İÇİNDEKİLER. 3.1 Sektöre Genel Bakış Dünya İhracat ve İthalat Eğilimi Battaniye ithalatında gelişmiş ülkelerin durumu

Transkript

1

2 İÇİNDEKİLER 1. Giriş 2. Battaniyeye genel bakış 3. Sektörel Makro Analiz 3.1 Sektöre Genel Bakış Dünya İhracat ve İthalat Eğilimi Battaniye ithalatında gelişmiş ülkelerin durumu 3.2 Sektörün Küresel Ölçekte Durumu Battaniye İthalatının alt kırılımlarına göre dağılımı Battaniye ithalatının ve dönemi değişimi Dünya Battaniye İthalatı Ülkeler Haritası Dünya Battaniye İhracatçı Ülkeleri 3.3 Sektörün Ülke Ölçeğinde Durumu Türkiye Battaniye İhracatı Detayı Türkiye den battaniye ithal eden ülkeler Türkiye nin Battaniye İthalat Durumu Sektörün Ege ve Uşak Bölgesindeki Durumu 4. Hedef Pazar Analizi 4.1 Performans Kriterleri I Yılı Battaniye İthalat Tutarı II. Son 1 Yıl İçindeki Battaniye İthalat Değişim Tutarı III. Son 1 Yıl İçindeki Battaniye İthalat Değişim Yüzdesi IV. Son 5 Yıl İçindeki Battaniye İthalat Değişim Tutarı V. Battaniye İthalat/İhracat Cari Dengesi, VI. Battaniye Birim Fiyatı VII. Ülkenin Ekonomik Büyümesi VIII. İthalatçı Ülkelere Uzaklık (Km) IX. Battaniyede Uygulanan Gümrük Vergisi X. Pazara Giriş Zorluğu 5. Puanlama Tabloları ve Skorlar 6. Sonuç Tablosu ve değerlendirme 7. Kaynakça 1

3 1. GİRİŞ Uşak ilinde lokomotif sektörlerden biri olan Battaniye Sektörü nün dış ticaretinin arttırılması için sektöre yönelik Hedef Pazarlar Analizi ve Dış Ticaret Raporu çalışması, odamız yönetim kurulunun isteğiyle gerçekleştirilmiştir. Bu çalışma, Türkiye battaniyesinin %80 ini üreten Uşak ili için önemli bir çalışma olduğu gibi, sektörde bulunan ve Uşak dışında faaliyet gösteren diğer firmalar için de önemli olacaktır. Yoğun iş gücü sayısına sahip sektörün gelişmesi ülke ekonomisine de katkıda bulunacaktır. Araştırma verilerimiz Mayıs ve Haziran 2017 aylarında derlenmiştir. Verilerin güvenirliği ve doğruluğu istatistiki yöntemlerle belirlenmiş ve doğruluğu istatistiki verilerle ülkeler matrisi oluşturulmuştur. Bu matriste savaş gibi nedenlerle veri sağlanamayan ülkeler için, diğer ülkelerin B.M. (Birleşmiş Milletler) e ilettiği rakamlar (Mirror Data) baz alınmıştır. Ayrıca çalışmamızda, reel sektörde daha fazla ilgi çekmesi için 10 milyon USD ve 1 milyon USD ithalat olmak üzere iki şekilde incelenmiştir. Toplamda 18 adet grafik ve 25 adet tablo içeren raporumuzun ve araştırmalarımızın, ihracatı arttırmaya yönelik katkı sağlamasını dileriz. Saygılarımızla. UŞAK TİCARET VE SANAYİ ODASI DIŞ TİCARET BÖLÜMÜ Ağustos

4 2. BATTANİYEYE GENEL BAKIŞ Gündelik yaşamda insanların battaniyeyi en yaygın kullanım şekli örtü ve örtünme olmak üzere, üst örtüsü, yatak örtüsü, manto, yelek, terlik, yastıktır. Ayrıca battaniye, batılı ülkelerde modern haralarda atlar için, Afrika ülkelerinde ise halkın ölüler için kefen olarak da sıkça tercih ettiği bir eşyadır. Dünya genelinde özellikle doğal afetlerde, insanların en önemli ihtiyaçlarından olan malzemelerin içinde başta çadır ve battaniye bulunmaktadır. Kızıl Haç, Birleşmiş Milletler(BM) ve Kızılay gibi yardım kuruluşlarının ihtiyaç listesinde battaniye öncelikli kalemlerdendir. Battaniyeler üretim teknikleri ve kullanılan hammaddelere göre ayrıştırılmaktadır. Battaniye üretiminde kamgarn, straygarn ve open-end iplikleri kullanılmakta, tek, çift ve üç kat örgü teknikleri ile bir çok farklı battaniye elde etmek mümkündür. Battaniye üretimi desenli de olabilmektedir. Dokuma battaniye, armürlü ve jakarlı tezgahlarda genelde ekose desenlerde tek kat, çift kat örgülü şekilde üretilmektedir. Skoc türü olarak bilinen battaniye, tek kat örgü sistemi ile ekose değerlendirme özelliği ile canlı ve pastel renklerde üretilmektedir ; kendinden saçaklı ve overlok konfeksiyonu olarak bilinmektedir. Polar battaniye, yuvarlak örgü sistemi ile polyester elyafından düz olarak üretilen, üzerine baskı da yapılarak cazip hale getirilen yumuşak bir üründür. Raşel türü, kamgarn iplik ile yüzeyi karşılıklı iki kat tüylü olarak üretilip tüy iplikleri ortasından kesilerek EKRU renkte örülüp, tüylü yüzüne baskı yapıldıktan sonra şardon işlemi ile diğer arka yüzüne tüy çekilerek üretilen battaniye türüdür. Keçe non-woven battaniye, elyafın keçeleşme özelliğinden istifade edilerek iğneleme makinelerinde iğneleme teknikleriyle değişik yüzey görüntüleri verilebilen türdür. 3. SEKTÖREL MAKRO ANALİZ 3.1 Sektöre Genel Bakış Üretiminde temel olarak yün, pamuk, akrilik ve polyester kullanılmaktadır. Yün çeşitlerinden kuzu, deve, kaşmir, angora ile değişik battaniye üretimleri yapılmaktadır. %100 pamuktan üretim olabileceği gibi, akrilik elyafı ile birlikte 60/40, 50/50 gibi çeşitli karışımlar yapılarak da üretilebilmektedir. Battaniye üretimi, bir önceki bölümde değinildiği gibi doğal ve doğal olmayan hammaddelerden ayrı ayrı veya birleştirilerek yapılmaktadır. Bu sebeple battaniye üretimi hammadde kaynağı bakımından tarım, hayvancılık ve petrol ile direkt bağlantılıdır. Polyesterin bilinmediği zamanlarda battaniye sadece doğal liflerden, yani pamuk ve yünden üretilirken, günümüzde battaniye yapay liflerden akrilik, polyester gibi doğal olmayan farklı hammadde kaynakları ile de üretilmektedir. Günümüzde petrol kaynaklı hammaddeler, doğal hammaddelerin ikamesi durumunda olmaktadır. Bu durum, doğal hammadde ve petrol maliyetlerinin battaniye fiyatlarını etkilemesine sebep olmaktadır. Dünya ticaretinde battaniye, ülkeler bazında son 5 yılda toplam 100 bin USD altında olmamak şartıyla irili ufaklı 205 ülke tarafından ithal edilmekte ve aynı kritere göre 117 ülke tarafından ihraç edilmektedir. Görüldüğü üzere battaniye tüm dünya ülkelerinde çeşitli amaçlarla kullanılmakta ve ticareti yapılmaktadır. 3

5 Dünya nüfusu 2016 yılında %1,3 artış göstermiştir. Ancak buna rağmen dünyada yapılan toplam battaniye ithalatı yıllar bazında sürekli düşüş göstermiş, 2016 yılında 127 milyon USD düşüşle %3,2 oranında azalmış, 3,85 milyar USD olmuştur yılında da bir önceki yıla göre dünya ithalatı %2 azalmıştır. Bu durum ise dünyada battaniyeye ihtiyacın düşme eğiliminde olduğunu göstermektedir. Ayrıca verilere göre, battaniye ithalatı artan ülkelerin ithalat tutarları artarken, kilogram-adet olarak aynı oranda artmadığı görülmüştür. Bu veri dünya genelinde battaniye birim fiyatlarının azalma eğiliminde olduğunu göstermektedir. Küresel ısınmanın olması, battaniye dışında alternatif ürünlerin bulunması, üretim fazlasının olması ve yüksek rekabetin günden güne battaniyeyi ucuzlatması, bir çok iş kolunda olduğu gibi battaniye sektöründeki karlılığı da düşürmektedir. Rekabetin yoğun olduğu sektörde, özellikle Çin in bir çok ürün gibi battaniye sektöründe de dünya pazarına hükmettiği düşünüldüğünde, battaniye üretimindeki iş gücü ve enerji maliyeti, teknoloji kullanımı ve alternatif Pazar arayışları büyük önem arz etmektedir Dünya İhracat ve İthalat Eğilimi Grafik 1: Battaniyeler ve seyahat battaniyeleri İhracat Eğilimi (bin Usd) , , , , , Exported value in 2012 Exported value in 2013 Exported value in 2014 Exported value in 2015 Exported value in yılından itibaren incelendiğinde, battaniye ihracatının 2014 yılında tepe noktasına ulaştığı, son iki senede ise ciddi bir düşüş eğilimine girdiği görülmektedir. Öyleki, 2016 ihracat değeri 4 sene önceki değerin altında kalmıştır. Battaniye ihracatı son 5 yıl içinde %2,1 azalmıştır yılında ise bir önceki seneye göre %10 azalmıştır. 4

