATEMATİK ) PROJE DANIŞMANLIĞI EĞİTİMİ ÇALIŞTAYI LİSE-1 ( Çalıştay 2011 )
TÜBİTAK BİDEB LİSE ÖĞRETMENLERİ ( FİZİK, KİMYA, BİYOLOJİ, MATEMATİK ) PROJE DANIŞMANLIĞI EĞİTİMİ ÇALIŞTAYI LİSE-1 ( Çalıştay 2011 ) FİZİK GRUP GIRGIR PROJE ADI SIVI İLETKENLİĞİNDEN YARARLANARAK SU SEVİYESİNİN
DetaylıDÜZCE DE HAVA KİRLİLİĞİ
DÜZCE DE HAVA KİRLİLİĞİ Hasan GÜVEN Çevre Yüksek Mühendisi Çevre ve Şehircilik İl Müdürü DÜZCE ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK İL MÜDÜRLÜĞÜ Hava: Dünya atmosferini meydana getiren gaz karışımı. Ancak, atmosferin halk
DetaylıMeteoroloji. IX. Hafta: Buharlaşma
Meteoroloji IX. Hafta: Buharlaşma Hidrolojik döngünün önemli bir unsurunu oluşturan buharlaşma, yeryüzünde sıvı ve katı halde farklı şekil ve şartlarda bulunan suyun meteorolojik faktörlerin etkisiyle
DetaylıMADDENİN AYIRT EDİCİ ÖZELLİKLERİ. Nazife ALTIN Bayburt Üniversitesi, Eğitim Fakültesi
MADDENİN AYIRT EDİCİ ÖZELLİKLERİ Bayburt Üniversitesi, Eğitim Fakültesi www.nazifealtin.wordpress.com MADDENİN AYIRT EDİCİ ÖZELLİKLERİ Bir maddeyi diğerlerinden ayırmamıza ve ayırdığımız maddeyi tanımamıza
DetaylıHava Kirliliği Nedir;
Hava Kirliliği Nedir; Canlıların sağlığını olumsuz yönde etkileyen ve/veya maddi zararlar meydana getiren havadaki yabancı maddelerin, normalin üzerindeki miktar ve yoğunluğa ulaşmasıdır. Bir başka deyişle
DetaylıENERJİ YÖNETİMİ VE POLİTİKALARI
ENERJİ YÖNETİMİ VE POLİTİKALARI KAZANLARDA ENERJİ VERİMLİLİĞİ ÖĞRENCİNİN ADI:KUBİLAY SOY ADI:KOÇ NUMARASI:15360038 KAZANLAR Yakıtın kimyasal enerjisini yanma yoluyla ısı enerjisine dönüştüren ve bu ısı
DetaylıSANAYĠ KAYNAKLI HAVA KĠRLĠLĠĞĠ KONTROLÜ
SANAYĠ KAYNAKLI HAVA KĠRLĠLĠĞĠ KONTROLÜ İsken Sugözü Termik Santrali Adana Türkiye de 200 binin üzerinde iģletme, 70 bin dolayında üretim/sanayi iģletmesi bulunmaktadır. Bunlar arasında; Enerji tesisleri
DetaylıTÜBİTAK-BİDEB Lise Öğretmenleri (Fizik, Kimya, Biyoloji ve Matematik) Proje Danışmanlığı Eğitimi Çalıştayı LİSE-2 (ÇALIŞTAY 2012) SUYUN DANSI
TÜBİTAK-BİDEB Lise Öğretmenleri (Fizik, Kimya, Biyoloji ve Matematik) Proje Danışmanlığı Eğitimi Çalıştayı LİSE-2 (ÇALIŞTAY 2012) SUYUN DANSI Ali EKRİKAYA Teknik ve Endüstri Meslek Lisesi KAYSERİ Ömer
Detaylı2016 Yılı Buharlaşma Değerlendirmesi
2016 Yılı Buharlaşma Değerlendirmesi GİRİŞ Tabiatta suyun hidrolojik çevriminin önemli bir unsurunu teşkil eden buharlaşma, yeryüzünde sıvı ve katı halde değişik şekil ve şartlarda bulunan suyun meteorolojik
DetaylıProje Adı ASİT YAĞMURLARININ BİTKİ YAPRAKLARI ÜZERİNE ETKİSİ. Proje Grubu KARINCA. Emrah AVCI Abdullah Bayram GÜRDAL
Y.İ.B.O. ÖĞRETMENLERİ (FEN VE TEKNOLOJİ, FİZİK, KİMYA, BİYOLOJİ VE MATEMATİK) PROJE DANIŞMANLIĞI Proje Adı ASİT YAĞMURLARININ BİTKİ YAPRAKLARI ÜZERİNE ETKİSİ Proje Grubu KARINCA Grubu Üyeleri Asıl alt
DetaylıDokuz Eylül Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, Çevre Mühendisliği Bölümü, Buca/İZMİR. Yanma. Prof.Dr. Abdurrahman BAYRAM
Dokuz Eylül Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, Çevre Mühendisliği Bölümü, Buca/İZMİR Yanma Prof.Dr. Abdurrahman BAYRAM Telefon: 0232 3017494 Faks: 0232 3017498 E-Mail: abayram@deu.edu.tr ÇEV 3016 Hava
DetaylıİÇERİK. Amaç Yanma Dizel motorlardan kaynaklanan emisyonlar Dizel motor kaynaklı emisyonların insan ve çevre sağlığına etkileri Sonuç
SAKARYA 2011 İÇERİK Amaç Yanma Dizel motorlardan kaynaklanan emisyonlar Dizel motor kaynaklı emisyonların insan ve çevre sağlığına etkileri Sonuç Yanma prosesinin incelenmesi ve temel yanma ürünleri Sıkıştırmalı
DetaylıPİPETİNİ DALDIR PLASTİĞİ KALDIR Proje Ekibi Sunay ALTAN Ayşe KAPLAN
