Koklear implantlar, bilateral ileri veya çok ileri derecede sensörinöral işitme kaybı. Koklear implant ve müzik. Ayfle Sanem fiahl 1, Erol Belgin 2

Ebat: px
Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "Koklear implantlar, bilateral ileri veya çok ileri derecede sensörinöral işitme kaybı. Koklear implant ve müzik. Ayfle Sanem fiahl 1, Erol Belgin 2"

Transkript

1 DERLEME REVIEW Hacettepe T p Dergisi 2011; 42:88-94 Koklear implant ve müzik Ayfle Sanem fiahl 1, Erol Belgin 2 1 Dr., Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Kulak Burun Boğaz Anabilim Dalı Odyoloji ve Konuşma Bozuklukları Bilim Dalı, Ankara 2 Prof. Dr., Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Kulak Burun Boğaz Anabilim Dalı Odyoloji ve Konuşma Bozuklukları Bilim Dalı, Ankara ÖZET Koklear implantasyon ve bu alanda yapılan çalışmalar son 10 yılda büyük bir hızla artmaktadır. Yapılan birçok çalışmada, koklear implant kullanıcılarının konuşmayı tanıma, ayırt etme ve algılamada oldukça başarılı olmalarına rağmen, müzikal algı becerilerinin farklı parametrelere göre değişiklik gösterdiği belirtilmektedir. Bu makalede, koklear implant kullanıcılarının müzikal algı becerileri hakkında bilgi verilmektedir. Müzikal algı, sadece koklear implant kullanıcılarının değil, ailelerin ve konu ile ilgili onlara danışmanlık verecek olan uzmanların da ilgi alanına giren bir konudur. Anahtar Kelimeler: Koklear implant, müzik, algı. ABSTRACT Cochlear implant and music Cochlear implantation and the studies done in this area have increased rapidly for the last 10 years. It is reported in many studies that although cochlear implant users is highly successful in speech recognition, discrimination and comprehension; musical perception skills vary according to different parameters. This article contains information about the musical perception skills of cochlear implant users. Musical perception is a subject of interest for not only the cochlear implant users but also parents and experts who will advise them about the subject. Key Words: Cochlear implants, music, perception. Koklear implantlar, bilateral ileri veya çok ileri derecede sensörinöral işitme kaybı olan, işitme cihazından yeterince ya da hiç fayda göremeyen çocuk ve yetişkinlere, sesleri daha iyi algılama ve konuşmaları daha iyi anlama olanağı sunmak üzere tasarlanmış, işitmeye ait var olan nöral elementleri uyarmak amacıyla geliştirilmiş elektronik cihazlardır [1]. Koklea içine implante edilen elektrod dizini ve akım kaynağından oluşan koklear implant, akustik olayların koklear yanıtını, elektrik stimülasyonunun, sağlam kalan işitme sinir liflerini uyarması yoluyla sağlar. Sensörinöral işitme kayıplı kişiler, bu stimülasyon sayesinde sesleri algılayabilirler [2,3]. Koklear implant, iç ve dış parçalardan oluşur. İç parçalar; implant ve elektrod dizisi, dış parçalar ise; işitme cihazı şeklinde dışarıda taşınan ses işlemcisi ve aktarıcı kulaklığı içerir. Koklear implantın temel çalışma prensibinde; dış parçalar akustik sinyalleri alır, bu sinyalleri elektriksel sinyallere çevirerek deri altındaki implanta aktarılabilmelerini sağlar. Daha sonra sinyaller implant tarafından alına- 88 H ACETTEPE T IP D ERG S

2 Koklear implant ve müzik rak elektrod dizisine gönderilir ve ilgili elektrodlar tarafından işitme sinirine aktarılır. Son olarak da sinyaller işitme siniri vasıtasıyla beyne ulaşır ve burada ses olarak algılanır. Ses gerçekleşmesinden beyindeki işleme kadar bütün bu süreç kullanıcı sesi meydana geldiği anda duyacak kadar hızlı gerçekleşir [4,5]. Müzik sadece bir eserin melodisi değil, aynı zamanda tematik yapı ile birlikte müzik dinleme deneyimleri yoluyla gelişen kültürel ve bireysel ilişkileri kapsayan anlamları da içermektedir. İmplant sonrasında müzik dinleme ve müzikten hoşlanma düzeyleri kullanıcılar arasında değişiklik göstermektedir. Koklear implant kullanıcılarında istenilen düzeyde müzik algısının elde edilmesi çok sayıda faktöre bağlıdır. Mevcut işitsel nöronların sayısı ve durumu, implantın ses işlemcisinin işlemleme kapasitesi, elektrod yerleşimi ve psikososyal faktörler (kullanıcının müzik ile ilgili geçmiş deneyimleri, işitsel hafıza durumu, dinlenen müziğin türü vb.) bunlardan bazılarıdır [6]. İmplantlar öncelikli olarak konuşma algısını geliştirmek için dizayn edilmiş olmaları nedeniyle müzik beğenisi koklear implant kullanan bireylerde yetersiz olabilmektedir [7-9]. Koklear implantın konuşma algısı üzerinde olumlu etkileri yapılan birçok bilimsel çalışma ile kanıtlandıktan sonra, son dönemde müzik algısına yönelik çalışmalar hız kazanmıştır. Bu çalışmalarda genellikle normal işiten çocukların müzik ile ilgili testlerde koklear implant kullananlardan daha başarılı oldukları belirtilmektedir [10,11]. Aynı şekilde, konu ile ilgili yapılan bazı çalışmalarda da, yetişkin koklear implant kullanıcılarının, normal işiten ve benzer işitme kaybı derecesine sahip işitme cihazı kullanan yetişkinlere göre, temel müzik testlerinde (pitch algısı, enstrüman ve melodi tanıma vb.) anlamlı derecede düşük performans sergilediklerine dikkat çekilmektedir [12]. Çocuk ve yetişkin koklear implant kullanıcıları arasında yapılan karşılaştırmalarda ise subjektif özelliklerin (fiziksel özellikler, bilişsel-sosyal gelişim, işitme kaybına ait özellikler vb.) önem kazandığı belirtilmektedir. Özellikle, konjenital (doğuştan) işitme kayıplı olan veya çok küçük yaşta işitme kaybı gelişen çocuklarda müzikal algıyı değerlendirmek oldukça zordur. Çünkü, prelingual (dil kazanımı öncesi) dönemde meydana gelen kayıplarda, işitmeyi öğrenme implant yoluyla olmakta, müzik, normal işitenlerde olduğu şekilde kazanılmamaktadır. Bu nedenle, koklear implantlı hastalarda müzik algısı ve dinleme alışkanlıkları daha çok yetişkin ve postlingual kullanıcılar üzerinde yoğunlaşmaktadır [13]. Cilt 42 Say İmplant kullanıcılarında müzikal algı becerileri farklı etkenlere göre değişiklik gösterirken, implant sonrasında yapılan müzik çalışmaları (müzikterapi) müzik algısını ve memnuniyetini olumlu yönde etkilemektedir. Ayrıca, koklear implant ile birlikte kontralateral işitme cihazının kullanılması, rezidüel işitmenin (akustik) kullanılmasını sağlayarak müzik dinleme isteğini artırmaktadır [12]. MPLANT KULLANICILARINDA MÜZ K D NLEME ALIfiKANLI I Gfeller ve arkadaşları geliştirdikleri müzik geçmişi, dinleme ve memnuniyet anketini, çok kanallı koklear implant kullanan 65 yetişkine uygulamışlardır. Çalışma sonucunda, kullanıcıların müzik dinleme sürelerinin, implant sonrasında, öncesine göre anlamlı derecede azaldığı ve duydukları kötü ses nedeniyle müzik dinlemekten kaçındıkları görülmüştür. Ayrıca, kullanıcıların çoğu, müziği, anlaşılması zor ve gürültülü ses olarak tanımlamışlardır [14]. Leal ve arkadaşları çalışmalarında, 29 implant kullanıcısının %86 sının implant öncesine göre daha az müzik dinlediğini, %38 inin de müzik dinlemekten hoşlanmadığını belirtmişlerdir [15]. Mirza ve arkadaşları, 35 implant kullanıcısının müzik beğenisini değerlendirdikleri çalışmalarında, kullanıcıların, işitme kaybı öncesi müzik beğeni ortalamalarını 10 üzerinden 8.7, implant sonrasında ise 2.6 olarak bulmuşlardır. Aynı zamanda, işitme kaybı öncesi düzenli müzik dinleyen ve müzik beğeni ortalaması 9.3 olan 19 kullanıcının, beğeni ortalamasının implant sonrası 5.6 ya düştüğünü, 35 hastadan %69 unun ise implantla müzik dinlediklerinde hayal kırıklığına uğradıkları belirtilmiştir [9]. Lassaletta ve arkadaşları ise 52 implant kullanıcısının, implant sonrasında, işitme kaybı öncesine göre oldukça kısa süre müzik dinlediklerini ve müzik beğeni düzeylerinin oldukça düşük olduğunu görmüşlerdir [16]. Tüm bu çalışma sonuçları göstermektedir ki, implant yoluyla işitilen müzik, kullanıcılar tarafından gürültülü, hoşa gitmeyen, anlamsız ve moral bozucu olarak algılanmakta, implant öncesine göre oldukça az dinlenmekte ve bunlara bağlı olarak da müzik beğenisi düşmektedir. Koklear implantlı hastaların müzikal algı becerilerinin değerlendirilmesinde; Ritim, Pitch (ses perdesi), Timbre (ses rengi, tını), Melodi tanıma ve ayırt etme testleri kullanılmaktadır [12]. 89