6 Son 5 yıllık battaniye ithalat eğilimi de ihracat ile benzer bir yapıda olmuştur den itibaren yükselen ithalat rakamları 2014 te pik noktasına ulaşmış ve düşüşe geçmiştir. İhracat eğiliminden farklı olarak ithalat rakamları geçen 5 sene içinde %5,4 artış göstermiştir senesinde ise dünya battaniye ithalat rakamı bir önceki seneye göre %3,2 azalmıştır Grafik 2: Battaniyeler ve seyahat battaniyeleri İthalat Eğilimi (bin Usd) Battaniye ithalatında gelişmiş ülkelerin durumu Battaniye üretimi, sektörün ihtiyacı olan emek-yoğun iş gücünden ve yüksek nüfusun ihtiyacından dolayı son yıllarda büyük oranda gelişmekte olan ülkelere doğru kaymaktadır Battaniyeler ve seyahat battaniyeleri ithalatçısı ülkelerin performanslarını incelediğimizde gelişmiş ülkelerin genel olarak ithalatçı konumda olduğunu göstermektedir. Grafik 3: Battaniyeler ve seyahat battaniyeleri İlk 10 İthalatçı Ülke (2016-Bin USD) A.B.D. B.A.E. Japonya Almanya İngiltere Suudi Arabistan İspanya Fransa Kanada Avustralya

7 3.2 Sektörün Küresel Ölçekte Durumu GTİP, Gümrük Tarife İstatistik Pozisyonu nun kısaltılmasıdır. Ülkemizde, genel olarak tarife cetvelinin yerine kullanılan GTİP, aslında Türk Gümrük Tarife Cetveli nde 12 haneli koda verilen isimdir. GTİP, İngilizce de,hs Code, Customs Tariff, Harmonized Code veya Harmonized System olarak adlandırılmaktadır tarihli Gümrük Genel Tebliği ne göre battaniye ilgili GTİP kodu ve açıklamaları şu şekildedir; Tablo 1: Dokumaya elverişli maddeler ve bunlardan mamul eşya Fasıl Başlığı altındaki 2 li GTİP Kodları 50 İpek 51 Yapağı ve yün, ince veya kaba hayvan kılı; at kılından iplik ve dokunmuş mensucat 52 Pamuk 53 Dokumaya elverişli diğer bitkisel lifler; kağıt ipliği ve kağıt ipliğinden 54 Sentetik ve suni filamentler 55 Sentetik ve suni devamsız lifler 56 Vatka, keçe ve dokunmamış mensucat; özel iplikler; sicim, kordon, ip, halat ve bunlardan mamul eşya 57 Halılar ve diğer dokumaya elverişli maddelerden yer kaplamaları 58 Özel dokunmuş mensucat; tufte edilmiş dokumaya elverişli mensucat; dantela; duvar halıları; şeritçi ve kaytancı eşyası; işlemeler 59 Emdirilmiş, sıvanmış, kaplanmış veya lamine edilmiş dokumaya elverişli mensucat; dokumaya elverişli maddelerden teknik eşya 60 Örme eşya 61 Örme giyim eşyası ve aksesuarı 62 Örülmemiş giyim eşyası ve aksesuarı 63 Dokumaya elverişli maddelerden diğer hazır eşya; takımlar; kullanılmış giyim eşyası ve dokumaya elverişli maddelerden kullanılmış eşya; paçavralar Battaniyeler GTİP kodlarına göre 4 lü sistemde Battaniyeler ve seyahat battaniyeleri başlığı altında yer alırlar. Devamında 6 haneli kodlarına göre de 5 gruba ayrılırlar ; Tablo 2: Battaniyeler ve seyahat battaniyeleri 4 lü GTİP Kodları Elektrikli battaniyeler Yünden veya ince hayvan kılından battaniyeler (elektrikli olanlar hariç) ve seyahat battaniyeleri Pamuktan battaniyeler (elektrikli olanlar hariç) ve seyahat battaniyeleri Sentetik liflerden battaniyeler (elektrikli olanlar hariç) ve seyahat battaniyeleri Diğer battaniyeler ve seyahat battaniyeleri (Örme, kroşe veya dokunmamış mensucat) 6

8 3.2.1 Battaniye İthalatının Alt Kırılımlarına Göre Dağılımı Dünya Toplam battaniye ithalatının %73 ünü Sentetik liflerden battaniyeler, %11 ini Pamuktan battaniyeler, %7 si Diğer battaniye grubu(örme ve kroşe), %5 Elektrikli battaniye ve %4 ü Yün ve hayvan kılından üretilmiş battaniyeler oluşturmaktadır. Grafik 4: Battaniyeler ve seyahat battaniyeleri Türleri Dünya İthalat Payı Daha derinlemesine baktığımızda son 5 yıllık ve 1 yıllık değişimler % olarak şu şekilde olmuştur; Tablo 3: 6 lı GTİP bazında Dünya Battaniye İthalatı ve Trendleri ÜRÜNLER / BİN USD Elektrikli battaniyeler Yünden veya ince hayvan kılından battaniyeler (elektrikli olanlar hariç) ve seyahat battaniyeleri Pamuktan battaniyeler (elektrikli olanlar hariç) ve seyahat battaniyeleri Sentetik liflerden battaniyeler (elektrikli olanlar hariç) ve seyahat battaniyeleri Diğer battaniyeler ve seyahat battaniyeleri (Örme, kroşe veya dokunmamış mensucat) 2016 Dünya Toplam İthalatı (%5) (%4) (%11) (%73) (%7) Cari Denge Son 5 Yıllık Değişim (%) Son 1 Yıl Değişim (%) Pazar Konsantrasyon TOPLAM ,2 7

9 Tablo 3 teki pazar konsantrasyonu, ilgili ürünün ne kadar çok farklı tedarikçi ülkeden temin edilebildiğini göstermektedir. Değer 0 a ne kadar yakınsa ürünü farklı tedarikçilerden temin etme oranı o denli yüksek olmaktadır. Sentetik liflerden üretilen battaniyelerin ithalatçı ülkeleri, pamuk ve hayvan kılından temin edilen battaniye ithalatçısı ülkelere göre, görece daha az farklı pazarlardan mal temin edebilmektedir. Bu da polyester hammadde kaynağında rekabet baskısının yüksek olduğunu göstermektedir şeklinde yorumlanabilir. Ayrıca dünyada polyester battaniye ihracatının 2,94 milyar USD ile %86 sını Çin gerçekleştirmiştir. Bunun sonucu olarak polyester battaniye ithalatçısı ülkelerin portföyü dar olmaktadır. Pamuk ve hayvan kılından üretilen battaniyelerin üreticisi portföyü az da olsa daha geniştir Battaniye İthalatının Ve Dönemi Değişimi Dünya Ticaret Merkezi (ITC-International Trade Center) nin yayınladığı grafiğe göre, battaniye ithalatı ile ilgili ülkeler 1 yıllık ve 5 yıllık olarak incelenmiştir. Vietnam ve Polonya ithalat artış oranları ile dikkat çekmektedir. Grafik 5: Ülkelerin Battaniye İthalatının Yıllık ve 5 Yıllık Büyümesi (Bin USD) Grafikte dikey eksen son bir seneki ithalat değişimini, yatay eksen son beş yıllık ithalat değişimini göstermektedir. Balonlar ise ithalat hacmini göstermektedir. Bu grafiğe göre Vietnam, Polonya, İtalya, A.B.D., Avustralya gibi ülkeler öne çıkmaktadır. Japonya, Suudi Arabistan ve Brezilya nın ise ithalatında farklı zaman aralıklarında bir düşüş görülmekte, ithalatçı ülkeler grubunda yer almalarına rağmen hedef Pazar olma noktasında bu özelliklerinden dolayı düşük puan almaktadırlar. A.B.D. ithalatı en büyük hacme sahip ve son bir senede düşüş gösterse de, beş yıl içinde artış göstermiştir. 8

