BÖLÜM - 8 CNC TORNA TEZGAHLARININ PROGRAMLANMASI
|
|
- Yonca Ece
- 6 yıl önce
- İzleme sayısı:
Transkript
1 BÖLÜM - 8 CNC TORNA TEZGAHLARININ PROGRAMLANMASI
2 8. CNC TORNA TEZGAHLARININ PROGRAMLANMASI 1
3 CNC tezgahlar için yazılan programlar çeşitli sayı, sembol ve harflerden oluşmaktadır. Girilen bilgiler CNC kontrol ünitesinin anlayabileceği kodlardır. Bu kodlar yardımıyla kesici, istenen koordinatlara gönderilerek parça işlenir. Parça programı çeşitli komutlardan oluşur. CNC programı satır numarası, kesici numarası, soğutma sıvısını açmakapama, devir sayısı, kesicinin gideceği koordinatlar, kesici hareket tipi gibi bilgileri içerir. Girilecek bilgi ve tanımlamalar yeri geldiğinde, sırasına göre girilmelidir. Program formatında girilecek eksik bir bilgi programın düzgün çalışmasına engel olur. Programda yazım hatası olursa kontrol sistemi bu eksikliği bildirir ve program çalışmaz. Eksiklik tamamlanınca program çalışabilir duruma gelir. CNC programları bir mantık sırası izlenerek satır satır yazılır. CNC satırlarına blok da denir. Satırlar, kesici numarası, kesici koordinatları, kesicinin hareket tipi, fener milini açma-kapama, soğutma sıvısını açma-kapama gibi bilgilerden oluşur. Komutları tanımlamakta kullanılan harflere adres denir. Adres tanımlarken kullanılan harflerin anlamları Çizelge 8.1 de verilmiştir. 2
4 Çizelge 8.1: CNC programlamada kullanılan harfler HARF AÇIKLAMASI N Satır (blok) numarası Temel X ekseninde hareketin yönü ve koordinatı X (mutlak) Temel Y ekseninde hareketin yönü ve koordinatı Y (mutlak) Temel Z ekseninde hareketin yönü ve koordinatı Z (mutlak) U X ekseninde hareketin yönü ve koordinatı (artışlı) W Z ekseninde hareketin yönü ve koordinatı (artışlı) T Takım (kesici) numarası Hazırlık fonksiyonu (kesici hareketlerini belirleyen G kod) Yardımcı fonksiyonlar (soğutma sıvısını, fener M milini açma/kapama gibi yardımcı kodları içerir) S Devir sayısı F Kesicinin ilerleme miktarı Dairesel interpolasyonda yay başlangıç I noktasının yay merkezine X eksenindeki uzaklık Dairesel interpolasyonda yay başlangıç K noktasının yay merkezine Z eksenindeki uzaklık Dairesel interpolasyon oluşturmak için girilen yay R yarıçapı Y ekseni üzerinde parmak freze, matkap gibi kesicilerin bağlandığı ve kendi ekseni etrafında C dönebilen başlığın bulunduğu frezeleme operasyonları için kullanılan yardımcı eksen CNC tezgahta her hareketin bir kodu vardır. Örneğin G00 hızlı hareket, G01 talaş alma ilerlemesi ile doğrusal interpolasyon, G02 ve G03 dairesel interpolasyon, M03 fener milini saat ibresi yönünde döndürme, M08 soğutma sıvısını açma, M09 soğutma sıvısını kapama, M30 program sonudur. Şekil 8.1 de G00, G01, G02 ve G03 Kodları ile hareket örnekleri gösterilmektedir (G00) A X 2 (G02) 1 (G00) 3 (G01) 4 (G03) 5 (G00) Şekil 8.1: Bir noktaya farklı ulaşma seçenekleri A noktasından B noktasına ulaşmak için birkaç yol vardır. Bunun için aşağıdaki G fonksiyonlarından uygun olan biri seçilir. 20 B 5 (G00) Z 3
5 1. Yol N10 G00 X18 N15 G00 Z20 2. Yol N10 G02 X18 Z20 R65 F0.3 3.Yol N10 G00 X18 Z20 (N10 G01 X18 Z20 F0.3) 4. Yol N10 G03 X18 Z20 R65 F0.3 A dan B ye hızlı hareket önce X ekseni boyunca, sonra Z ye paralel hareket Saat ibresi yönünde, 65 mm yarıçaplı ve 0.3 mm/dev ilerleme oranında dairesel hareket A dan B ye bir doğru boyunca hızlı hareket. (Veya 0.3 mm/dev ilerlemesi ile hareket) Saat ibresine ters yönde, 65 mm yarıçaplı ve 0.3 mm/dev ilerleme oranında dairesel hareket A dan B ye hızlı hareket önce Z ekseni boyunca, sonra X e paralel hareket N10 G00 Z20 5. Yol N15 G00 X18 CNC programlarının başlangıç kısmında referans noktası seçilir. Kullanılacak takım çağrılır. Takım park noktasına gönderilir. Park noktası parçadan yeteri kadar uzakta ve taret dönerken kesicilerin aynaya, iş parçasına ve gezer puntaya çarpmayacağı emniyetli bir yerde seçilir. Devir sayısı ve fener mili dönme yönü girilir. Gerekirse soğutma sıvısı açılır. Başlangıç kısmında yaygın olarak kullanılan program kodları aşağıda açıklanmıştır. 1. Seçilecek iş referans noktası (G54 G59), 2. Kullanılacak takım seçimi (T), 3. Fener mili devir sayısı (S), 4. Fener mili dönme yönü (M03, M04). Parça işleme kısmında, istenilen operasyonları gerçekleştirmek ve profili işlemek için gerekli kesici hareket tipleri ve koordinatlar bulunur. Kesici hareketleri G kodu ile belirlenir. Örneğin G00 hızlı ilerlemeyi, G01 talaş alma ilerlemesini, G02 - G03 dairesel hareketi, G33 vida açmayı tanımlamak için kullanılır. Kesici hareket tipini belirledikten sonra gidilecek noktanın koordinatları girilir. Koordinatlar X, Z, I, K harflerinden yararlanılarak girilir. Tekrarlanan işlemlerin tek tek yazılması, hem zaman israfı hem de yazılımda yer işgali demektir. Bazı durumlarda bir veya iki satırda bir çok hareketi gerçekleştirecek çevrimler (cycle) kullanılır. Çevrimler silindirik tornalama ile boşaltma, alın tornalama ile boşaltma, geniş kanal açma, delik delme, kılavuz çekme gibi işlemleri otomatik olarak yapmak için kullanılır. Teknolojik verilerin girilmesi ile çevrimler programlanır. Çevrimlerle işlemler pratikleştirilmiş olur. İş parçası üzerinde birden çok aynı geometrinin oluşturulması istenebilir. Aynı geometrilerin programın akışında tekrar yazılmasını ortadan kaldırmak için alt (sub) program kullanılır. Tekrarlanacak işlemler alt program kısmına yazılır, daha sonra ana program içinde istendiği kadar çağrılabilir. Program sonu kısmında CNC tezgahları için yapılan programları sonlandırmak amacıyla belli işlemler yapılır. Bunlar Fener milini kapatma (M05), Soğutma sıvısı açık ise kapatma (M09), Kesiciyi park noktasına gönderme, Birden çok parça üretilecek ise çubuk çekici kullanma, Programı sonlandırma (M30) gibi çeşitli aşamalar kaydedilir. 4
6 CNC TEZGAHLARDA REFERANS NOKTALARI X Tezgah referans noktası Z X Z İş parçası referans noktası 8.1. İşlenecek Parça İçin Takım Ayarı Ve Referans Noktası Seçimi CNC tezgahlarda üretimi planlanan iş parçasının programı yapılırken kesici takımın iş parçasının belli bir noktasına göre hareketi tanımlanır. İş parçası üzerindeki bu noktaya, iş parçası referans noktası denir. G54 G59 arasındaki bir kod ile referans noktası tanımlanır. Her iş parçasının kendine göre belirlenen referans noktası tanımlanır ve bu nokta tezgah bilgisayarına kaydedilir. CNC torna tezgahlarının iş parçası referans noktası (iş parçası sıfır noktası) genelde iş parçası alın yüzeyinin merkez noktasına ayarlanır. Tezgah referans noktası tezgah kontrol ünitesinin kullandığı, yeri kullanıcı tarafından değiştirilemeyen noktadır. G53 komutu ile tezgah referans noktası seçilebilir. Şekil 8.2 de CNC torna tezgahında iş parçası referans noktası ve tezgah referans noktası görülmektedir. 5.4.CNC Torna Tezgahında Takım Ayarı (Tool Offset)-(Fanuc) X Z Şekil 5.31: CNC tornada takım ayarının yapılması Ayarı yapılacak takım numarası seçilerek elle çağrılır (örn. T02), Kesici elle Z ekseninde hareket ettirilerek parçanın alnına değdirilir, 5
7 MENU OFFSET GEOM tuşlarına basılır. GEOM penceresi açılacaktır. Bu pencerede G01 G18 takım numara satırları bulur, İmleç ayarı yapılacak takım numarası satırı üzerine getirilir (örn. G02), Ekrandan MZ0 (M tuşu, Z tuşu, 0 tuşu) yazılıp INPUT tuşuna basılınca ekrandaki tezgah Z koordinatı takım satırındaki Z kolonuna otomatik olarak yazılır. Veya doğrudan Z kolonuna gelip, elle ekrandaki tezgah Z koordinatı yazılır. Örneğin X Z G G02 G03 G04 G05.. Kesici elle X ekseninde hareket ettirilerek parçanın çevresine değdirilir ve parçanın çapı kumpasla ölçülür, MENU OFFSET GEOM tuşlarına basılır. GEOM penceresi açılacaktır, İmleç ayarı yapılacak takım numarası satırı üzerine getirilir (örn. G02), Ekrandan MX ve parça çapı yazılıp (örn MX 60.5) INPUT tuşuna basılınca ekrandaki tezgah X koordinatına parça çapı da eklenerek takım satırındaki X kolonuna otomatik olarak yazılır. Örneğin X Z G G02 G03.. Benzer şekilde diğer takımlar çağrılarak aynı işlemler tekrarlanır. 6
8 X Z Tezgah referans noktası X Z İş parçası referans noktası Şekil 8.2: CNC torna tezgahında iş parçası ve tezgah referans noktası TORNADA TAKIM AYARI (FANUC) MENU OFFSET GEOM TOOL DATA (TOOL OFFSET) ekranına gelinir ve MZ0 INPUT tuşlarına basılır. (MX çap INPUT) TOOL OFFSET (GEOM) G01 X G G03 G04 G05 G06 X Z Z Özellikle sürekli üretilen parçaların iş parçası referans noktası korunur. Tezgah kontrol panelinde hem iş parçasına ait program, hem de iş parçasının referans noktası hafızada kayıtlıdır. İş koordinat sistem ayarları ve takım ayarları sonra tekrar kullanılmak istenirse, bu ayarlar bir yere kaydedilir. Sipariş gelince program, takım ayarları ve iş koordinat sistemi ayarları yeniden kullanılabilir. 7
9 Karmaşık parçaların işlenmesinde birden çok iş parçası referans noktası tanımlanabilir. Özellikle C eksenli CNC torna, dik işleme ve freze tezgahlarında birden çok bölgeye işlemler yoğunlaşabilir. İş parçası üzerindeki bu bölgeler için değişik iş parçası referans noktaları seçilebilir. Bu seçim G54 G59 arasında bir kod ile yapılır. G54 : İş parçası birinci referans noktası G55 : İş parçası ikinci referans noktası G56 : İş parçası üçüncü referans noktası G57 : İş parçası dördüncü referans noktası G58 : İş parçası beşinci referans noktası G59 : İş parçası altıncı referans noktası Bu kodlarla tanımlanan referans noktaları ayrı ayrı iş parçalarında bulunabileceği gibi bir iş parçasının üzerinde değişik bölgelerde de bulunabilirler. Şekil 8.3 de torna tezgahında işlenecek iş parçası üzerinde tanımlanmış farklı referans noktaları görülmektedir. X Z X Z Şekil 8.3: Tornalanacak iş parçası üzerinde tanımlanmış referans noktaları 8.2. G ve M Kodlarının Listesi CNC parça programı yapılırken tezgaha girilecek her bilgi satırı (bloğu) çeşitli G ve M kodlarından oluşmaktadır. G kodlarına hazırlık fonksiyonları M kodlarına ise yardımcı fonksiyonlar denmektedir. G ve M kodlarından çok kullanılanları aşağıya çıkarılmıştır. Bir kontrol sistemi için yazılan program başka bir kontrol sisteminde çalışmamaktadır. Hazırlık (G) kodları ile yardımcı (M) kodları kontrol sistemlerinde farklılık göstermektedir. Fanuc Kontrollü Tornalar için G Kodları Listesi Kesici hareketleri, koordinat sistemleri, ölçü birimleri, takım telâfisi, düzlem seçimi, çevrimler gibi işlemleri tanımlamak için kullanılmaktadır. Çizelge 8.2. G Kodları listesi G Kodu Anlamı G00 Hızlı ilerleme (talâş almaksızın kesicinin hızlı hareketi) G01 Doğrusal interpolasyon (talâş alarak kesicinin doğrusal ilerlemesi) G02 Saat ibresi yönünde (CW) dairesel interpolasyon G03 Saat ibresinin tersi yönünde (CCW) dairesel interpolasyon G04 Geçici bekleme G10 Veri ayarlama modu G11 Yapılan veri ayarını iptali G17 X-Y düzlemi seçimi G18 X-Z düzlemi seçimi G19 Y-Z düzlemi seçimi G20 Parmak (inch) ölçü sistemi G21 Metrik ölçü sistemi G22 Kayıtlı strok kontrol fonksiyonu açık G23 Kayıtlı strok kontrol fonksiyonu kapalı 8
10 G25 Fener mili sapma tespiti kapalı G26 Fener mili sapma tespiti açık G27 Referans konumuna dönüş kontrolü G28 Tezgah referans noktasına gönderme G29 Referans noktasına gönderme öncesine dönüş G30 İkinci referans noktasına gönderme G33 Sabit adımlı vida çekme G34 Büyüyen değişken adımlı vida çekme G35 Küçülen değişken adımlı vida çekme G36 X ekseninde otomatik takım telafisi G37 Z ekseninde otomatik takım telafisi G40 Takım uç yarıçap telafisi iptal G41 Takım uç yarıçap telafisi (Yörüngenin solundan) G42 Takım uç yarıçap telafisi (Yörüngenin sağından) G50/G92 Koordinat sistemi ayarı, maksimum fener mili ayarı G52 Yerel koordinat sistem ayarı G53 Tezgah koordinat sistemi seçimi G54 İş parçası referans noktası -1 G55 İş parçası referans noktası -2 G56 İş parçası referans noktası -3 G57 İş parçası referans noktası -4 G58 İş parçası referans noktası -5 G59 İş parçası referans noktası -6 G65 İsteğe bağlı hazırlanmış makro çağırma G68 Çift taretler için aynalama açık G69 Çift taretler için aynalama kapalı G70 Bitirme (ince tornalama) çevrimi G71 Boyuna tornalama yaparak boşaltma çevrimi G72 Alın tornalama yaparak boşaltma çevrimi G73 Profil tekrarlayarak tornalama çevrimi G74 Z ekseninde kademeli delik delme G75 Kanal açma çevrimi G76 Çok pasolu vida açma çevrimi G80 Delik delme çevrim iptali G83 Kademeli delik delme çevrimi (Z ekseninde) G84 Kılavuz ile sağ vida açma çevrimi (Z ekseninde) G86 Delik büyültme çevrimi (Z ekseninde) G87 Delik delme çevrimi (çevreden) G88 Kılavuz çekme çevrimi (çevreden) G89 Delik büyültme çevrimi çevreden) G90 Dış çap/iç çap konik veya düz fatura tornalama çevrimi G92/G33 Vida açma çevrimi G94 mm/dak veya inch/dak cinsinden ilerleme miktarı (Bazı modellerde alın tornalama çevrimi) G95 mm/dev veya inch/dev cinsinden ilerleme miktarı 9
11 G96 G97 G98 G99 G107 G112 G113 Sabit kesme hızı kontrolü Sabit kesme hızı kontrolü iptali ve sabit devir sayısı Çevrimde ilk başlangıç noktasına dönüş Çevrimlerde R hızlı gelme noktasına dönüş Silindirik interpolasyon Polar (kutupsal) koordinat interpolasyon Polar koordinat interpolasyon iptal M Yardımcı Fonksiyonları Tezgah fonksiyonlarını harekete geçiren veya durduran kodlardır. M kodları da G kodları gibi kontrol sisteminden kontrol sistemine farklılık göstermektedir. Çizelge 8.3. M Kodları listesi M Kodu Anlamı M00 Program durdurma (Programın yazılan yerinde çalışmayı durdurur ve cycle start ile tekrar çalıştırır) M01 İsteğe bağlı durdurma (optional stop açık ise programı durdurur ve cycle start ile tekrar çalıştırır) M02 Program sonu M03 Fener milini saat ibresi (CW) yönünde döndürme M04 Fener milini saat ibresine ters (CCW) yönde döndürme M05 Fener milini durdurma M06 Takım değiştirme M08 Soğutma sıvısını açma M09 Soğutma sıvısını ve hava üflemeyi kapatma M10 Ayna ayaklarını kapatma M11 Ayna ayaklarını açma M17 Alt program sonu M19 Fener milini açısal konumlandırma M20 Hava üfleme açık M23 C ekseni frezeleme milini saat ibresi yönünde döndürür (CW) M24 C ekseni frezeleme milini saat ibresine ters yönde döndürür (CCW) M25 C ekseni frezeleme milini durdurur M26 1. C ekseni frezeleme mil seçimi M27 2. C ekseni frezeleme mil seçimi M28 3. C ekseni frezeleme mil seçimi M29 4. C ekseni frezeleme mil seçimi M30 Program sonu ve başlangıca dönüş M34 Boşaltıcı ileri M35 Boşaltıcı geri M46 Otomatik kapı açık M47 Otomatik kapı kapalı M48 Pah kırma açık (Vida çevrimi için) M49 Pah kırma kapalı (Vida çevrimi için) M52 S Fener milini belli bir konuma döndürür ve kilitler / C eksenini kilitler 10