3 fiahl ve Belgin Ritim testleri Koklear implant kullanıcıları ritim algısı ve ritim ayırt etme testlerinde normal işiten yetişkinlere benzer performans sergilemektedirler [14,17-22]. Gfeller ve Lansing, 34 koklear implant kullanıcısına, çocukların müzikal yeteneklerini değerlendiren ve standart bir müzik testi olan PMMA (Primary Measures of Music Audiation) testini uygulamışlardır [21]. Çalışma sonucunda, kullanıcıların ritim testlerinde daha başarılı olduklarını görmüşlerdir [18]. Schulz ve Kerber benzer çalışmalarında implant kullanıcılarının, ritim testlerinde, pitch (tını) tanıma testlerinden daha yüksek skor elde ettiklerini belirtmişlerdir [20]. Aynı şekilde Cooper ve arkadaşları, MBEA (Montreal Battery for Evaluation of Amusia) testini kullanarak 12 implant kullanıcısını ve 30 normal işiteni değerlendirmişler ve pitch testlerinden çok ritim testlerinde başarılı olduklarını bulmuşlardır [22]. Leal ve arkadaşları, ritim ayırt etme testinde (aynı/farklı) 29 postlingual implant kullanıcısını incelemişlerdir. Kullanıcıların ritim testinden aldıkları ortalama skor %95 iken, 29 olgunun 24 ü %90 ve üzeri puan almıştır. Bu sonuç, implant kullanıcılarının çoğunluğunun ritim paternlerini ayırt etme konusunda minimal düzeyde zorluk yaşadıklarının bir göstergesidir [15]. Looi ve arkadaşları ise 15 koklear implant ve 15 işitme cihazı kullanıcısı arasında 38 ritim paternini ayırt etme bakımından anlamlı farklılık bulamamışlardır. Konu ile ilgili mevcut araştırma sonuçları, koklear implant ve işitme cihazı kullanıcılarının ritim algı testlerinde hemen hemen benzer performansa sahip olduklarını göstermektedir [23]. Sonuç olarak frekans ranjı Hz arasında olan paternlerin müzikal stimülasyon için ayırt edici/belirgin bir akustik sinyal, yüksek frekans komponentlerinin ise daha çok pitch bilgisi sağladığını söyleyebiliriz [24]. Pitch (ses perdesi) testleri Koklear implant kullanıcıları ritim testlerinde yüksek peformans sergilemelerine rağmen, pitch testlerinde daha düşük skor elde etmektedirler. Konu ile ilgili yapılan çalışmalarda, pitch ayırt etme için ortalama farklılık eşiği normal işitenlerde 1.13 semitone (ranj: 1-12 semitone), koklear implant kullanıcılarında ise 7.56 semitone (ranj: 1-24 semitone, standar sapma: 5.8) olarak bulunmuştur [17,20]. Koklear implant kullanıcılarında en önemli bulgulardan biri de, pitch aralığı arttıkça doğru cevapların artması, aralık azaldıkça ise hata oranının artmasıdır [23]. Sucher ve McDermott, sekiz implant kullanıcısı ile 10 normal işiten yetişkinin pitch özelliklerini inceledikleri çalışmalarında, implant kullanıcılarının 1-6 semitone aralıklarında normal işitenlere göre daha düşük performans sergilediklerini belirtmişlerdir [25]. Galvin ve arkadaşları ise 11 yetişkin implant kullanıcısının farklı melodik konturları (pitch algı testi) ve tanıdık melodileri tanıma becerisini araştırmışlardır. Çalışma sonucu, implant kullanıcılarının her iki testte de normal işitenlerden daha zayıf olduklarını göstermiştir. Melodik konturları tanımada koklear implant kullanıcılarının skorları %14-91 doğru arası değişmekte iken (aralık arttıkça performans artmakta), tanıdık melodiyi tanımada, ritim ipuçlu ortalama skor %58 doğru, ipuçsuz ise %29 olarak bulunmuştur [26]. Altı farklı enstrüman kullanılarak yapılan başka bir çalışmada ise, dokuz melodik kontur, 1-5 semitone aralıklarında sekiz koklear implant kullanıcısına ve normal işitene sunulmuştur. İmplantlı grubun doğru cevap ortalaması %62.3, normal işitenlerin ise %86.8 olarak bulunmuştur. Koklear implantlı grupta enstrümanlar arasında istatistiksel olarak anlamlı bir farklılık bulunmazken, aralık ölçümleri arasında istatistiksel bir farklılık olduğu ve en düşük skorların 1 semitone aralığında olduğu görülmüştür. Enstrümanın ses rengi (timbre), ses perdesi (pitch) algı performansını etkilemekte ve enstrüman sayısı üçü geçtiğinde algı önemli derecede zorlaşmaktadır [27]. Looi ve arkadaşlarının yapmış olduğu müzik çalışmalarından birinde, koklear implant kullacıları ile benzer işitme kaybı derecesine sahip işitme cihazı kullanıcıları arasında, bir, yarım ve çeyrek oktavlarda, pitch algı becerilerinde istatistiksel olarak anlamlı bir farklılık bulunmuştur. Çeyrek oktav aralığında implantlı grubun doğru cevap ortalaması %51.75 olarak belirtilmiştir [23]. Aynı araştırmacıların yaptığı farklı bir çalışmada ise, dokuz implantlı hasta, preoperatif (işitme cihazlı) ve postoperatif (üçüncü ay) dönemde pitch algıları yönünden değerlendirilmiş, bir ve çeyrek oktav aralıklarında ameliyat öncesine göre daha düşük performans sergiledikleri belirtilmiştir [28]. Konu ile ilgili yapılan mevcut çalışmalara bakıldığında, işitme cihazlı hastaların pitch algı performanslarının koklear implantlılara göre daha iyi, normal işitenlere göre daha düşük olduğu vurgulanmaktadır [23,28]. Sonuç olarak, koklear implant kullanıcılarında pitch algılama becerileri hem normal işitenlere hem de işitme cihazı kullanıcılarına göre daha yetersizdir. Bu durum, kullanıcıların müzik algısını etkileyen en önemli etkenlerden biridir. 90 H ACETTEPE T IP D ERG S

4 Koklear implant ve müzik Timbre (ses rengi/tını) testleri Müziğin, pitch (ses perdesi) ve loudness (gürlük) özelliklerinin aksine, timbre (tını, ses rengi), ses spektrasındaki farklılıklarla ilişkili çok boyutlu bir özelliktir ve müzik çalışmalarında enstrüman tanıma testleri ile değerlendirilir [23]. Gfeller ve arkadaşları, 28 implant kullanıcısının ve 41 normal işitenin, trompet, klarnet, keman ve piyano seslerini tanıma ve değerlendirme becerilerini karşılaştırdıkları çalışmalarında, normal işitenlerin enstrüman tanımada daha başarılı olduğu ve implantlı gruptakilerin enstrüman tanıma becerileriyle postoperatif dönem müzik dinleme sürelerinin anlamlı derecede ilişkili olduğu ortaya çıkmıştır. Ayrıca, kullanıcıların konuşma algı skorları ile enstrüman becerileri arasında bir ilişki bulunmamıştır [29]. Benzer bir diğer çalışmada da, koklear implantlılar ve normal işitenler sekiz farklı müzik enstrümanından çıkan aynı yedi nota ile karşılaştırılmış, normal işitenlerin skorları %91, implant kullanıcılarının ise %47 olarak bulunmuştur [30]. Looi ve arkadaşları, 15 implantlı ve işitme cihazlı hastayı solo enstrümanı tanıma, solo enstrümanı arka plan gürültüde tanıma ve orkestra tanıma becerileri bakımından incelemişlerdir. Skorlar, implantlı grupta sırasıyla, %61, %45 ve %43 iken, işitme cihazlı grupta sırasıyla %69, %52 ve %42 olarak bulunmuştur. Her iki grupta da enstrüman sayısı arttıkça algılama düşerken, solo enstrümanlarda başarı artmaktadır [23]. Sonuç olarak, implant kullanıcılarında, yüksek frekans enstrümanları (flüt, keman, piyano vb.) daha gürültülü/karmaşık olarak algılanmakta, solo enstrüman müziği daha kolay algılanırken, çoklu enstrümanlarda ve gürültülü ortamlarda müzik algısı düşmektedir. Buna paralel olarak, bilindiği gibi, koklear implant kullanıcılarında, gürültülü ve birden çok konuşmacının konuştuğu ortamlarda da konuşma algısı düşmektedir [31-34]. Melodi testleri Müzik algısına yönelik hazırlanan testlerin en önemli komponentlerinden birisi de melodi tanıma testleridir. Pitch (ses perdesi) algısı melodi tanımanın tamamlayıcı bir parçası olmasına rağmen, kesinlikle tek ögesi değildir. Melodinin içine, ritim, timbre (ses rengi, tını), güfte (şarkı sözü) ve müzik tarzı da girmektedir. Melodi tanıma becerisi, melodiye aşinalık, yeterli algı becerisine sahip olma, melodik kontur, ritim algılama becerisi, güfte, özel/sevilen bir sanatçı veya enstrümandan dinleme gibi özelliklerden etkilenmektedir. Müziğin, ritim ve güfte (söz) gibi yapısal özellikleri müzik tarzının ve melodinin tanınmasında yardımcı olur [14,15,35-39]. Cilt 42 Say Kong ve arkadaşları, koklear implant kullanıcılarının melodi tanıma becerilerini 12 kapalı uçlu (closedset) melodi ile değerlendirmişler ve ortalama doğru cevap skorlarını %63 olarak bulmuşlardır. Kullanıcıların performansı, melodinin ritim özellikleri bozulduğunda düşmüştür [39]. Yapılan başka bir çalışmada da, koklear implant kullanıcılarına ritim özellikleri bozulmamış 10 tanıdık melodi sunulmuş, sonuçta, işitme cihazlılara göre daha düşük puanlar (koklear implantlı: %52, işitme cihazlı: %91) elde ettikleri görülmüştür. Bu durum, koklear implant yoluyla sağlanan elektriksel stimülasyonun, kullanıcıların melodi tanıma becerilerine kısmen katkıda bulunduğunu göstermektedir. İşitme cihazı ile elde edilen akustik işitme ile olguların melodi tanımada daha yüksek skorlar elde ettikleri belirtilmektedir [23]. Koklear implant kullanıcıları en büyük zorluğu klasik müzik dinlerken yaşamaktadır. Bunun sebebi, klasik müziğin çoğunlukla, çoklu enstrüman halinde (orkestra), sözsüz olarak icra edilmesi ve yapısında daha çok yüksek frekans seslerini barındırmasından kaynaklanmaktadır. Kullanıcılar, ritim özellikleri daha baskın olan, sözlü eserlerden oluşan pop müziği daha kolay algıladıklarını ifade etmektedirler [35,39]. Koklear implant kullanıcılarında müzik parametreleri (ritim, pitch, timbre, melodi vb.) ile yaş faktörü ve postoperatif müzik dinleme alışkanlığı arasında anlamlı bir ilişki bulunmaktadır [14,17,18,29,30,39]. Looi ve arkadaşları yaş ve enstrüman tanıma skorları arasında negatif korelasyon bulmuşlardır. Yaş faktörüne bağlı fizyolojik, bilişsel (kognitif) ve santral işlemleme becerileri etkilenmektedir [23]. Moore ve Peters, bazı ileri yaştaki normal işiten bireylerin, pitch ayırt etme testlerinden genç yaştakilere göre daha düşük performans gösterdiklerini ve bu durumun kognitif becerilerin azalmasından ziyade temporal bilgi işlemleme becerilerindeki zayıflamaya bağlı olduğunu bildirmişlerdir [40]. Yaş faktörü ile gelişen kognitif kayıplar, periferik ve santral işitme sistemindeki fizyolojik değişimler ve dikkatte azalma, müzikal algıda olduğu gibi konuşma algısını da olumsuz etkilemektedir [41]. İmplant kullanıcılarında müzik testlerindeki başarısı çeşitli faktörlere bağlı olarak değişiklik göstermektedir. Bunlar; bireysel faktörler (yaş, kognitif beceriler, dil becerileri, işitme geçmişi, preoperatif müzik dinleme alışkanlığı, postoperatif müzik çalışmaları), teste bağlı faktörler (testin zorluk derecesi, anlaşılırlığı, açık uçlu/kapalı uçlu olması, test ortamı) ve müzik uyaranına bağlı faktörlerdir [müziğin zorluk derecesi, kullanılan enstrümanın cinsi ve sayısı, ritim özelliği ve güftenin (söz) varlığı] [42]. 91

