Bipolar bozuklukta bilişsel işlevler. Deniz Ceylan 22. KES Psikiyatride Güncel Oturumu Nisan 2017

Ebat: px

Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "Bipolar bozuklukta bilişsel işlevler. Deniz Ceylan 22. KES Psikiyatride Güncel Oturumu Nisan 2017"

Kudret Sezer
6 yıl önce
İzleme sayısı:

1 Bipolar bozuklukta bilişsel işlevler Deniz Ceylan 22. KES Psikiyatride Güncel Oturumu Nisan 2017

2 AÇIKLAMA Araştırmacı: yok Danışman: yok Konuşmacı: yok

3 Olgu 60 yaşında kadın, evli, 2 çocuğu var, Gümüşhane de yaşıyor, emekli hemşire Yakınma: Aşırı unutkanlık, mutsuzluk, isteksizlik, uyku sorunları 18 yaşından beri bipolar bozukluk tip 1 tanısı Annesi (82 y)7 yıl önce Alzheimer Demans tanısı almış 3 ay önce eşinin isteği üzerine nöroloji başvurusu

Değişen tedaviler: haloperidol, valproat,

4 Değişen tedaviler: haloperidol, valproat, trifluperazin kullanmış Li Karbamazepin Li EKT Li ketiapin Döküntü nedeniyle karbamazepin kesilmiş Menopoz Emekli olmuş, İzmir den eşinin memleketi olan Gümüşhane ye taşınmış

5 Fizik bakı: Olağan Nörolojik bakı: MMT:18 Psikiyatrik bakı: Depresif duygudurum ve duygulanım, uyku ve iştah azalmış, belirgin psikomotor retardasyon. Psikotik bulgu yok. HDÖ: 32, YMÖ:0 Bu hastada bilişsel işlevlerle ilgili yakınmalar nelere bağlı olabilir?

6 Bipolar bozuklukta bilişsel işlevler Ötimide, ataklarda Pediatrik, yetişkin ve geriatrik gruplarda Demans riskinde artış (~ 2,5 kat) İlk hastalık döneminden itibaren orta etki düzeyinde bozulmalar yürütücü işlevler, sözel öğrenme ve bellek en belirgin bozulma alanları Psikososyal işlevsellikte bozulma

7 BB için Genetik Risk Taşıyan Bireylerde bilişsel işlevler BB hastalarının sağlıklı birinci derece yakınları BB olan bir ebeveyne sahip olan hastalıktan etkilenmemiş ergenler BB olan bireylerin hastalıktan etkilenmemiş ebeveynleri Özellikle sözel bellekte ve yürütücü işlevlerinde BB hastalarına benzer bozulmalar -endofenotip adayı-

8 Major depresif bozukluk < Bipolar bozukluk Bipolar bozukluk < Şizofreni

9 BB tip II < BB tip I Ötimi<Mani-depresyon Sözel bellek ve öğrenme

10 Bipolar bozukluk grubu: 33 psikotik mani- 44 ötimi Şizofreni grubu: 41 psikotik alevlenme-39 semptomatik remisyon Sağlıklı kontrol grubu: 33 Sch-R Sch-P BB-R BB-PM Kontrol

11 Heterojenite BB hastalarının yaklaşık%60 ında bilişsel işlev bozukluğu BB hastalarının yaklaşık %30 unda şiddetli bilişsel bozulmalar

Emre Bora, Ceren Hıdıroğlu, Ayşegül Özerdem, Ömer Faruk Kaçar, Gökhan Sarısoy, Filiz Civil Arslan, Ömer Aydemir, Zeynep Cubukcuoglu Tas, Simavi Vahip, Adnan Atalay, Nuray Atasoy, Figen

