İsmet UYSAL Trakya Üniversitesi Çanakkale Eğitim Yüksekokulu Çanakkale-Türkiye. Geliş Tarihi

Ebat: px
Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "İsmet UYSAL Trakya Üniversitesi Çanakkale Eğitim Yüksekokulu Çanakkale-Türkiye. Geliş Tarihi"

Transkript

1 Doğa Tr. J. of Botany 16 (1992), TÜBİTAK KAZDAGI (Bl BALIKESİR) ENDEMİK BİTKİLERİ ÜZERİNDE MORFOLOJİK VE EKOLOJİK ARAŞTIRMALAR i "ALLIUM FLAVUM L. SUBSP. FLAVUM var. MINUS BOISS. VE MUSCARI LATIFOLIUM KıRK." İsmet UYSAL Trakya Üniversitesi Çanakkale Eğitim Yüksekokulu ÇanakkaleTürkiye Geliş Tarihi ÖZET: Allium flavum L. subsp. flavum var. minus Boiss. ve Muscari latifolium Kirk. endemik taksonları Liliaceae familyasına dahildirler. A. flavum subsp. flavum var. minus, Çanakkale Kazdağı için yeni kayıııır. Her ikisi de soğanlı otsu bitkilerdir. M. Latifolium 'un yükseklik arttıkça orman altından açıklara çıktığı ve skapoz boyunun arttığı gözlenmiştir. Çiçekler uçta, A. flavum subsp. flavum var. minus'ta şemsiye, M. latifolium'da rasemus durumundadır. A. flavum subsp. flavum var. minus skapoz anatomisinde kutikula ile epidermis hücreleri arasında epidermis uzantıları tipiktir. M. latifolium'un kök korteksinde çok bol rafid kristalleri vardır. M. latifolium'un yaprak mezofilinde sanger parankiması hücreleri arasında aerankimalar vardır. A. flavurn subsp. flavum var. minus, hafif alkali, tuzsuz, fosforca ve organik maddece çok zengin topraklarda, M. latifolium, kuvvetli asidik, tuzsuz, fosforca ve organik madde ~,..ce çok zengin topraklarda yetişmektedir. Anahtar Kelime/er: Endemikler, Liliaceae. MORPHOLOGICAL AND ECOLOGICAL INVESTIGATIONS ON THE ENDEMIC PLANTS OF KAZDAGI (Bl BALIKESİR) i "ALL/UM FLAVUM L. SUBSP. FLAVUM var. MIN US BOISS. AND MUSCARI LATIFOLIUM KıRK." ABSTRACT: Alltum flavum subsp. flavum var. minus, and Muscari latifolium are endemic taxa included in family Liliaceae. Out of these A. Ilavum var. minus is new record for KazdağıÇanakkale. Both of these species are bulbous plants. M. latifolium oc 299

2 Kazdağı (B 1 Balıkesir) Endemik Bitkileri Üzerinde Morfolojik ve Ekolojik Araştırmalar i "Allium Flavum L. subsp, Flavum var. Minus Boiss, Ve Muscari Laıifolium Kırk. " cupies as the alıitude increases and length of scape also inereases. Flowers are spical in posiıion being as umbels in A. flavum var. minus and as racemes in M. latifolium. Scape anaıomy of A. flavum var. minus shows typical epidermal extensious beıween the cutiele and epidermal cell. In the root cortex of M. latifolium many raphid crystals are present. M. latifolium leaf mesophyll has aeranchma between the spongy parenchyma cells. A. flavum var. minus organic matter content. phosphorus and organic Key Word: Endemics, '. prefers slightly M. latifolium alkaline. nonsaline soils rich in phosphorus and grows on strongly acıdie. nonsahne soils rich in matter conıenı. Liliaceae. GİRİŞ Kazdağı, Türkiye'nin önemli errdemizrn merkezlerindendir (1). Kazdağı'nda bulunan 8 Alhum taksonundan (3'ü yeni kayıt) 6 tanesi endemiktir. Çalışma konumuzun bir bölümünü oluşturan Allium flavum subsp. flavum var. min us Boiss. Kazdağı'ndan (yeni kayıt) başka Bursa Uludağıda da yayılış göstermektedir (2). Kazdağı'ndaki diğer endemik Allium takonları ise, A. kurızianum, A. phrgium, A. proponıicum var. proponticum, A. reuterianum e A, sibıhorpianum' dur. Bu verilere göre Allium taksonları için Kazdağı'ndaki endemizm oranı % 75 dir. İncelenen taksonun dışında bir çok Allium taksonları üzerinde sitotaksonomik araştırmalarla kromozom sayımları da yapılmış ve Kazdağı endemiklerinden A. proponıicum ' un kromozom sayısı 2n=16 olarak belirlenmiştir (3). Çalışma konumuzun diğer bölümünü oluşturan Muscari latifolium Kirk., Kazdağı'nda bulunan 2 M useari taksonundan birisidir. M. la ıifoli um, Kazdağı'ndan başka Kütahya Murat Dağı ve Antalya Akseki çevresinde de yayılış göstermektedir. M. laıifolium 'un kromozom sayısı 2n= 18 olarak bulunmuştur (2). Tamamen orijinalolan bu çalışmadan amaç, Kazdağı endemik bitkilerinden olan A. flavum subsp. flavum var. minus ve M. latifolium lun morfolojik ve ekolojik özelliklerini tanıtarak Türkiye florasına katkıda bulunmak ve yaz aylarında Kazdağı'nda zaman zaman görülen orman yangınları ile zarar görebilme durumuna göre korunması önerisinde bulunmaktır. Nitekim Kazdağı'nda 1977 yılında Çanakkale orman serisinde çıkan yangında 0 Ha. alan, 1984 yılında Çanakkale, Yenice, Bayramiç ve Ayvacık orman serilerinde çıkan yangında 970 Da. alan yanmıştır (4). MATERYAL VE YÖNTEM A. flavum var. minus ve M. laıifolium lun Kazdağı'nda yayılış gösterdiği alanlardan bitki ve toprak örnekleri alınmıştır. Bitki örneklerinden A. flavum var. minus, Çanakkale Kazdağı Tavşanoynağı mevkisinden sarp meyilli granit kayalı uçurumdan tarihinde, M. latifolium, Çanakkale Kazdağı Gariban çeşmesi ve Kirsealan mevkisinden Fagus ormanı altından tarihinde, BalıkesirEdrernit'ten Kazdağı'na çıkışta çeşitli yüksekliklerden Fagus ormanı altı ve açıklıklarından ı7.s. ı989 tarihinde toplanmış olup örnekler Çanakkale Eğitim Yüksekokulu Herbaryumunda saklanmaktadır (USH. 7,8). Bitki örnekleri 0.'.,,,.. }:,."._,..,t ::; ~ :.:r _.. i..:.0"0 o:

3 1. UYSAL nin bir kısmı % 70'lik alkol içinde fikse edilerek iç morfolojik özellikleri (anatomik yapılan) incelenmiştir. Biometrik ölçümler her bir organ için 'ar defa yapılmış ve sonuçların değerlendirilmesinde standart hata için se ="J (~~~2 formülü kullanılmıştır. Bitkilerin toplanc dığı alandan toprak örnekleri de alınarak polietilen torbalarla laboratuvara getirilmiş ve hava kuru su yapıldıktan sonra ph, total tuz, CaC0 3, bünye, azot, potasyum ve organik madde değerleri saptanmıştır. BULGULAR 1. A. flavum subsp. flavum var. mirıus'un Morfolojik ve Ekolojik Özellikleri: A. Dış Morfolojik Özellikleri: Çok yıllık, soğanlı ve otsu bir bitkidir. Soğan,' yumurta veya küreselyumurta biçimli, kabuğu zarımsı ve siyahımsıdır, Soğan, ortalama 13,6 mm çapında ve 12,4 mm boyundadır (Tablo 1). Kökler, saçak köktür. Toprak üstü sürgün (skapoz) 8,5 cm kadar olup yeşilimsi puslu ve ortalama 0,8 mm genişliğinde ve 8,5 cm uzunluğundadır (Tablo 1). Spatanın valfleri, tabanda darca üçgen şeklinde ve biri uzun diğeri kısa olup iki tanedir. Uzun valf, yukarıya doğru gittikçe ineelir ve ortalama 4,1 mm eninde ve 23,7 mm boyunda ölçülmüştür. Kısa valf, ortalama 2,3 mm eninde ve 12,1 mm boyundadır. Çiçekler, şemsiye biçiminde, yayılmış, dik sütunsu kümeli veya yarı küremsidir. Pedisel, ortalama 10,8 mm uzunlukta ölçülmüştür (Tablo 1). Pedisellerin boyları hemen hemen eşit olup çiçek uzunluğunun 11,5 katı kadardır. Çiçekler, erdişi, perigon çan biçimli, 6 parçalı, parçalar sarı, nadiren yeşilimsi pembe renkli ve dikdörtgensi olup uçları yuvarlaktır. Korolla, ortalama 2,7 mm eninde ve 3,5 mm boyundadır (Tablo 1). Stamenler 6 tane ve anterler perigon tüpünün dışındadır. Anterler, sarıdan menekşeye kadar olup ortalama 0,5 mm eninde ve 0,9 mm boyundadır. Filamenter ise mor renkte ve ortalama 3,6 mm boyundadır (Tablo 1). Pistil L, ovaryum yarı kürernsi, tabanda büzülmüş ve çok kısa saplıdır. Ovaryum, orta durumlu, 3 lokuluslu ye karpellidir. Stillus 3,7 mm boyundadır (Tablo 1). Ovüller çok sayıda olup, plasentasyon eksenseneldir. Meyva zanmsı kapsülolup ortalama 1,9 mm eninde ve 3,6 mm boyundadır. Tohumlar ortalama 1,5 mm eninde ve 3,4 mm boyundadır (Tablo 1). Çiçeklenme zamanı 8 (9) aydır m yüksekliklerde bulunur (2). B. iç Morfolojik Özellikleri: 1. Kök Anaıomisi: En dışta kalın çeperli iri hücreli bir sıralı epidermis ve altında çok geniş bir alanı dolduran ve parankimatik hücrelerden oluşan korteks yer alır. Korteksten sonra endodermis ve periskl ile iletim demeti gelmektedir. İletim demetinde trake ve trakeidierden oluşmuş görünen ksilem vardır (Şekil 1). Kökün merkezi, ksilern ile doludur. Floem ayırt edilememiştir. 2. Toprak üstü sürgün'ün (Skapoz) Anaıomisi: En dışta kalın bir kutikula tabakası ve altında bir sıra epidermis yer almaktadır. Epidermis ile kutikula arasında epidermis hücrelerinin uzantıları vardır (Şekil 2 a). Epidermiste bol miktarda kserofitik tipte stoma vardır (Şekil 2 b). Toprak üstün sürgün tüysüzdür. Epi 1