5 fiahl ve Belgin Bimodal işitme ve müzik Koklear implant ile sağlanan elektriksel stimülasyonun neden olduğu zayıf pitch algısı çeşitli yaklaşımların kullanılmasını gerektirmektedir. Güncel yaklaşımlardan en sık kullanılanı, koklear implant ile birlikte mevcut rezidüel işitmenin kullanılmasını sağlayan kontralateral işitme cihazı kullanımıdır [34,43]. Koklear implant kullanıcılarının çoğunluğu belli bir miktar rezidüel işitmeye ve implantlarına ek olarak bir işitme cihazına sahiptirler. İşitme cihazı kullanımı, bazı yararlı alçak frekans bilgilere ulaşımı sağlar. Böylelikle, implant kullanıcılarında bimodal stimülasyon ile akustik işitmenin kontralateral veya ipsilateral gelmesine bakılmaksızın ses algısının kazanılmasında fayda sağlanır [44-51]. Kong ve arkadaşları bir grup olguda konuşma ve melodi tanımayı değerlendirmişler ve melodi tanımada olguların, akustik işitme ile, elektriksel işitmeye göre daha yüksek performans sergilediklerini görmüşlerdir [34]. Kontralateral işitme cihazı kullanan, beş müzik deneyimi olan ve beş müzik deneyimi olmayan toplam 10 koklear kullanıcısına (implant deneyim süreleri 6 ay-5 yıl arası) MACarena test bataryası uygulanmıştır [52]. Test, kullanıcıların temel müzik özellikleri (pitch, ritim ayırt etme ve uyum/uyumsuzluk), enstrüman tanıma (timbre) ve şarkı tanıma becerilerini değerlendirmektedir [53]. Kullanıcıların performansları hem bimodal olarak hem de koklear implantları ile değerlendirilmiştir. Sonuçlar, kullanıcıların özellikle pitch ve melodi ayırt etme test skorlarının bimodal işitme ile oldukça yüksek olduğunu, sadece implantın kullanılması durumunda ise daha düşük puanlar aldıklarını göstermiştir. Ayrıca, koklear implant kullanıcılarının çoğu, karmaşık müzikleri (bir orkestra tarafından çalınan klasik müzik) basit müzikler (solo enstrüman) kadar kolay algılayamadıklarını belirtirken, bimodal işitme ile müzik algılarının daha iyi olduğu, enstrüman ve şarkıları daha kolay tanıyabildikleri görülmüştür. Sucher ve arkadaşlarının yapmış olduğu başka bir müzik çalışmasında da, dokuz implantlı postlingual yetişkin, bimodal (koklear implant ve işitme cihazı), sadece koklear implant ve sadece işitme cihazı kullanma durumlarında farklı müzik parametreleri bakımından değerlendirilmiştir. Çalışma sonucunda, olguların melodi tanıma skorlarının, bimodal ve sadece işitme cihazlı işitme durumlarında, sadece implant kullanma durumuna göre daha yüksek olduğu ortaya çıkmıştır. Müzikal ve çevresel sesleri tanımada, bu üç dinleme durumundan en iyi skorların bimodal işitme ile sağlandığı ve müzik ses kalitesinin sadece implantın kullanıldığı işitme durumundan daha iyi olduğu belirtilmiştir [25]. Müzik çalışmaları Günümüzde koklear implant teknolojileri ile en uygun düzeyde pitch (ses perdesi) ve timbre (ses rengi, tını) algısının kazanılmasında tam anlamıyla etkili olmamasına rağmen, yapılan birçok çalışmada müzik çalışmalarının önemi ve gerekliliği vurgulanmaktadır [14,54]. Üç aylık çalışma ile kullanıcılar, bir solo enstrümanın sesini tanıyabilmekte ve ses rengini (timbre) beğenebilmektedir. İmplant sonrasında yapılan müzik çalışmaları ve müzik dinleme alışkanlığının kazandırılması oldukça önemlidir. Özellikle postlingual hastalar, müzik ile ilgili geçmiş deneyimler ve belli bir müzik hafızasına sahip olmaları nedeniyle, yapılacak müzik çalışmalarından fazlasıyla yarar görmektedir [55]. Koklear implant kullanıcılarına yönelik pitch (ses perdesi), timbre (ses rengi), çalgı aleti, melodi tanıma becerilerinin kazandırılmasına yönelik müzik eğitimlerini kapsayan ev çalışma programları geliştirilmiştir. Bu programlar 11 implant kullanıcısı üzerinde (30 dakikalık seanslar halinde, haftada dört kez, toplam 48 ders) uygulanmıştır. Müzik eğitimi sonrası, eğitimin yararları ve kullanıcıların memnuniyetini değerlendirilen bir anket uygulanmış ve ortalama skorları 4 üzerinden 3.45 bulunmuştur [14,54,56]. İmplant sonrası müzik eğitimine katılan kullanıcılar, eğitim almayanlara göre enstrüman tanımada daha başarılı olmaktadır [31]. Aynı şekilde, müzik eğitimi alan kullanıcıların eğitim sonrası, melodi tanıma skorlarında %15.4 ile %45.4 arasında artış görülmektedir [26]. Postoperatif dönemde yapılan müzik çalışmaları, implant kullanıcılarının, mevcut cihazlarından maksimum kazanç elde ederek, temel müzik parametrelerinin (pitch, ritim, timbre, melodi) kazanılması ve geliştirilmesinde oldukça faydalı olmaktadır [12]. Prelingual işitme kayıplı çocuklarda, koklear implantasyonun müzik dinleme becerilerinin kazanımından önce uygulanması nedeniyle, müzikal algı becerilerinin gelişimi olumsuz etkilenmektedir. Bu durumda, çocuklar, implant yoluyla sunulan ve doğasından oldukça farklı müzikal sinyallere alışmaya çalışır. O nedenle, prelingual implantlı çocuklarda, postoperatif dönemde, müziği tanıma, müziğe ve enstrüman seslerine alışma ve müziği yaşamın içine sokma amacıyla müzikal çalışma ve eğitimler önem taşımaktadır [11]. SONUÇ Güncel araştırma sonuçları, yetişkin koklear implant kullanıcılarının normal işitenlere göre frekans temelli müzik testlerinde (pitch, enstrüman ve melodi tanıma) anlamlı derecede düşük performans sergilediklerini göstermektedir. Ayrıca, implant kullanıcılarının, 92 H ACETTEPE T IP D ERG S

6 Koklear implant ve müzik işitme cihazı kullanıcılarına göre temel müzik becerilerinde daha zayıf oldukları belirtilmektedir. Bunun sebebi, implant yoluyla sağlanan elektriksel bilginin, akustik işitmeye göre, pitch (ses perdesi) tanıma becerilerinde olumsuz etkiye sahip olmasıdır. Koklear implant olması planlanan bir yetişkinin (özellikle postlingual olgular) müzik algısı, ameliyat öncesine göre anlamlı derecede farklılık/değişim gösterecektir. Bu nedenle, ameliyat öncesinde, tüm hastalara, özellikle müzikle yakından ilgilenen kişilere, konu hakkında danışmanlık verilmesi oldukça önemlidir. Ameliyat sonrasında ise, kullanıcıların implantlarına ek olarak, rezidüel akustik işitmenin kullanılması amacıyla işitme cihazı önerilmeli ve müzikal algı becerilerinin geliştirilmesine yönelik olarak müzik çalışmalarına katılım sağlanmalıdır. Kaynaklar 1. Wilson BS. Cochlear implant technology. In: Niparko KJ, Kirk KI, Mellon NK, McConkey Robins A, Tucci DL,Wilson BS (eds). Cochlear implants principles and practices. Philadelphia: Lippincott Williams and Wilkins, 2000; Beijen JW, Snik A, Baayens A, Knegsel EV, Mylanus E. Sound lateralization in young deaf children with bilateral cochlear implants, 11 th International Conference on Cochlear Implants in Children, Charlotte, NC Niparko J. Cochlear implants, auditory brainstem implants, and surgically implantable hearing aids. In: Cummings CW (ed). Otolaryngology head and neck surgery. St Louis: Missouri, 1998; Gantz BJ, Turner CW. Combining acoustic and electrical hearing. Laryngoscope 2003; 113: Gantz BJ, Turner C, Gfeller KE, Lowder MW. Preservation of hearing in cochlear implant surgery: advantages of combined electrical and acoustical speech processing. Laryngoscope 2005; 115: Gfeller K, Knutson J, Oleson J, Olszewski C, Breheny PA model of music perception and enjoyment by CI recipients. Presented at the 9 th International Conference on Cochlear Implants and Related Sciences, Vienna, Austria, June 16, Pijl S. Labelling of musical interval size by cochlear implant patients and normally hearing subjects. Ear and Hearing 1997; 5: Peterson GE, Lehiste I. Revised CNC lists for auditory tests. J Speech Hear Disord 1962; 27: Mirza S, Douglas SA, Lindsey P, Hildreth T, Hawthorne M. Appreciation of music in adult patients with cochlear implants: a patient questionnaire. Cochlear Implants Int 2003; 4: Stordahl I. Song recognition and appraisal: a comparison of children who use cochlear implants and normally hearing children. J Music Ther 2002; 39: Vongpaisal T, Trehub SE, Schellenberg EG, Papsin B. Music recognition by children with cochlear implants. In: Miyamoto RT (ed). The VIII International Cochlear Implant Conference; 2004 May 10-13; Indianapolis, Indiana. Indianapolis, Amsterdam: Elsevier; 2004; Cilt 42 Say Looi V. The effect of cochlear implantation on music perception. Otorhinolaryngology 2008; 58; Looi V, McDermott H, McKay C, Hickson L. Comparisons of quality ratings for music by cochlear implant and hearing aid users. Ear Hear 2007; 28(2 Suppl 1):59S-61S. 14. Gfeller K, Christ A, Knutson JF, Witt S, Murray KT, Tyler RS. Musical backgrounds, listening habits, and aesthetic enjoyment of adult cochlear implant recipients. J Am Acad Audiol 2000; 11: Leal MC, Shin YJ, Laborde ML, Calmels MN, Verges S, Lugardon S, et al. Music perception in adult cochlear implant recipients. Acta Otolaryngol 2003; 123: Lassaletta L, Castro A, Bastarrica M, Perez-Mora R, Madero R, De Sarria J. Does music perception have an impace on quality of life following cochlear implantation? Acta Otolaryngol (Stockh) 2007; 127: Gfeller K, Woodworth G, Robin DA, Witt S, Knutson JE. Perception of rhythmic and sequential pitch patterns by normally hearing adults and adult cochlear implant users. Ear Hear 1997; 18: Gfeller K, Lansing C. Musical perception of cochlear implant users as measured by the Primary Measures of Music Audiation: an item analysis. J Music Ther 1992; 29: Gfeller K, Lansing CR. Melodic, rhythmic, and timbral perception of adult cochlear implant users. J Speech Hear Res 1991; 34: Schulz E, Kerber M. Music perception with the MED-EL implants. In: Hochmair-Desoyer II, Hochmair ES (eds). Advances in cochlear implants. Vienna: Datenkonvertierung, Reproduktion und Druck, 1994; Gordon EE. Primary Measures of Music Audiation. Chicago: GIA Publications, Cooper WE, Tobey E, Loizou PC. Music perception by cochlear implant and normal hearing listeners as measured by the Montreal Battery for Evaluation of Amusia. Ear Hear 2008; 29: Looi V, McDermott H, McKay C, Hickson L. Music perception of cochlear implant users compared with that of hearing aid users. Ear Hear 2008; 29: McDermott HI. Music perception with cochlear implants: a review. Trends Amplif 2004; 8: Sucher CM, McDermott HJ. Pitch ranking of complex tones by normally hearing subjects and cochlear implant users. Hear Res 2007; 230: Galvin JJ, Fu QJ, Nogaki G. Melodic contour identification by cochlear implant listeners. Ear Hear 2007; 28: Galvin JJ, Fu QJ, Oba S. Effect of instrument timbre on melodic contour identification by cochlear implant users. J Acoust SocAm 2008; 124: Looi V, McDermott H, McKay C, Hickson L. The effect of cochlear implantation on music perception by adults with usable pre-operativeacoustic hearing. Int J AudioI 2008; 47: Gfeller K, Knutson JF, Woodworth G, Witt S, DeBus B. Timbral recognition and appraisal by adult cochlear implant users and normal-hearing adults. J Am Acad Audiol 1998; 9: Gfeller K, Witt S, Woodworth G, Mehr MA, Knutson J. Effects of frequency, instrumental family, and cochlear implant type on timbre recognition and appraisal. Ann Otol Rhinol Laryngol 2002; 111:

7 fiahl ve Belgin 31. Clark GM. Cochlear implants: fundamentals and applications. New York: Springer-Verlag, Moore BC. Perceptual consequences of cochlear hearing loss and their implications for the design ofhearing aids. Ear Hear 1996; 17: Shannon RV, Fu QJ, Galvin JJ, Friesen L. Speech perception with cochlear implants. In: Zeng FG, PopperAN, Fay RR, (eds). Cochlear implants: auditory prostheses and electric hearing. New York: Springer, 2004; Kong YY, Stickney GS, Zeng FG. Speech and melody recognition in binaurally combined acoustic and electric hearing. J Acoust Soc Am 2005; 117(Pt 1): Gfeller K, Christ A, Knutson J, Witt S, Mehr M. The effects offamiliarity and complexity on appraisal ofcomplex songs by cochlear implant recipients and nornal hearing adults. J Music Ther 2003; 40: Gfeller K, Turner C, Mehr M, Woodworth G, Fearn R, Knutson J. Recognition of familiar melodies by adult cochlear implant recipients and normal-hearing adults. Cochlear Implants Int 2002; 3: Fujita S, Ito J. Ability of Nucleus cochlear implantees to recognize music. Ann Otol Rhinol Laryngo 1999; 108: Gfeller K, Olszewski C, Rychener M, Sena K, Knutson JF, Witt S, et al. Recognition of real-world musical excerpts by cochlear implant recipients and normal-hearing adults. Ear Hear 2005; 26: Kong YY, Cruz R, Jones JA, Zeng FG. Music perception with temporal cues in acoustic and electric hearing. Ear Hear 2004; 25: Moore BCJ, Peters RW. Pitch discrimination and phase sensitivity in young and elderly subjects and its relationship to frequency selectivity. J Acoust Soc Am 1992; 91: Jerger J, Jerger S, Oliver T, Pirozzolo F. Speech understanding in the elderly. Ear Hear 1989; 10: Gfeller K, Oleson J, Knutson JF, Breheny P, Driscoll V, Olszewski C. Multivariate predictors of music perception and appraisal by adult cochlear implant users. J Am Acad Audio 2008; 19: Tyler RS, Parkinson AJ, Wilson BS, Witt S, Preece JP, Noble W. Patients utilizing a hearing aid and a cochlear implant: Speech perception and localization. Ear Hear 2002; 23: Armstrong M, Pegg P, James C, Blamey P. Speech perception in noise with implant and hearing aid. Am J Otol 1997; 18(Suppl 6): Blamey P, Armstrong M, James C. Cochlear implants, hearing aids or both together? In: Clarck GM (ed). Cochlear Implants. Italy: Monduzzi Editore, Bologna, 1997; Ching TY, Psarros C, Hill M, Dillon H, Incerti P. Should children who use cochlear implants wear hearing aids in the opposite ear? Ear Hear 2001; 22: Ching TY, Incerti P, Hill M. Binaural benefits for adults who use hearing aids and cochlear implants in opposite ears. Ear Hear 2004; 25: Chmiel R, Clark J, Jerger J, Jenkins H, Freeman R. Speech perception and production in children wearing a cochlear implant in one ear and a hearing aid in the opposite ear. Ann Otol Rhinol Laryngol Suppl 1995; 166: Dooley GJ, Blamey PJ, Seligman PM, Alcantara JI, Clark GM, Shallop JK, et al. Combined electrical and acoustical stimulation using a bimodal prosthesis. Arch Otolaryngol Head Neck Surg 1993; 119: Morera C, Manrique M, Ramos A, Garcia Ibanez L, Cavalle L, Huarte A, et al. Advantages of binaural hearing provided through bimodal stimulation via a cochlear implant and a conventional hearing aid: a 6-month comparative study. Acta Oto Laryngol 2005; 125: Von Ilberg C, Kiefer J, Tillein J, Pfennigdorf T, Hartmann R, Stürzebecher E, et al. Electro-acoustic stimulation of the auditory system. ORL 1999; 61: Lai WK, Bögli H, Dillier N. A software tool for analyzing multichannel cochlear implant signals. Ear Hear 2003;24: Schuppert M, Münte TF, Wieringa BM, Altenmüller E. Receptive amusia: evidence for cross-hemispheric neural networks underlying music processing strategies. Brain 2000; 123: Gfeller K, Witt S, Stordahl J, Mehr M, Woodworth G. The effects of training on melody recognition and appraisal by adult cochlear implant recipients. J Acad Rehabil Audio 2000; 33: Gfeller K, Witt S, Adamek M, Mehr M, Rogers J, Stordahl J. Effects of training on timbre recognition and appraisal by postlingually deafened cochlear implant recipients. J Am Acad Audiol 2002; 13: Gfeller K. Aural rehabilitation of music listening for adult cochlear implant recipients: addressing learner characteristics. Music Ther Perspect 2001; 19: H ACETTEPE T IP D ERG S