TÜBİTAK BİDEB LİSE ÖĞRETMENLERİ FİZİK, KİMYA, BİYOLOJİ, MATEMATİK- PROJE DANIŞMANLIĞI EĞİTİMİ ÇALIŞTAYI LİSE2 (Çalıştay 2012) BİYOLOJİ GRUP DOĞAL PROJE ADI PİPETİNİ DALDIR PLASTİĞİ KALDIR Proje Ekibi Sunay
DetaylıI.6. METEOROLOJİ VE HAVA KİRLİLİĞİ
I.6. METEOROLOJİ VE HAVA KİRLİLİĞİ Meteorolojik şartlar, hava kirliliğinin sadece can sıkıcı bir durum veya insan sağlığı için ciddi bir tehdit olduğunu belirler. Fotokimyasal dumanın negatif etkileri
DetaylıKONU MOTORLARIN ÇEVREYE OLUMSUZ ETKĠLERĠ VE BU ETKĠLERĠN AZALTILMASI
KONU MOTORLARIN ÇEVREYE OLUMSUZ ETKĠLERĠ VE BU ETKĠLERĠN AZALTILMASI HAVA Etrafımızı saran gaz karışımıdır ( Atmosfer). Kuru Temiz hava içerisinde yaklaģık olarak ; - %78 Azot - %21 Oksijen - %0,03 Karbondioksit
DetaylıTAMGA ENDÜSTRİYEL KONTROL SİSTEMLERİ LTD.ŞTİ., ENERJİ YÖNETİMİNDE SINIRSIZ ÇÖZÜMLER SUNAR. HOŞGELDİNİZ
TAMGA ENDÜSTRİYEL KONTROL SİSTEMLERİ LTD.ŞTİ., ENERJİ YÖNETİMİNDE SINIRSIZ ÇÖZÜMLER SUNAR. HOŞGELDİNİZ TAMGA TRİO YANMA VERİMİ Yakma ekipmanları tarafından yakıtın içerdiği enerjinin, ısı enerjisine dönüştürülme
Detaylıtmmob makina mühendisleri odası uygulamalı eğitim merkezi Buhar Kazanı Verim Hesapları Eğitimi
tmmob makina mühendisleri odası uygulamalı eğitim merkezi Buhar Kazanı Verim Hesapları Eğitimi Alpaslan GÜVEN Makina Yük.Mühendisi Enerji Yöneticisi EEP Eğitmeni Ekim - 2012 BUHAR KAZANLARI Kazan: İçerisinde
DetaylıSIFIR KARBONDİOKSİT SALINIMI
SIFIR KARBONDİOKSİT SALINIMI HAZIRLAYAN ÖĞRENCİLER SARP BARIŞ ORHON (7-E) ARDA KÖROĞLU (7-E) DANIŞMAN ÖĞRETMEN Meral BEŞİRACI İZMİR 2014 İÇİNDEKİLER 1. Proje özeti...2 2. Projenin amacı...2 3. Giriş...2-3
DetaylıÜzerinde yaşadığımız Dünya da tüm maddeler katı, sıvı ve gaz halde bulunur. Daha önce öğrendiğimiz gibi bu maddeler hangi halde bulunursa bulunsun,
Madde ve Isı Üzerinde yaşadığımız Dünya da tüm maddeler katı, sıvı ve gaz halde bulunur. Daha önce öğrendiğimiz gibi bu maddeler hangi halde bulunursa bulunsun, bunları oluşturan tanecikler hareket halindedir.
DetaylıBACALAR HİZMET AMAÇLARINA GÖRE DÖRDE AYRILIR: 1-DUMAN VEYA ATEŞ BACALARI 2-HAVLANDIRMA BACALARI VE IŞIKLIKLAR 3-ÇÖP BACALARI 4-TESİSAT BACALARI
BACALAR BACALAR Bacalar binalarda kirli havayı dışarı atmak, binaya temiz hava temin etmek, binada çöplerin atılması ve tesisat hatlarını döşenmesi gibi amaçlarla yapılan kanallardır. Binalarda duvarlarla
DetaylıKONYA İLİ HAVA KALİTESİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ
KONYA İLİ HAVA KALİTESİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ Bu çalışma da 2000-2010 yıllarındaki yıllık, aylık, saatlik veriler kullanılarak kirleticilerin mevsimsel değişimi incelenmiş, sıcaklık, rüzgar hızı, nisbi
DetaylıAkışkanların Dinamiği
Akışkanların Dinamiği Akışkanların Dinamiğinde Kullanılan Temel Prensipler Gaz ve sıvı akımıyla ilgili bütün problemlerin çözümü kütlenin korunumu, enerjinin korunumu ve momentumun korunumu prensibe dayanır.
DetaylıOREN303 ENERJİ YÖNETİMİ KERESTE KURUTMADA ENERJİ ANALİZİ/SÜREÇ YÖNETİMİ
OREN303 ENERJİ YÖNETİMİ KERESTE KURUTMADA ENERJİ ANALİZİ/SÜREÇ YÖNETİMİ Enerji analizi termodinamiğin birinci kanununu, ekserji analizi ise termodinamiğin ikinci kanununu kullanarak enerjinin maksimum
DetaylıKĐMYA DENEYLERĐNDE AÇIĞA ÇIKAN GAZLAR KÜRESEL ISINMAYA ETKĐ EDER MĐ? Tahir Emre Gencer DERS SORUMLUSU : Prof. Dr Đnci MORGĐL
KĐMYA DENEYLERĐNDE AÇIĞA ÇIKAN GAZLAR KÜRESEL ISINMAYA ETKĐ EDER MĐ? Tahir Emre Gencer DERS SORUMLUSU : Prof. Dr Đnci MORGĐL KÜRESEL ISINMA NEDĐR? Đnsanlar tarafından atmosfere salınan gazların sera etkisi
DetaylıAçık hava basıncını ilk defa 1643 yılında, İtalyan bilim adamı Evangelista Torricelli keşfetmiştir. Yaptığı deneylerde Torriçelli Deneyi denmiştir.
