Cumhuriyet Halk Partisi

Transkript

1 1 Cumhuriyet Halk Partisi Genel Başkan Yardımcısı Yakup Akkaya: Olaylara kar hırsı üzerinden değil; insan değeri üzerinden bakmak gerekir. Burada ayrıca bir trajedi bulunmaktadır. Cumhurbaşkanı, Başbakan gelecek diye polis o bölgeyi dün sardı. Halkından korkan bir Cumhurbaşkanı, Başbakan Olur mu? Madencilerin güvenliği için değil; Cumhurbaşkanı, Başbakan gelecek diye polis ordusu yaratılmış. Bu kadar güvenlik için harcanan paralar iş güvenliği için harcansa bu derece kaza olmaz. Tarih : CHP olarak TBMM de her defasında taşeronluğun kaldırılması ile ilgili kanun teklifleri verdik. CHP iktidarında Türkiye taşeron cumhuriyeti olmaktan kurtulacaktır. Bağımsız bir denetim mekanizması olacaktır; çünkü İşverenlerin himayesi altında işyerlerinin denetimi sağlıklı olamaz. Bunun için denetim mekanizması özerk olmalı; işveren ile denetimcinin ücret açısından bağı olmamalıdır. Bunun yapılabilmesi için işsizlik sigortası fonu ciddi kaynaktır. Bugüne kadar işsizlik fonunda 75 milyara yakın para birikmiş; bu kaynağın ancak 7 milyara yakını işsizlere ödenmiştir. 65 milyara yakın bir fon bulunmakta; ancak hükümet bunu başka emelleri için kullanmaktadır. Hâlbuki bu fon işçi sağlığı ve iş güvenliği tedbirleri için kullanılabilecek önemli bir kaynaktır. Genel Başkan Yardımcısı Yakup Akkaya, 30 Ekim 2014 tarihinde Başkent TV de Gündemin İçinden Programına konuk oldu. Ermenek te yaşanan maden faciası ile ilgili değerlendirmelerde bulundu. Güven Erdoğan ın sorularını cevaplandıran Akkaya, Ermenek te yaşanan ihmaller zincirine, facianın yaşandığı maden ocağındaki çalışma şartlarının zorluğuna; Bakanların, Başbakan ın ve Cumhurbaşkanı nın bölgede yaptığı açıklamalara, Torba Kanun daki düzenlemelere ve bir türlü alınamayan iş güvenliği Cumhuriyet Halk Partisi - 1 /

2 2 önlemlerine ilişkin aşağıdaki değerlendirmelerde bulundu. -GÜVEN ERDOĞAN: Facia, kaza artık nasıl adlandırılacağını çok fazla bilmiyoruz ancak; yerin altında 18 madencimiz var. Önce bununla başlayalım. Ailelerinin umutlu bekleyişi var. Bakanlar zira az önce zaman geçtikçe umut azalıyor diyerek o hiç beklemediğimiz açıklamayı yaptılar. Tablo ürkütücü ve acıtıcı; Bu konu ile ilgili ne demek lazım? -YAKUP AKKAYA: Bir trajedi yaşıyoruz. İş cinayetleri, Türkiye nin ne yazık ki bitmeyen sorunu; yaşadığımız trajedilerin devamıdır. 48 saat neredeyse dolmak üzeredir. Haberi alır almaz Parti Meclis üyemiz Ahmet Ertuğrul; İl ve İlçe Başkanlarımızı söz konusu madene yönlendirdik. Bizler de Milletvekillerimiz ile birlikte hemen yola çıktık. Halen milletvekillerimiz madende beklemektedir. Hatta, şu anda kurtarılmayı bekleyen bir madencimizin dün oğlu oldu; bizler bu aileye göz aydını dilemeye ziyarete gittik; inşallah ikinci göz aydın ziyaretimiz o madenden sağ salim kurtarılınca olacak. Maden faciaları için Türkiye nin bitmeyen yarası diyoruz. Soma nın milat olacağı söylenmişti. O faciadan sonra hala tedbir alınmadığını görüyoruz. Soma faciasından sonra 31 madencimiz iş