ISIL İŞLEM UYGULANMIŞ DIN SOĞUK İŞ TAKIM ÇELİĞİNİN TANNİK ASİT ÇÖZELTİSİNDE KOROZYON DAVRANIŞI

Ebat: px
Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "ISIL İŞLEM UYGULANMIŞ DIN 1.2379 SOĞUK İŞ TAKIM ÇELİĞİNİN TANNİK ASİT ÇÖZELTİSİNDE KOROZYON DAVRANIŞI"

Transkript

1 International Iron & Steel Symposium, April 2012, Karabük, Türkiye ISIL İŞLEM UYGULANMIŞ DIN SOĞUK İŞ TAKIM ÇELİĞİNİN TANNİK ASİT ÇÖZELTİSİNDE KOROZYON DAVRANIŞI H.İ. Ünal a, Ş.H. Atapek b, M. Onan c* a, b, c* Kocaeli University, Faculty of Engineering, Department of Metallurgical and Material Engineering, Umuttepe Campus, 41380, Kocaeli,Turkey, a iunal@kocaeli.edu.tr, b hatapek@kocaeli.edu.tr, c* mert.onan@kocaeli.edu.tr Özet Soğuk iş takım çelikleri, yaygın olarak ağaç endüstirisinde kesme uygulamalarında kullanılır ve bu çeliklerde çoğunlukla korozyon hasarı görülür. Tannin suda çözünebilen bir organik asit ve her ağaçta farklı konsantrasyonlarda bulunabilir. Tannin, kuvvetli bir asit olduğu için korozyon hasarının temelini oluşturur. Bu çalışmada ısıl işlem görmüş DIN soğuk iş takım çeliğinin tannik asit çözeltisindeki korozyon davranışı araştırılmıştır. Çalışmanın ilk aşamasında, ısıl işlem sürecini oluşturan; östenitleştirme, su verme ve temperleme sırasıyla çeliğe uygulanmıştır. Östenitleştirmenin etkisi ve temperleme sıcaklığı-süresinin matriks, Cr ca zengin karbürlerin morfolojileri ve dağılımları üzerindeki etkisini belirlemek için mikroyapısal karakterizasyon yapılmıştır. İkinci aşamada, çeliğin tannik asit ortamında korozyon davranışını gözlemlemek amacıyla çelik, %5 tannik asit çözeltisi içerisine daldırılmıştır. Çeliklerin yüzeyi, korozyonun başladığı ve ilerlediği yöreleri belirlemek 96 saat boyunca optik mikroskobu kullanılarak gözlenmiştir. Anahtar Kelimeler: Soğuk iş takım çeliği, ısıl işlem, mikroyapı, tannik asit, korozyon Abstract Cold work tool steels are commonly used for cutting applications in wood industry and often suffer from corrosion. Tannin, a water-soluble acid and can be found in all woods in different concentrations, is the most aggressive acid and it is responsible for the main part of the corrosive attack. In this study, corrosion behavior of heat treated DIN cold work tool steel in tannic acid solution was investigated. In the first stage of the study, a heat treatment serie consisting of austenization, quenching and tempering was applied to the steel and the microstructural characterization was carried out to determine the effect of austenization and tempering temperature-time on the matrix, morphology and distribution of Cr-rich carbides. In the second stage, the aim of this paper to observe corrosion behaviour of steel in the tannic acid solution, steels were immersed into 5% concentration tannic acid solution. The surfaces of steels were observed using during 96 hour to reveal the regions by using Optical microscopy in which corrosion formed and proceeded. Keywords: Cold work tool steel, heat treatment, microstructure, tannic acid, corrosion. 1. Giriş 1.1. Soğuk İş Takım Çeliği Soğuk iş takım çelikleri genellikle 200 o C a kadar olan işlem koşullarında kesme amacıyla kullanılırlar. Kesici takımın ömrü temelde, ekonomik açıdan ürünün maliyetine ve kesme koşullarındaki korozyon ve aşınma dayanımına bağlı olarak değişir. Kesme performansının belirlenmesinde tokluk, sertlik, mukavemet gibi mekanik özellikleri irdelemenin yanında takım çeliğinin sahip olduğu mikroyapıyı incelemek bize bilgi verecektir. Bu mekanik özellikler seçilen kimyasal kompozisyon ve uygulanan ısıl işlem e bağlı olarak takım çeliğinin mikroyapısında değişiklikler meydana getirir. DIN takım çeliğinde öne çıkan alaşım elementleri %12 Cr, %0.8 Mo, %0.8 V olmaktadır. Alaşım elementleri tüm ısıl işlem koşulları değiştirmektedir. Pockl ve arkadaşlarının yapıtğı çalışma da D2 soğuk iş takım çeliği ile M2 yüksek hız çeliğinin yanında %8 Cr içeren yeni nesil takım çeliği, farklı soğuma hızlarında mekanik özellikler açısından incelenmiştir [1]. Hatman ve arkadaşlarının yaptığı çalışma da ve soğuk iş takım çeliklerine endüstriyel ortamda farklı koşullarda ısıl işlem uygulanarak kriyojenik işlem ile daha yüksek sertlikte malzeme elde edilirken, kriyojenik işlem olmaksızın yapılan çalışma da ise östenitleştirme sıcaklığı 1080 o C de yapılan ısıl işlem ile 1050 o C dekine oranla daha yüksek sertlik elde edilirken ısıl işlem sonrası aşınma direncinin sert olan malzemeler de yüksek çıktığı görülmüştür [2]. Ahşap ile metallerin korozyonunu incelediğimizde, tanenlerin korozyonu artırdığını belirtilirken, bunun tersine kağıt sanayinde tanenlerin korozyon önleyici, inhibitör olarak davranığı ifade edilmektedir [3]. Kesici takımların yüzeyin de oluşan ferrik tanatların yüzeyi koruduğu, bunun yanında işlem esnasındaki ısı ve kaymadan dolayı yüzeyden kısmen uzaklaştığı sanılmaktadır. Ne olursa olsun ahşabın metallerin korozyonuna etkisi üzerine belirsizlikler vardır. 673

2 1.2. Tannik Asit Çözeltisi ve Metalle Olan Etkileşimi Tannik asit çözeltisinin metaller üzerindeki etkisine bakıldığında %25 gibi yüksek konsantrasyon da titanyum metali üzerinde korozif etkisinin olduğu görülürken, çelik ve alüminyum üzerine ait ölçüm değeri bulunmamaktadır [4]. Beccaria ve arkadaşları bakırın korozyonun da tannik asit in etkili bir inhibitör olduğunu bulurken bunun yanında Wilkelmann yaptığı çalışma da tannik asit in soğuk iş takım çeliğindeki korozif etkilerini karbürler üzerinden ve mikroyapısal çalışmalarla göstermiştir [5,6]. Tannik asitin karbon çeliği ve takım çeliği üzerindeki etkilerini gösteren çalışmalar da mevcuttur [5,7,8]. Karbon çeliği ile %8 Cr içeren soğuk iş takım çeliğinin korozyon davranışı, tannik asit çözeltisinde ve kesici takımın çalışma sıcaklıkları olan 60 o C sıcaklığında yapılarak oyuk korozyonu, tane sınırı korozyonuna rastlanmıştır [8]. Tanen ve türevleri, poli fenol yapıda olup, genellikle polimerik yapısından dolayı ferrik iyonlarıyla reaksiyona girebilmektedir [9]. Tannik asit ve fosforik asit ortamında çeliğin yüzeyindeki reaksiyonlar sonucu kararsız demir hidroksit (FeOOH) ve kararlı oksitler (Fe 3O 4, FeO, Fe 2O 3) gibi demir bileşiklerinin yanında demir tanat ve demir fosfat oluşumu gerçekleşir. Pas bileşikleri olan FeOOH hidroksit tabakalarının, tannik asit ile olan etkileşimi sonrasında pas döşünümleri IR spektroskobu uygulaması ile incelendiğinde hidroksit tabakasının koruyucu davrandığı görülmüştür. [10]. Yüksek konsantrasyonda tannik asidin paslanmış çeliğin korozyon hızını artırdığını ve %1-5 konsantrasyondaki tannik asidin paslı yüzeylere uygulanmasının paslı yüzeylerin en dıştaki kısmında demir tanat komplekslerinin oluşumunu artırdığını görülmektedir [7]. 2. Deneysel Çalışma Deneysel çalışma temel olarak iki aşamadan oluşmaktadır. İlk aşama da ısıl işlem prosedürleri uygulanarak DIN çeliğinin ısıl işlem koşullarının çeşitlendirilmesi ve ikinci aşama da çeliğin korozyonu araştırılmıştır. Deneysel çalışma da kullanılan yüksek alaşımlı soğuk iş takım çeliğine ait kimyasal kompozisyon Çizelge 1 de verilmiştir. Çizelge 1. DIN soğuk iş takım çeliğinin kimyasal kompozisyonu. Malzeme (%) C Cr Mo V Si Mn Fe DIN Balans Öncelikle çelik numunelere ısıl işlem kademeleri sırasıyla östenitleştirme, su verme ve temperleme uygulanmıştır. Her kademe de çeliğin üretim paremetreleri göz önüne alınarak farklı sıcaklık ve süreler belirlenmiştir. Çizelge 2 de ısıl işlem kademelerinde uygulanan ısıl işlem parametreleri verilmiştir. Çizelge 2. Isıl işlem görmüş DIN soğuk iş takım çeliğinin ısıl işlem parametreleri Deney *Temperleme Koşulları Östenitleştirme Numunesi No Sıcaklık Süre Sıcaklık Süre Sıcaklık Süre Sıcaklık Süre ( o C ) (dk) ( o C ) (sa) ( o C ) (sa) ( o C ) (sa) Öst00_30+T X X 200 2x x3 Öst00_45+T X X 200 2x x3 Öst50_30+T X X 200 2x x3 Öst50_45+T X X 200 2x x3 *T= Temperleme Koşulları olan 1., 2., 3. yü ifade etmektedir. **X= Temperleme uygulanmamış Mikroyapısal ölçümler öncesi numuneler sırasıyla no lu SiC zımpara kağıdıyla zımparalandıktan sonra 3 µm elmas ile parlatılmıştır. İnceleme öncesi numuneler %3 nital ile dağlanarak yapıdaki karakteristik özellikler daha belirgin hale getirilmiştir. Isıl işlem koşulları, istatistiki olarak ölçülen sertlik sonuçları üzerinden incelenmiştir (Şekil 1). Sertlik ölçümlerinde Fv-700 vickers 674

