AYAZAĞA KAMPÜSÜ OLAĞANÜSTÜ DURUM BÜLTENİ EĞİTİM ÖĞRETİM YILI

Transkript

1 AYAZAĞA KAMPÜSÜ OLAĞANÜSTÜ DURUM BÜLTENİ EĞİTİM ÖĞRETİM YILI

2 İÇİNDEKİLER Sayfa No Önsöz 1 Amaçlar 1 Acil Durum Kriz Masası 2 Acil Durum Kriz Masasının Görevleri 2 Acil Durum Kriz Grupları 3 Acil Durum Kriz Gruplarının Görevleri 3 Acil Servis İstasyonu 4 Acil Durumda Yapılacak İşler 4-5 Deprem Tehlike Avı 6 Deprem Tehlike Avı Çalışmasında Önceliklerinizi Belirleyin 7 Aile Afet Hazırlık Planı Çalışmasında Önceliklerinizi Belirleyin 8-10 İlkyardım Acil Durum İhtiyaçlarının Hazırlanması Aile Afet Hazırlık Planı Deprem Tatbikatları Depremde Yangın Güvenliği 15 Depremde Yangın Riski 15 Depremde Yangına Karşı Alınabilecek Önlemler Deprem Sırasında Neler Yapmalısınız? Depremden Sonra Neler Yapmalısınız? Depremde Hayatta Kalmanın Altın Kuralları 19 Deprem hissedildiğinde ya da Kesik Kesik Alarm Verildiğinde Öğrencilerin Hareket Tarzı Tahliye Başlamadan Önce Dikkat Etmemiz Gereken Konular 24 Psikolojik Destek Kriz Merkezleri ve Telefon Numaraları 26 Hastaneler ve Telefon Numaraları 27

3 ÖNSÖZ Depremler dünyanın birçok yerinde meydana gelen doğal olaylardır. Ülkemizin %96 sı deprem kuşağındadır. Her ne kadar uzun vadede tahminler olsa da, günümüz teknolojisi ile kısa vadede ne zaman bir deprem olacağı hakkında önceden tahmin yapmak mümkün değildir. Bu noktada, içinde bulunduğumuz riski anlamak ve meydana gelecek can ve mal kaybını azaltmak için gerekli önlemleri almak büyük önem taşımaktadır. Olağanüstü Durum Özel Bülteni ; her veli ve öğrenciyi, deprem ve diğer afetlerin yaratacağı tehlikelere karşı bilgilendirmek, afete hazırlığın aşamalarını tanıtmak, velilerle öğrencilerimizi deprem ve diğer afetlere hazırlamak için gerekli adımları atmak onları cesaretlendirmek ve kendilerini bütünün bir parçası olarak görmesine yardımcı olmak amacı ile hazırlanmıştır. AMAÇLAR Kuvvetli ya da büyük bir deprem felaket yaratabilir. İnsanlara yardım edecek kaynaklar onlara ulaşmayabilir. Bütün dünyada felaketlerden edindiğimiz ders, ilk 72 saatte yardımın en büyük kısmının yakın çevremizde bulunan insanlardan geldiğidir. Bu kitabın amacı, afet bilincini yükseltmek, kendimizi ve çevremizdekileri gelecek bir afete hazırlamak için, pek çok küçük adım atarak alınan önlemlerle afet riskinin azaltılabileceği bilgisini yaygınlaştırmaktır. Bu çerçevede bizim amacımız; Her bireyi, deprem ve diğer afetlerin yaratacağı tehlikeler hakkında bilinçlendirmek, Her bireyi, içinde bulunduğu tehlikeyi azaltmak için neler yapabileceği konusunda eğitmek, Bireylere, afete hazırlığın aşamalarını tanıtmak ve bireyleri afete hazırlamak için gerekli adımları atmak üzere cesaretlendirmek, Her bireyin, kendisini bütünün bir parçası olarak görmesine yardımcı olmaktır. 1

4 ACİL DURUM KRİZ MASASI 1. MÜDÜRLER LİSE : Ömer ORHAN İLK OKUL- ORTA OKUL : Faika TOPAL ANAOKULU : Zeynep ENGİN 2. MÜDÜR BAŞYARDIMCILARI VE MÜDÜR YARDIMCILARI İLK OKUL- ORTA OKUL : Didem ŞIRANUR ( Müdür B.Yrd.) LİSE : Serhat KURT ( Müdür Yrd.) İLK OKUL- ORTA OKUL : İlker ÖZDEMİR ( Müdür Yrd. ) İLK OKUL- ORTA OKUL : Veysel LAÇİN ( Müdür Yrd. ) ACİL DURUM KRİZ MASASININ GÖREVLERİ 1. Olağanüstü bir durumda, durum değerlendirmesi yaparak gerekli kararları alıp uygulatmak. 2. KAMPÜS te kurulan ACİL SERVİS istasyonlarının işlerliğini sağlamak. 3. Gerekli kurumlar (Kaymakamlık, İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü, İl Trafik Müdürlüğü, İtfaiye, Hastane vb.) gibi kurumlarla iletişimi sağlamak ve işbirliği kurmak. 4. Görevli ve yöneticileri koordine etmek. 2

5 ACİL DURUM KRİZ GRUPLARI 1- LİSE OKUL MÜDÜRÜ : Ömer ORHAN MD.YARDIMCISI : Serhat KURT MD.YRD/KORD.PSK.DAN : Kadriye ÖNDER OKUL AİLE BİRLİĞİ BAŞKANI 2- İLK OKUL- ORTA OKUL OKUL MÜDÜRÜ : Faika TOPAL MD.BAŞYARDIMCISI : Didem ŞIRANUR MD.YARDIMCISI : İlker ÖZDEMİR MD.YARDIMCISI : Veysel LAÇİN KOORD. PSK. DAN. : Arzu KARABENLİ BODET OKUL AİLE BİRLİĞİ BAŞKANI 3- ANAOKULU OKUL MÜDÜRÜ : Zeynep ENGİN ÖĞRETMEN : Nesrin ŞANAY PSİKOLOJİK DANŞ. : Petek HALMAN OKUL AİLE BİRLİĞİ BAŞKANI ACİL DURUM KRİZ GRUPLARININ GÖREVLERİ 1. Okulu boşaltma planının eksiksiz uygulanmasını sağlamak. 2. Olağanüstü durumlarda Okul-Aile Birliği desteği ile oluşturulan veli temsilcileriyle telefon zincirini sağlamak. 3. Sivil Savunma ekiplerinin çalışmalarını kontrol etmek. 4. Öğrencilerin paniğe kapılmasını önleyerek düzenli bir şekilde binayı terk etmeleri için gereken önlemleri almak. 5. Boşaltma sonrasında, öğrencilerin kontrol edilip ailelerine teslim edilmesini sağlamak. 6. Okulda kalacak öğrencilerin barınması ve beslenmesi için gerekli önlemleri almak. 3

6 ACİL SERVİS İSTASYONU Kampüsümüzde ACİL SERVİS İSTASYONLARI oluşturulmuştur. Bu istasyonda : Enkaz çalışmalarında kullanmak üzere delici ve kırıcı aletler, Aydınlatma gereçleri, Gaz maskeleri, Yangın söndürme tüpleri, Okulların bilgi dosyaları (telefon zincirleri, öğrenci bilgileri, servis listeleri), İlk yardım malzemeleri, Sedye Acilen kullanılacak battaniyeler, Dayanıklı yiyecek (konserve) ve içecekler, İletişim için haberleşme araçları (radyo,megafon ve pilleri), Portatif merdiven, Cankurtarma ipleri, Çengelli makara, Emniyet kemeri, Baret, Demir testeresi ve ağaç testeresi, Kargaburun, Su ve doğalgaz anahtarları, Çeşitli ebatta tornavidalar, Demir kesme makası, Malzeme çantası, Balta, kazma, kürek, kanca, varyos, küskü demiri (Sapları ile birlikte) Ayrıca: Revirimizde çok fonksiyonlu sedye, oksijen tüpü, oksijen maskesi, muayene cihazları, gerekli ilk yardım kiti ve tıbbi müdahale malzemeleri bulunmaktadır. ACİL DURUMDA YAPILACAK İŞLER 1. Acil durum uygulama programları doğrultusunda bütün kapalı alanlar boşaltılacaktır. 2. Kampüste bulunan herkes planda belirtilen alanlarda toplanacaktır. 3. Müdür Yardımcıları ve Kampüs Amiri, yeterli teknik eleman ile binaların hasar durumlarını inceleyip, içeri girilip girilmeyeceği araştıracaktır. 4