cinayetine kurban gitti. Eylül ayı sonu itibariyle 1414 işçimiz iş cinayetine kurban gitti. Türkiye de iş kazaları çoklu ölümler olduğunda gündeme geliyor. Ancak her gün 4 işçimiz iş kazası sebebiyle hayatını kaybediyor. Ölen 1414 işçiden 354 tanesi madenci ve hala tedbir alınmıyor. Cumhurbaşkanı Ermenek te söyle bir açıklama yaptı: Yasal düzenlemeleri hazmedemeyen İşverenler var. Başbakan ise Madenlerin zor şartları olduğunu biliyorum. dedi. Cumhurbaşkanı önceden de Zonguldak ta yaşanan bir faciada; Bu işin fıtratında var. demişti. Kaderci bir anlayışla bu işin örtülmeye çalışılması söz konusudur. Ama gelinen nokta ile de yasal düzenlemeleri hazmedemeyen bir anlayışa doğru gidilmiştir. Burada ya işçi kabahatli ya da işveren! Sanki Bu ülkeyi yönetenlerin hiç kabahati yok; sütten çıkmış ak kaşık gibi kamuoyunun önüne geçerek hiç yüzleri kızarmadan bunları ne yazık ki söyleyebiliyorlar. Evet, burada sorumlu işverendir; ancak asıl sorumlu bu ülkeyi yönetenlerdir; hükümettir. Ne yazık ki ülkede yaşanan olaylara bakıldığında bu ülkenin iyi yönetilmediğini görüyoruz. Hesap vermeyen, yasaları arkadan dolaşan bir hükümet bulunmaktadır. Bugün onların dokunulmayan çocukları varken; yerin 350 metre altında yaşayan çocuklar gariban ailelerin çocuklardır. Bununla ilgili geride kalanlara belki ev, maaş vaadinde bulunularak, satın alınarak bu işin unutturulması yoluna gidilecek. Hâlbuki insanı yaşat ki devlet yaşasın anlayışı olmalıdır. Kazalar olmadan önleyici tedbirler alınması ve sosyal devlet anlayışı gereği tüm imkânların sağlanması gerekir. Ermenek te 1000 e yakın maden ocağı olduğu söyleniyor. Temanın araştırma raporuna göre; bu bölgenin dünyanın sayılı yer altı kaynakları, su kaynakları açısından önemli bir havza olduğu belirtiliyor ve bu durumu bilim adamları rapor olarak hükümete bildirmişler. Raporda belirtilen tespitlerin Maden İşletmeleri Genel Müdürlüğü tarafından denetlenmesi gerekmektedir. Yasal olarak yer altı kaynakları devletin olduğu için ruhsatlandırma işlemleri MİGEM tarafından yapılmaktadır; bölgenin haritalanması ve olabilecek tehlikeleri Maden İşletmeleri Genel Müdürlüğünün ortaya çıkartması gerekiyor; ancak ne yazık ki bu yapılmamıştır. Cumhuriyet Halk Partisi - 2 /

3 3 - GÜVEN ERDOĞAN: Mühendislik devreye girerse bu tür kazalar bu derece olur mu? -YAKUP AKKAYA: Bu ülkede bilime inanmayan bir Cumhurbaşkanı var. Bir örnek verelim. Almanya da gazeteciler bir maden ocağını ziyaret etmek ve orada haber yapmak isterlerse bile kendilerine ziyaret öncesi 80 saatlik bir eğitim almaları şartı getiriliyor. Bu durum gelişmiş ülkelerde madencilerin ne kadar eğitim aldıklarının da bir göstergesidir. Dün Ermenek te Enerji Bakanı 2 gazeteci ile birlikte maden ocağının ağzına kadar iniyor ve ne yazık ki bu gazetecilerde hiçbir iş güvenliği tedbiri yok. Enerji Bakanı iş güvencesi alınmadan bu gazetecileri aşağıya indirerek işverenlere nasıl örnek olacak? -GÜVEN ERDOĞAN: Müfettişlerin raporunda su altı sondajlarının tam olarak yapılmadığı ifade