3 Öst00_30 Öst00_30+20 Öst00_30+55 Öst00_45 Öst00_45+20 Öst00_45+55 Öst50_30 Öst50_30+20 Öst50_30+55 Öst50_45 Öst50_45+20 Öst50_45+55 Sertlik (HRc) Ünal, H.İ., Atapek, Ş.H. ve Onan, M Deney Kodları Şekil 1. Isıl işlem koşullarına bağlı olarak değişen sertlik değerleri mikrosertlik cihazı kullanılmıştır. Sertlik ölçüm sonuçlarının Vickers değerinden Rockwell C ye dönüşümünde Astm E standartından faydanılmıştır. Isıl işlem sonrası sertliği ölçülen soğuk iş takım çeliğinin, sertlik değerlerinin ısıl işlem koşullarına bağlı olarak değişimini göstermek için enterpolasyon eğrileri çizdirilmiştir. Korozyon daldırma deneyine tabii tutulan numunelerin zamana bağlı olarak 96 saat boyunca %5 konsantrasyondaki tannik asit in korozif etkisine bakılmıştır. Yapılan çalışma da Astm G31-72 standartından faydanılanarak yapılan ölçümlerde ağırlık kayıpları elde edilmiştir ve korozyon hızları aşağıdaki formüle göre hesaplanmıştır. KH = Korozyon hızı (mm/yıl) K = Malzeme sabiti WL = Ağırlık kaybı (mg) A = Korozyona uğrayan yüzey alanı (cm 2 ) D = Malzeme yoğunluğu (g/cm 3 ) t = Geçen süre (saat) (1) Tannik asit çözeltisi, içerisinde 50 g/l olacak şekilde %5 konsantrasyonda saf suda çözündürülerek hazırlanmıştır. Oda sıcaklığında gerçekleştirilen korozyon daldırma deneylerinde numuneler yaklaşık 2.5 cm 2 korozyona uğrayan yüzey alanı olacak şekilde ayarlanmıştır. Her bir çelik, tannik asit çözeltisi içerisine daldırma yöntemiyle zamana bağlı bekletilmek suretiyle korozyon ağırlık ölçümleri alınmıştır ve buna ek olarak mikroyapısal karakterizasyonu yapılmıştır. 3. Bulgular ve Tartışma 3.1. Korozyon Öncesi Mikroyapısal Karakterizasyon Isıl işlem koşullarının yapı üzerindeki etkileri takım çeliğinin performansını değiştirdiğinden ısıl işlem koşullarının korozyona olan etkileri de incelenmiştir. DIN takım çeliğinin genel özelliklerinden biri de ikincil sertlik artışı elde edilmesidir. Östenitleştirme sonrası çeliğin, 200 o C temperlemenin yanında diğerine oranla yüksek sıcaklıkta yapılan temper aşaması olan 550 o C de çeliğin mekanik özelliklerinin iyileştirilmesi hedeflenmiştir. 550 o C gibi optimum ısıl işlem koşulları ile sertliğin temperleme sonrası düşüşe geçtiği ve daha tok davranan malzeme elde edildiği belirlenmiştir. Bu çalışma da ısıl işlem sonrası elde edilen sertlik değişimi, Hatman ve arkadaşlarının yaptığı çalışma ile benzerlik göstermektedir. Temperleme sonrası sertliğin, östenitleştirme ve temperleme sıcaklığından bağımsız olarak azalma gösterdiği görülmüştür. Yapıda mikroyapılarda gözlenemeyen bir miktar kalıntı östeni bulunur. Yapıdaki iç gerilmelerin azaltılması için temperleme yapılmaktadır. Temperleme sonrası yapıdaki matriks ve karbürlerin karakteristik özelliklerine bakılmıştır. Işık mikroskobunda yapıyı oluşturan temel bileşenlerin plaka tipi martenzit olduğu ve yapı içerisinde dağılımı sağlanan krom karbürler görülmektedir (Şekil 2). DIN takım çeliğinin içerisinde bulunan krom karbürlerin dağılımının 1000 o C östenitleştirme sonrası suverme sonrası benzerlik gösterdiği fakat 200 o C ve 550 o C deki temperleme kademelerinden sonra değiştiği gözlenmiştir. Mikroyapısal incelemelerde, ana matriksin belirgin olmamakla birlikte plaka tipi martenzitik yapıda olduğu ve krom karbürlerin tane sınırlarında çökeldiği görülmüştür. Karbürlerin yapı içerisindeki alansal ve boyutsal dağılımına dair görüntüleme analizi sonuçları Çizelge 3 de verilmiştir. 675

4 (a) (b) (c) Şekil 2. Isıl işlem görmüş DIN takım çeliğinin korozyon öncesi yüzey karakteristiği a) 1000 o C de 30 dk. östenitlenmiş su verilmiş konumda b) 1000 o C de 30 dk. östenitlenmiş su verilmiş konumda 200 o C de temperlenmiş c) 1000 o C de 45 dk. östenitlenmiş su verilmiş konumda d) 1000 o C de 45 dk. östenitlenmiş su verilmiş konumda 550 o C de temperlenmiş yapı (%3 Nital ile dağlanmış) Çizelge o C de 30 ve 45 dakika östenitleştirme uygulanan DIN takım çeliğinin temperleme sonrası görüntüleme analizi sonuçları Deney no Öst00_30 Öst00_30+20 Öst00_45 Öst00_45+55 Yüksek miktarda olması muhtemel karbür tipi M 7C 3 M 7C 3 M 7C 3 M 7C 3 karbür çapı (µm) 12, , , ,8632 Karbür alansal dağılım (%) 12,527 12,010 12,275 10,223 Karbürün boyutu, östenitleştirme sonrası 12,76 µm iken, menevişleme sonrası 10,22 µm ye kadar düşmüştür. Karbür boyutundaki azalma, temperleme aşamasında ki sıcaklık seçimine ve östenitleştirme süresinin 45 dk tutulmasına bağlıdır. Literatüre bakıldığında D2 takım çeliği için olması gereken karbür boyutu 10 ile 15 µm arasında olduğunda düşük aşınma direnci sağlarken [11] yaptığımız çalışma da karbür boyutunun yapılan denemelerde temperleme ile 10 ve 11 µm ye kadar düştüğü belirlenmiştir. Karbürün alansal dağılımının temperleme aşaması sonrası beklendiği gibi % 12,27 den %10,22 ye kadar azaldığı görülür. Karbür çapındaki azalma ile çelikte temperleme sonrası yapının daha tok davrandığını ve aşınma direncinin yüksek olduğunu gösterir. Aşağıda enterpolasyon eğrileri sonuçları verilmiştir o C ve 1050 o C sıcaklıklarında yapılan denemelerdeki, östenitleştirme süresi ve temperleme sıcaklığına bağlı olarak sertlik değişimi görülmektedir. 30 ve 45 dakika östenitleştirme sürelerinin önemli miktarda ısıl işlem sonrası sertlik değerini etkilediği görülmektedir o C de 30 dk östenitleştirme sonrası sertliğin 1000 o C de 45 dk östenitleştirme sonrasına oranla yüksek olduğu gözlenir. Temperleme sıcaklıklarındaki sertlik değişimi arasında istatistiki olarak bir etkileşim olmadığı görülmüştür. (d) 676

5 T, Östenitleştirme Sıcaklığı Isıl işlem koşulları, S (dk) ve M (oc) S, Östenitleştirme Süresi Sertlik (HRc) T, Östenitleştirme Sıcaklığı T, Östenitleştirme Sıcaklığı S, Östenitleştirme Süresi M, T emperleme Sıcaklığı Şekil 3. Isıl işlem sonrası ortalama sertlik değerlerine göre DIN takım çeliği sertleştirilmesine etki eden parametrelerin etkileşim grafiği 3.2. Korozyon Sonrası Mikroyapısal Karakterizasyon Isıl işlem görümş DIN soğuk iş takım çeliğinin korozyon daldırma deneyleri sonrasındaki mikroyapısal değişim zamana bağlı olarak izlenmiştir. %5 tannik asit çözeltisinin, çelik üzerindeki olumsuz etkileri gözlenmiştir. Şekil 4 de korozyon deneyi boyunca 24. saat ve 96. saat esnasındaki mikroyapı görüntüleri verilmiştir. Daldırma korozyon deneylerinde numunelerin yüzeyinin dağlamaya benzer bir deformasyona uğradığı görülmektedir. Östenitleştirme sonrası su verme ile birlikte yapıda martenzitik dönüşüm gerçekleşir. Her östenitleştirme işleminden sonra temperleme ile beraber halihazırda sert ve gevrek olan yapının kalıntı gerilmelerinin boşaltılmasının yanında karbon atomlarının göç etmesi sağlanır. 200 o C de yapılacak bir temperleme sadece karbon göçüne neden olduğundan demir karbon kafesinde karbür oluşturması mümkündür. Bu sebeple östenitleştirilmiş konuma nazaran 200 o C de temperlemenin etkisi korozyon esnasında %1.55 C ve Cr alaşım elementinin fazla olması karbonların zengin olarak Cr 7C 3 şeklinde birleşerek çökelmesiyle ilişkilendirilir. Östenitik paslanmaz çeliklerde görülen krom karbürlerin tane sınırlarında kümelenmesine benzer bir oluşum gözlenmiştir. Cr ca zengin bölgelerin yoğun olduğu tane sınırları korozyon başlangıcı için uygun bölgelerdir (Şekil 5). Cr un azalması veya harcanması tane sınırlarında rastlanan bir durumdur. Korozyon sonrası hesaplanan korozyon hızı değerleri Çizelge 4 de verilmiştir. Çizelge saat boyunca DIN soğuk iş takım çeliğinde meydana gelen ağırlık kaybına bağlı olarak korozyon hızı ölçüm sonuçları Deney No Öst00_30 Öst00_30+20 Öst00_45 Öst00_45+55 Korozyon hızı (mm/yıl) 0,20 0,64 0,46 0,22 Şekil 5 de tane sınırlarında karbürlerin ağ yapısı oluşumu şeklinde dağıldığı görülmektedir. Oluşan bu karbürler analiz edilmemekle beraber soğuk iş takım çeliğinin içerdiği yüksek miktarda Cr dan ötürü krom karbür olduğu gözlenmiştir. Östenitleştirme ve temperleme ile beraber tane büyümesini engelleyen tane sınırındaki bu krom karbürlerdir. Tannik asite daldırılan numunelerde tane sınırlarının ortaya çıktığı bunun yanında yapıda kaba ve ince karbürler göze çarpmaktadır. Tane sınırlarında kümelenen ince karbürlerin tane büyümesini engelleyerek takım çeliklerinde aşınma direncini kazandırdığı bilinmektedir. Ayrıca tane büyümesi engellenen çelikte daha az tane sınırı oluşacağından korozyon daha az miktarda olacaktır. 677