7 4. Çeşitli nedenlerden ötürü yaralanan veya rahatsızlananlar belirlenerek, okul doktoru, okul hemşireleri ile ilkyardım eğitimi alan öğretmenler tarafından sağlanan güvenli ortamlarda rahatsızlananların tedavilerine başlanacak ve süratle yaralıların ilkyardım merkezlerine veya hastanelere nakillerine çalışılacaktır. 5. Kötü hava koşullarında, öğrencilerin uzun süreli dışarıda kalması durumunda öncelik küçük yaş gruplarında olmak üzere, öğrenciler sağlam ve en güvenli yere götürülecektir. 6. Acil Servis İstasyonunda bulunan telefon zincirine göre Velilere ulaşılmaya çalışılacak, velilerin çocuklarını almak üzere okullara gelmemeleri veya gelmeleri istenecektir, okullardan telefonla bilgi beklemeleri söylenecektir. Bu bilgiler sınıflar bazında olup, telefon zinciri sınıf temsilcisi, veli ve sınıf rehber öğretmenleri nin organizasyonlarıyla düzenlenecektir; 7. Binaların hasar durumuna göre öğrencilerin evlerine gönderilmesi durumlarında ; Öncelikle Kampüs Müdürü tarafından yetkili makamlardan şehrin trafik akış durumlarıyla ilgili bilgiler alınacak. Trafik yol durumuna göre açık olan yönlere öğrenciler, okul servis araçları ile gönderilecektir. Servis sürücüleri, öğrenciyi teslim edecek kişi ya da yer bulamaması durumunda, dağıtım işi bittiğinde öğrenciyi tekrar okula getirecektir. Kendi koşullarıyla okula gelip giden öğrenciler, okula gelen velisi ya da yakınına teslim edilecektir. Servisle gelen öğrencilerimizin velilerinin istemesi durumunda, öğrenciler okuldan velisine ya da bir yakınına teslim edilecektir. 8. Çeşitli nedenlerden ötürü, deprem sonrasında okulda kalan öğrenciler için; Beslenme önlemleri alınacak, Barınma ve dış hava koşullarına karşı korunma tedbirleri belirlenip sağlanacak, Kampüs Alanı nda bulunanların diğer gereksinimlerinin de sağlanmasına çalışılacaktır. 9. Yukarıda sıralanan Acil Durum Sonrası davranışların düzeni başta Kampüs Müdürü olmak üzere, diğer okulların müdürleri tarafından sağlanacaktır. Yöneticilerin tümü, öncelikle sınıf ve ders öğretmenleriyle diğer öğretmenler ve Kampüs te görevli diğer çalışanlar, bu işlerin yürütülmesinden sorumlu olacaktır. 10. Kampüs Müdürlüğü tarafından dağılma izni verilmeden hiçbir elaman Kampüs Alanı ndan asla ayrılmayacaktır. 5

8 DEPREM TEHLİKE AVI Deprem Tehlike Avı ile hazırlığa başlamak iyi bir noktadır. Burada amacımız, yerinden kayıp düşerek bize zarar verebilecek eşyaları belirlemek ve yerlerini değiştirmektir. Lütfen, elinizdeki her şeyi bırakın. Arkanıza yaslanın ve rahat oturun. Şimdi, evinizde olduğunuzu düşünün. Salondasınız ve etrafınıza dikkatle bakıyorsunuz. Güçlü bir sarsıntı sırasında düşüp, kayabilecek küçüklü büyüklü ne tür eşyalar var? Bu eşyalar düşerek ve kayarak size ve aile üyelerine nasıl zarar verebilirler? Bu eşyaların isimlerini zihninizde tutun. Şimdi mutfağa gidiyoruz. Mutfaktasınız ve etrafınıza dikkatle bakıyorsunuz. Burada da düşebilecek ve kayabilecek pek çok eşya var. Aklınızda bulunsun, dolap kapakları sarsıntı ile açılabilir, dolaplar devrilebilir, ağır mutfak eşyaları döşeme üzerinde hareket edebilir. Banyodasınız ve etrafınıza dikkatle bakıyorsunuz. Yatak odasındasınız ve etrafınıza dikkatle bakıyorsunuz. Genel olarak evinizi düşünün. Çıkış yollarında, koridorlarda, kapı arkalarında büyük bir sarsıntı sırasında düşüp, kayabilecek küçüklü büyüklü ne tür eşyalar var Bu eşyalar düşerek ve kayarak size ve aile üyelerine nasıl zarar verebilirler? Bu eşyaların isimlerini zihninizde tutun. Az önce, evinizde yaptığınız kısa gezinti sırasında düşüp kayarak size ve ailenize zarar verebilecek neler buldunuz? Tüm aile üyeleri ile birlikte lütfen ekteki Deprem Tehlike Avı formunu kullanın. Ailenizle evi dolaşın ve bulduğunuz tehlikelerin listesini çıkarın. Her bir tehlikeyi gidermek için neler yapabilirsiniz? Aranızda tartışın. Her bir tehlikeyi gidermek için ne tür malzemelere gerek duyuyorsunuz bunu tespit edin. Bunlardan hangilerinin en önemli olduğuna karar verin. Her bir tehlikeyi giderdikten sonra kayıt edin. Bazen, sadece bir tek mobilyanın yerini değiştirerek tehlikeyi giderebilirsiniz. Yatağınızı pencerelerden uzak yere koyun. Yatağınızın üzerine denk gelen ağır eşyaları veya çıkış yolu üzerindeki eşyaları sabitleyin. 6

9 DEPREM TEHLİKE AVI ÇALIŞMASINDA ÖNCELİKLERİNİZİ BELİRLEYİN 1. Yaşamsal tehdit yaratacak olan eşyaların sabitlenmesi. Örnek: Yatak odasındaki giysi dolapları 2. Ekonomik kayıp olabilecek eşyaların sabitlenmesi. Örnek: Bilgisayar Yapısal olmayan hasarların giderilmesi çalışmasına devam etmek için, Deprem Tehlike Avı formunu gözden geçirerek, neler yapacağınızı kontrol edin. Deprem tehlike avı tüm aile üyelerinin katılımıyla evde başlatılmalıdır. Evin her yeri, oda oda dolaşılıp sarsıntı sırasında nelerin tehlike yaratabileceği belirlenmelidir. Aile üyelerinin evde en çok zaman geçirdiği yerler kontrol edilmelidir. Örneğin, aile üyelerinin uyuduğu, yemek yediği ve çalıştığı yerler. Bir araştırmacı gibi çalışarak yapılması gerekenler bir liste halinde sıralanıp bulunan tehlikeler giderilene kadar takip edilmelidir. Yaşadığınız mekanlarda kayabilecek ve düşebilecek her şey kontrol edilmelidir. Yükseğe yerleştirilmiş herhangi bir eşya var mı? Eğer varsa bu en kısa boylu aile üyesinin baş hizasından daha aşağıda bir yere indirilmelidir. Mobilyalar vida ile duvara sabitlenmelidir. Duvardaki resimler kanca vidalarla güvenli şekilde asılmalıdır. Avizelerin sağlam şekilde tavana asılması sağlanmalıdır. Mutfak dolaplarının kapaklarına sarsıntı sırasında açılmasını önlemek için kapı mandalları takılmalıdır. Tüm zararlı ve yangın nedeni olabilecek maddeler kontrol edilmeli ve güvenlik önlemi alınmalıdır. Su ısıtıcıları duvara sıkıca sabitlenmelidir. Bulduğumuz Tehlikeler Düzeltilme Tarihi 7