12 M53 M54 M55 M63 M64 M68 M69 M90 M98 M99 (S: döndürme açısı) Fener mili kilidini ve C ekseni kilidini açar C ekseni dişlisi aktif C ekseni dişlisi devre dışı Çapak alma cihazı ileri Çapak alma cihazı geri Çapak alma fener mili aynasını kapatır Çapak alma fener mili aynasını açar Otomatik satır silme kontrolü (iş parçası sürücüsü kullanıldığında) Alt program çağırma Alt programdan geri dönüş 8.3. Ölçülendirme Yöntemleri CNC tezgahlarda kesici koordinatları mutlak (absolute), artışlı (incremental) veya açısal (polar) olarak verilir. Kesici takımın bulunduğu noktadan hedef noktaya gitmesini sağlayan veri girişi yapılırken bütün veriler, ana referans noktasına göre giriliyor ise bu programlama şekline mutlak programlama denir. Kesici nerede bulunursa bulunsun, ana referans noktasına göre olan konumu ile tanımlama yapılır. CNC torna tezgahlarında mutlak programlama yapılırken Z değeri hep referans noktasına bağlı olarak verilir. Tezgah parametresi çapa ayarlı ise X değeri hep çap olarak verilir. Yarıçapa ayarlı ise kesicinin gideceği noktanın X ekseninde orijine olan uzaklığı girilir. Şekil 8.4 de mutlak ölçülendirme ve programlama yöntemi görülmektedir. Programlama Şekil 8.4: Mutlak ölçülendirme ve programlama CNC parça programlamada kullanılan bir diğer yöntem artışlı programlamadır. Koordinat sisteminde ana referans noktası devre dışı bırakılmıştır. Kesicinin bulunduğu yer sıfır noktası kabul edilir ve kesicinin bulunduğu yerden hedef noktaya olan konum tanımlanarak eksenlerde ilerleme sağlanır. Artışlı programlamada eksenin artı yönünde hareket 11
13 varsa koordinat artı, ters yönde hareket varsa koordinat eksi olarak yazılır. Fanuc kontrol ünitesinde artışlı programlamada X ekseni için U, Z ekseni için W harfi kullanılır. Z ekseninde kesicinin bulunduğu yer sıfır kabul edilip yer değiştirme miktarı W harfinin önüne yazılır. X ekseninde kesicinin bulunduğu yer sıfır kabul edilip gideceği noktaya göre çap farkı U harfinin önüne yazılır. Şekil 8.5 te CNC parça programlamasında artışlı ölçülendirme ve programlama şekli görülmektedir. Programlama Şekil 8.5: Artışlı ölçülendirme ve programlama 12
14
15 MUTLAK PROGRAMLAMA (X, Z) 168
16 ARTIŞLI PROGRAMLAMA (U,W) 169
17 İmalât resimlerinin koordinatlarını tespit etme CNC parça programlamasından önce yapımı istenilen parçanın imalat resmi çizilir. Çizim yapılırken parçanın nasıl işlenmesi gerektiği düşünülerek parçanın resminin hazırlanması programlamayı kolaylaştırır. Parçalar ölçülendirilirken genellikle üç yöntem kullanılır. Mutlak (Absolute) ölçülendirme, Artışlı (Incremental) ölçülendirme ve Kutupsal (Polar) ölçülendirme. Parçanın çizimi yapılırken parçanın kesici tarafından nasıl işleneceği aşağı yukarı belirlenmiş olur. Parçaya uygulanacak operasyonlara göre ölçülendirme yapılır. Şekil 8.6 da programı yapılacak iş parçasına ait imalat resmi görülmektedir. Şekil 8.6: Programı yapılacak iş parçasına ait imalat resmi Ölçülendirme parçanın imalatında uygulanacak programlama yöntemi için önemlidir. Eğer parça programlamada mutlak programlama sistemi kullanılacak ise ölçülendirme mutlak olarak yapılmalıdır. Şekil 8.7 de mutlak sistemde programı yapılacak iş parçasının ölçülendirilmesi görülmektedir. Şekil 8.7: Mutlak sistemde programlanacak iş parçasının ölçülendirilmesi 3 X (110,100) Park konumu Ø 100 Ø 75 Ø 50 Ø 25 Z CNC PROGRAMI N05 G54 N10 T0101 N20 G00 X110. Z100. N25 M08 N30 S1200 M03 Şekil 8.9: Programlanacak iş parçası AÇIKLAMA İş parçası sıfır noktası 1 Nolu takım seçilir Hızlı ilerleme ile kesici X110 Z100 park noktasına gider Soğutma sıvısını açar Fener mili saat ibresi yönünde 1200 dev/dak hızla döner
18 N35 G00 X25. Z5. Kesici hızlı ilerleme ile 25 mm çapa teğet konuma ve alından 5 mm uzağa gider Ø X Ø 75 Ø 50 Ø 25 5 Z N40 G01 Z-25. F mm/dev ilerleme ile 25 mm lik boy tornalanır Ø X Ø 75 Ø 50 Ø 25 Z
19 N45 G01 X mm çapa kadar fatura tornalanır Ø X Ø 75 Ø 50 Ø 25 Z N50 G01 Z mm lik boy tornalanır Ø X Ø 75 Ø 50 Ø 25 Z
20 N55 G01 X mm çapa kadar fatura tornalanır Ø X Ø 75 Ø 50 Ø 25 Z N60 G01 Z mm lik boy tornalanır Ø X Ø 75 Ø 50 Ø 25 Z
21 N65 G01 X mm lik çapa kadar fatura tornalanır Ø X Ø 75 Ø 50 Ø 25 Z N70 G01 Z mm lik boy silindirik tornalanır X Ø 100 Ø 75 Ø 50 Ø 25 Z N80 M05 N85 M09 N75 G00 X110. Z100. N90 M30 Fener mili durdurulur Soğutma sıvısı kapatılır Kesici hızlı olarak X110, Z100 park noktasına gider Programı sonlandırır ve başa döner 171
22 Artışlı Programlama Şekil 8.9 daki parçanın işlenmesi için gerekli program aşağıda artışlı (Incremental) olarak verilmiştir. 3 X (110,100) Park konumu Ø 100 Ø 75 Ø 50 Ø 25 Z CNC PROGRAMI N05 G54 N10 T0101 N20 G00 X110. Z100. N25 M08 N30 S1200 M03 N35 G00 U-85 W-95. AÇIKLAMA (Artışlı Programlama) İş parçası sıfır noktası seçimi 1 Nolu takım seçilerek kesme konumuna getirilir Mutlak olarak, hızlı ilerleme ile kesici X110 Z100 park noktasına gider Soğutma sıvısını açar Fener mili saat ibresi yönünde 1200 dev/dak hızla döner Kesici hızlı ilerleme ile 25 mm çapa teğet konuma ve alından 5 mm uzağa gider 3 X Ø 100 Ø 75 Ø 50 Ø 25 5 Z N40 G01 W-30. F mm/dev ilerleme ile 30 mm lik boy tornalanır 172
23 Ø 100 Ø 75 3 X Ø 50 Ø 25 Z N45 G01 U mm çapa kadar fatura tornalanır Ø X Ø 75 Ø 50 Ø 25 Z N50 G01 W mm lik boy tornalanır Ø X Ø 75 Ø 50 Ø 25 Z
24 N55 G01 U mm çapa kadar fatura tornalanır Ø 100 Ø 75 3 X Ø 50 Ø 25 Z N60 G01 W mm lik boy tornalanır 25 Ø X Ø 75 Ø 50 Ø 25 Z N65 G01 U mm lik çapa kadar fatura tornalanır 174
25 Ø X Ø 75 Ø 50 Ø 25 Z N70 G01 W mm lik boy silindirik tornalanır X Ø 100 Ø 75 Ø 50 Ø 25 Z N80 M05 N85 M09 N90 G00 U10. W250. N95 M Fener mili durdurulur Soğutma sıvısı kapatılır Kesici hızlı olarak X110, Z100 park noktasına gider Programı sonlandırır ve başa döner 175
26 3 X (110,100) Park konumu Ø 100 Ø 75 Ø 50 Ø 25 Z MUTLAK PROGRAMLAMA ARTIŞLI PROGRAMLAMA N05 G54 N05 G54 N10 T0101 N10 T0101 N20 G00 X110. Z100. N20 G00 X110. Z100. N25 M08 N25 M08 N30 S1200 M03 N30 S1200 M03 N35 G00 X25. Z5. N35 G00 U-85 W-95. N40 G01 Z-25. F0.4 N40 G01 W-30. F0.4 N45 G01 X50. N45 G01 U25. N50 G01 Z-90. N50 G01 W-65. N55 G01 X75. N55 G01 U25. N60 G01 Z-128. N60 G01 W-38. N65 G01 X 100. N65 G01 U25. N70 G01 Z-150. N70 G01 W-22. N80 M05 N80 M05 N85 M09 N85 M09 N75 G00 X110. Z100. N90 G00 U10. W250. N90 M30 N95 M30 176
27 Mutlak (Absolute) Programlama Örnek Başlama kt N G X Z N1 G00 X37.5 Z1 N2 G01 X37.5 Z N3 G01 X50 Z-10 N4 G01 X50 Z N5 G01 X75 Z X N6 G01 X75 Z-40 N7 G01 X100 Z-60 N8 G01 X100 Z Z 20 Örnek Örnek Z Artışlı 25 (Incremental) Programlama Örnek - 1 Başlama Z kt Örnek - 2 Örnek Başlama kt X Başlama kt Z 20 1 X X Başlama kt X N9 G01 X104 Z-80 N N10 G G00 X X125 Z Z20 N1 G00 X37.5 Z2 N2 G01 Z-10 N3 X50 Z-20 N4 Z-30 N5 X75 N6 Z-40 N7 X100 Z-50 N8 Z-70 N9 X110 Z-80 N10 G00 X125 N11 G01 Z20 N G X Z N1 N2 N3 N4 N5 N6 N7 N8 N9 N10 N11 N12 N G X Z N1 G00 X37.5 Z1 N2 G01 U0 W-11 N3 G01 U12.5 W0 N4 G01 U0 W-10 N5 G01 U25 W0 N6 G01 U0 W-20 N7 G01 U25 W-20 N8 G01 U0 W-20 N9 G01 U4 W0 N10 G00 X125 Z20 N G X Z N1 G00 X37.5 Z2 N2 G01 W-12 N3 U12.5 W-10 N4 W-10 N N5 G U25 X Z N1 N6 W-10 N2 N7 U25 W-10 N3 N8 W-20 N4 N9 U10 W-10 N5 N10 G00 X125 Z20 N6 N7 N8 177
28 Programlama yapılırken, programın tümü artışlı veya tümü mutlak olabilir. İstenirse programın bir kısmı mutlak, bir kısmı da artışlı olarak yazılabilir. Hatta aynı satırda bir koordinatı mutlak diğerini artışlı olarak girmek de mümkündür. Programcının hangisi kolayına gelirse o yöntemi kullanabilir. CNC parça programı yapılırken mutlak veya artışlı programlama yöntemi parçanın ölçülendirilmesine göre belirlenmelidir. Bir programlama sisteminden bir diğerine geçilirken gerekli kodun/adresin girilmesi yeterli olacaktır. Genellikle işlem sonunda, hesaplama gerektirmediği için kesicinin park noktasına gönderilmesinde mutlak koordinat sistemi kullanılır. Fanuc kontrol ünitelerinde mutlak programlama için X ve Z harfleri kullanılır. Artışlı programlama için X ekseni için U ve Z ekseni için W kullanılır. Bazı kontrol ünitelerinde ise G90 yazılınca sonra gelen satırlar mutlak, G91 yazılınca sonra gelen satırlar artışlı olarak kabul edilir. Fanuc kontrol ünitelerinde koordinat değerleri mikron ya da mm olarak girilebilir. Kontrol ünitesi mikron olarak seçildiğinde mm değeri elde etmek için sayının sonuna nokta konur. X1000 = X1. (1000 µ = 1 mm) Z-1299 = Z (1299 µ = mm) Silindirik Tornalama Kesme işleminin yapılabilmesi için işe uygun kesici seçilmeli ve devir sayısı hesaplanmalıdır. İş parçası ve kesiciye uygun ilerleme katalogdan seçilmelidir. İş parçası aynaya ve kesiciler magazine bağlanır. İş koordinat sistemi parça üzerinde istenen yere ayarlanır. İş parçasının çevresine ve alnına değdirilerek kullanılacak kesicilerin X ve Z ekseninde boyları tespit edilerek takım ayar sayfasına yazılır. Tezgah kontrol panelinden hazırlanan program girilir ve program çalıştırılır. Program ilk defa çalıştırılınca olası hatalar nedeni ile kesici ayna veya iş parçasına çarpabilir. Çarpma işlemi genellikle G00 satırlarında olur. Çarpmaları engellemek amacı ile tezgahta bulunan Dry Run (Deneme çalışma modu) özelliği açılmalıdır. Dry Run özelliği açılınca tezgahın G00 kodları kapatılarak tezgah yavaş ilerleme moduna geçer. Böylece kesicinin çarpma durumları önceden tespit edilerek programda gerekli düzeltmeler yapılır ve normal moda dönülür. Silindirik tornalama yapılacak kısma kesici konumlandırılır. Silindirik tornalama Z eksenindeki hareketle yapılacağı için G01 kodu kullanılarak silindirik tornalamanın bittiği noktanın koordinatı Z harfinin önüne yazılır. Kesici sadece Z ekseninde verilen ilerleme değeri kadar hareket ederek silindirik tornalamayı gerçekleştirir. Şekil 8.10 da görülen makine parçasının mutlak ve artışlı programlama için ayrı ayrı programları ve CNC kodları aşağıya çıkarılmıştır. 178
29 N10 G54 N15 T0101 N20 G00 X60. Z60. N40 S1200 M03 N50 G00 X36. Z5. N60 G01 Z-80. F0.4 N70 G01 X43. N80 G00 X60. Z60. N90 M30 Şekil 8.10 Mutlak programlama İş parçası referans noktası seçilir Takım no 01 ve ayar no 01 olan takım seçilir Kesici hızlı olarak X60, Z60 park noktasına gider İş mili 1200 dev/dak ile saat ibresi yönünde döndürülür Kesici 36 mm çapa ve alından 5 mm uzağa hızla yaklaşır 80 mm lik boyu 0.4 mm/dev ilerleme ile tornalar 43 mm (40 + 3) çapa kadar fatura tornalanır Kesici hızlı olarak X60, Z60 park noktasına gider Programı bitirir ve başa döner 179
30 N05 G54 N10 T0101 N20 G00 X60. Z60. N40 S1200 M03 N50 G00 U-24. W-55. N60 G01 W-85. F0.4 N70 G01 U7. N80 G00 U17. W140. N90 M30 Şekil 8.10 Artışlı Programlama İş parçası referans noktası seçilir Takım no 01 ve ayar no 01 olan takım seçilir Kesici hızlı ilerleme ile park noktasına mutlak olarak gider İş mili 1200 dev/dak ile saat ibresi yönünde döndürülür Kesici artışlı olarak X -24 ve Z -55 noktasına hızla gider 5+80 mm boyu 0.4 mm/dev ilerleme ile tornalar Parçadan X ekseninde 3.5 mm (çap farkı 7mm) uzaklaşır Kesici park noktasına hızla gider Programı bitirir ve başa döner 180
31 Mutlak Programlama Şekil 8.11 (Delik delinebilir) Artışlı Programlama N10 G54 N10 G54 N15 T0101 N15 T0101 N20 G00 X110. Z100. N20 G00 X110. Z100. N25 S1560 M03 N25 S1560 M03 N30 G00 X44. Z5. N30 G00 U-66. W-95. N35 G01 Z-28. F0.3 N35 G01 W-33. F0.3 N40 G01 X76. N40 G01 U32. N45 G01 Z-60. N45 G01 W-32. N50 G01 X96. N50 G01 U20. N55 G01 Z-94. N55 G01 W-34. N60 G00 X110. Z100. N60 G00 U14. W194. N65 M30 N75 M30 181
32 Mutlak Programlama Şekil 8.12 (Delik delinebilir) Artışlı Programlama N10 G54 N10 G54 N15 T0101 N15 T0101 N20 G00 X110. Z115. N20 G00 X110. Z115. N25 S1800 M03 N25 S1800 M03 N30 G00 X0. Z6. N30 G00 U-110. W-109. N35 G01 Z0. F0.25 N35 G01 W-6. F0.25 N40 G01 X32. N40 G01 U32. N45 G01 Z-18. N45 G01 W-18. N50 G01 X52. N50 G01 U20. N55 G01 Z-54. N55 G01 W-36. N60 G01 X80. N60 G01 U28. N65 G01 Z-86. N65 G01 W-32. N70 G01 X104. N70 G01 U24. N75 G01 Z-120. N75 G01 W-34. N80 G00 X110. Z115. N80 G00 X110. Z115. N85 M30 N85 M30 182
33 Şekil 8.13: Silindirik tornalama için uygulama parçası Şekil 8.14: Silindirik tornalama için uygulama parçası 183
34 Şekil 8.15: Silindirik tornalama için uygulama parçası (Delik delinebilir) 184
35 8.5. Konik Tornalama Kesici parçaya yaklaşırken ve uzaklaşırken G00 hızlı ilerleme kodu kullanılır. Konik tornalama için iki eksende birden hareketin yapılması gerekmektedir. Kesici konik tornalama yapılacak kısmın başlangıcına getirilir. Koniğin bittiği noktanın koordinatları belirlenerek G01 kodundan sonra X ve Z koordinatları aynı satırda yazılınca X ve Z motorları aynı anda çalışarak kesicinin doğrusal interpolasyon yapmasıyla konik hareket elde edilir. Şekil 8.16 deki iş parçasını işlemek için aşağıdaki komutları girmek gerekir. Şekil 8.16: Konik tornalama için iş parçası Mutlak Programlama Artışlı Programlama N05 G54 N05 G54 N10 T0101 N10 T0101 N15 G00 X110. Z100. N15 G00 X110. Z100. N20 S1800 M03 N20 S1800 M03 N25 G00 X30. Z2. N25 G00 U-80. W-98. N30 G01 Z0. F0.3 N30 G01 W-2. F0.3 N35 G01 X60. Z-35. N35 G01 U30. W-35. N40 G01 Z-105. N40 G01 W-70. N45 G01 X92. N45 G01 U32. N50 M05 N50 M05 N55 G00 X110. Z100. N55 G00 U18. W205. N60 M30 M30 185