GEÇ YAŞTA KOKLEAR İMPLANT UYGULAMASININ GEÇ DÖNEM SONUÇLARI

GEÇ YAŞTA KOKLEAR İMPLANT UYGULAMASININ GEÇ DÖNEM SONUÇLARI Çukurova Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi Cilt:3 No:36 Syf:81-91 http://egitim.cu.edu.tr/efdergi GEÇ YAŞTA KOKLEAR İMPLANT UYGULAMASININ GEÇ DÖNEM SONUÇLARI Özgül AKIN a* ; Nilay TEZER b ; Rasim ŞAHİN

Detaylı

APHAB Memnuniyet Anketi Kullanılarak İşitme Cihazı Memnuniyeti ve Performansının Değerlendirilmesi. Eyüp KARA¹, Ahmet ATA޹, Zahra POLAT².

APHAB Memnuniyet Anketi Kullanılarak İşitme Cihazı Memnuniyeti ve Performansının Değerlendirilmesi. Eyüp KARA¹, Ahmet ATA޹, Zahra POLAT². APHAB Memnuniyet Anketi Kullanılarak İşitme Cihazı Memnuniyeti ve Performansının Değerlendirilmesi Eyüp KARA¹, Ahmet ATA޹, Zahra POLAT² 1 İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Tıp Fakültesi KBB ABD, 2 İstanbul

Detaylı

C Seviyesinin Objektif Tanımı

C Seviyesinin Objektif Tanımı C Seviyesinin Objektif Tanımı Odyoloji Tanı Merkezi - İstanbul Objektif Testlerle Belirlenmeye Çalışılan Parametreler Aktif elektrot sayısı Uyarım hızı T/C Seviyesi Güvenli uyarım sınırı Program modu T/C

Detaylı

Koklear implant ve işitme cihazı kullanan işitme kayıplı çocukların dil ve dinleme becerilerinin değerlendirilmesi

Koklear implant ve işitme cihazı kullanan işitme kayıplı çocukların dil ve dinleme becerilerinin değerlendirilmesi ARAŞTIRMA Gülhane Tıp Derg 2012; 5: 12-150 Gülhane Askeri Tıp Akademisi 2012 doi:10.555/gulhane.2167 Koklear implant ve işitme cihazı kullanan işitme kayıplı çocukların dil ve dinleme becerilerinin değerlendirilmesi

Detaylı

DUYSEL İŞİTME DÜNYASI

DUYSEL İŞİTME DÜNYASI DUYSEL İŞİTME DÜNYASI ÇİFT MİKROFONLU İŞİTME CİHAZININ KONUŞMAYI AYIRDETMEYE ETKİSİ Sensori-neural (SN) işitme kayıplılardaki temel iletişim problemi konuşulanları duydukları halde anlayamamalarıdır. Bu

Detaylı

Odyolog. Bilimsel yayınlarda «odyoloji» ve «odyolog» kavramlarının kullanımı ilk 1946 yılına dayanır

Odyolog. Bilimsel yayınlarda «odyoloji» ve «odyolog» kavramlarının kullanımı ilk 1946 yılına dayanır ODYOLOJİ NEDİR? Odyoloji İşitme bilimi 1927 de ABD de işitme konuşma ile ilgili meslek sahipleri «American Academy of Speech Correction» adı altında örgütlenmişlerdir Aynı kuruluş 1947 yılında «American

Detaylı

Erken ve geç yaş koklear implant uygulamasında uzun dönem etkinliklerinin karşılaştırılması

Erken ve geç yaş koklear implant uygulamasında uzun dönem etkinliklerinin karşılaştırılması BEHBUT CEVANŞİR KULAK BURUN BOĞAZ HASTALIKLARI.. VE BAŞ BOYUN CERRAHİSİ DERNEĞİ Kulak Burun Bogaz Ihtis Derg 2012;22(3):123-128 Çalışma - Araştırma / Original Article doi: 10.5606/kbbihtisas.2012.024 123

Detaylı

HACETTEPE ÜNİVERSİTESİ ENGELLİLER ARAŞTIRMA VE UYGULAMA MERKEZİ PROJESİ

HACETTEPE ÜNİVERSİTESİ ENGELLİLER ARAŞTIRMA VE UYGULAMA MERKEZİ PROJESİ HACETTEPE ÜNİVERSİTESİ ENGELLİLER ARAŞTIRMA VE UYGULAMA MERKEZİ PROJESİ Projenin Adı: İskenderun ve Çevresinde Yaşayan İşitme Engelli Bireylere, Ailelerine ve Öğretmenlere Yönelik Değerlendirme ve Eğitim

Detaylı

3. KOKLEAR İMPLANT VE İMPLANTLI ÇOCUKLARIN HABİLİTASYONU SEMPOZYUMU

3. KOKLEAR İMPLANT VE İMPLANTLI ÇOCUKLARIN HABİLİTASYONU SEMPOZYUMU 3. KOKLEAR İMPLANT VE İMPLANTLI ÇOCUKLARIN HABİLİTASYONU SEMPOZYUMU Amaç: Bu çalıştay Özel Eğitim Merkezlerinde implantlı çocukların eğitimi ile ilgilenen öğretmenlerin bilgi ve becerilerini arttırmak

Detaylı

KTO KARATAY ÜNİVERSİTESİ

KTO KARATAY ÜNİVERSİTESİ KTO KARATAY ÜNİVERSİTESİ Sağlık Bilimleri Enstitüsü Odyoloji Tezli Yüksek Lisans Yüksek Lisans/Program Dersi DERS TANIM BİLGİLERİ Dersin Adı İşitsel İmplantlar ve Simülasyon ve Amplifikasyon Dersin Kodu

Detaylı

Erol BELGİN Başkent Üniversitesi. 59.Türkiye Milli Pediatri Kongresi 4-8 Kasım 2015, Belek-Antalya

Erol BELGİN Başkent Üniversitesi. 59.Türkiye Milli Pediatri Kongresi 4-8 Kasım 2015, Belek-Antalya Erol BELGİN Başkent Üniversitesi 59.Türkiye Milli Pediatri Kongresi 4-8 Kasım 2015, Belek-Antalya LİSAN (DİL) Kognitif ve perseptif yapıya sahip karmaşık bir sentral sinir sistemi fonksiyonudur. Söylenileni

Detaylı

Eriþkin Hastalarda Kohlear Ýmplantasyon ve Yaþam Kalitesi

Eriþkin Hastalarda Kohlear Ýmplantasyon ve Yaþam Kalitesi OTOSKOP 2001; 3:127-140 RETROSPEKTÝF ÇALIÞMA Eriþkin Hastalarda Kohlear Ýmplantasyon ve Yaþam Kalitesi Dr. Armaðan ÝNCESULU* Dr. Sinan KOCATÜRK* Dr. Selma KURUKAHVECÝOÐLU* Uzm.Ody. Mesut VURAL** Dr. Engin

Detaylı

TÜRÜ TÜRKÇE ADI İNGİLİZCE ADI T U L

TÜRÜ TÜRKÇE ADI İNGİLİZCE ADI T U L 1. YIL GÜZ YARIYILI ( 1. YARIYIL) DAĞILIMI ODYO 101 Z Anatomi- Kulak Burun Boğaz Anatomisi I Anatomy: Otorhinolaryngologic Anatomy I 3 0 0 3 5 ODYO 103 Z Temel Odyoloji I Basic Audiology I 3 0 0 3 5 ODYO

Detaylı

GÜZ YARIYILI ( 1. YARIYIL) KREDİ DAĞILIMI TÜRÜ TÜRKÇE ADI İNGİLİZCE ADI T U L

GÜZ YARIYILI ( 1. YARIYIL) KREDİ DAĞILIMI TÜRÜ TÜRKÇE ADI İNGİLİZCE ADI T U L FAKÜLTESİ 1. YIL GÜZ YARIYILI ( 1. YARIYIL) Anatomi- Kulak Burun Boğaz Anatomisi I Anatomy: Otorhinolaryngologic Anatomy I 3 0 0 3 5 ODYO 101 Z ODYO 103 Z Temel Odyoloji I Basic Audiology I 3 0 0 3 5 ODYO

Detaylı

Uludağ Üniversitesi nde Kemiğe İmplante Edilen İşitme Cihazıyla İlk Deneyimler

Uludağ Üniversitesi nde Kemiğe İmplante Edilen İşitme Cihazıyla İlk Deneyimler Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi 36 (3) 111-115, 2010 OLGU BİLDİRİLERİ Uludağ Üniversitesi nde Kemiğe İmplante Edilen İşitme Cihazıyla İlk Deneyimler Ömer Afşin ÖZMEN, Oğuz BASUT Uludağ Üniversitesi

Detaylı

Baha Bone Anchored Hearing Aid

Baha Bone Anchored Hearing Aid Baha Bone Anchored Hearing Aid Prof. Per-Ingvar Brånemark 1950 lerde mikroskop altında kemiğin iyileşmesiyle ilgili araştırmalar yaptı. Kemik iliğinin yardımıyla kemiğin kendini yenilediğini gözlemledi.