10 AİLE AFET HAZIRLIK PLANI ÇALIŞMASINDA ÖNCELİKLERİNİZİ BELİRLEYİN Deprem Tehlike Avı nın ardından, Aile Afet Hazırlık Planı gelmektedir. Aile Afet Hazırlık Planı, aile toplantısı ile başlar. Aile Toplantısı Depreme hazırlık olarak okul çağındaki çocuklar da dahil olmak üzere tüm aile üyelerinin katılımı ile bir aile toplantısı yapılır. Bu toplantıda deprem öncesi hazırlıklar, deprem sırasında ve sonrasında öncelikle yapılacaklar ele alınır. Güvenli Yerler Bulunduğunuz mekanlarda tehlikeli yerleri belirleyin. Örneğin: pencere önleri, asılı duran büyük ve ağır aydınlatma araçları, büyük, ağır ve devrilebilen eşyaların yanı, ocak gibi yangına neden olabilecek eşyaların yanından uzak durun. Korunabileceğiniz daha güvenli yerleri belirleyin: sağlam bir masanın altı, sağlam bir koltuk ya da divanın yanı başı, yatağınızın yanı, bir köşe dibi ya da iç duvarlardan birinin yanı. Çömelip, kapanıp, tutunmak için en güvenli yeri bulun. Çıkış Yolları Olağan çıkış yollarını ve belki de ilk anda aklınıza gelmeyen pencereler ve arka kapılar gibi diğer çıkış yollarını belirleyin. Eğer pencerenizde demir parmaklık varsa, bunları kesmeniz gerekebileceğini düşünerek, bina içinde demir keseceği bulundurun. Düşüp kayarak kapı, koridor gibi çıkış yollarında engel oluşturacak eşyalar varsa bunları kaldırın. Örneğin, kapı arkalarında rulo halinde duran halı, elektrik süpürgesi gibi eşyalar, koridorlardaki kitaplıklar. Su ve Yiyecek Su yaşamsal bir gereksinimdir. Deprem sırasında hem sokaklardaki hem de evimize su getiren pek çok su borusunun kırılacağı beklenebilir. Su, pek çok kaynaktan kirlenebilir. Depremin hemen ardından eğer eviniz sağlamsa banyo küvetini ve lavaboyu su ile doldurun yedek su kaynağı oluşturabilirsiniz. Bu sırada su kaynağı kesilebilir. Alternatif su depolanması esastır. Her kişi için günlük dört litre su depolayın. Bu miktar en az üç gün için hazırlanmalıdır. Eğer bir haftalık su depolanabilirse çok iyi olur. Bu miktardaki su; içmek, yemek hazırlamak, diş fırçalamak, diğer asgari hijyenik gereksinimler ve ufak çapta bulaşık yıkamak için gereklidir. Suyu, sağlam, ışık 8

11 almayan, testi veya şişede depolayın. İçine su koyduğunuz plastik bidonları beton zemin üzerine bırakmayın. Tesisatların Kapatılması Elektrik, gaz ve su vanalarını kapatın. Bir deprem sonrasındaki en büyük tehlike yangındır. İlk tehlike gaz sızıntısıdır. Gaz vanalarını en önce kapatın. Gaz sızıntısı tehlikesi geçtikten sonra, elektrik kablolarında bir kopma tehlikesi varsa, elektrik şalterini kapatın. Eğer su borularında hasar varsa, su vanalarının da kapatılması gerekebilir. Bu vanaları kapatmayı ailenizin her üyesi öğrenebilir. Buluşma Noktaları Ev içinde, ev dışında ve mahalleniz dışında tekrar bir araya gelebileceğiniz yerler belirleyin. Deprem olduğunda bütün aile üyeleri bir arada olamayabilir. Eğer birbirinizi tekrar nerede bulacağınızı bilirseniz, içiniz rahat olacaktır. Birbirinize ulaşmak çok zaman alabilir ve önce yakınınızda yardım etmeniz gereken diğer insanlar olacaktır. Ancak bu plan ailenizle yeniden buluşma konusunda panik yaşamanızı engelleyecektir. Çocuklarınızla, bir deprem sonrasında siz ya da sizin adınıza bir akrabanız ya da bir arkadaşınız onları almak üzere ulaşana kadar okuldan kesinlikle ayrılamayacaklarını planlamalısınız. Aile bireylerinin birbirlerini haberdar etmek amacıyla mesaj bırakabilecekleri yerler belirleyin. Ayrı yerlere olmanız durumunda ve evde olmadığınız durumlarda ailenize sizi nerede bulabileceklerine dair haber bırakabilirsiniz. Evde olmadığınızı başkalarının bilmesini istemeyebilirsiniz. Bu yüzden mesajları bırakacağınız yerler, bir taşın altı, teneke kutu ya da arka bahçe gibi gözden uzak, gizli, sadece aile üyelerinin bildiği yerler olabilir. Bölge Dışı Bağlantı Kişisi Bir afet sonrasında bütün telefon hatlarını açık olması yardım çağrılabilmesi açısından çok önemlidir. Oysa telefon hatları hasar ve aşırı yüklenme nedeniyle kilitlenmektedir. Hem yerel hatlar hem de başkent hatları yoğun olarak kullanılacaktır. Bu yüzden hem oturduğunuz bölge, hem de başkent dışında bir irtibat kişisi seçin ve bu kişiyi bölge dışı bağlantı kişisi olarak belirleyin. Bu kişiye sizi merak edecek bütün arkadaş ve akrabalarınızın telefon numaralarını verin. Arkadaşlarınıza da bu kişinin telefon numarasını verin. Bundan sonra iyi olduğunuzu bildirmek için yalnızca bir telefon konuşması yapmanız yeterli olacaktır ve bölge dışı bağlantı kişiniz gerisini halledecektir. Daha sonra bu kişiye tekrar ulaşıp sizi arayan kişiler hakkında bilgi almanız da kolay olacaktır. Aile üyeleri yer, isim, adres ve telefon numaralarını daima üzerlerinde bulundurmalıdırlar. 9

12 Önemli Evrakların Hazırlanması Düşünün ki, bir afet sonrasında evinize bir daha asla giremediniz. O zaman yaşamınızı devam ettirebilmek için hangi belgelere gerek duyarsınız? Deprem sırasında belgelerinizin kaybolmasını önlemek için birer kopyalarını hazırlayın. Bunları bölge dışındaki bir akrabanıza gönderin veya su geçirmeyen bir torbada ayrı bir yerde saklayın. (Banka defterleri, kimlik kartları, bono ve iş belgeleri, okul diplomaları, pasaport ve tapu) Yatağınızın Yanında Fener, İş Eldiveni ve Ayakkabı Bulundurun Depremin gece olması durumunda, çıkış yolunuzu bulmaya çalışırken ellerinizi ve ayaklarınızı korumanız gerekebilir. Bunun için, yatağınızın yanında fener, ayakkabı ve iş eldiveni bulundurun. Bunları yatağınızın altına plastik bir torba içine koyun ki depremi hissettiğiniz anda hemen uzanıp alabilesiniz. Karanlık bir odada bunlara kolaylıkla erişmek için bir kaç kez deneme yapın. Sağlıkla İlgili Acil Durumlar Dışında Telefonu Kullanmayın! Depremden sonra acil müdahale gerektirecek bir durum yoksa telefon hatlarını meşgul etmeyin, başkalarının bu hatlara gereksinimi olabilir. Deprem sırasında telefon ahizeleri yerinden oynayabilir. Deprem sonrasında ahizeleri tekrar yerine yerleştirmek, telefon hizmetinin daha çabuk normale dönmesine yardımcı olacaktır. İLKYARDIM KİTİ İlk yardım çantasında bulunması gereken şeylerin ayrıntılı listesi aşağıya çıkarılmıştır. Bunları günlük ilk yardım ihtiyaçlarınız için de kullanabilirsiniz. Bu malzemeleri kullanıldıkça ya da tarihleri geçtikçe yenileyin. İlkyardım Seti Malzemeleri Şunlardır Çeşitli ölçülerde yara bantları, 5X5 cm steril gazlı bezler (4-6 adet), 10X10 cm steril gazlı bezler (4-6 adet), Antialerjik yapışkan bant (1 rulo), Üçgen bandajlar (3 adet), 5 cm eninde sargı bezleri (3 adet), 10