36 8.6. Alın Tornalama Alın tornalama için kesici konumlandırılır ve Z ekseninde talaş alarak alın tornalama işlemi gerçekleştirilir. Şekil 8.18 deki parçanın alın tornalama işlemi için aşağıdaki programın girilmesi gerekir. Alındaki 8mm iki pasoda işlenmiştir. Şekil Alın tornalama için iş parçası Mutlak Programlama N10 G54 N15 T0101 N20 G00 X110. Z120. N25 S1800 M03 N30 G00 X105. Z-4. N35 G01 X0. F0.2 N40 G00 Z0. N45 G00 X105. N50 G00 Z-8. N55 G01 X0. N60 G00 Z0. N65 M05 N70 G00 X110. Z120. N75 M30 186
37 Mutlak Programlama Şekil 8.18 Artışlı Programlama N10 G54 N10 G54 N15 T0101 N15 T0101 N20 G00 X110. Z110. N20 G00 X110. Z110. N25 S1750 M03 N25 S1750 M03 N30 G00 X0. Z5. N30 G00 U-110. W-105. N35 G01 Z0. F0.2 N35 G01 W-5. F0.2 N40 G01 X24. N40 G01 U24. N45 G01 Z-20. N45 G01 W-20 N50 G01 X36. N50 G01 U12. N55 G01 Z-40. N55 G01 W-20. N60 G01 X48. N60 G01 U12. N65 G01 X68. Z-60. N65 G01 U20. W-20. N70 G01 Z-80. N70 G01 W-20. N75 G01 X88. N75 G01 U20. N80 G01 X100. Z-94. N80 G01 U12. W-14. N85 G01 Z-117. N85 G01 W-23. N90 G00 X110. Z110. N90 G00 X110. Z110. N95 M30 N95 M30 187
38 Mutlak Programlama Şekil (Delik delinebilir) Artışlı Programlama N10 G54 N10 G54 N15 T0101 N15 T0101 N20 G00 X115. Z100. N20 G00 X115. Z100. N25 S1920 M03 N25 S1920 M03 N30 G00 X0. Z5. N30 G00 U-115. W-95. N35 G01 Z0. F0.16 N35 G01 W-5. F0.16 N40 G01 X24. N40 G01 U24. N45 G01 X40. Z-30. N45 G01 U16. W-30 N50 G01 Z-62. N50 G01 W-32. N55 G01 X58. N55 G01 U18. N60 G01 X68. Z-67. N60 G01 U10. W-5. N65 G01 Z-92. N65 G01 W-25. N70 G01 X90. N70 G01 U22. N75 G01 X100. Z-97. N75 G01 U10. W-5. N80 G01 Z-120. N80 G01 W-23. N85 G00 X115. Z100. N85 G00 X115. Z100. N90 M30 N90 M30 188
39 Mutlak Programlama Şekil (Delik delinebilir) Artışlı Programlama N10 G54 N10 G54 N15 T0101 N15 T0101 N20 G00 X110. Z110. N20 G00 X110. Z110. N25 S1820 M03 N25 S1820 M03 N30 G00 X28. Z5. N30 G00 U-82. W-105. N35 G01 Z0. F0.3 N35 G01 W-5. F0.3 N40 G01 X36. Z-9. N40 G01 U8. W-9. N45 G01 Z-43. N45 G01 W-34. N50 G01 X64. Z-57. N50 G01 U28. W-14. N55 G01 Z-93. N55 G01 W-36. N60 G01 X76. N60 G01 U12. N65 G01 X100. Z-105. N65 G01 U24. W-12. N70 G01 Z-135. N70 G01 W-30. N75 G00 X110. Z110. N75 G00 X110. Z110. N80 M30 N80 M30 189
40 Mutlak Programlama Şekil (Delik delinebilir) Artışlı Programlama N10 G54 N10 G54 N15 T0101 N15 T0101 N20 G00 X112. Z105. N20 G00 X112. Z105. N25 S1930 M03 N25 S1930 M03 N30 G00 X24. Z5. N30 G00 U-88. W-100. N35 G01 Z0. F0.25 N35 G01 W-5. F0.25 N40 G01 X40. Z-20. N40 G01 U16. W-20. N45 G01 Z-48. N45 G01 W-28. N50 G01 X60. N50 G01 U20. N55 G01 X76. Z-96. N55 G01 U16. W-48. N60 G01 X100. N60 G01 U24. N65 G01 Z-120. N65 G01 W-24. N70 G00 X112. Z105. N70 G00 X112. Z105. N75 M30 N75 M30 190
41 Mutlak Programlama Şekil (Delik delinebilir) Artışlı Programlama N10 G54 N10 G54 N15 T0101 N15 T0101 N20 G00 X110. Z100. N20 G00 X110. Z100. N25 S1700 M03 N25 S1700 M03 N30 M08 N30 M08 N35 G00 X24. Z5. N35 G00 U-86. W-95. N40 G01 Z0. F0.35 N40 G01 W-5. F0.35 N45 G01 X48. Z-24. N45 G01 U24. W-24. N50 G01 Z-42. N50 G01 W-18. N55 G01 X64. N55 G01 U16. N60 G01 X76. Z-48. N60 G01 U12. W-6. N65 G01 Z-64. N65 G01 W-16. N70 G01 X96. N70 G01 U20. N75 G01X108. Z-72. N75 G01 U12. W-8. N80 G01 Z-96. N80 G01 W-24. N85 G00 X110. Z100. N85 G00 X110. Z100. N90 M30 N90 M30 191
42 Aşağıdaki parçaları işlemek için gerekli CNC programını yazınız. Şekil 8.23: Konik tornalama için örnek parça Şekil 8.24: Konik tornalama için örnek parça 192
43 Şekil 8.25: Konik tornalama için örnek parça Şekil 8.26: Konik tornalama için örnek parça. (Delik delinebilir) 193
44 Şekil 8.27: Konik tornalama için örnek parça. (Delik delinebilir) 194
45 Mutlak Programlama Şekil 10.4: G01 uygulaması Artışlı Programlama N03 G54 N03 G54 N05 T0808 N05 T0808 N10 G00 X100. Z135. N10 G00 X100. Z135. N15 S1540 M03 N15 S540 M03 N25 G00 X50. Z5. N25 G00 U-50. W-130. N30 G01 Z0. F0.2 N30 G01 W-5. N35 G01 X35.92 Z-21.1 N35 G01 U-4.08 W-21.1 N40 G01 X45.92 Z-26.1 N40 G01 U10. W-5. N45 G01 X35.92 Z-31.1 N45 G01 U-10. W-5. N50 G01 X45.92 Z-36.1 N50 G01 U10. W-5. N55 G01 X35.92 Z-41.1 N55 G01 U-10. W-5. N60 G01 X45.92 Z-46.1 N60 G01 U10. W-5. N65 G01 X35.92 Z-51.1 N65 G01 U-10. W-5. N70 G01 X45.92 Z-56.1 N70 G01 U10. W-5. N75 G01 X35.92 Z-61.1 N75 G01 U-10. W-5. N80 G01 X45.92 Z-66.1 N80 G01 U10. W-5. N85 G01 X35.92 Z N85 G01 U-10. W-5. N90 G01 X45.92 Z-76.1 N90 G01 U10. W-5. N95 G01 X35.92 Z-81.1 N95 G01 U-10. W-5. N100 G01 X50. Z-90 N100 G01 U14.08 W-8.9 N105 G00 X60. N105 G00 U10. N110 G00 X100. Z135. N 110 G00 X100. Z135. N115 M30 N115 M30 195
46 8.7. Kanal Tornalama Şekil 8.29 Mutlak Programlama N10 G54 N75 G00 Z-45. N15 T0606 N80 G01 X30. N20 S850 M03 N85 G00 X65. N25 G00 X100. Z100. N90 G00 X100. Z100. N30 G00 X65. Z-35. N95 T0303 N35 G01 X30. F0.15 N100 G00 X44. Z2. N40 G00 X65. N105 G01 Z-10. F0.1 N45 G00 Z-39. N110 G00 Z2. N50 G01 X30. N115 G00 X38. N55 G00 X65. N120 G01 Z-10. N60 G00 Z-43. N125 G00 Z2. N65 G01 X30. N130 G00 X100. Z100. N70 G00 X65. N135 M30 196
47 8.8. Delik Operasyonları Delik delme Mutlak Programlama Şekil 8.30 Artışlı Programlama N10 G54 N10 G54 N15 T0404 N15 T0404 N20 G00 X85. Z85. N20 G00 X85. Z85. N25 S1600 M03 N25 S1600 M03 N30 G00 X0. Z3. N30 G00 U-85. W-82. N35 G01 Z-95. F0.2 N35 G01 W-98. F0.2 N40 G00 Z3. N40 G00 W98. N45 G00 X85. Z85. N45 G00 U85. W82. N50 T0606 N50 T0606 N55 S1200 M03 N52 G00 X85. Z85. N60 G00 X0. Z3. N55 S1200 M03 N65 G01 Z-95. F0.2 N60 G00 U-85. W-82. N70 G00 Z3. N65 G01 W-98. F0.2 N75 G00 X85. Z85. N70 G00 W98. N80 M30 N75 G00 U85. W82. N80 M30 197
48 Raybalama Deliklerde ölçü tamlığı ve daha iyi yüzey kalitelerini sağlamak amacıyla raybalama yapılmaktadır. Şekil 8.31 de raybalama uygulaması görülmektedir. Raybalamadan önce ön delik delinmiş durumdadır. Rayba çekilirken G01 ile ilerlenir ve G01 ile geri çıkılır. Geri çıkarken iş mili durdurulmaz. Mutlak programlama Şekil 8.31 Artışlı Programlama N10 G54 N10 G54 N15 T0808 N15 T0808 N20 G00 X95. Z95. N20 G00 X95. Z95. N25 S400 M03 N25 S400 M03 N30 G00 X0. Z2. N30 G00 U-95. W-93. N35 G01 Z-42. F0.1 N35 G01 W-44. F0.1 N40 G01 Z2. N40 G01 W44. N45 G00 X95. Z95. N45 G00 U95. W93. N50 M30 N50 M30 198
49 Şekil 8.32 deki parçanın silindirik tornalamasını yaptıktan sonra deliğini delmek için gerekli CNC programını yazın. Şekil 8.32: Silindirik, konik, alın tornalama ve delik delme için örnek parça 199
50 Mutlak Programlama Şekil 8.33 Artışlı Programlama N05 G54 N05 G54 N10 T0101 (sağ yan kalem) N10 T0101 N15 G00 X110. Z110. N15 G00 X110. Z110. N20 S1600 M03 N20 S1600 M03 N25 G00 X48. Z5. N25 G00 U-62. W-105. N30 G01 Z-32. F0.3 N30 G01 W-37. F0.3 N35 G01 X76. N35 G01 U28. N40 G01 Z-66. N40 G01 W-34. N45 G01 X108. N45 G01 U32. N50 G01 Z-120. N50 W-54. N55 G00 X110 Z110. N55 G00 X110. Z110. N60 T0303 (kanal kalemi) N60 T0303 N65 G00 X55. Z-18. N62 G00 X110. Z110. N70 G01 X40. F0.2 N65 G00 U-55. W-128. N75 G00 X85. N70 G01 U-15. F0.2 N80 G00 Z-44. N75 G00 U45. N85 G01 X64. N80 G00 W-26. N90 G00 X85. N85 G01 U-21. N95 G00 Z-58. N90 G00 U21. N100 G01 X64. N95 G00 W-14. N105 G00 X112. N100 G01 U
51 N110 G00 Z-82. N105 G00 U48. N115 G01 X100. N110 G00 W-24. N120 G00 X112. N115 G01 U-12. N140 G00 Z-94. N120 G00 U12. N145 G01 X100. N140 G00 W-12. N150 G00 X112. N145 G01 U-12. N155 G00 Z-106. N150 G00 U12. N160 G01 X100. N155 G00 W-12. N165 G00 X112. N160 G01 U-12. N170 G00 X110. Z110. N165 G00 U12. N175 T0505 (matkap) N170 G00 X110. Z110. N180 S900 M03 N175 T0505 (matkap) N185 G00 X0. Z5. N180 S900 M03 N190 G95 G01 Z-40. F0.15 N185 G00 X0. Z5. N195 G00 Z5. N190 G95 G01 W-45. F0.15 N200 G00 X110. Z50. N195 G00 W45. N205 M30 N200 G00 U110. W105. N205 M30 201
52 Mutlak Programlama Şekil 8.34 Artışlı Programlama N05 G54 N05 G54 N10 T0101 (sağ yan kalem) N10 T0101 N15 G00 X120. Z120. N15 G00 X110. Z120. N20 S1830 M03 N20 S1830 M03 N25 G00 X32. Z5. N25 G00 U-78. W-115. N30 G01 Z0. F0.25 N30 G01 W-5. F0.25 N35 G01 X44. Z-6. N35 G01 U12. W-6. N40 G01 Z-26. N40 G01 W-20. N45 G01 X60. N45 G01 U16. N50 G01 X76. Z-42. N50 G01 U16. W-16. N55 G01 Z-76. N55 G01 W-34. N60 G01 X86. N60 G01 U16. N65 G01 X112. Z-88. N65 G01 U26. W-12. N70 G01 Z-116. N70 G01 W-28. N75 G00 X120. N75 G00 X120. N77 G00 Z120. N77 G00 Z120. N80 T0303 (kanal kalemi) N80 T0303 N85 S900 M03 N85 S900 M03 N90 G00 X50. Z-18. N87 G00 X120. Z120. N95 G01 X36. F0.15 N90 G00 U-70. W
53 N100 G00 X86. N95 G01 U-14. F0.15 N105 G00 Z-54. N100 G00 U50. N110 G01 X64. N105 G00 W-36. N115 G00 X86. N110 G01 U-22. N120 G00 Z-68. N115 G00 U22. N125 G01 X64. N120 G00 W-14. N130 G00 X114. N125 G01 U-22. N135 G00 Z-98. N130 G00 U50. N140 G01 X104. N135 G00 W-30. N145 G00 X114. N140 G01 U-10. N150 G00 Z-108. N145 G00 U10. N155 G01 X104. N150 G00 W-10. N160 G00 X120. N155 G01 U-10. N162 G00 Z120. N160 G00 X120. N165 T0505 (matkap) N162 G00 Z120. N170 S750 M03 N165 T0505 (matkap) N175 G00 X0. Z5. N170 S750 M03 N180 G01 Z-76. F0.15 N172 G00 X120. Z120. N185 G00 Z5. N175 G00 U-120. W-115. N190 G00 X120. Z120. N180 G01 W-81. F0.15 N195 M30 N185 G00 W81. N190 G00 X120. Z120. N195 M30 Aşağıdaki parçaları işlemek için gerekli CNC programını yazınız. 203
54 Şekil 8.35: Kanal tornalama için uygulama parçası Şekil 8.36: Kanal tornalama için uygulama parçası Aşağıdaki parçaları işlemek için gerekli CNC programını yazınız. 204
55 Şekil 8.37: Kanal tornalama için uygulama parçası Şekil 8.38: Kanal tornalama için uygulama parçası Şekil 8.39: Kanal tornalama için uygulama parçası 205
56 Mutlak Programlama Şekil 10.5: Silindirik, konik ve kanal tornalama uygulaması Artışlı Programlama N03 G54 N03 G54 N05 T0101 N05 T0101 N10 G00 X220. Z100. N10 G00 X220. Z100. N15 S1820 M03 N15 S1820 M03 N20 M08 N20 M08 N25 G00 X0. Z5. N25 G00 U-220. W-95. N30 G01 Z0. F0. 2 N30 G01 W-5. F0.2 N35 G01 X30. N35 G01 U30. N40 G01 X50. Z-10. N40 G01 U20. W-10. N45 G01 Z-50. N45 G01 W-40. N50 G01 X88. Z-85. N50 G01 U38. W-35. N55 G01 Z-120. N55 G01 W-35. N60 G01 X116. N60 G01 U28. N65 G01 X138. Z-131. N65 G01 U22. W-11. N70 G01 Z-151. N70 G01 W-20. N75 G01 X180. Z-176. N75 G01 U42. W-25. N80 G01 X200. N80 G01 U20. N85 G01 Z-222. N85 G01 W-46. N90 G00 X220. N90 G00 U20. N95 G00 Z100. N95 G00 Z100. N100 T0303 (Kanal kalemi) N100 T0303 (Kanal kalemi) N105 S800 M03 N105 S800 M03 N110 G00 X205. Z-191. N107 G00 X220. Z100. N115 G01 X190. F0.15 N110 G00 U-15. W-291. N120 G00 X205. N115 G01 U-15. F0.15 N125 G00 Z-211. N120 G00 U15. N130 G01 X190. N125 G00 W-20. N135 G00 X220. N130 G01 U-15. N140 G00 Z100. N135 G00 U20. N145 M30 N140 G00 Z100. N145 M30 206
57 Şekil 10.6: Silindirik, alın tornalama, kanal açma ve delik delme uygulaması Mutlak Programlama Artışlı Programlama N03 G54 N03 G54 N05 T0101 N05 T0101 N10 G00 X160. Z100. N10 G00 X160. Z100. N15 S1750 M03 N15 S1750 M03 N20 M08 N20 M08 N25 G00 X0. Z5. N25 G00 U-160. W-95. N30 G01 Z0. F0.3 N30 G01 W-5. F0.3 N35 G01 X70. N35 G01 U70. N40 G01 X100. Z-15. N40 G01 U30. W-15. N45 G01 Z-90. N45 G01 W-75. N50 G01 X150. N50 G01 U50. N55 G01 Z-182. N55 G01 W-92. N60 G00 X160. N60 G00 U10. N65 G00 Z100. N65 G00 W282. N70 T0303 (Keski kalemi) N70 T0303 (Keski kalemi) N75 S900 M03 N72 G00 X160. Z100. N80 G00 X105. Z-40. N75 S900 M03 N85 G01 X80. F0.1 N80 G00 U-55. W-140. N90 G00 X105. N85 G01 U-25. F0.1 N95 G00 Z-65. N90 G00 U25. N100 G01 X80. N95 G00 W-25. N105 G00 X155. N100 G01 U-25. N110 G00 Z-120. N105 G00 U80. N115 G01 X140. N110 G00 W-55. N120 G00 X155. N115 G01 U-15. N125 G00 Z-140. N120 G00 U15. N130 G01 X140. N125 G00 W
58 N135 G00 X155. N130 G01 U-15. N140 G00 Z-160. N135 G00 U15. N145 G01 X140. N140. G00 W-20. N150 G00 X155. N145 G01 U-15. N155 G00 X160. Z160. N150 G00 U15. N160 T0505 (Matkap) N155 G00 U5. W260. N165 G00 X0. Z5. N160 T0505 (Matkap) N170 G01 Z-83. F0.1 N162 G00 X160. Z100. N175 G00 Z5. N165 G00 U-160. W-95. N180 G00 X160. Z100. N175 G01 W-88. F0.1 N185 M30 N180 G00 W88. N185 X160. Z100. N190 M30 208
59 8.9. Delik Tornalama Operasyonları Delik tornalama işlemleri dış tornalama işlemlerine benzer olarak yapılır. En önemli farkı dış tornalamada talaş aldıkça çap küçülür, delik tornalamada ise çaptan talaş alınınca işlenen çap büyür. Delik büyültme işlemleri için delik kalemi kullanılır. Delik kalemi talaş alınacak konuma hızlı ilerleme ile gönderilir. Daha sonra doğrusal hareketle talaş kaldırmak için G01, dairesel hareketle talaş kaldırmak için G02 veya G03 kullanılır. Şekil 8.40 daki parçanın delik içi kabaca tornalanmıştır. Kalan ince talaş aşağıdaki programla kaldırılır. Mutlak Programlama Şekil 8.40 Artışlı Programlama N03 G54 N03 G54 N05 T0606 N05 T0606 N10 G00 X160. Z160. N10 G00 X160. Z160. N15 S1540 M03 N15 S1540 M03 N20 M08 N20 M08 N25 G00 X90. Z5. N25 G00 U-70. W-155. N30 G01 Z-40. F0.25 N30 G01 W-45. F0.25 N35 G01 X70. N35 G01 U-20. N40 G01 Z-60. N40 G01 W-20. N45 G01 X50. N45 G01 U-20. N50 G01 X30. Z-70. N50 G01 U-20. W-10. N55 G01 Z-85. N55 G01 W-15. N60 G01 X0. N60 G01 U-30. N65 G00 Z5. N65 G00 W90. N70 G00 X160. Z160. N70 G00 X160. Z160. N75 M30 N75 M30 209
60 Mutlak Programlama Şekil 8.41 Artışlı Programlama N05 G54 N05 G54 N10 T0606 N10 T0606 N15 G00 X150. Z150. N15 G00 X150. Z150. N20 S1620 M03 N20 S1620 M03 N25 M08 N25 M08 N30 G00 X100. Z5. N30 G00 U-50. W-145. N35 G01 Z-15. F0.35 N35 G01 W-20. F0.35 N40 G01 X110. Z-25. N40 G01 U10. W- 10. N45 G01 Z-35. N45 G01 W-10. N50 G01 X100. Z-45. N50 G01 U-10. W-10. N55 G01 Z-60. N55 G01 W-15. N60 G01 X110. Z-70. N60 G01 U10. W-10. N65 G01 Z-85. N65 G01 W-15. N70 G01 X70. N70 G01 U-40. N75 G01 X40. Z-100. N75 G01 U-30. W-15. N80 G01 X0. N80 G01 U-40. N85 G00 Z5. N85 G00 W 105. N90 G00 X150. Z150. N90 G00 X150. Z150. N95 M30 N95 M30 210
61 Şekil 8.42: Kaba tornalaması yapılmış delik tornalama için uygulama parçası 211