Detaylı

Ülkemizde iflitme kay pl çocuklar n profili ve tedavi yaklafl mlar

Ülkemizde iflitme kay pl çocuklar n profili ve tedavi yaklafl mlar DERLEME REVIEW Hacettepe T p Dergisi 2011; 42:82-87 Ülkemizde iflitme kay pl çocuklar n profili ve tedavi yaklafl mlar Ayfle Sanem fiahl 1, Erol Belgin 2 1 Dr., Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Kulak

Detaylı

24. ULUSAL TÜRK OTORİNOLARENGOLOJİ & BAŞ - BOYUN CERRAHİSİ KONGRESİ

24. ULUSAL TÜRK OTORİNOLARENGOLOJİ & BAŞ - BOYUN CERRAHİSİ KONGRESİ 24. ULUSAL TÜRK OTORİNOLARENGOLOJİ & BAŞ - BOYUN CERRAHİSİ KONGRESİ 23 Eylül - 27 Eylül 1997 Antalya TÜRK OTORİNOLARENGOLOJİ & BAŞ - BOYUN CERRAHİSİ DERNEĞİ Editör Prof. Dr. Asım KAYTAZ 24. ULUSAL OTORİNOLARENGOLOJİ

Detaylı

Tek taraflı işitme kayıplarına yaklaşım

Tek taraflı işitme kayıplarına yaklaşım Kulak Burun Boğaz Uygulamaları 2013;1(2):47-52 doi: 10.5606/kbbu.2013.98608 Davetli Derleme / Invited Review Tek taraflı işitme kayıplarına yaklaşım An approach to unilateral hearing loss Ş. Armağan İncesulu

Detaylı

1. SINIF / 1. YEAR BİRİNCİ YARIYIL / FIRST SEMESTER

1. SINIF / 1. YEAR BİRİNCİ YARIYIL / FIRST SEMESTER ANKARA YILDIRIM BEYAZIT ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK BİLİMLERİ FAKÜLTESİ ODYOLOJİ BÖLÜMÜ LİSANS PROGRAMI / AUDIOLOGY UNDERGRADUATE CURRICULUM 1. SINIF / 1. YEAR BİRİNCİ YARIYIL / FIRST SEMESTER Dersin Kodu Dersin

Detaylı

ÖĞRETMEN ADAYLARININ PROBLEM ÇÖZME BECERİLERİ

ÖĞRETMEN ADAYLARININ PROBLEM ÇÖZME BECERİLERİ ÖĞRETMEN ADAYLARININ PROBLEM ÇÖZME BECERİLERİ Doç. Dr. Deniz Beste Çevik Balıkesir Üniversitesi Necatibey Eğitim Fakültesi Güzel Sanatlar Eğitimi Bölümü Müzik Eğitimi Anabilim Dalı beste@balikesir.edu.tr

Detaylı

ISSN:1306-3111 e-journal of New World Sciences Academy 2009, Volume: 4, Number: 1, Article Number: D0001

ISSN:1306-3111 e-journal of New World Sciences Academy 2009, Volume: 4, Number: 1, Article Number: D0001 ISSN:1306-3111 e-journal of New World Sciences Academy 2009, Volume: 4, Number: 1, Article Number: D0001 FINE ARTS Received: June 2008 Accepted: January 2009 Series : D ISSN : 1308-7290 2009 www.newwsa.com

Detaylı

KOKLEAR İMPLANTLI ÇOCUĞA SAHİP OLMANIN AİLE İŞLEVLERİNE ETKİSİ EFFECT ON FAMILY ROLES OF BEING HAVE A CHILD WITH COCHLEAR IMPANT

KOKLEAR İMPLANTLI ÇOCUĞA SAHİP OLMANIN AİLE İŞLEVLERİNE ETKİSİ EFFECT ON FAMILY ROLES OF BEING HAVE A CHILD WITH COCHLEAR IMPANT Türkiye Çocuk Hast. Derg. / Turkish J. Pediatr. Dis. 2011; 5(1): 1924 Orjinal Makale / Original Articles Geliş Tarihi / Received: 08.12.2010 Kabul Tarihi / Accepted: 14.12.2010 19 KOKLEAR İMPLANTLI ÇOCUĞA

Detaylı

ÖZGEÇMİŞ VE ESERLER LİSTESİ

ÖZGEÇMİŞ VE ESERLER LİSTESİ ÖZGEÇMİŞ VE ESERLER LİSTESİ ÖZGEÇMİŞ Adı Soyadı: Banu BAŞ Ünvanı: Arş. Gör. Öğrenim Durumu: Yüksek Lisans Çalıştığı Kurum: Ankara Yıldırım Beyazıt -Sağlık Bilimleri- Odyoloji Bölümü Derece Bölüm/Program

Detaylı

GÜZ YARIYILI ( 1. YARIYIL) KREDİ DAĞILIMI TÜRKÇE ADI İNGİLİZCE ADI T U L

GÜZ YARIYILI ( 1. YARIYIL) KREDİ DAĞILIMI TÜRKÇE ADI İNGİLİZCE ADI T U L TÜR Ü 1. YIL GÜZ YARIYILI ( 1. YARIYIL) TÜRKÇE ADI İNGİLİZCE ADI T U L Z Anatomi- İşitme ve Konuşma Anatomy Anatomy of Hearing and Speech 3 0 0 3 6 DKT 101 Organları Anatomisi Organs DKT 103 Z İşitme Bilimine

Detaylı

İşitme İmplantı Ses Kalitesi İndeksi (HISQUI19) Subjektif Ses Kalitesinin Belirlenmesine Yönelik Anket

İşitme İmplantı Ses Kalitesi İndeksi (HISQUI19) Subjektif Ses Kalitesinin Belirlenmesine Yönelik Anket İşitme İmplantı Ses Kalitesi İndeksi (HISQUI19) Subjektif Ses Kalitesinin Belirlenmesine Yönelik Anket 1 İşitme İmplantı Ses Kalitesi İndeksi (HISQUI19) Anketin yapıldığı tarih / / gün/ay/yıl Doğum tarihi

Detaylı

ĠSKENDERUN VE ÇEVRESĠNDE YAġAYAN ĠġĠTME ENGELLĠ BĠREYLERE, AĠLELERĠNE VE ÖĞRETMENLERE YÖNELĠK DEĞERLENDĠRME VE EĞĠTĠM PROJESĠ

ĠSKENDERUN VE ÇEVRESĠNDE YAġAYAN ĠġĠTME ENGELLĠ BĠREYLERE, AĠLELERĠNE VE ÖĞRETMENLERE YÖNELĠK DEĞERLENDĠRME VE EĞĠTĠM PROJESĠ ĠSKENDERUN VE ÇEVRESĠNDE YAġAYAN ĠġĠTME ENGELLĠ BĠREYLERE, AĠLELERĠNE VE ÖĞRETMENLERE YÖNELĠK DEĞERLENDĠRME VE EĞĠTĠM PROJESĠ H. Ü. Engelliler AraĢtırma ve Uygulama Merkezi AÇILIġ GÜNÜ 23 Ocak 2012 Kayıt

Detaylı

Üniversite Hastanesi mi; Bölge Ruh Sağlığı Hastanesi mi? Ayaktan Başvuran Psikiyatri Hastalarını Hangisi Daha Fazla Memnun Ediyor?

Üniversite Hastanesi mi; Bölge Ruh Sağlığı Hastanesi mi? Ayaktan Başvuran Psikiyatri Hastalarını Hangisi Daha Fazla Memnun Ediyor? Üniversite Hastanesi mi; Bölge Ruh Sağlığı Hastanesi mi? Ayaktan Başvuran Psikiyatri Hastalarını Hangisi Daha Fazla Memnun Ediyor? Ebru Turgut 1, Yunus Emre Sönmez 2, Şeref Can Gürel 1, Sertaç Ak 1 1 Hacettepe

Detaylı

BİRİNCİ YIL GÜZ DÖNEMİ

BİRİNCİ YIL GÜZ DÖNEMİ BİRİNCİ YIL GÜZ DÖNEMİ ANA 133 ANATOMİ (2-0) 2 İlgili bölgeler ağırlıklı olmak üzere bölgesel ve fonksiyonel genel insan anatomisi Cumhur M.(editör), Temel Anatomi, ODTÜ Geliştirme Vakfı Yay.A.Ş 1.baskı,

Detaylı

GÜZ YARIYILI ( 1. YARIYIL) KREDİ DAĞILIMI TÜRKÇE ADI İNGİLİZCE ADI T U L

GÜZ YARIYILI ( 1. YARIYIL) KREDİ DAĞILIMI TÜRKÇE ADI İNGİLİZCE ADI T U L TÜR Ü SAĞLIK BİLİMLERİ 1. YIL GÜZ YARIYILI ( 1. YARIYIL) TÜRKÇE ADI İNGİLİZCE ADI T U L DKT 101 Z Anatomi- İşitme ve Konuşma Organları Anatomisi Anatomy Anatomy of Hearing and Speech Organs 3 0 0 3 6 DKT

Detaylı

Total Tiroidektomi yapılan hastalarda MSKKM Nomogramının Değerlendirilmesi

Total Tiroidektomi yapılan hastalarda MSKKM Nomogramının Değerlendirilmesi Total Tiroidektomi yapılan hastalarda MSKKM Nomogramının Değerlendirilmesi Op.Dr. Hüseyin Çelik Op.Dr.Sabri Özden Dr.Ahmet Erdoğan Doç.Dr.Barış Saylam Doç.Dr. Mesut Tez Ankara Numune Eğitim Araştırma Hastanesi,

Detaylı

ĠĢitme Engellilerde Ses Sorunları. Cumhur BİLGİN G.Ü. Sağlık Bilimleri Enstitüsü KBB AD-Odyoloji BD, İşitme, Konuşma ve Ses Bozuklukları YL Programı

ĠĢitme Engellilerde Ses Sorunları. Cumhur BİLGİN G.Ü. Sağlık Bilimleri Enstitüsü KBB AD-Odyoloji BD, İşitme, Konuşma ve Ses Bozuklukları YL Programı ĠĢitme Engellilerde Ses Sorunları Cumhur BİLGİN G.Ü. Sağlık Bilimleri Enstitüsü KBB AD-Odyoloji BD, İşitme, Konuşma ve Ses Bozuklukları YL Programı Nedenleri??? Ses problemleri genel olarak tüm işitme

Detaylı

KABUL VE KAYIT KOŞULLARI

KABUL VE KAYIT KOŞULLARI MÜZİK AMAÇ Piyano, yaylı çalgılar, üflemeli ve vurmalı çalgılar ve şan ana sanat dallarından oluşan Müzik Programı orkestra enstrümanlarının hemen hemen bütün dallarında eğitim öğretim vermektedir. Batı

Detaylı

Doğuştan İleri/ Çok İleri Derecede İşitme Kayıplı Çocukların Dil Becerilerine İlişkin Araştırmaların İncelenmesi. Pelin PİŞTAV AKMEŞE 1

Doğuştan İleri/ Çok İleri Derecede İşitme Kayıplı Çocukların Dil Becerilerine İlişkin Araştırmaların İncelenmesi. Pelin PİŞTAV AKMEŞE 1 392 Ege Eğitim Dergisi 2015 (16) 2: 392-407 Doğuştan İleri/ Çok İleri Derecede İşitme Kayıplı Çocukların Dil Becerilerine İlişkin Araştırmaların İncelenmesi Pelin PİŞTAV AKMEŞE 1 Geliş Tarihi: 20.05.2015

Detaylı

SÜT ÇOCUĞU DÖNEMİ SAĞLIKLI ÇOCUKLARDA MULTİFREKANS TİMPANOMETRİ İLE ORTA KULAK REZONANSI NORMATİF DEĞERLERİMİZ

SÜT ÇOCUĞU DÖNEMİ SAĞLIKLI ÇOCUKLARDA MULTİFREKANS TİMPANOMETRİ İLE ORTA KULAK REZONANSI NORMATİF DEĞERLERİMİZ SÜT ÇOCUĞU DÖNEMİ SAĞLIKLI ÇOCUKLARDA MULTİFREKANS TİMPANOMETRİ İLE ORTA KULAK REZONANSI NORMATİF DEĞERLERİMİZ Neslihan Öztürk, Burçe Ayvazoğlu, Ceren Kılıç, Elif Kübra Öztürk, Halil Okran Orman, Meltem

Detaylı

T.C. MALİYE BAKANLIĞI BÜTÇE VE MALİ KONTROL GENEL MÜDÜRLÜĞÜ. Sosyal Güvenlik, İş Hukuku, Mahalli İdareler Ve Kit Dairesi

T.C. MALİYE BAKANLIĞI BÜTÇE VE MALİ KONTROL GENEL MÜDÜRLÜĞÜ. Sosyal Güvenlik, İş Hukuku, Mahalli İdareler Ve Kit Dairesi T.C. MALİYE BAKANLIĞI BÜTÇE VE MALİ KONTROL GENEL MÜDÜRLÜĞÜ Sosyal Güvenlik, İş Hukuku, Mahalli İdareler Ve Kit Dairesi (Başbakanlık İletişim Merkezi) Sayı : B.07.0.BMK.0.18.102-6115 Konu : Pil Bedeli

Detaylı

ÇOCUKLARDA MÜZİKAL GELİŞİM: SES ARALIĞI, MELODİ VE RİTİM *

ÇOCUKLARDA MÜZİKAL GELİŞİM: SES ARALIĞI, MELODİ VE RİTİM * ÇOCUKLARDA MÜZİKAL GELİŞİM: SES ARALIĞI, MELODİ VE RİTİM * Deborah Pratt Çeviren: Kadir Özal OMÜ, Eğt.Fak.GSEB Müzik Eğt. Anabilim Dalı Yüksek Lisans Öğr. Makale Tarihi: 17 Nisan 2007 Giriş: Çocuklar hızla

Detaylı

KTO KARATAY ÜNİVERSİTESİ

KTO KARATAY ÜNİVERSİTESİ KTO KARATAY ÜNİVERSİTESİ Sağlık Bilimleri Enstitüsü Odyoloji Tezli Yüksek Lisans Yüksek Lisans/Program Dersi DERS TANIM BİLGİLERİ Dersin Adı İşitme Cihazları Elektroniği Dersin Kodu Teori Uygulama Laboratuvar