ediliyor. Bu konuda soruşturma açılacak. Her kazadan sonra olan da bu, ama cezai yaptırım olarak bu tür işletmelere fazla dokunulmuyor; Bunu bir eksiklik olarak niteleyebilir miyiz? -YAKUP AKKAYA: Başından sonuna kadar eksiklikler var. Orada çalışan madencilerimizin ortalama yaşı 27; hatta madencilik kanununa göre yasak olmasına rağmen 2 kardeşin de orada olduğunu biliyoruz. Yeni doğan bir bebek var ve madencilerin çocuklarının hepsi 12 yaşından küçük. Maden aramadan önce en az 15 metre sondaj yapılması şartı var; bunların yapılıp yapılmaması sorunu kökten çözmez. Bizde temel sorun şudur; Türkiye de 14 milyona yakın sosyal güvenlik kurumlarında kayıtlı işçi var ancak; 5 milyona yakın da kayıt dışı çalışan bulunmaktadır. Türkiye ucuz emeğin, kuralsız çalışmanın olduğu bir ülke olarak biliniyor. Biz de meslek standardı bulunmamaktadır. Örneğin Almanya da nerede çalışırsanız çalışın sertifikası olan bir kaynakçının asgari ücreti bellidir; onun altında çalıştıramazsınız. O sertifikası dosyasına işlenir. Bu sertifikalar bizde de olsa bu madenciler ucuz işgücünün bir parçası olmaz. Madencilik; çok ağır ve tehlikeli işler statüsünde 1. Sırada yer almaktadır. Onların yasası ayrı olması gerekir. - GÜVEN ERDOĞAN: Mecliste soma faciası ardından Torba yasa getirildi. - YAKUP AKKAYA: Torba yasa tamamen bir göz boyamadır; tedbir içerikli değildir. Madende yeraltında çalışma süresi 6 saatten fazla olamaz, 2 asgari ücretten de az maaşı olamayacak dendi. Bu işçinin madenlerdeki, işyerlerindeki güvenlik önlemleri almasına yeterli bir düzenleme değildir. İşveren için yaptırımı yoktur. Yaşam odaları madenlerin vazgeçilmez bir güvenlik unsurudur. Bizim CHP olarak bu yasada yaşam odaları gibi pek çok kanun teklifimiz olmuştur; ancak AKP hükümeti hepsini reddederek; kendi bakış açısını net olarak ortaya koymuştur. Cumhurbaşkanı konuşmasında yasal düzenlemelerden bahsediyor. Peki siz Sayın Cumhurbaşkanı; yasal düzenlemeleri hazmedebiliyor musunuz? Bugün yaptırdığınız Ak saray yasal mı? Yasa oraya yürütmeyi durdurma vermesine rağmen güçleri yetiyorsa yıktırsınlar diyen siz değil misiniz? Önce siz Türkiye Cumhuriyeti nin yasalarına uyun, düzenlemeleri hazmedin; sonra işverenlere bu şekilde laf söyleyin. - GÜVEN ERDOĞAN: Yani siz önce yasanın varlığını devletin zirvesi kabul etsin Cumhuriyet Halk Partisi - 3 /

4 4 diyorsunuz. -YAKUP AKKAYA: Baştaki yasalara uymuyorsa; işverenler de nasılsa bir şey olmuyor; uymazsam başıma bir şey gelmez diyor. Örneğin; Torunlar İnşaatta 10 işçimiz asansör kazasında öldü ve işveren için takipsizlik kararı verildi. Bu yasalar kimilerinin lehine işlerken; garibanın aleyhine işliyor. Belki de bu yaşananlardan işçi sorumlu olacak ve onlara tazminat davası açılacak duruma getirilecek. -GÜVEN ERDOĞAN: Zaten işçi sorumlu olmuyor mu? Sorumlu mühendisler birkaç ay ceza alıyor; işverenler ise ceza almıyor. -YAKUP AKKAYA: Bu olaylara kar hırsı üzerinden değil; insan değeri üzerinden bakmak gerekir. Burada ayrıca bir trajedi bulunmaktadır. Cumhurbaşkanı, Başbakan