4 Kazdağı (B 1 Balıkesir) Endemik Bitkileri Üzerinde Morfolojik ve Ekolojik Araştımıalar i "Allıum Flavum L. subsp, Flavum var. Mınus Boiss. Ve Muscari Laıifolium Kırk. " Tablo 1. Alliurn flavurn L. subsp. flavum var. minus'a ait Biometrik Ölçümler Kazdağı (Bl Balıkesir) Endemik Bitkileri Uzerinde Morfolojik ye Ekolojik Araştırmalar i "Allium flavurn subsp. flavum yar. minus ye Muscari latifoliurn" En Ölçüm Bitki Kısmı Yaprak Valf Uzun Kısa Çiçek Sıarncn Pedisel Korolla Flamem Anter i Boy Sayısı Min. Max. Ort.±S.H. Min. Max. Ort.±S,H. 0,4 mm 1,4 mm O,8±O,3 5,8 cm 14,1 cm 8,5±2,2 2,2 mm 1,5 mm 4,9 mm 3,9mm 4,l±O,7 2,3±O,7 12,1 mm 7,0 mm 52,1 mm 17,2 mm 23,7±1l,3 12,1±3,8 4,0 2,3 2,9 0,5 mm mm mm mm 14,3 mm 4,3 mm 3,9 mm 1,3 mm 10,8±2,9 3,5±O,5 3,6±0,4 2,7 mm 5,2 mm 3,7±O,7 1,3mm,. 0,3 mm Stillus 3,9 mm 0,9 mm 2,7±O,8 0,5±O,2 0,9±O,2 Soğan 9,0 mm 19,1 mm 13,6±2,7 7,5 mm 21,0 mm 12,4±2,8 Meyva 1,3 mm 2,9mm 1,9±O,4 3,2 mm 4,2 mm 3,6±O,4 Tohum 0,8 mm 2,2 mm 1,4±O,4 2,8 mm 3,9 mm 3,4±O,3 Şekil 1. A.flavum yar. minus 'un büyütülmüş Şekil2a. A.flavum yar. minus'un büyütülmüş kök enine kesiti toprak üstü sürgünün enine kesiti dermisten sonra korteks gelmektedir. Korteksin birkaç hücre sırası kloroplast içermektedir. 2

5 1. UYSAL dermisten sonra korteks gelmektedir. Korteksin birkaç hücre sırası kloroplast içermektedir. Yani klorenkima tabakası halindedir. Korteks parankiması hücrelerinin çeperleri kalınlaşmıştır. Klorenkimadan sonra iki farklı halkadan oluşmuş iletim demetleri yer almaktadır. Dış halkada yer alan demetler daha küçük, iç halkada yer alan demetler ise daha büyüktür. Demetler arası, dış halka kalın çeperli parankimatik hücrelerle, iç halka ise ince çeperli parankimatik hücrelerle doldurulmuştur. İç halkadaki parankimatik hücreler daha büyüktür. Şekil2b. A. flavum var. minus 'un toprak üstü sürgününün enine kesitinde büyütülmüş stoma E: Epidermis, K: Korteks, En: Endodermis, pe: Perisikl, id: İletim demeti, Ku: Kutikula, st: Stoma, P: Parankima, Kt: Klorenkima tabakası, F: Floem, X: Ksilem Kazdağı (Bl) Balıkesir) endemik bitkileri üzerinde morfolojik ve ekolojik araştırmalar i Allium flavum subsp. flavum var. minus ve Muscari latifoliun " İsmet UYSAL ii Demetlerde dışta floem, içte ise ksilem yer almaktadır. Öz bölgesi parankimatiktir. poz anatomisinde latisifer borular gözlenmemiştir. Ska 3. Yaprak Anatomisi: Yapraklar içe doğru bükük olup U şeklindedir. Dış kısmı girintili çıkıntılıdır (Şekil 3 a). En dışta kalın bir kutikula ile onun altında yaprağı çepeçevre saran epidermis yer almaktadır (Şekil 3 b). Epidermiste bol miktarda kserofitik tipte stoma bulunmaktadır (Şekil 3 c). Palizat parankiması 23 sıra halinde tüm yaprağı kuşatmaktadır. Palizat parankimasının altında parankima hücrelerinden kalın çeperli, yuvarlak veya yumurtamsı biçimli latisifer borular vardır. Sünger parankiması yaprağın orta kısmını tamamen doldurmuştur. Demetler sünger parankiması içerisinde dağınık halde yer almıştır. Yaprağın ortasına doğru iletim demetlerinin büyüdüğü gözlenmiştir. Demetlerde dışta floem içte ise ksilem yer almaktadır. Yaprakta az miktarda küçük basit örtü tüylcri vardır. 3

6 Kazdağı (B i Balıkesir) Endemik Bitkileri Üzerinde Morfolojik ve Ekolojik Araştırmalar i "Allium Flavurn L. subsp. Flavum var. Minus Boiss. Ve Muscari Laıifollum Kırk. " Şekil 3a. A. flavum yar. ıninus'un yaprak enine kesitinde genel görünüş Şekil 3b. A. flavum yar. minus'un büyütül müş yap rak enine kesiti Şekil 3c. A. flavum yar. minus'un yaprak enine kesitinde büyütülmüş stoma Ku: Kutikula, st: Stoma, E: Epidermis, pp: Palizat parankiması, sp: Sünger parankiması, F: Floem, X: Ksilem Kazdağı (B 1 Balıkesir) endemik bitkileri üzerinde morfolojik ye ekolojik araştırmalar i " Allium flavum subsp. flayum yar. minus ye Muscari latifolium" İsmet Uysal c 4

7 1. UYSAL C. Ekolojik Özellikleri: 1. Yayılışı ve Yayılma Alanının Özellikleri: Alpinik uçurumlar, taşlı dağ etekleri, dağınık vejetasyonlu alanlar, kireç taşlı ve granit kayalar ile yol kenarlarında bulunmaktadır (2). Çanakkale Kazdağı Tavşanoynağı mevkisinde sarp meyilde şiddetli erozyonlu granit kayalı uçurumda ve kalkersiz kahverengi orman toprağı üzerinde 1200 m'de yayılış göstermekte olup kazdağı için yeni kayıttır. 2. Toprağın fiziksel ve kimyasal özellikleri: A. fiavum subsp. flavum var. rninus 'un toprağının fiziksel analizlerinde phsı 7,48 (hafif alkali karakterli), tuzsuz, kireç miktarı % 0,6 (kireççe fakir) olarak bulunmuştur. Toprak bünye sınıfı kumlutınlıdır. Maksimum su tutma kapasitesi % 39,8 olarak bulunmuştur. A. flavum subsp. flavum var. minus'un toprağının kimyasal analiz sonuçlarına bakıldığında azotun % 0,1 12 (azotlu), fosforun % 0,859 (fosforca çok zengin), potasyumun % 0,10 (potasyumca yetersiz) ve organik maddenin % 20,042 (organik maddece çok zengin) olduğu bulunmuştur. II. M. latifolium 'un Morfolojik ve Ekolojik Özellikleri: A. Dış Morfolojik Özellikleri: Çok yıllık, otsu, soğanlı bir bitkidir. Soğan, yumurta biçimli, 1,53 cm çaplı olup tek tek bulunur. Yapraklar 1 (nadiren 2), tabanda kılıflı, dik, ters mızraksı, ucu çengel gibi kıvnlmış olup sivri uçludur. Yapraklar, ortalama 24,7 mm eninde ve 24,4 cm boyunda olup (Tablo 2) toprak üstü sürgünden (skapoz) daha kısadır. Skapoz, dik ve ortalama 1440 (60) cm boyundadır. Yükseklik arttıkça bitkinin onnan altından açıklara çıktığı ve skapoz boyunun arttığı gözlenmiştir (400 m'de 23 cm iken 1350 rn'de 60 cm ölçülmüştür). Rasemus, 'ilk önce yoğun, sonra seyrek çiçekli, silindirik, 26 cm boyunda ve 1,5 cm kadar enindedir. En uçtaki çiçekler genellikle verimsizdir. Verimli çiçeklerin pediselleri geriye doğru eğik ve ortalama 0,2 mm eninde ve 4,4 mm boyundadır (Tablo 2). Verimli çiçekler ibriksi olup uçta hızla büzülür. Perigon tüpü derin, morsiyah renkli, lopları tüp uzunluğunun yaklaşık 1/6'sı kadar uzun ve hafif aşağıya doğru eğilmiş olup soluk leylak rengindedir. Perigon tüpü, ortalama 3,5 mm eninde ve 6,7 mm boyundadır (Tablo 2). Starnerıler iki sıralı, tüpün orta yukarısında perigona bağlı olup 6 tanedir. Flamentler, ortalama 0,8 mm boyunda iken anterler, ortalama 1,4 mm boyundadır (Tablo 2). Pistil i, ovaryum orta durumlu, 3 lokuluslu ve karpellidir. Stillus, ortalama 2,3 mm boyundadır. (Tablo 2). Ovüller çok sayıda olup plasentasyon ekseneldir. Verimsiz çiçekler 18 kadar olup darca ters yumurtamsı, mor renkten soluk merıekşeye kadar renkli ve 48 mm boyundadır. Meyva, lokulusid kapsül, yumurta biçimli ve çentikli uçlu olup, ortalama 2,6 mm eninde ve 3,9 mm boyundadır. Tohum, ortalama 1,6 mm eninde ve 1,8 mm boyundadır (Tablo 2). Çiçeklenme zamanı 4. ve 5. aylardır m yüksekliklerde bulunmaktadır. 5

8 Kazdağı (B 1 Balıkesir) Endemik Bitkileri Üzerinde Morfolojik ve Ekolojik Araştırmalar i "Allium Flavum L. subsp, Flavum var. Minus Boiss. Ve Muscari La.tifolium Kırk. " Tablo 2. Muscari latifolium'a ait Biometrik Ölçümler Kazdağı (Bl Balıkesir) Endemik Bitkileri Üzerinde Morfolojik ve Ekolojik Araştırmalar i "Allium flavum subsp. flavum var. minus ve Muscari latifolium" İsmet UYSAL En Ölçüm B i t k i Kıs m ı Yaprak Pedisel Çiçek Korolla Filament Anter i Boy Sayısı Min. Max. Ort.±S.H. Min. Max. Ort.±S.H. 9mm 0,1 mm 41 mm 0,4mm 24,7±9,3 0,2±O,1 6,8 cm 1,2mm 24,4±8,5 4,4±2,1 2,8 mm 4,1 mm 3,5±O,3 5,9 mm 0,4 mm 2,0 mm 35,8 cm 7,5 mm 7,4 mm Stilius 1,3mm 2,7 mm 6,7±O,5 0,8±O,3 2,3±O,2 M ey va 1,6 mm 3,3mm 2,6±O,5 2,0 mm 2,3 mm 2,7 mm 3,9 mm 2,3±O,2 3,3±O,5 Tohum 0,9 mm 2,2 mm i,6±0,3 1,3mm 2,3 mm 1,8±O,3 B. iç Morfolojik Özellikleri: 1. Kök Anatomisi: En dışta, epidermisin ölmesi sonucu koruyucu tabakayı oluşturan eksodermis, altında iri hücreli köşe kollenkimalı hücrelerden oluşmuş korteks yer almaktadır. Kortekste bol miktarda demetler halinde kümelerımiş rafid kristalleri bulunmaktadır (Şekil 4). Rafid kristallerinin daha büyük hücrelerde oluştuğu gözlenmiştir. Daha sonra iri hücrelerden oluşmuş endodermis ile altında perisikl bulunmaktadır. En ortada ise iletim demeti yer almakta olup, demet floem ile ksilemden oluşmaktadır. Merkez ksilem ile doludur. 10Q,M.. Şekil 4. M. latifolium'un kök enine kesitin de genel görünüş 6 lqq}! Şekil 5. M. latifolium'un toprak üstü sürgünü nün büyütülmüş enine kesiti