Detaylı

KTO KARATAY ÜNİVERSİTESİ

KTO KARATAY ÜNİVERSİTESİ KTO KARATAY ÜNİVERSİTESİ Sağlık Bilimleri Enstitüsü Odyoloji Tezli Yüksek Lisans Yüksek Lisans/Program Dersi DERS TANIM BİLGİLERİ Dersin Adı İşitme Cihazları & Simülasyon, Amplifikasyon Dersin Kodu Teori

Detaylı

Esas Sosyal 2017 İlk Fırsat Programı Değerlendirme Raporu. III. Paydaşlara göre Genel Değerlendirmeler ve Geri Bildirimler

Esas Sosyal 2017 İlk Fırsat Programı Değerlendirme Raporu. III. Paydaşlara göre Genel Değerlendirmeler ve Geri Bildirimler Esas Sosyal 2017 İlk Fırsat Programı Değerlendirme Raporu İÇİNDEKİLER I. İzleme Değerlendirme Yöntemi II. Yönetici Özeti III. Paydaşlara göre Genel Değerlendirmeler ve Geri Bildirimler 1 I. İzleme Değerlendirme

Detaylı

İşitme engelli 10-14 yaş arası çocuklarda işitme düzeyi ile yazılı dil becerileri arasındaki ilişkinin incelenmesi

İşitme engelli 10-14 yaş arası çocuklarda işitme düzeyi ile yazılı dil becerileri arasındaki ilişkinin incelenmesi BEHBUT CEVANŞİR KULAK BURUN BOĞAZ HASTALIKLARI.. VE BAŞ BOYUN CERRAHİSİ DERNEĞİ Kulak Burun Bogaz Ihtis Derg 2015;25(1):32-38 Çalışma - Araştırma / Original Article doi: 10.5606/kbbihtisas.2015.82687 32

Detaylı

Öğretmenlerin Eğitimde Bilgi ve İletişim Teknolojilerini Kullanma Konusundaki Yeterlilik Algılarına İlişkin Bir Değerlendirme

Öğretmenlerin Eğitimde Bilgi ve İletişim Teknolojilerini Kullanma Konusundaki Yeterlilik Algılarına İlişkin Bir Değerlendirme Öğretmenlerin Eğitimde Bilgi ve İletişim Teknolojilerini Kullanma Konusundaki Yeterlilik Algılarına İlişkin Bir Değerlendirme Fatma Kübra ÇELEN & Prof. Dr. Süleyman Sadi SEFEROĞLU Hacettepe Üniversitesi

Detaylı

Her iki taraftan da hayatı duyun

Her iki taraftan da hayatı duyun Birlikte daha iyi Her iki taraftan da hayatı duyun Hayat taraf tutmak zorunda olmamalıdır Tek kulakta işitme cihazı kullanmak hayata tam olarak katılmay önleyebilir veya birçok zorluklara sebep olabilir.

Detaylı

FM (Frequency Modulation) SiSTEMLERİ

FM (Frequency Modulation) SiSTEMLERİ FM (Frequency Modulation) SiSTEMLERİ Uz.Ody. Çağıl Sarıdoğan Gazi Ün.Tıp Fak. KBB AD Odyoloji BD Gürültülü ortamlarda konuşmayı anlamak zordur Ancak Çocuk ve özellikle işitme engelli çocuk için durum çok

Detaylı

T.C. ÜSKÜDAR ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK BİLİMLERİ FAKÜLTESİ ODYOLOJİ BÖLÜMÜ MÜFREDAT PROGRAMI

T.C. ÜSKÜDAR ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK BİLİMLERİ FAKÜLTESİ ODYOLOJİ BÖLÜMÜ MÜFREDAT PROGRAMI T.C. ÜSKÜDAR ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK BİLİMLERİ FAKÜLTESİ ODYOLOJİ BÖLÜMÜ MÜFREDAT PROGRAMI BİRİNCİ SINIF I.DÖNEM (GÜZ) Kodu adı Teorik Uygulama Kredi AKTS ODY101 Anatomi 2 2 3 4 ODY103 Tıbbi Biyoloji ve Genetik

Detaylı

REZİDÜEL İŞİTME ENGELLİLER İÇİN PİYANO EĞİTİMİ*

REZİDÜEL İŞİTME ENGELLİLER İÇİN PİYANO EĞİTİMİ* DOI: 10.7816/ulakbilge-05-16-09 ulakbilge, 2017, Cilt 5, Sayı 16, Volume 5, Issue 16 REZİDÜEL İŞİTME ENGELLİLER İÇİN PİYANO EĞİTİMİ* Kutup Ata TUNCER 1 ÖZ 2000'li yıllarda teknolojinin de gelişmesiyle

Detaylı

Ödül Başvuru İçin Bildiri Tam Metni

Ödül Başvuru İçin Bildiri Tam Metni Ödül Başvuru İçin Bildiri Tam Metni Bildirinin Adi Sunum Türü KONUŞMANIN MÜZİĞİ VE EMOSYON Sözel Bildiri Numarasi S-48 Sonuc Kabul Oturum Adı SÖZEL BİLDİRİMİ OTURUMU 9 Bildirinin Sunulacagi Tarih 11/25/2014

Detaylı

ÜÇÜNCÜ YIL GÜZ DÖNEMİ

ÜÇÜNCÜ YIL GÜZ DÖNEMİ ÜÇÜNCÜ YIL GÜZ DÖNEMİ ODP 301 ODYOLOJİDE TANI VE YORUMLAMA (2-2) 3 Periferik ve santral işitme bozukluklarında değerlendirme teknikleri, tıbbi ve odyolojik bulguların yorumlanması, tanı sürecinin belirlenmesi.

Detaylı

X Serisi Dijital İşitme Cihazları

X Serisi Dijital İşitme Cihazları X Serisi Dijital İşitme Cihazları İşitme cihazından istediğiniz her şey ve daha fazlası... X Serisi, modern dış tasarımı ve gelişmiş özellikleriyle bütün beklen lerinizi karşılamak üzere tasarlandı. Gürültü

Detaylı

ÖZGEÇMİŞ. :

ÖZGEÇMİŞ. : 1. Adı Soyadı : Onur Zahal İletişim Bilgileri Adres Telefon Mail 2. Doğum Tarihi :16.09.1985 ÖZGEÇMİŞ : Paşaköşkü Mahallesi, Kalamış Sokak, Garip Dayı Apartmanı, Kat:2, No:5, Battalgazi/Malatya :0555 513

Detaylı

Koklear İmplantlı Çocuklarda Müzik Eğitimi. Her İşitme Durumunda

Koklear İmplantlı Çocuklarda Müzik Eğitimi. Her İşitme Durumunda Koklear İmplantlı Çocuklarda Müzik Eğitimi Her İşitme Durumunda 12-13 İçindekiler 06 SoruYorum Doç. Dr. Esra Yücel koklear implant, işitme kaybı ve işitme kayıplı çocuklara yaklaşımlar konusunda sorularınızı

Detaylı

[Joy S 30 4 C ] Data Sheet.

[Joy S 30 4 C ] Data Sheet. Dijital programlanabilir işitme cihazı GC (Kazanç kontrol) TC (Ses tını kontrol) PC (Yüksek rekansta maksimum çıkış) MPO (Alçak rekansta maksimum çıkış) AGC (Otomatik kazanç kontrol) 16 kanal 32 bant (8

Detaylı

İSTANBUL RUMELİ ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK HİZMETLERİ MESLEK YÜKSEKOKULU ODYOMETRİ PROGRAMI DERS İZLENCESİ

İSTANBUL RUMELİ ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK HİZMETLERİ MESLEK YÜKSEKOKULU ODYOMETRİ PROGRAMI DERS İZLENCESİ İSTANBUL RUMELİ ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK HİZMETLERİ MESLEK YÜKSEKOKULU ODYOMETRİ PROGRAMI DERS İZLENCESİ Kodu:ODM202 Adı:ODYOMETRİ UYGULAMALARI II Teorik + Uygulama:2+6 AKTS: 10 Sınıf/Yarıyıl Ders Düzeyi Ders

Detaylı

KTO KARATAY ÜNİVERSİTESİ

KTO KARATAY ÜNİVERSİTESİ KTO KARATAY ÜNİVERSİTESİ Sağlık Bilimleri Enstitüsü Odyoloji Tezli Yüksek Lisans Yüksek Lisans/Program Dersi DERS TANIM BİLGİLERİ Dersin Adı İşitme Engellilerde Artikülasyon ve Fonolojik Bozukluklar Dersin

Detaylı

Küçük Hacimli Popüler Müzik Üretim Mekanlarının Akustik Özelliklerinin Belirlenmesi Üzerine Bir Uygulama Örneği

Küçük Hacimli Popüler Müzik Üretim Mekanlarının Akustik Özelliklerinin Belirlenmesi Üzerine Bir Uygulama Örneği YAZ 2014, SAYI 12: 77-83 SUMMER 2014, ISSUE 12: 77-83 Küçük Hacimli Popüler Müzik Üretim Mekanlarının Akustik Özelliklerinin Belirlenmesi Üzerine Bir Uygulama Örneği Feridun ÖZİŞ *.............................................................................................................

Detaylı

Ulusal Müzik Eğitimi Sempozyumu Bildirisi, 26-28 Nisan 2006, Pamukkale Ünv. Eğt. Fak. Denizli

Ulusal Müzik Eğitimi Sempozyumu Bildirisi, 26-28 Nisan 2006, Pamukkale Ünv. Eğt. Fak. Denizli www.muzikegitimcileri.net Ulusal Müzik Eğitimi Sempozyumu Bildirisi, 26-28 Nisan 2006, Pamukkale Ünv. Eğt. Fak. Denizli MÜZİK ÖĞRETMENİ YETİŞTİREN KURUMLARDA MÜZİK EĞİTİMİ ALAN ÖĞRETMEN ADAYLARININ, MÜZİKAL

Detaylı

İK YÖNETİMİ NASIL ALGILANIYOR?

İK YÖNETİMİ NASIL ALGILANIYOR? İK YÖNETİMİ NASIL ALGILANIYOR? Amaç ve Kapsam Richard Bach, Algı, kendimizin ya da başkalarının zihninde oluşan, bilgilenme, yargılama, ilişkiler gibi etkileşimlerle biçimlenen bir imgedir der. Kişisel

Detaylı

Prediyaliz Kronik Böbrek Hastalarında Kesitsel Bir Çalışma: Yaşam Kalitesi

Prediyaliz Kronik Böbrek Hastalarında Kesitsel Bir Çalışma: Yaşam Kalitesi Prediyaliz Kronik Böbrek Hastalarında Kesitsel Bir Çalışma: Yaşam Kalitesi Antalya Eğitim ve Araştırma Hastanesi Nefroloji Kliniği, Prediyaliz Eğitim Hemşiresi Giriş: Kronik Böbrek Hastalığı (KBH); popülasyonun

Detaylı

1.Bölüm Ses, Ses bileşenleri, İnsan kulağının duyarlılığı, İşitsel-Fizyolojik yeğinlik, Grafik gösterme biçimleri Prof. Dr.