62 Mutlak Programlama Şekil 8.43 Artışlı Programlama N03 G54 N03 G54 N05 T0606 N05 T0606 N10 G00 X140. Z100. N10 G00 X140. Z100. N15 S1450 M03 N15 S1450 M03 N20 M08 N20 M08 N25 G00 X100. Z5. N25 G00 U-40. W-95. N30 G01 Z-55. F0.2 N30 G01 W-60. F0.2 N35 G01 X80. N35 G01 U-20. N40 G01 Z-95. N40 G01 W-40. N45 G01 X60. N45 G01 U-20. N50 G01 X40. Z-105. N50 G01 U-20. W-10. N55 G01 X0. N55 G01 U-40. N60 G00 Z5. N60 G00 W 110. N65 G00 X140. Z100. N65 G00 X140. Z100. N70 T0707 (Delik kanal kalemi) N70 T0707 N75 S900 M03 N77 G00 X140. Z100. N80 G00 X95. Z5. N75 S900 M03 N85 G00 Z-15. N80 G00 U-45. W-95. N90 G01 X110. F0.15 N85 G00 W-20. N95 G00 X95. N90 G01 U15. F
63 N100 G00 Z-30. N95 G00 U-15. N105 G01 X110. N100 G00 W-15. N110 G00 X95. N105 G01 U15. N115 G00 Z-45. N110 G00 U-15. N120 G01 X110. N115 G00 W-15. N125 G00 X75. N120 G01 U15. N130 G00 Z-70. N125 G00 U-35. N135 G01 X90. N130 G00 W-25. N140 G00 X75. N135 G01 U15. N145 G00 Z-85. N140 G00 U-15. N150 G01 X90. N145 G00 W-15. N155 G00 X75. N150 G01 U15. N160 G00 Z5. N155 G00 U-15. N165 G00 X140. Z100. N160 G00 W90. N170 M30 N165 G00 X140. Z100. N170 M30 Şekil
64 8.10. G02 - G03 Dairesel İnterpolasyon X X G03 G02 I R Z Z Şekil 8.45: Dairesel interpolasyon Programlama formatı aşağıdaki gibidir. N G02 / G03 X... Z... R... F. veya N G02 / G03 X... Z... I... K... F... N : Satır numarası X : Yay bitiş noktası X koordinatı Z : Yay bitiş noktası Z koordinatı R : Yay yarı çapı F : İlerleme I : Yay başlangıç noktasının yay merkezine X ekseninde artışlı uzaklığı K : Yay başlangıç noktasının yay merkezine Z ekseninde artışlı uzaklığı K Şekil G02 ve G03 yönleri 214
65 Şekil 8.47 Mutlak Programlama N05 G54 N10 T0101 N15 G00 X100. Z100. N20 S1600 M03 N25 G00 X60. Z5. N30 G01 Z0. F0.3 N35 G02 X70. Z-5. R5. (veya G02 X70. Z-5. I5. K0.) N40 G03 X80. Z-10. R5. (veya G03 X80. Z-10. I0. K-5.) N42 G01 Z-22. N45 G00 X85. N80 M05 N85 G00 X100. Z100. N90 M30 215
66 Mutlak Programlama Şekil 8.48 Artışlı Programlama N05 G54 N05 G54 N10 T0101 N10 T0101 N15 G00 X115. Z115. N15 G00 X115. Z115. N20 S1800 M03 N20 S1800 M03 N25 M08 N25 M08 N30 G00 X0. Z5. N30 G00 U-115. W-110. N35 G01 Z0. F0.35 N35 G01 W-5. F0.35 N40 G01 X28. N40 G01 U28. N45 G03 X56. Z-14. R14. N45 G03 U28. W-14. R14. N50 G01 Z-38. N50 G01 W-24. N55 G02 X88. Z-54. R16. N55 G02 U32. W-16. R16. N60 G01 X100. N60 G01 U12. N65 G01 Z-96. N65 G01 W-42. N70 G00 X115. Z115. N70 G00 U15. W211. N75 M30 N75 M30 216
67 Mutlak Programlama Şekil 8.49 Artışlı Programlama N05 G54 N05 G54 N10 T0101 N10 T0101 N15 G00 X110. Z110. N15 G00 X110. Z110. N20 S1640 M03 N20 S1640 M03 N25 G00 X0. Z5. N25 G00 U-110. W-105. N30 G01 Z0. F0.2 N30 G01 W-5. F0.2 N35 G01 X16. N35 G01 U16. N40 G03 X36. Z-10. R10. N40 G03 U20. W-10. R10. N45 G01 Z-50. N45 G01 W-40. N50 G01 X42. N50 G01 U6. N55 G03 X72. Z-65. R15. N55 G03 U30. W-15.R15. N60 G01 Z-82. N60 G01 W-17. N65 G02 X92. Z-92. R10. N65 G02 U20. W-10. R10. N70 G01 X100. N70 G01 U8. N75 G01 Z-132. N75 G01 W-40. N80 G00 X110 Z110. N80 G00 X110 Z110. N85 M30 N85 M30 217
68 Mutlak Programlama Şekil 8.50 Artışlı Programlama N05 G54 N05 G54 N10 T0101 N10 T0101 N15 G00 X105. Z120. N15 G00 X105. Z120. N20 S1400 M03 N20 S1400 M03 N25 G00 X0. Z5. N25 G00 U-105. W-115. N30 G01 Z0. F0.3 N30 G01 W-5. F0.3 N35 G01 X16. N35 G01 U16. N40 G01 X24 Z-4. N40 G01 U8. W-4. N45 G01 Z-32. N45 G01 W-28. N50 G02 X32. Z-36. R4. N50 G02 U8. W-4. R4. N55 G01 X44. N55 G01 U12. N60 G01 X52. Z-40. N60 G01 U8. W-4. N65 G01 Z-56. N65 G01 W-16. N70 G02 X76. Z-68. R12. N70 G02 U24. W-12. R12. N75 G01 X88. Z-74. N75 G01 U12. W-6. N80 G01 Z-96. N80 G01 W-22. N85 G01 X100. N85 G01 U12. N90 G01 Z-118. N90 G01 W-22. N95 G00 X105. Z120. N95 G00 X105. Z120. N98 M30 N98 M30 218
69 Mutlak Programlama Şekil 8.51 Artışlı Programlama N05 G54 N05 G54 N10 T0101 N10 T0101 N15 G00 X105. Z100. N15 G00 X105. Z100. N20 S1250 M03 N20 S1250 M03 N25 G00 X0. Z5. N25 G00 U-105. W-95. N30 G01 Z0. F0.35 N30 G01 W-5. F0.35 N35 G01 X16. N35 G01 U16. N40 G03 X36. Z-10. R10. N40 G03 U20. W-10. R10. N45 G01 Z-48. N45 G01 W-38. N50 G01 X48. N50 G01 U12. N55 G03 X72. Z-60. R12. N55 G03 U24. W-12. R12. N60 G01 Z-90. N60 G01 W-30. N65 G02 X88. Z-98. R8. N65 G02 U16. W-8. R8. N70 G01 X100. N70 G01 U12. N75 G01 Z-133. N75 G01 W-35. N80 G00 X105. Z100. N80 G00 X105. Z100. N85 M30 N85 M30 219
70 Mutlak Programlama Şekil 8.52 Artışlı Programlama N05 G54 N05 G54 N10 T0101 N10 T0101 N15 G00 X110. Z110. N15 G00 X110. Z110. N20 S1300 M03 N20 S1300 M03 N25 G00 X0. Z5. N25 G00 U-110. W-105. N30 G01 Z0. F0.18 N30 G01 W-5. F0.18 N35 G01 X16. N35 G01 U16. N40 G03 X28. Z-6. R6. N40 G03 U12. W-6. R6. N45 G01 Z-30. N45 G01 W-24. N50 G01 X40. N50 G01 U12. N55 G03 X52. Z-36. R6. N55 G03 U12. W-6. R6. N60 G01 Z-60. N60 G01 W-24. N65 G02 X60. Z-64. R4. N65 G02 U8. W-4. R4. N70 G01 X72. N70 G01 U12. N75 G01 X88. Z-80. N75 G01 U16. W-16. N80 G01 X100. N80 G01 U12. N85 G01 Z-105. N85 G01 W-25. N90 G00 X110. Z110. N90 G00 X110. Z110. N95 M30 N95 M30 220
71 Mutlak Programlama Şekil 8.53 Artışlı Programlama N05 G54 N05 G54 N10 T0101 N10 T0101 N15 G00 X108. Z60. N15 G00 X108. Z60. N20 S1200 M03 N20 S1200 M03 N25 G00 X0. Z5. N25 G00 U-108. W-55. N30 G01 Z0. F0.35 N30 G01 W-5. F0.35 N35 X28. Z-32. N35 U28. W-32. N40 Z-60. N40 W-28. N45 X38. N45 U10. N50 G03 X48. Z-65. R5. N50 G03 U10. W-5. R5. N55 G01 Z-90. N55 G01 W-25. N60 X56. N60 U8. N65 G03 X76. Z-100. R10. N65 G03 U20. W-10. R10. N70 G01 Z-126. N70 G01 W-26. N75 X88. N75 U12. N80 X100. Z-132. N80 U12. W-6. N85 Z-155. N85 W-23. N90 G00 X108. Z60. N90 G00 X108. Z60. N95 M30 N95 M30 221
72 Mutlak Programlama Şekil 8.54 Artışlı Programlama N05 G54 N05 G54 N10 T0101 N10 T0101 N15 G00 X114. Z100. N15 G00 X114. Z100. N20 S1860 M03 N20 S1860 M03 N25 G00 X24. Z5. N25 G00 U-90. W-95. N30 G01 Z0. F0.3 N30 G01 W-5. F0.3 N35 G01 X32. Z-14. N35 G01 U8. W-14. N40 G01 Z-46. N40 G01 W-32. N45 G02 X44. Z-52. R6. N45 G02 U12. W-6. R6. N50 G03 X60. Z-60. R8. N50 G03 U16. W-8. R8. N55 G01 Z-88. N55 G01 W-28. N60 G01 X72. N60 G01 U12. N65 G01 X88. Z-118. N65 G01 U16. W-30. N70 G01 X100. N70 G01 U12. N75 G01 Z-143. N75 G01 W-25. N80 G00 X114. Z100. N80 G00 X114. Z100. N85 M30 N85 M30 222
73 Mutlak Programlama Şekil 8.55 Artışlı Programlama N05 G54 N05 G54 N10 T0101 N10 T0101 N15 G00 X105. Z100. N15 G00 X105. Z100. N20 S1200 M03 N20 S1200 M03 N25 G00 X0. Z5. N25 G00 U-105. W-95. N30 G01 Z0. F0.2 N30 G01 W-5. F0.2 N35 G01 X24. N35 G01 U24. N40 G01 Z-20. N40 G01 W-20. N45 G02 X40. Z-28. R8. N45 G02 U16. W-8. R8. N50 G01 X48. N50 G01 U8. N55 G01 Z-65. N55 G01 W-37. N60 G02 X58. Z-70. R5. N60 G02 U10. W-5. R5. N65 G01 X68. N65 G01 U10. N70 G03 X84. Z-78. R8. N70 G03 U16. W-8. R8. N75 G01 Z-90. N75 G01 W-12. N80 G01 X100. N80 G01 U16. N85 G01 Z-127. N85 G01 W-32. N90 G00 X105. Z100. N90 G00 X105. Z100. N95 M30 N95 M30 223
74 Mutlak Programlama Şekil 8.56 Artışlı Programlama N05 G54 N05 G54 N10 T0101 N10 T0101 N15 G00 X110. Z100. N15 G00 X110. Z100. N20 S1400 M03 N20 S1400 M03 N25 G00 X0. Z5. N25 G00 U-110. W-95. N30 G01 Z0. F0.25 N30 G01 W-5. F0.25 N35 G01 X12. N35 G01 U12. N40 G03 X32. Z-10. R10. N40 G03 U20. W-10. R10. N45 G01 Z-26. N45 G01 W-26. N50 G02 X48. Z-34. R8. N50 G02 U16. W-8. R8. N55 G01 X56. N55 G01 U8. N60 G01 Z-58. N60 G01 W-24. N65 G01 X68. N65 G01 U12. N70 G01 X88. Z-80. N70 G01 U20. W-22. N75 G01 Z-100. N75 G01 W-20. N80 G01 X104. N80 G01 U16. N85 G01 Z-122. N85 G01 W-22. N90 G00 X110. Z100. N90 G00 X110. Z100. N95 M30 N95 M30 224
75 Mutlak Programlama Şekil 8.57 Artışlı Programlama N05 G54 N05 G54 N10 T0101 N10 T0101 N15 G00 X112. Z70. N15 G00 X112. Z70. N20 S1100 M03 N20 S1100 M03 N25 G00 X0. Z5. N25 G00 U-112. W-65. N30 G01 Z0. F0.34 N30 G01 W-5. F0.34 N35 G01 X12. N35 G01 U12. N40 G03 X28. Z-8. R8. N40 G03 U16. W-8. R8. N45 G01 Z-23. N45 G01 W-15. N50 G02 X42. Z-30. R7. N50 G02 U14. W-7. R7. N55 G01 X48. N55 G01 U6. N60 G03 X56. Z-34. R4. N60 G03 U8. W-4. R4. N65 G01 Z-62. N65 G01 W-28. N70 G02 X68. Z-68. R6. N70 G02 U12. W-6. R6. N75 G01 X74. N75 G01 6. N80 G03 X84. Z-73. R5. N80 G03 U10. W-5. R5. N85 G01 Z-100. N85 G01 W-27. N90 G01 X96. N90 G01 U12. N95 G01 X108. Z-126. N95 G01 U12. W-26. N100 G01 Z-150. N100 G01 W-24. N105 G00 X112 Z70. N105 G00 X112 Z70. N110 M30 N110 M30 225
76 226
77 Şekil 8.58: G02/G03 için uygulama parçası Şekil 8.59: G02/G03 için uygulama parçası Şekil 8.60: G02/G03 için uygulama parçası 227
78 Şekil 8.61: G02/G03 için uygulama parçası Şekil 8.62: G02/G03 için uygulama parçası 228
79 Şekil 8.63: G02/G03 için uygulama parçası Şekil 8.64: G02/G03 için uygulama parçası 229
80 Şekil 8.65: G02/G03 için uygulama parçası Şekil 8.66: G02/G03 için uygulama parçası 230
81 Şekil 8.67: G02/G03 için uygulama parçası Şekil 8.68: G02/G03 için uygulama parçası 231
82 Şekil 8.69: G02/G03 için uygulama parçası Şekil 8.70: G02/G03 için uygulama parçası 232
83 Şekil 10.21: G73 çevrimi uygulaması N05 G54 N10 T0808 N15 G00 X90. Z140. N20 S1750 M03 N25 G00 X55. Z5. N40 G00 X50. N45 G01 Z-5. F0.2 N50 G02 X41.44 Z-45. R45.43 N55 G03 X34. Z R35.13 N60 G01 X50. Z-90. N65 G01 Z-100. N75 G00 X90. Z140. N80 T0505 N85 S1250 M03 N90 G00 X0. Z5. N95 G01 Z-70. F0.1 N100 G00 Z5. N105 G00 X90. Z140. N110 M30 233
84 Şekil 10.12: G02 ve G03 uygulaması - 2 Mutlak Programlama N10 G54 N15 T0808 N20 G00 X120. Z120. N25 S1340 M03 N30 M08 N35 G00 X30.28 Z5. N40 G01 Z0. F0.3 N45 G03 X36.28 Z-4.3 R3. N50 G02 X43.55 Z R11.13 N55 G01 Z N60 G02 X43.55 Z R11.13 N65 G01 Z N70 G02 X43.55 Z R11.13 N75 G01 Z N80 G02 X43.55 Z R11.13 N85 G01 X50. Z-90. N90 G01 Z-100. N95 G00 X100. Z120. N100 T0505 N105 S1100 M03 N110 G00 X0. Z5. N120 G01 Z F0.1 N125 G00 Z5. N130 G00 X120. Z120. M30 Artışlı Programlama 234
85 Mutlak Programlama Şekil 10.13: G02 ve G03 uygulaması - 3 Artışlı Programlama N10 G54 N05 G54 N15 T0808 N10 T0808 N20 G00 X100. Z140. N15 G00 X100. Z140. N25 S1400 M03 N20 S1400 M03 N30 M08 N25 M08 N35 G00 X43.19 Z5. N30 G00 X43.19 Z5. N40 G01 Z0. F0.2 N35 G01 W-5. F0.2 N45 G02 X44.67 Z R47.38 N40 G02 U0. W R47.38 N50 G03 X44.67 Z R5.42 N45 G03 U0. W R5.42 N55 G01 Z N50 G01 W-7.27 N60 G03 X44.67 Z R5.42 N55 G03 U0. W-9.33 R5.42 N65 G02 X50. Z R14.59 N60 G02 U5.33 W R14.59 N70 G01 Z-100. N65 G01 W-10. N75 G00 X100. Z140. N70 G00 X100. Z140. N80 T0505 N75 T0505 N85 S980 M03 N77 G00 X100. Z140. N90 G00 X0. Z5. N80 S980 M03 N95 G01 Z F0.1 N85 G00 U-100. W-135. N100 G00 Z5. N90 G01 W F0.1 N105 G00 X100. Z140. N95 G00 W62.24 N110 M30 N100 G00 X100. Z140. N105 M30 235
86 Mutlak Programlama Şekil 10.14: G03 uygulaması Artışlı Programlama N02 G54 N02 G54 N05 T0808 N05 T0808 N10 G00 X95. Z135. N10 G00 X95. Z135. N15 S1600 M03 N15 S1600 M03 N20 M08 N20 M08 N25 G00 X37.29 Z5. N25 G00 X37.29 Z5. N30 G01 Z0. F0.2 N30 G01 W-5. F0.2 N35 G03 X37.29 Z R8.15 N35 G03 U0. W R8.15 N40 G01 Z N40 G01 W-5. N45 G03 X37.29 Z R8.15 N45 G03 U0. W R8.15 N50 G01 Z N50 G01 W-5. N55 G03 X37.29 Z R8.15 N55 G03 U0. W R8.15 N60 G01 Z N60 G01 W-5. N65 G03 X37.29 Z R8.15 N65 03 U0 W R8.15 N70 G01 Z N70 G01 W-5. N75 G03 X50. Z-90. R8.15 N75 G03 U12.71 W-6.31 R8.15 N80 G01 Z-100. N80 G01 W-10. N85 G00 X95. Z135. N85 G00 X95. Z135. N90 M30 N90 M30 236
87 Mutlak Programlama Şekil 10.15: G02 ve G03 uygulaması - 4 Artışlı Programlama N02 G54 N02 G54 N05 T0808 N05 T0808 N10 G00X100. Z130. N10 G00 X100. Z130. N15 S1350 M03 N15 S1350 M03 N20 M08 N20 M08 N25 G00 X35.31 Z5. N25 G00 X35.31 Z5. N30 G01 Z0. F0.15 N30 G01 W-5. F0.15 N35 G03 X44 Z R N35 G03 U8.69 W R N40 G02 X50. Z-90. R22.07 N40 G02 U6. W R22.07 N45 G01 Z-100. N45 G01 W-10. N50 G00 X100. Z130. N50 G00 X100. Z130. N55 T0505 N55 T0505 N60 S850 M03 N57 G00 X100. Z130. N65 G00 X0. Z5. N60 S850 M03 N70 G01 Z F0.15 N65 G00 U-100. Z-125. N75 G00 Z5. N70 G01 W F0.15 N80 G00 X100. Z130. N75 G00 W68.56 N85 M30 N80 G00 X100. Z130. N85 M30 237
88 Mutlak Programlama Şekil 10.16: G02 ve G03 uygulaması - 5 Artışlı Programlama N03 G54 N03 G54 N05 T0808 N05 T0808 N10 G00 X90. Z140. N10 G00 X90. Z140. N15 S1250 M03 N15 S1250 M03 N20 M08 N20 M08 N25 G00 X47.75 Z5. N25 G00 X47.75 Z5. N30 G01 Z-5.98 F0.25 N30 G01 W F0.25 N35 G02 X42.46 Z R30. N35 G02 U-5.29 W-23.1 R30. N40 G02 X35.68 Z R30. N40 G02 U-6.78 W-26. R30. N45 G03 X40.43 Z-77.7 R20.47 N45 G03 U4.75 W-22. R20.47 N50 G02 X50. Z R9.74 N50 G02 U9.57 W-10. R9.74 N55 G01 Z-100. N55 G01 W-10. N60 G00 X90. Z140. N60 G00 X90. Z140. N65 T0505 N65 T0505 N70 S970 M03 N67 G00 X90. Z140. N75 G00 X0. Z5. N70 S970 M03 N80 G01 Z-74.5 F0.15 N75 G00 U-90 W-135. N85 G00 Z5. N80 G01 W-79.5 F0.15 N90 X90. Z140. N85 G00 W79.5 M30 N90G00 X90. Z140. M30 238
89 239
90 8.11. Vida Açma Tek paso ile iç ve dış yüzeylere vida açmak için G33 kodu kullanılır. Talaş derinliği G00 ile verilir. G33 ile tek pasoluk vida açılır. G00 ile kesici parçadan uzaklaştırılır, başa alınır ve tekrar talaş derinliği verilerek G33 ile vida açılır. Programlama formatı aşağıdaki gibidir : G33 X. Z. F. Burada, X vida diş dibi çapı, Z vida boyu ve F vida adımıdır. Konik yüzeye vida açılacaksa X değerine koniklik eklenir ve başlangıç çapından farklı olur. Silindirik yüzeye vida açmak için X değeri başlangıç çapı ile aynı olur. a) b) G00 G33 G00 G00 G00 G33 G00 G00 c) Şekil 8.71: G33 kodu ile vida açma d) G33 kodu ile iç ve dış yüzeylere sağ veya sol vida açılabilir. Dış yüzeylere sağ vida açma işlemi Şekil 8.70.a da gösterilmiştir. Kesici hızlı ilerleme ile dış yüzeye sağdan yaklaştırılır ve G33 ile operatöre göre sola doğru vida çekilir. 240