6 (a) (b) (c) (d) Şekil 4. Isıl işlem görmüş takım çeliğinin korozyon sonrası yüzey karakteristiği a) 24 saat korozyon sonrası 1000 o C de 30 dk. östenitlenmiş su verilmiş konumda b) 96 saat sonrası 1000 o C de 30 dk. östenitlenmiş su verilmiş konumda c) 24 saat sonrası 1000 o C de 30 dk. östenitlenmiş su verilmiş konumda 200 o C de temperlenmiş d) 96 saat sonrası 1000 o C de 30 dk. östenitlenmiş su verilmiş konumda 200 o C de temperlenmiş (a) (b) Şekil 5. Isıl işlem görmüş takım çeliğinin korozyon sonrası yüzey karakteristiği a,b) 96 saat korozyon sonrası 1000 o C de 30 dk. östenitlenmiş su verilmiş konumda 200 o C temperlenme sonrası gözlenen karbür ağı yapısı 678

7 3. Sonuçlar Isıl işlem kademelerinde östenitleştirme sıcaklığı ve süresi, temperleme koşulları değiştirilerek farklı özellikler gösteren yapılar elde edilmiştir. 200 ve 550 o C de temperlemenin etkisini gözlemleyerek korozyon ortamında nasıl davrandığı incelenmiştir. DIN takım çeliği için ideal sayılabilecek bir sıcaklık olan 550 o C de temperleme sonrası yapıda alaşım karbürlerinin dağıldığını, ikincil sertliğin artışının ve sonrasındaki azalmaya bağlı olarak değiştiği mikrosertlik ölçümleriyle gösterilmiştir. İstatistiki olarak östenitleştirme süresinin sertlik değerlerine doğrudan etki ettiği saptanmıştır. Görüntüleme analizi sonuçları ile temperleme sonrası yapıdaki hacimsel ve alansal olarak karbür dağılımının azaldığı görülmüştür. Korozyon sonrası mikroyapısal karakterizasyon da %5 konsantrasyon tannik asit çözeltisine daldırılan numunelerde korozyonu tetikleyen ve en çok görülen bölgelerin tane sınırları olduğu saptanmıştır. Temperleme ile beraber daha uniform hale gelen alaşım karbürleri sınıfında bulunan krom karbürler malzeme de sertliik artışına sebep olurken korozyonu önleyici etkileri vardır. Kısa süreli yapılan korozyon deneylerinde ağırlık kaybına bakılarak, zamana bağlı olarak daha büyük hasarlara yol açacağı söylenebilir. Hasar mekanizmaları genellikle tane sınırlarında ve atom diziliminin farklılık gösterdiği yüksek enerjili bölgelerde olabilmektedir. Uzun süreli çalışmalar yapılarak tane sınırı korozyonun yanında oyuk korozyonunun başlayacağı ve korozyon üzerinde etkin rol oynayan karbürlerin rolü gösterilmelidir. Yapının genelinin ısıl işlem sonrası martenizitik yapı olması korozyona olan direnci azaltırken alaşım karbürleri sayesinde soğuk iş takım çelikleri korozyona direnç gösterebilmektedir. İleri de yapılacak tarama elektron mikroskobu incelemeleri ile korozyonun sadece tane sınırlarında değil yapıda yüksek oranda bulunan ve yüksek enerjiye sahip plaka tipi martenzit bölgelerinde ilerlediğini incelemek mümkündür. Kaynaklar [1] Pöckl, G., Lenger, H., Fauland, H.P. and Jan, H., Heat treatment of high chromium cold work tool steels and high speed steels in the vacuum furnace, in 4 th ASM Heat Treatment and Surface Engineering Conference, 63-76, [2] Hatman, A., Ülker, S. and Yurci, M.E., Yeni nesil %8 Cr lu soğuk iş takım çeliğinin ısıl işlem karakterizasyonunun aşınma davranışına etkisi, TMMOB 3th International Heat Treatment Symposium, , [3] Zelinka, S. L., Stone D. S., The effect of tannins and ph on the corrosion of steel in wood extracts, Materials and Corrosion, vol. 62, 8, , [4] Cramer S.D. and Covino B.S.Jr., ASM handbook Volume 13C. ASM International, USA, [5] Winkelmann H., Badisch E., Ilo S. and Eglsäer S., Corrosion behaviour of tool steel in tannic acids, Material and Corrosion vol. 60-3, , [6] Beccaria, A.M., Mor, E. D., Inhibitive effect of tannic acid on the corrosion of copper in acid solutions, British Journal Corrosion vol. 11-3, , 1976 [7] Morcillo M., Feliu, S., Simancas, J., Bastidas, J.M., Galvan J.C., Feliu, Jr.S. and Almeida, E.M., Corrosion of rusted steel in aqueous solutions of tannic acid corrosion, Corrosion vol. 48, 12, , [8] Winkelmann H., Badisch E., Roy M. and Danninger H., Corrosion mechanisms in the wood industry, especially caused by tannins, Material and Corrosion vol. 60-1, 40-48, 2009 [9] Ross, T.K. and Francis, R.A., The treatment of rusted steel with mimosa tannin, Corrosion Science vol. 18, 4, , [10] Nasrazadani, S., The application of infrared spectroscopy to a study of phosphoric and tannic acids interactions with magnetite (Fe 3 O 4 ), goethite (α-feooh) and lepidocrocite (γ-feooh), Corrosion Science, vol. 39, 10 11, , [11] Totten G., Steel Heat Treatment Handbook, Taylor and Francis Group CRC Press, London,

Çift Fazlı Paslanmaz Çeliklerde Yaşlandırma Koşullarının Mikroyapı Özellikleri Üzerindeki Etkisinin İncelenmesi

Çift Fazlı Paslanmaz Çeliklerde Yaşlandırma Koşullarının Mikroyapı Özellikleri Üzerindeki Etkisinin İncelenmesi Çift Fazlı Paslanmaz Çeliklerde Yaşlandırma Koşullarının Mikroyapı Özellikleri Üzerindeki Etkisinin İncelenmesi Alptekin Kısasöz 1,a, Ahmet Karaaslan 1,b 1 Yildiz Technical University, Department of Metallurgical

Detaylı

ÇELİKLERİN VE DÖKME DEMİRLERİN MİKROYAPILARI

ÇELİKLERİN VE DÖKME DEMİRLERİN MİKROYAPILARI GAZİ ÜNİVERSİTESİ TEKNOLOJİ FAKÜLTESİ METALURJİ VE MALZEME MÜHENDİSLİĞİ MEM-317 MALZEME KARAKTERİZASYONU ÇELİKLERİN VE DÖKME DEMİRLERİN MİKROYAPILARI Yrd. Doç. Dr. Volkan KILIÇLI ANKARA 2012 Fe- Fe 3 C

Detaylı

DENEYİN ADI: Çeliklerin Isıl İşlemi. AMACI: Çeliklerde ısıl işlem yoluyla mikroyapı ve mekanik özelliklerin değişiminin öğretilmesi.

DENEYİN ADI: Çeliklerin Isıl İşlemi. AMACI: Çeliklerde ısıl işlem yoluyla mikroyapı ve mekanik özelliklerin değişiminin öğretilmesi. DENEYİN ADI: Çeliklerin Isıl İşlemi AMACI: Çeliklerde ısıl işlem yoluyla mikroyapı ve mekanik özelliklerin değişiminin öğretilmesi. TEORİK BİLGİ: Metal ve alaşımlarının, faz diyagramlarına bağlı olarak

Detaylı

DENEYİN ADI: Jominy uçtan su verme ile sertleşebilirlik. AMACI: Çeliklerin sertleşme kabiliyetinin belirlenmesi.

DENEYİN ADI: Jominy uçtan su verme ile sertleşebilirlik. AMACI: Çeliklerin sertleşme kabiliyetinin belirlenmesi. DENEYİN ADI: Jominy uçtan su verme ile sertleşebilirlik AMACI: Çeliklerin sertleşme kabiliyetinin belirlenmesi. TEORİK BİLGİ: Kritik soğuma hızı, TTT diyagramlarında burun noktasını kesmeden sağlanan en

Detaylı

İNTERMETALİK MALZEMELER. Doç. Dr. Özkan ÖZDEMİR (DERS NOTLARI-4)

İNTERMETALİK MALZEMELER. Doç. Dr. Özkan ÖZDEMİR (DERS NOTLARI-4) İNTERMETALİK MALZEMELER (DERS NOTLARI-4) Doç. Dr. Özkan ÖZDEMİR BERİLYUM: Kimyasal özellikler bakımından alüminyuma benzer. Periyodik çizelgenin II A grubunun birinci elementidir ve metallere özgü özelliklerin

Detaylı

MALZEMELERİN MUKAVEMETİNİ ARTIRICI İŞLEMLER

MALZEMELERİN MUKAVEMETİNİ ARTIRICI İŞLEMLER MALZEMELERİN MUKAVEMETİNİ ARTIRICI İŞLEMLER Malzemelerin mekanik özelliği başlıca kimyasal bileşime ve içyapıya bağlıdır. Malzemelerin içyapısı da uygulanan mekanik ve ısıl işlemlere bağlı olduğundan malzemelerin

Detaylı

JOMINY DENEYİ MALZEME MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ

JOMINY DENEYİ MALZEME MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ 1. DENEYİN AMACI: Bu deney ile incelenen çelik alaşımın su verme davranışı belirlenmektedir. Bunlardan ilki su verme sonrası elde edilebilecek maksimum sertlik değeri olup, ikincisi ise sertleşme derinliğidir

Detaylı

MMT440 Çeliklerin Isıl İşlemi 2 Sertleştirme Isıl İşlemi ve Sertleşebilirlik

MMT440 Çeliklerin Isıl İşlemi 2 Sertleştirme Isıl İşlemi ve Sertleşebilirlik MMT440 Çeliklerin Isıl İşlemi 2 Sertleştirme Isıl İşlemi ve Sertleşebilirlik Yrd. Doç. Dr. Ersoy Erişir 2011-2012 Bahar Yarıyılı 2. Sertleştirme Isıl İşlemi ve Sertleşebilirlik 2.1. Tanımlar 2.2. Su verme

Detaylı

İTÜ Kimya-Metalurji Fakültesi, Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Bölümü, 34469, Ayazağa, İstanbul

İTÜ Kimya-Metalurji Fakültesi, Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Bölümü, 34469, Ayazağa, İstanbul itüdergisi/d mühendislik Cilt:5, Sayı:, Kısım:, 45-49 Şubat 6 H SO 4 çözeltisi içerisinde krom-nikelli çeliklerin aşınma davranışları Yavuz SUN *, Hüseyin ÇİMENOĞLU İTÜ Kimya-Metalurji Fakültesi, Metalurji

Detaylı

6. BEYAZ ve YÜKSEK ALAŞIMLI DÖKME DEMİRLER

6. BEYAZ ve YÜKSEK ALAŞIMLI DÖKME DEMİRLER 6. BEYAZ ve YÜKSEK ALAŞIMLI DÖKME DEMİRLER Gri dökme demirlerin özellikleri; kimyasal bileşimlerinin değiştirilmesi veya kalıp içindeki soğuma hızlarının değiştirilmesiyle, büyük oranda farklılıklar kazanabilir.