1.Bölüm Ses, Ses bileşenleri, İnsan kulağının duyarlılığı, İşitsel-Fizyolojik yeğinlik, Grafik gösterme biçimleri Prof. Dr. AKUSTİK TEMEL KONULARI SUNUMU 1.Bölüm Ses, Ses bileşenleri, İnsan kulağının duyarlılığı, İşitsel-Fizyolojik yeğinlik, Grafik gösterme biçimleri Prof. Dr. Neşe Yüğrük AKDAĞ MİMARİ AKUSTİK AKUSTİK BİLİMİNİN

Detaylı

ERKEN DÖNEM KOKLEAR İMPLANTASYONDA ZAMANSAL İŞLEMLEME FONKSİYONLARININ DEĞERLENDİRİLMESİ

ERKEN DÖNEM KOKLEAR İMPLANTASYONDA ZAMANSAL İŞLEMLEME FONKSİYONLARININ DEĞERLENDİRİLMESİ T.C HACETTEPE ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ ERKEN DÖNEM KOKLEAR İMPLANTASYONDA ZAMANSAL İŞLEMLEME FONKSİYONLARININ DEĞERLENDİRİLMESİ Deniz TUZ Odyoloji ve Konuşma Bozuklukları Programı YÜKSEK

Detaylı

İşitme İmplantı Ses Kalitesi İndeksi (HISQUI) Subjektif Ses Kalitesinin Belirlenmesine Yönelik Anket. İçin

İşitme İmplantı Ses Kalitesi İndeksi (HISQUI) Subjektif Ses Kalitesinin Belirlenmesine Yönelik Anket. İçin İşitme İmplantı Ses Kalitesi İndeksi (HISQUI) Subjektif Ses Kalitesinin Belirlenmesine Yönelik Anket r e l n i k Yetiş İçin İşitme İmplantı Ses Kalitesi İndeksi (HISQUI) Anketin yapıldığı tarih / / gün/ay/yıl

Detaylı

Merkezi Eğilim ve Dağılım Ölçüleri

Merkezi Eğilim ve Dağılım Ölçüleri Merkezi Eğilim ve Dağılım Ölçüleri Soru Öğrencilerin derse katılım düzeylerini ölçmek amacıyla geliştirilen 16 soruluk bir test için öğrencilerin ilk 8 ve son 8 soruluk yarılardan aldıkları puanlar arasındaki

Detaylı

ANKET ÇALIŞMASI SONUÇLARI

ANKET ÇALIŞMASI SONUÇLARI Bölge Planı hazırlık çalışmaları kapsamında 29.04.2013-31.05.2013 tarihleri arasında Ajans web sayfasından yayınlanarak uygulanan elektronik anket çalışmasının sonuçları aşağıdadır. Önem Performans Analizi

Detaylı

KTO KARATAY ÜNİVERSİTESİ

KTO KARATAY ÜNİVERSİTESİ KTO KARATAY ÜNİVERSİTESİ Sağlık Bilimleri Enstitüsü Odyoloji Tezli Yüksek Lisans Yüksek Lisans/Program Dersi DERS TANIM BİLGİLERİ Dersin Adı İleri Pediatrik Odyoloji Dersin Kodu Teori Uygulama Laboratuvar

Detaylı

Tek taraflı işitme kaybı ve iki taraflı hafif derecede sensörinöral işitme kaybı olan yetişkinlerde yaşam kalitesinin değerlendirilmesi

Tek taraflı işitme kaybı ve iki taraflı hafif derecede sensörinöral işitme kaybı olan yetişkinlerde yaşam kalitesinin değerlendirilmesi KBB Uygulamaları 2016;4(1):1-6 doi: 10.5606/kbbu.2016.43534 Özgün Makale / Original Article Tek taraflı işitme kaybı ve iki taraflı hafif derecede sensörinöral işitme kaybı olan yetişkinlerde yaşam kalitesinin

Detaylı

Temel İşitme Muayenesi. Dr. Şule DOKUR Halk Sağlığı Uzmanı

Temel İşitme Muayenesi. Dr. Şule DOKUR Halk Sağlığı Uzmanı Temel İşitme Muayenesi Dr. Şule DOKUR Halk Sağlığı Uzmanı İşitme Muayenesi İnsan sesi Diyapozon Odyometri kullanılarak yapılır. İnsan sesi ile muayene: Normal insan 6-7 m den fısıltı sesini duyar Fısıltı

Detaylı

Konuşmanın Müziği ve Emosyon

Konuşmanın Müziği ve Emosyon ORİJİNAL ARAŞTIRMA Konuşmanın Müziği ve Emosyon Şükrü TORUN a a Kognitif Nörobilim Ünitesi, Anadolu Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi, Eskişehir Ge liş Ta ri hi/re ce i ved: 21.02.2015 Ka bul Ta

Detaylı

Yrd. Doç. Dr. Özge ELİÇİN

Yrd. Doç. Dr. Özge ELİÇİN Yrd. Doç. Dr. Özge ELİÇİN Doğum Yeri : Gölcük Doğum Tarihi : 1983 Bildiği Yabancı Dil : İngilizce Tel : +90 (224 2942239) E-mail : ozgeelicin@uludag.edu.tr Yazışma Adresi: Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi

Detaylı

ÖZET GİRİŞ NU-4 ve 6

ÖZET GİRİŞ NU-4 ve 6 1 ÖZET Türkçe de konuşmayı ayırt etme testinde gerek hazırlanış, gerekse uygulanış aşamasında standardizasyonu sağlamak amacıyla sayısı, lerin bilinirlik düzeyi, lerde kullanılan sayısı ve dizimi, listeler

Detaylı

10 Sonbahar/ Kis 2011 www.cochlear.com.tr. i itmeye giden farkli biryol Baha. Ya am boyu birgözüm Bu sadece ba langi$!

10 Sonbahar/ Kis 2011 www.cochlear.com.tr. i itmeye giden farkli biryol Baha. Ya am boyu birgözüm Bu sadece ba langi$! i iic7ou nruuoi iviaya^i Salyango 10 Sonbahar/ Kis 2011 www.cochlear.com.tr i itmeye giden farkli biryol Baha Ya am boyu birgözüm Bu sadece ba langi$! 11 Yüksek ögrenimini 1987-1991 yillan arasinda Hacettepe

Detaylı

KULAK BURUN BOĞAZ ve ODYOLOJİ ANABİLİM DALI YÜKSEK LİSANS

KULAK BURUN BOĞAZ ve ODYOLOJİ ANABİLİM DALI YÜKSEK LİSANS T.C. GAZİ ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ KULAK BURUN BOĞAZ ve ODYOLOJİ ANABİLİM DALI YÜKSEK LİSANS BİTİRİLEN TEZLER LİSTESİ (-) Ankara-Ocak 2016 KULAK BURUN BOĞAZ VE ODYOLOJİ ANABİLİM DALI YÜKSEK

Detaylı

K U L L A N I M B İLGİLERİ

K U L L A N I M B İLGİLERİ T Ü R K Ç E C O M P U TER SYSTE M U S A B I L I TY QU E S T I O N N A IRE S H O RT VERSIO N (T- C S U Q - S V ) A N K E Tİ K U L L A N I M B İLGİLERİ DOÇ.DR. OGUZHAN ERDINC I S T A N B U L, 2 0 1 5 GENEL

Detaylı

HACETTEPE ÜNİVERSİTESİ EDEBİYAT FAKÜLTESİ PSİKOLOJİ BÖLÜMÜ

HACETTEPE ÜNİVERSİTESİ EDEBİYAT FAKÜLTESİ PSİKOLOJİ BÖLÜMÜ Dr. Hayal Yavuz Güzel ÖZGEÇMİŞ E-Posta : hyguzel@hacettepe.edu.tr Telefon : +90 (312) 7805336 Adres : Hacettepe Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Psikoloji Bölümü 06800, Beytepe Ankara Eğitim Mezuniyet Tarihi

Detaylı

Normal İşitmeye Rağmen Ard Alan Gürültüsünde Konuşmayı Anlama Problemi: Takip Çalışması Sonuçları

Normal İşitmeye Rağmen Ard Alan Gürültüsünde Konuşmayı Anlama Problemi: Takip Çalışması Sonuçları KBB ve BBC Dergisi, 10 (3): 119 124, 2002 Normal İşitmeye Rağmen Ard Alan Gürültüsünde Konuşmayı Anlama Problemi: Takip Çalışması Sonuçları Speech Understanding Difficulty In Background Noise: Results

Detaylı

HACETTEPE ÜNİVERSİTESİ ANKARA DEVLET KONSERVATUVARI MÜZİK VE BALE ORTAOKULU İLE MÜZİK VE SAHNE SANATLARI LİSESİ KAYIT KABULVE NAKİL- GEÇİŞ YÖNERGESİ

HACETTEPE ÜNİVERSİTESİ ANKARA DEVLET KONSERVATUVARI MÜZİK VE BALE ORTAOKULU İLE MÜZİK VE SAHNE SANATLARI LİSESİ KAYIT KABULVE NAKİL- GEÇİŞ YÖNERGESİ HACETTEPE ÜNİVERSİTESİ ANKARA DEVLET KONSERVATUVARI MÜZİK VE BALE ORTAOKULU İLE MÜZİK VE SAHNE SANATLARI LİSESİ KAYIT KABULVE NAKİL- GEÇİŞ YÖNERGESİ Amaç ve Kapsam Madde-l) Bu yönerge, Yükseköğretim Kurumları

Detaylı

HEMODİYALİZ HASTALARINDA HASTALIK ALGISI ÖLÇEĞİNİN KLİNİK SONUÇLAR İLE İLİŞKİSİ

HEMODİYALİZ HASTALARINDA HASTALIK ALGISI ÖLÇEĞİNİN KLİNİK SONUÇLAR İLE İLİŞKİSİ HEMODİYALİZ HASTALARINDA HASTALIK ALGISI ÖLÇEĞİNİN KLİNİK SONUÇLAR İLE İLİŞKİSİ DERYA DUMAN EMRE ERDEM Prof.Dr. TEVFİK ECDER DİAVERUM GENEL MERKEZ ÖZEL MERZİFON DİYALİZ MERKEZİ GİRİŞ Son yıllarda önem

Detaylı

ODYOLOJİ DE KULLANILAN TEMEL KAVRAMLAR

ODYOLOJİ DE KULLANILAN TEMEL KAVRAMLAR ODYOLOJİ DE KULLANILAN TEMEL KAVRAMLAR Özet: İşitme kaybı tanısının konulması, işitme kayıplı bireylere cihaz uygulanması ve uygun rehabilitatif yaklaşım konusunda yönlendirilmesi açısından Odyoloji biliminin

Detaylı

KULAK BURUN BOĞAZ ANABİLİM DALI ODYOLOJİ VE KONUŞMA SES BOZUKLUKLARI PROGRAMI YÜKSEK LİSANS

KULAK BURUN BOĞAZ ANABİLİM DALI ODYOLOJİ VE KONUŞMA SES BOZUKLUKLARI PROGRAMI YÜKSEK LİSANS T.C. GAZİ ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ KULAK BURUN BOĞAZ ANABİLİM DALI ODYOLOJİ VE KONUŞMA SES BOZUKLUKLARI PROGRAMI YÜKSEK LİSANS BİTİRİLEN TEZLER LİSTESİ (-) Ankara-Ocak 2018 KULAK BURUN BOĞAZ

Detaylı

International Journal of Progressive Education, 6(2), 27-47.

International Journal of Progressive Education, 6(2), 27-47. ÖZGEÇMİŞ VE ESERLER LİSTESİ ÖZGEÇMİŞ Adı Soyadı: AYŞE AYPAY Doğum Tarihi: 24 02 1969 Öğrenim Durumu: Doktora Derece Bölüm/Program Üniversite Yıl Lisans Psikoloji Bölümü Ankara Üniversitesi 1989 Y. Lisans

Detaylı

Dergi Kullanım Verilerinin Bibliyometrik Analizi ve Koleksiyon Yönetiminde Kullanımı

Dergi Kullanım Verilerinin Bibliyometrik Analizi ve Koleksiyon Yönetiminde Kullanımı Dergi Kullanım Verilerinin Bibliyometrik Analizi ve Koleksiyon Yönetiminde Kullanımı Yaşar Tonta ve Yurdagül Ünal Hacettepe Üniversitesi Bilgi ve Belge Yönetimi Bölümü Ankara, Türkiye {tonta, yurdagul}@hacettepe.edu.tr

Detaylı

91-03-01-517 YAPAY ZEKA (Artificial Intelligence)

91-03-01-517 YAPAY ZEKA (Artificial Intelligence) 91-03-01-517 YAPAY ZEKA (Artificial Intelligence) Dersi Veren Öğretim Üyesi Y. Doç. Dr. Aybars UĞUR Ders Web Sayfası : http://yzgrafik.ege.edu.tr/~ugur 27.09.2009 Y. Doç. Dr. Aybars UĞUR (517 Yapay Zeka)

Detaylı

İşlevsel Piyano Becerilerinin Müzik Öğretmenleri İçin Önemi. Importance of Functional Piano Skills for Music Teachers

İşlevsel Piyano Becerilerinin Müzik Öğretmenleri İçin Önemi. Importance of Functional Piano Skills for Music Teachers GÜ, Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, Cilt 25, Sayı 1 (2005) 149-154 İşlevsel Piyano Becerilerinin Müzik Öğretmenleri İçin Önemi Importance of Functional Piano Skills for Music Teachers Belir Tecimer KASAP

Detaylı

BEYİN ANATOMİSİ TEMPORAL VE FRONTAL LOB

BEYİN ANATOMİSİ TEMPORAL VE FRONTAL LOB BEYİN ANATOMİSİ TEMPORAL VE FRONTAL LOB TEMPORAL LOB Üst temporal gyrus Orta temporal gyrus Alt temporal gyrus Temporal loblar; duyusal girdilerin organize edilmesinde, işitsel algılamada, dil ve konuşma