GAZ BASINCI 1)AÇIK HAVA BASINCI: Dünyanın çevresindeki hava tabakası çeşitli gazlardan meydana gelir. Bu gaz tabakasına atmosfer denir. Atmosferdeki gazlar da, katı ve sıvılarda ki gibi ağırlığından dolayı
DetaylıFOSİL YAKITLARIN YANMASI
Kömür, sıvı yakıtlar ve doğal gazın yakılması sırasında açığa çıkan bazı gazların zehirleyici etkileri ve çevre için zararları vardır. Kükürtdioksit (SO 2 ) ve (NO x ) ler bu zararlı gazların miktar ve
DetaylıTÜBİTAK-BİDEB YİBO ÖĞRETMENLERİ (FEN VE TEKNOLOJİ-FİZİK, KİMYA, BİYOLOJİ VE MATEMATİK) PROJE DANIŞMANLIĞI EĞİTİMİ ÇALIŞTAYLARI YİBO-5 (ÇALIŞTAY 2011)
TÜBİTAK-BİDEB YİBO ÖĞRETMENLERİ (FEN VE TEKNOLOJİ-FİZİK, KİMYA, BİYOLOJİ VE MATEMATİK) PROJE DANIŞMANLIĞI EĞİTİMİ ÇALIŞTAYLARI YİBO-5 (ÇALIŞTAY 2011) GRUP SES PROJE ADI ATIKLARIN SESSİZLİĞİ PROJE EKİBİ
DetaylıToprakta Kireç Tayini
Toprakta Kireç Tayini Toprakta kireç tayininde genellikle kalsimetre düzeneği kullanılır ve % kireç miktarı CaCO 3 cinsinden ifade edilir. Elde edilen veriler doğrultusunda toprakların kireç içeriğine
DetaylıHAVA KĠRLĠLĠĞĠ KONTROLÜ
Çevre Mühendisliğine GiriĢ Dersi Ders Notları HAVA KĠRLĠLĠĞĠ KONTROLÜ Yrd. Doç Dr. Orhan CERİT Daha önceki derslerimizde, hava kirliliği çalıģmalarının üç parametresi bulunduğunu ifade etmiģtik. 1.Kirletici
DetaylıTermal Enerji Depolama Nedir
RAŞİT AYTAŞ 1 Termal Enerji Depolama Nedir 1.1. Duyulur Isı 1.2. Gizli Isı Depolama 1.3. Termokimyasal Enerji Depolama 2 Termal Enerji Depolama Nedir Termal enerji depolama sistemleriyle ozon tabakasına
DetaylıBoyler, Baca hesabı. Niğde Üniversitesi Makine Mühendisliği Bölümü
Boyler, Baca hesabı Niğde Üniversitesi Makine Mühendisliği Bölümü Boyler nedir? Kalorifer kazanının sıcaklığından yararlanarak içindeki suyun ısıtılması sağlayan ve bu su ile yerleşim yerine sıcak su sağlayan
DetaylıHavacılık Meteorolojisi Ders Notları. 1. Atmosfer ve İçeriği
Havacılık Meteorolojisi Ders Notları 1. Atmosfer ve İçeriği Yard.Doç.Dr. İbrahim Sönmez Ondokuz Mayıs Üniversitesi Ballıca Kampüsü Havacılık ve Uzay Bilimleri Fakültesi Meteoroloji Mühendisliği Bölümü
DetaylıAKIŞKANLARIN ISI İLETİM KATSAYILARININ BELİRLENMESİ DENEYİ
T.C. ONDOKUZ MAYIS ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ MAKİNA MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ AKIŞKANLARIN ISI İLETİM KATSAYILARININ BELİRLENMESİ DENEYİ Hazırlayan Yrd.Doç.Dr. Lütfü NAMLI SAMSUN AKIŞKANLARIN ISI İLETİM
Detaylı60 C. Şekil 5.2: Kütlesi aym, sıcaklıkları farklı aym maddeler arasındaki ısı alışverişi
5.2 ISI ALIŞ VERİŞİ VE SICAKLIK DEĞİŞİMİ Isı, sıcaklıkları farklı iki maddenin birbirine teması sonucunda, sıcaklığı yüksek olan maddeden sıcaklığı düşük olatı maddeye aktarılan enerjidir. Isı aktanm olayında,
Detaylı> > 2. Kaplardaki sıvıların sıcaklığı 70 o C ye getirilirse sahip oldukları ısı miktarlarını sıralayınız.