91 P = x F Şekil 8.72 Burada: P: Vida derinliği (diş yüksekliği), F: Vida adımıdır. Veya P 0.65 x F => P= 0.65 x 1.5 =0.97 mm Örnek parçanın vida adımı 1.5 mm olduğu için vida derinliği yaklaşık 0.97 mm bulunur. Vida yüzeylerinin temiz çıkması için birinci pasoda 0.37 mm, ikinci pasoda 0.3 mm ve üçüncü pasoda 0.3 mm talaş verilecektir. 1. Paso : = Paso : = Paso : = Mutlak Programlama Artışlı Programlama N10 G54 N10 G54 N15 T0303 N15 T0303 N20 G00 X80. Z80. N20 G00 X80. Z80. N25 S200 M03 N25 S200 M03 1.Paso: N30 G00 X14.26 Z5. N30 G00 U W-75 N35 G33 Z-44. F1.5 N35 G33 W-49. F1.5 N40 G00 X16.26 N40 G00 U2. N45 G00 Z5. N45 G00 W49. 2.Paso: N50 G00 X13.66 N50 G00 U-2.6 N55 G33 Z-44. F1.5 N55 G33 W-49. F1.5 N60 G00 X16.26 N60 G00 U2.6 N65 G00 Z5. N65 G00 W49. 3.Paso: N70 G00 X13.06 N70 G00 U-3.2 N75 G33 Z-44. F1.5 N75 G33 W-49. F1.5 N80 G00 X16.26 N80 G00 U3.2 N85 G00 X80. Z80. N85 G00 X80. Z80. N90 M30 N90 M30 241
92 Şekil 8.73: G33 için uygulama parçası Vida Derinliği: P=0.65 x 4= 2.6 mm 1. Paso : 1.3 mm => Çap= = 41.4 mm 2. Paso : 1.3 mm => Çap= = 38.8 mm Mutlak Programlama G54 T0101 G00 X120. Z120. G00 X120. Z120. T0303 S1200 M03 S400 M03 G00 X44. Z5. G00 X50. Z5. G01 Z-66. F0.2 G00 X41.4 G02 X72. Z-80. R Paso G33 Z-50. F4. G01 X84. G00 X50 G01 X116. Z-106. G00 Z5 G01 Z-126. G00 X38.8 G00 X120. Z Paso G33 Z-50. F4. T0202 G00 X50. G00 X50. Z-54. G00 X120. Z120. G01 X32. M30 G00 X
93 243
94 Delik İçine Vida Açma Vida Derinliği: P=0.65 x 2= 1.3 mm Matkap Çapı (Delik Çapı) = = 45.4 mm (veya Matkap Çapı= 48-Adım= 48-2= 46 mm) 1. Paso : 0.7 mm => Çap= = 46.8 mm 2. Paso : 0.6 mm => Çap= = 48 mm Mutlak Programlama G54 T0404 G00 X100 Z100 S350 M03 G00 X40. Z5. 1. Paso G00 X46.8 G33 Z-58. F2. G00 X45 G00 Z5 2. Paso G00 X48. G33 Z-58. F2. G00 X45. G00 Z5. G00 X100. Z100. M30 NOT: Simülasyonda çalıştırmak için önce Ø45.5 lik matkapla delik delinsin. Sonra vida çekilsin 244
95 İki ağızlı Vida Çekme İki ağızlı vida açılacak. Küçük adım = 3 mm. Bir turdaki adım = 6 mm P= 0.65 x 3 = 1.95 mm 1.95 x 2= 3.9 mm => Diş Dibi Çapı = = 26.1 mm Çok ağızlı vida açmak için kesicinin Z başlangıç koordinatı küçük adım kadar kaydırılır. Mutlak Programlama G54 T0303 G00 X100. Z100. S450 M03 G00 X35. Z Ağız G00 X26.1 G33 Z-75. F6. G00 X35. G00 Z7. (veya Z13.) 2. Ağız G00 X26.1 G33 Z-75. F6. G00 X35. G00 X100. Z100. M30 245
96 Tek Pasoluk Çevrimler (G90, G92, G94) Satırların tek tek yazılımı ve hareketiyle yapılan işlemlere ek olarak, tek çevrimlik standart işlem komutları da geliştirilmiştir. Bunlar takımın bulunduğu yer ile tanımlanan X ve Z değerleri arasında tek çevrim mantığına göre çalışırlar. G90 ile düz silindirik ve konik parçalardan Z yönünde (boyuna) talaş kaldırılır. İhtiyaca göre çevrim, X ve Z değerleri değiştirilerek tekrarlanır. X R: Hızlı ilerleme F: F kodu ile belirlenmiş kesme ilerlemesi Kesici yolu Kesici yolu Z Bitmiş profil Şekil 8.74: Silindirik boyuna kesme çevrimi R: Hızlı ilerleme F: F kodu ile belirlenmiş kesme ilerlemesi Kesici yolu Bitmiş profil Şekil 8.75: Konik boyuna kesme çevrimi 246
97 Şekil 8.76: Silindirik boyuna kesme çevrimi uygulaması Şekil 8.75 deki parçanın programı G90 tek çevrimlik komut kullanılarak mutlak ve artışlı olarak yazılmıştır. MUTLAK PROGRAMLAMA ARTIŞLI PROGRAMLAMA N05 G54 N05 G54 N10 T0101 N10 T0101 N20 G00 X100. Z100. N20 G00 X100. Z100. N25 S1000 M03 N25 S1000 M03 N30 M08 N30 M08 N32 G00 X56. Z80. N20 G00 X56. Z80. N35 G90 X48. Z14. F0.4 N35 G90 U-8. W-66. F0.4 N40 X40. N40 U-16. N45 X32. N45 U-24. N50 X24. N50 U-32. N55 G00 X100 Z100 N55 G00 X100 Z100 N60 M30 N60 M30 247
98 Vida pahı detayı Şekil 8.77: Silindirik yüzeye vida açma çevrimi Vida pahı detayı R: Hızlı ilerleme F: F kodu ile belirlenmiş vida adımı Şekil 8.78: Konik yüzeye vida açma çevrimi M36x4 vida açma programı N05 G54 N10 T0404 N20 G00 X46. Z70. N25 S500 M03 N30 M08 N35 G92 X34.7 Z20. F4. N40 X33.4 N45 X32.1 N50 X30.8 N55 G00 X100 Z100 N60 M30 R: Hızlı ilerleme F: F kodu ile belirlenmiş vida adımı M36x4 vida açma programı N05 G54 N10 T0404 N20 G00 X46. Z60. N25 S400 M03 N30 M08 N35 G92 X34.7 Z15. R8. F4. N40 X33.4. N45 X32.1 N50 X30.8 N55 G00 X100 Z100 N60 M30 R: Hızlı ilerleme F: F kodu ile belirlenmiş kesme ilerlemesi Bitmiş profil Kesici yolu Şekil 8.79: Düz alın yüzey boşaltma çevrimi 248
99 R: Hızlı ilerleme F: F kodu ile belirlenmiş kesme ilerlemesi Kesici yolu Bitmiş profil DÜZ ALIN YÜZEY İÇİN Şekil 8.80: Konik alın yüzey boşaltma çevrimi KONİK ALIN YÜZEY İÇİN N05 G54 N05 G54 N10 T0606 N10 T0606 N20 G00 X80. Z50. N20 G00 X80. Z80. N25 S1200 M03 N25 S1200 M03 N30 M08 N30 M08 N35 G94 X38. Z30. F0.25 N35 G94 X38. Z20. R30. F0.25 N40 G00 X80. Z50. N40 G00 X80. Z80. N45 M30 N45 M30 249
100 8.12. Çevrimler Silindirik Tornalama ile Boşaltma Çevrimi Şekil N G71 Uu1 R... N G71 A P Q Uu2 Ww1 F... S Harf N G71 u1 R A P Q u2 w1 F S Açıklama Satır numarası Çevrim kodu Her pasodaki talaş derinliği (X ekseninde) Her paso sonunda geri çıkma mesafesi Bitmiş profil program adı (Fanuc ta program adı numarası) Bitmiş profilin başlangıç satır numarası Bitmiş profilin bitiş satır numarası X ekseninde ince talaş miktarı Z ekseninde ince talaş miktarı Silindirik tornalama çevrimi için kaba ilerleme miktarı Silindirik tornalama çevrimi için iş mili devir sayısı G70 bitirme (ince talaş) çevrimi G71, G72 ve G73 çevrimlerinin işlemleri bittikten sonra kesiciyi parka göndermeden yazılır ve aşağıdaki formatta programlanır. G70 A P Q A: Bitmiş profil numarası (program adı) P: Bitmiş profil başlangıç satır numarası Q: Bitmiş profil bitiş satır numarası 250
101 Şekil 8.81: G71 Silindirik tornalama çevrimi N10 G54 N10 G54 N15 T0101 N15 T0101 N20 G00 X300. Z100. N20 G00 X300. Z100. N25 S900 M03 N25 S900 M03 N30 G00 X290. Z5. N30 G00 X290. Z5. N35 G71 U4. R1. N35 G71 U4. R1. N40 G71 P45 Q115 U2. W1. F0.3 N40 G71 P45 Q115 U2. W1. F0.3 N45 G00 X0. N45 G00 X0. N50 G01 Z0. F0.2 N50 G01 W-5. F0.2 N55 G01 X60. N55 G01 X60. N60 G01 X80. Z-10. N60 G01 U20. W-10. N65 G01 Z-60. N65 G01 W-50. N70 G01 X108. N70 G01 X108. N75 G03 X140. Z-76. R16. N75 G03 X140. W-16. R16. N80 G01 Z-110. N80 G01 W-34. N85 G02 X170. Z-125. R15. N75 G02 X170. W-15. R15. N90 G01 X200. N90 G01 X200. N100 G01 X230. Z-190. N100 G01 X230. W-65. N105 G01 Z-245. N105 G01 W-55. N110 G01 X280. N110 G01 X280. N115 G01 Z-332. N115 G01 W-87. N120 G70 P45 Q115 N120 G70 P45 Q115 N125 G00 X300. Z100. N125 G00 X300. Z
102 N130 M30 N130 M30 Mutlak Programlama Şekil 8.82: G71 için örnek parça Artışlı Programlama N05 G54 N05 G54 N10 T0101 N10 T0101 N15 G00 X110. Z80. N15 G00 X110. Z80. N20 S1500 M03 N20 S1500 M03 N25 G00 X108. Z5. N25 G00 U-2. W-75. N30 G71 U8. R1. N30 G71 U8. R1. N35G71 P40 Q90 U3.W1.5 F0.3 N35G71 P40 Q90 U3.W1.5 F0.3 N40 G00 X18. N40 G00 U-90. N45 G01 Z0. F0.2 N45 G01 W-5. F0.2 N50 G03 X28. Z-5. R5. N50 G03 U10. W-5. R5. N55 G01 Z-34. N55 G01 W-29. N60 G01 X38. N60 G01 U10. N65 G03 X48. Z-39. R5. N65 G03 U10. W-5. R5. N70 G01 Z-60. N70 G01 W-21. N75 G02 X68. Z-70. R10. N75 G02 U20. W-10. R10. N80 G01 X80. N80 G01 U12. N85 G01 X100. Z-102. N85 G01 U20. W-32. N90 G01 Z-133. N90 G01 W-31. N95 G70 P40 Q90 N95 G70 P40 Q90 N100 G00 X110 Z80. N100 G00 X110 Z
103 N105 M30 N105 M30 Mutlak Programlama Şekil 8.83: G71 için örnek parça Artışlı Programlama N05 G54 N05 G54 N10 T0101 N10 T0101 N15 G00 X116. Z90. N15 G00 X116. Z90. N20 S1800 M03 N20 S1800 M03 N25 G00 Z5. N25 G00 W-85. N30 G71 U6. R1. N30 G71 U6. R1. N35 G71 P40 Q85 U2. W1. F0.3 N35 G71 P40 Q85 U2. W1. F0.3 N40 G00 X20. N40 G00 U-96. N45 G01 Z0. F0.15 N45 G01 W-5. F0.15 N50 G03 X44. Z-12. R12. N50 G03 U24. W-12. R12. N55 G01 Z-46. N55 G01 W-34. N60 G01 X56. N60 G01 U12. N65 G01 X68. Z-64. N65 G01 U12. W-18. N70 G01 Z-90. N70 G01 W-26. N75 G01 X84. N75 G01 U16. N80 G02 X112. Z-104. R14. N80 G02 U28. W-14. R14. N85 G01 Z-132. N85 G01 W-28. N90 G70 P40 Q85 N90 G70 P40 Q85 N95 G00 X116. Z90. N95 G00 X116. Z90. N100 M30 N100 M30 253
104 Şekil 8.84: G71 Alıştırma parçası Şekil 8.85: G71 Alıştırma parçası 254
105 Alın tornalama ile boşaltma çevrimi Şekil 8.86 N G72 Ww1 R... N G72 A... P... Q... Uu2 Ww2 F... S N G72 w1 R A P Q u2 w2 F S Çizelge 8.5. G72 için kullanılan parametreler Satır numarası Çevrim kodu Her pasodaki talaş miktarı Geri çıkma mesafesi Bitmiş profilin program numarası Bitmiş profilin başlangıç satır numarası Bitmiş profilin bitiş satır numarası X ekseninde ince talaş miktarı Z ekseninde ince talaş miktarı Çevrim için kaba ilerleme miktarı Çevrim için iş mili devir sayısı 255
106 Mutlak Programlama Şekil 8.86: Alın tornalama Artışlı Programlama N10 G54 N10 G54 N15 T0202 N15 T0202 N20 G00 X280. Z120. N20 G00 X280. Z120. N25 S1250 M03 N25 S1250 M03 N30 G00 X270. Z5. N30 G00 X270. Z5. N35 G72 W3.5 R1. N35 G72 W3.5 R1. N40G72 P45 Q90 U4. W2. F0.35 N40G72P45 Q90 U4. W2. F0.35 N45 G00 Z-240. N45 G00 W-245. N50 G01 X260. F0.2 N50 G01 X260. F0.2 N55 G01 Z-160. N55 G01 W80. N60 G02 X220. Z-140. R20. N60 G02 X220. W20. R20. N65 G01 X160. N65 G01 X160. N70 G01 Z-85. N70 G01 W55. N75 G01 X130. Z-70. N75 G01 X130. W15. N80 G01 X90. N80 G01 X90. N85 G01 Z0. N85 G01 W70. N90 G01 X0. N90 G01 X0. N95 G70 P45 Q90 N95 G70 P45 Q90 N97 G00 X280. Z120. N97 G00 X280. Z120. N99 M30 N99 M30 256
107 Şekil 8.87: G72 için örnek parça 257
108 Mutlak Programlama Şekil 8.88: G72 için örnek parça Artışlı Programlama N05 G54 N05 G54 N10 T0404 N10 T0404 N15 G00 X120. Z100. N15 G00 X120. Z100. N20 S1800 M03 N20 S1800 M03 N25 G00 X118. Z7. N25 G00 U-2. W-93. N30 G72 W4. R1. N30 G72 W4. R1. N35G72 P40 Q85 U4. W2. F0.35 N35G72 P40 Q85 U4. W2. F0.35 N40 G00 Z-114. N40 G00 W-121. N45 G01 X108. F0.15 N45 G01 U-10.F0.15 N50 G01 Z-88. N50 G01 W26. N55 G01 X96. N55 G01 U-12. N60 G01 X68. Z-48. N60 G01 U-28. W40. N65 G01 X60. N65 G01 U-8. N70 G03 X44. Z-40. R8. N70 G03 U-16. W8. R8. N75 G01 Z-14. N75 G01 W26. N80 G02 X16. Z0. R14. N80 G02 U-28. W14.R14. N85 G01 X0. N85 G01 U-16. N90 G70 P40 Q85 N90 G70 P40 Q85 N95 G00 X120. Z100. N95 G00 X120. Z100. N98 M30 N98 M30 258
109 Şekil 8.89 N05 G54 N05 G54 N10 T0404 N10 T0404 N15 G00 X116. Z100. N15 G00 X116. Z100. N20 S1700 M03 N20 S1700 M03 N25 G00 X110. Z5. N25 G00 U-6. W-95. N30 G72 W3. R1. N30 G72 W3. R1. N35 G72 P40 Q90 U2. W1. F0.3 N35 G72 P40 Q90 U2. W1. F0.3 N40 G00 Z-94. N40 G00 W-99. N45 G01 X100. F0.2 N45 G01 U-10. F0.2 N50 G01 Z-66. N50 G01 W28. N55 G01 X88. Z-60. N55 G01 U-12. W6. N60 G01 X72. N60 G01 U-16. N65 G01 Z-38. N65 G01 W22. N70 G01 X56. N70 G01 U-16. W8. N75 G01 X40. N75 G01 U-16. N80 G01 Z-12. N80 G01 W18. N85 G02 X16. Z0. R12. N85 G02 U-24. W12 R12. N90 G01 X0. N90 G01 U-16. N95 G70 P40 Q90 N95 G70 P40 Q90 N97 G00 X116. Z100. N97 G00 X116. Z100. N99 M30 N99 M30 259
110 Şekil 8.90: G72 için uygulama parçası Şekil 8.91: G72 için uygulama parçası 260
111 Profil tekrarlayarak silindirik tornalama çevrimi Talaş alırken bitmiş profili tekrarlayarak son ölçüyü elde etmek için G73 çevrimi kullanılır (Şekil 8.91). G71 ve G72 de olduğu gibi iki satırda programlanır. Genelde döküm yolu ile elde edilmiş parçaları tornalamak için kullanılır. N G73 Uu1 Ww1 R... N G73 A P... Q... Uu2 Ww2 F N G73 u1 w1 R A P Q u2 w2 F Şekil 8.92 Satır numarası Profil tekrarlayarak silindirik tornalama çevrim kodu X ekseninde toplam talaş miktarı. (Dolu malzeme işlenecekse ham parça çapından bitmiş profilin en küçük çapı çıkarılır.) Z ekseninde toplam talaş miktarı Çevrim tekrarlama sayısı Bitmiş profil program numarası Bitmiş profil başlangıç satır numarası Bitmiş profil bitiş satır numarası X ekseninde ince talaş miktarı Z ekseninde ince talaş miktarı Kaba tornalama ilerleme miktarı 261
112 Şekil 8.92 N05 G54 N05 G54 N10 T0101 N10 T0101 N15 G00 X270. Z140. N15 G00 X270. Z140. N20 S1600 M03 N20 S1600 M03 N25 G00 X220. Z13. N25 G00 U-50. W-127. N30 G73 U10. W10. R4. N30 G73 U10. W10. R4. N35 G73 P40 Q75 U2. W1. F0.35 N35 G73 P40 Q75 U2. W1. F0.35 N40 G00 X0. N40 G00 U-220. N45 G01 Z0. F0.2 N45 G01 W-13. F0.2 N50 G01 X50. N50 G01 U50. N55 G01 X90. Z-25. N55 G01 U40. W-25. N60 G01 Z-58. N60 G01 W-33. N65 G02 X114. Z-70. R12. N65 G02 U24. W-12. R12. N70 G01 X210. N70 G01 U96. N75 G01 Z-142. N75 G01 W-72. N80 G70 P40 Q75 N80 G70 P40 Q75 N85 G00 X270. Z140. N85 G00 X270. Z140. N90 M30 N90 M30 262
113 Şekil 8.93 Mutlak Programlama Artışlı Programlama N05 G54 N05 G54 N10 T0101 N10 T0101 N15 G00 X115. Z100. N15 G00 X115. Z100. N20 S1600 M03 N20 S1600 M03 N25 G00 X108. Z10. N25 G00 U-7. W-90. N30 G73 U8. W8. R4. N30 G73 U8. W8. R4. N35 G73 P40 Q90 U2. W1. F0.3 N35 G73 P40 Q90 U2. W1. F0.3 N40 G00 X0. N40 G00 U-108. N45 G01 Z0. F0.2 N45 G01 W-10. F0.2 N50 G01 X16. N50 G01 U16. N55 G03 X26. Z-5. R5. N55 G03 U10. W-5. R5. N60 G01 Z-26. N60 G01 W-21. N65 G01 X40. N65 G01 U14. N70 G01 X56. Z-37. N70 G01 U16. W-11. N75 G01 Z-60. N75 G01 W-23. N80 G01 X68. N80 G01 U12. N85 G03 X90. Z-71. R11. N85 G03 U22. W-11. R11. N90 G01 Z-88. N90 G01 W-17. N95 G70 P40 Q90 N95 G70 P40 Q90 N97 G00 X115. Z100. N97 G00 X115. Z100. N99 M30 N99 M30 263
114 Şekil 8.94 N05 G54 N05 G54 N10 T0101 N10 T0101 N15 G00 X116. Z100. N15 G00 X116. Z100. N20 S1800 M03 N20 S1800 M03 N25 G00 X114. Z10. N25 G00 U-2. W-90. N30 G73 U8. W8. R3. N30 G73 U8. W8. R3. N35 G73 P40 Q100 U3. W1.5 F0.3 N35 G73 P40 Q100 U3. W1.5 F0.3 N40 G00 X0. N40 G00 U-114. N45 G01 Z0. F0.2 N45 G01 W-10. F0.2 N50 G01 X20. N50 G01 U20. N55 G01 X32. Z-12. N55 G01 U24. W-12. N60 G01 Z-26. N60 G01 W-14. N65 G02 X40. Z-30. R4. N65 G02 U8. W-4. R4. N70 G01 X48. N70 G01 U8. N75 G03 X64. Z-38. R8. N75 G03 U16. W-8. R8. N80 G01 Z-48. N80 G01 W-10. N85 G01 X76. N85 G01 U12. N90 G01 X84. Z-56. N90 G01 U8. W-8. N95 G01 X96. N95 G01 U12. N100 G01 Z-73. N100 G01 W-17. N105 G70 P40 Q100 N105 G70 P40 Q100 N110 G00 X116. Z100. N110 G00 X116. Z100. N115 M30 N115 M30 264
115 Şekil 8.95: G73 için uygulama parçası Şekil 8.96: G73 için alıştırma parçası 265
116 Şekil 8.97: G73 için uygulama parçası Şekil 8.98: G73 için uygulama parçası 266
117 267