Detaylı

Isıl işlem, katı haldeki metal ve alaşımlarına belirli özellikler kazandırmak amacıyla bir veya daha çok sayıda, yerine göre birbiri peşine uygulanan

Isıl işlem, katı haldeki metal ve alaşımlarına belirli özellikler kazandırmak amacıyla bir veya daha çok sayıda, yerine göre birbiri peşine uygulanan ISIL İŞLEMLER Isıl işlem, katı haldeki metal ve alaşımlarına belirli özellikler kazandırmak amacıyla bir veya daha çok sayıda, yerine göre birbiri peşine uygulanan ısıtma ve soğutma işlemleridir. İşlem

Detaylı

BA KENT ÜNİVERSİTESİ. Malzemeler genel olarak 4 ana sınıfa ayrılabilirler: 1. Metaller, 2. Seramikler, 3. Polimerler 4. Kompozitler.

BA KENT ÜNİVERSİTESİ. Malzemeler genel olarak 4 ana sınıfa ayrılabilirler: 1. Metaller, 2. Seramikler, 3. Polimerler 4. Kompozitler. MALZEMELER VE GERĐLMELER Malzeme Bilimi mühendisliğin temel ve en önemli konularından birisidir. Malzeme teknolojisindeki gelişim tüm mühendislik dallarını doğrudan veya dolaylı olarak etkilemektedir.

Detaylı

CERRAHİ İĞNE ALAŞIMLARI. Microbiologist KADİR GÜRBÜZ

CERRAHİ İĞNE ALAŞIMLARI. Microbiologist KADİR GÜRBÜZ CERRAHİ İĞNE ALAŞIMLARI Microbiologist KADİR GÜRBÜZ Bileşimlerinde en az % 12 krom bulunan çelikler paslanmaz çeliklerdir.tüm paslanmaz çeliklerin korozyon direnci, çok yoğun ve koruyucu krom oksit ince

Detaylı

6.WEEK BİYOMATERYALLER

6.WEEK BİYOMATERYALLER 6.WEEK BİYOMATERYALLER Biyomedikal Uygulamalar İçin Malzemeler Doç. Dr. Ayşe Karakeçili 3. BİYOMATERYAL TÜRLERİ METALİK BİYOMATERYALLER Hard Tissue Replacement Materials Metalik materyaller, biyomateryal

Detaylı

ÇÖKELME SERTLEŞTİRMESİ

ÇÖKELME SERTLEŞTİRMESİ ÇÖKELME SERTLEŞTİRMESİ Prof. Dr. Ramazan YILMAZ Sakarya Üniversitesi, Teknoloji Fakültesi, Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Bölümü Esentepe Kampüsü, 54187, SAKARYA ÇÖKELME SERTLEŞTİRMESİ (Yaşlandırma

Detaylı

DEÜ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ FEN ve MÜHENDİSLİK DERGİSİ Cilt: 6 Sayı: 2 s. 95-100 Mayıs 2004

DEÜ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ FEN ve MÜHENDİSLİK DERGİSİ Cilt: 6 Sayı: 2 s. 95-100 Mayıs 2004 DEÜ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ FEN ve MÜHENDİSLİK DERGİSİ Cilt: 6 Sayı: 2 s. 95-1 Mayıs 24 FARKLI KARBON İÇERİKLİ ÇELİKLERİN MEKANİK ÖZELLİKLERİNİN ISIL İŞLEMLERLE DEĞİŞİMİ (DIFFERENCES IN MECHANICAL PROPERTIES

Detaylı

Pratik olarak % 0.2 den az C içeren çeliklere su verilemez.

Pratik olarak % 0.2 den az C içeren çeliklere su verilemez. 1. DENEYİN AMACI: Farklı soğuma hızlarında (havada, suda ve yağda su verme ile) meydana gelebilecek mikroyapıların mekanik özelliklere etkisinin incelenmesi ve su ortamında soğutulan numunenin temperleme

Detaylı

3. MALZEME PROFİLLERİ (MATERİALS PROFİLES) 3.1. METAL VE ALAŞIMLAR. Karbon çelikleri (carbon steels)

3. MALZEME PROFİLLERİ (MATERİALS PROFİLES) 3.1. METAL VE ALAŞIMLAR. Karbon çelikleri (carbon steels) 3. MALZEME PROFİLLERİ (MATERİALS PROFİLES) 3.1. METAL VE ALAŞIMLAR Karbon çelikleri (carbon steels) Çelik, bileşiminde maksimum %2 C içeren demir karbon alaşımı olarak tanımlanabilir. Karbon çeliğin en

Detaylı

FARKLI ÇELİKLERE UYGULANAN DEĞİŞEN ISITMA HIZLARININ MEKANİK ÖZELLİKLERE ETKİSİNİN İNCELENMESİ

FARKLI ÇELİKLERE UYGULANAN DEĞİŞEN ISITMA HIZLARININ MEKANİK ÖZELLİKLERE ETKİSİNİN İNCELENMESİ DEÜ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ FEN ve MÜHENDİSLİK DERGİSİ Cilt: 3 Sayı: 3 sh. 65-73 Ekim 21 FARKLI ÇELİKLERE UYGULANAN DEĞİŞEN ISITMA HIZLARININ MEKANİK ÖZELLİKLERE ETKİSİNİN İNCELENMESİ ( THE INVESTIGATION

Detaylı

KTÜ, Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Bölümü

KTÜ, Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Bölümü FAZ DİYAGRAMLARI DERS NOTLARI İçerik KTÜ, Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Bölümü Denge Dışı Reaksiyonlar ve Oluşan Yapılar (Martenzitik ve Beynitik Yapı) Bu güne kadar işlenen konularda denge veya yarı

Detaylı

SEMENTE EDİLMİŞ 8620 KALİTE ÇELİĞİN ÖZELLİKLERİNE SIFIRALTI İŞLEMİN ETKİSİ

SEMENTE EDİLMİŞ 8620 KALİTE ÇELİĞİN ÖZELLİKLERİNE SIFIRALTI İŞLEMİN ETKİSİ SEMENTE EDİLMİŞ 862 KALİTE ÇELİĞİN ÖZELLİKLERİNE SIFIRALTI İŞLEMİN ETKİSİ B. ULUĞ, M. BAYDOĞAN, E. S. KAYALI, H. ÇİMENOĞLU İTÜ Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Bölümü, 34469, Maslak / İstanbul Tel:(212)

Detaylı

Metalografi Nedir? Ne Amaçla Kullanılır?

Metalografi Nedir? Ne Amaçla Kullanılır? METALOGRAFİ Metalografi Nedir? Ne Amaçla Kullanılır? Metalografi, en bilinen şekliyle, metallerin iç yapısını inceleyen bilim dalıdır. Metalografi, metallerin iç yapısını inceleyerek onların özelliklerini

Detaylı

FZM 220. Malzeme Bilimine Giriş

FZM 220. Malzeme Bilimine Giriş FZM 220 Yapı Karakterizasyon Özellikler İşleme Performans Prof. Dr. İlker DİNÇER Fakültesi, Fizik Mühendisliği Bölümü 1 Ders Hakkında FZM 220 Dersinin Amacı Bu dersin amacı, fizik mühendisliği öğrencilerine,

Detaylı

KOROZYONUN ÖNEMİ. Korozyon, özellikle metallerde büyük ekonomik kayıplara sebep olur.

KOROZYONUN ÖNEMİ. Korozyon, özellikle metallerde büyük ekonomik kayıplara sebep olur. KOROZYON KOROZYON VE KORUNMA KOROZYON NEDİR? Metallerin bulundukları ortam ile yaptıkları kimyasal veya elektrokimyasal reaksiyonları sonucu meydana gelen malzeme bozunumuna veya hasarına korozyon adı

Detaylı

FZM 220. Malzeme Bilimine Giriş

FZM 220. Malzeme Bilimine Giriş FZM 220 Yapı Karakterizasyon Özellikler İşleme Performans Prof. Dr. İlker DİNÇER Fakültesi, Fizik Mühendisliği Bölümü 1 Ders Hakkında FZM 220 Dersinin Amacı Bu dersin amacı, fizik mühendisliği öğrencilerine,

Detaylı

Faz dönüşümleri: mikroyapı oluşumu, faz dönüşüm kinetiği

Faz dönüşümleri: mikroyapı oluşumu, faz dönüşüm kinetiği Faz dönüşümleri: mikroyapı oluşumu, faz dönüşüm kinetiği Faz dönüşümleri 1. Basit ve yayınma esaslı dönüşümler: Faz sayısını ve fazların kimyasal bileşimini değiştirmeyen basit ve yayınma esaslı ölçümler.

Detaylı

ÇÖKELME SERTLEŞMESİ (YAŞLANMA) DENEYİ

ÇÖKELME SERTLEŞMESİ (YAŞLANMA) DENEYİ 1. DENEYİN AMACI: Alüminyum alaşımlarında çökelme sertleşmesinin (yaşlanma) mekanik özelliklere etkisinin incelenmesi ve sertleşme mekanizmasının öğrenilmesi. 2. TEORİK BİLGİ Çökelme sertleşmesi terimi,

Detaylı

CALLİSTER FAZ DÖNÜŞÜMLERİ

CALLİSTER FAZ DÖNÜŞÜMLERİ CALLİSTER FAZ DÖNÜŞÜMLERİ Faz dönüşümlerinin çoğu ani olarak gerçekleşmediğinden, reaksiyon gelişiminin zamana bağlı, yani dönüşüm hızına bağlı olarak gelişen yapısal özelliklerini dikkate almak gerekir.