1. Tost makinesinin ısınması 2. Hızlı giden arabanın fren yapmasıyla lastiklerin ısınması 3. Yazın güneşte kalan suyun ısınması 4. Odunun yanması 5. Ütünün ısınması 6. Koşu bandında tempolu yürüyen adam
DetaylıHİDROLOJİ. Buharlaşma. Yr. Doç. Dr. Mehmet B. Ercan. İnönü Üniversitesi İnşaat Mühendisliği Bölümü
HİDROLOJİ Buharlaşma Yr. Doç. Dr. Mehmet B. Ercan İnönü Üniversitesi İnşaat Mühendisliği Bölümü BUHARLAŞMA Suyun sıvı halden gaz haline (su buharı) geçmesine buharlaşma (evaporasyon) denilmektedir. Atmosferden
DetaylıÖZEL EGE LİSESİ AKAN SUYUN ENERJİSİNİN ELEKTRİĞE DÖNÜŞÜMÜ
ÖZEL EGE LİSESİ AKAN SUYUN ENERJİSİNİN ELEKTRİĞE DÖNÜŞÜMÜ HAZIRLAYAN ÖĞRENCİ: Bürge ÖZTÜRK DANIŞMAN ÖĞRETMEN: Melike GÜZEL İZMİR 2016 İÇİNDEKİLER 1.Proje özeti...2 2.Projenin amacı...2 3. Giriş...3-4 4.Yöntem...4-5
DetaylıEYVAH DENEY TÜPÜMDE GAZ BĐRĐKTĐ
EYVAH DENEY TÜPÜMDE GAZ BĐRĐKTĐ KĐMYA EĞĐTĐMĐNDE PROJE DESTEKLĐ DENEY UYGULAMALRI DERS SORUMLUSU: PROF.DR ĐNCĐ MORGĐL HAZIRLAYAN: ERKAM UYGUR PROJE HEDEF SORUSU: Kalsiyum karbonat ve hidroklorik asit kullanarak
DetaylıT.C.MİLLİ EĞİTİM BAKANLIĞI-TUBİTAK BİDEB YİBO ÖĞRETMENLERİ (Fen Ve Teknoloji, Fizik, Kimya, Biyoloji Ve Matematik)PROJE DANIŞMANLIĞI EĞİTİMİ
T.C.MİLLİ EĞİTİM BAKANLIĞI-TUBİTAK BİDEB YİBO ÖĞRETMENLERİ (Fen Ve Teknoloji, Fizik, Kimya, Biyoloji Ve Matematik)PROJE DANIŞMANLIĞI EĞİTİMİ FİZİK ÇALIŞMA GRUBU FİZİK PROJE RAPORU PROJE ADI: HAREKET İLE
DetaylıVakum Teknolojisi * Prof. Dr. Ergun GÜLTEKİN. İstanbul Üniversitesi Fen Fakültesi
Vakum Teknolojisi * Prof. Dr. Ergun GÜLTEKİN İstanbul Üniversitesi Fen Fakültesi Giriş Bilimsel amaçla veya teknolojide gerekli alanlarda kullanılmak üzere, kapalı bir hacim içindeki gaz moleküllerinin
DetaylıTÜBİTAK BİDEB. LİSE ÖĞRETMENLERİ (FİZİK, KİMYA, BİYOLOJİ, MATEMATİK) PROJE DANIŞMANLIĞI EĞİTİMİ ÇALIŞTAYLARI LİSE 3 (Çalıştay 2013) PROJE RAPORU
TÜBİTAK BİDEB LİSE ÖĞRETMENLERİ (FİZİK, KİMYA, BİYOLOJİ, MATEMATİK) PROJE DANIŞMANLIĞI EĞİTİMİ ÇALIŞTAYLARI LİSE 3 (Çalıştay 2013) PROJE RAPORU PROJE DANIŞMANLARI Prof. Dr. Salih ATEŞ Doç. Dr. Vildan BİLGİN
Detaylı2-Emisyon Ölçüm Raporu Formatı
2-Emisyon Ölçüm Raporu Formatı A) İşletmenin Sınıfı (1- İşletmenin faaliyetinin Çevre Kanununca Alınması Gereken İzin ve Lisanslar Hakkında Yönetmelik Madde 4 kapsamında yeri,) B) Faaliyetinin Anlatımı
DetaylıISI NEDİR? Isı bir enerji çeşidi olduğu için enerji birimleriyle ölçülür. HÜSEYİN DEMİRBAŞ
ISI NEDİR? Bir maddeyi oluşturan taneciklerin sahip oldukları hareket (kinetik) enerjilerinin toplamına ısı denir. Isı bir enerji türüdür ve ısı enerjisi kalorimetre kabı ile ölçülür. Isı bir enerji çeşidi
DetaylıEŞANJÖR (ISI DEĞİŞTİRİCİSİ) DENEYİ FÖYÜ
EŞANJÖR (ISI DEĞİŞTİRİCİSİ) DENEYİ FÖYÜ Giriş Isı değiştiricileri (eşanjör) değişik tiplerde olup farklı sıcaklıktaki iki akışkan arasında ısı alışverişini temin ederler. Isı değiştiricileri başlıca yüzeyli
DetaylıBu birikintilerin giderilmesi için uygun kimyasallarla membranlar zaman içinde yıkanarak tekrar eski verimine ulaştırılırlar.
VIIPOL CKS MEMBRAN TEMİİZLEME PROSEDÜRÜ 1.Giriş : Ne kadar iyi bir ön arıtma yapılırsa yapılsın, çalışan bir ters ozmoz ( RO ) sisteminde zaman içinde hamsu içinde bulunan ve ön arıtmadan geçebilen kolloidler,
DetaylıİĞİ MEVZUATI ÇERÇEVESİNDE 2011 YILINDA ANKARA'DA YAŞANAN İĞİ. Erkin ETİKE KMO Hava Kalitesi Takip Merkezi Başkanı. 12 Ocak 2012 - Ankara
HAVA KİRLİLİĞİ İĞİ MEVZUATI ÇERÇEVESİNDE 2011 YILINDA ANKARA'DA YAŞANAN NO VE O KİRLİLİĞİ İĞİ 2 3 Erkin ETİKE KMO Hava Kalitesi Takip Merkezi Başkanı 12 Ocak 2012 - Ankara SUNUM PLANI 1. GİRİŞ İŞ 2. HUKUKİ
DetaylıBURSA İLİ 2016 YILI HAVA KALİTESİ. Dr. Efsun DİNDAR Uludağ Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, Çevre Mühendisliği Bölümü
BURSA İLİ 2016 YILI HAVA KALİTESİ Dr. Efsun DİNDAR Uludağ Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, Çevre Mühendisliği Bölümü HAVA KİRLİLİĞİ NEDİR? ISINMA ULAŞIM SANAYİ DOĞAL SEBEPLER Hava kirleticileri Kirletici
DetaylıSORU 1) ÇÖZÜM 1) UYGULAMALI AKIŞKANLAR MEKANİĞİ 1
SORU 1) Şekildeki sistemde içteki mil dönmektedir. İki silindir arasında yağ filmi vardır. Sistemde sızdırmazlık sağlanarak yağ kaçağı önlenmiştir. Verilen değerlere göre sürtünme yolu ile harcanan sürtünme
DetaylıYAZILI SINAV CEVAP ANAHTARI COĞRAFYA
YAZILI SINAV CEVAP ANAHTARI COĞRAFYA CEVAP 1: (TOPLAM 10 PUAN) 1.1: 165 150 = 15 meridyen fark vardır. (1 puan) 15 x 4 = 60 dakika = 1 saat fark vardır. (1 puan) 12 + 1 = 13 saat 13:00 olur. (1 puan) 1.2:
DetaylıDENEY 3. MADDENİN ÜÇ HALİ: NİTEL VE NİCEL GÖZLEMLER Sıcaklık ilişkileri
DENEY 3 MADDENİN ÜÇ HALİ: NİTEL VE NİCEL GÖZLEMLER Sıcaklık ilişkileri AMAÇ: Maddelerin üç halinin nitel ve nicel gözlemlerle incelenerek maddenin sıcaklık ile davranımını incelemek. TEORİ Hal değişimi,
DetaylıKAZANLARDA ENERJİ VERİMLİLİĞİ
KAZANLARDA ENERJİ VERİMLİLİĞİ BİRSEN BAKIR ELEKTRİK MÜH. ENERJİ YÖNETİCİSİ EVD ENERJİ YÖNETİMİ -1- Kazanlar Yakıtın kimyasal enerjisini yanma yoluyla ısı enerjisine dönüştüren ve bu ısı enerjisini taşıyıcı
DetaylıBuhar çevrimlerinde akışkan olarak ucuzluğu, her yerde kolaylıkla bulunabilmesi ve buharlaşma entalpisinin yüksek olması nedeniyle su alınmaktadır.