10 Dünya Battaniye İthalatı Ülkeler Haritası Dünyadaki battaniye ithalatının dünya haritasında görünümü aşağıda yer alan Grafik-6 daki gibidir. Grafikte en çok ithalatı gösteren kırmızı renkten, en az ithalat yapan ülkeleri gösteren yeşil renge kadar bir renk skalası gösterilmiştir. Grafik 6: Dünya Battaniye İthalatçısı Ülkeler Haritası (Bin USD) Haritada da görüldüğü üzere A.B.D. kırmızı renge tek sahip ülke olarak, battaniyenin dünyadaki en büyük alıcısıdır. Onu B.A.E., Japonya, Almanya ve İngiltere takip etmektedir. A.B.D. ve Japonya dışındaki en büyük ithalatçı ülkelerin ülkemize nispeten daha yakın olmaları lojistik olarak avantajlı konumda olduğumuzu işaret etmektedir. Ancak raporumuzun ilerleyen safhalarında görüleceği gibi Türkiye nin battaniye sektöründe rekabet içerisinde olduğu başta Çin, Hindistan, Çek Cumhuriyeti, İspanya ve İtalya gibi ülkelerin de bu senaryodaki etkinlikleri unutulmamalıdır Dünya Battaniye İhracatçı Ülkeleri Dünyada battaniye ihraç eden ülkelere bakıldığında Türkiye Dünya Battaniye İhracatı sıralamasında 50,8 milyon USD ile 4. Sırada bulunmakta, dünya ihracatından %1,2 pay almaktadır. Dünya ithalatı %3.2 küçüldüğü 2016 yılında, Türkiye nin ihracatı %4.7 azalmıştır. İlk 10 ihracatçı ülkenin ise %7,7 daralmıştır. Bu açıdan bakıldığında Türkiye nispeten daha güçlü bir duruş sergilemiştir. Çin 3,35 milyar USD ile dünya battaniye ihracat piyasasının %75,7 sine hakim durumdadır. Çin i sırasıyla Hindistan ve Almanya takip etmektedir. Almanya diğer üretici ülkelerden farklı olarak özellikle Türkiye üzerinden giden battaniyelerin Avrupa ya açılan kapısı olmak durumunda, önemli reexport ülkelerinden biri olmaktadır. 9

11 Tablo 4 : Son 3 yıl ilk 10 battaniye ihracatçısı ülkeler ve verileri (Bin USD) ÜLKE Pazar Payı Çin ,7% Hindistan ,6% Almanya ,5% Türkiye ,2% İspanya ,1% Pakistan ,0% Belçika ,9% Hollanda ,8% İtalyaa ,8% A.B.D ,8% TOPLAM ,4% İlk 10 ülke dünya pazarının %88,4 ü ne hakim durumdadır. Grafik 7 : İlk 10 Battaniye ihracat Şampiyonu, 2016 (Bin USD) A.B.D. Italya Hollanda Belçika Pakistan İspanya Türkiye Almanya Hindistan Çin Dünyadaki battaniye ihracatının dünya haritasına yansıması Grafik-7 deki gibi olmaktadır. En fazla ihracat yapan ülke kırmızı ile işaretlenmişken, en az ihracat yapan ülke yeşil ile renklendirilmiştir. Yeşilden kırmızıya doğru bir renk korteksi ihracat yapan ülkelere kullanılmıştır. Çin %76,7 lik ihracat payıyla tek kırmızı renkli ülke konumundadır. 10

12 Grafik 8: Dünya ihracatçıları Haritası 3.3 Sektörün Ülke Ölçeğinde Durumu Türkiye nin battaniye ihracatı günden güne azalmakta, azalan bir trend eğiliminde olmaktadır. En büyük kırılmayı %29 luk azalmayla 2014 ten 2015 yılına geçerken yaşamıştır. O dönemde yaşanan Rusya krizi ve Ortadoğu ülkelerinin savaş halinde olması bu duruma sebep olarak düşünülmektedir. Grafik 9: Türkiye son 5 yıl İhracat eğrisi (Bin USD)

13 3.3.1 Türkiye Battaniye İhracatı Detayı Ülkemizden ihraç edilen battaniyenin alt kırılımlarına baktığımızda Kodlu sentetik liflerden oluşan battaniyelerin toplam rakamın %43 ünü, kodlu pamuktan battaniyeler ise %34 ünü oluşturduğu görülmektedir. Tablo 5: Türkiye battaniye ihracatı alt kırılımları (Bin USD) GTİP KODU ÜRÜN Sentetik liflerden battaniyeler (elektrikli olanlar hariç) ve seyahat battaniyeleri Pamuktan battaniyeler (elektrikli olanlar hariç) ve seyahat battaniyeleri Diğer battaniyeler ve seyahat battaniyeleri (Örme, kroşe veya dokunmamış mensucat) Yünden veya ince hayvan kılından battaniyeler (elektrikli olanlar hariç) ve seyahat battaniyeleri Elektrikli battaniyeler TOPLAM Türkiye den Battaniye İthal Eden Ülkeler Aşağıdaki tablo ülke olarak yaptığımız ihracatı yıllar bazında ve ülkeler bazında göstermektedir. Ülkemiz battaniyeyi en çok 6,4 milyon USD ile Almanya ya, ikinci sırada 6 milyon USD ile Irak a ve 3,65 milyon USD ile Suriye ye ihraç etmektedir. Son 1 yıllık ihracat artışına baktığımızda ABD %133, İran %131 ve Norveç %104 ilk üç sıradadır. Irak, Suriye ve Ürdün ise iniş trendine devam etmektedir. Tablo 6: Türkiye den Battaniye İthal Eden Ülkeler ÜLKELER Değişim ÜLKELER Değişim Almanya ,30% ABD ,30% Irak ,50% İran ,30% Suriye ,90% Norveç ,90% Cezayir ,00% İspanya ,00% Mısır ,40% Macaristan ,10% Norveç ,90% Cezayir ,00% İran ,30% Romanya ,40% Tunus ,10% Yunanistan ,00% Suudi Arabistan ,70% Hollanda ,30% Macaristan ,10% Almanya ,30% İthalat Tutarına Göre Sıralama (1.000 USD) İthalat Değişim Oranına Göre Sıralama (1.000 USD) 12

14 Bir sonraki grafikte yılları arasında Türkiye den en çok battaniye ihracatı yaptığımız ilk 6 ülkenin değişimleri görülmektedir. Grafik 10: Türkiye den battaniye ihracatı en çok yapılan 6 ülkenin 5 yıllık değişimi Türkiye nin Battaniye İthalat Durumu Türkiye nin battaniye ithalatına bakıldığında sadece 3,7 milyon USD lik bir ithalatı söz konusudur. Bunun %76 sını sentetik liflerden battaniyeler oluşturmaktadır. Tablo 7: Türkiye battaniye ithalatı (bin USD) GTİP KODU ÜRÜN % Sentetik liflerden battaniyeler (elektrikli olanlar hariç) ve seyahat battaniyeleri Pamuktan battaniyeler (elektrikli olanlar hariç) ve seyahat battaniyeleri Yünden veya ince hayvan kılından battaniyeler (elektrikli olanlar hariç) ve seyahat battaniyeleri Diğer battaniyeler ve seyahat battaniyeleri (Örme, kroşe veya dokunmamış mensucat) ,0% ,7% ,3% ,0% Elektrikli battaniyeler ,1% TOPLAM % 13

15 Tablo 8: Türkiye İthalatçı Ülke Sıralaması (Bin USD) İHRACATÇI % Hindistan ,7% Çin ,9% Tayland ,5% İtalyaa ,9% Portekiz ,3% A.B.D ,7% Pakistan ,5% İngiltere ,5% DÜNYA TOPLAM ,0% Türkiye battaniye ithalatının %45,7 sini Hindistan dan, %28,9 unu Çin den yapmaktadır Sektörün Ege ve Uşak Bölgesindeki Durumu Uşak ili ülkenin battaniye üretimi ve ticaretindeki en önemli il konumundadır. Toplam 50 milyon USD lik ülke ihracatının 19,2 Milyon USD lik kısmı Ege bölgesinden yapılmıştır. TİM verilerine göre ise Uşak tan direkt yapılan battaniye ihracatı 2016 yılında 11,4 milyon USD olmuş, 3,24 milyon KG battaniye gönderilmiştir. Bu durumda Uşak tan direkt ihraç edilen battaniyenin ortalama birim satışı; 3,52 USD olmaktadır. Bu rakam dünya ortalamasının altındadır. Uşak ili ve Ege Bölgesi battaniye ihracat verileri aşağıdaki gibidir ; Tablo 9: Ege Bölgesi Battaniye Dış Ticaret Verileri İHR / İTH YIL DÜZEY TARİFE DOLAR İHRACAT 2014 EGE EGE EGE * EGE İTHALAT 2014 EGE EGE EGE * EGE Kaynak: TUİK 2017 *2017 yılı bilgileri Ocak-Haziran ayı geçici bilgileridir. 14