Detaylı

PLAZMA TRANSFER ARK YÖNTEMİYLE FeCr/FeCr+C TOZUNUN DÜŞÜK KARBONLU ÇELİK YÜZEYİNE ALAŞIMLANMASI. Serkan ÖZEL, Bülent KURT, İlyas SOMUNKIRAN

PLAZMA TRANSFER ARK YÖNTEMİYLE FeCr/FeCr+C TOZUNUN DÜŞÜK KARBONLU ÇELİK YÜZEYİNE ALAŞIMLANMASI. Serkan ÖZEL, Bülent KURT, İlyas SOMUNKIRAN PLAZMA TRANSFER ARK YÖNTEMİYLE FeCr/FeCr+C TOZUNUN DÜŞÜK KARBONLU ÇELİK YÜZEYİNE ALAŞIMLANMASI Serkan ÖZEL, Bülent KURT, İlyas SOMUNKIRAN Özet Fırat Üniversitesi, Teknik Eğitim Fakültesi, Metal Eğitimi

Detaylı

Isıl İşlemde Risk Analizi

Isıl İşlemde Risk Analizi Isıl İşlemde Risk Analizi Tam Isıl İşlem Çevrimi Isıl işlem öncesi operasyonlar Isıl işlem operasyonları Isıl İşlemde Temel Riskler Isıl işlemde en çok karşılaşılan problemler şunlardır: Su verme çatlaması

Detaylı

ELKTRİK AMAÇLI ALUMİNYUM KULLANIMI

ELKTRİK AMAÇLI ALUMİNYUM KULLANIMI ELKTRİK AMAÇLI ALUMİNYUM KULLANIMI 1 ELKTRİK AMAÇLI ALUMİNYUM KULLANIMI 2 Elektrik ışığı ilk kez halka tanıtıldığında insanlar gaz lambasına o kadar alışkındı ki, Edison Company talimat ve güvenceleri

Detaylı

TEKNOLOJİK ARAŞTIRMALAR

TEKNOLOJİK ARAŞTIRMALAR www.teknolojikarastirmalar.org ISSN:1304-4141 Makine Teknolojileri Elektronik Dergisi 2005 (4) 41-45 TEKNOLOJİK ARAŞTIRMALAR Teknik Not Soner BUYTOZ, İlyas SOMUNKIRAN Fırat Üniversitesi, Teknik Eğitim

Detaylı

Farklı Metalografik İşlem Yazılımlarının Küresel Grafitli Dökme Demirlerin Küresellik Boyut ve Oran Tayininde Kullanımı

Farklı Metalografik İşlem Yazılımlarının Küresel Grafitli Dökme Demirlerin Küresellik Boyut ve Oran Tayininde Kullanımı Tüdöksad Akademi 10. Uluslararası Döküm Kongresi 25-27 Ekim 2018 Farklı Metalografik İşlem Yazılımlarının Küresel Grafitli Dökme Demirlerin Küresellik Boyut ve Oran Tayininde Kullanımı Erdem FERİK* Eren

Detaylı

PASLANMAZ ÇELİKLER ve PASLANMAZ ÇELİKLERİN KOROZYONU. 14.04.2009 Prof.Dr.Ayşegül AKDOĞAN EKER

PASLANMAZ ÇELİKLER ve PASLANMAZ ÇELİKLERİN KOROZYONU. 14.04.2009 Prof.Dr.Ayşegül AKDOĞAN EKER PASLANMAZ ÇELİKLER ve PASLANMAZ ÇELİKLERİN KOROZYONU İçinde %12den fazla Cr ve bunun yanında bir miktarda Ni içeren, korozyon direnci alaşımsız çeliklere göre daha yüksek olan Fe-Cr-Ni alaşımlarına genel

Detaylı

KIRIK YÜZEYLERİN İNCELENMESİ

KIRIK YÜZEYLERİN İNCELENMESİ GAZİ ÜNİVERSİTESİ TEKNOLOJİ FAKÜLTESİ METALURJİ VE MALZEME MÜHENDİSLİĞİ MEM-317 MALZEME KARAKTERİZASYONU KIRIK YÜZEYLERİN İNCELENMESİ Yrd. Doç. Dr. Volkan KILIÇLI ANKARA 2012 KIRIK YÜZEYLERİN İNCELENMESİ

Detaylı

THE PRODUCTION OF AA5049 ALLOY SHEETS BY TWIN ROLL CASTING

THE PRODUCTION OF AA5049 ALLOY SHEETS BY TWIN ROLL CASTING AA5049 ALÜMİNYUM ALAŞIMI LEVHALARIN İKİZ MERDANELİ SÜREKLİ DÖKÜM TEKNİĞİ İLE ÜRETİMİ Koray TURBALIOĞLU Teknik Alüminyum San. A.Ş., İstanbul koray.turbalioglu@teknikaluminyum.com.tr ÖZET AA5049 alaşımı

Detaylı

YÜKSEK KROMLU BEYAZ DÖKME DEMİR MALZEMELERİN SiC AŞINDIRICI KARŞISINDAKİ AŞINMA DAVRANIŞLARININ İNCELENMESİ ÖZET

YÜKSEK KROMLU BEYAZ DÖKME DEMİR MALZEMELERİN SiC AŞINDIRICI KARŞISINDAKİ AŞINMA DAVRANIŞLARININ İNCELENMESİ ÖZET Politeknik Dergisi Journal of Polytechnic Cilt: 6 Sayı: 4 s. 661-669, 23 Vol: 6 No: 4 pp. 661-669, 23 YÜKSEK KROMLU BEYAZ DÖKME DEMİR MALZEMELERİN SiC AŞINDIRICI KARŞISINDAKİ AŞINMA DAVRANIŞLARININ İNCELENMESİ

Detaylı

MMT440 Çeliklerin Isıl İşlemi 1 Isıl İşlem Yöntemlerinin Sınıflandırılması ve Tanımlanması

MMT440 Çeliklerin Isıl İşlemi 1 Isıl İşlem Yöntemlerinin Sınıflandırılması ve Tanımlanması MMT440 Çeliklerin Isıl İşlemi 1 Isıl İşlem Yöntemlerinin Sınıflandırılması ve Tanımlanması Yrd. Doç. Dr. Ersoy Erişir 2011-2012 Bahar Yarıyılı TS EN 10020 Standardına göre çelikler TS EN 10020 ye göre

Detaylı

KOROZYON. Teorik Bilgi

KOROZYON. Teorik Bilgi KOROZYON Korozyon, metalik malzemelerin içinde bulundukları ortamla reaksiyona girmeleri sonucu, dışardan enerji vermeye gerek olmadan, doğal olarak meydan gelen olaydır. Metallerin büyük bir kısmı su

Detaylı

BİSFENOL A NIN BAKIRIN LEKTROKİMYASAL DAVRANIŞLARINA ETKİSİ 1. The Effects of Bisphenol A on Electrochemical Behaviour of Copper*

BİSFENOL A NIN BAKIRIN LEKTROKİMYASAL DAVRANIŞLARINA ETKİSİ 1. The Effects of Bisphenol A on Electrochemical Behaviour of Copper* BİSFENOL A NIN BAKIRIN LEKTROKİMYASAL DAVRANIŞLARINA ETKİSİ 1 The Effects of Bisphenol A on Electrochemical Behaviour of Copper* Turgut DOĞAN Kimya Anabilim Dalı Güray KILINÇÇEKER Kimya Anabilim Dalı ÖZET

Detaylı

MMT440 Çeliklerin Isıl İşlemi 2 Sertleştirme Isıl İşlemi ve Sertleşebilirlik

MMT440 Çeliklerin Isıl İşlemi 2 Sertleştirme Isıl İşlemi ve Sertleşebilirlik MMT440 Çeliklerin Isıl İşlemi 2 Sertleştirme Isıl İşlemi ve Sertleşebilirlik Yrd. Doç. Dr. Ersoy Erişir 2011-2012 Bahar Yarıyılı 2. Sertleştirme Isıl İşlemi ve Sertleşebilirlik 2.1. Tanımlar 2.2. Su verme

Detaylı

YÜKSEK KROMLU BEYAZ DÖKME DEMİR MALZEMELERİN Al 2 O 3 İLE AŞINMA DAVRANIŞLARININ İNCELENMESİ ÖZET

YÜKSEK KROMLU BEYAZ DÖKME DEMİR MALZEMELERİN Al 2 O 3 İLE AŞINMA DAVRANIŞLARININ İNCELENMESİ ÖZET Politeknik Dergisi Journal of Polytechnic Cilt: 6 Sayı: 3 s. 559-567, 23 Vol: 6 No: 3 pp. 559-567, 23 YÜKSEK KROMLU BEYAZ DÖKME DEMİR MALZEMELERİN Al 2 O 3 İLE AŞINMA DAVRANIŞLARININ İNCELENMESİ Cemil

Detaylı

şeklinde, katı ( ) fazın ağırlık oranı ise; şeklinde hesaplanır.