Buhar Çevrimleri Buhar makinasının gerçekleştirilmesi termodinamik ve ilgili bilim dallarının hızla gelişmesine yol açmıştır. Buhar üretimi buhar kazanlarında yapılmaktadır. Yüksek basınç ve sıcaklıktaki
DetaylıT.C. TÜBİTAK-BİDEB. YİBO ÖĞRETMENLERİ (FEN VE TEKNOLOJİ-FİZİK, KİMYA, BİYOLOJİ- ve MATEMATİK) PROJE DANIŞMANLIĞI EĞİTİM ÇALIŞTAYLARI
T.C. TÜBİTAK-BİDEB YİBO ÖĞRETMENLERİ (FEN VE TEKNOLOJİ-FİZİK, KİMYA, BİYOLOJİ- ve MATEMATİK) PROJE DANIŞMANLIĞI EĞİTİM ÇALIŞTAYLARI İKİ ELEKTROMIKNATIS ARASINDA BULUNAN BİR DEMİR PARÇACIĞIN HAREKETİ HAZIRLAYANLAR
DetaylıDÖKÜMHANELERDE EMİSYONLARIN AZALTILMASI UYGULAMALARI
DÖKÜMHANELERDE EMİSYONLARIN AZALTILMASI UYGULAMALARI Berivan Boduroğlu 26.10.2018 1 EMİSYON VE HAVA KİRLİLİĞİ Katı, sıvı ve gaz şeklindeki yabancı maddelerin insan sağlığına, canlı hayatına ve ekolojik
DetaylıSAKARYA ÜNİVERSİTESİ SAKARYA MESLEK YÜKSEKOKULU
TERMODİNAMİK Öğr. Gör. SAKARYA ÜNİVERSİTESİ SAKARYA MESLEK YÜKSEKOKULU ISI Maddenin kütlesine, cinsine ve sıcaklık farkına bağımlı olarak sıcaklığını birim oranda değiştirmek için gerekli olan veri miktarına
DetaylıENERJİ DENKLİKLERİ 1
ENERJİ DENKLİKLERİ 1 Enerji ilk kez Newton tarafından ortaya konmuştur. Newton, kinetik ve potansiyel enerjileri tanımlamıştır. 2 Enerji; Potansiyel, Kinetik, Kimyasal, Mekaniki, Elektrik enerjisi gibi
DetaylıTARIMSAL YAPILAR. Prof. Dr. Metin OLGUN. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarımsal Yapılar ve Sulama Bölümü
TARIMSAL YAPILAR Prof. Dr. Metin OLGUN Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarımsal Yapılar ve Sulama Bölümü HAFTA KONU 1 Giriş, İklimsel Çevre ve Yönetimi Temel Kavramlar 2 İklimsel Çevre Denetimi Isı
Detaylı4. Ünite 2. Konu Enerji Kaynakları. A nın Yanıtları
ENERJİ KAYNAKLARI 1 4. Ünite 2. Konu Enerji Kaynakları A nın Yanıtları 1. Günümüzde kullanılan nin maliyetinin düşük, çevreye zarar vermeyen... yenilenebilir ve güvenli olmasına önem verilmektedir. 12.
DetaylıBUHARLI VE BİRLEŞİK GÜÇ ÇEVRİMLERİ
BUHARLI VE BİRLEŞİK GÜÇ ÇEVRİMLERİ 1 CARNOT BUHAR ÇEVRİMİ Belirli iki sıcaklık sınırı arasında çalışan en yüksek verimli çevrim Carnot çevrimidir buharlı güç santralleri için ideal bir çevrim değildir.