gelecek diye polis o bölgeyi dün sardı. Halkından korkan bir Cumhurbaşkanı, Başbakan Olur mu? Madencilerin güvenliği için değil; Cumhurbaşkanı, Başbakan gelecek diye polis ordusu yaratılmış. Bu kadar güvenlik için harcanan paralar iş güvenliği için harcansa bu derece kaza olmaz. Bu kadar zaman zarfında hala oradaki suyun şu ya da bu nedenle boşaltılamaması 21. Yüzyılın şartlarında kabul edilemez bir durumdur. Hala 60 metre yükseklikteki suyun henüz 10 metrelik bölümünün azaldığı söyleniyor. Çamur vs gibi bölgede zorluklar olabilir; ancak teknoloji bu zorlukların üzerinden gelebilecek durumdadır. Dileriz bir mucize gerçekleşir ve aileler en kısa sürede madencilerimize kavuşur. Ben pek çok maden ocağını ziyaret ettim; ancak ilk defa bu kadar zor şartları olan bir maden gördüm. Girişi 37,5 derece eğimli ve tahta merdivenler ile aşağıya inilebilen bir madenden bahsediyoruz metre aşağıya yürüyerek iniliyor. Enerji Bakanı, beyaz gömleği ile madene iniyor ve çıkarken gömleği sırılsıklam çıkıyor. Bunun sebebi madenin sıcaklığı değil; o olumsuz koşullardan kaynaklanan bir durumdur. -GÜVEN ERDOĞAN: Şirket hakkında değişik iddialar var. Daha önceden ölümcül kazalar yaşandığı, farklı ruhsatlar olsa da asıl sahibin tek kişi olduğu belirtiliyor. - YAKUP AKKAYA: Somadaki Uyar madencilik ile bir akrabalık olduğu söyleniyor. - GÜVEN ERDOĞAN: Bakan işletmeyi eleştirdi; çalışmaması gereken bir maden dedi. -YAKUP AKKAYA: İşletme sahibi o bölgede AKP belediye başkanlığı yapmış; sonra bu işletmeyi devrettiği belirtiliyor. Ancak şu an bu konuların siyaset malzemesi yapılmasını doğru bulmuyoruz. Öncelik içerideki emekçilerimizin akıbetinin bir an önce ortaya çıkartılmasıdır. Genel Başkanımızın görevlendirdiği arkadaşlarımız var. Bilgiler tam olarak toparlandığında bunları kamuoyu ile paylaşacağız. - GÜVEN ERDOĞAN: Son olarak CHP nin önerisi ne olacaktır? -YAKUP AKKAYA: Taşeronlaşma Türkiye nin kanayan yarasıdır. CHP olarak TBMM de her defasında taşeronluğun kaldırılması ile ilgili kanun teklifleri verdik. CHP iktidarında Türkiye taşeron cumhuriyeti olmaktan kurtulacaktır. Bağımsız bir denetim mekanizması olacaktır; çünkü İşverenlerin himayesi altında işyerlerinin denetimi sağlıklı olamaz. Bunun için denetim mekanizması özerk olmalı; işveren ile denetimcinin ücret açısından Cumhuriyet Halk Partisi - 4 /

5 5 bağı olmamalıdır. Bunun yapılabilmesi için işsizlik sigortası fonu ciddi kaynaktır. Bugüne kadar işsizlik fonunda 75 milyara yakın para birikmiş; bu kaynağın ancak 7 milyara yakını işsizlere ödenmiştir. 65 milyara yakın bir fon bulunmakta; ancak hükümet bunu başka emelleri için kullanmaktadır. Hâlbuki bu fon işçi sağlığı ve iş güvenliği tedbirleri için kullanılabilecek önemli bir kaynaktır. Son olarak kömürün karası, tozu insanın yüzüne yapışınca yıkanmakla çıkmaz; ciğerlerine girdiği zaman temizlenmesi 6 ay ila 1 yılı bulur. Ama ölüme sebebiyet verenlerin vicdanlarındaki kömürün ne karası gider ne de tozu gider. Cumhuriyet Halk Partisi - 5 /