şeklinde, katı ( ) fazın ağırlık oranı ise; şeklinde hesaplanır. FAZ DİYAGRAMLARI Malzeme özellikleri görmüş oldukları termomekanik işlemlerin sonucunda oluşan içyapılarına bağlıdır. Faz diyagramları mühendislerin içyapı değişikliği için uygulayacakları ısıl işlemin

Detaylı

Doç.Dr.Salim ŞAHİN SÜRÜNME

Doç.Dr.Salim ŞAHİN SÜRÜNME Doç.Dr.Salim ŞAHİN SÜRÜNME SÜRÜNME Malzemelerin yüksek sıcaklıkta sabit bir yük altında (hatta kendi ağırlıkları ile bile) zamanla kalıcı plastik şekil değiştirmesine sürünme denir. Sürünme her ne kadar

Detaylı

ÇELİKLERİN ISIL İŞLEMLERİ. (Devamı)

ÇELİKLERİN ISIL İŞLEMLERİ. (Devamı) ÇELİKLERİN ISIL İŞLEMLERİ (Devamı) c a a A) Ön ve arka yüzey Fe- atomları gösterilmemiştir) B) (Tetragonal) martenzit kafesi a = b c) Şekil-2) YMK yapılı -yan yana bulunan- iki γ- Fe kristali içerisinde,

Detaylı

SAVUNMA SANAYİNDE KULLANILAN PASLANMAZ ÇELİKLERİN İŞLENEBİLİRLİKERİNİN İNCELENMESİ

SAVUNMA SANAYİNDE KULLANILAN PASLANMAZ ÇELİKLERİN İŞLENEBİLİRLİKERİNİN İNCELENMESİ SAVUNMA SANAYİNDE KULLANILAN PASLANMAZ ÇELİKLERİN İŞLENEBİLİRLİKERİNİN İNCELENMESİ Yunus KARTAL 1, A.Alper YONTAR 2 1,2. KırıkkaleÜniversitesi, MühendislikFakültesi, Makine MühendisliğiBölümü, Kırıkkale,

Detaylı

DEÜ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ FEN ve MÜHENDİSLİK DERGİSİ Cilt: 6 Sayı: 2 s Mayıs 2004

DEÜ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ FEN ve MÜHENDİSLİK DERGİSİ Cilt: 6 Sayı: 2 s Mayıs 2004 DEÜ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ FEN ve MÜHENDİSLİK DERGİSİ Cilt: 6 Sayı: 2 s. 47-52 Mayıs 2004 AZ ALAŞIMLI ÇELİKLERDE KARBON MİKTARININ PLAZMA NİTRÜRASYONU DAVRANIŞINA ETKİSİ (EFFECT OF CARBON CONTENT ON THE

Detaylı

ÖZGEÇMİŞ. Derece Alan Üniversite Yıl. Yüksek Lisans-Tezli İSTANBUL TEKNİK ÜNİVERSİTESİ/MAKİNE FAKÜLTESİ 1969

ÖZGEÇMİŞ. Derece Alan Üniversite Yıl. Yüksek Lisans-Tezli İSTANBUL TEKNİK ÜNİVERSİTESİ/MAKİNE FAKÜLTESİ 1969 ÖZGEÇMİŞ Adı Soyadı: LEVON JOZEF ÇAPAN Doğum Tarihi: 17.06.1943 Ünvanı: PROFESÖR Öğrenim Durumu: Derece Alan Üniversite Yıl Lisansüstü MAKİNA (İMALAT) İSTANBUL TEKNİK ÜNİVERSİTESİ 1969 PhD Doktora MAKİNE

Detaylı

SICAK İŞ TAKIM ÇELİKLERİ B İ R K A L İ T E M A R K A S I

SICAK İŞ TAKIM ÇELİKLERİ B İ R K A L İ T E M A R K A S I SICAK İŞ TAKIM ÇELİKLERİ B İ R K A L İ T E M A R K A S I S I C A K İ Ş T A K I M Ç E L İ K L E R İ MARTENSİTİK ÇELİKLER KIND Sınıf AISI Kimyasal Analiz % Kondüsyon HB C Si Mn Cr Mo Ni V Co W Sertleştirme

Detaylı

LEVON JOZEF ÇAPAN PROFESÖR

LEVON JOZEF ÇAPAN PROFESÖR LEVON JOZEF ÇAPAN ÖZGEÇMİŞ YÜKSEKÖĞRETİM KURULU 05.03.2014 Adres Telefon E-posta Türkoba Mahallesi Erguvan Sokak No26 / K 34537 Tepekent - Büyükçekmece İstanbul-Türkiye 2128672500-1134 Doğum Tarihi 17.06.1943

Detaylı

Al-Cu Alaşımlarında Porozite ve Mikroyapının Yaşlandırma Üzerine Etkisi

Al-Cu Alaşımlarında Porozite ve Mikroyapının Yaşlandırma Üzerine Etkisi Al-Cu Alaşımlarında Porozite ve Mikroyapının Yaşlandırma Üzerine Etkisi 1 Muhammet ULUDAĞ, 1 Muhammed Raşit ERYILMAZ, 1 Serdar ÇELEBİ ve * 2 Derya DIŞPINAR 1 Selçuk Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi,

Detaylı

1. Giriş 2. Yayınma Mekanizmaları 3. Kararlı Karasız Yayınma 4. Yayınmayı etkileyen faktörler 5. Yarı iletkenlerde yayınma 6. Diğer yayınma yolları

1. Giriş 2. Yayınma Mekanizmaları 3. Kararlı Karasız Yayınma 4. Yayınmayı etkileyen faktörler 5. Yarı iletkenlerde yayınma 6. Diğer yayınma yolları 1. Giriş 2. Yayınma Mekanizmaları 3. Kararlı Karasız Yayınma 4. Yayınmayı etkileyen faktörler 5. Yarı iletkenlerde yayınma 6. Diğer yayınma yolları Sol üstte yüzey seftleştirme işlemi uygulanmış bir çelik

Detaylı

TOKLUK VE KIRILMA. Doç.Dr.Salim ŞAHĠN

TOKLUK VE KIRILMA. Doç.Dr.Salim ŞAHĠN TOKLUK VE KIRILMA Doç.Dr.Salim ŞAHĠN TOKLUK Tokluk bir malzemenin kırılmadan önce sönümlediği enerjinin bir ölçüsüdür. Bir malzemenin kırılmadan bir darbeye dayanması yeteneği söz konusu olduğunda önem

Detaylı

2-C- BAKIR VE ALAŞIMLARININ ISIL İŞLEMLERİ 2-C-3 MARTENSİTİK SU VERME(*)

2-C- BAKIR VE ALAŞIMLARININ ISIL İŞLEMLERİ 2-C-3 MARTENSİTİK SU VERME(*) 2-C- BAKIR VE ALAŞIMLARININ ISIL İŞLEMLERİ 2-C-3 MARTENSİTİK SU VERME(*) Sınai bakırlı alaşımlar arasında sadece soğukta iki veya çok fazlı alüminyumlu bakırlar pratik olarak mantensitik su almaya yatkındırlar.

Detaylı

BMM 205 Malzeme Biliminin Temelleri

BMM 205 Malzeme Biliminin Temelleri BMM 205 Malzeme Biliminin Temelleri Faz Diyagramları Dr. Ersin Emre Ören Biyomedikal Mühendisliği Bölümü Malzeme Bilimi ve Nanoteknoloji Mühendisliği Bölümü TOBB Ekonomi ve Teknoloji Üniversitesi Ankara

Detaylı

ÇÖKELME SERTLEŞTİRMESİ HOŞGELDİNİZ

ÇÖKELME SERTLEŞTİRMESİ HOŞGELDİNİZ ÇÖKELME SERTLEŞTİRMESİ Malzeme Malzeme Bilgisi Bilgisi PROF. DR. HÜSEYİN UZUN HOŞGELDİNİZ 1 ÇÖKELME SERTLEŞTİRMESİ (Yaşlandırma Sertleşmesi) Bazı metal alaşımlarının sertlik ve mukavemeti, soğuk deformasyon

Detaylı

makale tane sınırlarında karbür çökelmesi meydana gelmektedir. Tane sınırlarında karbür oluşumu Şekil 4'te verilmiştir.

makale tane sınırlarında karbür çökelmesi meydana gelmektedir. Tane sınırlarında karbür oluşumu Şekil 4'te verilmiştir. makale Ostenitik çeliklerde yavaş soğutma veya temperleme işlemi karbürlerin çökelmesine neden olur. Karbür çökelme bölgeleri genel olarak tane sınırlarıdır. Karbür çökelmesi, çeliğin 500-800 C sıcaklıkları

Detaylı

Metallerde Özel Kırılganlıklar HASAR ANALİZİ

Metallerde Özel Kırılganlıklar HASAR ANALİZİ Metallerde Özel Kırılganlıklar HASAR ANALİZİ Prof. Dr. Akgün ALSARAN 11 Giriş Hidrojen gevrekliği Sıvı metal kırılganlığı Temper gevrekliği Ana Hatlar 22 Malzemelerin servis koşullarında performanslarını;

Detaylı

Düşük Sıcaklık Plazma Nitrürleme (Nitrasyon) Uygulamaları

Düşük Sıcaklık Plazma Nitrürleme (Nitrasyon) Uygulamaları Düşük Sıcaklık Plazma Nitrürleme (Nitrasyon) Uygulamaları Özet Plazma Nitrürleme, nitrürleme yöntemleri arasında en düşük işlem sıcaklığına sahip olması nedeniyle özel bir yere sahiptir. Bu makalede 1.2379,

Detaylı

Konu: Yüksek Hassasiyetli Yağ Keçelerinin Takviye Bilezik Kalıplarının Üretiminde Kullanılan Takım Çelikleri ve Üretim Prosesleri

Konu: Yüksek Hassasiyetli Yağ Keçelerinin Takviye Bilezik Kalıplarının Üretiminde Kullanılan Takım Çelikleri ve Üretim Prosesleri Nurettin ÇALLI Fen Bilimleri Ens. Öğrenci No: 503812162 MAD 614 Madencilikte Özel Konular I Dersi Veren: Prof. Dr. Orhan KURAL İTÜ Maden Fakültesi Konu: Yüksek Hassasiyetli Yağ Keçelerinin Takviye Bilezik

Detaylı

ÜRÜN KATALOĞU BM TEKNİK

ÜRÜN KATALOĞU BM TEKNİK TR ÜRÜN KATALOĞU BM TEKNİK HAKKIMIZDA Bm Lazer olarak sektörde edindiğimiz tecrübe ile siz değerli müşterilerimize daha kaliteli, güvenilir ve sürdürülebilir hizmet ulaştırmayı hedefliyoruz. 2009 yılından

Detaylı

Şekil 1. Elektrolitik parlatma işleminin şematik gösterimi

Şekil 1. Elektrolitik parlatma işleminin şematik gösterimi ELEKTROLİTİK PARLATMA VE DAĞLAMA DENEYİN ADI: Elektrolitik Parlatma ve Dağlama DENEYİN AMACI: Elektrolit banyosu içinde bir metalde anodik çözünme yolu ile düzgün ve parlatılmış bir yüzey oluşturmak ve