16 2014 yılında Uşak tan 18,3 milyon USD olan ihracat, 2016 yılında 11,4 milyona kadar ivmeli bir şekilde azalmıştır. Ancak 2017 yılının ilk 6 ayında 6,3 milyon USD olan battaniye ihracatı, yıl sonunda 2016 toplamını geçecek görünümü vermektedir. Tablo 10: Uşak TIM Verilerine Göre Son 3 Yıl Battaniye İhracatı YIL GTIP KG FOB USD USD USD USD USD USD USD USD USD USD USD USD USD USD USD 2017* USD 2017* USD 2017* USD 2017* USD USD KAYNAK: TIM 2017 VERİLERİ *2017 yılı bilgileri Ocak-Haziran ayı geçici bilgileridir. 15

17 4. Hedef Pazar Analizi 4.1. Performans Kriterleri Battaniye için Hedef Pazar Analizi ve Dış Ticaret Raporu çalışması Ekonomi Bakanlığı, Yabancı Ülkeler Ekonomi Bakanlıkları, Birleşmiş Milletler veri bankaları, uluslar arası ticaret örgütleri ve diğer bir çok çeşitli kaynak kullanılarak yapılmıştır. Her ülkenin battaniye ticaret rakamları ayrı ayrı incelendikten sonra, ticari gösterge niteliğindeki unsurlar tespit edilmiş ve bir ana matris oluşturulmuştur. Sektörde faaliyet gösteren firmalarla yapılan yüz yüze görüşmeler ve meslek komite toplantıları neticesinde toplamda 10 adet parametre belirlenmiş, her ülke ayrı ayrı bu parametreler özelinde incelenip sıraya konulmuştur. Bu kriterler ; 2016 Yılı Battaniye İthalat Tutarı Son 1 Yıl İçindeki Battaniye İthalat Değişim Tutarı Son 1 Yıl İçindeki Battaniye İthalat Değişim Yüzdesi Son 5 Yıl İçindeki Battaniye İthalat Değişim Tutarı Battaniye İthalat/İhracat Cari Dengesi, Battaniye Birim Fiyatı Ülkenin Ekonomik Büyümesi İthalatçı Ülkelere Uzaklık (Km) Battaniyede Uygulanan Gümrük Vergisi Pazara Giriş Zorluğu Son olarak her kriter minimum ve maksimum değer arasında birimlere indirgenerek skorlanmış ve 4 farklı skorlama yöntemiyle (S1-S2-S3-S4) ağırlıklı ortalaması alınıp toplanarak ülke puanını oluşturmuştur. Bu çalışma, 1 milyon USD üzerinde ithalat yapan ve 10 milyon USD üzerinde ithalat yapan ülkeler için iki kez tekrarlanmıştır. İlgili tablolar ve ağırlıklandırma oranları rapor sonunda sunulacaktır. 16

18 I Yılı Battaniye İthalat Tutarı Kriteri ve Skoru 2016 yılı battaniye ithalat tutarlarına bakıldığında, gerek Pazar büyüklüğü gerekse ithalat rakamı en yüksek olan ülke Amerika Birleşik Devletleri dir. 1,08 Milyar USD battaniye ithalatı ile en yakın rakibi olan Birleşik Arap Emirlikleri nin 214,6 Milyon USD lik ithalatından 5 kat daha fazla ithalat yapmıştır. Üçüncü sırada bulunan Japonya nın ithalatı 198,2 Milyon USD olarak gerçekleşmiştir. Tablo 11: Toplam İthalat Tutarında ilk 20 Ülke Rakam ve Skorları (Bin USD) ÜLKELER İTHALAT TUTARI SKOR A.B.D B.A.E Japonya ,5 Almanya ,5 İngiltere ,5 Suudi Arabistan ,1 İspanya ,1 Fransa ,2 Kanada ,6 Avustralya ,9 Viet Nam ,6 Pakistan ,2 İtalya ,2 Irak ,0 Hollanda ,7 Cezayir ,2 Belçika ,8 Hindistan ,0 Brezilya ,1 Polonya ,7 Diğer kriterlerden farklı olarak A.B.D. nin ihracatı 2 inciden 5 kat daha fazla olduğu için standart sapmayı azaltabilmek adına, 133 puan üzerinden skorlama yapılmıştır. Grafik 11: Battaniyeler ve seyahat battaniyeleri İlk 10 İthalatçı Ülke Pazar Payı Suudi Arabistan 3% İspanya İngiltere 3% 3% Almanya y 4% Fransa 3% Japonya 5% B.A.E. 6% İlk 10 ithalatçı Diğer 42% Kanada 2% A.B.D. 29% 17

19 II. Son 1 Yıl İçindeki Battaniye İthalat Değişim Tutarı(Usd) Kriteri ve Skoru 2015 ve 2016 yılları ithalat verilerinin değişimine bakıldığında Vietnam 9,6 milyon USD artışla birinci sırada bulunmaktadır. Vietnam ın Son yıllarda battaniye ithalatı sürekli artmaktadır. Çin e yakın oluşu ve nispeten tekstil ürünleri ithalatında düşük gümrük vergisi uyguluyor olması, Vietnam ın ithalatının artmasını sağlayan unsurlardan bazıları olarak sayılabilir. Ayrıca bu ülkeye ait veriler, Dünya Ticaret Merkezi nin mirror data veri tabanı kullanılarak elde edildiği için, direct data verilerine göre farklılık göstermektedir. İkinci sıradaki Avustralya da 8,5 milyon USD ve üçüncü sırada yer alan Endonezya da 7,6 milyon USD lik battaniye ithalat artışı olmuştur. Azalış yönünden baktığımızda ithalatı en çok düşen ülke 77,9 milyon USD ile İran olmaktadır. İran ın battaniyeye uyguladığı %95 lik vergi oranı ithalatı güçleştirmektedir. İran ın son 5 yıllık ithalatına, ağırlık-kg cinsinden baktığımızda da, değer olarak artışın %20 sinden daha az olduğunu görmekteyiz. İkinci sırada Birleşik Arap Emirlikleri nin ithalatı 51,1 Milyon USD azalmış, üçüncü Amerika Birleşik Devletleri ithalatı da 41,9 Milyon USD değer kaybetmiştir. Tablo 12, 10 milyon USD üstü ithalat yapan ülkeler göz önüne alınarak yapılmıştır. Tablo 13 te ise 1 milyon USD üstü ithalat yapan ülkeler göz önüne alınarak yapılmıştır. Tablo 12: 10 milyon USD üstü ithalat yapan ülkelerdeki ithalat tutarı değişimi (2016 yılında 10 milyon USD üstünde ithalat yapan ülkelerdeki ithalat değişim oranına göre ilk 20 ülke rakam ve skorları) ÜLKELER Değişim SKOR ÜLKELER Değişim SKOR Viet Nam ,0 Güney Afrika ,3 Avustralya ,8 Kenya ,9 Endonezya ,7 Almanya ,8 Myanmar ,9 Kolombiya ,3 Yunanistan ,8 Kuveyt ,5 Romanya ,7 Afganistan ,5 Peru ,6 Rusya ,4 Tacikistan ,4 Sudan ,4 Polonya ,6 Suudi Arabistan ,4 Tayland ,1 Ethiopia ,1 Ürdün ,8 Brezilya ,0 İtalya ,8 Japonya ,3 Arjantin ,7 Hindistan ,8 Ukrayna ,5 İspanya ,5 Meksika ,9 Şili ,0 Güney Kore ,8 Libya ,0 İsrail ,8 Irak ,4 Yeni Zelanda ,6 A.B.D ,2 Malezya ,4 B.A.E ,1 Çek Cumhuriyeti ,0 İran ,0 18

20 III. Son 1 Yıl İçindeki Battaniye İthalat Değişim Yüzdesi ve Skoru Bu kriter son yıllarda ithalat atağına geçen ya da konjonktürel olarak battaniye tüketimi yükselişe geçmiş; ürüne yönelik vergi indirimi, ithalat rejim değişikliği, deprem, savaş, vb. felaketlerden sonra ithalat ihtiyacı çoğalmış ülkelerin tespit edilmesi için konulmuştur. Örneğin araştırmamızda 2016 ithalat rakamı 10 milyon USD altında olması sebebiyle listeye dahil etmediğimiz Afrika ülkesi Sierra Leone, son 1 yılda %486 artışla dünyada battaniye ithalatını en çok arttıran ülke konumundadır. Sierra Leone, iç savaştan yeni çıkmış ve resmi dilinin İngilizce olması avantajıyla beraber dış pazarlara açılımını ivmeli şekilde yükseltmiş, bir çok satıcı için Afrika nın re-export giriş kapısı olmuştur. Tablo 13: 1 Yıllık İthalat Tutarı Değişim Yüzdesi ve Skorlaması (10 milyon USD üstü ithalatı olan) ÜLKELER Değişim % SKOR ÜLKELER Değişim % SKOR Endonezya 71,8% 100 Hindistan -28,3% 28,3 Romanya 53,4% 86,7 Rusya -29,0% 27,6 Tacikistan 31,3% 70,9 Kolombiya -31,7% 25,6 Yunanistan 30,6% 70,4 Irak -39,1% 20,3 Myanmar 25,7% 66,8 Afganistan -39,1% 20,3 Arjantin 24,8% 66,2 Sudan -40,6% 19,2 Tayland 21,3% 63,7 Şili -45,0% 16,1 Ürdün 20,5% 63,1 Ethiopia -52,5% 10,7 Ukrayna 19,0% 62,0 Libya -57,4% 7,2 Peru 17,9% 61,2 İran -67,5% 0 Listeye bakıldığında, yıllık battaniye ithalat artışında Endonezya %71,8 ile birinci, Romanya %53,4 ile üçüncü, Tacikistan %31,3 ile üçüncü sırada yer almaktadır. Grafik 12: Son 1 Yılda İthalatı % Olarak En Çok Artan 10 Ülke. (10 milyon USD üstü ithalatı olan) 80,0% 70,0% 60,0% 50,0% 40,0% 30,0% 20,0% 10,0% 0,0% 19