DetaylıÖĞRETĐM TEKNOLOJĐLERĐ VE MATERYAL GELĐŞĐMĐ ÇALIŞMA YAPRAĞI
ÖĞRETĐM TEKNOLOJĐLERĐ VE MATERYAL GELĐŞĐMĐ ÇALIŞMA YAPRAĞI REAKSĐYON HIZINA ETKĐ EDEN FAKTÖRLER YASEMĐN KONMAZ 20338575 Çalışma Yaprağı Ders Anlatımı: REAKSĐYON HIZINA ETKĐ EDEN FAKTÖRLER: 1.Reaktif Maddelerin
DetaylıGAZLAR GAZ KARIŞIMLARI
DALTON KISMİ BASINÇLAR YASASI Aynı Kaplarda Gazların Karıştırılması Birbiri ile tepkimeye girmeyen gaz karışımlarının davranışı genellikle ilgi çekicidir. Böyle bir karışımdaki bir bileşenin basıncı, aynı
DetaylıEVDE BİYOTEKNOLOJİ. Yrd. Doç. Dr. Hüseyin UYSAL ADNAN MENDERES ÜNİVERSİTESİ TARIMSAL BİYOTEKNOLOJİ BÖLÜMÜ 5. DERS
EVDE BİYOTEKNOLOJİ Yrd. Doç. Dr. Hüseyin UYSAL ADNAN MENDERES ÜNİVERSİTESİ TARIMSAL BİYOTEKNOLOJİ BÖLÜMÜ 5. DERS STERİLİZASYON; BİTKİ DOKU KÜLTÜRLERİNDE KULLANILAN STERİLİZASYON YÖNTEMLERİ VE BU STERİLİZASYON
DetaylıT.C. ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI ÇEVRE YÖNETİMİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ YER SEVİYESİ OZON KİRLİLİĞİ BİLGİ NOTU
T.C. ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI ÇEVRE YÖNETİMİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ YER SEVİYESİ OZON KİRLİLİĞİ BİLGİ NOTU Temmuz 2014 OZON NEDİR Ozon (O 3 ) üç tane oksijen atomunun birleşmesi ile oluşmaktadır. Ozon, atmosferde
DetaylıERZURUM DA HAVA KİRLİLİĞİNİ AZALTMAK İÇİN BİNALARDA ISI YALITIMININ DEVLET DESTEĞİ İLE SAĞLANMASI
ERZURUM DA HAVA KİRLİLİĞİNİ AZALTMAK İÇİN BİNALARDA ISI YALITIMININ DEVLET DESTEĞİ İLE SAĞLANMASI Rasim Buluç, Fikret Büyüksoy Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü, Erzurum Daha önce Bayındırlık ve İskân İl
DetaylıEndüstriyel Kaynaklı Hava Kirliliği
Dokuz Eylül Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, Çevre Mühendisliği Bölümü, Buca/İZMİR Endüstriyel Kaynaklı Hava Kirliliği Prof.Dr. Abdurrahman BAYRAM Telefon: 0232 3017494 Faks: 0232 3017498 E-Mail: abayram@deu.edu.tr
DetaylıEMİSYON ÖN İZNİ VE EMİSYON İZNİ ALMAYA ESAS TEŞKİL EDECEK DÖKÜMANLARLA İLGİLİ YÖNERGE. BİRİNCİ BÖLÜM Genel İlkeler
EMİSYON ÖN İZNİ VE EMİSYON İZNİ ALMAYA ESAS TEŞKİL EDECEK DÖKÜMANLARLA İLGİLİ YÖNERGE BİRİNCİ BÖLÜM Genel İlkeler Madde 1- Bu yönergenin amacı, 07.10.2004 tarih ve 25606 sayılı Resmi Gazete de yayımlanan
DetaylıDaha iyi bir yasam kalitesi için!
Daha iyi bir yasam kalitesi için! Dünya çapında patentli, üstün Alman teknolojisi ve işlev garantisi sunan TÜV onaylı ilk ve tek hava temizleme cihazı, DİKA A.Ş. güvencesiyle artık Türkiye de! TEMİZ HAVA
DetaylıBiyogaz Temel Eğitimi
Biyogaz Temel Eğitimi Sunanlar: Dursun AYDÖNER Proje Müdürü Rasim ÜNER Is Gelistime ve Pazarlama Müdürü Biyogaz Temel Eğitimi 1.Biyogaz Nedir? 2.Biyogaz Nasıl Oluşur? 3.Biyogaz Tesisi - Biyogaz Tesis Çeşitleri
DetaylıKIŞLAR TASARRUFLU GEÇSİN
KIŞLAR TASARRUFLU GEÇSİN Hazırlayan Öğrenciler Didenaz Gündoğdu 6-A Oğuzhan Yıldırım 6-C Danışman Öğretmen Melike TURAN İZMİR, 2012 İÇİNDEKİLER 1. Proje özeti...2 2. Projenin amacı...3 3. Giriş...3 4.
DetaylıIsı transferi (taşınımı)
Isı transferi (taşınımı) Isı: Sıcaklık farkı nedeniyle bir maddeden diğerine transfer olan bir enerji formudur. Isı transferi, sıcaklık farkı nedeniyle maddeler arasında meydana gelen enerji taşınımını
DetaylıÇEV416 ENDÜSTRİYEL ATIKSULARIN ARITILMASI
ÇEV416 ENDÜSTRİYEL ATIKSULARIN ARITILMASI 3. Endüstriyel Kirlenme Problemleri Yrd. Doç. Dr. Kadir GEDİK 3.1. Endüstriyel Atık Kaynak ve Türleri Endüstriyel faaliyetlerin asıl amacı; üretim yapmak Endüstriyel
DetaylıISI POMPASI DENEY FÖYÜ
T.C BURSA TEKNİK ÜNİVERSİTESİ DOĞA BİLİMLERİ, MİMARLIK ve MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ ISI POMPASI DENEY FÖYÜ 2015-2016 Güz Yarıyılı Prof.Dr. Yusuf Ali KARA Arş.Gör.Semih AKIN Makine
DetaylıAkışkanların Dinamiği
Akışkanların Dinamiği Akışkanların Dinamiğinde Kullanılan Temel Prensipler Gaz ve sıvı akımıyla ilgili bütün problemlerin çözümü kütlenin korunumu, enerjinin korunumu ve momentumun korunumu prensibe dayanır.
