Bölüm Dokuz Alıştırmanın Programlanması

Transkript

1 Bölüm Dokuz Alıştırmanın Programlanması

2 Ana Başlıklar Alıştırma organizasyonu Birden fazla beceri Blok alıştırma Rasgele alıştırma Şartlar karmaşası etkisi Bir becerinin varyasyonları Sabit Değişken Alıştırma dinlenme oranı Yoğun Dağıtılmış

3 Öğrenme Deneyiminin Organizasyonu Doğru yapılan fiziksel prova beceri öğrenimine katkı yapan en önemli etmendir. Kişinin antrenmana ayırdığı süre kadar antrenmanın niteliği de önemlidir. Alıştırma Mükemmel Yapar! İyi Alıştırma Mükemmel Yapar!

4 Birden fazla beceri uyarlamalari

5 Bir Kaç Farklı Becerinin Organizasyonu Rasgele & Blok Alıştırma Blok Alıştırma: Aynı becerinin ardı ardına tekrar edilmesini gerektiren alıştırma serileridir. Rasgele Alıştırma: Farklı becerilerin ardı ardına gelen denemelerde rasgele yapılmasını gerektiren alıştırma serileridir. Seri Alıştırma: Seriler halinde azaltılmış bloklarda alıştırma.

6 Blok vs. Seri vs. Rasgele Alıştırma Blok Seri Rasgele Tekrarlar Pass x 20 Slap Shot x 20 Wrist shot x 20 Pass x 5 Slap shot x 5 x 4 Wrist shot x 5 Pass, Slap shot, Wrist shot, Slap shot, Pass, Wrist shot, Pass, Slap shot, Pass, Wrist shot, Slap shot, Wrist shot, Pass, Wrist shot, Slap shot, Pass, Slap shot, Pass, Wrist shot, Slap shot, Wrist shot, Slap shot, Pass, Wrist shot, Slap Shot, Wrist shot, Pass, Slap shot, Pass, Wrist shot, Pass, Slap shot, Pass, Wrist shot, Slap shot, Wrist shot, Slap shot, Pass, Slap shot, Wrist shot, Pass, Wrist shot, Slap shot, Wrist shot, Slap shot, Pass, Wrist shot, Pass, Slap shot, Wrist shot, slap shot, Pass, Wrist shot, Pass, Slap shot, Pass Wrist shot, Pass, Wrist shot, Slap shot

7 Sınırlayıcı Bazı Faktörler Öğrenen kişinin bazı özellikleri kalıcılık etkisini sınırlayabilir Yaş Yüksek düzeyde karmaşıklık çocuklar açısından öğrenmeyi geliştiren bir unsur değildir. Öğrenenin seviyesi Beceri seviyesi düşük bireylerde az karmaşa kalıcılık açısından daha iyi olabilir.

8 Blok ve Rasgele Alıştırma Alıştırma denemelerinde blok alıştırmanın rasgele alıştırmaya kıyasla daha iyi fakat Kalıcılık testleri ile yapılan öğrenme denemelerinde ise rasgele alıştırmanın blok alıştırmaya kıyasla daha iyi olduğunu göstermiştir. (Hanlon, 1996)

9 Bir Kaç Farklı Becerinin Organizasyonu Rasgele Alıştırma Neden Çok Etkilidir? Şartlar Karmaşası Etkisi (Contextual Interference Effect) Shea ve Morgan ın Deneyleri Yapıldığı dönem itibariyle şaşırtıcı sonuçlar ortaya çıkarmıştır. Başlangıçta düşük seviyeli performansın daha iyi bir öğrenme oluşturduğunu göstermiştir.

10 Rasgele ve bloklu alıştırmada hareket-hız becerisinin başarımı

11 Rasgele Alıştırma Neden Çok Etkilidir? İki hipotez ileri sürülmüştür: Detaylandırma Hipotezi Daha anlamlı ve özel öğrenme Unutma Hipotezi Hareket planının tekrarı Unutmak hafızaya yardımcı olduğunda Planlamanın, programlamanın ve detaylandırmanın tekrar edilmesi

12 Daha Anlamlı ve Özel Öğrenme Detaylandırma Hipotezi rasgele alıştırma bireylerin çeşitli becerilerin farklılıklarını ve özelliklerini fark etmelerini sağlarken, blok alıştırma becerilerin ayrı ayrı ve otomatik bir şekilde yapılmasından dolayı bu kıyaslamaların atlanılmasına neden olur.