21 İthalatı % olarak en çok azalan ülkelere baktığımızda %67,5 ile İran birinci, %57,4 ile Libya ikinci, Etiyopya ise %52,5 ile üçüncü sıradadır. Bu ülkelerde yaşanan siyasal istikrarsızlıklar ve savaş durumu gibi faktörler battaniye ithalatlarını büyük oranda etkilemekte, ülkemizin ihracatını da düşürmektedir. Grafik 13: Son 1 Yılda İthalatı % Olarak En Çok Azalan 10 Ülke (10 milyon USD üstü ithalatı olan) 0,0% -10,0% -20,0% -30,0% -40,0% -50,0% -60,0% -70,0% -80,0% Son 1 yıllık ithalat değişimleri hem tutar (USD) hem yüzde (%) olarak istatistik vermektedir. İki veri birbirine benzemekle beraber, ayrıca değerlendirilmelidir. 20

22 IV. Son 5 Yıl İçindeki Battaniye İthalat Değişim Tutarı Battaniye raporu için oluşturulan verilere bakıldığında, ülkelerin son bir yıllık ithalat değişimleri ile 5 yıllık değişimleri arasında farklılıklar olduğu görülmektedir. Bu nedenle analizin 4. Skorlaması ülkelerin 5 yıllık ithalat değişimleri üzerine olmuştur. Veriler incelendiğinde İran, son 1 yıllık süreçte ithalatını düşürmüş olmasına rağmen son 5 yılda ithalatını toplamda %45 geliştirmiş durumda görünmektedir. İkinci sırada %33 ile Nijerya ve üçüncü olarak %29 ile Etiyopya bulunmaktadır. Son 5 yıl içinde ithalatı en çok azalan ilk ülke ise -%37 ile Rusya, ikinci ülke -%33 ile Libya ve üçüncü olarak da -%28 ile Nepal olmaktadır. Tablo 14: Son 5 yılda Battaniye İthalat Değişimi En Yüksek Ve En Düşük Olan 10 Ülke (10 milyon USD üstü ithalatı olan) ÜLKELER DEĞİŞİM SKOR ÜLKELER DEĞİŞİM SKOR İran Yemen -8 35,3 Nijerya 33 85,3 Arjantin ,7 Etiyopya 29 80,4 Japonya ,2 Viet Nam 22 71,9 Afganistan ,0 Endonezya 18 67,0 Kolombiya ,3 Malezya 17 65,8 Ukrayna ,7 Poland 15 63,4 Tacikistan ,5 Yunanistan 13 60,9 Nepal ,9 Kenya 13 60,9 Libya -33 4,8 Tanzanya 12 59,7 Rusya Grafik 14 te, daha önceki grafiklerde sunulan ithalat lideri ülkelerin, son 5 yıllık ithalat % değişimlerini, birleşik şekilde görebilirsiniz. Bu grafiğe göre %8 ile A.B.D. en yüksek artışa sahip ülke konumunda bulunurken, %13 ile Japonya ithalatı en çok azalan ülke konumundadır. Grafik 14: İlk 10 İthalatçı Ülkenin, 5 Yıllık İthalat Değişimleriyle Beraber Grafiği (Bin USD-%) Mavi bar ülkelerin 2016 ithalat miktarını, kırmızı bar ise son 5 yıl içinde yıllık yüzde değişimini ifade etmektedir. A.B.D., İngiltere, İspanya, Fransa ve Avustralya nın talep artışı devam etmektedir. Özellikle Avrupa ülkelerinde son 5 yıllık trend dahilinde ithalatın artıyor olması, pazara en yakın üretici olması dolayısıyla ülkemiz için bir fırsat olarak görülmektedir. 21

23 V. Battaniye İthalat/İhracat Cari Dengesi Bir ülkenin bir ürüne yönelik yaptığı ihracat ve ithalat farkı şüphesiz ki o ülkenin ilgili ürün noktasında ithalatçı veya ihracatçı ülke konumunda olduğunu gösteren yegane parametredir. Bu rakam negatif yönde ne kadar büyükse, o ülkenin hedef Pazar olma ihtimalini yükseltmektedir. Bu parametreye bakıldığında Çin, Hindistan, Çek Cumhuriyeti gibi üretici/ihracatçı ülkeler cari fazla vermekte ve skorlamamızda bu kategoride düşük puan almaktadır. Dünya ithalat şampiyonu ülkelerin ithalat rakamları ile cari dengelerine yönelik rakamları arasında çapraz yönlü bir kolerasyon bulunmaktadır. Battaniye sektöründe en çok cari açığı olan ülke 1,05 milyar USD ile A.B.D. olmakta, 192 milyon USD ile B.A.E. ve 191 milyon USD ile Japonya olmaktadır. A.B.D. bir sonraki ülkenin cari açığından 5 kat daha fazla açık vermektedir. 3.3 milyar USD cari fazla veren Çin i, 110 milyon USD ile Hindistan, 12 milyon USD ile Çek Cumhuriyeti takip etmektedir. Tablo 15: Battaniye Dış Ticaret Cari Dengesi (Bin USD) ÜLKELER CARİ DENGE USD SKOR A.B.D ,0 B.A.E ,4 Japonya ,4 Suudi Arabistan ,6 İngiltere ,3 Almanya ,3 Kanada ,8 Avustralya ,8 Fransa ,6 Viet Nam ,5 Hong Kong ,2 Güney Kore ,1 Güney Afrika ,1 Endonezya ,0 Tayland ,0 Portekiz ,8 Meksika ,8 Çek Cumhuriyeti ,8 Hindistan ,5 Çin ,0 Siyah şeritin altında kalan ülkeler sırasıyla cari fazla veren ülkelerdir. Bu veri sadece Çin in değil, aslında Hindistan ın da battaniye sektöründe Türkiye nin asıl rakipleri arasında olduğunu göstermektedir. 22

24 Aşağıda yer alan Grafik 15 battaniye dış ticaretinin dünya haritasını göstermektedir. Grafikte de görüleceği gibi, dünya üzerinde ithalat fazlası veren sadece 15 ülke bulunmaktadır. Bunlardan da sadece 7 ülke bu çalışmanın kapsamına girecek boyutta ticari hacme sahiptir. Geriye kalan ülkeler ithalatçı konumda bulunmakta, başta Çin olmak üzere bu 7 ülkeden battaniye ithalatı gerçekleştirmektedir. Alternatif Pazar Araştırması nda bu görüntü pozitif düşüncelere yol açmakta, ülkemizin rekabet gücünü arttırmakta ve müşteri portföyünün geniş tutulabileceği izlenimini vermektedir. Grafik 15: İthalat İhracat Cari Durum Haritası Kırmızı, mavi ve mor renkler cari fazlası olan, pembe, turuncu ve yeşil ülkeler ise cari açığı olan ülkeleri ifade etmektedir. Yakın bölgemizde bizden başka ihracatı ithalatından daha fazla olan bir ülke bulunmamaktadır. 23