Detaylı1. GİRİŞ 2. KULLANILAN ÖLÇÜM CİHAZLARI VE METOT
İÇİNDEKİLER T.C. SELÇUK ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK-MİMARLIK FAKÜLTESİ 1. GİRİŞ 2. KULLANILAN ÖLÇÜM CİHAZLARI VE METOT 2.1. Gaz Analiz Cihazı 2.2. Ölçüm ve Hazırlık Aşaması ÇETİK ISI SANAYİ YE AİT KATI YAKIT
DetaylıTÜBİTAK-BİDEB YİBO ÖĞRETMENLERİ (FEN VE TEKNOLOJİFİZİK,KİMYA,BİYOLOJİ-VE MATEMATİK ) PROJE DANIŞMANLIĞI EĞİTİMİ ÇALIŞTAYLARI
TÜBİTAK-BİDEB YİBO ÖĞRETMENLERİ (FEN VE TEKNOLOJİFİZİK,KİMYA,BİYOLOJİ-VE MATEMATİK ) PROJE DANIŞMANLIĞI EĞİTİMİ ÇALIŞTAYLARI ÇALIŞTAY 2009-1 TÜSSİDE-GEBZE 15-22 HAZİRAN 2009 GRUP KATALİZÖR ERDOĞAN DURDU
DetaylıMAK-LAB007 AKIŞKAN YATAĞINDA AKIŞKANLAŞTIRMA DENEYİ
MAK-LAB007 AKIŞKAN YATAĞINDA AKIŞKANLAŞTIRMA DENEYİ 1.GİRİŞ Deney tesisatı; içerisine bir ısıtıcı,bir basınç prizi ve manometre borusu yerleştirilmiş cam bir silindirden oluşmuştur. Ayrıca bu hazneden
DetaylıYıldız Teknik Üniversitesi Çağdaş, Öncü, Yenilikçi
Hava Kirliliği Ölçüm Yöntemleri Emisyon Ölçümleri (Kaynakta) İmisyon Ölçümleri Sabit kaynaklar (Yakma tesisi, fabrika, termik santral bacaları) Hareketli kaynaklar (Motorlu araçlar) Ortam havasında yapılır
DetaylıERCİYES ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ ENERJİ SİSTEMLERİ MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ
ERCİYES ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ ENERJİ SİSTEMLERİ MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ DENEY FÖYÜ DENEY ADI AKIŞKAN YATAKLI ISI TRANSFER DENEYİ DERSİN ÖĞRETİM ÜYESİ DENEY SORUMLUSU DENEY GRUBU: DENEY TARİHİ
DetaylıProje Adı ASİT YAĞMURLARININ BİTKİ YAPRAKLARI ÜZERİNE ETKİSİ. Proje Grubu KARINCA. Proje Grubu Üyeleri Emrah AVCI Abdullah Bayram GÜRDAL
TÜBİTAK-BİDEB Y.İ.B.O. ÖĞRETMENLERİ (FEN VE TEKNOLOJİ, FİZİK, KİMYA, BİYOLOJİ VE MATEMATİK) PROJE DANIŞMANLIĞI EĞİTİMİ ÇALIŞMA PROGRAMI ÇALIŞTAY 2009 2 23 30 HAZİRAN 2009 Proje Adı ASİT YAĞMURLARININ BİTKİ
DetaylıTEHLİKELİ ATIK ÖN İŞLEM TESİSLERİ
TEHLİKELİ ATIK ÖN İŞLEM TESİSLERİ i. Elleçleme (Handling) Tesisi Elleçleme tesisi, uygun tehlikeli ve tehlikesiz endüstriyel atıkların, parçalanması ve termal bertaraf tesislerinin istediği fiziksel şartları
DetaylıMAK 401 MAKİNA PROJE DERSİ KONULARI. Prof. Dr. Erdem KOÇ. Doç. Dr. Hakan ÖZCAN
MAK 401 MAKİNA PROJE DERSİ KONULARI Not: Ders konuları seçilirken aşağıda belirtilen formun doldurulup bölüm sekreterliğine verilmesi gerekmektedir. Prof. Dr. Erdem KOÇ Konu Rüzgar Türbinlerinde Kanat
DetaylıÇevre İçin Tehlikeler
Çevre ve Çöp Çevre Bir kuruluşun faaliyetlerini içinde yürüttüğü hava, su, toprak, doğal kaynaklar, belirli bir ortamdaki bitki ve hayvan topluluğu, insan ve bunlar arasındaki faaliyetleri içine alan ortamdır.