9 1. UYSAL 2. Toprak üstü sürgünün (Skapoz) Anatomisi: En dışta kalın bir kutikula, daha sonra uzun hücrelerden oluşmuş epidermis yer almaktadır. Epidermis hücrelerinin dışa bakan kısımları katmanlı bir şekilde kalınlaşmıştır. Ayrıca epidermiste kserofitik tipte stomalar bulunmaktadır (Şekil 5). Epidermisten sonra korteks yer alır. Korteksin birkaç hücre sırası kloroplast içerir. Yani klorenkimatiktir. Klorenkima tabakası hücreleri korteksin diğer hücrelerine göre daha küçüktürler. Korteksten sonra iletim demetleri yer almakta olup, demetlerde dış floem, içte ise ksilem bulunmaktadır. Dışta bulunan iletim demetleri daha küçük iken içte yer alan demetler daha büyüktür. Öz bölgesi parankimatiktir. Epidermis hücreleri üzerinde tüy yoktur. Toprak üstü sürgün tüysüzdür. 3. Yaprak Anatomisi: Ters mızraksı yapraklar en dışta kalın bir kutikula ile altında epidermis içermektedir. Palizat parankiması yassılaşmış jiücrelerden oluşmuştur ve yaprağın her iki yüzende de yer almaktadır. Yani yaprak ekvifasialdir. Sünger parankiması ise geniş intersellüler alarılı ve iri hücreli olup geniş alan kaplamaktadır. Sünger parankiması hücreleri arasında geniş yer kaplayan aerankimalar vardır. İletim demetleri sünger parankiması içinde yer almaktadır. Demetler floem ve ksilemden oluşmuştur (Şekil 6 a). Yaprağın hem alt hem de üst epidermisinde bol miktarda kserofitik tipte stomalar yer almaktadır (Şekil 6 b). Ayrıca yaprakta rafid kristalleri de vardır. Yaprakta tüy olmayıp papilla şeklinde çıkıntılar bulunmaktadır. Şekil6a. M. latifolium 'un büyütülmüş yaprak enine kesiti Ek: Eksodermis, Rk: Rafid kristalleri, Floem, X: Ksilem, Pe: Perisikl, En: Endodermis, id: İletim demeti, st: Stoma, Ku: Kutikula, Kt: Klorenkima tabakası, E: Epidermis, K: Korteks, pp: Palizat parankiması, sp: Sünger parankiması, Kazdağı (B ı Balıkesir) endemik bitkileri üzerinde morfolojik ve ekolojik araştırmalar i " Allium flavum subsp. flavum var. min us ve Muscari latifolium" C. Ekolojik Özellikleri: 1. Yayılışı ve Yayılma Alanının Özellikleri: Pinus nigra ve P. bruıia ormanıarı altında, Fagus ormanı altında, makilikler içinde ve toprakta döküntünün fazla olduğu alanlarda bulunmaktadır. Çanakkale Kazdağı Gariban çeş7

10 Kazdağı (B 1 Balıkesir) Endemik Bitkileri Üzerinde Morfolojik ve Ekolojik Araştırmalar i "Alllum Flavum L. subsp. Flavum var. Minus Boiss. Ve Muscari Latifolium Kırk. " mesi mevkisinde 350 m'de, Kirsealan mevkisinde Fagus ormanı altında 500 m'de kalkersiz kahverengi orman toprağı üzerinde, BalıkesirEdremit' ten Kazdağı 'na çıkışta 650 m ile 1320 m arasında yüksekliklerde kalkersiz kahverengi orman toprağı üzerinde Fagus ormanı ve açıklıklarında kademeli olarak yayılış göstermektedir. Şekil 6b. M. latifolium tinde stoma 'un yaprak enine kesi 2. Toprağın Fiziksel ve Kimyasal Özellikleri: M. latifolium' un toprağının fiziksel analizlerinde phsı 5,16 (kuvvetli asit karakterli), tuzsuz, kireç miktan % 0,210 (kireççe fakir) olarak bulunmuştur. Toprak bünye sınıfı tınlıdır. Maksimum su tutma kapasitesi % 40,1 olarak bulunmuştur. M. laıifolium un toprağının kimyasal analiz sonuçlarına bakıldığında azotun % 0,056 (azotça orta), fosforun % 0,448 (fosforca çok zengin), potasyumun % 0,28 (potasyumca yetersiz) ve organik maddenin % 18,146 (organik maddece çok zengin) olduğu bulunmuştur. TARTIŞMA A. flavum VE SONUÇ subsp. flavum var. minus Kazdağı için yeni kayıt olup, biometrik ölçümlerde Davis'e (2) göre önemli sapmalar görülmemiştir. Kök anatomisinde, korteks çok geniş bir alan kaplamakta olup, merkez tümü ile ksilemle doludur. Skapoz anatomisinde en dışta bulunan kalın kutikula tabakası ile epidermis hücreleri arasında uzanan epidermis uzantılan tipiktir. Epidermiste stomalar kserofitiktir. Böylece su buharının difüzyon yolu uzamakta ve rüzgardan arınmış stoma ile terleme azaltılmaktadır. Epidermiste tüy yoktur. Epidermisin altında klorenkima tabakası yer almaktadır. İletim demetleri parankimatık doku içinde dağınık dizilişlidir, Skapoz anatomisinde latisifer borular gözlenmemiştir. Yaprak, içe doğru dönük U şeklindedir. Yaprak epidermisinde bol miktarda bulunan kserofitik stomalar skapoz anatomisindeki yapıyı tamamlamaktadır. Böylece bitkinin bulunduğu ekolojik ortam ile anatomik 8 ;.

11 1. UYSAL yapı uyum sağlamaktadır. Yaprağın ortasına doğru iletim demetlerinin büyüdüğü gözlenmiştir. Yaprak mezofilinde latisifer borular vardır. Yentür'de (5) Allium taksonlarının yapraklarında latisifer boruların bulunduğunu belirtmiştir. A. flavum var. minus Iun yaprak mezofilindeki latisifer boruların palizat parankimasının hemen altında yer aldığı gözlenmiştir. Latisifer borular, İtalya endemiklerinden A. ırifoliatum endemik taksonunun yaprağında epidermisin hemen altında bulunurken (6), yine İtalya endemiklerinden A. ericetorum ve A. nebrodonse endemik taksonlarının yapraklannda pa1izat parankimasının altında yer aldığı rapor edilmiştir (7). Latisiferlerin yaprakta bulunduğu yer değişkenlik gösterdiği için, A. flavum var. minus un yaprağında bulunduğu yer de taksonomik açıdan önemli bir anatomik karakterdir. A. flavum var. minus granit kayalı, sarp meyilli, hafif alkali karakterli, tuzsuz, kireççe fakir, kumtınlı bünyeli, azotlu; fosforca ve organik maddece çok zengin topraklarda yetişmektedir. M. laıifolium un biometrik ölçümlerinde Davis'e (2) göre önemli sapmalar elde edilmemiştir. Ancak yetişme yüksekliği arttıkça bitkinin orman altından açıklara çıktığı ve güneşlenme peryodunun artması ile de skapoz boyunun arttığı gözlenmiştir. Ayrıca M. latifolium için ilgili literatürde (2) m yükseklikler gösterilirken incelemelerde yüksekliğin 350 m'ye kadar indiği gözlenmiştir. Kök anatomisinde, korteks çok yer kaplamaktadır. Kortekste rafid kristallerinin varlığı ve çok bol bulunması taksonomik açıdan önemli bir anatomik karakterdir. Yentür'de (5) Kristal tiplerinin sistematik belirlemelerde büyük öneme sahip olduğunu vurgulamıştır. Skapoz anatomisinde epidermisin üzeri kalın bir kutikula ile örtülü ve epidermiste stomalar kserofitiktir. Yaprak anatomisinde ise sünger parankiması hücreleri arasında aerankimaların bulunuşu ve rafid kristallerinin varlığı ilginçtir. Kristaller, genellikle sistematik belirlemelerde büyük öneme sahiptirler (5). Yaprak epidermisinde papilla şeklinde çıkıntılar vardır. Epidermisirı altında ise klorenkima tabakası yer almaktadır. M. Iatifolium, orman altında, makiliklerde ve toprakta döküntünün fazla olduğu alanlarda, kuvvetli asit karakterli, tuzsuz, kireççe fakir, tınlı bünyeli, fosforca ve organik maddece çok zengin topraklarda yetişmektcdir. M. latifolium'un kuvvetli asidik toprakta yetişmesi yayılış ortamı ile uyum göstermektedir. Çükü ibre yapraklı orman altı toprakları asidik karakter göstermektedir. Zaman zaman görülen büyük orman yangınları diğer endemik taksonlar gibi A. flavum L. subsp. flavum var. minus ve M. latifolium 'un zarar görmesine neden olup varlığını tehdit edebilir. Nitekim Kazdağı'nda 1977 ve 1984 yılında görülen büyük orman yangınları önemli bir örnektir. i i TEŞEKKÜR Bu çalışmada büyük yardımlarını gördüğüm değerli hocam Prof. Dr. Münir Öztürk'e, Dr. Mehmet Pirdal'a, Atakan Sukatar'a, herbaryumda çalışmamda yardımcı olan Prof. Dr. Özcan Seçmerı'e, Prof. Dr. Neriman Özhatay'a, Doç. Dr. Yusuf Gernici'ye, Uzman Erkuter Lebbeci'ye teşekkür ederim. Ayrıca çalışmamda yakın ilgilerini gördüğüm T.Ü. FenEdebiyat Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Cemal Karadeniz ile Öğretim Üyeleri Prof. Dr. GökselOlgun, Prof. Dr. Nihat Aktaç ve Prof. Dr. Cengiz Kurtorıur'a teşekkürü borç bilirim. 9

12 Kazdağı (B 1 Balıkesir) Endemik Bitkileri Üzerinde Morfolojik ve Ekolojik Araştırmalar i "Allium Flavum L. subsp. Flavum var. Minus Boiss. Ve Muscari Laıifolium Kırk. " KAYNAKLAR 1. Ekim, T., Koyuncu, M. ve ark., Türkiye'nin Tehlike Altındaki Nadir ve Endemik Bitki Türleri Türkiye Tabiatını Koruma Derneği, 18, Ankara, Davis, P.H., Flora of Turkeyand The East Aegean Islands, 6,7,8. Edinburg University Press. (1979, 1982, 1984). 3. Özhatay, N., Trakya ve istanbul Çevresinin Allium Türleri Üzerinde Siıoıaksonomik Araştırmalar III İst. Ecz. Fak. Mec. 20, 43, istanbul, Küçükosmanoğlu, A., Türkiye Ormanlarında Çıkan Yangınların Sınıflandırılması ile Büyük Yangınların Çıkma ve Gelişme Nedenleri. Orm. Gnl. Md. Yay. 662, Ankara, Yentür, S., Bitki Anatomisi Isı. Üniv. Fen. Fak. 191, fstanbul Miceli, P., Ficini, G., Garbari, F., The Genus "Allium" L. in Italy. XIII. Morphological, Caryological and Leaf Anaıomical Study in Some CW Mediıerranean Triploid Populations of "Allium Trifoliatum" Cyr. Webbia 38, , Miceli, P., Garbari. F., IL Genera Allium L. in Italia. X. Allium Ericetorum Thore ed Allium Saxatile M. Bieb. Atti Sac. Tosc. Sci. Nat., Mem., 87, 5169, Raimondo, F.M., Garbari, F., Spazzafuma, A., IL Genera Allium L. in Iıalia. Xi. Allium Nebrodense Guss. Specie Endemice di Sicilia. IL Naturalista Siciliano, 4, 4 (12), 25 44,