25 VI. Battaniye Birim Fiyatı Raporun başında belirtildiği üzere, yıllar içerisinde battaniyenin birim fiyatının azalmakta ve marjinal ithalat tutarlarının kg ve adet cinsinden ithalat ağırlığına göre daha fazla değişmektedir. Ülkelerin battaniyeyi ithal ederlerken hesaplanan birim fiyat, o yılki ithalat tutarının ithalat ağırlığına bölünmesiyle bulunmaktadır. Listenin birinci sırasında 13,5 USD ile Çin yer almaktadır. Çin in ithal ettiği battaniyenin yaklaşık %70 i sentetik liflerden elde edilen battaniye olmaması sebebiyle bu rakamın yüksek çıktığı düşünülmektedir. İkinci sırada 12,0 USD ile İsviçre bulunmaktadır. İsviçre başta Çin olmak üzere alternatif olarak Avrupa birliği ülkelerinden battaniye ithal ettiği ve taşıma maliyeti coğrafi şartlardan dolayı diğer ülkelere nazaran daha yüksek olduğu için listenin ilk 2. sırasında bulmaktadır. Üçüncü sırada ise 10,2 USD ile Hong Kong yer almaktadır. Tablo 16: Battaniye Birim Fiyatları İlk 20 Ülke (USD) ÜLKELER BİRİM FİYAT SKOR Çin 13, İsviçre 12,00 88,6 Hong Kong 10,20 75,3 Tacikistan 9,18 67,8 Norveç 8,88 65,6 Avusturya 8,43 62,2 Japonya 8,01 59,1 Danimarka 7,83 57,8 İrlanda 7,71 56,9 Şili 7,50 55,4 İsveç 7,49 55,3 Çek 7,00 51,7 Fransa 6,90 51,0 Avustralya 6,84 50,5 Portekiz 6,44 47,5 Yeni 6,44 47,5 Kanada 6,38 47,1 İngiltere 6,20 45,8 Almanya 6,07 44,8 İtalya 5,84 43,1 Afganistan, Bangladeş, Myanmar, Nijerya, Pakistan, Fildişi Sahilleri,Tanzanya, Mısır, Hindistan, Vietnam, İsrail, Meksika, Tayland, Belçika, B.A.E., A.B.D. deki battaniye ithalatındaki birim fiyat bilgilerine kaynak veri tabanlarında ulaşılamamıştır. Bu yüzden ilgili puan eşit şekilde diğer 9 kritere dağıtılmış, ortalama bir değer alması sağlanmıştır. 24

26 Grafik 16: Battaniye Birim Fiyatları İlk 10 Ülke (USD) 14,00 13,00 12,00 11,00 10,00 9,00 8,00 7,00 6,00 25

27 VII. Ülkenin Ekonomik Büyümesi Ülkelerin büyüme oranlar battaniye ithalatı ile direkt ilgili görünmese de ülkelerin alım gücü konusunda bizlere fikir vermektedir. Büyüyen ülkeler hedef Pazar olma noktasında avantajlı, küçülen ülkeler ise negatif görüntü vermektedir. Örneğin Ortadoğu da bulunan ülkelerin sürekli küçülme performansı sergilemesi onlara yapılan ihracatın da düşmesine neden olmuştur. Libya, ekonomik büyüme listesinin açık ara birincisi konumundadır. Savaştan çıkmış, dünyaya yeniden açılmış ve bir çok sektörün hedef pazarı haline gelen ülke %53,7 büyüme performansı sergilemiştir. İkinci ve üçüncü sırada %7,5 oran ile Etiyopya ve Myanmar gelmektedir. Tablo 17: Ülkelerin büyüme oranları (İthalatı 10 milyon USD üzerinde olanlar) ÜLKELER SKORLAR Libya 133,0 Etiyopya 100,0 Myanmar 100,0 Hindistan 98,0 Bangladesh 96,0 Tanzanya 95,3 Çin 94,0 Viet nam 93,3 Nepal 86,6 Grafik 17 bölgesel olarak büyümeleri göstermektedir. Ayrıca grafiğe Türkiye de eklenmiştir. Bu açıdan bakıldığında özellikle Asya, orta ve kuzey Amerika ülkelerinin diğer Avrupa, Kuzey Afrika, Latin Amerika ülkeleri ve Türkiye ye göre daha ivmeli bir büyüme sergilediği görülmektedir. Grafik 17: En Çok Büyüyen İlk 10 Ülke (10 milyon USD üstü ithalatı olan) Viet nam Tanzanya Bangladesh Myanmar Libya 5,5 6,5 6,6 6,8 6,9 6,9 7,2 7,5 7,5 53,

28 VIII. İthalatçı Ülkelere Uzaklık (Km) Bir ülkenin coğrafi konumu ve müşterilerine uzaklığı ya da müşterinin tedarikçisine uzaklığı elbette başta taşıma ve termin durumundan dolayı büyük önem arz etmektedir. Bu kriteri yorumlarken ithalatçı ülkelerin tedarikçilerine uzaklığını hesaba katmanın yanı sıra, skorlayabilmek için Türkiye ye olan uzaklıkları dikkate alınmıştır. Dünyada battaniye ithalatçısının, tedarikçisine ortalama uzaklığı Km dir. Ülkelerin Türkiye ye uzaklığı bu rakamdan ne kadar düşükse aldığı skor o kadar yüksek olmaktadır. Pazara olan uzaklık gerek zaman gerekse de maliyet olarak önemli bir kalem durumundadır. Tablo 18: Ülkelerin Türkiye ye Uzaklığı Ve Skorlaması ÜLKELER UZAKLIK KM SKOR ÜLKELER UZAKLIK KM SKOR İsrail ,00 Endonezya ,70 Ürdün ,12 A.B.D ,65 Irak ,99 Brezilya ,19 Ukrayna ,31 Kolombiya ,76 Romanya ,01 Meksika ,47 Yunanistan ,08 Peru ,11 Kuveyt ,73 Avustralya ,08 İran ,59 Arjantin ,66 Polonya ,30 Şili ,43 Suudi Arabistan ,98 Yeni Zelanda ,31 27

29 IX. Battaniyede Uygulanan Gümrük Vergisi Bu kriter şüphesiz ki en önemli kriterlerden biri konumundadır. Bir ülkenin battaniyeye uyguladığı vergi ne kadar düşükse, ihracatçıların o pazara girme şansı da bir o kadar kolaylaşmaktadır. Bu gümrük tarifeleri aynı zamanda o ülke yönetimlerinin bu ürünlere ne kadar kısıtlama getirip getirmediğinin de bir göstergesi sayılabilir. Battaniyeye uygulanan gümrük vergisi dünya ortalaması %16 civarındadır. Libya, Singapur, Malezya ve Hong Kong ülkeleri battaniyeye vergi uygulamamaktadır. İran %95, Ekvator %83 ve Zimbabve %77 ile en çok vergi uygulayan ilk üç ülke durumundadır. Ülkeler gümrük vergisi ile ilgili diğer ülke ve topluluklarla anlaşmalar da yapmaktadır. Örneğin Türkiye nin Avrupa Birliği ile özel gümrük anlaşması vardır. Bu anlaşma çerçevesinde Türkiye Avrupa Birliği nde bulunan ithalatçı ülkelerine özel vergi indirimleri uygulamaktadır. Aynı zamanda bu gibi vergiler ülkelerin o ürüne olan ihtiyacı ve ülke içi politikalarıyla da belirlenmektedir. Örneğin savaştan çıkan Libya nın gümrük vergisi oranının %0 olmasını bu ürüne olan ihtiyaç sebebiyle hükümetin ürün teminini kolaylaştırmaya yönelik bir kararı olarak görülmelidir. Grafik 18: Battaniyeye En Yüksek Gümrük Vergisi Uygulayan Ülkeler Tablo 19: Battaniyeye En Yüksek Ve En Düşük Gümrük Vergisi Uygulayan Ülkeler İlk 10 Listesi ÜLKELER VERGİ SKOR ÜLKELER VERGİ SKOR Libya 0 100,0 Kenya 23 75,6 Hong Kong 0 100,0 Tanzanya 23 75,4 Malezya 0 100,0 Bangladesh 24 74,3 Yeni Zelanda 2 98,0 Çin 24 74,3 Avustralya 3 96,7 Cezayir 27 71,9 Almanya 3 96,7 Güney 27 71,7 İngiltere 3 96,7 Brezilya 34 64,8 İspanya 3 96,7 Arjantin 34 64,8 Fransa 3 96,7 Etiyopya 35 63,4 İtalya 3 96,7 İran 95 0,1 28

30 X. Pazara Giriş Zorluğu Her ülkenin kendi içsel dinamikleri ve kuralları vardır. Ülkelerde ticaret yapmak gerek işleyiş, gerek zaman alma, gerek maliyet gibi konularda kolay ya da zor olabilir. Bu skala 190 ülkeyi puanlamakta kullanılan bir veridir. Veri, kendi içinde toplam 10 farklı başlıkla, ülkeleri değerlendirip ülke sıralamasındaki yerini belirlemektedir. Bu başlıklar o ülkede ticari bir faaliyette bulunmanın maliyet ve bürokratik açıdan değerlendirilmesi, ithalat/ihracat sırasında gerekli olan zaman ve giderler gibi çeşitli başlıklardan oluşmaktadır. 188, yani son sırada olan Libya bu açıdan en düşük puanı almaktadır. Akabinde Afganistan ve Yemen gelmektedir. İş yapması kolay ülkeler sıralamasında da Yeni Zelanda birinci, Danimarka ikinci, Hong Kong üçüncü sırada bulunmaktadır. Tablo 20: Pazara Giriş Zorluğu İlk Ve Son 10 Ülke ÜLKELER SKOR ÜLKELER SKOR Yeni Zelanda 100 Pakistan 24,2 Danimarka 98,8 Cezayir 17,9 Hong Kong 97,9 Etiyopya 16,3 Güney Kore 97,4 Irak 13,1 Norveç 96,8 Nijerya 11,0 İngiltere 96,3 Myanmar 10,5 A.B.D. 95,8 Bangladesh 7,3 İsveç 95,3 Yemen 5,8 Tayvan 94,2 Afganistan 3,7 Avustralya 92,1 Libya 1,0 29