13 10 cm eninde sargı bezleri (3 adet), Makas ve cımbız, Eldiven, Çengelli iğne, Kalem, Not kağıdı, Fener, Düdük, Yağlı kalem (cilde yazılabilen). ACİL DURUM İHTİYAÇLARININ HAZIRLANMASI Acil durumda kullanacağınız ihtiyaçlarınızı depolayabileceğiniz bir yer oluşturun. Eğer mümkünse bunları evinizin dışında, su ve havadan koruyacak bir kutunun içinde saklayın. Eğer bu mümkün olmazsa evinizin içinde bunlar için bir yer ayarlayın. Bu malzemeleri sürekli yenileri ile değiştirerek taze olmalarına özen gösterin. Kişisel Deprem Çantası Ailenizin hayatta kalması için gerekli malzemeleri hazırlamanız çok önemlidir. Binayı tahliye etmeniz gerekmese de, kendinizi tekrar güvende hissedene kadar dışarıda kalmayı tercih edebilirsiniz. Bu yüzden söz konusu malzemelerin yanınızda olması çok önemlidir. Ayrıca benzer bir çantayı da, evinizde olmamanız durumunda, arabanız ve işyerinde bulundurmanız faydalı olacaktır. Deprem Çantasında Bulunması Gerekenler Su, Enerji veren yiyecekler, Pilli radyo, El feneri, Yedek piller, İlk yardım çantası, Giysi, Bir miktar para, Çok amaçlı çakı, Düdük, Kalem, kağıt, İçinde önemli telefon numaralarının ve iletişime geçilecek kişilerin bilgilerinin bulunduğu su geçirmeyen bir dosya. Her altı ayda bir planınızı gözden geçirin. Hazırlık çantanızdaki pilleri, reçeteli ilaçları, su ve yiyecekleri değiştirin. 11

14 Okuldaki Öğrenciler İçin Acil Durum Çantası Hazırlanırken İçindeki Malzemeler Şunlar Olmalıdır Öğrencilerin aileleri ile ilgili bilgiler, Aile fotoğrafı, Yiyecek(Bisküvi türü), Bir şişe su, Düdük, Küçük bir el feneri( pilleri ile birlikte) AİLE AFET HAZIRLIK PLANI Planın tamamlanma tarihini yazın Bu konuda bir aile toplantısı yaptık. Evde ve her odada en güvensiz yerleri belirledik. (pencere önleri, büyük, ağır ve devrilebilen eşyaların yanı, ocak gibi yangına neden olabilecek eşyaların yanı) Evdeki ve binadaki çıkış yollarını belirledik. Özürlüler, bebekler, küçük çocuklar, yaşlılar, dilimizi bilmeyenler ve evcil hayvanlar için gerekli özel erzak ihtiyacını göz önünde bulundurduk. Bir hafta yetecek kadar su (1 gün: 4 litre/kişi başı), ve üç gün yetecek kadar yiyecek stoğumuz var. Elektrik, su ve doğalgaz vanalarını kapatmayı biliyoruz. Bölge ve başkent dışında bağlantı kuracağımız kişi/kişilerin telefon numaralarını biliyoruz. Bunlar Tekrar nasıl buluşacağımızı biliyoruz. Evin İçinde Evin Dışında Mahallemizin Dışında Yangın söndürücülerini nasıl kullanacağımızı biliyoruz. Yataklarımızın yanında el feneri, ayakkabı bulunduruyoruz. İlk yardım çantamız var. 12

15 Hayatımızı sürdürecek gereksinimlerimizi toparlayıp deprem çantalarımızı hazırladık. (el feneri, pil, pilli radyo, ilk yardım çantası, giysi, nakit para, çakı, düdük, 1 hafta yetecek kadar reçeteli ilaç, kağıt, kalem, önemli telefon numaralarını içeren ve kıymetli evrakların konulacağı su geçirmez poşet) Önemli evraklarımızın kopyalarını deprem çantamıza koyduk ya da bölge dışında bir yakınımıza gönderdik. Deprem sonrasında çevremizde gaz sızıntısı olup olmadığından kesinlikle emin olana kadar çakmak, kibrit ya da bunun gibi yangına neden olabilecek benzer şeyler kullanılmayacağını öğrendik. Bu bilgiyi tanıdığımız herkese yaymaya başladık. Deprem sonrasında telefonu yalnızca acil durumlarda kullanmamız gerektiğini öğrendik. Bu şekilde hatlar o anda en çok ihtiyaç duyanlar için açık tutulacaktır. Bilgilenmeyi TV ve radyo kanalı ile yapacağımızı öğrendik. Deprem Tehlike Avı çalışmamızı bitirdik. Olabilecek tehlikelerin önlemlerini aldık. Her altı ayda bir planımızı gözden geçirmeyi planladık. Adı/Soyadı Adres Telefon Tarih DEPREM TATBİKATLARI İnsan beyni acil durumlara en ilkel üç şekilde tepki verir: Kavga, kaçış, donup kalmak. Bunların hepsi panik belirtileridir. Binalar ve kentlerde yaşayan bizler için bu tepkiler pek işe yaramamaktadır. Panik olmamak için tepkilerimizi planlamalıyız. Evde, okulda ve işyerinde deprem tatbikatı yapmalıyız. Kurallar Basittir Herkesin Yapması Gerekenler Şunlardır: Çömel - Kapan - Tutun Güvenli bir yer bulup çömelin. 13

16 Başınızı ve boynunuzu koruyacak şekilde kapanın. Güvenli bir yere tutunun. Derin derin nefes alarak sakinleşmeye çalışın. Sarsıntı geçinceye kadar olduğunuz yerde kalın. Sağlam bir masanın altında, yatağınızın veya bir divanın yanına veya bir iç duvarın ya da köşenin dibinde çömelin, kapanın ve tutunun. Nerede güvenli olacağınız hakkında düşünmek için zamanınız olmayacaktır. Bunu önceden düşünmelisiniz ki çabuk, kendiliğinden ve doğru şekilde tepki verebilesiniz. Peki, nasıl? Alıştırma yaparak. Okulunuzda ya da işyerinizde düzenli deprem tatbikatları yapmalısınız. Ayrıca evinizde de arada sırada deprem tatbikatı oyununu oynayabilirsiniz. Bu oyunu şimdi oynamak hem sizi hem de ailenizi ciddi yaralanmalardan koruyabilir. Kurallar Şunlardır: 1. Her odadaki güvenli yerleri belirleyin. Her odaya şahsen gidin ve pozisyonunuzu tekrar edin. 2. Bu ilk denemeyi izleyen günlerde sürpriz deprem tatbikatları düzenleyin. Oturma odasından ya da mutfaktan DEPREM! diye bağırın. Ailenizin her üyesi en yakınındaki güvenli noktaya yönelerek tepki vermelidir. Orada bir dakika boyunca kalın. Sonra ev içinde belirlemiş olduğunuz buluşma noktasına gidin. Bir ya da iki dakika sonra ARTÇI! diye bağırın ve aynı şeyleri tekrar edin. 3. Ayda bir kere çocuklarınızdan biri beklemediğiniz bir anda DEPREM! diye bağırsın ve öğrendiklerinizi uygulayın. Birbirinizi kontrol edin. Seçiminiz mümkün olan en güvenlisi miydi? Mutfaktaki kişi ocağı söndürdü mü? Daha sonra önceden belirlediğiniz noktada buluştunuz mu? ARTÇI! sırasında da aynı şeyleri yaptınız mı? 4. Artık ne yapmanız gerektiğini biliyorsunuz! Sarsıntı sona erdiğinde birbirinize yaklaşın. Yaşadıklarınızı paylaşın. Olup biten hakkında konuşun, çocuklarınızın ne hissettiklerini, ne kadar korkup ne kadar cesur olduklarını anlatmalarına izin verin. Okulda öğrenciler tatbikatları sessiz, düzen içinde ve öğretmenlerinin söylediği komutları dikkatlice yerine getirerek yapmalıdırlar. 14