118 8.13. Kanal Açma Çevrimi Geniş kanalları açmak için bu çevrim kullanılır. Komut formatı: G75 Rr1 G75 X Z P Q...Rr2 F Q A r1 P B r2 Şekil 8.99: Kanal açma çevrimi G75 r1 X Z P Q r2 F Kanal açma çevrim kodu Geri çıkma mesafesi, mm Kanal dip noktasının (B) X koordinatı, mm Kanal dip noktasının (B) Z koordinatı, mm Gagalama veya her paso için dalma derinliği, mm Kanalı genişletmek için yana kayma mesafesi, mm Kanalın dip noktasında iken yana doğru geri çıkma mesafesi, mm [Bu değer (+) olarak girilirse ilk paso da dahil kesici yana kayar. Ancak (-) olarak girilirse ilk pasoda yana kaymaz diğerlerinde kayar.] Talaş ilerlemesi, mm/dev veya mm/dak 268
119 Mutlak Programlama Şekil 8.100: Kanal açma çevrimi uygulaması Artışlı Programlama N05 G54 N05 G54 N10 T0101 N10 T0101 N15 G00 X100. Z100. N15 G00 X100. Z100. N20 S1150 M03 N20 S1150 M03 N25 G00 X80. Z5. N25 G00 U-20. W-95. N30 G01 Z-157. F0.25 N30 G01 W-162. F0.25 N35 G00 X85. Z5. N35 G00 U5. W162. N40 X70. N40 G00 U-15. N45 G01 Z-60. N45 G01 W-65. N50 X85. N50 U15. N55 G00 X100. Z100. N55 G00 X100. Z100. N60 T0404 N60 T0404 N65 S500 M03 N65 S500 M03 N70 G00 X75. Z-13. N70 G00 U-25. W-113. N75 G01 X50. F0.15 N75 G01 U-25. F0.15 N80 G00 X85. N80 G00 U35. N85 Z-41. N85 W-28. N90 G75 R1. N90 G75 R1. N95 G75 X50.Z-60. P3.Q2. R-0.2 F0.1 N95 G75 U-35. W-19. P3. Q2. R-0.2 F0.1 N100 G00 Z-96. N100 G00 W
120 N105 G75 R1. N105 G75 R1. N110 G75 X70. Z-123. P3. Q2. R-0.2 N110 G75 U-15. W-27. P3. Q2. R-0.2 N115 G00 X100. Z100. N115 G00 X100. Z100. N120 M30 N120 M30 270
121 8.14. Vida açma çevrimi Silindirik ve konik yüzeylere vida açmak için kullanılan çevrim FANUC kontrol sisteminde G76 ile ifade edilir. G76 çevrimi iki satırda programlanır ve aşağıdaki formatta yazılır. Büyük harfler çevrim için kullanılan parametrelerdir. Küçük harfler açıklama amacı ile yazılmıştır. G76 Pabc Qq1 Rr1 G76 X Z... Rr2 P... Qq2 F... Çizelge 8.8. G76 çevrim parametreleri G76 Vida açma çevrim kodu a İnce talaş paso sayısı (a=02 ise, bırakılan ince talaşı 2 eşit pasoda alır. b Vida sonu pah miktarı c Vida kalemi uç açısı q1 Minimum talaş derinliği r1 İnce talaş payı X Vida diş dibi çapı Z Vida sonu Z koordinatı (vida sonu pah miktarı b dahil) r2 Konik yüksekliği (r2 = 0 ise silindirik yüzeye vida açılır.) P Vida derinliği (P = x F) q2 İlk talaş derinliği F Vida adımı (kesicinin her devirdeki ilerleme miktarı) Vida açma çevrimi kullanılarak silindirik ve konik yüzeylere vida açmak mümkündür. Silindirik yüzeylere vida açarken X parametresindeki değer vida sonundaki diş dibi çapıdır. Başlangıç noktasındaki çap ile bitiş noktasındaki çap aynıdır. Konik yüzeylere vida açarken yine X parametresi vida sonundaki diş dibi çapıdır ancak başlangıçtaki diş dibi çapı ile vida sonundaki diş dibi çapı olan X değeri farklıdır (Şekil 8.100). X X a) Şekil 8.101: Vida açma çevriminde X değeri b) 271
122 Vida Kalemi C q q2 n P n. r 1 Şekil 8.102: Vida açma çevriminde paso-derinlik ilişkisi Vida diş yüksekliği P = q2 n + r1 Kaba işleme paso sayısı Toplam paso sayısı q1=0 kabul edilirse nt = nk + a nk P r1 = q2 2 Soru: F = 2 mm (vida adımı) q1 = 0 mm (minimum talaş) q2 = 0.4 mm (ilk talaş) r1 = 0.3 mm (ince talaş) a = 03 (ince talaş paso sayısı) nk =? (kaba paso sayısı) nt =? (toplam paso sayısı) Cevap: P = x F P = x 2 = mm nk = = nk = 7 (kaba paso sayısı) nt = nk + a nt = = 10 (toplam paso sayısı) Paso sayısı Çizelge 8.9: Paso sayısı ile derinlik ilişkisi (q1=0) Toplam derinlik Kaldırılan talaş q2 n paso sayısı miktarı paso arttıkça arttıkça artar azalır 1. paso mm mm 2. paso mm mm 3. paso mm mm 4. paso mm mm 5. paso mm mm 6. paso mm mm 7. paso mm mm Çizelge 8.9 değerleri minimum talaş miktarı q1 = 0 için geçerlidir. Eğer q1 değeri sıfırdan farklı tanımlansaydı (örneğin q1 = 0.15 mm) o zaman paso sayısında düşme olurdu. Yani 3. pasodan itibaren q1 = 0.15 şartını sağlamak için 272
123 sonraki pasolardan ödünç alınan değerlerden dolayı paso sayısı 7 yerine 5 olarak gerçekleşecektir. Bu durumda 3. pasodan itibaren eşitliklerde de değişikliler meydana gelir. Bununla ilgili son düzenleme Çizelge 8.10 da görülmektedir. I. Vida anma çapı gösterimi D=d II. Hatve, Vida adımı, Adım P III. Bölüm Dairesi Çapı, Bölüm Çapı d 2=D 2 IV. Diş Dibi Çapı Genişliği V. Diş Yüksekliği VI. Yuvarlaklık VII. Matkap çapı Çizelge 8.10: Paso sayısı ile derinlik ilişkisi (q1=0.15) Toplam derinlik paso Kaldırılan talaş miktarı Paso sayısı q2 n sayısı arttıkça artar paso arttıkça azalır 1. paso mm mm 2. paso mm mm 3. paso mm mm 4. paso mm mm 5. paso mm mm Çizelge Normal Diş Metrik ISO Vidalar I D=d M1 M2 M2,5 M3 M3,5 M4 M4,5 M5 M6 M8 M10 M12 M14 M16 M18 M20 M22 M24 M27 M30 M33 M36 M39 M42 M45 M48 M52 M56 M60 M64 II P 0,25 0,40 0,45 0,50 0,60 0,70 0,75 0,80 1,00 1,25 1,50 1,75 2,00 2,00 2,50 2,50 2,50 3,00 3, ,50 4,00 4,00 4,50 4,50 5,00 5,00 5,50 5,50 6,00 III D2=d2 0,638 1,740 2,208 2,675 3,110 3,545 4,013 4,480 5,350 7,188 9,026 10,863 12,701 14,701 16,376 18,376 20,376 22,051 25,051 27,727 30,727 33,402 36,402 39,077 42,077 44,752 48,752 52,428 56,428 60,103 Cıvata d3 0,693 1,509 1,948 2,387 2,764 3,141 3,580 4,019 4,773 6,466 8,160 9,853 11,546 13,546 14,933 16,933 18,933 20,319 23,319 25,706 28,706 31,093 34,093 36,479 39,479 41,866 45,866 49,252 53,252 56,639 IV Somun D1 0,729 1,567 2,013 2,459 2,850 3,242 3,688 4,134 4,917 6,647 8,376 10,106 11,835 13,835 15,294 17,294 19,294 20, ,211 29,211 31,670 34,670 37,129 40,129 42,587 46,587 50,046 54,046 57,505 Cıvata h3 0,153 0,245 0,276 0,307 0, ,460 0,491 0,613 0,767 0,920 1,074 1,227 1,227 1,534 1,534 1,534 1,840 1,840 2,147 2,147 2,454 2,454 2,760 2,760 3,067 3,067 3,374 3,374 3,681 V Somun H1 0,135 0,217 0,244 0,271 0,325 0,379 0,406 0,433 0,541 0,677 0,812 0,947 1,083 1,083 1,353 1, ,624 1,624 1,894 1,894 2,185 2,165 2,436 2,436 2,706 2,706 2,977 2,977 3,248 VI R 0,036 0,058 0,065 0,072 0,087 0,101 0,108 0,115 0,114 0,180 0,217 0,253 0,289 0,289 0,361 0,361 0,361 0,433 0,433 0,505 0,505 0,577 0,577 0,650 0,650 0,722 0,722 0,794 0,794 0,666 VII Ø 0,75 1,60 2,10 2,50 2,90 3,30 3,70 4,20 5,00 6, ,20 12,00 14,00 15,50 17,50 19,50 21,00 24,00 26,50 29, ,50 40, ,
124 Şekil 8.103: G76 Vida açma çevrimi uygulaması Vida Derinliği P= x 4 = mm Diş dibi çapı = = Mutlak Programlama N10 G54 N15 T0303 N20 G00 X90. Z90. N25 S200 M03 N30 G00 X60. Z10. N35 G76 P Q0.1 R0.2 N40 G76 X Z-120.P2.598 Q0.5 F4. N45 G00 X90. Z90. N50 M30 Artışlı Programlama N10 G54 N15 T0303 N20 G00 X90. Z90. N25 S200 M03 N30 G00 U-30. W-80. N35 G76 P Q0.1 R0.2 N40 G76 U W-130. P2.598 Q0.5 F4. N45 G00 U30. W80. N50 M30 274
125 G76 İle konik yüzeye vida açma G76 çevrimi kullanılarak konik yüzeylere de vida açılabilir. Konik vidanın bittiği noktadaki diş dibi çapı, konik yüksekliği girilerek konik vida işlenir. Şekil 8.104: Konik vida için örnek parça Kesici vida başlangıcına yakın konumlandıktan sonra G76 satırları yazılır. Başlangıç noktası koniğin büyük çapından daha büyük olarak seçilmelidir. G76 satırındaki X değerine konik vidanın bittiği yerdeki diş dibi çapı yazılır. R değerinin önüne koniklik miktarı negatif olarak girilir. Şekil teki konik vidayı açmak için gerekli program aşağıda verilmiştir. Vida adımı = 2 mm Vida derinliği = 1.3 mm N05 G54 N10 T0202 N15 G00 X80. Z130. N20 S300 M03 N25 G00 X46. Z5. N30 G01 Z0 F0.2 N35 G76 P Q0.1 N40 G76 X41.4 Z-70. P1.3 R-10. Q0.5 F2. N45 G80 G00 X80. Z130. N50 M30 275
126 Mutlak Programlama Şekil 10.30: G73 ve G76 çevrimi uygulaması Artışlı Programlama N02 G54 N100 G00 X55. Z-20. N05 T0808 N105 G01 X34 N10 G00 X85. Z120. N110 G00 X55 N15 S1300 M03 N115 G00 Z-35. N20 G00 X55. Z5. N120 G01 X34. N25 G73 U5. W0. R4. N125 G00 X55. N30 G73 P35 Q75 U2. W1. F0.25 N130 G00 X85. Z120. N35 G00 X44. N135 T0202 (Vida kalemi) N40 G01 Z-15. F0.15 N140 S300 M03 N45 G01 X40. Z-20. N145 G00 X50. Z5. N50 G03 X40. Z-30. R8. N150 G76 P Q0.1 N55 G01 Z-35. N155 G76 X41.6 Z-17. P1.2 Q0.5 F2. N60 G03 X50. Z-40. R7. N160 G00 X85. Z120. N65 G02 X40. Z-65. R35. N165 T0505 (Matkap) N70 G03 X40. Z-85. R12.5 N170 S950 M03 N75 G01 X50. Z-90. N175 G00 X0. Z5. N80 G70 P35 Q75 N180 G01 Z-55. F0.2 N85 G00 X85. Z120. N185 G00 Z5. N90 T0303 (Kanal kalemi) N190 G00 X85. Z60. N95 S500 M03 N195 M30 276
127 277
128 Mutlak Programlama Şekil 10.31: G73 ve G76 çevrimi uygulaması Artışlı Programlama N05 G54 N95 G00 X45. Z-30. N10 T0808 N100 G01 X25. F0.2 N15 G00 X90. Z150. N105 G00 X45. N20 S1300 M03 N110 G00 X90. Z150. N25 G00 X55. Z5. N115 T0202 (Vida kalemi) N30 G73 U13. W0. R5. N120 S350 M03 N35 G73 P40 Q70 U3. W1.5 F0.3 N125 G00 X40. Z6. N40 G00 X33. N130 G76 P Q0.1 N45 G01 Z0. N135 G76 X34. Z-27. P1.5 Q0.6 F2.5, N50 G01 X37. Z-2. F0.2 N140 G00 X90. Z150. N55 G01 Z-30. N145 T0505 (Matkap) N60 G02 X50. Z-37. R10. N150 S950 M03 N65 G01 Z-40. N155 G00 X0. Z4. N70 G02 X50. Z-90. R36.25 N160 G01 Z-56. F0.15 N75 G70 P40 Q70 N165 G00 Z4. N80 G00 X90. Z150. N170 G00 X90. Z45. N85 T0303 (Kanal kalemi) N90 S800 M03 N175 M30 278
129 Mutlak Programlama Şekil 10.32: G73 ve G76 çevrimi uygulaması Artışlı Programlama N05 G54 N80 G70 P40 Q75 N10 T0808 N85 G00 X95. Z130. N15 G00 X95. Z130. N90 T0303 (Kanal kalemi) N20 S1550 M03 N95 S800 M03 N25 G00 X55. Z5. N100 G00 X50. Z-30. N30 G73 U6. W0. R3. N105 G01 X31.13 N35 G73 P40 Q75 U2. W1.F0.35 N110 G00 X50. N40 G00 X34. N115 G00 X95. Z130. N45 G01 Z0. F0.2 N120 T0202 (Vida kalemi) N50 G01 X40. Z-3. N125 S400 M03 N55 G01 Z-30. N130 G00 X45. Z6. N60 G01 X43.96 Z N135 G76 P Q0.15 N65 G02 X44.64 Z R18.5 N140 G76 X36.4 Z-28 P1.8 Q0.6 F3. N70 G03 X44.64 Z R15.46 N145 G00 X95. Z130. N75 G01 X50. Z-90. N150 M30 279
130 8.15. Delik içi çevrimleri Delik içini G71 çevrimi ile boşaltma Şekil G71 ile delik boşaltma N05 G54 N45 G01 Z-38. F0.15 N10 T0606 N50 G01 X52. Z-50. N15 S800 M03 N55 G01 Z-74. N20 G00 X80. Z80. N60 G01 X32. N25 G00 X24. Z5. N65 G01 Z-95. N30 G71 U-4. R1. N70 G70 P40 Q65 N35 G71 P40 Q65 U2. W1. F0.2 N75 G00 X80. Z80. N40 G00 X72. N80 M30 Delik içini G73 çevrimi ile boşaltma N05 G54 N45 G01 Z-38. F0.15 N10 T0606 N50 G01 X52. Z-50. N15 S800 M03 N55 G01 Z-74. N20 G00 X80. Z80. N60 G01 X32. N25 G00 X24. Z5. N65 G01 Z-95. N30 G73 U-25. W0. R8. N70 G70 P40 Q65 N35 G73 P40 Q65 U2. W1. F0.2 N75 G00 X80. Z80. N40 G00 X72. N80 M30 280
131 Delik içine G76 ile vida açma Şekil 8.106: G76 ile deliğe vida açma uygulaması G76 çevrimi kullanarak Şekil deki parçanın deliğine vida açmak için gerekli program aşağıda verilmiştir. Vida adımı = 2 mm ve Vida derinliği = 1.3 mm olarak alınmıştır. Matkap çapı: = 45,4 mm Mutlak Programlama N05 G54 N10 T0707 (delik vida kalemi) N15 S300 M03 N20 G00 X100. Z80. N25 G00 X45.4 Z10. N30 G76 P Q-0.1 N35 G76 X48. Z-58. P1.3 Q-0.5 F2. N40 G00 X100. Z80. N45 M30 281
132 8.16. Kademeli delik (pecking cycle) delme çevrimi Kademeli (pecking-gagalamalı) delik delmek için G83 kodu kullanılır. Yumuşak malzemelere uzun deliklerin delinmesi için bu çevrim kullanılır. Uzun delikler delinirken talaşın sıkışmasını engellemek ve talaşı parça dışına boşaltmak için matkap istenen miktar kadar talaş alma ilerlemesinde ilerler ve hızlı ilerleme ile geri çekilerek talaşın boşaltması sağlanır (Şekil 8.107). Kademeli delik delme çevrimi aşağıdaki formata göre programlanır. Q Q Q Başlama noktası d d Şekil 8.107: Delik delme çevriminde matkap hareketleri G83 X... Z... R... Q... P... F... Kademeli delik delme parametreleri Çizelge 8.12 de verilmiştir. Çizelge G83 için kullanılan parametreler G83 X Z R Q P F Kademeli delik delme çevrim kodu Delik konumu X koordinatı, dönme ekseninde olmalı (X0) Delik derinliği Matkabın delik delmeye başlayacağı nokta Her dalmada talaş kaldırılacak delik boyu (artışlı olarak) Delik sonunda bekleme miktarı (mili saniye) Delik delme için kesicinin ilerleme miktarı Matkap kademeli delik delme işleminde her hamlede kademe boyu kadar (Q) delme işlemi yapar ve geri çekilir. Bu geri çekilme noktası R ile belirlenen noktadır. G83 den önce yazılacak G98 ile matkap delme işlemini bitirdikten sonra çevrimin başlama noktasına döner. G83 den önce yazılacak G99 ile de matkap hızlı gelme noktasına dönüş yapar. G00 X0 Z15. G98 G83 X0 Z-30. R5. Q6. P2500 F0.25 Yazılımında matkap delme işlemini tamamladıktan sonra Z15 e döner. G00 X0 Z15. G99 G83 X.0 Z-30. R5. Q6. P2500 F0.25 Yazılımında matkap delme işlemini tamamladıktan sonra R5 e döner. 282
Adres bilgileri ve diğer bilgilerin bazıları
Adres bilgileri ve diğer bilgilerin bazıları G şifreleri (kodları) CNC programlarının yazımında kullanılan talaş kaldırma işlemlerini doğrudan ilgilendiren kodlardır. G kod numaraları G00 - G99 arasındadır.
DetaylıT.C. M.E.B. ÖZEL ATILIM BİLKEY BİLİŞİM KURSU
Kod (G) Açıklaması (CNC reze-orna) G Listesi rz rn G00 Pozisyona hızlı ilerleme (talaş almaksızın kesicinin boşta hızlı hareketi) G01 Doğrusal interpolasyon (talaş alma ilerlemesi ile doğrusal hareket)
Detaylıolan X eksenidir. Bu iki eksenin kesiştiği nokta ise orijin noktasıdır. Referans olarak bu nokta kullanılır. Bu nokta, genellikle iş parçası sıfır nok
Koordinat Sistemi CNC tezgah ve sistemlerde takım yolları bir koordinat sistemi referans alınarak matematiksel bağıntılarla ifade edilir. bu nedenle gerek programlamada gerekse tezgahların çalışmasında
DetaylıTablo 1 - Tornalamada Kullanılan G Kodları Listesi
1 Tablo 1 - Tornalamada Kullanılan G Kodları Listesi Kod Açıklama Uygulama Alanı tandart / Opsiyonu G00 Talaşsız hızlı hareket ozisyonlama G01 Talaşlı doğrusal ilerleme F adresi altında G02 aatin dönüş
DetaylıHACETTEPE ÜNİVERSİTESİ HACETTEPE ASO 1.OSB MESLEK YÜKSEKOKULU HMK 211 CNC TORNA TEKNOLOJİSİ
HACETTEPE ÜNİVERSİTESİ HACETTEPE ASO 1.OSB MESLEK YÜKSEKOKULU HMK 211 CNC TORNA TEKNOLOJİSİ Öğr. Gör. RECEP KÖKÇAN Tel: +90 312 267 30 20 http://yunus.hacettepe.edu.tr/~rkokcan/ E-mail_1: rkokcan@hacettepe.edu.tr
DetaylıKoordinat Sistemi CNC tezgah ve sistemlerde takım yolları bir koordinat sistemi referans alınarak matematiksel bağıntılarla ifade edilir.