Detaylı

DUBLEKS PASLANMAZ ÇELİKLERDE OLUŞAN YÜKSEK SICAKLIK FAZLARINA GENEL BİR BAKIŞ

DUBLEKS PASLANMAZ ÇELİKLERDE OLUŞAN YÜKSEK SICAKLIK FAZLARINA GENEL BİR BAKIŞ DUBLEKS PASLANMAZ ÇELİKLERDE OLUŞAN YÜKSEK SICAKLIK FAZLARINA GENEL BİR BAKIŞ Alptekin KISASÖZ Ahmet KARAASLAN ÖZET Yıldız Teknik Üniversitesi Yıldız Teknik Üniversitesi Dubleks paslanmaz çelikler, korozyona

Detaylı

Malzeme Bilgisi ve Gemi Yapı Malzemeleri

Malzeme Bilgisi ve Gemi Yapı Malzemeleri Malzeme Bilgisi ve Gemi Yapı Malzemeleri Grup 1 Pazartesi 9.00-12.50 Dersin Öğretim Üyesi: Y.Doç.Dr. Ergün Keleşoğlu Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Bölümü Davutpaşa Kampüsü Kimya Metalurji Fakültesi

Detaylı

2. Sertleştirme 3. Islah etme 4. Yüzey sertleştirme Karbürleme Nitrürleme Alevle yüzey sertleştirme İndüksiyonla sertleştirme

2. Sertleştirme 3. Islah etme 4. Yüzey sertleştirme Karbürleme Nitrürleme Alevle yüzey sertleştirme İndüksiyonla sertleştirme Isıl İşlem Isıl İşlem Isıl işlem, metal veya alaşımlarına istenen özellikleri kazandırmak amacıyla katı halde uygulanan kontrollü ısıtma ve soğutma işlemleri olarak tanımlanır. Çeliğe uygulanan temel ısıl

Detaylı

Dökme Demirlerin Korozyonu Prof.Dr.Ayşegül AKDOĞAN EKER

Dökme Demirlerin Korozyonu Prof.Dr.Ayşegül AKDOĞAN EKER Dökme Demirlerin Korozyonu DÖKME DEMİR %2,06-%6,67 oranında karbon içeren Fe-C alaşımıdır. Gevrektirler. İstenilen parça üretimi sadece döküm ve talaşlı şekillendirme ile gerçekleştirilir. Dayanım yükseltici

Detaylı

MMM291 MALZEME BİLİMİ

MMM291 MALZEME BİLİMİ MMM291 MALZEME BİLİMİ Ofis Saatleri: Perşembe 14:00 16:00 ayse.kalemtas@btu.edu.tr, akalemtas@gmail.com Bursa Teknik Üniversitesi, Doğa Bilimleri, Mimarlık ve Mühendislik Fakültesi, Metalurji ve Malzeme

Detaylı

Paslanmaz Çeliklerin Kaynak İşlemi Esnasında Karşılaşılan Problemler ve Alınması Gereken Önlemler Paslanmaz çeliklerin kaynak işlemi esnasında

Paslanmaz Çeliklerin Kaynak İşlemi Esnasında Karşılaşılan Problemler ve Alınması Gereken Önlemler Paslanmaz çeliklerin kaynak işlemi esnasında Paslanmaz Çeliklerin Kaynak İşlemi Esnasında Karşılaşılan Problemler ve Alınması Gereken Önlemler Paslanmaz çeliklerin kaynak işlemi esnasında karşılaşılan ve kaynak kabiliyetini etkileyen problemler şunlardır:

Detaylı

Çimento Fabrikalarında Aşınma Problemleri ve Koruyucu Malzemeler

Çimento Fabrikalarında Aşınma Problemleri ve Koruyucu Malzemeler Çimento Fabrikalarında Aşınma Problemleri ve Koruyucu Malzemeler Mikael Jungedal, M.Sc Aşınma Uzmanı, Bilgi Servis Merkezi, SSAB Akış Aşınma nedir? Çimento fabrikalarında aşınma Servis ömrü nasıl arttırılır?

Detaylı

MMM291 MALZEME BİLİMİ

MMM291 MALZEME BİLİMİ MMM291 MALZEME BİLİMİ Ofis Saatleri: Perşembe 14:00 16:00 ayse.kalemtas@btu.edu.tr, akalemtas@gmail.com Bursa Teknik Üniversitesi, Doğa Bilimleri, Mimarlık ve Mühendislik Fakültesi, Metalurji ve Malzeme

Detaylı

MMT407 Plastik Şekillendirme Yöntemleri

MMT407 Plastik Şekillendirme Yöntemleri K O C A E L İ ÜNİVERSİTESİ Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Bölümü MMT407 Plastik Şekillendirme Yöntemleri 3 Şekillendirmenin Metalurjik Esasları Yrd. Doç. Dr. Ersoy Erişir 2012-2013 Güz Yarıyılı 3. Şekillendirmenin

Detaylı

DUAL FAZLI ÇELİKLERDE MARTENZİT VE YÜKLEME HIZININ MEKANİK ÖZELLİKLERE ETKİSİ

DUAL FAZLI ÇELİKLERDE MARTENZİT VE YÜKLEME HIZININ MEKANİK ÖZELLİKLERE ETKİSİ PAMUKKALE ÜNİ VERSİ TESİ MÜHENDİ SLİ K FAKÜLTESİ YIL PAMUKKALE UNIVERSITY ENGINEERING COLLEGE CİLT MÜHENDİ SLİ K B İ L İ MLERİ DERGİ S İ SAYI JOURNAL OF ENGINEERING SCIENCES SAYFA : 1998 : 4 : 3 : 692-697

Detaylı

Emre Yalçın (Odöksan ELBA) 7.Oturum: Süreçler ve Kontrol 7th Session: Process and Control

Emre Yalçın (Odöksan ELBA) 7.Oturum: Süreçler ve Kontrol 7th Session: Process and Control «İnce ve Kalın Kesitli SiMo Küresel Dökme Demirlerin Isıl İşlem Öncesinde ve Sonrasında Mikroyapı ve Mekanik Özellikleri» «The Effect of Heat Treatment To Microstructure and Mechanic Properties of Thin

Detaylı

ÇİNKO KATKILI ANTİBAKTERİYEL ÖZELLİKTE HİDROKSİAPATİT ÜRETİMİ VE KARAKTERİZASYONU

ÇİNKO KATKILI ANTİBAKTERİYEL ÖZELLİKTE HİDROKSİAPATİT ÜRETİMİ VE KARAKTERİZASYONU ÇİNKO KATKILI ANTİBAKTERİYEL ÖZELLİKTE HİDROKSİAPATİT ÜRETİMİ VE KARAKTERİZASYONU SÜLEYMAN ÇINAR ÇAĞAN MERSİN ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ ANA BİLİM DALI YÜKSEK LİSANS TEZİ

Detaylı

1. GİRİŞ. 1.1.Küreleştirme İşlemi

1. GİRİŞ. 1.1.Küreleştirme İşlemi 1010 1011 1. GİRİŞ Grafitli dökme demirlerde karbon miktarının büyük kısmı katılaşma sırasında ayrışır ve dökme demirin mikro yapısında ayrı bir yapı elemanı olarak görülür. Karbonun oluşturduğu şekil

Detaylı

POTANSİYEL - ph diyagramları

POTANSİYEL - ph diyagramları POTANSİYEL - ph diyagramları Metallerin çoğu su ve hava gibi çevresel şartlar altında korozyon eğilimi gösterirler. Çevreleri ile beraber bu metaller enerji vererek, oksit veya hidroksitler şeklinde kimyasal

Detaylı

Dr. F. Can Akbaşoğlu, Serhat Adışen, Uğur Gürol, Eylem Subaşı (Akmetal) Prof. Dr. S. Can Kurnaz (Sakarya Üni.)

Dr. F. Can Akbaşoğlu, Serhat Adışen, Uğur Gürol, Eylem Subaşı (Akmetal) Prof. Dr. S. Can Kurnaz (Sakarya Üni.) «Kalın Kesitli G18NiMoCr3-6 Test Bloklarının Farklı Isıl İşlem Koşullarında Kenar ve Orta Bölgelerindeki Mikro Yapı ve Mukavemet Değerlerinin İncelenmesi» «The Effect of Different Heat Treatment Conditions

Detaylı

Demir Karbon Denge Diyagramı

Demir Karbon Denge Diyagramı Demir Karbon Denge Diyagramı Saf Demirin Soğuma ve Isınma Eğrileri 769 C Curie noktasıdır. Bu sıcaklığın altında Fe manyetik özellik gösterir. 1 Fe-C Denge Diyagramı Fe-C Denge Diyagramı 2 Fe-C Denge Diyagramı

Detaylı

METALİK MALZEMELERİN GENEL KARAKTERİSTİKLERİ BAHAR 2010

METALİK MALZEMELERİN GENEL KARAKTERİSTİKLERİ BAHAR 2010 METALİK MALZEMELERİN GENEL KARAKTERİSTİKLERİ BAHAR 2010 WEBSİTE www2.aku.edu.tr/~hitit Dersler İÇERİK Metalik Malzemelerin Genel Karakteristiklerİ Denge diyagramları Ergitme ve döküm Dökme demir ve çelikler

Detaylı

KOMPOZİTLER Sakarya Üniversitesi İnşaat Mühendisliği

KOMPOZİTLER Sakarya Üniversitesi İnşaat Mühendisliği Başlık KOMPOZİTLER Sakarya Üniversitesi İnşaat Mühendisliği Tanım İki veya daha fazla malzemenin, iyi özelliklerini bir araya toplamak ya da ortaya yeni bir özellik çıkarmak için, mikro veya makro seviyede

Detaylı

Borlama Süresinin Düşük Karbonlu Mikro Alaşımlı Çeliklerin Sertlik Değerleri Üzerine Etkisi

Borlama Süresinin Düşük Karbonlu Mikro Alaşımlı Çeliklerin Sertlik Değerleri Üzerine Etkisi Borlama Süresinin Düşük Karbonlu Mikro Alaşımlı Çeliklerin Sertlik Değerleri Üzerine Etkisi Nursen Turku 1, Şule Doğan 1, Nazım Uçar 1,*, Adnan Çalık 2 1 Süleyman Demirel Üniversitesi, Fen-Edebiyat Fakültesi,

Detaylı

MALZEME BİLGİSİ DERS 11 DR. FATİH AY. www.fatihay.net fatihay@fatihay.net

MALZEME BİLGİSİ DERS 11 DR. FATİH AY. www.fatihay.net fatihay@fatihay.net MALZEME BİLGİSİ DERS 11 DR. FATİH AY www.fatihay.net fatihay@fatihay.net GEÇEN HAFTA DEMİR ESASLI ALAŞIMLAR DEMİR DIŞI ALAŞIMLAR METALLERE UYGULANAN İMALAT YÖNTEMLERİ METALLERE UYGULANAN ISIL İŞLEMLER