DetaylıEmisyon ve Hava Kalitesi Ölçüm Yöntemleri: Temel Prensipler
Emisyon ve Hava Kalitesi Ölçüm Yöntemleri: Temel Prensipler Prof.Dr.Abdurrahman BAYRAM Dokuz Eylül Üniversitesi, Çevre Mühendisliği Bölümü Tınaztepe Yerleşkesi 35160 Buca-İzmir Tel: 0232 3017113 Faks:
DetaylıMETEOROLOJİ. VI. Hafta: Nem
METEOROLOJİ VI. Hafta: Nem NEM Havada bulunan su buharı nem olarak tanımlanır. Yeryüzündeki okyanuslardan, denizlerden, göllerden, akarsulardan, buz ve toprak yüzeylerinden buharlaşma ve bitkilerden terleme
DetaylıKömürlü Termik Santraller
Kömürlü Termik Santraller TERMİK SANTRAL NEDİR, NASIL ÇALIŞIR? Termik santraller katı, sıvı ve gaz halindeki yakıtlarda var olan kimyasal enerjiyi ısı enerjisine, ısı enerjisini mekanik enerjiye, mekanik
DetaylıKalorifer Tesisatı Proje Hazırlama Esasları. Niğde Üniversitesi Makine Mühendisliği Bölümü
Kalorifer Tesisatı Proje Hazırlama Esasları Niğde Üniversitesi Makine Mühendisliği Bölümü ISITMA TEKNİĞİ 1.Tarihsel gelişim 2.Günümüz ısıtma teknikleri Bir ısıtma tesisatının uygun olabilmesi için gerekli
DetaylıBernoulli Denklemi, Basınç ve Hız Yükleri Borularda Piezometre ve Enerji Yükleri Venturi Deney Sistemi
Bernoulli Denklemi, Basınç ve Hız Yükleri Borularda Piezometre ve Enerji Yükleri Venturi Deney Sistemi Akışkanlar dinamiğinde, sürtünmesiz akışkanlar için Bernoulli prensibi akımın hız arttıkça aynı anda
DetaylıGÜNEŞ ENERJĐSĐ IV. BÖLÜM. Prof. Dr. Olcay KINCAY
GÜNEŞ ENERJĐSĐ IV. BÖLÜM Prof. Dr. Olcay KINCAY DÜZ TOPLAYICI Düz toplayıcı, güneş ışınımını, yararlı enerjiye dönüştüren ısı eşanjörüdür. Akışkanlar arasında ısı geçişi sağlayan ısı eşanjörlerinden farkı,
DetaylıPROJE RAPORU Haziran 2009 TÜSSİDE-GEBZE
TÜBİTAK-BİDEB Y.İ.B.O. ÖĞRETMENLERİ (FEN VE TEKNOLOJİ, FİZİK, KİMYA, BİYOLOJİ VE MATEMATİK) PROJE DANIŞMANLIĞI EĞİTİMİ ÇALIŞTAY 2009 2 23 30 HAZİRAN 2009 Proje Adı : KARBONMONOKSİT UYARICI VE ÖNLEYİCİ
DetaylıGeleceğinize Açılan Kapı
Geleceğinize Açılan Kapı OSMANİYE KORKUT ATA ÜNİVERSİTESİ AKADEMİK BİRİMLER Fakülteler 1. Mühendislik Fakültesi 2. İktisadi ve İdari Bilimler Fak. 3. Fen Edebiyat Fak. 4. Mimarlık, Tasarım ve Güzel Sanatlar
DetaylıEndüstriyel Kaynaklı Hava Kirliliği
Dokuz Eylül Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, Çevre Mühendisliği Bölümü, Buca/İZMİR Endüstriyel Kaynaklı Hava Kirliliği Prof.Dr. Abdurrahman BAYRAM Telefon: 0232 3017494 Faks: 0232 3017498 E-Mail: abayram@deu.edu.tr
DetaylıŞekil 3. Kireç ile pratik konserve ısıtma işlemi.
DOĞAL ISINAN KONSERVE Hatice ŞENEL a Nurdan TAHAN b a Mehmet Soysaraç İ.Ö.O. Melikgazi / Kayseri b Sadiye Nuhoğlu İ.Ö.O Kocasinan / Kayseri ÖZET Hazır konservelerin ve yiyeceklerin doğal kireç kullanılarak
DetaylıEĞİTİM PROGRAMI ÇERÇEVESİ BİRİNCİ EĞİTİM MODÜLÜ
EK-2 PROGRAMI ÇERÇEVESİ BİRİNCİ MODÜLÜ MÜFREDAT KONUSU MODÜL GENEL Enerji verimliliği mevzuatı, M1 Teorik Enerjide arz ve talep tarafındaki gelişmeler, M1 Teorik Enerji tasarrufunun ve verimliliğin önemi
DetaylıEKOTEC ISITMA SOĞUTMA ÇÖZÜMLERİ
ISITMA SOĞUTMA ÇÖZÜMLERİ ENERJİ KİM? 1999 yılından beri Ekotec yenilenebilir enerji sektöründe çalışmalar yapmaktadır. Avusturya da konut ısıtma soğutma konusunda hizmet veren Ekotec, Avrupa da ki yenilenebilir
DetaylıBölüm IV KAZANLAR, KAZAN DAİRESİ VE GENLEŞME DEPOLARI
Bölüm IV KAZANLAR, KAZAN DAİRESİ VE GENLEŞME DEPOLARI Kazanların Sınıflandırılması 1.Kazan İmalatında Kullanılan Malzemeye Göre a) Dökme dilimli kazanlar b) Çelik kazanlar 2. Kazan Ocak Tipi, Tasarım Şekli
DetaylıALTERNATİF ENERJİ KAYNAKLARI
ALTERNATİF ENERJİ KAYNAKLARI KONULAR 1-Güneş Enerjisi i 2-Rüzgar Enerjisi 4-Jeotermal Enerji 3-Hidrolik Enerji 4-Biyokütle Enerjisi 5-Biyogaz Enerjisi 6-Biyodizel Enerjisi 7-Deniz Kökenli Enerji 8-Hidrojen
DetaylıDr. Murat Çakan. İTÜ Makina Fakültesi Makina Mühendisliği Bölümü BUSİAD Enerji Uzmanlık Grubu 17 Nisan 2018, BURSA
Dr. Murat Çakan İTÜ Makina Fakültesi Makina Mühendisliği Bölümü cakanmu@itu.edu.tr BUSİAD Enerji Uzmanlık Grubu 17 Nisan 2018, BURSA 1. Ön Bilgiler 2. Bina Soğutma Yüklerinin Azaltılması 2.1. Mimari Tasarım
DetaylıARITMA ÇAMURUNDAN BİYOGAZ ÜRETİMİ VE ENERJİ TASURRUFU
ARITMA ÇAMURUNDAN BİYOGAZ ÜRETİMİ VE ENERJİ TASURRUFU Doç.Dr. K.Süleyman YİĞİT*, Mustafa GÜNDÜZ**, Gülay ŞERİT** Yrd.Doç.Dr. Mustafa YEĞİN*, Muhammet SARAÇ** İlhan BAYRAM***, Ünal BOSTAN***, Hakan PİR**
DetaylıBIRAKIN KUTUP AYILARI RAHAT UYUSUN
POLAR İZOLASYON ISI İZOLASYONU TANITIM BROŞÜRÜ İçinde bulunduğumuz yüzyılda hızlı endüstrileşmenin sonucu olarak ortaya çıkan enerji ihtiyacı ve bu ihtiyacın yaklaşık % 90 oranında fosil türevli yakıt
Detaylı