Koordinat Sistemi CNC tezgah ve sistemlerde takım yolları bir koordinat sistemi referans alınarak matematiksel bağıntılarla ifade edilir. bu nedenle gerek programlamada gerekse tezgahların çalışmasında
DetaylıCNC Freze Tezgâhı Programlama
CNC Freze Tezgâhı Programlama 1. Amaç CNC tezgâhının gelişimi ve çalışma prensibi hakkında bilgi sahibi olmak. Başarılı bir CNC programlama için gerekli kısmî programlamanın temellerini anlamak. Hazırlayıcı
DetaylıT.C. ERCİYES ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ MEKATRONİK MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MEKATRONİK LABORATUVARI II. CNC Programlama ve Tornalama Uygulamaları
T.C. ERCİYES ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ MEKATRONİK MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MEKATRONİK LABORATUVARI II CNC Programlama ve Tornalama Uygulamaları DENEY SORUMLUSU Arş. Gör. Şaban ULUS Ocak 2013 KAYSERİ
DetaylıBilkey Mesleki Eğitim Kurumları [ CNC TORNA-FREZE PROGRAMLAMA KURSU ]
1.) CNC freze yazdığımız programı neden simülasyon ile test edilmelidir? A) Seri imalata başlamadan önce tezgâh test programına ayarlı olduğu için. B) Program yazımından veya bilgi transferinde oluşabilecek
DetaylıCNC'ye Giriş. CNC:Computer Numerical Control (Bilgisayar destekli kumanda) Makine Sıfır Noktası (G28)
ERSEM VE AB TÜRKİYE DELEGASYONU TARAFINDAN DÜZENLENEN YEREL KALKINMA GİRİŞİMLERİ HİBE PROGRAMI (CFCU/TR0405.02/LDI) PROJELERİ CNC PROGRAMLAMA DERS NOTLARI CNC'ye Giriş CNC:Computer Numerical Control (Bilgisayar
DetaylıFANUC TORNA SİMÜLATÖR EĞİTİMİ NOTLARI
FANUC TORNA SİMÜLATÖR EĞİTİMİ NOTLARI SAYISAL DENETİM (NC- NUMERİCAL CONTROL) Sayısal denetim (SD); program satırlarındaki harf ve rakamların ikili sayı sistemindeki karşılığını bir banta deldikten sonra
DetaylıT.C M.E.B ÖZEL ATILIM BİLKEY BİLİŞİM KURSU Bilgisayar Sayısal Kontrollü ( CNC Dik işleme tezgahı kullanma ve programlama ) Sınav Soruları
1.) CNC freze yazdığımız programı neden simülasyon ile test edilmelidir? A) Seri imalata başlamadan önce tezgâh test programına ayarlı olduğu için. B) Program yazımından veya bilgi transferinde oluşabilecek
DetaylıKısa Program yazma-mdi
TEZGAHIN AÇILMASI Kısa Program yazma-mdi TAKIM TUTUCUYU MAGAZİNE TAKMAK VE SÖKMEK CNC MAKİNE REFERANS VE SIFIR NOKTALARI CNC FREZEDE KOORDİNAT SİSTEMLERİ Bir CNC- Tezgahında bir iş parçasını üretebilmek
DetaylıCNC FREZE TEZGAHLARININ PROGRAMLANMASI
CNC FREZE TEZGAHLARININ PROGRAMLANMASI Frezelemenin Tanımı Çevresinde çok sayıda kesici ağzı bulunan takımın dönme hareketine karşılık, iş parçasının öteleme hareketi yapmasıyla gerçekleştirilen talaş
DetaylıCNC TORNA TEZGAHLARININ PROGRAMLANMASI
CNC TORNA TEZGAHLARININ PROGRAMLANMASI MUTLAK KOORDİNAT SİSTEMİNE GÖRE O00012; ( Program numarası) T01 M06; (Birinci Takım, Taretteki takım değişti) G90 G54 G94 G97 G40; Mutlak koordinat sistemi, İş parçası
DetaylıDERS BİLGİ FORMU Bilgisayarlı Sayısal Denetim Tezgâh İşlemleri (CNC) Makine Teknolojisi Frezecilik, Taşlama ve Alet Bilemeciliği
Dersin Adı Alan Meslek / Dal Dersin Okutulacağı Sınıf / Dönem Süre Dersin Amacı Dersin Tanımı Dersin Ön Koşulları Ders İle Kazandırılacak Yeterlikler Dersin İçeriği Yöntem ve Teknikler Eğitim Öğretim Ortamı
DetaylıT.C. MİLLİ EĞİTİM BAKANLIĞI
T.C. MİLLİ EĞİTİM BAKANLIĞI MEGEP (MESLEKÎ EĞİTİM VE ÖĞRETİM SİSTEMİNİN GÜÇLENDİRİLMESİ PROJESİ) MAKİNE TEKNOLOJİSİ CNC TORNADA PROGRAMLAMA ANKARA-2006 Milli Eğitim Bakanlığı tarafından geliştirilen modüller;
DetaylıT.C. MİLLİ EĞİTİM BAKANLIĞI
T.C. MİLLİ EĞİTİM BAKANLIĞI MEGEP (MESLEKÎ EĞİTİM VE ÖĞRETİM SİSTEMİNİN GÜÇLENDİRİLMESİ PROJESİ) MAKİNE TEKNOLOJİSİ CNC TORNA İŞLEMLERİ 2 ANKARA-2006 Milli Eğitim Bakanlığı tarafından geliştirilen modüller;
DetaylıT.C. BİLECİK ŞEYH EDEBALİ ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ MAKİNE VE İMALAT MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MÜHENDİSLİKTE DENEYSEL METODLAR II DERSİ
T.C. BİLECİK ŞEYH EDEBALİ ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ MAKİNE VE İMALAT MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MÜHENDİSLİKTE DENEYSEL METODLAR II DERSİ CNC TORNA UYGULAMASI Deneyin Amacı: Deney Sorumlusu: Arş. Gör.
DetaylıCNC TORNA TEZGAHLARININ PROGRAMLANMASI
CNC TORNA TEZGAHLARININ PROGRAMLANMASI Yardımcı fonksiyonu (soğ. sıvısı, mili on/off) İlerleme miktarı Kesme hızı Blok(Satır) numarası Dairesel interpolasyonda yay başlangıcının yay merkezine X,Y veya
DetaylıSwansoft Fanuc OiT Kullanımı
CNC Torna ve Frezede gerçek simülasyon yapılabilir. 50 den fazla farklı Kontrol Sistemi, 150 nin üzerinde ünite. Alt Programlama ve Delik çevrimleri dahil Manuel programlama Değişken parametrelerle Macro
DetaylıHACETTEPE ÜNİVERSİTESİ HACETTEPE ASO 1.OSB MESLEK YÜKSEKOKULU HMK 211 CNC TORNA TEKNOLOJİSİ. Öğr. Gör. RECEP KÖKÇAN. Tel: +90 312 267 30 20
HACETTEPE ÜNİVERSİTESİ HACETTEPE ASO 1.OSB MESLEK YÜKSEKOKULU HMK 211 CNC TORNA TEKNOLOJİSİ Tel: +90 312 267 30 20 E-mail_2: rkokcan@gmail.com KONTROL ÜNİTESİ ELEMANLARI EDIT MODU: Program yazmak, düzenlemek
DetaylıT.C. MİLLİ EĞİTİM BAKANLIĞI MAKİNE TEKNOLOJİSİ CNC TORNA İŞLEMLERİ 2 521MMI123
T.C. MİLLİ EĞİTİM BAKANLIĞI MAKİNE TEKNOLOJİSİ CNC TORNA İŞLEMLERİ 2 521MMI123 Ankara, 2012 Bu modül, mesleki ve teknik eğitim okul/kurumlarında uygulanan Çerçeve Öğretim Programlarında yer alan yeterlikleri
DetaylıT.C. TRAKYA ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ BİLGİSAYAR DESTEKLİ TALAŞLI İMALAT DENEYİ LABORATUVAR FÖYÜ
T.C. TRAKYA ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ BİLGİSAYAR DESTEKLİ TALAŞLI İMALAT DENEYİ LABORATUVAR FÖYÜ 1 Deneyin Amacı: Üretilmesi istenen bir parçanın, bilgisayar destekli
DetaylıBİLECİK ŞEYH EDEBALİ ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ
BİLECİK ŞEYH EDEBALİ ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ CNC TORNA DENEY FÖYÜ Deney Yürütücüsü: Dr.Öğr.Üyesi Emre ESENER Deney Yardımcısı: Arş.Gör. Emre SÖNMEZ Hazırlayan: Arş.Gör.
DetaylıCNC EĞİTİMİ DERS NOTLARI
1 CNC EĞİTİMİ DERS NOTLARI 1. GİRİŞ 1.1. CNC nedir? CNC (Computer Numerical Control) Bilgisayar Yardımı İle Sayısal Kontrol anlamındaki kelimelerinin baş harflerinden oluşan bir ifadedir. Bir CNC tezgah
DetaylıHazırladığım bu dosyayla sizlere yararlı olabildiysem ne mutlu bana. Lütfen inceledikten sonra bana düşüncenizi ve eksiklerimi,isteklerinizi belirtin.
HAZIRLAYAN : Bora YURTTAŞ Hema Otomotiv Sistemleri A.Ş. CNC İşleme Merkezi Operatörü MAİL : mailto:bora.yurttas@gmail.com WEB : bora.yurttas.googlepages.com Dünya nın en kaliteli tezgah markalarından biri
DetaylıİMALAT ve KONTRÜKSİYON LABORATUVARI
İMALAT ve KONTRÜKSİYON LABORATUVARI CNC FREZE TEZGAHI (DİK İŞLEM MERKEZİ) ÇALIŞMA FÖYÜ Laboratuvar Çalışmasının Amacı: Şanlıurfa Meslek Yüksekokulu Makine Programı Atölyesinde bulunan Klasik ve CNC tezgahları
DetaylıSwansoft Fanuc OiM Kullanımı
SWANSOFT Sol ve üst taraftaki araç çubukları aktif değildir. Acil stop butonuna basıldığında aktif olur. Görünüm çek menüsünden tezgaha bakış yönü değiştirilebilir. Göster menüsü, tezgahta görünmesi istenilen
DetaylıT.C. MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI MAKİNE TEKNOLOJİSİ CNC TORNADA PROGRAMLAMA 521MMI121
T.C. MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI MAKİNE TEKNOLOJİSİ CNC TORNADA PROGRAMLAMA 521MMI121 Ankara 2012 Bu modül, mesleki ve teknik eğitim okul/kurumlarında uygulanan Çerçeve Öğretim Programlarında yer alan yeterlikleri
DetaylıTORNACILIK. Ali Kaya GÜR Fırat Ün.Teknik Eğitim Fak.MetalFırat Ün.Teknik Eğitim Fak.Metal Eğ.Böl. ELAZIĞ
TORNACILIK Ali Kaya GÜR Fırat Ün.Teknik Eğitim Fak.MetalFırat Ün.Teknik Eğitim Fak.Metal Eğ.Böl. ELAZIĞ TORNANIN TANIMI VE ENDÜSTRİDEKİ ÖNEMİ Bir eksen etrafında dönen iş parçalarını, kesici bir kalemle
DetaylıDENEY NO : 3. DENEY ADI : CNC Torna ve Freze Tezgâhı
DENEY NO : 3 DENEY ADI : CNC Torna ve Freze Tezgâhı AMAÇ : NC tezgahların temel sistematiği, NC tezgahların çalışma ilkeleri ve özellikleri, programlama işlemi hakkında bilgilendirme yaptıktan sonra, BOXFORD
DetaylıKlasik torna tezgahının temel elemanları
Klasik torna tezgahının temel elemanları Devir ayar kolları Dişli Kutusu Ayna Soğutma sıvısı Siper Ana Mil Karşılık puntası Çalıştırma kolu ilerleme mili (talaş mili) Araba Acil Stop Kayıt Öğr. Gör.Ahmet
DetaylıMak- 204. Üretim Yöntemleri - II. Vargel ve Planya Tezgahı. Kubilay ASLANTAŞ Afyon Kocatepe Üniversitesi Teknik Eğitim Fakültesi Makine Eğt.
Mak- 204 Üretim Yöntemleri - II Talaşlı Đmalatta Takım Tezgahları Vargel ve Planya Tezgahı Kubilay ASLANTAŞ Afyon Kocatepe Üniversitesi Teknik Eğitim Fakültesi Makine Eğt. Bölümü Takım Tezgahlarında Yapısal
DetaylıMAK-204. Üretim Yöntemleri
MAK-204 Üretim Yöntemleri Torna Tezgahı ve Tornalama Đşlemleri (10.Hafta) Kubilay ASLANTAŞ Afyon Kocatepe Üniversitesi Teknik Eğitim Fakültesi Makine Eğt. Bölümü Klasik torna tezgahının temel elemanları
DetaylıFANUC CNC PROGRAMLAMA
1 2 3 FANUC CNC PROGRAMLAMA Fanuc programlama sistemi, CNC tezgâhlarında yaygın olarak kullanılmaktadır. Programlamada ISO kodları (M ve G kodları) kullanılmaktadır. Her kesici hareketi için bir G kodu
DetaylıT.C. MİLLİ EĞİTİM BAKANLIĞI
T.C. MİLLİ EĞİTİM BAKANLIĞI MEGEP (MESLEKÎ EĞİTİM VE ÖĞRETİM SİSTEMİNİN GÜÇLENDİRİLMESİ PROJESİ) MAKİNE TEKNOLOJİSİ CNC TORNA İŞLEMLERİ 1 ANKARA-2006 Milli Eğitim Bakanlığı tarafından geliştirilen modüller;
DetaylıT.C. MİLLİ EĞİTİM BAKANLIĞI
T.C. MİLLİ EĞİTİM BAKANLIĞI MEGEP (MESLEKÎ EĞİTİM VE ÖĞRETİM SİSTEMİNİN GÜÇLENDİRİLMESİ PROJESİ) MAKİNE TEKNOLOJİSİ CNC FREZE ÇEVRİMLERİ ANKARA-2006 Milli Eğitim Bakanlığı tarafından geliştirilen modüller;
DetaylıTornada Raba ve Klavuz Çekme izlenecek işlem sırası şu şekildedir
Tornada Raba ve Klavuz Çekme izlenecek işlem sırası şu şekildedir 1- Tornalanacak parça çizilir 2- Translate komutu ile punta deliğine gelecek nokta 0,0,0 koordinatına taşınır 3- Tezgah seçimi yapılır
DetaylıT.C. MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI MAKİNE TEKNOLOJİSİ CNC FREZEDE PROGRAMLAMA
T.C. MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI MAKİNE TEKNOLOJİSİ CNC FREZEDE PROGRAMLAMA Ankara, 2013 Bu modül, mesleki ve teknik eğitim okul/kurumlarında uygulanan Çerçeve Öğretim Programlarında yer alan yeterlikleri kazandırmaya
DetaylıMAK-204. Üretim Yöntemleri-II
MAK-204 Üretim Yöntemleri-II Tornalama Đşlemleri (6.Hafta) Kubilay ASLANTAŞ Afyon Kocatepe Üniversitesi Teknik Eğitim Fakültesi Makine Eğt. Bölümü Kesici Takım Geometrisi γ: Talaş açısı: Kesilen talaşın
DetaylıCNC TEZGÂH PROGRAMLAMA & UYGULAMALAR
CNC TORNA TEZGÂHININ AÇILMASI 1) Tezgâhın arkasında bulunan ana şalter (I) ON konumuna getirilir. 2) EMERGENCY STOP (ACİL STOP) butonu sağ tarafa çevrilerek açılır. 3) Ekran Açma (I) tuşuna basılır (yeşil
Detaylı02.01.2012. Freze tezgahında kullanılan kesicilere Çakı denir. Çakılar, profillerine, yaptıkları işe göre gibi çeşitli şekillerde sınıflandırılır.
Freze ile ilgili tanımlar Kendi ekseni etrafında dönen bir kesici ile sabit bir iş parçası üzerinden yapılan talaş kaldırma işlemine Frezeleme, yapılan tezgaha Freze ve yapan kişiye de Frezeci denilir.
DetaylıMAK-204. Üretim Yöntemleri. Frezeleme Đşlemleri. (11.Hafta) Kubilay ASLANTAŞ Afyon Kocatepe Üniversitesi Teknik Eğitim Fakültesi Makine Eğt.
MAK-204 Üretim Yöntemleri Freze Tezgahı Frezeleme Đşlemleri (11.Hafta) Kubilay ASLANTAŞ Afyon Kocatepe Üniversitesi Teknik Eğitim Fakültesi Makine Eğt. Bölümü Freze tezgahının Tanımı: Frezeleme işleminde
DetaylıCAM PROGRAMLARINDAN ALINAN NC KODUNDA DİKKAT EDİLMESİ GEREKENLER
Siemens 840D SL CNC DİK İŞLEME MERKEZİ BÖLÜM I TEZGÂHA TAKIM YÜKLEME TAKIM BOYLARININ ÖLÇÜLMESİ İŞ PARÇASI SIFIRLAMA (İş parçasını ölçme) TAKIM BOYUNUN SIFIRLANMASI CAM PROGRAMLARINDAN ALINAN NC KODUNDA
DetaylıT.C. MİLLİ EĞİTİM BAKANLIĞI
T.C. MİLLİ EĞİTİM BAKANLIĞI MEGEP (MESLEKÎ EĞİTİM VE ÖĞRETİM SİSTEMİNİN GÜÇLENDİRİLMESİ PROJESİ) MAKİNE TEKNOLOJİSİ CNC TORNALAMA ÇEVRİMLERİ ANKARA-2006 Milli Eğitim Bakanlığı tarafından geliştirilen modüller;
DetaylıBOZOK ÜNİVERSİTESİ TEKNİK BİLİMLER MESLEK YÜKSEKOKULU
BOZOK ÜNİVERSİTESİ TEKNİK BİLİMLER MESLEK YÜKSEKOKULU CNC TEKNOLOJİSİ TEZGAH KULLANIMI - 1 - - 2 - - 3 - - 4 - - 5 - - 6 - - 7 - - 8 - - 9 - Örnek blok yazılımı - 10 - KOORDİNAT SİSTEMLERİ Mutlak (ABSOLUTE)
DetaylıMETAL İŞLEME TEKNOLOJİSİ. Doç. Dr. Adnan AKKURT
METAL İŞLEME TEKNOLOJİSİ Doç. Dr. Adnan AKKURT Takım Tezgahları İnsan gücü ile çalışan ilk tezgahlardan günümüz modern imalat sektörüne kadar geçen süre zarfında takım tezgahları oldukça büyük bir değişim
DetaylıFreze tezgahları ve Frezecilik. Page 7-1
Freze tezgahları ve Frezecilik Page 7-1 Freze tezgahının Tanımı: Frezeleme işleminde talaş kaldırmak için kullanılan kesici takıma freze çakısı olarak adlandırılırken, freze çakısının bağlandığı takım
DetaylıÜst başlık hareket. kolu. Üst başlık. Askı yatak. Devir sayısı seçimi. Fener mili yuvası İş tablası. Boyuna hareket volanı Düşey hareket.
Frezeleme İşlemleri Üst başlık Askı yatak Fener mili yuvası İş tablası Üst başlık hareket kolu Devir sayısı seçimi Boyuna hareket volanı Düşey hareket kolu Konsol desteği Eksenler ve CNC Freze İşlemler
DetaylıT.C. MİLLİ EĞİTİM BAKANLIĞI
T.C. MİLLİ EĞİTİM BAKANLIĞI MEGEP (MESLEKÎ EĞİTİM VE ÖĞRETİM SİSTEMİNİN GÜÇLENDİRİLMESİ PROJESİ) MAKİNE TEKNOLOJİSİ CNC FREZEDE PROGRAMLAMA ANKARA-2006 Milli Eğitim Bakanlığı tarafından geliştirilen modüller;
DetaylıCNC TORNA UYGULAMASI DENEY FÖYÜ
T.C. BĠLECĠK ġeyh EDEBALĠ ÜNĠVERSĠTESĠ MÜHENDĠSLĠK FAKÜLTESĠ MAKĠNE VE ĠMALAT MÜHENDĠSLĠĞĠ BÖLÜMÜ MIM331 MÜHENDĠSLĠKTE DENEYSEL METODLAR DERSĠ CNC TORNA UYGULAMASI DENEY FÖYÜ ÖĞRETĠM ÜYESĠ YRD.DOÇ.DR.BĠROL
DetaylıBURSA TEKNİK ÜNİVERSİTESİ DOĞA BİLİMLERİ, MİMARLIK VE MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ TALAŞLI İMALAT TEZGÂHLARININ TANITIMI
BURSA TEKNİK ÜNİVERSİTESİ DOĞA BİLİMLERİ, MİMARLIK VE MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ TALAŞLI İMALAT TEZGÂHLARININ TANITIMI Deney n Amacı Talaşlı imalat tezgahlarının tanıtımı, talaşlı
DetaylıCNC TORNA ve İŞLEME MERKEZİ KONTROL SİSTEM TASARIMI CNC TURNING & MILLING MACHINE CONTROL SYSTEM DESIGN
CNC TORNA ve İŞLEME MERKEZİ KONTROL SİSTEM TASARIMI CNC TURNING & MILLING MACHINE CONTROL SYSTEM DESIGN Özgür Acar 1, Dilek Bilgin Tükel 1 1 Kontrol ve Otomasyon Mühendisliği Bölümü Doğuş Üniversitesi,
DetaylıSINUMERIK 810D/840D CNC FREZE PROGRAMLAMA. Ergün KESKİN
SINUMERIK 810D/840D CNC FREZE PROGRAMLAMA Makine Üzerindeki Noktalar M Makine sıfır noktası: Makine sıfır noktası tezgah tablasına üstten bakıldığında tezgah tablasının sol alt köşesidir ve değiştirilemez.