17 DEPREMDE YANGIN GÜVENLİĞİ Bir deprem sonrasında en büyük tehlike yangın tehlikesidir. Örneğin Kobe de, deprem sonrası çıkan yangında, depremde hayatını kaybedenlerden çok daha fazla sayıda insan ölmüştür. Duman ya da yangın nedeniyle birçok kişi hayatını kaybedebilir. Kırılmış doğalgaz boruları, zarar görmüş LPG tüpleri, devrilen ısıtıcılar ve elektrikli aletler nedeniyle deprem sonrası yangın riski daha fazladır. Deprem sonrasında yanınızda ışıldak ve pil olması çok önemlidir, çünkü yangın riski tamamen geçene kadar kibrit ya da mum YAKMAMANIZ GEREKMEKTEDİR. DEPREMDE YANGIN RİSKİ Depremde Potansiyel Yangın Kaynakları Şunlardır Elektrik : Elektrikli hiçbir şeye dokunmayın; tesisatları kapatın. Doğalgaz ve LPG Kaçağı : Kırılan doğalgaz boruları, hasarlı tüp gazlar, devrilen şofbenlere önlem olarak hemen vanaları kontrol edin. Küçük bir kaçak ihtimaline karşı bile çok dikkatli olun. Alev Alan ve Tutuşabilen Sıvılar : Bu tür sıvıları dökülmesi durumunda hemen temizleyin. Bunların yanında sigaralar, kibritler ve mumlar da tehlikeyi arttırırlar. Kolay ulaşabileceğiniz yerlerde fener bulundurun. Fenerden çıkacak herhangi bir kıvılcım olasılığına karşı, fenerin temiz bir naylon torba içinde bulundurulması önerilir. Evinizde ve işyerinizde ışıldak bulundurun. Işıldak pille çalışır. Pil elektrik ile şarj olur. Prizde bekletilen ışıldak, elektrik kesildiğinde ışık kaynağı olarak kendiliğinden devreye girer. DEPREMDE YANGINA KARŞI ALINABİLECEK ÖNLEMLER Yangını Nasıl Önleyebilirsiniz? Ateşle oynamayın. Yanabilecek eşyaları kalorifer ya da sobaların yakınına koymayın. Yatarken sigara içmeyin (sigara yangının en sık görülen nedenidir) Yıpranmış ya da arızalı kabloları değiştirin. Kabloları halıların altından geçirmeyin. Çok fazla sayıda aleti tek bir prize bağlamayın. Evinizde en az bir yangın söndürücünüz olsun. 15

18 Yangın acil çıkış kapılarının her zaman açık olduğundan emin olun. Sizi yangına karşı uyarması için evinize, iş yerinize ve okulunuza duman dedektörleri koyun. Binanızda yangın merdiveni yoksa, en üst kat penceresinin yanında katlanan merdiven bulundurun. Eğer Yangın Görürseniz Eğer yangın küçükse hemen söndürün. Bir alarm çalıştırın ya da insanlardan yardım istemek için bağırın. Yangının olduğu odanın kapısını ve yangınla sizin aranızdaki diğer tüm kapıları kapatın. Binada kimsenin kalmadığından emin olun ve HEMEN DIŞARI ÇIKIN! Tereddüt etmeden İTFAİYE 110 u ARAYIN! (Açık adresi, yangının ve yapının türünü, içeride kimse olup olmadığını söyleyin. Her türlü notu alıp karşı taraf size telefonu kapatmanızı söyleyene kadar bekleyin.) Bir Depremden Sonra Asla Ateş Kullanmayın Depremden sonra gaz kaçağı olup olmadığından emin olmadan kibrit, çakmak gibi kıvılcım yaratabilecek ateş kaynaklarını kullanmamamız gerekir. Şu Şartlar Altında Bir Yangını Söndürmeyi Asla Denemeyin Yangın Alanını Hemen Terk Edin ve İtfaiye 110 u Arayın. Yangın hızla yayılıyorsa, Çıkış yolunuzu kapatıyorsa, Yangın söndürücünün nasıl kullanılacağından emin değilseniz, Yangın güvenliği yalnızca deprem sonrasında değil, her zaman için çok önemli olan bir konudur. Yangına Yakalanırsanız Duman ateşten daha öldürücüdür. Hemen yere yakın bir pozisyon alın. Yüzünüzü ıslak bir havlu ile örtün. Güvenli bir çıkış noktasına doğru sürünerek ilerleyin. Sıcak olan bir kapıyı açmayın. Eğer bir yerde kapalı kalırsanız, kapıyı kapatın ve kapının altını ıslak bezlerle tıkayın. Eğer bulunduğunuz yerin tek çıkış kapısı ile aranızda küçük bir yangın varsa hemen çıkışa doğru koşun ve dışarı çıkın. Yangın konusunda bilinmesi gerekenler : Yangın, deprem ve diğer olağanüstü durumlarda nasıl hareket edileceğini öğreniniz. 16

19 Tahliye planlarında acil kaçış kapılarını ve toplanma yerini öğreniniz. Evinizde doğalgaz ve su ana vanasının yerini,onları açmasını veonların nasıl kapatılacağını öğreniniz. İlk yardım yapmasını öğreniniz. Yangın söndürme tüplerinin yerini ve kullanılmasını öğreniniz, Yangın dolaplarının yerini ve onları kullanılmasını öğreniniz. Yangın motorlarının yerini ve onları açıp kapatmasını öğreniniz Yangın butonlarının ve yangın algılama santralının yerini öğreniniz. İtfaiye, Polis, Doğalgaz, Elektrik, İlk yardım gibi olağanüstü durumlarda görev yapan kuruluşların telefon numaralarını öğreniniz. Yangın Söndürücünün Kullanımı Yangın söndürme cihazları, erken müdahale edilmediği durumlarda hızla büyüyebilecek ve daha fazla hasar verebilecek küçük yangınları ortadan kaldırarak, can ve mal kaybının önlenmesinde çok önemli rol oynarlar. Herkesin ilk öğrenmesi gereken şey, küçük bir yangının nasıl söndürüleceğidir; çünkü büyük yangınların çoğu küçük başlar. Her evde ve ofiste en azından bir tane çok amaçlı, TSE damgalı, ABC tipi, yeterince büyük ve etkili ancak herkesin kaldırabileceği kadar da hafif bir yangın söndürücü bulundurulmalıdır. Yaklaşık 6 kg lık (kuru kimyevi tozlu) olması uygundur. Ailedeki her üye, yangın söndürücünün nasıl kullanılacağını öğrenmelidir. Yangın Söndürücüyü Kullanmak İçin P.A.S.S. (Pimi Çek, Ateşe Yönelt, Sık, Süpür) Pimi çekin. Ateşin kaynağına doğru yöneltin. Yangın söndürücüyü aşağıdan ve ateşe doğru tutun. Zehirli gazı solumaktan kaçının ve sıçrayabilecek şeylere dikkat edin. Sık. Yangın söndürücüyü ateşe doğru sıkın. Sıkarken belirli bir mesafeden uzaktan sıkın ve ateş sönmeye başladıkça yaklaşın. Süpür. Yangın sönünceye kadar süpürür gibi yaparak, söndürücü maddeyi sıktığınız alanı genişletin. Yangın sönmediği takdirde, ilk müdahaleden sonra geri çekilip durumu gözden geçirin. DEPREM SIRASINDA NELER YAPMALISINIZ? Merdivenlere ya da çıkışlara doğru koşmayın. Balkona çıkmayın. Balkonlardan ya da pencerelerden atlamayın. Asansör kullanmayın. A) Bina içindeyseniz : Deprem sırasında sakin olun, paniğe kapılmayın, cesaretinizi toplayın, konuşmayın. Deprem genellikle hafif bir sarsıntı ve gürültü ile başlar. 17