BALLOTA NIGRA L. SVBSP.ANATOLICA DAVIS ENDEMİK TAKSONUNUN MORFOLOJİSİ,ANATOMİsİ VE EKOLOJİSİ ÜZERİNDE ARAŞTIRMALAR

BALLOTA NIGRA L. SVBSP.ANATOLICA DAVIS ENDEMİK TAKSONUNUN MORFOLOJİSİ,ANATOMİsİ VE EKOLOJİSİ ÜZERİNDE ARAŞTIRMALAR Ere. Ünv. Fen BiL. Derg. 13,1-2, (1997) 67-77 BALLOTA NIGRA L. SVBSP.ANATOLICA DAVIS ENDEMİK TAKSONUNUN MORFOLOJİSİ,ANATOMİsİ VE EKOLOJİSİ ÜZERİNDE ARAŞTIRMALAR İsmet UYSAL Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi

Detaylı

DIGITALIS TROJANA IVAN. ENDEMİK TÜRÜNÜN - MORFOLOJİSİ, ANATOMİsİ VE EKOLOJİSİ

DIGITALIS TROJANA IVAN. ENDEMİK TÜRÜNÜN - MORFOLOJİSİ, ANATOMİsİ VE EKOLOJİSİ Anadolu Üniversitesi FenEdebiyat Fakültesi Dergisi C:3 S:I5361~99'1 DIGITALIS TROJANA IVAN ENDEMİK TÜRÜNÜN MORFOLOJİSİ, ANATOMİsİ VE EKOLOJİSİ Dr İsmet UYSAL Trakya Üniv ÇanakkaleEğt Yüksekokulu Çanakkale

Detaylı

SIDERITIS TROJANA Bornm, ENDEMİK TÜRÜNÜN MORFOLOJİSİ, ANATOMİsİ VE EKOLOJİSİ

SIDERITIS TROJANA Bornm, ENDEMİK TÜRÜNÜN MORFOLOJİSİ, ANATOMİsİ VE EKOLOJİSİ Doğa - Tr. J. of Botany 15 (1991),371-379 ~TÜBrrAK SIDERITIS TROJANA Bornm, ENDEMİK TÜRÜNÜN MORFOLOJİSİ, ANATOMİsİ VE EKOLOJİSİ İsmet UYSAL Trakya Üniversitesi, Çanakkale Eğitim Yüksekokulu. Çanakkale-Türkiye

Detaylı

Scilla siberica Haw. subsp. armena (Grossh.) Mordak (Liliaceae) Üzerine Morfolojik ve Anatomik Bir Çalışma

Scilla siberica Haw. subsp. armena (Grossh.) Mordak (Liliaceae) Üzerine Morfolojik ve Anatomik Bir Çalışma Afyon Kocatepe Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi Afyon Kocatepe University Journal of Sciences AKÜ FEBİD 12 (2012) 011005 (43-47) AKU J. Sci. XX (201X) 011005 (43-47) Scilla siberica Haw. subsp. armena

Detaylı

Türkiye deki Crocus biflorus Miller subsp. tauri (Maw) Mathew (Iridaceae) Üzerine Morfolojik ve Anatomik Bir Çalışma

Türkiye deki Crocus biflorus Miller subsp. tauri (Maw) Mathew (Iridaceae) Üzerine Morfolojik ve Anatomik Bir Çalışma Araştırma Makalesi / Research Article Iğdır Üni. Fen Bilimleri Enst. Der. / Iğdır Univ. J. Inst. Sci. & Tech. 2(2,Ek:A): 15-20, 2012 Iğdır Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi Iğdır University

Detaylı

Draba nemorosa L. ve Endemik Draba rosularis Boiss. Türleri Üzerinde Morfolojik ve Anatomik Bir Çalışma

Draba nemorosa L. ve Endemik Draba rosularis Boiss. Türleri Üzerinde Morfolojik ve Anatomik Bir Çalışma Araştırma Makalesi Draba nemorosa L. ve Endemik Draba rosularis Boiss. Türleri Üzerinde Morfolojik ve Anatomik Bir Çalışma Kadriye YETİŞEN 1, Yurdanur AKYOL 2*, Canan ÖZDEMİR 1, Okan KOCABAŞ 1 1. Celal

Detaylı

A. TOHUMLU BİTKİLERİN TEMEL KISIMLARI

A. TOHUMLU BİTKİLERİN TEMEL KISIMLARI Bitkilerin Yapısı Biyoloji Ders Notları A. TOHUMLU BİTKİLERİN TEMEL KISIMLARI Karasal bitkiler iki organ sistemine sahiptir. Toprakların su ve mineral alınmasını sağlayan toprak altı kök sistemi ve gövde,

Detaylı

KFBD Karadeniz Fen Bilimleri Dergisi / The Black Sea Journal of Sciences 6 (13):44-52, 2016

KFBD Karadeniz Fen Bilimleri Dergisi / The Black Sea Journal of Sciences 6 (13):44-52, 2016 KFBD Karadeniz Fen Bilimleri Dergisi / The Black Sea Journal of Sciences 6 (13):44-52, 2016 ISSN: 1309-4726 http://kfbd.giresun.edu.tr Myosotis propinqua (Fisch. Et Mey. Ex Dc.) (Boraginaceae) Türünün

Detaylı

Öğr. Gör. Dr. İlker BÜYÜK, Botanik, 4. Hafta: Bitkisel Dokular - devam B. SÜREKLİ DOKULAR (BÖLÜNMEZ DOKULAR)

Öğr. Gör. Dr. İlker BÜYÜK, Botanik, 4. Hafta: Bitkisel Dokular - devam B. SÜREKLİ DOKULAR (BÖLÜNMEZ DOKULAR) B. SÜREKLİ DOKULAR (BÖLÜNMEZ DOKULAR) Bölünme özelliğini kaybetmişlerdir. Kofulları büyük ve sitoplâzmaları azdır. Hatta bazen sitoplâzmalarını tamamen kaybetmiş ve ölmüşlerdir. Çeperlerinde sekonder veya

Detaylı

Centaurea L. Cinsine ait 4 Taksonun Morfolojik ve Anatomik Yönden Araştırılması

Centaurea L. Cinsine ait 4 Taksonun Morfolojik ve Anatomik Yönden Araştırılması Fırat Üniv. Fen Bilimleri Dergisi Firat Unv. Journal of Science 26(2), 79-87, 2014 26(2), 79-87, 2014 Özet Centaurea L. Cinsine ait 4 Taksonun Morfolojik ve Anatomik Yönden Araştırılması * Neslihan TAŞAR

Detaylı

Puschkinia scilloides Adams (Asparagaceae/Liliaceae) ın Türkiye deki Yayılışı ve Tür İçi Varyasyon Sınırları

Puschkinia scilloides Adams (Asparagaceae/Liliaceae) ın Türkiye deki Yayılışı ve Tür İçi Varyasyon Sınırları MJAL MANAS Journal of Agriculture and Life Sciences http://journals.manas.edu.kg MJAL 3(1): 7-12, (2013) Puschkinia scilloides Adams (Asparagaceae/Liliaceae) ın Türkiye deki Yayılışı ve Tür İçi Varyasyon

Detaylı

Sunum ve Sistematik. Bu başlıklar altında uygulamalar yaparak öğrenciye yorum, analiz, sentez yetisinin geliştirilmesi hedeflenmiştir.

Sunum ve Sistematik. Bu başlıklar altında uygulamalar yaparak öğrenciye yorum, analiz, sentez yetisinin geliştirilmesi hedeflenmiştir. Sunum ve Sistematik 1. BÖLÜM: BİTKİLERİN YAPISI ALIŞTIRMALAR Bu başlık altında her bölüm kazanımlara ayrılmış, kazanımlar tek tek çözümlü temel alıştırmalar ve sorular ile taranmıştır. Özellikle bu kısmın

Detaylı

Akkemik, Ü. (Editör) Türkiye nin Doğal-Egzotik Ağaç ve Çalıları II. Orman Genel Müdürlüğü Yayınları, Ankara. 680 s.

Akkemik, Ü. (Editör) Türkiye nin Doğal-Egzotik Ağaç ve Çalıları II. Orman Genel Müdürlüğü Yayınları, Ankara. 680 s. Kitabın Kaynak Gösterimi ile İlgili Örnekler: Kitap Geneli İçin Atıf Örneği: Akkemik, Ü. (Editör). 2014. Türkiye nin -Egzotik Ağaç ve Çalıları II. Orman Genel Müdürlüğü Yayınları, Ankara. 680 s. Kitap

Detaylı

The investigation of morphological, anatomical and ecological properties of endemic Silene anatolica and Silene lycaonica

The investigation of morphological, anatomical and ecological properties of endemic Silene anatolica and Silene lycaonica www.biodicon.com Biological Diversity and Conservation ISSN 1308-8084 Online; ISSN 1308-5301 Print 7/1 (2014) 47-60 Research article/araştırma makalesi The investigation of morphological, anatomical and

Detaylı

Comparative Morpological and Ecology Investigations on Endemic the Muscari Mill. (Liliaceae) Taxa Grown in Kazdağ Mount (Balıkesir)

Comparative Morpological and Ecology Investigations on Endemic the Muscari Mill. (Liliaceae) Taxa Grown in Kazdağ Mount (Balıkesir) Biyoloji Bilimleri Araştırma Dergisi 6 (1): 01-05, 2013 ISSN: 1308-3961, E-ISSN: 1308-0261, www.nobel.gen.tr Kaz dağları nda Yetişen (Balıkesir) Endemik Muscari Mill. (Liliaceae) Taksonları Üzerinde Karşılaştırmalı

Detaylı

BİTKİSEL DOKULAR (DEVAM)

BİTKİSEL DOKULAR (DEVAM) BİTKİSEL DOKULAR (DEVAM) BÖLÜNMEZ (DEĞİŞMEZ) DOKU : Bölünmez dokular, bölünür doku hücrelerinin bölünme yeteneklerini kaybetmeleri sonucunda oluşur. Bölünmez doku hücreleri, küçük çekirdekli, az sitoplazmalı,

Detaylı

T.C. SELÇUK ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ

T.C. SELÇUK ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ T.C. SELÇUK ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ ENDEMİK BELLEVALIA CLUSIANA GRISEB. VE B. TAURI FEINBRUN (LILIACEAE) TÜRLERİ ÜZERİNE MORFOLOJİK VE ANATOMİK BİR ÇALIŞMA Mehmet Ali CANBULAT YÜKSEK LİSANS