DetaylıBİLGİSAYAR SAYISAL KONTROLLÜ (CNC) DİK İŞLEME TEZGÂHI KULLANMA ve PROGRAMLAMA EĞİTİMİ KURS PROGRAMI
BİLGİSAYAR SAYISAL KONTROLLÜ (CNC) DİK İŞLEME TEZGÂHI KULLANMA ve PROGRAMLAMA EĞİTİMİ KURS PROGRAMI 1. KURUMUN ADI : 2. KURUMUN ADRESİ : 3. KURUCUNUN ADI : 4. PROGRAMIN ADI : Bilgisayar Sayısal Kontrollü
DetaylıMAKİNE MÜHENDİSLİĞİNE GİRİŞ Ders 8
İmalat Yöntemleri MAKİNE MÜHENDİSLİĞİNE GİRİŞ Ders 8 Doç. Dr. Yüksel HACIOĞLU Talaşsız İmalat Talaşlı İmalat Fiziksel-Kimyasal Hammaddeye talaş kaldırmadan bir şekil verilir Döküm Dövme Presleme Haddeleme
DetaylıKonik ve Kavisli yüzey Tornalamada izlenecek işlem sırası şu şekildedir
Konik ve Kavisli yüzey Tornalamada izlenecek işlem sırası şu şekildedir 1- Tornalanacak parça çizilir 2- Translate komutu ile punta deliğine gelecek nokta 0,0,0 koordinatına taşınır 3- Tezgah seçimi yapılır
DetaylıCNC EĞİTİMİ DERS NOTLARI
1 CNC EĞİTİMİ DERS NOTLARI 1. GİRİŞ 1.1. CNC nedir? CNC (Computer Numerical Control) Bilgisayar Yardımı İle Sayısal Kontrol anlamındaki kelimelerinin baş harflerinden oluşan bir ifadedir. Bir CNC tezgah
DetaylıKanal açmada izlenecek işlem sırası şu şekildedir
Kanal açmada izlenecek işlem sırası şu şekildedir 1- Tornalanacak parça çizilir 2- Translate komutu ile punta deliğine gelecek nokta 0,0,0 koordinatına taşınır 3- Tezgah seçimi yapılır 4- Kütük tanımlaması
DetaylıBİLGİSAYAR SAYISAL KONTROLLÜ (CNC) TORNA TEZGÂHI KULLANMA ve PROGRAMLAMA EĞİTİMİ KURS PROGRAMI
BİLGİSAYAR SAYISAL KONTROLLÜ (CNC) TORNA TEZGÂHI KULLANMA ve PROGRAMLAMA EĞİTİMİ KURS PROGRAMI 1. KURUMUN ADI : 2. KURUMUN ADRESİ : 3. KURUCUNUN ADI : 4. PROGRAMIN ADI : Bilgisayar Sayısal Kontrollü (CNC)
DetaylıCNC (COMPUTER NUMERİCAL CONTROL)
CNC (COMPUTER NUMERİCAL CONTROL) Bilgisayarlı Sayısal Kontrol(CNC- Computer Numerical Control), takım tezgahlarının sayısal komutlarla bilgisayar yardımıyla kontrol edilmesidir. CNC Tezgahlarda, NC tezgahlardan
DetaylıNUMERIC CONTROL (NC) COMPUTER NUMERIC CONTROL (CNC) CNC PROGRAMCISI CNC OPERATÖRÜ
NUMERIC CONTROL (NC) Bir hareketin sayısal olarak kontrol edilebilmesine Numeric Control denir. COMPUTER NUMERIC CONTROL (CNC) Operatör müdahalesi olmadan özel kodlar vasıtasıyla hareket ettirilebilen
DetaylıBilgisayar Destekli İmalat
Bilgisayar Destekli İmalat Bilgisayar Destekli Đmalat (Computer Aided Manufacturing-CAM) CAM, planlama, yönetme ve bir imalat işleminin kontrolünün doğrudan veya dolaylı olarak bilgisayar yardımı ile yapılmasıdır.
DetaylıMCV-640 Dikey İşlem CNC. Hazırlayan: Arş.Gör. Kazım ZENGİN
MCV-640 Dikey İşlem CNC Hazırlayan: Arş.Gör. Kazım ZENGİN CNC TEKNİK ÖZELLİKLER CNC STANDART DONANIMLARI Kumanda Paneli Kumanda Paneli Mode Seçimleri: AUTO/Manuel Otomatik Modlar: EDİT : Hafızadaki bir
DetaylıMASA ÜSTÜ 3 EKSEN CNC DÜZ DİŞLİ AÇMA TEZGAHI TASARIMI ve PROTOTİP İMALATI
MASA ÜSTÜ 3 EKSEN CNC DÜZ DİŞLİ AÇMA TEZGAHI TASARIMI ve PROTOTİP İMALATI Salih DAĞLI Önder GÜNGÖR Prof. Dr. Kerim ÇETİNKAYA Karabük Üniversitesi Tasarım ve Konstrüksiyon Öğretmenliği ÖZET Bu çalışmada
DetaylıAlın Tornalamada izlenecek işlem sırası şu şekildedir
Alın Tornalamada izlenecek işlem sırası şu şekildedir 1- Alın tornalanacak parça çizilir 2- Translate komutu ile punta deliğine gelecek nokta 0,0,0 koordinatına taşınır 3- Tezgah seçimi yapılır 4- Kütük
DetaylıTİMAK-Tasarım İmalat Analiz Kongresi 26-28 Nisan 2006 - BALIKESİR FREZELEME İŞLEMLERİNDE CNC PARÇA PROGRAMININ TÜRETİLMESİ Yılmaz KÜÇÜK 1, İhsan KORKUT 2, Ulvi ŞEKER 3 1 Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri
DetaylıAÇILIŞ EKRANI. Açılış ekranı temelde üç pencereye ayrılır:
AÇILIŞ EKRANI Açılış ekranı temelde üç pencereye ayrılır: Tam ortada çizim alanı (drawing area), en altta komut satırı (command line) ve en üstte ve sol tarafta araç çubukları (toolbar). AutoCAD te dört
DetaylıT.C. MİLLİ EĞİTİM BAKANLIĞI
T.C. MİLLİ EĞİTİM BAKANLIĞI MEGEP (MESLEKÎ EĞİTİM VE ÖĞRETİM SİSTEMİNİN GÜÇLENDİRİLMESİ PROJESİ) MAKİNE TEKNOLOJİSİ CNC FREZELEME İŞLEMLERİ 2 ANKARA-2006 Milli Eğitim Bakanlığı tarafından geliştirilen
Detaylıİmalat İşlemleri II TEKNİK BİLİMLER MESLEK YÜKSEKOKULU. Torna Tekniği ve Uygulamaları. Yrd. Doç. Dr. Hasan Tahsin KALAYCI Yrd. Doç. Dr.
TEKNİK BİLİMLER MESLEK YÜKSEKOKULU İmalat İşlemleri II Torna Tekniği ve Uygulamaları Yrd. Doç. Dr. Hasan Tahsin KALAYCI Page 1 ÜRETİM NEDİR? Hammaddeyi veya yarı mamul maddeyi işleyerek insanlığa yararlı
DetaylıTornada Punta Deliği açmada izlenecek işlem sırası şu şekildedir
Tornada Punta Deliği açmada izlenecek işlem sırası şu şekildedir 1- Tornalanacak parça çizilir 2- Translate komutu ile punta deliğine gelecek nokta 0,0,0 koordinatına taşınır 3- Tezgah seçimi yapılır 4-
DetaylıTALAŞLI İMALAT SAKARYA ÜNİVERSİTESİ MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ KALIPÇILIK TEKNİĞİ DERS NOTU. Doç.Dr. Akın Oğuz KAPTI. Talaşlı İmalat Yöntemleri
TALAŞLI İMALAT MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ KALIPÇILIK TEKNİĞİ DERS NOTU Doç.Dr. Akın Oğuz KAPTI Talaşlı İmalat Yöntemleri 2 Talaşlı İmalat; iş parçası üzerinden, sertliği daha yüksek bir kesici takım yardımıyla,
DetaylıKanal açmada izlenecek işlem sırası şu şekildedir
Kanal açmada izlenecek işlem sırası şu şekildedir 1- Tornalanacak parça çizilir 2- Translate komutu ile punta deliğine gelecek nokta 0,0,0 koordinatına taşınır 3- Tezgah seçimi yapılır 4- Kütük tanımlaması
DetaylıSIEMENS NX 10.0. Üçgen Yazılım 2015
NX SIEMENS NX 10.0 Üçgen Yazılım 2015 NX CAM YENİLİKLER Pattern Dircetion -> Automatic Kaba operasyonlarda talaşa giriş için belirlenen bölge seçiminde, inward ve outward (içeriden ve dışarıdan ) seçeneklerinin
DetaylıT.C. MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI MAKİNE TEKNOLOJİSİ CNC TORNALAMA ÇEVRİMLERİ
T.C. MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI MAKİNE TEKNOLOJİSİ CNC TORNALAMA ÇEVRİMLERİ Ankara, 2015 Bu modül, mesleki ve teknik eğitim okul / kurumlarında uygulanan Çerçeve Öğretim Programlarında yer alan yeterlikleri
DetaylıCNC FREZE UYGULAMASI DENEY FÖYÜ
T.C. BİLECİK ŞEYH EDEBALİ ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ MAKİNE VE İMALAT MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MIM331 MÜHENDİSLİKTE DENEYSEL METODLAR DERSİ CNC FREZE UYGULAMASI DENEY FÖYÜ ÖĞRETİM ÜYESİ YRD.DOÇ.DR.BİROL
DetaylıBÖLÜM 04. Çalışma Unsurları
BÖLÜM 04 Çalışma Unsurları Autodesk Inventor 2008 Tanıtma ve Kullanma Kılavuzu SAYISAL GRAFİK Çalışma Unsurları Parça ya da montaj tasarımı sırasında, örneğin bir eskiz düzlemi tanımlarken, parçanın düzlemlerinden
DetaylıME220T Tasarım ve İmalat TALAŞLI İMALAT YÖNTEMLERİ VE TEZGAHLARI. 15. Talaşlı İmalat Yöntemleri. Talaş Kaldırma
TALAŞLI İMALAT YÖNTEMLERİ VE TEZGAHLARI Groover, Fundamentals of Modern Manufacturing, Bölüm 22 ME220T Tasarım ve İmalat 15. Talaşlı İmalat Yöntemleri Mehmet DEMİRKOL 1. Tornalama ve ilgili işlemler 2.
DetaylıCnc freze programlama örnekleri
Cnc freze programlama örnekleri Cnc frezeleme örnek programlar.örnek cnc freze programları. Öğretmenler sınav hazırlarken,ödev verirken. CNC tezgahlar eğitimine başlayanlar ve operatörlük eğitimine başlayanlar
DetaylıCNC TORNA PROGRAMLAMA DERS NOTLARI
CNC TORNA PROGRAMLAMA DERS NOTLARI İÇİNDEKİLER Önsöz 1 CNC Torna Programlamaya giriş 2 CNC Tezgahlaın Avantaj ve Dezavantajları 3 CNC Torna Tezgahlarının yapısı 4 CNC Programlamanın yapısı 5 Koordinat
DetaylıFrezeleme de Yenilikler
VisualCAM 2018 Yenilikler VisualCAM 2018 de; 1- Frezeleme 2- Tornalama 3- Nesting ( Plaka üzerine yerleşim) Geliştirmeler yapıldı. Frezeleme de Yenilikler 1 - Setup bölümünde operasyonları kilitleme özelliği
DetaylıMak-204. Üretim Yöntemleri II. Delme Delme Đşlemi Delme Tezgahları Đleri Delik Delme Teknikleri
Mak-204 Üretim Yöntemleri II Delme Delme Đşlemi Delme Tezgahları Đleri Delik Delme Teknikleri Kubilay ASLANTAŞ Afyon Kocatepe Üniversitesi Teknik Eğitim Fakültesi Makine Eğt. Bölümü Üretim Yöntemleri 1
DetaylıHACETTEPE ÜNİVERSİTESİ HACETTEPE ASO 1.OSB MESLEK YÜKSEKOKULU HMK 211 CNC TORNA TEKNOLOJİSİ
HACETTEPE ÜNİVERSİTESİ HACETTEPE ASO 1.OSB MESLEK YÜKSEKOKULU HMK 211 CNC TORNA TEKNOLOJİSİ Öğr. Gör. RECEP KÖKÇAN Tel: +90 312 267 30 20 http://yunus.hacettepe.edu.tr/~rkokcan/ E-mail_1: rkokcan@hacettepe.edu.tr
DetaylıTAKIM TEZGAHLARI LABORATUARI
TAKIM TEZGAHLARI LABORATUARI Deney Sorumlusu ve Uyg. Öğr. El. Doç. Dr. Nihat TOSUN Doç. Dr. Cihan ÖZEL Doç. Dr. Latif ÖZLER Yrd. Doç. Dr. HAşim PIHTILI Arş. Gör. İ. Hakkı ŞANLITÜRK Arş. Gör. M. Erbil ÖZCAN
DetaylıCNC torna programlama örnekleri
CNC torna programlama örnekleri CNC torna örnek programlar İçindekiler: ( Resimlere tıkladığınızda ilgili sayfaya gider ) ÖRNEK 1: Şeklideki parçanın taralı bölgesi 3 eşit pasoda işlenecektir. Buna göre
DetaylıTeknosem ANASAYFA. Program komut butonları ve program zaman parametrelerinin bulunduğu sayfadır.
ANASAYFA 1 2 3 4 5 6 7 Sayfa Geçiş Tuşları Program komut butonları ve program zaman parametrelerinin bulunduğu sayfadır. Teknosem 1 Eksenleri Sıfırla Butonu: Sistemin ilk açılışında eksenleri sıfırla (homing)
Detaylıİmal Usulleri 2. Fatih ALİBEYOĞLU -2-
İmal Usulleri 2 Fatih ALİBEYOĞLU -2- Giriş 1.Tornalama ve ilgili işlemler 2.Delme ve ilgili işlemler 3.Frezeleme 4.Talaş kaldırma merkezleri ve Tornalama merkezleri 5.Diğer talaş kaldırma yöntemleri 6.Yüksek
DetaylıDoç. Dr. Ahmet DEMİRER 1. Torna Tezgahları
Doç. Dr. Ahmet DEMİRER 1 Parçaya kesici alet yönünde bir hareket vererek talaş kaldırmaya tornalamak, bu işlemleri yapan tezgahlara da torna tezgahları denir. Tornada genellikle eksenel hareketle dış iç
DetaylıÖRNEK 1: Şeklideki parçanın taralı bölgesi 3 eşit pasoda işlenecektir. Buna göre cncproğramını yazınız.
1 ÖRNEK 1: Şeklideki parçanın taralı bölgesi 3 eşit pasoda işlenecektir. Buna göre cncproğramını yazınız. PROĞRAM 0888 T0101 M03 S1200 G00 X40 Z2 G01 Z-24 F0.1 X41 G00 Z2 X35 G01 Z-24 X36 G00 Z2 X30 G01
DetaylıMAK-204. Üretim Yöntemleri. (8.Hafta) Kubilay Aslantaş
MAK-204 Üretim Yöntemleri Vidalar-Vida Açma Đşlemi (8.Hafta) Kubilay Aslantaş Kullanım yerlerine göre vida Türleri Bağlama vidaları Hareket vidaları Kuvvet ileten vidaları Metrik vidalar Trapez vidalar
DetaylıDÜZCE ÜNİVERSİTESİ CUMAYERİ MESLEK YÜKSEKOKULU MEKATRONİK ÖN LİSANS PROGRAMI 2012-13 Bahar Yarıyılı
DÜZCE ÜNİVERSİTESİ CUMAYERİ MESLEK YÜKSEKOKULU MEKATRONİK ÖN LİSANS PROGRAMI 2012-13 Bahar Yarıyılı Dersin adı: Bilgisayar Destekli Takım Tezgahları Dersin Kodu: AKTS Kredisi: 4 2. yıl 2. yarıyıl Önlisans
DetaylıEKOM WEB DESIGNER PROGRMI KULLANMA KILAVUZ. 1 - Web Sayfası Tasarımı Oluşturma / Var Olan Tasarımı Açma:
EKOM WEB DESIGNER PROGRMI KULLANMA KILAVUZ 1 Web Sayfası Tasarımı Oluşturma / Var Olan Tasarımı Açma 2 Web Sayfasına Yeni Element Ekleme Ve Özelliklerini Belirleme Değişiklik Yapma 3 Web Sayfası Tasarımını
DetaylıBu ekrana Kullanıcı adı ve şifre ile giriş yapıldığında ekranda giriş yapabilmeniz için yetki almanız
MHRS (MERKEZİ HASTANE RANDEVU SİSTEMİ) Kurum üzerinden MHRS entegrasyonunun yapılabilmesi için ; WEB Tabanlı Sistemimizi kullanan Kurumlar WebHBYS ekranından Menü / Program Parametreleri ekranından Sağlık
DetaylıÖĞRENME FAALİYETİ-1 1. ÜÇGEN VİDA AÇMA
AMAÇ ÖĞRENME FAALİYETİ-1 ÖĞRENME FAALİYETİ-1 Torna tezgâhında üçgen vida açabileceksiniz ARAŞTIRMA Torna tezgâhlarının olduğu işletmeleri ziyaret ederek, çalışanlardan üçgen vidalar hakkında bilgi alınız
DetaylıCIM - Computer Integrated Manufacturing
CIM - Computer Integrated Manufacturing Ders 5 spectralight 0400 Turning Center spectralight Turning Çapraz Eksen Acil Durdurma Butonu X Ekseni Motoru Koruma Kapağı ĠĢ Mili Hız Anahtarı Güvenlik Kilidi
DetaylıA TU T R U G R AY A Y SÜR SÜ M R ELİ
DÜZ DİŞLİ ÇARK AÇMA Düz Dişli Çarklar ve Kullanıldığı Yerler Eksenleri paralel olan miller arasında kuvvet ve hareket iletiminde kullanılan dişli çarklardır. Üzerine aynı profil ve adımda, mil eksenine
DetaylıZİNCİR DİŞLİ ÇARKLAR. Öğr. Gör. Korcan FIRAT CBÜ Akhisar MYO
ZİNCİR DİŞLİ ÇARKLAR Öğr. Gör. Korcan FIRAT CBÜ Akhisar MYO ZİNCİR DİŞLİ ÇARK NEDİR? Tanımı: Güç ve hareket iletecek millerin merkez uzaklığının fazla olduğu durumlarda, aradaki bağlantıyı dişli çarklarla
DetaylıFANUC SeriesTXP100i/200i FANUC Series 18-TC / 18İT / 21İT FANUC Series O-TC YCM CNC TORNA TEZGAHI PROGRAMLAMA KİTABI İSTANBUL 2007
FANUC SeriesTXP100i/200i FANUC Series 18-TC / 18İT / 21İT FANUC Series O-TC YCM CNC TORNA TEZGAHI PROGRAMLAMA KİTABI Hazırlayan : İSTANBUL 2007 Dr Müh. ERDAL GAMSIZ Türkiye Distribütörü Ses3000 Ses3000
DetaylıSTF1000 FIRIN KONTROL SİSTEMİ KULLANIM KILAVUZU
STF1000 FIRIN KONTROL SİSTEMİ KULLANIM KILAVUZU 1 TUŞLAR: START : Program çalıştırmak için kullanılır. STOP: Çalışmakta olan programı sonlandırmak için kullanılır. Stop tuşuna 1 kez basıldığında program
Detaylı