13 Unutma Hipotezi Unutma hipotezi (yada hareket planının tekrar yapımı hipotezi) - rasgele alıştırma ile bireylerin becerileri tekrarlamak için her seferinde hareket planını da tekrar oluşturmaları gerekir. Çünkü bireyler önceki beceri için ürettiği hareket planını sonraki beceriyi üretirken unuturlar.

14 Bir becerinin varyasyonlari

15 Aynı Becerinin Farklı Uyarlamalarının Organizasyonu Sabit Alıştırma ve Değişken Alıştırma Sabit Alıştırma kişilerin bir antrenman periyodu boyunca verilen becerinin sadece bir uyarlamasını çalıştığı alıştırma planlamasıdır. Değişken Alıştırma kişilerin bir antrenman periyodu boyunca verilen becerinin farklı uyarlamalarını çalıştığı alıştırma planlamasıdır.

16 Aynı Becerinin Farklı Uyarlamalarının Organizasyonu Değişken Alıştırmanın Yararı: Öğrenene hareketin çeşitli boyutlarını farklılaştırma yetisi kazandırır. 10 metreden atış daha düşük seviyede parametre değeri seçme (örn., az kuvvet, az hız) 40 metreden atış daha yüksek seviyede parametre değeri seçme (örn., fazla kuvvet, fazla hız)

17 Aynı Becerinin Farklı Uyarlamalarının Organizasyonu Şema Gelişimi Şema motor programın parametreleri ile istenen hareket sonucu arasındaki ilişki Rasgele/Blok Alıştırma - Değişken/Sabit Alıştırma Değişken alıştırma daha etkin şemalar geliştirmeyi sağlayarak öğrenmeyi arttırır. Rasgele alıştırma öğrenmeyi arttırır. Çünkü, genelleştirilmiş motor programları (GMP) alıştırma boyunca daha etkin bir şekilde elde ederiz.

18 Tamamen Karmaşık Şartlar? Birden fazla beceri yapılırken her bir becerinin farklı varyasyonlarının yapılması: Rasgele ve Değişken Alıştırmanın Birleştirilmesi

19 Dinlenme ve Pratik Aralığı

20 Practice Distribution: Using Time How to best use 60 hours of training to maximize performance and learning? (e.g., 2-a-days) 1 Session 2 Session 1 hour 12 weeks 6 weeks 2 hour 6 weeks 3 weeks

21 Baddeley & Longman (1978) Practice Schedule # of hrs to learn Number of hrs to keyboard type 80/min 1 hr / 1 session hr / 2 session hr / 1 session hr / 2 session

22 Correct # of Keystrokes as a function of practice distribution

23 Pratik ve Dinlenme Dengesi Antrenman devresinde ve antrenman devreleri arasında performans-dinlenme oranları. Antrenman devresinde denemeler arasındaki dinlenmenin miktarı pratik yapma süresinden göreli olarak daha Kısa ise Yoğun alıştırma Uzun ise Dağıtılmış alıştırma

24 Pratik ve Dinlenme Dengesi Hangi sıklıkta pratik yapılmalı? Öğrenim ortamlarının geneli için imkanlar elverdiğince sık olarak alıştırma yapmak öğrenmeyi en yüksek dereceye çıkartırken güdüsel ve diğer problemleri ortaya çıkartmaz.

25 Pratik ve Dinlenme Dengesi Zamana dağıtılmış uygulama motor öğrenme üzerinde daha etkili (Baddeley & Longman, 1978) Lee & Genevose (1988) Zamana dağıtılmış uygulama geçici olarak performansın yükselmesine neden olmakta fakat hatırlama testlerindeki performansla ölçülen öğrenme üzerinde kalıcı etkiye sahip. Yoğunlaştırılmış uygulamalardaki denemeler arasındaki dinlenme sınırlılığı, sistematik olarak performansta düşüşe neden olur.

26 Pratik ve Dinlenme Dengesi Kesik Beceriler: Dinlenme zamanını azaltmanın performansı yada öğrenmeyi düşürdüğü konusunda herhangi bir kanıt yok (basketbolda şut atma). Devamlı Beceriler: Yorgunluk etkisinden dolayı yoğun alıştırma performansı düşürür, fakat öğrenmeyi bir parça etkiler (kalıcılık veya aktarma testlerinde ölçüldüğü zaman).