Detaylı

MYOSOTİS ALPESTRİS F.W.SCHMİDT (BORAGİNACEAE) TÜRÜNÜN ANATOMİK ÖZELLİKLERİ

MYOSOTİS ALPESTRİS F.W.SCHMİDT (BORAGİNACEAE) TÜRÜNÜN ANATOMİK ÖZELLİKLERİ Ordu Üniv. Bil. Tek. Derg., Cilt:3, Sayı:1, 2013,61-68/Ordu Univ. J. Sci. Tech., Vol:3, No:1,2013,61-68 MYOSOTİS ALPESTRİS F.W.SCHMİDT (BORAGİNACEAE) TÜRÜNÜN ANATOMİK ÖZELLİKLERİ Öznur ERGEN AKÇİN ¹ *

Detaylı

Öğr. Gör. Dr. İlker BÜYÜK, Botanik, 7. Hafta: Gövde

Öğr. Gör. Dr. İlker BÜYÜK, Botanik, 7. Hafta: Gövde GÖVDE Bazı istisnalar sayılmazsa, kormofitlerde kök ile yapraklar arasında kalan kısma gövde denir. Gövde üzerinde yandal veya çiçek tomurcukları bulunur. Tomurcuk taşımak, gövdeyi kökten ayıran en önemli

Detaylı

Pistacia terebinthus L. (Menengiç)

Pistacia terebinthus L. (Menengiç) Pistacia terebinthus L. (Menengiç) Genel coğrafi dağılışı batıda Kanarya adalarından başlayarak doğu Akdeniz ve Anadolu ya ulaşır. Türkiye de özellikle Batı ve Güney Anadolu daki maki formasyonu içerisinde

Detaylı

TAXUS : (Porsuklar) (8 Türü var) Taxus baccata L. (Adi Porsuk)

TAXUS : (Porsuklar) (8 Türü var) Taxus baccata L. (Adi Porsuk) TAXUS : (Porsuklar) (8 Türü var) Taxus baccata L. (Adi Porsuk) Çoğunlukla boylu çalı ender 20 m boy, sık dallı, yuvarlak tepeli, kırmızı_kahverengi kabuk gelişi güzel çatlar ve dökülür İğne yapraklar 1-2.5

Detaylı

TÜRKİYE İSTİLACI BİTKİLER KATALOĞU

TÜRKİYE İSTİLACI BİTKİLER KATALOĞU T.C. GIDA, TARIM VE HAYVANCILIK BAKANLIĞI Tarımsal Araştırmalar ve Politikalar Genel Müdürlüğü Bitki Sağlığı Araştırmaları Daire Başkanlığı TÜRKİYE İSTİLACI BİTKİLER KATALOĞU ANKARA 2015 Editör: Prof.

Detaylı

FAGACEAE. kürenin subtropik ve serin bölgelerinde ormanlar kuran 600 kadar türü vardır.

FAGACEAE. kürenin subtropik ve serin bölgelerinde ormanlar kuran 600 kadar türü vardır. FAGACEAE Fagaceae familyasının 6 cins (Fagus, Quercus, Castanea, Castanopsis, Lithofagus, Nothafagus) ve bu cnislerin her iki yarı kürenin subtropik ve serin bölgelerinde ormanlar kuran 600 kadar türü

Detaylı

12. SINIF KONU ANLATIMI 24 STOMA VE TERLEME (TRANSPİRASYON)

12. SINIF KONU ANLATIMI 24 STOMA VE TERLEME (TRANSPİRASYON) 12. SINIF KONU ANLATIMI 24 STOMA VE TERLEME (TRANSPİRASYON) STOMA Genellikle yaprakta bulunan bitkide gaz alışverişini sağlayan küçük gözeneklerdir. Bitkinin yaşadığı iklim koşuluna bağlı olarak konumu

Detaylı

T.C İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ ORMAN FAKÜLTESİ ORMAN ALTI ODUNSU BİTKİLER. Hazırlayan: Danışman: Yrd.Doç.Dr Nurgül KARLIOĞLU

T.C İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ ORMAN FAKÜLTESİ ORMAN ALTI ODUNSU BİTKİLER. Hazırlayan: Danışman: Yrd.Doç.Dr Nurgül KARLIOĞLU T.C İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ ORMAN FAKÜLTESİ ORMAN ALTI ODUNSU BİTKİLER Hazırlayan: 0601120025 Danışman: Yrd.Doç.Dr Nurgül KARLIOĞLU Laurocerasus officinalis(karayemiş) Sistematik ; Alem : Plantae Bölüm :

Detaylı

ÇİÇEKLİ BİTKİLERİN TEMEL KISIMLARI 12. SINIF ÜNİTE, KONU, KAZANIM VE AÇIKLAMALARI 12.3.1. Bitkilerin Yapısı Anahtar Kavramlar fotoperiyodizm, nasti, oksin, tropizma, uç meristem, yanal meristem, yaş halkaları

Detaylı

Quercus ilex L. (Pırnal meşesi)

Quercus ilex L. (Pırnal meşesi) Yayılışı: Quercus ilex L. (Pırnal meşesi) Genel coğrafi yayılış alanı Batı Akdeniz kıyılarıdır. Ülkemizde, İstanbul, Zonguldak, Sinop, Çanakkale, Kuşadası nda 0-450 m ler arasında Carpinus, Laurus, Phillyrea

Detaylı

ECOLOGICAL LIFE SCIENCES Received: March 2011. A.Harun Evren Accepted: April 2012

ECOLOGICAL LIFE SCIENCES Received: March 2011. A.Harun Evren Accepted: April 2012 ISSN:1306-3111 e-journal of New World Sciences Academy 2012, Volume: 7, Number: 2, Article Number: 5A0071 ECOLOGICAL LIFE SCIENCES Nazmi Gur Received: March 2011 A.Harun Evren Accepted: April 2012 Betül

Detaylı

Salix caprea L., Keçi Söğüdü, Orman Söğüdü

Salix caprea L., Keçi Söğüdü, Orman Söğüdü ÇALILAR Salix caprea L., Keçi Söğüdü, Orman Söğüdü 2 3 m çalı, ~ 7 8 m küçük bir ağaçtır. Yaprak uzunca, geniş yumurta, saplıdır, sivri, küttür, kalın, üstü kırışık, altı beyaz keçe gibi sık tüylü damar

Detaylı

GENUS: Convolvulus (gündüz güzeli, gündüz sefası)

GENUS: Convolvulus (gündüz güzeli, gündüz sefası) BİTKİ TANIMA III FAM: CONVOLVULACEAE Dik sarılıcı otsu veya çalılardır. 1000 kadar türü vardır. Yapraklar sarmal dizilişlidir. Basit veya ender olarak tüysüdür. Taç yapraklar birleşmiş hunu biçimlidir.

Detaylı

OTU 1 Çok yıllık otsular. Gövdeler dik, 20-60 cm, salgı tüysüz, bütün kısımlar pubessent tüylü. Yapraklar gövde üzerinde, basit, linear-oblong,

OTU 1 Çok yıllık otsular. Gövdeler dik, 20-60 cm, salgı tüysüz, bütün kısımlar pubessent tüylü. Yapraklar gövde üzerinde, basit, linear-oblong, OTU 1 Çok yıllık otsular. Gövdeler dik, 20-60 cm, salgı tüysüz, bütün kısımlar pubessent tüylü. Yapraklar gövde üzerinde, basit, linear-oblong, 5-8x0,9-1 cm, krenat kenarlı, eglandular-pilos tüylü; petiol

Detaylı

BİTKİ TANIMA I. Yrd. Doç. Dr. Taki DEMİR

BİTKİ TANIMA I. Yrd. Doç. Dr. Taki DEMİR BİTKİ TANIMA I Yrd. Doç. Dr. Taki DEMİR 1 PEP101_H02 Abies (Göknar); A. pinsapo (İspanyol Göknarı), A. concolor (Gümüşi Göknar, Kolorado Ak Gökn), A. nordmanniana (Doğu Karadeniz-Kafkas Göknarı), A. bornmülleriana

Detaylı

Materyal: Rosa sp. (gül; dikotil çiçek) ve Lilium sp. (zambak; monokotil çiçek)

Materyal: Rosa sp. (gül; dikotil çiçek) ve Lilium sp. (zambak; monokotil çiçek) KONU 10. ÜREME VE GELİŞME I. Bitki Hücrelerinde Üreme ve Gelişme: Materyal: Rosa sp. (gül; dikotil çiçek) ve Lilium sp. (zambak; monokotil çiçek) Yöntem: Rosa sp. ve Lilium sp. tam çiçeğinden alınan enine

Detaylı

Türkiye Florasında Mevcut Zambak (Lilium spp.) Türlerinde Toprakların Verimlilik Durumlarının Belirlenmesi

Türkiye Florasında Mevcut Zambak (Lilium spp.) Türlerinde Toprakların Verimlilik Durumlarının Belirlenmesi Biyoloji Bilimleri Araştırma Dergisi 6 (2): 26-31, 2013 ISSN: 1308-3961, E-ISSN: 1308-0261, www.nobel.gen.tr Türkiye Florasında Mevcut Zambak (Lilium spp.) Türlerinde Toprakların Verimlilik Durumlarının

Detaylı

CORYLACEAE 1C 1 E. Anemogam, kışın yaprağını döken odunsu bitkilerdir. Gövde kabukları çatlaksız ya da boyuna çatlaklıdır. Tomurcuklar sürgüne

CORYLACEAE 1C 1 E. Anemogam, kışın yaprağını döken odunsu bitkilerdir. Gövde kabukları çatlaksız ya da boyuna çatlaklıdır. Tomurcuklar sürgüne CORYLACEAE 1C 1 E. Anemogam, kışın yaprağını döken odunsu bitkilerdir. Gövde kabukları çatlaksız ya da boyuna çatlaklıdır. Tomurcuklar sürgüne almaçlı dizilmiştir. Tomurcuklar çok pullu, sapsız, sürgüne

Detaylı

ANKARA ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ YÜKSEK LİSANS TEZİ. ENDEMİK Senecio L. (Asteraceae) TAKSONLARININ GÖVDE VE YAPRAK ANATOMİSİ.