20 Bir kaç saniye sonra daha yıkıcı sarsıntılar gelir. Bu birkaç saniye içinde ne yapacağınızı belirleyin EV DEPREM PLANI nın uygulanmasıyla hayatınızı kurtarırsınız. Büyük bir depremde ayakta durmayınız, depremde koşmanız mümkün değildir. Çömelin ya da döşemeye yatın. Sağlam bir masa, sıra, mobilya veya kapı kasasının altına girin ve başınızı koruyun. Masaya tutunun ve onunla birlikte hareket etmeye hazır olun. Pozisyonunuzu sallantı duruncaya kadar değiştirmeyin. Okul, tiyatro, sinema, market veya alışveriş merkezi gibi kalabalık yerlerde iseniz, kesinlikle merdivenlere koşmayın. Asansöre binmeyin, kendinizi koltuk, sıra, tezgah altı gibi yerlerde korumaya çalışın. Raflardan, dolaplardan uzak durunuz. Sakin olun, başkalarını da aynı şekilde davranmaya davet edin. B) Bina dışındaysanız : Yüksek binalardan yıkıntılardan, camlardan, elektrik direk ve tellerinden uzak durun. Güvenli bir yerde sarsıntının-depremin durmasını bekleyin. C) Araç kullanıyorsanız : Bulunduğunuz yer eğer güvenli ise durun ve araç içinde kalın. Normal trafikten olabildiğince uzaklaşın. Köprülerden, üst geçitlerden, tünellerden uzak durun. Eğer mümkünse ağaçlar, direkler ve enerji nakil hatlarından uzak durun. D) Servisteyseniz: Servis sürücüsü aracı bina,elektrik direği ve ağaçlardan uzak bir yere çekip park ettikten sonra panik yapmadan Servis sorumlununuz velinizle iletişime geçmesini bekleyin.velilerine ulaşılamayan öğrenciler okula geri getirileceklerdir. DEPREMDEN SONRA NELER YAPMALISINIZ? Sakin olun. Panik yapmayın. Sakin olmasanız bile öyleymiş gibi görünün. Böyle davranmanız çevrenizdekilerin sakinleşmesini sağlayacaktır. Çevrenize bakın ve yaralı veya yardım edebileceğiniz kimse olup olmadığını kontrol edin. Eğer tehlikede değilse kimseyi hareket ettirmeyin. Çevrenizdekileri yardıma çağırın. Büyük bir depremden sonra artçı depremler mutlaka devam edecektir. İkinci bir depreme karşı hazırlıklı olun. Yetkililer izin vermedikçe sağlam evinize dahi girmeyin. Bazı artçı sarsıntılar zayıflamış yapıların yıkılmasına neden olabilir. Deprem-sarsıntı durduğunda elektrik sigortasını, gaz, su vanalarını ve yanan ocakları hemen kapatın. Kırılan camlara dikkat edin. Kendinize güvenli bir çıkış yolu arayarak hemen binayı terk edin. Olası gaz sızıntıları nedeniyle, deprem sırasında olduğu gibi deprem sonrasında da kesinlikle kibrit, çakmak, mum yakmayın. Parlamalara ve yangınlara yol açabilirsiniz. (El feneriniz aydınlatma ihtiyacınızı karşılayacaktır.) 18

21 Aile bireylerinizi bir arada tutun, açık bir yerde bekleyin. Yaralılar varsa ilkyardımı yapın. Ciddi şekilde yaralanmış kişileri hareket ettirmeyin, güvenli bir yerde yetkililerin gelmesini bekleyin. Evinizi veya binanızı terk ederken kıymetli eşyalarınızı, kalın giyecek, battaniye gibi eşyalarınızı yanınıza alın. Kalın ayakkabılarınızı giyin. Biraz yiyecek ve içme suyu temin edin. Yerlere devrilmiş elektrik tellerinden, hasarlı binalardan uzak durun ve bunlara temas eden cisimlere dokunmayın. Dışarı çıkarken hasar ya da yangın tehlikesi olup olmadığını kontrol edin. Bir hasar yoksa, gaz kokusu veya yangın tehlikesi yoksa o zaman acil müdahaleyi gerektirecek bir tehlike içinde değilsiniz demektir. Binanız hasar görmüşse sakin bir şekilde orayı terk edip, güvenli bir yere gitmelisiniz. Binanız hasar görmediyse telefonunuzu kontrol edin ve ahizenin telefonun üstünde olduğundan emin olun. Yetkililere ve kurtarma ekiplerine yardımcı olun. Enkaz ve yıkıntılar arasında, cadde ve sokaklarda gelişigüzel dolaşmayın. İhtiyacınızdan fazla yardım malzemesini kesinlikle almayın. Fısıltı dedikodularına inanmayın, öğrenmek istediklerinizi yetkililere sorun. DEPREMDE HAYATTA KALMANIN ALTIN KURALLARI Deprem sırasında hayatta kalmak çok basit bazı kuralların bilinmesi ve uygulanması ile mümkündür. 1. Öncelikle yaşadığınız yerleşim biriminin deprem tehlikesi hakkında doğru bilgileri ilgililerden öğrenin. 2. Aile bireyleri arasında olağanüstü bir durumda nasıl davranacağınızı konuşun, bir DEPREM PLANI yapın ve : Her odada üzerinize bir şeyin düşmeyeceği sağlam bir masa altı veya bir iç duvar yanı gibi güvenli bir yer seçin. Çocuklarınıza yere yatma, başını koruma ve bir şeye tutunmayı öğretin. Sağlam bir masa veya sıra altına girin, masa veya sıra ayaklarını tutunun, iç duvarın yanına oturun. Pencere camlarından ve üzerinize düşebilecek kitaplık ya da yüksek mobilyalardan uzak durun. Evinizin elektrik, gaz ve suyunu kapatmak için elektrik sigortasının gaz ve su vanaların yerlerini ve nasıl kapatılacağını öğrenin. Kitaplık, yüksek mobilya gibi kolay devrilebilir eşyalar ile ağır eşyaları duvarlara veya döşemeye sıkıca bağlayın. Yatak odalarınızda, üzerinize kolayca devrilip yaralanmanıza neden olabilecek tablo, gardrop v.s. gibi eşyalarınızı sabitleştirin. İlkyardımı öğrenin. 19