31 5. Puanlama Tabloları ve Skorlar Bu çalışma için yukarda anlatılan 10 kriter belirlenmiş ve skorlanmıştı. Belirlenen skorlar, önem verilen konu başlığına göre 4 ayrı şekilde ağırlıklandırılarak, hedef ülkeler belirlenmiştir. Skorların ağırlıklandırılması, firma veya ülke bakış açısına göre değişiklik gösterebilmektedir. Odamızca hazırlanan bu raporda, 4 tane ağırlıklandırma yapılmış ve buna göre sonuçlar ilgili ilk 20 ülke olarak bölümün altında sunulmuştur. S1 : Pazar Büyüklüğü Açısından I Yılı Battaniye İthalat Tutarı. 0,20 II. Son 1 Yıl İçindeki Battaniye İthalat Değişim Tutarı 0,05 III. Son 1 Yıl İçindeki Battaniye İthalat Değişim Yüzdesi.. 0,05 IV. Son 5 Yıl İçindeki Battaniye İthalat Değişim Tutarı. 0,10 V. Battaniye İthalat/İhracat Cari Dengesi.. 0,20 VI. Battaniye Birim Fiyatı. 0,05 VII. Ülkenin Ekonomik Büyümesi 0,10 VIII. İthalatçı Ülkelere Uzaklık (Km) 0,05 IX. Battaniyede Uygulanan Gümrük Vergisi 0,10 X. Pazara Giriş Zorluğu 0,10 Tablo 21: S1 örneğine göre ilk 20 hedef ülke (EXCEL TABLOSU) (1) TOPLAM. 1, İTHALAT TUTAR (0,20) SON 1 YIL SON 1 YIL İTHALAT İTHALAT DEĞİŞİM DEĞİŞİM (%) (0,05) ($) (0,05) SON 5 YIL İTHALAT DEĞİŞİM($) (0,10) CARİ AÇIK (0,20) BİRİM FİYAT ($) (0,05) EKONOMİK BÜYÜME (0,10) İTHALATÇIYA UZAKLIK (KM) (0,05) UYGULANAN VERGİ (0,10) PAZARA GİRİŞ ZORLUK (0,10) United States of America 133,0 41,2 45,8 54,9 100,0 0,0 15,9 8,7 91,7 95,8 80,4 United Arab Emirates 100,0 27,1 34,0 45,1 80,4 0,0 59,7 35,7 95,3 86,3 72,7 Germany 76,3 83,8 46,5 43,9 78,3 44,9 60,4 37,4 96,6 91,0 70,7 Japan 92,3 69,3 42,7 29,3 80,4 59,2 57,7 10,3 95,7 82,1 70,1 United Kingdom 57,4 86,2 47,0 50,0 78,3 45,8 63,1 26,0 96,6 96,3 68,0 Australia 37,8 98,8 56,9 47,6 77,8 50,5 70,5 7,1 96,7 92,1 64,5 France 43,1 89,5 48,7 47,6 77,6 51,0 59,1 31,5 96,6 84,7 64,0 Poland 18,7 92,6 54,5 63,4 76,3 34,8 72,5 46,3 96,6 87,4 62,4 Spain 46,1 66,5 36,5 48,8 77,2 31,4 67,1 26,6 96,6 83,2 62,3 Romania 5,5 93,7 86,8 58,5 76,3 27,1 77,9 77,0 96,6 81,0 62,0 Canada 38,5 87,2 47,1 45,1 77,8 47,2 62,4 10,0 87,6 88,4 61,2 Belgium 22,7 84,7 43,3 47,6 76,3 0,0 60,4 32,4 96,6 77,9 60,5 Israel 6,4 90,8 57,8 47,6 76,4 0,0 69,1 100,0 94,8 72,6 60,8 Italy 30,2 91,8 51,2 51,2 76,7 43,1 55,0 45,4 96,6 73,7 60,6 Austria 15,7 89,1 48,6 50,0 76,4 62,3 59,1 45,9 96,6 90,0 60,3 Netherlands 27,7 86,1 45,5 52,4 76,6 27,5 63,8 32,3 96,6 85,3 60,2 Sweden 16,1 89,7 49,7 41,5 76,5 55,3 67,8 33,6 96,6 95,3 60,1 Greece 10,1 94,8 70,4 61,0 76,5 33,4 64,4 76,1 96,6 67,9 60,0 Saudi Arabia 55,0 74,4 41,4 39,0 78,6 16,4 52,3 46,0 95,2 50,5 59,3 Switzerland 11,6 89,7 50,2 45,1 76,6 88,6 59,1 37,4 95,9 83,7 59,3 SKOR Bu kriterlere göre ağırlıklı puanlandırma yapıldığı zaman A.B.D. birinci, B.A.E. ikinci, Almanya üçüncü olmaktadır. Devamında Japonya, İngiltere, Avustralya, Fransa, Polonya ve İspanya gelmektedir. 30

32 S2: Ticari Göstergeler Açısından I Yılı Battaniye İthalat Tutarı. 0,05 II. Son 1 Yıl İçindeki Battaniye İthalat Değişim Tutarı 0,05 III. Son 1 Yıl İçindeki Battaniye İthalat Değişim Yüzdesi..0,05 IV. Son 5 Yıl İçindeki Battaniye İthalat Değişim Tutarı. 0,05 V. Battaniye İthalat/İhracat Cari Dengesi.. 0,10 VI. Battaniye Birim Fiyatı 0,15 VII. Ülkenin Ekonomik Büyümesi 0,10 VIII. İthalatçı Ülkelere Uzaklık (Km) 0,15 IX. Battaniyede Uygulanan Gümrük Vergisi. 0,15 X. Pazara Giriş Zorluğu 0,15 TOPLAM. 1,00 Tablo 22: S2 örneğine göre ilk 20 hedef ülke (EXCEL TABLOSU 2 ) 2016 İTHALAT TUTAR (0,05) SON 1 YIL İTHALAT DEĞİŞİM ($) (0,05) SON 1 YIL İTHALAT DEĞİŞİM (%) (0,05) SON 5 YIL İTHALAT DEĞİŞİM($) (0,05) CARİ AÇIK (0,10) BİRİM FİYAT ($) (0,15) EKONOMİK BÜYÜME (0,10) İTHALATÇIYA UYGULANAN UZAKLIK (KM) VERGİ (0,15) (0,15) PAZARA GİRİŞ ZORLUK (0,15) Israel 6,4 90,8 57,8 47,6 76,4 0,0 69,1 100,0 94,8 72,6 74,6 Romania 5,5 93,7 86,8 58,5 76,3 27,1 77,9 77,0 96,6 81,0 69,9 Switzerland 11,6 89,7 50,2 45,1 76,6 88,6 59,1 37,4 95,9 83,7 69,2 Austria 15,7 89,1 48,6 50,0 76,4 62,3 59,1 45,9 96,6 90,0 67,9 Greece 10,1 94,8 70,4 61,0 76,5 33,4 64,4 76,1 96,6 67,9 67,0 Germany 76,3 83,8 46,5 43,9 78,3 44,9 60,4 37,4 96,6 91,0 66,9 Czech Republic 7,4 90,0 52,4 56,1 75,8 51,7 68,5 44,7 96,6 85,8 66,5 Sweden 16,1 89,7 49,7 41,5 76,5 55,3 67,8 33,6 96,6 95,3 66,4 Poland 18,7 92,6 54,5 63,4 76,3 34,8 72,5 46,3 96,6 87,4 66,1 United Arab Emirates 100,0 27,1 34,0 45,1 80,4 0,0 59,7 35,7 95,3 86,3 65,9 United Kingdom 57,4 86,2 47,0 50,0 78,3 45,8 63,1 26,0 96,6 96,3 65,9 Denmark 8,0 87,1 42,2 46,3 76,3 57,9 59,7 32,7 96,6 98,4 65,6 Norway 7,3 87,1 41,4 36,6 76,4 65,6 57,7 29,1 94,7 96,8 65,0 France 43,1 89,5 48,7 47,6 77,6 51,0 59,1 31,5 96,6 84,7 64,7 Ireland 5,5 88,1 43,7 46,3 76,2 56,9 73,2 24,2 96,6 90,5 64,4 United States of America 133,0 41,2 45,8 54,9 100,0 0,0 15,9 8,7 91,7 95,8 64,1 Australia 37,8 98,8 56,9 47,6 77,8 50,5 70,5 7,1 96,7 92,1 63,8 Belgium 22,7 84,7 43,3 47,6 76,3 0,0 60,4 32,4 96,6 77,9 63,3 Italy 30,2 91,8 51,2 51,2 76,7 43,1 55,0 45,4 96,6 73,7 63,2 Japan 92,3 69,3 42,7 29,3 80,4 59,2 57,7 10,3 95,7 82,1 62,6 SKOR Bu kriterlere göre ise İsrail birinci, Romanya ikinci ve İsviçre üçüncü sıradadır. Bu ülkeleri devamında Avusturya, Yunanistan, Almanya, Çek Cumhuriyeti ve İsveç takip etmektedir. 31