ANKARA ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ YÜKSEK LİSANS TEZİ. ENDEMİK Senecio L. (Asteraceae) TAKSONLARININ GÖVDE VE YAPRAK ANATOMİSİ. ANKARA ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ YÜKSEK LİSANS TEZİ ENDEMİK Senecio L. (Asteraceae) TAKSONLARININ GÖVDE VE YAPRAK ANATOMİSİ Sinem AÇIKBAŞ BİYOLOJİ ANABİLİM DALI ANKARA 2009 Her hakkı saklıdır

Detaylı

BİTKİLERİN GENEL YAPISI

BİTKİLERİN GENEL YAPISI BİTKİLERİN GENEL YAPISI Bitkiler Organik Maddeleri sentezler, inorganik maddeleri ise hazır olarak dışarıdan alır. Bitkilerin sınıflandırılması şu şekildedir. A.MERİSTEM DOKU (Bölünür Doku) Belirli bir

Detaylı

- Su hayatsal olaylar - Çözücü - Taşıyıcı - ph tamponlaması - Fotosentez - Mineral madde alınımı - YAĞIŞLAR

- Su hayatsal olaylar - Çözücü - Taşıyıcı - ph tamponlaması - Fotosentez - Mineral madde alınımı - YAĞIŞLAR OTEKOLOJİ SU - Su hayatsal olaylar - Çözücü - Taşıyıcı - ph tamponlaması - Fotosentez - Mineral madde alınımı - YAĞIŞLAR ÇİĞ VE KIRAĞI - Toprak yüzeyinin sıcaklığını kaybetmesi - Suyun yoğunlaşması - Çiy

Detaylı

B İ T K İ B İ Y O L O J İ S İ

B İ T K İ B İ Y O L O J İ S İ B İ T K İ B İ Y O L O J İ S İ *BİTKİSEL DOKULAR www.sanalbiyoloji.com Bitkiler damarsız tohumsuz, damarlı tohumsuz ve tohumlu bitkiler olmak üzere üç grupta incelenir. Damarsız tohumsuz bitkilerde kök,

Detaylı

Bitkisel Dokular, Bitkinin Kısımları, Meristem Doku

Bitkisel Dokular, Bitkinin Kısımları, Meristem Doku Bitkisel Dokular, Bitkinin Kısımları, Meristem Doku Bitkisel Dokular Doku, ortak bir yapıyı oluşturmak ve bir işlevi yerine getirmek için birlikte çalışan hücrelerin oluşturduğu gruptur. Bitkilerin büyüme

Detaylı

MBG 112 GENEL BİYOLOJİ II BİTKİ YAPISI VE BÜYÜME DOÇ. DR. YELDA ÖZDEN ÇİFTÇİ. Bitkilerde 3 temel organ bulunur. Kök. Gövde.

MBG 112 GENEL BİYOLOJİ II BİTKİ YAPISI VE BÜYÜME DOÇ. DR. YELDA ÖZDEN ÇİFTÇİ. Bitkilerde 3 temel organ bulunur. Kök. Gövde. MBG 112 GENEL BİYOLOJİ II BİTKİ YAPISI VE BÜYÜME DOÇ. DR. YELDA ÖZDEN ÇİFTÇİ Bitkilerde 3 temel organ bulunur. Kök Gövde Yaprak 1 Anatomik olarak bu organlar monokotil ve dikotiledonlarda farklılık gösterir.

Detaylı

Sertavul Geçidi ve Mut (Mersin) Çevresinde Yayılış Gösteren Bazı Euphorbia L. Taksonlarının Anatomik Yönden İncelenmesi*

Sertavul Geçidi ve Mut (Mersin) Çevresinde Yayılış Gösteren Bazı Euphorbia L. Taksonlarının Anatomik Yönden İncelenmesi* MKÜ FEED ISSN Online: 1309-2243 http://febed.mehmetakif.edu.tr Mehmet kif Ersoy Üniversitesi Fen ilimleri Enstitüsü Dergisi 3 (1): 22-31 (2012) raştırma Makalesi / Research Paper Sertavul Geçidi ve Mut

Detaylı

BİTKİ MATERYALİ II: ANGIOSPERMAE

BİTKİ MATERYALİ II: ANGIOSPERMAE BİTKİ MATERYALİ II: ANGIOSPERMAE Prof.Dr. Yahya AYAŞLIGİL Yrd.Doç.Dr. Doğanay YENER İstanbul Üniversitesi, Orman Fakültesi Peyzaj Mimarlığı Bölümü Bitki Materyali ve Yetiştirme Tekniği Anabilim Dalı 18.04.2016

Detaylı

Orman Altı Odunsu Bitkiler

Orman Altı Odunsu Bitkiler Orman Altı Odunsu Bitkiler Danışman : Yrd.Doç.Dr. Nurgül KARLIOĞLU BİTKİLER 1. Laurocerasus officinalis 2. Osmanthus decorus 3. Rhus coriaria 35-0601120159 SALİM ÇOBAN 37-0601120189 OKTAY BAKIRTAŞ Laurocerasus

Detaylı

Anatomical, micromorphological and ecological studies on the genus Agrostemma L. (Caryophyllaceae) growing in Turkey

Anatomical, micromorphological and ecological studies on the genus Agrostemma L. (Caryophyllaceae) growing in Turkey www.biodicon.com Biological Diversity and Conservation ISSN 1308-8084 Online; ISSN 1308-5301 Print 7/1 (2014) 61-67 Research article/araştırma makalesi Anatomical, micromorphological and ecological studies

Detaylı

1-) Yaprak eksenin ucu, mukro veya arista, bitkiler daima çok yıllık, gövde kanatsız, çiçekler salkımsı

1-) Yaprak eksenin ucu, mukro veya arista, bitkiler daima çok yıllık, gövde kanatsız, çiçekler salkımsı LATHYRUS L. TEŞHİS ANAHTARI 1-) Yaprak eksenin ucu, mukro veya arista, bitkiler daima çok yıllık, gövde kanatsız, çiçekler salkımsı 2-) Yaprakçıklar pinnat ve retikulat damarlanma veya stipullar sagittat

Detaylı

TÜRKİYE İSTİLACI BİTKİLER KATALOĞU

TÜRKİYE İSTİLACI BİTKİLER KATALOĞU T.C. GIDA, TARIM VE HAYVANCILIK BAKANLIĞI Tarımsal Araştırmalar ve Politikalar Genel Müdürlüğü Bitki Sağlığı Araştırmaları Daire Başkanlığı TÜRKİYE İSTİLACI BİTKİLER KATALOĞU ANKARA 2015 Editör: Prof.

Detaylı

zeytinist

zeytinist 1 T.C. BALIKESİR ÜNİVERSİTESİ EDREMİT MESLEK YÜKSEKOKULU Zeytincilik ve Zeytin İşleme Teknolojisi Programı Öğr. Gör. Mücahit KIVRAK 0 505 772 44 46 kivrak@gmail.com www.mucahitkivrak.com.tr 2 3 4 KALSİYUM

Detaylı

Öğr. Gör. Dr. İlker BÜYÜK, Botanik, 8. Hafta: Yaprak

Öğr. Gör. Dr. İlker BÜYÜK, Botanik, 8. Hafta: Yaprak YAPRAK Yapraklar bitkinin fotosentez ve terleme (transpirasyon) organıdır. Gövdeden köken alırlar. Gövde üzerinde düğüm (nod) adı verilen bölgelerden çıkarlar. Kök ve gövdeye göre, ömürleri daha kısadır.

Detaylı

Juglans (Cevizler), Pterocarya (Yalancı cevizler), Carya (Amerikan cevizleri)

Juglans (Cevizler), Pterocarya (Yalancı cevizler), Carya (Amerikan cevizleri) JUGLANDACEAE 6-7 cinsle temsil edilen bir familyadır. Odunları ve meyveleri bakımından değerlidir. Kışın yaprağını döken, çoğunlukla ağaç, bazıları da çalı formundadırlar. Yaprakları tüysü (bileşik) yapraklıdır.

Detaylı

Genel olarak dış görünüşü bakımından kökün gövdeden farkı, yaprak taşıyan düğümlere (nod) ve düğümler arasına (internod) sahip olmaması ve kloroplast

Genel olarak dış görünüşü bakımından kökün gövdeden farkı, yaprak taşıyan düğümlere (nod) ve düğümler arasına (internod) sahip olmaması ve kloroplast KÖK, GÖVDE, YAPRAK KÖK Kök, kara hayatına uymuş olan gelişmiş bitkilerde genel olarak toprak içerisine doğru büyüyen ama nadiren toprak üstünde de bulunan bir organdır. Görevi, bitkiyi toprağa bağlamak,

Detaylı

MALVACEAE (EBEGÜMECİGİLLER)

MALVACEAE (EBEGÜMECİGİLLER) MALVACEAE (EBEGÜMECİGİLLER) MALVACEAE Otsu, çalımsı veya ağaç şeklinde gelişen bitkilerdir. Soğuk bölgeler hariç dünyanın her tarafında bulunurlar. Yaprakları basit, geniş ve parçalıdır. Meyve kuru kapsüldür

Detaylı

BİTKİ MATERYALİ II: ANGIOSPERMAE

BİTKİ MATERYALİ II: ANGIOSPERMAE BİTKİ MATERYALİ II: ANGIOSPERMAE Prof.Dr. Yahya AYAŞLIGİL Yrd.Doç.Dr. Doğanay YENER İstanbul Üniversitesi, Orman Fakültesi Peyzaj Mimarlığı Bölümü Bitki Materyali ve Yetiştirme Tekniği Anabilim Dalı 04.05.2015

Detaylı

İzmir ve Çevresinde Buğday Alanlarında Görülen Bazı Trifolium Türlerinin Teşhisi

İzmir ve Çevresinde Buğday Alanlarında Görülen Bazı Trifolium Türlerinin Teşhisi Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Tarım Bilimleri Dergisi (J. Agric. Sci.), 2004, 14(2): 85-93 Geliş Tarihi: 24.10.2003 İzmir ve Çevresinde Buğday Alanlarında Görülen Bazı Trifolium Türlerinin

Detaylı

TÜRKİYE'DE YETİŞEN ASPARAGUS L. (KUŞKONMAZ) TÜRLERİNİN KÖK ANATOMİSİ*

TÜRKİYE'DE YETİŞEN ASPARAGUS L. (KUŞKONMAZ) TÜRLERİNİN KÖK ANATOMİSİ* Ankara Ecz. Fak. Derg. J. Fac. Pharm. Ankara 28(1)15-36,1999 28(1)15-36,1999 TÜRKİYE'DE YETİŞEN ASPARAGUS L. (KUŞKONMAZ) TÜRLERİNİN KÖK ANATOMİSİ* STUDIES ON ANATOMICAL STRUCTURE OF THE ROOTS OF ASPARAGUS

Detaylı

(Lamiaceae)' un Gövde ve Yaprak Özelliklerinin Anatomik Olarak Karşılaştırılması

(Lamiaceae)' un Gövde ve Yaprak Özelliklerinin Anatomik Olarak Karşılaştırılması Süleyman Demirel Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi Cilt 21, Sayı 1, 113 117, 2017 Süleyman Demirel University Journal of Natural and Applied Sciences Volume 21, Issue 1, 113 117, 2017 DOI: 10.19113/sdufbed.14167

Detaylı

GENUS: ABİES (GÖKNARLAR)

GENUS: ABİES (GÖKNARLAR) Bitki tanıma I 1 GENUS: ABİES (GÖKNARLAR) Yaklaşık 35-40 türü bulunur. Ülkemizde doğal olarak 4 türü yetişir. Herdem yeşildir. Dallar gövdeye çevrel dizilir. Kabuk gençlerde düzgün yaşlılarda çatlaklıdır.

Detaylı

ODUN DIŞI ORMAN ÜRÜNLERİ BİTKİ TANIMI II

ODUN DIŞI ORMAN ÜRÜNLERİ BİTKİ TANIMI II ODUN DIŞI ORMAN ÜRÜNLERİ BİTKİ TANIMI II 1. Laurocerasus officinalis 2. Salvia officinalis 3. Tilia tomentosa 4. Tilia cordata 5. Tilia platyphyllos 6. Tilia rubra 7. Quercus brantii 8. Castanea sativa

Detaylı

Porsuk. Şube : Gymospermae Sınıf : Coniferae Takım : Taxoideae Familya : Taxaceae Cins : Taxus L. Tür : Taxus baccata L.