22 Olağanüstü bir durumda hemen kullanabileceğiniz el feneri, radyo ve yedek pilleri, ilkyardım çantası ve gerekli ilaçlarınızı, iş eldivenini önceden bir çantaya koyup kolayca ulaşabileceğiniz bir yerde bulundurun. Ailenin bağlantı kuracağı şehir dışından birilerini belirleyin. DEPREM HİSSEDİLDİĞİNDE YA DA KESİK KESİK ALARM VERİLDİĞİNDE ÖĞRENCİLERİN HAREKET TARZI A - DEPREM SIRASINDA : Öğretmenlerinizin söylediklerine uyunuz. Onları dinleyiniz. Korkmayınız, korkunuzu yenmeye çalışınız. Sakin olunuz, paniğe kapılıp sağa sola ve merdivenlere koşmayınız, çünkü buralarda birbirlerinizi ezerek yaralayabilirsiniz. Okul yönetiminin uyarılarını dinleyiniz. Anonslarına dikkat edin ve onlara uyunuz. Bina içinde veya sınıftaysanız : Hemen sıra, masa veya kapı kasasının altına gizleniniz ya da sıranın altına yan yatarak cenin pozisyonunu alınız. Eğer sıranın altına giremiyorsanız ellerinizle ya da yumuşak bulduğunuz çanta, minder, kitap ve klasör gibi şeylerle başınızı ve boynunuzu korumaya çalışınız. Sıranızın ayaklarına tutununuz. Yüzünüzü pencere ve camlardan uzak tutunuz. Merdiven ya da çıkışlara doğru koşmayınız, Pencerelerden veya balkonlardan atlamayınız. Varsa asansör kullanmayınız. Güvenli bir yer bulup çömeliniz. Başınızı ve boynunuzu koruyacak şekilde kapanınız. Güvenli bir yere tutununuz. Derin derin nefes alarak sakinleşmeye çalışınız. Pencerelerden uzak durunuz. Kırılan pencerelerden üzerinize gelebilecek cam parçaları sizi yaralayabilir. Kapı ve pencereleri açık tutunuz, çünkü deprem sırasında kapı ve pencereler sıkışarak dışarı çıkmanızı engelleyebilir. Eğer okulda yangın çıkarsa dumandan korunmak için ağzınıza bir mendil veya bez tutunuz. Sürünerek ya da eğilerek yangın yerinden uzaklaşınız. Kopmuş elektrik tellerinden ve tehlikeli yerlerden uzak durunuz. Sarsıntı geçinceye kadar olduğunuz yerde kalınız, dışarı çıkmayınız. Çünkü sarsıntı anında başınıza bir duvar veya sıva parçası düşebilir. ya da diğer bir eşya üzerinize düşerek sizi yaralayabilir. Yanınızdaki arkadaşlardan ayrılmayınız. Birlikte ve toplu hareket ediniz. 20

23 Koridordaysanız : Sakin olunuz, sağa sola koşmayınız. Yakınınızda masa veya sıra yoksa en yakın kolon veya binaların iç köşelerinden birinin altına girerek cenin pozisyonu alınız. Yemekhane ve kütüphanedeyseniz : Sakin olunuz, sağa sola koşmayınız. Masaların altına giriniz. Masa üstündeki cisimlerden, pencere ve raflardan kendinizi koruyunuz. Pencerelerden uzak şekilde dizlerinizi büküp ellerinizi ensenizle kenetleyerek cenin pozisyonu alınız. Toplantı salonundaysanız : Sakin olunuz, sağa sola koşmayınız. Sıraların altına çömeliniz ya da başınızı ve boynunuzu koruyarak cenin pozisyonu alınız. Merdivenlerdeyseniz : Merdivenleri derhal terk ediniz. En yakınızdaki kolonun yanına giderek çömeliniz ya da cenin pozisyonu alınız. Koridorda uzaktaysanız duvar dibine çömeliniz ya da cenin pozisyonu alıp başınızı ve boynunuzu koruyunuz. Spor salonundaysanız : Oturma yerlerinin arasına çömeliniz ya da cenin pozisyonu alınız. Başınızı ve boynunuzu koruyunuz. Asansördeyseniz : Bütün düğmelere basarak asansörün bir katta durmasını sağlayınız. Hemen asansörden ininiz. Koridorlardaki en yakın sağlam bir kolonun yanına cenin pozisyonu alınız. Okul bahçesindeyseniz : Pencerelerden, binalardan, elektrik tellerinden ve direklerden uzak, boş bir alana doğru gitmeye çalışınız. Eğer gidemiyorsanız yukarıda belirtilen tehlikelerden uzak olmak üzere çömeliniz ve ellerinizle başınızı, boynunuzu koruyunuz. 21

24 Servis aracındaysanız : Servis aracının köprü, alt geçit veya elektrik hatlarında uzakta bir yere park etmesini bekleyiniz ve yerlerinizden kalkmayınız. Servis sürücüsünün söylediklerini dinleyiniz. İster okul içinde ister okul dışında olsun, deprem başlar başlamaz harekete geçip yukarıda söylenenleri derhal yapınız. Vakit kaybetmeyiniz. B - DEPREM SONRASINDA Öğrencilerin hareket tarzı : Sakin bir şekilde saklandığınız eşyaların altından çıkınız. Öğretmenlerinizin söylediklerine uyunuz. Onları dinleyiniz, Korkmayınız, korkunuzu yenmeye çalışınız. Paniğe kapılmayınız. Paniğe kapılıp sağa sola ve merdivenlere koşmayınız, çünkü buralarda birbirlerinizi ezerek yaralayabilir ve öldürebilirsiniz. Kırılmış camlar, ortalığa dökülmüş kimyasal maddeler, düşme tehlikesi olan eşyalar olup olmadığına bakınız. Ayaklarınızı, ellerinizi ve kafanızı koruyunuz. Yanınızdaki arkadaşlarınızın yaralanıp yaralanmadığını kontrol ediniz. Yaralılar varsa öğretmeninize haber veriniz. Yerlere düşmüş tellerden kesinlikle uzak durunuz. Bunlara temas eden eşyalara dokunmayınız. Arkadaşlarınızdan ayrılmayınız, onlarla birlikte hareket ediniz. Çok acil durumlar dışında telefonu kullanmayın. Derhal bulunduğunuz binaları terk ediniz. Okul idaresinin uyarılarını dinleyiniz. Anonslarına dikkat ediniz ve onlara uyunuz.. Dışarıya çıktığınızda veya dışarıdaysanız Öğretmenlerinizin söylediklerine uyunuz. Onları dinleyiniz. Arkadaşlarınızdan ayrılmayınız, onlarla birlikte hareket ediniz. Sarsıntı durduğunda Okul Bahçesi ndeki toplanma yerinde toplanınız. Duvar diplerinden, hasarlı ve yüksek binalardan uzak durunuz. Eğer binaların yanında iseniz düşen kiremitlerden, camlardan, sıvalardan ve diğer maddelerden uzak durunuz. Yıkılmış elektrik hatlarından, elektrik direklerinden uzak durunuz, Devrilebilecek ağır eşyalardan uzak durunuz. Ağaçlardan, çukurlardan, yer çatlaklarından, yamaçlardan, taş ve kaya düşebilecek yerlerden uzaklaşınız. Okul Bahçesi ne veliniz gelse bile okul müdürünün izni olmadan ayrılmayınız. Hasar tespiti yapılmadan, gir emri almadan sakın binaya girmeyiniz Binalara girmek için Okul Müdür ya da yardımcılarından emir bekleyiniz. Sarsıntı geçti diye kendi başınıza ve izinsiz binalara girmeyiniz. Tehlikenin devam ettiğini unutmayınız. 22