12 Emre Bora, Ceren Hıdıroğlu, Ayşegül Özerdem, Ömer Faruk Kaçar, Gökhan Sarısoy, Filiz Civil Arslan, Ömer Aydemir, Zeynep Cubukcuoglu Tas, Simavi Vahip, Adnan Atalay, Nuray Atasoy, Figen Ateşci, Selim Tümkaya Executive dysfunction and cognitive subgroups in a large sample of euthymic patients with bipolar disorder European Neuropsychopharmacology, Volume 26, Issue 8, 2016,

13 Varlığı bir dert, yokluğu. «. hiç ilaç kullanmamak daha iyi nörobilişsel performansla ilişkilendirilmiştir.» Valproat Karbamazepin Topiramat Lityum Okskarbamazepin Lamotirijin Antipsikotik tedaviler: psikomotor hız, sürdürülebilir dikkat, sözel öğrenme

14 EKT en sık yan etkisi bellek işlevleri üzerine EKT sırasında ya da birkaç hafta içinde geriler, nadiren >6 ay Kadın cinsiyet İleri yaş Eşik üstü doz Seans sıklığı Unilateral elektrot yerleşimi Ultra kısa vurum (0.3 msn) Remifentanil-ketamin

15 Hastalık yükü Gelişimsel?Dejeneratif? Geriatrik gruplarda gençlere benzer bozulmalar İzlem çalışmalarında stabil seyir

16 Araştırmaların sunduğu BB ta her dönemde bilişsel bozukluklar Bilişsel bozukluklar sabit seyirli İlaçların olumsuz etkileri var Heterojenite sorunları İzlem çalışmaları yetersiz Klinik kullanıma uygun ölçüm araçlarına gereksinim

17 Değişen tedaviler: haloperidol, valproat, trifluperazin kullanmış Li Karbamazepin Li EKT Li ketiapin Döküntü nedeniyle karbamazepin kesilmiş Menopoz Emekli olmuş, İzmir den eşinin memleketi olan Gümüşhane ye taşınmış

18 Genetik ve nörogelişimsel nedenler Hastalığın seyrine bağlı nedenler Psikiyatrik ve bedensel ek tanılara bağlı nedenler Tedavilere bağlı nedenler

19 Bilişsel işlev bozukluğuna yaklaşım Depresif belirtiler Nörolojik defisitler Psikiyatrik eş tanılar Alkol, madde, sigara kullanımı Anemi, tiroid hastalıkları, B12 eksikliği vb. Mikrovasküler risk faktörleri Ailesel yüklülük Cinsel yolla enfeksiyon bulaşma riski İlaçlar, bitkisel ürünler

20 Bilişsel işlev bozukluğu için kullanılabilecek laboratuvar testleri Bilişsel işlev bozukluğu için kullanılabilecek laboratuvar testleri Öncelikli incelemeler İleri incelemeler Hemogram Serum elektrolitleri Glukoz BUN/kreatinin Karaciğer fonksiyon testleri Tiroid fonksiyon testleri Vitamin B12 düzeyi Sifiliz testi Folik asit düzeyi Homosistein düzeyi Sedimentasyon HIV EEG Kranial BT ve MR

21 Bipolar bozukluğu olan bireylerin yarısından fazlasında bilişsel bozulmalar görülmektedir ve %30 unda bilişsel bozukluklar ağır derecededir. Bilişsel işlevleri ölçen araçların uygulaması ve değerlendirmesi için meslek içi eğitimler, ve bu ölçüm araçlarının kullanım sıklığını belirleyen kılavuzlar öncelikli gereksinimlerdir

Benzer belgeler

Bipolar bozukluğun ve şizofreninin remisyon ve psikotik belirtili dönemlerindeki hastaların bilişsel işlevler açısından karşılaştırılması

Bipolar bozukluğun ve şizofreninin remisyon ve psikotik belirtili dönemlerindeki hastaların bilişsel işlevler açısından karşılaştırılması Deniz Ceylan, Berna Binnur Akdede, Emre Bora, Ceren Hıdıroğlu,