Porsuk. Şube : Gymospermae Sınıf : Coniferae Takım : Taxoideae Familya : Taxaceae Cins : Taxus L. Tür : Taxus baccata L. Porsuk Şube : Gymospermae Sınıf : Coniferae Takım : Taxoideae Familya : Taxaceae Cins : Taxus L. Tür : Taxus baccata L. Genel olarak 15-20 m boylanır. 2-2.5 m çap yapabilir. Yenice - Karakaya (Karabük)

Detaylı

Biological Diversity and Conservation. ISSN Online; ISSN Print 9/1 (2016) 55-68

Biological Diversity and Conservation. ISSN Online; ISSN Print 9/1 (2016) 55-68 www.biodicon.com Biological Diversity and Conservation ISSN 13088084 Online; ISSN 13085301 Print 9/1 (2016) 5568 Research article/araştırma makalesi The morphological, anatomical and palynological investigations

Detaylı

PAPAVER VIRCHOWII ASCHERS AND SIN'!'ENDEHtK 'roronon MORFOLOJİst, ANATOMİSİ VE EKOLOJtSt

PAPAVER VIRCHOWII ASCHERS AND SIN'!'ENDEHtK 'roronon MORFOLOJİst, ANATOMİSİ VE EKOLOJtSt qu Lıi iletim S. U. Fen, Edebiyat FakUltesi,Fen Dergisi, Sayı ll, (1993) PAPAVER VIRCHOWII ASCHERS AND SIN'!'ENDEHtK 'roronon MORFOLOJİst, ANATOMİSİ VE EKOLOJtSt MORPHOLOGY, ANATOMY AND ECOLQGY OF ENDEMIC

Detaylı

ODUN DIŞI ORMAN ÜRÜNLERİ BİTKİ TANIMI III

ODUN DIŞI ORMAN ÜRÜNLERİ BİTKİ TANIMI III ODUN DIŞI ORMAN ÜRÜNLERİ BİTKİ TANIMI III Juniperus communis (Âdi ardıç) Herdem yeşil 15 m ye kadar boylanabilen ağaç veya 3-5 m boyunda sık dallı ya da yerde sürünen bir çalıdır. 10-15 mm uzunluğunda

Detaylı

Erkek çiçekler bir eksen etrafında dizilmiştir. Etaminlerde iki polen tozu torbası vardır. Çiçek tozları marttan itibaren olgunlaşır.

Erkek çiçekler bir eksen etrafında dizilmiştir. Etaminlerde iki polen tozu torbası vardır. Çiçek tozları marttan itibaren olgunlaşır. Bitki tanıma I FAM: PİNACEAE Conifera sınıfının en önemli familyasıdır. 10 cins ve 210 kadar tür içerir. Tropik ormanlardan kuzey kutbuna kadar geniş yayılışı vardır. GENUSLARI: Abies, Picea, Keteleria,

Detaylı

Türkiye de Yetişen Dorycnium Miller. (Fabaceae) Türlerinin Anatomik Özellikleri

Türkiye de Yetişen Dorycnium Miller. (Fabaceae) Türlerinin Anatomik Özellikleri Karaelmas Fen ve Müh. Derg. 6(1):83-89, 2016 Karaelmas Fen ve Mühendislik Dergisi Dergi web sayfası: http://fbd.beun.edu.tr Araştırma Makalesi Türkiye de Yetişen Dorycnium Miller. (Fabaceae) Türlerinin

Detaylı

Şekil 1: C.scolymus un Doğadaki Görünümü 19 2.1.2. Cynara L. Cinsi C. scolymus L., Sp. Pl. 827(1723) Syn: C. cardunculus L. var. sativa Moris, Fl. Sard. 2:460 (1840-3). Ic: reichb., Ic.Fl. Germ. 15:t.

Detaylı

Bitki Morfolojisi Dersi

Bitki Morfolojisi Dersi Bitki Morfolojisi Dersi 12.12.2017 MEYVA Öğrenim Hedefleri Meyve tanımı Meyve sınıflandırması Agregat ve Bileşik Meyve tanımı Basit meyve sınıflandırması Kuru meyve sınıflandırması Açılamayan kuru meyve

Detaylı

BETULACEAE. Alnus cinsleri vardır.

BETULACEAE. Alnus cinsleri vardır. BETULACEAE Jeolojik devirlerde daha fazla sayıda cins ve türlere sahip olan bu familyanın, bugün 6 cins ve bu cinslerin kışın yaprağını döken 100 kadar türü, Kuzey Yarımkürenin ılıman ve serin bölgelerinde

Detaylı

ANGİOSPERMAE (KAPALI TOHUMLULAR) Yrd. Doç. Dr. Hüseyin FAKİR

ANGİOSPERMAE (KAPALI TOHUMLULAR) Yrd. Doç. Dr. Hüseyin FAKİR ANGİOSPERMAE (KAPALI TOHUMLULAR) Yrd. Doç. Dr. Hüseyin FAKİR Angiospermae ve Gymnospermae Arasındaki Farklılıklar muhafaza içersinde döllenerek olgun tohuma gelişen gerçek meyve 3. Angiosperma ların odunlarında

Detaylı

AHUDUDUNUN TOPRAK İSTEKLERİ VE GÜBRELENMESİ

AHUDUDUNUN TOPRAK İSTEKLERİ VE GÜBRELENMESİ AHUDUDUNUN TOPRAK İSTEKLERİ VE GÜBRELENMESİ Yrd. Doç. Dr. Mehmet ZENGİN AHUDUDU Ahududu, üzümsü meyveler grubundandır. Ahududu, yurdumuzda son birkaç yıldır ticari amaçla yetiştirilmektedir. Taze tüketildikleri

Detaylı

Turkish Journal of Biodiversity

Turkish Journal of Biodiversity Turkish Journal of Biodiversity Turk J Biod, Dec 2018, 1(1): 11-16 Journal homepage: http://turkbiod.artvin.edu.tr/ http://dergipark.gov.tr/biodiversity E-ISSN: 2667-4386 RESEARCH ARTICLE Open Access Endemik

Detaylı

BİTKİ TANIMA I. P E P 1 0 1 _ H 0 4 C h a m a e c y p a r i s l a w s o n i a n a ( L a v z o n Ya l a n c ı S e r v i s i ) Yrd. Doç. Dr.

BİTKİ TANIMA I. P E P 1 0 1 _ H 0 4 C h a m a e c y p a r i s l a w s o n i a n a ( L a v z o n Ya l a n c ı S e r v i s i ) Yrd. Doç. Dr. 1 BİTKİ TANIMA I Yrd. Doç. Dr. Taki DEMİR P E P 1 0 1 _ H 0 4 C h a m a e c y p a r i s l a w s o n i a n a ( L a v z o n Ya l a n c ı S e r v i s i ) C r y p t o m e r i a j a p o n i c a ( K a d i f

Detaylı

Sedirler (Cedrus) Türkiye de doğal olarak yetişen. Türkiye de egzotik (yaygın ya da parklarda)

Sedirler (Cedrus) Türkiye de doğal olarak yetişen. Türkiye de egzotik (yaygın ya da parklarda) Sedirler (Cedrus) Türkiye de doğal olarak yetişen Toros (Lübnan) Sediri (C. libani) Türkiye de egzotik (yaygın ya da parklarda) Himalaya Sediri Atlas Sediri (C. deodora) (C. atlantica) Dünyada Kuzey Afrika,

Detaylı

Juniperus communis. Adi Ardıç

Juniperus communis. Adi Ardıç Juniperus communis Adi Ardıç Juniperus communis Adi Ardıç En geniş yayılışı olan ardıç taksonudur. çoğunlukla çalı formunda Kabuk kırmızı kahverengi, ince kağıt gibi ayrılır İ. yaprak, 1,5 cm dipleri geniş

Detaylı

SU BİTKİLERİ 11. Prof. Dr. Nilsun DEMİR

SU BİTKİLERİ 11. Prof. Dr. Nilsun DEMİR SU BİTKİLERİ 11 Prof. Dr. Nilsun DEMİR KÖK: BRYOPHYTA KARA YOSUNLARI Sınıf: Gerçek Kara yosunları (Musci) Sınıf: Ciğer Otları (Hepaticeae) - Toprak yüzeyine yatık büyürler, - Gövde yassıdır, yaprak şeklindedir,

Detaylı

10 cins; Sciadopitys Metasequoia Cunninghamia Taiwania Athrotaxis. Glyptostrobus Sequoia Sequoiadendron Cryptomeria Taxodium

10 cins; Sciadopitys Metasequoia Cunninghamia Taiwania Athrotaxis. Glyptostrobus Sequoia Sequoiadendron Cryptomeria Taxodium TAXODIACEAE TAXODIACEAE 10 cins ve bunlara bağlı 16 değişik tür ve varyeteleri vardır. Cinsler arasında akrabalık ilişkisi yoktur Bu nedenle ayırdım anahtarı yapılmamıştır 10 cins; Sciadopitys Metasequoia

Detaylı

İbreliler. Sequoia sempervirens (Kıyı Sekoyası) Sequoiadendron giganteum (Mamut Ağacı) Yrd. Doç. Dr. Taki DEMİR SAÜ PMYO

İbreliler. Sequoia sempervirens (Kıyı Sekoyası) Sequoiadendron giganteum (Mamut Ağacı) Yrd. Doç. Dr. Taki DEMİR SAÜ PMYO İbreliler 1 Sequoia sempervirens (Kıyı Sekoyası) Sequoiadendron giganteum (Mamut Ağacı) Sequoia sempervirens (Kıyı Sekoyası) Alem: Plantae Bölüm: Pinophyta Sınıf: Pinopsida Takım: Pinales Familya: Cupressaceae

Detaylı

Biological Diversity and Conservation. ISSN Online; ISSN Print 4/2 (2011) 55-59

Biological Diversity and Conservation. ISSN Online; ISSN Print 4/2 (2011) 55-59 www.biodicon.com Biological Diversity and Conservation ISSN 1308-8084 Online; ISSN 1308-5301 Print 4/2 (2011) 55-59 Research article/araştırma makalesi Rediscovery of Convolvulus germaniciae Boiss. & Hausskn.

Detaylı

T.C. SELÇUK ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ

T.C. SELÇUK ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ T.C. SELÇUK ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ TÜRKİYE DE YETİŞEN IRIS L. CİNSİ SCORPIRIS SPACH ALT CİNSİNE AİT TÜRLER ÜZERİNE ANATOMİK BİR ÇALIŞMA Ayşegül CELEP YÜKSEK LİSANS Biyoloji Anabilim Dalı

Detaylı

Kök :Tohumdan ilk gelişen organdır.