Detaylı

Sb 2 Te 3 ve Bi 2 Te 3 İÇERİKLİ YARI İLETKEN ALAŞIMLARIN ÜRETİMİ ve TERMOELEKTRİK, YAPISAL, MİKROYAPISAL ÖZELLİKLERİNİN İNCELENMESİ ÖZET

Sb 2 Te 3 ve Bi 2 Te 3 İÇERİKLİ YARI İLETKEN ALAŞIMLARIN ÜRETİMİ ve TERMOELEKTRİK, YAPISAL, MİKROYAPISAL ÖZELLİKLERİNİN İNCELENMESİ ÖZET Sb 2 Te 3 ve Bi 2 Te 3 İÇERİKLİ YARI İLETKEN ALAŞIMLARIN ÜRETİMİ ve TERMOELEKTRİK, YAPISAL, MİKROYAPISAL ÖZELLİKLERİNİN İNCELENMESİ Mehmet Burçin PİŞKİN, Emek Möröydor DERUN, Sabriye PİŞKİN YILDIZ TEKNİK

Detaylı

MMT209 Çeliklerde Malzeme Bilimi ve Son Gelişmeler 11 Yüksek sıcaklığa dayanıklı çelikler. Yrd. Doç. Dr. Ersoy Erişir Güz Yarıyılı

MMT209 Çeliklerde Malzeme Bilimi ve Son Gelişmeler 11 Yüksek sıcaklığa dayanıklı çelikler. Yrd. Doç. Dr. Ersoy Erişir Güz Yarıyılı MMT209 Çeliklerde Malzeme Bilimi ve Son Gelişmeler 11 Yüksek sıcaklığa dayanıklı çelikler Yrd. Doç. Dr. Ersoy Erişir 2011-2012 Güz Yarıyılı Sıcaklık, K Sıcaklık, C 4000 W Ergiyik Ta 3000 T m Mo Nb Hf 2000

Detaylı

TEKNOLOJİK ARAŞTIRMALAR

TEKNOLOJİK ARAŞTIRMALAR www.teknolojikarastirmalar.org ISSN:1304-4141 Makine Teknolojileri Elektronik Dergisi 2006 (2) 1-9 TEKNOLOJİK ARAŞTIRMALAR Makale 4 Farklı Çeliğin Bazı Mekanik Özelliklerine Fe-Fe 3 c Faz Diyagramında

Detaylı

Mikroyapısal Görüntüleme ve Tanı

Mikroyapısal Görüntüleme ve Tanı Mikroyapısal Görüntüleme ve Tanı -Ek Ders Notları- Yrd. Doç. Dr. Enbiya Türedi Aralık 2012 Kaynak: www.metallograph.de 2 Malzeme: 1.7131 (16MnCr5) ötektoid-altı ısıl işlemsiz Büyütme: 500 : 1 Dağlayıcı:

Detaylı

Şadi KARAGÖZ *, Onur BİRBAŞAR ve Alper KAYA. Geliş Tarihi/Received : 16.06.2009, Kabul Tarihi/Accepted : 14.07.2009

Şadi KARAGÖZ *, Onur BİRBAŞAR ve Alper KAYA. Geliş Tarihi/Received : 16.06.2009, Kabul Tarihi/Accepted : 14.07.2009 Pamukkale Üniversitesi Mühendislik Bilimleri Dergisi, Cilt 15, Sayı 3, 2009, Sayfa 433-439 Sıcak Şerit Haddelemede İş Merdane Malzemeleri ve Hadde Merdanesi Döküm Yöntemleri Work Roll Materials For Hot

Detaylı

SÜPER ALAŞIMLAR Prof.Dr.Ayşegül AKDOĞAN EKER Prof.Dr.Ayşegül AKDOĞAN EKER

SÜPER ALAŞIMLAR Prof.Dr.Ayşegül AKDOĞAN EKER Prof.Dr.Ayşegül AKDOĞAN EKER Süper alaşım; ana yapısı demir, nikel yada kobalt olan nisbeten yüksek miktarlarda krom, az miktarda da yüksek sıcaklıkta ergiyen molibden, wofram, alüminyum ve titanyum içeren alaşım olarak tanımlanabilir.

Detaylı

ÇELİKLERİN KOROZYONU. 14.04.2009 Prof.Dr.Ayşegül AKDOĞAN EKER

ÇELİKLERİN KOROZYONU. 14.04.2009 Prof.Dr.Ayşegül AKDOĞAN EKER ÇELİKLERİN KOROZYONU Fe-C Denge Diyagramı Fe-C Denge Diyagramı KARBON ORANLARINA GÖRE ÇELİKLER Ötektoidaltı çelik %0,006 C - %0,8 C Ötektoid (Perlitik) çelik (%0,8 C li) Ötektoidüstü çelik %0,8 C - %2,06

Detaylı

Geometriden kaynaklanan etkileri en aza indirmek için yük ve uzama, sırasıyla mühendislik gerilmesi ve mühendislik birim şekil değişimi parametreleri elde etmek üzere normalize edilir. Mühendislik gerilmesi

Detaylı

Borlama İşleminde Kullanılan Bor Tozu Tane Boyutunun Kaplama Tabakası Üzerine Etkisi

Borlama İşleminde Kullanılan Bor Tozu Tane Boyutunun Kaplama Tabakası Üzerine Etkisi Günen A., Çarboğa C., Kurt B., Orhan N. Borlama İşleminde Kullanılan Bor Tozu Tane Boyutunun Kaplama Tabakası Üzerine Etkisi Ali Günen 1,*, Cemal Çarboğa 2, Bülent Kurt 2, Nuri Orhan 3 1 Barbaros Teknik

Detaylı

OSMANLI ALAŞIMLI ÇELİKLER SAN. VE TİC. LTD. ŞTİ

OSMANLI ALAŞIMLI ÇELİKLER SAN. VE TİC. LTD. ŞTİ Özellikler Paslanmaz martenzitik krom çeliğidir. Bileşiminde bulunan yüksek oranda karbon içeriği, gerilme direnci düzeylerini yükseltmek için gerekli sertleştirme ve su verme işlemlerinin gerçekleştirilmesine

Detaylı

Faz dönüşümünün gelişmesi, çekirdeklenme ve büyüme olarak adlandırılan iki farklı safhada meydana gelir.

Faz dönüşümünün gelişmesi, çekirdeklenme ve büyüme olarak adlandırılan iki farklı safhada meydana gelir. 1 Faz dönüşümlerinin çoğu ani olarak gerçekleşmediğinden, reaksiyon gelişiminin zamana bağlı, yani dönüşüm hızına bağlı olarak gelişen yapısal özelliklerini dikkate almak gerekir. Malzemelerin, özellikle

Detaylı

İnşaat Çeliğinde Biyolojik Korozyon

İnşaat Çeliğinde Biyolojik Korozyon İnşaat Çeliğinde Biyolojik Korozyon Tayfun UYGUNOĞLU a, İbrahim GÜNEŞ b, İlker Bekir TOPÇU c a Afyon Kocatepe Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, İnşaat Mühendisliği Böl., Afyonkarahisar b Afyon Kocatepe

Detaylı

Metal Yüzey Hazırlama ve Temizleme Fosfatlama (Metal Surface Preparation and Cleaning)

Metal Yüzey Hazırlama ve Temizleme Fosfatlama (Metal Surface Preparation and Cleaning) Boya sisteminden beklenilen yüksek direnç,uzun ömür, mükemmel görünüş özelliklerini öteki yüzey temizleme yöntemlerinden daha etkin bir biçimde karşılamak üzere geliştirilen boya öncesi yüzey temizleme

Detaylı

Faz ( denge) diyagramları

Faz ( denge) diyagramları Faz ( denge) diyagramları İki elementin birbirleriyle karıştırılması sonucunda, toplam iç enerji mimimum olacak şekilde yeni atom düzenleri meydana gelir. Fazlar, İç enerjinin minimum olmasını sağlayacak

Detaylı

TOZ METALURJİSİ Prof.Dr. Muzaffer ZEREN

TOZ METALURJİSİ Prof.Dr. Muzaffer ZEREN . TEKNİK SEÇİMLİ DERS I TOZ METALURJİSİ Prof.Dr. Muzaffer ZEREN SİNTERLEME Sinterleme, partiküllerarası birleşmeyi oluşturan ısıl prosestir; aynı zamanda ham konumda gözlenen özellikler artırılır. . Sinterlemenin

Detaylı

Elçin GÜNEŞ, Ezgi AYDOĞAR

Elçin GÜNEŞ, Ezgi AYDOĞAR Elçin GÜNEŞ, Ezgi AYDOĞAR AMAÇ Çorlu katı atık depolama sahası sızıntı sularının ön arıtma alternatifi olarak koagülasyon-flokülasyon yöntemi ile arıtılabilirliğinin değerlendirilmesi Arıtma alternatifleri

Detaylı

SinterlenmişKarbürler. Co bağlayıcı ~ Mpa Sertlikliğini 1100 ⁰C ye kadar muhafaza eder Kesme hızları hız çeliklerine nazaran 5 kat fazladır.

SinterlenmişKarbürler. Co bağlayıcı ~ Mpa Sertlikliğini 1100 ⁰C ye kadar muhafaza eder Kesme hızları hız çeliklerine nazaran 5 kat fazladır. SinterlenmişKarbürler Co bağlayıcı ~ Mpa Sertlikliğini 1100 ⁰C ye kadar muhafaza eder Kesme hızları hız çeliklerine nazaran 5 kat fazladır. Seramikler 3 Katogoride Toplanır: 1) Alumina (Al2O3) 2) Alumina

Detaylı

MALZEME ANA BİLİM DALI Malzeme Laboratuvarı Deney Föyü. Deneyin Adı: Malzemelerde Sertlik Deneyi. Deneyin Tarihi:

MALZEME ANA BİLİM DALI Malzeme Laboratuvarı Deney Föyü. Deneyin Adı: Malzemelerde Sertlik Deneyi. Deneyin Tarihi: Deneyin Adı: Malzemelerde Sertlik Deneyi Deneyin Tarihi:13.03.2014 Deneyin Amacı: Malzemelerin sertliğinin ölçülmesi ve mukavemetleri hakkında bilgi edinilmesi. Teorik Bilgi Sertlik, malzemelerin plastik

Detaylı