ÖSYM ÖABT ile öğretmen mi seçecek, akademisyen mi?

Transkript

1 On5yirmi5.com ÖSYM ÖABT ile öğretmen mi seçecek, akademisyen mi? Neşet Günel, bu kez de 14 Temmuz'da yapılan Öğretmenlik Alan Bilgisi Testi sorularını değerlendirdi. Yayın Tarihi : 27 Temmuz 2013 Cumartesi (oluşturma : 10/26/2015) Daha önce de LYS Edebiyat soruları ve 2013 KPSS Genel Kültür Genel Yetenek testindeki soruları değerlendiren Neşet Günel, şimdi de ÖSYM nin 14 Temmuz 2013 Pazar günü yaptığı Türk Dili ve Edebiyatı Öğretmenliği alan bilgisi sorularını değerlendirdi. ÖSYM'nin Türk Dili ve Edebiyatı uzmanlarının soru sorarken sorunun sınav için uygun olup olmadığına, ders kitaplarında yer alıp almadığına bakmadıklarını söyleyen Neşet Günel, "Öğretmenlik Alan Bilgisi Sınavı'nı liselere öğretmen seçmek için mi yapmışlar yoksa Altayistik kürsüsüne akademisyen seçmek için mi belli değil." diyor. İşte Neşet Günel'in analizi... Bir haftadır şehir dışında, bir dağ başındaydım. İnternet kullanmadığım için bu sırada yayınlanan öğretmenlik alan bilgisi sınav sorularına ancak dün akşam erişebildim. ÖSYM beni takdir etmez, bana teşekkür etmez ama ben ısrarla ÖSYM sınavlarının eleştirisini yapmaya devam ediyorum, onlar da bedavadan yararlanıyorlar bu eleştirilerden. Bu eleştiri son olacak sanırım. Millet memnunsa halinden benim ısrarla vatan kurtaran Şaban olmama gerek de yok. Bu eleştiri son olacak ama 2010, 2011, 2012 ve 2013 LYS 3 leriyle ilgili olarak ÖSYM ile mücadelem sendika ve yargı yoluyla devam edecek. Gelelim Türk Dili ve Edebiyatı Öğretmenliği alan bilgisi sınavı sorularına. Defalarca yazdım, söyledim: ÖSYM nin Türk Dili ve Edebiyatı çalışanları, uzmanları soru sorarken sorunun sınav için uygun olup olmadığına; ders programlarında, ders kitaplarında yer alıp almadığına bakmıyorlar. Son derece keyfi bir havaları var. Yığınla yanlış soru sordular, istiflerini bile bozmadılar. Aldıkları beddualar, farkında değiller ama sonlarını hazırlayacak. Sınavı liselere öğretmen seçmek için mi yapmışlar yoksa Altayistik kürsüsüne akademisyen seçmek için mi belli değil. Amaca uygun bir sınav değil bence. Benim amacım elemekti, bu sınavla amacıma ulaştım. denemez; amaca meşru yollardan ulaşma zarureti vardır. Soru dağılımı belirtilen ağırlıkta geldi mi, Çağatayca gibi dersler tüm adaylar tarafından alındı mı, bilemiyorum. İşin o tarafıyla sınava girenler ilgilensin artık. Bazı sorularla ilgili değerlendirme ve eleştirilerimi sunuyorum:

2 1. Aşağıdaki eşleştirilmiş dillerden hangileri yapı bakımından benzer değildir? A) Çince Tibetçe B) Arapça Farsça C) Bulgarca Lehçe D) Portekizce Rumence E) İngilizce Flemenkçe Sorunun cevabı B imiş. Buna göre Arapça ve Farsça yapı bakımından farklı dil guruplarında yer alıyor. Ama öyle değil, her iki dil de çekimli diller gurubunda yer alıyor. Prof. Dr. Ahmet BURAN ın çalışmasında ne deniyor bir bakalım: Bükümlü / Çekimli Diller: Bu grupta yer alan belli başlı diller şunlardır: Almanca, Flemenkçe, İngilizce, İskandinav dilleri, Latince ve onların bugünkü temsilcileri olan, Fransızca, İspanyolca, İtalyanca, Portekizce, Rumence, Slav kökenli dillerden, Rusça, Bulgarca, Sırpça, Lehçe; Yunanca, Arnavutça, Keltçe, Litvanca, tarihî dillerden Hititçe ve Hint -İran dilleri, tarihî Sanskritçe, Avestçe, Orta ve yeni Farsça ile yaşayan dillerden Ermenice. Sâmi dillerinden ise Akadca, İbranice, Arapça, Bantu dillerinden Güney ve Orta Afrika da konuşulan Bantu dilleri bu grubu oluşturur. ( Prof. Dr. Ahmet BURAN, Çağdaş Türk Yazı Dilleri, T.C. ANADOLU ÜNİVERSİTESİ YAYINI NO: 2392, s.6) 22. Aruz ölçüsü ile yazılan bu beyitler aşağıdaki nazım türlerinden hangisine örnektir? Fitil-veş giy külâhı şem a-yı sûzâneden çıkma Dolaş şem in civârın merkez-i pervâneden çıkma Eğer maksat seyâhatse gönül deryâ-yı vahdette Habâb-ı bâde-veş devret leb-i peymâneden çıkma A) Divan B) Semai C) Selis D) Satranç

3 E) Kalenderî Bu soruyu görünce çok sevindim doğrusu. Nasıl sevinmeyeyim. Üniversitelerden yeni mezun arkadaşlarımız tam bir edebiyat uzmanı olarak geliyorlar. Yarın bunlardan birisiyle çalışma fırsatı bulmak düşüncesi tabii ki beni çok sevindiriyor. Hele bi gelsinler, takıldığımız yerde sorarız onlara. Onlar da söyleyiverirler bize şiirin semai mi, kalenderi mi, vezn-i aher mi tazmin mi, tahmis mi olduğunu. 26. XVII. yüzyıl şairlerinden Sabit, Zafer-name adlı mesnevisinin başında Urup nazm-ı Leylâ vü Mecnûn a el Deliye söz atma sakın vâz gel diyerek aşağıdakilerden hangisini anlatmak istemiş olabilir? A) Leylâ ve Mecnun un dilinin ağır terkiplerden oluştuğunu B) Leylâ ve Mecnun un yazılmış en iyi aşk mesnevisi olduğunu C) Leylâ ve Mecnûn un gerçeklikten uzak olduğunu D) Nazım yerine nesri tercih ettiğini E) Yeni ve farklı konular bulmak istediğini Sabit diyor ki: Leyla ile Mecnundan söz edip de deliye söz atma, vazgeç. Sabit ne demek istiyor bu sözüyle? ÖSYM ye göre Sabit yeni ve farklı konular bulmak istediğini anlatmak istiyormuş. E peki, niye deliye söz atma diyor Sabit? Leyla ile Mecnun un gerçeklikten uzak oluşuna vurgu yapmıyor mu? Verilen beytin devamındaki beyitlere de bir bakalım: Nedir kâr u bârun bir ırgâd ile Başın derde uğratma Ferhâd ile O seng-i belâdan idüp güft ü gû Deliye taş andırmadır işte bu Nidersin görüp kıssa-i Vâmıkı

4 Ne şeytanı gör sen ne lâ havl okı 32. Dış dünyayı olduğu gibi değil, o andaki ruh hâllerine göre nesnelerin kendilerinde bıraktıkları izlenimleriyle yansıtırlar. Bu nedenle, bu şairlerin varlıklara yaklaşım biçimi sezgici ve idealisttir. Aşağıdakilerden hangisi, bu parçada sözü edilen anlayışla yazılmış olabilir? A) Gelecek zamanlarda Ölüleri balkonlara gömecekler İnsan rahat etmeyecek Öldükten sonra da B) Sivas ta Ulu Cami avlusunda çocuklar Yalvaran gözlerle etrafa baka baka Açıyorlar küçük esmer avuçlarını Emmilerim sadaka! Emmilerim sadaka! C) Sen ve ben Ve deniz Ve bu akşam ki lerzesiz, sessiz Topluyor bû-yı rûhunu gûyâ D) Yalnız ikimiz bir de o: Ma bûde-i şi rim; Yalnız ikimiz, bir de onun zıll-ı cenâhı Hâkîlere bahş eyleyerek hâk-ı siyâhı Dûşunda beyaz bir bulutun göklere âzim E) Hasret beni cayır cayır yakarken