Kök :Tohumdan ilk gelişen organdır. Kök :Tohumdan ilk gelişen organdır. 1.Fonksiyonları toprağa bağlanma su ve inorganik maddelerini emmek bitkinin diğer bölgelerine taşınan bazı hormonların üretimi (meristem olarak) karbonhidrat ve / veya

Detaylı

Kullanım Yerleri. İnsan beslenmesinde kullanılır. Şekerin hammadesidir. Küspesi hayvan yemi olarak kullanılır. İspirto elde edilir

Kullanım Yerleri. İnsan beslenmesinde kullanılır. Şekerin hammadesidir. Küspesi hayvan yemi olarak kullanılır. İspirto elde edilir ŞEKER PANCARI Kullanım Yerleri İnsan beslenmesinde kullanılır. Şekerin hammadesidir. Küspesi hayvan yemi olarak kullanılır. İspirto elde edilir Orijini Şeker pancarının yabanisi olarak Beta maritima gösterilmektedir.

Detaylı

ARAŞTIRMA MAKALESİ /RESEARCH ARTICLE

ARAŞTIRMA MAKALESİ /RESEARCH ARTICLE ANADOLU ÜNİVERSİTESİ BİLİM VE TEKNOLOJİ DERGİSİ ANADOLU UNIVERSITY JOURNAL OF SCIENCE AND TECHNOLOGY Cilt/Vol.:8-Sayı/No: 1 : 161-180 (2007) ARAŞTIRMA MAKALESİ /RESEARCH ARTICLE ESKİŞEHİR DE YETİŞEN THYMUS

Detaylı

Biological Diversity and Conservation. ISSN 1308-8084 Online; ISSN 1308-5301 Print 8/1 (2015) 94-103

Biological Diversity and Conservation. ISSN 1308-8084 Online; ISSN 1308-5301 Print 8/1 (2015) 94-103 www.biodicon.com Biological Diversity and Conservation ISSN 1308-8084 Online; ISSN 1308-5301 Print 8/1 (2015) 94-103 Research article/araştırma makalesi Investigation of morphological, morphometric and

Detaylı

1.Bitkisel dokular 2.Hayvansal dokular

1.Bitkisel dokular 2.Hayvansal dokular Bitkisel Dokular Doku, bitki, hayvan ve insan organlarını meydana getiren, şekil ve yapı bakımından benzer olup, aynı vazifeyi gören, birbirleriyle sıkı alâkaları olan aynı kökten gelen hücrelerin topluluğu.

Detaylı

C e d r u s ( S e d i r ) C e d r u s a t l a n t i c a C e d r u s b r e v i f o l i a C e d r u s d e o d o r a C e d r u s l i b a n i

C e d r u s ( S e d i r ) C e d r u s a t l a n t i c a C e d r u s b r e v i f o l i a C e d r u s d e o d o r a C e d r u s l i b a n i 1 BİTKİ TANIMA I PEP101_H03 C e d r u s ( S e d i r ) C e d r u s a t l a n t i c a C e d r u s b r e v i f o l i a C e d r u s d e o d o r a C e d r u s l i b a n i Sakarya Üniversitesi İbreliler 2 C

Detaylı

BİTKİ MATERYALİ II: ANGIOSPERMAE

BİTKİ MATERYALİ II: ANGIOSPERMAE BİTKİ MATERYALİ II: ANGIOSPERMAE Prof.Dr. Yahya AYAŞLIGİL Yrd.Doç.Dr. Doğanay YENER İstanbul Üniversitesi, Orman Fakültesi Peyzaj Mimarlığı Bölümü Bitki Materyali ve Yetiştirme Tekniği Anabilim Dalı 11.05.2014

Detaylı

TÜRKİYE NİN DOĞAL-EGZOTİK AĞAÇ VE ÇALILARI. II Angiospermler (H-Z) Editör. Bölüm Yazarları (Alfabetik sırayla) Prof. Dr.

TÜRKİYE NİN DOĞAL-EGZOTİK AĞAÇ VE ÇALILARI. II Angiospermler (H-Z) Editör. Bölüm Yazarları (Alfabetik sırayla) Prof. Dr. TÜRKİYE NİN DOĞAL-EGZOTİK AĞAÇ VE ÇALILARI Ali Kaya (Orman Mühendisi) Barbaros Yaman (Bartın Ü. Orman Fak.) Bilge Tunçkol (Bartın Ü. Meslek Y.okulu) Dilek Oral (İstanbul Ü.Orman Fakültesi) Emrah Yüksel

Detaylı

Simplast ve apoplast doku ve organlar arasındaki kısa mesafeli taşınımda görev yapar. Bitkilerdeki yanal taşınım üç şekilde gerçekleşir.

Simplast ve apoplast doku ve organlar arasındaki kısa mesafeli taşınımda görev yapar. Bitkilerdeki yanal taşınım üç şekilde gerçekleşir. BİTKİLERDE TAŞIMA Bitkilerin yaşamlarını devam ettirebilmeleri için kökleri ile aldıkları su ve mineralleri gövde ve yapraklara; yapraklarında fotosentez ile ürettikleri organik bileşikleri ise gövde ve

Detaylı

Yerfıstığında Gübreleme

Yerfıstığında Gübreleme Yerfıstığında Gübreleme Ülkemizin birçok yöresinde ve özellikle Çukurova Bölgesi nde geniş çapta yetiştiriciliği yapılan yerfıstığı, yapısında ortalama %50 yağ ve %25-30 oranında protein içeren, insan

Detaylı

Biological Diversity and Conservation. ISSN Online; ISSN Print 6/3 (2013) 12-20

Biological Diversity and Conservation. ISSN Online; ISSN Print 6/3 (2013) 12-20 www.biodicon.com Biological Diversity and Conservation ISSN 1308-8084 Online; ISSN 1308-5301 Print 6/3 (2013) 12-20 Research article/araştırma makalesi Comparative micromorphological and anatomical investigations

Detaylı

GYMNOSPERMAE. (Açık Tohumlular)

GYMNOSPERMAE. (Açık Tohumlular) GYMNOSPERMAE (Açık Tohumlular) PINACEAE ***** Bu familyanın cinsleri şunlardır: Yalnızca uzun sürgün Uzun sürgünü + Kısa Sürgün Abies Pinus Keteleria Cedrus Pseudotsuga Larix Tsuga Pseudolarix Picea Cathaya

Detaylı

LİSANS ÜSTÜ DERS TANITIM FORMU

LİSANS ÜSTÜ DERS TANITIM FORMU n Adı : Fen Bilimlerinde Ünite Analizleri Kodu : BYE0 Program Adı : OFMAE (Biyoloji Eğitimi) Teori Uygulama.. Proje/ 00 00 n Türü Temel n Amacı Sistem yaklaşımı ile biyoloji ünitelerini analiz adebilme

Detaylı

Hyacinthella lineata (Liliaceae) Üzerinde Morfolojik, Anatomik ve Ekolojik Araþtýrmalar

Hyacinthella lineata (Liliaceae) Üzerinde Morfolojik, Anatomik ve Ekolojik Araþtýrmalar Ekoloji 17, 68, 24-32 (2008) Hyacinthella lineata (Liliaceae) Üzerinde Morfolojik, Anatomik ve Ekolojik Araþtýrmalar Selami SELVÝ 1 *, Eyüp ERDOÐAN 1, Ruziye DAÞKIN 2 1Balýkesir Üniversitesi, Fen Edebiyat

Detaylı

TARLA BİTKİLERİ MERKEZ ARAŞTIRMA ENSTİTÜSÜ TESCİL YILI:

TARLA BİTKİLERİ MERKEZ ARAŞTIRMA ENSTİTÜSÜ TESCİL YILI: COLFIORITO Başakları orta uzunlukta, kılçıklı ve beyaz 1000 tane ağırlığı 19.1-36.5 gr arasındadır. Yatmaya dayanımı iyidir. Kahverengi pas ve sarı pasa orta hassastır. DEMİR 2000 Sağlam saplı ve uzun

Detaylı

ŞEKER PANCARI BİTKİSİNDE GÜBRELEME

ŞEKER PANCARI BİTKİSİNDE GÜBRELEME ŞEKER PANCARI BİTKİSİNDE GÜBRELEME Ülkemizin Ege - Akdeniz ve Batı Karadeniz sahil kesimleri ile Güneydoğu Anadolu Bölgesi hariç tüm diğer tarım alanlarında yetiştiriciliği yapılan şeker pancarında verim

Detaylı

BROKKOLİ (Brassica oleracea var. italica)

BROKKOLİ (Brassica oleracea var. italica) BROKKOLİ (Brassica oleracea var. italica) SİSTEMATİKTEKİ YERİ Takım: Brassicales Familya: Brassicaceae Cins: Brassica Tür: B. oleracea var. italica SAĞLIK VE BESLENME YÖNÜNDEN Brokkoli, A ve C vitamini,

Detaylı

BİTKİSEL LAR BİTKİSEL LAR B. BİTKİSEL LAR Dokular; aynı görevi yapmak üzere özelleşmiş hücre topluluklarıdır. -Yüksek yapılı bitkilerde bulunan dokular üstlendikleri görevlere göre meristem, temel, iletim

Detaylı

TAXODIACEAE. Sequoia (Monotipik) Sequoiadendron (Monotipik) Taxodium Cryptomeria (Monotipik) Sequoia sempervirens. Sequoiadendron giganteum

TAXODIACEAE. Sequoia (Monotipik) Sequoiadendron (Monotipik) Taxodium Cryptomeria (Monotipik) Sequoia sempervirens. Sequoiadendron giganteum TAXODIACEAE Pinaceae familyasında olduğu gibi, bir cinsli bir evciklidirler (Monoik). Yapraklar herdem yeşil veya kışın dökülür. Pul ve iğne yapraklar (Metasequoia hariç) sürgünlere sarmal dizilirler.

Detaylı

01 1. Benzer yapıdaki hücrelerin belirli bir görevi gerçekleştirmek. 6. Parankima dokusuna ait hücrelerde bulunan bazı yapılar

01 1. Benzer yapıdaki hücrelerin belirli bir görevi gerçekleştirmek. 6. Parankima dokusuna ait hücrelerde bulunan bazı yapılar 11. SINIF / B YOLOJ Bitkisel Dokular 01 kavrama testi 1. Benzer yapıdaki hücrelerin belirli bir görevi gerçekleştirmek üzere bir araya gelerek oluşturdukları yapı aşağıdakilerden hangisidir? A) Sistem

Detaylı

BİYOLOJİ DERSİNDEN 5. BÖLGESEL YARIŞMA (cevap) 7.sınıf

BİYOLOJİ DERSİNDEN 5. BÖLGESEL YARIŞMA (cevap) 7.sınıf 15.04.2018 BİYOLOJİ DERSİNDEN 5. BÖLGESEL YARIŞMA (cevap) 7.sınıf 1. Verilen hastalıklardan hangilerine virüsler neden olur? а) menenjit b) AİDS c) influensa ç) difteri d) frengi e) su çiçeği (3 p.) 2.

Detaylı

Ordu ve çevresinde bulunan Trifolium resupinatum var. resupinatum (Fabaceae) türünün mikromorfolojik ve anatomik özellikleri*

Ordu ve çevresinde bulunan Trifolium resupinatum var. resupinatum (Fabaceae) türünün mikromorfolojik ve anatomik özellikleri* Akademik Ziraat Dergisi 6(1):81-88 (2017) ISSN: 2147-6403 http://azd.odu.edu.tr Araştırma (Research) Ordu ve çevresinde bulunan Trifolium resupinatum var. resupinatum (Fabaceae) türünün mikromorfolojik

Detaylı