Detaylı

BĠYOLOJĠ EĞĠTĠMĠ LĠSANSÜSTÜ ÖĞRENCĠLERĠNĠN LĠSANSÜSTÜ YETERLĠKLERĠNE ĠLĠġKĠN GÖRÜġLERĠ

BĠYOLOJĠ EĞĠTĠMĠ LĠSANSÜSTÜ ÖĞRENCĠLERĠNĠN LĠSANSÜSTÜ YETERLĠKLERĠNE ĠLĠġKĠN GÖRÜġLERĠ 359 BĠYOLOJĠ EĞĠTĠMĠ LĠSANSÜSTÜ ÖĞRENCĠLERĠNĠN LĠSANSÜSTÜ YETERLĠKLERĠNE ĠLĠġKĠN GÖRÜġLERĠ Osman ÇİMEN, Gazi Üniversitesi, Biyoloji Eğitimi Anabilim Dalı, Ankara, osman.cimen@gmail.com Gonca ÇİMEN, Milli

Detaylı

ÇOCUKLARIN MÜZİKSEL SES ÖZELLİKLERİNE UYGUN ŞARKI SÖYLEYEBİLME BECERİLERİNE İŞİTME KAYBI DEĞİŞKENİNİN ETKİSİ 1

ÇOCUKLARIN MÜZİKSEL SES ÖZELLİKLERİNE UYGUN ŞARKI SÖYLEYEBİLME BECERİLERİNE İŞİTME KAYBI DEĞİŞKENİNİN ETKİSİ 1 İNÖNÜ ÜNİVERSİTESİ SANAT VE TASARIM DERGİSİ Inonu University Journal of Art and Design ISSN: 1309-9876 E-ISSN:1309-9884 Cilt/Vol.1 Sayı/No.1 (2011): 67-75 ÇOCUKLARIN MÜZİKSEL SES ÖZELLİKLERİNE UYGUN ŞARKI

Detaylı

ÖZLÜCE ORTAOKULU 2014-2015 EĞİTİM-ÖĞRETİM YILI TÜBİTAK 4006 BİLİM FUARI PROJESİ İNEBOLU GENELİ ORTAÖĞRETİM ÖĞRENCİLERİ OKUMA ALIŞKANLIĞI ANKETİ

ÖZLÜCE ORTAOKULU 2014-2015 EĞİTİM-ÖĞRETİM YILI TÜBİTAK 4006 BİLİM FUARI PROJESİ İNEBOLU GENELİ ORTAÖĞRETİM ÖĞRENCİLERİ OKUMA ALIŞKANLIĞI ANKETİ ÖZLÜCE ORTAOKULU 2014-2015 EĞİTİM-ÖĞRETİM YILI TÜBİTAK 4006 BİLİM FUARI PROJESİ İNEBOLU GENELİ ORTAÖĞRETİM ÖĞRENCİLERİ OKUMA ALIŞKANLIĞI ANKETİ ALTAN YILMAZ ÖZLÜCE ORTAOKULU TÜRKÇE ÖĞRETMENİ MÜRÜVVET ÖZTÜRK

Detaylı

[Emerald XS 30 4 C ] Data Sheet.

[Emerald XS 30 4 C ] Data Sheet. Dijital programlanabilir işitme cihazı GC (Kazanç kontrol) TC (Ses tını kontrol) PC (Yüksek rekansta maksimum çıkış) MPO (Alçak rekansta maksimum çıkış) AGC (Otomatik kazanç kontrol) 16 kanal 32 bant (8

Detaylı

TEBLĠĞ Sosyal Güvenlik Kurumundan: 2008 YILI SOSYAL GÜVENLĠK KURUMU SAĞLIK UYGULAMA TEBLĠĞĠNDE DEĞĠġĠKLĠK YAPILMASINA DAĠR TEBLĠĞ

TEBLĠĞ Sosyal Güvenlik Kurumundan: 2008 YILI SOSYAL GÜVENLĠK KURUMU SAĞLIK UYGULAMA TEBLĠĞĠNDE DEĞĠġĠKLĠK YAPILMASINA DAĠR TEBLĠĞ 31 Aralık 2008 ÇARġAMBA Resmî Gazete Sayı : 27097 (7Mükerrer) 2008 YILI SOSYAL GÜVENLĠK KURUMU SAĞLIK UYGULAMA ĠNDE DEĞĠġĠKLĠK YAPILMASINA DAĠR 29/9/2008 tarihli ve 27012 sayılı birinci mükerrer Resmi

Detaylı

ULUDAĞ ÜNİVERSİTESİ EĞİTİM FAKÜLTESİ GÜZEL SANATLAR EĞİTİMİ BÖLÜMÜ, MÜZİK ANABİLİM DALINDA UYGULANAN GİRİŞ ÖZEL YETENEK SINAVINDAKİ

ULUDAĞ ÜNİVERSİTESİ EĞİTİM FAKÜLTESİ GÜZEL SANATLAR EĞİTİMİ BÖLÜMÜ, MÜZİK ANABİLİM DALINDA UYGULANAN GİRİŞ ÖZEL YETENEK SINAVINDAKİ Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi Cilt: XV, Sayı: 1, 2002 ULUDAĞ ÜNİVERSİTESİ EĞİTİM FAKÜLTESİ GÜZEL SANATLAR EĞİTİMİ BÖLÜMÜ, MÜZİK ANABİLİM DALINDA UYGULANAN GİRİŞ ÖZEL YETENEK SINAVINDAKİ

Detaylı

ÇANAKKALE İLİ KAMU HASTANELERİ BİRLİĞİ GENEL SEKRETERLİĞİ HİZMET SUNUMUNDA MEMNUNİYET ALGISININ DEĞERLENDİRİLMESİ

ÇANAKKALE İLİ KAMU HASTANELERİ BİRLİĞİ GENEL SEKRETERLİĞİ HİZMET SUNUMUNDA MEMNUNİYET ALGISININ DEĞERLENDİRİLMESİ ÇANAKKALE İLİ KAMU HASTANELERİ BİRLİĞİ GENEL SEKRETERLİĞİ 1.Aşkın MERT 2.Seven KAZAN 3.Z. Kıvılcım DAĞTEKİN HİZMET SUNUMUNDA MEMNUNİYET ALGISININ DEĞERLENDİRİLMESİ TOPLAM NÜFÜS 511.790 Sağlık Bakanlığı

Detaylı

HABER BÜLTENİ xx Sayı 27 Konya İnşaat Sektörü 2015 te 2014 e Göre Daha Kötü Performans Sergiledi:

HABER BÜLTENİ xx Sayı 27 Konya İnşaat Sektörü 2015 te 2014 e Göre Daha Kötü Performans Sergiledi: HABER BÜLTENİ xx.01.2016 Sayı 27 Konya İnşaat Sektörü 2015 te 2014 e Göre Daha Kötü Performans Sergiledi: Konya İnşaat Sektörü Güven Endeksi (KOİN), her ay Konya da inşaat sektöründe faaliyet gösteren

Detaylı

İşitme Sorunları (1)

İşitme Sorunları (1) İşitme Sorunları (1) Bu videoda bir odyologun (işitme bozukluğunu inceleyen kişi) işitme zorluğunun çeşidini tespit etmek için farklı uygulamalarını izleyebilirsiniz. Muayene/Konsültasyon: Hastanın şikayeti

Detaylı

ELEKTRONİK MÜHENDİSLİĞİ NDE KİMYA EĞİTİMİNİN GEREKLİLİĞİNİN İKİ DEĞİŞKENLİ KORELASYON YÖNTEMİ İLE İSTATİSTİKSEL OLARAK İNCELENMESİ

ELEKTRONİK MÜHENDİSLİĞİ NDE KİMYA EĞİTİMİNİN GEREKLİLİĞİNİN İKİ DEĞİŞKENLİ KORELASYON YÖNTEMİ İLE İSTATİSTİKSEL OLARAK İNCELENMESİ ELEKTRONİK MÜHENDİSLİĞİ NDE KİMYA EĞİTİMİNİN GEREKLİLİĞİNİN İKİ DEĞİŞKENLİ KORELASYON YÖNTEMİ İLE İSTATİSTİKSEL OLARAK İNCELENMESİ Güven SAĞDIÇ Dokuz Eylül Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Elektrik-Elektronik

Detaylı

AN ETUDE ANALYSIS MODEL ON VIOLIN TEACHING

AN ETUDE ANALYSIS MODEL ON VIOLIN TEACHING AN ETUDE ANALYSIS MODEL ON VIOLIN TEACHING KEMAN ÖĞRETİMİNDE BİR ETÜT ANALİZİ MODELİ Zeynep DEMİR YILDIZ 1 Yalçın YILDIZ 2 Abstract In the research; etude by Wohlfahrt that appears on Violin Method- II

Detaylı

Yerinde Masaj ın İş Hayatına Etkileri İstanbul - 17.11.2008 Konulu Akademik Araştırma Sonuçları Sayfa 1/4

Yerinde Masaj ın İş Hayatına Etkileri İstanbul - 17.11.2008 Konulu Akademik Araştırma Sonuçları Sayfa 1/4 Önsöz Yerinde Masaj hizmetleri ile Türkiye deki iş hayatı kalitesini yükseltmek üzere çıktığımız yolda, bugüne kadarki tüm pazarlama faaliyetlerimizde Yerinde Masaj ın kurumlar tarafından çalışanlarına

Detaylı

TÜRKiYE'DEKi ÖZEL SAGLIK VE SPOR MERKEZLERiNDE ÇALIŞAN PERSONELiN

TÜRKiYE'DEKi ÖZEL SAGLIK VE SPOR MERKEZLERiNDE ÇALIŞAN PERSONELiN Spor Bilimleri Dergisi Hacettepe]. ofsport Sciences 2004 1 15 (3J 125-136 TÜRKiYE'DEKi ÖZEL SAGLIK VE SPOR MERKEZLERiNDE ÇALIŞAN PERSONELiN ış TATMiN SEViYELERi Ünal KARlı, Settar KOÇAK Ortadoğu Teknik

Detaylı

Tekrarlı Ölçümler ANOVA

Tekrarlı Ölçümler ANOVA Tekrarlı Ölçümler ANOVA Repeated Measures ANOVA Aynı veya ilişkili örneklemlerin tekrarlı ölçümlerinin ortalamalarının aynı olup olmadığını test eder. Farklı zamanlardaki ölçümlerde aynı (ilişkili) kişiler

Detaylı

ÖZGEÇMİŞ HACETTEPE ÜNİVERSİTESİ EDEBİYAT FAKÜLTESİ PSİKOLOJİ BÖLÜMÜ ÖĞR. GÖR. DR. ARZU ÖZKAN CEYLAN. ozkana@hacettepe.edu.tr.

ÖZGEÇMİŞ HACETTEPE ÜNİVERSİTESİ EDEBİYAT FAKÜLTESİ PSİKOLOJİ BÖLÜMÜ ÖĞR. GÖR. DR. ARZU ÖZKAN CEYLAN. ozkana@hacettepe.edu.tr. ÖĞR. GÖR. DR. ARZU ÖZKAN CEYLAN ÖZGEÇMİŞ E-Posta: ozkana@hacettepe.edu.tr Telefon: Adres: Hacettepe Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Psikoloji Bölümü 06800 Beytepe Yerleşkesi Çankaya / ANKARA Eğitim Mezuniyet

Detaylı

Bir Sağlık Yüksekokulunda Öğrencilerin Eleştirel Düşünme Ve Problem Çözme Becerilerinin İncelenmesi

Bir Sağlık Yüksekokulunda Öğrencilerin Eleştirel Düşünme Ve Problem Çözme Becerilerinin İncelenmesi 186 Bir Sağlık Yüksekokulunda Öğrencilerin Eleştirel Düşünme Ve Problem Çözme Becerilerinin İncelenmesi Filiz Kantek, Akdeniz Üniversitesi Antalya Sağlık Yüksekokulu, Antalya,Türkiye, fkantek@akdeniz.edu.tr

Detaylı

deşifre edilmesini mümkün olduğunca kolaylaştırmak

deşifre edilmesini mümkün olduğunca kolaylaştırmak Ponto 3, Ponto 3 Power ve Ponto 3 SuperPower Ürün Bilgisi Ponto 3 The Definition of Power Ponto 3, piyasadaki en güçlü abutment seviyesi kemiğe monte ses işlemcileri ailesidir ve kemiğe monte işitme teknolojilerinin

Detaylı