5 Bedenimde buzdan bir el yürüyor Hayâline çılgın çılgın bakarken Kapanası gözümü kan bürüyor - Nedir sorunun cevabı? - C. - Niçin? -Valla ben bilmem! Empresyonizmin açıklaması veriliyor ya, Ahmet Haşim de empresyonist işte, biliyorsun; C deki şiir parçacığı da Ahmet Haşim in Daha ne olsun, açık seçik her şey! -İyi de, D deki mısraları Tevfik Fikret yazdığı için mi onlar izlenimci değil. Ölüleri balkonlara gömmek izlenim değil mi? Ne izlenimi var Haşim in mısralarında? 33. Redif, dize sonlarında kafiyeden sonra gelen ve aynı görevdeki seslerin tekrarlanmasıdır. Aşağıdakilerin hangisi buna örnek oluşturmaz? A) Savrulmada gül şimdi havâda Gün doğmada bir başka ziyâda B) Şu batan günün akşamlarında Nice gül soldu bostanlarında C) Kandilli yüzerken uykularda Mehtâbı sürükledik sularda D) Garîbim nâmıma Kerem diyorlar Aslı mı el almış, harem diyorlar

6 E) Kefensiz bir cenâze, çırılçıplak, ortada Garanti yok sen gibi bir fâniye sigortada! Bu soru sınava giren öğretmen adaylarınca epeyce tartışılmıştır, sanırım. Büyük bir hinlik var soruda. hangisi buna örnek oluşturmaz denirken bu, kafiyeden sonra gelen ve aynı görevdeki seslerin tekrarlanması dır. Soruyu cevaplayanların çoğu buna ifadesini redife şeklinde algılamış olmalıdırlar. Niye olmalıdırlar diyorum? Çünkü sınav ortamında böyle anlaşılmaya müsait bir durum var. İlk anda ben de böyle algıladım ama cevabı bulamayınca başa dönmek zorunda kaldım. Bu açıdan bakılınca B seçeneğinde kafiyeden sonra gelen aynı görevdeki sesler in olmadığı görülecektir. Burada yeni bir tartışma başlayabilir: Kafiye olmadan redif olabilir mi? Sorudaki tanıma göre olamaz. Ama benzer bir ifade ÖSYM tarafından daha önce kullanıldı. Örneğin, Türkçe de bileşik eylemler, ad soylu bir sözcükle yardımcı eylemlerden oluşan öğelerdir. tanımını yaptıktan sonra Bu tanımın dışında kalan bileşik eylem, aşağıdakilerden hangisinde vardır? şeklinde bir soru sordu. Buna göre B deki tekrarlanan larında sesleri rediftir aslında ama açıklamadaki gibi kafiyeden sonra gelmemiştir. 34. Millî destan niteliği taşıyan eserler, mesneviler, halk hikâyeleri; romanın doğuşundan önceki anlatıların başlıcalarını oluşturur. Aşağıdakilerden hangisi bu anlatılar arasında değildir? A) Leylâ ile Mecnun B) Dede Korkut C) Hançerli Hanım Hikâye-i Garibesi D) Kerem ile Aslı E) Şehrengiz - Romanın doğuşundan önceki anlatıların başlıcaları arasında mesneviler var mı? - Evet, var. - Peki, şehrengizler genelde mesnevi biçiminde yazılmış mıdır? - Evet, öyledir? - O halde sorunun cevabı nasıl E oluyor?