33 S3: Değişimler Açısından I Yılı Battaniye İthalat Tutarı 0,05 II. Son 1 Yıl İçindeki Battaniye İthalat Değişim Tutarı.. 0,20 III. Son 1 Yıl İçindeki Battaniye İthalat Değişim Yüzdesi.. 0,15 IV. Son 5 Yıl İçindeki Battaniye İthalat Değişim Tutarı. 0,20 V. Battaniye İthalat/İhracat Cari Dengesi.. 0,05 VI. Battaniye Birim Fiyatı 0,05 VII. Ülkenin Ekonomik Büyümesi 0,15 VIII. İthalatçı Ülkelere Uzaklık (Km) 0,05 IX. Battaniyede Uygulanan Gümrük Vergisi. 0,05 X. Pazara Giriş Zorluğu 0,05 TOPLAM. 1,00 Tablo 23: S3 örneğine göre ilk 20 hedef ülke (EXCEL TABLOSU 3) 2016 İTHALAT TUTAR (0,05) SON 1 YIL İTHALAT DEĞİŞİM ($) (0,20) SON 1 YIL İTHALAT DEĞİŞİM (%) (0,15) SON 5 YIL İTHALAT DEĞİŞİM($) (0,20) CARİ AÇIK (0,05) BİRİM FİYAT ($) (0,05) EKONOMİK BÜYÜME (0,15) İTHALATÇIYA UZAKLIK (KM) (0,05) UYGULANA N VERGİ (0,05) PAZARA GİRİŞ ZORLUK (0,05) Romania 5,5 93,7 86,8 58,5 76,3 27,1 77,9 77,0 96,6 81,0 59,3 Indonesia 8,5 97,7 100,0 67,1 76,0 15,9 83,9 9,7 89,5 52,1 58,5 Greece 10,1 94,8 70,4 61,0 76,5 33,4 64,4 76,1 96,6 67,9 55,2 Poland 18,7 92,6 54,5 63,4 76,3 34,8 72,5 46,3 96,6 87,4 54,4 Israel 6,4 90,8 57,8 47,6 76,4 0,0 69,1 100,0 94,8 72,6 54,0 Malaysia 7,3 90,4 54,6 65,9 76,4 20,6 79,9 11,4 100,0 87,9 53,0 Myanmar 15,8 96,9 66,9 46,3 76,8 0,0 100,0 14,7 92,8 10,5 52,5 Czech Republic 7,4 90,0 52,4 56,1 75,8 51,7 68,5 44,7 96,6 85,8 51,9 Australia 37,8 98,8 56,9 47,6 77,8 50,5 70,5 7,1 96,7 92,1 51,7 Thailand 7,1 92,1 63,8 57,3 76,0 0,0 69,8 12,9 76,4 75,8 51,4 Jordan 6,7 91,8 63,2 56,1 76,4 27,0 65,1 94,1 82,6 37,9 51,3 United Kingdom 57,4 86,2 47,0 50,0 78,3 45,8 63,1 26,0 96,6 96,3 50,8 Germany 76,3 83,8 46,5 43,9 78,3 44,9 60,4 37,4 96,6 91,0 50,2 Korea, Republic of 14,6 90,8 52,3 54,9 76,1 36,8 67,8 11,7 93,7 97,4 50,0 Austria 15,7 89,1 48,6 50,0 76,4 62,3 59,1 45,9 96,6 90,0 49,9 Pakistan 33,1 86,9 46,6 56,1 76,9 0,0 83,2 27,2 79,5 24,2 49,9 Switzerland 11,6 89,7 50,2 45,1 76,6 88,6 59,1 37,4 95,9 83,7 49,6 New Zealand 7,9 90,6 54,7 47,6 76,4 47,6 70,5 5,3 98,0 99,5 49,6 France 43,1 89,5 48,7 47,6 77,6 51,0 59,1 31,5 96,6 84,7 49,4 Sweden 16,1 89,7 49,7 41,5 76,5 55,3 67,8 33,6 96,6 95,3 49,1 SKOR Bu kriterler baz alındığında Romanya birinci, Endonezya ikinci ve Yunanistan üçüncü sırada olmaktadır. Bu ülkeleri, Polonya, İsrail, Malezya ve Myanmar takip etmektedir. 32

34 S4: İlgili Meslek Komite Üyeleri Anketleri Açısından I Yılı Battaniye İthalat Tutarı. 0,08944 II. Son 1 Yıl İçindeki Battaniye İthalat Değişim Tutarı 0,09316 III. Son 1 Yıl İçindeki Battaniye İthalat Değişim Yüzdesi.. 0,08571 IV. Son 5 Yıl İçindeki Battaniye İthalat Değişim Tutarı. 0,08944 V. Battaniye İthalat/İhracat Cari Dengesi.. 0,09441 VI. Battaniye Birim Fiyatı 0,11925 VII. Ülkenin Ekonomik Büyümesi 0,10186 VIII. İthalatçı Ülkelere Uzaklık (Km) 0,10559 IX. Battaniyede Uygulanan Gümrük Vergisi. 0,11428 X. Pazara Giriş Zorluğu 0,10683 TOPLAM. 1,00 Tablo 24: S4 örneğine göre ilk 20 hedef ülke (EXCEL TABLOSU 4) 2016 İTHALAT TUTAR (0,05) SON 1 YIL İTHALAT DEĞİŞİM ($) (0,20) SON 1 YIL İTHALAT DEĞİŞİM (%) (0,15) SON 5 YIL İTHALAT DEĞİŞİM($) (0,20) CARİ AÇIK (0,05) BİRİM FİYAT ($) (0,05) İTHALATÇIYA EKONOMİK UZAKLIK (KM) BÜYÜME (0,15) (0,05) UYGULANAN PAZARA GİRİŞ VERGİ (0,05) ZORLUK (0,05) SKOR Israel 6,4 90,8 57,8 47,6 76,4 0,0 69,1 100,0 94,8 72,6 69,8 Romania 5,5 93,7 86,8 58,5 76,3 27,1 77,9 77,0 96,6 81,0 68,1 Germany 76,3 83,8 46,5 43,9 78,3 44,9 60,4 37,4 96,6 91,0 66,2 Switzerland 11,6 89,7 50,2 45,1 76,6 88,6 59,1 37,4 95,9 83,7 65,4 Greece 10,1 94,8 70,4 61,0 76,5 33,4 64,4 76,1 96,6 67,9 65,3 United Kingdom 57,4 86,2 47,0 50,0 78,3 45,8 63,1 26,0 96,6 96,3 65,0 United States of America 133,0 41,2 45,8 54,9 100,0 0,0 15,9 8,7 91,7 95,8 65,0 Poland 18,7 92,6 54,5 63,4 76,3 34,8 72,5 46,3 96,6 87,4 64,6 Austria 15,7 89,1 48,6 50,0 76,4 62,3 59,1 45,9 96,6 90,0 64,5 Australia 37,8 98,8 56,9 47,6 77,8 50,5 70,5 7,1 96,7 92,1 63,9 Czech Republic 7,4 90,0 52,4 56,1 75,8 51,7 68,5 44,7 96,6 85,8 63,8 France 43,1 89,5 48,7 47,6 77,6 51,0 59,1 31,5 96,6 84,7 63,5 United Arab Emirates 100,0 27,1 34,0 45,1 80,4 0,0 59,7 35,7 95,3 86,3 63,4 Sweden 16,1 89,7 49,7 41,5 76,5 55,3 67,8 33,6 96,6 95,3 63,3 Japan 92,3 69,3 42,7 29,3 80,4 59,2 57,7 10,3 95,7 82,1 62,3 Italy 30,2 91,8 51,2 51,2 76,7 43,1 55,0 45,4 96,6 73,7 61,9 Denmark 8,0 87,1 42,2 46,3 76,3 57,9 59,7 32,7 96,6 98,4 61,8 Ireland 5,5 88,1 43,7 46,3 76,2 56,9 73,2 24,2 96,6 90,5 61,3 Belgium 22,7 84,7 43,3 47,6 76,3 0,0 60,4 32,4 96,6 77,9 61,2 Norway 7,3 87,1 41,4 36,6 76,4 65,6 57,7 29,1 94,7 96,8 60,7 Uşak Ticaret Ve Sanayi Odası meslek komite üyelerinin belirlediği, önem derecesine göre ağırlıklı puanlandırma yapıldığı zaman İsrail birinci, Romanya ikinci ve Almanya üçüncü olmaktadır. Bu ülkeleri sırasıyla İsviçre, Yunanistan, İngiltere, A.B.D, Polonya takip etmektedir. 33