25 İkinci bir sarsıntı için hazırlıklı ve tedbirli olunuz. Zayıflamış yapılar tekrar hasara neden olabilir. Kesinlikle : Deprem hakkında söylenti yaymayınız. Çeşitli söylentilere inanmayınız. Dedikodulardan uzak durunuz. Aksi halde ; Panik ve kargaşa doğar, Panik ve kargaşa bazen depremden daha tehlikelidir.yghfggghbj Deprem hakkında bilinmesi gereken diğer konular : Deprem ve diğer olağanüstü durumlarda nasıl hareket edileceğini öğreniniz. Tahliye planlarında acil kaçış kapılarını ve toplanma yerini öğreniniz. Doğalgaz ve su vanasının yerini, elektrik şalterinin yerini ve açıp kapatmasını öğreniniz, Yangın söndürme tüplerinin yerini ve kullanmasını öğreniniz. Yıkıntı altında mahsur kaldıysanız : Paniklemeden sakin olarak durumunuzu değerlendirmeye çalışınız. Enerjinizi tasarruflu kullanmaya gayret ediniz. Hareket kabiliyetiniz kısıtlanmışsa çıkış için hayatınızı riske atacak faaliyetlere kalkışmayınız. Tehlikeli durumda iseniz yerinizi belli edecek şekilde ses-gürültü çıkarınız. Sesinizi kullanabiliyorsanız kurtarma ekiplerine ve çevredekilere sesinizi duyurmaya çalışınız.. El ve ayaklarınızı kullanabiliyorsanız su, kalorifer ve gaz tesisatlarına, zemin ve tavana sert bir cisimle vurmak suretiyle yerinizi belli etmeye çalışınız. Depremden dolayı yangın çıkmışsa : Eğer okul içinde ve kapalı yerde yangın çıkarsa dumandan korunmak için ağzınıza bir mendil veya bez tutunuz. Sürünerek ya da eğilerek yangın yerinden uzaklaşınız. Çevrenizdekileri uyarmak veya yardım almak için Yangın var diye bağırın. En yakınınızdaki söndürme cihazını alarak yangını söndürmeye çalışınız. Eğer yangın söndürülemeyecek kadar büyükse harici 110 telefonla İTFAİYE ye haber veriniz. 23

26 TAHLİYE BAŞLAMADAN ÖNCE DİKKAT ETMEMİZ GEREKEN KONULAR Tahliye asla hemen olmamalıdır. Binanızın ya da bulunduğunuz tesisin dışında içerdekinden daha fazla tehlike olabilir. Dışarıda güvenli bir toplanma yeri olmayabilir. Dışarıya çıkış yolları açık olmayabilir. Alternatif yolların açılması gerekebilir. Bir deprem sonrasında, bazı alanların tahliye edilmesi için gerekçeler olabilir: Tahliyeyi başlatmadan önce, gidecek daha güvenli bir yer ve oraya giden yolun güvenli olduğundan emin olunmalıdır. Gidilecek yerin güvenli olduğundan kesinlikle emin olmadan, servis araçları hiçbir yere gönderilmemelidir. Çocuklar, güvenlikleri garanti altına alınana kadar okulda kalacaklardır ve herkes buna hazırlıklı olmalıdır. PSİKOLOJİK DESTEK Afetler insanları çok farklı biçimlerde etkiler. Bu olağan dışı şartlar altında olağan olan bir dizi davranış biçimi vardır. Afetlerde insanlar çok farklı kayıplar yaşarlar. Herhangi bir kaybın ardından gelen doğal bir yas süreci vardır ve bu süreçte insanlar çeşitli sıkıntılar yaşarlar. Afet Sonrasında Olağan Olan Bazı Tepkiler Şunlardır: Korku, İnanamama, Kaybolmuşluk hissi ve hissizlik, Sahip olunan mal-mülkten ayrılamama, Bilgi alma ihtiyacı, Yardım arayışı, Yardım sunma. 24

27 Kısa Süre Sonra Başka Tepkiler de Oluşabilir: İştahta değişiklik, Endişe, Kızgınlık ve şüphe, Tepkisizlik ve depresyon, Ağlama, Engellenmiş ve güçsüz olma duygusu, Değişken ruh hali ve sinirlilik, Artan hastalıklar, Uyku ile ilgili sıkıntılar, Baş ağrıları, Yardım edenlere karşı hayal kırıklığı ve yardımı reddetme, Suçluluk duygusu, Aile içi şiddet, Olağan aktivitelerden zevk alamama. Küçük Çocuklar Ayrıca Şunları Yaşayabilir Erken yaşlardaki davranış biçimlerine geri dönüş, Ebeveynlerden ayrılamama, Yatağa gitmekte isteksizlik, Kabuslar görme, Dikkatini toplayamama, Okula gitmeyi reddetme. Yardım Etmek İçin Yapabileceğiniz En Doğru Şeyler: Kendi duygularınızı anlayın. Başkalarıyla duygularınız hakkında konuşun. Yardım etmek isteyenlerin yardımlarını kabul edin. Yeterince dinlenin. Bedensel faaliyetlere başlayın. Birine sarılın, dokunmak her zaman yardımcı olur. Gerçekten dinlemeyi öğrenin ve dinlediğinizi belli edin. Ancak sorunu sahiplenmeyin. Başkalarının duygularını, onları değiştirmeye çalışmadan kabul edin. Çocuğunuza daha fazla zaman ayırın. Başkalarına karşı hoşgörülü olun. 25

28 KRİZ MERKEZLERİ ve TELEFON NUMARALARI Başbakanlık Kriz Merkezi... : (0312) : (0312) İçişleri Bakanlığı Kriz Merkezi... : (0312) İstanbul Büyükşehir Belediyesi Kriz Merkezi..: (0212) : (0212) : (0212) İstanbul Kriz Merkezi Telefonları... : (0212) : (0212) Faks Numarası... : (0212) Akut Kriz Merkezi... : (0532) Sağlık Müdürlüğü... : (0212) Kızılay İl Müdürlüğü... : (0212) Hat İstanbul Valiliği... : (0212) : (0212) Hızır Acil... : 112 Yangın İhbar... : 110 İtfaiye Müdürlüğü... : (0212) Hat Polis İmdat... : 155 Telefon Arıza... : 121 İski... : (0212) Su Arıza... : 185 İGDAŞ... : (0212) Dogal Gaz... : 187 Emniyet Müdürlüğü... : (0212) Emniyet Müdürlüğü Kriz Merkezi... : (0212) İLÇE AFET YÖNETİM MERKEZLERİ İLÇE TELEFON FAX: Beşiktaş Beyoğlu Kadıköy Sarıyer Şişli Üsküdar

29 HASTANELER VE TELEFON NUMARALARI Acıbadem Maslak Hastanesi...: 0(212) Alman Hastanesi... : 0(212) Amerikan Hastanesi... : 0(212) Avrupa Hastanesi... : 0(212) Bağcılar Hastanesi... : 0(212) (15) Bakırköy Ruh ve Sinir Hastalıkları Hastanesi... : 0(212) Bakırköy Devlet Hastanesi... : 0(212) Balıklı Rum Hastanesi... : 0(212) Baltalimanı Kemik Hastanesi... : 0(212) Bayrampaşa Göz Hastanesi... : 0(212) Beykoz Devlet Hastanesi... : 0(216) Beyoğlu Hastanesi... : 0(212) Çapa Tıp Fakültesi... : 0(212) Cerrahpaşa Tıp Fakültesi... : 0(212) Dünya Göz Hastanesi... : 0(212) Esnaf Hastanesi... : 0(212) Florence Nightingale... : 0(212) Gata... : 0(216) Gaziosmanpaşa Hastanesi... : 0(212) Göztepe SSK... : 0(216) Gümüşsuyu Askeri Hastane... : 0(212) Haseki Hastanesi... : 0(212) Haydarpaşa Numune... : 0(216) Heybeliada Sanatoryumu... : 0(216) İnternational Hastanesi... : 0(212) İstinye Devlet Hastanesi... : 0(212) Kadıköy Şifa Hastanesi... : 0(216) Kartal Devlet Hastanesi... : 0(216) Koşuyolu Kalp Hastanesi... : 0(216) Levent SSK Dispanseri : 0(212) Marmara Üniversitesi... : 0(216) M.Florence Nightingle... : 0(212) Okmeydanı SSK... : 0(212) Pendik Devlet Hastanesi... : 0(216) Sarıyer Devlet Hastanesi... : 0(212) Şişli Etfal Hastanesi... : 0(212) Siyami Ersek Kalp Hastanesi. : 0(216) Türk Kalp Vakfı.. : 0(212) Vakıf Gureba. : 0(212) Yedikule Göğüs Hastalıkları : 0(212) Zeynep Kamil Hastanesi... : 0(216)

30