7 - Agâh Sırrı Levend e göre ortada olan şehrengizlerden otuz yedisi mesnevi, biri gazel, biri de terkib-i bend nazım şekliyle söylenmiştir. (Levend Agâh Sırrı, Türk Edebiyatında Şehr-engizler ve Şehrengizlerde İstanbul.) 43. Havva üç gündür hasta. Ne yaptıksa kâr etmedi. Doktor da adını unuttum, bir şey dedi. Yanına yaklaşmayacakmışız. Allah korusun, hepimiz ölürmüşüz. Neyse onu kömürlüğün yanındaki odaya koydular. Ben yasak olmasına rağmen penceremden onun odasını izliyorum. Arada da kaçıp kaçıp yanına gidiyorum. Bu parçanın anlatımında kullanılan bakış açısı aşağıdakilerden hangisidir? A) Hâkim B) Nesnel C) Tanık D) İlahi E) Kahraman Cevap E olarak verilmiş. Bu, parçadaki ifadelerin nesnel olmadığı anlamına geliyor. Peki, öyle mi? Hayır, bütün ifadeler nesnel. Bütün ifadeler nesnel ama bakış açısı nesnel değil! Takdir okuyucunun sınıf Türk edebiyatı dersinde edebî akımları öğretmek isteyen bir öğretmenin seçtiği metin şu şekildedir: Charles in konuşması, bir sokak kaldırımı gibi dümdüzdü. Beylik fikirler, oradan her zamanki kıyafetleriyle geçer durur. Ne bir heyecan veya bir gülüşe neden olur ne de bir hülya uyandırırdı. Charles, söylediğine göre, Rouen de iken merak edip tiyatroya, Parisli aktörleri görmeye gitmemiştir. Yüzme, kılıç kullanmak, nişan atmak gibi şeyleri bilmezdi. Bu parça, aşağıdaki edebî akımlardan hangisinin özelliklerini öğretmek için en uygundur? A) Realizm B) Romantizm C) Naturalizm

8 D) Dadaizm E) Klasisizm - Nedir sorunun cevabı? - Realizm. - Niçin? -Valla ben bilmem! Gustave Flaubert sıkı bir realist dediler, ben de onun sıkı bir eseri olan Madame Bovary den alıntı yaptım. Realizme uygundur herhal? -İyi de kardeş, Charles in konuşması, bir sokak kaldırımı gibi nasıl dümdüz olur? Beylik fikirlerin nasıl kıyafeti olur? Realizm bunun neresinde? -Valla ben bilmem! Gustave Flaubert dediler, realist dediler 49. Sinekli Bakkal romanını işleyen Elif Öğretmen, öğrencilerine iki parça vermiş ve bu parçalardan hareketle Sinekli Bakkal romanının okuru kimdir? sorusunu öğrencilerine yöneltmiştir: I. Halide Edip Adıvar tarafından kaleme alınan Sinekli Bakkal ın, okuru en çok çeken yönü herhâlde II. Abdülhamit Dönemi nin İstanbul unu her kesimden insana yer vererek anlatmasıdır. Bu sayede roman herkes tarafından okunmaktadır. II. Halide Edip Adıvar tarafından kaleme alınan Sinekli Bakkal da okuyucu gibi; II. Abdülhamit Dönemi nin İstanbul unda fakir kenar mahallesi, zengin konaklar ve saray çevresinde yaşayan insanlara da yer verilmiştir. Bu parçalara göre soruya cevap veren öğrenciler, Bloom un aşağıdaki bilişsel alan basamaklarının hangisini kullanmaktadır? I II A) Bilgi Kavrama B) Bilgi Uygulama C) Kavrama Kavrama D) Uygulama Analiz

9 E) Değerlendirme Analiz Bu sorudan ne anlaşılıyor? II. kısımdaki cevapta nasıl bir kavrama söz konusudur? Kavrayabileniniz var mı? Bir ben miyim kavrayışsız? Halide Edip Adıvar tarafından kaleme alınan Sinekli Bakkal da okuyucu gibi; II. Abdülhamit Dönemi nin İstanbul unda fakir kenar mahallesi, zengin konaklar ve saray çevresinde yaşayan insanlara da yer verilmiştir. Halide Edip, Sinekli Bakkal da okuyucuya mı yer veriyormuş; ben mi öyle anlıyorum? Sonra, bu sözlerin neresinde bir kavrama faaliyeti var? On5yirmi5 Bu dökümanı orjinal adreste göster ÖSYM ÖABT ile öğretmen mi seçecek, akademisyen mi?